Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας

Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας 2 η Διάλεξη: Κανάλια Διανομής & Εταιρίες 3PL 2015 Εργαστήριο Συστημάτων Σχεδιασμού, Παραγωγής και Λειτουργιών

Κανάλια Διανομής

Logistics & κανάλια διανομής Φυσική διανομή (logistics) Η φυσική εναπόθεση των αγαθών από τον προμηθευτή μέχρι τον τελικό πελάτη (μεταφορά και αποθήκευση). Περιλαμβάνει δηλαδή τις μεθόδους και τα μέσα με τα οποία ένα προϊόν ή μία ομάδα προϊόντων μεταφέρονται φυσικά, ή διανέμονται, από το σημείο παραγωγής τους στο σημείο όπου είναι διαθέσιμα στον τελικό πελάτη Κανάλι διανομής Οι σχέσεις και οι συνδέσεις μεταξύ των επιμέρους οργανισμών με στόχο την διάθεση του αγαθού στον τελικό πελάτη. Αυτές οι σχέσεις αφορούν τις διαδικασίες διαπραγμάτευσης, της αγοράς και της πώλησης του προϊόντος, και της ιδιοκτησίας των αγαθών καθώς μεταφέρονται μέσω των διάφορων συστημάτων διανομής Η επιχείρηση πρέπει να αποφασίσει: (α) τον τύπο του καναλιού (άμεσο ή έμμεσο), (β) το είδος των εμπλεκομένων και (γ) την ένταση της διανομής (εντατική επιλεκτική ή αποκλειστική) έτσι ώστε να ικανοποιήσει τους πελάτες της 3

Κανένας ενδιάμεσος Ένας ενδιάμεσος Δύο ενδιάμεσοι Τύπος καναλιού διανομής Άμεσο-Έμμεσο Άμεσο κανάλι: Παραγωγό απευθείας στον πελάτη, χωρίς ενδιάμεσους Έμμεσο κανάλι: Ένας ή περισσότεροι ενδιάμεσοι ανάμεσα στον παραγωγό και τον πελάτη Ενδιάμεσος κρίκος Ενδιάμεσος κρίκος Ενδιάμεσος κρίκος Ενδιάμεσος κρίκος 4

Ο ρόλος του ενδιάμεσου κρίκου Οι ενδιάμεσοι κρίκοι εμπλέκονται στην εναπόθεση αγαθών από τον προμηθευτή στον τελικό πελάτη. Με ενδιάμεσους/έμμεσο Μείωση αριθμού μεταφορών 5

Μείωση αριθμού μεταφορών Άμεσο κανάλι Έμμεσο κανάλι 6 μεταφορές 5 μεταφορές 1 3 2 1 3 4 5 6 2 Ενδιάμεσος κρίκος 4 5 Μείωση κόστους μεταφοράς Μείωση εκπομπών 6

Ο ρόλος του ενδιάμεσου κρίκου Οι ενδιάμεσοι κρίκοι εμπλέκονται στην εναπόθεση αγαθών από τον προμηθευτή στον τελικό πελάτη. Με ενδιάμεσο/ Έμμεσο Μείωση αριθμού μεταφορών Αύξηση αξιοποίησης της χωρητικότητας (μείωση κόστους και εκπομπών) 7

Αύξηση αξιοποίησης χωρητικότητας Άμεσο κανάλι Έμμεσο κανάλι Ενδιάμεσος κρίκος Μείωση κόστους μεταφοράς Μείωση εκπομπών 8

Ο ρόλος του ενδιάμεσου κρίκου Οι ενδιάμεσοι κρίκοι εμπλέκονται στην εναπόθεση αγαθών από τον προμηθευτή στον τελικό πελάτη. Με ενδιάμεσο/ Έμμεσο Μείωση αριθμού μεταφορών Αύξηση αξιοποίησης της χωρητικότητας (μείωση κόστους και εκπομπών) Διευκόλυνση των συναλλαγών Συγκέντρωση αγαθών μικρών παραγωγών με αποτέλεσμα καλύτερες συνθήκες διαπραγματεύσεων Μικρότερα κόστη λειτουργιών (π.χ. διαφήμιση, αποθήκευσης) για τον παραγωγό Γνώση, επαφές και γνωριμίες, εμπειρία, εξειδίκευση Κάλυψη μεγαλύτερου μεριδίου αγοράς, παγκόσμιες αγορές Χωρίς ενδιάμεσο/ Άμεσο Χαμηλότερη τιμολόγηση Καλύτερη επικοινωνία με τους πελάτες (π.χ. σε τεχνικά πολύπλοκα αγαθά) Καλύτερη σχέση εμπιστοσύνης με τον πελάτη Έλεγχος ποιότητας αγαθού Ταχύτερη επικοινωνία με τον πελάτη (ευκολία επιστροφών) 9

Επιλογή είδους ενδιάμεσων κρίκων 1 ο Άμεσο κανάλι Ροή οντοτήτων Πλεονεκτήματα Παράδειγμα Οντότητες Απόθεμα P Χαμηλό κόστος αποθέματος: Συγκέντρωση αποθεμάτων σε λίγα σημεία (παραγωγούς) που ευνοεί ακριβά αγαθά με χαμηλή και απρόβλεπτη ζήτηση Υψηλό κόστος μεταφοράς (πολλές επιμέρους αποστολές) Μεγάλος χρόνος απόκρισης (κάλυψη μεγάλων αποστάσεων) Φάρμα Κουκάκη γάλατος με ιδιόκτητο στόλο φορτηγών (full-truck Load) Ταχυδρομική παραγγελία 10

Παραδείγματα καναλιών διανομής άμεσα στο κατάστημα λιανικής Συνήθως σε αυτό τον τύπο καναλιού γίνονται διανομές προϊόντων (full-truck load) με οχήματα (π.χ. εταιρίες τροφίμων όπως η ΝΙΚΑΣ ABEE) μέσω μεταφορέα δεμάτων στο λιανικό κατάστημα Αυτές οι εταιρείες προσφέρουν μία «ιδιαίτερη» υπηρεσία διανομής όπου το «προϊόν» είναι συνήθως δέμα ή φάκελος Η ανάπτυξη τέτοιων εταιρειών, έγινε τις δεκαετίες του 80 και 90, οι οποίες είναι εξειδικευμένες στην «παράδοση της επόμενης ημέρας» (π.χ. UPS, FedEx) Εργοστάσιο απευθείας στο σπίτι Το κανάλι από το εργοστάσιο απευθείας στο σπίτι είναι σχετικά σπάνιο Συνήθως εμφανίζεται μέσω άμεσων μεθόδων πώλησης Είναι επίσης κοινό για προϊόντα τα οποία κατασκευάζονται και παραμένουν σε κάποια αποθήκη (π.χ. Dell Computers) 11

Παραδείγματα καναλιών διανομής Ταχυδρομική παραγγελία Η ταχυδρομική παραγγελία ή η παραγγελία μέσω καταλόγων έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής τελευταία Τα προϊόντα παραγγέλλονται μέσω καταλόγων και παραδίδονται στο σπίτι από το ταχυδρομείο ή με μεταφορικές δεμάτων (π.χ. ARGOS, UK) Η φυσική διανομή είναι κατά συνέπεια από τον παραγωγό ή τον χονδρέμπορο στο σπίτι, παρακάμπτοντας με αυτό τον τρόπο τον λιανέμπορο Διαδίκτυο και αγορές από το σπίτι Διαδικτυακές σελίδες μπορούν να χρησιμοποιούνται είτε από τους λιανέμπορους είτε από εξειδικευμένες εταιρείες (π.χ. e-shop.gr) Παρόμοιο με τις παραγγελίες μέσω ταχυδρομείου και καταλόγων Οι παραδόσεις γίνονται στο σπίτι είτε από το ταχυδρομείο είτε από μεταφορείς δεμάτων (courier) Εργοστάσιο σε εργοστάσιο Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό κανάλι διανομών καθώς περιλαμβάνει όλη την κίνηση των εργοστασιακών προϊόντων Οι επιλογές ποικίλλουν σύμφωνα με τον τύπο και το μέγεθος του προϊόντος και της παραγγελίας και μπορούν να κυμανθούν από τα πλήρη φορτία ως τα μικρά δέματα (π.χ. Bridgestone BMW) 12

Επιλογή είδους ενδιάμεσων κρίκων 1 ο 2 ο 3 ο Άμεσο κανάλι Ροή οντοτήτων Πλεονεκτήματα Παράδειγμα Οντότητες Απόθεμα Έμμεσο κανάλι Οντότητες Απόθεμα Οντότητες Απόθεμα P P Διακομιστικό κέντρο Αποθήκη διανομέα P Χαμηλό κόστος αποθέματος: Συγκέντρωση αποθεμάτων σε λίγα σημεία (παραγωγούς) που ευνοεί ακριβά αγαθά με χαμηλή και απρόβλεπτη ζήτηση Υψηλό κόστος μεταφοράς (πολλές επιμέρους αποστολές) Μεγάλος χρόνος απόκρισης (κάλυψη μεγάλων αποστάσεων) Χαμηλό κόστος αποθέματος Χαμηλό κόστος μεταφοράς (πραγματοποίηση μίας τελικής μεταφοράς) Μεγάλος χρόνος απόκρισης (κάλυψη μεγάλων αποστάσεων) Υψηλό κόστος αποθέματος (μεγάλος αριθμός αποθηκών) Χαμηλό κόστος μεταφοράς (οικονομικότερος τρόπος μεταφοράς) Μικρός χρόνος απόκρισης (οι αποθήκες κοντά στον πελάτη) Φάρμα Κουκάκη γάλατος με ιδιόκτητο στόλο φορτηγών (full-truck Load) Ταχυδρομική παραγγελία Παραγγελία: υπολογιστής Dell και οθόνη Sony Σύνθεση παραγγελίας στο διακομιστικό κέντρο Amazon Βασιλόπουλος 13

Παραδείγματα καναλιών διανομής μέσω Κέντρου Διανομής του παραγωγού στο κατάστημα λιανικής Ο παραγωγός κρατάει τα προϊόντα είτε στην αποθήκη με τα έτοιμα προϊόντα, είτε σε μία κεντρική αποθήκη, όπου αποθηκεύονται και μετά κατανέμονται σε μεμονωμένες παραγγελίες (π.χ. η περίπτωση των αυτοκινητοβιομηχανιών) Από τη δεκαετία του 70, η χρήση αυτού του τύπου καναλιού διανομής έχει μειωθεί λόγω της ύπαρξης εναλλακτικών καναλιών φυσικής διανομής μέσω της αποθήκης του λιανέμπορου στο κατάστημα λιανικής Αυτό το κανάλι αποτελείται από παραγωγούς που προμηθεύουν τα προϊόντα τους σε Διεθνή Κέντρα Διανομών (NDCs) ή Περιφερειακά Κέντρα Διανομών(RDCs), τα οποία είναι αποθήκες που ανήκουν σε λιανέμπορους. Αυτά τα κέντρα ενεργούν ως αποθήκες συγκέντρωσης προϊόντων, καθώς τα αγαθά από τους διάφορους παραγωγούς και προμηθευτές παραμένουν στην αποθήκη Οι λιανοπωλητές χρησιμοποιούν έπειτα δικά τους μεταφορικά μέσα (π.χ. φορτηγά) για να παραδώσουν τα προϊόντα στα καταστήματά τους (π.χ. Supermarket Βασιλόπουλος) 14

Επιλογή είδους ενδιάμεσων κρίκων 1 ο 2 ο 3 ο 4 ο 5 ο Άμεσο κανάλι Ροή οντοτήτων Πλεονεκτήματα Παράδειγμα Οντότητες Απόθεμα Έμμεσο κανάλι Οντότητες Απόθεμα Οντότητες Απόθεμα Οντότητες Απόθεμα P P Διακομιστικό κέντρο Αποθήκη διανομέα P Σημεία παραλαβής Οντότητες Λιανοπωλητής Απόθεμα P P Χαμηλό κόστος αποθέματος: Συγκέντρωση αποθεμάτων σε λίγα σημεία (παραγωγούς) που ευνοεί ακριβά αγαθά με χαμηλή και απρόβλεπτη ζήτηση Υψηλό κόστος μεταφοράς (πολλές επιμέρους αποστολές) Μεγάλος χρόνος απόκρισης (κάλυψη μεγάλων αποστάσεων) Χαμηλό κόστος αποθέματος Χαμηλό κόστος μεταφοράς (πραγματοποίηση μίας τελικής μεταφοράς) Μεγάλος χρόνος απόκρισης (κάλυψη μεγάλων αποστάσεων) Υψηλό κόστος αποθέματος (μεγάλος αριθμός αποθηκών) Χαμηλό κόστος μεταφοράς (οικονομικότερος τρόπος μεταφοράς) Μικρός χρόνος απόκρισης (οι αποθήκες κοντά στον πελάτη) Φάρμα Κουκάκη γάλατος με ιδιόκτητο στόλο φορτηγών (full-truck Load) Ταχυδρομική παραγγελία Παραγγελία: υπολογιστής Dell και οθόνη Sony Σύνθεση παραγγελίας στο διακομιστικό κέντρο Amazon Βασιλόπουλος Χαμηλό κόστος αποθέματος Τα mini markets Χαμηλό κόστος μεταφοράς (συγκεντρωτικές αποστολές) προμηθεύονται από τα Μικρός χρόνος απόκρισης (σημεία παραλαβής κοντά στον Makro πελάτη) Υψηλό κόστος αποθέματος (απόθεμα σε όλα τα καταστήματα) Χαμηλό κόστος μεταφοράς (συγκεντρωτικές αποστολές) Μικρός χρόνος απόκρισης (καταστήματα κοντά στον πελάτη) Zara Carrefour 15

Παραδείγματα καναλιών διανομής προς cash-and-carry χονδρέμπορο προς κατάστημα λιανικής Σε αυτό το κανάλι μικρά ανεξάρτητα καταστήματα (π.χ. Mini markets) αγοράζουν από cash-and-carry καταστήματα χονδρικής (π.χ. Makro) Τα προϊόντα δεν διανέμονται στα καταστήματα αλλά συλλέγονται προς χονδρέμπορο προς λιανικό κατάστημα Οι χονδρέμποροι παίζουν συνήθως το ρόλο του μεσάζοντα στις αλυσίδες εφοδιασμού Συνήθως οι χονδρέμποροι χρησιμοποιούν δικές τους αποθήκες και στόλους οχημάτων (π.χ. Εταιρία Sony) μέσω 3PL στο λιανικό κατάστημα Η χρήση εταιριών 3PL έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια Κύριοι λόγοι αποτελούν: α) η αύξηση του κόστους στις δαπάνες διανομής και β) η αδυναμία ακριβούς κοστολόγησης της διαδικασίας αποθήκευσης Αυτές οι εταιρίες προσφέρουν συγκεκριμένες υπηρεσίες (κυρίως αποθήκευση και διανομή) σε ένα αριθμό εταιριών (π.χ. Intersport Διακίνηση Α.Ε.) 16

Διάφοροι τύποι και δομές καναλιών Λιανική Λιανική Λιανική Μεταφορέας δεμάτων Αποθήκη λιανέμπορου Μεσίτης Λιανική Συλλογή Cash & Carry Μονάδα Παραγωγής Άμεση Λιανική Χονδρέμπορος (αποθήκη εμπορευμάτων) Διανομή Αποθήκη Παραγωγού Λιανική Λιανική Λιανική 17

Καταναλωτικά αγαθά Βιομηχανικά αγαθά/ υπηρεσίες Κανάλια διανομής για καταναλωτικά και βιομηχανικά προϊόντα/ υπηρεσίες Ροή οντοτήτων Παράδειγμα Αυτόματοι πωλητές, τηλεφωνικές παραγγελίες, internet Λιανοπωλητής Ακριβά ρούχα, ρολόγια Χοντρέμπορος Λιανοπωλητής Συσκευασμένα τρόφιμα Μεσίτης* Χοντρέμπορος Λιανοπωλητής Σιτηρά, δημητριακά, φρούτα Βιομηχ/κός Αεροσκάφη, συμβουλευτικές υπηρεσίες, κομμωτήριο Μεσίτης Βιομηχ/κός Ξενοδοχεία Βιομηχ/κό κέντρο διανομής Βιομηχ/κός Αυτοκινητοβιομηχανία Μεσίτης Βιομηχ/κό κέντρο διανομής Βιομηχ/κός Ανταλλακτικά αυτοκινήτων * Μεσίτες : ανεξάρτητες εταιρίες οι οποίες φέρνουν σε επαφή αγοραστές και πωλητές διευκολύνοντας τις μεταξύ τους συναλλαγές 18

Ένταση καναλιού διανομής Η ένταση του καναλιού διανομής σχετίζεται με τον αριθμό των ενδιάμεσων και κυρίως των λιανέμπορων Εντατικό Επιλεκτικό Αποκλειστικό Συνολικός αριθμός λιανέμπορων +++ ++ + Λιανέμποροι στην περιοχή +++ ++ + Αριθμός πελατών +++ ++ + Συχνότητα αγοράς +++ ++ + Ποσότητα προϊόντων +++ ++ + Τιμή + ++ +++ Πολυπλοκότητα προϊόντος + ++ +++ Υπηρεσίες μετά την πώληση + ++ +++ Προσήλωση στην μάρκα + ++ +++ Παράδειγμα Καταναλωτικά προϊόντα (Barilla) Ηλεκτρονικά είδη (Sony) Οίκος μόδας (Gucci) 19

Παράγοντες επιλογής καναλιού διανομής Χαρακτηριστικά αγοράς Γεωγραφική κάλυψη πελατολογίου π.χ. παγκόσμια αγορά έμμεσο κανάλι ανάγκη άμεσης επικοινωνίας/τεχνικής υποστήριξης με πελάτη άμεσο κανάλι Ανταγωνισμός π.χ. Εάν το προϊόν θα πωλείται παράλληλα με αντίστοιχα προϊόντα η σε ειδικά κατάστημα (exclusive outlets), έτσι ώστε να αποφύγει τον ανταγωνισμό Μέγεθος παραγγελίας όσο μεγαλύτερο το μέγεθος τόσο συντομότερο το κανάλι Χαρακτηριστικά προϊόντος Πολυπλοκότητα προϊόντος σύντομο κανάλι π.χ. αεροσκάφη Τιμή, ασφάλεια προϊόντος όσο υψηλότερο το κόστος τόσο συντομότερο κανάλι π.χ. ακριβά κοσμήματα Χρόνος κατανάλωσης όσο μικρότερος τόσο πιο σύντομο κανάλι π.χ. γάλα Νέο προϊόν όσο πιο καινούργιο το προϊόν, άγνωστης ζήτησης τόσο πιο σύντομο το κανάλι, απροθυμία αποθέματος Εποχικότητα μεγάλο μήκος καναλιού Χαρακτηριστικά επιχείρησης Μειωμένη διοικητική ικανότητα έμμεσο κανάλι Λίγους πόρους έμμεσο κανάλι (π.χ. ανυπαρξία αποθηκών) Στρατηγικός στόχος η ποιότητα άμεσο κανάλι Φήμη, μέγεθος (όσο μεγαλύτερης φήμης μεγάλη διαπραγματευτική δύναμη) Χαρακτηριστικά ενδιάμεσων Είδος υπηρεσιών που προσφέρουν οι ενδιάμεσοι π.χ. αποθήκευση, διανομή, πληροφόρηση κτλ Κόστος των υπηρεσιών που προσφέρουν Ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουν Συμβατότητα στόχων και κουλτούρα ενδιάμεσων Διαπραγματευτική δύναμη 20

Το επιλεγμένο κανάλι διανομής θα πρέπει: Επιλογή καναλιού Θέματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη (1/2) Να καθιστά το προϊόν εύκολα διαθέσιμο στους καταναλωτές μιας συγκεκριμένης αγοράς Πρέπει να εξασφαλιστεί ότι το προϊόν αντιπροσωπεύεται στο σωστό τύπο καταστήματος Το κατάλληλο φυσικό κανάλι διανομής πρέπει να επιλεγεί Να ενισχύει την προοπτική πραγματοποίησης πωλήσεων Πρέπει να λάβουν καλές θέσεις στο κατάστημα με καλή παρουσίαση Πρέπει να υπάρχει η ενεργή υποστήριξη του πωλητή Το προϊόν πρέπει να είναι ορατό, προσιτό και ελκυστικά παρουσιασμένο Να μειώνει τα προβλήματα σχετικά με θέματα διανομής Σωστή επικοινωνία από την πλευρά του προμηθευτή όσο και του πελάτη Σωστή πρόβλεψη και καθορισμός του μεγέθους της παραγγελίας Θέματα κατά τη διανομή (π.χ. μέγεθος οχήματος, χρονικοί περιορισμοί παράδοσης, κατάσταση προϊόντος) 21

Μέσω του επιλεγμένου καναλιού διανομής θα πρέπει: Επιλογή καναλιού Θέματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη (2/2) Να επιτυγχάνεται ένα υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης πελατών Χρειάζεται σωστή συνεργασία προμηθευτή τελικού αποδέκτη (π.χ. λιανέμπορου) Ο πελάτης θεωρεί σημαντικό το επίπεδο εξυπηρέτησης και συχνά το χρησιμοποιεί για να συγκρίνει προμηθευτές και να αποφασίζει για μελλοντικές αγορές Να μειώνεται το γενικό κόστος και το κόστος των logistics Το κόστος του καναλιού διανομής είναι πολύ σημαντικό και προσαρμόζεται στην τελική τιμή του προϊόντος Το επιλεγμένο κανάλι προσθέτει ένα κόστος πάνω στην τελική τιμή του προϊόντος και αυτό το κόστος πρέπει να αξιολογηθεί σε σχέση με το είδος του προϊόντος (π.χ. η μεταφορά με courier μπορεί να μην είναι η βέλτιστη σε κάποιες περιπτώσεις όπου το κόστος του προϊόντος είναι μικρό) Να γίνεται γρήγορη και ακριβής μετάδοση κα αξιολόγηση πληροφοριών Η μετάδοση πληροφοριών είναι πολύ σημαντική για την παροχή βέλτιστων υπηρεσιών διανομής (π.χ. πιστοποιητικό παράδοσης Proof of delivery- Οι πληροφορίες μπορεί να περιλαμβάνουν: τάσεις πωλήσεων, επίπεδα αποθέματος, δελτία ελέγχου δαπανών, δελτία καταγραφής ακατάλληλων προϊόντων 22

Βασικοί εμπλεκόμενοι κατά την μεταφορά προϊόντων Επίπεδο Οντότητες Δραστηριότητες/ Παράδειγμα Μεταφορείς (Drayage operators) Μεταφορά του εμπορεύματος από τον αποστολέα στον παραλήπτη. Παροχή άδειου ρυμουλκούμενου ή εμπορευματοκιβωτίου στο αποστολέα, μεταφορά και επιστροφή του άδειου ρυμουλκούμενου ή εμπορευματοκιβωτίου στην έδρα της εταιρίας μεταφοράς. Transport operators Φορείς εκμετάλλευσης τερματικών σταθμών (Terminals operators) Φορείς εκμετάλλευσης δικτύων (Network operators) Διατροπικοί φορείς (Intermodal operators) Mεταφόρτωση των εμπορευμάτων σε τερματικούς σταθμούς (εξοπλισμένους ή μη) π.χ. Οργανισμός Λιμένος Βόλου (ΟΛΒ) Παροχή δικτύου, συχνότητας δρομολογίων π.χ. Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ) Παροχή συνδυασμένων μεταφορών π.χ. Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ), Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ) 1PLs First party logistics provider είναι ο αποστολέας ή ο παραλήπτης ή ο ναυλωτής 2PLs Second party logistics provider ειδικεύεται σε ένα μέρος της εφοδιαστικής και κυρίως στην μεταφορά με ιδιόκτητα μέσα, είναι ο μεταφορέας π.χ. αεροπορική εταιρία Logistic providers 3PLs Third party logistics παρέχουν ολοκληρωμένες λύσεις logistics (μεταφοράς αποθήκευσης κτλ) φέρνουν σε συνεργασία τις προηγούμενες π.χ. DHL, Kuehne Nagel 4PLs 5PLs Fourth party logistics providers συγκεντρώνει πόρους, τεχνολογία, συνάπτει συνεργασίες και προσφέρει συμβουλευτικές υπηρεσίες σε όλο το μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας Αποτελεί την επόμενη γενιά των logistics παρέχοντας εικονικές υπηρεσίες και συνδέεται με το E-business φέρνοντας σε συνεργασία όλους τους προηγούμενους φορείς 23

Γραφική αναπαράσταση των εμπλεκομένων στην μεταφορά προϊόντων Empty container Shipper Rail Terminal Rail & Port Terminal Consignee Warehouse Legend Drayage operators Terminal operators Intermodal operators Terminal operators 1PL 2PL 3PL 24

Παροχή συνδυασμένων μεταφορών Σύνδεση σιδηροδρομικού δικτύου με ΟΛΘ Σύνδεση λιμανιού σιδηροδρομικού δικτύου με ΟΛΠ 25

Το μέλλον των εμπορευτικών μεταφορών Logistics platform: Μια καθορισμένη περιοχή εντός της οποίας λαμβάνουν μέρος δραστηριότητες που σχετίζονται με τη μεταφορά, τη διανομή των προϊόντων, την αποθήκευση, την ενοποίησης προϊόντων, τη διαμετακόμιση από διάφορους φορείς, προσφέροντας υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας κάνοντας χρήση της υποδομής Στην Ελλάδα: Θριάσιο Πεδίο (600 στρεμματα, 240.000 τ.μ. στεγασμένων χώρων) Οδική σύνδεση με Αττικη οδό, Εθνική οδό Αθηνών-Θεσσαλονίκης, Αθηνών- Πατρών, Αερολιμένα Ελ. Βενιζέλος Σιδηροδρομική σύνδεση με Λιμένα Ν. Ικονίου Χώροι αποθήκευσης, διαλογής, μεταφόρτωσης, τελωνειακού ελέγχου, εναπόθεσης εμπορευματοκιβωτιών Χώροι σταύθμευσης, συντήρησης, ανατροφοδότησης, επισκευής οχημάτων και βαγονιών Μεταφορά Μεταφόρτωση Ομαδοποίηση, Διαμεταφορά Αποθήκευση/ 3PL Πληροφορική, Τηλεματική, Υποστήριξη 26

Εταιρίες Third Party Logistics (3PL)

Ορισμός εταιρίας 3PL Warehousing & distribution Βασικές διαδικασίες των logistics σε κάθε επιχείρηση/ βιομηχανία/ οργανισμό είναι η αποθήκευση και η διανομή Οι παραπάνω διαδικασίες μπορούν να πραγματοποιηθούν είτε από την ίδια την επιχείρηση (in-house), είτε με την ανάθεση (outsourcing) μέρους ή συνόλου της σε μία ή περισσότερες εξειδικευμένες και ανεξάρτητες εταιρίες παροχής υπηρεσιών logistics O φορέας που αναλαμβάνει την εκτέλεση αυτών των υπηρεσιών χαρακτηρίζεται ως εταιρία παροχή υπηρεσιών logistics προς τρίτους ή third party logistics (3PL) provider 28

Προσφερόμενες υπηρεσίες 3PL Κεντρικός κορμός υπηρεσιών Αποθήκευση Μεταφορά Διανομή Επιπρόσθετες υπηρεσίες Επιπρόσθετες υπηρεσίες Προετοιμασία παραγγελιών (picking) Έκδοση παραστατικών Cross-docking Παρακολούθηση αποθεμάτων/ Απογραφή Συσκευασία/ Ανασυσκευασία Συναρμολόγηση/ Ανακατασκευή Ετικετοποίηση Συλλογή & καταστροφή ληγμένων προϊόντων Λογισμική υποστήριξη Σύνταξη αναφορών Υποστήριξη εκτελωνιστικών υπηρεσιών κ.α. 29

Παραδείγματα προσφερόμενων υπηρεσιών 3PL Ειδικές υπηρεσίες: Μια χαρακτηριστική περίπτωση είναι η διανομή ενδυμάτων (hanging garment distribution) (π.χ. GLOU Α.Ε) όπου τα προϊόντα αποθηκεύονται και κινούνται ως "σύνολα" κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης & της μεταφοράς στο όχημα διανομής Συναρμολόγηση: Η βιομηχανία Η/Υ προσφέρει διάφορα παραδείγματα όπου τα βασικά components (π.χ. οθόνες, σκληροί δίσκοι, κτλ) ενός Η/Υ αποστέλλονται σε συνεργαζόμενες εταιρίες 3PL οι οποίες πριν τον προωθήσουν στον τελικό πελάτη αναλαμβάνουν την εγκατάσταση λογισμικού (π.χ. λογισμικό στην τοπική γλώσσα) Ανακατασκευή: Κάποιες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν μέρη ήδη χρησιμοποιημένων προϊόντων τους για να κατασκευάσουν νέα προϊόντα. Αυτό είναι μια ευκαιρία για 3PL εταιρίες να προσφέρουν την υπηρεσία επιστροφής-και-ανακατασκευής (return-and-refurbishment service) Επανασυσκευασία: Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ανάγκη για συσκευασία (blisterpack) δύο διαφορετικών προϊόντων που κυκλοφορούν ως χωριστό λιανικό προϊόν αλλά πωλούνται ως προσφορά (π.χ. ένας φακός μαζί με τις μπαταρίες) Επιστροφές συσκευασιών: Πρόκειται για μια ανάγκη (περιβαλλοντική νομοθεσία) να συλλεχθούν οι συσκευασίες για την επαναχρησιμοποίηση ή την καταστροφή τους 30

Τύποι εταιριών 3PL (1/2) Υπηρεσίες αποκλειστικής διανομής & αποθήκευσης για μια εταιρία Η εταιρία 3PL έχει μόνο ένα, αποκλειστικό πελάτη Η πλήρης λειτουργία διανομής παρέχεται από μια 3PL επιχείρηση Οι χρησιμοποιούμενοι πόροι περιλαμβάνουν τις αποθήκες εμπορευμάτων, στόλους μεταφορών, και κέντρα διανομής Υπηρεσίες διανομής & αποθήκευσης για πολλές εταιρίες Μια ομάδα επιχειρήσεων εξυπηρετείται από μια 3PL επιχείρηση Το πλεονέκτημα είναι ότι οι υψηλές δαπάνες αποθήκευσης & διανομής μοιράζονται μεταξύ των πελατών έτσι ώστε όλα τα συμβαλλόμενα μέρη απολαμβάνουν τα οφέλη Υπηρεσίες ειδικής διανομής & αποθήκευσης Χρησιμοποιούνται για τις περιπτώσεις που απαιτούν ειδικές εγκαταστάσεις Χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι επιχειρήσεις που αποθηκεύουν και διανέμουν κατεψυγμένα αγαθά ή έργα τέχνης Υπηρεσίες περιφερειακής «πολύ-πελατειακής» διανομής & αποθήκευσης Παρέχεται για οποιοδήποτε αριθμό πελατών, και για τους περισσότερους τύπους προϊόντων 3PL εταιρία χωρίς εξειδίκευση που έχει αρχίσει τη λειτουργία της ως μια μικρή εταιρία Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στα νησιά 31

Τύποι εταιριών 3PL (2/2) Υπηρεσία εθνικής «πολύ- πελατειακής» διανομής & αποθήκευσης Αυτή η υπηρεσία παρέχεται για οποιοδήποτε αριθμό πελατών και τύπο προϊόντων Κύρια διαφορά αποτελεί το μέγεθος των χώρων & των λειτουργιών Περιλαμβάνει τις διαδικασίες μεταφοράς μεταξύ των αποθηκών των επιχειρήσεων (between companies depots) Υπηρεσίες transit (διέλευσης) Η εταιρία δεν εμπλέκεται στην αποθήκευση των προϊόντων αλλά παρέχει μόνο υπηρεσίες συλλογής, διαλογής (break bulk) και παράδοσης Περιστασιακή χρήση Χρησιμοποιείται κυρίως για την κάλυψη των εποχιακών αναγκών, για προϊόντα τρίτων εταιριών, που δεν ανήκουν στη δική τους κατηγορία προϊόντων (π.χ. συνεταιρισμός ξυρών σύκων προσφέρει τις αποθήκες του το χειμώνα για αποθήκευση ελαιοκάρπου) 32

Βασικοί παράγοντες για υπηρεσίες 3PL Οικονομικοί παράγοντες Οργανωτικοί παράγοντες Φυσικοί παράγοντες Μη ύπαρξη δαπανών απόκτησης παγίων: Ο πελάτης δεν χρειάζεται να επενδύσει σε εγκαταστάσεις (π.χ. αποθήκες εμπορευμάτων) και ανθρώπινους πόρους καθώς επίσης και σε στόλο οχημάτων Ακριβής γνώση του κόστους & των προσφερόμενων υπηρεσιών: Ο πελάτης ξέρει ακριβώς το κοστολόγιο για τις δαπάνες διανομής και αποθήκευσης Οικονομίες κλίμακας: Μερικοί πελάτες είναι πάρα πολύ μικροί για να έχουν δικές τους αποθήκες και στόλο οχημάτων. Μια ενιαία μεγάλη αποθήκη μιας τρίτης εταιρίας που εξυπηρετεί διάφορους πελάτες είναι πιο οικονομική και συμφέρουσα Καθυστέρηση στην ενσωμάτωση προσαυξήσεων: Οι προσαυξήσεις ενσωματώνονται πιο αργά από την 3PL επιχείρηση και έτσι υπάρχει καθυστέρηση στο να περάσουν και στον πελάτη Σχέση κόστους/αλλαγής διαδικασιών: Μερικές φορές είναι δύσκολο για μια εταιρία να αλλάξει τον τρόπο διανομής & αποθήκευσης, εάν η επιχείρηση έχει ήδη τις δικές της αποθήκες, τα οχήματα και τον εξοπλισμό ακόμα και εάν το κόστος είναι μεγαλύτερο 33

Βασικοί παράγοντες για υπηρεσίες 3PL Οικονομικοί παράγοντες Οργανωτικοί παράγοντες Φυσικοί παράγοντες Επικέντρωση στις βασικές διαδικασίες: Οι εταιρίες (πελάτες) μπορούν να επικεντρωθούν σε άλλες διαδικασίες όπως π.χ. στις πωλήσεις, το marketing, κτλ Έλεγχος των διαδικασιών: Πολλές φορές η χρήση εταιριών 3PL οδηγεί σε μια απώλεια ελέγχου της διαδικασίας της διανομής των προϊόντων. Παρόλα αυτά οι πελάτες μπορούν να ελέγχουν την εταιρία 3PL με την οποία συνεργάζονται χρησιμοποιώντας δείκτες επιδόσεων (Key Performance Indicators-KPIs) Πρόσβαση σε νέες τεχνολογίες: Η χρήση εταιριών 3PL μπορεί να παρέχει στην επιχείρηση (πελάτη) την πρόσβαση σε τεχνολογία αιχμής όπως RFID & τηλεματική (ειδικά στις υπηρεσίες αποθήκευσης και της διανομής) Προβλήματα συντονισμού: Πολλές φορές υπάρχει πρόβλημα συντονισμού των παραδόσεων (εταιρία 3PL) με τις πωλήσεις της εταιρίας (π.χ. θέματα αποθέματος, χρόνου παράδοσης, κτλ) Αδυναμία επαφής με πελάτη: Η χρήση 3PL μπορεί συχνά να σημάνει την απώλεια άμεσης επιρροής στο σημείο παράδοσης επειδή ο οδηγός παραδίδει προϊόντα διάφορων επιχειρήσεων Εμπορικό σήμα: Μια 3PL εταιρία δεν μπορεί να εγγυηθεί την ακεραιότητα εμπορικών σημάτων. Η επιχείρηση δεν έχει το εμπορικό σήμα της πάνω στο όχημα 34

Βασικοί παράγοντες για υπηρεσίες 3PL Οικονομικοί παράγοντες Οργανωτικοί παράγοντες Φυσικοί παράγοντες Ευελιξία: Η χρήση 3PL προσφέρει συνήθως μεγαλύτερη ευελιξία στην επιχείρηση όταν επιδιώκει να αναπτύξει το προϊόν και να αποκτήσει μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς (επικεντρώνεται στο marketing & στις πωλήσεις) Εξάλειψη οργανωσιακών προβλημάτων: Μερικές επιχειρήσεις επιδιώκουν τη συνεργασία με εταιρίες 3PL για να λύσουν ή εξαλείψουν οποιαδήποτε οργανωσιακά προβλήματα που δημιουργούνται με το υπαλληλικό προσωπικό Προσαρμοστικότητα στις απαιτήσεις του προϊόντος: Πολλές φορές η διαφορετικότητα των προϊόντων προς μεταφορά απαιτεί τη χρήση οχημάτων διανομής με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Μια εταιρία 3PL θα μπορούσε να είναι η κατάλληλη λύση μιας και παρέχει ένα στόλο οχημάτων διαφόρων χαρακτηριστικών Η ταυτόχρονη μεταφορά προϊόντα με διαφορετικές απαιτήσεις αποθήκευσης είναι σύνηθες φαινόμενο: Πολλές εταιρίες 3PL χρησιμοποιούν οχήματα με 2 ή και 3 ακόμα τμήματα στα οχήματα (π.χ. κατεψυγμένος & κρύος θάλαμος, θάλαμος συντήρησης) 35

Κρίσιμοι παράγοντες κατά την επιλογή μιας εταιρίας 3PL Shared-user capability 42 Size 44 Dedicated service capability 45 Sector experience 74 National transport capability Country-wide capability 83 84 Cost Quality of people Service 90 94 98 0 20 40 60 80 100 % of companies Πηγή: Szymankiewiez, 1996 36

Επιλογή 3PL που εξυπηρετεί μία ή περισσότερες εταιρίες/ πελάτες Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα Μοναδικός πελάτης (Dedicated) 1. Η οργάνωση και οι πόροι επικεντρώνονται αποκλειστικά σε ένα πελάτη 2. Εξειδίκευση του προσωπικού της εταιρίας 3PL στα συγκεκριμένα προϊόντα 3. Εξειδίκευση των αποθηκών, του εξοπλισμού χειρισμού και των οχημάτων παράδοσης 1. Οι συνολικές δαπάνες της λειτουργίας επιβαρύνουν τον συγκεκριμένο πελάτη 2. Εποχιακή υπό-εκμετάλλευση των πόρων Πολλές εταιρίες (πελάτες) 1. Οικονομίες κλίμακας που κερδίζονται με την παράλληλη διανομή των προϊόντων όλων των πελατών. 2. Δυνατότητα ύπαρξης πελατών με προϊόντα διαφορετικής εποχικότητας. Έτσι επιτυγχάνεται η μεγιστοποίηση της χρήσης των παγίων της εταιρίας 3PL 1. Οι απαιτήσεις κάθε πελάτη μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τις προσφερόμενες υπηρεσίες 2. Το προσωπικό της εταιρίας 3PL δεν εξειδικεύεται στη διαχείριση συγκεκριμένων προϊόντων 3. Ο εξοπλισμός της εταιρίας 3PL δεν είναι εξειδικευμένος και μπορεί μερικές φορές να μην καλύπτει τις απαιτήσεις όλων των πελατών 37

O κλάδος των 3PL στην Ελλάδα To έναυσμα για τη δημιουργία εταιριών 3PL Η αρχή πραγματοποιήθηκε πρωτίστως από μεταφορικές εταιρίες, οι οποίες θέλησαν να εκμεταλλευτούν το συγκριτικό πλεονέκτημα της κατοχής μεταφορικών μέσων και τη διαθεσιμότητα εκτάσεων για ανέγερση αποθηκευτικών χώρων Χρονολογικά η ανάπτυξη των υπηρεσιών 3PL τοποθετείται περίπου στο 1993, όταν η έκδοση σχετικής Κοινοτικής Οδηγίας έδωσε τη δυνατότητα υποκατάστασης των κρατικών τελωνειακών αποθηκών Η έκδοση της συγκεκριμένης Οδηγίας είχε ως αποτέλεσμα, οι επιχειρήσεις που ασχολούνται με τις διαμεταφορές να αξιοποιήσουν τους χώρους προσωρινής εναπόθεσης των εμπορευμάτων προκειμένου να παρέχουν υπηρεσίες αποθήκευσης και διανομής Πηγή: ICAP, 2012 38

O κλάδος των 3PL στην Ελλάδα Παράγοντες ανάπτυξης των υπηρεσιών 3PL Παράγοντας Α Παράγοντας Β Παράγοντας Γ Παράγοντας Δ Τάση ανάθεσης των λειτουργιών logistics σε τρίτους (outsourcing) Αυξανόμενη σημασία και πολυπλοκότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας όσο αυτή επεκτείνεται Νέες τεχνολογίες ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των επιχειρήσεων για την αποτελεσματικότερη διαχείριση και διακίνηση των αποθεμάτων Στη γενικότερη οικονομική συγκυρία που επικρατεί σε μια αγορά (π.χ. οικονομική ύφεση που πλήττει την ελληνική οικονομία) Πηγή: ICAP, 2012 39

O κλάδος των 3PL στην Ελλάδα Η ανάθεση των logistics σε τρίτους Τα τελευταία χρόνια αυξάνεται η αποδοχή του outsourcing, με στόχο τη μείωση του κόστους και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας για ορισμένες λειτουργίες των επιχειρήσεων Μερική ανάθεση σε τρίτους 50.8% 29.2% Εξ ολοκλήρου ανάθεση σε τρίτους 20% Ενδο-επιχειρησιακά Πηγή: Ελληνική Εταιρεία Logistics και Εργαστήριο Συστημάτων Σχεδιασμού Παραγωγής και Λειτουργιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, 2014 40

O κλάδος των 3PL στην Ελλάδα Στοιχεία για τις ελληνικές 3PL Αριθμός επιχειρήσεων 3PL Υπάρχει μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων που προσφέρουν υπηρεσίες 3PL στην Ελλάδα Συντελεστής συγκέντρωσης 10 από τις μεγαλύτερες εταιρίες 3PL καλύπτουν ένα 47.4% επί του συνόλου της αγοράς Ένταση ανταγωνισμού Έντονος ανταγωνισμός με τάση συγχωνεύσεων και εξαγορών Εξέλιξη του μεγέθους της εγχώριας αγοράς 1998-2008: Μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 19.7%. 2010: Μείωση κατά 7% σε σχέση με το 2009 2013: Μείωση κατά 7.6%, με τζίρο 305εκατ. σε σχέση με το 2012 Περιοχές δραστηριοτήτων - Αττική: έχουν τη βάση τους στο Θριάσιο Πεδίο (Ασπρόπυργος, Μαγούλα, Μάνδρα) ή σε περιοχές κατά μήκος της Αττικής Οδού (Παιανία, Κορωπί) - Θεσ/νίκη: έχουν τη βάση τους στο Καλοχώρι και στη Σίνδο Πηγή: ICAP, 2012 41

O κλάδος των 3PL στην Ελλάδα Μεταφορές και διανομή είναι οι πλέον συνήθεις δραστηριότητες Εκτέλεση εθνικών/διεθνών μεταφορών 87% Διανομή (εντός πόλης) 76% Οργάνωση μεταφορών (forwarding) Αποθήκευση Συσκευασία - Ανασυσκευασία Διαχείριση - Εκτέλεση παραγγελιών Συλλογή εμπορευμάτων 44% 37% 33% 28% 20% Τιμολόγηση Άλλο 4% 9% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Ποσοστό εταιριών του δείγματος (%) Πηγή: Ελληνική Εταιρεία Logistics και Εργαστήριο Συστημάτων Σχεδιασμού Παραγωγής και Λειτουργιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, 2014 42

O κλάδος των 3PL στην Ελλάδα Οι 3PL προσφέρουν ευρεία γκάμα υπηρεσιών on line Online υπηρεσίες Αναφορές (reports) 98% Απόθεμα σε πραγματικό χρόνο 78% Proof of Delivery 74% KPIs 61% Track n trace 54% Άλλο 9% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Ποσοστό εταιριών του δείγματος (%) Πηγή: Ελληνική Εταιρεία Logistics και Εργαστήριο Συστημάτων Σχεδιασμού Παραγωγής και Λειτουργιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, 2014 43

O κλάδος των 3PL στην Ελλάδα Χρήση τεχνολογιών πληροφορικής/ επικοινωνιών Συστήματα αποθήκευσης Συστήματα διανομής 3PL Ιδιόκτητες αποθήκες 3PL Ιδιόκτητος στόλος 100% 68% 85% 47% 83% 58% 57% 46% 41% 42% 32% 35% 37% 5% WMS Barcode Φορητά τερματικά PoD Τηλεματική Δρομολόγηση Καμία τεχνολογία Πηγή: Ελληνική Εταιρεία Logistics και Εργαστήριο Συστημάτων Σχεδιασμού Παραγωγής και Λειτουργιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, 2014 44