ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ"

Ἡσαΐας Μανωλάς
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΑΡΥΙΣΕΚΣΟΝΕ Σν κεγαιείν ηεο αξραίαο ειιεληθήο αξρηηεθηνληθήο αλάγεηαη ζηελ αξρατθή επνρή ( π.Υ) θαη ζηελ θιαζηθή επνρή ( π.Υ), θαηά ηελ νπνία ζεκεηώζεθαλ ηα πςειά επηηεύγκαηα ηνπ αξραίνπ ειιεληθνύ πνιηηηζκνύ. Καιιηηερληθό θέληξν ηεο επνρήο απνηειεί ε δεκνθξαηηθή Αζήλα θαη αληηπξνζσπεπηηθά δείγκαηα ηεο θιαζηθήο αξρηηεθηνληθήο είλαη ηα κλεκεία ηεο Αθξόπνιεο ησλ Αζελώλ. Η ηέρλε ηεο αξρατθήο πεξηόδνπ είλαη απηή πνπ αθνινπζεί ηνπο γεσκεηξηθνύο ρξόλνπο θαη ραξαθηεξίδεηαη σο «αλαηνιίδνπζα», επεηδή ηελ επεξεάδνπλ ζηνηρεία από ηελ ηέρλε ησλ ιαώλ ηεο αλαηνιήο. Έξγα ηεο αξρατθήο ηέρλεο έρνπκε από ην 625 έσο ην 480 π.υ. Ο κεγαιύηεξνο αξηζκόο αξρηηεθηνληθώλ θαηαζθεπώλ είλαη λανί νη νπνίνη ηα αξρατθά ρξόληα ήηαλ ζηελ αξρή κε μύιηλν ζθειεηό θαη ζηε ζπλέρεηα αξρίδνπλ λα ρηίδνληαη από πέηξα θαη εηδηθά από κάξκαξν. Οη πην ζεκαληηθνί από ηνπο αξρηηέθηνλεο ηεο αξρατθήο θαη ηεο

Καιιηηερληθό θέληξν ηεο επνρήο απνηειεί ε δεκνθξαηηθή Αζήλα θαη αληηπξνζσπεπηηθά δείγκαηα ηεο θιαζηθήο αξρηηεθηνληθήο είλαη ηα κλεκεία ηεο Αθξόπνιεο ησλ Αζελώλ.

2 θιαζηθήο πεξηόδνπ είλαη ν Ιθηίλνο, ν Καιιηθξάηεο, ν Απνιιόδσξνο ν Γακαζθελόο, ν Αλδξόληθνο ν Κπξξήζηεο, ν Γεκνθόπνο ν Μύξηιινο, ν Αξηζηαίλεηνο, ν Ιππόδακνο ν Μηιήζηνο θαη ν Δξκνγέλεο. Με βάζε ηα ππάξρνληα ηζηνξηθά ζηνηρεία, ν Καιιηθξάηεο καδί κε ηνλ Ιθηίλν ήηαλ νη δύν πεξίθεκνη αξρηηέθηνλεο ηνπ δεύηεξνπ κηζνύ ηνπ 5νπ π. Υ. αηώλα, ηνπ «ρξπζνύ αηώλα ηνπ Πεξηθιή». Οη λανί θαη ηα έξγα πνπ θαηαζθεύαζαλ ήηαλ κεγάια ζε ζεκαζία θαη ηειεηόηεηα. ΤΛΙΚΑ ΟΙΚΟΔΟΜΗ

Με βάζε ηα ππάξρνληα ηζηνξηθά ζηνηρεία, ν Καιιηθξάηεο καδί κε ηνλ Ιθηίλν ήηαλ νη δύν πεξίθεκνη αξρηηέθηνλεο ηνπ

3 Ωο πξνο ηα πιηθά νηθνδνκήο, από ηελ πξώηκε επνρή, ν άλζξσπνο ζηήξημε ηελ νηθνδνκηθή ηνπ δξαζηεξηόηεηα ζε πιηθά δηαζέζηκα ζην θπζηθό ηνπ πεξηβάιινλ, όπσο ην ρώκα, ην μύιν θαη ε πέηξα. Σα βαζηθά πιηθά ηεο αξρηηεθηνληθήο κέρξη ηνλ 7ν αηώλα ήηαλ ην μύιν, πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε θπξίσο ηελ πξώηκε επνρή θαη ν πειόο. Η παξάδνζε κάιηζηα ε νπνία δεκηνπξγήζεθε από ηε ρξήζε ησλ μύισλ ζηελ αξρηηεθηνληθή, δηαηεξήζεθε ζηηο κνξθνινγηθέο ιεπηνκέξεηεο ησλ κεηαγελέζηεξσλ ιίζηλσλ νηθεκάησλ. Μεξηθά από ηα βαζηθά είδε μπιείαο ήηαλ ε δξπο, ην πεύθν, ην έιαην, ν θέδξνο θαη ην θππαξίζζη. Σα μύια ηα κεηαρεηξίδνληαλ αθαηέξγαζηα,ελ κέξεη θαηεξγαζκέλα θαη θαηεξγαζκέλα πιήξσο κε πξηόλη. Παξάιιεια, ππήξραλ θαη θύιια μύινπ γηα επηθνιιήκαηα. Ο ςεκέλνο πειόο, θαηά ηελ αξρατθή πεξίνδν, είρε κεγάιε εθαξκνγή, θαζώο ρξεζηκνπνηνύληαλ όρη κόλν ζε θεξακίδηα, αιιά θαη ζε ζηνηρεία επελδύζεσο ησλ μύιηλσλ κεξώλ, ζε κεηόπεο θαη ζε επίθξαλα παξαζηάδσλ. ηα θιαζηθά ρξόληα ζπλερηδόηαλ ε επξεία

Η παξάδνζε κάιηζηα ε νπνία δεκηνπξγήζεθε από ηε ρξήζε ησλ μύισλ ζηελ αξρηηεθηνληθή, δηαηεξήζεθε ζηηο κνξθνινγηθέο ιεπηνκέξεηεο ησλ κεηαγελέζηεξσλ ιίζηλσλ νηθεκάησλ.

4 ρξήζε ηνπ νπηνύ πεινύ ζε θεξακίδηα, πδξνξξνέο, πεινζσιήλεο, αλζέκηα, θαζώο θαη ζε αιιά εππαζή ζηελ πγξαζία αξρηηεθηνληθά κέιε. Ο άςεηνο πειόο εθαξκνδόηαλ πνιύ θπξίσο ζε ηείρε, αιιά θαη ζε ζπίηηα θαη θηίξηα κε δεπηεξεύνπζα ζεκαζία, ρσξίο απηό λα απνθιείεη ηε ρξήζε ηνπ ελίνηε θαη ζε ηνίρνπο κλεκεησδώλ θηηξίσλ, όπσο ην αλάθηνξν ηεο Βεξγίλαο. Δθηόο από απηά ηα δύν βαζηθά νηθνδνκηθά πιηθά, ζεκαληηθή ήηαλ θαη ε ρξήζε ησλ πεηξσκάησλ ζηα κεηαγελέζηεξα ρξόληα. ηελ θιαζηθή πεξίνδν, ε ρξήζε ηνπ καξκάξνπ απμήζεθε ζεκαληηθά, κε απνηέιεζκα ην πιηθό λα θπξηαξρήζεη ηειηθά ζηελ αξραία ειιεληθή αξρηηεθηνληθή.σα κέηαιια είραλ θη απηά πεξηνξηζκέλε ρξήζε ζηελ αξραία νηθνδνκηθή.

κλεκεησδώλ θηηξίσλ, όπσο ην αλάθηνξν ηεο Βεξγίλαο. Δθηόο από απηά ηα δύν βαζηθά νηθνδνκηθά πιηθά, ζεκαληηθή ήηαλ θαη ε ρξήζε ησλ πεηξσκάησλ ζηα κεηαγελέζηεξα ρξόληα.

5 ΝΑΟ ΑΠΣΕΡΟΤ ΝΙΚΗ(ΑΡΥΙΣΔΚΣΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΔΡΙΓΡΑΦΗ ΣΟΤ ΜΝΗΜΔΙΟΤ) Πξόθεηηαη γηα ακθηπξόζηπιν ηεηξάζηειν λαό ησληθνύ ξπζκνύ, δειαδή κε ηέζζεξηο θίνλεο ζηελ πξόζνςε θαη άιινπο ηέζζεξηο πίζσ, ρηηζκέλνο πάλσ ζε κία θξεπίδα κε ηέζζεξηο βαζκίδεο. Ο ζεθόο είλαη απιόο κνλόρσξνο, κηθξώλ δηαζηάζεσλ,ζηνλ νπνίν έρεη ελζσκαησζεί θαη ν πξόλανο. Η ζκίθξπλζε απηή ππαγνξεύηεθε από ηελ αιιαγή ζην ζρέδην, ε νπνία πξνέθπςε από ηελ έιιεηςε ρώξνπ ζηνλ πξνκαρώλα. Η αλαηνιηθή πιεπξά ηνπ ζεθνύ ήηαλ αλνηρηή.μέζα ζηνλ ζεθό βξηζθόηαλ ην αξρατθό μόαλν ηεο Αζελάο, ε νπνία θξαηνύζε ζηα ρέξηα ηεο, ζύκθσλα κε ηνλ ζπγγξαθέα Αξπνθξαηίσλα,ηελ πεξηθεθαιαία ηεο ζην αξηζηεξό θαη έλα ξόδη ζην δεμί, ζύκβνιν ηζρύνο θαη γνληκόηεηαο,αιιά θαη ησλ ζεώλ ηνπ θάησ θόζκνπ ζπλελώλνληαο έηζη, ηελ πνιεκηθή θαη ηελ εηξεληθή θύζε ηεο ζεάο. Μπξνζηά από ηνλ λαό ππήξρε βσκόο θαη ηέζζεξηο θίνλεο «ελ παξαζηάζεη» αλά κία ζηελή πιεπξά θαη επηζηύιην κε ηξηπιή δηαίξεζε. ηελ πξόζνςε ν ζεθόο δελ δηέζεηε ζπξαίν ηνίρν αιιά ήηαλ αλνηρηόο, κε δύν πεζζνύο πνπ ζπλδένληαλ κε δξύθξαθηα (θάγθεια) κε ηηο πιάγηεο παξαζηάδεο ηεο πξόζνςεο θιείλνληαο

Η ζκίθξπλζε απηή ππαγνξεύηεθε από ηελ αιιαγή ζην ζρέδην, ε νπνία πξνέθπςε από ηελ έιιεηςε ρώξνπ ζηνλ πξνκαρώλα. Η αλαηνιηθή πιεπξά ηνπ ζεθνύ ήηαλ αλνηρηή.

6 ηελ πξόζβαζε πξνο ην εζσηεξηθό. Ο βσκόο ( π.υ), πνπ βξηζθόηαλ κπξνζηά από ην λαό, ρξεζίκεπε γηα ηελ ηέιεζε ιαηξεπηηθώλ πξάμεσλ. Η δσθόξνο, πνπ δηαθνζκνύζε ηνλ λαό θαη ζηηο ηέζζεξηο πιεπξέο ηνπ, θαη ηα αεηώκαηα ηνπ λανύ είραλ γιππηέο παξαζηάζεηο. Ο γιππηόο δηάθνζκνο ηνπ λανύ σζηόζν, παξνπζηάδεη ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ. ηε δσθόξν ηνπ ζπλαληάκε γηα πξώηε θνξά ζηελ ειιεληθή λανδνκία απεηθόληζε ακηγώο ηζηνξηθώλ ζεκάησλ ζε αξρηηεθηνληθά γιππηά θαη όρη κπζνινγηθώλ ζεκάησλ όπσο ζπλεζηδόηαλ. ΑΡΥΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΣΡΟ

Η δσθόξνο, πνπ δηαθνζκνύζε ηνλ λαό θαη ζηηο ηέζζεξηο πιεπξέο ηνπ, θαη ηα αεηώκαηα ηνπ λανύ είραλ γιππηέο παξαζηάζεηο.

7 Σν αξραίν ειιεληθό ζέαηξν σο αξρηηεθηόλεκα είλαη κηα ππαίζξηα ακθηζεαηξηθή θαηαζθεπή εκηθπθιηθήο θάηνςεο γύξσ από κηα θπθιηθή πιαηεία. Υξεζίκεπε γηα ζξεζθεπηηθέο ηειεηνπξγίεο, αγώλεο κνπζηθήο θαη πνίεζεο, ζεαηξηθέο παξαζηάζεηο, ζπλειεύζεηο ηνπ δήκνπ ή ηεο βνπιήο ηεο πόιεο-θξάηνπο αθόκα θαη σο αγνξά. Καηά ηελ αξρατθή πεξίνδν νη ζεαηξηθνί ρώξνη δηακνξθώλνληαλ κε ήπηεο επεκβάζεηο ζε ρακειέο, θπζηθέο θαησθέξεηεο ηνπ εδάθνπο ρσξίο ιίζηλεο θαηαζθεπέο ή κε ζπζζώξεπζε ρσκάησλ. Σέηνηεο θαηαζθεπέο δύζθνια κπνξνύλ λα εληνπηζηνύλ από ηελ αξραηνινγηθή έξεπλα. Οξρήζηξα γύξσ από ηελ νπνία ζηήλνληαλ μύιηλα θαζίζκαηα έρεη εληνπηζηεί σζηόζν ζην θέληξν ηεο αξραίαο αγνξάο ηεο Αζήλαο. Δθεί ηεινύληαλ ζηα ρξόληα ηνπ ηπξάλλνπ Πεηζίζηξαηνπ νη ζεαηξηθνί αγώλεο, πνπ από ηελ επνρή ηνπ Κιεηζζέλε κεηαθέξζεθαλ ζην ζέαηξν ηνπ Γηνλύζνπ, ζηε λόηηα θιηηή ηεο Αθξόπνιεο. Γύξσ ζην π.υ, επί Λπθνύξγνπ, αλαθαηαζθεπάζηεθε απηό ην ζέαηξν εμ νινθιήξνπ από ιίζν. Σόηε

Καηά ηελ αξρατθή πεξίνδν νη ζεαηξηθνί ρώξνη δηακνξθώλνληαλ κε ήπηεο επεκβάζεηο ζε ρακειέο, θπζηθέο θαησθέξεηεο ηνπ εδάθνπο ρσξίο ιίζηλεο θαηαζθεπέο ή κε ζπζζώξεπζε ρσκάησλ.

8 πηα απνθξπζηαιιώζεθε ν αξρηηεθηνληθόο ηύπνο ηνπ ζεάηξνπ ζηε ιίζηλε κνξθή ηνπ. ΠΗΓΕ: avrostheater/index.html %87%CE%B9%CF%84%CE%B5%CE%BA%CF%84%CE%BF%CE %BD%CE%B9%CE%BA%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%B7%C E%BD-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%B9%CE%B1-

gr/abouttheatre/ancientgreektheatre/epid avrostheater/index.html http://olympia.

9 %CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B4%CE%B1/ ΔΦΗΜΔΡΙΓΑ "Η ΚΑΘΗΜΔΡΙΝΗ" ΣΑΤΡΟΤ ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ

Σχετικά έγγραφα

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ Να σαπακηηπίζεηε ηιρ πποηάζειρ, πος ακολοςθούν, υρ ππορ ηην οπθόηηηά ηοςρ, με ηην ένδειξη Σωστό ή Λάθος 1. ηελ αξραία Ρώκε νη πιεβείνη δελ είραλ αξρηθά