Επιταχυνόμενη αθηρωμάτωση σε ασθενείς με αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα

Transcript

1 8 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνικής εταιρείας Αθηροσκλήρωσης Αθήνα 29/11-1/ Επιταχυνόμενη αθηρωμάτωση σε ασθενείς με αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Πέτρος Π. Σφηκάκης Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Παν/μίου Αθηνών

2 Andrianakos et al. J Rheumatol 2003;30(7):1589

3 1.5 χρόνια - SHARP sc χρόνια - SHARP sc χρόνια SHARP sc χρόνια SHARP sc χρόνια SHARP sc. 123

4 η φλεγμονή δεν περιορίζεται στις αρθρώσεις: η ΡΑ είναι συστηματική νόσος

5 Κίνδυνος καρδιαγγειακού θανάτου στη Ρευμ. Αρθρίτιδα Levy et al. Clin. Exp. Rheumatol. 2008; 26: Avina-Zubieta et al. Arthritis Rheum. 2008; 59:

6 Excess Risk factors for CHD in RA Dyslipidaemia Obesity Physical inactivity Smoking Eur J Cardiovasc Prevent Rehab (2009) Rheumatology 2008; 47(3): Ann Rheum Dis 2007; 66(10): Rheumatology 2007; 46(12):

7

8 Διπλάσιοι υπερτασικοί μεταξυ 214 ασθενών με ΡΑ χωρίς ΚΑ νόσο συγκριτικα με γενικό πληθυσμό - μέτρηση ιατρείου (ΣΠ/ΔΠ >= 140/90 ή λήψη αντιυπερτασικών) 67%..και ανθεκτική υπέρταση = υψηλή πίεση ιατρείου υπο θεραπεία με 3 διαφορετικά φάρμακα ΔΙΠΛΑΣΙΑ (9% vs 4.5%) Protogerou A et al. ΑRT, 2013

9

10 η αθηροσκλήρυνση σαν μια χρόνια φλεγμονώδης κατάσταση

11 υψηλή CRP & καρδιαγγειακή νόσος συνδέονται RA patients Danesh et al, NEJM, 2004 Goodson et al, A&R 2005

12 Ann Intern Med 2006;144:249-56

13

14 Hypothesis Disease Characteristics T2 DM RA IHD risk X 2-3 X2 IHD prevalence ~50 % ~50% Silent IHD % ~20% Early death by: 5-10 yrs 5-10 yrs Death due to CVD 30-50% 30-50% T2 DM is a CHD equivalent-what about RA?

15 2009, Jul 16

16 Prevalence and severity of functional and structural vascular abnormalities was similar in RA and DM (1:1 for age, sex and duration) of equal duration (mean, 10 years) despite the fact that DM patients had a worse classical CVD risk profile Stamatelopoulos et al, ATVB; 2009

17

18 Ann Rheum Dis. 2012;71:

19 TL1-A, the master regulator of macrophage transformation into foam cell is highly increased in the peripheral blood of RA patients Clin Immunol 2013

20

21 Coronary Angiography Results in subjects with positive stress-echo (p<0.05 for less significant obtsruction in RA vs DM and vs controls) Inflammation-induced microvascular dysfunction/subclinical vasculitis in RA?

22 The 3-year risk of CVD in RA was double compared to the general population and comparable with the magnitude of risk in type 2 DM

23

24

25 More patients had atheromatic plaques than controls (29 vs 12%, p=0.039 Multiarterial atheromatosis was more prevalent in RA (22 vs 2%, p=0.026) Clin Rheumatol 2015

26 Ann Rheum Dis 2017

27 Poorly controlled RA patients!

28 Well controlled RA patients!

29 Rheumatology 2017

30 J Rheumatol 2015

31 Autoimmunity Reviews 2017

32 Sem Arthritis Rheum 2017 Patients with PAPS and SLE/APS have a nearly 2.5-fold risk of atherosclerotic plaques in carotid and femoral arteries compared to healthy controls, similar to DM patients. Atherosclerotic plaques are associated with a number of traditional risk factors in both PAPS and SLE/APS, and with IgG anti-beta2-glucoprotein I antibodies in SLE/APS

33 Rheumatology 2018

34 BMJ 2017

35 ευχαριστίες Α Προπ. Παθολογική Κλινική Θανάσης Πρωτογέρου Νίκος Τεντολούρης Κώστας Μακρυλάκης Μαρία Τεκτονίδου Ευριδίκη Κραβαρίτη Γιώργος Κωνσταντώνης Εύη Ζαμπέλη Αντώνης Αργύρης Καλλιόπη Φραγκιαδάκη Κατερίνα Αριδά Α Καρδιολογική Κλινική Κώστας Τούτουζας Ντίνα Αγγέλη Αντώνης Καρανάσος Γιάννης Φελέκος Χρήστος Πίτσαβος Χριστόδουλος Στεφανάδης Θεραπευτική Κλινική Κίμων Σταματελόπουλος Χρήστος Παπαμιχαήλ

36 Εκπαιδευτικά μηνύματα Η παρουσία ΡΑ συνδέεται με επιταχυνόμενη αθηρωμάτωση & θεωρείται παράγοντας καρδιαγγειακού κινδύνου ανάλογος του ΣΔ Σε διάρκεια ΡΑ >10 έτη αντιμετώπιση καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου σύμφωνα με τους εθνικούς αλγόριθμους x 1.5 * Επιθετική φαρμακευτική αντιμετώπιση της ΡΑ για περαιτέρω μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου: οχι ενεργός αρθρίτις & CRP < 5 mg/l * Περισσότερη έρευνα είναι απαραίτητη * * EULAR evidence-based recommendations for cardiovascular risk management in patients with inflammatory arthritis. ARD 2011