της Δήμητρας Κοντόγιωργα - Θεοταροπούλοσ 1

Transcript

1 Αικ. Ηλιάδου: Η διείζδυζη ηου Δημοζίου Δικαίου ζηη ρύθμιζη αγορών δικηύου, κε Πξόινγν Καζεγεηνύ Γεσξγ. Καζηκάηε, εθδ. Ννκηθή Βηβιηνζήθε, 2010, ζει. 227, ζηελ εηξά: Βηβιηνζήθε Θεσξίαο θαη Πξάμεο Γηνηθεηηθνύ Γηθαίνπ, Γηεύζπλζε: Υαξ. Υξπζαλζάθεο, Καζεγεηήο Παλ/κίνπ Αζελώλ της Δήμητρας Κοντόγιωργα - Θεοταροπούλοσ 1 Να έλαο λένο Σνκέαο πνπ απαζρνιεί ζπλερώο ζήκεξα ην Γεκόζην Γίθαην. Ή κάιινλ, ηδνύ έλαο λένο «ηερληθό»-ρώξνο, ν ρώξνο ησλ αγνξώλ δηθηύνπ, ζηνλ νπνίν δηεηζδύεη ην Γεκόζην Γίθαην. Βέβαηα, πξηλ ηελ δηείζδπζε ηνπ ελ ιόγσ Γηθαίνπ ζηνπο «ηερληθό»- ρώξνπο, ππήξμε ε δηείζδπζε ηεο ηερλνινγίαο ζην Γίθαην, ε νπνία εζεσξήζε αιεζήο επαλάζηαζε γηα ην δηθαητθό ηνπίν. Σν ηειεπηαίν θαηέζηε «πνξώδεο», αιι όρη κόλνλ «ην ηνπίν» θαη «ν ρώξνο», όζνλ, θαηά πξώην ιόγν, ε λνκηθή νξνινγία. Πξάγκαηη, απηή θαηεθιύζζε από μέλνπο πξνο ηε Ννκηθή Δπηζηήκε όξνπο θαη ηαπηνρξόλσο από μέλεο πξνο ηελ ελ ιόγσ Δπηζηήκε αξρέο. Δλ ηνύηνηο, νη ηειεπηαίεο κεηεγξάθεζαλ ηαρύηαηα ζην λνκηθό επίπεδν θαη γλσξίδνπλ κάιινλ κεγάιε επηηπρία, αλ θξίλεη θαλείο από ηελ «καζεκαηηθή», νηθνλνκηθή, θηινζνθηθή αξρή ηεο αλαινγηθόηεηνο ή από ηελ αξρή ηεο «βηώζηκεο αλάπηπμεο» ή ηεο «αεηθνξίαο» ή θαη από ηελ έλλνηα «ηνπ Γεκνζίνπ Management ησλ ζηόρσλ» (ή ησλ ηξηώλ e ), ην νπνίν αλαιύεηαη ζηηο νηθνλνκηθέο αξρέο: ηεο απνηειεζκαηηθόηεηαο, νηθνλνκηθόηεηαο - νξζνινγηθόηεηαο θαη απνδνηηθόηεηαο, από ηνπο αγγιηθνύο αληίζηνηρνπο όξνπο: effectiveness, economy, efficiency, θαη θηινδνμεί λα εθαξκνζζεί ζηνλ Γεκόζην Σνκέα. Ππθλώλνπλ, ινηπόλ, νη δηεηζδύζεηο ηνπ Γεκνζίνπ Γηθαίνπ θαη ζπγθεθξηκέλα ηνπ Γηνηθεηηθνύ Γηθαίνπ είηε κε ην έλδπκα ηνπ επξσπατθνύ είηε κε εθείλν ηνπ εζληθνύ ώζηε λα αλαξσηηέηαη θαλείο: Πνην θαηλόκελν, ηειηθά, είλαη απηό πνπ επηθξαηεί ζην Γεκόζην Γίθαην θαη δε ζην Γηνηθεηηθό Γίθαην, ε «ζπξξίθλσζε» ηνπ πεδίνπ εθαξκνγήο ηνπ ή ε επέθηαζή ηνπ ζε λένπο ηνκείο; Δπεηδή αλήθσ ζε εθείλνπο πνπ έρνπλ επηζεκάλεη ην κελ ηελ ζπξξίθλσζε, ην δε ηελ δηαξθή αλαδήηεζε πεδίνπ εθαξκνγήο ηνπ Γηνηθεηηθνύ Γηθαίνπ 2, εκπινπηίδσ ην βαζηθό εξώηεκα, κε ηελ εμήο εξώηεζε: Μήπσο ηνύην απνδηώρλεηαη από ηνπο θιαζηθνύο ηνκείο θαη απηό είλαη πνπ εξκελεύεηαη σο «ζπξξίθλσζε», ελώ ζηελ πξαγκαηηθόηεηα 1 Οκ. Καζεγήηξηα Ννκηθήο Αξηζηνηειείνπ Παλεπηζηεκίνπ Θεζζαινλίθεο. 2 Δημ. Κοντόγιωργα-Θεοχαροπούλου, Η δηαξθήο αλαδήηεζε νξηζκνύ θαη πεδίνπ εθαξκνγήο ηνπ Γηνηθεηηθνύ Γηθαίνπ, εηο Σηκ. Σόκν Γεκ. Σζάηζνπ, 2004.

2 «κεηαλαζηεύεη» ζε λένπο ρώξνπο, ρξεζηκνπνηώληαο, όκσο, ηα θιαζηθά εξγαιεία; πνηα θαη λα είλαη ε απάληεζε, γεγνλόο είλαη, ελ πξνθεηκέλσ, όηη γίλεηαη κεηαβνιή θαη όηη ε κεηαβνιή απηή γίλεηαη ηαρύηαηα, ρσξίο Δπηηξνπέο θαη Fora, δεδνκέλνπ όηη εηδηθά ην Γηνηθεηηθό Γίθαην αλέθαζελ αθνκνηώλεη όια ηα ξεύκαηα θαη πξνζαξκόδεηαη εύθνια ζηηο λέεο ηάζεηο θαη πνιηηηθέο θαη θαη επέθηαζε ζηηο λέεο θνηλσληθέο απαηηήζεηο. Ίζσο, κάιηζηα, απηή ηελ επθνιία ηνπ θαη επρέξεηά ηνπ, λα ηελ εθκεηαιιεύεηαη ε ιεγόκελε «παγθνζκηνπνίεζε» ηεο εζσηεξηθήο ελλόκνπ ηάμεσο θαη δε ηνπ Γηνηθεηηθνύ Γηθαίνπ, ηεο δηακνξθώζεσο, δειαδή, ελόο παγθνζκίνπ Γηνηθεηηθνύ Rule of Law έμσ ησλ ζπλόξσλ ηνπ εζληθνύ θξάηνπο πνπ επεξεάδεη, όκσο, θαη ηζρύεη εληόο ησλ εζληθώλ ζπλόξσλ, αλ θαη δελ ζηεξίδεηαη ζε δηεζλείο ζπλζήθεο θαη γεληθόηεξα ζην άξζξν 28 ηνπ., γεγνλόο πνπ ζέηεη ζε θίλδπλν ηελ ζπληαγκαηηθή ηάμε. Οπόηε, πξαγκαηνπνηείηαη απηό πνπ ιέγεηαη «Σν ηαμείδη ηνπ εζσηεξηθνύ Γεκνζίνπ Γηθαίνπ, από ηελ θνηλνηηθνπνίεζε θαη δηεζλνπνίεζε, ζηελ παγθνζκηνπνίεζε», ελώ ηαπηόρξνλα εξσηάηαη: «Καη κεηά πνύ;». Δπηζηξέθνληαο ζηελ παξνπζηαδόκελε Μειέηε, ε ζ. δηεπθξηλίδεη, πσο ε έξεπλα αλαθέξεηαη ζηηο αγνξέο δηθηύνπ, ππό ηελ έλλνηα όηη πεξηιακβάλεη θαη εμνρήλ εθείλεο πνπ έρνπλ θπζηθή ππνδνκή δηθηύνπ (π.ρ. γξακκέο, όπσο ειεθηξηθή ελέξγεηα ή ζηδεξόδξνκνη, ή αγσγνύο π.ρ. θπζηθό αέξην, ύδξεπζε θαη απνρέηεπζε). Δπνκέλσο, δελ πεξηιακβάλνληαη άιιεο αγνξέο πνπ έρνπλ «εηθνληθά» δίθηπα. Δηδηθόηεξα: Η Μειέηε κεηά ηελ Δηζαγσγή (ζει. 1-18) δηαηξείηαη ζε ηέζζεξα ηζνζθειηζκέλα Μέξε. Η ηζνζθέιηζε απηή απνδεηθλύεη ηελ νξζνινγηθήκαζεκαηηθή ζθέςε θαη έξεπλα ηεο ζ. ηνπ ιεγνκέλνπ «θαξηεζηαλνύ» (από ηνλ γάιιν καζεκαηηθό R. Descartes) απζηεξνύ ζπζηήκαηνο επηζηεκνληθήο γξαθήο πνπ εγγπάηαη ηελ αζθάιεηα ηεο κεζόδνπ θαη ησλ ζπκπεξαζκάησλ ηεο ζεσξεηηθήο έξεπλαο, όπνπ, σο γλσζηόλ, δελ ππάξρεη ε κέζνδνο ηεο επαιεζεύζεσο ησλ ζεηηθώλ επηζηεκώλ. ην πξώην (ζει. 9-52) θαη ην δεύηεξν Μέξνο (ζει ), πνπ ζα κπνξνύζαλ λα είλαη έλα, αζρνιείηαη κε ηελ νξγάλσζε ησλ βηνκεραληώλ δηθηύνπ θαη ηνπο θαλόλεο δηθαίνπ νξγάλσζεο αγνξώλ δηθηύνπ, ελώ ζην ηξίην (ζει ) θαη ηέηαξην Μέξνο (ζει ), πνπ επίζεο κπνξνύζαλ λα είλαη ελσκέλα, νπόηε ε Μειέηε ζα πιεξνύζε, θαη ηππηθά, αθνύ ην έρεη επηηύρεη νπζηαζηηθά, ην πην πάλσ «θαξηεζηαλό» ζύζηεκα, θαίηνη ε ζ. είλαη θαη εμνρήλ γεξκαλνηξαθήο, ελ ηνύηνηο, όπσο απνδεηθλύεηαη, ζπλδπάδεη εμίζνπ θαη ηελ γαιιηθή παηδεία, ζπλδπαζκόο άξηζηνο γηα έξεπλα δεηεκάησλ Γεκνζίνπ Γηθαίνπ, όπσο ελ πξνθεηκέλσ. ην Σξίην, ινηπόλ, θαη Σέηαξην Μέξνο αζρνιείηαη ην κελ κε ηελ νπζηαζηηθή ξύζκηζε ησλ αγνξώλ δηθηύνπ, ην δε κε ηηο Ρπζκηζηηθέο Αξρέο (ηα 2

3 όξγαλα), ελώ αθνινπζεί Δπίινγνο κε ηε ζύλνςε ησλ ζέζεσλ ηεο ζ. θαη ηα πκπεξάζκαηα (ζει ), θαζώο θαη ε ζρεηηθή βηβιηνγξαθία. ηελ Δηζαγσγή εμεγείηαη θαη νξηνζεηείηαη ην αληηθείκελν ηεο Μειέηεο σο ε δηείζδπζε ηνπ Γεκνζίνπ Γηθαίνπ ζηε ξύζκηζε ησλ αγνξώλ δηθηύνπ, δεδνκέλνπ όηη πιένλ θαηηζρύεη ε απειεπζέξσζε ησλ αγνξώλ απηώλ από ηα γλσζηά κνλνπώιηα θαη ε κεηαηξνπή ηνπ ξόινπ ηνπ Κξάηνπο, από θαη εμνρήλ θνξέα ηεο ζρεηηθήο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηόηεηαο, ζε ξπζκηζηή αγνξώλ. Δπηζεκαίλεηαη, όηη νη βηνκεραλίεο δηθηύνπ δηαθνξνπνηνύληαη ζε ζύγθξηζε κε άιιεο επηρεηξεκαηηθέο δξαζηεξηόηεηεο, γηα ηνπο εμήο ιόγνπο: Πξώηνλ, έρνπλ θνηλά ραξαθηεξηζηηθά: π.ρ. εμάξηεζε από δηθηπαθέο ππνδνκέο πνπ έρνπλ ραξαθηεξηζηηθά θπζηθνύ κνλνπσιίνπ. Γεύηεξνλ, έρνπλ ηδηαίηεξε ζεκαζία γηα ηελ θνηλή σθέιεηα, ζην κέηξν πνπ αθνξνύλ ζηε δηάζεζε αγαζώλ θαη ππεξεζηώλ απνιύησο δσηηθήο ζεκαζίαο γηα ηελ νκαιή δηαβίσζε θαη ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε, επεξεάδνληαο θαη άιινπο θιάδνπο ηεο νηθνλνκίαο. Σξίηνλ, έηζη δηθαηνινγείηαη ε δεκνζία (ηνπ θξάηνπο) παξέκβαζε ζηνπο ηνκείο απηνύο, ράξηλ ηεο δηαξθνύο θαη νκαιήο παξνρήο ησλ ζρεηηθώλ ππεξεζηώλ ζηνπο θαηαλαισηέο. Σελ εθζπγρξνληζκέλε απηή δεκνζία παξέκβαζε παξαθνινπζεί ε έξεπλα ηεο ζ., γηα λα παξαηεξήζεη όηη ν ηξόπνο νξγάλσζεο θαη ν βαζκόο έληαζεο ηεο ελ ιόγσ παξέκβαζεο δελ είλαη νκνηόκνξθνο ρξνληθά, νύηε εθ ησλ πξνηέξσλ λνκηθά νξγαλσκέλνο θαη ακεηάβιεηνο. Η ελ ιόγσ παξαηήξεζε ηεο ζ. είλαη νξζή, αθνύ, σο γλσζηόλ ην ύληαγκα καο είλαη «νπδέηεξν», θαη αξρήλ, ζηελ πνιηηηθή ησλ ηδησηηθνπνηήζεσλ ή θξαηηθνπνηήζεσλ, δεδνκέλνπ όηη ζα πξέπεη λα αθνινπζεζεί εθάζηνηε ν θαιύηεξνο ηξόπνο εμππεξέηεζεο ηνπ δεκνζίνπ ζπκθέξνληνο. Ο «θαιύηεξνο ηξόπνο», όκσο, θάζε θνξά είλαη ην δεηνύκελν, ην νπνίν πξνζδηνξίδεηαη από πνηθίινπο εθάζηνηε παξάγνληεο θαη βέβαηα αλήθεη ζηηο επηινγέο ηεο εθάζηνηε πνιηηηθήο εμνπζίαο. Πέξαλ, όκσο, απηήο ηεο δηαθνξνπνίεζεο, ε ζ. επηζεκαίλεη ηελ ηζηνξηθή δηαθνξνπνίεζε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ηνκέα πνπ είλαη νη βηνκεραλίεο δηθηύνπ θαη πώο εμειηθηηθά απηέο νξγαλώζεθαλ δνκηθά θαη θαηέιεμαλ ζήκεξα, από ην γλσζηό «κνληέιν» ησλ κνλνπσιηαθώλ δεκνζίσλ επηρεηξήζεσλ ηεο παξνρηθήο Γηνηθήζεσο (βάζεη θπξίσο ηνπ άξζξνπ 106 ηνπ.), ζηηο ηδησηηθέο επηρεηξεκαηηθέο δξαζηεξηόηεηεο θαη ζπγθεθξηκέλα «ζηηο αγνξέο δηθηύνπ». Σνύην έρεη ηελ έλλνηα όηη απηέο αλακνξθώλνληαη έηζη, ώζηε λα αληαπνθξίλνληαη ζηνπο θαλόλεο ηνπ πγηνύο θαη ειεπζέξνπ αληαγσληζκνύ ή ηεο ειεύζεξεο αγνξάο. Καλόλεο, δειαδή, πνπ επηδξνύλ ζην θόζηνο ησλ παξερνκέλσλ ππεξεζηώλ θνηλήο σθειείαο, ράξηλ βεβαίσο ησλ θαηαλαισηώλ (ήηνη, ηνπ δεκνζίνπ ζπκθέξνληνο). 3

4 Γηα ηελ πεξηγξαθή ηεο αιιαγήο απηήο ρξεζηκνπνηείηαη από ηελ ζ. ε έλλνηα ηεο «ξύζκηζεο». Κη εδώ είλαη ε κεγάιε πξνβιεκαηηθή, κε θάπνηα αληηθαηηθόηεηα, αιι όρη αληηλνκία. Γηόηη, λαη κελ ε απειεπζέξσζε ζεκαίλεη απνξξύζκηζε (deregulation), ήηνη άξζε θξαηηθώλ παξεκβάζεσλ θαη ειεύζεξνο πξνζδηνξηζκόο, θπξίσο ηηκώλ, κέζσ ηνπ κεραληζκνύ ηεο αγνξάο, ελ ηνύηνηο, ε έληαμε ησλ ελ ιόγσ βηνκεραληθώλ δξαζηεξηνηήησλ ζηελ αγνξά, γίλεηαη κε ηελ θξαηηθή «ξύζκηζε»-παξέκβαζε (regulation), πξνζεξκνζκέλε, όκσο, ζηελ αληαγσληζηηθή αγνξά. Η «ξπζκηζηηθή», δειαδή, «παξέκβαζε» ησλ δεκνζίσλ-ρπζκηζηηθώλ Αξρώλ, είλαη πξνζεξκνζκέλε ζηελ ηδησηηθν-νηθνλνκηθή δηαρείξηζε ησλ ΓΔΚΟ. Σνύην έρεη ηελ έλλνηα, όηη ε ελ ιόγσ «κεηάιιαμε» ησλ βηνκεραληώλ δηθηύνπ, γίλεηαη ζην πιαίζην ηεο όιεο κεηαξξπζκηζηηθήο πξνζπάζεηαο, γηα ηελ επηινγή ηεο κεζόδνπ εθείλεο, κέζσ ηεο νπνίαο ζα επηηεπρζεί ε κεγηζηνπνίεζε ηεο νηθνλνκηθήο-θνηλσληθήο σθέιεηαο κε ην κηθξόηεξν, όκσο, θνηλσληθό, νηθνλνκηθό θόζηνο. Άξα, κπνξεί λα παξαηεξήζεη θαλείο, όηη απηό γίλεηαη πξνθεηκέλνπ λα εθαξκνζζνύλ νη αξρέο ηεο απνηειεζκαηηθόηεηνο, απνδνηηθόηεηνο, νηθνλνκηθόηεηνο, ήηνη λα εθαξκνζζεί ην ιεγόκελν Νέν Γεκόζην Management ησλ ζηόρσλ, ή ησλ ηξηώλ e, ζηνλ πξώελ Γεκόζην Σνκέα, αξρή ε νπνία πξναλαθέξζεθε. Με άιια ιόγηα «ην αγνξαίν» θξάηνο παξεκβαίλεη ζηηο απειεπζεξσκέλεο αγνξέο δηθηύνπ, επηβάιινληαο σξηζκέλνπο πεξηνξηζκνύο, όπσο π.ρ., θαηά ηελ ζ., παξαθξαηεί ηελ θπξηόηεηα ηνπ εηαηξηθνύ θεθαιαίνπ, εάλ δελ έρεη γίλεη νινθιεξσηηθή πεξηνπζηαθή ηδησηηθνπνίεζε, ή, ζα πξνζζέηακε, ηελ ιεγνκέλε «ρξπζή κεηνρή». Παξαηεξείηαη, βέβαηα, όηη ηα δεηήκαηα πνπ γελλώληαη θαηά ηελ κειέηε ησλ θαλόλσλ νξγάλσζεο θαη ξύζκηζεο ηεο ζρεηηθήο αγνξάο, λαη κελ απνηππώλνληαη ζε εηδηθό λνκηθό-θαλνληζηηθό πιαίζην γηα θάζε επί κέξνπο βηνκεραλία δηθηύνπ, όκσο ζηελ Μειέηε, επηδηώθεηαη από ηελ ζ. εληαία ζπζηεκαηηθή αλάιπζε, ιόγσ ησλ θνηλώλ ραξαθηεξηζηηθώλ πνπ εκθαλίδνπλ νη επί κέξνπο πεξηπηώζεηο. Σα θνηλά δε ραξαθηεξηζηηθά, είλαη, άιισο ηε, έλα από ηα θξηηήξηα (εμσηεξηθά) πνπ νδεγνύλ ζηελ θξαηηθή «ξύζκηζε». Πξάγκαηη, όπσο δηεπθξηλίδεη ε ζ., ε δνκή ησλ ζπγθεθξηκέλσλ αγνξώλ δηθηύνπ δηαιακβάλεη ην κελ έλαλ ππνηνκέα, όπνπ ππάξρεη έλα θπζηθό κνλνπώιην, ην δε έλαλ άιιν ππνηνκέα πνπ είλαη ειεύζεξνο ζηνλ αληαγσληζκό. Ήηνη: ε παξαγσγή, ε δηάζεζε θαη ε παξνρή ππεξεζηώλ θνηλήο σθειείαο. Έηζη, εμεηάδνληαη ηα κέζα ηεο δεκνζίαο ξύζκηζεο-παξέκβαζεο θαη γίλεηαη επηηπρήο πξνζπάζεηα δηαηύπσζεο κηαο γεληθήο ζεσξίαο θαη εξκελεπηηθήο πξνζέγγηζεο ηνπ όξνπ «ξύζκηζε», πξνθεηκέλνπ λα κπνξέζεη απηή λα αμηνπνηεζεί πέξα από ηηο αηνκηθέο θαη ζπγθεθξηκέλεο πεξηπηώζεηο πνπ εξεπλώληαη ζηελ Μειέηε. 4

5 ηελ ζπλέρεηα επηζεκαίλνληαη νξζά, ηα νπζηαζηηθά, ζα ιέγακε, θξηηήξηα, εμαηηίαο ησλ νπνίσλ δηθαηνινγείηαη ε παξέκβαζε-δηείζδπζε ηνπ Γεκνζίνπ Γηθαίνπ θαη ηα νπνία είλαη ήδε, λνκίδσ, θαζνξηζκέλα από ην άξζξν 106 ηνπ πληάγκαηνο, ην νπνίν, άιισζηε, ππνιαλζάλεη, σο απηνλόεην, ζε όιε ηελ έξεπλα ηεο ζ., δεδνκέλνπ όηη ε απνθξαηηθνπνίεζε ησλ ζπγθεθξηκέλσλ αγνξώλ δελ αληηβαίλεη ζην άξζξνπ 106 ηνπ., βάζεη ηνπ νπνίνπ είραλ ζπζηαζεί ηα θξαηηθά ελ πξνθεηκέλσ κνλνπώιηα. Πξάγκαηη, ε έλλνηα ησλ δηαηάμεσλ ηνπ 106 απνβιέπεη ζηελ εμππεξέηεζε ηνπ δεκνζίνπ ζπκθέξνληνο, ήηνη, ελ πξνθεηκέλσ ησλ θαηαλαισηώλ. Καη αθνύ ην θξάηνο απέηπρε σο επηρεηξεκαηίαο, θαιείηαη ηώξα λα ζπκβάιιεη ζηνπο ίδηνπο ηνκείο κε ηελ δηαζθάιηζε ηνπ πγηνύο αληαγσληζκνύ από ηνπο ηξίηνπο, ράξηλ, όκσο, ηνπ ηδίνπ ζθνπνύ. Έηζη, σο πξώην νπζηαζηηθό θξηηήξην ηεο «ξύζκηζεο» πξέπεη λα ζεσξεζεί ε ιεηηνπξγία ησλ ελ ιόγσ νξγαλσκέλσλ αγνξώλ-επηρεηξήζεσλ θνηλήο σθειείαο, γηα ην θνηλσληθό ζύλνιν θαη ηελ εζληθή νηθνλνκία. Σνύην, δηόηη κέζσ απηώλ ησλ επηρεηξήζεσλ θαη αγνξώλ παξέρνληαη δσηηθήο ζεκαζίαο ππεξεζίεο θαη αγαζά ζην θνηλσληθό ζύλνιν, όπσο ηνλίδεη θαη ε ζ. Δπίζεο, βαζηθό νπζηαζηηθό θξηηήξην, είλαη, θαηά ηελ ζ. ε αλάγθε πξνζηαζίαο ησλ ελ ιόγσ δηαλεκνκέλσλ αγαζώλ θαη ππεξεζηώλ, από ηελ άγξηα θηιειεπζεξνπνίεζε-ηδησηηθνπνίεζε, ράξηλ ηεο πξνζηαζίαο θαη πξναγσγήο ηνπ θνηλσληθνύ ζπκθέξνληνο. Δθαξκνγή, δειαδή, ηεο αξρήο ηνπ Κνηλσληθνύ Κξάηνπο Γηθαίνπ. ηα πην πάλσ θιαζηθά λνκηθά δεηήκαηα Γεκνζίνπ Γηθαίνπ, ππεηζέξρνληαη ηερληθά δεηήκαηα, αιιά θαη ελλνηνινγηθά δεηήκαηα ηερληθήο νξνινγίαο, δεδνκέλνπ όηη εμ νξηζκνύ ην λνκηθό πιαίζην αθνξά ζε ύιε θαη ζεκαηηθή από άιιεο επηζηήκεο, όπσο θαη θπξίσο νηθνλνκηθέο θαη ελέξγεηαο θαη ζεηηθέο, αιιά θαη από άιινπο δηθαητθνύο θιάδνπο, όπσο εκπνξηθνύ δηθαίνπ (π.ρ. θαζεηνπνίεζε ηεο επηρεηξήζεσο), ηα νπνία ε ζ. αληηκεησπίδεη επηηπρώο θαη κε εληππσζηαθή επρέξεηα. Καηά ζπλέπεηα, ε Μειέηε απνδεηθλύεηαη πνιπθιαδηθή, κε δηείζδπζε, όρη κόλνλ ηνπ Γεκνζίνπ Γηθαίνπ ζηνλ ηερληθό ρώξν, αιιά θαη ηεο δεκνζηνιόγνπ ζπγγξαθέσο ζε έλα πνιπεπηζηεκνληθό ρώξν, κε απνηέιεζκα ην παξνπζηαδόκελν βηβιίν λα είλαη ρξήζηκν θαη γηα άιιεο «αγνξέο», όπσο εθείλεο γηα ηα εηθνληθά δίθηπα. Σειεηώλνληαο, ζέισ λα ζεκεηώζσ, όηη ε ζ., ε νπνία δελ λνκίδσ λα καο είρε ζπλεζίζεη ζε ηέηνηνπ είδνπο κειέηεο, δεδνκέλνπ όηη κέρξη ηώξα ήηαλ κάιινλ «pura» δνγκαηηθή, κε ην έξγν ηεο απηό παξνπζηάδεη έλα άιιν θνκκάηη ηεο επηζηεκνζύλεο ηεο, εκπινπηηζκέλν από εθείλν ην νπνίν απεθόκηζε θαη απνθνκίδεη θαζεκεξηλά από ηελ επαγγεικαηηθή ηεο παξάιιειε ελαζρόιεζε ζηε Ννκηθή Τπεξεζία ηεο ΓΔΗ. Σν ηειεπηαίν απηό, πηζηεύσ, ηεο έδσζε ηελ ηόικε θαη ηελ ηθαλόηεηα λα δακάζεη κηα «εηεξόθιεηε» επηζηεκνληθά ύιε, κε επηηπρία. 5

6 Σα δε ζπκπεξάζκαηά ηεο, είλαη θαη απ απηήο ηεο απόςεσο δηπιά αμηόπηζηα θαη απζεληηθά, ζπκβάιινληαο ζην λνκηθό «μεθαζάξηζκα» ηνπ λένπ απηνύ πεδίνπ εθαξκνγήο ηνπ Γεκνζίνπ θαη εηδηθόηεξα ηνπ Γηνηθεηηθνύ Γηθαίνπ θαη εθζπγρξνλίδνληαο ηελ ύιε ηνύηνπ. Πξν πάλησλ, όκσο, ηα ζπκπεξάζκαηα ζπκβάιινπλ ζηελ κε ζύζηεκα θαη επηκνλή θξαηηθή «ξύζκηζε» ζηνπο ιεγνκέλνπο απειεπζεξσκέλνπο απηνύο ρώξνπο, ράξηλ, βεβαίσο, ηνπ θαηαλαισηνύ θαη ζε ηειεπηαία αλάιπζε ηνπ δεκνζίνπ ζπκθέξνληνο θαη ελόο «βηώζηκνπ Κξάηνπο» πνπ ηόζν θηλδπλεύεη ζηηο εκέξεο καο από ην «αγνξαίν θξάηνο». 3 Γεκ. Κνληόγησξγα - Θενραξνπνύινπ Οκ. Καζεγήηξηα Ννκηθήο Αξηζηνηειείνπ Παλεπηζηεκίνπ Θεζζαινλίθεο 3 Μ. Καραμανώφ, Βηώζηκν Κξάηνο θαη Γεκόζηα Κηήζε (ηα όξηα ησλ ηδησηηθνπνηήζεσλ), εθδ. Αλη. Ν. άθθνπια, 2010 passim. 6