«Σρεδίαζε θαη Αλάπηπμε πεξηερνκέλνπ Δηθηπαθνύ ηόπνπ θαη δηαδηθηπαθνύ πεξηνδηθνύ ζηε ζρνιηθή ηάμε: ην παξάδεηγκα κηαο έξεπλαο δξάζεο.

Transcript

1 ΔΘΝΗΚΟ ΚΑΗ ΚΑΠΟΓΗΣΡΗΑΚΟ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΑΘΖΝΧΝ ΣΜΖΜΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΚΑΗ ΑΓΧΓΖ ΣΖΝ ΠΡΟΥΟΛΗΚΖ ΖΛΗΚΗΑ, ΣΜΖΜΑ ΔΠΗΚΟΗΝΧΝΗΑ ΚΑΗ ΜΔΧΝ ΜΑΕΗΚΖ ΔΝΖΜΔΡΧΖ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΘΔΑΛΗΑ ΣΜΖΜΑ ΑΡΥΗΣΔΚΣΟΝΧΝ ΜΖΥΑΝΗΚΧΝ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΠΔΗΡΑΗΑ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΝΗΚΖ (ΤΜΠΡΑΞΖ) ΓΗΑΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΑΚΟ ΓΗΑΣΜΖΜΑΣΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΔ ΣΖ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΑ ΚΑΗ ΣΖ ΔΠΗΚΟΗΝΧΝΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΘΔΜΑ ΣΖ ΓΗΠΛΧΜΑΣΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ: «Σρεδίαζε θαη Αλάπηπμε πεξηερνκέλνπ Δηθηπαθνύ ηόπνπ θαη δηαδηθηπαθνύ πεξηνδηθνύ ζηε ζρνιηθή ηάμε: ην παξάδεηγκα κηαο έξεπλαο δξάζεο.» Μεηαπηπρηαθή θνηηήηξηα : Βαξδαιάρνπ Δπαγγειία (Α.Μ.5298) Δπηβιέπνπζα θαζεγήηξηα: θα θπξφεξα Μαξία, Δπίθνπξε Καζεγήηξηα ΣΔΑΠΖ-ΔΚΠΑ Γηπισκαηηθή εξγαζία πνπ θαηαηίζεηαη σο κέξνο ησλ απαηηήζεσλ ηνπ Πξνγξάκκαηνο Μεηαπηπρηαθώλ Σπνπδώλ ζηηο «Τερλνινγίεο ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ηεο Δπηθνηλσλίαο γηα ηελ Δθπαίδεπζε». Αζήλα, Ηνύληνο 2011

2 Σελίδα 2

3 Πεξίιεςε Ζ παξνχζα έξεπλα αθνξά δξάζε ζηελ ζρνιηθή ηάμε, ζηελ νπνία νη καζεηέο αλαπηχζζνπλ πεξηερφκελν ζε ζρνιηθή Ηζηνζειίδα θαη ζε δηαδηθηπαθφ πεξηνδηθφ. Σα εξεπλεηηθά καο εξσηήκαηα είλαη: Βειηηψζεθε ε επίδνζε ησλ καζεηψλ ζηηο δεμηφηεηεο γξαπηήο έθθξαζεο; Δμνηθεηψζεθαλ θαη αμηνπνίεζαλ δεκηνπξγηθά ηηο ΣΠΔ; Κηλεηνπνηήζεθε ην ελδηαθέξνλ θαη ε ζπκκεηνρή ζην κάζεκα ηεο Πιεξνθνξηθήο; Χο εξγαιεία ζπιινγήο δεδνκέλσλ ρξεζηκνπνηήζεθαλ Ζκεξνιφγην, βηληενζθνπήζεηο ησλ δηδαζθαιηψλ, εξσηεκαηνιφγηα ζηνπο καζεηέο θαη ζηνπο θηιφινγνπο, εθζέζεηο ζρεηηθά κε ηελ γλψκε ηνπο γηα ηε δξάζε, άξζξα ησλ καζεηψλ θαη παξαηήξεζε δηδαζθαιίαο. ζνλ αθνξά ηνλ γξακκαηηζκφ ησλ καζεηψλ ζηα λέα ςεθηαθά κέζα, ρξεζηκνπνηήζεθαλ: Σν ζπλεξγαηηθφ πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο ηζηνζειίδαο, απφ ηελ πιαηθφξκα Joomla θαη δηαρείξηζεο ειεθηξνληθνχ πεξηνδηθνχ Ηζηνιφγην γηα αληαιιαγή απφςεσλ, wordpress Ζιεθηξνληθή αιιεινγξαθία, Δξγαιεία δηαδηθηπαθψλ ζπδεηήζεσλ, chat θαη Forum Κεηκελνγξάθνο (Microsoft Word 2007) Πξνγξάκκα Δπεμεξγαζίαο εηθφλσλ (Adobe Photoshop) Ζ δηαδηθαζία παξαγσγήο, αλάπηπμεο θαη δεκνζίεπζεο πιηθνχ ζηo ςεθηαθφ πεξηνδηθφ αθνινχζεζε ηε ζπλδπαζηηθή κέζνδν παξαδνζηαθνχ ηξφπνπ (νκαδνζπλεξγαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο κέζα ζηελ ηάμε) θαη εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε (εθπαίδεπζε φπνπ ν θαζεγεηήο θαη ν καζεηήο δελ είλαη απαξαίηεην λα βξίζθνληαη ζηνλ ίδην θπζηθφ ρψξν). Σελίδα 3

4 Δπραξηζηίεο ην ζεκείν απηφ ζα ήζεια λα απεπζχλσ ηηο ζεξκέο κνπ επραξηζηίεο ζηελ επηβιέπνπζα θαζεγήηξηα θα θπξφεξα Μαξία, Δπίθνπξε θαζεγήηξηα ΣΔΑΠΖ ΔΚΠΑ, γηα ηελ νπζηαζηηθή βνήζεηα πνπ κνπ πξνζέθεξε κε ηελ άςνγε ζπλεξγαζία, ηηο πνιχηηκεο ζπκβνπιέο θαη ηελ θαζνδήγεζή ηεο ζε φιε ηελ δηάξθεηα ηεο εθπφλεζεο απηήο ηεο Γηπισκαηηθήο Δξγαζίαο. Δπηπιένλ, ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ηνπο ζπλεπηβιέπνληεο θαζεγεηέο, θ. Γθνχζθν θαη θν Μετκάξε γηα ηελ άκεζε επηθνηλσλία, βνήζεηα θαη ακέξηζηε ζπκπαξάζηαζε. Δπίζεο, επραξηζηίεο πξνο ην ζρνιείν κνπ Γπκλάζην θαη Λχθεην Φπιήο πνπ ελέθξηλαλ λα πξαγκαηνπνηεζεί ε δξάζε σο ζρνιηθφ πξφγξακκα δξαζηεξηνηήησλ θαη βεβαίσο ηελ νκάδα ησλ καζεηψλ απφ ηελ ηάμε ηεο Α Λπθείνπ πνπ επέδεημαλ ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ θαη εξγαηηθφηεηα. Σέινο, λα επραξηζηήζσ γηα ηελ θαηαλφεζε θαη ηελ ζπκπαξάζηαζε ζε φιε ηελ δηάξθεηα ηνπ Μεηαπηπρηαθνχ Πξνγξάκκαηνο, ηα παηδηά κνπ, ηνλ ζχδπγν θαη ηνπο γνλείο κνπ. Σελίδα 4

5 Πεξηερόκελα Δηζαγσγή 9 Α. Θεσξεηηθό κέξνο Κεθάιαην 1ν: Γξακκαηηζκόο Ζ έλλνηα ηνπ γξακκαηηζκνχ Γισζζηθφο γξακκαηηζκφο Γξακκαηηζκφο ζηα κέζα Πιεξνθνξηαθφο γξακκαηηζκφο ή πιεξνθνξηαθή παηδεία Πνιπγξακκαηηζκφο - Πνιπηξνπηθφηεηα 24 Κεθάιαην 2ν: H εηζαγσγή ησλ Σερλνινγηώλ Πιεξνθνξίαο θαη Δπηθνηλσλίαο (ΣΠΔ) ζηελ Δθπαίδεπζε Ο φξνο ΣΠΔ ζηελ εθπαίδεπζε θαη ε ζεκαζία ηνπ Μνληέια έληαμεο ησλ ΣΠΔ ζηελ Δθπαίδεπζε Οη ΣΠΔ ζην εληαίν Λχθεην Ζ Πιεξνθνξηθή ζην ΓΔΠΠ ηνπ Λπθείνπ..34 Κεθάιαην 3 ν : πλεξγαηηθή Μάζεζε Ζ έλλνηα ηεο ζπλεξγαηηθήο κάζεζεο Θεσξεηηθφ πιαίζην ηεο πλεξγαηηθήο Μάζεζεο Πιενλεθηήκαηα Μεηνλεθηήκαηα ηεο πλεξγαηηθήο Μάζεζεο Γηεξεπλεηηθή ζπλεξγαηηθή κάζεζε κε ππνζηήξημε Τπνινγηζηή Γηθηπαθά πεξηβάιινληα- Κνηλφηεηεο Μάζεζεο Γηαζεκαηηθφηεηα Βησκαηηθή κάζεζε.52 Κεθάιαην 4 ν : Γηαδηθηπαθά ζπλεξγαηηθά εξγαιεία Βαζηθέο ππεξεζίεο/εθαξκνγέο ηνπ Web 2.0 ζηελ Δθπαίδεπζε Νεψηεξεο εθαξκνγέο ηνπ Web 2.0 ζηελ Δθπαίδεπζε εκαζηνινγηθφο Ηζηφο θαη εθπαίδεπζε Joomla σο ζπλεξγαηηθφ εξγαιείν Γηαρείξηζεο Πεξηερνκέλνπ..65 Σελίδα 5

6 4.3.1 χζηεκα Γηαρείξηζεο Πεξηερνκέλνπ - (Content Management System) Υαξαθηεξηζηηθά CMS Λνγηζκηθφ αλνηθηνχ θψδηθα Ση είλαη ε Php Γλσξηκία κε ην Joomla Ζ ηζηνξία ηνπ Joomla Υαξαθηεξηζηηθά ηνπ Joomla Ζ δνκή ηνπ Joomla..72 Κεθάιαην 5 ν : ρνιηθέο Ηζηνζειίδεο Ννκνζεηηθφ & δηνηθεηηθφ πιαίζην ζρεηηθά κε ηε ιεηηνπξγία ζρνιηθψλ ηζηνζειίδσλ Κψδηθαο Γενληνινγίαο Γεληθέο αξρέο επρξεζηίαο ηζηνζειίδσλ ρεδίαζε ρνιηθήο Ηζηνζειίδαο ζχκθσλα κε ηελ δηεζλή βηβιηνγξαθία Γνκή θαη Πεξηερφκελν ζρνιηθνχ δηθηπαθνχ ηφπνπ Κξηηήξηα Πνηφηεηαο Ηζηνζειίδαο ζχκθσλα κε ηε δηεζλή βηβιηνγξαθία Κξηηήξηα πνηφηεηαο ζρνιηθήο Ηζηνζειίδαο ζχκθσλα κε ηελ δηεζλή βηβιηνγξαθία Κξηηήξηα αμηνιφγεζεο πνηφηεηαο ηζηνζειίδσλ ζε Παλειιήληνπο Γηαγσληζκνχο Κξηηήξηα αμηνιφγεζεο ζρνιηθψλ ηζηνζειίδσλ ζηνλ 5ν Παλειιήλην Γηαγσληζκφ Δθπαηδεπηηθψλ Γηαδηθηπαθψλ Σφπσλ Κξηηήξηα αμηνιφγεζεο ζρνιηθψλ ηζηνζειίδσλ ζηνλ 3 ν Παλειιήλην Γηαδηθηπαθφ καζεηηθφ δηαγσληζκφ ΔΔΔΠ-ΓΣΠΔ Κξηηήξηα πνηφηεηαο θαη αμηνιφγεζε ηεο ζρνιηθήο καο Ηζηνζειίδαο..98 Β. Δκπεηξηθό κέξνο Κεθάιαην 6 ν : Ζ Δθπαηδεπηηθή Έξεπλα Γξάζεο Ση είλαη ε έξεπλα δξάζεο Κχξηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο κεζφδνπ Ζ εθπαηδεπηηθή έξεπλα δξάζεο ζηνλ ειιεληθφ ρψξν Κεθάιαην 7 ν : ρεδηαζκόο ηεο Έξεπλαο Ζ αθεηεξία ηεο έξεπλαο ρεηηθέο Έξεπλεο ζην εμσηεξηθφ θνπφο ηεο έξεπλαο Σν πεξηερφκελν ηεο έξεπλαο δξάζεο Κξηηήξηα γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο πνηφηεηαο ηεο έξεπλαο δξάζεο..117 Σελίδα 6

7 Κεθάιαην 8 ν : Μεζνδνινγηθή Πξνζέγγηζε Ζ ζρνιηθή κνλάδα Δξγαιεία πιινγήο Γεδνκέλσλ Σα Δξσηεκαηνιφγηα Σν Ζκεξνιφγην ηεο Έξεπλαο Παξαηήξεζε θαη Καηαγξαθή Γηδαζθαιίαο Δθζέζεηο καζεηψλ Ζ Δξεπλεηηθή Γηαδηθαζία ηάδηα εθπαηδεπηηθήο παξέκβαζεο Κεθάιαην 9 ν : Δθαξκνγέο εθπαηδεπηηθήο παξέκβαζεο Joomla-χζηεκα Γηαρείξηζεο Πεξηερνκέλνπ Δγθαηάζηαζε Joomla Βάζε Γεδνκέλσλ ΜySQL Σερληθή Γηαρείξηζε ηνπ ζρνιηθνχ site Κξηηήξηα επηινγήο ινγηζκηθνχ Πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο δηαδηθηπαθνχ πεξηνδηθνχ Κξηηήξηα επηινγήο ινγηζκηθνχ Ζιεθηξνληθφ Σαρπδξνκείν Κξηηήξηα επηινγήο ινγηζκηθνχ.149 Κεθάιαην 10 ν : Τινπνίεζε εθπαηδεπηηθήο παξέκβαζεο Αξρηθέο ζπλαληήζεηο Σν ζρνιηθφ Site Πεξηερφκελν Δπρξεζηία Νέεο Σερλνινγίεο Αλάγθεο πνπ πξέπεη λα ηθαλνπνηεί ην ειεθηξνληθφ πεξηνδηθφ Γηαδηθηπαθφ καζεηηθφ πεξηνδηθφ Γεκνζίεπζε 1 νπ ηεχρνπο Γεκνζίεπζε 2 νπ ηεχρνπο Γεκνζίεπζε 3 νπ ηεχρνπο Σελίδα 7

8 Γεκνζίεπζε 4 νπ ηεχρνπο.164 Κεθάιαην 11 ν : Κσδηθνπνίεζε θαη Δπεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ Μέζνδνη Αλάιπζεο Γεδνκέλσλ Αλάιπζε απνηειεζκάησλ απφ εξγαιεία έξεπλαο Δπηδφζεηο καζεηψλ - Δξσηεκαηνιφγηα καζεηψλ θαη εθπαηδεπηηθψλ Κσδηθνπνίεζε ηνπ Ζκεξνινγίνπ ηεο Έξεπλαο, ησλ Βηληενζθνπήζεσλ δηδαζθαιίαο θαη ησλ άξζξσλ θέςεηο θαη ζπλαηζζήκαηα ζρεηηθά κε ηελ δξάζε πκπεξάζκαηα..220 Κεθάιαην 12 ν : Πεξηνξηζκνί θαη Νέα Δξεπλεηηθά Δξσηήκαηα Πεξηνξηζκνί ζηελ έξεπλα Νέα Δξεπλεηηθά Δξσηήκαηα.225 Κεθάιαην 13 ν : Πξνηάζεηο 227 Δπίινγνο 232 Γ. Βηβιηνγξαθία 233 Γ. Παξάξηεκα Σν εξσηεκαηνιφγην ησλ εθπαηδεπηηθψλ πξηλ ηελ δξάζε Σν εξσηεκαηνιφγην ησλ καζεηψλ πξηλ ηελ δξάζε Σν εξσηεκαηνιφγην ησλ καζεηψλ κεηά ηελ δξάζε θέςεηο θαη ζπλαηζζήκαηα κεηά ηελ δξάζε Δλεκεξσηηθφ ζεκείσκα ζρεηηθά κε ηελ έξεπλα πξνο ηνπο γνλείο Γείγκα απφ ην Ζκεξνιφγην ηεο Έξεπλαο Αίηεζε Πιήξνπο Μαζεηηθνχ Λνγαξηαζκνχ Ζιεθηξνληθνχ Σαρπδξνκείνπ απφ ην ΠΓ ρέδην Δξγαζίαο Οκάδαο Σν 1 ν Σεχρνο ηνπ Πεξηνδηθνχ Σν 2 ν Σεχρνο ηνπ Πεξηνδηθνχ Σν 3 ν Σεχρνο ηνπ Πεξηνδηθνχ Σν 4 ν Σεχρνο ηνπ Πεξηνδηθνχ..283 Σελίδα 8

9 Δηζαγσγή Σν ζρνιείν, γηα λα παξακείλεη δσληαλφο θαη δεκηνπξγηθφο ζεζκφο ζηα πιαίζηα ηεο δηαξθψο κεηαβαιιφκελεο θνηλσλίαο, πξέπεη ζπλερψο λα κεηαζρεκαηίδεη ζε δηδαθηηθέο πξνζεγγίζεηο ηηο ζχγρξνλεο παηδαγσγηθέο αληηιήςεηο θαη ηηο δεκηνπξγνχκελεο αλάγθεο θαη απαηηήζεηο ηεο θνηλσλίαο (Μαηζαγγνχξαο, 2008: 5). Σελ πξνεγνχκελε δεθαεηία πξνβιήζεθε θαη εληζρχζεθε ν ζεζκφο ηεο ζρνιηθήο εθεκεξίδαο ζε κηα πξνζπάζεηα λα αλαπηπρζεί ε επξεκαηηθφηεηα, ε θαληαζία θαη ε θξηηηθή ζθέςε ησλ καζεηψλ. Ο Παλειιήληνο Γηαγσληζκφο Μαζεηηθψλ Δληχπσλ μεθίλεζε ην 1994 κε κεγάιε ζπκκεηνρή. ηελ παξνχζα δεθαεηία, κε ηελ εηζαγσγή ησλ Νέσλ Σερλνινγηψλ ζην ζρνιείν, είλαη ζεκαληηθή ε δηεχξπλζε ηνπ ζεζκνχ δεκηνπξγίαο ειεθηξνληθψλ εληχπσλ ηζηνζειίδσλ, κε ηε ρξήζε ησλ ππεξεζηψλ ηνπ Γηαδηθηχνπ πνπ παξέρεη ην Παλειιήλην ρνιηθφ Γίθηπν (ππεξεζίεο πξφζβαζεο θαη θηινμελίαο ηζηνζειίδσλ). Ζ παξνπζία ησλ ζρνιηθψλ κνλάδσλ ζην Γηαδίθηπν κπνξεί λα αλαπηχμεη θαλάιηα επηθνηλσλίαο πέξα απφ ηα πιαίζηα ηνπ ζρνιηθνχ ζπγθξνηήκαηνο ζε εζληθφ αιιά θαη δηεζλέο επίπεδν θαη λα πξνβάιεη ηα ελδηαθέξνληα ησλ καζεηψλ εθηφο ηνπ αλαιπηηθνχ πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ. Ζ ελεξγή ζπκκεηνρή ησλ καζεηψλ ζηελ θαηαζθεπή ζρνιηθήο ηζηνζειίδαο (κε θχξηα δξαζηεξηφηεηα ηελ αλάπηπμε πεξηερνκέλνπ) εθηφο απφ ηελ αλάπηπμε θαηάιιεισλ δεμηνηήησλ πιεξνθνξηθήο θαη αλαπαξαζηάζεσλ γηα ην Γηαδίθηπν, ζα απνδεηρζεί (βάζεη ησλ απνηειεζκάησλ ηεο παξνχζεο έξεπλαο) φηη κπνξεί λα αθππλίζεη ην δεκηνπξγηθφ ελδηαθέξνλ ησλ καζεηψλ, λα αλαπηχμεη ηε ζπλεξγαηηθή κάζεζε θαη λα αλαπηχμεη γλσζηηθέο ηθαλφηεηεο θαη δεμηφηεηεο ζηνλ γξαπηφ ειεθηξνληθφ ιφγν. Αλ δνχκε ην δηαδίθηπν «σο κέζν ελεκέξσζεο, πξνβνιήο θαη δεκνζίεπζεο πιεξνθνξηψλ» ηφηε κηα απφ ηηο πην ραξαθηεξηζηηθέο εθαξκνγέο είλαη ε θαηαζθεπή θαη δεκνζίεπζε ζρνιηθψλ ηζηνζειίδσλ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο θαη ηνπο καζεηέο ελφο ζρνιείνπ (Νηξελνγηάλλε, 2001). Ζ ζρνιηθή θνηλφηεηα εκπιέθεηαη ζε κηα δεκηνπξγηθή δξαζηεξηφηεηα κέζα απφ ηελ νπνία θαιιηεξγνχληαη πνηθίιεο δεμηφηεηεο (εμνηθείσζε κε ηηο ΣΠΔ ζηελ πξάμε, επηθνηλσλία κε άιινπο, εξγαζία ζε νκάδεο) θαη επηδηψθεηαη κηα ζεηξά ζηφρσλ (ελεκέξσζε ησλ γνλέσλ, πξνβνιή εθδειψζεσλ θαη δξαζηεξηνηήησλ ησλ καζεηψλ θαη ηνπ ζρνιείνπ, δεκνζίεπζε εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ, ζπλεξγαζίεο κε άιια ζρνιεία θαη ζπκκεηνρή ζε δηαγσληζκνχο). Σελίδα 9

10 Παξφια απηά παξαηεξείηαη έλαο ζρεηηθά κηθξφο αξηζκφο ζρνιηθψλ κνλάδσλ ηεο Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο λα εθκεηαιιεχεηαη ηε δπλαηφηεηα πξνβνιήο ηνπο ζην Γηαδίθηπν. Αιιά αθφκε θαη ζε απηέο ηηο πεξηπηψζεηο, νη ζρνιηθέο ηζηνζειίδεο αλαπηχζζνληαη θπξίσο απφ ηνλ ππεχζπλν θαζεγεηή κε πεξηνξηζκέλε ή θαζφινπ ζπκκεηνρή ησλ καζεηψλ. Ζ ζέζε απηή εληζρχεηαη θαη απφ ζρεηηθή έξεπλα (Παπαζηεξγίνπ & νισκνλίδνπ, 2002: ), φπνπ ε θαηαζθεπή ηζηνζειίδσλ βξίζθεηαη ζηηο ηειεπηαίεο ζέζεηο ζηηο δξαζηεξηφηεηεο ησλ καζεηψλ ζρεηηθά κε ην Γηαδίθηπν (Internet). Σελίδα 10

11 Α. ΘΔΧΡΖΣΗΚΟ ΜΔΡΟ Κεθάιαην 1ν Γξακκαηηζκόο Σα παηδηά ζηελ εμσζρνιηθή ηνπο δσή έξρνληαη ζε επαθή κε έλα επξχ θάζκα κέζσλ ελεκέξσζεο, επηθνηλσλίαο θαη δηαζθέδαζεο. Δλψ παιαηφηεξα ηα θαηεμνρήλ κέζα πνπ ρξεζηκνπνηνχζαλ ήηαλ βηβιίν, γξαθή θαη ηειεφξαζε ζήκεξα έρνπλ πιεζψξα επηινγψλ φπσο ειεθηξνληθά παηρλίδηα, Ζ/Τ, Γηαδίθηπν, dvd θιπ. Οη καζεηέο καο, ινηπφλ πξέπεη λα αλαπηχμνπλ θξηηηθή ζθέςε γηα ην κέζν πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζνπλ θαη γηα ην θηιηξάξηζκα ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ δέρνληαη απφ απηά. Πξψηα πξέπεη λα θαηαλνήζνπλ θαη λα απνθσδηθνπνηήζνπλ ηα κελχκαηα ησλ λέσλ κέζσλ θαη ζηελ ζπλέρεηα λα γίλνπλ θαη νη ίδηνη δεκηνπξγνί ηεο ζχγρξνλεο πξαγκαηηθφηεηαο. Έλαο απφ ηνπο βαζηθνχο ζηφρνπο ηεο παξνχζεο έξεπλαο δξάζεο, φπσο ζα αλαιχζνπκε ζε επφκελν θεθάιαην, είλαη ε αχμεζε ηεο απφδνζεο ησλ καζεηψλ ηφζν ζηνλ γισζζηθφ γξακκαηηζκφ φζν θαη ζηνλ γξακκαηηζκφ ζηα λέα ηερλνινγηθά κέζα. Δίλαη ζθφπηκν, ινηπφλ, λα αλαθεξζνχκε δηεμνδηθφηεξα γηα ηελ έλλνηα ηνπ γξακκαηηζκνχ θαη εηδηθφηεξα γηα ηηο κνξθέο ηνπ, πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ ζπγθεθξηκέλε έξεπλα. 1.1 Ζ έλλνηα ηνπ γξακκαηηζκνύ ηε ζέζε ηνπ φξνπ γξακκαηηζκνχ ρξεζηκνπνηείηαη ζπρλά θαη ν φξνο εγγξακκαηηζκφο. Οη φξνη απηνί απνδίδνπλ ζηα ειιεληθά ηνλ αγγιηθφ φξν literacy. ηα αγγιηθά ν φξνο ρξεζηκνπνηείηαη κε έλα δηπιφ πεξηερφκελν: κε απηφ πνπ απνθαινχκε ζηα ειιεληθά αιθαβεηηζκόο θαη κε ην πεξηερφκελν πνπ απνδίδνπκε ζηνλ φξν γξακκαηηζκόο. Ο αιθαβεηηζκόο είλαη φξνο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε θπξίσο ζην παξειζφλ θαη έδηλε βαξχηεηα ζηελ θαιιηέξγεηα ηεο ηθαλφηεηαο γηα αλάγλσζε θαη γξαθή. Ο φξνο γξακκαηηζκόο πεξηιακβάλεη ηελ έλλνηα ηνπ αιθαβεηηζκνχ αιιά είλαη πην δπλακηθφο. Ζ έλλνηα απηή (ηνπ γξακκαηηζκνχ) ζρεηίδεηαη κε ηε δπλαηφηεηα ηνπ εγγξάκκαηνπ αηφκνπ λα ιεηηνπξγεί απνηειεζκαηηθά ζε δηάθνξεο θαζεκεξηλέο θνηλσληθέο πξαθηηθέο πνπ ζπκπεξηιακβάλνπλ αλάγλσζε θαη γξαθή (θαη φρη κφλν) ζηηο πνηθίιεο εθδνρέο ηεο. ήκεξα ν φξνο γξακκαηηζκφο δε ζεκαίλεη κφλν ηελ ηθαλφηεηα ηνπ αηφκνπ λα δηαβάδεη θαη λα θαηαλνεί έλα γξαπηφ θείκελν, αιιά θαη ηελ ηθαλφηεηα λα θαηαλνεί, λα εξκελεχεη θαη Σελίδα 11

12 λα αληηκεησπίδεη θξηηηθά ηνπο δηάθνξνπο ηχπνπο ιφγνπ, λα είλαη ζε ζέζε λα παξάγεη κηα γθάκα εηδψλ ιφγνπ θαη γεληθά λα ειέγρεη ηε δσή θαη ην πεξηβάιινλ ηνπ δηα ηνπ γξαπηνχ ιφγνπ. Ζ επνρή καο έρεη πνηθίια λέα δεδνκέλα: ην γεγνλφο φηη νη θνηλσληθέο πξαθηηθέο απαηηνχλ ζπρλά ηε ρξήζε πνηθίισλ ηερλνινγηψλ επηθνηλσλίαο απφ ηηο πην παξαδνζηαθέο (κνιχβη, ραξηί, έληππν) κέρξη ηηο πην ζχγρξνλεο (ςεθηαθά κέζα) ην γεγνλφο φηη ε θάζε κία απφ απηέο ηηο ηερλνινγίεο ζπλδπάδεηαη κε ηελ παξαγσγή θαη θαηαλφεζε δηαθφξσλ θεηκέλσλ θαη θεηκεληθψλ εηδψλ πνπ ζρεηίδνληαη άκεζα κε ηα πνηθίια θαζεκεξηλά θνηλσληθά ζπκβάληα (π.ρ. ε εχξεζε θαη αμηνιφγεζε κηα πιεξνθνξίαο απφ ην δηαδίθηπν, ε δηακφξθσζε κηαο ζρνιηθήο ηζηνζειίδαο, ε γξαθή κηαο παξνπζίαζεο ζην Power Point) πνπ απαηηνχλ ζπγθεθξηκέλνπ ηχπνπ γλψζεηο θαη δεμηφηεηεο, νη νπνίεο δελ ππήξραλ ζην παξειζφλ. Δίλαη πξνθαλέο, επνκέλσο, φηη ην πεξηερφκελν ηνπ φξνπ γξακκαηηζκόο δελ είλαη ζηαζεξφ, αιιά ζπλαξηάηαη κε επξχηεξεο νηθνλνκηθέο, θνηλσληθέο θαη πνιηηηζκηθέο κεηαβνιέο, κεηαβνιέο πνπ απαηηνχλ θαη ηελ πηζαλή ρξήζε λέσλ ηερλνινγηψλ θαη ηελ θαιιηέξγεηα λέσλ δεμηνηήησλ γλψζεσλ, ψζηε λα είλαη ηθαλφο θαλείο λα αληαπεμέιζεη ζηε δεδνκέλε θνηλσλία (Κνπηζνγηάλλεο, 2005). Μειεηψληαο ηε βηβιηνγξαθία ζα κπνξνχζακε λα πνχκε πσο είλαη δχζθνιν λα δνζεί έλαο νξηζκφο ηνπ γξακκαηηζκνχ πνπ λα έρεη θαζνιηθή ηζρχ γηαηί απνηειεί έλα πνιχπινθν θαηλφκελν πνπ ζπλδπάδεη πνιιαπιέο πνιηηηζκηθέο, θνηλσληθέο, ηζηνξηθέο θαη γλσζηηθέο πιεπξέο. Γηα ηνλ Gee (1993: 262) γξακκαηηζκφο είλαη ν έιεγρνο ησλ ρξήζεσλ ηεο γιψζζαο, ν νπνίνο θαηαθηάηαη κε αλάινγν ηξφπν πνπ θαηαθηάηαη ν πξνθνξηθφο ιφγνο απφ ην παηδί. Γηα ηνπο Barton θαη Hamilton (1998: 3) γξακκαηηζκφο είλαη κηα δξαζηεξηφηεηα αλζξψπηλε πνπ ηνπνζεηείηαη κεηαμχ ζθέςεο θαη θεηκέλνπ, είλαη έλαο ζεζκφο πνπ βξίζθεηαη ζηελ αιιειεπίδξαζε ησλ αλζξψπσλ. Οη N. Elsasser θαη V. John-Steiner (1993: 276) ζεσξνχλ φηη ν γξακκκαηηζκφο απνηειεί γηα ηνλ άλζξσπν ηε γλψζε εθείλσλ ησλ γισζζηθψλ δεμηνηήησλ, πνπ ηνπ επηηξέπνπλ λα εμεηάδεη θξηηηθά θαη λα επεμεξγάδεηαη ζεσξεηηθά ηηο πνιηηηθέο θαη πνιηηηζκηθέο ηνπ εκπεηξίεο. Ο G. Kress (1994: 209) δηαρσξίδεη ην γξακκαηηζκφ ζε εθείλνλ πνπ αθνξά ην ιφγν θαη ζ απηφλ πνπ πεξηγξάθεη θάζε κνξθή ή κέζν αλαπαξάζηαζεο. Γηα ηνλ Kress ν γξακκαηηζκφο πεξηγξάθεη ηελ πιεπξά ηεο αλζξψπηλεο επηθνηλσλίαο πνπ έρεη ηε κνξθή ηεο αλαπαξάζηαζεο θνηλσληθνπνιηηηζκηθψλ λνεκάησλ κέζσ γξακκάησλ θαη ζρεηηθψλ νπηηθψλ θαη γξαθηθψλ ζεκάησλ. Γηα ηνλ Baynham (2002: 17), ν νπνίνο απνθεχγεη λα Σελίδα 12

13 νξίζεη κε ζπγθεθξηκέλν νξηζκφ ην γξακκαηηζκφ, απνηειεί «έλα νιφθιεξν πιέγκα ηδενινγηθψλ ζέζεσλ, νη νπνίεο απφ θνηλνχ ζπλζέηνπλ ηελ εθπαηδεπηηθή «δηακάρε» πεξί γξακκαηηζκνχ». Ζ Hasan (2006: ) δηεξεπλψληαο θη απηή ηηο ζεκαζίεο ηνπ φξνπ γξακκαηηζκφο δηαπηζηψλεη ηνλ ζεκαζηνινγηθφ θνξεζκφ ηνπ θη απνδέρεηαη φηη «ζηε καθξφρξνλε ηζηνξία ηεο εθπαίδεπζεο δε ζήκαηλε κφλν δηαθνξεηηθά πξάγκαηα απφ γεληά ζε γεληά, αιιά ζήκαηλε επίζεο δηαθνξεηηθά πξάγκαηα ζε δηαθνξεηηθά άηνκα ηεο ίδηαο γεληάο». Δπηζεκαίλεη επίζεο φηη ε πνιιαπιφηεηα ησλ ζεκαζηψλ πνπ απνδίδνληαη ζην γξακκαηηζκφ ππνδειψλεη φηη είλαη κηα δηαδηθαζία κε πνιιέο φςεηο, ε νπνία πεξηιακβάλεη θαηλφκελα δηαθφξσλ εηδψλ. Θεσξεί φηη ν γξακκαηηζκφο δελ είλαη ην φλνκα κηαο ζηαηηθήο θαηάζηαζεο, αιιά αθνξά κηα εμειηθηηθή δηαδηθαζία. Οξίδνληαο ινηπφλ ζχκθσλα κ` απηή ηε κε ζηαηηθή ινγηθή φρη ην γξακκαηηζκφ αιιά ηελ αξρή ηνπ, θαηαιήγεη ζην ζπκπέξαζκα φηη βαζηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο αξρήο ηνπ γξακκαηηζκνχ θαη αλαγθαία ζπλζήθε ηαπηφρξνλα, είλαη ε ηθαλφηεηα εκπινθήο ζε πξάμεηο ζεκαζηνδφηεζεο. Αληηιακβάλεηαη επνκέλσο ην γξακκαηηζκφ σο κηα εγγελψο κεηαβιεηή ζεκεησηηθή δηαδηθαζία, ρσξίο λα ηελ πεξηνξίδεη ζηε γξαθή θαη ηελ αλάγλσζε. ηηο δεθαεηίεο ηνπ 1970 θαη ηνπ 1980, πνιινί επηζηήκνλεο άξρηζαλ λα ακθηζβεηνχλ έληνλα ηελ παξαδνζηαθή αληίιεςε γηα ην γξακκαηηζκφ, φηη δειαδή γηα λα κπνξεί θαλείο λα δηαβάδεη θηάλεη λα απνθσδηθνπνηεί ηε γξαθή θαη φηη ην λα γξάθεη ζεκαίλεη λα θσδηθνπνηεί ηε γιψζζα ζε νπηηθή κνξθή, ζεσξψληαο πσο ε εξκελεία είλαη ζέκα ηνπ κπαινχ, είλαη δειαδή ζε κεγάιν βαζκφ ςπρνινγηθφ δήηεκα. Έζεζαλ εθ λένπ ηα εξσηήκαηα «ηη είλαη γξακκαηηζκφο;», «ζε ηη ρξεζηκεχεη;», εγθαηληάδνληαο έηζη έλα λέν δηεπηζηεκνληθφ θιάδν πνπ αλαθέξεηαη ζηε βηβιηνγξαθία σο New Literacy Studies, πνπδέο ηνπ Νένπ Γξακκαηηζκνχ. Οη εξεπλεηέο ησλ επνλνκαδφκελσλ πνπδψλ ζην λέν γξακκαηηζκφ αξρίδνπλ λα νξίδνπλ «ην γξακκαηηζκφ φρη κε φξνπο δεμηνηήησλ θαη ηθαλνηήησλ αιιά σο ζπλνιηθφ κέξνο θνηλσληθψλ ζπκβάλησλ θαη πξαθηηθψλ». Σειηθά, κπνξνχκε λα πνχκε φηη γξακκαηηζκφο ελέρεη ηηο ηδενινγηθέο ζέζεηο θαη ηηο δπλακηθέο ηεο θνηλσλίαο κέζα ζηελ νπνία ζηεξίδεηαη ε παηδαγσγηθή ηνπ γξακκαηηζκνχ. ην πιαίζην απηήο ηεο ηάζεο ε γιψζζα δελ εθιακβάλεηαη σο αληηθείκελν γλψζεο, αιιά κέζν γηα ηελ θξηηηθή πξνζέγγηζε ηεο γλψζεο θαη ηεο θνηλσληθήο θαη πνιηηηζκηθήο πξαγκαηηθφηεηαο απφ ηελ νπνία δηακνξθψλεηαη θαη ηελ νπνία δηακνξθψλεη (Υαηδεζαββίδεο, 2008). Σελίδα 13

14 χκθσλα κε ηελ παηδαγσγηθή ηνπ γξακκαηηζκνχ (literacy education), ηα θείκελα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηε δηδαζθαιία ζα πξέπεη λα είλαη ηα θείκελα πνπ έρνπλ ζρέζε κε ηε δσή πνπ δνπλ θαη πξφθεηηαη λα δήζνπλ νη καζεηέο, ζε ηειεπηαία αλάιπζε ηα θείκελα πνπ ελδηαθέξνπλ θαη έρνπλ λφεκα γηα ηνπο καζεηέο. Ζ γιψζζα απνθηά λφεκα αλάινγα κε ηα πηζηεχσ, ηηο εκπεηξίεο θαη ηελ ηδενινγία ηνπ καζεηή. Ζ δηδαζθαιία, ινηπφλ, ηεο γιψζζαο ζα πξέπεη λα δηαθαηέρεηαη απφ ηελ παηδαγσγηθή ηνπ γξακκαηηζκνχ, ψζηε νη καζεηέο λα κε καζαίλνπλ ηε γιψζζα σο έλα ζηαηηθφ πξντφλ πνπ θαηαζθεπάδεηαη πάλσ ζε δεδνκέλνπο γξακκαηηθνζπληαθηηθνχο θαλφλεο, αιιά σο έλα δπλακηθφ ζεκεησηηθφ ζχζηεκα, πνπ ε απνηειεζκαηηθή ηνπ ρξήζε πξνυπνζέηεη πξνζαξκνγή ζηηο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο. Με ηελ έλλνηα ηνπ γξακκαηηζκνχ ζπλδέεηαη θαη ε έλλνηα ηεο αλάδπζεο ηνπ γξακκαηηζκνύ, ε νπνία αλαθέξεηαη ζηελ εμσηεξίθεπζε ησλ γλψζεσλ πνπ έρνπλ ηα παηδηά γηα ηε γξαθή. χκθσλα κε ηνπο ζεσξεηηθνχο ηεο άπνςεο απηήο, ηα παηδηά πνπ δνπλ ζε εγγξάκκαην πεξηβάιινλ ζρεκαηίδνπλ απφςεηο γηα ηε γξαθή, ηηο νπνίεο κε θαηάιιειν ρεηξηζκφ ζην ζρνιείν κπνξνχκε λα ηηο αληρλεχζνπκε θαη λα δνκήζνπκε ηηο λέεο γλψζεηο γηα ηε γξαθή πάλσ ζε απηέο. Θεσξείηαη, δειαδή, φηη ην παηδί πνπ δεη ζε εγγξάκκαην πεξηβάιινλ εηζάγεη δνκέο γξακκαηηζκνχ φπσο πεξίπνπ ζπκβαίλεη θαη κε ηελ εηζαγσγή ησλ δνκψλ ηνπ πξνθνξηθνχ ιφγνπ. Έηζη ν καζεηήο νπνηαζδήπνηε βαζκίδαο ηεο εθπαίδεπζεο πνπ δεη ζε εγγξάκκαην πεξηβάιινλ έρεη πξνζιακβάλνπζεο, κέζσ ησλ νπνίσλ θαηαθηά έλα κέξνο ηνπ γξακκαηηζκνχ πνπ ρξεηάδεηαη. Ζ παηδαγσγηθή ηνπ γξακκαηηζκνχ πξνηείλεη ηελ εθκεηάιιεπζε απηήο ηεο θαηάθηεζεο. Ζ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή πξαγκαηηθφηεηα έρεη δεκηνπξγήζεη έλα πεξηβάιινλ, ην νπνίν δεκηνπξγεί κηα ζπλερψο απμαλφκελε απαίηεζε γηα απφθηεζε δεμηνηήησλ απαξαίηεησλ γηα ηελ θαηαλφεζε ηνπ, γεγνλφο πνπ έρεη αλακθίβνια επίπησζε ζηελ εθπαίδεπζε. ην πιαίζην απηφ έγηλε θαηαλνεηφ φηη ε παηδαγσγηθή ηνπ γξακκαηηζκνχ δελ ήηαλ πιήξεο θαη επαξθήο γηα λα δψζεη ηε δπλαηφηεηα ζηνπο καζεηέο λα πξνζεγγίζνπλ ηελ αλζξψπηλε επηθνηλσλία ζην ζχλνιφ ηεο, ηηο δηαθνξεηηθέο δηαζηάζεηο ηεο θαη ηα δηάθνξα είδε θεηκέλνπ πνπ απηή πεξηιακβάλεη. Έπξεπε λα ζπκπιεξσζεί, ψζηε λα δνζεί έλα πιαίζην κέζα ζην νπνίν ζα ήηαλ δπλαηή δηδαθηηθά ε πξνζέγγηζε ηνπ ζχγρξνλνπ πεξηβάιινληνο θαη ηδίσο ησλ ιφγσλ κέζσ ησλ νπνίσλ εθθξάδεηαη απηφ. Σν λέν πιαίζην είλαη απηφ πνπ νλνκάδεηαη πνιπγξακκαηηζκνί (multiliteracies), κέζσ ηνπ νπνίνπ αλαδεηθλχεηαη ε αλαγθαηφηεηα αλάπηπμεο ηθαλνηήησλ θαη δεμηνηήησλ απαξαίηεησλ γηα Σελίδα 14

15 ηελ θαηαλφεζε θεηκέλσλ πνπ ζπλδπάδνπλ δηαθνξεηηθά ζεκεησηηθά κέζα γηα ηελ παξαγσγή λνήκαηνο θαη ιφγσλ πνπ παξάγνληαη ζε πνιπκνξθηθά θαη πνιππνιηηηζκηθά θνηλσληθά πεξηβάιινληα. Σα ηειεπηαία ρξφληα πξνηάζεθε ε πηνζέηεζε ρξήζεο επηζεηηθψλ πξνζδηνξηζκψλ δίπια ζηνλ φξν γξακκαηηζκφο, φπσο πιεξνθνξηαθόο γηα φηη έρεη ζρέζε κε ηελ πιεξνθνξηθή, ηερλνινγηθόο γηα φηη έρεη ζρέζε κε ηελ ηερλνινγία, αξηζκεηηθόο γηα φηη έρεη λα θάλεη κε ηα καζεκαηηθά γισζζηθφο, ζρνιηθφο, κηληηαθφο, θνηλσληθφο, γξακκαηηζκφο ζηα κέζα θηι. Κάζε φξνο απ απηνχο έρεη έλα γεληθφ πεξηερφκελν πνπ αθνξά ην γξακκαηηζκφ θαη έλαλ εηδηθφ πνπ αθνξά ηελ ηδηαίηεξε θνηλσληθή δξαζηεξηφηεηα κε ηελ νπνία ζρεηίδεηαη (Υαηδεζαββίδεο, 2008). Παξαθάησ ζα αζρνιεζνχκε αλαιπηηθά κε ηνλ γισζζηθφ, πιεξνθνξηαθφ γξακκαηηζκφ, γξακκαηηζκφ ζηα κέζα θαζψο θαη κε ηνλ πνιπγξακκαηηζκφ, ηα νπνία απνηεινχλ θαη ηα δεηνχκελα ηεο ζπγθεθξηκέλεο έξεπλαο. 1.2 Γισζζηθόο γξακκαηηζκόο Ο φξνο Γισζζηθφο Γξακκαηηζκφο ζήκεξα δε ζεκαίλεη κφλν ηελ ηθαλφηεηα ηνπ αηφκνπ λα αλαγλσξίδεη ηα γξάκκαηα ηνπ αιθαβήηνπ, λα δηαβάδεη θαη λα θαηαλνεί έλα γξαπηφ θείκελν, αιιά θαη ηελ ηθαλφηεηα λα αληηκεησπίδεη κε άλεζε ηα δεηήκαηα πνπ πξνθχπηνπλ ζηελ θαζεκεξηλή ηνπ δσή θαη ζρεηίδνληαη κε ην γξαπηφ ιφγν. Αθφκα, ζε έλα δεχηεξν επίπεδν, Γισζζηθφο Γξακκαηηζκφο είλαη ε ηθαλφηεηα λα δηαθξίλεη θαλείο ην πιαίζην ζην νπνίν εληάζζεηαη έλα θείκελν θαη ηα λνήκαηα πνπ πξνζδίδεη ην πιαίζην απηφ ζην θείκελν. Ο Γισζζηθφο Γξακκαηηζκφο απνηειεί ινηπφλ έλα δήηεκα θνηλσληθήο πξαθηηθήο. Έηζη ε δηδαζθαιία ηεο γιψζζαο ζε απηφ ην πιαίζην, ηζνδπλακεί κε ηε δηδαζθαιία απφςεσλ, πνιηηηζηηθψλ ζηάζεσλ θαη θνηλσληθψλ θαλφλσλ. Ο γισζζηθφο γξακκαηηζκφο είλαη κηα ηδηφηεηα θαη κηα δεμηφηεηα. Χο δεμηφηεηα πεξηέρεη νξηζκέλεο δεμηφηεηεο (Υαηδεζαββίδεο, 2008), νη νπνίεο είλαη: α) ε ηθαλφηεηα θαηαλφεζεο ηνπ λνήκαηνο ησλ ιέμεσλ θαη β) ε ηθαλφηεηα θαηαλφεζεο ηνπ λνήκαηνο ησλ θεηκέλσλ θαη γ) ε ηθαλφηεηα θαηαλφεζεο ησλ λνεκάησλ πνπ βξίζθνληαη δίπια θαη πέξα απφ ηηο ιέμεηο ησλ θεηκέλσλ θαη Σελίδα 15

16 δ) ε γλψζε ηεο θνηλσληθήο πξαθηηθήο πνπ αληηπξνζσπεχεη θάζε θείκελν θαη ε) ε ηθαλφηεηα δηαηζζεηηθήο (ή ζπλεηδεηήο) αλαγλψξηζεο ηνπ είδνπο ιφγνπ, ζην νπνίν αλήθεη έλα θείκελν, θαη ζη) ε ηθαλφηεηα δηαηζζεηηθήο (ή ζπλεηδεηήο) έληαμεο ηνπ θεηκέλνπ ζην θνηλσληθφ πιαίζην, κέζα ζην νπνίν παξάγεηαη, θαη δ) ε ηθαλφηεηα αληίδξαζεο ζηα λνήκαηα ηνπ θεηκέλνπ θαη ε) ε ηθαλφηεηα παξαγσγήο θεηκέλσλ πνπ ρξεηάδνληαη γηα ηε δηεθπεξαίσζε θαζεκεξηλψλ (επαγγεικαηηθψλ θαη κε) αλαγθψλ. Ο γισζζηθφο γξακκαηηζκφο κε ηε ζηαηηθή έλλνηα (εθκάζεζε γξαθήο θαη αλάγλσζεο), εθηφο θνηλσληθψλ θαη επηθνηλσληαθψλ πιαηζίσλ, θπξηάξρεζε θαη ελ κέξεη θπξηαξρεί θαη ζήκεξα ζε πνιιά εθπαηδεπηηθά ζπζηήκαηα (. Υαηδεζαββίδεο, 2008). Κάηη αληίζηνηρν ηζρχεη θαη γηα ην ειιεληθφ εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα φπνπ γηα πεξηζζφηεξν απφ έλαλ αηψλα αθνινπζείηαη πάλσ θάησ ε ίδηα κέζνδνο δηδαζθαιίαο ηεο πξψηεο αλάγλσζεο θαη γξαθήο (Ατδίλεο, 2006), θαη ην λέν αλαιπηηθφ πξφγξακκα παξ` φιε ηε ξεηνξηθή αλαθνξά ζ` φιεο ηηο ζχγρξνλεο δηδαθηηθέο πξνζεγγίζεηο ηεο πξψηεο αλάγλσζεο θαη γξαθήο, θαηαιήγεη κε ηνλ ηζρπξηζκφ φηη ε αλαιπηηθνζπλζεηηθή κέζνδνο είλαη εθείλε ε πξνζέγγηζε, «πνπ πξνζηδηάδεη θαη ζηε θχζε ηεο ειιεληθήο γξαθήο». Μεηά ην Β Παγθφζκην πφιεκν ην νηθνλνκηθφ θαη θνηλσληθφ πεδίν πνπ άξρηζε λα δηακνξθψλεηαη άιιαμε θαη ην πεξηερφκελν ηνπ γισζζηθνχ γξακκαηηζκνχ, ν νπνίνο άξρηζε λα απνθηά θαη θνηλσληθέο δηαζηάζεηο θαη λα απνθφπηεηαη απφ ηε ζηελή ζρέζε ηνπ κε ηε γιψζζα θαη ηε ινγνηερλία πνπ είρε κέρξη ηφηε (Υαηδεζαββίδεο, 2008). Βαζηθφο κνριφο θαιιηέξγεηαο θαη αλάπηπμεο ηνπ γισζζηθνχ γξακκαηηζκνχ, ζην δπηηθφ θφζκν ηνπιάρηζηνλ, ππήξμε ε UNESCO ζηα πιαίζηα ηεο νπνίαο έγηλαλ κηα ζεηξά πξνζπάζεηεο νξηζκνχ θαη επαλανξηζκνχ ηνπ γξακκαηηζκνχ κηα εθδνρή ησλ νπνίσλ ζχκθσλα κε ηνλ Baynham (2002: 19-20) είλαη ν εμήο νξηζκφο: «Έλα άηνκν είλαη εγγξάκκαην όηαλ έρεη απνθηήζεη ηηο απαξαίηεηεο γλώζεηο θαη δεμηόηεηεο πνπ ην θαζηζηνύλ ηθαλό λα ζπκκεηάζρεη ζε όιεο εθείλεο ηηο δξαζηεξηόηεηεο ζηηο νπνίεο απαηηείηαη γξακκαηηζκόο γηα ηελ απνηειεζκαηηθή ιεηηνπξγία ηνπ αηόκνπ ζηελ νκάδα θαη ζηελ θνηλόηεηά ηνπ θαη ηνπ νπνίνπ νη επηηεύμεηο ζηελ αλάγλσζε, ηε γξαθή θαη ηελ αξηζκεηηθή ηνπ επηηξέπνπλ λα ζπλερίδεη λα ρξεζηκνπνηεί απηέο ηηο δεμηόηεηεο γηα ηελ αηνκηθή ηνπ εμέιημε θαη ηελ αλάπηπμε ηεο θνηλόηεηάο ηνπ». Σελίδα 16

17 Απηφ πνπ ελνπνηεί, ζχκθσλα πάληα κε ηνλ Baynham (2002: 19-20), ηνπο νξηζκνχο ηεο UNESCO γηα ην γξακκαηηζκφ είλαη ε ιεηηνπξγηθή πξννπηηθή ηνπο. Μηα ιεηηνπξγηθή πξνζέγγηζε ηνπ γξακκαηηζκνχ ζεκαίλεη φηη «δηδάζθνπκε ηνλ γξακκαηηζκφ έηζη ψζηε λα καζαίλνπλ νη ζπκκεηέρνληεο λα πεηπραίλνπλ ηνπο θνηλσληθνχο ηνπο ζηφρνπο, δίλνληάο ηνπο δειαδή ηε δπλαηφηεηα πξφζβαζεο ζε ζπλαθείο ρξήζεηο ηνπ, ρσξίο σζηφζν λα ππεηζέξρεηαη ε θξηηηθή δηάζηαζε, κε κηα κνξθή δηδαζθαιίαο πνπ απνδέρεηαη ηα θπξίαξρα κέζα επηθνηλσλίαο κε ηνπο δηθνχο ηνπο φξνπο σο θάηη δεδνκέλν θαη θπζηθφ» (Baynham 2002: 12). 1.3 Γξακκαηηζκόο ζηα κέζα Ενχκε ζε κηα επνρή θαηά ηελ νπνία ιακβάλεη ρψξα ζεκειηψδε αιιαγή ζηε θχζε ηεο παηδείαο θαη κάζεζεο, φπσο ςεθηαθέο, πφξσλ πνιπκέζσλ εηζέξρνληαη ζηνλ θφζκν καο. Αιθαβεηηζκφο θαη εθκάζεζε επαλαπξνζδηνξίδνληαη απφ ηελ ςεθηαθή επηθνηλσλία θαη ηηο πνιπκεζηθέο ηερλνινγίεο, νη νπνίεο γίλνληαη γξήγνξα κέξνο ηεο επνρήο ηεο πιεξνθνξίαο ζηελ νπνία δνχκε. Σερλνινγίεο πνιπκέζσλ θαη ππεξκέζσλ αιιάδνπλ παξαδνζηαθνχο νξηζκνχο ηεο παηδείαο θαη ηεο κάζεζεο. Πξνθχπηεη, ινηπφλ, κία άκεζε αλάγθε γηα έλα λέν είδνο γξακκαηηζκνχ βαζηζκέλνπ ζηηο ΣΠΔ, ν νπνίνο κπνξεί λα παξνπζηαζηεί σο απνηεινχκελνο απφ ηα παξαθάησ ηξία ζπζηαηηθά, αληίζηνηρα ησλ ηξηψλ κέρξη ηψξα βαζηθψλ ζπζηαηηθψλ ηνπ θιαζζηθνχ γξακκαηηζκνχ: Αλάγλσζε εχξεζε πιεξνθνξίαο κε αλαδήηεζε ζε γξαπηέο πεγέο, παξαηήξεζε, ζπιινγή θαη θαηαγξαθή Γξαθή επηθνηλσλία κε ρξήζε hypermedia (ππεξκέζσλ) κε ρξήζε ζπλδπαζκνχ φισλ ησλ ηχπσλ ηεο πιεξνθνξίαο θαη φισλ ησλ κέζσλ, θαη Αξηζκεηηθή ζρεδηαζκφο αληηθεηκέλσλ θαη πξάμεσλ. Σα παιηά κέζα (ξαδηφθσλν, ηειεφξαζε, εθεκεξίδα, θηλεκαηνγξάθνο) ζπλδπάδνληαη κε ηα λέα ςεθηαθά κέζα (ππνινγηζηήο, ηζηνιφγηα, θνηλφηεηεο θνηλσληθέο δηθηχσζεο, δηαδίθηπν θ.ι.π.) κε απνηέιεζκα λα ππάξρνπλ πνιιαπιέο κνξθέο κάζεζεο θαη ςπραγσγίαο. Θα ιέγακε ινηπφλ πσο γξακκαηηζκφο ζηα κέζα νξίδεηαη ε ηθαλφηεηα πξφζβαζεο ζε απηά, ε θαηαλφεζε θαη θξηηηθή αμηνιφγεζή ηνπο θαη ε δεκηνπξγία πεξηερνκέλνπ. Απηφ πνπ ζεσξείηαη φηη δηαθνξνπνηεί ηα λέα, ςεθηαθά ΜΜΔ απφ ηα παξαδνζηαθά είλαη ην ζηνηρείν ηεο δηαδξαζηηθφηεηαο. ηηο κέξεο καο, ν ρξήζηεο ησλ ηερλνινγηθψλ Σελίδα 17

18 κέζσλ έρεη πνιχ πεξηζζφηεξεο δπλαηφηεηεο επηινγψλ θαη πεξηζζφηεξεο δπλαηφηεηεο δξάζεο. Γη απηφλ αθξηβψο ην ιφγν, ν ρξήζηεο δελ κπνξεί λα ζεσξεζεί πηα έλαο απιφο παζεηηθφο δέθηεο κελπκάησλ θαη πιεξνθνξηψλ. «Ζ δηάδξαζε ελζαξθψλεη φιεο ηηο ειπίδεο ηνπ μεπεξάζκαηνο ηεο παζεηηθφηεηαο, πνπ ππήξρε ζηελ έλλνηα ηεο πξφζιεςεο ησλ κελπκάησλ ησλ ΜΜΔ. Δηζάγεη ηε δπλαηφηεηα λα νξηζζνχλ εθ λένπ νη ζρέζεηο πνκπνχ-δέθηε, λα εμαιεηθζνχλ νη θίλδπλνη ηεο ρεηξαγψγεζεο θαη ηεο ππνηαγήο ησλ παξαδνζηαθψλ ΜΜΔ» (Carrier J.P. & Αζιαλίδνπ., 2004: 87). Ο ρξήζηεο ησλ λέσλ κέζσλ κπνξεί λα αλαδεηήζεη ηελ πιεξνθνξία πνπ επηζπκεί κέζα απφ ην Γηαδίθηπν, λα επέκβεη ζηελ πιεξνθνξία θαη λα ηε ζπκπιεξψζεη, λα επηθνηλσλήζεη κε άιινπο δίλνληαο θαη παίξλνληαο ηελ πιεξνθνξία ζηνλ ίδην ρξφλν, μεπεξλψληαο εκπφδηα ζηελ επηθνηλσλία πνπ ζέηεη ε απφζηαζε θαη ε έιιεηςε ρξφλνπ. Σα κέζα ςπραγσγίαο, πιεξνθφξεζεο θαη επηθνηλσλίαο κπνξνχλ λα αμηνπνηεζνχλ ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία γηα ηελ θαιιηέξγεηα ηνπ επηζηεκνληθνχ αιιά θαη ηνπ θξηηηθνχ εγγξακαηηζκνχ ησλ παηδηψλ. χκθσλα κε ηνλ Reinking (1994: 16), "ν αδπζψπεηνο ξπζκφο κε ηνλ νπνίν ειεθηξνληθέο κνξθέο γξαπηήο επηθνηλσλίαο επεθηείλνληαη, δείρλεη θαζαξά φηη νη εθπαηδεπηηθνί πξέπεη λα εμνηθεησζνχλ κε ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ ειεθηξνληθψλ θεηκέλσλ. Μφλν ηφηε ζα κπνξέζνπκε λα ζέζνπκε ηα ζεκέιηα γηα ηελ αλάπηπμε κηαο ειεθηξνληθήο επηθνηλσλίαο πνπ ζα καο πξνεηνηκάζεη γηα ην κέιινλ». Αμίδεη λα αλαθέξνπκε ην ζπκπέξαζκα ζην νπνίν θαηαιήγνπλ νη Carrier & Αζιαλίδνπ (2004: 111), επηζεκαίλνληαο φηη ην ζρνιείν είλαη «απηφ πνπ δίλεη εθφδηα γηα λα αληηκεησπίζεη ν άλζξσπνο νπνηαδήπνηε ρεηξαγψγεζε λα δεκηνπξγήζεη απνζηάζεηο αζθαιείαο απφ απηά (δει. ηα ΜΜΔ), αιιά θαη λα θαιιηεξγήζεη ηηο ζπλζήθεο θαη ηα θξηηήξηα απφιαπζήο ηνπο». Κάπνηνη εθπαηδεπηηθνί πξνηείλνπλ φηη "ε θαηαζθεπή λνήκαηνο απφ πνιιαπιέο νπηηθέο γσλίεο, κε ηε ρξήζε πνιιαπιψλ πεγψλ κέζσλ ελεκέξσζεο, παξέρεη κηα βαζχηεξε θαηαλφεζε ησλ πνιχπινθσλ πιεξνθνξηψλ, εηδηθά αλ θάπνηνο ζηεξείηαη πξνγελέζηεξε γλψζεο γηα έλα ζέκα» (Kinzer & Leu, 1997: 130). Ζ δεκηνπξγία λέσλ ηξφπσλ αιιειεπίδξαζεο κε θείκελα δείρλεη φηη πξέπεη λα δηεπξπλζεί ε αληίιεςή καο πεξί παηδείαο θαη λα κηιάκε αθφκε θαη γηα παηδείεο θαη φρη γηα παηδεία. Σα δηαθνξεηηθά κνληέια πνπ αλαγλσξίδνληαη ζήκεξα δηεζλψο φζνλ αθνξά ζην γξακκαηηζκφ ησλ κέζσλ είλαη: o νπηηθναθνπζηηθφο αιθαβεηηζκφο, ν θηλεκαηνγξαθηθφο Σελίδα 18

19 αιθαβεηηζκφο, ε ηειενπηηθή αγσγή, ν ςεθηαθφο αιθαβεηηζκφο, ν πιεξνθνξηαθφο αιθαβεηηζκφο θαη ν δηαδηθηπαθφο αιθαβεηηζκφο. 1.4 Πιεξνθνξηαθόο γξακκαηηζκόο ή πιεξνθνξηαθή παηδεία Ζ Πιεξνθνξηαθή Παηδεία νξίδεηαη σο «ε θαηαλόεζε θαη απόθηεζε ησλ δπλαηνηήησλ πνπ επηηξέπνπλ ζε έλα άηνκν, λα αλαγλσξίδεη πόηε ρξεηάδεηαη θάπνηεο ζπγθεθξηκέλεο πιεξνθνξίεο, θαζώο επίζεο θαη ε ηθαλόηεηα λα αμηνινγεί θαη λα ρξεζηκνπνηεί απνηειεζκαηηθά ηηο απαηηνύκελεο πιεξνθνξίεο» (ALA, 2004). Δκπεξηέρεη δειαδή θαη ηελ θαηνρή βαζηθψλ δεμηνηήησλ ρξήζεο ππνινγηζηψλ, αιιά θαη ηηο δπλαηφηεηεο επηθνηλσλίαο, αλαδήηεζεο θαη αλάθηεζεο ησλ απαηηνχκελσλ πιεξνθνξηψλ. Ο φξνο πιεξνθνξηαθή παηδεία έρεη δερζεί θαηά θαηξνχο αλαζεσξήζεηο θαη θξηηηθέο ζην εμσηεξηθφ. Έρνπλ επίζεο πξνηαζεί δηάθνξνη νξηζκνί απφ νξγαληζκνχο, ηδξχκαηα θαη ζπγγξαθείο (Virkus, 2003). ηελ ειιεληθή βηβιηνγξαθία, αλ θαη ηείλεη λα επηθξαηήζεη ν φξνο «πιεξνθνξηαθή παηδεία», ζπλαληάηαη θαη ν φξνο «πιεξνθνξηαθφο γξαµµαηηζµφο» (Κσζηάθε, 2001) ζαλ µία απφιπηε µεηάθξαζε ηνπ αγγιηθνχ φξνπ information literacy. Γεληθά ε πιεξνθνξηαθή παηδεία ζπλίζηαηαη ζηνλ νπηηθφ γξαµµαηηζµφ (Visual Literacy), ην γξαµµαηηζµφ ησλ µέζσλ (Media Literacy), ην γξαµµαηηζµφ ζηε ρξήζε Ζιεθηξνληθψλ Τπνινγηζηψλ (Computer Literacy), θαη δηθηπαθφ γξαµµαηηζµφ (Network Literacy). ε πνιιέο επξσπατθέο ρψξεο νη φξνη πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα δειψλνπλ ηελ πιεξνθνξηαθή παηδεία ηείλνπλ λα αλαθέξνληαη ζε δεμηφηεηεο. Τπ απηή ηελ έλλνηα ν νξηζκφο θαη θαηαλφεζε ηεο έλλνηαο θαίλεηαη λα ζπλδέεηαη κε ηνπο ηξφπνπο κε ηνπο νπνίνπο ε έλλνηα ηεο δεμηφηεηαο νξίδεηαη θαη γίλεηαη αληηιεπηή (Virkus, 2003). Παξαθάησ παξαηίζεληαη κηα ζεηξά απφ νξηζκνχο ζρεηηθά κε ηελ πιεξνθνξηαθή παηδεία ζχκθσλα κε ηελ δηεζλή βηβιηνγξαθία. O νξηζκφο πνπ δίλεηαη απφ ηελ Βηθηπαίδεηα είλαη ν αθφινπζνο: «Ζ πιεξνθνξηαθή παηδεία είλαη ε ηθαλφηεηα κηαο θνηλσλίαο λα πξνζδηνξίδεη ηελ αλάγθε γηα πιεξνθνξία θαη έπεηηα λα βξίζθεη, λα ζπιιέγεη, λα νξγαλψλεη, λα αμηνινγεί θαη λα ρξεζηκνπνηεί ηελ πιεξνθνξία γηα λα ηελ πξνζθέξεη ζηα κέιε ηεο θαζψο δηακνξθψλεη ηελ βάζε γηα δηαρξνληθή κάζεζε». «Ζ πιεξνθνξηαθή παηδεία είλαη έλα ζχλνιν γλψζεσλ θαη δεμηνηήησλ πνπ ζπκβάιινπλ φρη κφλν ζηελ αλαγλψξηζε ηεο αλάγθεο γηα πιεξνθφξεζε, αιιά θαη ζηνλ Σελίδα 19

20 εληνπηζκφ, ζηελ αλάθηεζε, ζηελ αλάιπζε θαη ζηελ απνηειεζκαηηθή αμηνπνίεζε ηεο πιεξνθνξίαο. Χο πιεξνθνξηαθή παηδεία νξίδεηαη ε ηθαλφηεηα αλαγλψξηζεο, εληνπηζκνχ, αμηνιφγεζεο, νξγάλσζεο θαη απνηειεζκαηηθήο δεκηνπξγίαο θαη ρξήζεο ηεο πιεξνθνξίαο κε ζθνπφ λα δηεθπεξαησζεί έλα ζέκα ή πξνβιεκαηηζκφο» (UNESCO, 2003). χκθσλα κε ηνλ Zurkowski (2010) ν νπνίνο εηζήγαγε ηνλ φξν «information literacy» ην 1974, «νη άλζξσπνη πνπ έρνπλ θαηαξηηζηεί ζηελ εθαξκνγή ησλ πεγψλ πιεξνθφξεζεο ζηελ εξγαζία ηνπο κπνξνχλ λα απνθαινχληαη πιεξνθνξηαθψο εγγξάκκαηνη. Έρνπλ κάζεη ηερληθέο θαη δεμηφηεηεο γηα ηελ αμηνπνίεζε επξείαο θιίκαθαο εξγαιείσλ πιεξνθφξεζεο, θαζψο θαη ησλ βαζηθψλ πεγψλ γηα ηε δηακφξθσζε πιεξνθνξηαθψλ ιχζεσλ ζηα πξνβιήκαηά ηνπο». Ο Γεκαξάο θαηά ηελ αλαγφξεπζή ηνπ ζε επίηηκν δηδάθηνξα ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αζελψλ είπε φηη: «νθφο δελ είλαη εθείλνο πνπ γλσξίδεη πνιιά, αιιά εθείλνο πνπ γλσξίδεη πνχ θαη πψο ζα βξεη ηηο απαληήζεηο» (Παπάδνγινπ, 2002: 34). Σν παξαπάλσ ρσξίν κπνξνχκε λα πνχκε φηη ζπκππθλψλεη ηνλ νξηζκφ ηεο πιεξνθνξηαθήο παηδείαο, δειαδή, ηελ ηθαλφηεηα λα εληνπίδεη θαη λα ρξεζηκνπνηεί θαλείο ηελ πιεξνθνξία ζε νπνηαδήπνηε κνξθή ηεο πξνθεηκέλνπ λα ιεηηνπξγεί απνηειεζκαηηθά κέζα ζηε ζχγρξνλε θνηλσλία (Lamouroux, 2006). Ο ζπλεζέζηεξνο νξηζκφο αλήθεη ζηνλ Doyle πνπ ραξαθηεξίδεη ηελ πιεξνθνξηαθή παηδεία σο ηε δπλαηφηεηα πξφζβαζεο, αμηνιφγεζεο θαη ρξήζεο ηεο πιεξνθνξίαο κέζσ πνηθηιίαο πεγψλ (Eyre, ζην Παπάδνγινπ, 2002: 28). Ζ Έλσζε Κνιεγηαθψλ θαη Δξεπλεηηθψλ Βηβιηνζεθψλ ησλ ΖΠΑ (ACRL, 2001: 5) δίλεη ηνλ παξαθάησ νξηζκφ: «Ζ πιεξνθνξηαθή παηδεία πεξηθιείεη πην πνιιά απφ θαιή ζπκπεξηθνξά αλαδήηεζεο ηεο πιεξνθφξεζεο. Δλζσκαηψλεη ηηο ηθαλφηεηεο λα αλαγλσξίδεη πφηε ρξεηάδεηαη ε πιεξνθνξία θαη πφηε πξέπεη λα εθθξαζηνχλ εξσηήκαηα ζρεδηαζκέλα γηα λα ζπιιέμνπλ ηελ απαξαίηεηε πιεξνθφξεζε. Πεξηιακβάλεη απνηίκεζε θαη κεηά-ρξήζε πιεξνθφξεζεο κε θαηάιιειν θαη εζηθφ ηξφπν, κφιηο αλαθηεζεί απφ θάζε κέζν...». Ζ κέζνδνο πνπ αθνινπζνχλ ηα πεξηζζφηεξα πξνγξάµµαηα πιεξνθνξηαθήο παηδείαο γηα ηε δηδαζθαιία ησλ πιεξνθνξηαθψλ δεμηνηήησλ είλαη γλσζηή σο «The Big Six» θαη πεξηιακβάλεη ηα εμήο ζηάδηα: Πξνζδηνξηζµφο εξγαζίαο - ζηφρνπ (task definition): ν µαζεηήο δηαηππψλεη ην εξεπλεηηθφ εξψηεµα θαη πξνζδηνξίδεη ηηο πηζαλέο πιεξνθνξίεο πνπ ρξεηάδνληαη γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο εξγαζίαο. Σελίδα 20

21 ηξαηεγηθέο αλαδήηεζεο πιεξνθνξηψλ (information seeking strategies): ν εθπαηδεπηηθφο παξνπζηάδεη ζην µαζεηή ηηο πηζαλέο πεγέο πιεξνθνξηψλ θαη ηνλ θαζνδεγεί ζηηο θαιχηεξεο απφ απηέο. Δληνπηζµφο θαη πξφζβαζε (location and access): ν µαζεηήο εληνπίδεη ηηο πεγέο θαη ηηο απαξαίηεηεο πιεξνθνξίεο ζε απηέο ηηο πεγέο. Υξήζε ηεο πιεξνθνξίαο (information use): ν µαζεηήο µειεηά ηελ θάζε πεγή θαη απνζπά απφ απηή ηε ρξήζηµε γη απηφλ πιεξνθνξία. χλζεζε (synthesis): ν µαζεηήο νξγαλψλεη ηηο πιεξνθνξίεο πνπ έρεη ζπγθεληξψζεη απφ δηάθνξεο πεγέο θαη ηηο παξνπζηάδεη, ζπλζέηνληαο ηε δηθή ηνπ πξσηφηππε εξγαζία. Αμηνιφγεζε (evaluation): ν µαζεηήο αμηνινγεί ηε δηαδηθαζία, δειαδή ηελ επάξθεηα ηνπ πιηθνχ, ηελ πνηφηεηα ησλ πιεξνθνξηψλ, αιιά θαη ην ηειηθφ πξντφλ, δειαδή ηελ εξγαζία πνπ ν ίδηνο ζπλέζεζε. (Εαξβαιά 2006). Ζ αλάπηπμε ηεο πιεξνθνξηαθήο παηδείαο έρεη θαηαζηεί αλαγθαία ιφγσ ηεο πιεζψξαο ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ καο θαηαθιχδνπλ θαη δεκηνπξγνχλ ηελ αλάγθε επηινγήο, αμηνιφγεζεο θαη απνηειεζκαηηθήο ρξήζεο ηνπο. Ζ αλάπηπμε ηνπ δηαδηθηχνπ εμαζθάιηζε πξφζβαζε ζε απηήλ ηελ πιεζψξα πιεξνθνξηψλ ρσξίο ρξνληθνχο θαη ηνπηθνχο πεξηνξηζµνχο. Ζ εχθνιε πξφζβαζε ζε πιεξνθνξίεο θαζηζηά ην δηαδίθηπν πνιχηηµν εξεπλεηηθφ εξγαιείν πνπ επηηξέπεη ζηνπο ρξήζηεο λα εληνπίδνπλ εχθνια θαη γξήγνξα ηηο πιεξνθνξίεο πνπ αλαδεηνχλ, αιιά θη εμίζνπ εχθνια λα πεξλνχλ ζηε δεµηνπξγία ελφο ηειηθνχ πξντφληνο µε µεξηθέο θηλήζεηο αληηγξαθήο θαη επηθφιιεζεο (Κσζηάθε, 2001). ηφρνο ηεο πιεξνθνξηαθήο παηδείαο είλαη ε αλάπηπμε ηεο θξηηηθήο ζθέςεο θαη ε ζπγθξφηεζε ηεο γλψζεο κέζα απφ ηελ αλάθηεζε θαη ηελ απνηίκεζε ηεο πιεξνθνξίαο (Bodi, 1998). Ζ πιεξνθφξεζε έξρεηαη ζηνπο αλζξψπνπο ζε κε θηιηξαξηζκέλεο κνξθέο, εγείξνληαο εξσηήκαηα γηα ηελ απζεληηθφηεηα, εγθπξφηεηα θαη αμηνπηζηία ηεο. Δπηπιένλ, ε πιεξνθφξεζε είλαη δηαζέζηκε κέζσ πνιιαπιψλ κέζσλ, φπσο γξαθηθά, αθνπζηηθά θαη θεηκέλνπ θαη απηά δεκηνπξγνχλ λέεο πξνθιήζεηο γηα ηα άηνκα θαηά ηελ απνηίκεζε θαη ηελ θαηαλφεζή ηεο. Ζ αβέβαηε πνηφηεηα θαη επεθηεηλφκελε πνζφηεηα ηεο πιεξνθφξεζεο ζέηνπλ κεγάιεο πξνθιήζεηο ζηελ θνηλσλία. Ζ απφηνκε αθζνλία ηεο πιεξνθφξεζεο δελ ζα δεκηνπξγήζεη απφ κφλε ηεο κηα πην πιεξνθνξεκέλε θνηλσλία πνιηηψλ, ρσξίο έλα ζπκπιεξσκαηηθφ πιέγκα ηθαλνηήησλ, απαξαίηεησλ γηα ηελ απνηειεζκαηηθή ρξήζε ηεο πιεξνθφξεζεο. Σελίδα 21

22 «Ζ πιεξνθνξηαθή παηδεία είλαη ε βάζε ηεο δηα βίνπ εθπαίδεπζεο» (Αbdelaziz, 2004). Δίλαη θνηλφο ηφπνο ζε φινπο ηνπο επηζηεκνληθνχο θιάδνπο, ζε θάζε καζεζηαθφ πεξηβάιινλ θαη ζε φια ηα επίπεδα ηεο εθπαίδεπζεο. Καζηζηά ηθαλνχο ηνπο εθπαηδεπφκελνπο λα θαηέρνπλ ην πεξηερφκελν θαη λα επεθηείλνπλ ηηο έξεπλέο ηνπο, λα γίλνληαη πην απηνθαηεπζπλφκελνη θαη λα αλαιακβάλνπλ κεγαιχηεξν έιεγρν πάλσ ζηελ εθπαίδεπζή ηνπο. Έλα άηνκν κε πιεξνθνξηαθή παηδεία είλαη ηθαλφ λα: Πξνζδηνξίδεη ηελ έθηαζε ηεο απαηηνχκελεο πιεξνθφξεζεο Έρεη πξφζβαζε ζηελ απαηηνχκελε πιεξνθφξεζε απνηειεζκαηηθά θαη ηθαλνπνηεηηθά Απνηηκά ηελ πιεξνθφξεζε θαη ηηο πεγέο ηεο κε θξηηηθφ πλεχκα Δλζσκαηψλεη επηιεγκέλε πιεξνθφξεζε ζηε γλσζηηθή βάζε θάπνηνπ Υξεζηκνπνηεί ηελ πιεξνθφξεζε απνηειεζκαηηθά γηα λα επηηειέζεη έλα ζπγθεθξηκέλν ζθνπφ Καηαλνεί ηα νηθνλνκηθά, λνκηθά θαη θνηλσληθά ζέκαηα πνπ πεξηβάιινπλ ηε ρξήζε ηεο πιεξνθφξεζεο, έρεη πξφζβαζε θαη ρξεζηκνπνηεί ηελ πιεξνθφξεζε εζηθά θαη λφκηκα. Ζ πιεξνθνξηαθή παηδεία ζρεηίδεηαη κε ηηο επηδεμηφηεηεο ηεο ηερλνινγίαο ηεο πιεξνθφξεζεο, αιιά έρεη επξχηεξεο εθαξκνγέο γηα ην άηνκν, ην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα θαη ηελ θνηλσλία. Οη επηδεμηφηεηεο ηεο ηερλνινγίαο ηεο πιεξνθφξεζεο θαζηζηνχλ ην άηνκν ηθαλφ λα ρξεζηκνπνηεί ππνινγηζηέο, εθαξκνγέο ινγηζκηθνχ, βάζεηο δεδνκέλσλ θαη άιιεο ηερλνινγίεο γηα λα επηηχρεη κηα επξεία πνηθηιία ζθνπψλ αθαδεκαΐθψλ, ζρεηηδφκελσλ κε ηελ εξγαζία θαη πξνζσπηθψλ. Σα άηνκα κε πιεξνθνξηαθή παηδεία αλαπφθεπθηα αλαπηχζζνπλ ηερλνινγηθέο επηδεμηφηεηεο. Ζ πιεξνθνξηαθή παηδεία, αλ θαη επηδεηθλχεη ζεκαληηθή επηθάιπςε κε επηδεμηφηεηεο ηεο ηερλνινγίαο ηεο πιεξνθφξεζεο, είλαη κηα επδηάθξηηε θαη επξχηεξε πεξηνρή δεμηνηήησλ. ιν θαη πην πνιχ, νη επηδεμηφηεηεο ηεο ηερλνινγίαο ηεο πιεξνθφξεζεο είλαη ζπλπθαζκέλεο θαη ππνζηεξίδνπλ ηελ πιεξνθνξηαθή παηδεία. Ζ έθζεζε National Research Council (Δζληθφ πκβνχιην Έξεπλαο, 1999) αλαθέξεη φηη ε «παηδεία ππνινγηζηψλ» αλαθέξεηαη ζηελ παπαγαιίζηηθε κάζεζε ζπγθεθξηκέλσλ κεραλεκάησλ θαη εθαξκνγψλ ινγηζκηθνχ, ελψ ε «επρέξεηα κε ηελ ηερλνινγία» εζηηάδεηαη ζηελ θαηαλφεζε ησλ ππνθείκελσλ ελλνηψλ ηεο ηερλνινγίαο θαη ηεο εθαξκνγήο ηεο επίιπζεο πξνβιεκάησλ θαη ηεο θξηηηθήο ζθέςεο ζηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο. Ζ Σελίδα 22

23 «επρέξεηα» ηεο ηερλνινγίαο ηεο πιεξνθφξεζεο εζηηάδεηαη ζε κηα βαζηά θαηαλφεζε ηεο ηερλνινγίαο θαη βαζκηαία, ζε φιν θαη πην πνιχ επηδέμηα ρξήζε ηεο. H «επρέξεηα» κε ηελ ηερλνινγία ηεο πιεξνθφξεζεο ίζσο απαηηνχλ πεξηζζφηεξν πλεπκαηηθέο ηθαλφηεηεο απφ ηελ παπαγαιίζηηθε κάζεζε ηνπ ινγηζκηθνχ θαη ησλ κεραλεκάησλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ «παηδεία ησλ ππνινγηζηψλ», αιιά ην επίθεληξν είλαη αθφκα ζηελ ίδηα ηελ ηερλνινγία. Ζ πιεξνθνξηαθή παηδεία, απφ ηελ άιιε κεξηά, είλαη έλα πλεπκαηηθφ πιαίζην γηα θαηαλφεζε, εχξεζε, απνηίκεζε θαη ρξήζε ηεο πιεξνθφξεζεο κε δξαζηεξηφηεηεο πνπ κπνξνχλ λα πινπνηεζνχλ ελ κέξεη απφ ηελ επρέξεηα κε ηελ ηερλνινγία ηεο πιεξνθφξεζεο, ελ κέξεη απφ εχερεο εξεπλεηηθέο κεζφδνπο, αιιά ην θπξηφηεξν, κέζσ θξηηηθήο νμπδέξθεηαο θαη ζπιινγηζκνχ. χκθσλα κε ην Μλεκφλην ηεο Δπξσπατθήο επηηξνπήο γηα ηε Γηα βίνπ Μάζεζε, ε κάζεζε ηνπ ηξφπνπ πνπ καζαίλνπκε, ε πξνζαξκνγή ζηελ αιιαγή θαη ε θαηαλφεζε ηνπ πιήζνπο ησλ πιεξνθνξηψλ είλαη δεμηφηεηεο πνπ πξέπεη λα απνθηήζνπλ φινη (ΔC, 2000). Ζ UNESCO έρεη επίζεο ηνλίζεη ηελ αλάγθε ηνπ ζχγρξνλνπ αλζξψπνπ θαη θπξίσο ηνπ καζεηή θαη ζπνπδαζηή «λα μέξεη γηαηί, πφηε θαη πψο λα ρξεζηκνπνηεί ηα πιεξνθνξηαθά εξγαιεία θαη λα αμηνινγεί κε θξηηηθφ πλεχκα ηελ πιεξνθνξία πνπ παξέρνπλ». πσο δειψλεη θαη ε Bruce (2002) ε πιεξνθνξηαθή παηδεία είλαη ε θπζηθή εμέιημε ηεο έλλνηαο ηεο παηδείαο ζηε ζεκεξηλή θνηλσλία ηεο πιεξνθνξίαο. Δίλαη επνκέλσο απαξαίηεην ε πιεξνθνξηαθή παηδεία λα εηζαρζεί σο ζεζκνζεηεκέλε γλψζε ζην ζρνιηθφ πιαίζην. Παξάιιεια, νη ηερληθέο δηδαζθαιίαο έρνπλ πιένλ εμειηρζεί απφ ηελ παξαδνζηαθή άθακπηε κνξθή παξάδνζεο-γλψζεο απφ ηνλ θαζεγεηή θαη ζηείξαο απνζηήζηζεο απφ ηνλ καζεηή ζε κηα πνιχ πην δηαδξαζηηθή (interactive) δηδαθηηθή δηαδηθαζία. Ο ξφινο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ είλαη λα κεηαδίδεη ζηνλ εθπαηδεπφκελν ηηο θαηάιιειεο ζηξαηεγηθέο γηα ηελ θαηαλφεζε, ηελ επίιπζε πξνβιεκάησλ θαη ηελ εθαξκνγή ησλ γλψζεψλ ηνπ (Αλαζηαζηάδνπ, Γεκνπνχινπ, ηνχκπε, 2007). Μέζσ ηεο πιεξνθνξηαθήο παηδείαο, ν ξφινο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ κεηαζρεκαηίδεηαη ζε «ζπµβνπιεπηηθφο-εµςπρσηηθφο» παξά «δηδαθηηθφο» θαη «θαζνδεγεηηθφο» (Εαξβαιά, 2006). Σειηθά ν εθπαηδεπηηθφο είλαη εθείλνο, ν νπνίνο ζα θάλεη ην παηδί απφ ηα µηθξά ηνπ ρξφληα λα δεηάεη ηελ πιεξνθνξία, λα ζέηεη εξσηήµαηα θαη λα δεηά ιχζεηο, λα θξαηά ηελ παιηά γλψζε θαη λα δέρεηαη ηελ θαηλνχξγηα γηα λα ρηίζεη µηα λέα γλψζε δσήο (Σζανχζεο, 1998). Σελίδα 23

24 1.5 Πνιπγξακκαηηζκόο- Πνιπηξνπηθόηεηα ηε ζεκεξηλή ζπγθπξία είλαη θαλεξφ φηη φιν θαη πεξηζζφηεξν νη επηθνηλσληαθέο πξαθηηθέο εκπινπηίδνληαη ηφζν ζε κέζα φζν θαη ζε ηξφπνπο δηαρείξηζεο ηεο αλζξψπηλεο επηθνηλσλίαο. Ζ θαηάζηαζε απηή θαζηζηά επηηαθηηθή ηελ αλάγθε ηεο αλάπηπμεο κίαο λέαο δεμηφηεηαο, απηήο ηνπ πνιπγξακκαηηζκνχ, ψζηε ν δέθηεο ησλ πιεξνθνξηψλ απηψλ λα είλαη ζε ζέζε λα ηηο επεμεξγαζηεί θξηηηθά.. Ο ζπλαθφινπζνο πνιιαπιαζηαζκφο θαη πινπξαιηζκφο ησλ επηθνηλσληαθψλ κέζσλ, νδήγεζε ζηε δηαπίζησζε φηη ε επηθνηλσλία θαη νη ηξφπνη ηεο δελ είλαη δπλαηφλ πιένλ λα εξκελεχνληαη θαη λα εξεπλψληαη κε βάζε ηα δεδνκέλα ηνπ παξειζφληνο. Έηζη, ην 1994 κία νκάδα δψδεθα επηζηεκφλσλ απφ φιν ηνλ θφζκν ζπλήιζαλ ζην New London ηνπ New Hampshire, ζηηο Ζ.Π.Α., ψζηε λα ζπδεηήζνπλ ην κέιινλ ηεο δηδαζθαιίαο ηνπ γξακκαηηζκνχ ππφ ηηο λέεο ζπλζήθεο. Ζ νκάδα απηή νλνκάζηεθε New London Group, θαη ην 1996 δεκνζίεπζε ην πξψην θείκελφ ηεο, εηζάγνληαο ηελ έλλνηα ηνπ πνιπγξακκαηηζκνχ (mulitiliteracy). Ζ έλλνηα απηή αλαθέξεηαη ζηελ ηθαλφηεηα αληίιεςεο ηεο κνξθηθήο πνηθηιίαο πνπ κπνξνχλ λα έρνπλ νη ζεκεησηηθνί ηξφπνη θαη ηα θείκελα πνπ απηνί κνξθψλνπλ, θπξίσο κεηά ηελ εκθάληζε θαη εμάπισζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ θαη ησλ ηερλνινγηψλ ησλ πνιπκέζσλ, ζηα πιαίζηα πνιχγισζζσλ θαη πνιππνιηηηζκηθψλ θνηλσληψλ (Κππξηψηεο, 2006). πκπιεξσκαηηθή έλλνηα ηνπ πνιπγξακκαηηζκνχ είλαη απηή ηεο πνιπηξνπηθφηεηαο (multimodality) πνπ αλαθέξεηαη ζηελ πνηθηιφηεηα ησλ ζεκεησηηθψλ ζπζηεκάησλ πνπ δηακνξθψλνπλ ηα θείκελα. Πην ζπγθεθξηκέλα αλαθέξεηαη ζηελ πνηθηιία ησλ ζεκεησηηθψλ ηξφπσλ (modes) πνπ αμηνπνηνχληαη πξνθεηκέλνπ λα δεκηνπξγεζεί έλα θείκελν, ζε αληηδηαζηνιή κε ηα κνλνηξνπηθά θείκελα ηνπ παξειζφληνο. Eίλαη πξνθαλέο πσο έλα πνιπηξνπηθφ θείκελν ζπληίζεηαη απφ επί κέξνπο κνλνηξνπηθά «ζεκεία» θαη ηηο κεηαμχ ηνπο δηαζπλδέζεηο. Απηφ πνπ ζεσξνχκε φηη δηαθνξνπνηεί ηα θείκελα ηνπ παξειζφληνο απφ ηα ζχγρξνλα είλαη ε έκθαζε πνπ δίδεηαη ζηνπο κε ιεθηηθνχο ζεκεησηηθνχο ηξφπνπο πνπ αμηνπνηνχλ. Γεγνλφο παξακέλεη φηη ε πνιπηξνπηθφηεηα ησλ θεηκέλσλ είλαη κία πξαγκαηηθφηεηα θαη ν θάζε έλαο νθείιεη λα θαηαθηήζεη ηα εθφδηα πνπ ζα ηνπ επηηξέςνπλ λα είλαη ζε ζέζε λα εξκελεχεη ηέηνηνπ είδνπο θείκελα. Καηά θάπνην ηξφπν, λα γίλεη θαηαλνεηφ φηη πιένλ, θαη ππφ ηελ επίδξαζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ, ν αιθαβεηηζκφο δηαθνξνπνηείηαη, θαη Σελίδα 24

25 εμειίζζεηαη ζε πνιπγξακκαηηζκφ. Με ηνλ ηξφπν απηφ ζα είλαη ζε ζέζε λα απνθσδηθνπνηεί ην πιήζνο ησλ επηθνηλσληαθψλ κελπκάησλ πνπ εθπέκπνληαη θαζεκεξηλά αλαδεηψληαο δέθηεο θαη αλάινγα λα ηα αμηνινγεί θαη ελδερνκέλσο λα ηα αμηνπνηεί. Με δεδνκέλε ηελ εγγελή νκνηφηεηα ηειεφξαζεο θαη ειεθηξνληθψλ ππνινγηζηψλ, ηνπιάρηζηνλ ζε επίπεδν interface(δηεπαθήο ρξήζηε-κέζνπ), αιιά θαη θαηαλνψληαο φηη νη λέεο ηερλνινγίεο απνηεινχλ ην ηδαληθφ πεξηβάιινλ αλάπηπμεο πνιπηξνπηθψλ θεηκέλσλ, ιφγσ ησλ ηερλνινγηθψλ δπλαηνηήησλ ηνπο αιιά θαη ηεο επξχηαηεο δηάδνζήο ηνπο (εηδηθά ην Γηαδίθηπν), ζα κπνξνχζε θαλείο λα ηζρπξηζηεί, αθηλδχλσο, πσο νη έλλνηεο ηνπ πνιπγξακκαηηζκνχ θαη ηνπ ηερλνινγηθνχ γξακκαηηζκνχ ηαπηίδνληαη ζε κεγάιν βαζκφ. Απηφ ζπκβαίλεη θαη ζηελ έληππε κεηαθνξά ηεο εηθφλαο ηεο νζφλεο ηνπ Ζ/Τ ή ηεο ηειεφξαζεο. Γίλεηαη φιν θαη πην θαλεξή ε ηάζε κίκεζεο απηήο ηεο εηθφλαο ζηα έληππα θάζε είδνπο, αθφκα θαη ζηα ζρνιηθά εγρεηξίδηα. Ο Πιεηφο Γ., ζην έξγν ηνπ «Πνιηηηζκφο ηεο εηθφλαο θαη εθπαίδεπζε. Ο ξφινο ηεο εηθνληθήο ηδενινγίαο», κεηά απφ ζρεηηθή έξεπλα, πηζηνπνηεί πσο απφ ηε δεθαεηία ηνπ 1950 έσο θαη ηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990, ζηα ζρνιηθά εγρεηξίδηα ηεο ίδηαο ζεκαηηθήο ελφηεηαο έρνπλ πνιιαπιαζηαζηεί δξακαηηθά (κέρξη θαη 1.800%) ηα εηθνληζηηθά θείκελα. Ζ δηαπίζησζε απηή επηβεβαηψλεηαη θαη απφ ηελ Υνληνιίδνπ (1999) ε νπνία αλαθέξεη: «Ζ ρξήζε πνιπζχλζεησλ αλαπαξαζηαηηθψλ πεγψλ (πνιπηξνπηθφηεηα) δελ είλαη αζθαιψο ραξαθηεξηζηηθφ κφλν ησλ πνιπκεζηθψλ ινγηζκηθψλ αιιά θαη ησλ παξαδνζηαθφηεξσλ κέζσλ, φπσο ηα ζρνιηθά εγρεηξίδηα». Οχησο ή άιισο κία ηέηνηα εμέιημε δελ ζα ήηαλ κφλν αλακελφκελε αιιά θαη αηηνχκελε. Ζ επξχηαηε εθαξκνγή ησλ πνιπηξνπηθψλ θεηκέλσλ γελλά ην αίηεκα γηα αλάινγε εθπαίδεπζε ησλ δεθηψλ θαη θπξίσο ησλ καζεηψλ. «Ζ θξηηηθή ζεψξεζε ησλ πνιπηξνπηθψλ θεηκέλσλ ησλ ζρνιηθψλ εγρεηξηδίσλ, αιιά θπξίσο απηψλ ησλ Μ.Μ.Δ. θαη ησλ Ζ/Τ, ζπληζηά κία δεμηφηεηα πνπ ζα πξέπεη λα θαηαθηεζεί, αλ ην αηηνχκελν είλαη ην ηεξφ δηζθνπφηεξν ηεο εθπαίδεπζεο, ε θξηηηθή ζθέςε» (Κππξηψηεο, 2006). Δάλ θνηηάμνπκε γχξσ καο, ζα δηαπηζηψζνπκε φηη ε θπξηαξρία ηνπ γξαπηνχ ιφγνπ ακθηζβεηείηαη φιν θαη πεξηζζφηεξν φρη κφλν ιφγσ ηνπ εηδηθνχ βάξνπο ηεο ηειεφξαζεο, αιιά θαη ιφγσ ηεο πιαηηάο ρξήζεο ηεο εηθφλαο ζηε δηαθήκηζε, ζηα ζχκβνια θάζε είδνπο, ζηηο λέεο ηερλνινγίεο ηεο επηθνηλσλίαο. ηελ αχμεζε ηνπ ελδηαθέξνληφο καο γηα ηα άιια ζεκεησηηθά κέζα ζπλέβαιαλ θαη δηάθνξνη επηζηεκνληθνί ρψξνη, φπσο νη ζχγρξνλεο Σελίδα 25

26 ζεσξίεο ηεο ινγνηερλίαο, νη νπνίεο άιιαμαλ ηελ αληίιεςή καο γηα ην θείκελν, ινγνηερληθφ θαη κε. Σα θείκελα ζήκεξα γλσξίδνπκε πνιχ θαιά πσο είλαη πνιχζεκα θαη δελ απνηεινχλ ηε θπιαθή ελφο θαη κφλνλ λνήκαηνο. Ζ πνιπζεκία είλαη, ελ κέξεη, απνηέιεζκα θαη ηεο πνιπηξνπηθφηεηαο ηνπ θεηκέλνπ. Χο θείκελν ζήκεξα ε γισζζνινγία, νη ζεσξίεο ηεο ινγνηερλίαο αιιά θαη ε εθπαηδεπηηθή γισζζνινγία ζεσξνχλ κία ζχλζεηε πνηθηιία θνηλσληθψλ θαηαζηάζεσλ ή ζπκβάλησλ: γξαπηά θείκελα θαη αθίζεο, video-clips θαη θηλεκαηνγξαθηθέο ηαηλίεο, ζρνιηθά καζήκαηα θαη πνιηηηθνί ιφγνη, ζεαηξηθέο παξαζηάζεηο ή ζεαηξηθά δξψκελα θ.ά. ηαλ ινηπφλ ζέινπκε λα κειεηήζνπκε θαη λα αλαιχζνπκε έλα θείκελν ζήκεξα, δελ εζηηάδνπκε κφλνλ ζηα γισζζηθά ηνπ ζηνηρεία αιιά εμίζνπ θαη ζηα κε-γισζζηθά. Δδψ είλαη πνπ ε έλλνηα ηεο πνιπηξνπηθφηεηαο είλαη πνιιαπιψο ρξήζηκε. Ο φξνο ρξεζηκνπνηείηαη φηαλ αλαγλσξίζνπκε φηη ηα κελχκαηα ελφο θεηκέλνπ (ι.ρ. ζε ζρνιηθφ βηβιίν ή ζε θηλεκαηνγξαθηθή ηαηλία), ελφο graffiti ή κηαο δηαθήκηζεο, ηα νπνία κπνξνχλ λα θαηαλνεζνχλ απφ ηνπο θπζηθνχο ηνπ απνδέθηεο, δνκνχληαη κε ηε γιψζζα (γξαπηή θαη πξνθνξηθή), ηελ εηθφλα, ηηο θηλαηζζεηηθέο πξάμεηο (ρεηξνλνκίεο, θηλήζεηο, πφδεο, ρεηξηζκφο αληηθεηκέλσλ) θιπ. Κάζε θείκελν, ινηπφλ, ζχκθσλα κε ηε ζεσξία ηεο πνιπηξνπηθφηεηαο είλαη έλα πνιιαπιφ ζχζηεκα ηξφπσλ. Οη εηζεγεηέο ηνπ φξνπ ηεο πνιπηξνπηθφηεηαο (βι. θπξίσο Kress & van Leeuwen 1996) ζεσξνχλ ηελ πνιπηξνπηθφηεηα φρη έλα επηπιένλ ζηνηρείν πνπ πξέπεη λα επηζπλαθζεί ζηελ αλάιπζε ηεο επηθνηλσλίαο, αιιά σο νπζηαζηηθή θαη ζεκειηψδε παξάκεηξν θάζε θεηκέλνπ. Παξά ην γεγνλφο φηη ζηηο θνηλσληθέο επηζηήκεο νη πην εκπεξηζηαησκέλεο αλαιχζεηο πνπ γίλνληαη εζηηάδνπλ ζηνλ ηξφπν πνπ ρξεζηκνπνηνχκε ηε γιψζζα πξνθεηκέλνπ λα παξαρζεί λφεκα, πνηέ δελ λνεκαηνδνηνχκε κφλν κε ηε γιψζζα. Ο ιφγνο, ζρεδφλ πάληνηε, αλαπηχζζεηαη παξάιιεια κε άιια ζεκεησηηθά κέζα. Χζηφζν, ελψ ζε ζεσξεηηθφ επίπεδν ε πνιπηξνπηθφηεηα έρεη λφεκα, ε αλάιπζε πνιπηξνπηθψλ θεηκέλσλ δελ είλαη αλεπηπγκέλε αθφκε, θαζψο ηα κεζνδνινγηθά εξγαιεία θαη νη πφξνη πνπ απαηηνχληαη (ηερλνινγηθά κέζα κεηαγξαθήο ησλ πνιπηξνπηθψλ θεηκέλσλ, φπσο κεραλή ιήςεο, video), δελ είλαη δηαζέζηκνη κε ηελ ίδηα επθνιία πνπ είλαη δηαζέζηκνη γηα ηα κε πνιπηξνπηθά θείκελα. ην ζρνιείν δηδάζθνληαη πιένλ, πνιπηξνπηθά "θείκελα": πξνζεγγίδνληαη θαη παξάγνληαη ινγνηερληθά θείκελα, δηδάζθνληαη θαη παξάγνληαη δσγξαθηθά έξγα, νη καζεηέο δξακαηνπνηνχλ θηι. Σελίδα 26

27 Απφ ηελ άιιε, ην ζρνιείν ζα φθεηιε λα αλνίμεη ηνπο νξίδνληέο ηνπ ζηε ζπζηεκαηηθή πιένλ δηδαζθαιία θαη αλάιπζε ησλ πνιπηξνπηθψλ θεηκέλσλ, πξνεηνηκάδνληαο έηζη ηνπο καζεηέο ηνπ λα ρεηξίδνληαη ηθαλνπνηεηηθά ηελ πιεζψξα ησλ πνιπηξνπηθψλ θεηκέλσλ πνπ ηνπο πεξηβάιιεη (Tχπνο, ηειεφξαζε, teletext, βηληενθιίπ, Internet θ.ιπ). Μία ζπζηεκαηηθή κειέηε θαη θαηαλφεζε ηεο πνιπηξνπηθφηεηαο απηψλ ησλ ζρνιηθψλ πνιπηξνπηθψλ "θεηκέλσλ" ζα θαζηζηνχζε ηφζν ηνπο εθπαηδεπηηθνχο φζν θαη ηνπο καζεηέο ζπλεηδεηφηεξνπο ζηελ επηθνηλσλία κεηαμχ ηνπο (αιιά θαη κε ηνπο άιινπο) θαη ζα ηνπο δηεπθφιπλε ζηελ πξφζιεςε θαη απνθσδηθνπνίεζε ηεο πξαγκαηηθφηεηαο πνπ βηψλνπλ. Καηά ζπλέπεηα, ζα έθαλε ηελ εθπαίδεπζε πην νπζηαζηηθή. (Υνληνιίδνπ Δ., 1999) Βαζηθέο παξαδνρέο ηεο παηδαγσγηθήο ησλ πνιπγξακκαηηζκψλ είλαη ε χπαξμε πνιπκνξθίαο ζηα ζχγρξνλα θείκελα θαη ζην ζχγρξνλν θφζκν θαη ε ζπρλή θαη ηαρχηαηε αιιαγή ηνπ πεξηβάιινληνο θφζκνπ, κέζα ζηνλ νπνίν θηλείηαη ν ζχγρξνλνο άλζξσπνο. Γη απηφ ε κάζεζε γηα ηελ παηδαγσγηθή ησλ πνιπγξακκαηηζκψλ απνηειεί κηα πνιχκνξθε θαη πνιπηξνπηθή δηαδηθαζία, κε ηελ νπνία ην άηνκν αλαδηακνξθψλεη ζπλερψο ηνλ ίδην ηνπ ηνλ εαπηφ, θαη κηα πξάμε ζπλερνχο δεκηνπξγίαο θαη κεηαζρεκαηηζκνχ ησλ ζεκείσλ θαη ησλ θεηκέλσλ αλάινγα κε ηα πθηζηάκελα ζηνλ πεξηβάιινληα καζεζηαθφ θαη θνηλσληθφ ρψξν δεδνκέλα θαη αλάινγα κε ηα ελδηαθέξνληα θαη ηηο πξνζδνθίεο ησλ εκπιεθφκελσλ ζηε καζεζηαθή δηαδηθαζία. Ζ παηδαγσγηθή ησλ πνιπγξακκαηηζκψλ πξνηείλεη δηδαθηηθέο αξρέο πνπ απνζθνπνχλ ζηνλ εθπαηδεπηηθφ πινπξαιηζκφ, ζηε δηεχξπλζε ησλ νξίδνλησλ ησλ καζεηψλ, ζηελ θαιιηέξγεηα αμηνπνίεζεο φισλ ησλ πεγψλ λνήκαηνο, ψζηε λα είλαη ζε ζέζε λα ζπλδένληαη κε άιινπο θφζκνπο δσήο. Με απηή ηελ έλλνηα ε παηδαγσγηθή ησλ πνιπγξακκαηηζκψλ δελ αλαηξεί θακία απφ δηδαθηηθέο πξαθηηθέο ηεο παηδαγσγηθήο ηνπ γξακκαηηζκνχ, αιιά ηηο ζπκπιεξψλεη επηρεηξψληαο λα εκβπζίζεη ηνπο καζεηέο ζε θαζεκεξηλέο πξαθηηθέο παξαγσγήο λνήκαηνο ρξεζηκνπνηψληαο δηάθνξα κέζα θαη κεζφδνπο. Οη αξρέο απηέο είλαη νη εμήο: α) πξνζέγγηζε ησλ θεηκέλσλ σο πνιπεπίπεδσλ, πνιπηξνπηθψλ θαη πνιχζεκσλ ζεκεησηηθψλ πξντφλησλ, β) ζηφρνο ηεο δηδαζθαιίαο είλαη ε απφθηεζε δεμηνηήησλ πνπ ζα επηηξέςνπλ ηνπο καζεηέο λα θηλεζνχλ ζηε κειινληηθή δσή ηνπο ελεξγά θαη ζπλεηδεηά. Σελίδα 27

28 γ) δίλεηαη έκθαζε ζηελ εκβχζηζε ησλ καζεηψλ ζηελ θνηλσληθή ηνπο εκπεηξία θαη κε βάζε απηή θαηαζθεπή ηνπ λνήκαηνο. Ο επαλαζρεδηαζκφο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πεξηερνκέλνπ, ησλ δηαδηθαζηψλ κάζεζεο θαη ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζηφρσλ είλαη αλαπφθεπθηνο. Οη λένη γξακκαηηζκνί απνθεχγνπλ ηελ απνζηήζηζε ησλ γεγνλφησλ θαη ησλ θαλφλσλ. Δληζρχνπλ ηελ ηθαλφηεηα ηεο εχξεζεο ησλ γεγνλφησλ θαη ηεο ππφζεζεο κε πξνθαζνξηζκέλσλ επηινγψλ. ην πξνζθήλην έξρεηαη ε ηθαλφηεηα ηεο θαηαλφεζεο θαη ηεο εθεχξεζεο θαλφλσλ, ηεο επίιπζεο ησλ πξνβιεκάησλ, ηνπ ζρεδηαζκνχ πξνζσπηθψλ δξαζηεξηνηήησλ. Ο ζηφρνο ηεο εθπαίδεπζεο απηήο δελ είλαη κία ζηελή ηερληθή γλψζε, αιιά ε πξνζσπηθή αλάπηπμε ζε ζπλδπαζκφ κε ηηο βαζηθέο δεμηφηεηεο ηεο πςεινχ επηπέδνπ ζθέςεο θαη δξάζεο. πλνςίδνληαο φια ηα παξαπάλσ, δηαπηζηψλνπκε φηη «κεηά απφ έκθαζε ζηελ θαιιηέξγεηα ησλ ηθαλνηήησλ ησλ καζεηψλ γηα ρξήζε ηεο γιψζζαο κε πξνζαξκνζκέλν ζηελ επηθνηλσληαθή πεξίζηαζε ηξφπν (Δπηθνηλσληαθή Πξνζέγγηζε), πέξαζε ε δηδαθηηθή ηεο γιψζζαο ζηελ θαιιηέξγεηα ηεο ηθαλφηεηαο επηινγήο ησλ ιεθηηθψλ ζπκβάζεσλ πξνζαξκνζκέλσλ ζηνλ θνηλσληθφ ζθνπφ (Γξακκαηηζκφο) γηα λα θηάζεη ζήκεξα λα δίλεη έκθαζε ζηνπο ηξφπνπο κε ηνπο νπνίνπο ζα ελδπλακσζνχλ γισζζηθά, άξα θαη θνηλσληθά, νη καζεηέο θαη λα γίλνπλ ηθαλνί λα θαηαλννχλ ηνπο δηάθνξνπο ηξφπνπο κε ηνπο νπνίνπο παξάγεηαη λφεκα, αιιά λα είλαη ζε ζέζε θαη λα εηνηκάζνπλ ην θνηλσληθφ ηνπο κέιινλ (Πνιπγξακκαηηζκνί)» (Υαηδεζαββίδεο, 2008). Σελίδα 28

29 Κεθάιαην 2 ν Υξήζε λέσλ ηερλνινγηώλ ζηελ εθπαίδεπζε Ζ εηζαγσγή ησλ Σερλνινγηψλ ηεο Πιεξνθνξίαο θαη Δπηθνηλσλίαο ζηελ εθπαίδεπζε απνηειεί δνκηθφ ζηνηρείν γηα ηα εθπαηδεπηηθά ζπζηήκαηα ησλ ζχγρξνλσλ ρσξψλ θαη αλαπφζπαζην εξγαιείν ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο. Ζ δηδαζθαιία κε ηε βνήζεηα ππνινγηζηψλ ήδε εθαξκφδεηαη ζε πνιιέο ρψξεο θαη νη ζρεηηθέο έξεπλεο έρνπλ δείμεη φηη νη ζηφρνη ηεο Δθπαίδεπζεο εθπιεξψλνληαη ζε κεγάιν βαζκφ (Μηθξφπνπινο, 2000). Οη ΣΠΔ κπνξεί λα ιεηηνπξγήζνπλ θαηαιπηηθά, κεηαβάιινληαο ηε δνκή ηνπ ζρνιείνπ θαη νπζηαζηηθά ζπκβάιινληαο ζηελ αλαβάζκηζε ηεο κάζεζεο θαη ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ζε φια ηα γλσζηηθά αληηθείκελα φισλ ησλ βαζκίδσλ ηεο Δθπαίδεπζεο (νισκνλίδνπ, 2001) γηαηί αιιάδνπλ ηνπο ζηφρνπο θαη ηνπο πξνζαλαηνιηζκνχο ηεο εθπαίδεπζεο, θαη παξέρνπλ λέα εξγαιεία, κέζα θαη δπλαηφηεηεο ζηνπο καζεηέο λα αλαπηχμνπλ δεμηφηεηεο πςεινχ επηπέδνπ, λα δηακνξθψζνπλ κηα λέα θνπιηνχξα κάζεζεο θαη λα νηθνδνκήζνπλ κηα νπζηαζηηθή ζρέζε κε ηε γλψζε. Ο πξνβιεκαηηζκφο ηεο εθπαηδεπηηθήο θνηλφηεηαο ζρεηίδεηαη κε ηελ νπζηαζηηθή έληαμε ησλ ΣΠΔ ζηε καζεζηαθή δηαδηθαζία θαζψο δεηνχκελν δελ απνηειεί ν εκπινπηηζκφο ηνπ παξαδνζηαθνχ ηξφπνπ κε ειθπζηηθφηεξε παξνπζίαζε κεγαιχηεξνπ φγθνπ πιεξνθνξηψλ ή ηε κνληεινπνίεζε θαηαζηάζεσλ αιιά ε αλακφξθσζε ηνπ παηδαγσγηθνχ πιαηζίνπ θαη ε νπζηαζηηθή ελίζρπζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο κάζεζεο (Ράπηεο & Ράπηε, 2003) κέζσ ρξήζεο θαηάιιεισλ ινγηζκηθψλ. Οη δηδαζθαιίεο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ ζηα πιαίζηα ηεο παξνχζεο εξγαζίαο πξνυπφζεηαλ ηελ ρξήζε ησλ ΣΠΔ. Οπφηε, παξαθάησ γίλεηαη αλαθνξά ζηηο ΣΠΔ ζηελ Δθπαίδεπζε, ηα κνληέια έληαμήο ηνπο θαη εηδηθφηεξα ζε ζρέζε κε ηελ Πιεξνθνξηθή γηα ην Λχθεην. Σελίδα 29

30 2.1 Ο όξνο ΣΠΔ ζηελ εθπαίδεπζε θαη ε ζεκαζία ηνπ Οη λέεο ηερλνινγίεο ηεο πιεξνθνξίαο θαη ησλ επηθνηλσληψλ έρνπλ εμειηρζεί ζεκαληηθά ηα ηειεπηαία ρξφληα. H εμέιημε απηή ζρεηίδεηαη κε ηηο δηεπηθάλεηεο αλζξψπνπ κεραλήο (human computer interfaces), ην δηαδίθηπν, ηα πνιπκέζα θαη ηα ππεξκέζα θαη κε ηα ζχγρξνλα ινγηζκηθά, πνπ φληαο φιν θαη πεξηζζφηεξν θηιηθά κε ην ρξήζηε, έρνπλ πιένλ θαηαζηεί θνηλφ ζεκείν αλαθνξάο. Σαπηφρξνλα, ε εμέιημε ηεο εηζαγσγήο θαη ηεο έληαμεο ηεο πιεξνθνξηθήο ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα ππήξμε επίζεο αξθεηά γξήγνξε. Γελ έιεηςαλ, σζηφζν, νη δηαθνξεηηθέο πξνζεγγίζεηο θαη νη πνιιαπιέο ζεσξήζεηο γηα ηε ζέζε ησλ Σερλνινγηψλ ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ηεο Δπηθνηλσλίαο ζην ζρνιείν. πλήζσο, αληί ηνπ φξνπ Πιεξνθνξηθή ρξεζηκνπνηείηαη πιένλ ζε επξεία θιίκαθα ν φξνο Σερλνινγίεο ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ησλ Δπηθνηλσληψλ: ΣΠΔ (ICT:Information and Communications Technologies). «Με ηνλ φξν απηφ ραξαθηεξίδνληαη νη ηερλνινγίεο πνπ επηηξέπνπλ ηελ επεμεξγαζία θαη ηε κεηάδνζε κηαο πνηθηιίαο κνξθψλ αλαπαξάζηαζεο ηεο πιεξνθνξίαο (ζχκβνια, εηθφλεο, ήρνη, βίληεν) θαη αθεηέξνπ ηα κέζα πνπ είλαη θνξείο απηψλ ησλ άπισλ κελπκάησλ» (Κφκεο, 2004). Οη ρξήζεηο ηνπο ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία έρνπλ σο απνηέιεζκα ηελ αλάπηπμε ζεκαληηθψλ εθπαηδεπηηθψλ εθαξκνγψλ ηφζν φζνλ αθνξά ηε δηδαθηηθή θαη καζεζηαθή δηαδηθαζία φζν θαη ηε δηαρείξηζε ηνπ ζρνιηθνχ πεξηβάιινληνο. Σα νθέιε απφ ηελ εηζαγσγή ησλ ΣΠΔ ζηελ εθπαίδεπζε είλαη πνιιαπιά, κεξηθά απφ απηά είλαη: Γηεπθνιχλεηαη ε επηθνηλσλία ησλ εθπαηδεπηηθψλ, είλαη δπλαηή ε δεκηνπξγία θνηλφηεηαο, δίλεηαη πξφζβαζε ζε πιεξνθνξίεο απξφζηηεο, βειηηψλνληαη νη δπλαηφηεηεο ηεο δηδαζθαιίαο, ππνζηεξίδνληαη λέεο ζηξαηεγηθέο δηδαζθαιίαο θαη βειηηψλεηαη ε παξαγσγηθφηεηα ηνπ θαζεγεηή. Αο δνχκε αλαιπηηθφηεξα ην θαζέλα απφ απηά: Ζ επηθνηλσλία ησλ εθπαηδεπηηθψλ δηεπθνιχλεηαη κέζσ ηνπ ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ, κέζα απφ ηηο νκάδεο ζπδεηήζεσλ θαη κέζα απφ ηζηνζειίδεο πνπ δηεπθνιχλνπλ ηελ αληαιιαγή εκπεηξηψλ θαη απφςεσλ ζε παγθφζκην επίπεδν. Δίλαη δπλαηή ε δεκηνπξγία κηαο on-line θνηλφηεηαο εθπαηδεπηηθψλ ψζηε νη απνζηάζεηο λα εθκεδελίδνληαη θαη λα κελ ληψζνπλ απνκνλσκέλνη, λα ζπδεηνχλ γηα δηδαζθαιίεο θαη πξνθιήζεηο πνπ αληηκεησπίδνπλ θαη λα αιιεινυπνζηεξίδνληαη. Σν βαζηθφηεξν πιενλέθηεκα φκσο παξακέλεη ε δπλαηφηεηα πξφζβαζεο ζε πιεξνθνξίεο απφ αμηφπηζηεο πεγέο φπσο ζε παλεπηζηεκηαθέο βηβιηνζήθεο, ζε δηαηξηβέο, ζε ιεμηθά, ζε αξρεία εθεκεξίδσλ, ζε αλαδήηεζε έξγσλ ηέρλεο, ζε εηθνληθή πεξηήγεζε ζε κνπζεία θ.ι.π. Σελίδα 30

31 Ζ εηζαγσγή ησλ ΣΠΔ ζηε ζρνιηθή ηάμε δηεπθνιχλεη ηελ εηζαγσγή ζχγρξνλσλ κεζφδσλ δηδαζθαιίαο φπσο ε δηαζεκαηηθή, βησκαηηθή, ζπλεξγαηηθή κάζεζε θαη βειηηψλνληαη νη δπλαηφηεηεο δηδαζθαιίαο. Οη καζεηέο έρνπλ πνιιαπιέο αλαπαξαζηάζεηο, νξγάλσζε πιεξνθνξηψλ ζε ππεξθείκελα, πνιπηξνπηθά θείκελα, εμαηνκίθεπζε δηδαζθαιίαο θαη ππνζηήξημε ηνπ καζεηή θαηά ηε δηαδηθαζία κάζεζεο. Ο εθπαηδεπηηθφο γίλεηαη πην παξαγσγηθφο ιφγσ ηνπ φηη νη ππνινγηζηέο είλαη ηδαληθνί ζηελ επεμεξγαζία θαη αλάθηεζε δεδνκέλσλ, επηηαρχλνληαη νη ρξνλνβφξεο δηαδηθαζίεο(φπσο αξρεία ζεκάησλ), κπνξεί λα επηθεληξψζεη ηελ πξνζνρή ηνπ ζηελ αλάιπζε δεδνκέλσλ θαη κπνξεί λα ελεκεξψλεηαη γηα ηελ πξφνδν ηεο επηζηήκεο ηνπ. 2.2 Μνληέια έληαμεο ησλ ΣΠΔ ζηελ Δθπαίδεπζε ηε βηβιηνγξαθία γίλεηαη εθηελήο αλαθνξά θαη αλάιπζε ησλ πξνηεηλφκελσλ θαηά θαηξνχο κνληέισλ πνπ αλαθέξνληαη ζηελ εηζαγσγή ηεο πιεξνθνξηθήο θαη ησλ ηερλνινγηψλ ηεο πιεξνθνξίαο θαη ηεο επηθνηλσλίαο γεληθφηεξα ζηελ εθπαίδεπζε. Οη δηαθνξεηηθέο πξνζεγγίζεηο ηνπ ζέκαηνο ηεο εηζαγσγήο ηεο πιεξνθνξηθήο ή, γεληθφηεξα, ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ ζηελ εθπαίδεπζε είλαη θάζε θνξά ζπλάξηεζε πνιιψλ παξακέηξσλ πνπ ζρεηίδνληαη: κε ην αλαιπηηθφ πξφγξακκα ζπνπδψλ, ηε βαζκίδα εθπαίδεπζεο πνπ αθνξά ε εηζαγσγή, ηνπο πξνο επίηεπμε γλσζηηθνχο ζηφρνπο, ηηο νηθνλνκηθέο, πνιηηηθέο θαη θνηλσληθέο ζπγθπξίεο θαηά ηελ πεξίνδν ηεο εηζαγσγήο, ην επίπεδν ηερλνινγηθήο αλάπηπμεο, ηηο θηινζνθηθέο θαη ηδενινγηθέο ζεσξήζεηο ησλ πξσηεξγαηψλ. Ζ κάζεζε ελλνηψλ πνπ αθνξνχλ ζηελ Πιεξνθνξηθή, θαη γεληθφηεξα ζηηο Σερλνινγίεο ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ηεο Δπηθνηλσλίαο (ΣΠΔ), θαζίζηαηαη αλαγθαία απφ ηα πξψηα θηφιαο ρξφληα ηεο καζεζηαθήο δσήο ησλ αηφκσλ θαη επηπιένλ, ηζφηηκε κε ηε κάζεζε ελλνηψλ πνπ αθνξνχλ ζε άιια γλσζηηθά αληηθείκελα φπσο ηα Μαζεκαηηθά, νη Φπζηθέο Δπηζηήκεο, ε Γιψζζα θ.α (Γξεγνξηάδνπ, 2004). Σξείο πξνζεγγίζεηο γηα ηελ έληαμε θαη ρξήζε ησλ ΣΠΔ ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία (Μαθξάθεο & Κνληνγηαλλνπνχινπ Πνιπδσξίδε,1995), δηαγξάθνληαη ζην δηεζλή ρψξν: Σελίδα 31

32 Οη ΣΠΔ σο απηφλνκν γλσζηηθφ αληηθείκελν ζε επίπεδν πιεξνθνξηθνχ ελαιθαβεηηζκνχ (ICT literacy). To κνληέιν απηφ ραξαθηεξίδεηαη απφ ηερλνθξαηηθφ ληεηεξκηληζκφ (Μαθξάθεο, 2000) θαη έρεη σο βαζηθή επηδίσμε ηελ απφθηεζε γλψζεσλ φζνλ αθνξά ζηε ιεηηνπξγία ησλ ππνινγηζηψλ θαη ζηελ εηζαγσγή ζηνλ πξνγξακκαηηζκφ ηνπο θαη πινπνηείηαη κε ηελ θαζηέξσζε ελφο ή πεξηζζνηέξσλ καζεκάησλ. Ζ Πιεξνθνξηθή ζηα πιαίζηα απηά απαληάηαη κε ηνλ φξν απνκνλσκέλε ηερληθή πξνζέγγηζε ή θάζεηε πξνζέγγηζε. Οη ΣΠΔ κέζα ζε φια ηα καζήκαηα σο έθθξαζε κηαο νιηζηηθήο, δηαζεκαηηθήο πξνζέγγηζεο ηεο κάζεζεο (νινθιεξσκέλε πξνζέγγηζε). Ζ πξνζέγγηζε απηή εκθαλίζηεθε ζρεηηθά πξφζθαηα θαη ραξαθηεξίδεηαη απφ ην φηη ε δηδαζθαιία ηεο ρξήζεο ησλ ΣΠΔ θαζψο θαη ε ρξήζε ηνπο ελζσκαηψλεηαη ζηα επηκέξνπο γλσζηηθά αληηθείκελα ηνπ πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ (απνδίδεηαη θαη κε ηνλ φξν νξηδόληηα ή νιηζηηθή πξνζέγγηζε). Σα ζέκαηα πνπ αθνξνχλ ζηελ πιεξνθνξηθή, θαη ζηηο λέεο ηερλνινγίεο γεληθφηεξα, δηδάζθνληαη κέζα απφ φια ηα γλσζηηθά αληηθείκελα ηνπ ζρνιείνπ θαη δε ζπληζηνχλ ηδηαίηεξν γλσζηηθφ αληηθείκελν. Οη ππνζηεξηθηέο απηνχ ηνπ κνληέινπ πηζηεχνπλ φηη κπνξεί λα βνεζήζεη ηελ νπζηαζηηθή θαη απφ θνηλνχ δεκηνπξγηθή ζπκκεηνρή εθπαηδεπηηθψλ θαη καζεηψλ ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Ζ πξνζέγγηζε απηή πξνυπνζέηεη ζεκαληηθά δηαθνξεηηθέο εθπαηδεπηηθέο αληηιήςεηο, ηφζν ζηελ επηινγή ηεο γλψζεο θαη ηεο δηδαθηηθήο πξαθηηθήο φζν θαη ζηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ θαηάξηηζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη ζηελ πιηθνηερληθή ππνδνκή. Οη αλαηξνπέο πνπ ζα πξνθαιέζεη ζην πξφγξακκα ζπνπδψλ ε εθαξκνγή ηεο πξνζέγγηζεο απηήο, ηελ θαζηζηνχλ βξαρππξφζεζκα κε εθαξκφζηκε (Σδηκνγηάλλεο 2002, Κφκεο & Μηθξφπνπινο, 2001). πλδπαζκφο ησλ δπν πξνεγνχκελσλ πξνζεγγίζεσλ, κε έκθαζε ζηε ρξήζε ησλ ππνινγηζηψλ σο εξγαιείν ζηα επηκέξνπο γλσζηηθά αληηθείκελα. Ζ πξνζέγγηζε απηή ραξαθηεξίδεηαη απφ ηε δηδαζθαιία ελφο ακηγνχ καζήκαηνο γεληθψλ γλψζεσλ πιεξνθνξηθήο θαη ηελ πξννδεπηηθή έληαμε ηεο ρξήζεο ησλ ΣΠΔ σο κέζν ζηήξημεο ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο ζε φια ηα γλσζηηθά αληηθείκελα ηνπ πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ. ηε βηβιηνγξαθία απνδίδεηαη θαη κε ηνλ φξν εθηθηή ή κηθηή πξνζέγγηζε. Ζ έκθαζε ζηα πιαίζηα απηήο ηεο πξνζέγγηζεο, δίλεηαη ζηηο γλσζηηθέο θαη ηηο Σελίδα 32

33 θνηλσληθέο δηαζηάζεηο ηεο ρξήζεο ηεο πιεξνθνξηθήο ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Ζ πξνζέγγηζε απηή γλψξηζε πνιιέο δηαθπκάλζεηο πξηλ ζηαζεξνπνηεζεί ζηνπο πξνζαλαηνιηζκνχο ηνπ θπξίσο αλαθνξηθά κε ηε ρξήζε ηνπ πιεξνθνξηθνχ κέζνπ (Κφκεο & Μηθξφπνπινο, 2001). Ζ πξνζέγγηζε απηή θαίλεηαη λα ζπλδπάδεη ηα παηδαγσγηθά πιενλεθηήκαηα ηεο νινθιεξσκέλεο πξνζέγγηζεο κε ηελ αλάγθε γηα ηερλνινγηθφ αιθαβεηηζκφ. Γηαηί νη ηερλνινγίεο δελ απνηεινχλ κφλν έλα γλσζηηθφ αληηθείκελν, πνπ είλαη απαξαίηεην ζήκεξα γηα ηνλ ηερλνινγηθφ αιθαβεηηζκφ ησλ καζεηψλ, αιιά θαη έλα ζεκαληηθφ επνπηηθφ «πνιχ κέζν» θαη γλσζηηθφ εξγαιείν δηδαζθαιίαο γηα φια ηα καζήκαηα (Ράπηεο & Ράπηε, 1999). Δπηπιένλ ζπληζηνχλ θαη κηα δπλεηηθά αζηείξεπηε πεγή πιεξνθφξεζεο θαη επηθνηλσλίαο κε ηνλ θφζκν ηεο γλψζεο. Ζ θαηάιιειε παηδαγσγηθή ηνπο ρξήζε απνηειεί απφ κφλε ηεο κηα ελ δπλάκεη θαηλνηφκν παηδαγσγηθή κεζνδνινγία, πνπ κεηαζρεκαηίδεη ηηο παξαδνζηαθέο δνκέο επηθνηλσλίαο θαη επλνεί ηελ εθαξκνγή πνιιψλ άιισλ παηδαγσγηθψλ αξρψλ, πνπ ήηαλ δχζθνιν κέρξη ηψξα λα εθαξκνζηνχλ ζην πιαίζην ηεο παξαδνζηαθήο ηάμεο (Κφκεο, 2004). ηε ρψξα καο, νη ΣΠΔ έρνπλ εηζαρζεί κέρξη ηψξα σο απηφλνκν γλσζηηθφ αληηθείκελν ελψ παξάιιεια πξαγκαηνπνηνχληαη πξνζπάζεηεο ρξήζεο ησλ ΣΠΔ ζηα επηκέξνπο γλσζηηθά αληηθείκελα. ην κέιινλ, φκσο ζχκθσλα κε ην ζρέδην πνπ επεμεξγάδεηαη ην Τπνπξγείν Παηδείαο γηα ην Νέν Λχθεην ζα εθαξκνζζεί ε Σξίηε πξνζέγγηζε. Γειαδή, ζα δηδάζθνληαη νη ΣΠΔ σο απηφλνκν κάζεκα ζην Γεκνηηθφ θαη ζην Γπκλάζην ελψ ζην Λχθεην νη καζεηέο ζα κπνξνχλ λα ηηο ρξεζηκνπνηνχλ σο κέζν εθπφλεζεο δξαζηεξηνηήησλ ζε φια ηα άιια καζήκαηα. 2.3 Οη ΣΠΔ ζην εληαίν Λύθεην Με ηε ζέζπηζε ηνπ Δληαίνπ Λπθείνπ ζχκθσλα κε ην λφκν 2525/97 ε Πιεξνθνξηθή εληάζζεηαη σο κάζεκα γεληθήο παηδείαο (επηινγήο) θαη ζηηο ηξείο ηάμεηο θαη σο θχθινο καζεκάησλ ηεο ηερλνινγηθήο θαηεχζπλζεο ζηε Γ Λπθείνπ (ΤΠΔΠΘ, 1998). Δίλαη αμηνζεκείσην ην γεγνλφο φηη ην κάζεκα απηφ (Δθαξκνγέο Πιεξνθνξηθήο θαη Τπνινγηζηψλ) δελ ζεζκνζεηείηαη σο ππνρξεσηηθφ αιιά σο κάζεκα επηινγήο. Καη απηφ ηνλ ηξφπν, νη καζεηέο ηνπ Λπθείνπ ζπλαληνχλ γηα ηειεπηαία θνξά ηηο ΣΠΔ ζηα πιαίζηα Σελίδα 33

34 ελφο γλσζηηθνχ αληηθεηκέλνπ πνπ δελ ζρεηίδεηαη φκσο άκεζα κε ην κειινληηθφ επαγγεικαηηθφ ηνπο πξνζαλαηνιηζκφ (Κφκεο, 2001). Κάησ απφ ην πξίζκα απηφ, ε πιεξνθνξηθή σο κάζεκα γεληθήο παηδείαο ηνπ Δληαίνπ Λπθείνπ δελ έρεη σο ζθνπφ ηελ επαγγεικαηηθή θαηάξηηζε ησλ καζεηψλ ζηα επαγγέικαηα ηεο Πιεξνθνξηθήο αιιά ηε ζπλέρηζε θαη εκβάζπλζε ησλ γλψζεσλ πνπ έρνπλ απνθηεζεί ζηηο πξνεγνχκελεο βαζκίδεο ηεο εθπαίδεπζεο θαζψο θαη ηελ πξνζαξκνγή ηνπο ζηηο λέεο εμειίμεηο ησλ ΣΠΔ (Κφκεο, 2004). Ζ ζθαηξηθή απηή εθπαίδεπζε ζηε ρξήζε θαη ζηηο βαζηθέο θαη δηαρξνληθέο έλλνηεο ηεο πιεξνθνξηθήο ζα κπνξνχζε λα δηαζθαιίζεη κε ηνλ πην επθξηλή ηξφπν ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε δηάρπζε ησλ ΣΠΔ ζε φιν ην θάζκα ηνπ αλαιπηηθνχ πξνγξάκκαηνο (Κφκεο & Μηθξφπνπινο, 2001). Παξαθάησ ζα αζρνιεζνχκε αλαιπηηθφηεξα κε ηε ζέζε ηεο πιεξνθνξηθήο ζην Δληαίν Λχθεην ζχκθσλα κε ην Δληαίν Πιαίζην Πξνγξάκκαηνο πνπδψλ. 2.4 Ζ Πιεξνθνξηθή ζην ΓΔΠΠ ηνπ Λπθείνπ Ο γεληθφο ζθνπφο ηνπ καζήκαηνο πιεξνθνξηθήο ζην Δληαίν Λχθεην, ζχκθσλα κε ην ΔΠΠ (ΤΠΔΠΘ, 1997) είλαη ν αθφινπζνο: «Σα καζήκαηα επηινγήο Δθαξκνγέο Πιεξνθνξηθήο θαη Δθαξκνγέο Υπνινγηζηώλ εληάζζνληαη ζην σξνιφγην πξφγξακκα, ησλ Α θαη Β /Γ ηάμεσλ αληίζηνηρα, ηνπ Δληαίνπ Λπθείνπ θαη έρνπλ γεληθό ζθνπό: ηελ επέθηαζε ηεο γεληθήο πιεξνθνξηθήο παηδείαο ησλ καζεηώλ κε έκθαζε ζηελ αλάπηπμε ηθαλνηήησλ θαη δεμηνηήησλ ζηε ρξήζε θαη αμηνπνίεζε ησλ ππνινγηζηηθώλ θαη δηθηπαθώλ ηερλνινγηώλ σο εξγαιείσλ κάζεζεο θαη ζθέςεο ηελ ελεκέξσζε ησλ καζεηώλ γηα ηηο εθαξκνγέο ηεο πιεξνθνξηθήο ζην ζύγρξνλν θόζκν θαη εηδηθόηεξα γηα ηηο δπλαηόηεηεο πνπ πξνζθέξεη θαη ηηο πξννπηηθέο πνπ δεκηνπξγεί ζηνλ θιάδν/θαηεύζπλζε πνπ επέιεμαλ (ή πξόθεηηαη λα επηιέμνπλ) γηα λα ζπνπδάζνπλ ηελ επαηζζεηνπνίεζε, ηνλ πξνβιεκαηηζκό θαη ηελ αλάπηπμε θξηηηθήο ηθαλόηεηαο εθ κέξνπο ησλ καζεηώλ, ζηα θνηλσληθά, εζηθά, πνιηηηζκηθά, θ.ά. δεηήκαηα πνπ ηίζεληαη κε ηελ «εηζβνιή» ησλ ππνινγηζηηθώλ θαη δηθηπαθώλ ηερλνινγηώλ ζε όινπο ηνπο ηνκείο ηεο Σελίδα 34

35 αλζξώπηλεο δξαζηεξηόηεηαο.» (Δληαίν Πιαίζην Πξνγξάκκαηνο πνπδψλ Πιεξνθνξηθήο, Π.Η., Γεθέκβξηνο 1997). Ζ πξνζέγγηζε ησλ ελλνηψλ θαη ε θαιιηέξγεηα δεμηνηήησλ πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ γεληθνχ ζθνπνχ ηαμηλνκνχληαη, ζχκθσλα κε ην πξφγξακκα ζπνπδψλ, ζε ηξείο άμνλεο: ν θόζκνο ηεο Πιεξνθνξηθήο, δηεξεπλώ δεκηνπξγώ αλαθαιύπησ, πιεξνθνξηθή θαη ζύγρξνλνο θόζκνο. Ο θόζκνο ηεο Πιεξνθνξηθήο: νη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ηηο γλψζεηο θαη ηηο εκπεηξίεο ηνπο ζρεηηθά κε ηηο εθαξκνγέο ηεο πιεξνθνξηθήο ζην ζχγρξνλν θφζκν θαη εμνηθεηψλνληαη πεξηζζφηεξν κε έλλνηεο, εξγαιεία θαη ηερληθέο ησλ ππνινγηζηηθψλ θαη δηθηπαθψλ ηερλνινγηψλ. Γηεξεπλώ δεκηνπξγώ αλαθαιύπησ: νη καζεηέο δξαζηεξηνπνηνχληαη ζην πιαίζην πην ζχλζεησλ θαη νινθιεξσκέλσλ εξγαζηψλ, ρξεζηκνπνηψληαο ινγηζκηθφ εθαξκνγψλ γεληθήο ρξήζεο, εθπαηδεπηηθφ ινγηζκηθφ, πξνγξακκαηηζηηθά εξγαιεία, ινγηζκηθφ αλάπηπμεο εθαξκνγψλ πνιπκέζσλ θαη ινγηζκηθφ δηθηχσλ. ηα πιαίζηα ηεο ζπγθεθξηκέλεο ελφηεηαο πξαγκαηνπνηήζακε ηελ δεκηνπξγία ηνπ ζρνιηθνχ δηθηπαθνχ ηφπνπ θαη ηνπ ειεθηξνληθνχ πεξηνδηθνχ γηα ηελ παξνχζα έξεπλα δξάζεο. Πιεξνθνξηθή θαη ζύγρξνλνο θόζκνο: νη καζεηέο ελεκεξψλνληαη γηα ηνπο λένπο επηζηεκνληθνχο θαη ηερλνινγηθνχο θιάδνπο θαη ηηο λέεο επαγγεικαηηθέο πξννπηηθέο πνπ δεκηνπξγνχληαη θαη ζπδεηνχλ γηα ηηο επηδξάζεηο ηεο πιεξνθνξηθήο ζηνπο δηάθνξνπο ηνκείο ηεο αλζξψπηλεο δξαζηεξηφηεηαο. Δπαηζζεηνπνηνχληαη θαη πξνβιεκαηίδνληαη πάλσ ζηα ζχγρξνλα θαη αλνηρηά δεηήκαηα πνπ ηίζεληαη απφ ηελ εηζβνιή ησλ ΣΠΔ ζηε δσή ησλ αλζξψπσλ. χκθσλα κε ην ΔΔΠ (ΤΠΔΠΘ, 1997), νη καζεηέο πνπ ζα έρνπλ παξαθνινπζήζεη κε επηηπρία ηα καζήκαηα Δθαξκνγέο Πιεξνθνξηθήο θαη Δθαξκνγέο Τπνινγηζηψλ, ζην Δληαίν Λχθεην, πξέπεη: «λα κπνξνχλ λα πεξηγξάθνπλ ηελ έλλνηα, ην ζθνπφ θαη ηα ζηάδηα αλάπηπμεο ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ λα κπνξνχλ λα δηαθξίλνπλ θαη λα αλαγλσξίδνπλ ηηο εθαξκνγέο ηεο πιεξνθνξηθήο ζην ζχγρξνλν θφζκν λα γλσξίδνπλ ηηο βαζηθέο θαηεγνξίεο ππνινγηζηηθψλ ζπζηεκάησλ θαη λα πεξηγξάθνπλ ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο ιεηηνπξγίαο θαη ησλ δπλαηνηήησλ ηνπο λα κπνξνχλ λα επηιέγνπλ, θάζε θνξά πνπ ζα ρξεηάδνληαη, ην θαηάιιειν ινγηζκηθφ Σελίδα 35

36 λα κπνξνχλ λα πεξηγξάθνπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά θαη ηηο δπλαηφηεηεο ησλ ζχγρξνλσλ πξνγξακκαηηζηηθψλ εξγαιείσλ λα κπνξνχλ λα επηιχνπλ απιά πξνβιήκαηα κε ρξήζε πξνγξακκαηηζηηθψλ εξγαιείσλ λα κπνξνχλ λα αλαπηχζζνπλ απιέο εθαξκνγέο πνιπκέζσλ λα θαηαλννχλ θαη λα κπνξνχλ λα εμεγήζνπλ βαζηθέο έλλνηεο θαη φξνπο ηεο ζχγρξνλεο δηθηπαθήο ηερλνινγίαο λα κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηνχλ ηηο ππεξεζίεο ηνπ Internet θαη λα δεκηνπξγνχλ ηηο δηθέο ηνπο ζειίδεο ζηνλ παγθφζκην ηζηφ πιεξνθνξηψλ λα κπνξνχλ λα θξίλνπλ ηηο επηπηψζεηο ηεο πιεξνθνξηθήο ζηε δσή ησλ αλζξψπσλ λα έρνπλ απνθηήζεη επαξθή εηθφλα γηα ηηο εθαξκνγέο θαη ηηο δπλαηφηεηεο πνπ πξνζθέξνπλ νη ππνινγηζηηθέο θαη δηθηπαθέο ηερλνινγίεο ζηελ θαηεχζπλζε/θιάδν πνπ επέιεμαλ γηα λα ζπνπδάζνπλ.» (Δληαίν Πιαίζην Πξνγξάκκαηνο πνπδψλ Πιεξνθνξηθήο, Π.Η., Γεθέκβξηνο 1997). Ζ παξνχζα έξεπλα δξάζεο δηεμήρζε εμππεξεηψληαο ηνλ γεληθφ ζθνπφ θαη ηνπο εηδηθνχο ζηφρνπο ζχκθσλα κε ην Δ.Π.Π.. ζηα πιαίζηα ηνπ καζήκαηνο πιεξνθνξηθήο. Ζ δηδαζθαιία ηεο πξνγξακκαηηζκέλεο χιεο επηηεχρζεθε κε ηελ πξαγκαηνπνίεζε νκαδηθψλ βησκαηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ θαη φρη κε ηελ παξαδνζηαθή αθήγεζε ηεο ζεσξίαο απφ ην βηβιίν. Σελίδα 36

37 Κεθάιαην 3 πλεξγαηηθή Μάζεζε Με ηελ αλαηνιή ηνπ 21 νπ αηψλα, νη ειεθηξνληθνί ππνινγηζηέο είλαη πηα αλαπφζπαζην θνκκάηη ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο. Σαπηφρξνλα, γίλεηαη φιν θαη πην δεκνθηιήο ε ρξήζε ηεο νκαδνζπλεξγαηηθήο δηδαζθαιίαο. Ζ έξεπλα δξάζεο πνπ δηεμήρζε ζηελ παξνχζα εξγαζία, ρξεζηκνπνίεζε σο δηδαθηηθή πξαθηηθή ηελ ζπλεξγαηηθή, βησκαηηθή κάζεζε ζε δηαζεκαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ζηνλ ππνινγηζηή. Κξίλεηαη ζθφπηκν, ινηπφλ ε εμήγεζε ησλ παξαπάλσ ελλνηψλ, ην ζεσξεηηθφ πιαίζην ζην νπνίν ζηεξίδνληαη, ηα ζηνηρεία απφ ηα νπνία απνηεινχληαη, ηα πιενλεθηήκαηα, ηα κεηνλεθηήκαηα θαη ε ρξήζε ηνπο ζε ζπλδπαζκφ κε ηνπο Ζιεθηξνληθνχο Τπνινγηζηέο. 3.1 Ζ έλλνηα ηεο ζπλεξγαηηθήο κάζεζεο Ζ πνιππινθφηεηα ηεο ζχγρξνλεο θνηλσλίαο, θαζψο θαη ε εμεηδίθεπζε πνπ επηβάιιεηαη απφ ηηο απαηηήζεηο ηεο αγνξάο εξγαζίαο θαζηζηνχλ ηελ αλάγθε γηα νκαδηθή εξγαζία θαη ζπλεξγαζία αθφκε πην επηηαθηηθή, ψζηε λα κπνξέζνπλ νη άλζξσπνη λα αληηκεησπίζνπλ επηηπρψο ηα θαζεκεξηλά πξνβιήκαηα κε ηα νπνία έξρνληαη αληηκέησπνη. Ζ εθπαίδεπζε, πνπ ζαλ βαζηθφ ηεο ζηφρν έρεη ηελ θνηλσληθνπνίεζε ησλ καζεηψλ, δε κπνξνχζε λα αγλνήζεη απηή ηελ αλάγθε. Έηζη, ε αμηνπνίεζε ησλ πιενλεθηεκάησλ πνπ πξνζθέξεη ε ζπλεξγαζία, νδήγεζε ζηελ πηνζέηεζε ηεο πλεξγαηηθήο Μάζεζεο ζαλ κηαο λέαο δηδαθηηθήο πξνζέγγηζεο. κσο ηη ελλννχκε κε ηνλ φξν πλεξγαηηθή ή Οκαδνζπλεξγαηηθή Μάζεζε; Καηά θαηξνχο δφζεθαλ θαη δίδνληαη πνιινί νξηζκνί. ηελ αγγιηθή βηβιηνγξαθία απνθαιείηαη cooperative ή collaborative learning movement. πλεξγαηηθή κάζεζε νξίδεηαη νπνηαδήπνηε δηαδηθαζία νκαδηθήο κάζεζεο ζηελ νπνία ιακβάλνπλ ρψξα ηνπιάρηζηνλ θάπνηεο απφ ηηο ζεκαληηθέο καζεζηαθέο αιιειεπηδξάζεηο κεηαμχ ησλ καζεηψλ ("νξηδφληηεο αιιειεπηδξάζεηο"). Χο πξνο ηνλ φξν «νκαδνζπλεξγαηηθή», ην δεχηεξν ζπλζεηηθφ (ζπλεξγαηηθή), έρεη ζθνπφ λα ηνλίζεη: (α) φηη δελ ππάξρνπλ ηεξαξρηθέο αιιά ηζφηηκεο ζρέζεηο, (β) φηη δελ γίλεηαη επηκεξηζκφο ηνπ θνηλνχ έξγνπ θαη ζηε ζπλέρεηα αηνκηθή εξγαζία θαη (γ) φηη είλαη νκάδα έλσζεο θαη φρη δηαίξεζεο. (Μαηζαγγνχξαο 2008: 11). Σελίδα 37

38 «Κπξίαξρν ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ νκαδνζπλεξγαηηθνχ θηλήκαηνο είλαη φηη ρξεζηκνπνηεί ηε καζεηηθή κηθξννκάδα γηα ηε δηεμαγσγή κέξνπο ή φισλ ησλ δηδαθηηθψλ θαη ησλ καζεζηαθψλ δξαζηεξηνηήησλ κέζα ζε πιαίζην ζπλεξγαηηθψλ ζρέζεσλ. Απψηεξνο ζθνπφο ησλ ζπλεξγαδφκελσλ καζεηψλ είλαη λα πξνσζήζνπλ ηελ αηνκηθή ηνπο κάζεζε, θαζψο επίζεο λα ζπκβάινπλ θαη ζηε κάζεζε ησλ ππφινηπσλ κειψλ ηεο νκάδαο ηνπο» (Μαηζαγγνχξαο, 2008). Ζ ζπλεξγαηηθή κάζεζε νξίδεηαη απφ ηνλ Υαξαιάκπνπο (2000) σο «έλα ζχζηεκα κεζφδσλ κάζεζεο, ζην νπνίν νη καζεηέο εξγάδνληαη κε αιιειεπίδξαζε θαη αιιειεμάξηεζε κέζα ζε κηθξέο αλνκνηνγελείο νκάδεο γηα ηελ επίηεπμε θνηλψλ ζηφρσλ», δειαδή καζεηέο θαη εθπαηδεπηηθνί γίλνληαη ζπλδεκηνπξγνί θαη ζπλνηθνδνκεηέο ηεο γλψζεο. Οη Johnson, Johnson and Holubec (1990) ηνλίδνπλ πσο ζηε πλεξγαηηθή κάζεζε παχεη λα ππάξρεη αληαγσληζηηθφηεηα κεηαμχ ησλ καζεηψλ αθνχ δξνπλ ζαλ κηα νκάδα κε έλα γεληθφ ζηφρν, πνπ γηα λα επηηεπρζεί πξέπεη φια ηα κέιε λα ζπλεξγάδνληαη αξκνληθά, αθνχ ηζρχεη φηη γηα λα πάεη κπξνζηά ε νκάδα πξέπεη λα λνηάδνληαη «ν έλαο γηα ηνλ άιιν θαη όινη γηα ηνλ έλα» πνπ ηφζν εχζηνρα δείρλεη ηελ θηινζνθία απηήο ηεο δηδαθηηθήο πξνζέγγηζεο. Καη επέθηαζε θαη ε απνηπρία ηεο νκάδαο επηβαξχλεη φια ηα κέιε. Ο ζπλεξγαηηζκφο ζε ζρέζε κε ηνλ αληαγσληζκφ είλαη αλψηεξε θαη πνιππινθφηεξε θνηλσληθή ζρέζε, θαη απνηειεζκαηηθφηεξε ζε φιεο ηηο κνξθέο ηεο κάζεζεο θαη αλάπηπμεο (Θενθηιίδεο 1989: 524). Σν ζπλεξγαηηθφ ήζνο ελζαξξχλεη ηελ αλζξψπηλε αμία θαη αλαπηχζζεη ην άηνκν (Κσηηνχια 2000: 31). Με ηελ επξχηεξή ηεο έλλνηα, ε ζπλεξγαηηθή κάζεζε κπνξεί λα νξηζηεί σο ε απφ θνηλνχ εξγαζία πάλσ ζε έλα ζπγθεθξηκέλν ζέκα κε ηξφπν ηέηνην ψζηε λα πξνσζείηαη ε αηνκηθή κάζεζε κέζσ ησλ ζπλεξγαηηθψλ δηεξγαζηψλ. Ο McConnell (1994) πεξηγξάθεη ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ε ζπλεξγαηηθή κάζεζε απνθέξεη θέξδνο ζε θάζε άηνκν κε ρξήζε ησλ πφξσλ ηεο νκάδαο. Δθηηκά επίζεο ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν δεκνζηνπνηψληαο θάπνηνο ηε γλψζε ηνπ απνθηά θαιχηεξε αληίιεςε ζρεηηθά κε έλα αληηθείκελν. Ο Sharan (1990) ζπκθσλεί: ε ζπλεξγαηηθή κάζεζε κπνξεί λα πξνζθέξεη θαιχηεξε θαηαλφεζε ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο. χκθσλα κε ηνλ Whipple (1987) «νη ζπλεξγαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο νδεγνχλ ζηελ αλεξρφκελε γλψζε, πνπ είλαη ην απνηέιεζκα ηεο δηάδξαζεο κεηαμχ (φρη ηεο ζπλάζξνηζεο) ησλ γλψζεσλ θαη απφςεσλ φισλ φζσλ ζπκκεηέρνπλ ζην ζρεκαηηζκφ ηεο». Σελίδα 38

39 Οη Johnson, Johnson and Holubec (1990) ζεσξνχλ φηη γηα λα είλαη απνηειεζκαηηθή κηα νκάδα πξέπεη λα απνηειείηαη απφ δχν σο πέληε κέιε. Φπζηθά, κε ην λα ηνπνζεηεζνχλ απιά δχν σο πέληε καζεηέο ζε κηα νκάδα, δε ζεκαίλεη φηη απηνκάησο ζα έρνπκε ζπλεξγαζία θαη ζπλεξγαηηθή κάζεζε. Απνηειεζκαηηθή ζπλεξγαηηθή κάζεζε ιακβάλεη ρψξα φηαλ ππάξρνπλ ζε απηή θάπνηα νπζηψδε ζπζηαηηθά. Σν νκαδνζπλεξγαηηθφ θίλεκα ππνζηεξίδεη φηη ε νξγάλσζε θαη ε δηεμαγσγή ηεο φιεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο ζηεξίδεηαη ζηε δπλακηθή ησλ δηακαζεηηθψλ ζρέζεσλ. Αλαγλσξίδεη ηελ παηδεπηηθή ζεκαζία ησλ δηακαζεηηθψλ ζρέζεσλ, ηηο νπνίεο ζεσξεί κήηξα κάζεζεο θαη αλάπηπμεο, ρσξίο, βεβαίσο, λα παξαγλσξίδεη ηελ αλαγθαηφηεηα θαη ηε ζπνπδαηφηεηα θαη ησλ δαζθαιν-καζεηηθψλ ζρέζεσλ. (Καηεξέινο 1999: 26). ε ζρεηηθή έξεπλα ν Γεξβίζεο (1998: 96) δηαπίζησζε φηη ην 90% ησλ καζεηψλ πνπ γλψξηζαλ ηελ νκαδνζπλεξγαηηθή δηδαζθαιία σο ελαιιαθηηθή κνξθή δηδαζθαιίαο ηελ πξνηηκνχλ έλαληη ηεο παξαδνζηαθήο δηδαζθαιίαο. Δμαίξεζε απνηειεί έλαο κηθξφο αξηζκφο καζεηψλ, πνπ αληηπξνζσπεχεη άηνκα κε απμεκέλε απηνπεπνίζεζε, αλαπηπγκέλα εζσηεξηθά θίλεηξα κάζεζεο, ηζρπξή βνχιεζε θαη κεγάιε αληνρή ζηηο εμσηεξηθέο πηέζεηο ηηο νπνίεο δεκηνπξγεί ν αληαγσληζκφο. Αιιά θαη απφ απηνχο ηνπο καζεηέο νη πεξηζζφηεξνη πξνηηκνχλ ηε ζπλδπαζηηθή θαη φρη ηελ απνθιεηζηηθή ρξήζε ηνπ αληαγσληζηηθνχ ζπζηήκαηνο. Σα ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηεο πλεξγαηηθήο Μάζεζεο, ζχκθσλα κε ηνπο Johnson, Johnson and Holubec (1990), είλαη: Κνηλόο ζηόρνο: Γηα λα ππάξρεη ζπλεξγαηηθή πξνζπάζεηα πξέπεη λα ππάξρεη ν θνηλφο καζεζηαθφο ζηφρνο, ην νκαδηθφ απνηέιεζκα. Αιιειεπίδξαζε πξόζσπν κε πξόζσπν: Γελ κπνξεί λα λνεζεί ζπλεξγαζία, αλ δελ ππάξρεη κηα ζπλερήο αιιειεπίδξαζε ησλ κειψλ ηεο νκάδαο. Ζ αιιειεπίδξαζε εθδειψλεηαη σο ακνηβαία βνήζεηα, ακνηβαίνο επεξεαζκφο, ελίζρπζε θαη ελζάξξπλζε, πξνζθνξά γλψζεσλ θαη πιεξνθνξηψλ, αληαιιαγή πιηθνχ, αλαηξνθνδφηεζε ζπκκαζεηψλ θ.ά. Αιιειεμάξηεζε: Ζ έλλνηα ηεο αιιειεμάξηεζεο είλαη ην θιεηδί ηεο επηηπρίαο ηεο πλεξγαηηθήο Μάζεζεο. Αιιειεμάξηεζε ππάξρεη φηαλ ε νκάδα γηα λα επηηχρεη ην έξγν ηεο ρξεηάδεηαη θαη εμαζθαιίδεη ηε ζπκβνιή ηνπ θάζε κέινπο ηεο. Αιιά θαη Σελίδα 39

40 αληίζηξνθα, θάζε κέινο ηεο νκάδαο επηηπγράλεη ην ζηφρν ηνπ κφλν αλ θαη ηα ππφινηπα κέιε ηεο νκάδαο επηηχρνπλ ηνπο δηθνχο ηνπο ζηφρνπο. Κνηλσληθέο δεμηόηεηεο: Μαζεηέο πνπ δελ θαηέρνπλ βαζηθέο θνηλσληθέο δεμηφηεηεο είλαη δχζθνιν λα επηηχρνπλ ζπλεξγαζία πςειήο πνηφηεηαο. Γη απηφ πξέπεη ηα παηδηά λα δηδάζθνληαη πξψηα ζπλεξγαηηθέο δεμηφηεηεο θαη ζηε ζπλέρεηα λα αζθνχληαη κέζα ζηελ νκάδα γηα ηελ εθαξκνγή ησλ. Ο ρακειφο ηφλνο θσλήο, ε άζθεζε εγεηηθνχ ξφινπ, ε απνδνρή ηεο δηαθνξεηηθφηεηαο ε έθθξαζε δηαθσλίαο είλαη κεξηθέο δεμηφηεηεο πνπ πξέπεη λα απνθηεζνχλ γηα λα γίλεη ε ζπλεξγαηηθή πξνζπάζεηα πην απνδνηηθή. Πξνζσπηθή επζύλε. Ο κεγαιχηεξνο θίλδπλνο γηα λα απνηχρεη ε πλεξγαηηθή Μάζεζε είλαη φηαλ αθεζεί έλα κέινο λα θπξηαξρήζεη ζηελ νκάδα θαη λα επηβάιιεη ηελ άπνςή ηνπ ή λα ππνβάιιεη ηηο ιχζεηο θαη ηηο απαληήζεηο. ηελ πεξίπησζε απηή ηα άιια κέιε φρη κφλν δελ σθεινχληαη αιιά ζπλήζσο αδξαλνπνηνχληαη θαη νπηζζνδξνκνχλ. Ηδηαίηεξε κέξηκλα ρξεηάδεηαη ψζηε θάζε κέινο λα θαζίζηαηαη πξνζσπηθά ππεχζπλν γηα ηελ επηηπρία ηεο νκάδαο. Απηφ επηηπγράλεηαη αλ εμαζθαιηζηεί ε ζεηηθή αιιειεμάξηεζε πνπ αλαθέξζεθε πην πάλσ. 3.2 Θεσξεηηθό πιαίζην ηεο πλεξγαηηθήο Μάζεζεο χκθσλα κε ην βηβιίν ηνπ Μαηζαγγνχξα (2008: 17-20), «Πξψηνο ηεθκεξίσζε ζεσξεηηθά θαη εθάξκνζε ζηελ πξάμε ην νκαδνθεληξηθφ ζχζηεκα ν Dewey( ), ν νπνίνο αληηιακβάλεηαη ηε δεκνθξαηηθή ιεηηνπξγία σο κία ζπλερή δηαδηθαζία δηαιεθηηθήο δηαπξαγκάηεπζεο κεηαμχ θνηλσληθά θαη γλσζηηθά αλαπηπγκέλσλ πνιηηψλ, πνπ επηρεηξνχλ λα πξνζδηνξίζνπλ ηα πξνβιήκαηα θαη λα αλαδεηήζνπλ ιχζεηο ζε απηά. Σνλίδεη ηελ αλαγθαηφηεηα λα κεηαηξαπεί ε ζρνιηθή ηάμε ζε κηα δεκνθξαηηθά νξγαλσκέλε κηθξνθνηλσλία, ψζηε λα πξνζθέξεη απζεληηθέο επθαηξίεο βίσζεο ηεο δεκνθξαηηθήο ζπκπεξηθνξάο θαη δξάζεο. Γεχηεξε κεγάιε ζρνιή ζεσξεηηθήο ζηήξημεο ηεο νκαδνζπλεξγαηηθήο δηδαζθαιίαο είλαη ε θνηλσληθή ςπρνινγία, ε νπνία δηαπηζηψλεη φηη, γηα λα μεπεξαζζνχλ νη θνηλσληθέο πξνθαηαιήςεηο θαη επηζέζεηο πξνο ηνπο «δηαθνξεηηθνχο», φπσο είλαη νη αιινδαπνί, ηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο, είλαη αλάγθε απφ πνιχ λσξίο λα εμαζθαιηζζνχλ ζπλζήθεο θπζηθήο θαη ηζφηηκεο αιιειεπηθνηλσλίαο καδί ηνπο. Πξσηνπφξνο απηήο ηεο ζεσξεηηθήο Σελίδα 40

41 θαηεχζπλζεο ππήξμε ν G. Allport (1954/1979) θαη ζπλερηζηέο ηνπ φζνη πξνζπαζνχλ ζήκεξα λα εληάμνπλ νκαιά θαη δεκηνπξγηθά ηελ θάζε ινγήο αλνκνηνγέλεηα ηνπ καζεηηθνχ δπλακηθνχ κε ηε βνήζεηα νκαδνζπλεξγαηηθψλ ζρεκάησλ νξγάλσζεο ηεο ζρνιηθήο δσήο. Σξίηε θαηά ρξνληθή ζεηξά ζρνιή ζηήξημεο ζην νκαδνζπλεξγαηηθφ θίλεκα απνηειεί ν θιάδνο ηεο θνηλσληθήο ςπρνινγίαο πνπ αζρνιείηαη κε ηε δπλακηθή ησλ νκάδσλ θαη κειεηά ηελ πνξεία αλάπηπμεο ηεο νκάδαο, ηηο δνκέο ηεο, ηηο επηπηψζεηο ηεο νκάδαο έλαληη άιισλ νκάδσλ. Πξσηνπφξνο ζηνλ ηνκέα απηφλ ππήξμε ν K. Lewin (1951) θαη ζχγρξνλνη εθπξφζσπνη νη Johnson θαη Johnson (1994). Σέηαξηε ζρνιή ζηήξημεο ζην νκαδνζπλεξγαηηθφ θίλεκα απνηειεί ε ςπρνινγία ηεο γλσζηηθήο αλάπηπμεο θαη θπξίσο εθείλν ην ηκήκα ηεο, πνπ έρεη έληνλνπο επηζηεκνινγηθνχο πξνβιεκαηηζκνχο γηα ηε θχζε ηεο γλψζεο θαη, βεβαίσο, γηα ηηο ζπλζήθεο θαη ηηο δηαδηθαζίεο ηεο κάζεζεο θαη ηεο αλάπηπμεο. Κχξηνο εθπξφζσπνο απηήο ηεο θαηεχζπλζεο, πνπ είλαη γλσζηή σο επνηθνδνκεηηζκφο, είλαη ν L. Vygotsky, ν νπνίνο ππνζηεξίδεη φηη ε κάζεζε επέξρεηαη κέζα απφ ηελ επηθνηλσλία ηνπ αηφκνπ κε ην θνηλσληθφ πεξηβάιινλ θαη φρη ηφζν κέζα απφ ηελ επηθνηλσλία ηνπ κε ηα πξάγκαηα, φπσο ππνζηεξίδεη ν J. Piaget.» Ο J. Piaget(1950), ζηηο πξψηεο εξγαζίεο ηνπ ππνζηεξίδεη φηη ε αλάπηπμε ηεο κάζεζεο είλαη αηνκνθεληξηθή. Αξγφηεξα, φκσο αλαγλσξίδεη ηνλ πξνσζεηηθφ ξφιν πνπ παίδεη ην θνηλσληθφ πιαίζην ζηελ θηλεηνπνίεζε ηνπ κεραληζκνχ αηνκηθήο αλάπηπμεο. Οη λέν-πηαδεηηθνί ρξεζηκνπνηνχλ ηνλ φξν θνηλσληθφ-γλσζηηθή ζχγθξνπζε, γηα λα δειψζνπλ πσο ε επηθνηλσλία κεηαμχ παηδηψλ κε δηαθνξεηηθέο απφςεηο κπνξεί λα επηθέξεη αξρηθά δηαηάξαμε ηεο γλσζηηθήο ηνπ ηζνξξνπίαο θαη ζηε ζπλέρεηα λα νδεγήζεη ζηελ πηνζέηεζε αλψηεξνπ επηπέδνπ ινγηθήο, πνπ ζπληζηά ηελ νπζία ηεο θνηλσληθν-γλσζηηθήο αλάπηπμεο (Mercer 1995: 90). Σν νκαδνζπλεξγαηηθφ θίλεκα ζεσξεί φηη ε κάζεζε δελ ζεκαίλεη απιψο απφθηεζε πιεξνθνξηψλ, αιιά κηα ζπλερή δηαδηθαζία επίιπζεο εζσηεξηθψλ γλσζηηθψλ ζπγθξνχζεσλ. Οη ζπγθξνχζεηο απηέο δεκηνπξγνχληαη, αιιά θαη επηιχνληαη κέζα ζην πιαίζην ηεο επηθνηλσλίαο θαη ηεο αιιειεπίδξαζεο ηνπ αηφκνπ κε ην θπζηθφ θαη θνηλσληθφ ηνπ πεξηβάιινλ. Αθφκε ζεσξεί φηη ε γλψζε δελ είλαη αθξηβήο αλαπαξάζηαζε ηεο πξαγκαηηθφηεηαο, αιιά είλαη ε θνηλσληθή θαηαζθεπή πνπ νηθνδνκείηαη κέζα απφ ηελ θνηλσληθή αιιειεπηθνηλσλία (Brufee 1986). H ζέζε απηή είλαη γλσζηή σο θνηλσληθφο επνηθνδνκηζκφο θαη βξήθε ςπρνινγηθή ζηήξημε απφ ηνλ Vygotsky ( ) θαη ηνπο Σελίδα 41

42 ζχγρξνλνπο επνηθνδνκηζηέο θνηλσληνιφγνπο ηεο γλψζεο, πνπ ηνλίδνπλ ην ξφιν ηεο θνηλσληθήο αιιειεπηθνηλσλίαο ζηε ζπλερή δηαδηθαζία νηθνδφκεζεο θαη αλνηθνδφκεζεο ηεο γλψζεο (Harre 1984, Good and Brophy 2000: 421). Παξαθάησ πνπ αλαιχνληαη ηα δεδνκέλα ηεο έξεπλαο (Κεθάιαην 11 ν ) αμηνπνηνχκε θαη βαζκνινγνχκε ζεηηθά ηνλ επνηθνδνκεηηθφ δηάινγν κεηαμχ ησλ κειψλ ηεο νκάδαο, ηελ ελεξγεηηθή ζπκκεηνρή, ηελ ζσζηή επηθνηλσλία ρσξίο δηαθσλίεο, εληάζεηο, βηαζχλε αιιά θαη ρσξίο αληηδξάζεηο απέλαληη ζηελ αλάζεζε εξγαζίαο απφ ηελ εθπαηδεπηηθφ θαη ηελ ζσζηή ζπλεξγαζία (δνπιεχνπλ φινη, αιιεινβνήζεηα θαη αιιειεμάξηεζε). 3.3 Πιενλεθηήκαηα - κεηνλεθηήκαηα ηεο πλεξγαηηθήο κάζεζεο Ζ πλεξγαηηθή Μάζεζε είλαη κηα κέζνδνο πνπ αξρηθά επηλνήζεθε γηα λα αλαπηχμεη ηηο θνηλσληθέο δεμηφηεηεο ηνπ εθπαηδεπνκέλνπ, φκσο ηα πιενλεθηήκαηα ηεο δελ ζηακαηνχλ εθεί. Ζ βηβιηνγξαθία αλαθέξεη φηη ππάξρνπλ πνιχ ζεηηθά απνηειέζκαηα θαη ζηνπο άιινπο ηνκείο αλάπηπμεο ηνπ παηδηνχ, ην γλσζηηθφ θαη ην ζπλαηζζεκαηηθφ. Οη Κνπηζειίλε θαη Θενθηιίδεο (1998) αλαθέξνπλ φηη θαηά ηε ζπλεξγαηηθή κάζεζε αλαπηχζζνληαη παξάιιεια θαη απνηειεζκαηηθά ν ζπλαηζζεκαηηθφο θαη ν ζπκκεηνρηθφο ηνκέαο. Ζ αλάπηπμε ηεο δηαδηθαζίαο κάζεζεο ζηελ νκάδα γίλεηαη κε κεζνδηθφηεηα, έηζη πνπ ην παηδί λα έρεη ην κεγαιχηεξν ρξφλν ελεξγεηηθήο ζπκκεηνρήο. Παξάιιεια, ελεξγνπνηνχληαη φινη νη καζεηέο, ζπλεμεηάδνληαο δηάθνξα ζέκαηα, ελψ εμεγψληαο ν έλαο ζηνλ άιιν ηνλ ηξφπν ζθέςεο ηνπ ή ζπγθεθξηκέλα λνήκαηα ηνπ θεηκέλνπ καζαίλνπλ λα θαηαλννχλ νη ίδηνη θαιχηεξα. Ζ γισζζηθή ηνπο ηθαλφηεηα βειηηψλεηαη ζεκαληηθά, αθνχ έρνπλ ηελ επθαηξία λα κηινχλ πεξηζζφηεξν. Ζ πνηνηηθά θαη πνζνηηθά απμεκέλε αιιειεπηθνηλσλία, δηεμάγεηαη θπξίσο κέζσ ηνπ γισζζηθνχ θψδηθα επηθνηλσλίαο. Έηζη, ε ζπρλή ρξήζε ηεο γιψζζαο κέζα ζε απζεληηθέο ζπλζήθεο επηθνηλσλίαο είλαη θπζηθφ λα ζπκβάιιεη ζηελ αλάπηπμή ηεο (Holt and Rennie, 1995). εκαληηθφ ζηνηρείν ηεο γισζζηθήο αλάπηπμεο είλαη ε ηθαλφηεηα πνπ απνθηά ην άηνκν, κέζα απφ ηελ ηζφηηκε γισζζηθή επηθνηλσλία ζε πνηθίιεο πεξηζηάζεηο, λα πξνζαξκφδεη ην πεξηερφκελν θαη ηε κνξθή ηνπ ιφγνπ ζηα δεδνκέλα ηνπ επηθνηλσληαθνχ ζπγθείκελνπ (Μαηζαγγνχξαο, 2008: 59). Οη ζεηηθέο επηδξάζεηο ζηε κάζεζε θαη ηελ αλάπηπμε πνπ έρεη ε νκαδνζπλεξγαηηθή δηδαζθαιία ζπληεινχληαη κέζα απφ ην είδνο θαη ηε ζπρλφηεηα ηεο γισζζηθήο επηθνηλσλίαο πνπ αλαπηχζζνπλ νη καζεηέο ζηα πιαίζηα ηεο ζπλεξγαηηθήο νκάδαο. Αλαθεθαιαηψζεηο, αλαδηαξζψζεηο, παξαθξάζεηο Σελίδα 42

43 θαη επεμεγήζεηο είλαη ζπρλέο ζηελ ελδν-νκαδηθή επηθνηλσλία θαη κέζσ απηψλ επέξρεηαη ε γλψζε θαη ε αλάπηπμε (Mercer 1995: 94). Θεηηθά απνηειέζκαηα παξνπζηάδνληαη θαη φζνλ αθνξά ην ζπλαηζζεκαηηθφ ηνκέα, αθνχ νη καζεηέο πνπ εξγάδνληαη ζπλεξγαηηθά έρνπλ πην ζεηηθή ζπκπεξηθνξά θαη θαιχηεξεο δηαπξνζσπηθέο ζρέζεηο (Υαξαιάκπνπο, 1996). Δπηπιένλ νη Κνπηζειίλε θαη Θενθηιίδεο (1998) αλαθέξνπλ φηη ηα άηνκα πνπ είλαη κέιε κεηθηψλ νκάδσλ, καζαίλνπλ λα απνδέρνληαη φια ηα κέιε ηεο νκάδαο σο ηζφηηκα θαη ληψζνπλ ζπλππεχζπλα γηα ηα απνηειέζκαηα ηεο νκαδηθήο εξγαζίαο. Χο απνηέιεζκα απνθηνχλ ζεηηθή απηνεηθφλα, θαιιηεξγνχλ ζεηηθέο ζηάζεηο έλαληη ηεο ζρνιηθήο εξγαζίαο θαη ηνπ ζρνιηθνχ πεξηβάιινληνο, είλαη δξαζηήξηνη θαη ληψζνπλ ππεχζπλνη γηα ηε γλψζε ηνπο. Μαζαίλνπλ εμάιινπ λα δέρνληαη θαη λα αζθνχλ θξηηηθή, λα αλαγλσξίδνπλ ιάζε θαη παξαιείςεηο, λα αλαζεσξνχλ αζηήξηθηεο θαη αηεθκεξίσηεο ζέζεηο έηζη πνπ λα νδεγνχληαη ζε λνεηηθή θαη ζπλαηζζεκαηηθή σξίκαλζε. ζν αθνξά ζηελ αλάπηπμε ηνπ ζπκκεηνρηθνχ-θνηλσληθνχ ηνκέα, νη καζεηέο απνδέρνληαη θαη εθηηκνχλ ηε ζπκβνιή ησλ άιισλ ζην ζεηηθφ απνηέιεζκα θαη ζηε βειηίσζε ησλ δηθψλ ηνπο δπλαηνηήησλ. Απνδέρνληαη ηελ ηδηαηηεξφηεηα ησλ αλζξψπσλ κε ηνπο νπνίνπο εξγάδνληαη γηα θάπνην ζπγθεθξηκέλν ζθνπφ θαη απνθηνχλ δεμηφηεηεο επηθνηλσλίαο. Σέινο, «ε αλάιεςε επζπλψλ θαη ε εθηέιεζε θαζεθφλησλ ζπλεπάγεηαη ηελ θαηνρχξσζε ησλ δηθαησκάησλ ζπκκεηνρήο, απνδνρήο θαη ζπλππεπζπλφηεηαο ζηελ επηηπρία» ( Κνπηζειίλε θαη Θενθηιίδεο, 1998: 119). Απηφ εληζρχεηαη θαη απφ ηνπο Johnson (1989), πνπ ππνγξακκίδνπλ φηη ε ηθαλφηεηα ησλ καζεηψλ λα εξγάδνληαη ζπλεξγαηηθά είλαη ην θιεηδί ζηελ νηθνδφκεζε ζηαζεξψλ γάκσλ, νηθνγελεηψλ, θαξηέξσλ θαη θηιηψλ. πγθεληξσηηθά, ηα θπξηφηεξα πιενλεθηήκαηα ηεο ζπλεξγαηηθήο κάζεζεο είλαη: Πξνψζεζε ησλ δηαπνιηηηζκηθψλ ζρέζεσλ θαη ηεο επαθήο κε δηαθνξεηηθέο θνπιηνχξεο, ηδενινγίεο, θιπ. Αχμεζε απηνεθηίκεζεο: ζην πιαίζην ηεο θνηλφηεηαο κάζεζεο ηα κέιε ηεο εξγάδνληαη κε θνηλφ ζηφρν θαη ζπκθσλεκέλνπο ξφινπο. Απηφ ζπκβάιιεη ζηελ αλάπηπμε αηζζήκαηνο θνηλήο επζχλεο, αιιεινυπνζηήξημεο θαη θαιιηέξγεηαο ελφο θηιηθνχ θιίκαηνο πνπ ελζαξξχλεη ηε κάζεζε. Έλα ηέηνην πιαίζην επλνεί ηελ θνηλσληθνπνίεζε ησλ αηφκσλ θαη κπνξεί λα έρεη ηδηαίηεξα επεξγεηηθέο επηδξάζεηο ζηα κέιε εθείλα πνπ γηα δηάθνξνπο ιφγνπο (π.ρ. κεησκέλε απηνεθηίκεζε) δηζηάδνπλ λα εθθξάζνπλ ηηο απφςεηο ηνπο. Σελίδα 43

44 Δπηπιένλ θίλεηξα κάζεζεο: είλαη γλσζηφ φηη νη άλζξσπνη αηζζάλνληαη ηελ αλάγθε λα δνπλ ζε θνηλσληθέο νκάδεο. Παηδηά θαη έθεβνη ζρεκαηίδνπλ κηθξέο νκάδεο κε θνηλνχο ζηφρνπο (παηρλίδη, δηαζθέδαζε) θαη απφ απηή ηε ζπλχπαξμε αληινχλ κεγάιε ζπλαηζζεκαηηθή ηθαλνπνίεζε. Ζ νξγάλσζε, επνκέλσο, ησλ καζεηψλ ζε θνηλφηεηεο κάζεζεο κε ζηφρν ηε ζπλεξγαζία γηα ηελ επίηεπμε θνηλψλ γλσζηηθψλ ζηφρσλ είλαη απφιπηα πξνζαξκνζκέλε ζηε θχζε θαη ζηηο αλάγθεο ηνπο, ελψ αληίζεηα ε απνκφλσζή ηνπο παξαβηάδεη ηηο έκθπηεο ηάζεηο ηνπο γηα επηθνηλσλία θαη αιιειεπίδξαζε. Γηα ηνπο παξαπάλσ ιφγνπο, ε εξγαζία ησλ αηφκσλ ζην πιαίζην κηαο θνηλφηεηαο κάζεζεο κπνξεί απφ κφλε ηεο λα απνηειέζεη ηζρπξφ θίλεηξν γηα κάζεζε. Πξνψζεζε ησλ δεμηνηήησλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ νξγάλσζε θαη ηελ εξγαζία ζην πιαίζην νκάδσλ. Ζ ζπλεξγαηηθή κάζεζε βαζίδεηαη ζηηο ζχγρξνλεο ζεσξίεο πνπ ππνζηεξίδνπλ φηη ε κάζεζε είλαη -ή κπνξεί λα βειηησζεί κέζα απφ- κηα θνηλσληθή δηαδηθαζία. Ζ ζπλεξγαηηθή κάζεζε ελζαξξχλεη ηηο αιιειεπηδξάζεηο κεηαμχ ησλ καζεηψλ ζην πιαίζην κηαο νκάδαο. πσο φιεο νη κέζνδνη δηδαζθαιίαο, έηζη θαη ε νκαδνζπλεξγαηηθή ππφθεηηαη ζε θξηηηθή θαη ππάξρνπλ θάπνηεο επηθπιάμεηο. πσο ην φηη δεκηνπξγεί δπζθνιίεο θαηά ηελ εθαξκνγή ηεο ηφζν ζηνλ εθπαηδεπηηθφ φζν θαη ζηνπο καζεηέο, φηη ζπλεπάγεηαη αξγνχο ξπζκνχο δηεμαγσγήο ηεο δηδαζθαιίαο, φηη πξνυπνζέηεη πινχζηα πιηθνηερληθή ππνδνκή θαη φηη πξνυπνζέηεη θαη ζπλεπάγεηαη ηελ επεμεξγαζία ζεκάησλ πνπ ζπρλά νδεγνχλ έμσ απφ ηηο πξνβιέςεηο ηνπ αλαιπηηθνχ πξνγξάκκαηνο, ηδηαίηεξα φηαλ παίξλνπλ κνξθή ζρεδίσλ εξγαζίαο (Υξπζαθίδεο, 2000). Δπίζεο, άιια κεηνλεθηήκαηα ηεο ζπλεξγαηηθήο κάζεζεο είλαη: Ο εζσζηξεθήο καζεηήο ππνθέξεη Οη καζεηέο κε ρακειή απηνπεπνίζεζε θαη απηνεθηίκεζε ππνθέξνπλ εμαηηίαο ηνπ θφβνπ ηεο απφξξηςεο Ζ ηζφηεηα ηεο ζπλεξγαζίαο κπνξεί λα ππνλνκεχζεη ηνπο καζεηέο πνπ ζέινπλ λα θάλνπλ πεξηζζφηεξα Απεκπινθή απφ ηηο ζπλεξγαηηθέο δηαδηθαζίεο ησλ ιηγφηεξν ηθαλψλ κειψλ Οη ηθαλφηεξνη καζεηέο θάλνπλ ιηγφηεξα απφ φζα κπνξνχλ γηα λα κε γίλνπλ ηα "θνξφηδα" ηεο νκάδαο Σελίδα 44

45 Σα κέιε κε πςειέο δπλαηφηεηεο αλαιακβάλνπλ πάληα ηνπο εγεηηθνχο ξφινπο ζε βάξνο ησλ άιισλ Ζ πξνζπάζεηα ηεο νκάδαο ραξαθηεξίδεηαη απφ ηελ αηνκηθή αληθαλφηεηα Ζ ππεπζπλφηεηα δηαρέεηαη κεηαμχ ησλ κειψλ ηεο νκάδαο θαη πξνθχπηεη ραιάξσζε θαη ηεκπειηά Γεκηνπξγείηαη αξθεηέο θνξέο θαηαζηξεπηηθή ζχγθξνπζε κεηαμχ ησλ κειψλ ηεο νκάδαο. 3.4 Γηεξεπλεηηθή ζπλεξγαηηθή κάζεζε κε ππνζηήξημε Τπνινγηζηή Ζ ζπλεξγαηηθή κάζεζε κε ηελ ππνζηήξημε ππνινγηζηή βαζίδεηαη ζην γεγνλφο φηη νη ηερλνινγίεο ηεο πιεξνθνξηθήο θαη ησλ επηθνηλσληψλ (ΣΠΔ) είλαη ζε ζέζε λα ππνζηεξίμνπλ θαη λα δηεπθνιχλνπλ νκαδηθέο δηαδηθαζίεο θαη δπλακηθέο ηέηνηεο πνπ δελ κπνξνχλ λα επηηεπρζνχλ πξφζσπν κε πξφζσπν, ρσξίο φκσο λα ζπλεπάγεηαη ηελ αληηθαηάζηαζε ηεο αλζξψπηλεο επηθνηλσλίαο πξφζσπν κε πξφζσπν. Δίλαη κηα κέζνδνο βαζηζκέλε ζε πνιινχο καζεηέο πνπ εξγάδνληαη ζηνλ ίδην ζηαζκφ εξγαζίαο ή ζε νκάδεο καζεηψλ ή κεκνλσκέλνπο καζεηέο πνπ εξγάδνληαη ζε απνκαθξπζκέλνπο ζηαζκνχο εξγαζίαο κέζσ Γηαδηθηχνπ. Έηζη, νη καζεηέο αληαιιάζζνπλ πιεξνθνξίεο θαη ηδέεο, έρνπλ πξφζβαζε ζε δηάθνξα έγγξαθα θαη αξρεία, πεγέο πιεξνθνξηψλ, θαη κπνξνχλ νκαδηθά λα επηιχζνπλ πξνβιήκαηα. (Ράπηεο & Ράπηε, 1999). Γεδνκέλνπ φηη νη καζεηέο ζπγθεληξψλνληαη ζην πεξηερφκελν πνπ πξνζθέξεη ν ππνινγηζηήο, ε δπλακηθή ηεο νκάδαο κπνξεί λα αλαπηχμεη έλαλ πεξηζζφηεξν αληηθεηκεληθφ ηφλν. Πξνθεηκέλνπ λα δεκηνπξγήζνπλ νη καζεηέο ηα ζπλεξγαηηθά ζρέδηα εξγαζίαο ρξεηάδνληαη πιεξνθνξίεο. Οη ππνινγηζηέο κπνξνχλ λα πξνζθέξνπλ ζεκαληηθά ζηελ παξνρή απηψλ ησλ πιεξνθνξηψλ φηαλ είλαη ζπλδεδεκέλνη ζην Γηαδίθηπν. Μειεηψληαο θαη αλαιχνληαο ηε πλεξγαηηθή Μάζεζε αληηιακβάλεηαη θαλείο πφζν πνιχ ηαηξηάδεη ζε απηήλ ε ρξήζε ηνπ ππνινγηζηή. Οη πνιιέο δπλαηφηεηεο ηνπ ππνινγηζηή, θαη εηδηθά ε δπλαηφηεηά ηνπ λα ζπγθεληξψλεη, λα επεμεξγάδεηαη, λα ηαμηλνκεί, λα παξνπζηάδεη θαη λα δηαθηλεί πιεξνθνξίεο, ηνλ θαζηζηνχλ κνλαδηθφ εξγαιείν ζηα ρέξηα ηνπ εθπαηδεπηηθνχ. Σελίδα 45

46 Ζ αλάπηπμε ηεο δηθηπαθήο ηερλνινγίαο έρεη θαηαζηήζεη εθηθηή ηελ επηθνηλσλία πνπ δηακεζνιαβείηαη από ππνινγηζηέο (computer mediated communication CMC) αλάκεζα ζε αλζξψπνπο θαη νκάδεο πνπ ζπλεξγάδνληαη θαη δνπιεχνπλ καδί γηα έλα θνηλφ έξγν ζην ίδην ή ζε δηαθνξεηηθά κέξε. Σα ππνινγηζηηθά ζπζηήκαηα πνπ ππνζηεξίδνπλ ηελ νκαδηθή εξγαζία νλνκάδνληαη πζηήκαηα Τπνζηήξημεο πλεξγαζίαο κε Τπνινγηζηή (Computer Supported Cooperative Work, CSCW). Σα ζπζηήκαηα ζπλεξγαζίαο κέζσ ππνινγηζηψλ έρνπλ σο βαζηθφ ζηφρν λα ππνζηεξίμνπλ ηνπο ρξήζηεο ηνπο ψζηε λα αιιειεπηδξάζνπλ θαη ζπλεξγαζηνχλ απνηειεζκαηηθά. (Κφκεο, 2004: 234). Οη ζπλεξγαηηθέο δηαδηθαζίεο πιένλ θαζίζηαληαη εθηθηέο κέζσ δηθηπαθψλ πεξηβαιιφλησλ ζπλεξγαηηθήο κάζεζεο πνπ αθνξνχλ ηελ θαηαλεκεκέλε θαη απφ απφζηαζε κάζεζε (Anderson & Jackson,2000). ην ζεκείν απηφ πξέπεη φκσο λα παξαηεξήζνπκε φηη ηα ζπζηήκαηα απηά ζηεξίδνληαη ζηελ πξνυπφζεζε φηη νη ρξήζηεο ηνπο έρνπλ δηάζεζε λα ζπλεξγαζηνχλ. κσο ζηελ πξαγκαηηθφηεηα νη ζρέζεηο κεηαμχ αηφκσλ ζηνλ ρψξν κάζεζεο δελ είλαη πνηέ απιά ζπλεξγαηηθέο. Οη ζηφρνη ζπλεξγαηψλ κπνξεί λα έξρνληαη ζπρλά ζε αληίζεζε, ελψ ηα θίλεηξα ησλ πξάμεψλ ηνπο κπνξεί λα είλαη δχζθνιν λα κνληεινπνηεζνχλ ζηα πιαίζηα ελφο πιεξνθνξηθνχ ζπζηήκαηνο (Αβνχξεο & Κφκεο, 2003). ηαλ κάιηζηα ην ζπλεξγαηηθφ ζχζηεκα ζηνρεχεη ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, ηφηε ηα νθέιε κπνξεί λα είλαη πνιιαπιά (Angeli, Valanides & Bonk, 2003) αιιά θαη ηα πξνβιήκαηα ζρεδίαζεο απνηειεζκαηηθψλ ζπζηεκάησλ ζπλεξγαζίαο είλαη πνηθίια θαη πνιιέο θνξέο δηζεπίιπηα. Οη Johnson, Johnson and Stanne (1995) κεηά απφ έξεπλεο πάλσ ζηελ πλεξγαηηθή Μάζεζε κε ππνινγηζηή θαηέιεμαλ ζηα εμήο ζπκπεξάζκαηα: Ζ ππνβνεζνχκελε ζπλεξγαηηθή κάζεζε απφ ππνινγηζηή πξνάγεη ςειφηεξε πνζφηεηα θαη πνηφηεηα θαζεκεξηλήο επίηεπμεο, κεγαιχηεξε ηθαλφηεηα ηεθκεξησκέλεο κάζεζεο θαζψο θαη θαιχηεξε ηθαλφηεηα λα ρξεζηκνπνηνχλ νη καζεηέο ηηο γλψζεηο ηνπο ζηελ επίιπζε πξνβιεκάησλ. Οη ζπδεηήζεηο ήηαλ πεξηζζφηεξν ζπγθεθξηκέλεο επί ηνπ ζέκαηνο. Οη ζπλεξγαηηθέο νκάδεο παξνπζηάζηεθαλ πην γξήγνξεο θαη αθξηβείο απφ ηηο αηνκηθηζηηθέο θαη αληαγσληζηηθέο νκάδεο. Οη καζεηέο ρξεηάδνληαλ ιηγφηεξε βνήζεηα απφ ηνλ δάζθαιν. Σελίδα 46

47 Σελ ίδηα άπνςε πεξί πιενλεθηεκάησλ ηεο ζπλδπαζκέλεο ρξήζεο ζπλεξγαηηθήο κάζεζεο κε ππνινγηζηή ζπκκεξίδνληαη θαη άιινη εξεπλεηέο. Ο Webb (1984) βξήθε φηη ε εξγαζία κε ππνινγηζηή «απνδείρηεθε έλα ηδαληθφ ζθεληθφ γηα ηελ πξναγσγή ηεο ζπλεξγαζίαο κέζα ζηελ νκάδα θαη ηελ απνηξνπή ηνπ δηακνηξαζκνχ ηεο εξγαζίαο» Ο Fisher (1984) δειψλεη φηη ν ππνινγηζηήο «θέξεηαη λα δηεπθνιχλεη κηα κνλαδηθή αιιειεπίδξαζε κεηαμχ ησλ ζπκκαζεηψλ, ηνπνζεηψληαο ηνπο καζεηέο ζε έλα πην ζπλεξγαηηθφ πεξηβάιινλ θαζψο δνπιεχνπλ καδί λα ιχζνπλ ηα πξνβιήκαηα πνπ ζέηνληαη ζηνλ ππνινγηζηή» Οη Okey and Mayer (1976) βξήθαλ φηη ε επίηεπμε θαη ε ζπκπεξηθνξά ήηαλ πεξίπνπ ίδηεο, είηε έθαλαλ ρξήζε ε φρη ησλ ππνινγηζηψλ, αιιά ε απφδνζε (επίηεπμε δηαηξνχκελε κε ηνλ θαηά καζεηή ρξφλν ρξήζεο ηνπ Ζ/Τ) ήηαλ απμεκέλε φηαλ γηλφηαλ ρξήζε ππνινγηζηή» Οη Mevarech, Stern, and Levita (1987) θαηέιεμαλ ζην ζπκπέξαζκα φηη καζεηέο πνπ δνχιεπαλ ζε δεπγάξηα ζηνλ ππνινγηζηή «βειηίσζαλ ηνλ θνηλσληθφ πξνζαλαηνιηζκφ σο πξνο ην δεπγάξη ηνπο, αιιά φρη πξνο ηα άιια κέιε ηεο ηάμεο, δεηθλχνληαο δπλαηφηεηα ρξήζεο νκαδνπνίεζεο ζε ππνινγηζηέο γηα ηελ βειηίσζε θηιηψλ» Ο ζπλδπαζκφο ηνπ ππνινγηζηή κε ηε ζπλεξγαηηθή κάζεζε ζηε δηδαθηηθή πξάμε, κπνξεί λα ζπκβάιεη ζηελ αλάπηπμε δεμηνηήησλ γξαθήο, φζν θαη αλ αθνχγεηαη παξάδνμν. Αλ θαη ν επεμεξγαζηήο θεηκέλνπ απφ κφλνο ηνπ δε δεκηνπξγεί θαιχηεξνπο ζπγγξαθείο, βνεζά πξαγκαηηθά ζην μαιάθξσκα ηνπ θπζηθνχ θφξηνπ γξαθήο θαη δίλεη ηελ επθαηξία αλαζεψξεζεο ηνπ θεηκέλνπ. ε κηα ηάμε πνπ εξγάδεηαη νκαδηθά θαη ζπλεξγαηηθά, ηα κέιε ηεο νκάδαο αληαιιάζζνπλ απφςεηο γηα ην ζέκα πνπ έρνπλ λα αλαπηχμνπλ, δηακνξθψλνληαο έηζη κηα πην ζθαηξηθή αληίιεςε γη απηφ, ην γξάθνπλ ζηνλ επεμεξγαζηή θεηκέλνπ, ην ηππψλνπλ, ην μαλακειεηνχλ, θάλνπλ ηηο παξαηεξήζεηο ηνπο θαη ην ηειηθφ απνηέιεζκα είλαη ζίγνπξα πνιχ πην θαιφ απφ ην αξρηθφ. Με ηνλ ηξφπν απηφ έρνπκε πην απνηειεζκαηηθή γισζζηθή βειηίσζε ζε ζρέζε κε ηνλ παξαδνζηαθφ ηξφπν, ην γξάςηκν ζην ηεηξάδην. Σν γξάςηκν ζηελ θφιια γίλεηαη κηα θνξά, είλαη δειαδή ηαπηφρξνλα θαη ην ηειηθφ απνηέιεζκα, αθνχ δελ ππάξρεη δπλαηφηεηα αλαζεψξεζεο ηνπ γξακκέλνπ, κηαο θαη δελ είλαη εχθνιν λα Σελίδα 47

48 μαλαγξαθηεί φιν ην θείκελν γηα λα ελζσκαησζνχλ ζε απηφ νη λέεο ηδέεο, νη ηξνπνπνηήζεηο θαη νη βειηηψζεηο. ηελ παξνχζα εξγαζία, νκάδεο 2-4 καζεηψλ ζπλεξγάζηεθαλ κπξνζηά ζε έλα ζηαζκφ εξγαζίαο πξνθεηκέλνπ λα νινθιεξψζνπλ ηηο εξγαζίεο ηνπο. Ζ ζπλεξγαζία φκσο δελ πξαγκαηνπνηήζεθε κφλν ζην ζρνιείν αιιά θαη απφ απφζηαζε. Πξνθεηκέλνπ ε νκάδα λα είλαη ζπλεπήο ζηα ρξνληθά φξηα πνπ είραλ ηεζεί, νη καζεηέο αμηνπνίεζαλ ηηο δπλαηφηεηεο επηθνηλσλίαο πνπ παξέρεη ην Γηαδίθηπν πξνθεηκέλνπ λα αιιεινβνεζνχλ θαη λα νινθιεξψζνπλ ηα άξζξα ηνπο απφ ην ζπίηη. 3.5 Γηθηπαθά πεξηβάιινληα- Κνηλόηεηεο Μάζεζεο Με ηε ρξήζε ησλ ππνινγηζηψλ θαη ηεο δηθηπαθήο ηερλνινγίαο ζρεκαηίδνληαη δηθηπαθέο ή εηθνληθέο θνηλφηεηεο, νη νπνίεο νξίδνληαη κε ηξφπν παξαπιήζην απφ φ,ηη νη θπζηθέο θνηλφηεηεο, αλ θαη ε πινπνίεζή ηνπο δηαθέξεη. Χο δηθηπαθέο θνηλφηεηεο νξίδνληαη νη θνηλσληθέο δνκέο πνπ αλαδχνληαη απφ ην δίθηπν φηαλ αξθεηνί άλζξσπνη παίξλνπλ κέξνο ζε ζπδεηήζεηο γηα αξθεηφ θαηξφ, κε επαξθέο ζπλαίζζεκα ψζηε λα ζρεκαηίδνπλ δηαπξνζσπηθέο ζρέζεηο ζην δηαδίθηπν (Rheingold, 1993). Οη Hiltz θαη Wellman (1997) ρξεζηκνπνηνχλ έλαλ νξηζκφ πνπ βαζίδεηαη ζην θνηλφ ελδηαθέξνλ θαη ζεσξνχλ ηελ έιιεηςε ζπλχπαξμεο ζηνλ ίδην πξαγκαηηθφ ρψξν (Virnoche & Marx, 1997) σο θάηη ζεηηθφ, επεηδή ε ζχλζεζε ησλ δηθηπαθψλ θνηλνηήησλ δελ επεξεάδεηαη απφ γεσγξαθηθνχο πεξηνξηζκνχο, κε ζπλέπεηα απηέο λα είλαη πεξηζζφηεξν αλνκνηνγελείο θαη νη ζπδεηήζεηο λα γίλνληαη ρσξίο ρξνληθή πίεζε (Lapachet, 1994). Οη θνηλφηεηεο απηέο έρνπλ σο θχξηεο παηδαγσγηθέο αξρέο ηελ ελίζρπζε ηνπ επηζηεκνληθνχ ζπιινγηζκνχ θαη ηελ αλάπηπμε κεηαγλσζηηθψλ δεμηνηήησλ θαη θξηηηθήο ζθέςεο (Υξνλάθε & Μπνπξδάθεο, 2003: 91). χκθσλα κε ηελ Preece (2000), κηα δηθηπαθή θνηλφηεηα: απνηειείηαη απφ άηνκα πνπ αιιειεπηδξνχλ θνηλσληθά, επηδηψθνληαο λα ηθαλνπνηήζνπλ ηηο δηθέο ηνπο ηδηαίηεξεο αλάγθεο, ή λα ππνδπζνχλ εηδηθνχο ξφινπο (εγεηηθνχο, δηακεζνιαβεηηθνχο), ραξαθηεξίδεηαη απφ έλαλ θνηλφ ζθνπφ (ελδηαθέξνλ, αλάγθε, αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ ή παξνρή ππεξεζηψλ), ν νπνίνο απνηειεί ην ιφγν χπαξμεο ηεο θνηλφηεηαο, Σελίδα 48

49 δηέπεηαη απφ θαλφλεο κε ηε κνξθή πξνυπνζέζεσλ, πξσηνθφιισλ, θαλνληζκψλ θαη λφκσλ πνπ θαζνδεγνχλ ηηο αιιειεπηδξάζεηο κεηαμχ ησλ αηφκσλ, ππνζηεξίδεηαη απφ ζπζηήκαηα ππνινγηζηψλ, ηα νπνία δηακεζνιαβνχλ ζηελ θνηλσληθή αιιειεπίδξαζε θαη δηεπθνιχλνπλ κηα αίζζεζε ζπλχπαξμεο. Οη αιιειεπηδξάζεηο πξέπεη ζην εζσηεξηθφ ηεο θνηλφηεηαο λα θαιιηεξγνχλ κηα θνηλή λννηξνπία δηαρείξηζεο θαη αμηνιφγεζεο ηεο πιεξνθνξίαο θαη λα επηηξέπνπλ ηελ αλαπξνζαξκνγή ησλ απφςεσλ ησλ κειψλ, κέζσ ηεο αληαιιαγήο ηδεψλ. Ζ χπαξμε αιιειεπηδξάζεσλ ηεο κνξθήο απηήο είλαη απαξαίηεηε ζπλζήθε γηα ηε δεκηνπξγία κηαο θνηλφηεηαο ζε επίπεδν γλψζεο θαη ζε ζπλαηζζεκαηηθφ επίπεδν. Σα κέιε πξέπεη λα αηζζάλνληαη φηη έρνπλ επελδχζεη ζηελ θνηλφηεηα θαη φηη απνηεινχλ κέξνο απηήο (Oren, 2000). Ζ χπαξμε απηή ηζρπξψλ ζπλαηζζεκαηηθψλ δεζκψλ αλάκεζα ζηα κέιε ηεο δηθηπαθήο θνηλφηεηαο, ε νπνία απνηειεί βαζηθφ ζπζηαηηθφ κηαο δηθηπαθήο θνηλφηεηαο (Whittaker, Issacs & O Day, 1997, αλαθ. απφ Preece, 2000), δελ ζεσξείηαη σζηφζν πάληα αλαγθαία (Preece, 2000). Δίλαη ζεκαληηθφ, λα δηαθξηζεί εληειψο ε δηθηπαθή θνηλφηεηα απφ ηνλ ηξφπν πινπνίεζήο ηεο, δειαδή λα δηαθξηζεί ην ζχλνιν ησλ εξγαιείσλ πνπ ζπληζηνχλ ην δηθηπαθφ πεξηβάιινλ απφ ηελ θνηλφηεηα. ια ηα εξγαιεία επηθνηλσλίαο, ηα νπνία αλαθέξνληαη ζηε βηβιηνγξαθία φηαλ πεξηγξάθνληαη δηθηπαθέο θνηλφηεηεο, είλαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα ε αλαγθαία ππνδνκή γηα ηελ χπαξμε ηεο θνηλφηεηαο, αιιά ζε θακηά πεξίπησζε δελ κπνξνχλ λα ραξαθηεξηζηνχλ θαζαπηά σο δηθηπαθέο θνηλφηεηεο (Baym, 1995; Mclaughlin, Osborne & Smith, 1995; Rheingold, 1993; Harasim, 1995; Khan, 1998; Oren, 2000). Ζ ηδέα ηεο θνηλφηεηαο κάζεζεο έρεη ζπδεηεζεί σο ελαιιαθηηθή πξφηαζε ηεο παξαδνζηαθήο δηδαζθαιίαο (Wilson & Ryder, 1996). Οη θνηλφηεηεο κάζεζεο απνηεινχληαη απφ άηνκα πνπ ζπλδένληαη κε θπζηθή ζέιεζε, κνηξάδνληαη θνηλέο αμίεο θαη ηδαληθά θαη επεξεάδνπλ ην έλα ην άιιν ζηε καζεζηαθή δηαδηθαζία (Kowch & Schwier, 1997). Σέηνηεο θνηλφηεηεο νηθνδνκνχληαη βαζηδφκελεο ζε αξρέο θνηλήο ζπκκεηνρήο, ελψ ηελ ίδηα ζηηγκή πξνθαινχλ ηηο παξαδνζηαθέο κνξθέο ζρέζεσλ δαζθάινπ-καζεηή (Roth, 1998, αλαθ. απφ Pringle, 2002), δεδνκέλνπ φηη νη εθπαηδεπηηθνί δελ είλαη πιένλ νη θνξείο ηεο πιεξνθνξίαο, αιιά ζπλεξγάηεο ζε ζπλνκηιίεο πνπ ζθνπφ έρνπλ ηελ νηθνδφκεζε ηεο γλψζεο. Ζ νηθνδφκεζε απηή ζπκβαίλεη δηακέζνπ δηαπξαγκάηεπζεο λνήκαηνο θαη Σελίδα 49

50 επίηεπμεο νκνθσλίαο, επηηξέπνληαο λα δνθηκαζηεί ε εγθπξφηεηα κηαο ηέηνηαο γλψζεο (Pringle, 2002). ια ηα κέιε ηεο θνηλφηεηαο κάζεζεο αλακέλεηαη λα κάζνπλ, είλαη έηνηκα λα εκπιαθνχλ ζηηο απαηηνχκελεο δξαζηεξηφηεηεο (Wilson & Ryder, 1996) θαη νθείινπλ λα ελδηαθέξνληαη γηα ηελ επηηπρία ησλ άιισλ κειψλ (Rovai, 2002). Ζ θαιιηέξγεηα πξνζσπηθψλ ζρέζεσλ θαη ε αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ νδεγεί ζηε δεκηνπξγία ηζρπξψλ θνηλσληθψλ δεζκψλ (Moller, 1998). Κάηη ηέηνην πξνυπνζέηεη βέβαηα ηελ εηιηθξίλεηα ζηηο πξνζσπηθέο ζρέζεηο θαη ηελ αμηνπηζηία ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ αληαιιάζζνληαη. ε δηαθνξεηηθή πεξίπησζε νη θνηλσληθέο αιιειεπηδξάζεηο δελ επηηπγράλνληαη, νη θνηλσληθνί δεζκνί αηνλνχλ θαη ε θνηλφηεηα αξρίδεη λα θζίλεη. Ο Schrage (1990) ππνζηεξίδεη φηη ε ζπλεξγαζία είλαη ην θιεηδί ηεο επηηπρίαο γηα κηα νκάδα θαη ηελ πεξηγξάθεη σο κηα πξάμε θνηλήο αλαθάιπςεο. Οη παξαπάλσ θαλφλεο απνζθνπνχλ ζηελ θαιιηέξγεηα κηαο αίζζεζεο θνηλφηεηαο κέζσ ηεο ελίζρπζεο φρη ηφζν ηεο πνζφηεηαο ησλ αιιειεπηδξάζεσλ, φζν ηεο πνηφηεηάο ηνπο (Rovai, 2002). Οη αιιειεπηδξάζεηο απηέο θαηεπζχλνληαη ηφζν πξνο ηελ εθπιήξσζε καζεζηαθψλ ζηφρσλ θαη ηε δηεθπεξαίσζε εξγαζηψλ, φζν θαη πξνο ηελ θαιιηέξγεηα δηαπξνζσπηθψλ ζρέζεσλ (Hare & Davies, 1994). Ζ θαιιηέξγεηα πξνζσπηθψλ επαθψλ κπνξεί λα βνεζήζεη ζεκαληηθά ζηελ αλάπηπμε δεζκψλ εκπηζηνζχλεο αλάκεζα ζηα κέιε κηαο θνηλφηεηαο κάζεζεο (Cutler 1995). Απηφ θξίλεηαη απαξαίηεην γηα λα παξακείλνπλ ηα κέιε αθνζησκέλα ζηε καζεζηαθή δηαδηθαζία θαη λα αληαπνθξίλνληαη ζηε ζπλεηζθνξά ησλ άιισλ (Garber, 2004). Ζ εκπηζηνζχλε φκσο πνπ θαιιηεξγείηαη κέζα απφ ηέηνηεο αιιειεπηδξάζεηο δελ πξέπεη λα ζηεξίδεηαη κφλν ζηελ εμνηθείσζε ησλ κειψλ κεηαμχ ηνπο, αιιά θαη ζηελ πεπνίζεζε φηη θάζε κέινο κπνξεί θαη νθείιεη λα εκπηζηεχεηαη ηα άιια ζην ξφιν πνπ απηά έρνπλ ζηελ φιε καζεζηαθή δηαδηθαζία. Οη δηθηπαθέο θνηλφηεηεο δεκηνπξγνχλ «αφξαηα» ζρνιεία πνπ εκπινπηίδνπλ ηελ αθαδεκατθή θαη επηζηεκνληθή γλψζε πέξα απφ γεσγξαθηθά θαη ζεκαηηθά φξηα θαη επηηξέπνπλ ζηνπο καζεηέο λα ζπλαληνχλ άιινπο κε παξαπιήζηα ελδηαθέξνληα (Lapachet, 1994). Οη Hiltz and Wellman (1997) ππνζηεξίδνπλ φηη κηα δηθηπαθή θνηλφηεηα κάζεζεο έρεη θνηλνχο ζηφρνπο θαη ηαπηφρξνλα επηηξέπεη ζηνπο καζεηέο λα αιιεινυπνζηεξίδνληαη, λα ζπλεξγάδνληαη θαη λα αηζζάλνληαη φηη αλήθνπλ θάπνπ. Ζ επαξθήο ηερλνινγία απνηειεί φκσο κφλν έλα κέξνο ηεο δηαδηθαζίαο δεκηνπξγίαο κηαο δηθηπαθήο θνηλφηεηαο (Garber, 2004). Ζ Riel (1996) παξαηεξεί φηη αλαπηχζζνληαο ην δηθηπαθφ απηφ ρψξν δελ ζεκαίλεη Σελίδα 50

51 φηη απηφκαηα δεκηνπξγήζεθε θαη κηα δηθηπαθή θνηλφηεηα κάζεζεο. Ζ επηινγή ηεο ηερλνινγίαο πξέπεη λα γίλεηαη κε ηξφπν πνπ λα απαηηεί πξαγκαηηθή εκπινθή φισλ ησλ κειψλ ηεο θνηλφηεηαο θαη λα επηηξέπεη ηελ αιιειεπίδξαζε κεηαμχ ηνπο (Van Dusen, 1997). Οη θνηλσληθέο αιιειεπηδξάζεηο θαη ε νξγάλσζε ησλ ζρέζεσλ πνπ αλαπηχζζνληαη αλάκεζα ζηνπο αλζξψπνπο είλαη απηέο πνπ νξίδνπλ ηελ θνηλφηεηα (Riel, 1996), νδεγνχλ ζηε δεκηνπξγία γλψζεο (Kanuka & Anderson, 1998) θαη ζηελ αλάπηπμε δηθηπαθήο ζπλεξγαζίαο (Pattison-Gordon 1998; DiMauro & Gal, 1994). Δπηπιένλ, ε θαιιηέξγεηα ζρέζεσλ εκπηζηνζχλεο θαη αιιεινυπνζηήξημεο απνηειεί ζεκαληηθφ παξάγνληα επηηπρίαο κηαο δηθηπαθήο θνηλφηεηαο κάζεζεο (Preece, 2000). Οη αιιειεπηδξάζεηο φκσο αλάκεζα ζηα κέιε θαη ε θαιιηέξγεηα ζρέζεσλ κεηαμχ ηνπο δελ νηθνδνκνχληαη κφλν κε πξνζερηηθφ ζρεδηαζκφ ηεο δηθηπαθήο θνηλφηεηαο κάζεζεο (Conrad, 2002) θαη νχηε αλαπηχζζνληαη κε θπζηθφ ηξφπν (Schwier, 2001). Ζ αίζζεζε ηεο θνηλφηεηαο ζπλδέεηαη κε κηα αχμεζε ζηελ επηκνλή ησλ καζεηψλ λα κάζνπλ, ζηε ξνή ησλ πιεξνθνξηψλ, ζηε δηαζεζηκφηεηα ππνζηήξημεο, ζηε δέζκεπζε ζε θνηλνχο ζηφρνπο, ζηε ζπλεξγαζία θαη ζηε γεληθφηεξε ηθαλνπνίεζε (Rovai, 2002). Ζ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ ζπζηεκάησλ απηψλ θαίλεηαη φηη πνηθίιεη θαη απηφ νθείιεηαη ηφζν ζηνλ ηξφπν ζρεδίαζήο ηνπο, φζν θαη ζηνλ ηξφπν ρξήζεο ηνπο απφ ηνπο ηειηθνχο ελδηαθεξνκέλνπο. Έξεπλεο (Kreijns, 2002) δείρλνπλ φηη ηα δηθηπαθά πεξηβάιινληα κάζεζεο δελ είλαη ζε ζέζε λα ππνζηεξίμνπλ πιήξσο δηαδηθαζίεο ζπιινγηθήο κάζεζεο θαη αιιειεπίδξαζεο αλάκεζα ζηνπο καζεηέο, κε ζπλέπεηα ηα ρακειά πνζνζηά ζπκκεηνρήο, ηνπο πνηθίινπο βαζκνχο θησρήο ζπλεξγαζίαο, ηηο ρακειέο καζεζηαθέο επηδφζεηο θαη ηελ ειιηπή ηθαλνπνίεζε ησλ καζεηψλ (Hallett & Cummings, 1997). Ζ έιιεηςε ζπλχπαξμεο ησλ καζεηψλ νδεγεί ζε πςειά πνζνζηά εγθαηάιεηςεο, δεκηνπξγεί αηζζήκαηα απνζχλδεζεο (Kerka, 1996), παξαίηεζεο (Morgan & Tam, 1999), απνκφλσζεο θαη έιιεηςεο ζπγθέληξσζεο (Besser & Donahue, 1996; Twigg, 1997), πνπ κπνξνχλ λα επεξεάζνπλ ηελ επηκνλή ησλ καζεηψλ (Rovai, 2002). Σν εξψηεκα πνπ πξνθχπηεη είλαη πψο νη καζεηέο θαη νη εθπαηδεπηηθνί ζα νηθνδνκήζνπλ θαη ζα δηαηεξήζνπλ κηα αίζζεζε θνηλφηεηαο (Kreijns, 2002), δεδνκέλνπ φηη ε θαιιηέξγεηα πξνζσπηθψλ ζρέζεσλ ζεσξείηαη σο ηδηαίηεξα ζεκαληηθφο παξάγνληαο (Misanchuk & Anderson, 2000, Northrup, 2001, Garber, 2004), ν νπνίνο ζπρλά επηζθηάδεηαη απφ ηελ ηδηαίηεξε πξνζνρή πνπ δίλεηαη ζηελ εθπαηδεπηηθή δηάζηαζε θαη ηελ Σελίδα 51

52 πνηφηεηα ησλ αιιειεπηδξάζεσλ (Gunawardena, 1995, Wegerif, 1998). Σν δεηνχκελν βέβαηα δελ παχεη λα είλαη ν πξνζδηνξηζκφο απηψλ ησλ αιιειεπηδξάζεσλ νη νπνίεο ζα επηηξέςνπλ ζηα κέιε κηαο δηθηπαθήο θνηλφηεηαο λα δεκηνπξγήζνπλ ζρέζεηο εκπηζηνζχλεο. Ζ εκπηζηνζχλε απηή κπνξεί λα πεξλά θαη κέζα απφ ηελ θαιιηέξγεηα πξνζσπηθψλ ζρέζεσλ, αιιά πνιχ πεξηζζφηεξν δεκηνπξγείηαη αλάκεζα ζε άηνκα πνπ αηζζάλνληαη κέιε ηεο ίδηαο θνηλφηεηαο κάζεζεο θαη πεξηκέλνπλ λα κάζνπλ ην έλα απφ ην άιιν. 3.6 Γηαζεκαηηθόηεηα - Βησκαηηθή κάζεζε Παξαδνζηαθά, ζην ειιεληθφ ζρνιείν ε γλψζε απνηειεί απηνζθνπφ, κε απνηέιεζκα λα αλαιψλεηαη ε κεγαιχηεξε πξνζπάζεηα ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο ζε ζηείξεο παξνρέο γλψζεσλ, πνπ ηηο πεξηζζφηεξεο θνξέο απαηηνχλ απιψο κηα κεραληζηηθή απνκλεκφλεπζε, σο έλα είδνο ζπξξαθήο γεγνλφησλ θαη θαηαζηάζεσλ. Υξεηαδφκαζηε πνιχ θφπν, ρξφλν θαη κεγάιε πξνζπάζεηα ψζηε λα ελζηεξληζηνχκε ηηο ζέζεηο ηνπ J. Piaget φηη πξνέρεη ε δηαδηθαζία θαη φρη ην ηειηθφ απνηέιεζκα, επεηδή ηηο πεξηζζφηεξεο θνξέο, θαηά ηνλ Piaget, ε απνκλεκφλεπζε πεξηερνκέλσλ δελ ζεκαίλεη ηαπηφρξνλα θαη κάζεζε. Γηαζεκαηηθφηεηα θαη δηεπηζηεκνληθφηεηα είλαη έλλνηεο αιιεινεμαξηψκελεο, επεηδή είλαη κάιινλ αδχλαην λα δηαλνεζνχκε δηαζεκαηηθφηεηα ρσξίο δηεπηζηεκνληθή πξνζέγγηζε θαη δηεπηζηεκνληθφηεηα ρσξίο αλαθνξά ζε θάπνηεο ζπγθεθξηκέλεο ζεκαηηθέο ελφηεηεο (Υξπζαθίδεο, 2009). χκθσλα κε ην Παηδαγσγηθφ Ηλζηηηνχην, δηαζεκαηηθφηεηα ζεκαίλεη ηε δηακφξθσζε ηνπ γλσζηηθνχ πεδίνπ σο κηα αιιεινπρία δηαπξαγκάηεπζεο πνηθίισλ ζεκαηηθψλ ελνηήησλ θαη απνηειεί κηα αλζξσπνθεληξηθή πξνζέγγηζε ηεο γλψζεο. Ζ δηαπξαγκάηεπζε θάζε ζεκαηηθήο ελφηεηαο γίλεηαη κε ηξφπν δηεπηζηεκνληθφ. χκθσλα κε ηνλ Υ. Θενθηιίδε (2002), «ηαλ ιέκε φηη ην πεξηερφκελν ηεο δηδαζθαιίαο εληαηνπνηείηαη, ελλννχκε νπζηαζηηθά φηη ηα μερσξηζηά καζήκαηα θαηαξγνχληαη θαη ηε ζέζε ηνπο παίξλεη εξγαζία δηαζεκαηηθήο κνξθήο, δειαδή εξγαζία πνπ ζρεηίδεηαη ζπγρξφλσο κε δηαθνξεηηθά καζήκαηα ηνπ αλαιπηηθνχ πξνγξάκκαηνο». ηαλ δε ε εξγαζία δηαζεκαηηθήο κνξθήο πινπνηείηαη κε βησκαηηθφ ηξφπν ηφηε νη καζεηέο θαηαλννχλ θαιχηεξα επηζηεκνληθέο έλλνηεο. Ζ εκπεηξία, ή αιιηψο ην βίσκα, σο πεγή κάζεζεο ραίξεη εθηίκεζεο ηφζν απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο φζν θαη απφ ηνπο απινχο αλζξψπνπο. Σηο πεξηζζφηεξεο δξαζηεξηφηεηεο Σελίδα 52

53 θαη εξγαζίεο ηεο θαζεκεξηλφηεηαο καο ηηο έρνπκε κάζεη απιά κε ην λα ηηο θάλνπκε. Ζ βησκαηηθή κάζεζε έξρεηαη λα αληηπαξαηεζεί ζηηο παξαδνζηαθέο παηδαγσγηθέο εκπεηξίεο. Ο εθπαηδεπφκελνο εκπιέθεηαη ν ίδηνο ζηελ κειεηψκελε πξαγκαηηθφηεηα θαη δελ απνηειεί αθξναηή ηνπ δηδάζθνληνο. Ζ ελεξγή ζπκκεηνρή απνηειεί βαζηθφ ζηνηρείν ηεο βησκαηηθήο κάζεζεο. Δθείλν ην νπνίν παξέρεη ε βησκαηηθή κάζεζε είλαη ε δπλαηφηεηα απφ ηε κία κεξηά λα βηψζνπλ νη καζεηέο ην δήηεκα πνπ εξεπλνχλ, λα ην θαηαλνήζνπλ επνκέλσο θαιχηεξα, θαη απφ ηελ άιιε ζπκβάιιεη ζηελ θαηαλφεζε ηνπ ίδηνπ ηνπ εαπηνχ. Οη ίδηνη νη εθπαηδεπηηθνί πνπ έξρνληαη αληηκέησπνη κε δπζθνιίεο ζηελ ηάμε θαηαλννχλ φηη ε αλάπηπμε δεμηνηήησλ πνπ ζπλδένληαη κε ηηο αλζξψπηλεο ζρέζεηο θαη ηελ επηθνηλσλία ζπκβάιινπλ φρη κφλν ζηελ πξνζσπηθή αλάπηπμε ησλ καζεηψλ, αιιά επίζεο ζηελ εμνκάιπλζε ησλ δηαθνξψλ ζηελ ηάμε θαη ζηε βειηίσζε ησλ δηθψλ ηνπο δεμηνηήησλ. Ξεθηλψληαο έλαο εθπαηδεπηηθφο έλα πξφγξακκα θάλνληαο ρξήζε ηεο βησκαηηθήο κάζεζεο, ζα πξέπεη λα γλσξίδεη φηη απαηηνχληαη ζεβαζκφο, θαηαλφεζε θαη απζεληηθφηεηα. εβαζκφο ζεκαίλεη λα πηζηεχνπκε φηη ν άιινο άλζξσπνο είλαη ζεκαληηθφο, αμηφινγνο, πνιχηηκνο θαη κνλαδηθφο. Καηαλφεζε (ή ελζπλαίζζεζε) ζεκαίλεη φηη κπνξνχκε λα βάινπκε ηνλ εαπηφ καο ζηε ζέζε ηνπ άιινπ θαη λα ζπλεηδεηνπνηήζνπκε φηη νη ελέξγεηεο θαη ηα πηζηεχσ ηνπ ζεκαίλνπλ θάηη γη απηφλ. Απζεληηθφηεηα ζεκαίλεη λα εκπηζηεπφκαζηε απηφ πνπ βιέπνπκε ζηνλ άιιν, λα είκαζηε αλνηθηνί κε ηνπο αλζξψπνπο. Δθφζνλ ν εθπαηδεπηηθφο δηαζθαιίζεη φηη είλαη ζε ζέζε λα δείμεη ζεβαζκφ, θαηαλφεζε θαη απζεληηθφηεηα κπνξεί λα ρξεζηκνπνηήζεη ηε βησκαηηθή κέζνδν θαη λα πξνζθέξεη ζηνπο καζεηέο ηνπ έλα πιαίζην απνδνρήο, ελζάξξπλζεο θαη έλα αζθαιή ρψξν δνθηκήο λέσλ ζπκπεξηθνξψλ θαη επηινγψλ πνπ ζα βνεζήζνπλ θαη ζα ζηεξίμνπλ ηνπο καζεηέο. Ζ βησκαηηθή κάζεζε ζην ζρνιείν εκπιέθεη νιφθιεξε ηελ ηάμε ησλ καζεηψλ ή κηα νκάδα απφ απηνχο θαη ζπκβάιεη ψζηε λα αιιεινεπεξεαζηνχλ, λα πξνρσξήζνπλ καδί, λα βηψζνπλ ζπλαηζζήκαηα, λα ηα θαηαλνήζνπλ θαη λα ηα επεμεξγαζηνχλ. Σν δηάζεκν κνληέιν ηεο βησκαηηθήο κάζεζεο, ην νπνίν έρεη παξνπζηαζηεί απφ ηνλ David A Kolbs, ζα κπνξνχζε λα καο βνεζήζεη ψζηε λα γλσξίζνπκε ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν νη εκπεηξίεο καο κπνξνχλ λα γίλνπλ «κάζεζε». Σν κνληέιν ηνπ Kolb πεξηγξάθεη έλαλ θχθιν κάζεζεο πνπ πεξηιακβάλεη ηέζζεξα βήκαηα. 1 πγθεθξηκέλε εκπεηξία Σελίδα 53

54 2. Παξαηήξεζε θαη Αληαλάθιαζε 3. Γηακφξθσζε αθεξεκέλσλ ελλνηψλ 4. Γνθηκή ζε λέεο θαηαζηάζεηο Ο καζεζηαθφο θχθινο ηνπ Kolb καο ιέεη νπζηαζηηθά ην πψο κπνξνχκε λα θαηαλνήζνπκε έλα πξφβιεκα, κέζσ κηαο αηνκηθήο γλσζηαθήο δηαδηθαζίαο. Ζ επίγλσζε είλαη απαξαίηεηε ψζηε λα απνθηήζνπκε ζπλείδεζε θαη κάζεζε. ην πιαίζην ηνπ ζρνιείνπ, ε επίγλσζε ζε ζρέζε κε ηελ επίιπζε πξνβιεκάησλ είλαη πην ζεκαληηθή φηαλ ηα άηνκα πνπ εκπιέθνληαη ζηελ πξνβιεκαηηθή θαηάζηαζε ζπκκεηέρνπλ απφ θνηλνχ θαη ζηηο γλσζηαθέο δηαδηθαζίεο. Ο Illeris (2004) δηαηππψλεη ηελ άπνςε πψο ην κνληέιν ηνπ Kolb εζηηάδεη πεξηζζφηεξν ζηελ δηαδηθαζία κε ηελ νπνία θαηαθηάηαη ε επίγλσζε ζε αηνκηθφ επίπεδν θαη φηη ην κνληέιν ηνπ παξνπζηάδεη ειιείςεηο φζν αθνξά ηηο θνηλσληθέο πηπρέο ηεο κάζεζεο. Αλαθέξεη ινηπφλ φηη ε εκπεηξία, ζαλ έλλνηα, πεξηιακβάλεη ηα πάληα. Πεξηιακβάλεη ηελ νιφηεηα κηαο θαηάζηαζεο θαη ηελ ππνθεηκεληθή εκπεηξία. Κάηη ηέηνην επεμεγεί θαη ηελ ζεκαζία πνπ δίλεηαη ζηελ επίιπζε πξνβιεκάησλ, ζηηο εκπεηξίεο ηεο πξαγκαηηθήο καο δσήο, ηεο θαζεκεξηλφηεηα καο. Γηα λα ην νλνκάζνπκε ινηπφλ βησκαηηθή κάζεζε ν Illeris (2000) αλαθέξεηαη ζε θάπνηεο πξνυπνζέζεηο: 1. Οη ππνθεηκεληθέο εκπεηξίεο ηνπ καζεηεπφκελνπ, πεξηιακβαλφκελσλ ησλ γλσζηηθψλ, ζπλαηζζεκαηηθψλ θαη θνηλσληθψλ πηπρψλ ησλ εκπεηξηψλ ηνπ, ζπλδένληαη κεηαμχ ηνπο κε ζπλερείο δηαδηθαζίεο, πξνο ηα κπξνζηά θαη πξνο ηα πίζσ. 2. Ο καζεηεπφκελνο πξέπεη λα είλαη ελεξγά παξψλ θαη λα έρεη ζπλείδεζε ησλ αιιειεπηδξάζεσλ ηνπ ζηελ θαηάζηαζε. Αλαθεθαιαηψλνληαο ζεκεηψλνπκε φηη νη Galton & Williamson(1992) ππνζηεξίδνπλ πσο γηα λα επηηεπρζεί κηα πεηπρεκέλε ζπλεξγαζία πξέπεη νη καζεηέο λα δηδαρζνχλ ηνλ ηξφπν ζπλεξγαζίαο, έηζη ψζηε λα έρνπλ μεθάζαξε άπνςε γηα ην ηη πξέπεη λα θάλνπλ. Δπηζεκαίλεηαη, δειαδή, φηη εθηφο απφ ηηο πξνζδνθίεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ γηα ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο δηδαζθαιίαο ηνπο, ππάξρνπλ θαη άιινη παξάγνληεο πνπ ηελ επεξεάδνπλ, φπσο θπξίσο ην πξφγξακκα ζπνπδψλ, πνπ πξέπεη λα δηδαρζεί κε ηελ επζχλε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ. Σελίδα 54

55 Σν πξφγξακκα ζπνπδψλ δελ απνζθνπεί απιά ζηε γλψζε ελφο γλσζηηθνχ αληηθεηκέλνπ αιιά πεξηέρεη θαη ηνπο ηξφπνπο ρξήζεο ηνπ, πνπ νη καζεηέο πξέπεη λα θαηαλνήζνπλ θαη λα ρξεζηκνπνηήζνπλ πξνθεηκέλνπ λα κνξθσζνχλ. Οη πξνυπνζέζεηο εθπιεξψλνληαη κέζα απφ ηελ έξεπλα-δξάζε ζηελ νπνία ζα εζηηάζνπκε ζηα επφκελα θεθάιαηα, θαζψο επηθεληξψλεηαη ζηε κειέηε ηεο δηαδηθαζίαο κηαο ζπγθεθξηκέλεο παηδαγσγηθήο πξαθηηθήο θαη ζεσξεί απαξαίηεηε ηελ εκπινθή ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζηνλ εξεπλεηηθφ πξνβιεκαηηζκφ Η ςυμβολή τησ ζρευνασ-δράςησ ςτην αξιολόγηςη του μαθητή, Αναςταςία Παμουκτςόγλου, Παιδαγωγικό Ινςτιτοφτο, ςελ Σελίδα 55

56 Κεθάιαην 4 ν Γηαδηθηπαθά ζπλεξγαηηθά εξγαιεία Χο θπζηθή ζπλέρεηα ησλ πξνεγνχκελσλ θεθαιαίσλ, ζρεηηθά κε ηελ αλαγθαηφηεηα έληαμεο ησλ ΣΠΔ ζηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ ζπλεξγαηηθή κάζεζε, αλαδεηνχκε ζε απηφ ην θεθάιαην ηα δηαδηθηπαθά ζπλεξγαηηθά εξγαιεία πνπ δχλαηαη λα ρξεζηκνπνηήζεη ν εθπαηδεπηηθφο ζηελ ζρνιηθή ηάμε πξνθεηκέλνπ λα πξνζειθχζεη ην ελδηαθέξνλ ησλ καζεηψλ. Σα δηαδηθηπαθά πεξηβάιινληα κάζεζεο, είλαη εξγαιεηνζήθεο βαζηζκέλεο ζην παγθφζκην ηζηφ (www) πνπ δηεπθνιχλνπλ ηε κάζεζε, κέζσ ηεο παξνρήο θαη ελζσκάησζεο άκεζα ζπλδεδεκέλσλ δηδαθηηθψλ θαη καζεζηαθψλ πιηθψλ θαη εξγαιείσλ. Απηά ηα πιηθά θαη εξγαιεία παξέρνπλ ηε δπλαηφηεηα γηα επηθνηλσλία θαη γηα νκαδηθή δνπιεηά. Σελ ηειεπηαία δεθαεηία ππήξμε κία ηεξάζηηα εμέιημε ζηνλ ηνκέα ησλ ηερλνινγηψλ παγθνζκίνπ ηζηνχ ζε φια ηα επίπεδα, ε νπνία νδήγεζε ηειηθά ζην λα κηιάκε πιένλ γηα κία θαηλνχξηα έθδνζε ηνπ Web ηελ έθδνζε 2, ζηελ νπνία παξέρεηαη πιήζνο λέσλ εθαξκνγψλ θαη ππεξεζηψλ νη νπνίεο παξέρνπλ ζεκαληηθφ βαζκφ αιιειεπίδξαζεο θαη είλαη πξνζαλαηνιηζκέλεο ζηα αηνκηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θάζε ρξήζηε (personalization). χκθσλα κε ηνλ Steve Hargadon (2009a) ν Ηζηφο 2.0 έξρεηαη λα αιιάμεη εληππσζηαθά ην ηνπίν ηνπ 21νπ αηψλα ζηελ εθπαίδεπζε δηακνξθψλνληαο ην πψο νη ζπνπδαζηέο πξνζεγγίδνπλ ηε κάζεζε, πψο νη εθπαηδεπηηθνί πξνζεγγίδνπλ ηε δηδαζθαιία, θαη, φιν θαη πεξηζζφηεξν, πψο νη εθπαηδεπηηθνί αιιειεπηδξνχλ κεηαμχ ηνπο, θαη καζαίλνπλ ν έλαο απφ ηνλ άιιν. Οπνηαδήπνηε εθπαηδεπηηθή εθαξκνγή, εκπιέθεη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ Web 2.0 ζεσξείηαη ζπλεξγαηηθή θαη ζηεξίδεηαη ζηε ζπλδεκηνπξγία. Ζ έλλνηα ηεο νκάδαο ζηελ ζρνιηθή ηάμε κπνξεί κε ηα θαηάιιεια εξγαιεία λα κεηεμειηρζεί ζε θνηλσληθή δηθηχσζε. Με απηφ ηνλ ηξφπν δεκηνπξγείηαη κηα θνηλφηεηα αληαιιαγήο γλψζεσλ, ηδεψλ, απφςεσλ, κεζνδνινγηψλ, εξγαιείσλ θαη εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ κε ζηφρν ηελ αιιεινελεκέξσζε, ηελ αλαηξνθνδφηεζε θαη ζπλαθφινπζα ηε βειηίσζε ηεο δηδαθηηθήο-καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο. Ζ αιιειεπίδξαζε επηηπγράλεηαη ζηε ζρνιηθή ηάμε κε κεζφδνπο φπσο chat, Forum, , blog, podcasts θ.ι.π Σελίδα 56

57 O Hargadon (2009b) νξίδεη ηελ «Κνηλσληθή Γηθηχσζε» σο ηελ «Δλζσκάησζε Γηαδηθηπαθψλ Δξγαιείσλ γηα ηελ Αλάπηπμε Κνηλφηεηαο & Πεξηερνκέλνπ». Αθφκα ππνζηεξίδεη (Hargadon, 2009c): Δπεηδή ε θξάζε «Κνηλσληθή Γηθηχσζε» κπνξεί λα δεκηνπξγεί αξλεηηθνχο ζπλεηξκνχο ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο, ε θξάζε «Δθπαηδεπηηθή Γηθηχσζε» κπνξεί λα απνηειεί έλα ηξφπν πεξηζζφηεξν αληηθεηκεληθήο ζπδήηεζεο γηα ηελ παηδαγσγηθή αμία απηψλ ησλ εξγαιείσλ. Ζ ρξήζε ησλ πεξηβαιιφλησλ απηψλ κπνξεί λα δηεπθνιχλεη ηε κάζεζε, επηηξέπνληαο ηελ ηερλνινγία λα πξνάγεη ηελ εθπαηδεπηηθή αλάπηπμε θαη θαηλνηνκία. Ζ ηερλνινγία απνθηά ην ξφιν ηνπ «κέζνπ» γηα ηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία θαη απνκπζνπνηείηαη. Ζ απνκπζνπνίεζε απηή αλνίγεη ην δξφκν γηα απνηειεζκαηηθά δηαδηθηπαθά πεξηβάιινληα κάζεζεο παξέρνληαο γφληκε αλάδξαζε (Koulountzos & Seroglou 2007a). Παξαθάησ γίλεηαη κηα ζχληνκε αλαθνξά ζηα δηαδηθηπαθά ζπλεξγαηηθά εξγαιεία πνπ δχλαηαη λα ρξεζηκνπνηήζεη ν εθπαηδεπηηθφο ζηε ζρνιηθή ηάμε θαη ζα αλαθεξζνχκε αλαιπηηθφηεξα ζηα εξγαιεία πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζηελ παξνχζα εθπαηδεπηηθή παξέκβαζε. 4.1 Βαζηθέο ππεξεζίεο / εθαξκνγέο ηνπ Web 2.0 ζηελ Δθπαίδεπζε Τπάξρεη έλαο αξηζκφο απφ Web-based ππεξεζίεο θαη εθαξκνγέο νη νπνίεο απνηππψλνπλ ηηο ζεκειηψδεηο αξρέο ηεο ηδέαο ηνπ Web 2.0, θαη ρξεζηκνπνηνχληαη ήδε αξθεηά ζηνλ ρψξν ηεο εθπαίδεπζεο. Οπζηαζηηθά δελ αλαθεξφκαζηε ζε ηερλνινγίεο αθξηβψο, αιιά ζε ππεξεζίεο (ή δηεξγαζίεο ρξήζηε), νη νπνίεο πινπνηνχληαη ρξεζηκνπνηψληαο ηα δνκηθά ζηνηρεία ησλ αλνηρηψλ πξνηχπσλ ηνπ Web. Αο εμεηάζνπκε ηηο δπλαηφηεηεο θάζε ππεξεζίαο μερσξηζηά: Blogs Ηζηνιόγηα Έλα Ηζηνιφγην (blog ή weblog) είλαη κηα δηαδηθηπαθή έθδνζε πνπ απνηειείηαη απφ πεξηνδηθά άξζξα (ζπλήζσο ζε αλάζηξνθε ρξνλνινγηθή ζεηξά). Ηζηνιφγην είλαη ε ειιεληθή απφδνζε ηεο ιέμεσο weblog (web + log). Ο φξνο web-log ή blog, επηλνήζεθε απφ ηνλ Jorn Barger ην 1997 θαη αλαθέξνληαλ ζε κία απιή ηζηνζειίδα, ε νπνία απνηεινχληαλ απφ Σελίδα 57

58 ζχληνκεο παξαγξάθνπο απφςεσλ, πιεξνθνξίαο, θαηαρσξήζεσλ πξνζσπηθνχ εκεξνινγίνπ ή ζπλδέζκνπο ηα νπνία θαινχληαλ posts θαη ήηαλ ηαμηλνκεκέλα ρξνλνινγηθά απφ ην πην πξφζθαην πξνο ην πην παιηφ. Βαζηθφ ηνπ ραξαθηεξηζηηθφ είλαη πσο πξνζθέξεη ηελ επθαηξία ζηνπο ρξήζηεο λα αλαπηχμνπλ έλα πξνζσπηθφ εκεξνιφγην ζην δηαδίθηπν πνπ κπνξεί λα δηαβαζηεί θαη λα ζρνιηαζηεί απφ θαζέλα πνπ ελδηαθέξεηαη. Καηά ηνλ Winer (2003) απνηειεί κεραληζκφ γηα «αλέθδνηε, δεκνζηεπκέλε θσλή ησλ αλζξψπσλ». Δπίζεο ν Winer (2003) παξέρεη έλαλ πην ηερλνινγηθφ νξηζκφ, ζεκεηψλνληαο πσο ην blog είλαη «κία ηεξαξρία θεηκέλνπ, εηθφλσλ, πνιπκέζσλ θαη δεδνκέλσλ, πνπ ηαμηλνκνχληαη ρξνλνινγηθά θαη παξνπζηάδνληαη κέζσ ελφο πινεγεηή (browser)». Σα πεξηζζφηεξα blogs επηηξέπνπλ ζηνπο ρξήζηεο λα θαηαρσξήζνπλ ηα ζρφιηά ηνπο ζε έλα post. Απηή ε δηαδηθαζία ηεο εηζαγσγήο post θαη ζρνιίσλ ζε απηά ζπλεηζθέξνπλ ζηε θχζε ηνπ blogging (σο αληαιιαγή απφςεσλ) σο θάηη ην νπνίν ν θαζεγεηήο λνκηθήο ηνπ Yale University, Yochai Benkler, απνθαιεί «δπγηδφκελε ζπδήηεζε» κεηαμχ ελφο βαζηθνχ ζπγγξαθέα θαη ελφο ζπλφινπ απφ δεπηεξεχνληεο ζρνιηαζηέο. πλεηζθέξεη επίζεο ζηελ έλλνηα ηεο ακεζφηεηαο. Σν θάζε post ζπλήζσο ζεκαηνδνηείηαη κε έλα ή δχν θιεηδηά, επηηξέπνληαο έηζη ηελ θαηεγνξηνπνίεζε ηνπ ζέκαηφο ηνπ ζε έλα ζχζηεκα. Παηψληαο πάλσ ζηελ πεξηγξαθή ηνπ post ή ζην tag (ην νπνίν εκθαλίδεηαη θάησ απφ ην post), κεηαβαίλεη ζε κία ιίζηα απφ άιια posts ηνπ ίδηνπ ζπγγξαθέα. Σν ινγηζκηθφ ησλ blogs έρεη θαη δπλαηφηεηεο syndication, ζην νπνίν ε πιεξνθνξία ζρεηηθά κε ηηο εγγξαθέο ηνπ blog, γηα παξάδεηγκα ε επηθεθαιίδα, είλαη δηαζέζηκε ζε άιια ινγηζκηθά κέζσ RSS ή/ θαη Atom. Σν πεξηερφκελν ηφηε νκαδνπνηείηαη ζε feeds θαη έλα πιήζνο απφ blog aggregators θαη εμεηδηθεπκέλα εξγαιεία αλάγλσζεο blog κπνξνχλ λα θάλνπλ ρξήζε ησλ feeds απηψλ. Ο κεγάινο αξηζκφο ησλ αλζξψπσλ πνπ αζρνινχληαη κε ηα blogs έρεη δψζεη ηελ ψζεζε ζηελ blog-φζθαηξα λα εθθξάζεη ηελ αίζζεζε φηη φινο ν θφζκνο ησλ bloggers ιεηηνπξγεί ζην δηθφ ηνπο πεξηβάιινλ. Καζψο ε ηερλνινγία γίλεηαη πεξηζζφηεξν θηινζνθεκέλε, νη bloggers έρνπλ αξρίζεη λα ελζσκαηψλνπλ multimedia ζηα blog ηνπο θαη ζήκεξα ππάξρνπλ photo-blogs, video blogs (vlogs) θαη εζράησο νη bloggers κπνξνχλ λα θνξηψλνπλ πιηθφ θαηεπζείαλ απφ ην θηλεηφ ηνπο (mob-blogging). Σα ηζηνιφγηα μεθίλεζαλ θπξίσο απφ πξνγξακκαηηζηέο θαη άιινπο θίινπο ηεο ηερλνινγίαο, ζαλ ειεθηξνληθά εκεξνιφγηα φπνπ ν θαζέλαο παξαζέηεη ζθφξπηεο ζθέςεηο ηνπ. ήκεξα έρνπλ πνιιαπιαζηαζηεί ηξνκεξά, ράξε ζηηο δσξεάλ πιαηθφξκεο φπσο ηα Σελίδα 58

59 Blogger θαη Wordpress, πνπ θάλνπλ ηελ δεκηνπξγία φκνξθσλ, έμππλσλ άξηησλ ηζηνινγίσλ, ππφζεζε κεξηθψλ ιεπηψλ. Οη εθπαηδεπηηθνί κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ην ηζηνιφγην σο εξγαιείν γηα κηα δηαζεκαηηθή ζρνιηθή δξαζηεξηφηεηα. Με ηελ αλάπηπμε γξαπηνχ ιφγνπ απφ ηελ πιεπξά ησλ καζεηψλ, επηηπγράλεηαη ν πιεξνθνξηαθφο θαη γισζζηθφο γξακκαηηζκφο, φηαλ ην εγρείξεκα ζπλνδεχεηαη απφ θαηάιιειε θαζνδήγεζε θαη είλαη πξνζεθηηθά νξγαλσκέλε. Ζ άπνςε απηή εληζρχεηαη απφ ην γεγνλφο φηη ε δξαζηεξηφηεηα blogging είλαη ζπκβαηή κε ηε καζεηνθεληξηθή ζεσξία θαη ηελ νιηζηηθή πξνζέγγηζε ηεο γλψζεο, φηαλ πξνζδηνξίδεηαη απφ ζαθείο παηδαγσγηθνχο ζηφρνπο, θαζψο: - Δίλαη εχθνιε ζηε ρξήζε, φπνπ νη καζεηέο θαη νη εθπαηδεπηηθνί κπνξνχλ λα δεκνζηεχνπλ νηηδήπνηε ζην δηαδίθηπν ρσξίο λα ρξεζηκνπνηήζνπλ θάπνηα γιψζζα πξνγξακκαηηζκνχ ή άιιν ζχλζεην πεξηβάιινλ αλάπηπμεο. - Δλζαξξχλεη ηε ζπλεξγαηηθφηεηα θαη ηε βησκαηηθή κάζεζε. - Τπνζηεξίδεη ηελ απηνγλσζία θαη ηε ζηαδηαθή απηνλφκεζε. - Απνηειεί ζεηηθφ θίλεηξν. - Γελ είλαη απαξαίηεηε ε εγθαηάζηαζε ελφο ινγηζκηθνχ server ζηνλ ππνινγηζηή ηνπ ρξήζηε. - Ο ρξήζηεο έρεη εθηεηακέλν έιεγρν ζην πψο θαίλεηαη θαη ιεηηνπξγεί ην blog. πνηε ν ρξήζηεο δεκνζηεχεη λέν πεξηερφκελν ζην blog ηνπ, ηα απνηειέζκαηα είλαη ελεκεξσκέλα θαη δηαζέζηκα ζηνπο ππφινηπνπο. - Σα blogs ζπλδένληαη κε άιινπο δηθηπαθνχο ηφπνπο θαη άιια blogs, θαη πνιιά επηηξέπνπλ ζηνπο αλαγλψζηεο λα ζρνιηάζνπλ ηελ αξρηθή ζέζε ηνπ ζπγγξαθέα, εληζρχνληαο κε απηφλ ηνλ ηξφπν ηηο ζπδεηήζεηο θαη ηηο αληαιιαγέο απφςεσλ κεηαμχ ηνπ ζπγγξαθέα θαη ησλ αλαγλσζηψλ. Σα blogs είλαη θαηά βάζε ζεκαηηθά κπνξεί λα πεξηιακβάλνπλ ζρφιηα γηα ηα ηξέρνληα γεγνλφηα ελφο ζπγθεθξηκέλνπ ηνκέα ή κηα ζεηξά πξνζσπηθψλ ζπιινγηζκψλ γηα έλα ζέκα κπνξεί λα αζρνινχληαη κε ηελ εθπαίδεπζε, ηελ πνιηηηθή, ην πεξηβάιινλ ή ηελ ηερλνινγία, ή θαη λα παξαπέκπνπλ ζηηο εξγαζίεο άιισλ αλζξψπσλ. ην δηθηπαθφ ηφπν ηνπ ζρνιείνπ πνπ δεκηνπξγήζεθε απφ ηνπο καζεηέο ζηα πιαίζηα ηεο ζπγθεθξηκέλεο εξγαζίαο, ελζσκαηψζακε έλα Ηζηνιφγην πνπ ην νλνκάζακε ην «Βήκα ησλ καζεηψλ». Σν ηζηνιφγην απηφ, ιεηηνχξγεζε σο έλαο ρψξνο ειεχζεξεο έθθξαζεο ηδεψλ θαη απφςεσλ απφ ηελ πιεπξά ησλ καζεηψλ γηα πνηθίια ζέκαηα. Σελίδα 59

60 Ζιεθηξνληθό Σαρπδξνκείν ( ) Ζ πιένλ γλσζηή θαη ηαπηφρξνλα ε πην ρξεζηκνπνηεκέλε ίζσο ππεξεζία ηνπ Γηαδηθηχνπ είλαη απηή ηνπ ειεθηξνληθνύ ηαρπδξνκείνπ ( ), πνπ απνηειεί έλα ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκηθφ επίηεπγκα κε ηεξάζηηα δηάδνζε ηα ηειεπηαία ρξφληα. Ζ δηάδνζε ηνπ νθείιεηαη θπξίσο ζηελ απιφηεηα θαη ηε ρξεζηκφηεηά ηνπ. Ζ ππεξεζία απηή ζπληζηά ίζσο θαη ηελ πην ζεκαληηθή θαηλνηνκία πνπ θαζηέξσζε ην Γηαδίθηπν ζηε ζπλείδεζε ησλ ρξεζηψλ, επηβάιινληαο κάιηζηα ζεκαληηθέο αιιαγέο ζηηο ινγηθέο πνπ δηέπνπλ ηε ζπκπεξηθνξά ηνπο (Κφκεο, 2004: 221). Ζ γξήγνξε θαη ζίγνπξε κεηάδνζε ηνπ κελχκαηνο αληηθαζηζηά θαηά κεγάιν κέξνο ηελ ηειεθσληθή θαη ηελ ηαρπδξνκηθή επηθνηλσλία ζηα πην δπλακηθά ίζσο ηκήκαηα ηεο ζχγρξνλεο θνηλσλίαο. Σν ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν είλαη ε πην απιή θαη δηαδεδνκέλε εθαξκνγή ππνζηήξημεο αζχγρξνλεο απφ απφζηαζε ζπλεξγαζίαο κέζσ ππνινγηζηή. Σν ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί σο κέζν ζπλεξγαζίαο κε πνιιαπινχο ηξφπνπο: έλα πξνο έλα ζπλεξγαζία, έλα πξνο πνιινχο, κέζσ νκαδηθψλ απνζηνιψλ κελπκάησλ (mailing lists), πνιινί πξνο πνιινχο, κέζσ ειεθηξνληθψλ πηλάθσλ αλαθνηλψζεσλ, bulletin boards θιπ. (Αβνχξεο, 2000). Να ηνλίζνπκε φηη ζηα πιαίζηα ηεο ειεθηξνληθήο αιιεινγξαθίαο αλαπηχρζεθε καδηθά κηα θαηλνχξγηα θνηλσληθή πξαθηηθή πνπ αθνξά ηε ρξήζε ησλ ιεγφκελσλ «ειεθηξνληθψλ θαηαιφγσλ» (mailing lists). Ζ δεκηνπξγία νκάδσλ θνηλψλ ελδηαθεξφλησλ απφ ρξήζηεο επηηξέπεη ηελ απφ θνηλνχ πξφζβαζε ζε έλα κήλπκα πνπ ζηέιλεηαη ζε κέινο ηεο αληίζηνηρεο νκάδαο. Οη θαηάινγνη απηνί απνδεηθλχνληαη ηδηαίηεξα ρξήζηκνη ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο ρψξνπο. Αλακθίβνια, ην ειεθηξνληθφ κήλπκα πξέπεη λα είλαη εξγαιείν ζηα ρέξηα ηνπ εθπαηδεπηηθνχ φπσο ν πίλαθαο, ην βηβιίν θιπ. θαζψο: - ινη νη καζεηέο γλσξίδνπλ ηελ ρξήζε ηνπ - Βειηηψλεη ηηο δεμηφηεηεο γξαπηνχ ιφγνπ θαη ρξήζεο Ζ/Τ - Γηεπθνιχλεη ηελ επηθνηλσλία εθηφο ζρνιηθνχ σξαξίνπ - Απνζηνιή Παξαιαβή ειεθηξνληθψλ ζεκεηψζεσλ ηελ ζπγθεθξηκέλε εξγαζία, γηα ηελ δεκηνπξγία ζρνιηθνχ δηθηπαθνχ ηφπνπ θαη πεξηνδηθνχ, φινη νη καζεηέο θαζεκεξηλά ρξεζηκνπνηνχζαλ ην ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν γηα παξαιαβή s απφ ηελ εθπαηδεπηηθφ κε νδεγίεο θαζψο θαη γηα ηελ απνζηνιή πξνο ηα άιια κέιε ηεο νκάδαο ηνπο. Ζ εθπαηδεπηηθφο ρξεζηκνπνίεζε ηελ ππεξεζία mailing list Σελίδα 60

61 ηνπ ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ πξνθεηκέλνπ λα ζηέιλεη ζπλνιηθέο παξαηεξήζεηο γηα ηελ πνξεία ηεο δξάζεο. Forums, ζπλνκηιίεο θαη δηαζθέςεηο (Chat, video conference) ηελ θαηεγνξία απηή αλήθεη έλα κεγάιν ζχλνιν ππεξεζηψλ πνπ επηηξέπνπλ ηελ επηθνηλσλία κέζσ ππνινγηζηή (computer supported communication) κε ζχγρξνλν ή αζχγρξνλν ηξφπν. Οη πην ζπλεζηζκέλεο ππεξεζίεο είλαη νη αθφινπζεο: Πεξηνρή ζπδεηήζεσλ (Discussion forum): είλαη έλαο ςεθηαθφο ρψξνο αληαιιαγήο κελπκάησλ δχν ή πεξηζζφηεξσλ αηφκσλ, ζπλήζσο γχξσ απφ έλα ζπγθεθξηκέλν ζέκα. Οη πεξηνρέο ζπδεηήζεσλ είλαη έλα δηθηπαθφ εξγαιείν γηα αζχγρξνλε γξαπηή επηθνηλσλία. ε αληίζεζε κε ην ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν πνπ επηηξέπεη ηνλ ηδησηηθφ δηάινγν αλάκεζα ζε δχν ή πεξηζζφηεξα άηνκα, νη πεξηνρέο ζπδεηήζεσλ επηηξέπνπλ δεκφζηεο ζπδεηήζεηο. Γξαπηή ζπλνκηιία (chat) ή θνπβεληνχια κεηαμχ δχν ή πεξηζζνηέξσλ αηφκσλ. Ζ ππεξεζία απηή επηηξέπεη ηε ζχγρξνλε αληαιιαγή γξαπηψλ κελπκάησλ αλάκεζα ζε δπν ή πεξηζζφηεξα άηνκα κέζσ κηαο δηεπηθάλεηαο ρξήζεο. Ζ ζπδήηεζε κπνξεί λα γίλεη αλψλπκα ή κε ςεπδψλπκν ελψ ε ηζηνξία ηεο ζπδήηεζεο κπνξεί λα θαηαγξαθεί απφ ην ζχζηεκα. Με άιια ιφγηα, πξφθεηηαη γηα δχν εξγαιεία πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα δηαδηθηπαθή ζπδήηεζε. Σν chat είλαη ε ζπλνκηιία ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν θαη νη καζεηέο είλαη ηδηαίηεξα εμνηθεησκέλνη κε απηφ ην εξγαιείν. Σν Forum είλαη ζπδεηήζεηο γηα δηάθνξα ζέκαηα απφ ηα κέιε κηαο θνηλφηεηαο ρξεζηψλ. ην site ηνπ ζρνιείνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ θαη νη δχν ππεξεζίεο. Παξαηεξήζεθε, φκσο φηη ην chat ρξεζηκνπνηήζεθε πεξηζζφηεξν απφ ην Forum ιφγσ ηεο ακεζφηεηαο ηνπ θαη επεηδή δελ ρξεηαδφηαλ νη καζεηέο λα ζπλδεζνχλ σο κέιε γηα λα εθθξάζνπλ ηελ άπνςε ηνπο. Τειεδηάζθεςε (video conference): πξφθεηηαη γηα ην ζχλνιν ησλ ππεξεζηψλ πνπ ππνζηεξίδνπλ ζχγρξνλε επηθνηλσλία κέζσ θσλήο ή κέζσ βίληεν. Υξεζηκνπνηνχληαη ηφζν γηα ηελ επηθνηλσλία κεηαμχ δπν αηφκσλ ή σο κέζν παξνπζίαζεο ελφο καζήκαηνο ζε έλα απνκαθξπζκέλν αθξναηήξην. Σελίδα 61

62 RSS θαη syndication Ζ ιέμε syndication πεξηγξάθεηαη θαιχηεξα κε ηνλ φξν new feeds ή αιιηψο θαηλνχξηεο πιεξνθνξίεο. Δπίζεο, ε ηερλνινγία Really Simple Syndication (RSS) είλαη έλαο εχθνινο ηξφπνο γηα έλα ρξήζηε λα γίλεη ζπλδξνκεηήο ζηα θαλαιηα ηξνθνδνζίαο (feeds). Δπηιέγνληαο έλα θνπκπί κε έλδεημε RSS feeds ν ρξήζηεο κπνξεί λα γίλεη ζπλδξνκεηήο ζην πεξηερφκελν ηνπ ηζηφηνπνπ. Με απηφ ηνλ ηξφπν πξνζζέηεη έλα θαηλνχξην θαλάιη ηξνθνδνζίαο ζην δηθφ ηνπ feed reader. ηαλ νη ρξήζηεο επηζθέπηνληαη ηα πξνζσπηθά ηνπο feed readers (δει. πξνγξάκκαηα αλάγλσζεο εηδήζεσλ) βξίζθνπλ ελεκεξσκέλν πεξηερφκελν, δειαδή κηα ζπιινγή απφ θαλάιηα ηξνθνδνζίαο, ζηα νπνία έρνπλ γίλεη ζπλδξνκεηέο. Σα RSS, Atom θαη XML είλαη ζρήκαηα κε ηα νπνία νη ρξήζηεο κπνξνχλ λα πάξνπλ απηή ηελ πιεξνθνξία. Ζ RSS είλαη κηα ηερλνινγία ηελ νπνία ν ρξήζηεο ρξεζηκνπνηεί γηα λα πάξεη θαη λα δηαβάζεη πιεξνθνξίεο πνπ έρνπλ ζηαιεί ζε απηφλ αληί λα επηζθεθζεί κφλνο ηνλ θαηάιιειν ηζηφηνπν γηα λα ηελ αλαδεηήζεη θαη λα ηελ πξνζπειάζεη. Ζ RSS είλαη ππεχζπλε γηα ηελ απηνκαηνπνηεκέλε ιήςε ζηελ επηθάλεηα εξγαζίαο εηδήζεσλ, ζπδεηήζεσλ, podacasts, videocasts θαη κνπζηθήο απφ δηάθνξνπο δηθηπαθνχο ηφπνπο. Δίλαη κηα νηθνγέλεηα πξνηχπσλ αληαιιαγήο θαη δηαλνκήο πεξηερνκέλνπ πνπ βαζίδνληαη ζηε γιψζζα XML. Έλα θαλάιη ηξνθνδνζίαο RSS (RSS feed) απνηειείηαη απφ κία ιίζηα ζηνηρείσλ πνπ πεξηέρνπλ έλα ηίηιν θαζψο θαη ην ζχλδεζκν πξνο ηελ αληίζηνηρε ηζηνζειίδα ή αξρείν. Ζ ηερληθή RSS επηηξέπεη ζε θάπνηνλ φρη κφλν λα ζπλδεζεί κέζσ ζπλδέζκνπ (link) κε κία ηζηνζειίδα, αιιά θαη λα γίλεη ζπλδξνκεηήο ζε απηή, κε πιήξε ελεκέξσζή ηνπ γηα θάζε αιιαγή ηεο ζειίδαο. Απηή ε θαηάζηαζε νλνκάδεηαη incremental web (απμεηηθφ δίθηπν) ή live web (δσληαλφ δίθηπν). (Γειεγίλα Φηεξγηψηε, 2008). ην ζρνιηθφ site ρξεζηκνπνηήζακε ηελ ππεξεζία RSS Feed θαη γίλακε ζπλδξνκεηέο ζην θαλάιη ηνπ Παλειιήληνπ ρνιηθνχ Γηθηχνπ. Έηζη, ν ρξήζηεο πνπ επηζθέπηεηαη ηνλ ηζηνρψξν ελεκεξψλεηαη γηα φια ηα ηξέρνληα εθπαηδεπηηθά ζέκαηα. εκαηνδόηεζε θαη social bookmarking Έλα tag είλαη κία ιέμε θιεηδί ε νπνία πξνζηίζεηαη ζε έλα ςεθηαθφ αληηθείκελν (π.ρ. έλα website, κία θσηνγξαθία ή έλα video) γηα λα ην πεξηγξάςεη, αιιά φρη σο κέξνο ελφο θιαζηθνχ ζπζηήκαηνο θαηεγνξηνπνίεζεο. Σελίδα 62

63 Σα ζπζηήκαηα social bookmarking κνηξάδνληαη έλαλ αξηζκφ απφ θνηλά ραξαθηεξηζηηθά: Δπηηξέπνπλ ζηνπο ρξήζηεο λα δεκηνπξγνχλ ιίζηεο απφ bookmarks ή favorites, λα ηηο απνζεθεχνπλ θεληξηθά ζε κία απνκαθξπζκέλε ππεξεζία, αληί λα γίλεηαη απηφ ζηνλ client, θαη λα ηηο κνηξάδνληαη κε άιινπο ρξήζηεο ηνπ ζπζηήκαηνο. Απηά ηα bookmarks κπνξνχλ λα επηζεκαλζνχλ κε keywords θαη κία ζεκαληηθή δηαθνξά απφ ηελ θιαζηθή θαηεγνξηνπνίεζε (folder-based) είλαη φηη έλα bookmark κπνξεί λα αλήθεη ζε πεξηζζφηεξεο απφ κία θαηεγνξίεο. Ζ έλλνηα ηνπ tagging έρεη δηεπξπλζεί πέξα απφ ηα φξηα ηνπ θιαζηθνχ website bookmarking θαη ππεξεζίεο φπσο ην Flickr (photos), ην YouTube (video) θαη ην Odeo (podcasts) επηηξέπνπλ ζε κία πνηθηιία απφ ςεθηαθά αληηθείκελα λα ζεκαλζνχλ. Ζ ηδέα ηνπ tagging έρεη επεθηαζεί γηα λα ζπκπεξηιάβεη ηα ιεγφκελα tag clouds: ζχλνια απφ tags πξνεξρφκελα απφ έλαλ αξηζκφ ρξεζηψλ ηεο ππεξεζίαο, ηα νπνία ζπιιέγνπλ πιεξνθνξία ζρεηηθά κε ηε ζπρλφηεηα ρξήζεο δηαθφξσλ tags. Ζ πιεξνθνξία απηή ζπρλά παξνπζηάδεηαη κε γξαθηθφ ηξφπν σο έλα ζπλλεθάθη, ζην νπνίν ηα tags κε ηελ πςειφηεξε ζπρλφηεηα ρξήζεο παξνπζηάδνληαη κε κεγαιχηεξε γξακκαηνζεηξά. Wikis 'Wiki' είλαη έλαο ηχπνο ηζηνηφπνπ πνπ επηηξέπεη ζε νπνηνλδήπνηε λα δεκηνπξγήζεη θαη λα επεμεξγαζηεί ηηο ζειίδεο ηνπ. Σν φλνκα πξνέξρεηαη απφ ηελ αξγθφ ηνπ δηαδηθηχνπ θαη ζπγθεθξηκέλα είλαη ζπληφκεπζε ηνπ φξνπ WikiWikiWeb. «Wikiwiki» είλαη κηα ραβαλέδηθε ιέμε πνπ ζεκαίλεη «γξήγνξα». Έλα wiki είλαη έλα ζχλνιν ηζηνζειίδσλ νη νπνίεο κπνξνχλ λα ηξνπνπνηεζνχλ εχθνια απφ ηνλ νπνηνλδήπνηε έρεη πξφζβαζε κε θαηάιιεια δηθαηψκαηα ζε απηέο. ε αληίζεζε κε ηα blogs ηα wikis παξέρνπλ ιεηηνπξγία ηζηνξηθφηεηαο, ε νπνία επηηξέπεη ηελ εμέηαζε ησλ πξνεγνχκελσλ εθδφζεσλ, θαη ζπλάξηεζε rollback γηα επαλαθνξά πξνεγνχκελσλ εθδφζεσλ. Σα πιενλεθηήκαηα ησλ wikis είλαη ε επθνιία ηεο ρξήζεο φισλ ησλ εξγαιείσλ ηνπο, ε ηεξάζηηα επειημία θαη ε αλνηρηή πξφζβαζε ζην πεξηερφκελν. Multimedia sharing θαη podcasting Μία πεξηνρή κε ηε κεγαιχηεξε αλάπηπμε είλαη απηή ησλ ππεξεζηψλ πνπ δηεπθνιχλνπλ ηελ απνζήθεπζε θαη ην κνίξαζκα ηνπ πνιπκεζηθνχ πεξηερνκέλνπ. Σα πην γλσζηά παξαδείγκαηα είλαη ην YouTube γηα video, ην Flickr γηα θσηνγξαθίεο θαη ηα Σελίδα 63

64 podcasts. Απηέο νη δεκνθηιείο ππεξεζίεο βαζίδνληαη ζηελ ηδέα ηνπ writable Web, ζην νπνίν νη ρξήζηεο δελ είλαη κφλν θαηαλαισηέο, αιιά ζπλεηζθέξνπλ ελεξγά ζηελ παξαγσγή ηνπ πεξηερνκέλνπ. Οη καζεηέο κπνξνχλ λα παξάγνπλ έλα ζχληνκν βίληεν θαη λα ην δεκνζηεχζνπλ ζην YouTube φπσο θαη λα βξνπλ εηθφλεο ζην Flickr γηα ζπγθεθξηκέλε εξγαζία. Σα Podcasts είλαη εγγξαθέο ήρνπ, ζπλήζσο ζε MP3 format, απφ ζπλνκηιίεο, ζπλεληεχμεηο θαη δηαιέμεηο, ηα νπνία κπνξνχλ λα αλαπαξαρζνχλ ζε έλαλ Ζ/Τ ή ζε έλα κεγάιν εχξνο απφ ζπζθεπέο MP3 ρεηξφο. Μία ηειεπηαία εμέιημε είλαη ε εηζαγσγή ησλ video podcasts (κεξηθέο θνξέο ιέγνληαη ελ ζπληνκία vidcast ή vodcast) ε νπνία είλαη ε online κεηάδνζε video-on-demand clips ηα νπνία κπνξνχλ λα αλαπαξαρζνχλ ζε Ζ/Τ, ή ζε κία ζπζθεπή ρεηξφο πνπ δηαζέηεη αλάινγεο δπλαηφηεηεο. Ζ πξνθαλέζηεξε ρξήζε ηνπ Podcasting ζε έλα εθπαηδεπηηθφ πεξηβάιινλ είλαη λα δεκηνπξγεζνχλ νη αθνπζηηθέο ή ηειενπηηθέο θαηαγξαθέο ησλ καζεκάησλ, νη νπνίεο επηηξέπνπλ ζηνπο καζεηέο λα ηα αθνχζνπλ κεηά φπνηε ζέινπλ. Έλα θαιφ παξάδεηγκα είλαη ην EPN (Education Podcast Network) ην νπνίν είλαη κία πξνζπάζεηα λα ζπγθεληξσζνχλ ζε έλα site φιεο νη εθαξκνγέο θαη νη ππεξεζίεο podcasting νη νπνίεο κπνξεί λα είλαη ρξήζηκεο ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο. 4.2 Νεώηεξεο εθαξκνγέο ηνπ Web 2.0 ζηελ Δθπαίδεπζε εκαζηνινγηθόο Ηζηόο θαη εθπαίδεπζε Οη πξφζθαηεο εμειίμεηο ζηηο ηερλνινγίεο ηνπ Web θαη ε ρξήζε ηερληθψλ Σερλεηήο Ννεκνζχλεο (AI) γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο πξνζπάζεηαο πξνο έλα πεξηζζφηεξν επθπέο Web θαη γηα παξνρή πςειφηεξνπ επηπέδνπ ππεξεζίεο ζηνπο ρξήζηεο ηνπ έρνπλ νδεγήζεη ζηελ αλάπηπμε ηνπ ιεγφκελνπ Semantic Web. Σν γεγνλφο απηφ παξνπζηάδεη έλαλ αξηζκφ απφ ζεκαληηθέο επηπηψζεηο γηα ηελ βαζηζκέλε ζην Web εθπαίδεπζε, απφ ηε ζηηγκή πνπ απηή απνηειεί έλα ζεκαληηθφ γξαλάδη ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο. Ζ αλεμαξηεζία απφ ηελ ηάμε θαη απφ θάπνηα ζπγθεθξηκέλε πιαηθφξκα ινγηζκηθνχ, ε δηαζεζηκφηεηα εξγαιείσλ γηα ηε δεκηνπξγία καζεκάησλ ζην Web, ε θζελή θαη απνδνηηθή απνζήθεπζε θαη δηαλνκή ηνπ πιηθνχ ησλ καζεκάησλ, ππεξζχλδεζκνη ζε πξνηεηλφκελεο ζειίδεο θαη πιηθφ, νη ςεθηαθέο βηβιηνζήθεο θαη δηάθνξεο άιιεο πεγέο απνηεινχλ κεξηθά απφ ηα πιενλεθηήκαηα πνπ πξνζθέξεη ε βαζηζκέλε ζην Web εθπαίδεπζε. Χζηφζν, νη πξνθιήζεηο ηεο ζεκεξηλήο επνρήο είλαη ε βειηίσζε ηεο Σελίδα 64

65 εθπαίδεπζεο κέζσ Web, παξέρνληαο πεξηζζφηεξε πξνζαξκνζηηθφηεηα θαη επθπΐα. Πξνο απηή ηελ θαηεχζπλζε ζπκβάιινπλ νη εμειίμεηο ζηνλ ζεκαζηνινγηθφ ηζηφ. Σα ηειεπηαία ρξφληα έρνπλ εκθαληζζεί αξθεηά θαη ελδηαθέξνληα Δπθπή εθπαηδεπηηθά ζπζηήκαηα βαζηζκέλα ζην Web, θαζψο θαη αληίζηνηρεο εθαξκνγέο. Δίλαη ζαθέο φηη ηα ζπζηήκαηα απηά εηζάγνπλ έλα πνζφ επθπΐαο θαη πξνζαξκνζηηθφηεηαο ζηελ εθπαίδεπζε θαη ηε κάζεζε κέζσ Web. Ζ επθπΐα ελφο ηέηνηνπ ζπζηήκαηνο έγθεηηαη ζηελ δπλαηφηεηα παξνπζίαζεο θάπνηαο βαζηζκέλεο ζηε γλψζε αηηηνινγία θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ καζήκαηνο, ζηελ αλάιπζε ησλ ιχζεσλ ησλ καζεηψλ θαη ζηελ παξνρή αιιειεπηδξαζηηθήο ππνζηήξημεο ζηελ επίιπζε ησλ πξνβιεκάησλ. Ζ πξνζαξκνζηηθφηεηα κπνξεί λα πάξεη, ζχκθσλα κε ηνλ Brusilovsky(2003) ηηο αθφινπζεο κνξθέο: πιινγή θάπνησλ δεδνκέλσλ ζρεηηθά κε ηελ εξγαζία ηνπ ρξήζηε ζην ζχζηεκα θαη λα δεκηνπξγήζεη ην κνληέιν ηνπ καζεηή Πξνζαξκνγή ηεο παξνπζίαζεο ηνπ πιηθνχ ηνπ καζήκαηνο, πινήγεζε κέζσ απηνχ, ηεο αθνινπζίαο ηνπ θαη ηεο ζήκαλζήο ηνπ Υξήζε κνληέισλ δηαθνξεηηθψλ καζεηψλ γηα ην ζρεκαηηζκφ ελφο ηαηξηαζηνχ γθξνππ καζεηψλ γηα δηαθνξεηηθά είδε ζπλεξγαζίαο Πξνζδηνξηζκφο ησλ καζεηψλ πνπ έρνπλ πνξεία κάζεζεο δηαθνξεηηθή απφ θάπνηνπο άιινπο θαη αλάινγε δξάζε (π.ρ. εκθάληζε επηπξφζζεησλ επεμεγήζεσλ, παξνπζίαζε πην εμειηγκέλνπ πιηθνχ θιπ). Αλ θαη ηέηνηα ζπζηήκαηα έρνπλ πινπνηεζεί κε ζρεηηθή επηηπρία, ππάξρνπλ πνιιά πεξηζζφηεξα πνπ κπνξνχλ λα γίλνπλ. Τπφ ηελ έλλνηα ηνπ ζεκαζηνινγηθνχ ηζηνχ, ε εθπαίδεπζε ζην Web παίξλεη θαηλνχξηεο δηαζηάζεηο. 4.3 Joomla σο ζπλεξγαηηθό εξγαιείν Γηαρείξηζεο Πεξηερνκέλνπ Ζ πξαθηηθή πινπνίεζε ηεο παξνχζεο εξγαζίαο βαζίδεηαη πάλσ ζηελ πιαηθφξκα Joomla, γηα απηφ θαη αθηεξψλεηαη μερσξηζηή ελφηεηα. Πξφθεηηαη γηα έλα ζπλεξγαηηθφ πεξηβάιινλ ζην νπνίν εθπαηδεπηηθφο θαη καζεηέο έρνπλ ηνπο δηθνχο ηνπο ξφινπο κε θίλεηξν ηελ δεκηνπξγία δηθηπαθνχ ηφπνπ γηα ην ζρνιείν. Σν Joomla είλαη έλα ζχζηεκα Γηαρείξηζεο Πεξηερνκέλνπ, ινγηζκηθφ αλνηρηνχ θψδηθα, βαζηζκέλν ζηελ γιψζζα πξνγξακκαηηζκνχ php, κε ζπγθεθξηκέλα ηερληθά ραξαθηεξηζηηθά θαη επεθηάζεηο. Παξαθάησ αλαιχνληαη φια ηα πξναλαθεξζέληα. Σελίδα 65

66 4.3.1 ύζηεκα Γηαρείξηζεο Πεξηερνκέλνπ - (Content Management System) Έλα «Σύζηεκα Γηαρείξηζεο Πεξηερνκέλνπ» (Content Management System - CMS) είλαη έλα ζχλνιν δηαδηθαζηψλ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ψζηε λα δηαρεηξηζηεί ηηο ξνέο εξγαζηψλ (workflows) ζε έλα ζπλεξγαηηθφ πεξηβάιινλ. Μηα εθαξκνγή πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα δεκηνπξγήζεη, λα επεμεξγαζηεί, λα δηαρεηξηζηεί θαη γηα λα δεκνζηεχζεη ηζηνζειίδεο ζην δηαδίθηπν. Θεσξεηηθά ζε κηα ηζηνζειίδα ππάξρνπλ δχν ζηνηρεία: ην πεξηερφκελφ ηεο θαη ε παξνπζίαζε απηνχ ηνπ πεξηερνκέλνπ. Έλα ζχζηεκα δηαρείξηζεο πεξηερνκέλνπ (CMS) είλαη κηα ζπιινγή δεζκψλ ελεξγεηψλ πνπ δηαρσξίδεη ην πεξηερφκελν απφ ηελ παξνπζίαζή ηνπ (North, Barrie M., 2009). Έλα ζχζηεκα CMS πξέπεη λα πεξηιακβάλεη: χζηεκα ζχληαμεο (authoring), χζηεκα δηαρείξηζεο (Management), χζηεκα απηνκαηνπνίεζεο θχθινπ εξγαζηψλ (workflow automation) θαη χζηεκα έθδνζεο. Σα θχξηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ είλαη ε επθνιία δεκηνπξγίαο θαη επεμεξγαζίαο ηνπ πεξηερνκέλνπ θαη ησλ δπλακηθψλ ηζηνζειίδσλ. Σελ ηειεπηαία δεθαεηία παξαηεξήζεθε κηα εμέιημε ζηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν απηά ηα δχν ζηνηρεία αιιειεπηδξνχλ: (North, Barrie M., 2009: 2). ηαηηθέο ηζηνζειίδεο - Σν πεξηερφκελν θαη ε παξνπζίαζε βξίζθνληαη ζην ίδην αξρείν. Ηζηνζειίδεο κε δηαδνρηθά θχιια ζηηι (CSS) Σν πεξηερφκελν θαη ε παξνπζίαζε δηαρσξίδνληαη. Γπλακηθέο Ηζηνζειίδεο Σφζν ην πεξηερφκελν φζν θαη ε παξνπζίαζε δηαρσξίδνληαη απφ ηελ ίδηα ηελ ηζηνζειίδα. Οη δπλακηθέο ηζηνζειίδεο, ζε αληίζεζε κε ηηο ζηαηηθέο ηζηνζειίδεο, δελ είλαη απιά HTML έγγξαθα, αιιά ζπκπεξηιακβάλνπλ πξνγξακκαηηζκφ (ζε κία γιψζζα πξνγξακκαηηζκνχ θαηάιιειε γηα ην δηαδίθηπν, φπσο π.ρ. είλαη ε Php) θαη νπζηαζηηθά είλαη web εθαξκνγέο. Ζ θαηαζθεπή δπλακηθψλ ηζηνζειίδσλ είλαη πξνθαλψο πην πνιχπινθε απφ ηηο απιέο ζηαηηθέο ηζηνζειίδεο, θαη ν βαζκφο δπζθνιίαο ηνπο εμαξηάηαη θπζηθά απφ ηηο ιεηηνπξγίεο θαη ηηο δπλαηφηεηεο πνπ πεξηιακβάλεη ε εθάζηνηε web εθαξκνγή. ηηο δπλακηθέο ηζηνζειίδεο, ην πεξηερφκελν ηεο ηζηνζειίδαο, απνζεθεχεηαη θαη αληιείηαη Σελίδα 66

67 δπλακηθά απφ κία ή πεξηζζφηεξεο βάζεηο δεδνκέλσλ (π.ρ. MySQL), ελψ δηαζέηνπλ εθηφο απφ ην frontend (user interface) θαη ην backend (administration area) κέζσ ηνπ νπνίνπ γίλεηαη εχθνια ε δηαρείξηζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ηεο ηζηνζειίδαο. Έλα CMS, φπσο ην Joomla, δεκηνπξγεί δπλακηθέο ηζηνζειίδεο. Γηαρσξίδεη εληειψο ην πεξηερφκελν ησλ ζειίδσλ απφ ηε γξαθηθή ζρεδίαζε θαη δηάηαμή ηνπο. Απινπνηνχληαη έηζη ε ζπλάθεηα θαη ε αιιαγή ηεο ζρεδίαζεο ζε φιν ην site. Σν πεξηερφκελν απνζεθεχεηαη ζε κηα βάζε δεδνκέλσλ 2 SQL θαη ε παξνπζίαζε ηνπ πεξηερνκέλνπ πξαγκαηνπνηείηαη ζε ελζσκαησκέλα εξγαιεία πνπ δηαζέηεη ην CMS. Μηα ζειίδα δελ ππάξρεη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα κέρξη λα παηεζεί έλαο ζχλδεζκνο γηα λα ηε δνχκε, θαη ην πεξηερφκελν κπνξεί λα δηαθέξεη θάζε θνξά πνπ ηε βιέπνπκε. Σν πεξηερφκελν κηαο ζειίδαο είλαη δπλαηφ λα αλαλεψλεηαη ή λα πξνζαξκφδεηαη βάζεη ηνπ ηξφπνπ αιιειεπίδξαζεο ηνπ επηζθέπηε κε ηε ζειίδα (North, Barrie M., 2009: 6). Με ηελ απμεηηθή ηάζε ρξήζεο ησλ CMS ζηελ Διιάδα θαη ην εμσηεξηθφ, γίλεηαη εκθαλέο φηη ην κέιινλ ηνπ Γηαδηθηχνπ ζε φ, ηη αθνξά πεξηερφκελν θαη πιεξνθνξίεο πνπ πξέπεη λα αλαλεψλνληαη ηαθηηθά, αλήθεη ζηα πξνγξάκκαηα δηαρείξηζεο πεξηερνκέλνπ, αθνχ πξνζθέξνπλ πνιιά πιενλεθηήκαηα, ηαρχηεηα θαη επθνιίεο ζηε ρξήζε ηνπο Υαξαθηεξηζηηθά CMS Έλα Σύζηεκα Γηαρείξηζεο Πεξηερνκέλνπ, πεξηιακβάλεη ιεηηνπξγίεο, νη νπνίεο: Δπηηξέπνπλ ζε έλα κεγάιν πιήζνο αλζξψπσλ λα έρνπλ πξφζβαζε ζε απνζεθεπκέλα δεδνκέλα, θαη λα ζπλεηζθέξνπλ ζην δηακνηξαζκφ ηνπο. Διέγρνπλ ηελ πξφζβαζε ζηα δεδνκέλα κέζσ ξφισλ-ρξεζηψλ. Οη ξφινη ρξεζηκνπνηνχληαη ψζηε λα θαζνξηζζνχλ ηα δηθαηψκαηα πξφζβαζεο ζηηο πιεξνθνξίεο (απιήο πξνζπέιαζεο, πιήξνπο επεμεξγαζίαο θιπ). Βνεζνχλ ζηελ εχθνιε απνζήθεπζε θαη αλάθηεζε δεδνκέλσλ. 2 Μια βάςθ δεδομζνων περιζχει ζναν θ περιςςότερουσ πίνακεσ. Κάκε πίνακασ ορίηεται με το όνομα του. Οι πίνακεσ περιζχουν τα λεγόμενα records (εγγραφζσ) οι οποίεσ με τθ ςειρά τουσ περιζχουν τα δεδομζνα. Σελίδα 67

68 Μεηψλνπλ ηελ επαλαιακβαλφκελε εηζαγσγή δηπιφηππσλ δεδνκέλσλ. Γηεπθνιχλνπλ ηελ ζπγγξαθή αλαθνξψλ. Βειηηψλνπλ ηελ επηθνηλσλία κεηαμχ ησλ ρξεζηψλ. ε έλα CMS, ηα δεδνκέλα κπνξνχλ λα είλαη πξαθηηθά νηηδήπνηε: έγγξαθα, ηαηλίεο, ήρνη, εηθφλεο, επηζηεκνληθά δεδνκέλα θιπ. Ζ πην ζπλεζηζκέλε ρξήζε ησλ CMS είλαη λα απνζεθεχνπλ, ειέγρνπλ, αλαζεσξνχλ θαη δεκνζηεχνπλ έγγξαθα Λνγηζκηθό αλνηθηνύ θώδηθα Σν ινγηζκηθφ αλνηθηνχ θψδηθα (open source software) είλαη έλα κνληέιν δηαλνκήο ινγηζκηθνχ, φπνπ ε δηαλνκή ηνπ ινγηζκηθνχ γίλεηαη καδί κε ηνλ πεγαίν θψδηθα (source code), νπφηε ν νπνηνζδήπνηε κπνξεί λα επέκβεη ζε απηφλ θαη λα πξνζαξκφζεη ην ινγηζκηθφ ζηηο δηθέο ηνπ αλάγθεο. Ζ δηαλνκή ηνπ ινγηζκηθνχ γίλεηαη θάησ απφ ηνπο φξνπο ζπγθεθξηκέλεο άδεηαο (νη άδεηεο BSD θαη MIT είλαη απφ ηηο πιένλ δηαδεδνκέλεο), νη νπνίεο νξίδνπλ ηηο ρξήζεηο ζηηο νπνίεο κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ην ινγηζκηθφ, ηνλ ηξφπν δηαλνκήο, ην εάλ ζα πεξηιακβάλεηαη ζηε δηαλνκή ν πεγαίνο θψδηθαο ή φρη. Σν ινγηζκηθφ αλνηθηνχ θψδηθα μεθηλάεη ζπλήζσο απφ θάπνηνλ (θνξέα ή ηδηψηε) ν νπνίνο γξάθεη ηελ αξρηθή έθδνζε ηνπ πξνγξάκκαηνο θαη ζηε ζπλέρεηα απνθαζίδεη λα ην δηαζέζεη κε ην ζπγθεθξηκέλν κνληέιν. Τπάξρνπλ θαη πεξηπηψζεηο εκπνξηθνχ ινγηζκηθνχ ην νπνίν ζηελ πνξεία δηαηίζεηαη απφ ηνλ θαηαζθεπαζηή ηνπ κε ην κνληέιν ηνπ ινγηζκηθνχ αλνηθηνχ θψδηθα Ση είλαη ε Php Ζ PHP είλαη κηα γιψζζα πξνγξακκαηηζκνχ πνπ ζρεδηάζηεθε γηα ηε δεκηνπξγία δπλακηθψλ ζειίδσλ ζην δηαδίθηπν θαη είλαη επηζήκσο γλσζηή σο: HyperText preprocessor. Δίλαη κηα server-side (εθηειείηαη ζηνλ δηαθνκηζηή) scripting γιψζζα πνπ Σελίδα 68

69 γξάθεηαη ζπλήζσο πιαηζησκέλε απφ HTML, γηα κνξθνπνίεζε ησλ απνηειεζκάησλ. Αληίζεηα απφ κηα ζπλεζηζκέλε HTML ζειίδα ε ζειίδα PHP δελ ζηέιλεηαη άκεζα ζε έλαλ πειάηε (client), αιιά πξψηα αλαιχεηαη θαη κεηά απνζηέιιεηαη ην παξαγφκελν απνηέιεζκα. Σα ζηνηρεία HTML ζηνλ πεγαίν θψδηθα κέλνπλ σο έρνπλ, αιιά ν PHP θψδηθαο εξκελεχεηαη θαη εθηειείηαη. Ο θψδηθαο PHP κπνξεί λα ζέζεη εξσηήκαηα ζε βάζεηο δεδνκέλσλ, λα δεκηνπξγήζεη εηθφλεο, λα δηαβάζεη θαη λα γξάςεη αξρεία, λα ζπλδεζεί κε απνκαθξπζκέλνπο ππνινγηζηέο. ε γεληθέο γξακκέο νη δπλαηφηεηεο πνπ καο δίλεη είλαη απεξηφξηζηεο. Αξρηθά ε νλνκαζία ηεο ήηαλ PHP/FI απφ ην Forms Interpreter ε νπνία δεκηνπξγήζεθε ην 1995 απφ ηνλ Rasmus Lerdorf σο κηα ζπιινγή απφ Perl scripts πνπ ηα ρξεζηκνπνηνχζε ζηελ πξνζσπηθή ηνπ ζειίδα. Γελ άξγεζε λα ηα εκπινπηίζεη κε ιεηηνπξγίεο επεμεξγαζίαο δεδνκέλσλ κε SQL, αιιά ηα ζεκαληηθά βήκαηα πνπ έθεξαλ θαη ηελ κεγάιε απνδνρή ηεο PHP ήηαλ αξρηθά ε κεηαηξνπή ησλ scripts ζε γιψζζα C θαη κεηέπεηηα ε δσξεάλ παξνρή ηνπ πεγαίνπ θψδηθα κέζσ ηεο ζειίδαο ηνπ ψζηε λα επσθειεζνχλ φινη απφ απηφ πνπ είρε θηηάμεη, αιιά θαη λα ηνλ βνεζήζνπλ ζηελ πεξαηηέξσ αλάπηπμή ηεο Γλσξηκία κε ην Joomla Σν Joomla είλαη ινγηζκηθφ αλνηρηνχ θψδηθα (GNU General Public License) θαη σο ηέηνην αλαπηχζζεηαη θαη ππνζηεξίδεηαη απφ κηα κεγάιε θνηλφηεηα ρξεζηψλ παγθνζκίσο. ηελ πξνζπάζεηα απηή ζπκκεηέρεη θαη ε ειιεληθή θνηλφηεηα ηνπ Joomla, ε νπνία ην έρεη εμειιελίζεη πιήξσο. Ζ ηξέρνπζα έθδνζε ηνπ Joomla είλαη ε θαη κπνξνχκε λα ηε κεηαθνξηψζνπκε δσξεάλ απφ ηνλ ηζηφηνπν Οη θαηαζθεπαζηέο ηνπ Joomla δίλνπλ ηνλ εμήο νξηζκφ γηα ηα CMS: Έλα Σύζηεκα Γηαρείξηζεο Πεξηερνκέλνπ είλαη έλα ινγηζκηθό ην νπνίν παξαθνινπζεί θάζε ηκήκα ηνπ πεξηερνκέλνπ ζηνλ Ιζηόηνπν ζαο, κε παξόκνην ηξόπν πνπ κηα δεκόζηα βηβιηνζήθε παξαθνινπζεί θαη απνζεθεύεη ηα βηβιία ηεο. Τν πεξηερόκελν κπνξεί λα είλαη απιό θείκελν, θσηνγξαθίεο, κνπζηθή, βίληεν, έγγξαθα, ή ζρεδόλ νηηδήπνηε κπνξεί λα ζθεθηεί θάπνηνο. Έλα κεγάιν πιενλέθηεκα ηεο ρξήζεο ελόο CMS είλαη όηη δελ ρξεηάδεζηε ζρεδόλ θαζόινπ ηερληθή θαηάξηηζε ή γλώζε πεξί ηε δηαρείξηζε. Τν CMS δηαρεηξίδεηαη όιν ην πεξηερόκελν ζαο, νπόηε δελ ρξεηάδεηαη λα ην θάλεηε εζείο. Σελίδα 69

70 Σα ηξία βαζηθά ζηνηρεία ζε έλα Joomla website είλαη ην πεξηερφκελν, ηα πξφηππα θαη νη ππνκνλάδεο. Σν πεξηερφκελν είλαη ην βαζηθφ ζηνηρείν ηνπ website, ην πξφηππν ειέγρεη πσο παξνπζηάδεηαη ην πεξηερφκελν ηνπ website θαη νη ππνκνλάδεο πξνζζέηνπλ δπλακηθέο ιεηηνπξγίεο εληφο ησλ νξίσλ ηνπ βαζηθνχ πεξηερνκέλνπ ηεο ζειίδαο. Έλα ζχζηεκα δηαθνκηζηή (server) φπσο είλαη ν Apache ιακβάλεη ηηο αηηήζεηο ησλ ρξεζηψλ θαη ηηο εμππεξεηεί. Με εξσηήκαηα πξνο ηε βάζε ιακβάλεη δεδνκέλα ηα νπνία κνξθνπνηεί θαη απνζηέιιεη ζηνλ εθάζηνηε θπιινκεηξεηή (web browser) ηνπ ρξήζηε. Ο ρξήζηεο, έρεη πξφζβαζε ζην πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο κέζσ ελφο browser, φπσο είλαη ν Internet Explorer ή ν Firefox. Απφ ηε ζηηγκή πνπ είκαζηε εκείο ν δηαρεηξηζηήο, κπνξνχκε λα πξνζζέζνπκε νπνηνδήπνηε θείκελν ή γξαθηθφ, θαη λα δεκηνπξγήζνπκε ηηο δηθέο καο κνλαδηθέο ηζηνζειίδεο. Σν Joomla είλαη έλα απιφ ζηε ρξήζε άιια ηαπηφρξνλα ηζρπξφ CMS. Υξεζηκνπνηείηαη γηα ηε δεκηνπξγία ηζηνηφπσλ, πνπ πνηθίινπλ ζε κέγεζνο θαη ρξήζε. Πξνθεηκέλνπ λα δεκηνπξγήζνπκε ηνλ ηζηφηνπν ηνπ ζρνιείνπ, ρξεζηκνπνηήζακε ηελ έθδνζε ηνπ Joomla Ζ ηζηνξία ηνπ Joomla Σν Joomla δεκηνπξγήζεθε σο απνηέιεζκα ηεο δηάζπαζεο ηνπ development team ηνπ Mambo ζηηο 17 Απγνχζηνπ Σελ επνρή εθείλε, ην φλνκα Mambo ήηαλ εκπνξηθφ ζήκα ηεο Miro International Pvt Ltd, νη νπνίνη απνηεινχζαλ έλα κε θεξδνζθνπηθφ ίδξπκα κε δεδεισκέλν ζθνπφ ηε ρξεκαηνδφηεζε ηνπ έξγνπ θαη ηελ πξνζηαζία απφ κελχζεηο. Σν development team ηνπ Mambo δεκηνχξγεζε κηα ηζηνζειίδα πνπ νλνκάζηεθε OpenSourceMatters κε ζθνπφ λα δηαλέκνπλ πιεξνθνξίεο ζηνπο ρξήζηεο, πξνγξακκαηηζηέο, ζρεδηαζηέο ηζηνζειίδσλ θαη ζηελ θνηλφηεηα γεληθφηεξα. Ο αξρεγφο ηεο νκάδαο, Andrew Eddie, γλσζηφο θαη σο "Masterchief" έγξαςε κηα αλνηρηή επηζηνιή πξνο ηελ Κνηλφηεηα, ε νπνία εκθαλίζηεθε ζην ηκήκα αλαθνηλψζεηο ηνπ δεκφζηνπ θφξνπκ ζην mamboserver.com. Υηιηάδεο άλζξσπνη εληάρζεθαλ ζηελ opensourcematters.org ηζηνζειίδα κέζα ζε κηα κέξα νη πεξηζζφηεξνη γηα λα απνζπάζνπλ ιφγηα ελζάξξπλζεο θαη ζηήξημεο. Χζηφζν, ε Miro CEO Peter Lamont δεκνζίεπζε κηα απάληεζε ζην development team, ζε άξζξν κε ηίηιν "Σν Mambo Open Source Controversy-20 εξσηήζεηο κε ηελ Miro". Σελίδα 70

71 Σν γεγνλφο απηφ δεκηνχξγεζε αληηπαξαζέζεηο εληφο ηεο θνηλφηεηαο ηνπ ειεχζεξνπ ινγηζκηθνχ γηα ηνλ νξηζκφ ηνπ "αλνηθηνχ θψδηθα". Γχν εβδνκάδεο κεηά ηελ αλαθνίλσζε ηνπ Andrew Eddie, νη νκάδεο αλαδηνξγαλψζεθαλ θαη ε θνηλφηεηα εμαθνινχζεζε λα απμάλεηαη. Ο Eben Moglen θαη ην Software Freedom Law Center (SFLC) βνήζεζαλ ηελ βαζηθή νκάδα ηνπ Joomla πνπ αξρίδεη ηνλ Αχγνπζην ηνπ Ζ SFLC ζπλερίζεη λα παξέρεη λνκηθή θαζνδήγεζε γηα ην Joomla. ηηο 18 ηνπ Απγνχζηνπ 2005, γίλεηαη έθθιεζε γηα ηε ζπκβνιή ηεο Κνηλφηεηαο ζην λα πξνηείλεη νλφκαηα γηα ην project. Ζ βαζηθή νκάδα αλέθεξε φηη ζα ιάβεη ηελ ηειηθή απφθαζε γηα ην φλνκα ηνπ project κε βάζε ηα ζηνηρεία ηεο θνηλφηεηαο. Ζ νκάδα ππξήλαο ηειηθά επέιεμε ην φλνκα λα κελ είλαη απφ ηνλ θαηάινγν ησλ νλνκάησλ πνπ πξνηείλνληαη απφ ηελ θνηλφηεηα. Σελ 1ε επηεκβξίνπ 2005, ην λέν φλνκα, "Joomla!", αλαθνηλψζεθε. Σν νπνίν είλαη ε αγγιηθή νξζνγξαθία ηνπ jumla αξαβηθή ιέμε πνπ ζεκαίλεη "φινη καδί" ή "σο ζχλνιν", θαζψο θαη "πξφηαζε". Σν Joomla (Joomla 1.0.0) θπθινθφξεζε ζηηο 16 επηεκβξίνπ Ήηαλ κηα λέα εκπνξηθή απειεπζέξσζε ηνπ Mambo Σν Joomla δεκηνπξγήζεθε ζε ζπλδπαζκφ άιισλ ζθαικάησλ θαη κέηξησλ-δηνξζψζεσλ ζε επίπεδν αζθαιείαο. Κέξδηζε ην Packt Publishing Open Source Content Management System Award ην 2006 θαη ην Υαξαθηεξηζηηθά ηνπ Joomla To Joomla δηαζέηεη αξθεηά ραξαθηεξηζηηθά θαηά ηελ βαζηθή εγθαηάζηαζε. Σα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ joomla ηαπηίδνληαη κε ηα πιενλεθηήκαηά ηνπ σο εθπαηδεπηηθνχ εξγαιείνπ. Μεξηθά απφ απηά είλαη: (North, Barrie M., 2009: 9) Απιή δεκηνπξγία θαη αλαζεψξεζε πεξηερνκέλνπ ρξεζηκνπνηψληαο έλαλ επεμεξγαζηή θεηκέλνπ, Δγγξαθή ρξήζηε θαη δπλαηφηεηα πεξηνξηζκνχ ηεο πξνβνιήο ζειίδσλ, αλάινγα κε ην επίπεδν ρξήζηε, Έιεγρνο ηεο επεμεξγαζίαο θαη ηεο δεκνζίεπζεο πεξηερνκέλνπ βάζεη δηαθφξσλ επηπέδσλ ρξεζηψλ δηαρείξηζεο, Καηακέηξεζε, Σελίδα 71

72 Απιέο θφξκεο επαθήο, Γεκφζηα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία γηα ην site, Ηδησηηθά, αλαιπηηθά ζηαηηζηηθά ζηνηρεία γηα ηελ θπθινθνξία ζην site, Δλζσκαησκέλεο ιεηηνπξγίεο αλαδήηεζεο πεξηερνκέλνπ ζε φιν ην site, , pdf θαη εθηππψζεηο, Πξαθηνξείν εηδήζεσλ RSS, Απιφ ζχζηεκα βαζκνιφγεζεο πεξηερνκέλνπ, Πξνβνιή ηξνθνδνζηψλ εηδήζεσλ απφ άιια site, caching ησλ ζειίδσλ. Οη πην δεκνθηιείο ηχπνη επεθηάζεσλ είλαη: Forum, Blogs, πνιπγισζζηθέο ηζηνζειίδεο, Newsletters κέζσ ειεθηξνληθνχ Σαρπδξνκείνπ, Ζκεξνιφγηα, Γηαρεηξηζηέο ιήςεο εγγξάθσλ θαη κέζσλ, πιινγέο θσηνγξαθηψλ, Φφξκεο, Καηάινγνη θαη πξνθίι ρξεζηψλ Ζ δνκή ηνπ Joomla Έλα web cms απνηειείηαη απφ έλα Front-end θαη έλα Back-end. Σν δεκφζην ηκήκα (Front-end) είλαη ζηελ νπζία απηφ πνπ βιέπνπλ νη επηζθέπηεο θαη νη ζπλδεδεκέλνη ρξήζηεο Σελίδα 72

73 ζην site, δειαδή νη ηειηθνί ρξήζηεο. Μέζα ζην δεκφζην ηκήκα βξίζθνληαη ηα άξζξα, ηα κελνχ θαη γεληθά φια ηα ζηνηρεία πνπ ζέινπκε λα εκθαλίδνληαη ζηελ ηζηνζειίδα καο. Ζ πεξηνρή δηαρείξηζεο ζα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη είλαη ην "εξγαζηήξην" ηνπ Joomla. Πεξηέρεη ην administration layer ηνπ δηθηπαθνχ ηφπνπ γηα ηνπο δηαρεηξηζηέο. Ζ δηακφξθσζε, ε ζπληήξεζε, ν θαζαξηζκφο, ε παξαγσγή ησλ ζηαηηζηηθψλ, θαζψο θαη ε δεκηνπξγία λένπ πεξηερνκέλνπ γίλνληαη φια ζην Back-end απφ εμνπζηνδνηεκέλα άηνκα. Σν Back-end βξίζθεηαη ζε δηαθνξεηηθή δηεχζπλζε URL απφ ηελ ηζηνζειίδα. Κάζε θνξά πνπ κηιάκε γηα δηαρείξηζε, κηιάκε γηα ηελ έμππλε δηαρείξηζε ησλ πθηζηάκελσλ πφξσλ. ε web cms, ηα νλφκαηα ρξεζηψλ απνδίδνληαη ζηα ελδηαθεξφκελα άηνκα θαη θάζε έλα απφ απηά έρεη δηαθνξεηηθά δηθαηψκαηα πξφζβαζεο. Απηφ κπνξεί λα θπκαίλεηαη απφ έλα απιφ εγγεγξακκέλν ρξήζηε κέρξη ηνλ «ππέξ-δηαρεηξηζηή», ν νπνίνο έρεη ηνλ πιήξε έιεγρν ηνπ ηνκέα. ηε ζπλέρεηα κε βάζε ηα δηθαηψκαηα, ε ηζηνζειίδα, εκθαλίδεη δηαθνξεηηθφ πεξηερφκελν. Τπάξρεη δηαζέζηκε επηινγή γηα λα γίλεη επεμεξγαζία ηνπ πεξηερνκέλνπ απεπζείαο ζην Frontend ή ν ρξήζηεο έρεη ην δηθαίσκα λα εξγάδνληαη ζην Back-end. Σν πεξηερφκελν κπνξεί λα έρεη δηάθνξεο κνξθέο. ηελ απινχζηεξε πεξίπησζε, είλαη θείκελν. Χζηφζν, ην πεξηερφκελν κπνξεί επίζεο λα είλαη κηα εηθφλα, κηα ζχλδεζε, έλα κνπζηθφ θνκκάηη, έλα απφζπαζκα απφ κηα εθαξκνγή φπσο ην Google Maps ή έλαο ζπλδπαζκφο φισλ απηψλ. Γηα λα δψζνπκε κηα γεληθή άπνςε ηεο έλλνηαο πεξηερφκελν, κπνξεί λα ελζσκαηψλεηαη ζε δνκέο, γηα παξάδεηγκα, ηα θείκελα ησλ δηαθφξσλ θαηεγνξηψλ απνηεινχλ πεξηερφκελν. Οη θαηεγνξίεο, θπζηθά, είλαη επίζεο πεξηερφκελν ην νπνίν πξέπεη λα δηαρεηξηζηεί. Σα ζπζηαηηθά κέξε, νη ελφηεηεο, ηα πξφηππα θαη ηα πξφζζεηα (plugins) αλαθέξνληαη φιεο σο επεθηάζεηο (extensions). Πξνζθέξνπλ επηπιένλ ιεηηνπξγίεο νη νπνίεο δελ πεξηέρνληαη ζηνλ ππξήλα ηνπ Joomla. Σν Joomla ζαλ web cms πξέπεη λα είλαη επεθηάζηκν θαη ζε ζέζε λα αλαπηπρζεί αλάινγα κε ηηο απαηηήζεηο. Οη επεθηάζεηο πνπ πξνζθέξνπλ επηπιένλ ιεηηνπξγίεο θαη ζπλήζσο έρνπλ ην δηθφ ηνπο ρψξν ζηε δηαρείξηζε ηνπ Joomla νλνκάδνληαη εθαξκνγέο (components). Γηα παξάδεηγκα, ηππηθέο εθαξκνγέο ησλ ηειεπηαίσλ εηψλ είλαη κηα gallery θσηνγξαθηψλ, θαζψο θαη γηα elearning ή forum. ήκεξα ηα πξάγκαηα φπσο ε βειηηζηνπνίεζε κεραλψλ αλαδήηεζεο, ηα δηθαηψκαηα ησλ ρξεζηψλ, πνιιαπιέο κνξθέο ζειίδσλ θαη πνηθίιεο δνκέο πεξηερνκέλνπ γίλνληαη φιν θαη πην ζεκαληηθά. Οη εθαξκνγέο (components) απεηθνλίδνπλ ην πεξηερφκελν ζην "θχξην ζψκα" ηεο ηζηνζειίδαο. Σελίδα 73

74 Έλα πξφηππν είλαη έλα είδνο νπηηθήο απεηθφληζεο πνπ ηνπνζεηείηαη ζηελ θνξπθή ηνπ πεξηερνκέλνπ. Καζνξίδεη ρξψκαηα, γξακκαηνζεηξέο, κεγέζε γξακκαηνζεηξψλ, εηθφλεο θφληνπ, απνζηάζεηο θαη δηαρσξηζκφ ηεο ζειίδαο, κε άιια ιφγηα, φ, ηη έρεη λα θάλεη κε ηελ εκθάληζε κηαο ζειίδαο. Έλα πξφηππν απνηειείηαη απφ ηνπιάρηζηνλ έλα αξρείν HTML γηα ηε δνκή ηεο ζειίδαο θαη έλα αξρείν CSS γηα ηνλ ζρεδηαζκφ. Μπνξεί επίζεο λα έρεη κηα πνιχ πην εθηεηακέλε δνκή, ψζηε λα πξνεηνηκάζεη ην πεξηερφκελν ηνπ Joomla γηα έλα ηειείσο δηαθνξεηηθφ ζθνπφ. Σα πξνζζεηά (plug-ins) είλαη έλα θνκκάηη θψδηθα πξνγξακκαηηζκνχ πνπ είλαη πξνζαξηεκέλα ζε νξηζκέλα ζεκεία ηνπ πιαηζίνπ ηνπ Joomla γηα λα αιιάδνπλ ηε ιεηηνπξγηθφηεηά ηνπ. Έλα plug-in κπνξεί, γηα παξάδεηγκα, λα ρξεζηκνπνηεζεί ζην εζσηεξηθφ πεξηερφκελν ηνπ θεηκέλνπ γηα λα θνξηψζεη ην πεξηερφκελν ελφο ελζέκαηνο (module) ζην θείκελν. Σα plugins ρξεζηκνπνηνχληαη επίζεο ζε κηα νινθιεξσκέλε ηζηνζειίδα αλαδήηεζεο, πξνθεηκέλνπ λα ελζσκαηψζνπλ πξφζζεηα εθαξκνγέο (components). Σα ελζέκαηα (modules) κπνξνχκε λα ηα παξνκνηάζνπκε ζαλ ηα "θνπηηά" κέζα ζηα νπνία εκθαλίδεηαη ην πεξηερφκελν, νη εθαξκνγέο, ηα πξφζζεηα θαη γεληθά φια ηα αληηθείκελα πνπ εκθαλίδνληαη ζην δεκφζην ηκήκα. Οη ξπζκίζεηο πνπ ηζρχνπλ γηα ην ζχλνιν ηνπ δηθηπαθνχ ηφπνπ πξνζδηνξίδνληαη ρξεζηκνπνηψληαο ηε δηακφξθσζε ξπζκίζεσλ. Απηφ πεξηιακβάλεη ην θείκελν ηίηινπ ζην παξάζπξν πεξηήγεζεο, ιέμεηο-θιεηδηά γηα ηηο κεραλέο αλαδήηεζεο, δηαθφπηεο πνπ επηηξέπνπλ ή απαγνξεχνπλ ηε ζχλδεζε ζην site ή ην δηαθφπηε πνπ ζέηεη νιφθιεξν ην site online ή offline θαη πνιιέο άιιεο ιεηηνπξγίεο. Αλαθεθαιαηψλνληαο, κπνξνχκε λα πνχκε φηη ν εθπαηδεπηηθφο έρεη ζηελ δηάζεζε ηνπ αξθεηά εξγαιεία ψζηε λα θαηαθέξεη λα πξνζειθχζεη ην ελδηαθέξνλ ησλ καζεηψλ. Δίλαη ζην ρέξη ηνπ, ινηπφλ, λα πεηξακαηηζηεί κε θαζέλα απφ απηά θαη λα ηα αμηνινγήζεη. Δκείο, ζηελ ζπγθεθξηκέλε δξάζε ρξεζηκνπνηήζακε αξθεηά δηαδηθηπαθά εξγαιεία θαη ηα απνηειέζκαηα ήηαλ ζεηηθά, φπσο απνδεηθλχεηαη ζε επφκελν θεθάιαην. Ζ καζεζηαθή δηαδηθαζία, φηαλ ν εθπαηδεπηηθφο ρξεζηκνπνηεί δηαδηθηπαθά ζπλεξγαηηθά εξγαιεία, ραξαθηεξίδεηαη απφ δηάρπζε πιεξνθνξίαο, ζπλεξγαζία, ζπλεηζθνξά, αιιειεμάξηεζε θαη νκαδηθφ πλεχκα. «ε απηφ ην πιαίζην ε επηθνηλσλία ηεο γλψζεο-πιεξνθνξίαο απφ κνλνδηάζηαηε θαη πεξηνξηζκέλε ζην ρψξν θαη ην ρξφλν, κεηαζρεκαηίδεηαη ζε πνιπδηάζηαηε θαη πέξα απφ ρσξηθά θαη ρξνληθά φξηα» (Koulountzos & Seroglou 2007b). Σελίδα 74

75 Κεθάιαην 5 ν ρνιηθέο Ηζηνζειίδεο Σν δηαδίθηπν απνηειεί έλα παγθφζκην κέζν επηθνηλσλίαο θαη έθθξαζεο κε ρξήζηεο πνπ απμάλνληαη θαζεκεξηλά κ εθζεηηθφ βαζκφ. Άλζξσπνη θάζε ειηθίαο - γεληάο απφ θάζε κνξθσηηθφ, θνηλσληθφ θαη νηθνλνκηθφ επίπεδν θάλνπλ ρξήζε ησλ ππεξεζηψλ ηνπ δηαδηθηχνπ κε ζθνπφ ηελ ελεκέξσζε, εθπαίδεπζε, ςπραγσγία, επηθνηλσλία, αιιά θαη επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα. χκθσλα κε ην «Παξαηεξεηήξην γηα ηελ Κνηλσλία ηεο Πιεξνθνξίαο» ε επξπδσληθή δηείζδπζε ζηελ Διιάδα αλέξρεηαη ζηα επίπεδα ηνπ 18,6%, παξνπζηάδνληαο αχμεζε θαηά 20,1% ζε ζρέζε κε ην αληίζηνηρν δηάζηεκα ηνπ πξνεγνχκελνπ έηνπο. ε ζρέζε κε ηελ ππφινηπε Δπξψπε, κε βάζε ηα ζηνηρεία πνπ δεκνζηνπνηήζεθαλ ζηελ ηειεπηαία έθζεζε ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο γηα ηελ Πξφνδν ηεο Αγνξάο Ζιεθηξνληθψλ Δπηθνηλσληψλ ζηελ Δπξψπε θαηά ην 2009, ε Διιάδα θαηαιακβάλεη ηελ 23 ε ζέζε ζηα 27 θξάηε-κέιε ζε φξνπο επξπδσληθήο δηείζδπζεο ηελ Ηδηαίηεξα εληππσζηαθφ απνηειεί ην πνζνζηφ ρξήζεο ηνπ δηαδηθηχνπ απφ ηηο λεαξέο ειηθίεο κε ζρεδφλ 8 ζηνπο 10 Έιιελεο έθεβνπο λα δειψλνπλ φηη ην ρξεζηκνπνηνχλ απηφ ηνλ θαηξφ ζχκθσλα κε ηελ πξφζθαηε έξεπλα WEB ID ηεο Focus Bari γηα ηε ρξήζε ηνπ Γηαδηθηχνπ ζηελ Διιάδα 4. Ζ ίδηα έξεπλα θαηαιήγεη φηη νη θχξηνη ιφγνη ρξήζεο ηνπ Internet είλαη ε αλαδήηεζε πιεξνθνξηψλ γηα ςπραγσγία/δηαζθέδαζε, επαγγεικαηηθά ζέκαηα, εηδήζεηο θαη ε αληαιιαγή . Με βάζε ηηο πξναλαθεξζείζεο κειέηεο θαη ηελ εκπεηξία καο θαηαιήγνπκε ζην ζπκπέξαζκα φηη ε ζεκεξηλή γεληά εθκεηαιιεχεηαη ζην έπαθξν ηηο ππεξεζίεο ηνπ δηαδηθηχνπ, επνκέλσο ε ελζσκάησζε ηνπ ζην ζχγρξνλν ζρνιείν απνηειεί κνλφδξνκν. Με νξίδνληα πξσηνπνξίαο πνιιά ζρνιεία μεθίλεζαλ δεηιά δεηιά θαη απφ λσξίο ηελ δηαδηθηπαθή πξνβνιή ηνπο, παξέρνληαο πιεξνθνξίεο, θαζψο θαη έλα λέν θαλάιη επηθνηλσλίαο ζηνπο καζεηέο, γνλείο θαη ζηνπο δαζθάινπο ηνπο. Χο 1ε θαηαγεγξακκέλε παξνπζία ζρνιηθψλ ηζηνζειίδσλ ζην Γηαδίθηπν αλαθέξνληαη απηέο ηνπ 13νπ θαη 21νπ Γεκνηηθνχ ρνιείνπ Κεξαηζηλίνπ (1997) θαη ηνπ 7νπ θαη 11νπ Γεκνηηθνχ ρνιείνπ Γιπθάδαο (Καξάκελαο 2001) γηα ηελ Πξσηνβάζκηα Δθπαίδεπζε θαη ε αληίζηνηρε ηνπ Σελίδα 75

76 6νπ Γπκλαζίνπ εξξψλ (1995) γηα ηε Γεπηεξνβάζκηα Δθπαίδεπζε. Απηή ε ηάζε ζπλερίζηεθε θαη αθνκνηψζεθε θαη απφ άιια ζρνιεία ελψ απφ ηηο αξρέο ηνπ 2000 ην Παλειιήλην ρνιηθφ Γίθηπν 5 δεκηνχξγεζε ηηο απαξαίηεηεο ππνδνκέο, έηζη ψζηε φια ηα ζρνιεία ηεο ρψξαο λα έρνπλ πξφζβαζε ζηηο «λέεο» ππεξεζίεο ηνπ δηαδηθηχνπ. ηελ αξρή απηήο ηεο πνξείαο έλαο θαινζρεδηαζκέλνο ηζηνρψξνο απιά «έθηαλε» θαη έδηλε ηελ εληχπσζε ηνπ επαγγεικαηηζκνχ θαη ηνπ ζεβαζκνχ ηνπ ζρνιείνπ πξνο ηελ θνηλφηεηα ηνπ. ηελ πνξεία φκσο, παξαηεξήζεθε φηη απηφ απφ κφλν ηνπ δελ ήηαλ αξθεηφ. Νέεο πξνθιήζεηο πνπ αθνξνχζαλ ην ζρεδηαζκφ ησλ ηζηνζειίδσλ, φπσο ην πιεξνθνξηαθφ πιηθφ, ηελ επρξεζηία, ηελ αλαηξνθνδφηεζε, ηελ επηθνηλσλία, θ.α. εκθαλίζηεθαλ, ζπλεπψο πξνέθπςε ε αλάγθε γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ ηζηνζειίδσλ. Ζ παξνπζία ινηπφλ ελφο ζρνιείνπ ζην δηαδίθηπν δελ είλαη απιή ππφζεζε. Ο ππεχζπλνο γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ ζρνιηθψλ ηζηνζειίδσλ ζα πξέπεη λα εμεηάζεη πνιχ θαιά ηα εξγαιεία θαη ηηο κεζφδνπο πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζεη, ηηο πιεξνθνξίεο πνπ ζα παξέρεη ζην θνηλφ, ηελ αλαλέσζε απηψλ ζε ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα θαζψο θαη ην πσο ζα δεκηνπξγήζεη ζρέζεηο κε ηνπο ελ δπλάκεη επηζθέπηεο (γνλείο, καζεηέο, δαζθάινπο). χκθσλα κε έξεπλα ζρεηηθά κε ηνπο ζρνιηθνχο δηαδηθηπαθνχο ηφπνπο ζηελ Διιάδα απνδεηθλχεηαη φηη «νη ζρνιηθέο κνλάδεο πνπ δηαζέηνπλ ελεξγέο ηζηνζειίδεο ζην Γηαδίθηπν πεξηνξίδνληαη ζην 9,40%» (Εαθφπνπινο-αινληθίδεο-Σεξδίδεο-Φηιηππηάδεο, 2009). Σν πνζνζηφ απηφ θαληάδεη ηδηαίηεξα ρακειφ, εάλ ιεθζεί ππφςε ε πιεζψξα αλαθνξψλ παηδαγσγψλ θαη άιισλ εξεπλεηψλ, πνπ ηνλίδνπλ ηηο παηδαγσγηθέο δπλαηφηεηεο πνπ κπνξεί λα παξέρεη ην Γηαδίθηπν θαη ηδηαίηεξα νη ζρνιηθέο ηζηνζειίδεο ζηελ αλάπηπμε δεμηνηήησλ επηθνηλσλίαο, ζπλεξγαζίαο θαη εμνηθείσζεο κε ηηο Σερλνινγίεο ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ηεο Δπηθνηλσλίαο (ΣΠΔ) ζηελ πξάμε (Νηξελνγηάλλε, 2001), ζηε δεκηνπξγία θηλήηξσλ γηα κάζεζε, ζηελ αληαιιαγή απφςεσλ θαη εκπεηξηψλ, ζηελ παξνπζίαζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ έξγνπ θαη ησλ ζρνιηθψλ δξαζηεξηνηήησλ, ζηε ζπλεξγαζία ζρνιείσλ, καζεηψλ θαη εθπαηδεπηηθψλ (Σδηκνγηάλλεο & ηφξεληα 2007: ). Πνζνζηφ πνπ δίλεη κηα απνγνεηεπηηθή εηθφλα γχξσ απφ ηε ρξήζε ησλ δηαδηθηπαθψλ ηφπσλ ζηελ ειιεληθή ζρνιηθή επηθξάηεηα. Πνιινί εξεπλεηέο αμηνινγνχλ ζεηηθά ηε ρξήζε ηνπ Internet ζην ρψξν ηεο εθπαίδεπζεο. Αλαγλσξίδνπλ φηη πξνζθέξεη πνιιαπιέο δπλαηφηεηεο επηθνηλσλίαο θαη ζπλεξγαζίαο (Honey & Henriguez, 1993, Gordin, 1996) θαη βειηηψλεη ηηο επηθνηλσληαθέο 5 Σελίδα 76

77 δεμηφηεηεο ησλ καζεηψλ (Reed, 1996: ). Παξέρεη πξφζβαζε ζε πιεξνθνξίεο θαη απμάλεη ηηο εξεπλεηηθέο θαη αλαιπηηθέο δεμηφηεηεο (Honey & Henriguez, 1993). Παξέρεη ζηνπο καζεηέο ηε δπλαηφηεηα λα έξζνπλ ζε επαθή κε λέεο απζεληηθέο καζεζηαθέο εκπεηξίεο (Alexander, 1996). Πξνζθέξεη ζηνπο καζεηέο δπλαηφηεηεο δεκνζίεπζεο ησλ δηθψλ ηνπο θεηκέλσλ εχθνια θαη γξήγνξα γεγνλφο πνπ έρεη σο απνηέιεζκα ηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ησλ γξαπηψλ ηνπο (Cohen & Riel, 1989: & Perrone, 1996). Σν δηαδίθηπν παξέρεη πνιιέο ελαιιαθηηθέο κνξθέο επηθνηλσλίαο δίλνληαο ηε δπλαηφηεηα ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο λα επηθνηλσλνχλ κε ζπλαδέιθνπο ηνπο θαη κε άιινπο εηδηθνχο ζην ρψξν ηνπο απφ φιν ηνλ θφζκν (Honey & Henriguez, 1993). Γηεπθνιχλεη ηελ πξφζβαζε ζε κνπζεία, βηβιηνζήθεο, βάζεηο δεδνκέλσλ, θαη άιιεο άηππεο πεγέο γλψζεηο. Πξνζθέξεη λέεο δπλαηφηεηεο αλεχξεζεο επηπιένλ πιεξνθνξηψλ, εθαηνληάδσλ ζρεδίσλ καζεκάησλ θαη ελαιιαθηηθψλ δηδαθηηθψλ ζηξαηεγηθψλ. Πξνζθέξεη επίζεο ηε δπλαηφηεηα λα κνηξαζηνχλ κε ζπλαδέιθνπο ηηο δηθέο ηνπο εξγαζίεο. Σν παξφλ θεθάιαην εζηηάδεη ζηα θξηηήξηα πνηφηεηαο ησλ ζρνιηθψλ ηζηνζειίδσλ ζχκθσλα κε ηελ δηεζλή βηβιηνγξαθία θαη ζηηο αξρέο ζρεδίαζεο ηνπ πεξηερνκέλνπ. Πξηλ μεθηλήζνπκε ηελ ζρεδίαζε ηεο ηζηνζειίδαο ηνπ ζρνιείνπ καο έπξεπε λα κειεηήζνπκε ηηο γεληθέο αξρέο θαη λα είκαζηε γλψζηεο ησλ θξηηεξίσλ πνηφηεηαο κε δηεζλή αλαγλψξηζε. Δπηπξφζζεηνο ζηφρνο είλαη λα πξνηείλεη ηα ζεκεία πνπ θξίλνληαη ηδηαίηεξεο πξνζνρήο κε ζθνπφ λα δνζνχλ απαληήζεηο γηα ην πψο ζα πξέπεη λα θαηαζθεπαζηεί έλαο πξφηππνο ζρνιηθφο ηζηνρψξνο πνπ λα πιεξνθνξεί, λα επηθνηλσλεί θαη λα παξνπζηάδεη ηελ πιήξε εηθφλα ηνπ ζρνιείνπ ψζηε ηειηθά λα απνηειεί πφιν έιμεο γηα ηελ θνηλφηεηα ηνπ. 5.1 Ννκνζεηηθό θαη δηνηθεηηθό πιαίζην ζρεηηθά κε ηε ιεηηνπξγία ζρνιηθώλ ηζηνζειίδσλ. Πξηλ πξνρσξήζνπκε ζηελ δνκή θαη ζρεδίαζε ηνπ ζρνιηθνχ ηζηνρψξνπ, επηρεηξήζεθε λα εληνπηζηεί ην λνκνζεηηθφ θαη δηνηθεηηθφ πιαίζην πνπ δηέπεη ηε ιεηηνπξγία ηνπο. Γηαπηζηψζεθε πσο ε κφλε αλαθνξά ζε θαλφλεο ιεηηνπξγίαο ζρνιηθψλ ηζηνζειίδσλ είλαη νη φξνη δεκνζίεπζεο ηζηνζειίδσλ ηνπ ΠΓ (πξνζβάζηκνη ζηε δηεχζπλζε Οδεγίεο ρξήζεο ππεξεζηψλ ΠΓ > Γεκνζίεπζε Ηζηνζειίδσλ > ξνη δεκνζίεπζεο ηζηνζειίδσλ). Οη θαλφλεο απηνί πεξηιακβάλνπλ ηηο βαζηθέο αξρέο δεκνζίεπζεο θαη ρξήζεο ςεθηαθνχ πιηθνχ ζην Γηαδίθηπν, φπσο απηέο πεξηγξάθνληαη ζηελ θείκελε ειιεληθή λνκνζεζία (θπξίσο Ν. 3471/2006 "Πξνζηαζία Σελίδα 77

78 Γεδνκέλσλ Πξνζσπηθνχ Υαξαθηήξα" θαη Ν. 3431/2006 "Πεξί Ζιεθηξνληθψλ Δπηθνηλσληψλ θαη Άιιεο Γηαηάμεηο"). Χο πξνο ην δηνηθεηηθφ πιαίζην επίζεο δελ ππάξρεη θακία ζρεηηθή εγθχθιηνο (ππεχζπλνο ζεσξείηαη ιφγσ ζέζεο ν δηεπζπληήο ηεο ζρνιηθήο κνλάδαο), παξφιν πνπ ν ζρνιηθφο δηαδηθηπαθφο ηφπνο απνηειεί ην «ςεθηαθφ πξφζσπν» ηεο ζρνιηθήο κνλάδαο δεκφζηαο ππεξεζίαο ζην Γηαδίθηπν. Κη εάλ ζεσξεζεί πσο ε ζρεηηθή λνκνζεζία εμαζθαιίδεη ή ηνπιάρηζηνλ κπνξεί λα ειέγμεη ηε λνκηκφηεηα ηνπ πεξηερνκέλνπ ησλ ζρνιηθψλ ηζηνζειίδσλ, ηφηε απηφ πνπ ζίγνπξα απνπζηάδεη είλαη ν θαζνξηζκφο ησλ παηδαγσγηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ απηνχ ηνπ πεξηερνκέλνπ θαη πξνηάζεηο γηα ηνλ ηξφπνπο αμηνπνίεζήο ηνπ. Μάιηζηα ην πληνληζηηθφ πκβνχιην ηνπ Παηδαγσγηθνχ Ηλζηηηνχηνπ κε ηελ πξάμε 46/ , ζέηεη ζε ακθηζβήηεζε ηελ θαηαιιειφηεηα ηνπ πεξηερνκέλνπ ησλ ππαξρφλησλ εθπαηδεπηηθψλ δηαδηθηπαθψλ ηφπσλ απνθαζίδνληαο: «δηεπζχλζεηο πνπ παξαπέκπνπλ ζε αηνκηθέο ηζηνζειίδεο ή ηζηνιφγηα δελ είλαη δπλαηφλ λα αλαγξάθνληαη ή λα αλαθέξνληαη ζην δηδαθηηθφ-εθπαηδεπηηθφ πιηθφ πνπ απεπζχλεηαη ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο.» Έηζη ινηπφλ, γίλεηαη θαλεξφ πσο νη ζρνιηθνί δηαδηθηπαθνί ηφπνη δεκηνπξγνχληαη κε πξνζσπηθή πξσηνβνπιία ησλ εθπαηδεπηηθψλ ησλ ζρνιείσλ, αθνχ δελ ππάξρνπλ θαηεπζπληήξηεο γξακκέο απφ ηνπο ζεζκηθνχο θνξείο. Έλα βήκα παξαπέξα έρεη πξνρσξήζεη ε Τπεξεζία Γηαδηθηχνπ ηνπ ππνπξγείνπ Παηδείαο θαη Πνιηηηζκνχ ηεο Κππξηαθήο Γεκνθξαηίαο, ε νπνία ζηελ πξνζπάζεηα ηεο λα ελεκεξψζεη θαη λα ζηεξίμεη ηελ πξνζπάζεηα ησλ ζρνιείσλ γηα δεκηνπξγία θαη δεκνζηνπνίεζε ησλ ηζηνζειίδσλ ηνπο ζην δηαδίθηπν έρεη πξνβεί ζηε δεκηνπξγία ελφο θψδηθα δενληνινγίαο πξνο απνθπγή δπζάξεζησλ θαηαζηάζεσλ. ηφρνο ηνπ θψδηθα δενληνινγίαο (βιέπε παξαθάησ 5.2 Κψδηθαο Γενληνινγίαο), είλαη ε πξνζηαζία ησλ καζεηψλ, ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη ηνπ Τπνπξγείνπ Παηδείαο θαη Πνιηηηζκνχ, ψζηε κε ηελ ηήξεζε ηνπ λα δηαζθαιίδεηαη ε ειεχζεξε δηαθίλεζε ηδεψλ θαη αληηιήςεσλ θαη ε ιεηηνπξγία ηνπ δηαδηθηχνπ λα κελ θαηαζηξαηεγείηαη αιιά νχηε θαη λα πεξηνξίδεηαη Κώδηθαο Γενληνινγίαο Ζ Τπεξεζία Γηαδηθηχνπ ηνπ ππνπξγείνπ Παηδείαο θαη Πνιηηηζκνχ ηεο Κππξηαθήο Γεκνθξαηίαο, ζηελ πξνζπάζεηα ηεο λα ελεκεξψζεη θαη λα ζηεξίμεη ηελ πξνζπάζεηα ησλ 6 Υπ. Παιδείας και Πολιηιζμού ηης Κσπριακής Γημοκραηίας, Γνζη Γημοηικής Δκπαίδεσζης, «Κώδικας Γεονηολογίας και Βαζικές Αρτές Στεδιαζμού Στολικής Ιζηοζελίδας» Σελίδα 78

79 ζρνιείσλ γηα δεκηνπξγία θαη δεκνζηνπνίεζε ησλ ηζηνζειίδσλ ηνπο ζην δηαδίθηπν έρεη πξνβεί ζηε δεκηνπξγία ελφο θψδηθα δενληνινγίαο πξνο απνθπγή δπζάξεζησλ θαηαζηάζεσλ. Βαζηθφ κέιεκα ηνπ θψδηθα δενληνινγίαο είλαη ε πξνζηαζία ησλ καζεηψλ, ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη ηνπ Τπνπξγείνπ Παηδείαο θαη Πνιηηηζκνχ, ψζηε κε ηελ ηήξεζε ηνπ λα δηαζθαιίδεηαη ε ειεχζεξε δηαθίλεζε ηδεψλ θαη αληηιήςεσλ θαη ε ιεηηνπξγία ηνπ δηαδηθηχνπ λα κελ θαηαζηξαηεγείηαη αιιά νχηε θαη λα πεξηνξίδεηαη 7. χκθσλα κε ην Τπνπξγείν Παηδείαο θαη Πνιηηηζκνχ ηεο Κππξηαθήο Γεκνθξαηίαο, ν δεθάινγνο ηνπ θψδηθα δενληνινγίαο απαξηίδεηαη απφ ηνπο παξαθάησ θαλφλεο νδεγίεο: 1. Απνθπγή δεκνζηνπνίεζεο πξνζσπηθψλ δεδνκέλσλ ησλ καζεηψλ θαη ησλ εθπαηδεπηηθψλ φπσο: Γηεπζχλζεηο Σειέθσλα Ζιεθηξνληθέο δηεπζχλζεηο Οηθνλνκηθή θαηάζηαζε Οηθνγελεηαθή θαηάζηαζε Πξνζσπηθά ελδηαθέξνληα 2. Απνθπγή δεκνζηνπνίεζεο επαίζζεησλ δεδνκέλσλ θαη πνπ αθνξνχλ ηε θπιεηηθή ή εζληθή πξνέιεπζε, ηα πνιηηηθά θξνλήκαηα, ηηο ζξεζθεπηηθέο ή θηινζνθηθέο πεπνηζήζεηο, ηε ζπκκεηνρή ζε έλσζε, ζσκαηείν θαη ζπλδηθαιηζηηθή νξγάλσζε, ηελ πγεία, ηελ εξσηηθή δσή θαη εξσηηθφ πξνζαλαηνιηζκφ, θαζψο θαη ηα ζρεηηθά κε πνηληθέο δηψμεηο ή θαηαδίθεο. (Νφκνο 138(Η) ηνπ 2001 ηεο Κππξηαθήο Γεκνθξαηίαο «Ο Πεξί Δπεμεξγαζίαο Γεδνκέλσλ Πξνζσπηθνχ Υαξαθηήξα (Πξνζηαζία ηνπ αηφκνπ) Νφκνο».) 3. Έγθξηζε απφ ηνπο γνλείο γηα δεκνζηνπνίεζε ζην δηαδίθηπν θσηνγξαθηθνχ πιηθνχ ζην νπνίν απεηθνλίδνληαη ηα παηδηά ηνπο. 4. Απνθπγή δεκνζηνπνίεζεο «επαίζζεηνπ» πεξηερνκέλνπ φπσο ζνβηληζηηθψλ ή εζληθηζηηθψλ απφςεσλ ή άιισλ αθξαίσλ πνιηηηθψλ πεπνηζήζεσλ. 5. Με δεκνζηνπνίεζε απνηειεζκάησλ εξεπλψλ πνπ ζίγνπλ ηελ θνηλσληθή πξνέιεπζε ησλ καζεηψλ ή ηελ νηθνγελεηαθή ηνπο θαηάζηαζε. 6. Με ρξεζηκνπνίεζε πβξηζηηθήο γιψζζαο θαη απνθπγή ρξήζεο ελλνηψλ ή ιέμεσλ πνπ πξνζβάιινπλ. (π.ρ. γχθηνο) 7 Υπ. Παιδείας και Πολιηιζμού ηης Κσπριακής Γημοκραηίας, Γνζη Γημοηικής Δκπαίδεσζης, «Κώδικας Γεονηολογίας και Βαζικές Αρτές Στεδιαζμού Στολικής Ιζηοζελίδας» Σελίδα 79

80 7. Απνθπγή πεξηερνκέλνπ πνπ πξνζβάιιεη ηνπο καζεηέο ή ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ηνπ ζρνιείνπ ή Σκήκαηα ηνπ Τπνπξγείνπ Παηδείαο θαη Πνιηηηζκνχ ή άιια θπβεξλεηηθά ηκήκαηα ή πξφζσπα. 8. Με ρξεζηκνπνίεζε θσηνγξαθηψλ ή εηθφλσλ ή ζρεδίσλ κε πξνζβιεηηθφ πεξηερφκελν. 9. Απνθπγή πεξηερνκέλνπ πνπ λα θσηνγξαθίδεη δεκφζηα πξφζσπα ή ζεζκνχο ή θνξείο. 10. Με ηνπνζέηεζε ππεξζπλδέζκσλ (hyperlinks) θαη δηαθεκηζηηθψλ εηθνληδίσλ (banners) πνπ πξνσζνχλ ή δηαθεκίδνπλ πξντφληα θαη ππεξεζίεο πξνζθεξφκελεο απφ εκπνξηθέο εηαηξείεο ή άιισλ ηδησηηθψλ νξγαληζκψλ κε νηθνλνκηθφ ή άιιν ζπκθέξνλ. Καηά αληηζηνηρία κε ηνλ παξαπάλσ θψδηθα δενληνινγίαο ηνπ ππνπξγείνπ Παηδείαο θαη Πνιηηηζκνχ ηεο Κππξηαθήο Γεκνθξαηίαο, ην Παλειιήλην ρνιηθφ Γίθηπν (ΠΓ) 8 έρεη εθδφζεη ηνπο παξαθάησ φξνπο δεκνζίεπζεο ζρνιηθψλ ηζηνζειίδσλ 9 : 1. Σα ζηνηρεία θαη ην πεξηερφκελν ηνπο λα κελ πξνζβάιινπλ άιινπο ρξήζηεο ηνπ Παλειιελίνπ ρνιηθνχ Γηθηχνπ θαη ηνπ δηαδηθηχνπ γεληθφηεξα, θαη λα αθνινπζνχλ ηνπο λφκνπο, ηα ρξεζηά ήζε θαη ηα ήζε ρξήζεο ηνπ δηαδηθηχνπ. 2. Σα ζηνηρεία δελ ζα πεξηέρνπλ δηαθεκηζηηθή, παξά κφλν ελεκεξσηηθήπιεξνθνξηαθή ρξνηά. 3. Ο ρξήζηεο λα έρεη θαηαβάιεη επαξθείο πξνζπάζεηεο απνκάθξπλζεο ηψλ (viruses) ή άιισλ ζηνηρείσλ πνπ κπνξεί λα βιάςνπλ ηνλ δηθηπαθφ ηφπν ηνπ ΠΓ ή άιινπο ρξήζηεο ηνπ δηαδηθηχνπ. 4. Σα ζηνηρεία πνπ δεκνζηεχνληαη δελ ζα πξέπεη λα είλαη αιινησκέλα απφ ηνλ ρξήζηε πνπ θάλεη ηελ δεκνζίεπζε ή ελ γλψζεη ηνπ απφ άιινπο. Σα ζηνηρεία ζα ζέβνληαη ηα αλζξψπηλα δηθαηψκαηα θαη ηηο δηάθνξεο κεηνλφηεηεο. 5. Σα ζηνηρεία πνπ παξέρνληαη κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απφ ην ΠΓ, ρσξίο θακία λνκηθή απαίηεζε απφ ηνλ ρξήζηε πνπ ηα παξέρεη ή άιινπο, ελαληίνλ ηνπ ΠΓ Σελίδα 80

81 5.3 Γεληθέο αξρέο επρξεζηίαο ηζηνζειίδσλ «Ζ έλλνηα ηεο Δπρξεζηίαο, παξά ην γεγνλφο φηη είλαη δχζθνιν λα απνθξπζηαιισζεί ζε έλαλ θαη κφλν πεξηεθηηθφ νξηζκφ, γίλεηαη εχθνια θαηαλνεηή αλ ηνπνζεηεζεί ζην επξχηεξν πιαίζην ηεο επηθνηλσλίαο θαη δηάδξαζεο αλζξψπνπ-κεραλήο, σο κηα έλλνηα πνπ πεξηιακβάλεη φιεο ηηο παξακέηξνπο πνπ θαζηζηνχλ ηα ηερλνινγηθά εξγαιεία εχθνια ζηε ρξήζε ηνπο, ρσξίο λα απαηηνχληαη εηδηθή εθπαίδεπζε ή δεμηφηεηεο. Χο εθ ηνχηνπ, γίλεηαη ζαθήο ν θαζνξηζηηθφο ξφινο ηεο Δπρξεζηίαο ζην ζχγρξνλν ηερλνινγηθφ πνιηηηζκφ φπνπ πιείζηεο φζεο θαζεκεξηλέο ελέξγεηεο θαη αζρνιίεο πεξηιακβάλνπλ ηελ εξγαιεηαθή ρξήζε κεραλψλ θαη Μέζσλ» 10. Με ηελ επξχηεξε δηάδνζε ηνπ δηαδηθηχνπ ην δήηεκα ηεο επρξεζηίαο ησλ ηζηνρψξσλ, απνηειεί έλα λέν εξεπλεηηθφ θιάδν ηνπ ηνκέα ηεο επρξεζηίαο. Βαζηθέο ζπληζηψζεο πνπ επεξεάδνπλ ην βαζκφ ηεο επρξεζηίαο ελφο ηζηνρψξνπ απνηεινχλ ν αηζζεηηθφο ζρεδηαζκφο, ε ιεηηνπξγηθφηεηα, ε εξγνλνκία, ε πξνζβαζηκφηεηα θαη ε πινεγεζηκφηεηα ηνπ θαη σο επαθφινπζν, δηακνξθψλνπλ ηελ επηθνηλσληαθή εκπεηξία ηνπ ηειηθνχ ρξήζηε θαη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ Μέζνπ 11. Σν θαίξην δήηεκα γηα ηελ παξνρή ελφο επξχηεξνπ πεδίνπ πξνζβαζηκφηεηαο είλαη ν ζρεδηαζκφο ελφο ζπζηήκαηνο πνιιαπιψλ παξνπζηάζεσλ ηεο πιεξνθνξίαο, έηζη ψζηε νη ρξήζηεο πνπ αληηκεησπίδνπλ θάπνηνπ είδνπο πξφβιεκα (αηζζεηεξηαθφ ή θηλεηηθφ) λα κπνξνχλ λα επηιέμνπλ ηελ θαηαιιειφηεξε γη απηνχο πξφζβαζε. Ο πξνζαλαηνιηζκφο είλαη κηα πεξαηηέξσ ηδηφηεηα ε νπνία επηηξέπεη, ζε θάζε βήκα ηεο πνξείαο πινήγεζεο, λα κάζνπκε πνην είλαη ην ηξέρνλ ηκήκα ή θεθάιαην πιεξνθνξηψλ, ψζηε λα είλαη εχθνιν θαη εθηθηφ λα κπνξνχκε λα αλαηξέμνπκε ζηνλ αξηζκφ ησλ πξνεγνχκελσλ βεκάησλ ηεο δηαδηθαζίαο ή λα αλαδεηήζνπκε έλα λέν ηκήκα ή θεθάιαην. ηνηρεία πνπ επηηξέπνπλ ηελ νπηηθνπνίεζε ηεο εμέιημεο ηεο πινήγεζεο κεηψλνπλ ην γλσζηηθφ θφξην θαη βειηηψλνπλ ηε δηαληίδξαζε. Οη δχν απηέο ηδηφηεηεο εμαξηψληαη απφ ηνλ απνηειεζκαηηθφ ζρεδηαζκφ ησλ ζπλδέζεσλ αιιά θαη ησλ θαηάιιεισλ ππνδειψζεσλ ησλ ζειίδσλ, νη νπνίεο θαη απνηεινχλ ηε δνκή πινήγεζεο. Με άιια ιφγηα, ε ρξεζηηθφηεηα κηαο ηζηνζειίδαο απαηηεί ν ρξήζηεο λα είλαη ζε ζέζε λα αλαγλσξίδεη εχθνια ηε ινγηθή ηεο δνκή, δειαδή ηνλ ηξφπν νξγάλσζεο ηεο πιεξνθνξίαο. Παξνρή πνιιαπιψλ ηξφπσλ πξφζβαζεο γηα ην ίδην πεξηερφκελν. Απηφ 10 Γιαννακοσλόποσλος Α & Μακρής Τ., «Προδιαγραθές Δστρηζηίας Ιζηοτώρων ιζηοτώρων - Αρτές και Σημεία Δλέγτοσ», σπό έκδοζη αρτείο: «Web usability_v0 9.doc» 11 Γιαννακοσλόποσλος Α & Μακρής Τ., «Προδιαγραθές Δστρηζηίας Ιζηοτώρων ιζηοτώρων - Αρτές και Σημεία Δλέγτοσ», σπό έκδοζη αρτείο: «Web usability_v0 9.doc» Σελίδα 81

82 κεηψλεη ηνλ αξηζκφ ησλ απαηηνχκελσλ θηλήζεσλ. Αλ ε ηζηνζειίδα απνηειείηαη απφ έλα κεγάιν αξηζκφ ζειίδσλ, ζα πξέπεη λα πξνζθέξνληαη ζηνπο ρξήζηεο ζπγθεθξηκέλα εξγαιεία πινήγεζεο. χκθσλα κε ηελ εξγαζία «Πξνδηαγξαθέο Δπρξεζηίαο Ηζηνρψξσλ - Αξρέο θαη εκεία Διέγρνπ», (Γηαλλαθνπιφπνπινο & Μαθξήο, 2009) νη αθφινπζεο Γεληθέο Αξρέο Δπρξεζηίαο Ηζηνρψξσλ είλαη θαηαλεκεκέλεο ζε δέθα ελφηεηεο ζπλαθψλ κεηαμχ ηνπο νδεγηψλ. Γηα ηελ θάζε κία ελφηεηα θαηαγξάθνληαη ζπγθεθξηκέλα εκεία Διέγρνπ. 1. Βειηηζηνπνίεζε Δκπεηξίαο Υξήζηε. Ζ εκπεηξία ηνπ ρξήζηε πξέπεη λα είλαη βειηηζηνπνηεκέλε: Πην ζπγθεθξηκέλα, ε γιψζζα (φξνη, εληνιέο θ.ιπ.) πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηνλ ηζηνρψξν πξέπεη λα είλαη απιή θαη θαηαλνεηή απφ ηνπο ρξήζηεο, θαη λα ππάξρεη ελεκέξσζε γηα ηα απνηειέζκαηα ησλ δηαδξαζηηθψλ ελεξγεηψλ ηνπο (π.ρ. ρξφλνο κεηαθνξάο ή κέγεζνο αξρείσλ, πξννξηζκνί ζπλδέζκσλ, απαηηνχκελν πξφζζεην ινγηζκηθφ, ζηνηρεία πνπ έρνπλ ππνβιεζεί θ.ά.). 2. Πξνδηαγξαθέο γηα ηνλ Παγθόζκην Ηζηό (Web Standards). Οη ηζηνρψξνη πξέπεη λα αθνινπζνχλ ηηο δηεζλείο πξνδηαγξαθέο γηα ηνλ Παγθφζκην Ηζηφ: Γηα ηελ επρξεζηία ελφο ηζηνρψξνπ, πξέπεη ε θαηαζθεπή ηνπ λα ηθαλνπνηεί ηηο πξνδηαγξαθέο ηνπ Παγθφζκηνπ Ηζηνχ, φπσο απηέο έρνπλ θαζηεξσζεί ζχκθσλα κε ην World Wide Web Consortium (W3C) θαη ηνπο νξγαληζκνχο πξνηχπσλ (π.ρ. πξέπεη λα είλαη θαηαζθεπαζκέλνο ψζηε λα είλαη ζπκβαηφο κε ηνπο πην δεκνθηιείο θπιινκεηξεηέο -ηφζν κε ηηο ζχγρξνλεο εθδφζεηο ηνπο, φζν θαη κε παιαηφηεξεοθαη λα αληαπνθξίλεηαη κε επηηπρία ζηνπο ειέγρνπο γιψζζαο ζήκαλζεο θαη θχιισλ ζηπι). 3. Πξνζβαζηκόηεηα. Οη ηζηνρψξνη πξέπεη λα ραξαθηεξίδνληαη απφ πςειή πξνζβαζηκφηεηα: Ο ζρεδηαζκφο θαη ε θαηαζθεπή ησλ ηζηνρψξσλ πξέπεη λα γίλεηαη ζχκθσλα κε ηηο νδεγίεο πξνζβαζηκφηεηαο γηα ην πεξηερφκελν ηνπ Παγθφζκηνπ Ηζηνχ (WCAG ηνπ W3C) θαη λα αληαπνθξίλνληαη ηνπιάρηζηνλ ζηνπο απηνκαηνπνηεκέλνπο ειέγρνπο πξνζβαζηκφηεηαο. 4. Πινεγεζηκόηεηα. Οη ηζηνρψξνη πξέπεη λα δηαζέηνπλ εχθνιε θαη ζαθή πινήγεζε: Οη ηζηνρψξνη πξέπεη λα δηαζέηνπλ πιήξε ράξηε ηζηνρψξνπ (sitemap), πνιιαπιέο θαη ζαθείο δπλαηφηεηεο πινήγεζεο έηζη ψζηε κε ηε ρξήζε θαηαλνεηψλ ιεθηηθψλ πεξηγξαθψλ θαη ησλ θαηάιιεισλ κελνχ, ν ρξήζηεο λα κπνξεί λα πινεγεζεί ηνλ ηζηνρψξν κε επθνιία. Οη ζχλδεζκνη ζα πξέπεη λα μερσξίδνπλ απφ ην απιφ θείκελν Σελίδα 82

83 (είηε ρξσκαηηθά, είηε κε ππνγξάκκηζε ή κε άιιε κνξθή), ελψ ζα πξέπεη λα ππάξρεη ζχλδεζκνο κεηάβαζεο ζηελ αξρηθή ζειίδα ηνπ ηζηνρψξνπ ζε θάζε κία απφ ηηο εζσηεξηθέο ζειίδεο. Αλά πάζα ζηηγκή ν ρξήζηεο ζα πξέπεη λα κπνξεί άκεζα λα απαληήζεη ζηηο ηξεηο βαζηθέο εξσηήζεηο: α) Πνχ είκαη; β) Πψο έθηαζα εδψ; γ) Πνχ κπνξψ λα πάσ; 5. Θέκαηα Πεξηερνκέλνπ. Θέκαηα πεξηερνκέλνπ πνπ ελδείθλπληαη γηα πεξηζζφηεξν εχρξεζηνπο ηζηνρψξνπο: Πξέπεη λα είλαη θαζνξηζκέλνο ν ζθνπφο θαη ε ρξεζηκφηεηα ηνπ ηζηνρψξνπ. Σν πεξηερφκελν πξέπεη λα είλαη θαηαλεκεκέλν ζε νξγαλσηηθέο θαηεγνξίεο κε ζαθή δνκή, ε δε γιψζζα λα είλαη απιή θαη θαηαλνεηή. 6. Θέκαηα ρεδίαζεο. Θέκαηα ζρεδίαζεο πνπ ελδείθλπληαη γηα πεξηζζφηεξν εχρξεζηνπο ηζηνρψξνπο: Οη ζειίδεο ηνπ ηζηνρψξνπ είλαη θαιφ λα είλαη ιηηά ζρεδηαζκέλεο, κεηψλνληαο ην ρξφλν αλακνλήο ηνπ ρξήζηε θαη δηεπθνιχλνληάο ηνλ ζηελ θαηαλφεζε ηεο απεηθνληζηηθήο δνκήο ηνπ πεξηερνκέλνπ. Γηα παξάδεηγκα, ηα ζεκαληηθφηεξα ζηνηρεία πξέπεη λα ηνπνζεηνχληαη ζην θέληξν ή ζηελ θνξπθή ηεο ζειίδαο θαη λα ππάξρνπλ δηαζέζηκεο ξπζκίζεηο γηα ηελ εμαηνκίθεπζε ηεο κνξθήο ηεο ζειίδαο (π.ρ. επηινγέαο κεγέζπλζεο γξακκαηνζεηξάο, δπλαηφηεηα επηινγήο αληίζεζεο ρξσκάησλ θ.ά.). Οη ζχλδεζκνη πξέπεη λα είλαη άκεζα νξαηνί ρσξίο λα ρξεηάδεηαη ν ρξήζηεο λα πεξάζεη ην δείθηε ηνπ πνληηθηνχ πάλσ ζην θείκελν γηα λα δηαπηζηψζεη φηη είλαη ζχλδεζκνο. 7. Δηθόλεο & Πνιπκέζα. Οη εηθφλεο θαη ηα πνιπκέζα δελ πξέπεη λα δεκηνπξγνχλ εκπφδηα ζηε ρξήζε: Ζ πεξηνξηζκέλε, αιιά ηαπηφρξνλα θαηαλεκεκέλε κε ηζνξξνπεκέλν ηξφπν, ρξήζε εηθφλσλ, ε ρξήζε ινγφηππνπ (γηα ηελ απζεληηθφηεηα ηνπ ηζηνρψξνπ θαη ηνπ θαηαζθεπαζηή ηνπ) θαη ε πξνζεθηηθή επηινγή θαηάιιεισλ θαη δηαδεδνκέλσλ ηερλνινγηψλ πνιπκέζσλ είλαη παξάγνληεο πνπ κεηψλνπλ πηζαλά πξνβιήκαηα ζηε ρξήζε ηνπ ηζηνρψξνπ θαη πξέπεη λα ιακβάλνληαη ππφςε θαηά ηε δηαδηθαζία αλάπηπμεο. 8. Αλαδήηεζε, Φόξκεο, ύλδεζκνη. Ζ αλαδήηεζε, νη θφξκεο, νη ζχλδεζκνη θαη ηα άιια δηαδξαζηηθά ζηνηρεία πξέπεη λα είλαη ζαθή θαη απιά ζηε ρξήζε: Έλαο εχρξεζηνο ηζηνρψξνο πξέπεη λα παξέρεη ηε δπλαηφηεηα ηεο αλαδήηεζεο, λα πεξηιακβάλεη αλαιπηηθέο νδεγίεο γηα ηε ρξήζε ησλ θνξκψλ (π.ρ. λα θαζνξίδνληαη ηα ππνρξεσηηθά πεδία), θαη, γεληθφηεξα φια ηα δηαδξαζηηθά ζηνηρεία ζα πξέπεη αθελφο λα είλαη εχιεπηα θαη αθεηέξνπ λα δειψλεηαη κε ζαθήλεηα ην απνηέιεζκα ηεο αμηνπνίεζήο ηνπο. Σελίδα 83

84 9. Βνήζεηα & Γηαρείξηζε θαικάησλ. Ζ χπαξμε βνήζεηαο θαη ε πξφιεςε θαη δηαρείξηζε ησλ ζθαικάησλ θξίλνληαη απαξαίηεηεο γηα ηελ επρξεζηία ηνπ ηζηνρψξνπ: Πξέπεη λα παξέρεηαη αλαιπηηθή βνήζεηα ζηελ νπνία λα απνθεχγνληαη, θαηά ην δπλαηφ, νη ηερληθνί φξνη. Θα πξέπεη λα δηαηίζεηαη εγρεηξίδην ρξήζεο εζηηαζκέλν ζηηο αλάγθεο θαη ζηε γιψζζα θάζε νκάδαο. Δπίζεο, λα ππάξρεη πξφβιεςε γηα ηελ πξφιεςε πηζαλψλ ζθαικάησλ θαη ηε δηαρείξηζή ηνπο, πεξίπησζε θαηά ηελ νπνία ζα πξέπεη λα δίλνληαη νδεγίεο πξνο ηνλ ρξήζηε γηα ηελ απεκπινθή ηνπ απφ ηελ εζθαικέλε θαηάζηαζε. ηελ πεξίπησζε ζθάικαηνο ζηνλ έιεγρν θφξκαο ζα πξέπεη ην κήλπκα λα παξνπζηάδεηαη θνληά ζην ζεκείν πνπ παξνπζηάζζεθε ην ζθάικα κε ηαπηφρξνλε επηζήκαλζε ηνπ ζεκείνπ. ε πεξίπησζε ζθάικαηνο ηα ζηνηρεία ηεο θφξκαο δε ζα πξέπεη λα δηαγξάθνληαη ζπλνιηθά. 10. Δπηθνηλσλία & Αμηνιόγεζε. Ζ δπλαηφηεηα ηεο επηθνηλσλίαο θαη ηεο αμηνιφγεζεο ζπκβάιινπλ ζηελ επρξεζηία ηνπ ηζηνρψξνπ: Δίλαη ζεκαληηθφ λα δίλεηαη ε δπλαηφηεηα ζην ρξήζηε λα αμηνινγήζεη ηνλ ηζηνρψξν θαη λα επηθνηλσλήζεη κε ηελ νκάδα δηαρείξηζεο γηα ηελ παξνρή ηερληθψλ ή άιισλ πιεξνθνξηψλ. 5.4 ρεδίαζε ρνιηθήο Ηζηνζειίδαο ζύκθσλα κε ηελ δηεζλή βηβιηνγξαθία Πξηλ ηελ αλάπηπμε ελφο ζρνιηθνχ δηθηπαθνχ ηφπνπ, είλαη θαιή ηδέα ε αλαδήηεζε ζρνιείσλ πνπ έρνπλ ήδε θαη ηδίσο εθείλσλ πνπ έρνπλ βξαβεπηεί ζε δηεζλή δηαγσληζκνχο. Ο πξνγξακκαηηζκφο είλαη έλα νπζηαζηηθφ κέξνο ηεο αλάπηπμεο ηεο ηζηνζειίδαο. Έλαξμε κε κηα επηηξνπή πξνγξακκαηηζκνχ πνπ αθνξά ηνπο δηαρεηξηζηέο, εθπαηδεπηηθνχο, ηνπο αλζξψπνπο ηεο ηερλνινγίαο, ησλ γνλέσλ, ηα κέιε ηεο θνηλφηεηαο, θαη ησλ καζεηψλ. Σν πξψην θαζήθνλ ηεο επηηξνπήο είλαη λα πξνζδηνξίζεη ην ζθνπφ ηεο ηζηνζειίδαο. Να αλαπηχμεη έλα ζχλνιν πνιηηηθψλ θαη δηαδηθαζηψλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ ηζηνζειίδα. Πξνζδηνξηζκφο ξφισλ θαη επζπλψλ, φπσο webmaster, ζπληνληζηήο πεξηερνκέλνπ, ζπγγξαθέαο, θαη ζπληάθηεο. Υάξαμε πνιηηηθήο γηα ηε ρξήζε ησλ νλνκάησλ ησλ καζεηψλ, ησλ θσηνγξαθηψλ θαη ζρεδίσλ. Δπίζεο, λα ζπδεηεζνχλ ζέκαηα πλεπκαηηθήο ηδηνθηεζίαο θαη ηξφπνπο ρεηξηζκνχ ησλ ζειίδσλ θαη ζπλδέζκσλ, θαζψο θαη λνκηθά δεηήκαηα, φπσο ε ρξήζε λα είλαη απνδεθηή. Σν ζεκαληηθφηεξν, βέβαηα είλαη ν Σελίδα 84

85 πξνζδηνξηζκφο ηνπ πεξηερνκέλνπ ηεο ηζηνζειίδαο θαζψο θαη πνηνο απνθαζίδεη γηα ην πεξηερφκελν. Ζ ινγηθή ηεο ζρεδίαζεο ηζηνζειίδσλ δηαθέξεη ξηδηθά απφ ηε ινγηθή δεκηνπξγίαο ζηαηηθψλ ζειίδσλ ελφο βηβιίνπ. πσο δηαθέξεη επίζεο ξηδηθά ε ινγηθή ηεο αλάγλσζεο ελφο έληππνπ θεηκέλνπ, ε νπνία είλαη κηα γξακκηθή δηαδηθαζία, απφ ηελ αλάγλσζε ελφο ππεξθεηκέλνπ, ην νπνίν επηηξέπεη πνιιαπιέο δηαδξνκέο αλάγλσζεο κέζν ησλ ζπλδέζκσλ ηνπ. Ζ αλάγλσζε ελφο ππεξθεηκέλνπ είλαη κηα δπλακηθή δηαδηθαζία ε νπνία επηηξέπεη ζηνλ αλαγλψζηε, κέζα απφ ηηο πνιιαπιέο δπλαηέο δηαδξνκέο, ηε δεκηνπξγία απφ ηνλ ίδην ελφο λένπ θεηκέλνπ, ζπκπιέθνληαο έηζη ηηο δηαδηθαζίεο γξαθήο θαη αλάγλσζεο (Levy, 1999: 58-59). Σν πξψην βήκα ζηνλ ζρεδηαζκφ κηαο ηζηνζειίδαο είλαη ν πξνγξακκαηηζκφο ηεο πιεξνθνξηαθήο δνκήο ηνπ, δειαδή ην πεξηερφκελφ ηνπ ζα πξέπεη λα είλαη επαξθέο, πιήξεο θαη ζπλαθέο κε ηηο αλάγθεο ησλ πηζαλψλ ρξεζηψλ. Σν δεχηεξν βήκα είλαη ν ζρεδηαζκφο ελφο πεξηβάιινληνο ην νπνίν ζα πξέπεη λα επηθνηλσλεί κε ην πιεξνθνξηαθφ πεξηερφκελν θαηά έλαλ ηθαλνπνηεηηθφ ηξφπν γηα ηνπο ρξήζηεο. Σα γξαθηθά, δειαδή ν ζρεδηαζκφο ηεο νπηηθήο παξνπζίαζεο ησλ ηζηνζειίδσλ, πξέπεη λα βαζίδνληαη ζ έλα πξσηφηππν εξέζηζκα ην νπνίν, ζχκθσλα κε ηηο πξνζέζεηο ηνπ ζρεδηαζηή, λα αληηπξνζσπεχεη ηνλ θαιχηεξν ηξφπν εθαξκνγήο απηήο ηεο ζηξαηεγηθήο. Χζηφζν, ε εθηίκεζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο κηαο ηζηνζειίδαο ζα είλαη ν βαζκφο ηθαλνπνίεζεο ησλ πξνζδνθηψλ ησλ ρξεζηψλ, θαη φρη απηφο ησλ εξεπλεηψλ θαη ησλ ζρεδηαζηψλ ηνπ. Με άιια ιφγηα, ν ζρεδηαζκφο αλαθέξεηαη ζηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ε πιεξνθνξία εκθαλίδεηαη θαη νπηηθνπνηείηαη ζε κηα ηζηνζειίδα, πψο ν ρξήζηεο κπνξεί λα έρεη πξφζβαζε ζ απηή θαζψο θαη ζηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ε πιεξνθνξία πνπ εκθαλίδεηαη είλαη δνκεκέλε. Ο ηξφπνο κε ηνλ νπνίν αλαπαξίζηαηαη ε πιεξνθνξία απνηειεί θεληξηθφ δήηεκα θαηά ηε κεηάδνζε ηεο ζεκαζίαο ηεο θαη ηελ παξαγσγή ησλ επηζπκεηψλ απνηειεζκάησλ ηεο απφ απηφλ πνπ ηε κεηαδίδεη. Έλαο επηηπρήο ζρεδηαζκφο βαζίδεηαη ζηελ ελαζρφιεζε ηφζν κε εξγνλνκηθά φζν θαη κε ςπρν-δηαλνεηηθά δεηήκαηα (Raskin, 1999). Σα αηζζεηηθά θαη θαιιηηερληθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπο δελ ζα πξέπεη λα ππεξβαίλνπλ ή, αθφκα ρεηξφηεξα, λα θαηαζηξέθνπλ, ην γλσζηηθφ θαη ιεηηνπξγηθφ ηνπο ζθνπφ. Σελίδα 85

86 Ζ ηζηνζειίδα ζα πξέπεη λα δηαηξείηαη ζε ζεκαηηθέο πεξηνρέο νπηηθά δηαθξηηέο, θάλνληαο ρξήζε ησλ θαηάιιεισλ ππελζπκίζεσλ. Δίλαη ζεκαληηθφ ε νπηηθνπνίεζε λα κελ πξνζθέξεη εζθαικέλεο ππνδειψζεηο ζρεηηθά κε κηα νκάδα πιεξνθνξηαθψλ δεδνκέλσλ, απφ ηηο νπνίεο ν ρξήζηεο λα εμάγεη ιαλζαζκέλα ζπκπεξάζκαηα. Έξεπλεο πάλσ ζηελ νπηηθή αλίρλεπζε ή ηελ εκκνλή ζε ζπγθεθξηκέλα ζεκεία ηεο ηζηνζειίδαο, επίζεο, έδεημαλ ηελ χπαξμε δσλψλ εκθάληζεο δεδνκέλσλ ζηηο νπνίεο ε πιεξνθνξία κπνξεί λα ηνπνζεηεζεί αλάινγα κε ηελ επηθνηλσληαθή ζεκαζία ηεο γηα ην ρξήζηε (Sklar, 2000). Κάζε ειεθηξνληθή ζειίδα ηνπ δηθηπαθνχ ηφπνπ ζα πξέπεη λα εκθαλίδεη κηα θνηλή εηθφλα, πξνζδηνξηζκέλε απφ ραξαθηεξηζηηθά ζηνηρεία. Ζ νκνηνκνξθία ζην ζρεδηαζκφ θαη ζηε δηάηαμε ηεο ζειίδαο βειηηψλεη ηε δηαληίδξαζε, θαζψο εληζρχεη ην γλσζηηθφ κεραληζκφ ηεο αλαγλψξηζεο έλαληη ηεο κλεκνληθήο αλάθιεζεο. (Πήραο Α., 2006: 10). Σα γξαθηθά πινήγεζεο απνηεινχλ έλα ηδηαίηεξεο πξνζνρήο δήηεκα φζνλ αθνξά ην ζρεδηαζκφ κηαο ηζηνζειίδαο. Οη ππεξζπλδέζεηο (links) είλαη ρξήζηκεο γηα ηελ νξγάλσζε ηεο πιεξνθνξίαο, ηε δεκηνπξγία δηφδσλ πξφζβαζεο, θαη ηελ παξνρή πξφζβαζεο θαη πξνζαλαηνιηζκνχ. Ζ ειάρηζηε ρξήζε ζπλδέζκσλ ζηηο ηζηνζειίδεο θαηαδεηθλχεη ηελ επί αηψλεο παγησκέλε Γνπηεκβεξγηαλή ινγηθή θαη αληίιεςε πνπ θπξηαξρεί ζηε ζπγγξαθή θεηκέλσλ. χκθσλα κε ην Levy φια ηα δεκφζηα θείκελα πνπ είλαη πξνζπειάζηκα κέζσ ηνπ Γηαδηθηχνπ απνηεινχλ ζην εμήο δπλεηηθά ηκήκα ελφο εληαίνπ απέξαληνπ ππεξθεηκέλνπ (Levy 1999: 59). Ζ αλεχξεζε σζηφζν θαη ε έληαμε θαηάιιεισλ ζπλδέζκσλ ζηηο ζρνιηθέο ηζηνζειίδεο παξακέλεη ηεξάζηην πξφβιεκα, θαη πψο λα κελ είλαη άιισζηε αθνχ ε ζπλερήο ελεκέξσζε απαηηεί πνιχ ρξφλν γηα πινήγεζε ζηνλ απέξαλην θαη ζπλερψο απμαλφκελν θαη αλαδηακνξθνχκελν θπβεξλνρψξν. ην ζρεδηαζηηθφ ηνκέα ππάξρνπλ θάπνηνη εθπαηδεπηηθνί πνπ γλσξίδνπλ θαη αμηνπνηνχλ ηηο λεφηεξεο ηερληθέο θαη δεκηνπξγνχλ ζειίδεο πνπ είλαη ειθπζηηθέο θαη ζπγρξφλσο θαηεβαίλνπλ γξήγνξα. Ζ ζρεδίαζε ησλ ηζηνζειίδσλ απαηηεί πέξα απφ ην κεξάθη θαη ηε δηάζεζε θαη ζπγθεθξηκέλεο ηερληθέο δεμηφηεηεο παξάιιεια κε ηηο παηδαγσγηθέο γλψζεηο θαη βαζηθέο αξρέο ρξήζεο ησλ ρξσκάησλ θαη ησλ ρξσκαηηθψλ ζπλδπαζκψλ θαζψο επίζεο θαη ηε ρξήζε ηεο εηθφλαο κέζα ζην θείκελν. Σελίδα 86

87 5.5 Γνκή θαη Πεξηερόκελν ζρνιηθνύ δηθηπαθνύ ηόπνπ Αλ ιάβνπκε ππφςε ηηο παξακέηξνπο πνπ πξναλαθέξζεθαλ, αξρηθά ζα πξέπεη λα ηεξεζνχλ νη γεληθέο αξρέο ζρεδηαζκνχ ελφο ηζηνηφπνπ πνπ αθνξνχλ θπξίσο ζηα ηερληθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ. Απηά, κεηαμχ άιισλ πεξηιακβάλνπλ: Δπθνιία πινήγεζεο - αλαδήηεζεο θαη ζσζηή νξγάλσζε ηνπ πεξηερνκέλνπ. Οη επηζθέπηεο λα θαηαλννχλ απφ ηελ πξψηε ζηηγκή ηνλ ηξφπν νξγάλσζεο ηνπ πεξηερνκέλνπ, λα έρνπλ ζηε δηάζεζή ηνπο κεραληζκνχο αλαδήηεζεο (πίλαθαο πεξηερνκέλσλ, ράξηεο δηθηπαθνχ ηφπνπ θιπ.) θαη λα βξίζθνπλ ηηο πιεξνθνξίεο πνπ αλαδεηνχλ ζηελ αλακελφκελε ηνπνζεζία. Απεηθόληζε - Σπκβαηόηεηα. Ο ζρεδηαζηήο ηνπ δηθηπαθνχ ηφπνπ νθείιεη λα επηιέμεη γξακκαηνζεηξέο, ζπκβνιηζκνχο θαη ρξσκαηηθνχο ζπλδπαζκνχο πνπ ζα αλαδεηθλχνπλ ην πεξηερφκελν θαη ζα δηεπθνιχλνπλ ηνπο επηζθέπηεο, ηδηαίηεξα φζνπο έρνπλ πξνβιήκαηα φξαζεο. Σν ρξψκα, ην κέγεζνο θαη ε κνξθή ησλ γξακκάησλ (έληνλα, πιάγηα, ππνγξακκηζκέλα, θεθαιαία) φπσο θαη ην ρξψκα ηνπ θφληνπ (background) απνηεινχλ ηνλ πξψην κε ιεθηηθφ επηθνηλσληαθφ κήλπκα πνπ εθπέκπεη κε ηελ πξψηε καηηά κηα ηζηνζειίδα. Ζ ζέζε, ην κέγεζνο, ηα ρξψκαηα, ε ηερλνηξνπία ησλ εηθφλσλ απνηεινχλ ην δεχηεξν κε ιεθηηθφ επηθνηλσληαθφ κήλπκα. Γεληθψο ε ρξήζε ησλ εηθφλσλ θαη ησλ ρξσκαηηθψλ ζπλδπαζκψλ ζηηο παηδηθέο ηζηνζειίδεο πξέπεη λα απνηεινχλ αληηθείκελν πξνζεθηηθψλ επηινγψλ έηζη ψζηε λα δεκηνπξγείηαη κηα αξκνληθή θαη ηζφξξνπε ζρέζε θεηκέλνπ θαη εηθφλαο θαη ην ηειηθφ αηζζεηηθφ απνηέιεζκα λα κε θαληάδεη θαθφγνπζην. (Δλδεηθηηθά βι. Moebius 1986: , Αιεμίνπ 1995, Κνδάθνπ-Σζηάξα 1997, Γξφζδνο 1998: 17-32). Παξάιιεια πξέπεη λα ειέγμεη ηηο ηζηνζειίδεο ψζηε λα απεηθνλίδνληαη ζσζηά κε ηα δεκνθηιέζηεξα πξνγξάκκαηα πεξηήγεζεο (browsers). Φξόλνο απόθξηζεο ηζηνζειίδαο. Οη ηζηνζειίδεο πνπ πεξηέρνπλ πνιιά πνιπκεζηθά ζηνηρεία (εηθφλεο, ήρνπο, βίληεν) δπζρεξαίλνπλ ηελ πινήγεζε ησλ επηζθεπηψλ αθνχ θαζπζηεξνχλ ππεξβνιηθά ηελ εκθάληζε ησλ ζειίδσλ, επνκέλσο πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνχληαη κε πεξίζθεςε. ηαλ ρξεζηκνπνηνχληαη γξαθηθά ζην θφλην ή σο εηθνλίδηα πινήγεζεο είλαη θαιφ λα ηνπνζεηνχληαη ηα ίδηα εηθνλίδηα ζε φιεο ηηο ππνζειίδεο δηφηη θαηεβαίλνπλ κφλν κηα θνξά ζηνλ ππνινγηζηή ηνπ αλαγλψζηε, γεγνλφο πνπ κεηψλεη ην ρξφλν νινθιήξσζεο ηεο ζειίδαο. Ζ δνκή ησλ εηθνληδίσλ πινήγεζεο θαιφ είλαη λα παξακέλεη ζηαζεξή έηζη ψζηε λα γίλεηαη νηθεία ζηνλ αλαγλψζηε θαη λα ηνλ δηεπθνιχλεη ζηνλ πξνζαλαηνιηζκφ ηνπ ζηα δηάθνξα επίπεδα ηνπ web-site. ε θάζε πεξίπησζε, Σελίδα 87

88 βεβαίσο, είλαη απαξαίηεην λα ρξεζηκνπνηνχληαη εηδηθέο ηερληθέο βειηηζηνπνίεζεο θαη ειαρηζηνπνίεζεο ηνπ κεγέζνπο ησλ γξαθηθψλ (Κειεζίδεο, 2001: 4). Δλεκέξσζε Σπληήξεζε. Σν πεξηερφκελν ελφο δηθηπαθνχ ηζηνηφπνπ πξέπεη λα αλαζεσξείηαη πεξηνδηθά θαη λα ελεκεξψλεηαη γηα λα εμαζθαιηζηεί ε ζρεηηθφηεηα θαη ε νξζφηεηα ηνπ. Δπίζεο ζα πξέπεη λα αλαθέξνληαη ηα ζηνηρεία ηνπ ππεχζπλνπ ελεκέξσζεο ηνπ δηθηπαθνχ ηφπνπ. Πέξαλ φκσο ησλ ηερληθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ, ζην ζρεδηαζκφ ηνπ δηθηπαθνχ ηφπνπ ελφο ζρνιείνπ εκπιέθνληαη θαη δεηήκαηα φπσο: ε επηθνηλσλία ηνπ ζρνιείνπ κε ην επξχηεξν θνηλσληθφ πεξηβάιινλ, ε αλάδεημε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ έξγνπ (εθπαηδεπηηθψλ, καζεηψλ) θαη ησλ επηηεπγκάησλ ηνπ ζρνιείνπ, ε ηεθκεξίσζε ηνπ πεξηερνκέλνπ, ε γεληθφηεξε εθπαηδεπηηθή πνιηηηθή ηεο ζρνιηθήο κνλάδαο, ε βαζκίδα εθπαίδεπζεο ζηελ νπνία αλήθεη αιιά θαη νη ηδηαίηεξεο αλάγθεο ηεο ηνπηθήο θνηλσλίαο. Δπνκέλσο, εθηφο ησλ γεληθψλ ζηνηρείσλ, έλαο ζσζηά θαηαζθεπαζκέλνο δηθηπαθφο ηφπνο ζρνιείνπ κε βάζε θαη ζρεηηθέο απφςεηο θαη πξνηάζεηο δεκηνπξγψλ ηζηνζειίδσλ (ελδεηθηηθά κφλν McKenzie 1997, Tarell ) πξέπεη κεηαμχ άιισλ: Να δίλεη πιεξνθνξίεο γηα ηελ ηαρπδξνκηθή δηεχζπλζε, ηειέθσλν, fax θαη ηελ ειεθηξνληθή δηεχζπλζε ( ) ηνπ ζρνιείνπ. Να παξέρεη ελεκέξσζε ζηνπο επηζθέπηεο γηα ηε ιεηηνπξγία ηνπ ζρνιείνπ (ψξεο ιεηηνπξγίαο, σξνιφγην πξφγξακκα, πξφγξακκα εμεηάζεσλ, αλαθνηλψζεηο θιπ.) Να πεξηιακβάλεη ζηνηρεία γηα ην εθπαηδεπηηθφ πξνζσπηθφ πνπ ην ζηειερψλεη. Να πεξηέρεη πιεξνθνξίεο γηα ηελ ηνπνζεζία θαη ηελ ηζηνξία ηνπ ζρνιείνπ θαη ίζσο πιεξνθνξίεο γηα ηελ πφιε θαη ην λνκφ. Να πξνβάιιεη ην έξγν ηνπ πιιφγνπ Γνλέσλ θαη Κεδεκφλσλ ηνπ ζρνιείνπ. Να αλαδεηθλχεη ηηο δξαζηεξηφηεηεο, ηηο θαηλνηφκεο δξάζεηο θαη ελ γέλεη ηηο εθπαηδεπηηθέο πξνζπάζεηεο θαη επηηπρίεο ηνπ ζρνιείνπ κε ζθνπφ ηε δηακφξθσζε θηλήηξσλ γηα κάζεζε θαη δεκηνπξγία. Γξαζηεξηφηεηεο πνπ λα αλαπηχζζνπλ ζηα παηδηά αλψηεξεο γλσζηηθέο δεμηφηεηεο νη νπνίεο λα πξνσζνχλ, ηελ απηελέξγεηα ησλ καζεηψλ θαη λα επηηπγράλνπλ πςειφηεξα θαη ζπλζεηφηεξα επίπεδα κάζεζεο (Μαηζαγγνχξαο 1999: 84-91). Γξαζηεξηφηεηεο πνπ ζρεηίδνληαη φρη κφλν κε ηελ αλεχξεζε θαη ηελ απνζήθεπζε ησλ πιεξνθνξηψλ, αιιά θαη κε ηελ αλάιπζε, ηελ αμηνιφγεζε, ηελ θξηηηθή ζχλζεζε θαη, ηέινο, ηελ εμαγσγή θαη δηαηχπσζε δηθψλ ηνπο ζπκπεξαζκάησλ. Να πξνβιέπεη ηδηαίηεξν ρψξν (ζειίδεο) γηα ηελ πξνβνιή ησλ εξγαζηψλ ησλ καζεηψλ. Σελίδα 88

89 Να δηαζέηεη θαηάινγν εθπαηδεπηηθψλ ζπλδέζκσλ ηαμηλνκεκέλσλ κε ηέηνην ηξφπν, ψζηε λα είλαη δπλαηή ε αμηνπνίεζή ηνπο απφ ηνπο καζεηέο ηνπ ζρνιείνπ. ηελ πεξίπησζε απηή ν ππεχζπλνο ηνπ δηθηπαθνχ ηφπνπ ζα πξέπεη πξνεγνπκέλσο λα έρεη αμηνινγήζεη απηνχο ηνπο ζπλδέζκνπο θαζψο απηνί κπνξεί λα απνηειέζνπλ ηελ πξψηε επαθή ησλ καζεηψλ κε ην δηαδίθηπν. Να δηαζέηεη ηα θαηάιιεια εξγαιεία (forums, chat θιπ.) πνπ λα βνεζνχλ ηελ επηθνηλσλία θαη ηε ζπλεξγαζία ησλ καζεηψλ θαη ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πξνζσπηθνχ κε καζεηέο θαη εθπαηδεπηηθνχο άιισλ ζρνιείσλ, δίλνληαο ηδηαίηεξε βαξχηεηα ζηελ πξνζηαζία ησλ καζεηψλ απφ θαθφβνπινπο επηζθέπηεο. Να ιακβάλνληαη φια ηα απαξαίηεηα κέηξα γηα ηελ πξνζηαζία ησλ πξνζσπηθψλ δεδνκέλσλ καζεηψλ θαη εθπαηδεπηηθψλ. Σν πεξηερφκελν λα είλαη απαιιαγκέλν απφ εζληθά, θπιεηηθά ή άιια ζηεξεφηππα. Να ππάξρεη ηεθκεξίσζε γηα ην πιηθφ πνπ παξέρεηαη (πεγέο, πξσηνγελέο πιηθφ, παξαπνκπέο, βηβιηνγξαθία θαη λα κελ παξαβηάδνληαη ηα πλεπκαηηθά δηθαηψκαηα ηξίησλ. Nα πξνηείλεη ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο αμηφινγα sites, κε επηζηεκνληθά άξζξα, κε ζρέδηα καζεκάησλ, πξφζζεηεο πιεξνθνξίεο γηα ηηο θαζεκεξηλέο δηδαθηηθέο αλάγθεο κέζα απφ ηελ πξφζβαζή ηνπο ζε άηππεο πεγέο γλψζεο, θαη άιια πνπ είλαη δπλαηφλ λα πξνζθέξνπλ νπζηαζηηθή βνήζεηα ζην έξγν ηνπο. Nα αλαιακβάλεη πξσηνβνπιίεο γηα ζπλεξγαζία θαη εθπφλεζε projects απφ θνηλνχ κε άιια ζρνιεία απφ απφζηαζε. Πξνηείλνληαη αιιά θαη πινπνηνχληαη projects ζηα πιαίζηα ησλ ζρνιηθψλ δξαζηεξηνηήησλ αμηνπνηψληαο έηζη κε ηνλ θαιχηεξν δπλαηφ ηξφπν ηηο επηθνηλσληαθέο θαη καζεζηαθέο δπλαηφηεηέο ηνπ Internet. Nα παξέρεη on-line δξαζηεξηφηεηεο ζηνπο καζεηέο φπσο ζπκκεηνρή ζε ζπιινγηθή ζπγγξαθή ηζηνξηψλ, επίιπζε ζηαπξνιέμσλ, ζπκκεηνρή ζε έξεπλεο απαληψληαο ζε on-line εξσηεκαηνιφγηα κέζσ ζπκπιήξσζεο "θνξκψλ". Nα πξνηείλεη ζηα παηδηά δξαζηεξηφηεηεο εθηφο ζρνιείνπ φπσο δηάθνξεο θαηαζθεπέο, πεηξάκαηα, πξνηάζεηο γηα αλάγλσζε θάπνησλ βηβιίσλ, παξαθνινχζεζε θάπνηαο ζπγθεθξηκέλεο ηειενπηηθήο εθπνκπήο ή ηαηλίαο θ.ά. θαη ζηε ζπλέρεηα λα δεηά ηελ απνζηνιή κε ηεο άπνςεο ηνπο γηα ην ζπγθεθξηκέλν ζέκα. Nα πξνζθέξεη πινχζην πεξηερφκελν, κε πξσηφηππε ζρεδίαζε θαη φζν ην δπλαηφλ κηθξφηεξν ρξφλν εκθάληζεο ησλ ηζηνζειίδσλ. Σν πιηθφ πνπ θηινμελεί έλαο ζρνιηθφο θφκβνο πξέπεη λα εκπινπηίδεηαη δηαξθψο έηζη ψζηε νη αλαγλψζηεο λα επαλαθάκπηνπλ αλαδεηψληαο ηηο λέεο πιεξνθνξίεο. Πξσηνηππία ζηε ζρεδίαζε ζεκαίλεη ηελ πηνζέηεζε Σελίδα 89

90 ελφο ηδηαίηεξνπ ζηπι ζηηο ηζηνζειίδεο. εκαίλεη απνθπγή έηνηκσλ γξαθηθψλ θαη παλνκνηφηππσλ ρξσκάησλ ε νπνία δελ θαηαιήγεη ζε πνηνηηθή δεκηνπξγία (Φηνξαβάληεο, 1999) αιιά ππνδειψλεη ηελ ηππνπνίεζε θαη καδηθή αλαπαξαγσγή ηφζν ησλ αθίλεησλ εηθφλσλ φζν θαη ησλ πεξηνδηθά επαλαιακβαλφκελσλ θηλνχκελσλ εηθφλσλ (animations) πνπ απαληψληαη παληνχ ζην δηαδίθηπν, ζε έλα κέζν κάιηζηα πνπ πξνζθέξεη ηφζα πνιιά θαη εχρξεζηα εξγαιεία γηα πξνζσπηθή έθθξαζε θαη πξσηφηππε δεκηνπξγία. 5.6 Κξηηήξηα Πνηόηεηαο Ηζηνζειίδαο ζύκθσλα κε ηε δηεζλή βηβιηνγξαθία Ζ πνηφηεηα απνηειεί έλαλ απφ ηνπο βαζηθνχο παξάγνληεο γηα ηελ δηακφξθσζε ηεο αλζξψπηλεο αληίιεςεο. Δπίζεο είλαη θαη έλαο απφ ηνπο βαζηθφηεξνπο ηξφπνπο αιιειεπίδξαζεο αλάκεζα ζε έλα ρξήζηε θαη ζε κηα ηζηνζειίδα. Ζ πνηφηεηα ζρεηίδεηαη κε ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ επηζθεπηψλ θαη ην επίπεδν εθπιήξσζεο ηεο πξνζδνθίαο απηψλ φηαλ επηζθέπηνληαη κηα ηζηνζειίδα (IADAS 2003). Σα πξφηππα (ISO 1998a ) θαη (ISO 1998b) θαηεπζχλνπλ ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο πνηφηεηαο, σζηφζν απνηπγράλνπλ λα πξνζδηνξίζνπλ ηα εζσηεξηθά ραξαθηεξηζηηθά πνπ απνξξένπλ θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο δεκηνπξγίαο ηεο (Losavio 2002: ). Ζ πνηφηεηα απνηειεί βαζηθφ παξάγνληα ηεο δηακφξθσζεο ηεο αλζξψπηλεο αληίιεςεο θαη ηεο αιιειεπίδξαζεο αλάκεζα ζε έλα ρξήζηε θαη ζε κηα ηζηνζειίδα (Moustakis, 2006). Οη απφςεηο απηέο θαηεπζχλνπλ ηελ εθηίκεζε ηεο ηθαλνπνίεζεο ησλ επηζθεπηψλ θαη ζπλεηζθέξνπλ ζηελ εκθάληζε ηεο πνηφηεηαο ηεο ηζηνζειίδαο ζαλ έλα αζξνηζηηθφ ζχλζεην πνπ πεξηθιείεη επίζεκεο κεηξήζεηο θαζψο θαη αληηιεπηηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ ρξεζηψλ (Derek and Tanniru, 2000). Ζ κέηξεζε ηεο επηηπρίαο ησλ πιεξνθνξηθψλ ζπζηεκάησλ έρεη πξνθαιέζεη ην έληνλν ελδηαθέξνλ ηεο ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο (Delone & McLean, 1992: 60 95; Ein-Dor & Segev, 1978: ; Fung, 2000: ; Ives & Olson, 1984; Preece, 1994; Robins & Kelsey, 2002: ; Srinivasan, 1985: ). Οη πεγέο αληηκεησπίδνπλ ηελ ηθαλνπνίεζε ηνπ ρξήζηε κε φξνπο ρξήζεο θαη απνδνρήο ηνπ ζπζηήκαηνο σο θξηηήξηα πξαθηηθήο εθηίκεζεο ηεο επηηπρίαο ησλ πιεξνθνξηθψλ ζπζηεκάησλ. Ζ ζπκκεηνρή ηνπ ρξήζηε, ε εκπινθή θαη ε ζηάζε ηνπ έρνπλ επίζεο γίλεη δεθηά σο ηξφπνη εθηίκεζεο ηεο επηηπρίαο ηνπο (Barki & Hardwick, 1994: 59 79). Σελίδα 90

91 Οη εξεπλεηέο έρνπλ εμεηάζεη έλα πιήζνο δηαζηάζεσλ θαη φςεσλ ηεο επηηπρίαο. Οη Aladwani & Palvia (2002: ) αλέθεξαλ ηελ αλάπηπμε ελφο εξγαιείνπ ην νπνίν κπνξεί λα ζπιιάβεη ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο πνηφηεηαο κηαο ηζηνζειίδαο απφ ηελ πιεπξά ηνπ ρξήζηε. Σν απνηεινχκελν απφ 25 ζεκαηηθέο θαηεγνξίεο εξγαιείν ηνπο κέηξεζε ηέζζεξηο δηαζηάζεηο: ην ζπγθεθξηκέλν πεξηερφκελν, ηελ εκθάληζε, ηελ πνηφηεηα ηνπ πεξηερνκέλνπ, θαη ηελ ηερληθή επάξθεηα. Πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζεί ε πςειή πνηφηεηα ησλ ηζηνζειίδσλ, νη ζρεδηαζηέο πξέπεη αξρηθά λα θαηαιάβνπλ ηηο δηαθνξεηηθέο δηαζηάζεηο ηεο πνηφηεηαο πνπ έρνπλ επηπηψζεηο ζηηο πξνζδνθίεο ησλ ρξεζηψλ θαη έπεηηα λα ζπζρεηίζνπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο πνηφηεηαο κε ηα αληίζηνηρα ραξαθηεξηζηηθά ζρεδηαζκνχ (Zhang and Dran, 2002: 9 33). Ζ επηζηεκνληθή βηβιηνγξαθία (Athanasou 1999: 13-21, Bauer and Scharl 2000: 31-44, Bramley 1999: , Hall and Hickman 1999: 50-53, IADAS 2003, Korpela and Lehmusvaara 1999: , Nielsen 2002, Vora 1998: ) αλαγλσξίδεη φηη ππάξρνπλ πνιιέο απφςεηο ή θξηηήξηα πνηφηεηαο ηα νπνία είλαη ηα εμήο: 1. Σν πεξηερφκελν 2. Ζ κνλαδηθφηεηα 3. Ζ πινήγεζε 4. Σν ρέδην θαη ε Γνκή 5. Ζ εκθάληζε θαη ηα Πνιπκέζα Πην αλαιπηηθά έρνπκε: 1. Πεξηερόκελν: Απηή ε δηάζηαζε ηεο πνηφηεηαο ζρεηίδεηαη κε ηελ αληαπφθξηζε κηαο ηζηνζειίδαο ζην λα ηθαλνπνηήζεη έλαλ ρξήζηε θαη ζηελ εκπηζηνζχλε γηα ηηο πιεξνθνξίεο πνπ δίλεη ( Τπάξρνπλ δηάθνξεο δηαζηάζεηο πνπ πξνηείλνληαη πξνθεηκέλνπ λα ην πεξηγξάςνπλ, φπσο: ε πιεξφηεηα ησλ πιεξνθνξηψλ, ε ρξεζηκφηεηα (Grose et al., 1998: ; Moustakis et al., 2004: 59-73), ε νινθιήξσζε θαη ηέινο ε εμεηδίθεπζή ηνπ (Nielsen, 2002). Σα απνηειέζκαηα κηαο έξεπλαο πνπ έγηλε απφ ηηο παξαηεξήζεηο εηθνζηέλα ζπνπδαζηψλ θνιιεγίνπ έδεημαλ πσο νη ηζηνζειίδεο κε ηελ πςειφηεξε νπηηθή έθθιεζε είραλ ειαθξψο ρακειφηεξα απνηειέζκαηα γλψζεο. ηελ νπζία δελ θάλεθε λα επεξεάδεηαη ν ζρεκαηηζκφο ηνπνζέηεζεο πάλσ ζε έλα ζέκα ή ε απφθηεζε γλψζεο απφ ηα δηάθνξα γξαθηθά ζρέδηα κηαο ζειίδαο (Sewak et al., 2005: ). Σελίδα 91

92 2. Μνλαδηθόηεηα: Απηή ε δηάζηαζε είλαη ζεκαληηθή γηα ηνπο ζρεδηαζηέο ησλ ηζηνζειίδσλ θαη κπνξεί λα εμεηαζηεί ζηα αθφινπζα επίπεδα: ε εμαηνκίθεπζε ησλ πιεξνθνξηψλ ( asp), ε εμαηνκίθεπζε ησλ ππεξεζηψλ (Brusilovsky, 2001: ) θαη ε εμαηνκίθεπζε ηνπ ζρεδηαγξάκκαηνο ( edition3.asp). 3. Πινήγεζε: Απηφ ην βαζηθφ ραξαθηεξηζηηθφ γλψξηζκα απεηθνλίδεη ηελ ππνζηήξημε πνπ παξέρεηαη ζηνπο ρξήζηεο ψζηε λα πεξηεγεζνχλ ζηηο ηζηνζειίδεο. Οη δηαζηάζεηο πνπ πξνηείλνληαη γηα λα ην πεξηγξάςνπλ πεξηιακβάλνπλ ηελ επθνιία ησλ εξγαιείσλ πινήγεζεο (Vora, 1998), ηα κέζα ηεο πινήγεζεο, ηελ επθνιία ρξήζεο ησλ εξγαιείσλ πινήγεζεο θαη ηηο ζπλδέζεηο κε άιιεο ηζηνζειίδεο. 4. Γνκή θαη ζρέδην: Απηή ε δηάζηαζε είλαη πην «ηερληθή» θαη είλαη ζεκαληηθή γηα θάζε ζχγρξνλε ηζηνζειίδα. Μπνξεί λα εμεηαζηεί ζηα αθφινπζα επίπεδα: ηελ ηαρχηεηα «θφξησζεο» ηεο ηζηνζειίδαο (Moustakis et al. 2004), ηελ ηερληθή αθεξαηφηεηα (Shedro, 2001), ηε κεηάδνζε ησλ πιεξνθνξηψλ ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν, ηηο απαηηήζεηο ινγηζκηθνχ θαη ηελ ζπκβαηφηεηα κε ηνπο κεραληζκνχο αλίρλεπζεο ή αιιηψο browser (Vora, 1998). 5. Δκθάληζε θαη πνιπκέζα: Απηφ ην βαζηθφ ραξαθηεξηζηηθφ γλψξηζκα πεξηιακβάλεη ηηο δηαζηάζεηο ηνπ «θνηηάμηε θαη αηζζαλζείηε» θαη επηθεληξψλεηαη ζηα γξαθηθά θαη ηα πνιπκέζα. Υαξαθηεξηζηηθά κπνξεί λα εμεηαζηεί ζηα αθφινπζα επίπεδα: ηελ αληηπξνζψπεπζε ησλ γξαθηθψλ, ηελ χπαξμε θαη ηελ δπλαηφηεηα ρξεζηκνπνίεζεο εηθφλσλ, ήρνπ θαη βίληεν (Moustakis et al., 2004). χκθσλα κε ηελ έξεπλα ηνπ Jos Van Iwaarden et al, 2003 θαηέιεμαλ ζηα εμήο βαζηθά θξηηήξηα πνπ ζεσξνχληαη ζπλερψο απμαλφκελεο ζεκαζίαο. Σα ραξαθηεξηζηηθά απηά θξηηήξηα αλαθέξνληαη ζηε ηαρχηεηα επηθνηλσλίαο, ηελ ηθαλφηεηα κλεκφλεπζεο θαη ηελ ηαρχηεηα πινήγεζεο (Iwaarden et al, 2004: ). Οη Ivory θαη Hearst (2001: 1 47) επηθεληξψλνληαη ζηνλ αξηζκφ ζειίδσλ γηα λα μερσξίζνπλ ηηο θαθέο απφ ηηο θαιέο ηζηνζειίδεο ρξεζηκνπνηψληαο ηα βξαβεία 2003 ζηηο επηιεγκέλεο 6 θαηεγνξίεο ηζηνζειίδσλ πνπ πξνηάζεθαλ απφ ηελ Γηεζλή Αθαδεκία Φεθηαθήο Σέρλεο θαη Δπηζηεκψλ (IADAS 2003). Σα θξηηήξηα πνπ πεξηιακβάλνληαη ζε απηφ ην άξζξν είλαη ηα εμήο: (1) ην πεξηερφκελν, (2) ε δνκή θαη ε δπλαηφηεηα πινήγεζεο, (3) ν νπηηθφο ζρεδηαζκφο, (4) ε ιεηηνπξγηθφηεηα, (5) ε αιιειεπίδξαζε θαη (6) ε ζπλνιηθή εληχπσζε. Ζ παξαπάλσ έξεπλα επεθηάζεθε ζηα 4 πξψηα θξηηήξηα πνπ πξνηείλνληαη απφ Σελίδα 92

93 ηελ Αθαδεκία. Ζ έξεπλα απηή ρεηξίδεηαη ηε ζπλνιηθή άπνςε ησλ ρξεζηψλ γηα ηελ πνηφηεηα βαζηδφκελε ζηελ αλαιπηηθή πξνζέγγηζε ηεο ηεξάξρεζεο ησλ επηιεγκέλσλ βαζηθψλ θξηηεξίσλ. ηελ Δηθφλα 1 πνπ αθνινπζεί θαίλνληαη ηα θξηηήξηα πνπ αλαθέξακε θαζψο θαη ηα ππνθξηηήξηά ηνπο. ην αλψηεξν επίπεδν παξνπζηάδεηαη ην αληηθείκελν ηεο αμηνιφγεζεο : «ε πνηφηεηα ησλ ηζηνζειίδσλ». ην δεχηεξν επίπεδν πεξηιακβάλνληαη ηα 5 βαζηθά θξηηήξηα θαη ζην ηξίην επίπεδν θαίλνληαη ηα αληίζηνηρα ππνθξηηήξηα. ΗΟΣΖΣ Σελίδα 93

94 ΣΟΔΛΗ-ΓΧΝ Δηθόλα 1 Σα 5 βαζηθά θξηηήξηα πνηόηεηαο ησλ ηζηνζειίδσλ θαζώο θαη ηα ππνθξηηήξηά ηνπο. (Moustakis et al., 2006) Σελίδα 94

95 5.7 Κξηηήξηα πνηόηεηαο ζρνιηθήο Ηζηνζειίδαο ζύκθσλα κε ηελ δηεζλή βηβιηνγξαθία. Δπηρεηξήζακε κηα αλαζθφπεζε ζηελ δηεζλή βηβιηνγξαθία γηα ηελ δηακφξθσζε θξηηεξίσλ πνηφηεηαο κηαο ζρνιηθήο Ηζηνζειίδαο. Δξεπλεηέο βξήθαλ φηη ε πνηφηεηα ηνπ δηθηπαθνχ ηφπνπ εμαξηάηαη απφ ηνλ πινχην ηνπ πεξηερνκέλνπ (Leping & Johnson, 2005: ), ηε ρξεζηκφηεηα ηεο ηζηνζειίδαο, ηελ επθνιία ρξήζεο (Selim, 2003: ), ηνπο ζηφρνπο ηνπ ρξήζηε θαη ηα επίπεδα δξαζηεξηφηεηαο (Hong & Kim, 2004: ). Ζ πνηφηεηα ελφο ζρνιηθνχ δηθηπαθνχ ηφπνπ εμαξηάηαη επίζεο απφ ηνλ βαζκφ ζηνλ νπνίν εθπιεξψλεη ηηο αλάγθεο ηνπ ζρνιείνπ. Ο McKenzie (1997), γηα παξάδεηγκα, πξνηείλεη ηέζζεξα ζεκεία γηα κηα θαιή ζρνιηθή ηζηνζειίδα: εηζαγσγή ζην ζρνιείν, δηαζχλδεζε κε εμσηεξηθνχο πφξνπο, ε δεκνζίεπζε ησλ θαιψλ έξγσλ, θαη ην ζεξβίξηζκα σο βάζε δεδνκέλσλ ησλ πφξσλ. Άιινη πηζηεχνπλ φηη κηα ηνπνζεζία ηνπ ζρνιείνπ πξέπεη λα είλαη θπξίσο σο επέθηαζε ηνπ ζρνιείνπ, ην νπνίν πξνζθέξεη έλα καζεζηαθφ πεξηβάιινλ πνπ εληζρχεη ηελ εμαηνκίθεπζε ηεο δηδαζθαιίαο θαη ηεο κάζεζεο, θαζψο θαη ηε βειηίσζε ηεο επηθνηλσλίαο κεηαμχ ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη ησλ καζεηψλ (Cumming, Bonk, & Jacobs, 2002: 1 19). Άιινο ζεκαληηθφο ζηφρνο γηα ηελ ηζηνζειίδα είλαη λα ζηεξίμνπλ ηελ πςειή ζέζε ηνπ ζρνιείνπ θαη ηεο εηθφλαο ηνπ, έλαληη ζηε ινγνδνζία, ηδίσο ζε απνθεληξσκέλα θαη αληαγσληζηηθά πεξηβάιινληα φπνπ νη απαηηήζεηο γηα ινγνδνζία θαη ηε γνληθή επηινγή απνηεινχλ ζεκαληηθνχο παξάγνληεο γηα ηελ επηβίσζε ηνπ ζρνιείνπ (Oplatka & Hemsley-Brown 2004: , Bush 1999, Marks & Nance, 2007: 3 37). 5.8 Κξηηήξηα αμηνιόγεζεο πνηόηεηαο ηζηνζειίδσλ ζε Παλειιήληνπο Γηαγσληζκνύο. Μεηά απφ αξθεηφ θφπν θαη ρξφλν γηα ηελ ζρεδίαζε κηαο ζρνιηθήο ηζηνζειίδαο, ππάξρεη ε δπλαηφηεηα ζπκκεηνρήο ζε Παλειιήληνπο Γηαγσληζκνχο. Δλδεηθηηθά, αλαθέξνπκε ηνλ 5ν Παλειιήλην Γηαγσληζκφ Δθπαηδεπηηθψλ Γηαδηθηπαθψλ Σφπσλ 2011 θαη ηνλ 3 ν Παλειιήλην Γηαδηθηπαθφ καζεηηθφ δηαγσληζκφ ΔΔΔΠ-ΓΣΠΔ, ππφ ηελ Αηγίδα ηνπ Τπνπξγείνπ Παηδείαο. Ζ ζρνιηθή ηζηνζειίδα πνπ δεκηνπξγήζεθε ζηα πιαίζηα ηεο παξνχζεο εξγαζίαο ιακβάλεη κέξνο ζε απηνχο ηνπο δηαγσληζκνχο νπφηε θξίλεηαη ζθφπηκν κηα αλαζθφπεζε ζηα θξηηήξηα αμηνιφγεζήο ηνπο. Σελίδα 95

96 5.8.1 Κξηηήξηα αμηνιόγεζεο ζρνιηθώλ ηζηνζειίδσλ ζηνλ 5ν Παλειιήλην Γηαγσληζκό Δθπαηδεπηηθώλ Γηαδηθηπαθώλ Σόπσλ Ζ «Διιεληθή Έλσζε γηα ηελ Αμηνπνίεζε ησλ ΣΠΔ ζηελ Δθπαίδεπζε» (e-γίθηπν- ΣΠΔ-Δ) θαη ε Παλειιήληα Έλσζε εθπαηδεπηηθψλ γηα ηηο Φπζηθέο Δπηζηήκεο «Μηράιεο Γεξηνχδνο» ζε ζπλεξγαζία κε ην Παλειιήλην ρνιηθφ Γίθηπν (ΠΓ) πξνθήξπμε δηαγσληζκό γηα ηε βξάβεπζε ησλ θαιχηεξσλ εθπαηδεπηηθψλ δηθηπαθψλ ηφπσλ Γεκνηηθψλ, Γπκλαζίσλ θαη Λπθείσλ. Ζ επηηξνπή αμηνιφγεζεο βαζίδεηαη ζηνπο παξαθάησ άμνλεο θξηηεξίσλ: 1. Γηαθάλεηα Σαπηόηεηα πλέπεηα [ηνηρεία επηθνηλσλίαο, ζθνπφο ζηφρνη, ζπλέπεηα ζηφρσλ πεξηερνκέλνπ, ζπληεξεζηκφηεηα]. Ζ δηαθάλεηα είλαη κηα ζεκειηψδεο ηδηφηεηα νπνηνπδήπνηε δηαδηθηπαθνχ θφκβνπ πςειήο πνηφηεηαο θαη ππνδεηθλχεη φηη ν δηθηπαθφο ηφπνο πξέπεη λα δειψλεη κε ζαθήλεηα ηελ ηαπηφηεηα θαη ηνπο ζηφρνπο ηνπ, ηελ ηαπηφηεηα ηνπ νξγαληζκνχ πνπ έρεη ηελ επζχλε ηεο δηαρείξηζήο ηνπ θαη ησλ πξνζψπσλ πνπ έρνπλ ηελ επζχλε ζρεδηαζκνχ θαη αλάπηπμεο (ζπλήζσο ε ζειίδα κε ηίηιν «Πεξί», «About Us»). Δπίζεο πξέπεη λα δειψλεηαη ε ηαπηφηεηα θαη ε πξνέιεπζε ηνπ πεξηερνκέλνπ πνπ δηαρεηξίδεηαη, ην δε πεξηερφκελν λα ελεκεξψλεηαη ηαθηηθά. Παξάιιεια έλα ζρνιείν εθηφο απφ εθπαηδεπηηθφο νξγαληζκφο είλαη θαη δεκφζηα ππεξεζία, επνκέλσο ν δηθηπαθφο ηνπ ηφπνο πξέπεη λα πξνζθέξεη ηξφπνπο επηθνηλσλίαο κε ηνπο πνιίηεο θαη λα παξνπζηάδεη ηελ εηθφλα πνπ αλακέλνπλ απηνί απφ κηα δεκφζηα ππεξεζία. 2. Υαξαθηεξηζηηθά πεξηβάιινληνο δηεπαθήο Σερληθά ραξαθηεξηζηηθά [ζρεδηαζκφο, πινήγεζε, απεηθφληζε, ζπκβαηφηεηα, πξνζβαζηκφηεηα, αηζζεηηθή]. Αθνξά ηνλ θχξην κεραληζκφ κέζσ ηνπ νπνίνπ νη ρξήζηεο επηηπγράλνπλ πξφζβαζε ζην πεξηερφκελν ελφο δηθηπαθνχ ηφπνπ θαη αθνξά ζηελ εμεξεχλεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ. Ζ επθνιία πινήγεζεο είλαη έλαο θξίζηκνο παξάγνληαο γηα ηελ πνηφηεηα ηνπ δηθηπαθνχ ηφπνπ, φπσο επίζεο ε ζσζηή επηινγή γξακκαηνζεηξάο, ρξσκάησλ θαη ζπκβνιηζκψλ πνπ ζα αλαδείμνπλ ην πεξηερφκελν. 3. Πεξηερόκελν - Παηδαγσγηθά ραξαθηεξηζηηθά [Οξγάλσζε, πνηφηεηα, πνζφηεηα, ζεκαηνινγία, ηεθκεξίσζε]. Δμεηάδεηαη ε επάξθεηα πεξηερφκελνπ ζε ζρέζε κε ηνπο ζηφρνπο. Γεληθά έλαο δηθηπαθφο ηφπνο πςειήο πνηφηεηαο πξέπεη λα έρεη πεξηερφκελν πνπ είλαη: Α) θαηάιιεια επηιεγκέλν θαη ζρεηηθφ κε ηελ θπζηνγλσκία θαη ηελ απνζηνιή ελφο εθπαηδεπηηθνχ νξγαληζκνχ Β) έγθπξν (επηζηεκνληθή ηεθκεξίσζε) θαη Σελίδα 96

97 πξσηφηππν, Γ) θαιά παξνπζηαζκέλν (νξγαλσκέλν ζε ζεκαηηθέο ελφηεηεο κε ηηο αληίζηνηρεο ππνζηεξηθηηθέο εηθφλεο). Ο 5 νο Παλειιήληνο Γηαγσληζκφο αλαθνίλσζε ηα ηειηθά απνηειέζκαηα θαη ε ζρνιηθή ηζηνζειίδα πνπ δεκηνπξγήζακε θαηέιαβε ηελ 5 ε ζέζε ζε Παλειιαδηθφ επίπεδν θαη ηελ 1 ε ζέζε αλάκεζα ζηα ζρνιεία ηνπ Ννκνχ Αηηηθήο. Ζ βξάβεπζε ηνπ δηθηπαθνχ ηφπνπ έγηλε ηελ Κπξηαθή 8 Μαΐνπ 2011 ζηελ χξν, ζηα πιαίζηα ηνπ ζπλεδξίνπ ησλ εθπαηδεπηηθψλ Κξηηήξηα αμηνιόγεζεο ζρνιηθώλ ηζηνζειίδσλ ζηνλ 3 ν Παλειιήλην Γηαδηθηπαθό καζεηηθό δηαγσληζκό ΔΔΔΠ-ΓΣΠΔ. Πξνηξνπή ηνπ δηαγσληζκνχ είλαη: «Δεκηνπξγήζηε ςεθηαθά, θαηαζθεπάζηε έλα website, γίλεηε πξεζβεπηέο ηνπ ηόπνπ ζαο», Πξφθεηηαη γηα κηα εθπαηδεπηηθή δηαγσληζηηθή δηαδηθαζία δεκηνπξγίαο ςεθηαθήο ζπλζεηηθήο εξγαζίαο, πνπ πινπνηείηαη απφ νκάδα καζεηψλ κε ηελ θαζνδήγεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ. Σα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο ηνπ δηαγσληζκνχ είλαη: 1. Καηαγξαθή ηνπ ηνπηθνύ ζηνηρείνπ. Με ηελ εξγαζία δίλεηαη επαξθήο εηθφλα ηνπηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ; Οη καζεηέο κε ηελ εξγαζία ηνπο, πεηπραίλνπλ λα γίλνπλ «πνιηηηζκηθνί πξεζβεπηέο» ηνπ ηφπνπ ηνπο; 2. Γεκηνπξγηθή αμηνπνίεζε ηνπ ππνδείγκαηνο. Δίλαη θαηαηνπηζηηθφ θαη πιήξεο ην αλαιπηηθφ πεξίγξακκα ηεο εξγαζίαο θαη ηα ζηνηρεία πνπ έρνπλ αλαπηπρζεί, ζχκθσλα κε ηα δεηνχκελα ζην ζρεηηθφ ππφδεηγκα; Έρνπλ αμηνπνηεζεί δεκηνπξγηθά ηα ζηνηρεία ηνπ ππνδείγκαηνο; 3. ύλζεζε κέζσλ ηνπ ιόγνπ. Τπάξρεη πνηθηιία εθθξαζηηθψλ κέζσλ ζηελ εξγαζία; Π.ρ. ειθπζηηθά θείκελα, ζηίρνη πνηεκάησλ, ηξαγνπδηψλ ή άιισλ κνξθψλ γξαπηήο έθθξαζεο, πνπ δεκηνπξγνχλ ειθπζηηθφ απνηέιεζκα; Δίλαη ζπληαγκέλα ζσζηά, νξζνγξαθεκέλα, κε ιφγν ζχγρξνλν, απαιιαγκέλα απφ αλαθξίβεηεο θαη ζηεξεφηππα; 4. ύλζεζε πνιπκεζηθώλ δπλαηνηήησλ. Τπάξρεη πνηθηιία ςεθηαθψλ εθθξαζηηθψλ κέζσλ, π.ρ. εηθφλσλ, ήρσλ, βίληεν, animation; Τπάξρεη ηζνξξνπία δέλνπλ ηαηξηαζηά ηα ζπκβαηηθά εθθξαζηηθά κέζα ηνπ ιφγνπ κε ηα ςεθηαθά κέζα ζηελ εξγαζία; Σελίδα 97

98 5. Παηδαγσγηθόο ραξαθηήξαο. ην ζρεδηαζκφ θαη ζηελ πινπνίεζε ηεο εξγαζίαο ηεξνχληαη παηδαγσγηθέο δηαδηθαζίεο; Γηαηεξεί ε δξαζηεξηφηεηα ηνλ εθπαηδεπηηθφ ηεο ραξαθηήξα; Αξκφδεη ζηα επηθνηλσληαθά κέζα ζηεο εθπαηδεπηηθήο θνηλφηεηαο; 6. Πξσηνηππία. Τπάξρεη θάπνην εηδηθφ ζηνηρείν πξσηνηππίαο, θαηλνηνκίαο, δεκηνπξγηθφηεηαο κε θαηλνχξγηεο ηδέεο ζηελ εξγαζία; 7. Πλεπκαηηθά δηθαηώκαηα. Καηά πφζν ην πεξηερφκελν είλαη πξσηνγελέο πιηθφ, παξαγσγήο ησλ καζεηψλ; Τπάξρεη ζεβαζκφο ησλ πλεπκαηηθψλ δηθαησκάησλ, αλαθνξέο ζηηο πεγέο; Σεξνχληαη φια ζηα ζρεηηθά δενληνινγηθά ζηνηρεία ζεβαζκνχ ηνπ πλεπκαηηθνχ έξγνπ; 8. Ρνή δεδνκέλσλ θαη επθνιία πινήγεζεο θαηά ηε ρξήζε. Ζ ςεθηαθή νξγάλσζεπαξνπζίαζε πινήγεζε ζηελ εξγαζία είλαη νκαιή, εχθνιε, ειθπζηηθή; Σα ζηνηρεία παξνπζηάδνληαη κε ηερληθή επθνιία θαη πξνζηηή κεζνδνινγία ζην κέζν ρξήζηε; 9. Πιεξνθνξηθή θαηαζθεπή. Καηαζθεπαζηηθά (webdesign) ε ζειίδα έρεη επηιήςηκα ιάζε; Υξεζηκνπνηνχληαη (πεηπρεκέλα) ζχγρξνλεο ηερληθέο - ζηνηρεία θαηαζθεπήο ηζηνζειίδαο κέζα ζηα πιαίζηα ησλ δπλαηνηήησλ ησλ καζεηψλ; 10. Γεκηνπξγία πξννπηηθώλ. Ζ εξγαζία παξσζεί ζε δεκηνπξγία, κπνξεί λα ζεσξεζεί ζαλ παξάδεηγκα θαη λα πξνηαζεί γηα επίζθεςε θαη βάζε δεκηνπξγίαο θαη γηα άιινπο καζεηέο; Καηά πφζν κπνξεί λα ιεηηνπξγήζεη σο πξφηππν; 5.9 Κξηηήξηα πνηόηεηαο θαη αμηνιόγεζε ηεο ζρνιηθήο καο Ηζηνζειίδαο πγθεληξψζακε φια ηα παξαπάλσ θξηηήξηα, ηφζν απφ ηνπο Παλειιήληνπο δηαγσληζκνχο φζν θαη απφ ηελ δηεζλή βηβιηνγξαθία, ηα ηαμηλνκήζακε θαη θαηαιήμακε φηη κηα ζσζηή θαηαζθεπαζκέλε ζρνιηθή Ηζηνζειίδα πξέπεη λα ηθαλνπνηεί ηα αθφινπζα θξηηήξηα πνηφηεηαο. Υσξίζακε ηα θξηηήξηα ζε ηξείο γεληθνχο άμνλεο: α) ζην πεξηερόκελν ησλ ηζηνζειίδσλ ηνπ ζρνιηθνχ ηζηνρψξνπ, β) ζηελ ηερληθή αξηηόηεηα ηνπ ηζηνρψξνπ θαη γ) ζηελ παηδαγσγηθή ηνπ ηζηνρψξνπ. Σελίδα 98

99 Μέξνο 1 ν : Πεξηερόκελν ζρνιηθνύ ηζηνρώξνπ Γεληθά Θέκαηα Πεξηερνκέλνπ 1 Τπάξρεη εκθαλήο ε δήισζε ηνπ ζθνπνχ ή ζηφρνπ ηνπ ζρνιηθνχ ηζηνρψξνπ; 2 Τπάξρεη ζπλέπεηα ησλ ζηφρσλ ηνπ ηζηνρψξνπ κε ην πεξηερφκελν ηνπ; 3 Ο ηζηνρψξνο πξνζδίδεη ηε γεληθφηεξε εηθφλα ηνπ ζρνιείνπ; 4 Τπάξρεη ε δήισζε ή ν ραηξεηηζκφο ηνπ δηεπζπληή ηνπ ζρνιείνπ; 5 Τπάξρεη ηζηνζειίδα κε ην ηζηνξηθφ ηνπ ζρνιείνπ; 6 Τπάξρεη εκθαλήο ν νδεγφο ζπνπδψλ θαλνληζκφο ηνπ ζρνιείνπ είηε σο ηζηνζειίδα είηε σο ζπλεκκέλν αξρείν; 7 Τπάξρνπλ ηζηνζειίδεο κε πεξηερφκελν (θείκελα, θσηνγξαθίεο, βίληεν, ερεηηθά ληνθνπκέληα, θ.α.) απφ παιαηφηεξεο, παξνχζεο ή θαη κειινληηθέο δξαζηεξηφηεηεο, εθδειψζεηο ηνπ ζρνιείνπ; 8 Τπάξρνπλ ηζηνζειίδεο κε πεξηερφκελν απφ ηηο εξγαζίεο ησλ καζεηψλ ή θαη ησλ εθπαηδεπηηθψλ; 9 Τπάξρνπλ ηζηνζειίδεο κε πεξηερφκελν απφ εθπαηδεπηηθέο επηζθέςεηο ησλ καζεηψλ ηνπ ζρνιείνπ; 10 Τπάξρνπλ πιεξνθνξίεο γηα ηελ πεξηνρή θαη ην επξχηεξν ζρνιηθφ πεξηβάιινλ; 11 Τπάξρεη πεξηερφκελν πνπ αθνξνχλ ηνπο γνλείο ησλ καζεηψλ ηνπ ζρνιείνπ; 12 Τπάξρεη πεξηερφκελν πνπ αθνξά ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ηνπ ζρνιείνπ; 13 Τπάξρεη ηζηνζειίδα κε ην εκεξνιφγην ηνπ ζρνιείνπ; 14 Τπάξρεη ην αλαιπηηθφ σξνινγηαθφ πξφγξακκα ησλ καζεκάησλ γηα ηελ θάζε ηάμε ηνπ ζρνιείνπ; 15 Ο ηζηνρψξνο ηνπ ζρνιείνπ θαίλεηαη λα είλαη πιήξεο σο πξνο ηελ παξνρή πιεξνθνξηψλ πξνο ηνπο επηζθέπηεο ηνπ; 16 Αλαθέξνληαη ν ηίηινο ηνπ ζρνιείνπ θαη ηα φια ηα ζηνηρεία επηθνηλσλίαο ηνπ (δηεχζπλζε, πφιε, ΣΚ, ηειέθσλα, θιπ); 17 Ο ζρνιηθφο ηζηνρψξνο δηαζέηεη ζηνηρεία επηθνηλσλίαο (θφξκα επηθνηλσλίαο, , chat) κε ηνπο ππεχζπλνπο δηαρεηξηζηέο ηνπ; 18 Τπάξρεη ηζηνζειίδα κε ηνλ θαηάινγν πξνζσπηθνχ ηνπ ζρνιείνπ; 19 Οη θσηνγξαθίεο θαη ηα άιια πνιπκέζα (βίληεν, ερεηηθά ληνθνπκέληα, ζπλεκκέλα αξρεία, θ.α.) πνπ εκθαλίδνληαη ζηηο ηζηνζειίδεο ιεηηνπξγνχλ ζπκπιεξσκαηηθά σο πξνο ην πεξηερφκελν ηνπο; 20 Οη ππεξζχλδεζκνη πνπ παξαπέκπνπλ ζε εμσηεξηθέο ηζηνζειίδεο είλαη νξγαλσκέλεο ζε ελφηεηεο; 21 Οη ππεξζχλδεζκνη πνπ παξαπέκπνπλ ζε εμσηεξηθέο ηζηνζειίδεο είλαη ζρεηηθέο κε ηελ εθπαίδεπζε ή ηνλ πνιηηηζκφ γεληθφηεξα; Αμηνπηζηία Πεξηερνκέλνπ 22 Δίλαη εκθαλήο ν ζηφρνο ηεο πιεξνθνξίαο ζε θάζε ηζηνζειίδα ηνπ ζρνιηθνχ ηζηνρψξνπ; 23 Δίλαη ν ηίηινο ησλ ηζηνζειίδσλ ηνπ ηζηνρψξνπ αληηπξνζσπεπηηθφο ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ; 24 Παξέρνληαη βηβιηνγξαθηθέο ελεκεξψζεηο ζηηο πιεξνθνξίεο ησλ ηζηνζειίδσλ; 25 Γίλνληαη αλαθνξέο ζε ζπλαθείο εξγαζίεο ζρεηηθέο κε ην πεξηερφκελν ησλ ηζηνζειίδσλ; Σελίδα 99

100 26 Σν πεξηερφκελν είλαη απαιιαγκέλν απφ νξζνγξαθηθά ή ζπληαθηηθά ιάζε; 27 Σν πεξηερφκελν έρεη ζπληάθηε θαη δελ είλαη αλψλπκν; Αθξίβεηα Πεξηερνκέλνπ 28 Δίλαη ηεθκεξησκέλεο, ζαθείο, ιεπηνκεξείο θαη θαηαλνεηέο νη πιεξνθνξίεο πνπ παξέρνληαη ζηηο ηζηνζειίδεο ηνπ ηζηνρψξνπ; 29 Γίλεηαη εκβάζπλζε ζην ζέκα θαη ππάξρνπλ αλαθνξέο ζε πεγέο; Απζεληηθόηεηα Πεξηερνκέλνπ 30 Δίλαη εκθαλέο πνηνο είλαη ν ζπληάθηεο (φλνκα ζπγγξαθέα, νξγαληζκφο ηδξχκαηνο, ζηνηρεία επηθνηλσλίαο) ηνπ πεξηερνκέλνπ θάζε ηζηνζειίδαο; 31 Δίλαη εκθαλέο πνηνο θηινμελεί ηνλ ζρνιηθφ ηζηνρψξν (εκπνξηθή επηρείξεζε, κε θεξδνζθνπηθφο νξγαληζκφο, εθπαηδεπηηθφο νξγαληζκφο θ.α.); 32 ηηο πιεξνθνξίεο πνπ παξέρνληαη απφ ηνλ ηζηνρψξν, ζπκπεξηιακβάλνληαη νη βηβιηνγξαθηθέο ή ινηπέο αλαθνξέο ηνπο; 33 Οη πιεξνθνξίεο πνπ παξέρνληαη ζηηο ηζηνζειίδεο νδεγνχλ ζε εμσηεξηθέο πεγέο (π.ρ. βηβιία, ηζηνζέζεηο ζην δηαδίθηπν) κέζσ ππεξζπλδέζκσλ; Αληηθεηκεληθόηεηα Πεξηερνκέλνπ 34 Οη παξερφκελεο πιεξνθνξίεο θαίλνληαη λα είλαη πνιχπιεπξεο (πεξηέρνπλ αληίζεηεο απφςεηο, δελ θξηηηθάξνπλ ηε δηαθνξεηηθφηεηα θαη δελ πεξηέρνπλ πξνθαηαιήςεηο); 35 Οη παξερφκελεο πιεξνθνξίεο πεξηέρνπλ αληίζεηεο απφςεηο; 36 Οη παξερφκελεο πιεξνθνξίεο δελ θξηηηθάξνπλ ηε δηαθνξεηηθφηεηα θαη δελ πεξηέρνπλ πξνθαηαιήςεηο; Δπηθαηξόηεηα Πεξηερνκέλνπ 37 Δίλαη εκθαλήο ε εκεξνκελία ζπγγξαθήο ή θαη δεκνζίεπζεο ησλ πιεξνθνξηψλ ηνπ πεξηερνκέλνπ ησλ ηζηνζειίδσλ; 38 Αλ δελ ππάξρεη ε εκεξνκελία ζπγγξαθήο ηνπ πεξηερνκέλνπ ησλ ηζηνζειίδσλ, θαίλεηαη νη πιεξνθνξίεο πνπ παξέρνληαη απφ ηνλ ηζηνρψξν λα είλαη επηθαηξνπνηεκέλεο; 39 Σν πιηθφ πνπ πεξηιακβάλεη ν ηζηνρψξνο θαίλεηαη λα αλαλεψλεηαη θαη λα ελεκεξψλεηαη ηαθηηθά; 40 Πεξηιακβάλεηαη πίλαθαο κε ηηο ηειεπηαίεο πξνζζήθεο αλαλεψζεηο πεξηερνκέλνπ; ηεξενηππηθόηεηα Πεξηερνκέλνπ 41 Δίλαη εκθαλείο νη ζηφρνη θαη νη ζθνπηκφηεηεο πνπ εμππεξεηεί ν ζπληάθηεο ηεο πιεξνθνξίαο; 42 Σν πεξηερφκελν ησλ ηζηνζειίδσλ ηνπ ζρνιηθνχ ηζηνρψξνπ, θαίλεηαη λα κελ πξνζβάιεη ηνπο άιινπο ρξήζηεο ή γεληθφηεξα ηηο κεηνλφηεηεο θαη δελ πεξηέρεη ζνβηληζηηθέο, εζληθηζηηθέο απφςεηο ή άιιεο αθξαίεο απφςεηο πνπ έρνπλ λα Σελίδα 100

101 θάλνπλ κε ηα ζέκαηα θχινπ, εζλφηεηαο, ζξεζθείαο, θπιήο; 43 Οη πιεξνθνξίεο ησλ ηζηνζειίδσλ είλαη απαιιαγκέλε απφ γεληθφηεξεο πξνθαηαιήςεηο; 44 Σν πεξηερφκελν ησλ ηζηνζειίδσλ είλαη ζχκθσλν κε ηα θνηλσληθά θαη πνιηηηζκηθά πξφηππα ηεο θνηλσλίαο ζηεο νπνίαο ηα κέιε απεπζχλεηαη; 45 Οη δεκνζηεπκέλεο θσηνγξαθίεο θαη ηα πνιπκέζα ησλ ηζηνζειίδσλ δελ πεξηέρνπλ πξνζβιεηηθφ πεξηερφκελν. Πξνζσπηθά Γεδνκέλα Πεξηερνκέλνπ 46 Απνθεχγεηαη ε δεκνζηνπνίεζε επαίζζεησλ δεδνκέλσλ πνπ αθνξνχλ ηε θπιεηηθή ή εζληθή πξνέιεπζε, ηα πνιηηηθά θξνλήκαηα, ηηο ζξεζθεπηηθέο ή θηινζνθηθέο πεπνηζήζεηο, θ.α.; 47 Απνθεχγεηαη ε δεκνζηνπνίεζεο πξνζσπηθψλ δεδνκέλσλ ησλ καζεηψλ θαη ησλ εθπαηδεπηηθψλ ρσξίο ηελ έγθξηζε ηνπο- φπσο δηεπζχλζεηο, ηειέθσλα, ειεθηξνληθέο δηεπζχλζεηο, νηθνλνκηθή θαηάζηαζε, νηθνγελεηαθή θαηάζηαζε, πξνζσπηθά ελδηαθέξνληα; 48 Τπάξρεη θαηαγεγξακκέλε ε έγθξηζε ησλ γνληψλ γηα ηε δεκνζηνπνίεζε ζην δηαδίθηπν θσηνγξαθηθνχ πιηθνχ ζην νπνίν απεηθνλίδνληαη ηα παηδηά ηνπο, εθφζνλ απηφ ζπκβαίλεη; Πνιηηηθή Πεξηερνκέλνπ Ηζηνρώξνπ 49 Απνθεχγεηαη ε ρξήζε δηαθεκίζεσλ άκεζα (κέζσ banners, adwords) ή έκκεζα (κέζσ ππεξζπλδέζκσλ πνπ νδεγνχλ ζε αγνξά πξντφλησλ π.ρ. βηβιίσλ ή ππεξεζηψλ κε ζθνπφ ην νηθνλνκηθφ ή άιιν ζπκθέξνλ); 50 Τπάξρνπλ απνηππσκέλνη νη φξνη ρξήζεο ηνπ ηζηνρψξνπ θαη ηα πλεπκαηηθά δηθαηψκαηα ηνπ πεξηερνκέλνπ (θείκελν, θσηνγξαθίεο, βίληεν, θιπ) ησλ ηζηνζειίδσλ; 51 Τπάξρεη εκθαλήο ην θείκελν κε ηνλ ηξφπν δηαρείξηζεο ησλ Πξνζσπηθψλ δεδνκέλσλ ησλ επηζθεπηψλ ηνπ ηζηνρψξνπ; 52 Τπάξρεη εκθαλήο ν ππεχζπλνο ζπληήξεζεο θαη δηαρείξηζεο ηνπ ηζηνρψξνπ θαζψο θαη ζηνηρεία επηθνηλσλίαο ηνπ; Μέξνο 2 ν : Σερληθή αξηηόηεηα ζρνιηθνύ ηζηνρώξνπ ρεδηαζκόο Αηζζεηηθή ηζηνρώξνπ Τπάξρεη ηζνξξνπία αλάκεζα ζην ρψξν πνπ θαηαιακβάλνπλ ηα γξαθηθά, ην κελνχ θαη ην θείκελν ζηηο ζειίδεο ηνπ ηζηνρψξνπ; 54 Τπάξρεη ζαθήο δηάθξηζε θάζε ζηνηρείνπ κε ην νπνίν κπνξεί λα αιιειεπηδξάζεη ν ρξήζηεο (δηαδξαζηηθά/clickable ζηνηρεία φπσο θνπκπηά, ζχλδεζκνη θ.ιπ.); 55 Σα βαζηθά ζηνηρεία ηαπηφηεηαο ηνπ ηζηνρψξνπ θαη πινήγεζεο (π.ρ. ινγφηππν, κελνχ, άκεζε επηθνηλσλία) είλαη ηνπνζεηεκέλα ζηελ ίδηα ζέζε ζε φιεο ηηο ζειίδεο ηνπ ηζηνρψξνπ; 56 Έρεη ζρεδηαζηεί ν ηζηνρψξνο έηζη ψζηε νη ζεκαληηθφηεξεο πιεξνθνξίεο λα εκθαλίδνληαη ζην πάλσ κέξνο θάζε ζειίδαο θαη λα απνθεχγεηαη ε ππεξβνιηθή 12 Γιαννακοσλόποσλος Α. & Μακρής Τ. «Προδιαγραθές εστρηζηίας ιζηοτώρων - Αρτές και Σημεία Δλέγτοσ», σπό έκδοζη αρτείο: «Web usability_v0 9.doc» Σελίδα 101

102 θχιηζε πξνο ηα θάησ; 57 Έρεη γίλεη επαξθήο πξφβιεςε θαη έιεγρνο ψζηε ν ηζηνρψξνο λα εκθαλίδεηαη ηθαλνπνηεηηθά ζε νζφλεο δηαθνξεηηθψλ αλαιχζεσλ; 58 Καηά ηελ επηινγή ησλ ρξσκάησλ έρνπλ ιεθζεί ππφςε νη βαζηθέο αξρέο ηεο ζεσξίαο ηνπ ρξψκαηνο (ζπκπιεξσκαηηθφηεηα, κείμε θ.ιπ.); Πινεγεζηκόηεηα ηζηνρώξνπ Δίλαη εκθαλψο δηαζέζηκε ε επηζηξνθή ζηελ αξρηθή/θεληξηθή ζειίδα; 60 Τπάξρεη δηαζέζηκνο ράξηεο ηνπ ηζηνρψξνπ (sitemap); 61 Δίλαη εκθαλήο ε θφξκα αλαδήηεζεο εληφο ηνπ ηζηνρψξνπ; 62 Λεηηνπξγνχλ φινη νη ππεξζχλδεζκνη (εζσηεξηθνί θαη εμσηεξηθνί) θαη νδεγνχλ ζηνπο ζσζηνχο πξννξηζκνχο; 63 Δίλαη εκθαλέο πνχ βξίζθεηαη ν ρξήζηεο (π.ρ. ν ηίηινο ζειίδαο, ξάβδνο δηαδξνκήο/breadcrumbs, επηζήκαλζε ζην κελνχ επηινγψλ); 64 Γίλεηαη ζαθήο δηαρσξηζκφο θαη νκαδνπνίεζε ησλ ζηνηρείσλ πινήγεζεο ζε θαηεγνξηνπνηεκέλεο ελφηεηεο πξννξηζκψλ; 65 Έρεη ειεγρζεί ν ηζηνρψξνο ζρεηηθά κε ηελ χπαξμε «νξθαλψλ» ζειίδσλ, δειαδή ζειίδσλ ρσξίο επηινγέο πινήγεζεο (κφλν πεξηερφκελν); 66 Δίλαη απιφ ζηε ρξήζε θαη θαηαλνεηφ ην κελνχ πινήγεζεο; 67 Τπάξρεη ζαθήο έλδεημε εμφδνπ (ζηηο αληίζηνηρεο ζειίδεο ησλ ηζηνρψξσλ) φπνπ απαηηείηαη είζνδνο ή εγγξαθή; 68 Δίλαη εκθαλέο πνχ κπνξεί λα πάεη ν ρξήζηεο (π.ρ. εκθαλείο ζχλδεζκνη, επεμεγεκαηηθά ιεθηηθά ζηνπο ζπλδέζκνπο); 69 Δίλαη εκθαλήο ε επηινγή ελαιιαγήο γισζζψλ, ζε πεξίπησζε πνιχγισζζνπ πεξηερνκέλνπ; Βειηηζηνπνίεζε Δκπεηξίαο Υξήζηε Γίλεηαη ρξήζε απιήο θαη θαηαλνεηήο γιψζζαο, δειαδή ε γιψζζα ησλ φξσλ θαη ησλ εληνιψλ είλαη ζαθήο θαη απιή ψζηε λα γίλεηαη θαηαλνεηή απφ ηνπο ρξήζηεο; 71 Πξνεηδνπνηνχληαη νη ρξήζηεο γηα ηα απνηειέζκαηα ησλ δηαδξαζηηθψλ ηνπο ελεξγεηψλ; 72 Δλεκεξψλνληαη νη ρξήζηεο γηα ην κέγεζνο θάζε αξρείνπ ζε ζπλδπαζκφ κε ηνλ απαηηνχκελν ρξφλν κεηαθνξάο αλά ηαρχηεηα ζχλδεζεο (π.ρ. xxx MB, yyy ιεπηά κε 56k); 73 Δλεκεξψλνληαη νη ρξήζηεο γηα ηνλ πξννξηζκφ ελφο ζπλδέζκνπ, κε πεξηγξαθηθφ θείκελν; 74 Έρεη βειηηζηνπνηεζεί ν ηζηνρψξνο ζε ζρέζε κε ην βάξνο ησλ αξρείσλ ψζηε λα κεηαθέξνληαη γξήγνξα θαη λα ειαρηζηνπνηεζεί ν ρξφλνο αλακνλήο ησλ ρξεζηψλ; 75 Τπάξρεη πξφβιεςε γηα κνξθή εχθνιεο εθηχπσζεο ησλ ηζηνζειίδσλ ψζηε λα κπνξνχλ νη ρξήζηεο κε απιφ ηξφπν λα ηππψζνπλ ηκήκαηα ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ ηζηνρψξνπ; 13 Γιαννακοσλόποσλος Α. & Μακρής Τ. «Προδιαγραθές εστρηζηίας ιζηοτώρων - Αρτές και Σημεία Δλέγτοσ», σπό έκδοζη αρτείο: «Web usability_v0 9.doc» 14 Γιαννακοσλόποσλος Α. & Μακρής Τ. «Προδιαγραθές εστρηζηίας ιζηοτώρων - Αρτές και Σημεία Δλέγτοσ», σπό έκδοζη αρτείο: «Web usability_v0 9.doc» Σελίδα 102

103 76 Παξέρεηαη αλαηξνθνδφηεζε (feedback) γηα ηηο ελέξγεηεο πνπ απαηηνχλ ηελ ελεκέξσζε ηνπ ρξήζηε (π.ρ. φηαλ ην ζχζηεκα είλαη απαζρνιεκέλν θαη ν ρξήζηεο πξέπεη λα πεξηκέλεη); 77 Παξέρνληαη επηινγέο αθχξσζεο ιαλζαζκέλσλ ή ρξνλνβφξσλ ελεξγεηψλ; Πξνζβαζηκόηεηα ηζηνρώξνπ Δίλαη ν ηζηνρψξνο ζπκβαηφο κε ηηο νδεγίεο ηεο πξσηνβνπιίαο Web Accessibility ηνπ W3C ; 79 Τπάξρεη επηινγέαο κεγέζνπο γξακκαηνζεηξάο; 80 Τπάξρεη πξφβιεςε γηα κεηάδνζε ηνπ πεξηερνκέλνπ κέζσ ππνζηεξηθηηθψλ ηερλνινγηψλ (π.ρ. νκηινχληεο θπιινκεηξεηέο); 81 Υξεζηκνπνηνχληαη θηλνχκελεο εηθφλεο θαη πνιπκέζα κφλν φηαλ είλαη απαξαίηεηα; 82 Δίλαη έληνλε ε πξνθαζνξηζκέλε ρξσκαηηθή αληίζεζε ή/θαη ππάξρεη πξφβιεςε γηα ηνλ θαζνξηζκφ απφ ηνπο ρξήζηεο ηεο ρξσκαηηθήο αληίζεζεο; 83 Τπνζηεξίδνληαη επαξθψο δηαθνξεηηθέο ζπζθεπέο απεηθφληζεο (ππνινγηζηέο, θηλεηά ηειέθσλα θ.ά.); 84 Παξέρεηαη ελαιιαθηηθή επηινγή παξνπζίαζεο ηνπ πεξηερνκέλνπ κφλν κε θείκελα (text-only έθδνζε); 85 Δλεκεξψλνληαη νη ρξήζηεο (κέζσ ρξσκαηηθήο αιιαγήο ή άιιεο απεηθνληζηηθήο ηερληθήο) ζρεηηθά κε ηνπο ζπλδέζκνπο πνπ έρνπλ ήδε επηζθεθζεί; 86 Γηαζέηνπλ φιεο νη εηθφλεο ελαιιαθηηθφ θείκελν πνπ ηηο πεξηγξάθεη γηα εθθψλεζε απφ νκηινχληεο θπιινκεηξεηέο; 87 Παξέρεηαη ην ζελάξην ή/θαη πεξηγξαθή ζε θείκελν ηνπ πεξηερνκέλνπ νπηηθναθνπζηηθψλ πνιπκέζσλ; Θέκαηα Βνήζεηαο & Γηαρείξηζεο θαικάησλ Ζ βνήζεηα είλαη ζαθήο θαη άκεζε, ζε απιή γιψζζα, ζρεηηθή κε ην ζέκα; 89 Παξέρνληαη βνεζεηηθέο πιεξνθνξίεο θνληά ζηα ζεκεία ησλ ελεξγεηψλ ηνπ ρξήζηε, ψζηε λα κελ ρξεηάδεηαη λα αλαηξέρεη ζην γεληθφ αξρείν βνήζεηαο; 90 Δίλαη εκθαλήο θαη δηαζέζηκε ζε φιεο ηηο ζειίδεο ε βνήζεηα; 91 Σα κελχκαηα ζθάικαηνο (error messages) είλαη ζαθή, ρσξίο ηερληθνχο φξνπο; 92 Υξεζηκνπνηνχληαη ζεηηθέο δηαηππψζεηο (ηη λα θάλεη ν ρξήζηεο) αληί γηα αξλεηηθέο (ηη λα απνθχγεη); 93 Τπάξρεη ράξηεο πινήγεζεο ηνπ ζρνιηθνχ ηζηνρψξνπ; Δηθόλεο & Πνιπκέζα Ζ ρξήζε ησλ εηθφλσλ γίλεηαη κε κέηξν θαη γηα ζπγθεθξηκέλνπο αηζζεηηθνχο, πιεξνθνξηαθνχο ή ιεηηνπξγηθνχο ζθνπνχο; 95 Απνθεχγεηαη ε ππεξβνιηθή ρξήζε θηλνχκελσλ εηθφλσλ, δεδνκέλνπ φηη απνζπνχλ ηελ πξνζνρή θαη θνπξάδνπλ ηνλ ρξήζηε; 96 Υξεζηκνπνηείηαη κηθξνγξαθία (thumbnail), ζην πξαγκαηηθφ ηεο κέγεζνο, φπνπ 15 Γιαννακοσλόποσλος Α. & Μακρής Τ. «Προδιαγραθές εστρηζηίας ιζηοτώρων - Αρτές και Σημεία Δλέγτοσ», σπό έκδοζη αρτείο: «Web usability_v0 9.doc» 16 Γιαννακοσλόποσλος Α. & Μακρής Τ. «Προδιαγραθές εστρηζηίας ιζηοτώρων - Αρτές και Σημεία Δλέγτοσ», σπό έκδοζη αρτείο: «Web usability_v0 9.doc» 17 Γιαννακοσλόποσλος Α. & Μακρής Τ. «Προδιαγραθές εστρηζηίας ιζηοτώρων - Αρτές και Σημεία Δλέγτοσ», σπό έκδοζη αρτείο: «Web usability_v0 9.doc» Σελίδα 103

104 πξέπεη λα πξνβιεζεί κηα εηθφλα ζε κηθξή δηάζηαζε; 97 Υξεζηκνπνηνχληαη ηα πνιπκέζα θπξίσο γηα ηε κεηαθνξά πιεξνθνξηαθνχ πεξηερνκέλνπ; 98 Παξέρεηαη ε δπλαηφηεηα ζηνπο ρξήζηεο λα ειέγρνπλ ηελ θίλεζε ησλ πνιπκέζσλ, δειαδή ηελ έλαξμε, ηελ παχζε, ηνλ ηεξκαηηζκφ, ηηο δηαζηάζεηο πξνβνιήο θαη ηελ ερεηηθή έληαζε ηνπ πνιπκεζηθνχ πεξηερνκέλνπ; Αιιειεπηδξαζηηθόηεηα Δπειημία ηζηνρώξνπ 99 Ο ζρνιηθφο ηζηνρψξνο πεξηέρεη πνιιαπιά θαλάιηα επηθνηλσλίαο (forum, chat, shout box, βηβιίν επηζθεπηψλ, blog, social networking, θ.α.), αιιειεπίδξαζεο κε ηνπο επηζθέπηεο ηνπ; 100 Τπάξρνπλ ιίζηεο ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ; 101 Τπάξρεη ε δπλαηφηεηα απνζηνιήο ελεκεξσηηθψλ δειηίσλ (newsletters); 102 Τπάξρεη θνηλφηεηα επηζθεπηψλ γηα επηθνηλσλία θαη αληαιιαγή απφςεσλ; Δπρξεζηία Πεξηερνκέλνπ Σνπνζεηνχληαη νη ρξήζηκεο πιεξνθνξίεο γηα ηνλ ηζηνρψξν ζηελ θνξπθή, ψζηε λα γίλεηαη αληηιεπηφο ν ζθνπφο ηνπ θαη νη ππεξεζίεο πνπ παξέρεη; 104 Παξνπζηάδνληαη ζηελ αξρηθή ζειίδα κφλν νη ζεκαληηθέο θαη επηθαηξνπνηεκέλεο πιεξνθνξίεο; 105 Δίλαη ε νξγάλσζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ζε θαηεγνξίεο θαηάιιεια θαηαλεκεκέλε έηζη ψζηε λα δηεπθνιχλεηαη ε εχξεζε ησλ πιεξνθνξηψλ; 106 Υξεζηκνπνηείηαη ρξψκα (κε έληνλεο αληηζέζεηο πξνζθελίνπ/παξαζθελίνπ) ή/θαη ζηνηρεία δηάηαμεο γηα ηελ θαηεγνξηνπνίεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ, πξνθεηκέλνπ λα γίλεηαη επθνιφηεξα αληηιεπηφο ν δηαρσξηζκφο ησλ ελνηήησλ; 107 Δίλαη νξγαλσκέλν ην πεξηερφκελν ζε ζχληνκα θαη δηαθξηηά ηκήκαηα ψζηε λα δηεπθνιχλεηαη ε αλάγλσζε ζηελ νζφλε ηνπ ππνινγηζηή; Δπηθνηλσλία & Αμηνιόγεζε Τπάξρεη θφξκα αμηνιφγεζεο ηνπ ηζηνρψξνπ; 109 Δίλαη επαξθψο ειεγκέλεο νη δηεπζχλζεηο επηθνηλσλίαο θαη παξαθνινπζνχληαη ηαθηηθά απφ ηνπο ζπλεξγάηεο ηνπ ηζηνρψξνπ; 110 Τπάξρεη έλα άκεζν ζηνηρείν επηθνηλσλίαο ( , ηειέθσλν) ζε επθξηλέο ζεκείν ζε φιεο ηηο ζειίδεο ηνπ ηζηνρψξνπ; 111 Γίλεηαη άκεζε απάληεζε ζηνλ ρξήζηε γηα ηελ ιήςε ηεο θφξκαο (ή ηπρφλ πξνβιήκαηα πνπ πξνέθπςαλ); 112 Παξέρνληαη δηεπθνιχλζεηο γηα ηελ απηφκαηε αμηνιφγεζε απφ ηξίηνπο (π.ρ. απεπζείαο ζχλδεζκνη απφ θάζε ζειίδα πξνο ηνπο κεραληζκνχο ειέγρνπ εγθπξφηεηαο); 18 Γιαννακοσλόποσλος Α. & Μακρής Τ. «Προδιαγραθές εστρηζηίας ιζηοτώρων - Αρτές και Σημεία Δλέγτοσ», σπό έκδοζη αρτείο: «Web usability_v0 9.doc» 19 Γιαννακοσλόποσλος Α. & Μακρής Τ. «Προδιαγραθές εστρηζηίας ιζηοτώρων - Αρτές και Σημεία Δλέγτοσ», σπό έκδοζη αρτείο: «Web usability_v0 9.doc» Σελίδα 104

105 Αλαδήηεζε, Φόξκεο, ύλδεζκνη Ζ αλαδήηεζε θέξλεη απνηειέζκαηα απφ φιν ην πεξηερφκελν; 114 Σν πεδίν «Αλαδήηεζε» βξίζθεηαη ζε εκθαλέο ζεκείν (θαηά πξνηίκεζε πάλσ θαη δεμηά) ζε φιεο ηηο ζειίδεο ηνπ ηζηνρψξνπ; 115 Ζ αλαδήηεζε έρεη αλνρή ζε νξζνγξαθηθά ιάζε θαη ζηηο δηαθνξέο πεδψλ/θεθαιαίσλ; 116 Τπάξρεη ε επηινγή ζχλζεηεο αλαδήηεζεο (θαηά πξνηίκεζε ζε εκθαλέο ζεκείν); 117 ρεδηάδνληαη νη θφξκεο κε απιφηεηα θαη ζαθήλεηα, ψζηε νη ρξήζηεο λα κπνξνχλ λα ηηο ζπκπιεξψζνπλ επηηπρψο; 118 Γηαθξίλνληαη κε ζαθήλεηα ηα ππνρξεσηηθά απφ ηα κε ππνρξεσηηθά πεδία ζηηο θφξκεο; 119 Έρνπλ ειεγρζεί νη θφξκεο ψζηε λα κελ ζβήλνληαη ηα δεδνκέλα απφ ηα πεδία ζε πεξίπησζε πνπ πξνθχςνπλ ιάζε θαηά ηελ απνζηνιή; 120 Γίλεηαη δηάθξηζε κεηαμχ ζπλδέζκσλ πνπ αλνίγνπλ ζην ίδην παξάζπξν θαη εθείλσλ πνπ αλνίγνπλ ζε λέν; 121 Ζ αλαδήηεζε κπνξεί λα γίλεη ζε φιεο ηηο γιψζζεο πνπ ππνζηεξίδνληαη απφ ηνλ ηζηνρψξν; 122 Δίλαη δπλαηή ε αλαδήηεζε ησλ πην πξφζθαησλ θεηκέλσλ; πκβαηόηεηα κε ηηο πξνδηαγξαθέο γηα ηνλ Παγθόζκην Ηζηό 123 Έρεη ζρεδηαζηεί ν ηζηνρψξνο ψζηε λα είλαη ζπκβαηφο κε ηνπο πην δεκνθηιείο θπιινκεηξεηέο (Internet Explorer, Firefox, Opera, Safari, Chrome); 124 Έρεη ζρεδηαζηεί ν ηζηνρψξνο ψζηε λα είλαη θαηάιιεινο γηα ηηο εθδφζεηο ησλ θπιινκεηξεηψλ γηα δεκνθηιή ιεηηνπξγηθά ζπζηήκαηα (Windows 2000, Windows Me, XP, Vista, 7, Windows Server 2003, Windows Server 2008, Mac OS, Linux, Unix, BSD, θ.α.); 125 Αληαπνθξίλεηαη κε επηηπρία ζηνπο ειέγρνπο εγθπξφηεηαο ηεο γιψζζαο ζήκαλζεο (markup, πρ. XHTML), απφ αμηφπηζηα ζπζηήκαηα ειέγρνπ φπσο ην Αληαπνθξίλεηαη κε επηηπρία ζηνπο ειέγρνπο εγθπξφηεηαο θχιισλ ζηπι (stylesheets, πρ. CSS), απφ αμηφπηζηα ζπζηήκαηα ειέγρνπ φπσο ην Έρεη ζρεδηαζηεί έηζη ψζηε λα ιεηηνπξγεί ρσξίο πξνβιήκαηα ζηε κέζε (ζπλεζηζκέλε) ηαρχηεηα ζχλδεζεο (ελδεηθηηθφ κέγεζνο απνηεινχλ ηα 100Κ γηα ην ζχλνιν ησλ κεηαθεξφκελσλ αξρείσλ αλά ζειίδα); Θέκαηα ηαρύηεηαο ηζηνρώξνπ 128 Φνξηψλνπλ γξήγνξα (<=3 ) νη ηζηνζειίδεο ηνπ ζρνιηθνχ ηζηνρψξνπ; 129 Φνξηψλνπλ γξήγνξα (<=7 ) νη θσηνγξαθίεο θαη ηα ινηπά πνιπκέζα ηνπ ηζηνρψξνπ; 130 Σα πνιπκέζα ησλ ηζηνζειίδσλ θνξηψλνπλ ζηαδηαθά (progressive download) ψζηε λα κελ εγθαηαιείπεη ν ρξήζηεο ηελ πξνζπάζεηα; 20 Γιαννακοσλόποσλος Α. & Μακρής Τ. «Προδιαγραθές εστρηζηίας ιζηοτώρων - Αρτές και Σημεία Δλέγτοσ», σπό έκδοζη αρτείο: «Web usability_v0 9.doc» Σελίδα 105

106 3 ν Μέξνο: Παηδαγσγηθή ζρνιηθνύ ηζηνρώξνπ 131 Οη πιεξνθνξίεο ησλ ηζηνζειίδσλ βαζίδνληαη ζε βαζηθέο αξρέο παηδαγσγηθήο; 132 Οη πιεξνθνξίεο ησλ ηζηνζειίδσλ παξέρνπλ ππεξζπλδέζκνπο πξνο ζε πξφηππα παηδαγσγηθήο; 133 Οη πιεξνθνξίεο ησλ ηζηνζειίδσλ εμππεξεηνχλ ηε γλσζηηθή θαη καζεζηαθή δηαδηθαζία; 134 Οη πιεξνθνξίεο ησλ ηζηνζειίδσλ αληαπνθξίλνληαη ζηηο εθπαηδεπηηθέο αλάγθεο θαη ζην επίπεδν ησλ καζεηψλ; 135 Οη πιεξνθνξίεο ησλ ηζηνζειίδσλ ελζαξξχλνπλ ηνπο καζεηέο λα εκπιαθνχλ ζηε καζεζηαθή δηαδηθαζία; 136 Οη ηζηνζειίδεο πξνσζνχλ ηε ζπλεξγαηηθφηεηα θαη ζπκκεηνρηθφηεηα ησλ καζεηψλ; 137 Οη πιεξνθνξίεο ησλ ηζηνζειίδσλ πξνβάιινπλ ηηο πιεξνθνξίεο δηαζεκαηηθά; 138 Οη πιεξνθνξίεο ησλ ηζηνζειίδσλ ελεξγνπνηνχλ ην ελδηαθέξνλ ησλ καζεηψλ; Ζ ζρνιηθή ηζηνζειίδα πνπ δεκηνπξγήζεθε ζηα πιαίζηα ηεο παξνχζεο εξγαζίαο, ηθαλνπνηεί ηα πεξηζζφηεξα απφ ηα παξαπάλσ θξηηήξηα πνηφηεηαο. Πξφθεηηαη, ινηπφλ, γηα κηα θαινζρεδηαζκέλε, πξσηφηππε θαη θπξίσο πινχζηα ζε πεξηερφκελν ηζηνζειίδα. Θεσξνχκε φκσο φηη αλεμάξηεηα απφ ην γεγνλφο φηη έλαο δηθηπαθφο ηφπνο ζρεδηάδεηαη ζχκθσλα κε ηηο γεληθέο αξρέο θαη ηθαλνπνηεί θξηηήξηα πνηφηεηαο, ε ηειηθή αμηνιφγεζε είλαη ηνπ ρξήζηε. Απνηειεί θνηλή αληίιεςε φηη ε αμηνιφγεζε ελφο ηζηνρψξνπ είλαη εμαηνκηθεπκέλε, αλάινγα κε ηα ελδηαθέξνληα, ηηο αληηιήςεηο, ηηο ηερληθέο γλψζεηο θαη ηηο εκπεηξίεο ηνπ επηζθέπηε. Γη απηφ ηνλ ιφγν, πξνηείλνπκε (αθνχ ην εθαξκφζακε) λα ππάξρεη ζηελ ζρνιηθή ηζηνζειίδα κηα on-line δεκνζθφπεζε ζρεηηθά κε ηελ αμηνιφγεζε ηνπ site ζε βαζκηαία θιίκαθα. Ζ γλψκε ησλ ηειηθψλ ρξεζηψλ δηακνξθψλεηαη ζηαηηζηηθά θαη απνηειεί θίλεηξν γηα ηνπο δεκηνπξγνχο γηα δηνξζψζεηο θαη επεθηάζεηο. Σελίδα 106

107 Β. ΔΜΠΔΗΡΗΚΟ ΜΔΡΟ Κεθάιαην 6ν Ζ Δθπαηδεπηηθή Έξεπλα δξάζεο 6.1 Ση είλαη ε έξεπλα δξάζεο Ζ Πξάμε, φξνο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε απφ ηνλ Αξηζηνηέιε, είλαη ε ελέξγεηα θάπνηνπ ζε κία θαηάζηαζε πνπ αληηκεησπίδεη κε ζθνπφ λα ηελ αιιάμεη. ρεηίδεηαη επνκέλσο κε ηηο θπξίαξρεο αξρέο ηεο εζηθήο θαη πνιηηηθήο δσήο ησλ αλζξψπσλ. Ο Αξηζηνηέιεο αληηπαξάζεζε ηελ Πξάμε κε ηελ Θεσξία ηηο αληηθεηκεληθέο επηζηήκεο. Χζηφζν, ηφζν ε Θεσξία φζν θη ε Πξάμε είλαη εμίζνπ απαξαίηεηεο γηα ηνλ ζηνραζκφ. Ζ γλψζε πνπ πξνθχπηεη απφ ηελ Πξάμε θαη ε Πξάμε πνπ ζηεξίδεηαη ζηελ γλψζε, κέζα απφ κία ζπλερή δηαδηθαζία, απνηειεί ην ζεκειηψδε ιίζν ηεο έξεπλαο δξάζεο. Θεσξείηαη ζθφπηκν, εθφζνλ ε εξγαζία απνηειεί κηα έξεπλα δξάζεο. λα εμεγήζνπκε ηη είλαη θαη πνπ ζηεξίδεηαη. Χζηφζν, παξφιν πνπ ν φξνο έξεπλα δξάζεο ρξεζηκνπνηείηαη επξχηαηα, δε θαίλεηαη λα ππάξρεη έλαο κφλν νξηζκφο ηνπ κε θαζνιηθή απνδνρή. Τπάξρνπλ πνηθίινη νξηζκνί πνπ καξηπξνχλ δηαθνξεηηθνχο ηξφπνπο αλάγλσζεο ηφζν ηεο εθπαηδεπηηθήο πξαγκαηηθφηεηαο φζν θαη ηεο εθπαηδεπηηθήο έξεπλαο, αιιά θπξίσο δηαθνξεηηθέο επηζηεκνινγηθέο αθεηεξίεο. Παξαζέηνπκε θάπνηνπο νξηζκνχο, ελδεηθηηθνχο απηψλ ησλ δηαθνξνπνηήζεσλ: Ο πην επηγξακκαηηθφο θαη ζαθήο νξηζκφο ηεο έξεπλαο δξάζεο δίλεηαη απφ ηνλ John Elliot (1991) πνπ ην έξγν ηνπ έρεη επεξεάζεη πνιχ απηφ ην «θίλεκα». «Έξεπλα δξάζεο είλαη ε κειέηε κηαο θνηλσληθήο θαηάζηαζεο, κε ζθνπφ ηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηεο δξάζεο ζηα πιαίζηα απηήο ηεο θαηάζηαζεο». «Ζ έξεπλα δξάζεο είλαη κηα κνξθή απηφζηνραζηηθήο δηεξεχλεζεο πνπ έρνπλ αλαιάβεη νη ζπκκεηέρνληεο ζε θνηλσληθέο (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ησλ εθπαηδεπηηθψλ) θαηαζηάζεηο κε ζθνπφ λα βειηηψζνπλ ηε ινγηθή θαη ηε δηθαηνζχλε πνπ δηέπεη: α) ηηο δηθέο ηνπο θνηλσληθέο ή εθπαηδεπηηθέο πξαθηηθέο, β) ηελ θαηαλφεζε ηνπο φζνλ αθνξά απηέο ηηο πξαθηηθέο, γ) ηηο θαηαζηάζεηο φπνπ εθαξκφδνληαη απηέο νη πξαθηηθέο» (Kemmis, 1986). «Ζ έξεπλα δξάζεο είλαη έλαο πξαθηηθφο ηξφπνο λα εμεηάζεη θάπνηνο ηελ πξαθηηθή ηνπ, κε ζηφρν λα ειέγμεη αλ είλαη φπσο ζα ήζειε θαη ζηε ζπλέρεηα λα ηε βειηηψζεη» (McNiff J., 1995: 3). Σελίδα 107

108 «Έξεπλα δξάζεο είλαη κηα ζπζηεκαηηθή ζπνπδή ησλ πξνζπαζεηψλ λα βειηηψζνπκε ηελ εθπαηδεπηηθή πξαγκαηηθφηεηα πνπ γίλεηαη απφ νκάδα ζπκκεηερφλησλ κέζσ ησλ δηθψλ ηνπο πξαθηηθψλ δξάζεσλ θαη κέζσ ηνπ δηθνχ ηνπο ζηνραζκνχ ζηηο ζπλέπεηεο απηψλ ησλ δξάζεσλ» (David Ebbutt, 1985: 2). Ζ πξαθηηθή, έξεπλα-δξάζε, ζηεξίδεηαη ζηε ζεσξία ηνπ αλαζηνραζηηθνχ νξζνινγηζκνχ, ηηο παξαδνρέο ηνπ νπνίνπ έρνπλ ζπλνςίζεη εχζηνρα νη Altrichter, Posch & Somekh (2001: 291) ζηα αθφινπζα ζεκεία: - Σα πνιχπινθα πξαθηηθά πξνβιήκαηα απαηηνχλ εμεηδηθεπκέλεο ιχζεηο. - Οη ιχζεηο απηέο κπνξνχλ λα αλαπηπρζνχλ κφλν κέζα ζην πεξηβάιινλ φπνπ αλαδχεηαη ην πξφβιεκα θαη φπνπ θξίζηκν θαη θαζνξηζηηθφ ζηνηρείν είλαη ν εθπαηδεπηηθφο-εξεπλεηήο. - Οη ιχζεηο δελ κπνξνχλ λα εθαξκνζηνχλ κε επηηπρία ζε άιιεο θαηαζηάζεηο αιιά κπνξνχλ λα ηεζνχλ ζηε δηάζεζε άιισλ εθπαηδεπηηθψλ σο ππνζέζεηο πξνο έιεγρν. Οη παξαδνρέο απηέο ηνπ θξηηηθν-δηαιεθηηθνχ εξεπλεηηθνχ παξαδείγκαηνο, φπνπ «ε επηζηήκε δελ εξεπλά κόλν αιιά θαη θαηαζθεπάδεη ηνλ θόζκν πνπ εξεπλά» (Μαθξάθεο, 1997: 28), έξρνληαη ζε πιήξε αληίζεζε κε ην θιαζηθφ κνληέιν Έξεπλα Αλάπηπμε Γηάρπζε γηα ηελ εηζαγσγή θαηλνηνκηψλ πνπ πξεζβεχεη ν ηερληθφο νξζνινγηζκφο. πλεπψο, ε έξεπλα δξάζε εθηηκά φηη ε γλψζε πξέπεη λα παξάγεηαη απφ ηελ αλάπηπμε κηαο δξάζεο, κηαο δξαζηεξηφηεηαο θαη πηνζεηεί «αλνηθηέο» κεζφδνπο θαη ηερληθέο. «Δίλαη κηα κνξθή έξεπλαο θαηά ηελ νπνία ν εξεπλεηήο είλαη ηαπηφρξνλα θαη απηφο πνπ δξα ζηελ πξαγκαηηθφηεηα πνπ εξεπλά» (Καηζαξνχ & Σζάθνο, 2003: 14). Σν νπζηαζηηθφ θίλεηξν γηα λα αζρνιεζεί έλαο εθπαηδεπηηθφο κε ηελ έξεπλα δξάζεο είλαη ε βειηίσζε ζηελ πνηφηεηα ηεο δηδαζθαιίαο θαζψο θαη ησλ ζπλζεθψλ εξγαζίαο ηνπ ηδίνπ θαη ησλ καζεηψλ, ζηα ζρνιεία. Ζ έξεπλα δξάζεο έρεη σο ζηφρν ηελ ππνζηήξημε ησλ εθπαηδεπηηθψλ, κεκνλσκέλα ή ζε νκάδεο, γηα λα αληηκεησπίζνπλ ηηο πξνθιήζεηο θαη ηα πξνβιήκαηα ηεο εθπαηδεπηηθήο πξάμεο θαη λα πινπνηήζνπλ θαηλνηνκίεο κεηά απφ πξνβιεκαηηζκφ θαη ζπδήηεζε (Altrichter & Posch, 2001). Σν θέξδνο γηα ηνλ εθπαηδεπηηθφ πνπ δηεμάγεη κηα έξεπλα δξάζεο είλαη δηπιφ: ε ζθέςε αλνίγεη λέεο πξννπηηθέο θαη ειέγρεηαη κέζα απφ ηελ πξαθηηθή εθαξκνγή ηεο. Σελίδα 108

109 6.2 Κύξηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο κεζόδνπ Οη πεξηζζφηεξνη εξεπλεηέο πνπ έρνπλ αζρνιεζεί µε ηελ εθπαηδεπηηθή έξεπλαδξάζεο (Whitehead, 1989: 41-52, Δlliot, 1991, Carr and Kemmis, 1993, McNiff, 1999, McNiff & Lomax 2003 θαη, Kemmis & Wilkinson, 1998) ζπµθσλνχλ φηη ηα ζεµαληηθφηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηεο είλαη: α) Ο ζπκκεηνρηθόο θαη ζπλεξγαηηθόο ηεο ραξαθηήξαο Ο εθπαηδεπηηθφο είλαη παξάιιεια θαη δηδάζθσλ θαη εξεπλεηήο, δειαδή δηδάζθεη θαη ηαπηφρξνλα δηεξεπλά ηε δηαδηθαζία ηεο δηδαζθαιίαο θαη φιεο ηηο παξακέηξνπο ηεο. Οη άλζξσπνη ηεο πξάμεο είλαη ππνθείκελα πνπ έρνπλ ζπλείδεζε θαη επζχλε θαη ζπκκεηέρνπλ ελεξγά ζηελ εξεπλεηηθή δηαδηθαζία σο ζπληειεζηέο ηεο αιιαγήο θαη ηεο βειηίσζεο. Ο εθπαηδεπηηθφο ζπλεξγάδεηαη κε άιια κέιε ηεο ζρνιηθήο θαη ηεο επξχηεξεο εθπαηδεπηηθήο θνηλφηεηαο, θαη θπξίσο ζπλεηδεηνπνηεί ηελ αιιειεμάξηεζε θαη ηελ αλάγθε γηα ακνηβαία θαηαλφεζε αμηψλ θαη αληηιήςεσλ αλάκεζα ζηνπο ζπκκεηέρνληεο ζηελ έξεπλα. Μέζα ζε έλα θιίκα ζπκκεηξηθήο επηθνηλσλίαο αλαγλσξίδνληαη θνηλέο αιιά θαη δηαθνξεηηθέο απφςεηο πνπ, κέζσ ελφο ζηνραζηηθνχ δηαιφγνπ, δηακνξθψλνπλ ηηο ζπλζήθεο πνπ ζα νδεγήζνπλ ζε θνηλή δξάζε (Καηζαξνχ & Σζάθνο, 2003: 18). β) Παηδαγσγηθόο ζηόρνο Δζηηάδεη ζηε κάζεζε, δειαδή ζηελ απφθηεζε λέσλ γλψζεσλ, δεμηνηήησλ θαη ζηάζεσλ θαζψο θαη ζηελ πνηνηηθή βειηίσζε ησλ πξνεγνχκελσλ. γ) Η δηαπινθή έξεπλαο θαη δξάζεο, ζεσξίαο θαη πξάμεο ηελ έξεπλα δξάζεο, θαζψο νη εξεπλεηέο παξεκβαίλνπλ θαη δηεξεπλνχλ ηελ πξαγκαηηθφηεηα ζηελ νπνία δνπλ, είλαη θπζηθφ λα αμηνπνηνχλ ζηελ πξάμε ηα απνηειέζκαηα ηεο έξεπλάο ηνπο θαη λα βειηηψλνπλ ηηο ζπλζήθεο κέζα ζηηο νπνίεο εξγάδνληαη. Σν δέζηκν κάιηζηα ησλ φξσλ έξεπλα θαη δξάζε ππνγξακκίδεη ην θχξην ραξαθηεξηζηηθφ ηεο κεζφδνπ, ηε δνθηκή δειαδή ησλ ηδεψλ ζηελ πξάμε σο κέζν βειηίσζεο θαη ηαπηφρξνλα εκπινπηηζκνχ ηεο γλψζεο. δ) Η ζπεηξνεηδή ηεο δηάζηαζε Ζ έξεπλα δξάζεο δελ είλαη κηα γξακκηθή κεζνδνινγία πνπ αξρίδεη κε ζρεδηαζκφ γηα λα θαηαιήμεη ζε κηα πξνθαζνξηζκέλε αμηνιφγεζε. Δίλαη κηα αλνηρηή θπθιηθή δηαδηθαζία, θαηά ηελ νπνία νη ζπκκεηέρνληεο δξνπλ θαη αλαζηνράδνληαη ψζηε θάζε θχθινο λα νδεγεί Σελίδα 109

110 ζηνλ επφκελν. Απηφ ζα ζεκάλεη επαλαπξνζδηνξηζκφ ηνπ ζρεδίνπ θαη λέα ζηξαηεγηθή δξάζεο, ζε έλα πιαίζην δηαξθνχο ζχλζεζεο θαη αλαζχλζεζεο. ια ηα κνληέια έξεπλαο δξάζεο πνπ αλαπηχρζεθαλ (απφ Kemmis, Elliott), ηελ παξνπζηάδνπλ σο έλα είδνο ζπεηξνεηδνχο δηεξγαζίαο ε νπνία απνηειείηαη απφ ηέζζεξα ζηάδηα: (i) αλαγλψξηζε/παξαηήξεζε (ii) ζρεδηαζκφο (iii) δξάζε/ παξαθνινχζεζε (iv) θξηηηθφο ζηνραζκφο/αμηνιφγεζε. Ο Ebbutt (1985) απνξξίπηεη ηελ μεθάζαξε ζπεηξνεηδή δνκή θαη πξνηείλεη σο πην θαηάιιειε ηελ απεηθφληζε κηαο ζπείξαο κε άθξα ηα νπνία λα ζπλδένληαη κεηαμχ ηνπο. Απηφ ην νπνίν ζέιεη λα θαηαζηήζεη ζαθέο είλαη φηη νη εξεπλεηέο δξάζεο πνιχ ζπρλά ρξεηάδεηαη λα επηζηξέθνπλ ζην ζεκείν απφ ην νπνίν μεθίλεζαλ. ε) Ο ζηνραζηηθνθξηηηθόο ηεο ραξαθηήξαο Ζ έξεπλα δξάζεο πξνυπνζέηεη ηε ζηνραζηηθή δηαδηθαζία θαη νξγαλψλεηαη κε βάζε απηήλ. Οη εθπαηδεπηηθνί εξεπλεηέο ζηνράδνληαη θαη αλαπηχζζνπλ εθπαηδεπηηθέο ζεσξίεο, ηηο νπνίεο κέζσ ηεο έξεπλαο δνθηκάδνπλ θαη πάιη ζηελ πξάμε θαη νδεγνχληαη ζε έλα είδνο γλψζεο πνπ, είλαη ππφ ζπλερή δνθηκή. ζη) Η ζρέζε ηεο κε ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε Οη εθπαηδεπηηθνί εξεπλεηέο ζηεξίδνπλ ηε ζηξαηεγηθή δξάζε ζην ινγηθφ ζηνραζκφ ηνπο σο επαγγεικαηίεο, θαη αλαπηχζζνπλ θξηηηθή ηθαλφηεηα θαη θαηά ζπλέπεηα επαγγεικαηηθή γλψζε. Πξφθεηηαη γηα γλψζε πνπ εμειίζζεηαη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο έξεπλαο θαη θαηά ηε δεκνζίεπζή ηεο θαηαηίζεηαη ζε δεκφζηα θξηηηθή. Ο ππεχζπλνο ξφινο πνπ αλαιακβάλνπλ, αιιάδεη ηελ επαγγεικαηηθή ηνπο απηνεηθφλα, θαζψο παχνπλ λα ζεσξνχλ φηη ππάξρνπλ γεληθέο ιχζεηο ζηα πξαθηηθά πξνβιήκαηα, πνπ κπνξνχλ λα αλαπηπρζνχλ έμσ απφ ηηο ζπλζήθεο πξάμεο. Σελίδα 110

111 δ) Η πνηνηηθή εξεπλεηηθή ηεο δηάζηαζε Ζ έξεπλα δξάζεο δελ θαηαιήγεη ζηε δηαηχπσζε γεληθεπκέλσλ λφκσλ θαη γη απηφ δελ πξνυπνζέηεη αληηπξνζσπεπηηθφ δείγκα. ηα δείγκαηα ησλ πνζνηηθψλ πξνζεγγίζεσλ αληηπαξαζέηεη ηελ «πεξίπησζε» θαη ζηα γεληθεπκέλα ζπκπεξάζκαηα ηα εξεπλεηηθά πνξίζκαηα πνπ εληάζζνληαη ζηα ζπκθξαδφκελα ηεο ζρνιηθήο ηάμεο θαη κεηαθξάδνληαη ζε ππνζέζεηο δξάζεο (Καηζαξνχ & Σζάθνο, 2003: 22). 6.3 Ζ εθπαηδεπηηθή έξεπλα δξάζεο ζηνλ ειιεληθό ρώξν ε απηή ηελ ελφηεηα πξνζπαζνχκε λα ζθηαγξαθήζνπκε ηελ πνξεία ηεο έξεπλαο δξάζεο ζηελ Διιάδα, κέζα απφ δεκνζηεπκέλα άξζξα θαη ηελ αμηνπνίεζή ηεο ζε εξεπλεηηθά πξνγξάκκαηα. Ζ έξεπλα δξάζεο αξρίδεη λα δηαδίδεηαη ζηελ Δπξψπε απφ ηελ δεθαεηία ηνπ 70 ελψ ζηνλ ειιεληθφ ρψξν ηα πξψηα εξεπλεηηθά πξνγξάκκαηα θάλνπλ ηελ εκθάληζή ηνπο ζηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ 80. Σν πξψην απφ απηά δηελεξγείηαη ζην πιαίζην ελφο δηεπξσπατθνχ Πξνγξάκκαηνο: «Σν πξφγξακκα ηεο έξεπλαο δξάζεο γηα ηελ πξφιεςε θαη ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ ιεηηνπξγηθνχ αλαιθαβεηηζκνχ ζηελ Άλσ Διεπζίλα» (Κνιιηάδεο Δ.,1992: ). Σν δεχηεξν εξεπλεηηθφ Πξφγξακκα εζηίαζε επίζεο ζην πξφβιεκα ηνπ αλαιθαβεηηζκνχ ζε έλα δεκνηηθφ ζρνιείν ηνπ Βχξσλα κε ζπληνληζηέο ηελ θα. Βαξλάβα-θνχξα, Σδ. (1992: ) θαη Βεξγίδε, Γ. (1992: ). Σα εξεπλεηηθά φκσο απηά πξνγξάκκαηα απνηεινχλ κεκνλσκέλεο εξεπλεηηθέο πξνζπάζεηεο θαη θχξηνο ζηφρνο ηνπο ήηαλ ε δηάδνζε ησλ πνξηζκάησλ ηνπο ζρεηηθά κε ην ζέκα πνπ πξνζέγγηδαλ θαη δεπηεξεπφλησο ε πξνβνιή ηεο κεζφδνπ (Καηζαξνχ & Σζάθνο, 2003: 262). ηελ ζπλέρεηα ε εθπαηδεπηηθή αξζξνγξαθία εκπινπηίδεηαη κε άξζξα πνπ θηλνχληαη πξνο ηελ θαηεχζπλζε ηεο επξχηεξεο θη επαξθέζηεξεο δηάδνζεο ηεο έξεπλαο δξάζεο, φπσο Κνζκίδνπ, Υ.Η. (1989), Γσγνχ Λ. (1989), Κακαξηλνχ Γ. (1995) θ.α. Αθνινπζνχλ δηπισκαηηθέο εξγαζίεο θαη δηδαθηνξηθέο δηαηξηβέο ζηα Παλεπηζηήκηα ηεο ρψξαο κε απνηέιεζκα ηελ ζηαδηαθή δηεξεχλεζε ηεο έξεπλαο δξάζεο σο παηδαγσγηθήο κεζφδνπ. Δίλαη πξνθαλέο φηη ην θίλεκα ηεο έξεπλαο δξάζεο ζηελ Διιάδα δελ έρεη νχηε ηε δηάδνζε νχηε ηελ ππνζηήξημε πνπ ζπλαληά θαλείο ζε άιιεο ρψξεο. Οη θηλήζεηο πνπ έρνπλ γίλεη, νη πεξηζζφηεξεο ζηα πιαίζηα δηδαθηνξηθψλ δηαηξηβψλ, δελ κπνξνχλ λα ζπλζέζνπλ Σελίδα 111

112 κηα ζπγθξνηεκέλε δηαθνξεηηθή ηάζε, πνπ λα πξνβάιεη σο ελαιιαθηηθή πξφηαζε ζηελ πξνζέγγηζε ηεο εθπαηδεπηηθήο πξαγκαηηθφηεηαο. Απηφ δελ νθείιεηαη ίζσο κφλν ζηελ παγησκέλε εξεπλεηηθή θνπιηνχξα, ζηελ νπνία θπξίαξρε είλαη ε ηερλνθξαηηθή ζεηηθηζηηθή ινγηθή. Σε βάζε γηα ηελ εξεπλεηηθή πνξεία δελ απνηέιεζαλ νη αλάγθεο πνπ δηέγλσζαλ νη ίδηνη νη εθπαηδεπηηθνί, νχηε ε βειηίσζε ηεο πξαθηηθήο ηνπο ην ζηφρν πνπ θηλεηνπνίεζε ηε δηαπινθή έξεπλαο θαη δηδαζθαιίαο, ζεσξίαο θαη πξάμεο ζε κηα αλαζηνραζηηθή δηαδηθαζία. Σελίδα 112

113 Κεθάιαην 7ν ρεδηαζκόο ηεο Έξεπλαο Ο ζρεδηαζκφο είλαη δνκεκέλε δξάζε θαη εμ νξηζκνχ πξέπεη λα έρεη ηελ πξννπηηθή ηεο δξάζεο πξέπεη λα ζηξέθεηαη ζην κέιινλ. Πξέπεη λα αλαγλσξίδεη φηη θάζε θνηλσληθή δξάζε είλαη ζε νξηζκέλν βαζκφ απξφβιεπηε θαη επνκέλσο εκπεξηέρεη θάπνην θίλδπλν (Kemmis & McTaggart, 1988: 11-15). Ζ δηαδηθαζία ζρεδηαζκνχ ηεο έξεπλαο απνηειείηαη απφ ηα επφκελα 4 βαζηθά ζηάδηα ηα νπνία ζρεδηάζηεθαλ θαη εθαξκφζηεθαλ δηαδνρηθά. α) Πξνθαηαξθηηθή έξεπλα. ε απηφ ην πξψην ζηάδην γίλεηαη ε αλαγλψξηζε θαη ν θαζνξηζκφο ηνπ πξνβιήκαηνο (Γξεγνξνχδεο. θαη ίζθνο, 2000). Αθνινπζεί κηα πξνθαηαξθηηθή αλάιπζε ηνπ επηπέδνπ ησλ καζεηψλ θαη ησλ αληηδξάζεσλ ηνπο θαζψο θαη έξεπλα ηνπ πεξηβάιινληνο (αλ ζπκθσλνχλ δηεπζπληήο, γνλείο, εθπαηδεπηηθνί). Έηζη, ιακβάλνληαο ππ φςηλ θαη ηε δηεζλή βηβιηνγξαθία θαζνξίζηεθαλ νη δηαζηάζεηο πνηφηεηαο θαζψο θαη νη θιίκαθεο αμηνιφγεζεο. β) πιινγή δεδνκέλσλ κε δηαθνξεηηθά εξεπλεηηθά εξγαιεία. ην ζηάδην απηφ θαζνξίζζεθε ν ηξφπνο δηεμαγσγήο ηεο έξεπλαο δειαδή έγηλε επηινγή ησλ εξεπλεηηθψλ κεζφδσλ φπσο θσδηθνπνίεζε ησλ απαηηνχκελσλ πιεξνθνξηψλ ζε εξσηήζεηο. Αθνινχζεζε ε δηεμαγσγή ηεο έξεπλαο. γ) Μέζνδνη γηα ηελ αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ θαη ηελ εξκελεία ηνπο. ε απηφ ην ζηάδην πξαγκαηνπνηήζεθε ε επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ κε ηε ρξήζε εξγαιείσλ πεξηγξαθηθήο ζηαηηζηηθήο. δ) Απνηειέζκαηα. ην ηειεπηαίν ζηάδην ηεο κειέηεο έγηλε εθηίκεζε, αμηνιφγεζε ησλ απνηειεζκάησλ θαη εξκελεία ησλ απνθιίζεσλ κεηαμχ ηεο πξαθηηθήο θαη ησλ πξνζέζεσλ θαη θαηαγξάθεθαλ ηα ζπκπεξάζκαηα. Ο παξαπάλσ ζρεδηαζκφο πινπνηήζεθε κε πνιιέο αλαζεσξήζεηο, κε βάζε ηνλ θξηηηθφ καο ζηνραζκφ, αιιά θαη ηα δεδνκέλα πνπ ζπιιέγακε πξνθεηκέλνπ λα αμηνινγήζνπκε ηηο επηκέξνπο δηδαζθαιίεο. Σελίδα 113

114 7.1 Ζ αθεηεξία ηεο έξεπλαο Αθεηεξία γηα ηελ ζπγθεθξηκέλε έξεπλα δξάζεο απνηέιεζε κηα πξνβιεκαηηθή θαηάζηαζε ζηελ ηάμε ηεο Α Λπθείνπ ζε βάζνο ρξφλνπ. Σν κάζεκα ηεο Πιεξνθνξηθήο ζηελ ζπγθεθξηκέλε ηάμε απνηειεί κάζεκα επηινγήο, δηδάζθεηαη 2 ψξεο ηελ εβδνκάδα. χκθσλα κε ην Αλαιπηηθφ Πξφγξακκα πνπδψλ Πιεξνθνξηθήο Δληαίνπ Λπθείνπ, πξέπεη θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ζρνιηθνχ έηνπο λα αθηεξσζνχλ 9 ψξεο ζε ζεσξία θαη 40 ψξεο ζε δεκηνπξγηθέο- ζπλζεηηθέο εξγαζίεο. Σν αξλεηηθφ είλαη φηη ζχκθσλα κε ην ΦΔΚ 65/ ην ζπγθεθξηκέλν κάζεκα είλαη κε γξαπηψο εμεηαδφκελν θαη ν βαζκφο ηνπ ηεηξακήλνπ δελ ππνινγίδεηαη ζην Μέζν ξν ησλ καζεκάησλ. Ο βαζκφο ηνπ ηεηξακήλνπ πξνθχπηεη απφ κηα ηειηθή εξγαζία πνπ παξαδίδεη θάζε καζεηήο ζην ηέινο ηνπ ηεηξακήλνπ. Δθφζνλ, φκσο, ν βαζκφο απηφο δελ επεξεάδεη ην γεληθφ βαζκφ, νη καζεηέο αδηαθνξνχλ αθφκα θαη αλ πάξνπλ θάησ απφ ηελ βάζε, κε απνηέιεζκα νξηζκέλνη καζεηέο λα κελ παξαδίδνπλ θαζφινπ εξγαζία (αθνχ δελ έρνπλ θακηά βαζκνινγηθή επίπησζε) θαη νη ππφινηπνη λα αθηεξψλνπλ ειάρηζην ρξφλν γηα ηηο εξγαζίεο ηνπο. Ο εθπαηδεπηηθφο πιεξνθνξηθήο, ζηελ αξρή ηεο ρξνληάο κνηξάδεη ηηο εξγαζίεο κε ζπγθεθξηκέλα ζέκαηα θαη πξνζδηνξίδεη ην ρξφλν δηεθπεξαίσζήο ηνπο. Ση ζπκβαίλεη, φκσο, θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο ρξνληάο; Σελ κία δηαζέζηκε ψξα ζην Δξγαζηήξην Πιεξνθνξηθήο πνπ πξέπεη νη καζεηέο λα αζρνινχληαη κε ηελ εξγαζία, απαζρνινχληαη κε παηρλίδηα, Facebook θ.ι.π. Ζ δηθαηνινγία είλαη φηη ζα ηειεηψζνπλ ηελ εξγαζία ζην ζπίηη θαη φηη αδηαθνξνχλ γηα ηνλ βαζκφ. Δπνκέλσο παξαηεξείηαη αδηαθνξία θαη κε ζπκκεηνρή ζε ζπγθεθξηκέλεο δξαζηεξηφηεηεο. ηελ αθεηεξία ηεο έξεπλαο νη ζθέςεηο ηεο εξεπλήηξηαο θαη ηα εξσηήκαηά ηεο ήηαλ ηα εμήο: «Με πνην ηξφπν ζα πξνζειθχζνπκε ην ελδηαθέξνλ ησλ καζεηψλ;», «Ζ δεκνζηνπνίεζε ησλ εξγαζηψλ ηνπο ζην Internet, απνηειεί θίλεηξν γηα ππεπζπλφηεηα θαη δεκηνπξγηθφηεηα;», «Ση πξέπεη λα αιιάμεη ζηελ δηδαζθαιία;», «Πσο ζα βειηησζνχλ νη δεμηφηεηεο ρεηξηζκνχ Ζ/Τ θαη γξαπηνχ ιφγνπ, ρσξίο ην θίλεηξν ηνπ βαζκνχ;». Πξνθεηκέλνπ, λα βνεζεζνχκε θξίλακε ζθφπηκν κηα βηβιηνγξαθηθή αλαζθφπεζε ζε έξεπλεο ζην εμσηεξηθφ κε παξφκνηεο δξάζεηο θαη αμηνιφγεζε ησλ απνηειεζκάησλ ηνπο. Σελίδα 114

115 7.2 ρεηηθέο Έξεπλεο ζην εμσηεξηθό Οη ππνινγηζηέο απμάλνπλ ηα θίλεηξα ησλ καζεηψλ ζχκθσλα κε ηνλ Theroux (1994). Μηα δηεμνδηθή αλαζθφπεζε ηεο βηβιηνγξαθίαο, σζηφζν, δείρλεη φηη ε αχμεζε απηή δελ ζπκβαίλεη κε ηε ρξήζε ειεθηξνληθνχ ππνινγηζηή θαη κφλν, ζχκθσλα κε ηνλ House (2003). Δίλαη ζεκαληηθφ λα ελζσκαησζεί ε ρξήζε ππνινγηζηή κε καζεηνθεληξηθήδηδαζθαιία (Asley H. Philips, 2005). Αλ θαη δηαςεχδεηαη απφ παιαηφηεξεο έξεπλεο, ε έλλνηα ηνπ «Κνηλνβνπιίνπ» ππνζηεξίρζεθε απφ ηνλ Wang Yang ην 2002 ζε κηα κειέηε δηδαζθαιίαο κε ππνινγηζηή. Οη εκπεηξνγλψκνλεο εληφπηζαλ ζηνηρεία ηνπ Παγθφζκηνπ Ηζηνχ, ηα νπνία εληζρχνπλ ηα θίλεηξα ησλ καζεηψλ, ρξεζηκνπνηψληαο ζπλεληεχμεηο ζε καζεηέο θαη θαζεγεηέο. Ο Tobin (1999) αλαγλψξηζε ηε ζεκαζία ηεο ηερλνινγίαο ζηε κειέηε ηνπ, ζρεηηθά κε ηα απνηειέζκαηα ηεο ζπλεξγαηηθήο κάζεζεο ζε ζπλδπαζκφ κε ηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο γηα ηα θίλεηξα ησλ καζεηψλ. Ζ κειέηε δηαπίζησζε φηη ην 74% ησλ καζεηψλ πξνηίκεζε ηελ ρξεζηκνπνίεζε ηερλνινγηθψλ κέζσλ θαη φρη ηηο παξαδνζηαθέο κεζφδνπο ζε ζπλδπαζκφ κε ηε ζπλεξγαηηθή κάζεζε. Οη Astleitner θαη Keller (1995) αλέθεξαλ φηη δελ εληζρχνληαη ηα θίλεηξα ησλ καζεηψλ, αλ ε δηδαζθαιία βαζηδφκελε ζε ππνινγηζηή αθνινπζεί κηα άθακπηε δνκή, δειαδή δελ επηηξέπεη ζε θάπνηνλ λα απνθιίλεη απφ ηελ δνκή ηεο δηδαζθαιίαο θαηά ηξφπν ζχκθσλν κε ηελ καζεηνθεληξηθή δηδαζθαιία. Πνιινί εθπαηδεπηηθνί επίζεο ζπκθσλνχλ κε ηα πνξίζκαηα ησλ Deany, Ruthven θαη Hennesy (2003) φηη νη καζεηέο έρνπλ ηελ ηάζε λα αληηιακβάλνληαη ηα καζήκαηα πνπ αμηνπνηνχλ ππνινγηζηή θαη έρνπλ κηα πην ραιαξή αηκφζθαηξα σο ιηγφηεξν βαξεηά. ηε κειέηε απηή ζπκκεηείραλ ηξείο νκάδεο καζεηψλ απφ έμη δηαθνξεηηθά ζρνιεία θαη πξαγκαηνπνηήζεθαλ ζπλνιηθά 27 ζπλεληεχμεηο. Ο Reber ην 2005, επηζεκαίλεη ηνλ πεξηνξηζκέλν, αιιά ζεκαληηθφ ξφιν ηεο ηερλνινγίαο ζηε βειηίσζε ησλ θηλήηξσλ ησλ καζεηψλ ζην ηνκέα ηεο εθπαίδεπζεο. ηε κειέηε, νη παξαδνζηαθέο δηδαθηηθέο πξαθηηθέο αληηθαηαζηάζεθαλ κε ηελ νηθνδφκεζε κηαο ηζηνζειίδαο σο εξγαιείνπ κάζεζεο. Ο Reber δηαπίζησζε φηη, νη καζεηέο πνπ ήηαλ ζηελ δξάζε βξήθαλ ην κάζεκα πην ελδηαθέξνλ θαη δηαζθεδαζηηθφ, παξφιν ηνλ φγθν ηνπ πεξηερνκέλνπ θαη ηεο κάζεζεο πνπ ήηαλ ίδηα κε ηελ παξαδνζηαθή δηδαζθαιία. Σελίδα 115

116 Οη Sarapuu & Adojaan ην 1999 δηεμήγαγαλ κειέηε πνπ εμέηαζε ηηο επηδξάζεηο ησλ ηζηνζειίδσλ έλαληη ησλ παξαδνζηαθψλ κεζφδσλ δηδαζθαιίαο. ηελ παξνχζα κειέηε ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζηνηρεία πνπ ζπιιέγνληαη κέζσ εξσηεκαηνινγίσλ ζε 86 καζεηέο ειηθίαο 14 έσο 17. Οη εξεπλεηέο δηαπίζησζαλ φηη ε ρξήζε ηζηνζειίδσλ κε θχιια εξγαζίαο πνπ απνζθνπνχλ ζηελ πξνψζεζε ηεο θξηηηθήο ζθέςεο νδήγεζε ζε βειηησκέλε παξνρή θηλήηξσλ ζηνπο καζεηέο ζε ζρέζε κε ηελ παξαδνζηαθή δηδαζθαιία. 7.3 θνπόο ηεο έξεπλαο Μηα έξεπλα δξάζεο έρεη πάληα δηπιφ ζθνπφ δειαδή ζηνρεχεη εθηφο απφ ηα νθέιε ησλ καζεηψλ θαη ζηνλ αλαζηνραζκφ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ, βειηηψλνληαο ηνλ ηξφπν δηδαζθαιίαο ηνπ, αιιά θαη άιισλ εθπαηδεπηηθψλ πνπ ζα δηαβάζνπλ ηα απνηειέζκαηα ηεο έξεπλαο. θνπφο ηεο παξνχζαο έξεπλαο δξάζεο φζν αθνξά ηελ πιεπξά ησλ καζεηψλ είλαη λα δηεξεπλεζεί ε βειηίσζε ηνπο, σο πξνο: Τελ ηθαλόηεηα παξαγσγήο ιόγνπ. Απνθξππηνγξάθεζε ηνπ ηεξάζηηνπ φγθνπ πιεξνθνξίαο πνπ πξνζθέξεη ην Γηαδίθηπν γηα έλα ζέκα θαη ζσζηή γξαθή ηνπ δηθνχ ηνπο άξζξνπ αθνχ έρνπλ ην ξφιν ζπληαθηψλ. Ζ βειηίσζε ζηνλ γξαπηφ ηνπο ιφγν ζα δηαπηζησζεί απφ ηνλ πεξηνξηζκέλν αξηζκφ ζπληαθηηθψλ θαη νξζνγξαθηθψλ ιαζψλ, απφ ηελ χπαξμε ή φρη πνιιψλ ηδεψλ, ην πινχζην ιεμηιφγην, ηελ πξσηνηππία, ηε ζσζηή δνκή θαη ηε ζπλάθεηα. Τπνζέηνπκε φηη κε ηελ παξνχζα δξάζε ζα επηηεπρζεί ν παξαπάλσ ζηφρνο ιφγσ ηεο ζπρλφηεηα γξαθήο θεηκέλσλ, ηελ ειεχζεξε επηινγή ηνπ ζέκαηνο, ηε κε βαζκνιφγεζε θαη ηε δεκνζηνπνίεζε ζην δηαδίθηπν. Τελ εμνηθείσζε θαη ηελ δεκηνπξγηθή αμηνπνίεζε ησλ ΤΠΔ. Σν εξψηεκα πνπ ηίζεηαη είλαη αλ ζα εμνηθεησζνχλ νη καζεηέο κε πεξηβάιινληα δηαρείξηζεο δηαδηθηπαθψλ εθαξκνγψλ φπσο ην Joomla, ηελ αλαδήηεζε πιεξνθνξηψλ απφ ην Internet, ην ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν, ηελ κάζεζε απφ απφζηαζε, ηνλ θεηκελνγξάθν, ηα πξνγξάκκαηα επεμεξγαζίαο εηθφλαο, ην chat, ην forum θαη ην Ηζηνιφγην. Τπνζέηνπκε φηη δνπιεχνληαο κε φιεο ηηο παξαπάλσ Σελίδα 116

117 εθαξκνγέο, ζηεξηδφκελνη θαη ζηηο πξναλαθεξζείζεο έξεπλεο, ζα θηάζνπκε ζηελ πνιπηξνπηθή εγξακκαηνζχλε ηνπο. Τελ θηλεηνπνίεζε ηνπ ελδηαθέξνληνο θαη ηελ ελεξγή ζπκκεηνρή ζην κάζεκα ηεο Πιεξνθνξηθήο. Πεξηκέλνπκε φηη ην κάζεκα ηεο Πιεξνθνξηθήο ζα είλαη πην ελδηαθέξνλ γηα ηνπο καζεηέο αθνχ νη ίδηνη ζα δεκηνπξγνχλ θαη ζα κπνξνχλ λα δνπλ ηα έξγα ηνπο ζην Γηαδίθηπν. Σν παξαπάλσ ζα δηαπηζησζεί απφ ηνλ επνηθνδνκεηηθφ δηάινγν, ηελ εξγαηηθφηεηα, ηελ δεκηνπξγηθφηεηα θαηά ηελ ψξα ηεο δηδαζθαιίαο θαη ζην ζπίηη, ηελ ζπλεξγαηηθφηεηα, ηελ ζπλέπεηα θαη ππεπζπλφηεηα ζε φηη έρνπλ αλαιάβεη. 7.4 Σν πεξηερόκελν ηεο έξεπλαο δξάζεο ην πιαίζην ηεο παξαπάλσ πξνβιεκαηηθήο ζρεδηάζακε θαη πινπνηήζακε ηελ δξάζε ελζσκαησκέλε ζην αλαιπηηθφ πξφγξακκα ζπνπδψλ. Ζ έξεπλα δξάζεο πξαγκαηνπνηήζεθε θαηά ην ζρνιηθφ έηνο θαη βαζηθφ πεξηερφκελν ηεο είλαη ε θαηαζθεπή ζρνιηθνχ ηζηφηνπνπ θαη ειεθηξνληθνχ πεξηνδηθνχ κε ζέκαηα πνηθίιεο χιεο. Ζ παξνχζα έξεπλα δξάζεο απνηειεί κηα δηαζεκαηηθή πξνζέγγηζε δηδαζθαιίαο ζηα καζήκαηα: Νενειιεληθή Γιψζζα θαη Λνγνηερλία, Γεσγξαθία, Κνηλσληθή θαη Πνιηηηθή Αγσγή, Πιεξνθνξηθή, Ηζηνξία, Φπρνινγία θαη Πεξηβαιινληηθή Δθπαίδεπζε. Οη καζεηέο ζηα πιαίζηα ησλ εξγαζηψλ ηνπο, εξεπλνχλ, ζπγγξάθνπλ, παίξλνπλ ξφιν δεκνζηνγξάθσλ θαη δεκνζηνπνηνχλ άξζξα κε γλσζηηθά ζέκαηα πνπ ζρεηίδνληαη κε ηα παξαπάλσ καζήκαηα. Έηζη κε κηα έλλνηα ζεσξνχληαη απηνλφεην ηα νθέιε ησλ καζεηψλ φζνλ αθνξά ηηο γλσζηηθέο ηθαλφηεηεο θαη δηεξεπλάκε ηελ βειηίσζε ζηελ έθθξαζε. 7.5 Κξηηήξηα γηα ηελ αμηνιόγεζε ηεο πνηόηεηαο ηεο έξεπλαο δξάζεο Γηα ηελ θαζνδήγεζε θαη ηνλ έιεγρν δηεμαγσγήο ηεο έξεπλαο ζην ζχλνιφ ηεο ρξεζηκνπνηήζεθαλ ηα παξαθάησ ηέζζεξα θξηηήξηα πνηφηεηαο. 1. Δμέηαζε ελαιιαθηηθψλ ζεσξήζεσλ: Σα επξήκαηα ηεο έξεπλαο έρνπλ ειεγρζεί κε βάζε ηελ νπηηθή φισλ ησλ εκπιεθνκέλσλ, καζεηψλ θαη εθπαηδεπηηθψλ. Δπίζεο, ρξεζηκνπνηήζεθαλ πνιιέο εξεπλεηηθέο κέζνδνη ζε ζρέζε κε ηελ ίδηα θαηάζηαζε Σελίδα 117

118 (εκεξνιφγην, εθζέζεηο, βηληενζθνπήζεηο, εξσηεκαηνιφγηα, παξαηήξεζε θαη δεκηνπξγίεο καζεηψλ). Βέβαηα, επαλάιεςε ηεο έξεπλαο γηα αλαθάιπςε ηπρφλ αζπκθσληψλ δελ κπνξεί λα επηηεπρζεί ζηηο ζρνιηθέο ζπλζήθεο, ζε δηαθνξεηηθέο ρξνληθέο ζηηγκέο, γηαηί ζην κεηαμχ ε θαηάζηαζε έρεη εμειηρζεί. 2. Έιεγρνο κέζα απφ ηελ πξάμε: Ζ πνηφηεηα ησλ ζεσξεηηθψλ ηδεψλ καο αμηνινγήζεθε κε γλψκνλα ηε ζπκβνιή ηνπο ζηε βειηίσζε ηεο πξάμεο. Αλαπφζπαζην ηκήκα ηεο έξεπλαο δξάζεο είλαη ε αλάπηπμε ζηξαηεγηθψλ δξάζεσλ θαη ν έιεγρφο ηνπο κέζσ ηεο εθαξκνγήο ηνπο. 3. Γενληνινγηθή ζπκβαηφηεηα: Οη εξεπλεηηθέο κέζνδνη πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ είλαη ζπκβαηέο κε ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ζηφρνπο θαη κε ηηο δεκνθξαηηθέο αλζξψπηλεο αμίεο. ινη νη εκπιεθφκελνη ζπλεξγάζηεθαλ κε ηε ζέιεζή ηνπο θαη ε παξαθνινχζεζε ηεο δξάζεο δελ ήηαλ κπζηηθή. Τπήξμε αλνηρηή ζπδήηεζε κε ηνπο καζεηέο, εηιηθξίλεηα θαη ακνηβαία εκπηζηνζχλε. Σα δεδνκέλα είλαη εκπηζηεπηηθά θαη δελ δφζεθαλ ζε άιια ρέξηα αιιά ρξεζηκνπνηήζεθαλ κφλν γηα ηνπο ζθνπνχο ηεο έξεπλαο. Οη βηληενζθνπήζεηο πξαγκαηνπνηήζεθαλ κεηά απφ ζπγθαηάζεζε ησλ γνλέσλ θαη αθνχ εμεγήζεθαλ ν ζθνπφο ρξεζηκνπνίεζεο ησλ δεδνκέλσλ. ην παξάξηεκα ζει. 263, επηζπλάπηεηαη ην ελεκεξσηηθφ ζεκείσκα πνπ ππέγξαςαλ νη θεδεκφλεο ησλ καζεηψλ πνπ ζπκκεηείραλ ζηε δξάζε. 4. Πξαθηηθφηεηα: Σν ζρέδην ηεο έξεπλαο θαη ε ζπιινγή δεδνκέλσλ ήηαλ ζπκβαηά κε ηηο απαηηήζεηο ηεο δηδαζθαιίαο. Οη εξεπλεηηθέο κέζνδνη πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ήηαλ ζπκβαηέο κε ηελ θαηαλνκή ηνπ ρξφλνπ πνπ επηβάιιεη ην θχξην θαζήθνλ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ. Σελίδα 118

119 Κεθάιαην 8ν Μεζνδνινγηθή Πξνζέγγηζε 8.1 H ρνιηθή Μνλάδα Σαπηφηεηα ζρνιείνπ: Γπκλάζην & Λχθεην Φπιήο Σάμε: Α Λπθείνπ Γείγκα: 15 καζεηέο (7 αγφξηα θαη 8 θνξίηζηα) Σν δείγκα είλαη κηθξφ αιιά αλνκνηνγελέο ζε θνηλσληθφ, πνιηηηζκηθφ θαη εθπαηδεπηηθφ επίπεδν. Δμάιινπ, ε παξνχζα έξεπλα είλαη πνηνηηθή δειαδή κειεηάεη ζε βάζνο ηελ ζπκπεξηθνξά, ηηο αληηδξάζεηο, ηελ αλάπηπμε δεμηνηήησλ θαη ηελ ζπλνιηθή βειηίσζε ηθαλνηήησλ ηνπ θάζε καζεηή. Οη καζεηέο ζπκκεηείραλ ζηελ δξάζε κε ηε δηθή ηνπο ζέιεζε θαη ρσξίζηεθαλ ζε νκάδεο 2 ή 3 αηφκσλ, θαη επηινγή δηθή ηνπο. Τιηθνηερληθή Τπνδνκή: Ζ πινπνίεζε ηεο δξάζεο πξαγκαηνπνηήζεθε ζην ζρνιηθφ εξγαζηήξην Πιεξνθνξηθήο ηνπ Γπκλαζίνπ & Λπθείνπ Φπιήο. Δηθόλα 2: Δξγαζηήξην Πιεξνθνξηθήο Γπκλαζίνπ & Λπθείνπ Φπιήο Σελίδα 119

120 Οη ππνινγηζηέο ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη ζπλδεδεκέλνη ζε ηνπηθφ δίθηπν ηχπνπ client - server θαη γίλεηαη ρξήζε κφλν ηνπ πξσηνθφιινπ IP γηα ηελ επηθνηλσλία ησλ ζηαζκψλ εξγαζίαο ηφζν κεηαμχ ηνπο φζν θαη κε ηνλ εμππεξεηεηή. πγθεθξηκέλα, ν εμνπιηζκφο ηνπ εξγαζηεξίνπ πεξηιακβάλεη: 12 Τπνινγηζηέο, 1 server, 1 βηληενπξνβνιέα θαη 1 νζφλε πξνβνιήο, 2 εθηππσηέο laser, έγρξσκν θαη αζπξφκαπξν, 1 ζαξσηή (scanner), 1 UPS, 1 ςεθηαθή θάκεξα θαη 1 ςεθηαθή θσηνγξαθηθή κεραλή. ινη νη ππνινγηζηέο ζην εξγαζηήξην δηαζέηνπλ ζχλδεζε ζην Internet, κέζσ ηνπ Παλειιελίνπ ρνιηθνχ Γηθηχνπ κε ηαρχηεηα 2 Mbps. Σα ηερληθά ραξαθηεξηζηηθά αλαιπηηθφηεξα είλαη: Γηθηπαθέο πζθεπέο Γηαζχλδεζεο (Hub/Switch, router, netmod, rack, θαηαλεκεηήο, θαιψδηα ζχλδεζεο, ζπγθεληξσηήο θαισδίσλ θαη θαιψδηα UTP). Υαξαθηεξηζηηθά server: Δπεμεξγαζηήο Intel 2.4MHz, κλήκε 512DDR, Κάξηα γξαθηθψλ 32MB on Board, θιεξφο Γίζθνο 2x30GB, Οζφλε CRT 15, CD- R/RW/Floppy/, Ζρεία, Μηθξφθσλν, web θάκεξα, MS Windows 2000 Server, Λνγηζκηθφ Πξνζηαζίαο απφ ηνχο. Υαξαθηεξηζηηθά Ζ/Τ: Δπεμεξγαζηήο Intel 2.4MHz, κλήκε 256DDR, θάξηα γξαθηθψλ 32MB on Board, ζθιεξφο δίζθνο 30GB, Οζφλε CRT 15, CD- ROM/Floppy, Ζρεία, Windows 2000 Pro, Ms Office Xp Pro (service pack 1 & 2), Microsoft Internet Explorer 7, Frontpage 2002, Λνγηζκηθφ Πξνζηαζίαο απφ ηνχο. Σελίδα 120

121 Δηθόλα 3: Αξρηηεθηνληθή ζρνιηθνύ εξγαζηεξίνπ Πιεξνθνξηθήο Σν εξγαζηήξην δεκηνπξγήζεθε ην έηνο 2000, ρσξίο αλαβάζκηζε ζε επίπεδν πιηθνχ θαη ινγηζκηθνχ ζηα επφκελα ρξφληα. πσο γίλεηαη αληηιεπηφ, νη ππνινγηζηέο είλαη απαξραησκέλνη θαη πνιχ αξγνί κε απνηέιεζκα νη καζεηέο λα δπζαλαζρεηνχλ θαηά ηε δηάξθεηα ησλ εξγαζηψλ. 8.2 Δξγαιεία πιινγήο Γεδνκέλσλ Σα δεδνκέλα είλαη νη αλαπαξαζηάζεηο ζπκβάλησλ, ηα νπνία κπνξνχλ λα κεηαβηβαζηνχλ, λα απνζεθεπηνχλ θαη λα γίλνπλ πξνζηηά ζε πνιινχο αλζξψπνπο. Γίλνπλ ζηνηρεία γηα ην ζέκα πνπ εξεπλάηαη. ηελ ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε δεδνκέλα είλαη νη δηδαζθαιίεο, νη αληηδξάζεηο ησλ καζεηψλ θαη ην παξαγφκελν πιηθφ κέρξη λα νινθιεξσζεί ε δξάζε. Γηα λα επηηεπρζεί κία φζν ην δπλαηφλ πην νιφπιεπξε ζέαζε θαη θαηαλφεζε ηεο εξεπλεηηθήο θαηάζηαζεο, ρξεζηκνπνηήζακε πνηθίιεο κεζφδνπο ζπιινγήο δεδνκέλσλ φπσο: Ζκεξνιφγην, βηληενζθνπήζεηο ησλ δηδαζθαιηψλ, θσηνγξαθίεο, εξσηεκαηνιφγηα Σελίδα 121

122 ζηνπο καζεηέο θαη ζηνπο θηιφινγνπο, δεκηνπξγίεο ησλ καζεηψλ, εθζέζεηο ζρεηηθά κε ηελ γλψκε ηνπο γηα ηε δξάζε θαη παξαηήξεζε. Ζ παξαηήξεζε βνεζά «λα εμεξεπλήζεη βαζηά θαη λα αλαιχζεη ζρεκαηηθά ηα πνιπζρηδή θαηλφκελα πνπ ζπλζέηνπλ ηνλ θχθιν δσήο ηεο κνλάδαο, πξνθεηκέλνπ λα θάλεη γεληθεχζεηο ζρεηηθά κε ηνλ επξχηεξν πιεζπζκφ ζηνλ νπνίν αλήθεη απηή ε κνλάδα» (Cohen 1994) Σα Δξσηεκαηνιόγηα Οη καζεηέο θαη νη εθπαηδεπηηθνί πνπ ζπκκεηείραλ ζηελ έξεπλα απάληεζαλ ζε εξσηεκαηνιφγηα πξηλ θαη κεηά ηελ δξάζε (Παξάξηεκα, ζει ). Σα εξσηεκαηνιφγηα πνπ απάληεζαλ καζεηέο θαη θηιφινγνη πξηλ ηελ δξάζε απνζθνπνχζαλ ζην λα δηαγλψζνπκε ην επίπεδν γξακκαηηζκνχ ησλ εθπαηδεπφκελσλ ηφζν ζην γξαπηφ ιφγν φζν θαη ζηηο δεμηφηεηεο ρεηξηζκνχ Ζ/Τ. Πξηλ ζπκπιεξσζνχλ ηα εξσηεκαηνιφγηα απφ ηνπο καζεηέο, δφζεθαλ πξνθνξηθέο νδεγίεο. Γηεπθξηλίζζεθε φηη ε ζπκπιήξσζε ηνπο απνηειεί κέξνο ηεο έξεπλαο θαη φρη θάπνην ηεζη θαη φηη δελ ππάξρνπλ ζσζηέο θαη ιαλζάλνπζεο απαληήζεηο. Οη καζεηέο ζπκπιήξσζαλ ηα εξσηεκαηνιφγηα θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο ψξαο. Σα εξσηεκαηνιφγηα ησλ θηινιφγσλ πξηλ θαη κεηά ηελ δξάζε πεξηέρνπλ αθξηβψο ηηο ίδηεο εξσηήζεηο θαη ε ζπιινγή ησλ απαληήζεσλ απνζθνπεί απνθιεηζηηθά ζηελ δηεξεχλεζε ηνπ εξεπλεηηθνχ εξσηήκαηνο, αλ βειηηψζεθαλ νη καζεηέο ζηελ παξαγσγή γξαπηνχ ιφγνπ. ζνλ αθνξά ηα εξσηεκαηνιφγηα ησλ καζεηψλ, πξνζηέζεθαλ κεξηθέο επηπιένλ εξσηήζεηο ζην εξσηεκαηνιφγην κεηά ηελ δξάζε (Δξση. 10, 11, 15, 20, 21) ζρεηηθά κε ηνλ ηξφπν δνπιεηάο ησλ καζεηψλ, ηη ηνπο άξεζε θαη ηη απνθφκηζαλ απφ ηελ δξάζε. Πξνθεηκέλνπ λα απαληεζνχλ ηα εξεπλεηηθά καο εξσηήκαηα ππάξρνπλ θαη ζηα δπν εξσηεκαηνιφγηα ησλ καζεηψλ αληίζηνηρεο νκάδεο εξσηήζεσλ. Δηδηθφηεξα φζνλ αθνξά ην εξεπλεηηθφ εξψηεκα ζρεηηθά κε ηελ δηεξεχλεζε ηνπ επηπέδνπ ησλ καζεηψλ ζηηο δεμηφηεηεο γξαπηνχ ιφγνπ, απαληάεη ε ζπζρέηηζε δεδνκέλσλ απφ ηηο εξσηήζεηο ζην εξσηεκαηνιφγην πξηλ ηελ δξάζε θαη νη εξσηήζεηο ζην εξσηεκαηνιφγην κεηά ηελ δξάζε. ην εξψηεκα ζρεηηθά κε ηελ εμνηθείσζε ζηε ρξήζε λέσλ δηαδηθηπαθψλ κέζσλ απαληάεη ε ζχγθξηζε ησλ απαληήζεσλ ζηηο εξσηήζεηο 2- Σελίδα 122

123 9,16,17 ζην εξσηεκαηνιφγην πξηλ ηελ δξάζε θαη ζηηο εξσηήζεηο 2-11, ζην εξσηεκαηνιφγην κεηά ηελ δξάζε. Πξνθεηκέλνπ λα απαληήζνπκε ζην θχξην εξεπλεηηθφ εξψηεκα θαηά πφζν θηλεηνπνηήζεθε ην ελδηαθέξνλ θαη ε ζπκκεηνρή ησλ καζεηψλ, καο βνεζνχλ ε ζπζρέηηζε ησλ απαληήζεσλ ζηηο εξσηήζεηο 1,14,21 πξηλ ηελ δξάζε θαη ζηηο εξσηήζεηο 1,16,17,21 κεηά ηελ δξάζε. Σα ζρεηηθά εξσηεκαηνιφγηα απεηθνλίδνληαη ζην Παξάξηεκα ζει ηα εξσηεκαηνιφγηα ρξεζηκνπνηήζακε ηελ πεληάβαζκε θιίκαθα Likert. Ζ θιίκαθα ηχπνπ Likert είλαη ε πην απιή ζηε δεκηνπξγία θαη ε πην δηαδεδνκέλε ζηηο θνηλσληθέο θαη ηηο παηδαγσγηθέο έξεπλεο. ηφρνο ηεο είλαη ε κέηξεζε ζηάζεσλ ή απφςεσλ ησλ ππνθεηκέλσλ ηεο νπνίαο θαινχληαη λα επηιέμνπλ κηα απφ ηηο δπλαηέο απαληήζεηο ζηαζεξήο κνξθήο ζε έλα ζχλνιν εξσηεκάησλ ηα νπνία αληηπξνζσπεχνπλ ην πξνο κειέηε πξφβιεκα. Οη απαληήζεηο απηέο εθθξάδνπλ ην κέγεζνο ζπκθσλίαο ή δηαθσλίαο ζε κηα νξηζκέλε δήισζε. H θιίκαθα Likert επηηξέπεη λα απνδνζεί κηα ζπλνιηθή βαζκνινγία ζηηο απαληήζεηο ηνπ θάζε ππνθεηκέλνπ (φπνπ γηα παξάδεηγκα πην κεγάιε βαζκνινγία ζεκαίλεη πην ζεηηθή ζηάζε, πην κηθξή βαζκνινγία ζεκαίλεη πην αξλεηηθή ζηάζε). Δίλαη φκσο αξθεηά δχζθνιν λα εξκελεχζνπκε θαηά πφζν δχν ππνθείκελα κεηξνχλ ηε δηαθνξά κεηαμχ ησλ δηαβαζκίζεσλ απηήο ηεο θιίκαθαο θαη ζπλεπψο δελ κπνξνχκε λα είκαζηε ζίγνπξνη φηη ε επηινγή ηεο ίδηαο απάληεζεο ζε έλα εξψηεκα ζεκαίλεη ηειηθά θαη ηνλ ίδην βαζκφ απνδνρήο (Κφκεο, 2004) Σν Ζκεξνιόγην ηεο Έξεπλαο χληξνθνο ζηελ εξεπλεηηθή δηαδηθαζία ήηαλ ην εκεξνιφγην (απφζπαζκα ζην Παξάξηεκα ζει ). Σν εκεξνιφγην ηεο έξεπλαο πεξηέρεη αθελφο δεδνκέλα πνπ ζπιιέρζεθαλ κέζα απφ ηε ζπκκεηνρηθή παξαηήξεζε θαη απφ επηηφπηεο ζπδεηήζεηο θαη ζπλεληεχμεηο θαη αθεηέξνπ πεξηέρεη θαη ηελ εμέιημε ησλ ηδεψλ θαη ησλ αληηιήςεσλ γχξσ απφ ηηο εξεπλεηηθέο κεζφδνπο ηεο εξεπλήηξηαο. Δπηπξφζζεηα, ζηα ππνκλήκαηα θαηαγξάθεθαλ θαη νη επηηπρίεο θαζψο θαη νη δπζθνιίεο πνπ αληηκεησπίζακε. Ο Holly (1989) πεξηγξάθεη: «πψο ε ηήξεζε εκεξνινγίνπ κπνξεί λα δηεπθνιχλεη ηελ παξαηήξεζε, ηελ ηεθκεξίσζε θαη ηνλ πξνβιεκαηηζκφ πάλσ ζε εκπεηξίεο ηνπ παξφληνο θαη ηνπ παξειζφληνο». Σελίδα 123

124 ην Ζκεξνιφγην ηεξήζεθε κηα ζπγθεθξηκέλε δνκή, απνηεινχκελε απφ ηα Πεξηγξαθηθά Μέξε (Καηαγξαθέο δξαζηεξηνηήησλ, ζπκβάλησλ), ηα Δξκελεπηηθά Μέξε (Δξκελείεο, ζπλαηζζήκαηα, ηδέεο, ζθέςεηο πάλσ ζηηο δηθέο καο παξαδνρέο), Θεσξεηηθέο εκεηψζεηο (ζρέζεηο κεηαμχ ζπκβάλησλ θαη εξεπλεηηθψλ εξσηεκάησλ), Μεζνδνινγηθέο εκεηψζεηο (ζθέςεηο, ηδέεο ζρεηηθά κε ηηο εξεπλεηηθέο κεζφδνπο) θαη εκεηψζεηο ρεδηαζκνχ (ηη πξέπεη λα βειηηψζνπκε;). Να ηνλίζνπκε φηη ζηα Πεξηγξαθηθά Μέξε αλαιχεηαη ε πνξεία ησλ εξγαζηψλ θάζε νκάδαο θαη θάζε καζεηή μερσξηζηά, δειαδή εμαηνκηθεπκέλε αλάιπζε ηεο απφδνζεο, ηεο ζπλέπεηαο, ησλ πξνβιεκάησλ θαη ησλ αληηδξάζεσλ. Κάζε εκεξνινγηαθή εγγξαθή πεξηέρεη Ζκεξνκελία πκβάληνο, ρξφλν, ηφπν θαη ζέκα έξεπλαο. Γείγκα ηνπ Ζκεξνινγίνπ ηεο Έξεπλαο επηζπλάπηεηαη ζην Παξάξηεκα ζει Μειεηψληαο ην Ζκεξνιφγην, επέξρεηαη ν αλαζηνραζκφο ζε βάζνο γηα ηνλ εθπαηδεπηηθφ εξεπλεηή (δηεξεχλεζε πξνβιεκαηηθψλ θαηαζηάζεσλ πνπ επαλαιακβάλνληαη). Καηά ηε δηάξθεηα ηεο εξεπλεηηθήο δηαδηθαζίαο είρακε ηελ επθαηξία, κειεηψληαο ην Ζκεξνιφγην λα αλαιχζνπκε δηεμνδηθά ηηο πξάμεηο καο θαη λα απνθηήζνπκε πξφζβαζε ζηε «ζησπεξή γλψζε» Παξαηήξεζε θαη Καηαγξαθή Γηδαζθαιίαο Ζ παξαηήξεζε έρεη ηε ιεηηνπξγία ηεθκεξίσζεο ησλ απνηειεζκάησλ ηεο θξηηηθά επεμεξγαζκέλεο δξάζεο. Ζ πξνζερηηθή παξαηήξεζε είλαη απαξαίηεηε, γηαηί ε δξάζε πάληα ζα πεξηνξίδεηαη απφ εκπφδηα ηεο πξαγκαηηθφηεηαο. Ζ παξαηήξεζε πξέπεη λα πξνζρεδηάδεηαη, ψζηε λα ππάξρεη κηα βάζε ηεθκεξίσζεο γηα ηνλ επαθφινπζν ζηνραζκφ, αιιά πξέπεη θαη λα είλαη αλνηρηή θαη επέιηθηε ψζηε λα θαηαγξάςεη ην απξνζδφθεην (Kemmis & McTaggart, 1988). ε απηή ηε θάζε, ινηπφλ, επηιέρζεθαλ δχν ηξφπνη παξαηήξεζεο θαη θαηαγξαθήο ησλ δηδαζθαιηψλ κε ρξήζε ησλ ΣΠΔ: ε άκεζε παξαηήξεζε θαη ε παξαηήξεζε βηληενζθνπεκέλεο δηδαζθαιίαο. Έηζη έγηλε κία ζρεηηθά νινθιεξσκέλε θαηαγξαθή ηεο θαηάζηαζεο, θαζψο καγλεηνζθνπήζεθε κε αθξίβεηα ην φιν πιαίζην ηεο δηδαζθαιίαο. Με ηελ ρξήζε κηαο κηθξήο ςεθηαθήο βηληενθάκεξαο, κπνξέζακε λα θηλεζνχκε επέιηθηα κέζα ζηελ αίζνπζα θαη λα θαηαγξάςνπκε κε επθνιία, ζπλνιηθά ηε δηδαζθαιία αιιά θαη επηιεγκέλα καζεζηαθά επεηζφδηα πνπ ιάκβαλαλ ρψξα κπξνζηά ζηελ νζφλε ελφο ππνινγηζηή, φπνπ θάζνληαλ καδί δχν καζεηέο. Σελίδα 124

125 8.2.4 Δθζέζεηο καζεηώλ Μφιηο ηειείσζε ε έξεπλα-δξάζεο κνηξάζηεθε ζηνπο καζεηέο κηα θφξκα κε αλνηρηέο εξσηήζεηο, κε ηίηιν «θέςεηο θαη ζπλαηζζήκαηα ζρεηηθά κε ηελ δξάζε». Οη εξσηήζεηο είλαη νη θαηάιιειεο ψζηε λα δηεξεπλήζνπκε αλ ηειηθά πεηχρακε ηελ βειηίσζε ησλ καζεηψλ σο πξνο ηα ηξία εξεπλεηηθά εξσηήκαηα θαη ηειηθά αλ επηβεβαηψζεθαλ νη αξρηθέο καο ππνζέζεηο ή δηαςεχζηεθαλ. πγθεθξηκέλα, νη απαληήζεηο ζηελ εξψηεζε 2β απνζθνπνχλ ζηελ δηεξεχλεζε ηνπ εξεπλεηηθνχ εξσηήκαηνο ζρεηηθά κε ηελ ηθαλφηεηα παξαγσγήο ιφγνπ, ζηελ εξψηεζε 2α απνζθνπνχλ θαηά πφζν εμνηθεηψζεθαλ κε ηηο ΣΠΔ θαη ζηηο εξσηήζεηο 1, 2γ, 3-6 δηεξεπλνχλ ηελ θηλεηνπνίεζε ελδηαθέξνληνο θαη ηελ ελεξγή ζπκκεηνρή ησλ καζεηψλ. Ζ πξναλαθεξζείζα θφξκα ππάξρεη ζην παξάξηεκα ζει Ζ Δξεπλεηηθή Γηαδηθαζία Ζ δξάζε είρε δηάξθεηα 8 κήλεο, απφ επηέκβξην κέρξη θαη Απξίιην ηνπ 2011 κε 2 ψξεο δηδαζθαιίαο θάζε εβδνκάδα. Αλά πεξηφδνπο, ππήξραλ θαη έθηαθηεο ζπλαληήζεηο κε κεκνλσκέλεο νκάδεο, φπσο κε ηελ νκάδα ζπλεληεχμεσλ. Οη καζεηέο, φκσο, εθηφο απφ ηηο δηδαθηηθέο ψξεο απαζρνινχληαλ κε ηηο εξγαζίεο ηνπο θαη ζην ζπίηη ηάδηα Δθπαηδεπηηθήο παξέκβαζεο Σν Πξνπαξαζθεπαζηηθφ ηάδην, είλαη ην ζηάδην πξνεηνηκαζίαο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πξνηνχ μεθηλήζεη ηελ δξάζε κε ηνπο καζεηέο. Αξρηθά ζπλελλφεζε κε ηνλ Γηεπζπληή, ηνλ Πξντζηάκελν Γξαθείνπ Δθπαίδεπζεο θαη θνηλνπνίεζε ζηνλ χιινγν Γηδαζθφλησλ. ηελ ζπλέρεηα, γξαπηή έγθξηζε ηεο έξεπλαο απφ ηελ Γηεχζπλζε Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο ζηα πιαίζηα πξνγξάκκαηνο ζρνιηθψλ δξαζηεξηνηήησλ. ρεδίαζε θαη θαηαζθεπή ηνπ ζρνιηθνχ site ζηελ πιαηθφξκα αλνηθηνχ θψδηθα Joomla ψζηε λα ππάξρεη ε βαζηθή δνκή θαη νη καζεηέο λα αλαπηχμνπλ ην πεξηερφκελν θαζψο θαη νη θσδηθνί ρξεζηψλ. Σν ηάδην Πξνεηνηκαζίαο, αθνξά ηηο αξρηθέο ζπλαληήζεηο γλσξηκίαο κε ηνπο καζεηέο θαη ηελ πξψηε επαθή κε ην πεξηερφκελν ηεο δξάζεο. Πξσηαξρηθά, εμαζθαιίζακε ηελ έγθξηζε απφ γνλείο γηα δεκηνπξγία καζεηηθψλ ινγαξηαζκψλ e- mail, κέζσ ηνπ Παλειιήληνπ ρνιηθνχ Γηθηχνπ. Γείγκα απφ ηελ «Αίηεζε Πιήξνπο Μαζεηηθνχ Λνγαξηαζκνχ Ζιεθηξνληθνχ Σαρπδξνκείνπ απφ ην ΠΓ» Σελίδα 125

126 επηζπλάπηεηαη ζην Παξάξηεκα ζει Έπεηηα έγηλε παξνπζίαζε ηεο βαζηθήο δνκήο ηνπ ζρνιηθνχ site θαη ηνπ ειεθηξνληθνχ πεξηνδηθνχ ελψ παξάιιεια έγηλε ζαθέο ζηνπο καζεηέο φηη εθείλνη ζα δεκηνπξγήζνπλ ηα πεξηερφκελά ηνπο. ηε ζπλέρεηα, μεθίλεζαλ νη ζπδεηήζεηο θαη θαηαγξάθεθαλ φιεο νη ηδέεο ησλ καζεηψλ γηα ην πεξηερφκελν ηνπ ηζηνρψξνπ, ηελ ζεκαηνινγία, ηίηιν θαη ινγφηππν ηνπ πεξηνδηθνχ (ρξήζε κεζφδνπ θαηαηγηζκνχ ηδεψλ brainstorming). Σέινο, νη καζεηέο ρσξίζηεθαλ ζε νκάδεο ζχκθσλα κε ηε δηθή ηνπο ζέιεζε θαη νξίζηεθαλ νη θαλφλεο ζπλεξγαζίαο θαη ν ηξφπνο νξγάλσζεο. Με άιια ιφγηα, νξίζηεθε ην «εθπαηδεπηηθφ ζπκβφιαην». Σν «εθπαηδεπηηθφ ζπκβφιαην» (Rogers 1999, Κφθθνο & Ληνλαξάθεο 1998) απνηειεί κηα ζπκθσλία κεηαμχ θαζεγεηή θαη καζεηψλ πνπ αθνξά ηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, ηηο εθπαηδεπηηθέο κεζφδνπο, ηνπο ζηφρνπο, ηα πξνζδνθψκελα απνηειέζκαηα, ηελ δηδαθηέα χιε, ηα εθπαηδεπηηθά βνεζήκαηα, ηελ βηβιηνγξαθία θαζψο θη έλα άηππν πξσηφθνιιν επηθνηλσλίαο πνπ πεξηιακβάλεη φρη κφλν ηνπο θαλφλεο αιιά θαη ηα κέζα. Με βάζε απηφ, φινη γλσξίδνπλ αλά πάζα ζηηγκή ζε πνηα θάζε βξίζθεηαη ε δηαδηθαζία, πνχ βξίζθεηαη ζε ζρέζε κε ην ρξνλνδηάγξακκα, πνηα ζα είλαη ηα επφκελα ζηάδηα θαη ηη απνκέλεη λα γίλεη. ηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε εθηφο απφ ηνπο θαλφλεο ζπκπεξηθνξάο κέζα ζηελ ηάμε νξίζηεθαλ θαη νη θαλφλεο ηεο δηαδηθηπαθήο ζπκπεξηθνξάο δει. φξνη ρξήζεο ηνπ site, πεξηνδηθνχ, chat, forum, blog, . Σν ζηάδην εθκάζεζεο ησλ εθαξκνγψλ, φπνπ νη καζεηέο κε ηελ θαζνδήγεζε ηεο εθπαηδεπηηθνχ καζαίλνπλ ην πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο ηνπ site ζε Joomla θαη ηνπ δηαδηθηπαθνχ πεξηνδηθνχ. Δίλαη αμηνζεκείσην φηη θαλέλαο καζεηήο δελ γλψξηδε πξηλ ηα ζπγθεθξηκέλα πεξηβάιινληα ελψ νη πεξηζζφηεξνη ήηαλ εμνηθεησκέλνη κε ηνλ θεηκελνγξάθν (Word) θαη πξνγξάκκαηα επεμεξγαζίαο εηθφλαο. Μνηξάζηεθε ζε φινπο ηνπο καζεηέο ζεκείσκα κε ηνλ καζεηηθφ ηνπο ινγαξηαζκφ γηα ηελ επηθνηλσλία κε ηελ εθπαηδεπηηθφ θαη ηα κέιε ηεο νκάδαο θαη κε φινπο ηνπο απαξαίηεηνπο θσδηθνχο γηα ηελ είζνδφ ηνπο ζηηο εθαξκνγέο, σο ζπληάθηεο. Αθνινχζεζαλ δνθηκέο, ζπγγξαθή δνθηκαζηηθψλ ζελαξίσλ θαη επηβεβαίσζε φηη φινη νη καζεηέο δχλαηαη λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηηο απαξαίηεηεο εθαξκνγέο γηα ηηο εξγαζίεο ηνπο. Σελίδα 126

127 Σν ζηάδην αλάπηπμεο πεξηερνκέλνπ, αθνξά ηελ επηινγή ζπγθεθξηκέλνπ ζέκαηνο απφ θάζε νκάδα θαη ηε ζπδήηεζε κε ηελ εθπαηδεπηηθφ ψζηε λα δνζνχλ νη θαηεπζπληήξηεο γξακκέο γηα ηελ ζχληαμε ηνπ «ζρεδίνπ εξγαζίαο». Σν «ζρέδην εξγαζίαο» πεξηιακβάλεη θαηεγνξίεο, βαζηθνχο άμνλεο ηνπ ζέκαηνο, πεγέο πιεξνθνξηψλ, ρξνλνδηάγξακκα εξγαζηψλ νκάδαο, εηθφλεο θαη ηελ ηειηθή ζχληαμε ηνπ άξζξνπ. ην ζηάδην απηφ, πξηλ ηελ ζχληαμε ηνπ θεηκέλνπ πξαγκαηνπνηείηαη αλαδήηεζε πιεξνθνξηψλ απφ Internet, βηβιία, θηινιφγνπο. Γείγκα ηνπ «ρεδίνπ Δξγαζίαο» επηζπλάπηεηαη ζην Παξάξηεκα ζει Σν ζηάδην ζπγθέληξσζεο θαη δηφξζσζεο, ηνπ πιηθνχ. ην ζηάδην απηφ νη καζεηέο έρνπλ νινθιεξψζεη ηα άξζξα ηνπο θαη ηα απνζηέιινπλ κε ζηελ εθπαηδεπηηθφ. Ζ εθπαηδεπηηθφο, θαηαγξάθεη παξαηεξήζεηο, πξνζζήθεο, δηνξζψζεηο γηα θάζε άξζξν θαη ηηο θνηλνπνηεί ζηελ νκάδα. Αθνχ γίλνπλ νη απαξαίηεηεο αιιαγέο ζηα θείκελα απφ ηνπο καζεηέο, εγθξίλνληαη απφ ηελ εθπαηδεπηηθφ πξνο δεκνζίεπζε. ην ζεκείν απηφ, νη καζεηέο είλαη ππεχζπλνη λα «αλεβάζνπλ» ηα θείκελά ηνπο απφ ηνλ απιφ θεηκελνγξάθν ζην ζρνιηθφ site θαη ζην δηαδηθηπαθφ πεξηνδηθφ. Σν ηάδην αμηνιφγεζεο, πεξηιακβάλεη ηελ ζπδήηεζε θαη ηνλ πξνβιεκαηηζκφ ζρεηηθά κε ηελ δηαδηθαζία θαη ην ηειηθφ απνηέιεζκα. Δληνπίδνληαη αδπλακίεο θαη ελεξγνπνίεζε ιχζεσλ ψζηε λα εμαιεηθζνχλ ζηελ πεξαηηέξσ πνξεία. Σνπο πξψηνπο κήλεο, ε θάζε νκάδα έπξεπε λα νινθιεξψζεη δχν δξαζηεξηφηεηεο, γηα ην site θαη γηα ην πεξηνδηθφ. ηελ ζπλέρεηα, κεηά ην 2 ν ηεχρνο ηνπ πεξηνδηθνχ αζρνινχληαλ κφλν κε ην πεξηνδηθφ αθνχ είραλ νινθιεξψζεη ηηο ζεκαηηθέο ελφηεηεο ηεο ζρνιηθήο ηζηνζειίδαο. Υξεζηκνπνηήζεθαλ επέιηθηεο πξνζεζκίεο, πνπ θαζηζηνχλ ηελ επνπηεία ιηγφηεξν εκθαλή, ψζηε λα απμεζεί ε αλεμαξηεζία ησλ καζεηψλ, λα ππάξμεη έλα αζθαιέο θαη θηιηθφ πεξηβάιινλ κάζεζεο θαη ε δπλαηφηεηα επηινγήο εξγαζηψλ αλάινγα κε ηα ελδηαθέξνληά ηνπο. Ζ αξρηθή δπζθνιία ζπλίζηαην ζην φηη νη καζεηέο δελ είραλ θαιιηεξγήζεη δεμηφηεηεο ζπλεξγαζίαο θαη θξηηηθήο ζθέςεο, νχηε ήηαλ εμνηθεησκέλνη κε παξφκνηεο δηδαθηηθέο πξαθηηθέο. ηελ ζπγθεθξηκέλε δξάζε ππήξμε ζπλδπαζκφο ηεο παξαδνζηαθήο δηδαζθαιίαο (πξφζσπν κε πξφζσπν) κε ηελ εθπαίδεπζε απφ απφζηαζε (φπνπ εθπαηδεπηήο θαη εθπαηδεπφκελνο δελ βξίζθνληαη ζηνλ ίδην θπζηθφ ρψξν). ινη νη καζεηέο Σελίδα 127

128 είραλ πξφζβαζε ζην Internet απφ ην ζπίηη ηνπο, νπφηε ρσξίο επηπξφζζεηε εγθαηάζηαζε ινγηζκηθνχ ζηνλ ππνινγηζηή ηνπο, ζπλδένληαλ θαη εξγάδνληαλ ζηα δχν πεξηβάιινληα. Δπίζεο, ππήξραλ πνιιαπιέο δπλαηφηεηεο άκεζεο επηθνηλσλίαο κε ηελ εθπαηδεπηηθφ είηε κέζσ , είηε κέζσ δηαδηθηπαθψλ εξγαιείσλ ζπδήηεζεο πνπ παξείρε ην site ζε κνξθή chat ή Forum. Κάζε κήλα ε νκάδα άιιαδε ζέκα δξαζηεξηφηεηαο κε ζθνπφ φιεο νη νκάδεο λα αζρνιεζνχλ κε πνηθίια γλσζηηθά αληηθείκελα, αιιά θαη ξφιν. ινη νη καζεηέο θιήζεθαλ ελαιιάμ λα παίμνπλ ην ξφιν ξεπφξηεξ, δεκνζηνγξάθνπ, ζπληάθηε, γξαθίζηα, θσηνγξάθνπ θαη εηθνλνιήπηε. Ο ηξφπνο νξγάλσζεο ηεο δξάζεο ζηεξίρζεθε ζηελ έξεπλα ηνπ Sanacore (1997: ) πνπ έδεημε φηη νη δξαζηεξηφηεηεο επίιπζεο πξνβιεκάησλ, εηδηθά φηαλ ρξεζηκνπνηνχλ ηα πξνβιήκαηα ηεο πξαγκαηηθήο δσήο, απμάλνπλ ηα θίλεηξα ησλ καζεηψλ θαη νδεγνχληαη ζε ιχζε κε πεξηζζφηεξν ιεθηηθέο ζπκπεξηθνξέο. Σελίδα 128

129 Κεθάιαην 9ν Δθαξκνγέο εθπαηδεπηηθήο παξέκβαζεο Καηά ηελ δηάξθεηα ηεο δξάζεο ρξεζηκνπνηήζεθαλ δηαδηθηπαθά ζπλεξγαηηθά πεξηβάιινληα θαη ζπγθεθξηκέλα: Ζ πιαηθφξκα αλνηθηνχ θψδηθα Joomla, ε νπνία δηαζέηεη εχθνιν πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο, επηηξέπεη ηελ είζνδν πνιιψλ ρξεζηψλ θαη είλαη δσξεάλ. Έλα πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο ζρνιηθνχ πεξηνδηθνχ, ππεξεζία πνπ παξέρεηαη δσξεάλ απφ ην Παλειιήλην ρνιηθφ Γίθηπν ζε φιεο ηηο ζρνιηθέο κνλάδεο. Σν Ζιεθηξνληθφ Σαρπδξνκείν ( ), ππεξεζία απφ ην Παλειιήλην ρνιηθφ Γίθηπν. Αθφκε, ρξεζηκνπνηήζεθαλ θαη νη εθαξκνγέο Word γηα ηελ ζπγγξαθή ησλ άξζξσλ θαη Adobe Photoshop, Microsoft Picture Manager γηα ηελ επεμεξγαζία ησλ εηθφλσλ. 9.1 Joomla-ύζηεκα Γηαρείξηζεο Πεξηερνκέλνπ ην ζχγρξνλν Internet, εάλ ην website δελ έρεη πινχζηεο ιεηηνπξγίεο ή αλαλεσκέλν πεξηερφκελν, ηφηε βξίζθεηαη ζε κεηνλεθηηθή ζέζε έλαληη άιισλ. Ζ ηδέα ηεο ππνζηήξημεο websites κε ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο πεξηερνκέλνπ (CMS) ππάξρεη εδψ θαη αξθεηφ θαηξφ, αιιά κφιηο πξφζθαηα ράξε ζηηο πςειήο πνηφηεηαο δέζκεο ελεξγεηψλ CMS αλνηρηήο πεγήο φπσο ην Joomla κπνξνχκε λα ρξεζηκνπνηήζνπκε απηά ηα ηζρπξά εξγαιεία CMS. Γηα απηφλ αθξηβψο ην ιφγν ην επηιέμακε γηα ηελ ζρεδίαζε ηνπ ζρνιηθνχ ηζηνρψξνπ. Σν Joomla είλαη έλα ηζρπξφ ζχζηεκα CMS αλνηθηήο πεγήο πνπ έρεη θεξδίζεη πνιινχο νπαδνχο. Σν αξρείν εγθαηάζηαζεο ηνπ Joomla βξίζθεηαη ζηελ δηεχζπλζε θαη δηαηίζεηαη δσξεάλ. Σα δχν βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ επθνιία δηαρείξηζεο θαη επειημία ρξήζεο πξνηχπσλ ην έρνπλ αλαγάγεη ζε έλα πνιχ ρξήζηκν εξγαιείν γηα ηελ ππνζηήξημε νπνηνπδήπνηε ζηνηρείνπ. Σν joomla δηαζέηεη κηα κεγάιε θαη ελεξγή θνηλφηεηα, ζηελ δηεχζπλζε forum.joomla.org κε πεξηζζφηεξα απφ κέιε. Δίλαη κνλαδηθφ, σο πξνο Σελίδα 129

130 ηε θχζε θαη ηνλ αξηζκφ ησλ αλεπίζεκσλ πξνγξακκαηηζηψλ πνπ δεκηνπξγνχλ επεθηάζεηο γη απηφ. ρεηηθά κε ηελ δνκή ηνπ Joomla θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ έρνπλ αλαθεξζεί ζην Κεθάιαην 4, φπνηε παξαθάησ αλαθέξνληαη ηα βήκαηα πνπ αθνινπζήζακε γηα ηελ εγθαηάζηαζή ηνπ, ηελ ηερληθή δηαρείξηζε αξρείσλ, ηελ βάζε δεδνκέλσλ, ηελ πιαηθφξκα θαη ηα θξηηήξηα πνπ ην επηιέμακε σο εξγαιείν ζηελ ζρνιηθή ηάμε Δγθαηάζηαζε Joomla Γηα λα εγθαηαζηαζεί ην Joomla ζε έλα ππνινγηζηηθφ ζχζηεκα, απαηηείηαη ε πξφηεξε εγθαηάζηαζε ηξηψλ ζηνηρείσλ: ηεο scripting γιψζζαο PHP, ηεο βάζεο δεδνκέλσλ MySQL θαη ελφο web server (Apache ή Microsoft ISS). Αλ ηε δηαρείξηζε ηνπ server, ζηνλ νπνίν ζα εγθαηαζηαζεί ην Joomla, ηελ έρνπκε εκείο, πξνηείλεηαη, γηα κεγαιχηεξε επθνιία, ε εγθαηάζηαζε ησλ παξαπάλσ ζηνηρείσλ κέζσ ελφο εληαίνπ παθέηνπ. πλεζέζηεξεο πινπνηήζεηο, γηα ζπζηήκαηα MS Windows, είλαη νη WAMP θαη XAMPP servers. ηελ ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε, ρξεζηκνπνηήζακε ρψξν απφ ηνλ server ηνπ Παλειιελίνπ ρνιηθνχ Γηθηχνπ, γηα ηελ εγθαηάζηαζε. Ζ εγθαηάζηαζε ηνπ Joomla νινθιεξψλεηαη ζε επηά κφιηο απιά βήκαηα (Δηθφλεο 4-10). Απηφ πνπ πξέπεη λα πξνζερηεί είλαη ην 4 ν βήκα, ε ζχλδεζε δειαδή ηνπ Joomla κε ηε βάζε δεδνκέλσλ MySQL. Ζ βάζε δεδνκέλσλ ζα πξέπεη λα έρεη δεκηνπξγεζεί απφ πξηλ θαη λα γλσξίδνπκε ηα ζηνηρεία ζχλδεζεο κε απηή. Πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο κπνξεί θαλείο λα αληιήζεη απφ ην εθηελέο εγρεηξίδην εγθαηάζηαζεο ηνπ Joomla πνπ ζα βξεη ζηνλ Ηζηφηνπν ηνπ ινγηζκηθνχ. Μεηά ηελ νινθιήξσζε ηεο εγθαηάζηαζεο κπνξνχκε λα επηζθεθηνχκε ηνλ Ηζηφηνπν πνπ δεκηνπξγήζακε (Δηθφλα 11), ην ιεγφκελν Front-end, απηφ δειαδή πνπ βιέπεη έλαο απιφο δηαδηθηπαθφο επηζθέπηεο. Δηδηθφηεξα, γηα ηελ πεξίπησζε ηνπ ζρνιηθνχ site, γηα λα πξνζεγγίζεη θάπνηνο ηνπο θαθέινπο ηνπ Joomla πξέπεη λα δηαζέηεη έλα πξφγξακκα γηα FTP, π.ρ. ην Filezilla πνπ δηαηίζεηαη θαηά ηελ εγθαηάζηαζε ηνπ XAMPP server. ην πεδίν Κφκβνο πιεθηξνινγνχκε ηελ Url δηεχζπλζε ηνπ ζρνιείνπ, λνκα Υξήζηε, Κσδηθφ Πξφζβαζεο, παηάκε Γξήγνξε χλδεζε θαη αλνίγνπκε ην θάθειν Joomla (Δηθφλα 12). Σελίδα 130

131 Δηθόλα 4 Δπηινγή γιψζζαο (Δγθαηάζηαζε Joomla!). Δηθόλα 5 Πξνιεπηηθφο έιεγρνο (Δγθαηάζηαζε Joomla!). Δηθόλα 6 Άδεηα ρξήζεο (Δγθαηάζηαζε Joomla!). Δηθόλα 7 Ρπζκίζεηο Βάζεο Γεδνκέλσλ (Δγθαηάζηαζε Joomla!). Δηθόλα 8 Ρπζκίζεηο FTP (Δγθαηάζηαζε Joomla!). Δηθόλα 9 Βαζηθέο ξπζκίζεηο (Δγθαηάζηαζε Joomla!). Σελίδα 131

132 Δηθόλα 10 Σέινο εγθαηάζηαζεο Joomla!. Δηθόλα 11 Αξρηθή ζειίδα Ηζηνηφπνπ Joomla!. Δηθόλα 12 Filezilla Γηαρείξηζε ησλ αξρείσλ ηνπ ζρνιηθνχ site Σελίδα 132

133 9.1.2 Βάζε Γεδνκέλσλ ΜySQL H Γηαδηθηπαθή βάζε ηνπ ζρνιηθνχ site βξίζθεηαη ζηελ δηεχζπλζε Μεηά ηελ πιεθηξνιφγεζε ηεο δηεχζπλζεο, εκθαλίδεηαη ην παξάζπξν πνπ πιεθηξνινγνχκε Username θαη Password. ηελ επφκελε νζφλε, βιέπνπκε ηελ βάζε δεδνκέλσλ ηνπ site κε ην φλνκα gymfylis-db1. Eπηιέγνπκε ην φλνκα θαη εκθαλίδνληαη φινη νη πίλαθεο (Δηθφλα 13). Δηθόλα 13 Ζ βάζε δεδνκέλσλ ηνπ ζρνιηθνχ site, gymfylis-db Σερληθή Γηαρείξηζε ηνπ ζρνιηθνύ site Ζ δηαρείξηζε ηνπ Ηζηνηφπνπ επηηπγράλεηαη κε γξαθηθφ ηξφπν εηζάγνληαο έλαλ έγθπξν ζπλδπαζκφ username θαη password ζηελ αξρηθή νζφλε (Δηθφλα 14). Αθνινχζσο εκθαλίδεηαη ην πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο (Δηθφλα 15) ή αιιηψο Back-end. Σελίδα 133

134 Δηθόλα 14 Οζφλε πηζηνπνίεζεο ρξεζηψλ. Δηθόλα 15 Σν πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο ηνπ Joomla!. ιεο νη ιεηηνπξγίεο ηνπ Back-End είλαη νξγαλσκέλεο ζηελ Κεληξηθή Γξακκή Μελνχ (Δηθφλα 16), ε νπνία πεξηιακβάλεη ηηο εμήο επηινγέο: Site, Menus, Content, Components, Extensions, Tools, Help. Δηθόλα 16 Ζ θεληξηθή γξακκή κελνχ. Δπηινγή Site πσο θαίλεηαη θαη ζηελ Δηθφλα 17, ε επηινγή Site πεξηιακβάλεη ηηο εμήο ππνεπηινγέο: Control Panel (Πίλαθαο Διέγρνπ). Με ηελ ππνεπηινγή απηή εκθαλίδνληαη ζηελ νζφλε ηνπ Joomla νη ζπρλφηεξα ρξεζηκνπνηνχκελεο ππνεπηινγέο απφ ην ζχλνιν ησλ επηινγψλ ηεο Κεληξηθήο Γξακκήο Μελνχ. User Manager (Γηαρείξηζε Υξεζηψλ). Απφ ηελ ππνεπηινγή απηή γίλεηαη ε δηαρείξηζε ησλ ρξεζηψλ ηνπ Joomla, γηα παξάδεηγκα ε αιιαγή δηθαησκάησλ θαη θσδηθψλ πξφζβαζεο ππαξρφλησλ ρξεζηψλ, ε δεκηνπξγία λέσλ ρξεζηψλ θιπ. Οη ρξήζηεο εληάζζνληαη ππνρξεσηηθά ζε κηα απφ ηηο παξαθάησ θαηεγνξίεο: Registered, Author, Editor, Publisher (ρξήζηεο ηνπ Front-end), Manager, Administrator, Super Administrator (ρξήζηεο ηνπ Back-end). Οη ρξήζηεο ηνπ front-end έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα αλαξηνχλ λέν πεξηερφκελν ζηνλ Ηζηφηνπν ή λα αιιάδνπλ ην ήδε ππάξρνλ, αιιά φρη λα παξακεηξνπνηνχλ ηνλ Ηζηφηνπν. Σν δηθαίσκα απηφ ην έρνπλ κφλν νη ρξήζηεο ηνπ back-end. Αλαιπηηθφηεξεο πιεξνθνξίεο γηα ηα επίπεδα πξφζβαζεο ηνπ θάζε ρξήζηε, Σελίδα 134

135 κπνξεί θαλείο λα αληιήζεη απφ ην αλαιπηηθφ εγρεηξίδην ρξήζεο ηνπ Joomla.ηελ ζπγθεθξηκέλε δξάζε, ε εθπαηδεπηηθφο έρεη δηθαηψκαηα Super Administrator θαη νη καζεηέο έρνπλ δηθαηψκαηα Publisher. Media Manager (Γηαρείξηζε Πνιπκέζσλ). Απφ ηελ ππνεπηινγή απηή κπνξνχλ λα κεηαθνξησζνχλ ζην Joomla αξρεία εηθφλσλ, ψζηε λα ρξεζηκνπνηεζνχλ αξγφηεξα. Global Configuration (Γεληθέο Ρπζκίζεηο). Ζ ππνεπηινγή απηή καο δίλεη ηε δπλαηφηεηα λα παξακεηξνπνηήζνπκε ην Joomla ζχκθσλα κε ηηο πξνζσπηθέο καο πξνηηκήζεηο. Μπνξνχκε γηα παξάδεηγκα λα αιιάμνπκε ην φλνκα ηνπ Ηζηνηφπνπ καο, ηηο ξπζκίζεηο ζχλδεζεο κε ηε Βάζε Γεδνκέλσλ MySQL, ηε Εψλε Ώξαο θιπ. Logout (Απνζχλδεζε). Με ηελ ππνεπηινγή απηή απνζπλδεφκαζηε απφ ην ζχζηεκα ηνπ Joomla. Δηθόλα 17 Ζ επηινγή Site. Δπηινγή Menus πσο θαίλεηαη θαη ζηελ Δηθφλα 18, ε επηινγή Menus πεξηιακβάλεη ηηο εμήο ππνεπηινγέο: Menu Manager (Γηαρείξηζε Μελνχ). Με ηελ ππνεπηινγή απηή κπνξνχκε λα δηαρεηξηζηνχκε ηα κελνχ ηνπ Ηζηνηφπνπ καο. Οξίδνληαο ππεξζπλδέζκνπο ζηα κελνχ πξνο άιιν πεξηερφκελν, δεκηνπξγνχκε ζηελ νπζία ηε δνκή ηνπ Ηζηνηφπνπ καο. Menu Trash (Γηαγξακκέλα Μελνχ). Απνηειεί ην ρψξν ησλ δηαγξακκέλσλ κελνχ, γηα επαλαθνξά ή νξηζηηθή δηαγξαθή. Σελίδα 135

136 Main Menu*. Κάησ απφ ηελ ππνεπηινγή Γηαγξακκέλα Μελνύ ζα εκθαλίδνληαη φια ηα κελνχ πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί, θαηά ηελ εγθαηάζηαζε ηνπ Joomla ή θαη απφ ηνπο ρξήζηεο. Ο αζηεξίζθνο (*) δειψλεη ην πξνεπηιεγκέλν κελνχ. Δηθόλα 18 Ζ επηινγή Menus. Δπηινγή Content Σν Joomla αθνινπζεί κηα ηεξαξρηθή νξγάλσζε γηα ην πεξηερφκελν πνπ θηινμελεί. Σα ειεθηξνληθά θείκελα πνπ ζπγγξάθνπκε ζην Joomla νλνκάδνληαη Άξζξα (articles). Σν θάζε άξζξν κπνξεί λα εληαρζεί ζε κηα Καηεγνξία (category), πνπ κε ηε ζεηξά ηεο εληάζζεηαη ζε κία Δλφηεηα (section). Αλ έλα άξζξν δελ εληαρζεί ζε Καηεγνξία θαη Δλφηεηα, παξακέλεη έλα ζηαηηθφ πεξηερφκελν, ρσξίο θαηεγνξηνπνίεζε θαη ζπζρεηίζεηο κε άιιν πεξηερφκελν. πσο θαίλεηαη θαη ζηελ Δηθφλα 19, ε επηινγή Content πεξηιακβάλεη ηηο ππνεπηινγέο: Article Manager (Γηαρείξηζε Άξζξσλ). Με ηελ ππνεπηινγή απηή ζπγγξάθνπκε ηα άξζξα θαη εκθαλίδεηαη ε ιίζηα κε ηα άξζξα καο. Ο αξηζκφο ησλ άξζξσλ γηα ηo ζρνιηθφ site είλαη 112 θαη απεηθνλίδνληαη κεξηθά ζηελ Δηθφλα 20. Article Trash (Γηαγξακκέλα Άξζξα). Απνηειεί ην ρψξν ησλ δηαγξακκέλσλ άξζξσλ, γηα επαλαθνξά ή νξηζηηθή δηαγξαθή. Section Manager (Γηαρείξηζε Δλνηήησλ). Με ηελ ππνεπηινγή απηή δεκηνπξγνχκε Δλφηεηεο. Οη Δλφηεηεο ηνπ site είλαη 14 θαη απεηθνλίδνληαη ζηελ Δηθφλα 21 Σελίδα 136

137 Category Manager (Γηαρείξηζε Καηεγνξηψλ). Με ηελ ππνεπηινγή απηή δεκηνπξγνχκε Καηεγνξίεο. Οη Καηεγνξίεο γηα ην site είλαη 70 θαη απεηθνλίδνληαη κεξηθέο ζηελ Δηθφλα 22. Front Page Manager (Γηαρείξηζε Πξσηνζέιηδνπ). Απφ ηελ ππνεπηινγή απηή κπνξνχκε λα δηαρεηξηζηνχκε ηα άξζξα ηεο αξρηθήο ζειίδαο (Δηθφλα 23). Δηθόλα 19 Ζ επηινγή Content. Δηθόλα 20 Σα άξζξα ηνπ ζρνιηθνχ site Σελίδα 137

138 Δηθόλα 21 Δλφηεηεο γηα ηo ζρνιηθφ site Δηθόλα 22 Καηεγνξίεο γηα ηo ζρνιηθφ site Σελίδα 138

139 Δηθόλα 23 Άξζξν γηα ην πξσηνζέιηδν Καισζφξηζκα Δπηινγή Components Δθηφο απφ ηα άξζξα, κπνξνχκε λα εληάμνπκε ζηνλ Ηζηφηνπν καο θη άιινπ είδνπο πεξηερφκελν, φπσο ρψξν ζπδεηήζεσλ, δεκνζθνπήζεηο θιπ. Σν πεξηερφκελν απηφ εκθαλίδεηαη ζηελ επηινγή Components θαη ζηo ζρνιηθφ ηζηνρψξν πεξηιακβάλεη ηηο παξαθάησ ππνεπηινγέο (Δηθφλα 24) : Banner(Γηαθήκηζε). Γελ ρξεζηκνπνηείηαη ζην ζρνιηθφ site. CcBoard(Υψξνο πδεηήζεσλ). Δπηηξέπεη ζπδεηήζεηο κεηαμχ εγγεγξακκέλσλ ρξεζηψλ. Contacts(Δπαθέο). Καηαρψξεζε s ησλ επαθψλ καο. News Feeds. Phoca GuestBook. Βηβιίν Δπηζθεπηψλ Polls(Γεκνζθνπήζεηο). ην site ππάξρνπλ δπν δεκνζθνπήζεηο ζρεηηθά κε ηηο πξνηηκήζεηο ζηνλ ειεχζεξν ρξφλν θαη ηελ γλψκε ησλ ρξεζηψλ γηα ηνλ ηζηφηνπν. Search(Αλαδήηεζε). Πεδίν αλαδήηεζεο ζην site κε ιέμεηο-θιεηδηά. Vinaora Visitors Counter. Μεηξεηήο επηζθέςεσλ. Web Links(Γηθηπαθνί ζχλδεζκνη). Παξαπνκπή ζε ελδηαθέξνπζεο Ηζηνζειίδεο Σελίδα 139

140 Δηθόλα 24 Ζ επηινγή Components. Δπηινγή Extensions πσο θαίλεηαη θαη ζηελ Δηθφλα 25, ε επηινγή Extensions πεξηιακβάλεη ηηο ππνεπηινγέο: Install/Uninstall (Δγθαηάζηαζε/Απεγθαηάζηαζε). Δγθαζηζηνχκε πξφζζεηα παθέηα ψζηε λα επεθηείλνπκε ηηο δπλαηφηεηεο ηνπ Joomla, γηα παξάδεηγκα ην παθέην ππνζηήξημεο ειιεληθήο γιψζζαο ή έλα template πνπ ζρεδηάζακε ή ην βξήθακε ζην Γηαδίθηπν. Module Manager (Γηαρείξηζε Δλζεκάησλ). Μέζσ απηήο ηεο ππνεπηινγήο κπνξνχκε λα ελζσκαηψζνπκε ζηελ αξρηθή καο ζειίδα πεξηερφκελν, πνπ πξνεγνπκέλσο έρνπκε δεκηνπξγήζεη, φπσο chat, αιιαγή κεγέζνπο γξακκαηνζεηξάο, κεηάθξαζε ζε άιιεο γιψζζεο, ζχλδεζε, Αλαθνηλψζεηο θαη λα νξίζνπκε ηε ζέζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ζην πξσηνζέιηδν. Plugin Manager (Γηαρείξηζε Πξνζζέησλ). Μέζσ απηήο ηεο ππνεπηινγήο καο επηηξέπεηαη λα ελεξγνπνηνχκε, απελεξγνπνηνχκε, παξακεηξνπνηνχκε ηα δηάθνξα plugins ηνπ Joomla, φπσο γηα παξάδεηγκα ην Authentication LDAP. Template Manager (Γηαρείξηζε Πξνηχπσλ). Σν Joomla πξνζθέξεη έλαλ πεξηνξηζκέλν αξηζκφ έηνηκσλ templates πνπ κπνξεί θαλείο λα ρξεζηκνπνηήζεη. Τπάξρνπλ φκσο εμσηεξηθά εξγαιεία ζρεδηαζκνχ templates γηα ηα γλσζηφηεξα CMS (Blogger, Joomla, Σελίδα 140

141 WordPress, Drupal θιπ), φπσο ην Artisteer2, κε ηα νπνία κπνξνχκε λα ζρεδηάζνπκε ηα δηθά καο templates, λα ηα εηζάγνπκε απφ ηελ ππνεπηινγή Δγθαηάζηαζε/Απεγθαηάζηαζε (βιέπε παξαπάλσ) θαη λα ηα δηαρεηξηζηνχκε. Γηα ηo site ρξεζηκνπνηήζακε έλα έηνηκν πξφηππν πνπ νλνκάδεηαη themza_j15_48. Language Manager (Γηαρείξηζε Γιψζζαο). Σν παθέην εγθαηάζηαζεο ηνπ Joomla έρεη πξνεπηιεγκέλε γιψζζα εκθάληζεο ηνπ Front θαη Back End ηελ αγγιηθή γιψζζα. Οη εζληθέο θνηλφηεηεο ηνπ Joomla δεκηνπξγνχλ ηα αληίζηνηρα γισζζηθά παθέηα. Απφ ηελ ειιεληθή θνηλφηεηα ηνπ Joomla κπνξνχκε λα κεηαθνξηψζνπκε ηα αληίζηνηρα παθέηα γηα ηελ ειιεληθή γιψζζα, λα ηα εηζάγνπκε απφ ηελ ππνεπηινγή Δγθαηάζηαζε/Απεγθαηάζηαζε (βιέπε παξαπάλσ) θαη λα ηα δηαρεηξηζηνχκε. ηo πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο ηνπ site έρνπκε ηελ Αγγιηθή Γιψζζα. Δηθόλα 25 Ζ επηινγή Extensions. Δπηινγή Tools πσο θαίλεηαη θαη ζηελ Δηθφλα 26, ε επηινγή Tools πεξηιακβάλεη ηηο ππνεπηινγέο: Read Messages (Αλάγλσζε Μελπκάησλ). Write Message (Γεκηνπξγία Μελχκαηνο). Mass Mail (Μαδηθή Αιιεινγξαθία). Σν Joomla παξέρεη ηε δπλαηφηεηα γηα ηνπο Back- End ρξήζηεο ηνπο λα αληαιιάζνπλ ειεθηξνληθά κελχκαηα. Οη παξαπάλσ ηξεηο ππνεπηινγέο καο επηηξέπνπλ κε ηε ζεηξά: λα δηαβάδνπκε κελχκαηα πνπ καο έρνπλ Σελίδα 141

142 ζηείιεη, λα ζπλζέηνπκε δηθά καο, θαη λα θάλνπκε νκαδηθή απνζηνιή ηέηνησλ κελπκάησλ. Global Check-in (Γεληθή Δπαλαθνξά). ηαλ έλαο Back-End ρξήζηεο επεμεξγάδεηαη έλα item (ζηνηρείν) ηνπ Joomla, έλα κελνχ γηα παξάδεηγκα, απηφ θιεηδψλεη ψζηε ηε δεδνκέλε ρξνληθή ζηηγκή λα είλαη πξνζπειάζηκν απφ έλαλ θαη κφλν Back-End ρξήζηε. ηελ πεξίπησζε πνπ ζέινπκε λα απνθηήζνπκε εηθφλα γηα ην πνηα items είλαη θιεηδσκέλα, επηιέγνπκε ηελ ππνεπηινγή Check-in. Clean Cache (Γηαγξαθή Αξρείσλ Πξνζσξηλήο Απνζήθεπζεο). Πξνθεηκέλνπ λα επηηαρπλζεί ε εκθάληζε ηνπ Front θαη Back-End, ην Joomla δεκηνπξγεί κηα ζεηξά πξνζσξηλψλ αξρείσλ. Αλ φκσο αιιάμεη δξακαηηθά ην πεξηερφκελν ην Ηζηνηφπνπ καο, γηα παξάδεηγκα έρνπκε αιιάμεη template, απηά ηα πξνζσξηλά αξρεία ζα πξέπεη λα θαζαξηζηνχλ πξνθεηκέλνπ λα εκθαλίδεηαη ην αλαλεσκέλν πεξηερφκελν. Απηφ επηηπγράλεηαη κέζσ ηεο ππνεπηινγήο Clean Cache. Purge Expired Cache (Δθθαζάξηζε Παξσρεκέλσλ Πξνζσξηλήο Απνζήθεπζεο). Με ηελ ίδηα ινγηθή, κπνξνχκε λα θαζαξίζνπκε ηα παξσρεκέλα πξνζσξηλά αξρεία. Δηθόλα 26 Ζ επηινγή Tools. Δπηινγή Help πσο θαίλεηαη θαη ζηελ Δηθφλα 27, ε επηινγή Help πεξηιακβάλεη ηηο ππνεπηινγέο: Joomla!Help (Βνήζεηα γηα ην Joomla!). Online Βνήζεηα γηα ην Joomla. System Info (Πιεξνθνξίεο πζηήκαηνο). Αλαιπηηθέο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ην ζχζηεκα, φπσο γηα παξάδεηγκα ηνλ αξηζκφ εθδφζεσλ ηνπ Apache server, ηνπ Joomla θιπ. Σελίδα 142

143 Δηθόλα 27 Ζ επηινγή Help Κξηηήξηα επηινγήο ινγηζκηθνύ Βαζηθά θξηηήξηα γηα ηελ επηινγή ηεο πιαηθφξκαο Joomla σο ην βαζηθφ δηαδηθηπαθφ εξγαιείν γηα ηελ πξαγκάησζε ηνπ ζρνιηθνχ website, ήηαλ ε επθνιία ρξήζεο θαη φηη δηαηίζεηαη δσξεάλ. Σν πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο είλαη θηιηθφ πξνο ην ρξήζηε, δηαζέηεη πίλαθα ειέγρνπ θαη κελνχ επηινγψλ. Δκπεξηέρεη θεηκελνγξάθν κε γξακκή εξγαιείσλ αλάινγε αιιά θαη ζπκβαηή κε ην Microsoft Word. Οη καζεηέο κε κηα ψξα δηδαζθαιίαο ήηαλ έηνηκνη λα γξάςνπλ ηα άξζξα ηνπο ζην πεξηβάιινλ ηνπ Joomla, αιιά αθφκε θαη νη πην δηζηαθηηθνί έγξαθαλ ηα θείκελά ηνπο ζην Word θαη ρξεζηκνπνηψληαο ηηο ιεηηνπξγίεο Αληηγξαθή Δπηθφιιεζε, ηηο εηζήγαγαλ ζην Joomla. Δηζαγσγή εηθφλσλ, βίληεν απφ ην YouTube, ελζσκάησζε HTML θψδηθα δηαηίζεληαη απφ ηνλ θεηκελνγξάθν (Δηθφλα 28). Σελίδα 143

144 Δηθόλα 28: Ο θεηκελνγξάθνο ηνπ Joomla Δπηπιένλ, δίλεη ηε δπλαηφηεηα δηαρείξηζεο ζε πνιινχο ρξήζηεο ηαπηφρξνλα. Μπνξνχκε λα ζπλεξγαζηνχκε κε φζνπο κπνξνχλ λα ζπκβάιινπλ ζηελ επεμεξγαζία ηνπ πεξηερνκέλνπ. Έηζη νη καζεηέο κπνξνχζαλ λα ζπλεξγάδνληαη θαη λα ζπλερίδνπλ ηηο εξγαζίεο ηνπο κε ηα άιια κέιε ηεο νκάδαο απφ ην ζπίηη, ζαλ λα ήηαλ ζηελ ζρνιηθή αίζνπζα. Δπίζεο, ην πεξηβάιινλ αλάγθαδε ηνπο καζεηέο λα νξγαλψζνπλ ηελ δνπιεηά ηνπο αθνχ πξέπεη ηα άξζξα ηνπο λα εληαρζνχλ ζε ζπγθεθξηκέλε Δλφηεηα θαη Καηεγνξία Θεκάησλ. Αθφκε, ππάξρεη ε δπλαηφηεηα νη ρξήζηεο λα αιιάμνπλ ηελ κνξθή ηνπ πεξηβάιινληνο δηαρείξηζεο αιιά θαη ηελ παξνπζίαζε ηνπ site, αιιάδνληαο template (πξφηππν). Κπθινθνξνχλ ζην Γηαδίθηπν πνιιά δσξεάλ Templates γηα Joomla, νπφηε νη καζεηέο αλάινγα κε ηελ επνρή, άιιαδαλ ηελ ζπλνιηθή παξνπζίαζε ηνπ site. Σελίδα 144

145 Έλαο άιινο βαζηθφο ιφγνο πνπ επηιέμακε ην Joomla είλαη νη δπλαηφηεηεο πνιιαπιήο επηθνηλσλίαο. Σν Joomla δηαζέηεη κηα θνηλφηεηα Forum κε ρηιηάδεο ρξήζηεο. Δθεί, ζπδεηνχληαη φια ηα πξνβιήκαηα πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ ρξήζε ηνπ θαη νη ιχζεηο. Έηζη νη καζεηέο έκαζαλ λα ρξεζηκνπνηνχλ ηελ δηαδηθηπαθή ζπδήηεζε θαη λα βξίζθνπλ άκεζα απαληήζεηο ζηα πξνβιήκαηά ηνπο. Άιινο άκεζνο ηξφπνο επηθνηλσλίαο κε ηελ εθπαηδεπηηθφ θαη κε ηα κέιε ηεο νκάδαο ήηαλ ε on-line ζπδήηεζε chat. ζνη είλαη ζπλδεδεκέλνη ηελ ίδηα ζηηγκή ζην site, καζεηέο, εθπαηδεπηηθνί κπνξνχλ λα ζπλνκηινχλ κεηαμχ ηνπο ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν. Δλαιιαθηηθνί ηξφπνη αζχγρξνλεο επηθνηλσλίαο απνηεινχλ ην ηζηνιφγην θαη ην Forum πνπ ππνζηεξίδεηαη απφ ηελ πιαηθφξκα, κφλν γηα ηα κέιε ηνπ Παλειιήληνπ ρνιηθνχ Γηθηχνπ. Οη αιιαγέο ζην site κπνξνχλ λα γίλνπλ απφ νπνηνλδήπνηε ππνινγηζηή πνπ είλαη ζπλδεκέλνο ζην Γηαδίθηπν, ρσξίο λα ρξεηάδνληαη εγθαηεζηεκέλα εηδηθά πξνγξάκκαηα επεμεξγαζίαο ηζηνζειίδσλ, γξαθηθψλ θ.ιπ. Μέζσ ελφο απινχ θπιινκεηξεηή ηζηνζειίδσλ (browser), ν ρξήζηεο κπνξεί λα ζπληάμεη έλα θείκελν θαη λα ελεκεξψζεη άκεζα ην δηθηπαθφ ηφπν. πλνςίδνληαο κπνξνχκε λα πνχκε φηη, πιενλεθηήκαηα ηνπ Joomla, έλαληη αληίζηνηρσλ πεξηβαιιφλησλ αλάπηπμεο πεξηερφκελνπ είλαη: Απιή εγθαηάζηαζε θαη ππνζηεξίδεηαη απφ ηνλ πάξνρν πνπ δηαζέηνπλ φια ηα ζρνιεία (Παλειιήλην ρνιηθφ Γίθηπν). Γξήγνξε ελεκέξσζε, δηαρείξηζε θαη αξρεηνζέηεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ δηθηπαθνχ ηφπνπ. Δλεκέξσζε ηνπ πεξηερνκέλνπ απφ νπνπδήπνηε. Σαπηφρξνλε ελεκέξσζε απφ πνιινχο ρξήζηεο θαη δηαθνξεηηθνχο ππνινγηζηέο. Γελ απαηηνχληαη εηδηθέο ηερληθέο γλψζεηο απφ ηνπο δηαρεηξηζηέο ηνπ. Δχθνιε ρξήζε θαη άκεζε γλψζε ηνπ ηειηθνχ απνηειέζκαηνο, φπσο γίλεηαη κε ηνπο γλσζηνχο θεηκελνγξάθνπο. Γπλαηφηεηα αλαδήηεζεο ηνπ πεξηερνκέλνπ πνπ θαηαρσξείηαη θαη απηφκαηε δεκηνπξγία αξρείνπ. Αζθάιεηα θαη πξνζηαζία ηνπ ζρεδηαζκνχ ηνπ site απφ ιαλζαζκέλεο ελέξγεηεο, πνπ ζα κπνξνχζαλ λα δεκηνπξγήζνπλ πξνβιήκαηα ζηελ εκθάληζή ηνπ. Γηαρσξηζκφο ηνπ πεξηερνκέλνπ απφ ην ζρεδηαζκφ θαη ηελ πινήγεζε (navigation) ηνπ δηθηπαθνχ ηφπνπ. Σελίδα 145

146 Αιιαγή ζρεδηαζκνχ ή ηξφπνπ πινήγεζεο ρσξίο λα είλαη απαξαίηεηε ε ελεκέξσζε φισλ ησλ ζειίδσλ απφ ηνλ ίδην ην ρξήζηε. Απηφκαηε δεκηνπξγία ησλ ζπλδέζκσλ κεηαμχ ησλ ζειίδσλ θαη απνθπγή πξνβιεκάησλ αλχπαξθησλ ζειίδσλ (404 error pages). Μηθξφηεξνο θφξηνο ζηνλ εμππεξεηεηή (server) θαη ρξήζε ιηγφηεξνπ ρψξνπ, ιφγσ αλάπηπμεο δπλακηθψλ ζειίδσλ. ιν ην πεξηερφκελν θαηαρσξείηαη ζηελ/ζηηο βάζεηο δεδνκέλσλ, ηηο νπνίεο κπνξνχκε πην εχθνια θαη γξήγνξα λα ηηο πξνζηαηεχζνπκε ηεξψληαο αληίγξαθα αζθαιείαο. Γπλαηφηεηα παξνπζίαζεο ηνπ πεξηερνκέλνπ ζε ζπλεξγαδφκελα sites (syndication). ηαηηζηηθά Γηαρείξηζε κειψλ Άικπνπκ θσηνγξαθηψλ Βηβιία επηζθεπηψλ Φφξκα επηθνηλσλίαο Γεκνζίεπζε απεξηφξηζησλ ζειίδσλ, ρσξίο πεξηνξηζκνχο. 9.2 Πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο δηαδηθηπαθνύ πεξηνδηθνύ Σν πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο δηαδηθηπαθνχ πεξηνδηθνχ πνπ ρξεζηκνπνηήζακε (Δηθφλα 29), απνηειεί κηα απφ ηηο πνιιέο ππεξεζίεο πνπ δηαζέηεη ην Παλειιήλην ρνιηθφ δίθηπν. Σν Παλειιήλην ρνιηθφ Γίθηπν, ζηε ζπλερή πξνζπάζεηα ηνπ γηα παξνρή ππεξεζηψλ ζηελ Δθπαηδεπηηθή Κνηλφηεηα δεκηνχξγεζε ηελ ππεξεζία "ρνιηθά Πεξηνδηθά", Μέζσ ηεο ππεξεζίαο "ρνιηθά Πεξηνδηθά" φια ηα ζρνιεία κπνξνχλ λα απνθηήζνπλ ην δηθφ ηνπο, ειεθηξνληθφ πεξηνδηθφ ζε ιίγα κφλν ιεπηά. Μπνξνχλ λα ζπκκεηέρνπλ σο ζπληάθηεο κφλν πηζηνπνηεκέλνη ρξήζηεο ηνπ Π..Γ. δειαδή εθπαηδεπηηθνί θαη καζεηέο. Σελίδα 146

147 Δηθόλα 29 Αξρηθή ειίδα δηαρείξηζεο ηνπ πεξηνδηθνχ Κξηηήξηα επηινγήο ινγηζκηθνύ Σα βαζηθά θξηηήξηα κε ηα νπνία επηιέμακε ην ζπγθεθξηκέλν πεξηβάιινλ γηα λα δεκηνπξγήζνπκε ην δηαδηθηπαθφ πεξηνδηθφ καο είλαη φηη είλαη εχρξεζην, ζπλεξγαηηθφ θαη απνηειεί δσξεάλ ππεξεζία γηα φινπο ηνπο εθπαηδεπηηθνχο θαη ηνπο καζεηέο. Γηα ηελ δεκηνπξγία ηνπ Πεξηνδηθνχ αξθεί λα γίλεη ζχλδεζε κε ηνλ επίζεκν ινγαξηαζκφ ηεο ζρνιηθήο κνλάδαο ζηελ δηεχζπλζε, Μεηά ηελ είζνδν ζην δηαρεηξηζηηθφ πεξηβάιινλ ν δηαρεηξηζηήο κπνξεί λα επηιέμεη ηνλ ηίηιν θαη ηελ κνξθή ηνπ πεξηνδηθνχ θαη λα νξίζεη φινπο ηνπο ζπληάθηεο ζην πεξηνδηθφ (καζεηέο). Ο θεηκελνγξάθνο (Δηθφλα 30) είλαη θηιηθφο πξνο ην ρξήζηε θαη νη καζεηέο εμνηθεηψλνληαη ακέζσο. Αθνχ, θαηαγξάςνπλ φια ηα άξζξα ηνπ ηεχρνπο, δεκνζηεχνπλ ην Σεχρνο, παηψληαο ηελ επηινγή «Γεκνζίεπζε». Δπίζεο, κπνξνχλ λα εηζάγνπλ εηθφλεο, βίληεν, ζπλδέζκνπο, ήρνπο θαη γεληθά λα εκπινπηίζνπλ ηα άξζξα ηνπο κε νπνηνδήπνηε πνιπκεζηθφ ζηνηρείν. Οη καζεηέο κπνξνχλ λα ζπλδένληαη ζην πεξηβάιινλ θαη απφ ην ζπίηη ηνπο, αξθεί κφλν λα έρνπλ πξφζβαζε ζην Internet. Σελίδα 147

148 Αλά πάζα ζηηγκή, ν δηαρεηξηζηήο ηνπ πεξηνδηθνχ θαη ν θάζε ζπληάθηεο άξζξνπ κπνξεί λα αλαηξέμεη ζηελ βνήζεηα παηψληαο ζην εηθνλίδην κέξνο ησλ δηαρεηξηζηηθψλ ζειίδσλ. πνπ βξίζθεηαη ζην πάλσ Δηθόλα 30 Ο θεηκελνγξάθνο ζην Πεξηβάιινλ Γηαρείξηζεο ηνπ Πεξηνδηθνχ 9.3 Ζιεθηξνληθό Σαρπδξνκείν ηελ παξνχζα δξάζε, ε επηθνηλσλία κέζσ ειεθηξνληθνχ Σαρπδξνκείνπ ήηαλ θαζεκεξηλή κεηαμχ ηεο ππεχζπλνπ εθπαηδεπηηθνχ θαη ηεο νκάδαο ησλ καζεηψλ. Γηα απηφ ηνλ ιφγν απφ ηελ αξρή ηεο δξάζεο, δεηήζεθε απφ ηνπο γνλείο λα ππνγξάςνπλ ηελ δεκηνπξγία καζεηηθνχ ινγαξηαζκνχ ζην Παλειιήλην ρνιηθφ Γίθηπν. Γείγκα ηεο αίηεζεο καζεηηθνχ ινγαξηαζκνχ επηζπλάπηεηαη ζην Παξάξηεκα ζει Μεηά απφ έγθξηζε ησλ γνλέσλ, δεκηνπξγήζεθαλ νη καζεηηθνί ινγαξηαζκνί απφ ηελ Δθπαηδεπηηθφ θαη ξπζκίζηεθε ην πεξηβάιινλ ηνπ Ζιεθηξνληθνχ Σαρπδξνκείνπ. ινη ζηηο Δπαθέο, δεκηνχξγεζαλ ηελ νκάδα Internet_ team κε ηα φισλ ησλ κειψλ ηεο Σελίδα 148

149 δξάζεο. Οη καζεηέο ήηαλ ήδε εμνηθεησκέλνη ζηελ ππεξεζία webmail, αθνχ είραλ ζε άιινπο πάξνρνπο θαη δελ δπζθνιεχηεθαλ ζην πεξηβάιινλ. Οη παξαηεξήζεηο, δηνξζψζεηο ησλ άξζξσλ γηα θάζε νκάδα, πξαγκαηνπνηνχληαλ ζρεδφλ απνθιεηζηηθά κέζσ ηνπ ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ, γηαηί ζηελ δηδαζθαιία πξφζσπν-πξφζσπν δηεμάγνληαλ γεληθφηεξεο ζπδεηήζεηο θαη πξνβιεκαηηζκνί γηα ηελ ζπλέρηζε ηεο δξάζεο. Έηζη, νη καζεηέο ζπλήζηζαλ ζε έλα άιιν ηξφπν δηδαζθαιίαο απφ απφζηαζε, ρσξίο λα αλακέλνπλ ηελ ζπλάληεζε κε ηελ εθπαηδεπηηθφ ζηελ ζρνιηθή αίζνπζα Κξηηήξηα επηινγήο ινγηζκηθνύ Σα βαζηθά θξηηήξηα καο γηα ηελ ζπγθεθξηκέλε επηινγή, είλαη φηη απνηειεί ππεξεζία ηνπ Παλειιήληνπ ρνιηθνχ Γηθηχνπ κε πηζηνπνηεκέλνπο ρξήζηεο, είλαη εχθνιν ζηελ ρξήζε ηνπ, ρσξίο πξνβιήκαηα επηθνηλσλίαο θαη ε ζχλδεζε πξαγκαηνπνηείηαη απφ νπνπδήπνηε ππάξρεη πξφζβαζε ζην Internet. Γηαζέηεη επίζεο εμειηγκέλεο δπλαηφηεηεο, αλαθέξνπκε ελδεηθηηθά: Δληαίν φλνκα εμππεξεηεηή (δηαθνκηζηή) εηζεξρφκελεο θαη εμεξρφκελεο αιιεινγξαθίαο, mail.sch.gr. Λήςε αιιεινγξαθίαο κε POP3 αιιά θαη IMAP. Πξφζβαζε ζηελ αιιεινγξαθία κέζσ web, Πξφζβαζε ζηελ αιιεινγξαθία κέζσ θηλεηνχ ηειεθψλνπ. Απνζηνιή κελχκαηνο απφ νπνπδήπνηε ζπλδένληαη νη καζεηέο, κε ηνλ έιεγρν ηαπηφηεηαο (SMTP authentication). Αζθαιή απνζηνιή θαη ιήςε αιιεινγξαθίαο κε θξππηνγξάθεζε (SSL). Μεγάιν κέγεζνο γξακκαηνθηβσηίνπ γηα ηνπο ρξήζηεο θαη αθφκα κεγαιχηεξν γηα ηηο ζρνιηθέο θαη δηνηθεηηθέο κνλάδεο. Μέγεζνο κελχκαηνο θαη αξηζκφ παξαιεπηψλ. Σελίδα 149

150 Δλαιιαθηηθή δηεχζπλζε . Πξνψζεζε αιιεινγξαθίαο ζε άιιε δηεχζπλζε. Αλαιπηηθέο νδεγίεο, ξπζκίζεηο ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ. Δηθόλα 31 Σν πεξηβάιινλ ηνπ Ζιεθηξνληθνχ Σαρπδξνκείνπ Δπηπξφζζεηα, επηιέμακε ην Παλειιήλην ρνιηθφ Γίθηπν γηαηί ε πξνζηαζία ησλ καζεηψλ απνηεινχζε ηε βαζηθή θξνληίδα καο. Σν Παλειιήλην ρνιηθφ Γίθηπν πξνζηαηεχεη θαηά ηελ ρξήζε ηεο ειεθηξνληθήο αιιεινγξαθίαο κε: Πξνζηαζία απφ ηνπο ηνχο. Πξνζηαζία απφ ηελ ελνριεηηθή αιιεινγξαθία. Έιεγρν ζπκπεξηθνξάο RBL ιίζηα (Real Time Black Hole List) ηνπ Παλειιελίνπ ρνιηθνχ Γηθηχνπ, Απηφκαηε ελεξγνπνίεζε θξαγήο αιιεινγξαθίαο κε ρξήζε ηεο RBL γηα ηηο κφληκεο ζπλδέζεηο ησλ κνλάδσλ (static IP ζπλδέζεηο) ζηηο πεξηπηψζεηο αληηθαλνληθήο ζπκπεξηθνξάο. Έιεγρνο γηα αληηθαλνληθή ζπκπεξηθνξά ηεο αιιεινγξαθίαο ησλ dialup ζπλδέζεσλ (dynamic PPP). Σελίδα 150

151 Αλαθεθαιαηψλνληαο, ζεσξνχκε φηη ηα εθπαηδεπηηθά πεξηβάιινληα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ σο εξγαιεία γηα ηελ δηεμαγσγή ηεο δξάζεο είλαη εχρξεζηα γηα ηνπο καζεηέο, άκεζα δηαζέζηκα θαη εμαζθαιίδεηαη ε αζθάιεηα ησλ καζεηψλ θαη ησλ δεδνκέλσλ. Δπίζεο, ν εθπαηδεπηηθφο ρξεζηκνπνηψληαο ηελ ειεθηξνληθή αιιεινγξαθία κέζσ ηνπ Παλειιελίνπ ρνιηθνχ Γηθηχνπ δελ κπνξεί λα ππνζηεί ινγνθξηζία απφ γνλείο, δηνηθεηηθνχο θνξείο γηαηί αθνινπζεί ηελ δηαδηθαζία ελεξγνπνίεζεο ινγαξηαζκνχ κε ηελ ζπγθαηάζεζε ησλ θεδεκφλσλ. Σελίδα 151

152 Κεθάιαην 10 Τινπνίεζε εθπαηδεπηηθήο παξέκβαζεο Ζ εθπαηδεπηηθή παξέκβαζε ρσξίδεηαη ζε δχν κέξε: Ζ αλάπηπμε πεξηερνκέλνπ ζην ζρνιηθφ site θαη ζην δηαδηθηπαθφ πεξηνδηθφ, παξάιιειε πινπνίεζε απφ δηαθνξεηηθέο νκάδεο. Οπφηε παξαθάησ ζα αλαθεξζνχκε μερσξηζηά ζε θαζέλα απφ απηά Αξρηθέο ζπλαληήζεηο Πξηλ ηελ παξέκβαζε πνπ αξρίδεη κε ηηο πξψηεο ζπλαληήζεηο εθπαηδεπηηθνχ θαη καζεηψλ έρεη ήδε πξαγκαηνπνηεζεί ην πξνπαξαζθεπαζηηθφ ζηάδην ζην νπνίν έρνπλ ξπζκηζηεί φια ηα δηνηθεηηθά ζέκαηα θαη έρεη ηεξεζεί ν θψδηθαο δενληνινγίαο. 1 ε ζπλάληεζε ηελ πξψηε ζπλάληεζε, ην επηέκβξην ηνπ 2010 ζπδεηήζεθε ην πεξηερφκελν ηεο δξάζεο, νη ζηφρνη ηεο, ε κεζνδνινγία, ηα εξγαιεία ζπιινγήο δεδνκέλσλ θαη έγηλε ζαθέο φηη απνηειεί έξεπλα ζηα πιαίζηα δηπισκαηηθήο εξγαζίαο ηεο εθπαηδεπηηθνχ. Δμεγήζεθαλ νη ιφγνη πνπ ρξεηάδεηαη ε βηληενζθφπεζε ησλ δηδαζθαιηψλ θαη δφζεθαλ ελεκεξσηηθά ζεκεηψκαηα ζηνπο γνλείο γηα ππνγξαθή. Δπίζεο, κνηξάζηεθαλ θαη νη αηηήζεηο καζεηηθψλ ινγαξηαζκψλ γηα ππνγξαθή ψζηε θάζε κέινο ηεο νκάδαο λα έρεη ηελ δηθή ηνπ ειεθηξνληθή δηεχζπλζε. Καηά ηελ δηάξθεηα παξνπζίαζεο ηεο βαζηθήο δνκήο ηνπ ζρνιηθνχ site θαη ηνπ δηαδηθηπαθνχ πεξηνδηθνχ θαηαγξάθνληαλ φιεο νη ηδέεο θαη νη βειηηψζεηο πνπ πξφηεηλαλ νη καζεηέο. Καηφπηλ, κνηξάζηεθαλ ηα εξσηεκαηνιφγηα ηεο έξεπλαο πξνθεηκέλνπ λα δηεξεπλήζνπκε ην επίπεδν ησλ καζεηψλ ζε δεμηφηεηεο γξαπηνχ ιφγνπ θαη ρξήζεο εθαξκνγψλ ζηνλ Ζιεθηξνληθφ Τπνινγηζηή πξηλ ηελ παξέκβαζή καο. 2 ε ζπλάληεζε Ζ επφκελε ζπλάληεζε, αθνξνχζε ηελ εθκάζεζε φισλ ησλ εθαξκνγψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηελ δξάζε θαη γλσζηνπνίεζε ησλ θσδηθψλ πνπ ζπλδένληαη νη καζεηέο. Σν πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο ηνπ site, ηνπ πεξηνδηθνχ θαη ηνπ Ζιεθηξνληθνχ Σαρπδξνκείνπ. Δπίζεο, βαζηθέο δεμηφηεηεο ζε πξνγξάκκαηα επεμεξγαζίαο εηθφλαο φπσο Σελίδα 152

153 Adobe Photoshop θαη Microsoft Office Picture Manager πξνθεηκέλνπ λα ζρεδηαζηεί ην ινγφηππν θαη ην εμψθπιιν ηνπ πεξηνδηθνχ. 3 ε ζπλάληεζε Άιιε κηα ζπλάληεζε ππήξμε πξηλ νη καζεηέο αξρίζνπλ λα εξγάδνληαη ζε ζπγθεθξηκέλν ζέκα, ε νπνία αθνξνχζε ηελ ζχζηαζε θάζε νκάδαο, ην ζέκα κε ην νπνίν ζα αζρνινχληαλ, εμεγήζεηο γηα ην ζρέδην εξγαζίαο θαη απφ θνηλνχ απφθαζε γηα ηελ αξρηθή ζειίδα ηνπ site, ηνλ ηίηιν θαη ην ινγφηππν ηνπ πεξηνδηθνχ. ζνλ αθνξά ην ηειεπηαίν νη καζεηέο αλαδήηεζαλ απφ ην Γηαδίθηπν εηθφλεο αιιά θαη ηδέεο απφ αληίζηνηρα ζρνιηθά sites θαη πεξηνδηθά. Ο ηίηινο ηνπ πεξηνδηθνχ, πξνέθπςε κεηά απφ ςεθνθνξία κεηαμχ ησλ πξνηεηλφκελσλ ηδεψλ θαη απνθαζίζηεθε λα είλαη «Μαζεηηθή Μαηηά». ηελ ζπλάληεζε απηή, νξίζηεθαλ θαη νη θαλφλεο ζπκπεξηθνξάο κέζα ζηελ νκάδα, ζηελ δηαδηθηπαθή θνηλφηεηα αιιά θαη κεηαμχ εθπαηδεπηηθνχ θαη καζεηψλ. Έγηλε ζαθέο φηη φια ηα κέιε ηεο νκάδαο ζα δνπιεχνπλ καδί θαη δελ επηηξεπφηαλ λα κνηξαζηεί ην πεξηερφκελν θαη ν θαζέλαο λα δνπιεχεη μερσξηζηά. Δίλαη ζεκαληηθφ, νη καζεηέο λα κάζνπλ ηελ ζπλεξγαζία, ηελ ζπλελλφεζε θαη ηελ αιιειεπίδξαζε ησλ κειψλ κηαο νκάδαο. Τπήξμε ειεπζεξία απνθάζεσλ θαη νη νκάδεο ζπζηάζεθαλ θαη επηινγή ησλ καζεηψλ κε ηελ πξνυπφζεζε φηη αλ ππάξμνπλ πξνβιήκαηα θαηά ηελ δηάξθεηα ησλ εξγαζηψλ ζα παξέκβεη ε εθπαηδεπηηθφο. Οη νκάδεο πνπ ζρεκαηίζηεθαλ αξρηθά ήηαλ 6 κε 2 ή 3 άηνκα Σν ζρνιηθό Site Οη ζειίδεο ηνπ δηθηπαθνχ ηφπνπ θηινμελνχληαη απφ ην Παλειιήλην ρνιηθφ δίθηπν, ζηελ δηεχζπλζε θαη έρεη ζρεδηαζηεί ζηελ πιαηθφξκα Joomla, φπσο πξναλαθέξζεθε. Ο ηζηνρψξνο δεκηνπξγήζεθε πξνθεηκέλνπ λα απνηειέζεη γέθπξα επηθνηλσλίαο θαη ελεκέξσζεο κεηαμχ ησλ εθπαηδεπηηθψλ, ησλ καζεηψλ θαη ησλ γνλέσλ ηνπ ζρνιείνπ. Πξηλ αξρίζεη ε ζπγγξαθή πεξηερνκέλνπ, ζπδεηήζεθαλ κε ηνπο καζεηέο ηα θξηηήξηα πνηφηεηαο κηαο ζρνιηθήο ηζηνζειίδαο, φπσο αλαθέξζεθαλ ζην Κεθάιαην 5. Σνλίζηεθε ε ζπνπδαηφηεηα ηνπ πεξηερφκελνπ ζε φια ηα ζέκαηα πνπ απαζρνινχλ ηελ εθπαηδεπηηθή θνηλφηεηα. Ζ επηινγή ελφο site, γίλεηαη φρη κε αηζζεηηθά θξηηήξηα, αιιά κε θξηηήξηα αμηνιφγεζεο ηνπ πεξηερνκέλνπ θαη ηελ επθνιία Σελίδα 153

154 πξφζβαζεο ζε απηφ. Αθνχ ζην ζηάδην πξνεηνηκαζίαο, είρακε ήδε επηιέμεη ηελ κνξθνπνίεζε, αθνινχζεζε ε αλάπηπμε πεξηερνκέλνπ. Οη νκάδεο ήδε είραλ πξνθαζνξηζηεί θαη νη καζεηέο ήηαλ αξθεηά εμνηθεησκέλνη κε ηελ πιαηθφξκα Joomla απφ πξνεγνχκελεο ζπλαληήζεηο, κεηά απφ ζπγγξαθή δνθηκαζηηθψλ άξζξσλ. ε γεληθέο γξακκέο, νη νκάδεο εξγάζηεθαλ ζχκθσλα κε ηνπο θαλφλεο πνπ είραλ ζπκθσλεζεί εθηφο απφ θάπνηεο παξνδηθέο κηθξνδηαθσλίεο. ηελ αξρή ηα άξζξα φισλ ησλ νκάδσλ δελ είραλ ηε δηθή ηνπο ηαπηφηεηα, ήηαλ καθξνζθειή θαη ρσξίο ζπλάθεηα. Οη καζεηέο αθνινχζεζαλ ηελ εχθνιε κέζνδν Αληηγξαθή Δπηθφιιεζε απφ ην Γηαδίθηπν. Μεηά, φκσο απφ ηηο απαξαίηεηεο επηζεκάλζεηο, δεκηνχξγεζαλ θείκελα επαλάγλσζηα, νπζηψδε ζε πεξηερφκελν θαη δνκεκέλα. Ζ δηαδηθαζία πνπ αθνινπζήζεθε ήηαλ νη εμήο: πιινγή νπνηαδήπνηε κνξθή πιεξνθνξίαο ζρεηηθή κε ην ζέκα (θείκελν, εηθφλεο, βίληεν) θαη απνζήθεπζε ζε έλαλ θεηκελνγξάθν. Μειέηε φινπ ηνπ θεηκέλνπ, θαηαλφεζε θαη επηινγή φζσλ ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ ζην ηειηθφ άξζξν ζε ζπλελλφεζε κε φια ηα κέιε ηεο νκάδαο. Καηφπηλ, ζχληαμε ηνπ ηειηθνχ άξζξνπ κε ην δηθφ ηνπο ιεμηιφγην Πεξηερόκελν Σν πεξηερφκελν απνθαζίζηεθε απφ θνηλνχ κε ηνπο καζεηέο. Οξίζηεθαλ νη Δλφηεηεο, νη θαηεγνξίεο ζεκάησλ, ην πεξηερφκελν ησλ άξζξσλ θαη ην κελνχ επηινγψλ. Οη θαηεγνξίεο ζεκάησλ αλά ελφηεηα, ηεο ζρνιηθήο Ηζηνζειίδαο είλαη: Σν ρνιείν (Σνπνζεζία, Χξάξην, Χξνιφγην Πξφγξακκα, Αλαθνηλψζεηο, Ηζηνξηθφ, ρνιηθέο Αξγίεο ,Φσηνγξαθηθφ Τιηθφ) Γξαζηεξηφηεηεο (Δθπαηδεπηηθέο Δπηζθέςεηο, Δθδειψζεηο, Ζκεξίδεο, Γηαδηθηπαθφ Πεξηνδηθφ) Δθπαηδεπηηθνί (χιινγνο Γηδαζθφλησλ, Τπεχζπλνη Σκεκάησλ, Δθεκεξίεο, Θεξηλή Τπεξεζία, Ννκνζεζία, χλδεζκνη, Δθπαηδεπηηθά Νέα) Γνλείο (Αθηεξσκέλν πνίεκα, χιινγνο Γνλέσλ θαη θεδεκφλσλ, Δπηζθέςεηο γνλέσλ, χλδεζκνη) Σελίδα 154

155 Μαζεηέο (ηαηηζηηθά ζηνηρεία, Ννκνζεζία, χλδεζκνη, Παλειιήληεο Δμεηάζεηο, Δξγαζίεο Μαζεηψλ) Μαζήκαηα (Δθπαηδεπηηθφ Τιηθφ θαη εκεηψζεηο γηα φια ηα δηδαθηέα καζήκαηα) Ζ Πεξηνρή καο (Ζ Φπιή ήκεξα, Ηζηνξηθά ηνηρεία, Υξήζηκεο Πιεξνθνξίεο, Φσηνγξαθηθφ Τιηθφ) Φπραγσγία (Αλέθδνηα ηηράθηα, Γλσκηθά, Αζηεία videos, Παηρλίδηα, Internet Radio) To site (sitemap, ξνη Υξήζεο, ρεδίαζε Καηαζθεπή, Βηβιίν Δπηζθεπηψλ) Δπηθνηλσλία (Φφξκα Δπηθνηλσλίαο κε ην ζρνιείν) Καηεγνξίεο Άξζξσλ (Δθπαίδεπζε, Πνιηηηζκφο, Αγσγή Τγείαο, Πεξηβάιινλ, Μαγεηξηθή, Αζθαιέο Internet) Δηθόλα 32 Menu Manager ζην πεξηβάιινλ Γηαρείξηζεο Joomla Δλδεηθηηθά θάπνηα απφ ηα άξζξα πνπ δεκηνχξγεζαλ νη νκάδεο είλαη: Σελίδα 155

156 Ζ Φπιή ήκεξα Οη λέεο Σερλνινγίεο ζηελ Δθπαίδεπζε Διιεληθφο θηλεκαηνγξάθνο Ηζηνξία ηεο Μνπζηθήο Δθεβηθή Παρπζαξθία Αλαθχθισζε πληαγέο Μαγεηξηθήο & Εαραξνπιαζηηθήο Κίλδπλνη ζην Internet Δζηζκφο ζην Internet Έξεπλα «Υξήζε Internet» ζηνπο καζεηέο ηνπ ζρνιείνπ πκβνπιέο Αζθαινχο Υξήζεο Γηαδηθηχνπ γηα γνλείο θαη καζεηέο Γλσκηθά Αλέθδνηα ηηράθηα Δθδειψζεηο ρνιείνπ Ζ εθάζηνηε νκάδα καζεηψλ πνπ είρε αλαιάβεη ηηο Γξαζηεξηφηεηεο ηνπ ζρνιείνπ, ζε φιεο ηηο Δθδειψζεηο θαη ηηο Δθπαηδεπηηθέο Δπηζθέςεηο, έπξεπε λα κνηξάζνπλ ξφινπο κεηαμχ ηνπο θαη λα παίξλνπλ ην ξφιν θσηνγξάθνπ θαη εηθνλνιήπηε ψζηε λα ζπιιέμνπλ πιηθφ γηα ην άξζξν ηνπο Δπρξεζηία Νέεο Σερλνινγίεο Δθηφο απφ ην πεξηερφκελν, ηδηαίηεξε έκθαζε δφζεθε ζηελ επρξεζηία θαη πξνζβαζηκφηεηα ηνπ ρξήζηε ζην site φπσο θαη ε ελζσκάησζε φισλ ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ. ζνλ αθνξά ηελ επρξεζηία ζηελ αξρηθή ζειίδα εηζήρζεζαλ θάπνηεο επεθηάζεηο ηεο πιαηθφξκαο Joomla: Σελίδα 156

157 - Γπλαηφηεηα κείσζεο θαη αχμεζεο γξακκαηνζεηξάο - Πνιπγισζζηθφηεηα. Μεηάθξαζε ηνπ site ζε 6 γιψζζεο (Αγγιηθά, Γεξκαληθά, Γαιιηθά, Ηηαιηθά, Αιβαληθά θαη έξβηθα). Υξεζηκνπνηήζεθαλ γιψζζεο αλάινγα κε ηνλ πιεζπζκφ θαη ησλ αιινδαπψλ καζεηψλ καο. - Αλαδήηεζε κε ιέμε-θιεηδί κέζα ζην site - Πίλαθαο Αλαθνηλψζεσλ - Λίζηα κε ηα Νεφηεξα θαη Γεκνθηιέζηεξα άξζξα - sitemap (Πεξηερφκελα ηνπ site) ηελ αξρηθή ζειίδα ηνπ ηζηνρψξνπ ππάξρνπλ ππνκνλάδεο ηνπ Joomla, ζχκθσλα κε ηηο λέεο Σερλνινγίεο Δπηθνηλσλίαο θαη Πιεξνθνξίαο, φπσο: - chat (On-line ζπδήηεζε θαη δπλαηφηεηα πξνβνιήο φισλ φζσλ είλαη ζπλδεδεκέλνη ζην site) - Forum (πδεηήζεηο κεηαμχ καζεηψλ, γνλέσλ θαη εθπαηδεπηηθψλ) - Blog (Ηζηνιφγην ησλ καζεηψλ) - Βηβιίν επηζθεπηψλ - Φφξκα επηθνηλσλίαο - Αλαηξνθνδφηεζε απφ εθπαηδεπηηθέο πχιεο - Γεκνζθνπήζεηο - Υξήζηκεο ζπλδέζεηο - Δνξηνιφγην - Ζκεξνιφγην, Ρνιφη Σελίδα 157

158 10.3 Αλάγθεο πνπ πξέπεη λα ηθαλνπνηεί ην ειεθηξνληθό πεξηνδηθό Οη αλάγθεο πνπ πξέπεη λα ηθαλνπνηεί ην ζρνιηθφ έληππν είλαη νη καζεηέο λα «καζαίλνπλ» λα δηαβάδνπλ θαη λα γξάθνπλ κε ραξά, λα καζαίλνπλ λα θαηαθηνχλ λέεο γλψζεηο, λα ζθέθηνληαη θξηηηθά απέλαληη ζηα δξψκελα ησλ ζχγρξνλσλ θνηλσληψλ, λα καζαίλνπλ λα ζπλεξγάδνληαη, λα ληψζνπλ δεκηνπξγηθνί θαη ηέινο ηθαλνπνηεκέλνη απφ ηε ζπκκεηνρή ηνπο ζηε ζρνιηθή πξάμε. Σηο παξαπάλσ εθπαηδεπηηθέο αλάγθεο, ηφζν απφ ηελ πιεπξά ηνπ παηδηνχ φζν θαη απφ ηελ πιεπξά ηνπ εθπαηδεπηηθνχ θαη ηνπ ζρνιείνπ, επηρεηξεί λα ηθαλνπνηήζεη ε έθδνζε ελφο ζρνιηθνχ πεξηνδηθνχ ζηα πιαίζηα ιεηηνπξγίαο κηαο ζρνιηθήο ηάμεο. Ζ αλάγλσζε είλαη κηα θνηλσληθή δξαζηεξηφηεηα. Ζ δηάζηαζε ηεο απηή θαίλεηαη λα έρεη ραζεί κέζα ζηε ζρνιηθή πξάμε, θαζψο ε αλάγλσζε θαη ε θαηαλφεζε ηνπ γξαπηνχ ιφγνπ δελ γίλεηαη κε ελεξγεηηθφ ηξφπν απφ ηνπο καζεηέο. ηα πιαίζηα ινηπφλ ελφο ζρνιηθνχ πεξηνδηθνχ ν καζεηήο έρεη ηε δπλαηφηεηα λα δηαβάζεη κηα πιεξνθνξία, κηα γλψκε, κηα άπνςε ζε έλα θείκελν ελφο ζπκκαζεηή ηνπ, ν γξαπηφο ιφγνο απνθηά επηθνηλσληαθέο δπλαηφηεηεο, γίλεηαη πην ελδηαθέξνλ θαη παχεη λα είλαη κηα παζεηηθή, θαηαλαγθαζηηθή δηαδηθαζία. Ο καζεηήο ζέηεη πην εχθνια ζε ελέξγεηα ην δηθφ ηνπ ζχζηεκα ηδεψλ, αμηψλ θαη άιισλ ζπλαθψλ αληηιήςεσλ, πνπ είλαη απνηέιεζκα ησλ εκπεηξηψλ απφ ηε δσή ηνπ. Κη απηφ, γηαηί ην θείκελν είλαη πξντφλ ελφο ζπκκαζεηή ηνπ, γεγνλφο πνπ θεληξίδεη ην ελδηαθέξνλ ηνπ θαη ελεξγνπνηεί αλαγθαζηηθά ην δηθφ ηνπ ζχζηεκα γλψζεσλ θαη ηδεψλ. Σν πεξηνδηθφ, ινηπφλ, ζα κπνξνχζε λα ηθαλνπνηήζεη ηελ αλάγθε ηνπ παηδηνχ λα δηαβάδεη κε ραξά έλα θείκελν, θαζψο απηφ είλαη πξντφλ ελφο ζπκκαζεηή ηνπ. Παξάιιεια, ζα θαζηζηνχζε ηελ αλάγλσζε βηβιίσλ ή άξζξσλ επράξηζηε δηαδηθαζία εθφζνλ απηή έρεη ζαλ ζηφρν αξρηθά ηελ ζπγγξαθή θαη ζηε ζπλέρεηα ηελ αλαθνίλσζε ηεο δνπιεηάο ηνπ ηφζν ζε ζπκκαζεηέο φζν θαη ζε γνλείο θαη θίινπο ππφ ηε κνξθή άξζξνπ ζην ειεθηξνληθφ πεξηνδηθφ ηεο ηάμεο. Σαπηφρξνλα κε απηφ ηνλ ηξφπν δνπιεηάο ν καζεηήο απνδεζκεχεηαη απφ ην ζρνιηθφ βηβιίν θαη «κπαίλεη» ζηε γιψζζα ησλ εμσζρνιηθψλ βηβιίσλ, εμνηθεηψλεηαη κε δηάθνξα είδε θεηκέλσλ: επίζεκα θείκελα, επηζηεκνληθά, ινγνηερληθά, ηζηνξηθά βηβιία, άξζξα θαη ζηαηηζηηθέο. Σελίδα 158

159 10.4 Γηαδηθηπαθό καζεηηθό πεξηνδηθό Καηά ηελ δηάξθεηα ηεο δξάζεο, δεκνζηεχηεθαλ 4 ηεχρε ειεθηξνληθνχ πεξηνδηθνχ. ην θεληξηθφ site ηνπ ζρνιείνπ, ππάξρνπλ νη αληίζηνηρνη ζχλδεζκνη αλά ηεχρνο. Πξηλ αξρίζεη ε ζπγγξαθή πεξηερνκέλνπ, ζπδεηήζεθαλ κε ηνπο καζεηέο νη αλάγθεο πνπ πξέπεη λα ηθαλνπνηεί ην ζρνιηθφ πεξηνδηθφ φπσο πξναλαθέξζεθαλ θαζψο θαη ζπγθεθξηκέλνο ηξφπνο δξάζεο. Ο ηξφπνο νξγάλσζεο ησλ νκάδσλ ζε φια ηα ηεχρε, ήηαλ ν εμήο: A) Διεχζεξε επηινγή ζέκαηνο θαη νκάδαο. Οη νκάδεο ρσξίζηεθαλ ζε νκάδα ησλ ζπλεληεχμεσλ, ηεο έξεπλαο, ησλ αξζξνγξάθσλ θαη ησλ γξαθηζηψλ. B) πγθέληξσζε φινπ ηνπ απαξαίηεηνπ πιηθνχ γηα ην άξζξν. Αλαδήηεζε ζην Γηαδίθηπν θείκελα, εηθφλεο, βίληεν, εξσηήζεηο ζε εηδηθνχο. Δηδηθφηεξα, ε νκάδα ησλ ζπλεληεχμεσλ, βηληενζθνπνχζε ηηο ζπλεληεχμεηο θαη έγξαθε ην άξζξν κε απνκαγλεηνθψλεζε. Αλάινγα κε ην ζέκα φπσο π.ρ. ε Πεξηήγεζε ζηελ Πεξηνρή απαηηνχζε νη καζεηέο λα ηξαβήμνπλ ζσζηέο θσηνγξαθίεο θαη λα ηεο επεμεξγαζηνχλ. Γ) πκπιήξσζε ηνπ ρεδίνπ Δξγαζίαο, ζε θεηκελνγξάθν Word. Σν ρέδην Δξγαζίαο πεξηιακβάλεη: Ολνκαηεπψλπκα Μαζεηψλ, Σεχρνο Πεξηνδηθνχ, Θέκα ζηήιεο, Τπνθαηεγνξίεο, Βαζηθνί Άμνλεο ηνπ Θέκαηνο, Πεγέο Πιεξνθνξηψλ, Υξνλνδηάγξακκα εξγαζηψλ νκάδαο, Δηθφλεο, χληαμε άξζξνπ. Γείγκα απφ ρέδην Δξγαζίαο πεξηιακβάλεηαη ζην Παξάξηεκα ει Γ) Οη καζεηέο θαηαλνψληαο φια ηα θείκελα πνπ έρνπλ ζπιιέμεη, θαινχληαη λα γξάςνπλ ην δηθφ ηνπο άξζξν, κε ηε δηθή ηνπο πξνζσπηθή ηαπηφηεηα. Οη πεξηζζφηεξεο νκάδεο ζεσξνχζαλ απηφ ην ζηάδην, ην δπζθνιφηεξν. ε απηφ ην ζηάδην, ε νκάδα ησλ γξαθηζηψλ, έρνληαο επηιέμεη δηάθνξεο εηθφλεο, ρξεζηκνπνηεί ην Adobe Photoshop γηα ην ηειηθφ εμψθπιιν. Δ) Σν ζρέδην Δξγαζίαο απνζηέιιεηαη κε , ζηελ εθπαηδεπηηθφ γηα παξαηεξήζεηο. Σ)Γηνξζψλνληαη ηα θείκελα, αληηγξάθνληαη ζην πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο ηνπ πεξηνδηθνχ θαη δεκνζηεχνληαη. Ζ εθπαηδεπηηθφο έρεη αλαθνηλψζεη ζηνπο καζεηέο ηελ εκεξνκελία πξνζεζκίαο γηα ηελ ηειηθή δεκνζίεπζε. Σελίδα 159

160 Ζ επηινγή ηεο ζεκαηνινγίαο νπζηαζηηθά απνζθνπεί ζε κηα δηαζεκαηηθή πξνζέγγηζε δηδαζθαιίαο ζηα Μαζήκαηα: Νενειιεληθή Γιψζζα θαη Λνγνηερλία, Γεσγξαθία, Κνηλσληθή θαη Πνιηηηθή Αγσγή, Πιεξνθνξηθή, Ηζηνξία, Φπρνινγία θαη Πεξηβαιινληηθή Δθπαίδεπζε Γεκνζίεπζε 1 νπ ηεύρνπο ηελ ζπλάληεζε γηα ηελ δεκηνπξγία ηνπ 1 νπ Σεχρνπο, δελ ππήξραλ ηδηαίηεξα ηερληθά πξνβιήκαηα. Οη νπνηεζδήπνηε απνξίεο είραλ επηιπζεί ζηηο εηζαγσγηθέο ζπλαληήζεηο. Κάζε νκάδα ρξεζηκνπνηνχζε έλαλ Ζιεθηξνληθφ Τπνινγηζηή θαη ζε κεξηθέο πεξηπηψζεηο δχν, πξνθεηκέλνπ λα αλαδεηεζνχλ γξεγνξφηεξα θάπνηεο πιεξνθνξίεο. ινη νη καζεηέο ήηαλ ζπλεπείο θαη ππεχζπλνη ζηνλ ρξφλν παξάδνζεο ησλ εξγαζηψλ ηνπο. Μηα δπζθνιία πνπ ζπλαληήζακε ήηαλ ην γεγνλφο φηη έλαο καζεηήο αξληφηαλ λα ζπλεξγαζηεί κε θάπνηνλ άιινλ θαη επέκελε φηη δελ ζα εξγαδφηαλ, κε ηελ δηθαηνινγία φηη φια απηά ήηαλ πνιχ δχζθνια γηα εθείλνλ. Να ζεκεησζεί φηη ν ζπγθεθξηκέλνο καζεηήο έρεη έξζεη απφ εηδηθφ ζρνιείν, κε ραξηί λνεηηθήο πζηέξεζεο. Μεηά, απφ αηνκηθφ δηάινγν εθπαηδεπηηθνχ θαη καζεηή απνθάζηζε λα γξάςεη γηα ηελ αγαπεκέλε ηνπ νκάδα ηελ ΑΔΚ. Μπνξεί λα κελ ζρεηίδεηαη γλσζηηθά κε θάπνην κάζεκα αιιά εμππεξεηνχζε ηνπο ζθνπνχο ηεο έξεπλαο, ζρεηηθά κε ηελ βειηίσζε δεμηνηήησλ. Σα άξζξα ησλ καζεηψλ ήηαλ καθξνζθειή θαη δελ είραλ ηελ κνξθή άξζξνπ ζε πεξηνδηθνχ αιιά κνξθή έθζεζεο. Μεηά απφ ζπδήηεζε θαη μεθπιιίδνληαο, έληππα πεξηνδηθά ζηελ ηάμε, έγηλε αληηιεπηφ φηη ηα άξζξα ζα πξέπεη λα κελ επηθεληξψλνληαη ζε ιεπηνκέξεηεο αιιά ζηα βαζηθά θαη λα είλαη επράξηζηα κε ρξψκαηα θαη εηθφλεο γηα αλάγλσζε απφ έθεβνπο. Σν 1 ν ηεχρνο ηνπ πεξηνδηθνχ δεκνζηεχηεθε ζηελ URL δηεχζπλζε θαη απφζπαζκα ππάξρεη ζην Παξάξηεκα ζει Δλδεηθηηθά θάπνηα απφ ηα άξζξα πνπ ζχληαμαλ νη καζεηέο είλαη: Κεληξηθφ αθηέξσκα ζηελ 28 ε Οθησβξίνπ ρνιηθά Νέα πλέληεπμε απφ ηελ Γηεπζχληξηα ηνπ Λπθείνπ Φπιήο Σελίδα 160

161 Έξεπλα «Δζηζκφο ζην Internet», γηα ηνπο καζεηέο ηνπ Λπθείνπ Φπιήο Δθεβηθέο ζρέζεηο πκβνπιέο πξνο γνλείο Ζ δηαηξνθή ζηελ Δθεβηθή Ζιηθία πλαξκνιφγεζε Τπνινγηζηή βήκα βήκα Antivirus programs Αθηέξσκα ζηελ ΑΔΚ Αθηέξσκα ζηνλ Υαηδεγηάλλε Μηράιε Κηλεκαηνγξαθηθέο ηαηλίεο Θέαηξν πληαγέο θαγεηψλ, γιπθψλ θαη θνθηέει Life Style Εψδηα Οθηψβξηνο 2010 Παξνπζίαζε βηβιίνπ Σν λεζί Πεξηήγεζε ζηα κνλνπάηηα ηεο Φπιήο Ζ νηθνινγία ζηελ δσή ησλ παηδηψλ Γεκνζίεπζε 2 νπ ηεύρνπο Καηά ηελ δεκηνπξγία ηνπ 2 νπ Σεχρνπο, νη καζεηέο ήηαλ ήδε εμνηθεησκέλνη κε ηα πεξηβάιινληα ησλ εθαξκνγψλ, ηνλ ηξφπν δνπιεηάο θαη ηελ κνξθή ησλ άξζξσλ. Οπφηε, ρξεηάζηεθε ιηγφηεξνο ρξφλνο γηα ηελ δεκνζίεπζε ηνπ, ιηγφηεξεο απνξίεο θαη πεξηζζφηεξε δνπιεηά θαζψο θαη θαιχηεξε ζπλεξγαζία. Έγηλε ε απαξαίηεηε αλαδηάξζξσζε ησλ νκάδσλ θαη θάζε καζεηήο είρε λα παίμεη δηαθνξεηηθφ ξφιν ζε ζρέζε κε ην πξνεγνχκελν ηεχρνο. Οη καζεηέο επέκελαλ ε ζεκαηνινγία ζε απηφ ην ηεχρνο λα ήηαλ απνθιεηζηηθά αθηεξσκέλε ζηηο γηνξηέο ησλ Υξηζηνπγέλλσλ. Ζ εθπαηδεπηηθφο δελ έθεξε αληίξξεζε Σελίδα 161

162 πξνθεηκέλνπ νη καζεηέο λα εξγαζηνχλ κε ελδηαθέξνλ θαη κεξάθη, φπσο θαη έγηλε. Σν 2 ν ηεχρνο ηνπ πεξηνδηθνχ δεκνζηεχηεθε ζηελ URL δηεχζπλζε θαη απφζπαζκα ππάξρεη ζην Παξάξηεκα ζει Δλδεηθηηθά, θάπνηεο θαηεγνξίεο ζεκάησλ ηνπ 2 νπ Σεχρνπο: Υξηζηνπγελληάηηθεο Ηζηνξίεο Υξηζηνπγελληάηηθα Ήζε θαη Έζηκα Γηαθφζκεζε (Υξηζηνπγελληάηηθν δέληξν Πξσηνρξνληάηηθν Σξαπέδη) Υεηξνπνίεηεο Υξηζηνπγελληάηηθεο θαηαζθεπέο Γηνξηηλέο πληαγέο (Φαγεηά Γιπθά Πνηά) Πξνηάζεηο γηα δψξα Πξνηάζεηο Βηβιίσλ Υξηζηνπγελληάηηθνη πξννξηζκνί (Νέα Τφξθε Άκζηεξληακ- Υσξηφ Ατ Βαζίιε Καιάβξπηα) Πξνηάζεηο γηα δηαζθέδαζε Μφδα πλέληεπμε απφ ηνλ Ατ Βαζίιε θαη απφ 3 εθπαηδεπηηθνχο ηνπ ζρνιείνπ Αγνξά Τπνινγηζηή Ζιεθηξνληθά Παηρλίδηα Αλέθδνηα Αηλίγκαηα ηαπξφιεμα Εψδηα (Πξνβιέςεηο γηα ην 2011) Υξηζηνπγελληάηηθα Σξαγνχδηα (Διιεληθά θαη Αγγιηθά) Σελίδα 162

163 Γεκνζίεπζε 3 νπ ηεύρνπο ην 3 ν Σεχρνο, πξνηάζεθαλ ζηνπο καζεηέο θάπνηα ζέκαηα απφ ηελ εθπαηδεπηηθφ θαη είραλ ηελ δπλαηφηεηα επηινγήο, αληίζεηα κε ηα πξνεγνχκελα 2 ηεχρε φπνπ νη καζεηέο φξηδαλ ηελ ζεκαηνινγία. Σα πεξηζζφηεξα πξνβιήκαηα εζηηάδνληαλ ζηελ θαηαγξαθή ηνπ άξζξνπ δειαδή ζχληαμε, δνκή θαη πεξηερφκελν. Ζ εθπαηδεπηηθφο έπαηδε ην ξφιν ηνπ θαζνδεγεηή, δίλνληαο νδεγίεο θαη επηζεκάλζεηο ζε θάζε νκάδα μερσξηζηά. Μεξηθέο θνξέο, θάπνηεο νκάδεο δήηαγαλ θαη βνήζεηα απφ ηελ θηιφινγφ ηνπο. Άξρηζαλ, λα απηνλνκνχληαη, λα ςάρλνπλ κφλνη ηνπο ιχζεηο, πξνηηκνχζαλ λα εξγάδνληαη πεξηζζφηεξν εθηφο σξψλ δηδαζθαιίαο θαη ε επηθνηλσλία κε ηελ εθπαηδεπηηθφ λα είλαη εμ απνζηάζεσο ( , chat). πδεηήζεθε ε αλαζεψξεζε ησλ ξφισλ ζηελ νκάδα, γηαηί θάπνηνη καζεηέο ιφγσ επθνιίαο ήζειαλ λα δηαηεξήζνπλ ηνλ ίδην. Ζ δηθαηνινγία ήηαλ φηη ζε απηφ ην ηεχρνο, επεηδή γλσξίδνπλ ζα ππάξμεη θαιχηεξν απνηέιεζκα. Ίζσο, λα είραλ δίθην αιιά έπξεπε φια ηα παηδηά λα πεξάζνπλ απφ φινπο ηνπο ξφινπο: δεκνζηνγξάθνπ, ξεπφξηεξ, θσηνγξάθνπ, εηθνλνιήπηε, αξζξνγξάθνπ θαη γξαθίζηα. Σν 3 ν ηεχρνο ηνπ πεξηνδηθνχ δεκνζηεχηεθε ζηελ URL δηεχζπλζε θαη απφζπαζκα ππάξρεη ζην Παξάξηεκα ζει ην 3 ν ηεχρνο αζρνιεζήθακε κε ηα παξαθάησ ζέκαηα: Αθηέξσκα ζηελ ζπγγξαθέα Εψξδ αξή Αθηέξσκα ζηνλ Θενδσξάθε θαη ζηνλ Ξπινχξε Απνθξηάηηθν ληχζηκν χγρξνλν Λεμηθφ Νενιαίαο Παηδηθή θαθνπνίεζε Αθηηλνβνιία ζην ζπίηη Εψδηα Τγεία θαη επεμία Μαξαζψληνο Σελίδα 163

164 Δζηζκφο ζην Internet Δθπαηδεπηηθή επίζθεςε ζην Πνιπκήραλν Έγρνξδα, φπσο ιέκε θηζάξα. Ζ Καηάζηαζε ηνπ ζεκεξηλνχ ζρνιείνπ Γεκνζίεπζε 4 νπ ηεύρνπο Αξρηθά, ν πξνγξακκαηηζκφο ηεο δξάζεο ήηαλ λα ηειεηψζεη κε ηελ δεκνζίεπζε θαη ηνπ 3 νπ Σεχρνπο. Οη καζεηέο φκσο είραλ αληίζεηε άπνςε. Πξφηεηλαλ ζηελ εθπαηδεπηηθφ ηελ έθδνζε ελφο απνραηξεηηζηήξηνπ ηεχρνπο, αθηεξσκέλνπ ζην θαινθαίξη. Δίραλ ζπλεζίζεη ηνλ ηξφπν εξγαζίαο, νηηδήπνηε ηερληθφ πξφβιεκα παξνπζηαδφηαλ απφ ηνπο ππνινγηζηέο, ήμεξαλ λα ην αληηκεησπίζνπλ κφλνη ηνπο. Δλψ ζηα πξψηα ηεχρε, φιεο νη νκάδεο δεηνχζαλ επίκνλα ηελ εθπαηδεπηηθφ γηα λα πξνρσξήζνπλ ζην ηειεπηαίν ηεχρνο θάζε νκάδα δνχιεπε ήζπρα θαη απνηειεζκαηηθά. Δίλαη αμηνζεκείσην φηη κέζα ζε κία εβδνκάδα δειαδή ζε 2 ζρνιηθέο ψξεο, φιεο νη νκάδεο είραλ ηειεηψζεη ηα άξζξα ηνπο θαη δεκνζηεχζακε ην ηειεπηαίν ηεχρνο ζηελ δηεχζπλζε Απφζπαζκα ηνπ 4 νπ ηεχρνπο επηζπλάπηεηαη ζην Παξάξηεκα ζει ην 4 ν Σεχρνο κεξηθά απφ ηα άξζξα ησλ καζεηψλ είλαη: Καινθαηξηλνί Πξννξηζκνί Καινθαηξηλφ ληχζηκν Πξνεηνηκαζία γηα δηαθνπέο Κνληηλέο απνδξάζεηο Κίλδπλνη ζηελ παξαιία Σξφπνη απαζρφιεζεο ησλ εθήβσλ ζηελ πφιε Γξνζηζηηθέο ζπληαγέο Σελίδα 164

165 πλέληεπμε απφ ηελ Arion Barbie, Παληαδή Μαξία. Μεηά ηελ δεκνζίεπζε θαη ηνπ ηειεπηαίνπ ηεχρνπο, νη καζεηέο θιήζεθαλ λα γξάςνπλ ηηο ζθέςεηο θαη ηα ζπλαηζζήκαηά ηνπο ζρεηηθά κε ηελ δξάζε. Δπηπιένλ, απάληεζαλ ζε εξσηεκαηνιφγηα κε ζθνπφ ηελ ζχγθξηζε ησλ απαληήζεσλ κε ηα εξσηεκαηνιφγηα πνπ είραλ ζπκπιεξψζεη πξίλ ηελ δηεμαγσγή ηεο έξεπλαο δξάζεο θαη ηελ ηειηθή αμηνιφγεζε. Σελίδα 165

166 Κεθάιαην 11ν Κσδηθνπνίεζε θαη Δπεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ 11.1 Μέζνδνη Αλάιπζεο Γεδνκέλσλ Ζ κεζνδνινγία πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε ζηελ παξνχζα έξεπλα δξάζεο είλαη ε αλάιπζε πεξηερνκέλνπ δειαδή ε αλαδήηεζε λνήκαηνο ζηα δεδνκέλα θαη εξκελεία απηψλ. Χζηφζν, έλα ρξνληθφ πξφβιεκα πνπ δεκηνπξγείηαη ζε ηέηνηνπ είδνπο έξεπλεο, φπσο ππνγξακκίδνπλ νη Miles & Haberman (1996) είλαη φηη ε πνηνηηθή έξεπλα έρεη λα θάλεη κε ιέμεηο, φρη κε αξηζκνχο. «Οη ιέμεηο είλαη παρύηεξεο από ηνπο αξηζκνύο θαη ζπλήζσο έρνπλ πνιιαπιέο ζεκαζίεο [ ] Η πξόθιεζε είλαη λα είλαη θαλείο εμαηξεηηθά πξνζεθηηθόο κε ηνπο ζηόρνπο ηεο έξεπλαο θαη ηνπο ελλνηνινγηθνύο θαθνύο πνπ ζα θνξέζεη αθήλνληαο ηαπηόρξνλα ηνλ εαπηό ηνπ αλνηθηό ζε πξάγκαηα πνπ δελ γλώξηδε ή δελ πεξίκελε» (Miles & Haberman, 1996: 56). Ζ εξεπλήηξηα ινηπφλ, έρνληαο επίγλσζε ησλ πξνβιεκάησλ θαη ησλ απαηηήζεσλ απηνχ ηνπ είδνπο ηεο αλάιπζεο, βαζίζηεθε ζηελ πξνζεθηηθή αλάιπζε δεδνκέλσλ απφ δηαθνξεηηθά εξγαιεία έξεπλαο. πγθεθξηκέλα, έγηλε αλάιπζε εξσηεκαηνινγίσλ καζεηψλ θαη θηινιφγσλ πξηλ θαη κεηά ηελ δξάζε, ηνπ Ζκεξνινγίνπ, ησλ Βηληενζθνπήζεσλ, ησλ άξζξσλ ηνπ πεξηνδηθνχ θαζψο θαη εθζέζεσλ πνπ έγξαςαλ νη καζεηέο ζρεηηθά κε ηελ δξάζε. Ζ αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ πξαγκαηνπνηήζεθε ζε ηέζζεξα ζηάδηα: A) Αλάγλσζε ησλ δεδνκέλσλ: Ση ζπλέβε ζηελ πξαγκαηηθφηεηα; Αλάγλσζε απφ ην Ζκεξνιφγην, ζχγθξηζε απαληήζεσλ ησλ εξσηεκαηνινγίσλ καζεηψλ θαη εθπαηδεπηηθψλ πξηλ θαη κεηά ηελ δξάζε, απνκαγλεηνθψλεζε ηεο βηληενζθφπεζεο ησλ δηδαζθαιηψλ, αμηνιφγεζε ησλ άξζξσλ ζην πεξηνδηθφ θαη εθζέζεηο κε ηηο ζθέςεηο θαη ηα ζπλαηζζήκαηα ησλ καζεηψλ ζρεηηθά κε ηελ δξάζε. B) Δπηινγή ησλ δεδνκέλσλ: Γηαθξίλνληαη νη ζεκαληηθνί παξάγνληεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηα εξεπλεηηθά εξσηήκαηα θαη ζπγθεθξηκέλα αθνινπζήζεθε ε παξαγσγηθή κέζνδνο, φπνπ ν εξεπλεηήο επηιέγεη θαηεγνξίεο κε βάζε ηε ζεσξεηηθή ηνπ γλψζε, θαη κεηά αλαδεηεί παξαγξάθνπο ζηα δεδνκέλα. Γ) Παξνπζίαζε ησλ δεδνκέλσλ: Καηαζθεπή ζρεδηαγξάκκαηνο Σελίδα 166

167 Γ) Δξκελεία δεδνκέλσλ θαη εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ: Αθνινπζεί ε θξηηηθή αλάιπζε πξνθεηκέλνπ λα ειέγμνπκε ηελ αμηνπηζηία θάζε ζηνηρείνπ πνπ ηεθκεξηψλεη έλα εχξεκα θαη λα αλαδεηήζνπκε ηπρφλ ζηνηρεία πνπ λα ην αληηθξνχνπλ. Δμεγνχληαη νη ζρέζεηο κεηαμχ ηνπο θαη δεκηνπξγείηαη κηα πξαθηηθή ζεσξία ζρεηηθή κε ην δήηεκα ηεο έξεπλαο. Αθφκε, εμεηάδνπκε αλ νη αξρηθέο ππνζέζεηο καο επαιεζεχηεθαλ ή δηαςεχζηεθαλ. Σειεπηαία, δηεμάγεηαη ε επηθνηλσληαθή επηθχξσζε θαηά ηελ νπνία ζπδεηνχληαη νη εξκελείεο θαη ηα απνηειέζκαηα κε ηνπο καζεηέο θαη άιινπο εθπαηδεπηηθνχο Αλάιπζε απνηειεζκάησλ από εξγαιεία έξεπλαο Παξαθάησ ζα εμεηάζνπκε αλ ηειηθά επαιεζεχηεθαλ ή δηαςεχζηεθαλ νη αξρηθέο καο ππνζέζεηο, αλαιχνληαο ηα δεδνκέλα κε 5 δηαθνξεηηθά εξγαιεία έξεπλαο κε ζθνπφ λα ειαρηζηνπνηήζνπκε ην πνζνζηφ ζθάικαηνο ζηηο ηειηθέο κεηξήζεηο θαη ζηα ζπκπεξάζκαηά καο Δπηδόζεηο καζεηώλ ζύκθσλα κε ηα Δξσηεκαηνιόγηα καζεηώλ θαη εθπαηδεπηηθώλ Ξεθηλψληαο ε ζρνιηθή ρξνληά , απαληήζεθε απφ ηνπο καζεηέο εξσηεκαηνιφγην πξνθεηκέλνπ λα εμαθξηβσζεί ην επίπεδφ ηνπο ζηελ παξαγσγή γξαπηνχ ιφγνπ θαη ρεηξηζκνχ εθαξκνγψλ Ζ/Τ αιιά θαη ηα ελδηαθέξνληα ηνπο ζρεηηθά κε ην κάζεκα ηεο Πιεξνθνξηθήο. ηαλ ηειείσζε ε δξάζε, απαληήζεθε ην ίδην εξσηεκαηνιφγην πάιη απφ ηνπο καζεηέο (κε ηε δηαθνξά φηη πξνζηέζεθαλ αθφκε 5 εξσηήζεηο), κε ζθνπφ ηελ ζχγθξηζε, ηελ εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ θαη ηελ επαιήζεπζε ή φρη ησλ αξρηθψλ καο ππνζέζεσλ. Σα ζηνηρεία ησλ εξσηεκαηνινγίσλ θαηαρσξήζεθαλ ζε ππνινγηζηή. Γηα ην ιφγν απηφ ρξεζηκνπνηήζεθε ην παθέην Excel, ζην νπνίν ζε φια ηα πεδία ππήξρε απηφκαηνο έιεγρνο νξζφηεηαο (validation) πξνθεηκέλνπ λα εμαρζνχλ αμηφπηζηα απνηειέζκαηα. Μεηά, ηελ θαηαρψξεζε ησλ απαληήζεσλ ζε θάζε κία εξψηεζε, ππνινγίζζεθαλ ηα ζπγθεληξσηηθά απνηειέζκαηα αλά εξψηεζε θαη απνηππψζεθαλ ζε ξαβδνγξάκκαηα. Σελίδα 167

168 Καηφπηλ, ζπγθξίζεθαλ νη απαληήζεηο ζηα εξσηεκαηνιφγηα πξηλ θαη κεηά ηελ δξάζε θαη εξκελεχζεθαλ. Σν δείγκα απνηεινχληαλ απφ 15 καζεηέο κε πνζνζηφ 80% ειιεληθήο θαηαγσγήο εθ ησλ νπνίσλ 7 ήηαλ αγφξηα θαη 8 θνξίηζηα θαη είραλ κέζν φξν ειηθίαο 15 εηψλ. Παξαθάησ απεηθνλίδνληαη νκαδνπνηεκέλεο νη εξσηήζεηο ησλ εξσηεκαηνινγίσλ αλά εξεπλεηηθφ εξψηεκα. Αλά εξψηεζε ππάξρνπλ ηα ζπγθξηηηθά απνηειέζκαηα πνπ απνθνκίζακε ην επηέκβξην ηνπ 2010 πξηλ μεθηλήζεη ε δξάζε θαη ηνλ Απξίιην 2011 κεηά ηελ δξάζε. Δξεπλεηηθό Δξώηεκα 1ν: παξαγσγή γξαπηνύ ιόγνπ; Βειηηώζεθε ε ηθαλόηεηα ησλ καζεηώλ ζηελ Ζ αξρηθή καο ππφζεζε ήηαλ ζεηηθή. Πεξηκέλακε νη καζεηέο κέζα απφ ηηο δξαζηεξηφηεηεο λα κάζνπλ ηελ απνθξππηνγξάθεθε ηνπ ηεξάζηηνπ φγθνπ πιεξνθνξίαο πνπ ηνπο πξνζθέξεη ην Γηαδίθηπν γηα έλα ζέκα, ηελ αλάιπζε, ηελ ζχλζεζε ησλ πιεξνθνξηψλ θαη ηειηθά ηελ ζπγγξαθή ελφο δηθνχ ηνπο άξζξνπ (δειαδή ρσξίο Αληηγξαθή Δπηθφιιεζε) κε ζσζηή δνκή, ζχληαμε, νξζνγξαθία θαη ζπλάθεηα. Αξρηθά, ζα πάξνπκε απαληήζεηο ζην εξψηεκα καο απφ ην εξσηεκαηνιφγην πνπ ζπκπιήξσζαλ νη καζεηέο πξηλ θαη κεηά ηελ παξέκβαζε: Εξώηεζε 1 ε - Τν κάζεκα Έθζεζε Ιδεώλ, ζε δπζθνιεύεη: ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 0 1 ΔΣΗ ΚΗ ΔΣΗ 5 6 ΛΗΓΟ 6 6 ΚΑΘΟΛΟΤ 4 2 Σελίδα 168

169 Οη καζεηέο πνπ απάληεζαλ φηη ηνπο δπζθνιεχεη ην κάζεκα ηεο Έθζεζεο, ην αηηηνιφγεζαλ φηη ε ειιεληθή γιψζζα είλαη ζχλζεηε, θάλνπλ ζπληαθηηθά θαη νξζνγξαθηθά ιάζε θαη φηη δπζθνιεχνληαη ζηελ αλάπηπμε ελφο θεηκέλνπ. Αληίζεηα άιινη καζεηέο ην ζεσξνχλ εχθνιν κάζεκα γηαηί ηνπο αξέζεη θαη είλαη ην αγαπεκέλν ηνπο. ζνλ αθνξά ηα ζπγθξηηηθά απνηειέζκαηα παξαηεξνχκε φηη δελ ππάξρεη ηδηαίηεξε κεηαβνιή. Μεηά ηελ δξάζε, ε πιεηνςεθία ησλ καζεηψλ εκκέλεη ζηελ άπνςε φηη δπζθνιεχνληαη ζηελ αλάπηπμε γξαπηνχ ιφγνπ. Εξώηεζε 2 ε - Τα γξαπηά κνπ θείκελα ζηελ αλάπηπμε ελόο ζέκαηνο είλαη ζε επίπεδν: ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΟΛΤ ΤΦΖΛΟ 1 1 ΤΦΖΛΟ 3 6 ΜΔΣΡΗΟ 10 7 ΥΑΜΖΛΟ 0 1 ΜΖΓΑΜΗΝΟ 1 0 Σελίδα 169

170 Αξρηθά, ζηελ εξψηεζε απηή νη πεξηζζφηεξνη καζεηέο απάληεζαλ φηη είλαη ζε κέηξην επίπεδν θαη κεηά ηελ δξάζε παξαηεξείηαη κηα κηθξή αχμεζε ζην πςειφ επίπεδν. Οπφηε, παξαηεξνχκε ελίζρπζε ηεο απηνπεπνίζεζεο ζε θάπνηνπο καζεηέο ζρεηηθά κε ηελ αλάπηπμε ελφο θεηκέλνπ. Εξώηεζε 3 ε - Πξνζπάζεηα γηα βειηίσζε γξαπηήο έθθξαζεο; ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 4 3 ΠΟΛΤ 6 8 ΔΣΗ ΚΗ ΔΣΗ 1 2 ΛΗΓΟ 2 2 ΚΑΘΟΛΟΤ 2 0 Σελίδα 170

171 Οη καζεηέο πνπ απάληεζαλ φηη πξνζπαζνχλ λα βειηηψζνπλ ηνλ γξαπηφ ηνπο ιφγν, ππνζηήξημαλ φηη δηαβάδνπλ βηβιία, εθεκεξίδεο, ιεμηθά, γξάθνπλ εκεξνιφγην, γξάθνπλ άξζξα ζην ζρνιηθφ πεξηνδηθφ, θάλνπλ ηδηαίηεξα καζήκαηα θαη αληινχλ πιεξνθνξίεο απφ ην Γηαδίθηπν. Γηαπηζηψλνπκε φηη κεηά ηελ δξάζε, απμάλεηαη ιίγν ν αξηζκφο ησλ καζεηψλ πνπ ζεσξνχλ φηη πξνζπαζνχλ πην πνιχ γηα βειηίσζε ηνπ γξαπηνχ ιφγνπ. Εξώηεζε 4 ε - Δηαβάδεηο ινγνηερληθά βηβιία ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ 1 ΔΒΓΟΜΑΓΑ 1 1 ΜΖΝΑ ΥΡΟΝΟ 5 ΚΑΝΔΝΑ 5 Σελίδα 171

172 Ζ Δξψηεζε απηή ππήξρε κφλν ζην εξσηεκαηνιφγην πξηλ ηελ δξάζε πξνθεηκέλνπ λα δηαπηζηψζνπκε ην ελδηαθέξνλ ηνπο θαη ην επηπεδφ ηνπο γηα ηνλ γξαπηφ ιφγν. πσο θαίλεηαη απφ ηηο απαληήζεηο ηνπο, νη πεξηζζφηεξνη δελ δηαβάδνπλ ζπρλά ινγνηερληθά βηβιία. Εξώηεζε 5 ε : Πώο ρξεζηκνπνίεζεο ηηο πιεξνθνξίεο από ην Internet; ΑΠΑΝΣΖΖ ΜΔΣΑ ΑΝΣΗΓΡΑΦΖ 2 ΑΝΑΛΤΖ 6 ΗΓΔΔ 7 Ζ ζπγθεθξηκέλε εξψηεζε ππήξρε κφλν ζην εξσηεκαηνιφγην πνπ ζπκπιήξσζαλ νη καζεηέο κεηά ηελ δξάζε, κε ζθνπφ λα ειέγμνπκε αλ αμηνπνίεζαλ απνηειεζκαηηθά ηηο Σελίδα 172

173 πιεξνθνξίεο απφ ην Internet. Σν κεγαιχηεξν πνζνζηφ ησλ καζεηψλ δηαρεηξίζηεθαλ ηηο πιεξνθνξίεο απφ ην Internet σο ηδέεο γηα ηα θείκελα ηνπο. πγθέληξσλαλ ηηο πιεξνθνξίεο θαη χζηεξα απφ κειέηε, αλάιπζε ζχλζεζε θαη θξηηηθή ζθέςε δεκηνπξγνχζαλ ηα δηθά ηνπο άξζξα. Έκαζαλ ινηπφλ ηελ ζσζηή δηαρείξηζε θαη αμηνπνίεζε ηνπ ηεξάζηηνπ φγθνπ πιεξνθνξηψλ πνπ πξνζθέξεη ην Internet. Γηα λα είκαζηε πεξηζζφηεξν αληηθεηκεληθνί θαη λα βγάινπκε αζθαιή ζπκπεξάζκαηα, ρσξίο πξνθαηάιεςε απφ ηηο αξρηθέο καο ππνζέζεηο απεπζπλζήθακε θαη ζε εθπαηδεπηηθνχο. πγθεθξηκέλα, αλαιχζακε ηηο απαληήζεηο ησλ θηινιφγσλ πξηλ θαη κεηά ηελ δξάζε, ζρεηηθά κε ηηο επηδφζεηο ησλ καζεηψλ ζην κάζεκα ηεο Νενειιεληθήο Γιψζζαο. Εξώηεζε 1 ε - Οξζνγξαθηθά ιάζε ζην γξαπηό θείκελν: ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΑ 2 0 ΠΟΛΛΑ 5 3 ΜΔΣΡΗΑ 0 4 ΛΗΓΑ 5 4 ΚΑΘΟΛΟΤ 3 4 Παξαηεξνχκε φηη κεηά ηελ δξάζε, δελ ππάξρνπλ καζεηέο κε πάξα πνιιά νξζνγξαθηθά ιάζε θαη νη καζεηέο κε ηα πνιιά ιάζε πξηλ ηελ δξάζε κεηαθηλήζεθαλ ζην κεζαίν επίπεδν. Σελίδα 173

174 Εξώηεζε 2 ε - Σπληαθηηθά ιάζε ζην γξαπηό θείκελν ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΑ 2 2 ΠΟΛΛΑ 5 2 ΜΔΣΡΗΑ 0 3 ΛΗΓΑ 7 6 ΚΑΘΟΛΟΤ 1 2 ζνλ αθνξά ηα ζπληαθηηθά ιάζε ζηα γξαπηά ησλ καζεηψλ, παξαηεξνχκε κηα κεηαηφπηζε ζε κηθξφ αξηζκφ καζεηψλ απφ ηα πνιιά ζηα κέηξηα. Εξώηεζε 3 ε - Τν επίπεδν ζε ιεμηιόγην είλαη: ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΟΛΤ ΤΦΖΛΟ 2 2 ΤΦΖΛΟ 6 7 ΜΔΣΡΗΟ 3 4 ΥΑΜΖΛΟ 4 2 Σελίδα 174

175 ην παξαπάλσ ζρεδηάγξακκα παξαηεξνχκε κηθξή άλνδν ζηνλ αξηζκφ καζεηψλ πνπ κεηαθηλήζεθαλ απφ ρακειφ ζε κέηξην θαη απφ κέηξην ζε πςειφ επίπεδν. Εξώηεζε 4 ε - Τν επίπεδν ζρεηηθά κε ηελ νιόπιεπξε αλάπηπμε ελόο ζέκαηνο είλαη: ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΟΛΤ ΤΦΖΛΟ 2 4 ΤΦΖΛΟ 4 5 ΜΔΣΡΗΟ 3 3 ΥΑΜΖΛΟ 5 3 ΜΖΓΑΜΗΝΟ 1 Σελίδα 175

176 Οη πεξηζζφηεξνη καζεηέο εκθαλίδνληαη κεηά ηελ δξάζε ζε πςειφ θαη πνιχ πςειφ επίπεδν, φζνλ αθνξά ηελ νιφπιεπξε αλάπηπμε ελφο ζέκαηνο. Δδψ, επηβεβαηψλεηαη θαη ε άπνςε ησλ καζεηψλ φπσο είδακε παξαπάλσ ζηελ Δξψηεζε 2 πνπ ζεσξνχλ φηη είλαη ζε πςειφ επίπεδν. Εξώηεζε 5 ε - Τν επίπεδν ζρεηηθά κε ηελ δνκή ζην γξαπηό ιόγν: ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΟΛΤ ΤΦΖΛΟ 1 2 ΤΦΖΛΟ 4 8 ΜΔΣΡΗΟ 5 2 ΥΑΜΖΛΟ 4 3 ΜΖΓΑΜΗΝΟ 1 0 ζνλ αθνξά ηε δνκή ηνπ γξαπηνχ ιφγνπ ησλ καζεηψλ, παξαηεξνχκε φηη έρεη βειηησζεί ε επίδνζή ηνπο κεηά ηελ δξάζε θαη νη πεξηζζφηεξνη είλαη ζε πςειφ επίπεδν. Εξώηεζε 6 ε : Πξνζπαζεί γηα βειηίσζε ηεο γξαπηήο έθθξαζεο; ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 2 6 ΠΟΛΤ 6 5 ΔΣΗ ΚΗ ΔΣΗ 4 3 ΛΗΓΟ 3 1 Σελίδα 176

177 Δίλαη αμηνζεκείσην φηη νη θηιφινγνη πηζηεχνπλ φηη κεηά ηελ δξάζε νη καζεηέο πξνζπαζνχλ πάξα πνιχ γηα βειηίσζε ηεο γξαπηήο ηνπο έθθξαζεο. Οη καζεηέο απεπζχλνληαλ ζηνπο θηιφινγνπο γηα λα ηνπο δηνξζψζνπλ ηα άξζξα ηνπο πξηλ ηα δεκνζηεχζνπλ θαη είραλ αξθεηέο απνξίεο γηαηί ήζειαλ ην δεκνζηεπκέλν θείκελφ ηνπο λα κελ έρεη ιάζε. Εξώηεζε 7 ε : Τνπ αξέζεη λα δηαβάδεη ινγνηερληθά βηβιία; ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 0 1 ΠΟΛΤ 3 8 ΔΣΗ ΚΗ ΔΣΗ 6 4 ΛΗΓΟ 6 2 Σελίδα 177

178 Μεηά ηελ παξέκβαζε, παξαηεξείηαη κεγάινο αξηζκφο καζεηψλ λα ηνπο αξέζεη ην δηάβαζκα ινγνηερληθψλ βηβιίσλ. Εξώηεζε 8 ε - Η απόδνζε ηνπ καζεηή ζα βειηησζεί αλ ππάξρεη: Α. Διεύζεξε επηινγή ζην ζέκα ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 0 6 ΠΟΛΤ 9 5 ΔΣΗ ΚΗ ΔΣΗ 4 4 ΛΗΓΟ 2 0 Μεηά ηελ δξάζε παξαηεξνχκε αιιαγή ζηελ γλψκε ησλ θηινιφγσλ ζρεηηθά κε ηελ βειηίσζε ηεο επίδνζεο ησλ καζεηψλ ζηελ γξαπηή έθθξαζε, αλ ππάξρεη ειεχζεξε επηινγή ζην ζέκα. Δλψ αξρηθά γηα κεξηθνχο καζεηέο ζεσξνχζαλ φηη ζα ηνπο βνεζνχζε πνιχ, κεηά ηελ δξάζε ζεσξνχλ φηη βνεζάεη πάξα πνιχ. Β. Υσξίο άγρνο βαζκνύ ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 0 8 ΠΟΛΤ 9 3 ΔΣΗ ΚΗ ΔΣΗ 5 4 ΛΗΓΟ 1 0 Σελίδα 178

179 Δληζρχεηαη ε άπνςε ησλ θηινιφγσλ κεηά ηελ δξάζε φηη φηαλ νη καζεηέο δελ βαζκνινγνχληαη, απηφ βνεζάεη πάξα πνιχ ζηελ βειηίσζε ηεο επίδνζεο ηνπο ζην γξαπηφ ιφγν. Γ. Γξαθή ειεθηξνληθώλ αληί γξαπηώλ θεηκέλσλ ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 0 5 ΠΟΛΤ 2 6 ΔΣΗ ΚΗ ΔΣΗ 11 2 ΛΗΓΟ 1 2 ΚΑΘΟΛΟΤ 1 0 Σελίδα 179

180 Οη θηιφινγνη πηζηεχνπλ φηη είλαη θαιχηεξα νη καζεηέο λα γξάθνπλ ειεθηξνληθά αληί γξαπηά θείκελα. ε απηή ηελ εξψηεζε ζπγθιίλνπλ νη απαληήζεηο ηνπο θαη κε ηηο πξνηηκήζεηο ησλ καζεηψλ ζην ειεθηξνληθφ θείκελν, φπσο ζα δνχκε παξαθάησ. Γ. Γεκνζηνπνίεζε ζην site ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 0 5 ΠΟΛΤ 6 4 ΔΣΗ ΚΗ ΔΣΗ 7 5 ΛΗΓΟ 0 1 ΚΑΘΟΛΟΤ 2 0 Ζ δεκνζηνπνίεζε ησλ άξζξσλ ζην Γηαδίθηπν, απνηειεί παξάγνληα βειηίσζεο ηνπ γξαπηνχ ιφγνπ ζχκθσλα κε ηηο απφςεηο ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Ηδηαίηεξα κεηά ηελ δξάζε εληζρχεηαη αθφκε πεξηζζφηεξν ε άπνςε ησλ θηινιφγσλ κε αχμεζε ζηνλ αξηζκφ ησλ παηδηψλ πνπ απνηέιεζε παξάγνληα βειηίσζεο. E. Αλάγλσζε πιεξνθνξηώλ από Internet ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 1 8 ΠΟΛΤ 11 3 ΔΣΗ ΚΗ ΔΣΗ 2 3 ΛΗΓΟ 1 1 Σελίδα 180

181 Ε. πλδπαζκόο Internet, Δγθπθινπαίδεηαο, βηβιίσλ ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 5 8 ΠΟΛΤ 7 3 ΔΣΗ ΚΗ ΔΣΗ 3 3 ΛΗΓΟ 1 Ο ζπλδπαζκφο ηξηψλ πεγψλ πιεξνθνξίαο Internet, Δγθπθινπαίδεηαο θαη βηβιίσλ βνεζάεη ηελ πιεηνςεθία ησλ καζεηψλ ζηελ βειηίσζε ηεο γξαπηήο ηνπο έθθξαζεο, ζχκθσλα κε ηελ γλψκε ησλ θηινιφγσλ. Σελίδα 181

182 Καηαιήγνπκε, ινηπφλ, φηη γηα ην 1 ν εξεπλεηηθφ εξψηεκα νη αξρηθέο καο ππνζέζεηο επηβεβαηψζεθαλ απφ ηηο ζπγθξηλφκελεο απαληήζεηο καζεηψλ θαη εθπαηδεπηηθψλ πξηλ θαη κεηά ηελ δξάζε. Να ηνλίζνπκε φηη κεγαιχηεξε βειηίσζε ζηηο δεμηφηεηεο γξαπηνχ ιφγνπ παξαηεξήζεθε ζρεηηθά κε ηελ ζσζηή αλάπηπμε θαη δνκή ελφο θεηκέλνπ. Δξεπλεηηθό Δξώηεκα 2ν: δεκηνπξγηθά ηηο ΣΠΔ; Οη καζεηέο εμνηθεηώζεθαλ θαη αμηνπνίεζαλ Αξρηθά ππνζέζακε φηη κε ηελ γλσξηκία θαη ηελ εμάζθεζε ζηηο εθαξκνγέο Joomla, Word, Photoshop, Πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο πεξηνδηθνχ, , chat, Forum, Blog, νη καζεηέο ζα κάζνπλ λα ρεηξίδνληαη απνηειεζκαηηθά ηα λέα κέζα. Πξνθεηκέλνπ λα δψζνπκε απαληήζεηο ζην εξεπλεηηθφ εξψηεκα, ζα αλαηξέμνπκε ζηηο απαληήζεηο ησλ εξσηεκαηνινγίσλ καζεηψλ θαη εθπαηδεπηηθψλ πξηλ θαη κεηά ηελ παξέκβαζε. Εξώηεζε 1 ε - Έρεηο ειεθηξνληθό ππνινγηζηή ζην ζπίηη; ΑΠΑΝΣΖΖ ΑΡΗΘΜΟ_ΜΑΘΖΣΧΝ ΝΑΗ 14 ΥΗ 1 ε απηή ηελ εξψηεζε κφλν κία καζήηξηα απάληεζε φηη δελ έρεη ζην ζπίηη Ζ/Τ αιιά δνπιεχεη ζε Ζ/Τ ζηνλ ρψξν εξγαζίαο ησλ γνληψλ ηεο. Οη απαληήζεηο ζε απηή ηελ εξψηεζε καο δηαζθάιηζαλ φηη φινη νη καζεηέο πνπ ζπκκεηείραλ ζηελ δξάζε ζα κπνξνχζαλ λα εξγαζηνχλ θαη εθηφο ηεο ζρνιηθήο αίζνπζαο. Σελίδα 182

183 Εξώηεζε 2 ε - Φξεζηκνπνηείο ηνλ Η/Υ, ζηνλ εμσζρνιηθό ζνπ ρξόλν, γηα Α. απιέο εθαξκνγέο Office (Word, Excel, Powerpoint) ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΚΑΘΔ ΜΔΡΑ ΜΔΡΔ ΣΖΝ ΔΒΓΟΜΑΓΑ ΜΔΡΔ ΣΟ ΜΖΝΑ 6 2 ΠΟΣΔ 3 0 Παξαηεξνχκε, κεγάιε αχμεζε ηνπ αξηζκνχ ησλ καζεηψλ κεηά ηελ δξάζε, πνπ απαληνχλ φηη ρξεζηκνπνηνχλ εθαξκνγέο ηνπ Office 1-2 κέξεο ηελ εβδνκάδα. Δλψ ηνλ επηέκβξην ηνπ 2010 ν αξηζκφο ήηαλ 5, κεηά ηελ παξέκβαζε έγηλε 11 απφ ηνπο 15 καζεηέο. Απηφ ην αλακέλακε γηαηί νη καζεηέο έπξεπε θάζε εβδνκάδα λα δνπιεχνπλ ζην word ηα άξζξα ηνπο θαη λα παξνπζηάδνπλ κέξνο ηεο εξγαζίαο ηνπο. Σα απνηειέζκαηα ζε απηή ηελ εξψηεζε, είλαη ζεηηθά ζε ζρέζε κε ην εξεπλεηηθφ εξψηεκα γηα βειηίσζε ηεο επίδνζεο ζε εθαξκνγέο ηνπ ππνινγηζηή. Σελίδα 183

184 Β. Υξήζε ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΚΑΘΔ ΜΔΡΑ ΔΒΓΟΜΑΓΑ ΜΖΝΑ 3 1 ΠΟΣΔ 2 ε απηή ηελ εξψηεζε, απμήζεθε ν αξηζκφο ησλ καζεηψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχλ θάζε κέξα κεηά ηελ δξάζε. Δίλαη θπζηνινγηθφ επεηδή ε εθπαηδεπηηθφο έζηειλε θάζε εβδνκάδα νδεγίεο κέζσ γηα ηελ ζπλέρηζε ησλ εξγαζηψλ θάζε νκάδαο. Οπφηε νη καζεηέο έπξεπε λα βιέπνπλ θαζεκεξηλά ην ειεθηξνληθφ ηνπο ηαρπδξνκείν, ηνπιάρηζηνλ έλαο απφ ηελ νκάδα. Μπνξνχκε, ινηπφλ, λα ππνζηεξίμνπκε φηη νη καζεηέο κεηά ηελ δξάζε έκαζαλ λα ρεηξίδνληαη ην πεξηβάιινλ ηνπ ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ. Γ. Αλαδήηεζε Πιεξνθνξηώλ ζην Internet ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΚΆΘΔ ΜΔΡΑ ΔΒΓΟΜΑΓΑ ΜΖΝΑ 1 1 ΠΟΣΔ 1 Σελίδα 184

185 ζνλ αθνξά ηελ αλαδήηεζε πιεξνθνξηψλ απφ ην Internet, απνηειεί θαζεκεξηλή ελέξγεηα γηα ηνπο 11 απφ ηνπο 15 καζεηέο. Ο έλαο καζεηήο πνπ δελ είρε κπεί πνηέ ζην Internet πξηλ ηελ δξάζε, εκθαλίδεηαη ζηελ ζπλέρεηα λα αλαδεηά πιεξνθνξίεο θάζε κήλα. Γ. Γεκηνπξγία πεξηερνκέλνπ ζε ηζηνζειίδεο ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΚΑΘΔ ΜΔΡΑ ΔΒΓΟΜΑΓΑ ΜΖΝΑ ΥΡΟΝΟ 1 0 ΠΟΣΔ 12 1 Σελίδα 185

186 Πξηλ ηελ δξάζε νη 12 απφ ηνπο 15 καζεηέο δελ είραλ δεκηνπξγήζεη πνηέ πεξηερφκελν ζην δηαδίθηπν. ηελ αξρηθή καο ζπλάληεζε νη καζεηέο ζεσξνχζαλ φηη ζα είλαη πνιχ δχζθνιν θαη πίζηεπαλ φηη κφλν πξνγξακκαηηζηέο κπνξνχλ λα θαηαζθεπάζνπλ sites θαη δηαδηθηπαθά πεξηνδηθά. ηελ ζπλέρεηα φκσο, νη ίδηνη δεκνζίεπαλ άξζξα ζην δηαδίθηπν 2 θνξέο ηελ εβδνκάδα θαη δεκηνπξγνχζαλ ηε δηθή ηνπο ζηήιε ζην πεξηνδηθφ. Δ. Παηρλίδηα ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΚΑΘΔ ΜΔΡΑ ΔΒΓΟΜΑΓΑ ΜΖΝΑ ΥΡΟΝΟ 1 1 ΠΟΣΔ 5 3 Σελίδα 186

187 ζνλ αθνξά ηελ ρξήζε ησλ παηρληδηψλ πξίλ θαη κεηά ηελ δξάζε δελ παξαηεξήζεθε αμηνζεκείσηε κεηαβνιή. Αλακελφκελν, γηαηί ε δξάζε δελ ζρεηηδφηαλ κε παηρλίδηα παξά κφλν ζε έλα ηεχρνο ηνπ πεξηνδηθνχ είρακε αθηέξσκα ζηα αγαπεκέλα ειεθηξνληθά ηνπο παηρλίδηα. Ε. Facebook ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΚΑΘΔ ΜΔΡΑ ΔΒΓΟΜΑΓΑ 3 2 ΠΟΣΔ 4 1 Σελίδα 187

188 Παξφιν πνπ ην πεξηερφκελν ηεο δξάζεο δελ ζρεηηδφηαλ κε ην Facebook, παξαηεξνχκε αχμεζε ηνπ αξηζκνχ ησλ καζεηψλ πνπ ην ρξεζηκνπνηνχλ θαζεκεξηλά κεηά ηελ δξάζε. Σν παξαπάλσ δηθαηνινγείηαη απφ ην γεγνλφο φηη νη καζεηέο ρξεζηκνπνηνχζαλ πνιιέο θνξέο ην Facebook, σο ηξφπν επηθνηλσλίαο κε ηελ νκάδα ηνπο. Δίλαη ζεηηθφ, ινηπφλ, φηη ρξεζηκνπνίεζαλ ην Facebook σο βνεζεηηθφ κέζν γηα ηηο εξγαζίεο ηνπο. Εξώηεζε 3 ε - Τν επίπεδν ζηελ ρξήζε Η/Υ είλαη: ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΟΛΤ ΤΦΖΛΟ 1 4 ΤΦΖΛΟ 5 9 ΜΔΣΡΗΟ 8 2 ΜΖΓΑΜΗΝΟ 1 0 ε απηή ηελ εξψηεζε απεηθνλίδεηαη ε άπνςε ησλ καζεηψλ ζρεηηθά κε ην επίπεδφ ηνπο ζηνλ ρεηξηζκφ εθαξκνγψλ ηνπ ππνινγηζηή. Παξαηεξνχκε φηη ελψ αξρηθά νη πεξηζζφηεξνη καζεηέο ζεσξνχζαλ φηη είλαη ζε κέηξην επίπεδν, θαηφπηλ απάληεζαλ φηη είλαη ζε πςειφ επίπεδν. Γηαπηζηψλνπκε, ινηπφλ, φηη ηνλψζεθε ε απηνπεπνίζεζε ησλ καζεηψλ απέλαληη ζηελ ρξήζε ηνπ Ζ/Τ. Σελίδα 188

189 Εξώηεζε 4 ε - Δπζθνιία ζηελ αλαδήηεζε πιεξνθνξηώλ ζην Internet ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΛΗΓΟ 4 0 ΚΑΘΟΛΟΤ Οη απαληήζεηο ζηελ ζπγθεθξηκέλε εξψηεζε είλαη ηδηαίηεξα ελζαξξπληηθέο γηα ηελ δξάζε. Δλψ, αξρηθά απάληεζαλ κεξηθνί καζεηέο φηη δπζθνιεχνληαλ ζηελ αλαδήηεζε πιεξνθνξηψλ ζην Internet, θαηφπηλ δελ βξέζεθε θαλέλαο. χκθσλα κε ηελ άπνςή ηνπο, φινη νη καζεηέο κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηνχλ κε επθνιία ην Internet σο πεγή πιεξνθνξηψλ. Εξώηεζε 5 ε : Πξνηίκεζε ειεθηξνληθώλ αληί γξαπηώλ θεηκέλσλ; ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΝΑΗ ΥΗ 5 1 Σελίδα 189

190 Οη πεξηζζφηεξνη καζεηέο απφ ηελ αξρή ζηελ ζπγθεθξηκέλε εξψηεζε απάληεζαλ φηη πξνηηκνχλ λα γξάθνπλ ειεθηξνληθά θαη φρη γξαπηά θείκελα. Μεηά ηελ δξάζε, κφλν έλαο καζεηήο πξνηηκά ηα γξαπηά θείκελα. Πξάγκα, πνπ ζεκαίλεη φηη δελ ηνπο δπζθφιεπε λα γξάθνπλ ειεθηξνληθά ηα άξζξα ηνπο. Α. Αλ πξνηηκάο ειεθηξνληθά θείκελα, γηαηί; ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΔΤΥΔΡΔΗΑ WORD 3 7 ΟΡΘΟΓ. ΔΛΔΓΥΟ 2 1 ΧΡΑΗΑ ΓΡΑΜΜΑΣΑ 2 1 ΑΜΔΖ ΑΝΑΕΖΣΖΖ ΠΛΖΡ. 3 0 ΛΑ ΣΑ ΠΡΟΖΓΟΤΜΔΝΑ 0 5 Σελίδα 190

191 Οη καζεηέο πνπ απάληεζαλ φηη πξνηηκνχλ ηα ειεθηξνληθά θείκελα, ην αηηηνιφγεζαλ φηη έρνπλ επρέξεηα ζην Word, ππάξρεη νξζνγξαθηθφο έιεγρνο, γξάθνπλ σξαία γξάκκαηα θαη αλαδεηνχλ άκεζα πιεξνθνξίεο. Αμηνζεκείσην είλαη φηη κεηά ηελ δξάζε απμάλεηαη ν αξηζκφο ησλ καζεηψλ πνπ απαληνχλ φηη έρνπλ επρέξεηα ζην Word. Β. Αλ πξνηηκάο ηα γξαπηά θείκελα, γηαηί; ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΤΝΖΘΔΗΑ 3 ΠΗΟ ΔΝΓΗΑΦΔΡΟΝ 1 ΠΗΟ ΓΝΖΗΟ 1 ΛΗΓΟΣΔΡΟ ΥΡΟΝΟ 1 Σελίδα 191

192 Αξρηθά απάληεζαλ 5 καζεηέο φηη πξνηηκνχλ ηα γξαπηά θείκελα έλαληη ησλ ειεθηξνληθψλ. Οη πεξηζζφηεξνη ην αηηηνιφγεζαλ ιφγσ ζπλήζεηαο. ηελ ζπλέρεηα, κφλν έλαο καζεηήο απαληά φηη πξνηηκά ηα γξαπηά θείκελα ιφγσ ηνπ φηη ρξεηάδεηαη ιηγφηεξν ρξφλν. Απηφ ζεκαίλεη φηη ν ζπγθεθξηκέλνο καζεηήο θαζπζηεξεί ζηελ πιεθηξνιφγεζε ειεθηξνληθνχ θεηκέλνπ ελψ νη ππφινηπνη καζεηέο δελ αληηκεησπίδνπλ ην ίδην πξφβιεκα. Εξώηεζε 6 ε - Γηα αλαδήηεζε πιεξνθνξηώλ ςάρλεηο: ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ INTERNET ΗΝTERNET, ΔΓΚΤΚΛ.,ΒΗΒΛΗΑ 3 4 ΒΗΒΛΗΑ 1 ηελ εξψηεζε απηή, είλαη ζπληξηπηηθφ ην πνζνζηφ ησλ καζεηψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχλ σο πεγή πιεξνθνξηψλ ην Internet. Οη απαληήζεηο ζρεηίδνληαη θαη κε ηελ εξψηεζε 4 φπνπ θαλέλαο καζεηήο δελ δειψλεη δπζθνιία ζηελ αλαδήηεζε πιεξνθνξηψλ ζην Γηαδίθηπν. Ζ επξεία ρξήζε ηνπ Internet, σο πεγή πιεξνθνξηψλ απφ ηνπο καζεηέο έγηλε αηζζεηά αληηιεπηή κεηά ηελ παξέκβαζε θαη απφ ηνπο θηινιφγνπο, φπσο θαίλεηαη απφ ηηο απαληήζεηο ηνπο ζηελ παξαθάησ εξψηεζε: Σελίδα 192

193 Εξώηεζε - Γηα αλαδήηεζε πιεξνθνξηώλ, ρξεζηκνπνηεί ην Internet: ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 1 2 ΠΟΛΤ 3 7 ΔΣΗ ΚΗ ΔΣΗ 9 6 ΛΗΓΟ 2 0 Εξώηεζε 7 ε : Ήηαλ εύθνιν ην πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο ηνπ site θαη ηνπ πεξηνδηθνύ; ΑΠΑΝΣΖΖ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 10 ΠΟΛΤ 3 ΛΗΓΟ 2 Σελίδα 193

194 Γηαπηζηψλνπκε απφ ηηο απαληήζεηο φηη ζρεδφλ φινη νη καζεηέο ζεσξνχλ πάξα πνιχ εχθνιν ην πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο ηνπ site θαη ηνπ πεξηνδηθνχ. Μφλν 2 καζεηέο ην ραξαθηήξηζαλ σο ιίγν εχθνιν. Απηφ ζεκαίλεη φηη νη καζεηέο εμνηθεηψζεθαλ κε ηα δηαδηθηπαθά πεξηβάιινληα ηνπ site θαη ηνπ πεξηνδηθνχ. Εξώηεζε 8 ε - Γηα ηελ ζπλεξγαζία κε ηελ νκάδα ζνπ πνην ηξόπν επηθνηλσλίαο πξνηηκνύζεο; ΑΠΑΝΣΖΖ ΜΔΣΑ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟ 9 CHAT 1 2 ΣΖΛΔΦΧΝΟ 2 ΠΗΣΗ 1 Ζ πιεηνςεθία ησλ καζεηψλ επέιεμαλ σο ηξφπν επηθνηλσλίαο κε ηελ νκάδα ηνπο δηαδηθηπαθά εξγαιεία. Υξεζηκνπνηνχζαλ, δειαδή, Facebook, skype, Msn, blog θιπ. Δλψ ε επηθνηλσλία κε ηελ εθπαηδεπηηθφ γηλφηαλ κέζσ ή chat. Θεηηθφ, φηη ρξεζηκνπνίεζαλ λέα κέζα επηθνηλσλίαο γηα ηελ κεηαμχ ηνπο ζπλελλφεζε κε δηθή ηνπο πξσηνβνπιία. πλνςίδνληαο ηα παξαπάλσ κπνξνχκε λα ππνζηεξίμνπκε φηη νη ππνζέζεηο καο επηβεβαηψζεθαλ θαη ζην 2 ν εξεπλεηηθφ εξψηεκα, ζπγθξίλνληαο ηηο απαληήζεηο ησλ Σελίδα 194

195 καζεηψλ πξηλ θαη κεηά ηελ δξάζε. ια ηα παηδηά εμνηθεηψζεθαλ κε ηα λέα κέζα θαη ζηελ πιεηνςεθία ηνπο ηα αμηνπνίεζαλ θαη δεκηνπξγηθά. Δξεπλεηηθό Δξώηεκα 3ν: Οη καζεηέο ζπκκεηείραλ ελεξγά θαη θηλεηνπνηήζεθε ην ελδηαθέξνλ ηνπο, γηα ην κάζεκα ηεο Πιεξνθνξηθήο; Ξεθηλψληαο ηελ έξεπλα - δξάζεο αλακέλακε φηη ζα θαηαθέξνπκε κε ηηο δηάθνξεο δξαζηεξηφηεηεο λα ηνλψζνπκε ην ελδηαθέξνλ ησλ καζεηψλ απέλαληη ζην κάζεκα ηεο Πιεξνθνξηθήο. ε πξνεγνχκελεο ρξνληέο δηδάζθνληαο ην παξαδνζηαθφ κάζεκα νη καζεηέο ήηαλ αδηάθνξνη. Γηα λα απαληήζνπκε ζην ζπγθεθξηκέλν εξψηεκα ζα ζπγθξίλνπκε ηηο απαληήζεηο ησλ καζεηψλ πξηλ θαη κεηά ηελ δξάζε. Εξώηεζε 1 ε - Σν κάζεκα ηεο πιεξνθνξηθήο, ζε ελδηαθέξεη: ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 4 6 ΠΟΛΤ 9 8 ΔΣΗ ΚΗ ΔΣΗ 2 1 Σελίδα 195

196 πσο είλαη πξνθαλέο απφ ην παξαπάλσ ζρεδηάγξακκα, κεηά ηελ δξάζε απμήζεθε ην ελδηαθέξνλ ησλ καζεηψλ γηα ην κάζεκα ηεο Πιεξνθνξηθήο, πξάγκα πνπ ηθαλνπνηεί ην εξεπλεηηθφ καο εξψηεκα πεξί θηλεηνπνίεζεο ηνπ ελδηαθέξνληνο. ηελ εξψηεζε αλνηρηνχ ηχπνπ γηαηί ηνπο ελδηαθέξεη ε πιεξνθνξηθή απάληεζαλ, επεηδή ηνπο αξέζνπλ νη ππνινγηζηέο, είλαη θαιή ε εθπαηδεπηηθφο, ζα ηνπο ρξεηαζηεί ζην κέιινλ, επεηδή έρνπλ ελδηαθέξνλ νη δξαζηεξηφηεηεο κε δηαδηθηπαθέο εθαξκνγέο θαη μεθεχγεη απφ ην παξαδνζηαθφ κάζεκα. Εξώηεζε 2 ε - Ελδηαθέξνλ ε θαηαζθεπή site θαη πεξηνδηθνύ; ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 7 10 ΠΟΛΤ 5 5 ΔΣΗ ΚΗ ΔΣΗ 3 0 πγθξίλνληαο ηηο απφςεηο ησλ καζεηψλ πξηλ θαη κεηά ηελ παξέκβαζε, δηαπηζηψλνπκε φηη απμήζεθε ν αξηζκφο ησλ καζεηψλ πνπ ζεσξνχλ φηη ην πεξηερφκελν ηεο δξάζεο ήηαλ πάξα πνιχ ελδηαθέξνλ. Ηδηαίηεξα ζεηηθφ είλαη ην γεγνλφο φηη φινη νη καζεηέο απάληεζαλ κεηά ηελ δξάζε φηη ηνπο θάλεθε πνιχ ή πάξα πνιχ ελδηαθέξνλ. Σελίδα 196

197 Εξώηεζε 3 ε : Είλαη ελδηαθέξνλ λα είζαη αξζξνγξάθνο πνηθίιεο ύιεο; ΑΠΑΝΣΖΖ ΠΡΗΝ ΜΔΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΤ 2 4 ΠΟΛΤ 4 8 ΔΣΗ ΚΗ ΔΣΗ 5 2 ΛΗΓΟ 0 1 ΚΑΘΟΛΟΤ 4 0 Οη πεξηζζφηεξνη καζεηέο απάληεζαλ κεηά ηελ δξάζε, φηη ήηαλ πνιχ ελδηαθέξνλ λα γξάθνπλ άξζξα κε πνηθίια ζέκαηα. Εξώηεζε 4 ε -Πξνηηκνύζεο λα δνπιεύεηο ηα άξζξα ζνπ ζην: ΑΠΑΝΣΖΖ ΜΔΣΑ ΥΟΛΔΗΟ 7 ΠΗΣΗ 1 ΥΟΛΔΗΟ-ΠΗΣΗ 7 Σελίδα 197

198 Οη καζεηέο πξνηίκεζαλ λα δνπιεχνπλ ηα άξζξα ηνπο ζην ζρνιείν θαη αλ δελ πξνιάβαηλαλ ηα ζπλέρηδαλ θαη ζην ζπίηη ηνπο, φπσο θαίλεηαη παξαπάλσ θαη απφ ηηο απαληήζεηο ηνπο. Ηδηαίηεξα ζεηηθφ φηη 8 απφ ηνπο 15 καζεηέο αθηέξσλαλ ρξφλν ζην ζπίηη ψζηε λα είλαη ζπλεπείο ζηηο εξγαζίεο ηνπο. Εξώηεζε 5 ε - Σνπ άξεζε λα δνπιεύεηο ζε νκάδεο; ινη νη καζεηέο απάληεζαλ ζεηηθά ζηελ ζπγθεθξηκέλε εξψηεζε. Ήηαλ ε πξψηε θνξά πνπ δνχιεπαλ ηφζν κεγάιν δηάζηεκα ζε νκάδεο θαη φπσο θάλεθε απφ ηηο απαληήζεηο ηνπο αιιά θαη απφ ηηο αληηδξάζεηο ηνπο, ηνπο θάλεθε ηδηαίηεξα ελδηαθέξνλ. Σελίδα 198

199 Κσδηθνπνίεζε ηνπ Ζκεξνινγίνπ ηεο Έξεπλαο, ησλ Βηληενζθνπήζεσλ δηδαζθαιίαο θαη ησλ άξζξσλ. ε φιε ηε δηάξθεηα ηεο δξάζεο ε εθπαηδεπηηθφο εξεπλήηξηα, κεηά ηελ ιήμε ηνπ καζήκαηνο θαηέγξαθε ζην εκεξνιφγην αλαιπηηθέο παξαηεξήζεηο αλα καζεηή. Με ην ηέινο ηεο δξάζεο, ρξεηάζηεθε ε πνιιαπιή αλάγλσζε ησλ θεηκέλσλ ηνπ Ζκεξνινγίνπ πξνθεηκέλνπ λα γίλεη ε αλαγλψξηζε θη ν πξνζδηνξηζκφο ησλ θαηεγνξηψλ θαη ησλ αιιεινζπλδέζεψλ ηνπο. χκθσλα κε ηνπο Strauss (1967) θαη ηνπο Lincoln & Cuba (1985) ε θσδηθνπνίεζε θη επαλαθσδηθνπνίεζε, νινθιεξψλεηαη φηαλ ε αλάιπζε απφ κφλε ηεο θαίλεηαη λα έρεη νινθιεξσζεί. ηαλ, δειαδή, φια ηα πεξηζηαηηθά έρνπλ ηαμηλνκεζεί, νη θαηεγνξίεο έρνπλ «θνξεζηεί» (Miles & Huberman, 1994: 62), θη έρεη αλαδεηρζεί έλαο ηθαλνπνηεηηθφο αξηζκφο θαλνληθνηήησλ. Απηφ φκσο απνηειεί έλα θξίζηκν ζεκείν γηα ηνλ εξεπλεηή, ν νπνίνο ζα πξέπεη κέζα ζηα ρξνληθά πιαίζηα πνπ έρεη- λα αλαζεσξήζεη ηελ αλάιπζε μαλά, θαη μαλά. Απηφ ζεκαίλεη φηη ε θαηαλφεζε ηέηνηνπ είδνπο αλάιπζεο έξρεηαη θαηά ζηξψκαηα: φζν πεξηζζφηεξν αζρνιείηαη θαλείο κε ηηο θαηεγνξίεο θαη ηηο ζπλδέζεηο ηνπο ηφζν πεξηζζφηεξεο δηαζηξσκαηψζεηο εληνπίδεη θαη πξνρσξάεη ε αλάιπζε ζε κεγαιχηεξν βάζνο. Γηα ην ιφγν απηφ ε θσδηθνπνίεζε, επαλαθσδηθνπνίεζε θαη ε ηειηθή ζχλνςε ζε 4-5 αιιεινζπζρεηηδφκελεο ζεκαηηθέο απνηειεί κία επίπνλε δηαδηθαζία γηα ηνλ εξεπλεηή πνπ πνιιέο θνξέο θαίλεηαη λα ρξεηάδεηαη ιηγφηεξν ρξφλν απφ φ,ηη αξρηθά δείρλεη. Απηφ θπζηθά εμαξηάηαη θαη απφ ηελ ιεγφκελε «ζεσξεηηθή επαηζζεζία» (Strauss, 1967) ηνπ εξεπλεηή, ηελ ηθαλφηεηά ηνπ δειαδή, λα αληηιακβάλεηαη ηηο κεηαβιεηέο θαη ζηηο ζρέζεηο ηνπο. Πξνθεηκέλνπ λα βγάινπκε αληηθεηκεληθά απνηειέζκαηα αλα θαηεγνξία έγηλε πνιιαπιή αλάγλσζε ηνπ Ζκεξνινγίνπ, πξνζερηηθή παξαηήξεζε ζηηο βηληενζθνπήζεηο ησλ δηδαζθαιηψλ θαη αλάγλσζε ησλ άξζξσλ ησλ καζεηψλ. Με απηφ ηνλ ηξφπν επηβεβαηψζακε ηηο εκπεηξίεο θαη ηηο παξαηεξήζεηο καο απφ ην Ζκεξνιφγην θαη κε ηα ππφινηπα εξγαιεία έξεπλαο θαη βνεζεζήθακε ζηελ θαηεγνξηνπνίεζε. Παξαθάησ ζα αλαδεηήζνπκε απαληήζεηο ζε θαζέλα απφ ηα εξεπλεηηθά καο εξσηήκαηα, αιιά ρξεζηκνπνηψληαο απηή ηε θνξά ηα πξναλαθεξζέληα εξγαιεία έξεπλαο. Σελίδα 199

200 Δξεπλεηηθό Δξώηεκα 1 ν : Τπήξμε βειηίσζε ζηελ επίδνζε ησλ καζεηώλ όζνλ αθνξά ηελ γξαπηή έθθξαζε; Γηα λα απαληήζνπκε ζηελ παξαπάλσ εξψηεζε θσδηθνπνηήζακε ηα δεδνκέλα καο ζηηο παξαθάησ θαηεγνξίεο: Απνθξππηνγξάθεζε πιεξνθνξηψλ απφ ην Γηαδίθηπν, Απνπζία Οξζνγξαθηθψλ ιαζψλ, Απνπζία πληαθηηθψλ ιάζψλ, Πνιιέο Ηδέεο, ρη Αληηγξαθή θαη Δπηθφιιεζε, Αλάιπζε χλζεζε, Πξσηφηππε Έθθξαζε, σζηή δνκή θαη ζπλάθεηα, πλνπηηθά Οπζηψδε θείκελα. Θεσξήζακε σο αξρηθή επίδνζε ην 3 ν κάζεκα, 1/10/2010 πνπ άξρηζαλ νη καζεηέο λα εξγάδνληαη θαη ηειηθή επίδνζε ην ηειεπηαίν κάζεκα 06/04/2011. Βαζκνινγήζακε ην θάζε παηδί κε 1 φηαλ εκθαλίδεη θάπνηα απ ηηο θαηεγνξίεο θαη κε 0 φηαλ δελ εκθαλίδεη ραξαθηεξηζηηθά ησλ παξαπάλσ θαηεγνξηψλ. Παξαθάησ απεηθνλίδνληαη αλαιπηηθά ε βαζκνινγία θάζε καζεηή αξρηθά θαη ηειηθά αλά θαηεγνξία. ΑΝΑΛΤΣΙΚΟ ΠΙΝΑΚΑ ΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΕΛΙΚΗ ΕΠΙΔΟΗ ΣΟΝ ΓΡΑΠΣΟ ΛΟΓΟ Μ1 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αποκρυπτογράφθςθ πλθροφοριϊν από Διαδίκτυο Απουςία Ορκογραφικϊν λακϊν Απουςία Συντακτικϊν λακϊν Πολλζσ Ιδζεσ Όχι Αντιγραφι και Επικόλλθςθ Ανάλυςθ-Σφνκεςθ Πρωτότυπθ ζκφραςθ Σωςτι δομι και ςυνάφεια Συνοπτικά-ουςιϊδθ κείμενα Επίδοςη Γραπτοφ Λόγου Μ2 Σελίδα 200

201 Μ3 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αποκρυπτογράφθςθ πλθροφοριϊν από Διαδίκτυο Απουςία Ορκογραφικϊν λακϊν Απουςία Συντακτικϊν λακϊν Πολλζσ Ιδζεσ Όχι Αντιγραφι και Επικόλλθςθ Ανάλυςθ-Σφνκεςθ Πρωτότυπθ ζκφραςθ Σωςτι δομι και ςυνάφεια Συνοπτικά-ουςιϊδθ κείμενα Επίδοςη Γραπτοφ Λόγου Μ4 Μ5 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αποκρυπτογράφθςθ πλθροφοριϊν από Διαδίκτυο Απουςία Ορκογραφικϊν λακϊν Απουςία Συντακτικϊν λακϊν Πολλζσ Ιδζεσ Όχι Αντιγραφι και Επικόλλθςθ Ανάλυςθ-Σφνκεςθ Πρωτότυπθ ζκφραςθ Σωςτι δομι και ςυνάφεια Συνοπτικά-ουςιϊδθ κείμενα Επίδοςη Γραπτοφ Λόγου Μ6 Σελίδα 201

202 Μ7 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αποκρυπτογράφθςθ πλθροφοριϊν από Διαδίκτυο Απουςία Ορκογραφικϊν λακϊν Απουςία Συντακτικϊν λακϊν Πολλζσ Ιδζεσ Όχι Αντιγραφι και Επικόλλθςθ Ανάλυςθ-Σφνκεςθ Πρωτότυπθ ζκφραςθ Σωςτι δομι και ςυνάφεια Συνοπτικά-ουςιϊδθ κείμενα Επίδοςη Γραπτοφ Λόγου Μ8 Μ9 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αποκρυπτογράφθςθ πλθροφοριϊν από Διαδίκτυο Απουςία Ορκογραφικϊν λακϊν Απουςία Συντακτικϊν λακϊν Πολλζσ Ιδζεσ Όχι Αντιγραφι και Επικόλλθςθ Ανάλυςθ-Σφνκεςθ Πρωτότυπθ ζκφραςθ Σωςτι δομι και ςυνάφεια Συνοπτικά-ουςιϊδθ κείμενα Επίδοςη Γραπτοφ Λόγου Μ10 Σελίδα 202

203 Μ11 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αποκρυπτογράφθςθ πλθροφοριϊν από Διαδίκτυο Απουςία Ορκογραφικϊν λακϊν Απουςία Συντακτικϊν λακϊν Πολλζσ Ιδζεσ Όχι Αντιγραφι και Επικόλλθςθ Ανάλυςθ-Σφνκεςθ Πρωτότυπθ ζκφραςθ Σωςτι δομι και ςυνάφεια Συνοπτικά-ουςιϊδθ κείμενα Επίδοςη Γραπτοφ Λόγου Μ12 Μ13 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αποκρυπτογράφθςθ πλθροφοριϊν από Διαδίκτυο Απουςία Ορκογραφικϊν λακϊν Απουςία Συντακτικϊν λακϊν Πολλζσ Ιδζεσ Όχι Αντιγραφι και Επικόλλθςθ Ανάλυςθ-Σφνκεςθ Πρωτότυπθ ζκφραςθ Σωςτι δομι και ςυνάφεια Συνοπτικά-ουςιϊδθ κείμενα Επίδοςη Γραπτοφ Λόγου Μ14 Σελίδα 203

204 Μ15 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αποκρυπτογράφθςθ πλθροφοριϊν από Διαδίκτυο 1 1 Απουςία Ορκογραφικϊν λακϊν 1 1 Απουςία Συντακτικϊν λακϊν 1 1 Πολλζσ Ιδζεσ 1 1 Όχι Αντιγραφι και Επικόλλθςθ 0 1 Ανάλυςθ-Σφνκεςθ 0 1 Πρωτότυπθ ζκφραςθ 1 1 Σωςτι δομι και ςυνάφεια 1 1 Συνοπτικά-ουςιϊδθ κείμενα 0 1 Επίδοςη Γραπτοφ Λόγου 6 9 ΤΓΚΕΝΣΡΩΣΙΚΟ ΠΙΝΑΚΑ ΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΕΛΙΚΗ ΕΠΙΔΟΗ ΣΟΝ ΓΡΑΠΣΟ ΛΟΓΟ Μαθητζσ Αρχική Επίδοςη Σελική Επίδοςη Μ1 0 8 Μ2 1 9 Μ3 4 7 Μ4 6 9 Μ5 6 9 Μ6 6 9 Μ7 1 8 Μ8 5 8 Μ9 1 8 Μ Μ Μ Μ Μ Μ ΤΝΟΛΟ Σελίδα 204

205 ηελ ζπλέρεηα απεηθνλίδεηαη κηα δηαθνξεηηθή αλάιπζε δεδνκέλσλ πξνθεηκέλνπ λα εληνπίζνπκε θαη ην ζχλνιν ησλ καζεηψλ αλα κάζεκα πνπ εκθαλίδνπλ ραξαθηεξηζηηθά θάζε θαηεγνξίαο. πγθεθξηκέλα, επηιέμακε λα ζπγθξίλνπκε ηηο επηδφζεηο ζην γξαπηφ ιφγν ζε έμη δηαθνξεηηθά καζήκαηα. Σα καζήκαηα απηά είλαη θαηαγεγξακκέλα ζην Ζκεξνιφγην θαη ζε Βίληεν θαη απνηεινχλ ηα δχν πξψηα καζήκαηα ηεο δξάζεο (1 ν Σεχρνο Πεξηνδηθνχ), δχν ζε κεζνπξφζεζκν δηάζηεκα (2 ν -3 ν Σεχρνο) θαη δχν ηειεπηαία (4 ν Σεχρνο). ΑΡΙΘΜΟ ΜΑΘΗΣΩΝ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΚΑΣΗΓΟΡΙΑ Κατηγορίεσ Κωδικοποίηςησ 1-Οκτ 18-Οκτ 19-Νοε 8-Δεκ 28-Μαρ 6-Απρ Αποκρυπτογράφθςθ πλθροφοριϊν από Διαδίκτυο Απουςία Ορκογραφικϊν λακϊν Απουςία Συντακτικϊν λακϊν Πολλζσ Ιδζεσ Όχι Αντιγραφι και Επικόλλθςθ Ανάλυςθ-Σφνκεςθ Πρωτότυπθ ζκφραςθ Σωςτι δομι και ςυνάφεια Συνοπτικά-ουςιϊδθ κείμενα Σελίδα 205

206 Μετά και από τα παραπάνω αποτελζςματα, μποροφμε αξιόπιςτα να υποςτθρίξουμε ότι το 1 ο ερευνθτικό μασ ερϊτθμα ζχει κετικι απάντθςθ. Παρατθροφμε, ότι ςτο τζλοσ τθσ δράςθσ όλοι οι μακθτζσ αποκρυπτογραφοφν τισ πλθροφορίεσ από το Διαδίκτυο, αναλφουν και τισ επαναςυνκζτουν και γράφουν το δικό τουσ άρκρο με ςωςτι δομι και ςυνάφεια. Καταλιγουμε, λοιπόν ότι πράγματι οι μακθτζσ βελτιϊκθκαν ςτθν παραγωγι γραπτοφ λόγου μετά από τθν ανάλυςθ δεδομζνων με όλα τα εργαλεία τθσ ζρευνασ. Δξεπλεηηθό Δξώηεκα 2 ν : Οη καζεηέο εμνηθεηώζεθαλ θαη αμηνπνίεζαλ δεκηνπξγηθά ηηο ΣΠΔ; Με ηελ ίδηα ινγηθή, φπσο παξαπάλσ αλαιχνπκε ην εξεπλεηηθφ εξψηεκα ζηηο εμήο θαηεγνξίεο: Δπθνιία ζηελ ρξήζε joomla, επθνιία ζην πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο πεξηνδηθνχ, επθνιία ζηελ ρξήζε , επθνιία ζηελ αλαδήηεζε πιεξνθνξηψλ ζην Γηαδίθηπν, Δπηθνηλσλία απφ απφζηαζε. ηαλ νη καζεηέο εκθαλίδνπλ θάπνηα απφ ηα ραξαθηεξηζηηθά θάζε θαηεγνξίαο βαζκνινγνχληαη κε 1 αιιηψο κε 0. Ζ αξρηθή επίδνζε αθνξά θαηά ηελ δηάξθεηα έθδνζεο ηνπ 1 νπ ηέπρνπο ηνπ πεξηνδηθνχ θαη ε ηειηθή επίδνζε αθνξά θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ 4 νπ θαη ηειεπηαίνπ ηεχρνπο. ΑΝΑΛΤΣΙΚΟ ΠΙΝΑΚΑ ΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΕΛΙΚΗ ΕΠΙΔΟΗ ΣΗΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΗ ΣΠΕ Μ1 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Ευκολία ςτθν χριςθ joomla Μ2 Ευκολία ςτο περιβάλλον του περιοδικοφ Ευκολία ςτθν χριςθ e- mail Ευκολία ςτθν αναηιτθςθ πλθροφοριϊν Επικοινωνία από απόςταςθ Επίδοςη Διαχ. ΣΠΕ Σελίδα 206

207 Μ3 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Μ4 Ευκολία ςτθν χριςθ joomla Ευκολία ςτο περιβάλλον του περιοδικοφ Ευκολία ςτθν χριςθ e- mail Ευκολία ςτθν αναηιτθςθ πλθροφοριϊν Επικοινωνία από απόςταςθ Επίδοςη Διαχ. ΣΠΕ Μ5 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Ευκολία ςτθν χριςθ joomla Μ6 Ευκολία ςτο περιβάλλον του περιοδικοφ Ευκολία ςτθν χριςθ e- mail Ευκολία ςτθν αναηιτθςθ πλθροφοριϊν Επικοινωνία από απόςταςθ Επίδοςη Διαχ. ΣΠΕ Σελίδα 207

208 Μ7 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Ευκολία ςτθν χριςθ joomla Μ8 Ευκολία ςτο περιβάλλον του περιοδικοφ Ευκολία ςτθν χριςθ e- mail Ευκολία ςτθν αναηιτθςθ πλθροφοριϊν Επικοινωνία από απόςταςθ Επίδοςη Διαχ. ΣΠΕ Μ9 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Ευκολία ςτθν χριςθ joomla Μ10 Ευκολία ςτο περιβάλλον του περιοδικοφ Ευκολία ςτθν χριςθ e- mail Ευκολία ςτθν αναηιτθςθ πλθροφοριϊν Επικοινωνία από απόςταςθ Επίδοςη Διαχ. ΣΠΕ Σελίδα 208

209 Μ11 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Ευκολία ςτθν χριςθ joomla Μ12 Ευκολία ςτο περιβάλλον του περιοδικοφ Ευκολία ςτθν χριςθ e- mail Ευκολία ςτθν αναηιτθςθ πλθροφοριϊν Επικοινωνία από απόςταςθ Επίδοςη Διαχ. ΣΠΕ Μ13 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Ευκολία ςτθν χριςθ joomla Μ14 Ευκολία ςτο περιβάλλον του περιοδικοφ Ευκολία ςτθν χριςθ e- mail Ευκολία ςτθν αναηιτθςθ πλθροφοριϊν Επικοινωνία από απόςταςθ Επίδοςη Διαχ. ΣΠΕ Σελίδα 209

210 Μ15 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Ευκολία ςτθν χριςθ joomla 0 1 Ευκολία ςτο περιβάλλον του περιοδικοφ 1 1 Ευκολία ςτθν χριςθ e- mail 1 1 Ευκολία ςτθν αναηιτθςθ πλθροφοριϊν 1 1 Επικοινωνία από απόςταςθ 1 1 Επίδοςη Διαχ. ΣΠΕ 4 5 ΤΓΚΕΝΣΡΩΣΙΚΟ ΠΙΝΑΚΑ ΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΕΛΙΚΗ ΕΠΙΔΟΗ ΣΗΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΗ ΣΠΕ Μαθητζσ Αρχική Επίδοςη Σελική Επίδοςη Μ1 1 5 Μ2 2 5 Μ3 1 5 Μ4 1 5 Μ5 4 5 Μ6 2 5 Μ7 1 5 Μ8 5 5 Μ9 2 5 Μ Μ Μ Μ Μ Μ ΤΝΟΛΟ Σελίδα 210

211 Απφ ηνλ παξαπάλσ πίλαθα, παξαηεξνχκε φηη φινη νη καζεηέο ζην ηέινο ηεο παξέκβαζεο, ρξεζηκνπνηνχλ κε επθνιία φιεο ηηο παξαπάλσ δηαδηθηπαθέο εθαξκνγέο θαη φια ηα λέα κέζα επηθνηλσλίαο. Παξαθάησ γίλεηαη θαη κηα δηαθνξεηηθή αλάιπζε αλα κάζεκα θαη θαηεγνξία πξνθεηκέλνπ λα αλαδεηήζνπκε ηνλ αξηζκφ ησλ καζεηψλ πνπ πεηπραίλνπλ θάζε θνξά πςειή απφδνζε ζηηο ΣΠΔ. ΑΡΙΘΜΟ ΜΑΘΗΣΩΝ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΚΑΣΗΓΟΡΙΑ Κατηγορίεσ Κωδικοποίηςησ 1-Οκτ 18-Οκτ 19-Νοε 8-Δεκ 28-Μαρ 6-Απρ Ευκολία ςτθν χριςθ joomla Ευκολία ςτο περιβάλλον του περιοδικοφ Ευκολία ςτθν χριςθ Ευκολία ςτθν αναηιτθςθ πλθροφοριϊν Επικοινωνία από απόςταςθ Ζ απεηθφληζε ησλ απνηειεζκάησλ θαλεξψλεη φηη φινη εμνηθεηψζεθαλ κε ηα λέα δηαδηθηπαθά εξγαιεία θαη ηα αμηνπνίεζαλ δεκηνπξγηθά φπσο απνδείρζεθε κέζα απφ ηηο απαληήζεηο ησλ καζεηψλ, ην Ζκεξνιφγην θαη ηηο Βηληενζθνπήζεηο. Οπφηε, νη αξρηθέο καο ππνζέζεηο γηα ην 2 ν Δξεπλεηηθφ Δξψηεκα επαιεζεχηεθαλ ζε ηθαλνπνηεηηθφ βαζκφ. Σελίδα 211

212 Δξεπλεηηθό Δξώηεκα 3 ν : Οη καζεηέο ζπκκεηείραλ ελεξγά θαη θηλεηνπνηήζεθε ην ελδηαθέξνλ ηνπο, γηα ην κάζεκα ηεο Πιεξνθνξηθήο; Σν Δξεπλεηηθφ εξψηεκα ζρεηηθά κε ην ελδηαθέξνλ θαη ηελ ελεξγή ζπκκεηνρή ησλ καζεηψλ αλαιχεηαη ζηηο εμήο θαηεγνξίεο: Απνξίεο, Υσξίο αληίδξαζε ζε αλάζεζε εξγαζίαο, Δπνηθνδνκεηηθφο δηάινγνο, Δξγαηηθφηεηα ζην ζρνιείν θαη ζην ζπίηη, πλεξγαζία, πλέπεηα θαη Υσξίο αλππνκνλπζία θαη βηαζχλε. ηαλ νη καζεηέο εκθαλίδνπλ ραξαθηεξηζηηθά απφ ηηο παξαπάλσ θαηεγνξίεο βαζκνινγνχληαη κε 1 αιιηψο κε 0. ΑΝΑΛΤΣΙΚΟ ΠΙΝΑΚΑ ΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΕΛΙΚΗ ΚΑΣΑΜΕΣΡΗΗ ΧΕΣΙΚΑ ΜΕ ΣΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ/ΕΝΕΡΓΗ ΤΜΜΕΣΟΧΗ Μ1 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Απορίεσ Χωρίσ αντίδραςθ ςε ανάκεςθ εργαςίασ Εποικοδομθτικόσ Διάλογοσ Εργατικότθτα ςτο ςχολείο Μ2 Εργατικότθτα ςτο ςπίτι Συνεργαςία Συνζπεια Χωρίσ ανυπομονθςία και βιαςφνθ Ενδιαφζρον Σελίδα 212

213 Μ3 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Απορίεσ Χωρίσ αντίδραςθ ςε ανάκεςθ εργαςίασ Εποικοδομθτικόσ Διάλογοσ Εργατικότθτα ςτο ςχολείο Μ4 Εργατικότθτα ςτο ςπίτι Συνεργαςία Συνζπεια Χωρίσ ανυπομονθςία και βιαςφνθ Ενδιαφζρον Μ5 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Απορίεσ Χωρίσ αντίδραςθ ςε ανάκεςθ εργαςίασ Εποικοδομθτικόσ Διάλογοσ Εργατικότθτα ςτο ςχολείο Μ6 Εργατικότθτα ςτο ςπίτι Συνεργαςία Συνζπεια Χωρίσ ανυπομονθςία και βιαςφνθ Ενδιαφζρον Σελίδα 213

214 Μ7 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Απορίεσ Χωρίσ αντίδραςθ ςε ανάκεςθ εργαςίασ Εποικοδομθτικόσ Διάλογοσ Εργατικότθτα ςτο ςχολείο Μ8 Εργατικότθτα ςτο ςπίτι Συνεργαςία Συνζπεια Χωρίσ ανυπομονθςία και βιαςφνθ Ενδιαφζρον Μ9 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Απορίεσ Χωρίσ αντίδραςθ ςε ανάκεςθ εργαςίασ Εποικοδομθτικόσ Διάλογοσ Εργατικότθτα ςτο ςχολείο Μ10 Εργατικότθτα ςτο ςπίτι Συνεργαςία Συνζπεια Χωρίσ ανυπομονθςία και βιαςφνθ Ενδιαφζρον Σελίδα 214

215 Μ11 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Απορίεσ Χωρίσ αντίδραςθ ςε ανάκεςθ εργαςίασ Εποικοδομθτικόσ Διάλογοσ Εργατικότθτα ςτο ςχολείο Εργατικότθτα ςτο ςπίτι Συνεργαςία Συνζπεια Χωρίσ ανυπομονθςία και βιαςφνθ Ενδιαφζρον Μ12 Μ13 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Απορίεσ Χωρίσ αντίδραςθ ςε ανάκεςθ εργαςίασ Εποικοδομθτικόσ Διάλογοσ Εργατικότθτα ςτο ςχολείο Εργατικότθτα ςτο ςπίτι Συνεργαςία Συνζπεια Χωρίσ ανυπομονθςία και βιαςφνθ Ενδιαφζρον Μ14 Σελίδα 215

216 Μ15 Κατθγορίεσ Αρχικι Επίδοςθ Τελικι Επίδοςθ Απορίεσ 1 0 Χωρίσ αντίδραςθ ςε ανάκεςθ εργαςίασ 1 1 Εποικοδομθτικόσ Διάλογοσ 1 1 Εργατικότθτα ςτο ςχολείο 1 1 Εργατικότθτα ςτο ςπίτι 1 1 Συνεργαςία 1 1 Συνζπεια 1 1 Χωρίσ ανυπομονθςία και βιαςφνθ 1 1 Ενδιαφζρον 8 7 ΤΓΚΕΝΣΡΩΣΙΚΟ ΠΙΝΑΚΑ ΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΕΛΙΚΗ ΚΑΣΑΜΕΣΡΗΗ ΧΕΣΙΚΑ ΜΕ ΣΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ/ΕΝΕΡΓΗ ΤΜΜΕΣΟΧΗ Μαθητζσ Αρχική Επίδοςη Σελική Επίδοςη Μ1 3 6 Μ2 2 6 Μ3 7 7 Μ4 4 5 Μ5 6 7 Μ6 6 7 Μ7 5 7 Μ8 5 4 Μ9 2 6 Μ Μ Μ Μ Μ Μ ΤΝΟΛΟ Σελίδα 216

217 ΑΡΙΘΜΟ ΜΑΘΗΣΩΝ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΚΑΣΗΓΟΡΙΑ Κατηγορίεσ Κωδικοποίηςησ 1-Οκτ 18-Οκτ 19-Νοε 8-Δεκ 28-Μαρ 6-Απρ Απορίεσ Χωρίσ αντίδραςθ ςε ανάκεςθ εργαςίασ Εποικοδομθτικόσ Διάλογοσ Εργατικότθτα ςτο ςχολείο Εργατικότθτα ςτο ςπίτι Συνεργαςία Συνζπεια Χωρίσ ανυπομονθςία και βιαςφνθ Παξαηεξνχκε φηη κε ην ηέινο ηεο δξάζεο, δελ ππάξρνπλ απνξίεο νχηε αληηδξάζεηο ζε αλάζεζε εξγαζίαο. Αληίζεηα, φινη νη καζεηέο είλαη ζπλεπείο ζε φηη έρνπλ αλαιάβεη θαη εξγάδνληαη φινη ζην ζρνιείν εθ ησλ νπνίσλ νη 10 εξγάδνληαη θαη ζην ζπίηη. Δπίζεο, νη 13 καζεηέο ζπλεξγάδνληαλ απνηειεζκαηηθά θαη κφλν 2 παηδηά δελ αλέπηπμαλ ζσζηή ζπλεξγαζία. ια ηα παξαπάλσ καο ππνδεηθλχνπλ ην ελδηαθέξνλ ησλ καζεηψλ γηα ην κάζεκα ηεο Πιεξνθνξηθήο. πλεπψο, άιινο έλαο απφ ηνπο πξσηαξρηθνχο ζθνπνχο καο επηηεχρζε. Σελίδα 217

218 θέςεηο θαη ζπλαηζζήκαηα ζρεηηθά κε ηελ δξάζε Με ην ηέινο ηεο παξέκβαζεο, νη καζεηέο θιήζεθαλ λα ζπκπιεξψζνπλ κηα θφξκα κε αλνηρηέο εξσηήζεηο κε ηίηιν «θέςεηο θαη ζπλαηζζήκαηα ζρεηηθά κε ηελ δξάζε» (Παξάξηεκα, ζει. 261). Παξαθάησ αλαθέξνπκε κεξηθά απνζπάζκαηα απφ ηηο απαληήζεηο ησλ καζεηψλ: 1. Σηελ δηαδηθαζία ζπγγξαθήο άξζξσλ γηα ην ζρνιηθό site θαη ην πεξηνδηθό, ηη ζνπ άξεζε πην πνιύ; πλνιηθά νη καζεηέο έδεημαλ λα ηνπο αξέζεη ε δηαδηθαζία θαη αλέθεξαλ κεξηθνχο ιφγνπο φπσο: «Μνπ άξεζε πνιχ ην φηη ε δηαδηθαζία ζπγγξαθήο ήηαλ νκαδηθή. Σα παηδηά ηεο νκάδαο κνπ έιεγαλ ηηο ηδέεο ηνπο ηηο νπνίεο ρξεζηκνπνηνχζακε. Γεληθά κνπ άξεζε ε νκαδηθή δνπιεηά», «Ζ δηαδηθαζία εχξεζεο πιεξνθνξηψλ», «Μνπ άξεζε ζρεηηθά φιε ε δηαδηθαζία αιιά πεξηζζφηεξν φηαλ ηειεηψλακε ην άξζξν θαη ην δεκνζηεχακε ζην πεξηνδηθφ», «Ήηαλ κηα επθαηξία λα γξάςσ γηα απηά πνπ κε ελδηαθέξνπλ», «Υξεζηκνπνηνχζακε ζπλερψο ηνλ ππνινγηζηή θαη ρσξίο θαζφινπ ζεσξία». 2. Τη ζεσξείο όηη έκαζεο ζρεηηθά κε δεμηόηεηεο Η/Υ; ηελ εξψηεζε απηή νη απαληήζεηο ήηαλ θνηλέο. ια ηα παηδηά εμνηθεηψζεθαλ κε ηηο εθαξκνγέο πνπ αμηνπνηήζεθαλ ζηελ δξάζε. Αλαθέξνπκε κηα απάληεζε ελδεηθηηθά: «Γξήγνξε πιεθηξνιφγεζε ζην Word, Joomla, Πεξηβάιινλ Γηαρείξηζεο Πεξηνδηθνχ, Ηζηνιφγην, Forum, chat, , αλαδήηεζε πιεξνθνξίσλ ζην Internet». 3. Τη ζεσξείο όηη έκαζεο ζρεηηθά κε ηελ γξαπηή έθθξαζε; ηα απνηειέζκαηα ηεο παξνχζεο έξεπλαο παξαηεξείηαη ζεκαληηθή βειηίσζε ζηελ γξαπηή έθθξαζε ησλ καζεηψλ θαη ην επηβεβαίσλνπλ θαη νη ίδηνη κε ηηο απαληήζεηο ηνπο. «Πινπηίζακε ην ιεμηιφγην καο θαη κεηψζακε ηα νξζνγξαθηθά ιάζε», Σελίδα 218

219 «Έκαζα λα γξάθσ πεξηζζφηεξν ηππηθά επίζεκα». 4. Τη ζεσξείο όηη έκαζεο ζρεηηθά κε ηελ νκαδηθή εξγαζία; ηελ αξρή ηεο δξάζεο νη πεξηζζφηεξνη καζεηέο αληηδξνχζαλ ζηελ νκαδηθή εξγαζία. ην ηέινο φκσο δηακφξθσζαλ άιιε γλψκε, φπσο: «Μάζακε λα δνπιεχνπκε νκαδηθά, λα έρνπκε ππνκνλή, λα αθήλνπκε ηνπο άιινπο λα εθθξάδνληαη θαη λα ζπδεηάκε», «Έκαζα λα ζπλεξγάδνκαη κε άιια άηνκα, θαηαλφεζα ηηο επθνιίεο αιιά θαη λα μεπεξλάσ ηηο δπζθνιίεο πνπ έρεη απηφ. Δπίζεο, έκαζα λα αληαιιάζσ ηδέεο κε ηνπο ζπλεξγάηεο κνπ». 5. Τη ζε δπζθόιεςε; Οη αξγνί ππνινγηζηέο ζην εξγαζηήξην πιεξνθνξηθήο απνηέιεζαλ ηελ κνλαδηθή δπζθνιία γηα ηνπο καζεηέο, φπσο αλαθέξνπλ: «Οη ππνινγηζηέο πνπ θάλαλε δχν ψξεο λα αλνίμνπλ θαη θνιάγαλε πνιχ», «Οη ππνινγηζηέο πνπ θφιιαγαλ θαη ήηαλ αξγνί, κε απνηέιεζκα λα ηειεηνπνηνχκε ηελ εξγαζία καο εθηφο ζρνιείνπ». 6. Σνπ θάλεθε ελδηαθέξνλ ή ζα πξνηηκνύζεο λα κάζαηλεο ηα ίδηα ζηα πιαίζηα παξαδνζηαθνύ καζήκαηνο; ε απηή ηελ εξψηεζε φινη νη καζεηέο απάληεζαλ φηη ήηαλ πνιχ ελδηαθέξνλ θαη δελ επηζπκνχλ ην παξαδνζηαθφ κάζεκα γηαηί είλαη βαξεηφ. πγθεθξηκέλα, αλαθέξνπλ: «Παξαδνζηαθφ κάζεκα; ε θακία πεξίπησζε. Μάζακε ηφζα πξάγκαηα, ρσξίο λα ην θαηαιάβνπκε θαη θπξίσο ρσξίο δηάβαζκα. Μαθάξη λα γίλνληαλ έηζη θαη ηα άιια καζήκαηα». 7. Θα ήζειεο θάηη λα είρε γίλεη κε δηαθνξεηηθό ηξόπν θαη αλ λαη ηη; ε απηή ηελ εξψηεζε νη καζεηέο δελ επηζπκνχλ θάηη δηαθνξεηηθφ ζρεηηθά κε ηνλ ηξφπν θαη ηελ δηαδηθαζία ηεο δηδαζθαιίαο αιιά επηθεληξψλνληαη ζηνλ ηερλνινγηθφ εμνπιηζκφ. Δλδεηθηηθέο απαληήζεηο: Σελίδα 219

220 «Θα ήζεια θαηλνχξηνπο ππνινγηζηέο γηα απνηειεζκαηηθφηεξε δνπιεηά», «Να ήκαζηαλ ζε έλα ζχγρξνλν εξγαζηήξην πιεξνθνξηθήο». 8. Θέιεηο λα πξνζζέζεηο θάηη άιιν; ε απηή ηελ εξψηεζε απάληεζαλ ιίγνη θαη αλαθέξνπλ: «Μπνξψ λα θέξλσ ην Laptop κνπ λα θάλσ ηελ δνπιεηά πην γξήγνξα θαη απνηειεζκαηηθά;», «Θέισ αλ γίλεηαη λα ζπλερίζεη θαη ηνπ ρξφλνπ» πσο απνδεηθλχεηαη θαη απφ ηηο ζθέςεηο ησλ καζεηψλ, ε έξεπλα δξάζεο θαηάθεξε λα επηηχρεη φινπο ηνπο αξρηθνχο ηεο ζηφρνπο πκπεξάζκαηα Απφ ηελ αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ θαίλεηαη φηη ε Έξεπλα Γξάζε κπνξεί λα απνηειέζεη θαηάιιειε παηδαγσγηθή κέζνδν γηα ηελ αλάπηπμε ζρνιηθψλ ηζηνζειίδσλ θαη δηαδηθηπαθνχ πεξηνδηθνχ κε ηελ ελεξγή ζπκκεηνρή ζεκαληηθνχ αξηζκνχ καζεηψλ. Πέξα απφ ην ηειηθφ απνηέιεζκα ηεο δεκνζίεπζεο, κε πεξηερφκελν δεκηνπξγεκέλν απφ ηνπο ίδηνπο ηνπο καζεηέο, ε εθαξκνγή ηεο κεζφδνπ πέηπρε (ζχκθσλα κε ηα παξαπάλσ) ηηο γεληθέο δηδαθηηθέο ζπλέπεηεο ηεο κεζφδνπ πνπ πεξηγξάθεη θαη ν Υξπζαθίδεο (2002) ζε ηθαλνπνηεηηθφ βαζκφ. Πην ζπγθεθξηκέλα: 1. Αθππλίζηεθε ην δεκηνπξγηθφ ελδηαθέξνλ ησλ καζεηψλ 2. Οη καζεηέο έκαζαλ λα ζπλεξγάδνληαη ζε δηαθνξεηηθά ζέκαηα εξγαζίαο 3. Οη καζεηέο αλέδεημαλ ηηο ηθαλφηεηέο ηνπο θαη ηε δηαθνξεηηθφηεηά ηνπο 4. Κηλεηνπνηήζεθε ην εζσηεξηθφ ηνπο πάζνο γηα κάζεζε 5. Γεκηνπξγήζεθε έλα ζπλεξγαηηθφ πιαίζην ζπκκεηνρήο φισλ ησλ καζεηψλ, φπνπ ιακβάλνληαλ ζπιινγηθά απνθάζεηο, αλεμάξηεηα απφ ηηο δεμηφηεηέο ηνπο ζηελ Πιεξνθνξηθή. Σελίδα 220

221 6. Λεηηνχξγεζε ε ηζφηηκε ζπκκεηνρή δαζθάινπ-καζεηή ζηε δηαδηθαζία αλάπηπμεο ηεο ηζηνζειίδαο. 7. Αλαπηχρζεθαλ δεμηφηεηεο πξνγξακκαηηζκνχ θαη ρεηξηζκνχ Ζ/Τ 8. Αλαπηχρζεθαλ νη δεμηφηεηεο ζην γξαπηφ ιφγν. Βειηηψζεθε ε δνκή θαη ε ζπλνρή ζηελ γξαπηή ηνπο έθθξαζε, πεξηνξίζηεθαλ ηα νξζνγξαθηθά θαη ζπληαθηηθά ιάζε. Έκαζαλ λέεο ιέμεηο δηαβάδνληαο πνιιέο δηαθνξεηηθέο πεγέο πιεξνθνξηψλ απφ ην Γηαδίθηπν. Αλ θαη ππάξρνπλ ζεκαληηθέο πξνθιήζεηο γηα ηελ επηηπρή έληαμε ηεο ηερλνινγίαο ησλ πνιπκέζσλ ζηα ζρνιεία, ε ζπλεξγαζία ζηνλ ζρεδηαζκφ δηαδηθηπαθψλ εθαξκνγψλ κπνξεί λα πξνζθέξεη ζηνπο καζεηέο έλα απζεληηθφ θνηλφ γηα ην έξγν ηνπο θαη απνηειεί κηα λέα κνξθή ζεκεησηηθήο έθθξαζεο. Καηά ηε δηάξθεηα θαηαζθεπήο ζρνιηθήο ηζηνζειίδαο, νη καζεηέο έπξεπε λα εθαξκφζνπλ δηαδηθαζίεο επίιπζεο πξνβιεκάησλ θαη δεμηφηεηεο θξηηηθήο ζθέςεο ζε φιε ηε δηάξθεηα. Με βάζε ηηο παξαηεξήζεηο καο θαη ηηο παξαηεξήζεηο ησλ καζεηψλ, είλαη ζαθέο φηη ε ζρεδίαζε ηζηνζειίδαο θαη πεξηνδηθνχ βαζίδεηαη ζε δπν λέεο κνξθέο δηαδηθαζηψλ γιψζζαο απφ ηηο ηέζζεξηο παξαδνζηαθά αλαγλσξηζκέλεο (αλάγλσζε, γξαθή, νκηιία θαη αθξφαζε), ηελ εξκελεία θαη ηε ζχλζεζε. Σν πνιπκεζηθφ πεξηβάιινλ είλαη έλα ζεκεησηηθφ κέζν κε ην νπνίν νη καζεηέο δελ βίσζαλ κφλν λέεο κνξθέο αλαπαξάζηαζεο, αιιά δεκηνχξγεζαλ ηηο δηθέο ηνπο λέεο κνξθέο έθθξαζεο. Αξθεηνί απφ ηνπο καζεηέο εμέθξαζαλ ηνλ ελζνπζηαζκφ ηνπο ην φηη θαηάθεξαλ λα δεκηνπξγήζνπλ θάηη, πνπ ην βιέπεη φινο ν θφζκνο. Ζ δπλακηθή θαη ε δηαδξαζηηθφηεηα ησλ δηαδηθηπαθψλ εξγαιείσλ πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ, επέηξεςαλ ζηνπο καζεηέο λα "εθθξάζνπλ ηνλ εαπηφ ηνπο θαη ηνπο θφζκνπο ηνπο κε δηαθνξεηηθφ ηξφπν απφ φ, ηη θάλνπλ κε ηα παξαδνζηαθά πιηθά ηεο κάζεζεο" (Riddle, 1995: 7). ηελ αξρή ηνπ έξγνπ, πέξαζαλ αξθεηά καζήκαηα κε αλάιπζε ηζηνζειίδσλ άιισλ ζρνιείσλ κε ζθνπφ ηελ θξηηηθή αμηνιφγεζε ησλ επηθνηλσληαθψλ πιενλεθηεκάησλ θαη ηηο αδπλακίεο ηνπο φζνλ αθνξά ην πεξηερφκελν, ηελ εκθάληζε θαη ηελ νξγάλσζε. Γηα λα επηηεπρζεί απηφ ην έξγν, νη καζεηέο έπξεπε λα είλαη ζε ζέζε λα εξκελεχζνπλ ηα κελχκαηα πνιπκέζσλ πνπ νη άιιεο ηνπνζεζίεο είραλ σο ζθνπφ λα κεηαδψζνπλ. Απηή ε θξίζηκε δηαδηθαζία ζθέςεο μεθεχγεη απφ ηελ "απιή" αλάγλσζε. Σελίδα 221

222 Οκνίσο, φηαλ νη καζεηέο δεκηνπξγνχζαλ ην δηθφ ηνπο δηθηπαθφ ηφπν, γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο ζπλνιηθήο νξγάλσζεο θαη ηελ εκθάληζή ηνπ (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ κνηίβα θαη ρξψκαηα, ηα ρξψκαηα θεηκέλσλ, γξακκαηνζεηξέο, εηθφλεο θαη θηλνχκελα ζρέδηα), θαζψο θαη ηε δηαπξαγκάηεπζε ηεο ηνπνζέηεζεο θαη ησλ αληίζηνηρσλ κεγεζψλ ησλ άξζξσλ ζε θάζε ζειίδα - ζπκκεηείραλ ζε κηα πνιχπινθε δηαδηθαζία ηεο ζχλζεζεο πνπ εκπιέθεη πνιχ πεξηζζφηεξα απφ φ, ηη ε "απιή" γξαθή. Ζ επηθνηλσληαθή πξνζέγγηζε, έηζη ηνπιάρηζηνλ φπσο εθαξκφζηεθε, ελεξγνπνίεζε ζε ηθαλνπνηεηηθφ βαζκφ θαη έζεζε κέζα ζηε δηδαθηηθή δηαδηθαζία καζεηέο δεηινχο ή κε ρακειή επίδνζε, πνπ δχζθνια κηινχζαλ, έγξαθαλ θαη ειάρηζηα επηθνηλσλνχζαλ αθφκα θαη κεηαμχ ηνπο. Μέζα απφ ηελ αλαζηνραζηηθή δηαδηθαζία φρη κφλν πξνζπαζήζακε λα επηιχζνπκε φζα πξνβιήκαηα ππήξραλ αιιά θαη άιια πνπ δηαγλψζηεθαλ κέζα απφ απηή ηε δηαδηθαζία. Έηζη αλαδεηψληαο ιχζεηο θαη επηρεηξψληαο ελαιιαθηηθέο κνξθέο δξάζεο δεκηνπξγήζακε ηηο ζπλζήθεο γηα βειηίσζε. Γηεξεπλψληαο ηελ εθπαηδεπηηθή καο δξάζε πηνζεηήζακε κηα θξηηηθή ζηάζε απέλαληη ηφζν ζηνλ εαπηφ καο φζν θαη ζην ζεζκηθφ πιαίζην. Έηζη, παξάιιεια κε ηα νθέιε ησλ καζεηψλ, αλακνξθψζακε θαη ηελ πξνζσπηθή καο ζεσξία θαη ηε δηδαθηηθή καο πξαθηηθή. Σελίδα 222

223 Κεθάιαην 12 Πεξηνξηζκνί θαη Νέα Δξεπλεηηθά Δξσηήκαηα 12.1 Πεξηνξηζκνί ζηελ έξεπλα Καηά ηελ εξεπλεηηθή καο πνξεία δηαθάλεθαλ θαη θάπνηνη θίλδπλνη θαη πεξηνξηζκνί πνπ πξνθχπηνπλ θαηά ηε δηεμαγσγή κηαο έξεπλαο δξάζεο. Έλαο βαζηθφο πεξηνξηζκφο ζηελ εθπαηδεπηηθή έξεπλα δξάζεο είλαη ε αλάγθε λα εθαξκνζηεί ην αλαιπηηθφ πξφγξακκα κε ζαθείο πξνδηαγξαθέο, ζεβφκελνη θαη παξάιιεια αλαπαξάγνληαο ηηο ηεξαξρηθέο δνκέο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο. πνηνο αλαιακβάλεη ην δηπιφ ξφιν ηνπ εθπαηδεπηηθνχ εξεπλεηή θαη παξάιιεια ηνπ ζπκκεηέρνληνο παξαηεξεηή ζα βηψζεη ηε ζχγθξνπζε αλάκεζα ζηνλ εθπαηδεπηηθφ σο θνξέα ηεο εμνπζίαο θαη ηνλ εθπαηδεπηηθφ σο παξαηεξεηή (Mohr & MacLean 1987). Ο John Elliot παξαβάιιεη ηελ πξνζπάζεηα ρεηξηζκνχ ηεο αιιαγήο απφ ην παξαδνζηαθφ κάζεκα κε ηελ εθκάζεζε ηνπ ηξφπνπ επηδέμηαο πινήγεζεο ζε θνπξηνπληαζκέλε ζάιαζζα (Elliott 1996). Γπζηπρψο, δελ θαηέζηε δπλαηφ λα ζπκκεηέρεη ζηελ έξεπλα θαη άιινο ζπλάδειθνο ιφγσ ηνπ φηη ε δξάζε εθηπιηζζφηαλ θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ ζρνιηθνχ σξαξίνπ. Πξαθηηθά, ε εθαξκνγή ηνπ σξνινγίνπ πξνγξάκκαηνο δελ άθεζε πεξηζψξηα θαη ζε άιινλ έλα εθπαηδεπηηθφ λα ζπλεξγαζηεί, έζησ σο παξαηεξεηήο ή εηθνλνιήπηεο. Ζ εθπαηδεπηηθφο εξεπλήηξηα έπξεπε λα θαζνδεγεί ηνπο καζεηέο, λα παξαηεξεί θαη ηαπηφρξνλα λα βηληενζθνπεί. Απνηέιεζκα ησλ παξαπάλσ, ήηαλ λα κελ βηληενζθνπεζνχλ φιεο νη δηδαζθαιίεο θαη ζε κεξηθέο βηληενζθνπήζεηο λα κελ είλαη θαιή ε εηθφλα. Μηα άιιε δπζθνιία πνπ ζπλαληήζακε θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο ζπλεξγαζίαο είρε λα θάλεη κε ηε δηαθνξά αλάκεζα ζηελ θνπιηνχξα ηνπ ζρνιείνπ θαη εθείλε ηνπ παλεπηζηεκίνπ. ηε ζρνιηθή ηνπο δσή νη καζεηέο είλαη ζπλεζηζκέλνη λα ηνπο ιέλε ηη λα θάλνπλ θαη πψο λα ην θάλνπλ, θαη ρξεηάζηεθε αξθεηφο ρξφλνο γηα λα ζπλεζίζνπλ λα απνδέρνληαη ηηο επζχλεο ηνπο θαη λα απνθαζίδνπλ γηα ηνλ εαπηφ ηνπο ζηε ζπγθεθξηκέλε δξάζε. Καζψο ε δξάζε πξνρσξνχζε, άξρηζαλ λα ληψζνπλ πνιχ πην ειεχζεξνη λα δηαθσλήζνπλ θαη άξρηζαλ λα ληψζνπλ ην πξφγξακκα δηθφ ηνπο, αίζζεζε πνπ θαιιηεξγήζεθε κε ην ρξφλν. Έλαο άιινο πξνβιεκαηηζκφο πνπ δεκηνπξγήζεθε αξρηθά ήηαλ ε ζπγθξφηεζε νκάδσλ εξγαζίαο. Αξθεηνί καζεηέο ήζειαλ λα εξγαζηνχλ αηνκηθά θαη δελ δέρνληαλ θακία Σελίδα 223

224 ζπλεξγαζία αθφκε θαη δηθήο ηνπο επηινγήο. Με ζπδήηεζε μεπεξάζηεθε ην πξφβιεκα θαη ζην ηέινο ηεο δξάζεο αλαζεψξεζαλ ηηο απφςεηο ηνπο. ε άιιεο πεξηπηψζεηο ε ζπλεξγαζία δελ ήηαλ ζσζηή (ζχκθσλα κε ηνπο φξνπο πνπ είραλ ηεζεί απφ ηελ εθπαηδεπηηθφ), κε απνηέιεζκα λα δνπιεχεη κφλν ν έλαο απφ ηελ νκάδα νπφηε ρξεηάζηεθε παξέκβαζε θαη αληαιιαγή κειψλ ζε δηαθνξεηηθέο νκάδεο. ην ζρνιείν ππάξρεη γεληθά έιιεηςε απζεληηθήο επηθνηλσλίαο, δελ παξάγεηαη θπζηθφο ιφγνο. Οη καζεηέο αληηκεηψπηζαλ ηηο δξαζηεξηφηεηεο κε ηξφπν επηθνηλσληαθφ, σο θάηη δηαθνξεηηθφ θη φρη σο κάζεκα. Έςαρλαλ λα βξνπλ ηε γλψζε πνπ ζα εμεηαζηνχλ γηα λα ηελ απνζεθεχζνπλ. Ηδηαίηεξε εληχπσζε πξνθάιεζαλ νη καζεηέο κε πςειή επίδνζε. Οξηζκέλεο θνξέο ήηαλ δχζθνιν λα δηαηεξεζεί ε ηζνξξνπία αλάκεζα ζηελ ειεπζεξία θαη ηνλ έιεγρν, ηδίσο φηαλ γηλφηαλ πξνζπάζεηα λα απνθεπρζνχλ απνζαξξπληηθέο εκπεηξίεο απνηπρίαο ησλ καζεηψλ. Αλ θαη ππήξρε ε δπλαηφηεηα παξαηήξεζεο ζε βάζνο ηεο δηδαζθαιίαο θαη ηνπ πιαηζίνπ ηεο, δελ πξαγκαηνπνηήζεθαλ πάληα φζεο αιιαγέο ήηαλ αλαγθαίεο. Οη ζπλερείο πηέζεηο ηεο δσήο κέζα ζηελ ηάμε, ηδίσο φηαλ απηέο αλαθέξνληαλ ζηηο ζρέζεηο εμνπζίαο, πξνσζνχζαλ κε ηφζν γξήγνξν ξπζκφ ηε δσή ηεο ηάμεο, ψζηε ζπρλά λα κελ ιακβάλνπκε ππφςε ηνπο πξνεγνχκελνπο ζηνραζκνχο καο. ιε ε ππνζηήξημε πνπ έιαβαλ νη καζεηέο πξνήιζε κφλν απφ ηελ εθπαηδεπηηθφ εξεπλήηξηα. Ζ εξγαζία ησλ καζεηψλ δελ αλαγλσξίζηεθε ζε θαλέλα κάζεκα. Καλέλαο ζην ζρνιείν δελ πξνζπάζεζε λα ζπδεηήζεη ηνπο ζηφρνπο θαη ηα απνηειέζκαηα ηνπ Πξνγξάκκαηνο απηνχ κε ηνπο καζεηέο, νχηε έρεη αιιάμεη ε δηδαζθαιία ζε θαλέλα κάζεκα έηζη ψζηε λα κπνπλ ζε ρξήζε νη ηθαλφηεηεο πνπ θαιιηεξγήζεθαλ απφ ηνπο εξεπλεηέο καζεηέο. Σν εθπαηδεπηηθφ πιηθφ πνπ δφζεθε ζηελ νκάδα ησλ καζεηψλ γηα αλάξηεζε ζην δηαδίθηπν ήηαλ κφλν απφ δχν ζπλάδειθνπο εθπαηδεπηηθνχο. Παξά ηηο πηέζεηο ησλ καζεηψλ πξνο ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ηνπ ζρνιείνπ, πξνθεηκέλνπ λα δεκηνπξγεζεί κηα νινθιεξσκέλε ελφηεηα κε φια ηα καζήκαηα ζηνλ δηθηπαθφ ηφπν ηνπ ζρνιείνπ δελ θαηέζηε δπλαηφ. Τπήξμε αδηαθνξία θαη αλαιγεζία ζην λα ζπγθεληξψζνπλ πιηθφ θαη λα ην γξάςνπλ ζε ειεθηξνληθή κνξθή. Οη δηαδηθηπαθέο ηζηνζειίδεο καο θηινμελνχληαη απφ ην Παλειιήλην ρνιηθφ Γίθηπν, πξνθεηκέλνπ ε ζρνιηθή επηηξνπή λα κελ πιεξψλεη ζπλδξνκή. Ζ πιαηθφξκα ηνπ Σελίδα 224

225 Joomla πνπ ρξεζηκνπνηήζακε παξνπζίαζε αζπκβαηφηεηεο θαη αξθεηά πξνβιήκαηα ζε ζρέζε κε ην server ηνπ Παλειιήληνπ ρνιηθνχ Γηθηχνπ. Απνηέιεζκα απηνχ ήηαλ λα αθηεξσζεί αξθεηφο ρξφλνο απφ ηελ εθπαηδεπηηθφ γηα ιχζε ησλ πξνβιεκάησλ κε γξαθή θψδηθα πξνγξακκαηηζκνχ αιιά θαη θάπνηεο επηζπκεηέο πξνεθηάζεηο λα κελ πινπνηεζνχλ. Τπήξμε θαη πεξίνδνο, ιφγσ ζθάικαηνο ζην ζχζηεκα αξρείσλ ηνπ server, φπνπ ε ζρνιηθή ηζηνζειίδα δελ εκθαληδφηαλ θαζφινπ ζηελ πξνθαζνξηζκέλε δηεχζπλζε θαη νχηε κπνξνχζακε λα ηελ δηαρεηξηζηνχκε. Σν εξγαζηήξην πιεξνθνξηθήο πνπ δηεμήρζε ε έξεπλα έρεη ζηνηρεηψδε πιηθνηερληθή ππνδνκή. Παιηνχο ππνινγηζηέο (12 εηψλ) κε Windows 2000 θαη Office 2003 θαη ηδηαίηεξα αξγνί. Δπίζεο, ιφγσ νηθνλνκηθψλ δπζρεξεηψλ ηεο ζρνιηθήο επηηξνπήο δελ ππήξρε κειάλη ζηνπο εθηππσηέο. Έηζη νη καζεηέο δελ κπνξνχζαλ λα εθηππψζνπλ άξζξα απφ δηάθνξεο πεγέο, λα ηα κειεηήζνπλ θαη ζηελ ζπλέρεηα λα ζπληάμνπλ ην δηθφ ηνπο άξζξν. Πεξηνξηδφληνπζαλ λα δηαβάδνπλ άξζξα απφ ηελ νζφλε θαη λα θξαηνχλ ρεηξφγξαθεο ζεκεηψζεηο. Σέινο, λα επηζεκάλνπκε φηη ην δείγκα ηεο έξεπλάο καο ήηαλ κηθξφ, 15 καζεηέο. Ο κηθξφο αξηζκφο καζεηψλ πξνέθπςε απφ ην γεγνλφο φηη επηζπκνχζακε εζεινχζηα ζπκκεηνρή ζηελ δξάζε θαη φρη ππνρξεσηηθή παξαθνινχζεζε γηα φιε ηελ ηάμε. Γεληθφηεξα ζε έξεπλεο δξάζεο είλαη επηζπκεηφο κηθξφο αξηζκφο καζεηψλ ψζηε λα αλαιπζνχλ νη αληηδξάζεηο θαη νη επηδφζεηο ζε βάζνο θαη αλά καζεηή Νέα Δξεπλεηηθά Δξσηήκαηα Με ην πέξαο θάζε έξεπλαο, λέα εξεπλεηηθά εξσηήκαηα γελληνχληαη πξνο δηεξεχλεζε θαη ελδεηθηηθά αλαθέξνπκε θάπνηα παξαθάησ: - Ζ ζπλεξγαζία ζα ήηαλ πην απνδνηηθή ή φρη, αλ νη νκάδεο απνηεινχληαλ απφ καζεηέο δηαθνξεηηθήο ειηθίαο; - Σα αγφξηα ή ηα θνξίηζηα έρνπλ θαιχηεξε επίδνζε ζηελ ρξήζε δηαδηθηπαθψλ εξγαιείσλ; - χγθξηζε απνηειεζκάησλ ζρεηηθά κε ηελ ελεξγή ζπκκεηνρή θαη ηελ αχμεζε ηνπ ελδηαθέξνληνο αλάκεζα ζε δχν νκάδεο καζεηψλ. Ζ κία νκάδα καζεηψλ λα Σελίδα 225

226 δεκνζηεχεη έληππν πεξηνδηθφ θαη ε άιιε νκάδα λα δεκνζηεχεη δηαδηθηπαθφ πεξηνδηθφ. - Αλ ππνζέζνπκε φηη ε νκάδα καζεηψλ πνπ ζπκκεηείρε ζηελ παξνχζα έξεπλα δξάζεο, ζηελ ζπλέρεηα έπαηδε ην ξφιν ηνπ αξρεγνχ θαζνδεγεηή ζε κηα άιιε νκάδα πνπ ζα μεθίλαγε ηελ δξάζε κε καζεηέο κηθξφηεξεο ειηθίαο, ζα παξνπζίαδαλ θαιχηεξε επίδνζε ζηελ ρξήζε ηεο γιψζζαο θαη ζηηο δεμηφηεηεο Ζ/Τ; Πξνζπαζψληαο λα εμεγήζνπλ ζηελ λέα νκάδα ηα βήκαηα πνπ πξέπεη λα αθνινπζήζνπλ, ηελ κεζνδνινγία θαη ηνλ ηξφπν γξαθήο ησλ θεηκέλσλ, κήπσο εκπεδψζνπλ θαιχηεξα θαη θαηαλνήζνπλ θαιχηεξα ηελ απνθξππηνγξάθεζε ησλ λέσλ κέζσλ; - Απέθηεζαλ νη καζεηέο θξηηηθφ γξακκαηηζκφ απέλαληη ζηα κέζα καδηθήο επηθνηλσλίαο; - Ζ δπλαηφηεηα Αληηγξαθή Δπηθφιιεζε θεηκέλνπ απφ ην Γηαδίθηπν, πεξηνξίδεη ηελ απηελέξγεηα ζηελ γξαπηή έθθξαζε ησλ καζεηψλ; Σελίδα 226

227 Κεθάιαην 13 Πξνηάζεηο Σα εκπφδηα θαη νη δπζθνιίεο πνπ ζπλαληήζακε ζηελ ζπγθεθξηκέλε δξάζε, απνηέιεζαλ θίλεηξν γηα λα θαηαγξάςνπκε παξαθάησ κηα ζεηξά απφ πξνηάζεηο γηα ηελ επθνιφηεξε θαη απνδνηηθφηεξε δηεμαγσγή παξφκνησλ ζε πεξηερφκελν εξεπλψλ δξάζεο απφ εθπαηδεπηηθνχο, αληαπνθξηλφκελεο ζηηο ζχγρξνλεο αλάγθεο ησλ καζεηψλ. Καηαξρήλ, φζνλ αθνξά ηηο ζρνιηθέο ηζηνζειίδεο πξέπεη ην Τπνπξγείν Παηδείαο Γηα Βίνπ Μάζεζεο θαη Θξεζθεπκάησλ (Τ.Π.Γ.Β.Μ.Θ) ζε ζπλεξγαζία κε ην Παηδαγσγηθφ Ηλζηηηνχην θαη ην Παλειιήλην ρνιηθφ Γίθηπν (Π..Γ.) λα ζπληάμεη εγθχθιην κε ηελ νπνία λα θαζνξίδνληαη επαθξηβψο νη φξνη ρξήζεο κηαο ζρνιηθήο ηζηνζειίδαο, ην επηηξεπφκελν πεξηερφκελν (ππελζχκηζε πεξί πλεπκαηηθψλ δηθαησκάησλ θαη πξνζσπηθψλ δεδνκέλσλ), ηα θαζήθνληα ηνπ ππεχζπλνπ ηεο ζρνιηθήο ηζηνζειίδαο, νη ειάρηζηεο ππεξεζίεο πνπ νθείιεη λα παξέρεη ζηνπο πνιίηεο, θ.α. ηε ζπλέρεηα, λα θαζνξίδεηαη ην πιαίζην ιεηηνπξγίαο θαη ην πεξηερφκελν ηεο ζρνιηθήο ηζηνζειίδαο κε απφθαζε ηνπ ζπιιφγνπ δηδαζθφλησλ γηα θάζε μερσξηζηφ ζρνιείν. Δπίζεο, λα αλαπηχμεη ην Παηδαγσγηθφ Ηλζηηηνχην (Π.Η.) ή άιινο θνξέαο, κεραληζκφ ειέγρνπ ηνπ παηδαγσγηθνχ πεξηερνκέλνπ ησλ ζρνιηθψλ δηθηπαθψλ ηφπσλ κε ηαπηφρξνλε απνζηνιή νδεγηψλ πξνο ηηο ζρνιηθέο κνλάδεο - είλαη παξάδνμν λα ππάξρνπλ ηφζεο αλαθνξέο ζε δηαδηθηπαθνχο ηφπνπο ζηα λέα ζρνιηθά εγρεηξίδηα θαη ην Π.Η. λα κελ είλαη ζε ζέζε λα πηζηνπνηήζεη ηελ θαηαιιειφηεηά ηνπο. Σν Π..Γ. πξέπεη λα ειέγρεη ην πεξηερφκελν ησλ δηαδηθηπαθψλ ηφπσλ γηα δπζιεηηνπξγίεο, πξνβιήκαηα αζθάιεηαο ή παξαβίαζεο ησλ φξσλ ρξήζεο. Δπηπιένλ, λα πξνζθέξεη πξφηππα δεκηνπξγίαο ηζηνζειίδσλ πνπ λα πεξηέρνπλ ηηο βαζηθέο ελφηεηεο ηζηνζειίδσλ, φπσο ζα πξνθχςνπλ απφ ηηο εγθπθιίνπο πνπ αλαθέξζεθαλ παξαπάλσ. Σα πλεπκαηηθά δηθαηψκαηα ησλ εξγαζηψλ καζεηψλ θαη εθπαηδεπηηθψλ πνπ δεκνζηεχνληαη ζηνπο ζρνιηθνχο δηαδηθηπαθνχο ηφπνπο πξέπεη λα δηαζθαιίδνληαη, ελψ παξάιιεια ζα πξέπεη λα δίλνληαη νδεγίεο απφ ηηο θεληξηθέο ππεξεζίεο, ψζηε λα κελ παξαβηάδνληαη ηα πλεπκαηηθά δηθαηψκαηα ηξίησλ. Λφγσ ηνπ φηη ζπλαληήζακε δηάθνξα ηερληθά πξνβιήκαηα ζρεηηθά κε ην server ηνπ Π..Γ. φπσο αλαθέξακε ζην πξνεγνχκελν θεθάιαην, ζεσξείηαη απαξαίηεηε ε αλαβάζκηζε ζε ηερληθφ επίπεδν ηφζν ζε εμνπιηζκφ φζν θαη ζε ππνζηήξημε. Σελίδα 227

228 Ο θαηάινγνο ησλ «ρνιηθψλ Ηζηνζειίδσλ» ζηνλ επίζεκν δηθηπαθφ ηφπν ηνπ ΤΠΓΒΜΘ πξέπεη λα αλαλεσζεί θαη λα δηνξζσζνχλ ηα ιάζε ψζηε λα δηεπθνιχλεηαη ν θάζε ελδηαθεξφκελνο θαη λα έρνπκε ηελ πξαγκαηηθή εηθφλα ηεο έληαμεο ησλ ΣΠΔ ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα. Δπίζεο, ζα πξέπεη λα αλαλεψλεηαη ηαθηηθά θαη ν θαηάινγνο ηνπ Παλειιελίνπ ρνιηθνχ Γηθηχνπ ή αθφκα θαιχηεξα λα παξαπέκπεη ζηελ αληίζηνηρε ηζηνζειίδα ηνπ ΤΠΓΒΜΘ. ιεο νη Γηεπζχλζεηο Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο ζα κπνξνχζαλ λα ελεκεξψλνπλ ηνπο θαηαιφγνπο κε ηηο δηεπζχλζεηο ησλ ζρνιείσλ πνπ δηαζέηνπλ ελεξγή ηζηνζειίδα, ηνπιάρηζηνλ αλά εμάκελν. ηε ζπλέρεηα λα αλαξηνχλ ηνλ θαηάινγν ζην δηθηπαθφ ηφπν ηεο Γηεχζπλζεο θαη λα ηνλ ελεκεξψλνπλ ηαθηηθά. Πξνυπφζεζε γη απηφ, βέβαηα, είλαη λα ελεξγνπνηεζνχλ νη ηζηνζειίδεο φισλ ησλ Γηεπζχλζεσλ θαη Γξαθείσλ ηεο ρψξαο. Ζ δηαδηθηπαθή παξνπζία ησλ ζρνιείσλ νθείιεη λα εκπιέθεη ηε ζρνιηθή θνηλφηεηα ζην ζχλνιφ ηεο θαη φρη λα ζπληεξείηαη απφ έλαλ θαη κφλν εθπαηδεπηηθφ ηνπ ζρνιείνπ. Θα πξέπεη λα αμηνπνηεζνχλ θαη νη εθπαηδεπηηθνί πνπ έρνπλ πηζηνπνηεζεί ζην Β επίπεδν ζηηο δεμηφηεηεο ρξήζεο ησλ Σ.Π.Δ. Γηα λα πξαγκαηνπνηεζνχλ, βέβαηα, ηα παξαπάλσ ρξεηάδεηαη λα δνζεί έλα θίλεηξν ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο πνπ ζα ζπληεξνχλ θαη ζα ελεκεξψλνπλ ηε ζρνιηθή ηζηνζειίδα, ζε κνξθή αδεηψλ ή ελδεηθηηθή κείσζε σξαξίνπ. Με άιια ιφγηα, ε ζρνιηθή ηζηνζειίδα ζα κπνξνχζε λα απνηειεί κνριφ πνπ ζα ζπκβάιιεη ζηε δεκηνπξγία ησλ θαηάιιεισλ ζπλζεθψλ, νη νπνίεο ζα ζπλδξάκνπλ θαη ζα σθειήζνπλ καζεηέο θαη δαζθάινπο ζην έξγν ηνπο. Σν ζρέδην επηκφξθσζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ, νθείιεη λα αθηεξψζεη έλα κέξνο ζε «καζήκαηα δεκηνπξγίαο θαη παηδαγσγηθήο αμηνπνίεζεο ησλ ζρνιηθψλ ηζηνζειίδσλ» ψζηε λα απνθηήζνπλ ηα πεξηζζφηεξα ζρνιεία ελδηαθέξνπζα παξνπζία ζην δηαδίθηπν. Οη εθπαηδεπηηθνί πξέπεη λα δηδαρζνχλ ηα εξγαιεία κε ηα νπνία ζα δηαρεηξηζηνχλ δηαδηθηπαθφ πεξηερφκελν. Δθηφο, ησλ άιισλ είλαη απηνλφεην φηη ε πξαγκαηνπνίεζε θαηλνηφκσλ δξάζεσλ πξνυπνζέηεη ζχγρξνλν ππνινγηζηηθφ εμνπιηζκφ ζηα ζρνιεία. Σα εξγαζηήξηα πιεξνθνξηθήο ησλ ζρνιείσλ πξέπεη αλά ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα λα αλαβαζκίδνληαη ψζηε λα κπνξνχλ λα ππνζηεξίμνπλ ηα λέα ινγηζκηθά θαη ηηο πιαηθφξκεο δηαρείξηζεο πεξηερνκέλνπ ζην δηαδίθηπν. Οη θαζπζηεξήζεηο θαη ηα ηερληθά πξνβιήκαηα ιφγσ παιαηφηεηαο ησλ ππνινγηζηψλ απνζαξξχλνπλ εθπαηδεπηηθνχο θαη καζεηέο. Σελίδα 228

229 Δηδηθφηεξα γηα ην κάζεκα ηεο πιεξνθνξηθήο, πξνηείλνπκε ζηελ Α θαη Β Λπθείνπ λα κελ είλαη κάζεκα επηινγήο αιιά ππνρξεσηηθφ θαη λα ππνινγίδεηαη ν βαζκφο ηεηξακήλνπ ζην Γεληθφ Μέζν ξν ησλ καζεκάησλ. Γελ κπνξεί λα κηιάκε γηα ςεθηαθφ ζρνιείν θαη ε Πιεξνθνξηθή ζην Λχθεην λα εμαξηάηαη απφ ηελ επηινγή ησλ καζεηψλ θαη λα θαηέρεη απαμησηηθή ζέζε έλαληη άιισλ καζεκάησλ. κσο, ε χπαξμε ελφο ζρνιηθνχ δηαδηθηπαθνχ ηφπνπ δελ εμαληιείηαη ζηε δηαδηθαζία δεκηνπξγίαο ηνπ θαη ζην γεγνλφο φηη ππάξρεη, αιιά ζηελ παηδαγσγηθή ηνπ αμηνπνίεζε θαη ζηε ζπζηεκαηηθή θαη απνηειεζκαηηθή ηνπ ιεηηνπξγία. Πξνηείλνπκε, ινηπφλ φζν γίλεηαη πεξηζζφηεξν δηδαθηηθφ πιηθφ, θαζεκεξηλή ελεκέξσζε κε ηα λεφηεξα ηνπ ζρνιείνπ θαη δεκηνπξγία on-line αζθήζεσλ. ια ηα παξαπάλσ κε ηελ ελεξγή ζπκκεηνρή θαη ζπλεξγαζία εθπαηδεπηηθψλ θαη καζεηψλ. ζν αθνξά ηελ ηέρλε ηεο γιψζζαο πξέπεη λα νξηζηεί σο κηα δηεπξπλφκελε ζεηξά επηθνηλσληαθψλ δεμηνηήησλ, θαη ε γισζζηθή δηδαζθαιία πξέπεη λα αξρίζεη λα πεξηιακβάλεη ηε ρξήζε πνηθίισλ κέζσλ. Ο ξφινο ηεο γισζζηθήο δηδαζθαιίαο είλαη λα δηδάμνπλ ηα παηδηά λα επηθνηλσλνχλ απνηειεζκαηηθά. Θα είλαη απαξαίηεην λα ηνπο δηδάμνπλ πψο λα επηιέμνπλ ην πην απνηειεζκαηηθφ κέζν γηα ηε δνπιεηά θαη λα ην αμηνπνηήζνπλ. Ο Πιάησλαο, ηφληδε απφ ηφηε φηη ζηε δηδαζθαιία ησλ παηδηψλ πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνχληαη ηα πην ηζρπξά εξγαιεία πνπ είλαη δηαζέζηκα. χκθσλα κε ηελ πξαθηηθή ηεο αλάπηπμεο θαηλνηνκηψλ κε έξεπλα δξάζεο, δελ είλαη πιένλ κφλν νη εμσηεξηθνί εξεπλεηέο πνπ παξάγνπλ ην ζεσξεηηθφ ππφβαζξν ηεο εθπαηδεπηηθήο θαηλνηνκίαο, κε βάζε ην νπνίν δηακνξθψλεηαη ε θαηλνηφκνο πξαθηηθή. Μπνξνχλ θαη νη ίδηνη νη εθπαηδεπηηθνί σο εξεπλεηέο ακθηζβεηψληαο έκπξαθηα ην ηξίπηπρν Έξεπλα Αλάπηπμε Γηάρπζε λα αλαιακβάλνπλ ηελ επζχλε ηεο αιιαγήο. Οη εθπαηδεπηηθνί πξέπεη λα παίμνπλ ελεξγφ ξφιν ζηε δηακφξθσζε ησλ ζηφρσλ φζν θαη ησλ κέζσλ ηεο εξγαζίαο ηνπο. Απφ ηελ πιεπξά ηνπ θάζε εθπαηδεπηηθνχ απηφ ζεκαίλεη φηη ε δηαδηθαζία θαηαλφεζεο θαη βειηίσζεο ηεο δνπιεηάο ηνπ πξέπεη λα αξρίδεη απφ ηνλ θξηηηθφ ζηνραζκφ ζρεηηθά κε ηηο πξνζσπηθέο ηνπ εκπεηξίεο θαη φηη ην είδνο ηεο ζνθίαο ε νπνία πξνέξρεηαη απνθιεηζηηθά απφ ηηο εκπεηξίεο ησλ άιισλ είλαη αλεπαξθέο, θαη κεξηθέο θνξέο αθφκε θαη παξαπιαλεηηθφ (Winter 1989). Αθφκε θαη ζηελ πεξίπησζε πνπ ε θαηλνηνκία ζρεδηάδεηαη θεληξηθά, απφ ην ΤΠΓΒΜΘ, ε αμηνπνίεζε ηεο έξεπλαο δξάζεο κπνξεί λα δηαζθαιίζεη ηελ ελεξγφ εκπινθή ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζηελ αλάπηπμε ηεο θαηλνηνκίαο θαη λα ζπκβάιεη ζηελ επηηπρή έθβαζή Σελίδα 229

230 ηεο. Δθφζνλ κάιηζηα κπνξνχλ λα παξεκβαίλνπλ θαη νη ίδηνη θαη λα αλακνξθψλνπλ ην πξφγξακκα απηφ, πξνβάιινπλ κηθξφηεξεο αληηζηάζεηο ζηελ αιιαγή ησλ δεδνκέλσλ παγησκέλσλ θνηλσληθψλ ζρέζεσλ, πνπ αλακθηζβήηεηα απηφ πξνθαιεί. Έηζη αίξνληαη ζε θάπνην βαζκφ νη παξάγνληεο πνπ παξαδνζηαθά δξνπλ αλαζηαιηηθά ζηελ πηνζέηεζε αιιαγψλ ζην πεξηβάιινλ ηνπ ζρνιείνπ. Απαξαίηεηε πξνυπφζεζε γηα ηε δεκηνπξγία ελφο ηέηνηνπ ζπλεξγαηηθνχ πιαηζίνπ κεηαμχ εμσηεξηθψλ παξαγφλησλ θαη εθπαηδεπηηθήο θνηλφηεηαο είλαη λα κελ επηβιεζεί ε θαηλνηνκία σο έλα πξντφλ ζηελ ηειηθή ηνπ κνξθή, αιιά λα παξνπζηαζηεί σο δηαδηθαζία πνπ κέζσ ηεο έξεπλαο δξάζεο δηαξθψο αλαπηχζζεηαη θαη αλαλεψλεηαη. Δπηπιένλ, ε έξεπλα δξάζεο κπνξεί λα θαλεί ηδηαίηεξα επσθειήο θαηά ηελ εηζαγσγή θαηλνηνκηψλ ζηελ εθπαίδεπζε, γηαηί θαηά ηε δηαδηθαζία απηή πξνθχπηεη ηφζν ε αλάγθε γηα ζπιινγηθφηεηα θαη γηα αλάπηπμε ζπλεξγαζηψλ κεηαμχ ησλ εκπιεθνκέλσλ φζν θαη ε απαίηεζε γηα πηνζέηεζε κηαο δηεξεπλεηηθήο ζηάζεο απφ ηελ πιεπξά ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Μηα ηέηνηα αληίιεςε αλνίγεη ην δξφκν ζε λέεο κνξθέο επηθνηλσλίαο αλάκεζα ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο: δπλακηθά δίθηπα κέζσ ηεο δηαδηθηπαθήο ηερλνινγίαο πνπ βνεζνχλ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο λα αλαιάβνπλ ππεχζπλε δξάζε θαη πξσηνβνπιία ζηε ζέζε ηεο παζεηηθήο απνδνρήο θαη ηεο αβεβαηφηεηαο. Ζ πξαθηηθή απηή ζηεξίδεηαη ζηελ αλάπηπμε κηαο πην δπλακηθήο θνπιηνχξαο κάζεζεο, ζχκθσλα κε ηελ νπνία ππάξρνπλ πξσηνβνπιίεο ζε ηνπηθφ επίπεδν πνπ πξέπεη λα ζηεξηρζνχλ θαη φρη λα αλαθνπνχλ απφ επηβαιιφκελεο αιιαγέο (Καηζαξνχ & Σζάθνο, 2003: 184). Ο εθπαηδεπηηθφο πξέπεη λα δξάζεη πεξηζζφηεξν απηφλνκα, λα ρξεζηκνπνηήζεη αιιά θαη λα επεθηείλεη ηελ πξαθηηθή ηνπ ζνθία, λα ζπλδέζεη ηελ εθπαηδεπηηθή έξεπλα θαη ζεσξία κε ηελ εθπαηδεπηηθή πξάμε, λα αλαιάβεη πξσηνβνπιίεο θαη παξάιιεια ηελ επζχλε ησλ απνθάζεσλ ηνπ. «Καη ζε έλα πην δηεπξπκέλν ζπιινγηθφ επίπεδν λα εληαρζεί ζε δίθηπα εθπαηδεπηηθψλ πνπ ζα επηδηψμνπλ ηελ αιιαγή ηνπ ζρνιείνπ θαη ηε βειηίσζε ηεο παξερφκελεο εθπαίδεπζεο. Έηζη ίζσο δεκηνπξγεζεί θαη απφ ηα πξάγκαηα πιένλ ην θιίκα πνπ ζα καο επηηξέςεη λα ππεξβνχκε ηελ αληίιεςε φηη κηα εθπαηδεπηηθή έξεπλα ζηνρεχεη ζηνλ έιεγρν ηεο εθπαηδεπηηθήο πξαγκαηηθφηεηαο. Σν θίλεκα απηφ ίζσο ηφηε πξνβάιεη ην ελαιιαθηηθφ εξεπλεηηθφ παξάδεηγκα πνπ ππαθνχεη ζε δηαθνξεηηθνχο θαλφλεο επηζηεκνινγηθήο λνκηκφηεηαο θαη πξνάγεη παξάιιεια ηελ πξαθηηθή ρξεζηκφηεηα σο ζεκαληηθφ απνηέιεζκα ηεο εξεπλεηηθήο δηαδηθαζίαο» (Καηζαξνχ & Σζάθνο, 2003: ). Σελίδα 230

231 Ζ θαηαλφεζε ησλ πιενλεθηεκάησλ θαη ησλ πεξηνξηζκψλ ηεο εθαξκνζκέλεο έξεπλαο δξάζεο απνηειεί έλα νπζηαζηηθφ ζεκέιην πάλσ ζην νπνίν ζα πξνβάινπκε ηελ έξεπλα δξάζεο σο ην κέζν γηα ηε δεκηνπξγία ζηνραζηηθψλ επαγγεικαηηψλ. Ζ έξεπλα - δξάζε πξέπεη λα ηεζεί ζηελ ππεξεζία κηαο εθαξκνζκέλεο παηδαγσγηθήο, ε νπνία θχξην κέιεκά ηεο ζα έρεη ηελ πξαγκάησζε ησλ «ζέισ» ηεο, ζπκβάιινληαο απνθαζηζηηθά ζηε δεκηνπξγία ελφο ίζνπ ζρνιείνπ γηα άληζα παηδηά, ην νπνίν ζα θαιιηεξγεί ηηο ηδηαίηεξεο θιήζεηο θαη ηα ελδηαθέξνληά ηνπο ζ έλα πλεχκα ζπλεξγαζίαο, ακνηβαηφηεηαο θαη ελφηεηαο πνπ ζα ηνπο δηεπθνιχλεη λα νηθνδνκήζνπλ ζθαηξηθά θξηηήξηα γηα λα ιακβάλνπλ πγηείο απνθάζεηο ζην παξφλ θαη ζην κέιινλ ηνπο σο απξηαλνί Πνιίηεο. Σελίδα 231

232 Δπίινγνο Γηα λα κπνξέζνπκε λα αληαπνθξηζνχκε ζην θάιεζκα ηεο θνηλσλίαο γηα «βαζηθφ αιθαβεηηζκφ θαη κεηαθέξζηκεο δεμηφηεηεο γηα φινπο», δελ είλαη ηφζν ζεκαληηθφ λα εζηηάζνπκε ζηελ αλάπηπμε λέσλ εθπαηδεπηηθψλ ηερλνινγηψλ. Δίλαη πνιχ ζεκαληηθφ λα αλαπηχμνπκε κεραληζκνχο εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο νη νπνίνη λα ελζαξξχλνπλ ηελ επηλφεζε, λα ζηεξίδνπλ θαη λα δηεπξχλνπλ πεξηπηψζεηο επηηπρνχο πξαθηηθήο, λα εληνπίδνπκε πξνβιήκαηα θαη λα αλαδεηθλχνπκε ιχζεηο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηνλ πεηξακαηηζκφ θαη ηε ζηαδηαθή βειηίσζε, λα πξνζδηνξίζνπκε ηε ινγνδφηεζε σο κεραληζκφ απηναμηνιφγεζεο. Σφηε νη ΣΠΔ ζα καο δψζνπλ ηα εξγαιεία γηα λα επηθέξνπκε νπζηαζηηθή εθπαηδεπηηθή κεηαξξχζκηζε, γηα λα αιιάμνπκε απηφ πνπ θάλεη ν εθπαηδεπηηθφο φηαλ πξνγξακκαηίδεη, πινπνηεί θαη αμηνινγεί ηε δηδαζθαιία ηνπ, θαη απηφ πνπ θάλεη ν καζεηήο γηα λα βειηηψζεη ηνλ εαπηφ ηνπ, λα νηθνδνκήζεη λφεκα θαη λα αλαπηχμεη εθείλεο ηηο δεμηφηεηεο πνπ καο επηηξέπνπλ λα ζθεθηφκαζηε δεκηνπξγηθά, λα ιχλνπκε πξνβιήκαηα θαη λα αληηκεησπίδνπκε απξφβιεπηεο θαηαζηάζεηο (Ρεηάιεο, 2005). Ο ζρεδηαζκφο θαη ε πινπνίεζε παξφκνησλ εξεπλψλ - δξάζεο, κε θαιή ζεσξεηηθή θαη πξαθηηθή γλψζε, πνπ ιακβάλνπλ ππφςε ην ζρνιηθφ θαη ην θνηλσληθφ πεξηβάιινλ ηνπ καζεηή, ηε ζεηηθή ζηάζε θαη δηάζεζή ηνπ, ηε δεκηνπξγηθή θαη ηελ θξηηηθή ζθέςε θαη ηελ ελεξγνπνίεζή ηεο κέζα απφ ζπδεηήζεηο θαη δξαζηεξηφηεηεο, έρνπλ ηελ δπλαηφηεηα λα ζηεξίμνπλ ηελ πξννπηηθή ελφο απνηειεζκαηηθφηεξνπ ζρνιείνπ. Λέγνληαο απνηειεζκαηηθφηεξν ζρνιείν ελλννχκε ην ζρνιείν πνπ ζεκειηψλεηαη ζηηο αλζξψπηλεο ζρέζεηο, ηε ζπλεξγαηηθφηεηα, ηε κεγαιχηεξε δηάξθεηαο εθπαίδεπζεο (δηά βίνπ) θαη ηελ εμάιεηςε ησλ αηηηψλ ησλ καζεζηαθψλ πξνβιεκάησλ πνπ ζηεξνχλ απφ ηνπο καζεηέο θαη ηνλ εθπαηδεπηηθφ ην δηθαίσκα ηεο ραξάο ηνπ επηηεχγκαηνο θαη ηεο πνηφηεηαο ηεο εξγαζίαο ηνπο. «Τν εθπαηδεπηηθό πιηθό, όζν κειεηεκέλν θη αλ είλαη, νπδέπνηε ζα πξαγκαηνπνηήζεη κόλν ηνπ ηνπο ζηόρνπο καο. Βειηηώλεηαη ην πεξηερόκελν ησλ καζεκάησλ γηα ηνπο πξνηθηζκέλνπο καζεηέο, δελ ιύλεηαη, όκσο, ην πξόβιεκα γηα ηελ επξεία, απνιύησο ζεβαζηή, πιεηνλόηεηα ησλ καζεηώλ. Τν λα "καζηνξεύνπκε" λέα εθπαηδεπηηθά πιηθά ρσξίο λα δεκηνπξγήζνπκε ηηο πξνϋπνζέζεηο... απνξξνθά ζπλερώο ηεξάζηηα πνζόηεηα ρξόλνπ θαη ρξεκάησλ, ρσξίο λα νδεγεί ζε πξόνδν: παξακέλνπκε αθξηβώο ζηελ ίδηα θαηάζηαζε» A. Arons (1992) Σελίδα 232

233 Α. Ξελόγισζζε Βηβιηνγξαθία Abdelaziz, A. (August 2004), Information Literacy for Lifelong Learning, IFLA General Conference, Buenos Aires, Argentina, θείκελν δηαζέζηκν ζην (29/03/2011). ACRL. 2001,Objectives for Information Literacy Instruction: A Model Statement for Academic Librarians (29/03/2011). Aladwani A.M., Palvia P.C. (2002). Developing and validating an instrument for measuring user-perceived web quality, Information & Management. ALA (American Library Association). (2004). Collaborative Approaches to Information Literacy in the Sciences, 4.cfm (29/03/2011). Alexander, S. (1996). Teaching and Learning on the World Wide Web. Δηζήγεζε ζην ζπλέδξην Ausweb95 ζηε δηεχζπλζε (03/01/2011) Allport, G. (1954/1979). The nature of prejudice, Cambridge, MA: Addison- Wesley. Altrichter, H., Posch, P., et. al. (2001).Οη εθπαηδεπηηθνί εξεπλνύλ ην έξγν ηνπο: Μηα εηζαγσγή ζηηο κεζόδνπο έξεπλαο δξάζεο, Αζήλα: Μεηαίρκην. Anderson, M. and Jackson, D. (2000). Computer systems for distributed and distance learning, Journal of Computer Assisted Learning. Angeli, C., Valanides, N., & Bonk, C.J. (2003). Communication in a web-based conferencing system: the quality of computer-mediated interactions. British Journal of Educational Technology. Arons A. (1992). Οδεγόο δηδαζθαιίαο ηεο Φπζηθήο, (κεηάθξαζε A. Βαιαδάθεο) Αζήλα: Σξνραιία. Asley H. Philips, The effects of student-centered, technology-based instruction on the intrinsic motivation of secondary students, Έξεπλα κε επίθεληξν ηελ εζσηεξηθή παξαθίλεζε, ή θίλεηξν πνπ πξνέξρεηαη απφ έλα γλήζην ελδηαθέξνλ γηα κάζεζε απφ ηελ πιεπξά ηνπ καζεηή 1. (17/09/2010) Astleitner, H., & Keller, J. M. (1995). A model for motivationally adaptive computer-assisted instruction. Journal of Research on Computing in Education, 27(3). Academic Search Premier (27/01/2005). Athanasou, James. (1999). A framework for evaluating the effectiveness of technology assisted learning, Virtual University Journal. Barger, Jorn (1997). "Review of Hayman, David; Slote, Sam, Genetic Studies in Joyce, 1995". James Joyce Quarterly 34 (3): Barki H., Hardwick J. (1994). Measuring user participation, user involvement, and user attitude, MIS Quarterly. Σελίδα 233

234 Barton, D. & Hamilton,M. (2000).Literacy Practicies, in Situated Literacies.Reading and Writing in Context, London: Routledge. Bauer C., and Scharl. A. (2000). Quantitative evaluation of web site content and structure, Internet Research. Baym, N. (1995). Interpreting soap operas and creating community: Inside a computer-mediated fan club, Journal of Folklore Research. Baynham, M. (2002). Πξαθηηθέο γξακκαηηζκνύ, Αζήλα: Μεηαίρκην. Besser, H., and Donahue, S. (1996). Introduction and overview: Perspectives on distance independent education, Journal of the American Society for Information Science. Bodi, S Critical thinking and bibliographic instruction: the relationship. Journal of Academic Librarianship. Bramley, P. (1999). Evaluating effective management learning, Journal of European Industrial Training. Bruce, C Information literacy as a catalyst for educational change: α background paper. White Paper prepared for UNESCO, the U.S. National Commission on Libraries and Information Science, and the National Forum on Information Literacy, for use at the Information Literacy Meeting of Experts, Prague, The Czech Republic, (29/03/2011). Bruffe, K. (1986). «Social construction language, and the authority of Knowledge», College English. Brusilovsky, P. (2001). Adaptive hypermedia, User modelling and user adaptive interaction. Brusilovsky, P. (2003). «Adaptive and Intelligent Web-based Educational Systems», International Journal of Artificial Intelligence in Education. Bush, T. (1999). The vanishing boundaries: The importance of effective external relations. In J. Lumpy & N. Foskett (Eds.), Managing external relations in schools and colleges. London: Paul Chapman. Carrier J. P. & Αζιαλίδνπ. (2004). Θεσξεηηθέο Πξνζεγγίζεηο γηα ηελ Αλάιπζε ησλ ΜΜΔ, Αζήλα: Σππσζήησ. Carr, W. and Kemmis, S. (1993). Action Research in Education. Hammersley, M.(Ed.), Controversies in Classroom Research, London: Open University Press. Carr, W. and Kemmis, St. (1986). Becoming Critical: Education, knowledge and action research, London: The Falmer Press. Cohen, M., Riel, M. (1989). The Effects of distant audiences on students writing. American Educational Research Journal. Cohen, L., Manion, L. (1994). Μεζνδνινγία Δθπαηδεπηηθήο Έξεπλαο, Αζήλα: Μεηαίρκην. Σελίδα 234

235 Conrad, D. (2002). Engagement, excitement, anxiety and fear: Learners experiences of starting an online course. The American Journal of Distance Education. Cumming, J. A., Bonk, C. J., & Jacobs, F. R. (2002). Twenty-first century college syllabi options for online communication and interactivity. The Internet and Higher Education. Cutler, R.H. (1995). Distributed presence and community in cyberspace, Interpersonal Computing and Technology: An Electronic Journal for the 21st Century, (10/01/2011) David De Vaus. (2008). Αλάιπζε Κνηλσληθώλ Γεδνκέλσλ, επηκ. Κπξηαδή Νφηα, Αζήλα: Διιεληθά Γξάκκαηα Α.Δ. Deaney, R., Ruthven, K., and Hennessy, S. (2003). Pupil perspectives on the contribution of information and communication technology to teaching and learning in the secondary school. Research Papers in Education 18(2). (27/01/2011). Delone W.H., McLean E.R. (1992). Information systems success: the quest for the dependent variable, Information Systems Research. Derek, A. and R. Tanniru. (2000). Analysis of customer satisfaction data. Milwaukee: American Society for Quality Press. Dewey, J. (1916/1966). Democracy and Education, New York: Macmillan. DiMauro, V. & Gal, S. (1994). The use of telecommunications for reflective discourse of science teacher leaders, Journal of Science Education and Technology, /reflective.html (05/01/2011) Ebbutt, D. (1985). Educational Action research: some general concerns and specific quibbles, in: Burgess, R. (ed.) Issues in Educational Research, London: Falmer Press. Ein-Dor P., Segev E. (1978). Organizational context and success of management information systems, Management Science. Elsasser-Steiner,N. & V. John-Steiner. (1993). An Interactionist Approach to Advancing Literac. New York: Mc Graw-Hill. Elliott, J. (1991). Action Research for Educational Change. Milton Keynes and Philadelphia: Open University Press. Elliot, J. and Adelman C. (1996). Professional development through Action Research in Educational Settings, London: The Falmer Press. Elliott, J. (1996). Contribution to seminar. The personal experience of action research, American Educational Research Association Conference, New York, April. European Commission. (2000). A memorandum on lifelong learning. Brussels: European Commission. Fisher, G. (1984). The social effects of computers in education. Electronic Learning. Fung R.Y.K., Pereira A.C., Yeung W.H.R. (2000). Performance evaluation of aweb-based information system for laboratories and service centres, Logistics Information Management. Galton, M., Williamson, J. (1992). Group work in the primary classroom. London: Routledge. Σελίδα 235

236 Garber, D. (2004). Growing virtual communities. International Review of Research in Open and Distance Learning, technote4.html (05/01/2011). Gee, J-P. (1993). What is Literacy?, New York: Mc Graw-Hill. Good, T. and Brophy, J. (2000). Looking in classrooms, New York: Longman. Gordin, D., Gomez, L., Pea, R., Fishman, B. (1996). Using the World Wide Web to Build Learning Communities in K-12. Journal of Computer-Mediated. Gunawardena, C. N. (1995). Social presence theory and implications for interaction and collaborative learning in computer conferences. International Journal of Educational Telecommunications. Ζ. Fitzek W.Salber. (1996). Gestaltpsychologie, W.B., Darmstadt. Hall R. and Hickman L. (1999). Imagic and Textual Components of Web Page Design: The role of Gender in Subjective Ratings, Virtual University Journal. Hallet, K. & Cummings, J. (1997). The virtual classroom as authentic experience: Colaborative, problem-based learning in a WWW environment. Competition- Connection-Collaboration: Proceedings of the Annual Conference on Distance Teaching and Learning, Madison, WI: University of Wisconsin-Madison. Harasim, L. (1995). Networlds: Networks as social space, in L. Harasim (Ed.) Global networks: Computers and international communication. Thousand Oaks, CA: Sage. Hargadon, Steve, (2009a). Educational Networking: The important role Web 2.0 will play in education. (17/01/2011). Hargadon, S. (2009b). MERLOT MIC August 2009 Presentation: Educational Networking: The Role of Social Networking in Education. (16/11/2010) Hare, A.P. & Davies, M. F. (1994). Social interaction, in A.P. Hare, H.H. Blumberg, M.F. Davies & M.V. Kent (Eds.) Small group research: A handbook (pp ), Norwood, NJ, Ablex. Hargadon, S. (2009c). Educational Networking. (16/11/2010) Hallet, K. & Cummings, J. (1997). The virtual classroom as authentic experience: Colaborative, problem-based learning in a WWW environment. Competition- Connection-Collaboration: Proceedings of the Annual Conference on Distance Teaching and Learning, Madison, WI: University of Wisconsin-Madison. Harre, R. (1984). Personal Being: A Theory of Individual Psychology. Cambridge: Harvard University Press. Hartnell-Young, E. & Heym, N. (2008). How mobile phones help learning in secondary schools. Coventry: Becta. Hasan, R. (2006). Γξακκαηηζκόο, θαζεκεξηλή νκηιία θαη θνηλσλία ζην Γξακκαηηζκφο, θνηλσλία θαη εθπαίδεπζε, (2006), Δπηινγή θεηκέλσλ: Υαξαιακπφπνπινο, Α., Ηλζηηηνχην Νενειιεληθψλ ζπνπδψλ,( Ίδξπκα Μαλφιε Σξηαληαθπιιίδε), ΑΠΘ, Θεζζαινλίθε. Hiltz, S.R. & Wellman, B. (1997). Asynchronous learning networks as a virtual classroom, Communications of the ACM. Holly, M.L. (1989). Writing to Grow: keeping a personal-professional journal. Postmouth, New Hampshire: Heinemann. Σελίδα 236

237 Holt, D. and Rennie, J. (1995). Cooperative learning: A response to linguistic and cultural diversity, New York: Delta Systems. Honey, M., & Henriguez, A. (1993). Telecommunications and K-12 Education: Findings from a National Survey. NY: Center for Technology in Education, Bank Street College of Education. Hong, S., & Kim, J. (2004). Architectural criteria for website evaluation: Conceptual framework and empirical validation. Behavior & Information Technology. House, J. D. (2003). The motivational effects of specific instructional strategies and computer use for mathematics learning in Japan: Findings from the third international mathematics and science study. International Journal of Instructional Media. Academic Search Premier (20/01/2011). Illeris, H. (2004): Educations of Vision. Relational Strategies in Visual Culture, Nordisk Pedagogik. Ives B., Olson M.H. (1984). User involvement and MIS success: a review of research, Management Science. Ivory, M.Y., Hearst, M.A. (2001). The state of the art in automated usability evaluation of user interfaces. ACM Computing Surveys. Iwaarden J. van, T. van der Wiele, L. Ball, and R. Millen (2004). Perceptions about the quality of web sites: A survey amongst students at Northeastern University and Erasmus University, Information and Management. Johnson, Johnson and Holubec (1990). Circles of Learning. Cooperation in the Classroom. Edina, Minn.: Interaction Book Company. Jonnson, D. and Johnson,R. (1994a). Learning together and alone, Boston: Ally and Bacon. Jonnson, D. and Johnson,R. (1994b). «Learning together», in S. Sharan, Handbook of cooperative learning methods, Westport, CN: Greenwood Press. Jonhson, R.T., Johnson D.W., & Stanne, M. B. (1995). Effects of cooperative, competitive, and individualistic goal structures on computer-assisted instruction. Journal of Education Psychology. Kanuka, H. & Anderson, T. (1998). On-line interchange, discord, and knowledge construction, Journal of Distance Education. Kemmis, St. & McTaggart, R. (1988). The Action Research Planner, Victoria: Deakin University Press. Kemmis, S. and Wilkinson, M. (1998). Participatory action research and the study of practice. In B. Atweb, S. Kemmis and P. Weeks, Action Research in Practice. Partnerships for social juctice in education, London: Routledge. Kerka, Sandra. (1996)."Distance Learning, the Internet, and the World Wide Web." ERIC Digest. Khan, B. (1998). Web based instruction (WBI): An introduction, ICEM. Kinzer, C., & Leu, D.J. (1997). The challenge of change: Exploring literacy and learning in electronic environments. Language Arts. Kostaras, N., Xenos, M. (2007). Assessing Educational Web-site Usability using Heuristic Evaluation Rules, Hellenic Open University, School of Sciences & Technology, Patras, Greece. Σελίδα 237

238 Korpela, J., and Lehmusvaara A. (1999). A customer-oriented approach to warehouse network evaluation and design, International Journal of Production Economics. Koulountzos, V. & Seroglou, F. (2007a). Designing a Web-based Learning Environment: The Case of ATLAS. Paper presented at IMICT 2007 Conference Informatics, Mathematics and ICT: a golden triangle, June 2007, Boston. Koulountzos, V. & Seroglou, F. (2007b). Web-based Learning Environments and Teacher Training in Science Literacy. Paper presented at ITET 2007 and ETLLL 2007 Joint Work-ing Conference Information Technology for Education and Training, September 2007, Prague. Kowch, E. & Schwier, R. (1997). Characteristics of technology-based virtual learning communities, tm (03/01/2011) Kreijns K., Kirschner P., Jochems W. (2002): The sociability of computersupported collaborative learning environment. Educational Technology & Society. Kress, G. (1994). Learning to write, London: Routledge. Kress G. and van Leeuwen, T. (1996), Reading Images. The grammar of visual design, London: Routledge. Lamouroux, M. (2006). Ση είλαη ε πιεξνθνξηαθή παηδεία. Σπλεξγαζία, 1. Γηαζέζηκν ζην δηθηπαθφ ηφπν: (29/03/2011). Lapachet, Jaye A. H. (1994). Virtual communities in education: taking the learning out of the classroom, students/jaye/jaye_final.html (03/01/2011) Leping, L. D., & Johnson, L. (2005). Web-based resources and applications: Quality and influence. Computers in the Schools. Levy, P., (1999). Γπλεηηθή Πξαγκαηηθόηεηα. Η Φηινζνθία ηνπ Πνιηηηζκνύ θαη ηνπ Κπβεξλνρώξνπ. Κξηηηθή. Lewin, K. (1951). Field Theory in social science, New York: Harper. Lincoln, Y., & Guba, E. (1985). Naturalistic inquiry. New York: Sage. Losavio, F (2002). Quality Models to Design Software Architecture, Journal of Object Technology. Marks, H. M., & Nance, J. P. (2007). Contexts of accountability under systematic reform: Implications for principal influence on instruction and supervision. Educational Administration Quarterly. McConnell, D. (1994). Implementing computer supported cooperative learning, Kogan Page Limited, London. McKenzie, J. (1997, January). Why in the world wide web? Technology & Learning, from (03/03/2011) McLaughin, M., Osborne, K. & Smith, C. (1995). Standards of conduct on usenet. In S. Jones (Ed.) Cybersociety: Computer-mediated communication and community. Thousand Oaks, CA, Sage. McNiff, J. (1995). Action Research for Professional Development, London: Hyde Publications. Σελίδα 238

239 McNiff, J. (1999). Action Research: Principles and Practices, London: Routledge. McNiff, J., Lomax, P. and Whitehead J., (2003). You and your action research project, London: RoutledgeFalmer. Mercer, N. (1995). The guided construction of Knowledge, Clevedon, UK: Multilingual Matters. Mevarech, Z. R., Stern, D., & Levita, I. (1987). To cooperate or not to cooperate in CAI: That is the question. Journal of Educational Research. Miles, M.B. & Huberman, A.M. (1996). Qualitative Data Analysis. Thousand Oaks CA: Sage Publications. Misanchuk M. & Anderson T. (2000). Building community in an online learning environment: communication, cooperation and collaboration. Presented at Mid- South Instructional Technology Conference Murfreesboro, TN. Moebius, W. (1986). Introduction to Picturebook Codes. Word & Image. Mohr, M.M. and MacLean, M.S. (1987). Working Together: a guide for teacherresearchers, Urbana: National Council of Teachers of English. Moller, L. (1998). Designing communities of learners for asynchronous distance education, Educational Technology Research and Development. Morgan, C. & Tam, M. (1999). Unravelling the complexities of distance education student attrition. Distance Education. Moustakis V., C. Litos, A. Dalivigas, and L. Tsironis (2004). Website assessment criteria, Proceedings of International Conference on Information Quality, Boston: MIT. Moustakis V., Tsironis L. and Litos C. (2006). A model of website quality assessment, Quality Management Journal. National Research Council Committee on Information Technology Literacy. (1999). Being fluent with information technology. Washington, DC: National Academy Press. Nielsen, J. & Mark, R. L. (1994). «Usability Inspection Methods», John Willey, NY. Nielsen, J. (2002). Designing Web Usability: The Practice of Simplicity, New Riders Publishing, Indianapolis. Northrup, P. T. (2001). A framework for designing interactivity into Web-based instruction. Educational Technology. North, Barrie M., (2009). Οδεγόο ηνπ Joomla!1.5: θαηαζθεπή ελόο επηηπρεκέλνπ website πνπ βαζίδεηαη ζην Joomla!,κηθξ. Κνπηζνθέξα Διπίδα, Αζήλα: Παπαζσηεξίνπ. Okey, J. R. & Majer, K. (1976). Individual and small-group learning with computer-assisted introduction. Audio-visual Communication Review. Oplatka, I., & Hemsley-Brown, J. (2004). The research on school marketing, current issues and future directions. Journal of Educational Administration. Oren, A., Nachmias, R., Mioduser, D. & Lahav, O. (2000). Learnet-A model for virtual learning communities in the world wide web, International Journal of Educational Telecommunications. Pattison-Gordon, L. (1998). Best practices in collaborative technology, unpublished manuscript, Available at (03/01/2011) Σελίδα 239

240 Perrone, C., Repenning, A., Spencer, S., Ambach, J., (1996). Computers in the Classroom: Moving from Tool to Medium. Journal of Computer-Mediated Communication. Σν θείκελν ηνπ δηαηίζεηαη θαη ζε ειεθηξνληθή κνξθή ζηε δηεχζπλζε: (05/01/2011) Piaget, J. (1950). The phychology of intelligence, London: Routledge and Kegan Paul. Preece J., Rogers Y., Sharp H., Benyon D., Holland S., Carey T. (1994). Human Computer Interaction, Addison-Wesley, Wokingham, UK. Preece, J. (2000). Online communities: Designing usability, supporting sociability, New York, J. Wiley & Sons. Pringle, R.M. (2002) Developing a community of learners: Potentials and possibilities in web mediated discourse, Contemporary Issues in Technology and Teacher Education 2 (2), iss2/currentpractice/article2.cfm (06/02/2011) Raskin, J. (1999) There is no such thing as information, Information Design. MIT Press, Cambridge, MA. Reber, R. (2005). Assessing motivational factors in educational technology: The case study of building a web site as a course assignment. British Journal of Educational Technology. 36(1). Professional Development Collection at the University of Georgia (12/03/2011), Athens, Ga. Reed, M. (1996). Assessing the impact of computer-based writing instruction. Journal of Research on Computing in Education. Reinking, D. (1994). Reading and writing with computers. In D.J. Leu & C. Kinzer (Eds.), Multidimensional aspects of literacy research, theory, and practice (43rd yearbook of the National Reading Conference, pp ). Rochester, NY: National Reading Conference. Rheingold, H. (1993). The Virtual Community: Homesteading on the Electronic Frontier, New York, Harper Collins. Riddle, E.M. (1995). Communication through multimedia in an elementary classroom. East Lansing, MI: National Center for Research on Teacher Learning. (ERIC Document Reproduction Service No. ED ). Riel, M. (1996). The Internet: A land to settle rather than an ocean to surf and a new "place" for school reform through community development, Available at articles/ netasplace.html (16/03/2011) Robins D., Kelsey S. (2002). Analysis of Web-based information architecture in a university library: navigating for known items, Information Technology and Libraries. Rogers A. (1999). Η εθπαίδεπζε ησλ ελειίθσλ, Αζήλα: Μεηαίρκην Roth, W-M. (1998). Designing communities, Dordrecht: Kluwer Academic Rovai, A. P. (2002). Development of an instrument to measure classroom community. Internet and Higher Education Sanacore, J. (1997). Promoting lifetime literacy through authentic self-expression and intrinsic motivation. Journal of Adolescent & Adult Literacy. Sarapuu, T., & Adojaan, K. (1999). Usage of educational web pages to develop students higher order thinking skills. Society for Information Technology & Teacher Education International Conference, San Antonio, Texas. (19/01/2011) Σελίδα 240

241 Schrage, M. (1990) Shared Minds: The New Technologies of Collaboration, New York, Random House. Schwier, R.A. (2001). Catalysts, emphases and elements of virtual learning communities: Implications for research and practice, Quarterly Review of Distance Education. Schwier, R. (2002). Shaping the metaphor of community in online learning environments, Unpublished Manuscript, University of Saskatchewan. Selim, H. M. (2003). An empirical investigation of student acceptance of course websites. Computer and Education. Sewak S., Wilkin N., Bentley J., Smith M. (2005). Direct-to-consumer advertising via the Internet: The role of Web site design, Research in Social and Administrative Pharmacy. Sharan, S. (1990). Cooperative learning: theory and research, Praeger, New York. Shedro N. (2001). Experience design 1, New Riders Publishing, Indianapolis. Sklar, J. (2000). Principles of Web Design. Course Technology, Incorporated, Massachusetts. Slavin, R. E. (1995). Cooperative Learning Theory, Research and Practice. (2 nd ed.) Boston: Allyn & Bacon. Srinivasan A. (1985). Alternative measures of system effectiveness, MIS Quarterly. Stater J. (1995). Teaching History in the New Europe, Council of Europe, Strasbourg. Stenhouse,L. (1975). An Introduction to Curriculum Research and Development, Oxford: Heinemann. Strauss, G. (1967). The Discovery of Grounded Theory. Tarell, P. ( ). Designing Quality School Web Pages ζηελ ειεθηξνληθή δηεχζπλζε (26/04/2011). Theroux, P. (1994). Enhance learning with technology. (13/02/2005). Tobin, M. (1999). Improving student retention through the use of technology. (31/01/2005) Twigg, D. (1997). Operations and production management on the Internet, International Journal of Operations & Production Management. Umberto Eco, (2001). Πώο γίλεηαη κηα δηπισκαηηθή εξγαζία, Αζήλα: λήζνο. UNESCO.(2003). The Prague Declaration, "Towards an Information Literate Society", (29/03/2011). Van Dusen, G.C. (1997). The virtual campus: Technology and reform in higher education, ASHE-ERIC Higher Education Report, Washington, D.C., The George Washington University, Graduate School of Education and Human Development. Viadero, D. (1999). Lighting the flame. Education Week, 18(22).Academic Search Premier. Virkus, S. (2003), Information literacy in Europe: a literature review. Information Research, Vol. 8 No. 4, July 2003, θείκελν δηαζέζηκν ζην informationr.net/ir/8-4/paper159.html (29/03/2011) Virnoche, M.E. & Marx, G.T. (1997). Only connect--e.m. Forster in an age of electronic communication: Computer-mediated association and community networks, Sociological Inquiry. Vora P. (1998). Human factors methodology for designing web sites, in: E. Grose,C. Σελίδα 241

242 Vygotsky, L. (1993). Σθέςε θαη γιώζζα (κηθξ. Α. Ρνδή), Αζήλα: Γλψζε. Vygotsky, L. (1997). Ννπο ζηελ θνηλσλία (κηθξ.. Βνζληάδνπ), Αζήλα: Gutenberg. Wang, S., & Yang, C. (2002). An investigation of a web-based learning environment designed to enhance the motivation and achievement of students in learning difficult mental models in high school science. (31/01/2005) Webb, N. M., (1984). Microcomputer learning in small group: Cognitive requirements and group processes. Journal of Educational Psychology. Wegerif, R. (1998). The Social Dimension of Asynchronous Learning Networks. Journal of Asynchronous Learning Networks, 2(1): Available at: (10/03/2011) Whipple, W.R. (1987). Collaborative learning: recognising it when we see it. Bulletin of the American Association for Higher Education. Winer (2003), What makes a weblog a weblog?, (20/01/2011) Whitaker, L. A. (1998). Human navigation. In C. Forsythe, E. Grose, & J. Ratner (Eds.), Human factors and Web development. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates. Whittaker, S., Issacs, E. & O Day, V. (1997). Widening the net. Workshop report on the theory and practice of physical and network communities, SIGCHI Bulletin. Whitehead, J. (1989). Creating a living educational theory from questions of the kind How do I improve my practice?, Cambridge Journal of Education. Wilson, B. & Ryder, M. (1996). Dynamic learning communities: An alternative to designed instructional systems, Educational Technology Research and Development, Winter, R. (1989). Learning from Experience: Principles and Practice in Action Research, London: Falmer Press. Zhang P., Von Dran G.M. (2002). User expectations and rankings of quality factors in different Web site domains, International Journal of Electronic Commerce. Zurkowski P. (2010). Foundations of Information Literacy: Learning From Paul Zurkowski, Technology Publications, (29/03/2011) Β. Διιελόγισζζε Αβνχξεο, Ν. (2000). Δηζαγσγή ζηελ Δπηθνηλσλία Αλζξώπνπ Υπνινγηζηή. Αζήλα: Γίαπινο. Αβνχξεο, Ν. & Κφκεο Β. (2003). Σύγρξνλε Σπλεξγαζία από Απόζηαζε: δεηήκαηα επηθνηλσλίαο θαη αιιειεπίδξαζεο. ην Α. Ληνλαξάθεο (επηκέιεηα). 2 ν Παλειιήλην πλέδξην Αλνηθηήο θαη Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζεο. Πάηξα. Ατδίλεο, Α. (2006). Δηζαγσγή ζηελ Διιεληθή έθδνζε ζην Smith,F., Καηαλνώληαο ηελ Αλάγλσζε, Δπηκέιεηα-Πξφινγνο: Ατδίλεο Α., Θεζζαινλίθε: Δπίθεληξν. Αιεμίνπ, Π. (1995). Η Πξαθηηθή ηνπ Φξώκαηνο. ΖΒΟ Αλαζηαζηάδνπ, Α., Γεκνπνχινπ, Η., ηνπκπή, Α Η Πιεξνθνξηαθή Παηδεία ζηελ Πξσηνβάζκηα θαη Γεπηεξνβάζκηα Δθπαίδεπζε: Σύληνκε επηζθόπεζε θαη Σελίδα 242

243 πξνηάζεηο 4 ν Παλειιήλην πλέδξην ησλ Δθπαηδεπηηθψλ γηα ηηο ΣΠΔ ζηε χξν, (29/03/2011). Βαξλάβα θνχξα, Σδ. Βεξγίδεο, Γ. (1992). «Ζ πξφιεςε ηνπ ιεηηνπξγηθνχ αλαιθαβεηηζκνχ ζην δεκνηηθφ ζρνιείν: δεκηνπξγία πιαηζίσλ ζηήξημεο γηα παηδηά κε καζεζηαθέο δπζθνιίεο», ζην Σα πξνβιήκαηα δηδαζθαιίαο ηεο πξψηεο γξαθήο θαη αλάγλσζεο, Αζήλα: Διιεληθά Γξάκκαηα. Βαξλάβα-θνχξα, Σδ. (1992). «Γηα έλαλ επηηπρεκέλν αιθαβεηηζκφ ζην ζρνιείν: έξεπλα δξάζεο ζε ζρνιεία ηνπ Βχξσλα», ζην Αιθαβεηηζκφο θαη δηδαζθαιία ηεο κεηξηθήο γιψζζαο, Παλειιήλην πλέδξην,(αλάβπζζνο Αηηηθήο, ), Αζήλα: ΤΠΔΠΘ-ΓΓΛΔ. Γηαλλαθνπιφπνπινο Α & Μαθξήο Σ. (2009). Πξνδηαγξαθέο Δπρξεζηίαο Ιζηνρώξσλ- ππφ έθδνζε, Δξγαζηήξην Νέσλ Σερλνινγηψλ Σκήκαηνο ΔΜΜΔ, Παλεπηζηεκίνπ Αζελψλ. Γηαλλαθνπιφπνπινο Α. & Μαθξήο Σ. (2009). Ηκέξεο Δπρξεζηίαο θαη Πξνζβαζηκόηεηαο - Σρεδηάδνληαο γηα έλαλ Βηώζηκν Κόζκν, Δξγαζηήξην Νέσλ Σερλνινγηψλ Σκήκαηνο ΔΜΜΔ, Παλεπηζηεκίνπ Αζελψλ. Γξφζδνο, η., (1998). Φξεηάδνληαη ηα παηδηά βηβιία κε εηθόλεο; Πεξηνδηθφ ΤΦΔΝ η.1. Γξεγνξηάδνπ Μ., Γφγνπινπ Α., Γνπιή Δ., Γαγδηιέιεο Β., Κφκεο Β., Κνξδάθε Μ., Μηθξφπνπινο Α., Μπαθνγηάλλεο., Παπαδφπνπινο Γ., Πνιίηεο Π., θεθφπνπινο Θ., Σδηκνγηάλλεο Α. (2004). Δξγαζία: «Οη Τερλνινγίεο ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ηεο Δπηθνηλσλίαο ζηελ Δθπαίδεπζε: Υπάξρνπζα Καηάζηαζε Πξνβιήκαηα Πξνηάζεηο». (01/04/2011) Γξεγνξνχδεο. Δ. θαη ίζθνο, Γ. (2000). Πνηόηεηα ππεξεζηώλ θαη κέηξεζε ηθαλνπνίεζεο ηνπ πειάηε, Αζήλα: Δθδφζεηο Νέσλ Σερλνινγηψλ. Γψγνπ, Λ. (1989). «Η έξεπλα-δξάζε ζηελ εθπαίδεπζε. Η επηζηεκνληθή δνκή ηεο έξεπλαο-δξάζεο», Αζήλα: Δθπαηδεπηηθά. Γειεδίλα Κ., Φηεξγηψηε Π. (2008). Φξήζε ηερλνινγηώλ Web 2.0 γηα ηελ ππνζηήξημε ζπλεξγαηηθήο κάζεζεο, Αξηζηνηέιεην Παλεπηζηήκην Θεζζαινλίθεο - Σκήκα Πιεξνθνξηθήο. Γεξβίζεο,. (1998). Οη καζεηέο κηαο ηάμεο σο θνηλσληθή νκάδα θαη ε νκαδνθεληξηθή δηδαζθαιία, Αζήλα: Gutenberg. Εαξβαιά Υ. (2006). Ζ Πιεξνθνξηαθή Παηδεία ζην χγρξνλν Διιεληθφ ρνιείν, 1ν Δθπαηδεπηηθφ πλέδξην κε ζέκα: Σν Διιεληθφ ρνιείν θαη νη πξνθιήζεηο ηεο ζχγρξνλεο θνηλσλίαο, ( ) Θενθηιίδεο Υξ. (1989). Αληαγσληζκόο ζηε ζρνιηθή ηάμε, Παηδαγσγηθή θαη Φπρνινγηθή Δγθπθινπαίδεηα Λεμηθφ, Αζήλα: Διιεληθά Γξάκκαηα. Θενθηιίδεο Υξ. (2002). Γηαζεκαηηθή πξνζέγγηζε ηεο δηδαζθαιίαο, Αζήλα: Γξεγφξεο. Κακαξηλνχ, Γ. (1995). Έξεπλα-δξάζε ζην πιαίζην ηεο Πεξηβαιινληηθήο Δθπαίδεπζεο. ρεδηαζκφο Τινπνίεζε θαη Αμηνιφγεζε ελφο εθπαηδεπηηθνχ πξνγξάκκαηνο Πεξηβαιινληηθήο Δθπαίδεπζεο γηα ηελ ηνπηθή αξρηηεθηνληθή θιεξνλνκηά, αδεκνζ. Γηδαθηνξηθή δηαηξηβή, Παηδαγσγηθφ Σκήκα Γεκνηηθήο Δθπαίδεπζεο Παλεπηζηεκίνπ Παηξψλ, Πάηξα. Καξάκελαο, Η. (2001). «Ηζηνζειίδεο Γεκνηηθψλ ρνιείσλ ζην δηαδίθηπν». Άξζξν πνπ δεκνζηεχηεθε ζην Πεξηνδηθφ χγρξνλε Δθπαίδεπζε ζην ηεχρνο 116. Σελίδα 243

244 Καηεξέινο, Η. (1999). Θεσξία θαη πξάμε ζηελ εθπαηδεπηηθή ζρέζε, Αζήλα: Διιεληθά Γξάκκαηα. Καηζαξνχ Διέλε θαη Σζάθνο Βαζίιεο. (2003). Από ηελ Έξεπλα ζηε Γηδαζθαιία, Αζήλα: αββάια. Κειεζίδεο, Δ. (2001). «Γεκνηηθά Σρνιεία ηεο Διιάδαο: από ηε ζρνιηθή ηάμε ζηνλ θπβεξλνρώξν», Virtual School, The sciences of Education Online, ηφκνο 2, ηεχρε (01/12/2010). Κνδάθνπ-Σζηάξα,. (1997). Δηζαγσγή ζηελ εηθαζηηθή γιώζζα. Gutenberg. Κφθθνο Α. & Ληνλαξάθεο Α. (1998). Αλνηθηή & εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε, ηφκνο Β, Πάηξα: Διιεληθφ Αλνηθηφ Παλεπηζηήκην. Κνιιηάδεο, Δ. (1992). «Σν πξφγξακκα ηεο έξεπλαο δξάζεο γηα ηελ πξφιεςε θαη ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ ιεηηνπξγηθνχ αλαιθαβεηηζκνχ ζηελ Άλσ Διεπζίλα», ζην Αιθαβεηηζκφο θαη δηδαζθαιία ηεο κεηξηθήο γιψζζαο, Παλειιήλην πλέδξην, (Αλάβπζζνο Αηηηθήο, ), Αζήλα: ΤΠΔΠΘ ΓΓΛΔ. Κφκεο, Β. & Μηθξφπνπινο, Α. (2001). Πιεξνθνξηθή ζηελ Δθπαίδεπζε. Πάηξα: EΑΠ. Κφκεο, Β. (2004). Δηζαγσγή ζηηο εθπαηδεπηηθέο εθαξκνγέο ησλ Τερλνινγηώλ ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ησλ Δπηθνηλσληώλ, Αζήλα: εθδ. Νέσλ Σερλνινγηψλ. Κφκεο Β. (Γηγισζζία θαη κάζεζε ζην Γηαδίθηπν: Σν εξσηεκαηνιφγην σο εξγαιείν έξεπλαο ζηηο θνηλσληθέο επηζηήκεο, (18/09/2010) Κνζκίδνπ, Υ. (1989). Δλεξγόο έξεπλα: Γηα κηα γλήζηα απειεπζεξσηηθή παηδεία, χγρξνλε Δθπαίδεπζε. Κνπηζειίλε, Μ. & Θενθηιίδεο, Υ. (1998). Γηεξεύλεζε θαη δηδαζθαιία γηα κηα απνηειεζκαηηθή δηδαζθαιία. Αζήλα: Γξεγφξεο. Κνπηζνγηάλλεο, Γ. (2005). Ο κχζνο ηνπ λένπ γξακκαηηζκνχ. ην Κνπδέιεο, Γ., Πνπξλάξε, Μ. θαη Σζέιθεο, Β. (επηκ.). Γλώζε ρξήζεο θαη Νέεο Τερλνινγίεο. Αζήλα: Νήζνο. Κππξηψηεο, Γ. (2006). Πνιπηξνπηθόηεηα θαη γξαπηά - εηθνληζηηθά θείκελα, (29/03/2011). Κσζηάθε, Α. (2001), Πιεξνθνξεηηθφο Γξαµµαηηζµφο: εµηνπξγψληαο Απηφλνµνπο θαη Κξηηηθνχο ηαρεηξηζηέο ηεο Πιεξνθφξεζεο γηα ηνλ 21ν αηψλα. Αλαθνίλσζε ζην 10ν Παλειιήλην πλέδξην Αθαδεµατθψλ Βηβιηνζεθψλ κε ζέκα : Σν Μάλαηδµελη ζηηο Αθαδεµατθέο Βηβιηνζήθεο, θείµελν δηαζέζηµν ζην /palc10/greek/kostaki.doc [ ] Κσηηνχια, Μ. (2000). Δληαίν Λύθεην θαη εθπαηδεπηηθνί, Αζήλα: Γαξδαλφο. Μαθξάθεο Β., & Κνληνγηαλλνπνχινπ Πνιπδσξίδε Γ. (1995). Υπνινγηζηέο ζηελ Δθπαίδεπζε: κηα θξηηηθή επηζθόπεζε ζην δηεζλή ρώξν θαη ζηελ Διιάδα, Δζληθφ Ίδξπκα Δξεπλψλ. Μαθξάθεο, Β. Γ. (1997). Αλάιπζε δεδνκέλσλ ζηελ Δπηζηεκνληθή Έξεπλα κε ηε ρξήζε ηνπ SPSS. Αζήλα: Gutenberg. Μαθξάθεο Β. (2000). Υπεξκέζα ζηελ Δθπαίδεπζε. Μηα Κνηλσλην-Δπνηθνδνκηζηηθή Πξνζέγγηζε. Αζήλα: Μεηαίρκην. Μαηζαγγνχξαο Ζ. (1999). Θεσξία ηεο Γηδαζθαιίαο, Αζήλα: Gutenberg. Μαηζαγγνχξαο Ζ. (2008). Οκαδνζπλεξγαηηθή Γηδαζθαιία θαη Μάζεζε, Αζήλα: Γξεγφξε. Σελίδα 244

245 Μηθξνπνπινο Α. (2000). Δθπαηδεπηηθό Λνγηζκηθό Θέκαηα αμηνιόγεζεο θαη ζρεδίαζεο εθπαηδεπηηθνύ ινγηζκηθνύ, Αζήλα: Κιεηδάξηζκνο. Νηξελνγηάλλε, Δ. (2001). Παηδαγσγηθή Αμηνπνίεζε ησλ ππεξεζηώλ ηνπ Ιnternet ζην Virtual School, The sciences of Education Online, (26/04/2011) Παπάδνγινπ, Α. (2002). Αλάγλσζε θαη βηβιηνζήθεο ζηελ θνηλσλία ηεο πιεξνθφξεζεο θαη ηεο γλψζεο. Βηβιηνζήθεο & Πιεξνθόξεζε. Παπαζηεξγίνπ, Μ., νισκνλίδνπ, Υ. (2002). Αλαπαξαζηάζεηο ησλ καζεηώλ/ξηώλ ζε ζρέζε κε ην Γηαδίθηπν: κηα πηινηηθή δηεξεχλεζε ζηα Θέκαηα ζηελ Δθπαίδεπζε Σφκνο 3 Σεχρνο 2-3, Αζήλα, Leader Books A.E. Πήραο Α.,(2006). Πηπρηαθή Δξγαζία: Γηακόξθσζε Κξηηεξίσλ Αμηνιόγεζεο γηα ηελ Πνηόηεηα ησλ Ιζηνζειίδσλ, Ξάλζε. Πιεηφο, Γ Πνιηηηζκόο ηεο εηθόλαο θαη εθπαίδεπζε. Ο ξόινο ηεο εηθνληθήο ηδενινγίαο, Αζήλα: Πνιχηξνπνλ. Ράπηεο, Α. & Ράπηε, Α. (1999). Πιεξνθνξηθή θαη Δθπαίδεπζε. Σπλνιηθή πξνζέγγηζε. Σφκνο Α. Αζήλα: Έθδνζε ζπγγξαθέσλ. Ράπηεο, Α. & Ράπηε, Α. (2003). Μάζεζε θαη Γηδαζθαιία ζηελ επνρή ηεο πιεξνθνξίαο. Αζήλα: Έθδνζε ζπγγξαθέσλ. Ρεηάιεο. (2005). Οη πξνεγκέλεο ηερλνινγίεο δηαδηθηύνπ ζηελ ππεξεζία ηεο κάζεζεο, Αζήλα : Δθδφζεηο Καζηαληψηε. αινληθίδεο Γ., Σεξδίδεο., Εαθφπνπινο Β., Φηιηππηάδεο Γ., (2009). «Σρνιηθνί δηαδηθηπαθνί ηόπνη: Διιάδα» Παξνπζίαζε ζην 5 ν Παλειιήλην πλέδξην ησλ Δθπαηδεπηηθψλ γηα ηηο ΣΠΔ, χξνο. (05/04/2011) νισκνλίδνπ, Υ. (2001): χγρξνλε Δθπαηδεπηηθή Σερλνινγία: Τπνινγηζηέο θαη κάζεζε ζηελ Κνηλσλία ηεο Γλψζεο. Δθδ. ΚΧΓΗΚΑ, Θεζζαινλίθε. Σδηκνγηάλλεο, Α., (2002). Πξνεηνηκαζία ηνπ ρνιείνπ ηεο Κνηλσλίαο ηεο Πιεξνθνξίαο. Πξνο έλα νινθιεξσκέλν Μνληέιν Έληαμεο ησλ Σερλνινγηψλ ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ηεο Δπηθνηλσλίαο ζην Διιεληθφ Δθπαηδεπηηθφ χζηεκα. Σύγρξνλε Δθπαίδεπζε. Σδηκνγηάλλεο, Αζ. & ηφξεληα, Α. (2007). Τν δηαδίθηπν σο εξγαιείν αλάπηπμεο ηεο θξηηηθήο θαη δεκηνπξγηθήο ζθέςεο. ην Κνπιαΐδεο Β., επηκειεηήο. χγρξνλεο δηδαθηηθέο πξνζεγγίζεηο γηα ηελ αλάπηπμε Κξηηηθήο Γεκηνπξγηθήο θέςεο. Αζήλα: Ο.ΔΠ.ΔΚ. Σζανχζεο,. (1998), Ζ Πξφθιεζε ηεο Κνηλσλίαο ηεο Γλψζεο ζηελ Δθπαίδεπζε, ζην ΠΟΔΒ, ΔΚΔΒΗ, ΔΔΒ, Αζήλα : ΔΚΔΒΗ Φηνξαβάληεο, Β. (1999). Κνηλσληθή Θεσξία θαη Αηζζεηηθή. Αξκφο Υαξαιάκπνπο, Ν. (1996). Η δηαθνξηθή επίδξαζε ηεο ζπλεξγαηηθήο θαη αηνκηθήο κάζεζεο ζηε ζρνιηθή επίδνζε. Λεπθσζία: Θένπξεο. Υαξαιάκπνπο Ν. (2000). πλεξγαηηθή κάζεζε: απφ ηε ζεσξία ζηελ πξάμε, εθδ. Παηδαγσγηθφ Ηλζηηηνχην Κχπξνπ. Υαηδεζαββίδεο,. (2008). Από ηελ παηδαγσγηθή ηνπ γξακκαηηζκνύ ζηνπο πνιπγξακκαηηζκνύο: λέεο ηάζεηο, δηαζηάζεηο θαη πξννπηηθέο ζηε δηδαζθαιία ηεο γιώζζαο. (10/04/2011) Σελίδα 245

246 Υξνλάθε, Α. & Μπνπξδάθεο, Β. (2003). Κπβεξλνρψξνο, Αλνηρηή Δθπαίδεπζε θαη Κνηλφηεηεο Μάζεζεο: Βαζηθέο Παηδαγσγηθέο Αξρέο ρεδηαζκνχ ην: «Πξαθηηθά Δηζεγήζεσλ ηνπ 2 νπ Παλειιήληνπ Σπλεδξίνπ γηα ηελ Αλνηρηή θαη Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζε», Α. Ληνλαξάθεο (επηκ.). Υξπζαθίδεο Κ.(2000), Βησκαηηθή-επηθνηλσληαθή δηδαζθαιία, Αζήλα: Gutenberg. Υξπζαθίδεο Κ. (2002), Βησκαηηθή Δπηθνηλσληαθή Γηδαζθαιία. Η Δηζαγσγή ηεο κεζόδνπ Project ζην ζρνιείν, Αζήλα: Gutenberg. Υξπζαθίδεο Κψζηαο (2009). Γηαζεκαηηθή πξνζέγγηζε ηεο γλώζεο, Αζήλα: Γίπηπρν. Υνληνιίδνπ Δ. (1999). Δηζαγσγή ζηελ έλλνηα ηεο πνιπηξνπηθόηεηαο, Γισζζηθφο Τπνινγηζηήο, ηφκνο 1, ηεχρνο 1, ΚΔΓ Θεζζαινλίθε, (29/03/2011) Γ. Πεγέο από Internet (26/04/2011) (26/04/2011) (26/04/2011) (26/04/2011) (27/04/2011) r/schportlets/help/newversion/main.php?catid=5&secid=49&action=controls.maxi mize (01/03/2011) (02/02/2011) (26/04/2011) (26/04/2011) (26/04/2011) (04/03/2011) (22/01/2011) (26/04/2011). (26/04/2011) (01/04/2011) %B9%CE%BA%CF%84%CF%85%CE%B1%CE%BA%CE%AC+%CF%80%CE %B5%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE %BD%CF%84%CE%B1+%CE%BC%CE%AC%CE%B8%CE%B7%CF%83%C E%B7%CF%82+wiki (15/01/2011) (26/03/2011) Σελίδα 246

247 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ Σελίδα 247

248 1. ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΟ Σν εξσηεκαηνιφγην απηφ, απεπζχλεηαη ζε εθπαηδεπηηθνύο ΠΔ02(θηιόινγνη) ηεο Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο, πνπ δηδάζθνπλ ην κάζεκα ηεο Νενειιεληθήο Γιψζζαο ζηελ Α Λπθείνπ. Οη απαληήζεηο ζην παξφλ εξσηεκαηνιφγην ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ σο κέζν ζπιινγήο δεδνκέλσλ ζε έξεπλα δξάζεο πνπ δηεμάγεηαη ζην ΓΤΜΝΑΗΟ - ΛΤΚΔΗΟ ΦΤΛΖ, ζηα πιαίζηα ηνπ Μεηαπηπρηαθνχ Πξνγξάκκαηνο πνπδψλ «Σερλνινγίεο ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ηεο Δπηθνηλσλίαο ζηελ Δθπαίδεπζε» ηνπ ΣΔΑΠΖ. Σν εξσηεκαηνιφγην είλαη αλψλπκν θαη φιεο νη πιεξνθνξίεο πνπ ζα ζπιιερζνχλ, είλαη απζηεξψο εκπηζηεπηηθέο θαη ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ απνθιεηζηηθά θαη κφλν γηα εξεπλεηηθνχο ζθνπνχο. Οη απαληήζεηο ζαο, είλαη γηα καο ηδηαίηεξα ζεκαληηθέο. αο επραξηζηνχκε εθ ησλ πξνηέξσλ γηα ην ρξφλν ζαο θαη ηελ πνιχηηκε ζπκβνιή ζαο ζηελ εξεπλεηηθή δηαδηθαζία. Βαξδαιάρνπ Δπαγγειία (Δθπαηδεπηηθφο Πιεξνθνξηθήο ΠΔ20) 1. Φύιν: Α. ΓΖΜΟΓΡΑΦΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ Άλδξαο Γπλαίθα 2. Ζιηθία: θαη άλσ 3. Έηε ππεξεζίαο: θαη άλσ Β. ΠΡΟΧΠΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΜΑΘΖΣΖ 4. Κσδηθόο καζεηή/ήηξηαο:.. Σελίδα 248

249 Γ. ΓΔΞΗΟΣΖΣΔ 5. Οξζνγξαθηθά ιάζε ζην γξαπηό θείκελν Πάξα πνιιά Πνιιά Μέηξηα Λίγα Καζφινπ 6. πληαθηηθά ιάζε ζην γξαπηό θείκελν Πάξα πνιιά Πνιιά Μέηξηα Λίγα Καζφινπ 7. Όζν αθνξά ην ιεμηιόγην πνπ ρξεζηκνπνηεί είλαη ζε επίπεδν: Πνιχ πςειφ Τςειφ Μέηξην Υακειφ Μεδακηλφ 8. Όζνλ αθνξά ηελ νιόπιεπξε αλάπηπμε ζέκαηνο ζηελ Έθθξαζε-Έθζεζε, είλαη ζε επίπεδν: Πνιχ πςειφ Τςειφ Μέηξην Υακειφ Μεδακηλφ 9. ρεηηθά, κε ηε δνκή ζην γξαπηό ηνπ ιόγν, είλαη ζε επίπεδν: Πνιχ πςειφ Τςειφ Μέηξην Υακειφ Μεδακηλφ 10. Πξνζπαζεί γηα βειηίσζε ηεο γξαπηήο έθθξαζεο; Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Γελ γλσξίδσ 11. Σνπ αξέζεη λα δηαβάδεη ινγνηερληθά βηβιία; Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Γελ γλσξίδσ 12. Γηα αλαδήηεζε πιεξνθνξηώλ, ρξεζηκνπνηεί ην Internet: Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Γελ γλσξίδσ Σελίδα 249

250 Γ. ΠΡΟΧΠΗΚΖ ΓΝΧΜΖ 13. Ζ απόδνζή ηνπ καζεηή, από άπνςε πεξηερνκέλνπ, ζα βειηησζεί αλ ππάξρεη: α. Eιεύζεξε επηινγή ζην ζέκα Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ β. Eιεύζεξε έθθξαζε, ρσξίο ην άγρνο ηνπ βαζκνύ, ζε δηαζεκαηηθέο βησκαηηθέο δξαζηεξηόηεηεο. Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ γ. Γξαθή ειεθηξνληθώλ αληί γξαπηώλ θεηκέλσλ Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ δ. Γεκνζηνπνίεζε ησλ θεηκέλσλ ηνπ, ζην ζρνιηθό site Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ ε. Γπλαηόηεηα αλαδήηεζεο θαη αλάγλσζεο πιεξνθνξηώλ ζην Internet Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ δ. πλδπαζκόο Internet, εγθπθινπαίδεηαο θαη ινγνηερληθώλ βηβιίσλ Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ ΣΔΛΟ ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΟΤ Δπραξηζηνύκε γηα ην ρξόλν ζαο θαη ηε ζπλεξγαζία! Σελίδα 250

251 2. ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΟ Σν εξσηεκαηνιφγην απηφ, απεπζχλεηαη ζε καζεηέο ηεο Α Λπθείνπ. Οη απαληήζεηο ζην παξφλ εξσηεκαηνιφγην ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ σο κέζν ζπιινγήο δεδνκέλσλ ζε έξεπλα δξάζεο πνπ δηεμάγεηαη ζην ΓΤΜΝΑΗΟ - ΛΤΚΔΗΟ ΦΤΛΖ, ζηα πιαίζηα ηνπ Μεηαπηπρηαθνχ Πξνγξάκκαηνο πνπδψλ «Σερλνινγίεο ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ηεο Δπηθνηλσλίαο ζηελ Δθπαίδεπζε» ηνπ ΣΔΑΠΖ. ην εξσηεκαηνιφγην, φιεο νη πιεξνθνξίεο πνπ ζα ζπιιερζνχλ, είλαη απζηεξψο εκπηζηεπηηθέο θαη ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ απνθιεηζηηθά θαη κφλν γηα εξεπλεηηθνχο ζθνπνχο. Οη απαληήζεηο ζαο, είλαη γηα καο ηδηαίηεξα ζεκαληηθέο. αο επραξηζηνχκε εθ ησλ πξνηέξσλ γηα ην ρξφλν ζαο θαη ηελ πνιχηηκε ζπκβνιή ζαο ζηελ εξεπλεηηθή δηαδηθαζία. Βαξδαιάρνπ Δπαγγειία (Δθπαηδεπηηθφο Πιεξνθνξηθήο ΠΔ20) Α. ΓΖΜΟΓΡΑΦΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ 1. Κσδηθόο καζεηή/ήηξηαο 2. Φύιν: Aγφξη Κνξίηζη 3. Υώξα πξνέιεπζεο: Διιάδα Αιβαλία Ρσζία Άιιε απάληεζε Ζιηθία: 16 Άιιε απάληεζε... Σελίδα 251

252 Β. ΜΑΘΖΜΑ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΚΖ 5. Σν κάζεκα ηεο πιεξνθνξηθήο, ζε ελδηαθέξεη: Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ Γηαηί; Έρεηο ειεθηξνληθό ππνινγηζηή ζην ζπίηη; Ναη ρη α. Αλ απάληεζεο όρη, ρξεζηκνπνηείο Ζ/Τ ζε. Internet Café ζρνιείν θηιηθφ ζπίηη πνπζελά άιιε απάληεζε 7. Υξεζηκνπνηείο ηνλ Ζ/Τ, ζηνλ εμσζρνιηθό ζνπ ρξόλν, γηα. α. απιέο εθαξκνγέο Οffice (Word, Excel, Powerpoint) θάζε κέξα 1-2 θνξέο ηελ εβδνκάδα 1-2 θνξέο ην κήλα 2-3 θνξέο ην ρξφλν πνηέ β. ρξήζε ειεθηξνληθνύ ηαρπδξνκείνπ ( ) θάζε κέξα 1-2 θνξέο ηελ εβδνκάδα 1-2 θνξέο ην κήλα 2-3 θνξέο ην ρξφλν πνηέ γ. αλαδήηεζε πιεξνθνξηώλ ζην Internet θάζε κέξα 1-2 θνξέο ηελ εβδνκάδα 1-2 θνξέο ην κήλα 2-3 θνξέο ην ρξφλν πνηέ δ. δεκηνπξγία πεξηερνκέλνπ ζε ηζηνζειίδεο θάζε κέξα 1-2 θνξέο ηελ εβδνκάδα 1-2 θνξέο ην κήλα 2-3 θνξέο ην ρξφλν πνηέ Σελίδα 252

253 ε. Παηρλίδηα θάζε κέξα 1-2 θνξέο ηελ εβδνκάδα 1-2 θνξέο ην κήλα 2-3 θνξέο ην ρξφλν πνηέ δ. Facebook θάζε κέξα 1-2 θνξέο ηελ εβδνκάδα 1-2 θνξέο ην κήλα 2-3 θνξέο ην ρξφλν πνηέ 8. Όζνλ αθνξά ηνλ ρεηξηζκό ηνπ Ζ/Τ, ην επίπεδό ζνπ ζεσξείο όηη είλαη: Πνιχ πςειφ Τςειφ Μέηξην Υακειφ Μεδακηλφ 9. Γπζθνιεύεζαη ζηελ αλαδήηεζε πιεξνθνξηώλ ζην Internet; Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ Σελίδα 253

254 Γ. ΜΑΘΖΜΑ ΝΔΟΔΛΛΖΝΗΚΖ ΓΛΧΑ 10. Σν κάζεκα Έθθξαζε - Έθζεζε, ζε δπζθνιεύεη Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ Γηαηί; Σα γξαπηά κνπ θείκελα ζηελ αλάπηπμε ελόο ζέκαηνο είλαη ζε επίπεδν Πνιχ πςειφ Τςειφ Μέηξην Υακειφ Μεδακηλφ 12. Πξνζπαζείο γηα βειηίσζε ηεο γξαπηήο έθθξαζεο; Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ α. Πώο; Γηαβάδεηο ινγνηερληθά βηβιία. 1 βηβιίν ηελ εβδνκάδα 1 βηβιίν ην κήλα 1-3 βηβιία ην ρξφλν θαλέλα άιιε απάληεζε. Σελίδα 254

255 Γ. ΠΡΟΣΗΜΖΔΗ 14. Ζ θαηαζθεπή ζρνιηθνύ site θαη δηαδηθηπαθνύ καζεηηθνύ ηύπνπ είλαη.. ελδηαθέξνλ. Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ 15. ε ελδηαθέξεη λα είζαη αξζξνγξάθνο, δεκνζηνγξάθνο ζε ζέκαηα πνηθίιεο ύιεο? Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ 16. Πξνηηκάο ηελ γξαθή ειεθηξνληθώλ αληί γξαπηώλ θεηκέλσλ? Ναη ρη α. Αλ λαη, γηαηί; Δπρέξεηα ζηελ ρξήζε Word Οξζνγξαθηθφο έιεγρνο Word Χξαία γξάκκαηα Άκεζε αλαδήηεζε πιεξνθνξηψλ απφ Internet Άιιε απάληεζε.. β. Αλ όρη, γηαηί; Γπζθνιία ζηελ ρξήζε Word Ληγφηεξν ρξφλν Λφγσ ζπλήζεηαο Διιηπήο πξφζβαζε ζε Ζ/Τ Άιιε απάληεζε 17. ηελ αλαδήηεζε πιεξνθνξηώλ γηα ζπγθεθξηκέλν ζέκα, πξνηηκάο λα ςάμεηο: Internet Δγθπθινπαίδεηα Βηβιία ε φια ηα πξνεγνχκελα ε θαλέλα ΣΔΛΟ ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΟΤ Δπραξηζηνύκε γηα ην ρξόλν ζαο θαη ηε ζπλεξγαζία! Σελίδα 255

256 3. ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΟ Σν εξσηεκαηνιφγην απηφ, απεπζχλεηαη ζε καζεηέο ηεο Α Λπθείνπ. Οη απαληήζεηο ζην παξφλ εξσηεκαηνιφγην ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ σο κέζν ζπιινγήο δεδνκέλσλ ζε έξεπλα δξάζεο πνπ δηεμάγεηαη ζην ΓΤΜΝΑΗΟ - ΛΤΚΔΗΟ ΦΤΛΖ, ζηα πιαίζηα ηνπ Μεηαπηπρηαθνχ Πξνγξάκκαηνο πνπδψλ «Σερλνινγίεο ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ηεο Δπηθνηλσλίαο ζηελ Δθπαίδεπζε» ηνπ ΣΔΑΠΖ. ην εξσηεκαηνιφγην, φιεο νη πιεξνθνξίεο πνπ ζα ζπιιερζνχλ, είλαη απζηεξψο εκπηζηεπηηθέο θαη ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ απνθιεηζηηθά θαη κφλν γηα εξεπλεηηθνχο ζθνπνχο. Οη απαληήζεηο ζαο, είλαη γηα καο ηδηαίηεξα ζεκαληηθέο. αο επραξηζηνχκε εθ ησλ πξνηέξσλ γηα ην ρξφλν ζαο θαη ηελ πνιχηηκε ζπκβνιή ζαο ζηελ εξεπλεηηθή δηαδηθαζία. Βαξδαιάρνπ Δπαγγειία (Δθπαηδεπηηθφο Πιεξνθνξηθήο ΠΔ20) Α. ΓΖΜΟΓΡΑΦΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ 1. Κσδηθόο καζεηή/εηξηαο 2. Φύιν: Aγφξη Κνξίηζη 3. Υώξα πξνέιεπζεο: Διιάδα Αιβαλία Ρσζία Άιιε απάληεζε Ζιηθία: 16 Άιιε απάληεζε... Σελίδα 256

257 Β. ΜΑΘΖΜΑ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΚΖ 5. Σν κάζεκα ηεο πιεξνθνξηθήο, ζε ελδηαθέξεη: Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ Γηαηί; Έρεηο ειεθηξνληθό ππνινγηζηή ζην ζπίηη; Ναη ρη α. Αλ απάληεζεο όρη, ρξεζηκνπνηείο Ζ/Τ ζε. Internet Café ζρνιείν θηιηθφ ζπίηη πνπζελά άιιε απάληεζε 7. Υξεζηκνπνηείο ηνλ Ζ/Τ, ζηνλ εμσζρνιηθό ζνπ ρξόλν, γηα. α. απιέο εθαξκνγέο Οffice (Word, Excel, Powerpoint) θάζε κέξα 1-2 θνξέο ηελ εβδνκάδα 1-2 θνξέο ην κήλα 2-3 θνξέο ην ρξφλν πνηέ β. ρξήζε ειεθηξνληθνύ ηαρπδξνκείνπ ( ) θάζε κέξα 1-2 θνξέο ηελ εβδνκάδα 1-2 θνξέο ην κήλα 2-3 θνξέο ην ρξφλν πνηέ γ. αλαδήηεζε πιεξνθνξηώλ ζην Internet θάζε κέξα 1-2 θνξέο ηελ εβδνκάδα 1-2 θνξέο ην κήλα 2-3 θνξέο ην ρξφλν πνηέ δ. δεκηνπξγία πεξηερνκέλνπ ζε ηζηνζειίδεο θάζε κέξα 1-2 θνξέο ηελ εβδνκάδα 1-2 θνξέο ην κήλα 2-3 θνξέο ην ρξφλν πνηέ Σελίδα 257

258 ε. Παηρλίδηα θάζε κέξα 1-2 θνξέο ηελ εβδνκάδα 1-2 θνξέο ην κήλα 2-3 θνξέο ην ρξφλν πνηέ δ. Facebook θάζε κέξα 1-2 θνξέο ηελ εβδνκάδα 1-2 θνξέο ην κήλα 2-3 θνξέο ην ρξφλν πνηέ 8. Όζνλ αθνξά ηνλ ρεηξηζκό ηνπ Ζ/Τ, ην επίπεδό ζνπ ζεσξείο όηη είλαη: Πνιχ πςειφ Τςειφ Μέηξην Υακειφ Μεδακηλφ 9. Γπζθνιεύεζαη ζηελ αλαδήηεζε πιεξνθνξηώλ ζην Internet; Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ 10. Ήηαλ εύθνιν λα ρξεζηκνπνηείο ην πεξηβάιινλ δηαρείξηζεο ηνπ site θαη ηνπ πεξηνδηθνύ; Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ 11. Γηα ηε ζπλεξγαζία κε ηελ νκάδα ζνπ πνην ηξόπν επηθνηλσλίαο από ηα παξαθάησ πξνηηκνύζεο; Σειέθσλν πλάληεζε ζε ζπίηη chat Γηαδίθηπν(msn,skype) Σελίδα 258

259 Γ. ΜΑΘΖΜΑ ΝΔΟΔΛΛΖΝΗΚΖ ΓΛΧΑ 12. Σν κάζεκα Έθθξαζε - Έθζεζε, ζε δπζθνιεύεη Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ Γηαηί; Σα γξαπηά κνπ θείκελα ζηελ αλάπηπμε ελόο ζέκαηνο είλαη ζε επίπεδν Πνιχ πςειφ Τςειφ Μέηξην Υακειφ Μεδακηλφ 14. Πξνζπαζείο γηα βειηίσζε ηεο γξαπηήο έθθξαζεο; Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ α. Πώο; Γηα ηελ ζπγγξαθή ησλ άξζξσλ, ρξεζηκνπνίεζεο ηηο πιεξνθνξίεο από ην Internet, σο: Αληηγξαθή Δπηθφιιεζε Αλάιπζε θαη ζχλζεζε Ηδέεο Γ. ΠΡΟΣΗΜΖΔΗ 16. Ζ θαηαζθεπή ζρνιηθνύ site θαη δηαδηθηπαθνύ καζεηηθνύ ηύπνπ εηαλ.. ελδηαθέξνλ. Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ 17. ε ελδηαθέξεη λα είζαη αξζξνγξάθνο, δεκνζηνγξάθνο ζε ζέκαηα πνηθίιεο ύιεο? Πάξα πνιχ Πνιχ Έηζη θη έηζη Λίγν Καζφινπ 18. Πξνηηκάο ηελ γξαθή ειεθηξνληθώλ αληί γξαπηώλ θεηκέλσλ? Ναη ρη Σελίδα 259

260 α. Αλ λαη, γηαηί; Δπρέξεηα ζηελ ρξήζε Word Οξζνγξαθηθφο έιεγρνο Word Χξαία γξάκκαηα Άκεζε αλαδήηεζε πιεξνθνξηψλ απφ Internet Άιιε απάληεζε.. β. Αλ όρη, γηαηί; Γπζθνιία ζηελ ρξήζε Word Ληγφηεξν ρξφλν Λφγσ ζπλήζεηαο Διιηπήο πξφζβαζε ζε Ζ/Τ Άιιε απάληεζε 19. ηελ αλαδήηεζε πιεξνθνξηώλ γηα ζπγθεθξηκέλν ζέκα, πξνηηκάο λα ςάμεηο: Internet Δγθπθινπαίδεηα Βηβιία ε φια ηα πξνεγνχκελα ε θαλέλα 20. Σα άξζξα γηα ην site θαη ην πεξηνδηθό πξνηηκνύζεο λα ηα δνπιεύεηο ζην: ρνιείν πίηη ρνιείν θαη ζπίηη 21. νπ άξεζε πνπ δνύιεπεο ζε νκάδεο; Ναη ρη ΣΔΛΟ ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΟΤ Δπραξηζηνύκε γηα ην ρξόλν ζαο θαη ηε ζπλεξγαζία! Σελίδα 260

261 4. ΚΔΦΔΗ ΚΑΗ ΤΝΑΗΘΖΜΑΣΑ ΥΔΣΗΚΑ ΜΔ ΣΖΝ ΓΡΑΖ Ολνκαηεπώλπκν Μαζεηή/ξηαο: 1. ηελ δηαδηθαζία ζπγγξαθήο άξζξσλ γηα ην ζρνιηθό site θαη πεξηνδηθό, ηη ζνπ άξεζε πην πνιύ; 2. Ση ζεσξείο όηη έκαζεο; α) ρεηηθά κε δεμηφηεηεο Ζ/Τ β) ρεηηθά κε ηελ γξαπηή έθθξαζε γ) ρεηηθά κε ηελ νκαδηθή εξγαζία Σελίδα 261

262 3. Ση ζε δπζθόιεςε; 4. νπ θάλεθε ελδηαθέξνλ ή ζα πξνηηκνύζεο λα κάζαηλεο ηα ίδηα ζηα πιαίζηα παξαδνζηαθνύ καζήκαηνο; 5. Θα ήζειεο θάηη λα είρε γίλεη κε δηαθνξεηηθό ηξόπν θαη αλ λαη ηη;.. 6. Θέιεηο λα πξνζζέζεηο θάηη άιιν; Δπραξηζηνύκε πνιύ γηα ηελ ζπλεξγαζία!!! Σελίδα 262

263 5. ΕΝΗΜΕΡΩΣΙΚΟ ΗΜΕΙΩΜΑ ΠΡΟ ΓΟΝΕΙ Σασ ενθμερϊνουμε ότι τθν φετινι ςχολικι χρονιά , ςτα πλαίςια του μακιματοσ «Εφαρμογζσ Πλθροφορικισ», το παιδί ςασ ςυμμετζχει ςε μια ερευνθτικι εκπαιδευτικι δράςθ, εγκεκριμζνθ από το Πανεπιςτιμιο Ακθνϊν με κζμα: «Δημιουργία περιεχομζνου ςτο ςχολικό site και ζκδοςη μηνιαίου ηλεκτρονικοφ περιοδικοφ». Η δράςθ, αυτι, ζχει ςκοπό τθν βελτίωςθ των μακθτϊν ςτουσ παρακάτω τομείσ: - Γεμηφηεηεο ρεηξηζκνχ Ζ/Τ - Γεμηφηεηεο ζηελ γξαπηή έθθξαζε - Έξεπλα πιεξνθνξηψλ ζην Internet - Γλσζηηθέο ηθαλφηεηεο ζηα καζήκαηα: Νενειιεληθή Γιψζζα & Λνγνηερλία, Πιεξνθνξηθή, Κνηλσληθή θαη Πνιηηηθή Αγσγή, Γεσγξαθία, Ηζηνξία θαη Πεξηβαιινληηθή Δθπαίδεπζε. - Κηλεηνπνίεζε δεκηνπξγηθνχ ελδηαθέξνληνο - πλεξγαηηθφηεηα Οι μακθτζσ ςε ρόλο δθμοςιογράφων, αναηθτοφν πλθροφορίεσ για ςυγκεκριμζνα κζματα και ςτθν ςυνζχεια ςυγγράφουν τα δικά τουσ άρκρα, με τθ δικι τουσ ματιά, ςτο θλεκτρονικό περιοδικό του ςχολείου. Το επίςθμο site του ςχολείου είναι ςτθν διεφκυνςθ: και το μθνιαίο θλεκτρονικό περιοδικό ςτθν διεφκυνςθ: Στα πλαίςια τθσ ερευνθτικισ διαδικαςίασ και προκειμζνου να αποτιμθκεί το αποτζλεςμα τθσ δράςθσ ςτθν επίδοςθ των μακθτϊν, κα χρειαςτεί να βιντεοςκοπθκοφν οριςμζνεσ διδαςκαλίεσ. Επίςθσ, προκειμζνου να είναι πλιρεσ ςε περιεχόμενο, το site και το θλεκτρονικό περιοδικό, κα δθμοςιευτοφν ομαδικζσ φωτογραφίεσ τθσ τάξθσ. Η ζρευνα δράςθ γίνεται με πρωτοβουλία και ευκφνθ τθσ εκπαιδευτικοφ Πλθροφορικισ, κα Βαρδαλάχου Ευαγγελία. Σε περίπτωςθ αποριϊν, προβλθματιςμϊν ςτα προαναφερόμενα, παρακαλϊ επικοινωνιςτε ςτο τθλζφωνο του ςχολείου με τθν εκπαιδευτικό. Ονοματεπϊνυμο μακθτι/ιτριασ: Ενθμερϊκθκα και ςυμφωνϊ Υπογραφι κθδεμόνα Σελίδα 263

264 6. Γείγκα από ην Ζκεξνιόγην ηεο Έξεπλαο Σελίδα 264

265 Σελίδα 265

266 Σελίδα 266

267 Σελίδα 267

268 Σελίδα 268

269 7. Αίηεζε Πιήξνπο Μαζεηηθνύ Λνγαξηαζκνύ Ζιεθηξνληθνύ Σαρπδξνκείνπ από ην ΠΓ Σελίδα 269

270 8.ΧΕΔΙΟ ΕΡΓΑΙΑ ΟΜΑΔΑ Ονοματεπώνυμο 1: Λιακοποφλου Διμθτρα Ονοματεπώνυμο 2: Θεοφανοποφλου Μαριανκοφλα Ονοματεπώνυμο 3:. Σεφχοσ Περιοδικοφ: 3ο Θζμα ςτήλησ: Αφιζρωμα ςτον Μίκυ Θεοδωράκθ Κατηγορίεσ (αν υπάρχουν): Πολιτικι Δραςτθριότθτα Μουςικό ζργο Λογοτεχνικό ζργο Βαςικοί άξονεσ του θζματοσ: Βιογραφικά Στοιχεία (Χρονολογία & Τόπο Γζννθςθσ, παιδικά χρόνια, εφθβεία, ςπουδζσ) Πολιτικι Δραςτθριότθτα( Βουλευτικζσ Εκλογζσ) Μουςικό ζργο (Τα κυριότερα ζργα και λίγα λόγια για το κακζνα) Λογοτεχνικό ζργο (Τα βιβλία που ζχει γράψει και περίλθψθ το περιεχόμενο τουσ) Πηγζσ Πληροφοριών: Internet Εγκυκλοπαίδεια Σελίδα 270

271 Χρονοδιάγραμμα εργαςιών τησ ομάδασ: 1 θ εβδομάδα 2 θ εβδομάδα 3 θ εβδομάδα 4 θ εβδομάδα 1) Συμπλιρωςθ του παρόντοσ ςχεδίου εργαςίασ 2) Αναηιτθςθ Πλθροφοριϊν (ο ζνασ κα ψάξει για Βιογραφικά Στοιχεία και Μαρτυρίεσ από γνωςτοφσ, ο άλλοσ Πολιτικι και Μουςικό Λογοτεχνικό Ζργο) Αναηιτθςθ εικόνων που κα εμπλουτίςουν το άρκρο μασ από internet. Σφνταξθ άρκρου, ςυνεργαςία όλα τα μζλθ τθσ ομάδασ. (Διαβάηουμε ότι ζχουμε βρει, διαγράφουμε κάποιεσ πλθροφορίεσ, διορκϊνουμε και ςυντάςςουμε το δικό μασ άρκρο μόνο με βαςικζσ πλθροφορίεσ και όχι λεπτομζρειεσ). , ολοκλθρωμζνο το ςχζδιο εργαςίασ ςτθν υπεφκυνθ κακθγιτρια για τυχόν διορκϊςεισ, παραλείψεισ. 3) Αποκικευςθ ςε Word ότι κα μασ φανεί χριςιμο για το άρκρο μασ. Αποκικευςθ των εικόνων ςτο Σχζδιο Εργαςίασ, Εικόνεσ για να τισ ζχουμε ςυγκεντρωμζνεσ όταν κα χρειαςτεί να τισ ανεβάςουμε ςτο server. Καταγραφι του δικοφ μασ κειμζνου ςτο Σχζδιο Εργαςίασ, Σφνταξθ Άρκρου. Διορκϊνουμε ότι χρειάηεται. Ανζβαςμα των εικόνων ςτο server και αντιγραφι το άρκρο μασ ςτο Περιοδικό. Εικόνεσ: ύληαμε Άξζξνπ: Σελίδα 271

272 9. Σν 1 ν Σεύρνο ηνπ Πεξηνδηθνύ Διραγχγική ελίδα Best viewed: Internet Explorer, 1024x768 Σαπ καλχρξοίζξσμε ρςξ 1ξ Τεύυξπ ςξσ On-line Πεοιξδικξύ μαπ «Λαθηςική Λαςιά». Είμαι δξκιμαρςική η λειςξσογία ςξσ και θέλξσμε μα είρςε αμεκςικξί ρε ςσυόμ λάθη. Όπχπ σπξδηλώμει και ξ ςίςλξπ "Μαθηςική Μαςιά", ςξ πεοιξδικό θα είμαι απξκλειρςική δημιξσογία ςχμ μαθηςώμ και ςχμ μαθηςοιώμ ςξσ ρυξλείξσ. Τα άοθοα θα γοάτξμςαι ρύμτχμα με ςιπ απόφειπ και ςιπ ιδέεπ ςχμ ρσμςακςώμ ςξσπ. Σελίδα 272

273 Ιεμςοικό Ατιέοχμα Απθπογπάθοι: Μαζηποθανάζη Ελένη - Αλεξάνδπα, Βλάσορ Σπςπίδων Η Επζτειοσ του Όχι, αφορά τθν άρνθςθ τθσ Ελλάδασ ςτισ ιταλικζσ αξιϊςεισ επί τελεςιγράφου που επιδόκθκε ςτισ 28 Οκτωβρίου του 1940, ςτον Ζλλθνα Πρωκυπουργό, ςυνζπεια τθσ οποίασ ιταν θ είςοδοσ τθσ Χϊρασ ςτο Βϋ Παγκόςμιο Πόλεμο και θ ζναρξθ του Ελλθνοϊταλικοφ πολζμου του Η θμερομθνία αυτι κακιερϊκθκε να εορτάηεται ςτθν Ελλάδα κάκε χρόνο ωσ επίςθμθ εκνικι εορτι και αργία. Σιπ ποώςεπ ποχιμέπ ώοεπ ρςιπ 28 Οκςχβοίξσ ςξσ 1940 η ςόςε Θςαλική Ισβέομηρη απέρςειλε ρςημ Δλλάδα ςελερίγοατξ, δια ςξσ Θςαλξύ Ποέρβη ρςημ Αθήμα Δμαμξσέλε Γκοάςρι, ξ ξπξίξπ και ςξ επέδχρε ιδιόυειοα ρςξμ Έλλημα Ποχθσπξσογό Θχάμμη Λεςανά, με ςξ ξπξίξ και απαιςξύρε Σελίδα 273

274 ςημ ελεύθεοη διέλεσρη ςξσ Θςαλικξύ ρςοαςξύ από ςημ Δλλημξαλβαμική μεθόοιξ ποξκειμέμξσ ρςη ρσμέυεια μα καςαλάβει κάπξια ρςοαςηγικά ρημεία ςξσ Βαριλείξσ ςηπ Δλλάδξπ, (λιμέμεπ, αεοξδοόμια κλπ.), για αμάγκεπ αμετξδιαρμξύ και άλλχμ διεσκξλύμρεώμ ςξσ, ρςη μεςέπειςα ποξώθηρή ςξσ ρςημ Ατοική. Λεςά ςημ αμάγμχρη ςξσ κειμέμξσ ξ Έλλημαπ Ποχθσπξσογόπ έρςοεφε ςξ βλέμμα ςξσ ρςξμ Θςαλό Ποέρβη και ςξσ απάμςηρε ρςα γαλλικά (επίρημη διπλχμαςική γλώρρα) ςημ ιρςξοική τοάρη: «Alors, c'est la guerre», (Κξιπόμ, ασςό ρημαίμει πόλεμξ), εκδηλώμξμςαπ έςρι ςημ αομηςική θέρη επί ςχμ ιςαλικώμ αιςημάςχμ. O ίδιξπ ξ Γκοάςρι ρςα απξμμημξμεύμαςά ςξσ, πξσ ενέδχρε ςξ 1945, πεοιγοάτει ςη ρκημή: «Έυχ εμςξλή κ. ποχθσπξσογέ μα ραπ κάμχ μία αμακξίμχρη και ςξσ έδχρα ςξ έγγοατξ. Παοακξλξύθηρα ςημ ρσγκίμηρη ειπ ςα υέοια και ειπ ςα μάςια ςξσ. Με ρςαθεοή τχμή και βλέπξμςάπ με καςάμαςα ξ Μεςανάπ μξσ είπε: ασςό ρημαίμει πόλεμξ. Τξσ απήμςηρα όςι ασςό θα μπξοξύρε μα απξτεσυθεί. Μξσ απήμςηρε ΟΧΙ. Τξσ ποόρθερα όςι αμ ξ ρςοαςηγόπ Παπάγξπ..., ξ Μεςανάπ με διέκξφε και μξσ είπε: ΟΧΙ! Έτσγα σπξκλιμόμεμξπ με ςξμ βαθύςεοξ ρεβαρμό, ποξ ςξσ γέοξμςξπ ασςξύ, πξσ ποξςίμηρε ςημ θσρία αμςί ςηπ σπξδξσλώρεχπ». Σελίδα 274

275 Ο Ζλληνασ Πρωθυπουργόσ εκείνη τη ςτιγμή είχε εκφράςει το ελληνικό λαϊκό ςυναίςθημα, την άρνηςη τησ υποταγήσ, και αυτή η άρνηςη πζραςε ςτον τότε ελληνικό δημοςιογραφικό τφπο με την λζξη «ΟΧΙ». ημειώνεται πωσ αυτοφςια η λζξη ΟΧΙ παρουςιάςθηκε για πρώτη φορά ωσ τίτλοσ ςτο κφριο άρθρο τησ εφημερίδασ «Ελληνικό Μζλλον» του Ν. Π. Ευςτρατίου ςτισ 30 Οκτωβρίου του Δύξ ώοεπ μεςά ςημ παοαπάμχ επίδξρη, νεκίμηρε ξ Δλλημξψςαλικόπ πόλεμξπ με ειρβξλή ςχμ ιςαλικώμ ρςοαςεσμάςχμ ρςημ Ήπειοξ, ξπόςε η Δλλάδα αμσμόμεμη εμεπλάκη ρςξμ πόλεμξ. Δείςε ςξ ρυεςικό video. Σελίδα 275