ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ"

Transcript

1 ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ Χρ.Γκράτζιου Πνευμονολόγος Επίκ. Καθ/τρια, Παν/μιου Αθηνών

2 Τι θα συζητηθεί : Στόχοι θεραπείας στο άσθμα Φάρμακα και τρόπος δράσης Διεθνείς οδηγίες GINA Δύσκολο άσθμα Εκπαίδευση ασθενή

3 Στόχοι Θεραπείας στο Ασθμα Πρόληψη θανάτων Κλινική εικόνα Παράμετροι Φυσιολογίας Ιστολογική εικόνα Ιάση ; Συμπτώματα Πνευμονικές Λειτουργίες Παροξύνσεις Βρογχική Υπερευαισθησία Φλεγμονή Αναμόρφωση αεραγωγών Ελεγχος νόσου-ποιότητα ζωής

4 Παθογένεια Ασθματος Φλεγμονή των αεραγωγών Γενετικοί Παράγοντες

5 Παθοφυσιολογία του Ασθματος Οξεία φλεγμονή Χρονία Φλεγμονή Αναμόρφωση αεραγωγών Συμπτώματα Παροξυσμοί Βρογχ. Υπερευαισθησία Μη αναστρέψιμοτητα

6 Φαρμακευτική αγωγή στο Άσθμα Φάρμακα ελέγχου Αντιφλεγμονώδη Κορτικοειδή Αντιλευκοτριένια Β 2 -διεγέρτες μακράς δράσης Θεοφυλλίνη SR Φάρμακα ανακούφισης Β2- διεγέρτες Βραχείας δράσης

7 Δράση στους αεραγωγούς Βρογχοδιασταλτικά Αντιφλεγμονώδη Πρόληψη μετασχηματισμού τοιχώματος αεραγωγών?

8 Φαρμακευτική αγωγή στο Άσθμα Βρογχοδιασταλτικά Κορτικοστεροειδή, Χρωμόνες, Αντι-Lts Βραχείας ή ταχείας δράσης Μακράς δράσης

9 Δράση β 2 -διεγερτών Σαλβουταμόλη 200µg qds Σαλμετερόλη 50µg bd Φορμοτερόλη 12µg bd Γρήγορηέναρξηδράσης + + Μακρά έναρξη δράσης Ανακουφιστική θεραπεία Τακτική θεραπεία

10 Φαρμακευτική Θεραπεία Μακροχρόνια Φάρμακα Ελέγχου: Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή Συστηματικά κορτικοστεροειδή Χρωμόνες Μακράς δράσης εισπνεόμενοι β 2 -διεγέρτες Ξανθίνες Δισκία β 2 -διεγερτών μακράς δράσης Αντιλευκοτριενικά

11 Αντιφλεγμονώδης Θεραπεία αποτελεσματικότητα στο άσθμα Συμπτ. FEV 1 BHR Παροξ. Θνησιμ. ICS Χρωμόνες +/ +/ Θεοφυλ ? Anti-LTs + + +?

12 Δράση β 2 -διεγερτών και εισπνεομένων στεροειδών Εισπν. Στεροειδή Μακράς δράσης β 2 -διεγέρτες Συμπτώματα Πνεύμ. Λειτουργίες Παροξυσμοί Φλεγμονή ? +?

13 Δράση Φαρμακευτικής Αγωγής στο Ασθμα Ιοί? Αδενοσίνη Άσκηση Αντιγόνο Ιοί? Μαστοκύτταρο Βρογχόσπασμος Μακροφάγο Β2 -διεγέρτες Ηωσινόφιλο Ενεργοποίηση Αισθητικών Διαφυγή πλάσματοςνεύρων Υπεραντιδραστικότητα αεραγωγών T-λεμφοκύτταρο Εισπνεόμενα στεροειδή P J Barnes

14 Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή (ICS) Ο ρόλος τους στη θεραπεία: είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία στο άσθμα είναι η προτεινόμενη θεραπεία σε όλα τα στάδια βαρύτητας

15 Μηχανισμός δράσης ΙCS

16 Μηχανισμός δράσης ΙCS: CS molecules Inactive GR Active CS-GR complex Antiinflammatory activity Gene transcription GRE

17 Μηχανισμός δράσης ΙCS: CS molecules Transcription factor binding NFkB Inactive GR Antiinflammatory activity NFkB Inflammatory gene activation Active CS-GR complex

18 Τοπικές ανεπιθύμητες ενέργειες εισπνεόμενων στεροειδών Μυκητίαση της στοματικής κοιλότητας και του φάρυγγα (καντιντίαση) Βράγχος φωνής

19 Συστηματική απορρόφηση εισπνεόμενων στεροειδών

20 Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή (ICS) Διαφέρουν στην ισχύ και τη βιοδιαθεσιμότητα 400 μg μπεκλομεθαζόνης (BDP) 400 μg βουδεσονίδης 200 μg φλουτικαζόνης Η καμπύλη δόσης-ανταπόκρισης παρουσιάζει plateau Οι υψηλές δόσεις ICS προσφέρουν μικρό επιπλέον όφελος, ενώ αυξάνουν τις ΑΕ

21 Συστηματικές ανεπιθύμητες ενέργειες εισπνεόμενων στεροειδών Καταστολή του άξονα ΥΥΕ Καθυστέρησηστηνανάπτυξητωνπαιδιών Οστεοπόρωση Λέπτυνση δέρματος, εκχυμώσεις Καταρράκτης, γλαύκωμα

22 Iστορία της θεραπείας του Ασθματος 1900 Medulla Adrenal Gland Extract Cortex Adrenaline Isoprenaline Salbutamol Terbutaline Salmeterol, Formoterol Cortisol BDP ΒUD FP 1999 Labas + ICS

23 Μελέτες χορήγησης συνδυασμού Greening salmeterol + BDP Woolcock salmeterol + BDP Wilding salmeterol + BDP Pauwels formoterol + BUD Ind salmeterol + FP

24 Μεταβολή πνευμονικής λειτουργίας 35 am 25 pm Change in PEF (L / min) weeks BDP + salmeterol High dose BDP BDP200 μg bd + salmeterol 50 μg bd compared with BDP500 μg bd in asthmatic patients stabilised on beclomethasone dipropionate (200 μg bd) Greening et al, Lancet 1994

25 Μηχανισμοί συνεργικής δράσης Αλληλεπίδραση σε επίπεδο υποδοχέων Συνδυασμένη εναπόθεση

26 Δράση Κορτικοειδών και β2 διεγερτών Κορτικοειδές ß 2 -Διεγέρτης ß 2 -Υποδοχείς Κορτικοειδικοί Υποδοχείς Αντι-φλεγμονώδης δράση Βρογχοδιαστολή Δράση ΙCS σε ß 2 -υποδοχείς Δράση ß 2 -υποδοχέων σε CS υποδοχείς

27 Δράση Κορτικοειδών και β2 διεγερτών Τα στεροειδή επάγουν την σύνθεση ß 2 -R προφυλλάσουν απο ταχυφυλαξία ß 2 -R Οι μακράς δράσης ß 2 διεγέρτες αυξάνουν τη δραστικότητα CS χρειάζεται μικρότερη δόση CS για την ιδια δραστηριότητα

28 Συνεργική Δράση Κορτικοειδών και β2 διεγερτών ß 2 adrenoreceptor Salmeterol Fluticasone Propionate Cell membrane Inactive steroid receptor Inactive steroid receptor Anti-inflammatory inflammatory activity Primed steroid receptor Dimer formation Gene binding Active steroid receptor receptor complex Cytoplasm Nucleus DNA strand Conventional pathway more FP required Complementary pathway less FP required

29

30 Θεραπεία ρινίτιδας και άσθματος Allergen Dendritic cell Αποφυγή αλλεργιογόνου Th0-cell Th1-cell IL-1 Ανοσοθεραπεία IL-10 IFN-γ Anti-IgE Th2-cell IL-4 IL-13 B-cell Κορτικοειδή VCAM-1 ICAM-1 E-selectin MBP ECP Eotaxin IL-5 RANTES LTRA s LTs PGs PAF Eosinophil Mast cell histamin Αντιισταμινικά Systemic circulation

31 Ο μηχανισμός της ασθματικής φλεγμονής και ο ρόλος των λευκοτριενίων Αύξηση της έκκρισης βλέννας Μείωση της μεταφοράς βλέννας Cationic proteins (καταστροφή επιθηλίου Αυξηση απελευθέρωσης ταχυκινών Aγγεία Οίδημα Φλεγμονώδη κύτταρα (e.g., mast cells, eosinophils) CysLTs Λείες μυϊκές ίνες Sensory C ίνες Σύσπαση+προσέλκυση Adapted from Hay DW et al. Trends Pharmacol Sci 1995;16:

32 Προσθήκη αντιλευκοτριενίων σε ICS Median nights with awakenings with asthma (%) % P= % Baseline (n=442) Treatment (n=429) Montelukast + budesonide 800 μg Baseline (n=438) Treatment (n=427) Budesonide 1600 μg Price & al, Thorax, 2003; 58:

33 ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΣΘΜΑΤΟΣ Μη έλεγχος: Χαμηλές δόσεις ΙCS (400 µg /ημέρα) Προσθήκη LABA Διπλασιασμός δόσεων ICS Συνδυασμένη αγωγή LABAs + ICS Προσθήκη Αντιλευκοτριενίων

34 Δράση φαρμακευτικής αγωγής στο άσθμα

35 Επιλογή Φαρμακευτικής Αγωγής

36 Σύνδεση IgE με υποδοχείς FcεRI σε κύτταρα συμμετέχοντα στη παθογένεια άσθματος IgE Epithelial cells Eosinophil Platelets Mast cell Basophil Dendritic cell Macrophage/ monocyte

37 Αντι- IgE μονοκλωνικό σύνδεση με μόριο IgE IgE molecule Omalizumab Omalizumab FcεRI receptor Mast cell

38 Αναστολή της φλεγμονώδους διαδικασίας με την θεραπεία με αντι-ιge ( Xolair ) Allergen-driven B-cell secretes IgE Xolair complexes with free IgE IgE FcεRI B-cell Xolair Mast cell

39 Αναστολή της φλεγμονώδους διαδικασίας με την θεραπεία με αντι-ιge ( Xolair ) ε-switch B lymphocyte Plasma cell Allergic mediators Reduces mediator release Allergic inflammation: eosinophils and lymphocytes Release of IgE Binds to free IgE, reducing cell-bound IgE Omalizumab Reduces high-affinity receptors Mast cells Basophils Perennial Aeroallergens Exacerbation Reduces asthma exacerbations and symptoms

40 Δοσολογία χορήγησης θεραπείας με IgE Fixed target range for free-ige suppression requires doses determined by individual s pretreatment IgE High pretreatment IgE Low pretreatment IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE IgE + Omalizumab + Omalizumab IgE IgE IgE IgE Target IgE <10 IU/mL Graphical representation assumes patients of equal body weight.

41 Anti IgE και φλεγμονή στο άσθμα Ratko Djukanovic et al AJRCCM 2004

42 Εφικτοί Στόχοι Θεραπείας στις αλλεργικές παθήσεις Anti-IgE Μονοκλωνικό αντίσωμα Αλλεργιογόνα Συνθεση IgE Αποκοκ κίωση Μεσολάβητές Χ Κλινικά συμπτώματα Αλλ.Ρινίτιδα Μηχανισμοί Ασθμα Τροφική αλλεργία Ατοπκό Άκζεμα, ουρτικάρια Θεραπεία Αποφυγή Απευαισθη τοποίηση Σταθ. Αναστολείς μαστοκυττάρωνμεσολαβητών Χρωμόνες, Αντιισταμινικά β2 διεγέρτες αντιlts Αναστολείς της Οψιμης φάσης ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ Adapted from Roitt J. Essential Immunology 1994

43 Μελλοντικές Θεραπείες Αναστολέις φωσφοδιεστεράσης -4 CCR3 ανταγωνιστές Αναστολέις μορίων προσκόλλησης Νέα ανοσορυθμιστικά Ανταγωνιστές IL-5

44 Διεθνείς θέσεις ομοφωνίας αντιμετώπισης του άσθματος Global INitiative for Asthma WHO/NHLBI

45 GINA: Ο στόχος της θεραπείας στο άσθμα θα πρέπει να είναι ο έλεγχος της νόσου Eλαχιστοποίηση (ιδανικά καθόλου) των συμπτωμάτων Eλαχιστοποίηση (ιδανικά καθόλου) των παροξυσμών Καμία επείγουσα επίσκεψη σε νοσοκομείο Eλαχιστοποίηση (ιδανικά καθόλου) της χρήσης ανακουφιστικού φαρμάκου Καθόλου περιορισμοί στις δραστηριότητες GINA άσκηση

46 Τα Έξι Στοιχεία του Προγράμματος Αντιμετώπισης του Άσθματος 1. Εκπαίδευση Ασθενών 2. Εκτίμηση και Παρακολούθηση της Βαρύτητας 3. Αποφυγή Έκθεσης σε Παράγοντες Κινδύνου 4. Σχεδιασμός Πλάνου Φαρμακευτικής Αγωγής για Χρόνια Αντιμετώπιση: Ενήλικες και Παιδιά 5. Σχεδιασμός Πλάνου για την Αντιμετώπιση των Κρίσεων 6. Τακτική Παρακολούθηση

47 Ταξινόμηση Βαρύτητας ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ Κλινικά Χαρακτηριστικά προ της Θεραπείας ΣΤΑΔΙΟ 4 Σοβαρό Επίμονο ΣΤΑΔΙΟ 3 Μέτριο Επίμονο Συμπτώματα Συνεχή Περιορισμένη φυσική δραστηριότητα Καθημερινά Κρίσεις επηρεάζουν τη δραστηριότητα Νυχτερινά Συμπτώματα Συχνά > 1 φορά την εβδομάδα FEV 1 ή PEF 60% της προβλεπόμενης Διακύμανση> 30% 60-80% της προβλεπόμενης Διακύμανση > 30% ΣΤΑΔΙΟ 2 Ήπιο Επίμονο > 1 φορά την εβδομάδα αλλά < 1 φορά την ημέρα > 2 φορές το μήνα 80% της προβλεπόμενης Διακύμανση 20-30% ΣΤΑΔΙΟ 1 Διαλείπον < 1 φορά την εβδομάδα Ασυμπτωματικός και φυσιολογική PEF μεταξύ κρίσεων 2 φορές το μήνα 80% της προβλεπόμενης Διακύμανση < 20% Η παρουσία ενός από τα χαρακτηριστικά βαρύτητας επαρκεί για την κατάταξη του ασθενούς σε αυτό το στάδιο.

48 Εκτίμηση και Παρακολούθηση της Βαρύτητας Καταγραφές συμπτωμάτων Χρήση ανακουφιστικών φαρμάκων Nυκτερινά συμπτώματα Περιορισμός δραστηριοτήτων Σπιρομέτρηση για αρχική εκτίμηση. Ροομέτρηση για επανεκτίμηση: Εκτίμηση της βαρύτητας Εκτίμηση της ανταπόκρισης στη θεραπεία Χρήση ροομέτρου στο σπίτι Ιδανικό για όσους δεν αντιλαμβάνονται καλά τα συμπτώματα Καθημερινές μετρήσεις μπορούν να καταγράφονται σε ημερολόγιο Βοηθά στην έγκαιρη αναγνώριση επιδείνωσης του ασθενούς Χρήσιμο για προσωπική εκτίμηση με τη μέθοδο των ζωνών Aέρια αίματος για σοβαρές κρίσεις

49 Τα Έξι Στοιχεία του Προγράμματος Αντιμετώπισης του Άσθματος 1. Εκπαίδευση Ασθενών 2. Εκτίμηση και Παρακολούθηση της Βαρύτητας 3. Αποφυγή Έκθεσης σε Παράγοντες Κινδύνου 4. Σχεδιασμός Πλάνου Φαρμακευτικής Αγωγής για Χρόνια Αντιμετώπιση: Ενήλικες και Παιδιά 5. Σχεδιασμός Πλάνου για την Αντιμετώπιση των Κρίσεων 6. Τακτική Παρακολούθηση

50 Αποφυγή καπνίσματος Αποφυγή αλλεργιογόνου

51 Τα Έξι Στοιχεία του Προγράμματος Αντιμετώπισης του Άσθματος 1. Εκπαίδευση Ασθενών 2. Εκτίμηση και Παρακολούθηση της Βαρύτητας 3. Αποφυγή Έκθεσης σε Παράγοντες Κινδύνου 4. Σχεδιασμός Πλάνου Φαρμακευτικής Αγωγής για Χρόνια Αντιμετώπιση: Ενήλικες και Παιδιά 5. Σχεδιασμός Πλάνου για την Αντιμετώπιση των Κρίσεων 6. Τακτική Παρακολούθηση

52 Στοιχείο 4: Μακροχρόνια Αντιμετώπιση του Άσθματος Θεραπεία με Κλιμακωτή Προσπέλαση Ενήλικες/Παιδιά μεγαλύτερα των 5 ετών Επίτευξη: Έλεγχος του Άσθματος Επίτευξη: Καλύτερα Δυνατά Αποτελέσματα Θεραπεία ελέγχου: Δεν χρειάζεται Θεραπεία ελέγχου: Χαμηλή Δόση Εισπνεόμενου Κορτικοειδούς Θεραπεία ελέγχου: Χαμηλή-Μέτρια Δόση Εισπνεόμενου Κορτικοειδούς και μακράς δράσης β 2 - διεγέρτης Θεραπεία ελέγχου: Υψηλή Δόση Εισπνεόμενου Κορτικοειδούς και μακράς δράσης β 2 - διεγέρτης και (εάν χρειάζεται): -Θεοφυλλίνη βραδείας απελευθέρωσης - Αντιλευκοτριενικό - Δισκία β 2 -διεγερτών μακράς δράσης - Από του στόματος στεροειδές Σε περίπτωση ικανοποιητικού ελέγχου, μείωση της θεραπείας Επαναξιολόγηση Ανακουφιστική: Ταχείας δράσεως εισπνεόμενοι β 2 -διεγέρτες κατ επίκληση ΣΤΑΔΙΟ 1: Διαλείπον ΣΤΑΔΙΟ 2: Ήπιο Επίμονο ΣΤΑΔΙΟ 3: Μέτριο Επίμονο ΣΤΑΔΙΟ 4: Σοβαρό Επίμονο Αποκλιμάκωση Ακολουθούν και άλλες επιλογές στη θεραπεία ελέγχου και ανακουφιστική θεραπεία

53 GINA Guidelines: Αξιολόγηση ανά 1-6 μήνες & διατήρηση ελέγχου για τουλάχιστον 3 μήνες STEP UP Διαλείπον Χρόνιο ήπιο Χρόνιο μέτριο Χρόνιο σοβαρό Αφού ο έλεγχος επιτευχθεί και διατηρηθεί τουλάχιστον για 3 μήνες, η θεραπεία μπορεί να μειωθεί σταδιακά έως το ελάχιστο επίπεδο που εξασφαλίζει τον έλεγχο STEP DOWN

54 Στοιχείο 4: Μακροχρόνια Αντιμετώπιση του Άσθματος Θεραπεία με Κλιμακωτή Προσπέλαση: Παιδιά κάτω των 5 ετών Επίτευξη: Έλεγχος του Άσθματος Επίτευξη: Καλύτερα Δυνατά Αποτελέσματα Θεραπεία ελέγχου: Δεν χρειάζεται Θεραπεία ελέγχου: Χαμηλή Δόση Εισπνεόμενου Κορτικοειδούς Θεραπεία ελέγχου: Μέτρια Δόση Εισπνεόμενου Κορτικοειδούς Θεραπεία ελέγχου: Υψηλή Δόση Εισπνεόμενου Κορτικοειδούς και ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα (εάν χρειάζεται): -Θεοφυλλίνη βραδείας απελευθέρωσης - Αντιλευκοτριενικό - Μακράς δράσης εισπνεόμενος β 2 - διεγέρτης - Από του στόματος στεροειδές Σε περίπτωση ικανοποιητικού ελέγχου, μείωση της θεραπείας Επαναξιολόγηση Ανακουφιστική: Ταχείας δράσεως εισπνεόμενοι β 2 -διεγέρτες κατ επίκληση ΣΤΑΔΙΟ 1: Διαλείπον ΣΤΑΔΙΟ 2: Ήπιο Επίμονο ΣΤΑΔΙΟ 3: Μέτριο Επίμονο ΣΤΑΔΙΟ 4: Σοβαρό Επίμονο Αποκλιμάκωση Ακολουθούν και άλλες επιλογές στη θεραπεία ελέγχου και ανακουφιστική θεραπεία

55 Τακτική παρακολούθηση Απαιτείται συνεχής παρακολούθηση για την επίτευξη των θεραπευτικών στόχων. Τακτικές επισκέψεις είναι απαραίτητες για την επανεξέταση των: Μετρήσεων PEF στο σπίτι και καταγραφή συμπτωμάτων Tεχνικών χρήσης των φαρμάκων Παραγόντων κινδύνου και ελέγχου αυτών Εφόσον ο έλεγχος του άσθματος επιτευχθεί, οι επισκέψεις παρακολούθησης θα πρέπει να προγραμματίζονται (σε διαστήματα από 1 έως 6 μήνες, ανάλογα με την περίπτωση)

56 Δύσκολο Ασθμα Μη ελεγχόμενο άσθμα

57 Μη ελεγχόμενο άσθμα ;;; Ρινίτιδα, ιγμορίτιδα, και ρινικοί πολύποδες Επαγγελματικό άσθμα Αναπνευστικές λοιμώξεις Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση Άσθμα λόγω ασπιρίνης ή άλλα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη

58 Κλινικοί τύποι Δύσκολου άσθματος Εξαρτώμενο από τα στεροειδή Ανθεκτικό στα στεροειδή Ασταθές (Brittle) Με Πρωινές εξάρσεις (morning dipper ) Σχεδόν θανατηφόρο (fatal asthma)

59 Άσθμα εξαρτώμενο από τα κορτικοστεροειδή Παρουσιάζεται συνήθως ως σοβαρό άσθμα Ο έλεγχος του άσθματος εξαρτάται από τη λήψη συστηματικών κορτικοστεροειδών Μερική ανταπόκριση σε αυξημένες δόσεις στεροειδών Η ανταπόκριση στη βρογχοδιαστολή μπορεί να είναι ή να μην είναι η ιδεατή Φυσιολογική φαρμακοκινητική κορτικοστεροειδών Ανεπιθύμητες ενέργειες κορτικοστεροειδών

60 Άσθμα ανθεκτικό στα κορτικοστεροειδή Συχνότητα: ασυνήθης Μη ειδικά κλινικά χαρακτηριστικά Το άσθμα μπορεί να είναι σοβαρό ή και να μην είναι σοβαρό Ειδικά εργαστηριακά Φυσιολογική φαρμακοκινητική κορτικοστεροειδών Η δερματική αγγειοσυστολή που επάγεται από τα στεροειδή είναι μειωμένη Η περιφερική ηωσινοφιλία στο αίμα επιμένει με τα στεροειδή Η καταστολή των περιφερικών κυττάρων στο αίμα από τα στεροειδή μειώνεται

61 Άσθμα ανθεκτικό ή ευαίσθητο στα κορτικοστεροειδή Ανταπόκριση σε βρογχοδιαστολή με β2- διεγέρτη (<15%)?? Ανταπόκριση σε συστηματικά κορτικοστεροειδή?? (πρεδνιζολόνη mg/ημέρα για 2 εβδομάδες) (π.χ. >25% είναι θετικό, <15% είναι αρνητικό)

62 Ορισμός του ευαίσθητου και ανθεκτικού στα κορτικοστεροειδή άσθματος FEV 1 L % προβλεπόμενη FEV 1 (L) μετά την πρεδνιζολόνη % μεταβολή FEV 1 μετά τη σαλβουταμόλη % μεταβολή Ευαίσθητο στα κορτικοστεροειδή (n=10) 1,91 62 (5) 2, (6) 48 (4) Ανθεκτικό στα κορτικοστεροειδή (n=11) 2,02 56 (5) 1,97-1,6 (3) 48 (6) Chakir et al Clin Exp Allergy 2004; 32: 578

63 Κλινικοί τύποι σοβαρού άσθματος RBH cohort Εξαρτώμενο από τα στεροειδή 60 Ανθεκτικό στα στεροειδή 4 Ασταθές (Brittle) 7 Πρωινό dipper 20 Σχεδόν θανατηφόρο 10 Πέθαναν μέσα σε 1 χρόνο παρακολούθησης 3 FEV 1 < 41% αμετάβλητη 31 Συχνές παροξύνσεις (>3/έτος) 30 Ενδογενής (-ve δερμοαντιδράσεις νυγμού) 32 (Eur Respir J 2003: 22; 478)

64 Θεραπεία Σοβαρό άσθμα Πρωτόκολλο Royal Brompton Inhaled steroid Dose μg / day Number n n = 69 0 BDP BUD FP 0 < Prednisolone dose mg Number n < β 2 agonist puffs / day Theophylline Dose mg n = 55 AM PM TOTAL

65 Πνευμονική Λειτουργία Δύσκολο Άσθμα n = 102 % predicted FEV1 FVC TLC RV KCO PEFR PEF var

66 Πρωτόκολλο Σοβαρού Άσθματος: FEV 1 <41% vs >80% FEV 1 < 41% FEV 1 > 80% n M/F 9/22 6/35 FEV 1 (% pred.) 33,8 ± 5,8 97,8 ± 10,5 Συστηματικά στεροειδή (mg/d) Εισπνεόμενα στεροειδή (μg/d) 14,9 ± 18,3 940 ± ,3 ±15, ± 502

67 Δύσκολο (ανθεκτικό στη θεραπεία) άσθμα

68 Δύσκολο (ανθεκτικό στη θεραπεία) άσθμα Pred 60 mg/day

69 Η επίδραση του καπνίσματος στην ανταπόκριση των αεραγωγών στην πρεδνιζολόνη (40 mg/d, 14 d) σε ασθματικούς καπνιστές Καπνιστές Πρώην καπνιστές Μη καπνιστές (n=14) (n=10) (n=26) FEV 1 L (SEM) 2,23 (0.5) 2,21 (0,55) 2,57 (0,49) FEV 1 (%pred) 70,5 68,4 69 FEV 1 L 0,047 0,143 0,237 Πρεδνιζολόνη (+2,1%) (+6,5%) (+9,2%) FEV 1 L 0,423 0,640 0,615 Σαλβουταμόλη (+17,3%) (+22,6%) (+18,9%) Chauduri et al Am J Resp Crit Care Med 168, 2003: 1308

70 Κάπνισμα και Θεραπεία άσθματος Chalmers, G W et al. Thorax 2002;57:

71 Οι δράσεις των στεροειδών στο Άσθμα Γλυκοκορτικοστεροειδή AHR - Φλεγμονή Προφλεγμονώδεις κυτταροκίνες Μεσολαβητές Μικροαγγειακή διαπερατότητα Κυτταρική συρροή Αντιφλεγμονώδεις κυτταροκίνες Συμπτώματα

72 Τα ηωσινόφιλα στα προκλητά πτύελα και τα επίπεδα ECP στο σοβαρό εξαρτώμενο από τα στεροειδή άσθμα Jatakanon et al 2000 Eosinophils (%) ** ** ECP (ng/ml) ** *** 0 * Normalβ-agonist inhaled IS steroids+ PRED 1 *** Normal β-agonist inhaled steroids IS + PRED

73 Κύτταρα στα προκλητά πτύελα στο σοβαρό εξαρτώμενο από τα στεροειδή άσθμα Jatakanon et al 2000 Eosinophils (%) ** ** Neutrophils (%) ** *** ** 0 * Normal β-agonist inhaled steroids STA Normal β-agonist inhaled steroids STA

74 IL-5 & IL-8 στα πτύελα στο σοβαρό εξαρτώμενο από τα στεροειδή άσθμα IL-5 (pg/ml) ** * * IL-8 (ng/ml) *** *** *** 50 0 Normal β-agonist inhaled steroids STA 0 *** * Normalβ-agonist inhaled steroids STA

75 Η επίδραση της πρεδνιζολόνης στα φλεγμονώδη κύτταρα στον υποβλεννογόνο των αεραγωγών Steroid-sensitive Steroid-resistant T-cells eosinophils Chakir et al Clin Exp Allergy 2004; 32: 578

76 Η επίδραση της πρεδνιζολόνης στα κύτταρα που εκφράζουν την IL-5 σε βρογχικές βιοψίες στο ανθεκτικό στα στεροειδή άσθμα Leung et al J Exp Med 1995; 181: 33-40

77 Άσθμα εξαρτώμενο από τα στεροειδή:μηχανισμοί IL-2+IL-4 Γλυκοκορτικοστεροειδές (ή IL-13) p38 MAPK 4 P (GR φωσφορυλίωση 3 2 AP-1 1 GRβ Κυτταρική μεμβράνη Φυσιολογικό Μετατόπιση 5 Πυρήνας GRE K5 X +, K16 + GRE ακετυλίωση & μεταγραφή δράση στεροειδών K5 +, K16 + GRE Φυσιολογική δράση

78 Τα χαρακτηριστικά δέσμευσης της δεξαμεθαζόνης σε PBMC μελέτες *** 50 ** ** Kd (nm) normal ICS SD normal ICS SD Receptor number (sites per cell) cytosolic nuclear ICS: Ασθματικοί σε εισπνεόμενα στεροειδή SD: Ασθματικοί σε εισπνεόμενα και συστηματικά στεροειδή normal ICS SD normal ICS SD cytosolic nuclear Irusen et al JACI 2002

79 Σοβαρό άσθμα: υψηλή δόση τριαμσινολόνης IM 12 ασθενείς υπό πρεδνιζολόνη (10-20 mg/ημέρα) με συχνές παροξύνσεις και διασωληνώσεις Τριαμσινολόνη (360 mg για 3 ημέρες) vs 12,5 mg/ημέρα πρεδνιζολόνη σε cross-over τυφλή μελέτη Υπό πρεδνιζολόνη: 21 επισκέψεις στα επείγοντα, 10 εισαγωγές, 2 με αναπνευστική ανεπάρκεια, PEFR=75%(6) pred. Υπό τριαμσινολόνη: Καμία επιδείνωση, PEFR=92%(7) pred. Έντονες ανεπιθύμητες ενέργειες από την τριαμσινολόνη (Ogirala et al NEJM 1991; 324: 585)

80 Σοβαρό άσθμα: υψηλή δόση τριαμκινολόνης IM FEV 1 (L) Triam Pred Crossover Triam Pred Washout Months (Ogirala et al NEJM 1991; 324: 585)

81 Τυχαιοποιημένη, διπλή-τυφλή, ελεγχόμενη μελέτη για την μεθοτρεξάτη στο σοβαρό εξαρτώμενο από τα στεροειδή άσθμα Shiner et al Lancet1990

82 Ανταπόκριση στα κορτικοστεροιδή Αυξημένη ανταπόκριση των αεραγωγών φυσιολογικό Ήπιο-Μέτριο Άσθμα Ευαίσθητο στα στεροειδή Ή Καταστολή της φλεγμονώδους απάντησης (%) Σοβαρό άσθμα εξαρτώμενο από στεροειδή Ανθεκτικό στα στεροειδή Δόση του κορτικοστεροειδούς

83 Σοβαρό άσθμα Το σοβαρό άσθμα είναι πιθανό να αποτελεί μία μορφή του ανθεκτικού στα κορτικοστεροειδή άσθματος Το ανθεκτικό στα κορτικοστεροειδή άσθμα σχετίζεται με μειωμένη ανταπόκριση των κυττάρων στα κορτικοστεροειδή Το άσθμα που εξαρτάται από τα κορτικοστεροειδή είναι μία μορφή της ανοχής στα κορτικοστεροειδή σε διαφορετικό βαθμό Χρειάζεται να διευκρινιστεί ο ρόλος της ανταπόκρισης στα κορτικοστεροειδή στην εξέλιξη του άσθματος Απαιτούνται νεότερες θεραπείες που βασίζονται στην ανατροπή της ανοχής στα κορτικοστεροειδή

84 Η θεραπεία με κορτικοστεροειδή στο σοβαρό άσθμα Μέγιστη χρήση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών?? Ελέγξτε δόση, συχνότητα, τεχνική εισπνοής, συμμόρφωση Χορήγηση κορτικοστεροειδών με νεφελοποίηση Χρήση της ελάχιστης δόσης συντήρησης των συστηματικών στεροειδών (μία φορά την ημέρα, συνήθως πρεδνιζολόνη). Προτιμάται η αποφυγή δόσης συντήρησης στεροειδών per os: μόνο για χρήση στην αντιμετώπιση των παροξύνσεων Παράγοντες εξοικονόμησης στεροειδών (κυκλοσπορίνη A, μεθοτρεξάτη)

85 Μελλοντικές θεραπείες Συνδυασμένη θεραπεία με anti-il-2 και IL-4 Anti-IL-13 θεραπείες Αναστολή της p38 μιτογενώς ενεργοποιούμενης πρωτεϊνικής κινάσης Αναστολή της c-jun N-τελικής κινάσης Άντι- ουδετεροφιλική προσέγγιση (π.χ. α-il-8, α-tnf) Πιο ισχυρά κορτικοστεροειδή με ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες

86 Ασταθές άσθμα (Brittle( asthma)? Επανειλημμένες εισαγωγές στο νοσοκομείο Επανειλημμένοι παροξυσμοί Μη ελεγχόμενο άσθμα Ταχείας έναρξης παροξύνσεις Χαοτικά συμπτώματα και μετρήσεις μέγιστης εκπνευστικής ροής Περισσότερα από ένα από τα παραπάνω

87 Ορισμοί ασταθούς άσθματος Tύπος 1 Ευρείες διακυμάνσεις στη μέγιστη εκπνευστική ροή (>40% DV για >50% του χρόνου), επαναλαμβανόμενες παροξύνσεις Tύπος 2 Αιφνίδιοι παροξυσμοί σε έδαφος εμφανώς καλά ελεγχόμενου άσθματος [Ayres et al Thorax 1998;53:315-21]

88 Αιτιολογικοί παράγοντες για το ασταθές άσθμα Ψυχολογικοί-κοινωνικοί κοινωνικοί παράγοντες μακροπρόθεσμοι βραχυπρόθεσμοι Συμμόρφωση Ατοπία + έκθεση σε αλλεργιογόνα εισπνεόμενα τροφικά Ορμονικές αλλαγές που σχετίζονται με την εμμηνορυσία Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση Γονίδια Αποφρακτική άπνοια στον ύπνο

89 Δυσλειτουργία φωνητικών χορδών Συχνά λανθασμένη διάγνωση άσθματος Στους περισσότερους από τους μισούς ασθενείς προϋπάρχει άσθμα Τα συμπτώματα είναι σφίξιμο στο λαιμό, αλλαγή της φωνής & δυσφορία στην αναπνοή Οι ασθενείς είναι τυπικά γυναίκες ηλικίας ετών με οικογενειακές δυσκολίες Υψηλή συχνότητα ψυχιατρικών διαταραχών συμπεριλαμβανομένης της διαταραχής σωματοποίησης

90 Άσθμα, φωνητικές χορδές και αποκρίσεις αερισμού Υπερευαισθησία στο CO 2? Φλεγμονή του λάρυγγα? VCD Υπεραερισμός Άλλα συμπτώματα Άσθμα

91 Διαγνωστικοί χειρισμοί στο Ασταθές Ασθμα Εισαγωγή για παρακολούθηση Μέτρηση BHR Ενίσχυση θεραπευτικού πλάνου και επανάληψη PFs Δοκιμασία κοπώσεως Λαρυγγοσκόπηση FV loop Τροφική πρόκληση

92 Αντιμετώπιση του ασταθούς άσθματος τύπου 2 Ταυτοποίηση ερεθισμάτων Ελεγχος λήψης φαρμάκων Λήψη ICS Υποδόρια αδρεναλίνη

93 Ελέγξτε Συμμόρφωση Θεραπεία για το Δύσκολο Σοβαρό Ασθμα Λήψη Εισπνεόμενων στεροειδών?? (τακτική,δόση,τεχνική) Δόσεις υπερβολικά υψηλές?, Θεραπεία Ανοχή στα στεροειδή?? Υψηλή δόση βρογχοδιασταλτικών?? Φάρμακα εξοικονόμησης στεροειδών μεθοτρεξάτη, κυκλοσπορίνη, χρυσός LTRAs Μονοκλωνικά π.χ. anti-ige, anti-il 5 κ.τ.λ.

94 Τα Έξι Στοιχεία του Προγράμματος Αντιμετώπισης του Άσθματος 1. Εκπαίδευση Ασθενών 2. Εκτίμηση και Παρακολούθηση της Βαρύτητας 3. Αποφυγή Έκθεσης σε Παράγοντες Κινδύνου 4. Σχεδιασμός Πλάνου Φαρμακευτικής Αγωγής για Χρόνια Αντιμετώπιση: Ενήλικες και Παιδιά 5. Σχεδιασμός Πλάνου για την Αντιμετώπιση των Κρίσεων 6. Τακτική Παρακολούθηση

95 Θεραπευτική Αντιμετώπιση Ασθματος Στεροειδή απο το στόμα Μακράς δρασης ß 2 -διεγέρτες/αντιlts/αντιχολινεργικά Εισπνεόμενα στεροειδή Βραχείας δράσης ß 2 -διεγέρτες prn Βαρύτης Ασθματος ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ

Η φλεγμονή των βρόγχων προκαλεί οίδημα και παραγωγή εκκρίσεων, και έτσι περιορίζεται περισσότερο η ροή του αέρα μέσα από τους βρόγχους.

Η φλεγμονή των βρόγχων προκαλεί οίδημα και παραγωγή εκκρίσεων, και έτσι περιορίζεται περισσότερο η ροή του αέρα μέσα από τους βρόγχους. Βρογχικό Άσθμα Το άσθμα είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από χρόνια κυτταρική φλεγμονή των αεραγωγών και βρογχική υπεραντιδραστικότητα. Έτσι προκαλείται μια μεταβλητή απόφραξη των αεροφόρων οδών που

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτική διαχείριση σοβαρού άσθματος

Θεραπευτική διαχείριση σοβαρού άσθματος Θεραπευτική διαχείριση σοβαρού άσθματος Ροβίνα Νικολέττα Λέκτορας Πνευμονολογίας - Εντατικής Θεραπείας, ΕΚΠΑ Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική ΝΝΘΑ «Η Σωτηρία» Κατευθυντήριες οδηγίες για το σοβαρό

Διαβάστε περισσότερα

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας Άσθμα και κάπνισμα. ποιο κοντά στη ΧΑΠ ή άλλη νόσος Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος Συμβουλευτικές υπηρεσίες

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτική αντιμετώπιση της οξείας κρίσης άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών

Θεραπευτική αντιμετώπιση της οξείας κρίσης άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών Θεραπευτική αντιμετώπιση της οξείας κρίσης άσθματος Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών Το άσθμα είναι μία νόσος με διακυμάνσεις Συμπτώματα & προσαρμογή θεραπείας Παροξυσμοί Χορήγηση per os

Διαβάστε περισσότερα

Διαλείπουσα αγωγή στο ήπιο άσθμα. Α. Φλέμιγκ, Πνευμονολογικό Τμήμα Παναγιώτα Λάμπρου

Διαλείπουσα αγωγή στο ήπιο άσθμα. Α. Φλέμιγκ, Πνευμονολογικό Τμήμα Παναγιώτα Λάμπρου Διαλείπουσα αγωγή στο ήπιο άσθμα Α. Φλέμιγκ, Πνευμονολογικό Τμήμα Παναγιώτα Λάμπρου Υπέρτατη Ιπποκρατική εντολή στον Ιατρό είναι ωφελέειν ή μη βλάπτειν Μία από τις βασικότερες αρχές της μοντέρνας ιατρικής:

Διαβάστε περισσότερα

Διαλείπουσα χορήγηση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών και μοντελουκάστης «κατά»

Διαλείπουσα χορήγηση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών και μοντελουκάστης «κατά» Διαλείπουσα χορήγηση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών και μοντελουκάστης «κατά» Κυρβασίλης Β. Φώτης Παιδοπνευμονολογική Μονάδα Γ Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ 1 ο βήμα 2 ο βήμα 3 ο βήμα 4 ο βήμα 5 ο βήμα Εκπαίδευση

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτικοί χειρισμοί και παρακολούθηση ασθενή με βρογχικό άσθμα στην κοινότητα

Θεραπευτικοί χειρισμοί και παρακολούθηση ασθενή με βρογχικό άσθμα στην κοινότητα Θεραπευτικοί χειρισμοί και παρακολούθηση ασθενή με βρογχικό άσθμα στην κοινότητα Ροβίνα Νικολέττα Επίκουρη καθηγήτρια Πνευμονολογίας - Εντατικής Θεραπείας Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική ΝΝΘΑ «η

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του άσθματος στα παιδιά.

Κατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του άσθματος στα παιδιά. Κατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του στα παιδιά. Φώτης Β. Κυρβασίλης Επίκουρος Καθηγητής Παιδιατρικής Πνευμονολογίας Γ Παιδιατρική Κλινική Α.Π.Θ www.pd3.gr Η αντιμετώπιση του βρογχικού στα παιδιά κατευθύνεται

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το άσθμα; Άρθρο ιδιωτών Πνευμονολόγων Τρικάλων για το Άσθμα - ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ CITY KALAMPAKA METEORA

Τι είναι το άσθμα; Άρθρο ιδιωτών Πνευμονολόγων Τρικάλων για το Άσθμα - ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ CITY KALAMPAKA METEORA Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος στις 2 Μαΐου η οποία καθιερώθηκε το 1998 από την Παγκόσμια Πρωτοβουλία για το άσθμα» και την υποστήριξη της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, θα θέλαμε να ενημερώσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Ουδετεροφιλική φλεγμονή στο άσθμα. Νικολέττα Ροβίνα Επιμελήτρια Β Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική Νοσ/μείο «η Σωτηρία»

Ουδετεροφιλική φλεγμονή στο άσθμα. Νικολέττα Ροβίνα Επιμελήτρια Β Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική Νοσ/μείο «η Σωτηρία» Ουδετεροφιλική φλεγμονή στο άσθμα Νικολέττα Ροβίνα Επιμελήτρια Β Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική Νοσ/μείο «η Σωτηρία» The common disease asthma is probably not a single disease, but rather a complex

Διαβάστε περισσότερα

AΣΘΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΣΘΜΑΤΟΣ & ΚΥΗΣΗΣ

AΣΘΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΣΘΜΑΤΟΣ & ΚΥΗΣΗΣ AΣΘΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Το άσθμα είναι ένα από τις πιο συχνές νόσους που περιπλέκει την εγκυμοσύνη. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως περίπου 8-10% των εγκύων έχουν άσθμα και μπορεί να επηρεάσει την εγκυμοσύνη

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση και σταδιοποίηση άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών

Διάγνωση και σταδιοποίηση άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών Διάγνωση και σταδιοποίηση άσθματος Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών Είναι Άσθμα; Επαναλαμβανόμενα επεισόδια αναπνευστικού συριγμού Ενοχλητικός Βήχας κατά την νύχτα Βήχας ή αναπνευστικός

Διαβάστε περισσότερα

LAΜA στο άσθμα: Έχουν θέση; Ναι

LAΜA στο άσθμα: Έχουν θέση; Ναι LAΜA στο άσθμα: Έχουν θέση; Ναι Γεώργιος Χειλάς Πνευμονολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Μονάδας Α Κλινικής Εντατικής Θεραπείας-ΕΚΠΑ Συντονιστής Ομάδας ΧΑΠ Ε.Π.Ε. Μουσκαρινικοί υποδοχείς

Διαβάστε περισσότερα

Οστεοποντίνη στο υπερκείµενο των προκλητών πτυέλων σε ασθµατικούς καπνιστές: συσχετίσεις µε δείκτες φλεγµονής και αναδιαµόρφωσης των αεραγωγών

Οστεοποντίνη στο υπερκείµενο των προκλητών πτυέλων σε ασθµατικούς καπνιστές: συσχετίσεις µε δείκτες φλεγµονής και αναδιαµόρφωσης των αεραγωγών Οστεοποντίνη στο υπερκείµενο των προκλητών πτυέλων σε ασθµατικούς καπνιστές: συσχετίσεις µε δείκτες φλεγµονής και αναδιαµόρφωσης των αεραγωγών Γ. Χειλάς, Σ. Λουκίδης, Κ. Κωστίκας, D. Simoes, Κ. Κοντογιάννη,

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπεύοντας με βάση τους βιολογικούς δείκτες-εφικτό; Α. Ι. Παπαϊωάννου Ειδικευόμενη Πνευμονολόγος Γ Πνευμονολογική Κλινική Γ.Ν.

Θεραπεύοντας με βάση τους βιολογικούς δείκτες-εφικτό; Α. Ι. Παπαϊωάννου Ειδικευόμενη Πνευμονολόγος Γ Πνευμονολογική Κλινική Γ.Ν. Θεραπεύοντας με βάση τους βιολογικούς δείκτες-εφικτό; Α. Ι. Παπαϊωάννου Ειδικευόμενη Πνευμονολόγος Γ Πνευμονολογική Κλινική Γ.Ν. «Σισμανόγλειο» Βιολογικοί δείκτες Ορισμός Ο βιολογικός δείκτης είναι ένα

Διαβάστε περισσότερα

Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά

Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά Ε.Παρασκάκης Eπικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Μονάδα Αναπνευστικών Νοσημάτων Παίδων Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θράκης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρακολούθηση αρκετών αναπνευστικών

Διαβάστε περισσότερα

Φλεγμονώδεις δείκτες στο σοβαρό άσθμα

Φλεγμονώδεις δείκτες στο σοβαρό άσθμα Φλεγμονώδεις δείκτες στο σοβαρό άσθμα Ανδριάνα Ι Παπαϊωάννου Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος Επικουρική Επιμελήτρια Β Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική Νοσοκομείο «Αττικόν» Σοβαρό άσθμα Σαν σοβαρό ορίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΙΚΤΕΣ ΦΛΕΓΜΟΝΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΗ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟ ΣΟΒΑΡΟ ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΦΛΕΓΜΟΝΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΗ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟ ΣΟΒΑΡΟ ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ ΔΕΙΚΤΕΣ ΦΛΕΓΜΟΝΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΗ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟ ΣΟΒΑΡΟ ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΤΣΑΟΥΝΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ- Κ.Ε.Θ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Μη φαρμακευτική προσέγγιση- Επεμβατικές θεραπείες Πασχάλης Στειρόπουλος MD, PhD, FCCP ΓΝΘ Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Θεσσαλονίκη

Μη φαρμακευτική προσέγγιση- Επεμβατικές θεραπείες Πασχάλης Στειρόπουλος MD, PhD, FCCP ΓΝΘ Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Θεσσαλονίκη Σοβαρό άσθμα-λύσεις για το παρόν Μη φαρμακευτική προσέγγιση- Επεμβατικές θεραπείες Πασχάλης Στειρόπουλος MD, PhD, FCCP ΓΝΘ Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Θεσσαλονίκη Δομή Σοβαρό άσθμα: ορισμός, προβληματισμοί Ρόλος των

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΠ. Συνδυασµένη αξιολόγηση στη ΧΑΠ. Θεραπευτικές επιλογές:

ΧΑΠ. Συνδυασµένη αξιολόγηση στη ΧΑΠ. Θεραπευτικές επιλογές: ιαπανεπιστηµιακό Μεταπτυχιακό Πρόγραµµα Σπουδών Κλινική Φαρµακολογία- Θεραπευτική ΧΑΠ ιπλωµατική εργασία: Η ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗς ΧΑΠ &ΤΟΥ ΒΡΟΓΧΙΚΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ Π.Φ.Υ Συχνή πάθηση, που µπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Φαινότυπος μόνιμης απόφραξης αεραγωγών

Φαινότυπος μόνιμης απόφραξης αεραγωγών Φαινότυπος μόνιμης απόφραξης αεραγωγών Δρ. Κατσούλης Κωνσταντίνος Δντης Πνευμονολογικής κλινικής 424 Στρατιωτικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης Ορισμός του άσθματος σήμερα Το άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης

Διαβάστε περισσότερα

Το σοβαρό άσθμα στα παιδιά: προβλήματα και λύσεις

Το σοβαρό άσθμα στα παιδιά: προβλήματα και λύσεις Το σοβαρό άσθμα στα παιδιά: προβλήματα και λύσεις Ε.Παρασκάκης Eπικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Υπεύθυνος Παιδοπνευμονολογικής Μονάδας Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Θράκης Εισαγωγή Το άσθμα είναι μια

Διαβάστε περισσότερα

Αντι-LTRs : Πόσο υποστηρίζονται από τις real-life μελέτες ;

Αντι-LTRs : Πόσο υποστηρίζονται από τις real-life μελέτες ; 3ο Σεμινάριο Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης Ημέρες Άσθματος 2012 «ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΟ ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ» Αντι-LTRs : Πόσο υποστηρίζονται από τις real-life μελέτες ; Δημήτριος Ζ. Λάτσιος, M.D.,

Διαβάστε περισσότερα

27. ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ. Πίνακας 1: Επιπλοκές σοβαρού ή μη ελεγχόμενου άσθματος στην κύηση.

27. ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ. Πίνακας 1: Επιπλοκές σοβαρού ή μη ελεγχόμενου άσθματος στην κύηση. Το βρογχικό άσθμα είναι η πιο συχνή πάθηση του αναπνευστικού συστήματος στη διάρκεια της κύησης, με το ποσοστό εμφάνισης να κυμαίνεται μεταξύ 3-8%. Η πορεία της νόσου στις εγκυμονούσες γυναίκες ποικίλει,

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτική Αντιμετώπιση Άσθματος κατά την Παιδική Ηλικία

Θεραπευτική Αντιμετώπιση Άσθματος κατά την Παιδική Ηλικία Θεραπευτική Αντιμετώπιση Άσθματος κατά την Παιδική Ηλικία Α. Καδίτης Παιδίατρος-Παιδοπνευμονολόγος Α Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία» National Asthma Education

Διαβάστε περισσότερα

Αλληλεπικάλυψη Άσθματος και ΧΑΠ. Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος

Αλληλεπικάλυψη Άσθματος και ΧΑΠ. Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος Αλληλεπικάλυψη Άσθματος και ΧΑΠ Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος Αλληλεπικάλυψη Άσθματος και ΧΑΠ Χαρακτηριστικές διαφορές Προϋποθέσεις επικάλυψης Επιπολασμός Ορισμοί Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά Θεραπευτικές προτάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Mηχανισμοί Φλεγμονής στο Άσθμα. Μίνα Γκάγκα ΝΝΘΑ

Mηχανισμοί Φλεγμονής στο Άσθμα. Μίνα Γκάγκα ΝΝΘΑ Mηχανισμοί Φλεγμονής στο Άσθμα Μίνα Γκάγκα ΝΝΘΑ Άσθμα Κλινικά: Δύσπνοια βήχας συριγμός υποξυγοναιμία Πιθανώς γενικά συμπτώματα Ήπια έως σοβαρά Αραιά, συχνά ή συνεχώς Άσθμα Παθογενετικά: Στένωση του αυλού

Διαβάστε περισσότερα

Βήχας ισοδύναμος άσθματος Cough Variant Asthma

Βήχας ισοδύναμος άσθματος Cough Variant Asthma 5 ο Σεμινάριο Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης Ημέρες Άσθματος 2016 «ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ» Βήχας ισοδύναμος άσθματος Cough Variant Asthma Βιττωράκης Στυλιανός MD, PhD Πνευμονολόγος

Διαβάστε περισσότερα

Το σοβαρό άσθμα τα παιδιά. Ε.Παρασκάκης Eπικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Παιδοπνευμονολογική Μονάδα Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θράκης

Το σοβαρό άσθμα τα παιδιά. Ε.Παρασκάκης Eπικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Παιδοπνευμονολογική Μονάδα Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θράκης Το σοβαρό άσθμα τα παιδιά Ε.Παρασκάκης Eπικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Παιδοπνευμονολογική Μονάδα Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θράκης Εισαγωγή Τα περισσότερα παιδιά με άσθμα ανταποκρίνονται καλά στη

Διαβάστε περισσότερα

West JB. Η Φυσιολογία της Αναπνοής απαραίτητα στοιχεία

West JB. Η Φυσιολογία της Αναπνοής απαραίτητα στοιχεία Ο ρόλος των μικρών αεραγωγών σε Άσθμα και ΧΑΠ Δρ. Κατσούλης Κωνσταντίνος Αρχίατρος Πνευμονολόγος Δντης Πνευμονολογικής κλινικής 424 ΓΣΝΘ Ανατομία μικρών αεραγωγών Φυσιολογία μικρών αεραγωγών Εκτίμηση λειτουργίας

Διαβάστε περισσότερα

Βρογχικό Άσθμα. Ελευθέριος Ζέρβας, Πέτρος Μπακάκος. Διάγνωση του βρογχικού άσθματος

Βρογχικό Άσθμα. Ελευθέριος Ζέρβας, Πέτρος Μπακάκος. Διάγνωση του βρογχικού άσθματος Βρογχικό Άσθμα Ελευθέριος Ζέρβας, Πέτρος Μπακάκος Διάγνωση του βρογχικού άσθματος Η διάγνωση του άσθματος βασίζεται στο ιστορικό, την κλινική εξέταση και τις λειτουργικές δοκιμασίες του αναπνευστικού.

Διαβάστε περισσότερα

Βρογχικό άσθμα. Ενότητα 4: Αποφρακτικά νοσήματα

Βρογχικό άσθμα. Ενότητα 4: Αποφρακτικά νοσήματα Βρογχικό άσθμα Ενότητα 4: Αποφρακτικά νοσήματα Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής ΑΣΘΜΑ Είναι ένα από τα συχνότερα χρόνια

Διαβάστε περισσότερα

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας Μήπως υπερθεραπεύουμε το ήπιο άσθμα? Κωνσταντίνος Πορπόδης Πνευμονολόγος Λέκτορας ΑΠΘ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αναγνώριση της βαρύτητας των παροξυσμών άσθματος

Αναγνώριση της βαρύτητας των παροξυσμών άσθματος Αναγνώριση της βαρύτητας των παροξυσμών άσθματος Σύσταση 9: Συστήνεται οι Γενικοί Ιατροί και οι Επαγγελματίες Υγείας της Π.Φ.Υ., να αναγνωρίζουν έγκαιρα τους παροξυσμούς άσθματος με βάση τα κλινικά σημεία,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΤΣΑΟΥΝΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Κ.Ε.Θ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΤΣΑΟΥΝΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Κ.Ε.Θ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ANTI-IgE ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΤΣΑΟΥΝΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Κ.Ε.Θ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ 1 Η ΕΠΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η μπεκλομεθαζόνη σε επανεξέταση: η μοντέρνα άποψη για ένα κλασσικό εισπνεόμενο κορτικοειδές

Η μπεκλομεθαζόνη σε επανεξέταση: η μοντέρνα άποψη για ένα κλασσικό εισπνεόμενο κορτικοειδές Άρθρο Σύνταξης Η μπεκλομεθαζόνη σε επανεξέταση: η μοντέρνα άποψη για ένα κλασσικό εισπνεόμενο κορτικοειδές Πέτρος Μπακάκος, Στέλιος Λουκίδης, Κωνσταντίνος Κωστίκας Συντακτική ομάδα Πνεύμων Αλληλογραφία

Διαβάστε περισσότερα

Διαχειριστικά θέματα στο άσθμα β-blockers

Διαχειριστικά θέματα στο άσθμα β-blockers Διαχειριστικά θέματα στο άσθμα β-blockers Ροβίνα Νικολέττα Επίκουρη καθηγήτρια Πνευμονολογίας - Εντατικής Θεραπείας Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική ΝΝΘΑ «η Σωτηρία» Οι β-ar ταξινομούνται σε τουλάχιστον

Διαβάστε περισσότερα

Σοβαρό Άσθμα Τωρινές και μελλοντικές θεραπευτικές προσεγγίσεις

Σοβαρό Άσθμα Τωρινές και μελλοντικές θεραπευτικές προσεγγίσεις Ειδικά Άρθρα για το Άσθμα Σοβαρό Άσθμα Τωρινές και μελλοντικές θεραπευτικές προσεγγίσεις Ελευθέριος Ζέρβας 1, Chris Brightling 2, Μίνα Γκάγκα 1 1 7 η Πνευμονολογική Κλινική και Κέντρο Άσθματος, Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

ιάγνωση και θεραπεία του βρογχικού άσθµατος: Θέσεις Αντιπαραθέσεις

ιάγνωση και θεραπεία του βρογχικού άσθµατος: Θέσεις Αντιπαραθέσεις ιάγνωση και θεραπεία του βρογχικού άσθµατος: Θέσεις Αντιπαραθέσεις Θέσεις: ρ Θεόφιλος Πεχλιβανίδης Πνευµονολόγος Αντιπαραθέσεις:. Παπακώστα Επίκ. Καθηγήτρια Πνευµονολογίας ΑΠΘ Θέµατα ιάγνωση 1. Αξιολόγηση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΟΧΗ ΤΩΝ ΣΤΑΘΕΡΩΝ ΣΥΝ ΥΑΣΜΩΝ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΟΧΗ ΤΩΝ ΣΤΑΘΕΡΩΝ ΣΥΝ ΥΑΣΜΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΟΧΗ ΤΩΝ ΣΤΑΘΕΡΩΝ ΣΥΝ ΥΑΣΜΩΝ ΠΕΤΡΟΣ ΜΠΑΚΑΚΟΣ ΕΠΙΚ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Α ΠΑΝ/ΚΗ ΠΝΕΥΜ/ΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Ν.Ν.Θ.Α «ΣΩΤΗΡΙΑ» Σύνοψη ιστορικής αναδροµής

Διαβάστε περισσότερα

Anti-IgE: Πότε και για Πόσο?

Anti-IgE: Πότε και για Πόσο? Anti-IgE: Πότε και για Πόσο? Αγγελική Φλώρου Πνευμονολόγος Κέντρο Άσθματος και Αλλεργίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, «Ευγενίδειο Θεραπευτήριο» Σοβαρό - Δύσκολα ελεγχόμενο άσθμα Επιδημιολογικά δεδομένα

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστικές προσεγγίσεις στο Άσθμα

Διαγνωστικές προσεγγίσεις στο Άσθμα Ανασκόπηση Διαγνωστικές προσεγγίσεις στο Άσθμα Κωνσταντίνος Κατσούλης Διευθυντής Πνευμονολογικής Κλινικής, 424 Στρατιωτικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης Λέξεις κλειδιά - Άσθμα - Σπιρομέτρηση - Δοκιμασία προκλήσεως

Διαβάστε περισσότερα

Άσθμα και ΧΑΠ. Γιάννης Καλομενίδης. Επ Καθηγητής Πνευμονολογίας Α Κλινική Εντατικής Θεραπείας

Άσθμα και ΧΑΠ. Γιάννης Καλομενίδης. Επ Καθηγητής Πνευμονολογίας Α Κλινική Εντατικής Θεραπείας Άσθμα και ΧΑΠ Γιάννης Καλομενίδης Επ Καθηγητής Πνευμονολογίας Α Κλινική Εντατικής Θεραπείας Άσθμα Το άσθμα είναι μία συνηθισμένη και δυνητικά επικίνδυνη νόσος 300 εκατομμύρια ασθενείς με άσθμα παγκοσμίως.

Διαβάστε περισσότερα

Τι γνωρίζαμε ως τώρα

Τι γνωρίζαμε ως τώρα «Μελέτη αναπνευστικής λειτουργίας σε παιδιά με βρογχικό άσθμα κατά τη διάρκεια της άσκησης» Janneke C van Leeuren, Frans H C de Jongh, Win M C van Aalderen, Boony J Thio Department of Pediatric Pulmonology

Διαβάστε περισσότερα

Νικολέττα Ροβίνα Πνευμονολόγος 1η Παν/κή Πνευμονολογική Κλινική ΓΝΝΘΑ «η Σωτηρία» Θεραπεύοντας με βάση τους βιολογικούς δείκτες-εφικτό; Όχι (?)..

Νικολέττα Ροβίνα Πνευμονολόγος 1η Παν/κή Πνευμονολογική Κλινική ΓΝΝΘΑ «η Σωτηρία» Θεραπεύοντας με βάση τους βιολογικούς δείκτες-εφικτό; Όχι (?).. Νικολέττα Ροβίνα Πνευμονολόγος 1η Παν/κή Πνευμονολογική Κλινική ΓΝΝΘΑ «η Σωτηρία» Θεραπεύοντας με βάση τους βιολογικούς δείκτες-εφικτό; Όχι (?).. Υπόθεση: Η φλεγμονή των αεραγωγών ευθύνεται για τις κλινικές

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση άσθματος 2017

Διάγνωση άσθματος 2017 "ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΑΕΡΑΓΩΓΩΝ" 27-28/5/2017, Κατερίνη Διάγνωση άσθματος 2017 Βλαχόπουλος Δ. Πνευμονολόγος, Επ. Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής Α.Π.Θ Ορισμός Το άσθμα είναι μια ετερογενής νόσος, που συνήθως

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα ΙΙ. Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων χορήγησης των αδειών κυκλοφορίας

Παράρτημα ΙΙ. Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων χορήγησης των αδειών κυκλοφορίας Παράρτημα ΙΙ Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων χορήγησης των αδειών κυκλοφορίας 7 Επιστημονικά πορίσματα Γενική περίληψη της επιστημονικής αξιολόγησης του Kantos Master και

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΒΑΡΟ ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΡΙΝΙΤΙΔΑ «ΩΡΛ ΑΠΟΨΗ» ΠΑΥΛΟΣ Β. ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ ΕΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Β ΏΡΛ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΠΑ

ΣΟΒΑΡΟ ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΡΙΝΙΤΙΔΑ «ΩΡΛ ΑΠΟΨΗ» ΠΑΥΛΟΣ Β. ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ ΕΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Β ΏΡΛ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΠΑ ΣΟΒΑΡΟ ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΡΙΝΙΤΙΔΑ «ΩΡΛ ΑΠΟΨΗ» ΠΑΥΛΟΣ Β. ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ ΕΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Β ΏΡΛ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΠΑ ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ Το δεύτερο αιώνα ο Γαληνός τόνιζε τη συσχέτιση ρινικών συμπτωμάτων και άσθματος συνιστώντας

Διαβάστε περισσότερα

Τα αντιβιοτικά στο άσθμα. Χάρη Μπιτσάκου Πνευμονολόγος

Τα αντιβιοτικά στο άσθμα. Χάρη Μπιτσάκου Πνευμονολόγος Τα αντιβιοτικά στο άσθμα Χάρη Μπιτσάκου Πνευμονολόγος Antibiotics should be restricted to patients with pneumonia or to patients who did not respond to other treatments. British guidelines on the management

Διαβάστε περισσότερα

Νέοι στοχευμένοι παράγοντες υπό έρευνα

Νέοι στοχευμένοι παράγοντες υπό έρευνα Νέοι στοχευμένοι παράγοντες υπό έρευνα (Dupilumab Fevipiprant Tezepelumab) Ανδριάνα Ι Παπαϊωάννου Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος Επιμελήτρια Β, Β Πνευμονολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «Αττικόν»

Διαβάστε περισσότερα

Άσθμα και ΧΑΠ. Γιάννης Καλομενίδης. Επ Καθηγητής Πνευμονολογίας Α Κλινική Εντατικής Θεραπείας

Άσθμα και ΧΑΠ. Γιάννης Καλομενίδης. Επ Καθηγητής Πνευμονολογίας Α Κλινική Εντατικής Θεραπείας Άσθμα και ΧΑΠ Γιάννης Καλομενίδης Επ Καθηγητής Πνευμονολογίας Α Κλινική Εντατικής Θεραπείας Άσθμα Το άσθμα είναι μία συνηθισμένη και δυνητικά επικίνδυνη νόσος 300 εκατομμύρια ασθενείς με άσθμα παγκοσμίως.

Διαβάστε περισσότερα

Άσθμα κατά την άσκηση. Ανδριάνα Ι Παπαϊωάννου Πνευμονολόγος

Άσθμα κατά την άσκηση. Ανδριάνα Ι Παπαϊωάννου Πνευμονολόγος Άσθμα κατά την άσκηση Ανδριάνα Ι Παπαϊωάννου Πνευμονολόγος Ορισμός Ως βρογχόσπασμος επαγόμενος κατά την άσκηση ορίζεται η παροδική και αναστρέψιμη στένωση των αεραγωγών που ακολουθεί την έντονη άσκηση,

Διαβάστε περισσότερα

«Τα πολλά πρόσωπα της φλεγµονής του βρογχικού άσθµατος»

«Τα πολλά πρόσωπα της φλεγµονής του βρογχικού άσθµατος» «Τα πολλά πρόσωπα της φλεγµονής του βρογχικού άσθµατος» Νικολέττα Ροβίνα Πνευµονολόγος, Επιµελήτρια Β 1η Παν/κή Πνευµονολογική Κλινική ΓΝΝΘΑ «η Σωτηρία» Ορισµός του άσθµατος Το άσθµα είναι µια χρόνια φλεγµονώδης

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπεύοντας το άσθμα με βάση του βιολογικούς δείκτες: Επιστημονική φαντασία ή εικόνες από το άμεσο μέλλον;

Θεραπεύοντας το άσθμα με βάση του βιολογικούς δείκτες: Επιστημονική φαντασία ή εικόνες από το άμεσο μέλλον; Ανασκόπηση Θεραπεύοντας το άσθμα με βάση του βιολογικούς δείκτες: Επιστημονική φαντασία ή εικόνες από το άμεσο μέλλον; Ανδριάνα Ι. Παπαϊωάννου, Κωνσταντίνος Μπαρτζιώκας, Στέλιος Λουκίδης, Σπυρίδων Παπίρης,

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπεύσιμα χαρακτηριστικά στα αποφρακτικά νοσήματα του πνεύμονα: μια καινοτόμος προσέγγιση. Στέλιος Λουκίδης MD Phd FCCP Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ

Θεραπεύσιμα χαρακτηριστικά στα αποφρακτικά νοσήματα του πνεύμονα: μια καινοτόμος προσέγγιση. Στέλιος Λουκίδης MD Phd FCCP Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ Θεραπεύσιμα χαρακτηριστικά στα αποφρακτικά νοσήματα του πνεύμονα: μια καινοτόμος προσέγγιση Στέλιος Λουκίδης MD Phd FCCP Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ Conflicts [Honorarium fees] AstraZeneca Greece & Bulgaria & Poland

Διαβάστε περισσότερα

ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΕ ΥΓΙΕΙΣ ΚΑΙ ΑΣΘΜΑΤΙΚΟΥΣ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣ

ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΕ ΥΓΙΕΙΣ ΚΑΙ ΑΣΘΜΑΤΙΚΟΥΣ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣ ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΕ ΥΓΙΕΙΣ ΚΑΙ ΑΣΘΜΑΤΙΚΟΥΣ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣ Ανδριάνα Ι. Παπαϊωάννου, Καλλιόπη Τανού, Αγγέλα Κουτσοκέρα, Θεόδωρος Κυρόπουλος, Ειρήνη Τσιλιώνη, Σμαράγδα Οικονομίδη, Κυριακή Λιαδάκη,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΛΙΟΣ Θ ΛΟΥΚΙΔΗΣ MD FCCP ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ

ΣΤΕΛΙΟΣ Θ ΛΟΥΚΙΔΗΣ MD FCCP ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ . Βρογχικό Άσθμα ΣΤΕΛΙΟΣ Θ ΛΟΥΚΙΔΗΣ MD FCCP ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ Επιδημιολογική μελέτη άσθματος 2011 1. Επιπολασμός στο σύνολο του Ελληνικού πληθυσμού Ο επιπολασμός του self-reported άσθματος στο σύνολο

Διαβάστε περισσότερα

Ποιο είναι το επόμενο βήμα;

Ποιο είναι το επόμενο βήμα; Περιστατικό 1 Γυναίκα, 32 ετών παρουσιάζεται με δύσπνοια και συρίττουσα αναπνοή. Εδώ και 5 ημέρες είχε καταρροή και πονόλαιμο. Άρχισε προ 2ημέρου να έχει συριγμό και ξηρό βήχα. Αναφέρει κάθε άνοιξη ότι

Διαβάστε περισσότερα

Πόσο νωρίς ξεκινάει η αναδιαμόρφωση

Πόσο νωρίς ξεκινάει η αναδιαμόρφωση Πόσο νωρίς ξεκινάει η αναδιαμόρφωση Εμμ. Παρασκάκης Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης Αρχίζει η αναδιαμόρφωση των αεραγωγών στην παιδική ηλικία; ή Σε ποια περίοδο της παιδικής

Διαβάστε περισσότερα

Εισπνεόμενα Κορτικοστεροειδή (ICS) Δρ. Πορπόδης Κων/νος Πνευμονολόγος

Εισπνεόμενα Κορτικοστεροειδή (ICS) Δρ. Πορπόδης Κων/νος Πνευμονολόγος Εισπνεόμενα Κορτικοστεροειδή (ICS) Δρ. Πορπόδης Κων/νος Πνευμονολόγος Ιστορία Εισπνεόμενα φάρμακα για αναπνευστικές παθήσεις: αιώνες πριν 1858: Nebulizer ( nebula =νεφέλωμα ) 1874:ορισμός an instrument

Διαβάστε περισσότερα

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας Άσθμα στα παιδιά: ομοιότητες και διαφορές με τους ενήλικες Ε.Παρασκάκης Eπικ. Καθηγητής Παιδιατρικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΔΡΕΝΑΛΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑ Τ. ΜΕΡΜΙΡΗ ΔΙΕΥ/ΤΡΙΑ-ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΙΔ. ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ/ΑΛΛΕΡΓΙΚΩΝΝΟΣΗΜΑΤΩΝ

ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΔΡΕΝΑΛΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑ Τ. ΜΕΡΜΙΡΗ ΔΙΕΥ/ΤΡΙΑ-ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΙΔ. ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ/ΑΛΛΕΡΓΙΚΩΝΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΔΡΕΝΑΛΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑ Τ. ΜΕΡΜΙΡΗ ΔΙΕΥ/ΤΡΙΑ-ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΙΔ. ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ/ΑΛΛΕΡΓΙΚΩΝΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ Σοβαρή αλλεργική αντίδραση με ταχεία έναρξη που

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩN ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩN ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩN ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ 1. ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Fluticapen. 2. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΣΕ ΔΡΑΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΑΤΙΚΟ Κάθε δόση (blister) περιέχει 250mcg ή 500mcg fluticasone

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ

ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΚΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΡΟΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ F = k. l Εκπτυξη θώρακος Είσοδος αέρος στους πνεύµονες Σύσπαση εισπνευστικών µυών

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρία ενιαίων αεραγωγών. το 80% των περιπτώσεων λλεργικής ρινίτιδος υνυπάρχει αλλεργικό άσθµα

Θεωρία ενιαίων αεραγωγών. το 80% των περιπτώσεων λλεργικής ρινίτιδος υνυπάρχει αλλεργικό άσθµα Τί είναι το άσθμα- Θεωρία ενιαίων αεραγωγών το 80% των περιπτώσεων λλεργικής ρινίτιδος υνυπάρχει αλλεργικό άσθµα Τί είναι το άσθμα γµονή των αεραγωγών που χαρακτηρίζεται από αναστρέψιµη απόφρα των βρόγχων

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ H Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μία πάθηση που χαρακτηρίζεται από προοδευτική, μη αντιστρεπτή επιδείνωση της αναπνευστικής

Διαβάστε περισσότερα

Aνοσοθεραπεία στο άσθμα Ενδείξεις και αποτελεσματικότητα. Δρ Ι. Σιδηρόπουλος Αλλεργιολόγος

Aνοσοθεραπεία στο άσθμα Ενδείξεις και αποτελεσματικότητα. Δρ Ι. Σιδηρόπουλος Αλλεργιολόγος Aνοσοθεραπεία στο άσθμα Ενδείξεις και αποτελεσματικότητα Δρ Ι. Σιδηρόπουλος Αλλεργιολόγος Γενικά περί ανοσοθεραπείας των αλλεργικών παθήσεων Ορισμός, ιστορική πορεία Σκευάσματα Σχήματα χορήγησης Μηχανισμός

Διαβάστε περισσότερα

Specific and Generic Questionnaires for the assessment of Health Related Quality of Life in adult asthmatics

Specific and Generic Questionnaires for the assessment of Health Related Quality of Life in adult asthmatics Specific and Generic Questionnaires for the assessment of Health Related Quality of Life in adult asthmatics Brinia A 1, Katsaounou P 1, Rovina N 1,Kompoti E 2, Mikos N 2, Kontodimopoulos N 3, Syrigou

Διαβάστε περισσότερα

Επίκουρος Καθηγήτρια Πνευμονολογίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Πνευμονολογική Κλινική ΛΑΡΙΣΑ 24/03/2015. Κερενίδη Νόρα

Επίκουρος Καθηγήτρια Πνευμονολογίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Πνευμονολογική Κλινική ΛΑΡΙΣΑ 24/03/2015. Κερενίδη Νόρα Επίκουρος Καθηγήτρια Πνευμονολογίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Πνευμονολογική Κλινική ΛΑΡΙΣΑ 24/03/2015 Κερενίδη Νόρα ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ (ΧΑΠ) ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ ΣYΝΔΡΟΜΟ ΑΛΛΗΛΟΕΠΙΚAΛΥΨΗΣ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Το συχνότερο χρόνιο νόσημα της παιδικής ηλικίας.

Το συχνότερο χρόνιο νόσημα της παιδικής ηλικίας. ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ Το συχνότερο χρόνιο νόσημα της παιδικής ηλικίας. Αν από το τρέξιμο, τη γυμναστική ή άλλη εργασία, δυσκολεύεται η αναπνοή, αυτό λέγεται άσθμα. Αρεταίος Καππαδόκης, 100 μχ Οι γυναίκες ήταν

Διαβάστε περισσότερα

Αποφρακτικά Νοσήματα Πνεύμονος

Αποφρακτικά Νοσήματα Πνεύμονος Αποφρακτικά Νοσήματα Πνεύμονος Θεόδωρος Βασιλακόπουλος Καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Adjunct Professor, McGill University, Montreal, Quebec,Canada

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΦΩΣΦΟΔΙΕΣΤΕΡΑΣΗΣ στις Αποφρακτικές Πνευμονοπάθειες. Δρ. Σπυράτος Διονύσης Πνευμονολογική Κλινική ΑΠΘ

ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΦΩΣΦΟΔΙΕΣΤΕΡΑΣΗΣ στις Αποφρακτικές Πνευμονοπάθειες. Δρ. Σπυράτος Διονύσης Πνευμονολογική Κλινική ΑΠΘ ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΦΩΣΦΟΔΙΕΣΤΕΡΑΣΗΣ στις Αποφρακτικές Πνευμονοπάθειες Δρ. Σπυράτος Διονύσης Πνευμονολογική Κλινική ΑΠΘ Φωσφοδιεστεράση 11 οικογένειες του ισοενζύμου 1-4 γονίδια κωδικοποιούν κάθε οικογένεια Μετα-μεταγραφική

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ:

Ημερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ: Ημερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ: ΓΝΩΡΙΖΩ-ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ-ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΩ 2 Ιουνίου 2014 / 14 O Δημοτικό Σχολείο Ιλίου ΒΡΟΧΙΚΟ ΑΣΜΑ & ΠΑΙΔΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Π. ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΕΡΓΙΚΗ ΡΙΝΙΤΙΣ. Χ.Γκράτζιου Πνευμονολογος. Κέντρο Ασθματος και Αλλεργίας Ευγενίδειο Θεραπευτήριο

ΑΛΛΕΡΓΙΚΗ ΡΙΝΙΤΙΣ. Χ.Γκράτζιου Πνευμονολογος. Κέντρο Ασθματος και Αλλεργίας Ευγενίδειο Θεραπευτήριο ΑΛΛΕΡΓΙΚΗ ΡΙΝΙΤΙΣ Χ.Γκράτζιου Πνευμονολογος Επικ Καθηγ/τρια Παν/μιου Αθηνών Κέντρο Ασθματος και Αλλεργίας Ευγενίδειο Θεραπευτήριο ΑΣΘΜΑ ΑΛΛΕΡΓΙΚΗ ΡΙΝΙΤΙΔΑ Συχνότητα εμφάνισης Αλλεργικών παθήσεων Συχνότητα

Διαβάστε περισσότερα

Real life data with anti IL-5 treatment. Πνευμονολογικές Κλινικές & Πνευμονολόγοι ανά την επικράτεια

Real life data with anti IL-5 treatment. Πνευμονολογικές Κλινικές & Πνευμονολόγοι ανά την επικράτεια Real life data with anti IL-5 treatment Πνευμονολογικές Κλινικές & Πνευμονολόγοι ανά την επικράτεια Εισαγωγή Το mepolizumab είναι ένα ανθρωποποιημένο μονοκλωνικό αντίσωμα που συνδέεται με την IL-5 με μεγάλη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΤΡΟΣ ΜΠΑΚΑΚΟΣ ΕΠΙΚ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Α ΠΑΝ/ΚΗ ΠΝΕΥΜ/ΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, Ν.Ν.Θ.Α. «ΣΩΤΗΡΙΑ»

ΠΕΤΡΟΣ ΜΠΑΚΑΚΟΣ ΕΠΙΚ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Α ΠΑΝ/ΚΗ ΠΝΕΥΜ/ΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, Ν.Ν.Θ.Α. «ΣΩΤΗΡΙΑ» . ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ: ΜΙΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΠΕΤΡΟΣ ΜΠΑΚΑΚΟΣ ΕΠΙΚ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Α ΠΑΝ/ΚΗ ΠΝΕΥΜ/ΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, Ν.Ν.Θ.Α. «ΣΩΤΗΡΙΑ» Τι ίσχυε έως το 2005? GINA

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση ασθενούς με σοβαρό άσθμα. Στέλιος Λουκίδης MD FCCP Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ ERS chairman group 5.2

Διαχείριση ασθενούς με σοβαρό άσθμα. Στέλιος Λουκίδης MD FCCP Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ ERS chairman group 5.2 Διαχείριση ασθενούς με σοβαρό άσθμα Στέλιος Λουκίδης MD FCCP Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ ERS chairman group 5.2 Conflicts [Honorarium fees] AstraZeneca Greece & Bulgaria & Poland Boehringer Ingelheim Greece & Europe

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπεία άσθματος σε παιδιά και έφηβους: προβλήματα και λύσεις

Θεραπεία άσθματος σε παιδιά και έφηβους: προβλήματα και λύσεις Θεραπεία άσθματος σε παιδιά και έφηβους: προβλήματα και λύσεις Ε. Παρασκάκης Επικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Παιδοπνευμονολογική Μονάδα Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θράκης Εισαγωγή Το βρογχικό άσθμα

Διαβάστε περισσότερα

ÐÍÅÕÌÏÍÏËÏÃÉÊÁ ÈÅÌÁÔÁ

ÐÍÅÕÌÏÍÏËÏÃÉÊÁ ÈÅÌÁÔÁ ÐÍÅÕÌÏÍÏËÏÃÉÊÁ ÈÅÌÁÔÁ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2008 Περιοδικεσ εκδοσεισ τησ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ ΣΤΟΥΣ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ασθμα στη ΜΕΘ: πώς πρέπει να αερίζεται μηχανικά;

Ασθμα στη ΜΕΘ: πώς πρέπει να αερίζεται μηχανικά; Ασθμα στη ΜΕΘ: πώς πρέπει να αερίζεται μηχανικά; Ροβίνα Νικολέττα Επίκουρη καθηγήτρια Πνευμονολογίας - Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική ΝΝΘΑ «η Σωτηρία» Περιστατικό παρόξυνσης

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση 34: Η χορήγηση β αναστολέων θα πρέπει να γίνεται μόνο σε ιδιαίτερες περιπτώσεις και κατόπιν συνεργασίας με ειδικούς (IV).

Σύσταση 34: Η χορήγηση β αναστολέων θα πρέπει να γίνεται μόνο σε ιδιαίτερες περιπτώσεις και κατόπιν συνεργασίας με ειδικούς (IV). β αναστολείς Σύσταση 34: Η χορήγηση β αναστολέων θα πρέπει να γίνεται μόνο σε ιδιαίτερες περιπτώσεις και κατόπιν συνεργασίας με ειδικούς (IV). Βαθμός τεκμηρίωσης: IV Βαθμός σύστασης: A Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες

Διαβάστε περισσότερα

Φαινότυποι. Πορπόδης Κωνσταντίνος Πνευμονολόγος Λέκτορας ΑΠΘ

Φαινότυποι. Πορπόδης Κωνσταντίνος Πνευμονολόγος Λέκτορας ΑΠΘ Φαινότυποι Πορπόδης Κωνσταντίνος Πνευμονολόγος Λέκτορας ΑΠΘ NAEPP 1997, ERS 1999, GINA 2002, ATS & SARP 2002, ENFUMOSA 2003, BIOAIR 2005 TENOR 2004, Paris 2007, ERS 2008, PSACI 2008, WHO 2009, U-BIOPRED

Διαβάστε περισσότερα

Αλλεργική Ρινίτιδα και Βρογχικό Άσθμα: Συσχέτιση

Αλλεργική Ρινίτιδα και Βρογχικό Άσθμα: Συσχέτιση Αλλεργική Ρινίτιδα και Βρογχικό Άσθμα: Συσχέτιση ΠΕΤΡΟΣ ΜΠΑΚΑΚΟΣ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Α ΠΑΝ/ΚΗ ΠΝΕΥΜ/ΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Ν.Ν.Θ.Α «ΣΩΤΗΡΙΑ» EPIDEMIOLOGICAL DATA 10 20% Prevalence of allergic rhinitis

Διαβάστε περισσότερα

Φλεγμονή μικρών αεραγωγών στο άσθμα. Aθανάσιος Κωνσταντινίδης Πνευμονολογική Κλινική Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Φλεγμονή μικρών αεραγωγών στο άσθμα. Aθανάσιος Κωνσταντινίδης Πνευμονολογική Κλινική Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Φλεγμονή μικρών αεραγωγών στο άσθμα Aθανάσιος Κωνσταντινίδης Πνευμονολογική Κλινική Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γιατί η φλεγμονή των μικρών αεραγωγών στο άσθμα είναι σημαντική? Η βαρύτητα της φλεγμονής στους

Διαβάστε περισσότερα

The effect of dornase alfa on ventilation inhomogeneity in patients with cystic fibrosis

The effect of dornase alfa on ventilation inhomogeneity in patients with cystic fibrosis The effect of dornase alfa on ventilation inhomogeneity in patients with cystic fibrosis Η δράση της ντορνάσης άλφα στην ανομοιογένεια του αερισμού σε ασθενείς με κυστική ίνωση. R. Amin, P. Subbarao, W.

Διαβάστε περισσότερα

ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ ΧΡΟΝΙΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ ΧΡΟΝΙΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ ΧΡΟΝΙΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Κυριάκος Π Καρκούλιας Λέκτορας Πνευμονολογίας Πανεπιστημίου Πατρών Βρογχικό Άσθμα - Ορισμός Το άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης διαταραχή των αεραγωγών στην οποία

Διαβάστε περισσότερα

"Τα πολλαπλά πρόσωπα του άσθματος"

Τα πολλαπλά πρόσωπα του άσθματος "Τα πολλαπλά πρόσωπα του άσθματος" Νίκη Γεωργάτου-Παπαγεωργίου Πνευμονολόγος 1980 Γιώργος Τρακόπουλος Να πας στο τμήμα αλλεργίας του Brompton Prof. Peppys is gone Brompton Hospital - 1981 Α Β Κay, Professor

Διαβάστε περισσότερα

«Συνεχής ή διαλείπουσα χορήγηση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών στο παιδικό άσθμα. Τι προτείνει η βιβλιογραφία»

«Συνεχής ή διαλείπουσα χορήγηση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών στο παιδικό άσθμα. Τι προτείνει η βιβλιογραφία» «Συνεχής ή διαλείπουσα χορήγηση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών στο παιδικό άσθμα. Τι προτείνει η βιβλιογραφία» Δρ Δήμος Κ. Γίδαρης MRCRCH, MRCPE European Diploma in Paediatric Respiratory Medicine Senior

Διαβάστε περισσότερα

Δείκτες φλεγμονής στο άσθμα. ΣΤΕΛΙΟΣ ΛΟΥΚΙΔΗΣ Πανεπιστημιακή κλινική ΝΝΘΑ

Δείκτες φλεγμονής στο άσθμα. ΣΤΕΛΙΟΣ ΛΟΥΚΙΔΗΣ Πανεπιστημιακή κλινική ΝΝΘΑ Δείκτες φλεγμονής στο άσθμα ΣΤΕΛΙΟΣ ΛΟΥΚΙΔΗΣ Πανεπιστημιακή κλινική ΝΝΘΑ Μηχανισμοί που συμμετέχουν στον ορισμό του άσθματος. Προδιαθεσικοί παράγοντες (για ανάπτυξη άσθματος) ΦΛΕΓΜΟΝΗ Βρογχική Υπεραντιδραστικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία ανάπτυξης των Κ.Ο.

Μεθοδολογία ανάπτυξης των Κ.Ο. Μεθοδολογία ανάπτυξης των Κ.Ο. Η ομάδα ανασκόπησης των κατευθυντήριων οδηγιών για το άσθμα, είχε ως σκοπό την ανάπτυξη και τη συγγραφή συστάσεων για το άσθμα ώστε να παραδοθούν στην ομάδα ομοφωνίας (consensus

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της Λεπτίνης, της Αδιπονεκτίνης και της Γρελίνης στο Άσθµα στη σταθερή νόσο και στην παρόξυνση

Ο ρόλος της Λεπτίνης, της Αδιπονεκτίνης και της Γρελίνης στο Άσθµα στη σταθερή νόσο και στην παρόξυνση Ο ρόλος της Λεπτίνης, της Αδιπονεκτίνης και της Γρελίνης στο Άσθµα στη σταθερή νόσο και στην παρόξυνση ΑΓΟΡΗ ΤΣΑΡΟΥΧΑ, ΖΩΗ ΑΝΙΗΛ, ΦΩΤΕΙΝΗ ΜΑΛΛΗ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΕΩΡΓΟΥΛΙΑΣ, ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΩΣΤΙΚΑΣ, ΜΑΡΚΟΣ ΜΗΝΑΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Παθογένεια της έξαρσης της Χ.Α.Π

Παθογένεια της έξαρσης της Χ.Α.Π α ρ χ ή π ρ ο η γ ο ύ µ ε ν ο ε π ό µ ε ν ο Παθογένεια της έξαρσης της Χ.Α.Π Νίκος Τζανάκης, Πνευµονολόγος Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστήµιο Κρήτης ΧΑΠ -παρόξυνση Ορισµός! Ορισµός δύσκολος και σχετικά ανακριβής!

Διαβάστε περισσότερα

Άσθμα & Παχυσαρκία. Χριστόφορος Ν. Ευθυμίου Ειδικευόμενος Πνευμονολογίας Φυματιολογίας Πνευμονολογική Κλινική Α.Π.Θ Γ.Ν.Θ Γ.

Άσθμα & Παχυσαρκία. Χριστόφορος Ν. Ευθυμίου Ειδικευόμενος Πνευμονολογίας Φυματιολογίας Πνευμονολογική Κλινική Α.Π.Θ Γ.Ν.Θ Γ. Άσθμα & Παχυσαρκία Χριστόφορος Ν. Ευθυμίου Ειδικευόμενος Πνευμονολογίας Φυματιολογίας Πνευμονολογική Κλινική Α.Π.Θ Γ.Ν.Θ Γ.Παπανικολάου Άσθμα και Συν-νοσηρότητες Ταυτόχρονη παρουσία άλλων νοσημάτων υπολογίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Βρογχόσπασμος κατά την άσκηση: Mια κλινική προσέγγιση

Βρογχόσπασμος κατά την άσκηση: Mια κλινική προσέγγιση Ανασκόπηση Βρογχόσπασμος κατά την άσκηση: Mια κλινική προσέγγιση Ανδριάνα Ι. Παπαϊωάννου, Κωνσταντίνος Μπαρτζιώκας, Στέλιος Λουκίδης, Σπυρίδων Παπίρης, Κωνσταντίνος Κωστίκας Β Πνευμονολογική Κλινική Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΘΜΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΤΣΑΟΥΝΟΥ

ΑΣΘΜΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΤΣΑΟΥΝΟΥ ΑΣΘΜΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΤΣΑΟΥΝΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ- Κ.Ε.Θ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΜΑΤΟΣ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Διαπανεπιστημιακό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Κλινική Φαρμακολογία Θεραπευτική

Διαπανεπιστημιακό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Κλινική Φαρμακολογία Θεραπευτική Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Τμήμα Ιατρικής Πανεπιστήμιο Κρήτης Τμήμα Ιατρικής Διαπανεπιστημιακό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Κλινική Φαρμακολογία Θεραπευτική Ανασκόπηση της βιβλιογραφίας των πολυμορφισμών

Διαβάστε περισσότερα

«Καπνιστές ασθµατικοί: Χρειάζονται διαφορετική φαρµακευτική αντιµετώπιση;»

«Καπνιστές ασθµατικοί: Χρειάζονται διαφορετική φαρµακευτική αντιµετώπιση;» «Καπνιστές ασθµατικοί: Χρειάζονται διαφορετική φαρµακευτική αντιµετώπιση;» Νικολέττα Ροβίνα Πνευµονολόγος, Επιµελήτρια Β 1η Παν/κή Πνευµονολογική Κλινική ΓΝΝΘΑ «η Σωτηρία» ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στις ανεπτυγµένες χώρες

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΑΓΚΑΛΑΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Γ.Ν.Θ. Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΑΓΚΑΛΑΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Γ.Ν.Θ. Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΑΓΚΑΛΑΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Γ.Ν.Θ. Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια είναι μια νόσος που μπορεί να προληφθεί και να θεραπευθεί, και περιλαμβάνει

Διαβάστε περισσότερα

Τιοτρόπιο Respimat: Εξελίξεις στη θεραπεία του άσθματος

Τιοτρόπιο Respimat: Εξελίξεις στη θεραπεία του άσθματος Τιοτρόπιο Respimat: Εξελίξεις στη θεραπεία του άσθματος Γεώργιος Χειλάς Πνευμονολόγος Επικουρικός Επιμελητής Πνευμονολογικής Μονάδας Α ΚΕΘ - ΕΚΠΑ Συντονιστής Ομάδας ΧΑΠ Ε.Π.Ε. Ταμίας Ε.Π.Ε. GINA 2014 Stepwise

Διαβάστε περισσότερα

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΑΡΟΞΥΝΣΗΣ ΑΣΘΜΑ: ΑΠΟ ΤΟ Α ΩΣ ΤΟ Α ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΤΣΑΟΥΝΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΚΠΑ

Διαβάστε περισσότερα