ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΙΚΗ ΔΙΕΡΕΤΝΗΗ ΕΠΙΝΕΥΡΙΔΙΩΝ

Transcript

1 ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΙΚΗ ΔΙΕΡΕΤΝΗΗ ΕΠΙΝΕΥΡΙΔΙΩΝ Επάγγεινο Υαξηακπίιαο Αθηηλνιφγνο ΥΑΡΣΑΜΠΙΛΑ Ε.

2 Αματομία Υυσιολογία 1. Ππξακνεηδνχο ζρήκαηνο φξγαλα ζηνλ νπηζζνπεξηηνλατθφ ρψξν θεθαιηθά (δεμηά) θαη θεθαιηθά-πξνζζίσο (αξηζηεξά) ησλ λεθξψλ Απνηεινχληαη απφ έμσ θη έζσ ζθέινο ην εγθάξζην θαη ζην ζηεθαληαίν επίπεδν έρνπλ ζρήκα «Λ» ή αλάζηξνθνπ «Τ»

3 Αματομία Υυσιολογία 2. Απνηεινχληαη απφ δπν μερσξηζηά ελδνθξηλή φξγαλα δηαθνξεηηθήο εκβξπνινγηθήο πξνέιεπζεο θαη ιεηηνπξγίαο: ην θινηφ θαη ην κπειφ Ο θινηφο (απφ ην κεζφδεξκα) εθθξίλεη ηηο ζηεξνεηδείο νξκφλεο θνξηηδφιε, αιδνζηεξφλε θαη δευδξνεπη-αλδξνζηεξφλε Ο κπειφο (απφ ην εμψδεξκα) εθθξίλεη ηηο θαηερνιακίλεο αδξελαιίλε θαη λνξαδξελαιίλε

4 Απεικομιστικές μέθοδοι Τπεξερνγξάθεκα (US): Δχζθνιε ε απεηθφληζή ηνπο Εμαξηάηαη απφ εκπεηξία θαη ηνλ εμνπιηζκφ ηνπ εμεηαζηή αιιά θαη ην ζσκαηφηππν ηνπ εμεηαδφκελνπ Ο θινηφο είλαη ππνερντθφο θαη ν κπειφο ππεξερντθφο Αλαδεηθλχνληαη εχθνια ζηα λενγλά ιφγσ ηεο ππεξηξνθίαο ηνπο (έρνπλ κέγεζνο πεξίπνπ φζν ην 1/3 ηνπ λεθξνχ) ηνπο ελήιηθεο σζηφζν ηα επηλεθξίδηα ζπλήζσο απεηθνλίδνληαη φηαλ είλαη δηνγθσκέλα

5 Απεικομιστικές μέθοδοι Αμνληθή ηνκνγξαθία (CT): Απνηειεί ηελ πξσηαξρηθή εμέηαζε γηα ηνλ έιεγρν ησλ επηλεθξηδίσλ Απιή ζάξσζε ρσξίο ζθηαγξαθηθή νπζία αξθεί γηα ηνλ απνθιεηζκφ εζηηαθψλ βιαβψλ θαη ζπρλά γηα ην ραξαθηεξηζκφ ελφο επξήκαηνο Άιινηε απαηηείηαη ελδνθιέβηα έγρπζε ζθηαγξαθηθνχ κέζνπ θαη δπλακηθή εμέηαζε ην 5-7% ησλ αζζελψλ πνπ ππνβάιινληαη ζε CT γηα άιιν ιφγν αλεπξίζθνληαη ηπραία βιάβεο ζηα επηλεθξίδηα (incidentaloma)

6 Απεικομιστικές μέθοδοι Μαγλεηηθή ηνκνγξαθία (ΜRI): Τπεξηεξεί ηεο αμνληθήο ζηελ απεηθφληζε ησλ καιαθψλ κνξίσλ επηηπγράλνληαο θαιχηεξε δηάθξηζε (αληίζεζε) κεηαμχ ησλ δηαθφξσλ ηζηψλ Ιδηαίηεξε ρξήζηκε ζηε κειέηε ησλ επινεθπιδίων η ζςμθαζική/εκηόρ θάζηρ ακολοςθία (in/out of phase): ην ζήκα ηνπ ιίπνπο θαη ην ζήκα ηνπ χδαηνο αιιειναθπξψλνληαη φηαλ ζπλππάξρνπλ ζηνλ ίδην ζηνηρεηαθφ φγθν (voxel),επηηξέπνληαο ηελ αλάδεημε κηθξνζθνπηθνχ (ελδνθπηηάξηνπ) ιίπνπο

7 Υυσιολογικά επιμεφρίδια Φπζηνινγηθή απεηθφληζε επηλεθξηδίσλ (βέιε) ζε εγθάξζηα Σ2 αθνινπζία καγλεηηθήο ηνκνγξαθίαο

8 Τπερπλασία επιμεφριδίωμ πγγελήο Οθείιεηαη ζηελ έιιεηςε δηαθφξσλ ελδχκσλ (ζην 95% ηεο 21-πδξνμπιάζεο) δηαηαξαρέο ζηε ζχλζεζε ησλ ζηεξνεηδψλ νξκνλψλ αχμεζε ACTH ππεξπιαζία πλεζέζηεξα ζε παηδηά, ζπάληα ελήιηθεο Αλάινγα κε ηνλ ηχπν θαη ηελ βαξχηεηα ηεο ελδπκηθήο δηαηαξαρήο παξαηεξνχληαη δηαηαξαρέο ειεθηξνιπηψλ, ππέξηαζε, αξξελνπνίεζε ζηα θνξίηζηα θαη πξψηκε ήβε ζηα αγφξηα

9 Τπερπλασία επιμεφριδίωμ Δεπηεξνπαζήο (ζπρλφηεξε) Οθείιεηαη ζε απμεκέλε παξαγσγή ACTH, ζπλήζσο απφ αδέλσκα ηεο ππφθπζεο (λφζνο Cushing) ή ζπαληφηεξα απφ άιιν φγθν (πρ κηθξνθπηηαξηθφ Ca πλεχκνλα) ή ζε εμσγελή ρνξήγεζε ACTH Η ππεξπιαζία κπνξεί λα παξαηεξείηαη ζην πιαίζην κεγαιαθξίαο, ππεξζπξενεηδηζκνχ, ππέξηαζεο, ζαθραξψδε δηαβήηε, θαθνεζεηψλ ή λα απνηειεί αληίδξαζε ζε ρξφλην ζηξεο

10 Τπερπλασία επιμεφριδίωμ Απεηθνληζηηθά επξήκαηα Δηάρπηε πάρπλζε κε δηαηήξεζε ηνπ θπζηνινγηθνχ ζρήκαηφο ηνπο Η πάρπλζε κπνξεί λα είλαη νκαιή ή νδψδεο, ζπκκεηξηθή ή αζχκκεηξε Η θςζιολογική απεικόνιζη ηων επινεθπιδίων δεν αποκλείει ηην ςπεππλαζία Η ππθλφηεηα (CT) θαη ην ζήκα (MRI) είλαη παξφκνηα κε ησλ θπζηνινγηθψλ επηλεθξηδίσλ ηε ζπκθαζηθή/εθηφο θάζεο αθνινπζία παξαηεξείηαη έθπησζε ηνπ ζήκαηνο

11 α Τπερπλασία επιμεφριδίωμ β γ δ Τπεξπιαζία επηλεθξηδίσλ ζε αζζελή κε Ca πλεχκνλα. ηηο εγθάξζηεο ηνκέο (α,β,γ) θαη ηε ζηεθαληαία αλαζχλζεζε (δ) ηεο αμνληθήο ηνκνγξαθίαο πξν ζθηαγξαθηθνχ αλαδεηθλχεηαη δηάρπηε δηφγθσζε ησλ επηλεθξηδίσλ άκθσ (βέιε), κε ρακειέο ππθλφηεηεο (γ), πνπ απνθιείνπλ ηελ πηζαλφηεηα κεηαζηαηηθήο λφζνπ.

12 α Τπερπλασία επιμεφριδίωμ α β δ Τπεξπιαζία επηλεθξηδίσλ. πκθαζηθή (α) θαη εθηφο θάζεο (β) αθνινπζία καγλεηηθήο ηνκνγξαθίαο δείρλεη δηάρπηε δηφγθσζε ηνπ ΑΡ επηλεθξηδίνπ (θεθαιέο βειψλ) κε δηαηήξεζε ηνπ ζρήκαηφο ηνπ θη έθπησζε ηνπ ζήκαηνο ηνπ κεηαμχ ησλ δχν αθνινπζηψλ. Απφ: Semelka R. Abdominal-Pelvic MRI 3 rd ed. Wiley-Blackwell, 2010)

13 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-γεμικά 1. Καινήζεηο βιάβεο απφ ην θινηφ ησλ επηλεθξηδίσλ ρσξίο θίλδπλν θαθνήζνπο εμαιιαγήο Παξαηεξνχληαη ζε πνζνζηφ 6% ζε λεθξνηνκηθέο κειέηεο (1-32%) Αχμεζε ηεο ζπρλφηεηαο κε ηελ ειηθία

14 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-γεμικά 2. Δηαθξίλνληαη ζε ιεηηνπξγηθά, δειαδή εθθξίλνπλ ζηεξνεηδείο νξκφλεο (15%), θαη κε ιεηηνπξγηθά (85%) Σα ιεηηνπξγηθά αδελψκαηα κπνξνχλ λα πξνθαιέζνπλ ππεξαδνζηεξνληζκφ (ζχλδξνκν Conn), ππεξθνξηηδνιαηκία (ζχλδξνκν Cushing) θαη αξξελνπνίεζε/ζειενπνίεζε

15 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-γεμικά 3. Ακθνηεξφπιεπξα ζην 10-15% Σα αδελψκαηα παξακέλνπλ ζηαζεξά ή απμάλνληαη ειαθξψο ζε κέγεζνο Σα κε ιεηηνπξγηθά ζπαλίσο ελδέρεηαη λα κεηαηξαπνχλ ζε ιεηηνπξγηθά ζηελ πεξίπησζε απηή ζπρλφηεξα εκθαλίδεηαη ππνθιηληθφ ζχλδξνκν Cushing Απεηθνληζηηθά, δελ κπνξεί λα γίλεη δηάθξηζε κεηαμχ ιεηηνπξγηθψλ θαη κε ιεηηνπξγηθψλ αδελσκάησλ

16 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-απεικομιστικά Τπεξερνγξαθηθά εκθαλίδνληαη σο ζαθψλ νξίσλ ππνερντθέο βιάβεο, νη κεγαιχηεξεο πην αλνκνηνγελείο ηελ αμνληθή ηνκνγξαθία πξηλ ηελ έγρπζε ζθηαγξαθηθνχ, ζε πνζνζηφ 70% εκθαλίδνπλ πςειή πεξηεθηηθφηεηα ζε ιίπνο, κε απνηέιεζκα ρακειέο ππθλφηεηεο 10 HU (Hounsfield units). Όδνη επηλεθξηδίσλ νη νπνίνη ζηελ ζάξσζε πξν ζθηαγξαθηθνχ έρνπλ ππθλφηεηα 10 HU, είλαη αδελψκαηα κε εηδηθφηεηα 98-99%.

17 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-απεικομιστικά α β Υαξαθηεξηζηηθή εηθφλα αδελσκάησλ ζε CT ρσξίο ελδνθιέβηα έγρπζε ζθηαγξαθηθνχ. Ο φδνο ζην ΔΕ επηλεθξίδην (α) έρεη ππθλφηεηα -6,54 HU θαη ζην AΡ -3,11 HU(β), ππθλφηεηεο ρακειφηεξεο απφ 10 HU. Η κεηξνχκελε πεξηνρή (πξάζηλνο θχθινο) πξέπεη λα θαιχπηεη ηνπιάρηζηνλ ην 1/2-2/3 ηεο επηθάλεηαο ηεο βιάβεο, γηα λα είλαη αμηφπηζηε ε κέηξεζε.

18 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-απεικομιστικά α β ηεθαληαίεο αλαζπλζέζεηο απφ CT ρσξίο iv ζθηαγξαθηθφ κέζν αλαδεηθλχνπλ αδέλσκα ΔΕ επηλεθξηδίνπ κε ρακειέο ππθλφηεηεο, πεξίπνπ 5 HU (α) θαη θπζηνινγηθή απεηθφληζε ηνπ ΑΡ, δίθελ «Λ» (β).

19 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-απεικομιστικά Αμνληθή ηνκνγξαθία ρσξίο iv έγρπζε ζθηαγξαθηθήο νπζίαο. Πνιιαπιά αδελψκαηα (ηπραίν εχξεκα) ζε ακθφηεξα ηα επηλεθξίδηα κε ρακειέο αλαγλψζεηο ππθλνηήησλ, -6 σο -11 HU.

20 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-απεικομιστικά Αμνληθή ηνκνγξαθία ρσξίο iv έγρπζε ζθηαγξαθηθνχ ζε δπν δηαθνξεηηθνχο αζζελείο αλαδεηθλχεη ακθνηεξφπιεπξα αδελψκαηα επηλεθξηδίσλ (βέιε) κε ρακειέο ππθλφηεηεο, < 10 HU.

21 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-απεικομιστικά 4 HU 3 HU Αδελψκαηα επηλεθξηδίσλ ακθνηεξφπιεπξα πινχζηα ζε ελδνθπηηάξην ιίπνο κε ρακειέο ππθλφηεηεο (<10 HU) ζηελ αμνληθή ηνκνγξαθία ρσξίο iv έγρπζε ζθηαγξαθηθήο νπζίαο.

22 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-απεικομιστικά ην 30% ηα αδελψκαηα εκθαλίδνπλ ππθλφηεηα > 10HU. ηελ πεξίπησζε επνκέλσο πνπ αλεπξίζθεηαη ηπραία φδνο >10HU, ζπληζηάηαη πεξαηηέξσ έιεγρνο κε δπλακηθή εμέηαζε κεηά απφ iv έγρπζε ζθηαγξαθηθήο νπζίαο. Σα αδελψκαηα δηαθξίλνληαη επεηδή παξνπζηάδνπλ ηαρεία απφπιπζε (washout) ηνπ ζθηαγξαθηθνχ κέζνπ ζπγθξηηηθά κε ηηο κε αδελσκαηψδεηο βιάβεο (Ca, κεηάζηαζε, θαηνρξσκνθχηησκα)

23 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-απεικομιστικά Τπνινγηζκφο ηνπ ζρεηηθνχ πνζνζηνχ απφπιπζεο κε βάζε ηνλ ηχπν: Ππθλφηεηα(ΗU) ζην 1 Ππθλφηεηα(HU) ζηα 10 Ππθλφηεηα(ΗU) ζην 1 Υ 100 Απφπιπζε κεγαιχηεξε απφ 50% ζεκαίλεη φηη ε βιάβε αληηπξνζσπεχεη αδέλσκα (επαηζζεζία θη εηδηθφηεηα πξνζεγγίδνπλ ην 100%) Άιιεο κειέηεο πξνηείλνπλ ε θαζπζηεξεκέλε κέηξεζε λα γίλεηαη 15 κεηά ηελ έγρπζε θαη ρξεζηκνπνηνχλ σο φξην απφπιπζεο ην 40%

24 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-απεικομιστικά α β (1 min) γ (10 min) Σππηθφ αδέλσκα ΔΕ επηλεθξηδίνπ. ηελ CT πξν ζθηαγξαθηθνχ (α) ε βιάβε έρεη ππθλφηεηα 0,71 HU (<10HU). Μεηά ηελ έγρπζε ηνπ ζθηαγξαθηθνχ (β,γ) παξαηεξείηαη ηαρχο απεκπινπηηζκφο ηνπ φδνπ: (58,82-18,14 HU/58,82 HU) Υ 100= 69,1% (>50%). Με βάζε ηα παξαπάλσ επξήκαηα ε βιάβε ραξαθηεξίδεηαη κε αζθάιεηα σο αδέλσκα.

25 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-απεικομιστικά ηε καγλεηηθή ηνκνγξαθία ε παξνπζία ελδνθπηηάξηνπ ιίπνπο επηβεβαηψλεηαη κε ηε ζπκθαζηθή/εθηφο θάζεο αθνινπζία (in/out of phase ή dual phase) Σα αδελψκαηα κε πςειή πεξηεθηηθφηεηα ζε ιίπνο παξνπζηάδνπλ πηψζε ηνπ ζήκαηνο ηνπο ζηελ εθηφο θάζεο σο πξνο ηε ζπκθαζηθή Η πηψζε ηνπ ζήκαηνο εθηηκάηαη ζπλήζσο κφλν νπηηθά (ππνθεηκεληθά), κπνξεί φκσο θαη λα κεηξεζεί αληηθεηκεληθά (ζπγθξίλνληαο ηα ζήκαηα ζηηο δχν αθνινπζίεο κεηαμχ ηνπο ή κε ην ζήκα ηνπ ζπιήλα ή ηνπ λεθξνχ). Η βιάβε ραξαθηεξίδεηαη σο αδέλσκα φηαλ ε κείσζε ηνπ ζήκαηνο ππεξβαίλεη έλα νξηζκέλν πνζνζηφ (πρ ζήκα ζπκθαζηθήο ζήκα εθηφο θάζεο /ζήκα ζπκθαζηθήο Υ100 >16,5%) Israel GM, AJR 2004

26 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-απεικομιστικά ε αδελψκαηα κε ππθλφηεηα >10 HU αιιά <30HU (ζε CT), ε dual phase αθνινπζία κπνξεί λα αλαδείμεη θαιχηεξα ην ελδνθπηηάξην ιίπνο θαη λα ραξαθηεξίζεη ηε βιάβε σο αδέλσκα ε ππέξππθλα(>30hu) αδελψκαηα σζηφζν, ρσξίο πςειή πεξηεθηηθφηεηα ζε ιίπνο, ε dual phase δελ βνεζάεη δηαγλσζηηθά θαη ζπληζηάηαη πεξαηηέξσ δπλακηθή κειέηε (απφπιπζεο) κε CT Haider M, Radiology 2004 Δπλακηθή κειέηε MRI κεηά απφ iv έγρπζε ζθηαγξαθηθνχ κπνξεί λα βνεζήζεη, θαηά ην πξφηππν ηεο CT εμέηαζεο (ηα αδελψκαηα παξνπζηάδνπλ ηαρχ θαη νκνηνγελή εκπινπηηζκφ θη αθνινχζσο ηαρεία απφπιπζε), σζηφζν ε δηαγλσζηηθή ηεο αμία ππνιείπεηαη ηεο dual phase αθνινπζίαο Inan N, Eur J Radiol 2008

27 Σππηθή απεηθφληζε αδελψκαηνο ζε καγλεηηθή ηνκνγξαθία κε ηε ζπκθαζηθή/εθηφο θάζεο αθνινπζία (in/out of phase). ην ΑΡ επηλεθξίδην παξαηεξείηαη αδέλσκα (βέινο) ηνπ νπνίνπ ην ζήκα εθπίπηεη ζηελ εθηφο θάζεο αθνινπζία (β) σο πξνο ηε ζπκθαζηθή (α). ΥΑΡΣΑΜΠΙΛΑ Ε. Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-απεικομιστικά α β

28 Αδεμώματα επιμεφριδίωμ-απεικομιστικά α β γ Αδέλσκα κε ρακειή πεξηεθηηθφηεηα ιίπνπο. ηελ αμνληθή ηνκνγξαθία ρσξίο ζθηαγξαθηθφ (α) ν φδνο ηνπ ΑΡ επηλεθξηδίνπ έρεη ππθλφηεηα 24 HU (αλνηρηφ βέινο). ηε δπλακηθή κειέηε κεηά απφ iv έγρπζε ζθηαγξαθηθνχ ν φδνο εκπινπηίδεηαη (β) θη απεκπινπηίδεηαη ηαρέσο ζηα 10 (γ), κε πνζνζηφ απφπιπζεο >50%, εχξεκα ελδεηθηηθφ αδελψκαηνο. ηε ζπκθαζηθή/εθηφο θάζεο αθνινπζία ηεο καγλεηηθήο ηνκνγξαθίαο (δ) ην ζήκα ηνπ φδνπ δελ εθπίπηεη. Επί ηα εθηφο ηνπ παξαπάλσ φδνπ απεηθνλίδεηαη δεχηεξνο κηθξφηεξνο (ζπκπαγέο βέινο), κε έθπησζε ηνπ ζήκαηνο, ηππηθή γηα αδέλσκα πινχζην ζε ιίπνο. Απφ: Vilanova, Luna, Ros. Learning Genitourinary and Pelvic Imaging. Springer, 2012 δ

29 Μυελολίπωμα πάληνο, θαινήζεο, κε ιεηηνπξγηθφο φγθνο Απνηειείηαη απφ αηκνπνηεηηθφ ηζηφ (κπεινεηδή ζηνηρεία) θαη ιίπνο Αζπκπησκαηηθφ, ζπλήζσο απνηειεί ηπραίν εχξεκα Κίλδπλνο απηφκαηεο αηκνξξαγίαο, εηδηθά φηαλ είλαη > 10 cm

30 Μυελολίπωμα απεικομιστικά Κλειδί η παποςζία λίποςρ Τπεξερνγξαθηθά εκθαλίδνληαη σο ππεξερντθέο βιάβεο, κε δπζδηάθξηηα φξηα απφ ην γχξσ νπηζζνπεξηηνλατθφ ιίπνο (επίζεο ππεξερντθφ) Σν κπεινεηδέο ζηνηρείν είλαη ππνερντθφ ηελ αμνληθή ηνκνγξαθία, ην ιίπνο έρεη ρακειέο ππθλφηεηεο < -30HU (σο -120HU) Όηαλ ην ιίπνο θαη ηα κπεινεηδή ζηνηρεία είλαη αλάκεηθηα, ε ππθλφηεηα είλαη ελδηάκεζε κεηαμχ ιίπνπο θαη χδαηνο (0 HU)

31 Μυελολίπωμα απεικομιστικά ηε καγλεηηθή ηνκνγξαθία, ην ιίπνο εκθαλίδεη πςειφ ζήκα ζηηο αθνινπζίεο Σ1 θαη Σ2, πνπ θαηαζηέιιεηαη κε εηδηθέο αθνινπζίεο (fat suppression). Αληίζεηα ην ζήκα δελ εθπίπηεη ζηε ζπκθαζηθή/εθηφο θάζεο αθνινπζία γηαηί είλαη καθξνζθνπηθφ θαη φρη κηθξνζθνπηθφ (ελδνθπηηάξην) φπσο ζην αδέλσκα. Σν κπεινεηδέο ζηνηρείν έρεη ρακειφ ζήκα ζηελ Σ1, πςειφ ζηελ Σ2 θη εκπινπηίδεηαη έληνλα

32 Μυελολίπωμα απεικομιστικά Αλ ε βιάβε δελ πεξηέρεη καθξνζθνπηθέο εζηίεο ιίπνπο (θπξηαξρεί ην κπεινεηδέο ζηνηρείν), ηφηε δελ κπνξεί λα δηαθξηζεί απφ άιιεο εμεξγαζίεο Αλ ε βιάβε είλαη πνιχ κεγάιε θαη ηα κπεινεηδή ζηνηρεία δηάζπαξηα, ηφηε έρεη εηεξνγελή απεηθφληζε δελ κπνξεί λα δηαθξηζεί απφ νπηζζνπεξηηνλατθφ ιηπνζάξθσκα ηηο παξαπάλσ πεξηπηψζεηο ε δηάγλσζε ηίζεηαη κε βηνςία

33 Μυελολίπωμα απεικομιστικά 1 * Μπεινιίπσκα ΔΕ επηλεθξηδίνπ. Αλαγλσξίδεηαη επκεγέζεο βιάβε (βέιε) κε ρακειή ππθλφηεηα ιφγσ ηεο παξνπζίαο ιίπνπο, αιιά πςειφηεξε θαη πην αλνκνηνγελήο απφ ην νπηζζνπεξηηνλατθφ ιίπνο ( ) ιφγσ ηεο ζπλχπαξμεο θαη αηκνπνηεηηθνχ ηζηνχ.

34 Μυελολίπωμα απεικομιστικά 2 α β * * Μπεινιίπσκα ΔΕ επηλεθξηδίνπ. ηε Σ1 αθνινπζία (α) ην θέληξν ηεο βιάβεο έρεη πςειφ ζήκα (βέινο), πνπ θαηαζηέιιεηαη κε ηελ αθνινπζία θαηαπίεζεο ηνπ ιίπνπο fat suppression (β), εχξεκα ελδεηθηηθφ ιηπψδνπο ηζηνχ. Σν ζήκα είλαη ειαθξψο πην εηεξνγελέο απφ ηνπ νπηζζνπεξηηνλατθνχ ιίπνπο ( ) ιφγσ ηεο ζπλχπαξμεο θαη κπεινεηδνχο ηζηνχ.

35 Μεταστάσεις 1. Σα επηλεθξίδηα απνηεινχλ ηελ 4 ε ζπρλφηεξε ζέζε κεηάζηαζεο (κεηά ηνπο πλεχκνλεο, ην ήπαξ θαη ηα νζηά) πλεζέζηεξεο πξσηνπαζείο θαθνήζεηεο: πλεχκνλαο, καζηφο, πεπηηθφ, λεθξφο, κειάλσκα θαη ζπξενεηδήο

36 Μεταστάσεις 2. Ωζηφζν ιφγσ ηεο απμεκέλεο ζπρλφηεηαο ησλ θαινήζσλ επηλεθξηδηαθψλ βιαβψλ ζην γεληθφ πιεζπζκφ, φιεο νη βιάβεο πνπ εληνπίδνληαη ζηνπο νγθνινγηθνχο αζζελείο δελ είλαη κεηαζηάζεηο (ην πνζνζηφ ησλ κεηαζηάζεσλ πνηθίιεη απφ 33% σο 75% π.ρ. γηα ηνλ θαξθίλν πλεχκνλα <50% ησλ επηλεθξηδηαθψλ φδσλ είλαη κεηαζηάζεηο) ε απνπζία γλσζηήο πξσηνπαζνχο εζηίαο, ε πηζαλφηεηα έλαο φδνο επηλεθξηδίσλ λα αληηπξνζσπεχεη κεηάζηαζε είλαη πνιχ κηθξή (2,1-2,5%)

37 Μεταστάσεις 3. Εηεξφπιεπξεο ή ακθνηεξφπιεπξεο πλήζσο δελ επεξεάδνπλ ηε ιεηηνπξγία (λφζνο Addison κφλν αλ είλαη εθηεηακέλεο αληηθαζηζηψληαο >80% ησλ επηλεθξηδίσλ) Η δηάγλσζε ηεο κεηάζηαζεο είλαη ζεκαληηθή γηαηί δειψλεη λφζν ζηαδίνπ IV θη επεξεάδεη ην ζεξαπεπηηθφ πιάλν (εθηφο απφ θαξθίλν ηνπ ζχζηνηρνπ λεθξνχ)

38 Μεταστάσεις απεικομιστικά 1. Δελ παξνπζηάδνπλ εηδηθά ραξαθηεξηζηηθά Οη κηθξφηεξεο είλαη νκνηνγελείο, ελψ νη κεγαιχηεξεο (>5cm) είλαη πην εηεξνγελείο ιφγσ λέθξσζεο ή αηκνξξαγίαο

39 Μεταστάσεις απεικομιστικά 2. Η δδ απφ αδελψκαηα ζα ζηεξηρηεί ζηνλ παξαηεηακέλν εκπινπηηζκφ (έρεη βξεζεί φηη αθφκε θαη 45 κεηά ηελ iv έγρπζε ζθηαγξαθηθνχ, νη κεηαζηάζεηο απνπιέλνληαη κφιηο θαηά 30% Korobkin Μ, AJR 1998) θαη ηελ απνπζία ελδνθπηηάξηνπ ιίπνπο πάληα εμαίξεζε: κεηάζηαζε απφ δηαπγνθπηηαξηθφ θαξθίλσκα λεθξνχ (πεξηέρεη ιίπνο) Δηάρπηε δηφγθσζε επηλεθξηδίσλ ζε νγθνινγηθφ αζζελή κπνξεί λα νθείιεηαη ζε ππεξπιαζία (ρακειέο ππθλφηεηεο ζηε CT, έθπησζε ηνπ ζήκαηνο ζηε ζπκθαζηθή/εθηφο θάζεο αθνινπζία ζηελ MRI)

40 Μεταστάσεις - απεικομιστικά πκθαζηθή (αξηζηεξά) θη εθηφο θάζεο (δεμηά) αθνινπζία MRI ζε αζζελή κε Ca ζηνκάρνπ. Αλαδεηθλχεηαη κηθξφο φδνο ζην ΔΕ επηλεθξίδην (βέιε) ην ζήκα ηνπ νπνίνπ δελ εθπίπηεη κεηαμχ ησλ δχν αθνινπζηψλ. Με βάζε ην ηζηνξηθφ θαη ηα επξήκαηα ηέζεθε ε ππνςία κεηάζηαζεο.

41 Μεταστάσεις - απεικομιστικά α β γ Δηαδνρηθή εμέιημε ηεο βιάβεο ηνπ ΔΕ επηλεθξηδίνπ (ίδηνο αζζελήο κε ηελ πξνεγνχκελε δηαθάλεηα). α, β: MRI κεηά απφ iv έγρπζε ζθηαγξαθηθήο νπζίαο, γ: CT ρσξίο ζθηαγξαθηθφ. Παξαηεξείηαη αχμεζε ηνπ κεγέζνπο ηεο βιάβεο ζε δηάζηεκα 9 κελψλ, απφ 10 ζε 25 mm, εχξεκα ελδεηθηηθφ θαθνήζεηαο (κεηάζηαζε). ηελ CT ε κεηάζηαζε έρεη πςειέο ππθλφηεηεο, > 10 HU.

42 Μεταστάσεις - απεικομιστικά * * * α β γ Μεηάζηαζε ΑΡ επηλεθξηδίνπ απφ θαξθίλν παγθξέαηνο, απεηθφληζε κε MRI. ηε ζπκθαζηθή (α) /εθηφο θάζεο (β) αθνινπζία ην ζήκα ηεο βιάβεο (βέινο) δελ εθπίπηεη, ελψ ζηελ αθνινπζία Σ2 SPIR (γ) εκθαλίδεη πςειφ ζήκα, εχξεκα κε εηδηθφ. Κεθαιέο βειψλ: επαηηθέο κεηαζηάζεηο, ( ) : πξσηνπαζήο εμεξγαζία

43 Μεταστάσεις - απεικομιστικά α β Μεηάζηαζε ΑΡ επηλεθξηδίνπ (βέινο). Σν ζήκα ηεο βιάβεο δελ εθπίπηεη ζηελ εθηφο θάζεο αθνινπζία (β) σο πξνο ηε ζπκθαζηθή (α).

44 Καρκίμος του φλοιού τωμ επιμεφριδίωμ Εμαηξεηηθά ζπάληνο ε παηδηά <5 εηψλ θη ελήιηθεο εηψλ Σνπιάρηζηνλ 50% είλαη ιεηηνπξγηθνί (νξκνληθά ελεξγνί): Ενδοκπινήρ διαηαπασή Σςσνόηηηα (%) χλδξνκν Cushing χλδξνκν Cushing θη αξξελνπνίεζε 24 Αξξελνπνίεζε Θειενπνίεζε 6 Τπεξαιδνζηεξνληζκφο 2, (3-5 ζηνπο ελήιηθεο) Απφ: Ng L, Libertino JM. Adrenocortical carcinoma: diagnosis, evaluation and treatment. J Urol Jan;169(1):5-11

45 Καρκίμος του φλοιού τωμ επιμεφριδίωμ Μεγάιε κάδα, >5cm (ζπλήζσο πεξί ηα 12cm) Μάδα >6cm αληηπξνζσπεχεη θαξθίλν ζην 25% Αλνκνηνγελήο, κε εζηίεο λέθξσζεο, αηκνξξαγίαο θη επαζβεζηψζεηο, κε εηεξνγελή εκπινπηηζκφ, αζαθή φξηα θη ελδερνκέλσο δηήζεζε γχξσ ηζηψλ (φπσο ηεο θάησ θνίιεο θιέβαο) Οη νξκνληθά ελεξγνί φγθνη έρνπλ κηθξφηεξν κέγεζνο θαηά ηε δηάγλσζε θη είλαη πην νκνηνγελείο, κε ζπλέπεηα ε δδ απφ αδέλσκα ή κεηάζηαζε λα είλαη δχζθνιε απεηθνληζηηθά Καθή πξφγλσζε (θαιχηεξε ζηα παηδηά)

46 Καρκίμος του φλοιού τωμ επιμεφριδίωμ Καξθίλνο θινηνχ ΔΕ επηλεθξηδίνπ ζε αμνληθή ηνκνγξαθία κεηά απφ iv έγρπζε ζθηαγξαθηθνχ. Επκεγέζεο αλνκνηνγελήο κάδα (θεθαιέο βειψλ), κε πεξηθεξηθφ εκπινπηηζκφ (αλνηρηά βέιε) θαη θεληξηθή λέθξσζε ( ). Σν ζπκπαγέο βέινο δείρλεη ηελ παξεθηνπηζκέλε αιιά βαηή θάησ θνίιε θιέβα. Απφ: Vilanova, Luna, Ros. Learning Genitourinary and Pelvic Imaging. Springer, 2012

47 Καρκίμος του φλοιού τωμ επιμεφριδίωμ * Καξθίλνο θινηνχ επηλεθξηδίσλ, καγλεηηθή ηνκνγξαθία κεηά απφ iv έγρπζε ζθηαγξαθηθήο νπζίαο. Επκεγέζεο κάδα ΑΡ (βέιε) κε αλνκνηνγελή εκπινπηηζκφ πνπ παξεθηνπίδεη ην ζπιήλα ( ) πξνζζίσο. Απφ:

48 Όγκοι από τομ μυελό τωμ επιμεφριδίωμ Ο κπειφο απνηειείηαη απφ ηα ρξσκαθηληθά θχηηαξα ή θαηνρξσκνθχηηαξα θαηνρξσκνθχηησκα Σα θχηηαξα απηά ππάξρνπλ θαη ζε εμσεπηλεθξηδηαθέο ζέζεηο ηνπ ζπκπαζεηηθνχ λεπξηθνχ ζπζηήκαηνο νη φγθνη απφ ηα θχηηαξα απηά νλνκάδνληαη παξαγαγγιηψκαηα

49 Όγκοι από τομ μυελό τωμ επιμεφριδίωμ Ιζηνγέλεζε ησλ φγθσλ ηνπ κπεινχ ησλ επηλεθξηδίσλ θαη ηνπ εμσ-επηλεθξηδηαθνχ ζπκπαζεηηθνχ λεπξηθνχ ζπζηήκαηνο (απφ: Rubin s Pathology. 6 th ed LWW, 2011)

50 Υαιοχρωμοκύττωμα πάληνο φγθνο, πεξίπνπ 5% ησλ φδσλ πνπ αλαθαιχπηνληαη ηπραία Εθθξίλεη θαηερνιακίλεο πξνθαιψληαο ππέξηαζε Ωζηφζν ζε κεγάιν πνζνζηφ (αλαθέξεηαη σο 58% G.A. Motta-Ramirez, AJR 2005) απνηειεί ηπραίν εχξεκα Αλεπξίζθεηαη κφιηο ζην 0,1% ησλ ππεξηαζηθψλ αζζελψλ ην 90% είλαη ζπνξαδηθνί, ζην 10% ζην πιαίζην ζπλδξφκσλ φπσο von Hippel-Lindau, πνιιαπιή ελδνθξηλήο λενπιαζία (MEN) ηχπνπ 2 θαη λεπξηλσκάησζε ηχπνπ 1 (NF-1)

51 Υαιοχρωμοκύττωμα 10% ακθνηεξφπιεπξν 66% ακθνηεξφπιεπξν ζην πιαίζην MEN 10% ζηα παηδηά 10% ζην πιαίζην ζπλδξφκσλ Ωζηφζν ζε πνζνζηφ 25% ππάξρνπλ κεηαιιάμεηο ζηα γελεηηθά θχηηαξα θαη ζπλεπψο νηθνγελήο πξνδηάζεζε 10% εμσ-επηλεθξηδηαθφ (=παξαγαγγιίσκα) 10% θαθφεζεο Η πηζαλφηεηα θαθνήζεηαο απμάλεηαη ζε φγθνπο >5cm (76%) θαη ζε εμσ-επηλεθξηδηαθή ζέζε (52%) Μηθξφηεξε πηζαλφηεηα θαθνήζεηαο ζε παηδηά θη νηθνγελή ζχλδξνκα Ο «θαλφλαο ηνπ 10%» δελ έρεη απφιπηε ηζρχ!

52 Υαιοχρωμοκύττωμα-απεικομιστικά 1. αθψλ νξίσλ κάδα, ζπλήζσο >3 cm Έληνλα αγγεηνβξηζέο ζπρλή αηκνξξαγηθή λέθξσζε Αλνκνηνγελήο απεηθφληζε κε πεξηνρέο θπζηηθέο, λέθξσζεο ή αηκνξξαγίαο Αλνκνηνγελήο, έληνλνο εκπινπηηζκφο κε θαζπζηεξεκέλε απφπιπζε

53 Υαιοχρωμοκύττωμα-απεικομιστικά 2. Δελ πεξηέρεη ελδνθπηηάξην ιίπνο (πξνέξρεηαη απφ ην κπειφ, φρη ην θινηφ) θη επνκέλσο δελ εθπίπηεη ην ζήκα ηνπ ζηε ζπκθαζηθή/εθηφο θάζεο MRI αθνινπζία Απεηθνληζηηθά δελ κπνξεί λα γίλεη δηάθξηζε απφ ηνλ θαξθίλν ηνπ θινηνχ ή κεηάζηαζε

54 Υαιοχρωμοκύττωμα-απεικομιστικά 3. Η ελδνθιέβηα ρνξήγεζε κε ηνληθνχ ζθηαγξαθηθνχ κέζνπ ζηελ αμνληθή ηνκνγξαθία είλαη αζθαιήο, αθφκε θαη ρσξίο ρνξήγεζε α-απνθιεηζηψλ (Bessell-Browne R, AJR 2007, Baid SK, Ann Intern Med. 2009) Η βηνςία δηα ιεπηήο βειφλεο σζηφζν κπνξεί λα νδεγήζεη ζε επηθίλδπλε γηα ηε δσή ππεξηαζηθή θξίζε θη επνκέλσο πξηλ ηε βηνςία επηλεθξηδηαθήο βιάβεο απαηηείηαη βηνρεκηθφο έιεγρνο πξνο απνθιεηζκφ θαηνρξσκνθπηηψκαηνο

55 Υαιοχρωμοκύττωμα-απεικομιστικά α β α) Τπεξερνγξαθηθή απεηθφληζε επκεγέζνπο θαηνρξσκνθπηηψκαηνο (7cm), ζην κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ ππνερντθφ κε ιίγα ππεξερντθά ζηνηρεία (βέινο) (απφ: Ultrasound of the adrenal glands, EFSUMB European Course Book, 2011) β) ηεθαληαία αλαζχλζεζε CT κεηά απφ iv ρνξήγεζε ζθηαγξαθηθνχ δείρλεη έλα έληνλα εκπινπηηδφκελν φδν, ζρεηηθά αλνκνηνγελή, ζην δεμηφ επηλεθξίδην (βέινο) (απφ: Johnson P, RadioGraphics 2009)

56 Υαιοχρωμοκύττωμα-απεικομιστικά * α β α) Εγθάξζηα Σ2 αθνινπζία (MRI) κε θαηαζηνιή ηνπ ζήκαηνο ηνπ ιίπνπο αλαδεηθλχεη ηε βιάβε κε έληνλα πςειφ ζήκα β) Εγθάξζηα ηνκή κεηά απφ iv έγρπζε ζθηαγξαθηθνχ (MRI) δείρλεη έλα επκέγεζεο θαηνρξσκνθχηησκα δεμηά κε πινχζην πεξηθεξηθφ εκπινπηηζκφ θαη κεγάιε θεληξηθή λέθξσζε ( ). Απφ: Blake MA, RadioGraphics 2004

57 Υαιοχρωμοκύττωμα-απεικομιστικά α Φαηνρξσκνθχηησκα κε θπζηηθή κνξθνινγία. Εγθάξζηα αμνληθή ηνκνγξαθία κεηά ζθηαγξαθηθφ (α) θαη ζηεθαληαία Σ2 αθνινπζία καγλεηηθήο ηνκνγξαθίαο (β) αλαδεηθλχνπλ πνιχρσξε θπζηηθή βιάβε ΔΕ επηλεθξηδίνπ (άζπξα βέιε) ζε γπλαίθα 45 εηψλ κε 6κελν ηζηνξηθφ εθηδξψζεσλ θη αηζζήκαηνο παικψλ (ηζηνινγηθή επηβεβαίσζε). Σν καχξν βέινο δείρλεη ηελ παξεθηνπηζκέλε θάησ θνίιε θιέβα (α) θαη ην θπζηνινγηθφ ΑΡ επηλεθξίδην (β) Απφ: Lee TH, RadioGraphics 2002 β

58 Διαγμωστικός αλγόριθμος βλαβώμ επιμεφριδίωμ Απφ: Roth C. Fundamentals of Body MRI. Saunders, 2011

59 Ο όζος τωμ επιμεφριδίωμ ως τυχαίο εύρημα Απφ: Androulakis I. The clinical significance of adrenal incidentalomas. Eur J Clin Invest 2011; 41 (5):

60 Ο όζος τωμ επιμεφριδίωμ ως τυχαίο εύρημα Σπραία επξηζθφκελνο φδνο επηλεθξηδίσλ 1 <4cm κε θαινήζε ραξαθηεξηζηηθά (νκνηνγελήο, ζαθή φξηα, <10HU ζε CT πξν ζθηαγξαθηθνχ) >4cm ζε CT, αζαθψλ ραξαθηήξσλ ή θαθνήζεο Οξκνληθά ελεξγφο (PAC/PRA 2, κεηαλεθξίλεο θαη λνξκεηαλεθξίλεο νξνχ, δνθηκαζία θαηαζηνιήο κε 1mg δεμακεζαδφλεο Επηλεθξηδεθηνκή κεηά απφ νξκνληθή εθηίκεζε Ναη, επηλεθξηδεθηνκή Όρη, παξαθνινχζεζε κε CT θαη βηνρεκηθφ έιεγρν 3

61 Ο όζος τωμ επιμεφριδίωμ ως τυχαίο εύρημα 1. Πξνηεηλφκελνο αιγφξηζκνο γηα ηελ εθηίκεζε θη αληηκεηψπηζε ηπραία επξηζθφκελνπ φδνπ επηλεθξηδίσλ κε βάζε ηηο νδεγίεο ηεο Ακεξηθαληθήο Εηαηξίαο Κιηληθψλ Ελδνθξηλνιφγσλ θαη Ακεξηθάληθεο Εηαηξίαο Υεηξνπξγψλ Ελδνθξηλψλ (AACE/AAES Guidelines, Endocr Pract Vol 15 (Suppl 1) July/August 2009 ) 2. PAC: plasma aldosterone concentration, PRA: plasma renin activity 3. O απεηθνληζηηθφο επαλέιεγρνο γίλεηαη ζε 3-6 κήλεο θαη εηήζηα γηα 1 κε 2 ρξφληα ν νξκνληθφο επαλέιεγρνο γίλεηαη εηήζηα γηα 5 ρξφληα. Αλ ν φδνο κεγαιψζεη >1 cm ή θαηαζηεί νξκνληθά ελεξγφο, ηφηε ζπζηήλεηαη επηλεθξηδεθηνκή.

62 Ο όζος τωμ επιμεφριδίωμ ως τυχαίο εύρημα Η ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία ησλ ηπραία επξηζθφκελσλ φδσλ, ζε αζζελείο ρσξίο ηζηνξηθφ θαξθίλνπ, είλαη θαινήζεο

63 Άλλες βλάβες επιμεφριδίωμ Κχζηεηο Υσξίο θιηληθή ζεκαζία πλήζσο ελδνζειηαθέο (ιεκθαγγεηαθέο) θαη ςεπδνθχζηεηο (απφ παιηά αηκνξξαγία) Σν πεξηερφκελν ηνπο έρεη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ χδαηνο (αλερντθφ ππεξερνγξαθηθά, πγξηθέο ππθλφηεηεο ζηελ αμνληθή, ρακειφ ζήκα ζηελ Σ1 θη πςειφ ζηελ Σ2 αθνινπζία ηεο καγλεηηθήο), ή είλαη πεξηζζφηεξν εηεξνγελέο αλ νθείιεηαη ζε αηκνξξαγία

64 Κύστη επιμεφριδίου α β Κχζηε επηλεθξηδίνπ. ηεθαληαίεο εηθφλεο απφ καγλεηηθή ηνκνγξαθία Σ2 πξνζαλαηνιηζκνχ (α) θαη Σ1 κε θαηαζηνιή ηνπ ιίπνπο κεηά απφ iv έγρπζε ζθηαγξαθηθνχ (β) δείρλνπλ επκεγέζε θχζηε (βέινο) ηνπ ΔΕ επηλεθξηδίνπ κε πγξηθφ πεξηερφκελν ην ηνίρσκα ηεο νπνίαο δελ εκπινπηίδεηαη κεηά ηε ρνξήγεζε ηνπ ζθηαγξαθηθνχ κέζνπ (απιή θχζηε). Απφ: Roth C. Fundamentals of Body MRI. Saunders, 2011

65 Άλλες βλάβες επιμεφριδίωμ Λέκθσκα επηλεθξηδίσλ ε πνζνζηφ 4% ζην πιαίζην δηάρπηεο πξνζβνιήο απφ κε Hodgkin ιέκθσκα πρλά (σο 50%) ακθνηεξφπιεπξε πξνζβνιή, κε θίλδπλν εκθάληζεο λφζνπ Addison πλήζσο ζπλππάξρεη νγθφκνξθε νπηζζνπεξηηνλατθή ιεκθαδελνπάζεηα Μέηξηνο εκπινπηηζκφο κεηά iv έγρπζε ζθηαγξαθηθήο νπζίαο

66 Λέμφωμα επιμεφριδίωμ Αμνληθή ηνκνγξαθία κεηά απφ iv έγρπζε ζθηαγξαθηθήο νπζίαο δείρλεη ακθνηεξφπιεπξε πξνζβνιή ησλ επηλεθξηδίσλ απφ ιέκθσκα (βέιε), κε δηήζεζε ηνπ άλσ πφινπ ηνπ ΑΡ λεθξνχ ( ). Απφ: Vilanova, Luna, Ros. Learning Genitourinary and Pelvic Imaging. Springer, 2012 *

67 Άλλες βλάβες επιμεφριδίωμ Αηκνξξαγία επηλεθξηδίσλ Λφγσ ηξαχκαηνο, αηκνξξαγηθήο δηάζεζεο, ζηξεο (φπσο ζήςε, ρεηξνπξγείν, εγθαχκαηα) ή ππνθείκελεο εμεξγαζίαο πρλφηεξε ζηα λενγλά Η νμεία αηκνξξαγία απεηθνλίδεηαη κε πςειέο ππθλφηεηεο ζηελ αμνληθή ηνκνγξαθία (50-90HU) πνπ πξννδεπηηθά εμαζζελνχλ ηε καγλεηηθή ηνκνγξαθία παξαηεξείηαη πνηθηιία ζεκάησλ αλάινγα κε ηε ρξνληφηεηα ηνπ αηκαηψκαηνο πρλά θαηαιείπεη επαζβεζηψζεηο (δδ απφ πξνεγεζείζα θπκαηίσζε)

68 Επασβεστώσεις επιμεφριδίωμ Αμνληθή ηνκνγξαθία ρσξίο iv ρνξήγεζε ζθηαγξαθηθνχ. Αδξέο επαζβεζηψζεηο ΔΕ επηλεθξηδίνπ, απνηέιεζκα παιαηάο αηκνξξαγίαο ή πξνεγεζείζαο TB (θεθαιή βέινπο). Φπζηνινγηθή κνξθνινγία ηνπ ΑΡ επηλεθξηδίνπ (βέινο).

69 Νευροβλάστωμα Ο ζςσνόηεπορ εξωκπάνιορ ζςμπαγήρ όγκορ ηηρ παιδικήρ ηλικίαρ Μέζε ειηθία θαηά ηε δηάγλσζε: 21 κήλεο Εμνξκάηαη απφ ηε ζπκπαζεηηθή άιπζζν θαη ην κπειφ ησλ επηλεθξηδίσλ (25-50%) Εθθξίλεη θαηερνιακίλεο αιιά φρη ζε επίπεδα πνπ λα πξνθαινχλ ζπκπηψκαηα Καιχηεξε πξφγλσζε ζηα βξέθε (<1 έηνπο)

70 Νευροβλάστωμα - απεικομιστικά Εηεξνγελήο κάδα κε επαζβεζηψζεηο ζην 85% (CT), πεξηνρέο αηκνξξαγίαο θαη λέθξσζεο Αλνκνηνγελήο εκπινπηηζκφο Πεξηβξνγρίδεη ηα αγγεία (φπσο ηελ ανξηή θαη ηελ θάησ θνίιε θιέβα) Επεθηείλεηαη πξνο ην ζπνλδπιηθφ ζσιήλα κέζσ ησλ ηξεκάησλ (αλαδεηθλχεηαη θαιχηεξα κε MRI) Μεζίζηαηαη ζπρλά ζην ήπαξ, ηα νζηά θαη ηνλ κπειφ ησλ νζηψλ

71 Νευροβλάστωμα - απεικομιστικά α β γ Νεπξνβιάζησκα. Σν ππεξερνγξάθεκα (α) θαη ε αμνληθή ηνκνγξαθία (β) κεηά απφ iv έγρπζε ζθηαγξαθηθνχ αλαδεηθλχνπλ επκεγέζε ρσξνθαηαθηεηηθή βιάβε ΑΡ κε ζηξνγγχιεο εζηίεο λέθξσζεο ή αηκνξξαγίαο (Απφ: Lonergan GJ, Radiographics 2002) γ) Μαγλεηηθή ηνκνγξαθία κεηά απφ iv ρνξήγεζε ζθηαγξαθηθνχ (ζε άιιν πεξηζηαηηθφ) δείρλεη επίζεο έληνλα αλνκνηνγελή κάδα ΔΕ (Απφ: Semelka R. Abdominal-Pelvic MRI 3 rd ed. Wiley-Blackwell, 2010)

72 Νεπξνβιάζησκα. Αμνληθή ηνκνγξαθία ρσξίο ζθηαγξαθηθφ (α) δείρλεη επκεγέζε κάδα ΑΡ, πνπ εθηείλεηαη θαη δεμηά ηεο κέζεο γξακκήο, δηεζεί ηελ πιεπξά ηζνυςψο (γαιάδην βέινο) θαη θέξεη πνιπάξηζκεο επαζβεζηψζεηο (θεθαιέο βειψλ). Εγθάξζηα ηνκή καγλεηηθήο ηνκνγξαθίαο κεηά ζθηαγξαθηθφ (β) δείρλεη κηα έληνλα εκπινπηηδφκελε κάδα ΑΡ πνπ επεθηείλεηαη ελδνθαλαιηθά (άζπξν βέινο), παξεθηνπίδνληαο ην λσηηαίν ζάθν (θπξηφ βέινο) πξνο ηα ΔΕ θαη δηεζψληαο ηνπο παξαζπνλδπιηθνχο κπο (γαιάδην βέινο). Απφ: Lonergan GJ, Radiographics 2002 ΥΑΡΣΑΜΠΙΛΑ Ε. Νευροβλάστωμα - απεικομιστικά α β

73 Παραγαγγλιώματα Μπνξνχλ λα εκθαληζηνχλ ζηα γάγγιηα ηνπ ζπκπαζεηηθνχ ζπζηήκαηνο (ζψξαθαο, θνηιηά, πχεινο) ή ηνπ παξαζπκπαζεηηθνχ (θεθαιή, ηξάρεινο) Σα παξαγαγγιηψκαηα ηνπ ζπκπαζεηηθνχ παξάγνπλ θαηερνιακίλεο (φπσο ηα θαηνρξσκνθπηηψκαηα) ελψ ηνπ παξαζπκπαζεηηθνχ είλαη κε εθθξηηηθά Επηπιένλ ηα παξαγαγγιηψκαηα ηεο θεθαιήο θαη ηνπ ιαηκνχ είλαη ζπλήζσο θαιφεζε (90%) ελψ ηεο θνηιηάο είλαη θαθνήζε ζε πνζνζηφ σο 35% FitzGerald SC, WJOES 2011

74 Παραγαγγλιώματα Η ζπρλφηεξε νπηζζνπεξηηνλατθή ζέζε είλαη ζην φξγαλν ηνπ Zuckerkandl παξά ην δηραζκφ ηεο ανξηήο Όπσο θαη ηα θαηνρξσκνθπηηψκαηα παξνπζηάδνπλ έληνλε αγγεηνβξίζεηα, πινχζην εκπινπηηζκφ κεηά ηε ρνξήγεζε ζθηαγξαθηθνχ θαη αηκνξξαγηθέο εζηίεο ηελ αθνινπζία T1 ηεο καγλεηηθήο ηνκνγξαθίαο παξνπζηάδνπλ ζπρλά καχξα ζηίγκαηα, πνπ αληηπξνζσπεχνπλ ηα αγγεία ηνπ φγθνπ

75 Παραγαγγλιώματα α β * Επκέγεζεο παξαγαγγιίσκα απφ ην φξγαλν ηνπ Zuckerkandl ζε εγθάξζηα ηνκή (α) θαη ζηεθαληαία αλαζχλζεζε (β) αμνληθήο ηνκνγξαθίαο κεηά απφ iv έγρπζε ζθηαγξαθηθνχ. Η βιάβε παξνπζηάδεη έληνλν πεξηθεξηθφ εκπινπηηζκφ θαη θεληξηθή λέθξσζε ( ).

76 Παραγαγγλιώματα Εγθάξζηα ηνκή STIR καγλεηηθήο ηνκνγξαθίαο. ηα αξηζηεξά ηεο ανξηήο αλαδεηθλχεηαη ζαθψλ νξίσλ φδνο (βέινο), κε πςειφ ζήκα, πνπ αληηπξνζσπεχεη παξαγαγγιίσκα απφ ην φξγαλν ηνπ Zuckerkandl. Απφ: Rajiah P, Radiographics 2011