Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή 22 Ιουλίου Ελληνική Οικονομία

Transcript

1 Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή 22 Ιουλίου 216 Ελληνική Οικονομία Συνεχίζεται και το 216 η πολυετής καθίζηση της δραστηριότητας στην αγορά ακινήτων, όπως αντικατοπτρίζεται στις ακόλουθες εξελίξεις. Πρώτον, ο όγκος της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, μειώθηκε κατά 27,3%, σε ετήσια βάση, τον Απρίλιο του 216, έναντι μειώσεως κατά 3,5% τον Απρίλιο του 215, ενώ ο αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών μειώθηκε επίσης κατά 5,2%. Δεύτερον, οι επενδύσεις σε νέες κατοικίες παρουσιάζουν αρνητική πορεία καθόλη τη διάρκεια της οικονομική κρίσεως, αφού, σύμφωνα με τα τριμηνιαία στοιχεία του ΑΕΠ, η ετήσια μεταβολή των επενδύσεων σε κατοικίες παραμένει σε αρνητικό πρόσημο από το δεύτερο τρίμηνο του 28 έως και το πρώτο τρίμηνο του 216 (-17,3%) με μόνη εξαίρεση το τρίτο τρίμηνο του 211. Αυτό συνεπάγεται μείωση της ποσοστιαίας αναλογίας των επενδύσεων σε κατοικίες, στο πρώτο τρίμηνο του 216, στο επίπεδο του 6,2% επί των σημαντικά μειωμένων συνολικών επενδύσεων παγίου κεφαλαίου, από 41%, κατά μέσο όρο, την περίοδο Επιπλέον, οι επενδύσεις σε κατοικίες, κατά το πρώτο τρίμηνο του 216, αναλογούσαν στο,7% του επίσης σημαντικά μειωμένου ΑΕΠ, από 9,9% το 27. Τρίτον, η κατακόρυφη πτώση της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (σταθερές τιμές) στον κλάδο των κατασκευών κατά 75,3% το 215 έναντι του 26 και κατά 55,4% έναντι του 2. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία του κατασκευαστικού κλάδου διαμορφώθηκε στα 3.91 δισ. το 215 (2,3% της συνολικής ΑΠΑ της οικονομίας), από δισ. το 26 (7,4% της συνολικής ΑΠΑ της οικονομίας). Τέταρτον, οι τιμές των οικιστικών ακινήτων μειώνονται συνεχώς από το πρώτο τρίμηνο του 29, σημειώνοντας σωρευτική αρνητική μεταβολή κατά 41,4% έως και το πρώτο τρίμηνο του 216. εκατ I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Γράφημα 1. Επενδύσεις Σε Κατοικίες και Άλλες Κατασκευές (σε εκατ. ) & Αριθμός Νέων Κατοικιών Κατοικίες Άλλες Κατασκευές Αριθμός Νέων Κατοικιών (δεξ. άξον.) Η πτωτική αυτή τάση στις τιμές, όχι μόνο των οικιστικών αλλά και των επαγγελματικών ακινήτων, εκτιμάται ότι θα διατηρηθεί και κατά το τρέχον έτος. Οι ανωτέρω εξελίξεις προσδιορίζονται όχι μόνο από την παρατεταμένη ύφεση της ελληνικής οικονομίας για ένα ακόμη χρόνο το 216 αλλά και από σειρά φορολογικών μέτρων που εφαρμόστηκαν στην αγορά ακινήτων. Γενικά, η εξέλιξη των τιμών και των συναλλαγών στην αγορά ακινήτων επηρεάζεται από παράγοντες που σχετίζονται: Α. Με τις επικρατούσες οικονομικές συνθήκες και τις ρυθμίσεις που επηρεάζουν την προσφορά κατοικιών, όπως η χρήση της γης και το ρυθμιστικό σχέδιο των πόλεων. Η προσφορά ακινήτων προς πώληση έχει αυξηθεί τα τελευταία έτη, κυρίως στην κατηγορία των παλαιών ακινήτων, αφού η προσφορά νεόδμητων κατοικιών έχει μειωθεί δραστικά λόγω της μεγάλης πτώσεως των επενδύσεων σε κατοικίες. Η προσφορά των παλαιών ακινήτων έχει αυξηθεί καθώς οι ιδιοκτήτες πολλών ακινήτων επιδιώκουν να διαχειρισθούν ορθολογικότερα την ακίνητη περιουσία τους. Επιχειρούν δηλαδή να ρευστοποιήσουν κάποια από τα ακίνητα που διαθέτουν ώστε να καλύψουν τρέχουσες οικονομικές ανάγκες, ή ακόμη και να αντιμετωπίσουν τις σημαντικές φορολογικές επιβαρύνσεις. Β. Με τα υφιστάμενα κίνητρα για τη διαμόρφωση της ζητήσεως, όπως το ύψος της φορολογήσεως στην ακίνητη περιουσία ή τυχόν φοροαπαλλαγές για τα ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια. Οι φόροι στην ακίνητη περιουσία επιδρούν αρνητικά στις επιλογές των επενδυτών για αγορά, ενοικίαση ή ανέγερση νέων κατοικιών. Οι φορολογικές επιβαρύνσεις, όπως φόροι επί των συναλλαγών, οι επαναλαμβανόμενοι φόροι (πχ. ΕΝΦΙΑ) ή οι φορολογικές ελαφρύνσεις επενεργούν στην αγορά ακινήτων και στην εξέλιξη της στεγαστικής πίστεως από την πλευρά της ζητήσεως. Από την πλευρά της προσφοράς, η φορολογία μπορεί επίσης να επηρεάσει τη χρήση της γης, είτε μέσω των φόρων στην κατοχή γης, είτε δια των επιβαρύνσεων στην αξιοποίησή της. 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1,, 7% Πηγή: Eurostat Γράφημα 2. Ποσοστό Ιδιοκατοίκησης σε Επιλεγμένες Χώρες, 214 (Ποσοστό Πληθυσμού που είναι Ιδιοκτήτες της Κατοικίας που Διαμένουν ) 66,9 74% Ιδιοκτήτες χωρίς Υπόλοιπο Υποθήκης ή Δανείου Ιδιοκτήτες με Υποθήκη ή Δάνειο

2 Συγκεκριμένα, ένα πιο ευνοϊκό φορολογικό περιβάλλον για την αγορά κατοικίας θα ήταν η χαμηλή φορολόγηση για τους ιδιοκτήτες ακινήτων και ταυτόχρονα η παροχή φορολογικών εκπτώσεων επί των τόκων των στεγαστικών δανείων. Στην Ελλάδα μέχρι και το μέσο της δεκαετίας του 2 η φορολόγηση των ακινήτων ήταν χαμηλή δεδομένου ότι τα συνολικά έσοδα από την φορολογία ακινήτων ανέρχονταν μόλις σε 2,5 δισ. το 25, ενώ το 213 διπλασιαστήκαν σε 4,8 δισ. περίπου. Μάλιστα η απόκλιση αυτή υποεκτιμάται καθώς δεν λαμβάνει υπόψη τη σημαντική πτώση των εσόδων από συναλλαγές επί των ακινήτων, στην περίοδο της οικονομικής κρίσεως. Το ηπιότερο φορολογικό καθεστώς επί των ακινήτων που ίσχυε παλαιότερα είχε ενισχύσει το ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην χώρα μας που έφθασε στο 77,2% το 21 (Γράφημα 2). Μάλιστα, το 214, το ποσοστό αυτό μειώθηκε στο 74%, άλλα ευρίσκεται ακόμη και σήμερα πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (7%) (Γράφημα 3). Αξιοσημείωτο επίσης είναι ότι το 214 το ποσοστό του πληθυσμού με ιδιόκτητη κατοικία και με υπόλοιπο ενυπόθηκου στεγαστικού δανείου διαμορφώθηκε στην Ελλάδα σε 13,3% (21: 17,5%), έναντι αισθητά υψηλότερου ποσοστού 27,1% στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1,, Πηγή: Eurostat Γράφημα 3. Ελλάδα: Εξέλιξη Ποσοστού Ιδιοκατοίκησης , % 59,8 17,5 13,3 Φόροι στην αγορά ακινήτων υπάρχουν ασφαλώς σε όλες τις χώρες της Ευρώπης με σημαντικές ωστόσο αποκλίσεις ανάλογα με την οικονομική συγκυρία και τις επιθυμητές εφαρμοζόμενες πολιτικές για την ενίσχυση της αγοράς. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει καταρτίσει σχετικό δείκτη που αποτυπώνει την ύπαρξη ή μη φορολογικών κινήτρων για την αγορά κατοικίας για ιδιοκατοίκηση, σε κάθε χώρα. Ο δείκτης υπολογίζεται ως ο σταθμισμένος μέσος όρος τριών βασικών μεταβλητών όπως: ι) φόροι επι των συναλλαγών, ιι) επαναλαμβανόμενοι φόροι και ιιι) φοροαπαλλαγές σε τόκους στεγαστικών δανείων. Οι τιμές του δείκτη κυμαίνονται από -3 (όπου ο υψηλότερες τιμές συνεπάγονται σημαντικά φορολογικά κίνητρα για την αγορά κατοικίας για ιδιοκατοίκηση). 6, Ιδιοκτήτες με Υποθήκη ή Δάνειο Ιδιοκτήτες χωρίς Υπόλοιπο Υποθήκης ή Δανείου Γράφημα 4. Σύνθετος Δείκτης Φορολογικών Κινήτρων για την Ιδιοκατοίκηση σε Επιλεγμένες Χώρες της ΕΕ Ισπανία Ελλάδα Γαλλία Ην. Βασίλειο Ιταλία Πορτογαλία Κύπρος Ιρλανδία Βέλγιο Γερμανία Βουλγαρία Σουηδία Ολλανδία,,, Από το Γράφημα 4 προκύπτει ότι μετά το 212, μόνο στη Γαλλία, την Ισπανία και την Ελλάδα ο δείκτης βρίσκεται στο μηδέν, που σημαίνει ότι δεν υπάρχουν φορολογικά κίνητρα για την αγορά κατοικίας για ιδιοκατοίκηση. Ενώ αντίθετα στη Βουλγαρία, Σουηδία και Ολλανδία παρέχονται υψηλά φορολογικά κίνητρα. Στην Ελλάδα παρατηρείται από το 212 και μετά μετακίνηση κατά δύο κατηγορίες (από μέτριο, σε κανένα κίνητρο) με την αύξηση του φορολογικού βάρους στην ακίνητη παρουσία. Σημειώνεται επίσης ότι σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΟΟΣΑ, το 213, οι φόροι ακίνητης περιουσίας ως ποσοστό του ΑΕΠ στην Ελλάδα ανερχόταν στο 2,6%, κατατάσσοντας την Ελλάδα στην 9 η θέση εκ των 34 χωρών, αντίθετα ο μέσος όρος των ανεπτυγμένων χωρών ανερχόταν σε 1,9%. Η Κατασκευαστική Δραστηριότητα:,2,4 Συνεχίζονται οι πιέσεις στην ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα, αν και στους δύο πρώτους μήνες του 216 σημειώθηκε αποκλιμάκωση της πτώσης της. Έκτοτε όμως παρατηρείται διεύρυνση της καθοδικής της πορείας. Αρνητική επίδραση στην κατασκευαστική δραστηριότητα άσκησαν στο πρώτο τετράμηνο του 216 και η ασθενής εξέλιξη των έργων βασικής υποδομής.,6,6,8,8,,5 1, 1,5 2, 1% Όγκος Οικοδομικής Δραστηριότητας 8% 6% 4% 2% % -2% -4% -6% -8% -1% Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ 1, Όγκος (σε κυβ.μέτρα), δεξ. άξονας % ετήσια μεταβολή, αριστ. άξονας κινητός μέσος 6 μηνών Μετά το Πηγή: Ευpωπαϊκή Επιτροπή 1, , 2, 2

3 Ειδικότερα η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα (ΕΛΣΤΑΤ, σε κατοικήσιμα και μη κτίρια και σε m 3 ) μειώθηκε κατά 27,3%, σε ετήσια βάση, τον Απρίλιο του 216, έναντι μείωσης κατά 3,5% τον Απρίλιο του 215. Σε επίπεδο τετραμήνου, η ιδιωτική κατασκευαστική δραστηριότητα (σε επιφάνεια m 3 ) σημείωσε πτώση κατά 15,9%, σε ετήσια βάση, στο πρώτο τετράμηνο του 216, έναντι αύξησης κατά 18,8% στην αντίστοιχη περίοδο του 215. Σε όρους αριθμού αδειών, η οικοδομική δραστηριότητα παρουσίασε μείωση κατά 11,7% στο τετράμηνο του 216, έναντι αύξησης κατά 8,1% στην αντίστοιχη περίοδο του 215, με αποτέλεσμα ο αριθμός των αδειών να συρρικνωθεί στις Είναι ενδεικτικό ότι στη Δυτική Μακεδονία εξεδόθησαν μόλις 48 άδειες οικοδομών, στο Βόρειο Αιγαίο 95, στην Ήπειρο 124 και στην Αν. Μακεδονία και Θράκη 156. Η αρνητική εικόνα του κλάδου των ιδιωτικών κατασκευών καταδεικνύεται από την πτώση της κατασκευής νέων κατοικιών. Είναι ενδεικτικό ότι στο πρώτο τρίμηνο του 216 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία) ολοκληρώθηκαν μόλις οικιστικές μονάδες, έναντι στο πρώτο τρίμηνο του 215, στο πρώτο τρίμηνο του 21 και στο πρώτο τρίμηνο του 27, έτος απόγειο της κατασκευής νέων κατοικιών. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Δυτική Μακεδονία ολοκληρώθηκαν μόλις 17 νέες κατοικίες στο πρώτο τρίμηνο του 216, στην Αν. Μακεδονία και Θράκη 61, στην Ήπειρο 81 και στη Θεσσαλία Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Αριθμός Νέων Κατοικιών Α τρίμηνο Σχετικά αναφέρεται ότι ο όγκος της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας είχε ανέλθει στις 64.8 χιλιάδες κυβικά μέτρα το 28 και στις το 29, για να κατολισθήσει στις χιλιάδες κυβικά μέτρα το 214 και σε το 215 καταγράφοντας πτώση κατά 83,1% στην περίοδο Υπενθυμίζεται ότι, η ΕΛΣΤΑΤ χρησιμοποιεί και τον τριμηνιαίο Δείκτη Παραγωγής στις Κατασκευές, που και αυτός μειώθηκε κατά 9,3%, σε ετήσια βάση, στο πρώτο τρίμηνο 216, έναντι σημαντικής αύξησης κατά 47,1% στην αντίστοιχη περίοδο του 215. Ο επιμέρους δείκτης έργων πολιτικού μηχανικού μειώθηκε κατά 15,5%, έναντι αύξησης κατά 57,9% στο αντίστοιχο τρίμηνο του 215, ενώ υποχώρησε και ο δείκτης παραγωγής οικοδομικών έργων κατά 1,9% στο πρώτο τρίμηνο του 216, έναντι αύξησης κατά 36,1% στην αντίστοιχη περίοδο του % 6% 4% 2% % -2% -4% -6% -8% Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Δείκτες Παραγωγής στις Κατασκευές (% ετήσιες μεταβολές) Ι ΙΙ ΙΙΙIV Ι ΙΙ ΙΙΙIV Ι ΙΙ ΙΙΙIV Ι ΙΙ ΙΙΙIV Ι ΙΙ ΙΙΙIV Ι ΙΙ ΙΙΙIV Ι ΙΙ ΙΙΙIV Ι ΙΙ ΙΙΙIV Ι ΙΙ ΙΙΙIV Ι Δείκτης Οικοδομικών Εργασιών Δείκτης Κατασκευής Βασικών Έργων Υποδομής Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τους Εθνικούς Λογαριασμούς (ΕΛΣΤΑΤ) το προϊόν του συνόλου του κατασκευαστικού τομέα (σε σταθερές τιμές) αυξήθηκε ελαφρά κατά 1,7% στο πρώτο τρίμηνο του 216, σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά 23,5% στο αντίστοιχο τρίμηνο του 215. Η θετική αυτή όψη στις κατασκευές αναφέρεται μόνο στην αξιοποίηση ακινήτων τουριστικού, βιομηχανικού και γεωργικού ενδιαφέροντος στις λεγόμενες εθνικολογιστικά κατασκευές «Λοιπών Ιδιωτικών Κτιρίων» και όχι σε κατασκευές δημοσίων έργων και πολύ περισσότερο σε κατασκευές κατοικιών. Ροές Μισθωτής Εργασίας στον Ιδιωτικό Τομέα: Συνεχίζεται η εικόνα βελτίωσης της αγοράς εργασίας και στο πρώτο εξάμηνο του 216, όπως συνάγεται από την ανάλυση των στοιχείων που παρέχει το πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ του Υπουργείου Εργασίας. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των προσλήψεων στο πρώτο εξάμηνο του 216 ανήλθε σε 1.63,6 χιλ. άτομα έναντι 9,8 χιλ. ατόμων στην αντίστοιχη περίοδο του 215, σημειώνοντας σημαντική αύξηση κατά 162,8 χιλ. άτομα (+18,1%), έναντι αύξησης κατά 14,8 χιλ. άτομα (+18,5%) στην αντίστοιχη περίοδο του 215. Αυξήθηκε ωστόσο, και ο αριθμός των αποχωρήσεων κατά 131,2 χιλ. άτομα (+18,8%) στο πρώτο εξάμηνο του 216, έναντι 113,9 χιλ. άτομα (+19,5%) στην αντίστοιχη περίοδο του 215. Κατά συνέπεια, η καθαρή ροή της μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκε σημαντικά κατά 234,7 χιλ. άτομα στο πρώτο εξάμηνο του 216, έναντι 23,1 χιλ. άτομα στο πρώτο εξάμηνο του 215, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν σε ετήσια βάση 31,5 χιλ. νέες θέσεις εργασίας, έναντι 26,8 χιλ. στην αντίστοιχη σύγκριση του 215. Σημειώνεται ότι το θετικό ισοζύγιο προσλήψεωναποχωρήσεων του πρώτου εξαμήνου του 216 συνιστά την υψηλότερη επίδοση πρώτου εξαμήνου έτους από το 21 μέχρι σήμερα. 3

4 Σε επίπεδο μηνός, τον Ιούνιο του 216 οι αναγγελίες προσλήψεων αυξήθηκαν σημαντικά σε 239,6 χιλ. άτομα, έναντι 26, χιλ. των αποχωρήσεων, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί θετικό ισοζύγιο 33,6 χιλ. νέων θέσεων εργασίας, έναντι 8,6 χιλ. τον Ιούνιο του 215, με αποτέλεσμα να προκύψουν 25, χιλ. νέες θέσεις εργασίας, έναντι του Ιουνίου 215 και να μειωθούν κατά 6,7 χιλ. στην αντίστοιχη σύγκριση του Ιουνίου 215 προς το Καθαρή Ροή της Mισθωτής Aπασχόλησης στον Iδιωτικό Tομέα σε χιλ., Ιανουάριος - Ιούνιος Πηγή: Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ Αξίζει να επισημανθεί ότι η επίδοση του ισοζυγίου ροών του Ιουνίου 216 είναι η πέμπτη κατά σειρά θετική επίδοση ισοζυγίου προσλήψεωναποχωρήσεων και ταυτόχρονα είναι η υψηλότερη από το 21 μέχρι σήμερα. Η θετική επίδοση του πρώτου εξαμήνου του 216 προοιωνίζεται θετική καθαρή ροή απασχόλησης για τέταρτο κατά σειρά έτος. Επισημαίνεται ότι τα συνεχή θετικά ισοζύγια των ροών μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, έχουν συνεισφέρει στη μείωση του ποσοστού των ανέργων στο 23,3% του εργατικού δυναμικού τον Απρίλιο του 216 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία),από 25,3% τον Απρίλιο του 215 και 27,1% του 214. Μερική 37,5% Πηγή: ΕΡΓΑΝΗ Προσλήψεις Καθαρή Ροή Απασχόλησης Απολύσεις Ποσοστιαία Κατανομή Νέων Προσλήψεων ανά Είδος Σύμβασης Εργασίας, Ιανουάριος-Ιούνιος Εκ Εκ περιτροπής περιτροπής 14,1% Πλήρης 48,4% 15,% 216 Μερική 34,1% 215 Πλήρης 5,9% Το μεγαλύτερο μέρος των προσλήψεων συνεχίζει να αφορά προσλήψεις μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης. Επισημαίνεται ότι οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης μείωσαν περαιτέρω τις προσλήψεις πλήρους απασχόλησης με αποτέλεσμα να αντιστοιχούν στο το 48,4% των νέων προσλήψεων στο πρώτο εξάμηνο του 216, έναντι 5,9% στον αντίστοιχο εξάμηνο του 215, αφετέρου η μερική απασχόληση αντιπροσώπευε στο 37,5% των νέων προσλήψεων (πρώτο εξάμηνο 215: 34,1%) και η εκ περιτροπής συμμετείχε στο 14,1% των νέων προσλήψεων, έναντι 15,% στο πρώτο εξάμηνο του Αξίζει να σημειωθεί, ότι συνολικά το 21 εκ των νέων προσλήψεων το 66,9% αφορούσε σε πλήρη απασχόληση (σε αντιδιαστολή με το σημερινό 48,4%) το 26,1% σε μερική και το 6,9% μοιραζόταν την εκ περιτροπής εργασία. Δείκτης Κύκλου Εργασιών στη Μεταποιητική Βιομηχανία: Ο δείκτης κύκλου εργασιών της μεταποιητικής βιομηχανίας (ΕΛΣΤΑΤ) στο σύνολο της αγοράς και χωρίς την αρνητική επίπτωση των καυσίμων, μειώθηκε κατά 1,8% στο πεντάμηνο του 216, σε ετήσια βάση και σε τρέχουσες τιμές, έναντι αύξησης κατά 2,4% που κατέγραψε στην αντίστοιχη περίοδο του 215. Η κάμψη του κύκλου εργασιών χωρίς τα καύσιμα στο πεντάμηνο του τρέχοντος έτους (- 1,8%), οφείλεται στη συνισταμένη της ανόδου του κύκλου εργασιών της εγχώριας αγοράς (+1,1%) και αφετέρου στις χαμηλότερες πωλήσεις στην εξωτερική αγορά (-2,6%). Σημειώνεται ότι ο κλάδος των παραγώγων πετρελαίου και άνθρακα, εξαιτίας της πτώσης των τιμών πετρελαίου και επειδή κατέχει σημαντική βαρύτητα στην κατάρτιση του δείκτη του κύκλου εργασιών της μεταποιητικής βιομηχανίας (συντελεστές στάθμισης: σύνολο της αγοράς 33,96%, εγχώρια αγορά 31,51% και εξωτερική αγορά 39,47%), παρουσίασε σημαντική μείωση της αξίας των πωλήσεων στο πεντάμηνο του 216. Για το σύνολο της αγοράς ο δείκτης κύκλου εργασιών του κλάδου των καυσίμων σημειώθηκε πτώση κατά -3,4%, στην εγχώρια αγορά κατά -28,4% και στην εξωτερική αγορά -32,3%. Λόγω της αρνητικής επίδρασης του κλάδου των καυσίμων, προκλήθηκε σημαντική επιβάρυνση στον κύκλο εργασιών του συνόλου της αγοράς, κατά 11,7 εκατοστιαίες μονάδες και αντίστοιχες ελαττώσεις κατά 9,7 εκατοστιαίες μονάδες στην εγχώρια αγορά και 14,4 στην εξωτερική αγορά. Κατά συνέπεια, εάν προστεθεί η (μειωτική) επίδραση του κλάδου των καυσίμων, τότε ο δείκτης κύκλου εργασιών στη μεταποιητική βιομηχανία μειώνεται σημαντικά το 216 και με χειρότερες επιδόσεις έναντι του 215. Ειδικότερα, στο σύνολο της αγοράς δείκτης μειώθηκε κατά 13,5% στο πεντάμηνο του 216, έναντι αισθητά μικρότερης μείωσης κατά 6,1% στην αντίστοιχη περίοδο του 215. Ομοίως οι πωλήσεις στην εγχώρια αγορά μειώθηκαν κατά 1,8% στο πεντάμηνο 216, έναντι μείωσης κατά 6,5% στην αντίστοιχη περίοδο του 215, ενώ και οι πωλήσεις στην εξωτερική αγορά περιορίσθηκαν κατά 17,% στο πεντάμηνο 216, έναντι μικρότερης μείωσης κατά 5,5% που σημειώθηκε στην αντίστοιχη περίοδο του 215. Μάλιστα η μείωση των πωλήσεων στο πεντάμηνο 216 αφορούσε κυρίως τις αγορές εκτός της Ζώνης του Ευρώ (-21,8%) λιγότερο (-7,2%) αγορές της Ευρωζώνης. 4

5 Το τελευταίο χρονικό διάστημα, οι επενδυτές πέραν των αρνητικών επιτοκίων που βιώνουν, έρχονται αντιμέτωποι με ένα άλλο επίσης, παράδοξο γεγονός. Οι χρηματιστηριακές τιμές καταγράφουν ανοδικές τάσεις, με αποτέλεσμα ορισμένοι χρηματιστηριακοί δείκτες να σημειώνουν ιστορικά υψηλά (S&P 5, Dow Jones, S&P NZX 5, MXSE IPC), ενώ το διεθνές οικονομικό περιβάλλον απειλείται από σημαντικούς κινδύνους (τρομοκρατία, εφαρμογή Brexit, Ιταλικές τράπεζες, πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία). Οι κεντρικές τράπεζες (FED, ΕΚΤ, ΤτΑγγλίας,ΤτΙαπωνίας, ΤτΕλβετίας) με γνώμονα τη διατήρηση της σταθερότητας στις χρηματοπιστωτικές αγορές συνεχίζουν τη χρήση μη συμβατικών μέτρων νομισματικής πολιτικής. Τα χαμηλά ή μηδενικά επιτόκια συντηρούν την αγοραστική διάθεση οδηγώντας τις αποτιμήσεις αρκετών περιουσιακών στοιχείων (ακίνητα, ομόλογα) σε απαγορευτικά επίπεδα. Η χρήση της αντισυμβατικής νομισματικής πολιτικής δεν πρέπει να έχει διαρκή χαρακτήρα γιατί αν και αρχικώς υιοθετείται προκειμένου να επιφέρει ή να διασφαλίσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, η απόσυρση της μετά από μακροχρόνια περίοδο εφαρμογής, μπορεί να επιφέρει τριγμούς στο οικονομικό σύστημα με αρνητικές επιπτώσεις. Η χρήση μη συμβατικής νομισματικής πολιτικής έχει έκτακτο χαρακτήρα και για αυτό τον λόγο θα πρέπει να έχει σχετικά σύντομη χρονική διάρκεια. Η παράταση της άσκησης της, ενδεχομένως να εξουδετερώσει τη βραχυχρόνια αποτελεσματικότητά της, εφόσον στην πορεία υπάρξει απρόσμενος παράγοντας ο οποίος διαταράξει την χρηματοπιστωτική ισορροπία. Πρόσφατο χαρακτηριστικό παράδειγμα η αγορά ακινήτων στο Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία έχοντας ευνοηθεί από τη νομισματική πολιτική της ΤτΑγγλίας, μετά την απόφαση των Βρετανών να αποχωρήσουν από την ΕΕ έχει αρχίσει να εμφανίζει σημεία επιβράδυνσης. Ειδικότερα, μετά το δημοψήφισμα παρατηρείται, τόσο μείωση του αριθμού των κατοικιών που διατίθενται προς πώληση, όσο και επιβράδυνση της αύξησης των τιμών, καθώς η αβεβαιότητα έχει σοβαρό αντίκτυπο στην αγορά ακινήτων. Ωστόσο, ο περιορισμός της ζήτησης για τραπεζικό δανεισμό ενδέχεται να οδηγήσει τις τιμές των ακινήτων σε περαιτέρω μείωση. ένας συμβιβασμός που θα προστατεύσει μερικώς τους μικροεπενδυτές αλλά ταυτόχρονα δεν θα αλλοιώσει τον χαρακτήρα του μηχανισμού διάσωσης των τραπεζών της Ευρωζώνης. Το πρόβλημα των Ιταλικών τραπεζών είναι ιδιαιτέρως σημαντικό, καθώς το βάρος των επισφαλών δανείων, ύψους 36 δισ. (το 1/3 των συνολικών επισφαλειών της Ευρωζώνης), που μεταφέρουν στους ισολογισμούς τους, σε συνδυασμό με τα αρνητικά επιτόκια που συμπιέζουν τα περιθώρια κερδοφορίας τους, προκαλούν ένα εκρηκτικό μείγμα, στο οποίο ήρθαν να προστεθούν οι ανησυχίες για επιβράδυνση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης, εξαιτίας του Brexit. Οι νέες οικονομικές συνθήκες που πρόεκυψαν μετά την απόφαση απομάκρυνσης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, οδήγησαν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) να αναθεωρήσει σε χαμηλότερο επίπεδο τις εκτιμήσεις του για την πορεία της παγκόσμιας ανάπτυξης. Ειδικότερα, το ΔΝΤ προβλέπει ότι η παγκόσμια οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 3,1% το 216 και κατά 3,4% το 217, έναντι και 3,2% και 3,5% αντίστοιχα, σε σχέση με τις εκτιμήσεις που είχαν γίνει τον περασμένο Απρίλιο. Όσον αφορά την Ευρωζώνη, το ΔΝΤ αύξησε μεν την πρόβλεψη του κατά,1% στο 1,6% για το 216, αλλά μείωσε την εκτίμηση του κατά,2% στο 1,4% για το 217. Πληθωρισμός ΗΠΑ Σύμφωνα με τα μη εποχικά διορθωμένα στοιχεία, σε ετήσια βάση, ο ΔΤΚ παρέμεινε αμετάβλητος στο 1,% τον Ιούνιο. Οι τιμές των καυσίμων σημείωσαν ανάκαμψη και η αύξηση των ενοικίων συνεχίσθηκε, ενώ οι τιμές των τροφίμων παρουσίασαν μείωση για δεύτερο κατά σειρά μήνα. Ο δομικός πληθωρισμός (ΔΤΚ εξαιρουμένων των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας) αυξήθηκε στο 2,3% τον Ιούνιο, από 2,2% τον Μάιο. Ο ΔΤΚ διαμορφώνεται για έβδομο συνεχόμενο μήνα άνω του 2,%, ποσοστό που αποτελεί τον μεσοπρόθεσμο στόχο της Fed. Η διατήρηση της οικονομικής σταθερότητας αποτελεί κύρια προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), μετά την απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την ΕΕ. Σε μια χρονική στιγμή που η συζήτηση για την οικονομική στήριξη των Ιταλικών τραπεζών είναι στο τραπέζι της διαβούλευσης απαιτείται ένας λεπτός χειρισμός μεταξύ της Ιταλικής κυβέρνησης και της ΕΕ προκειμένου να υπάρξει 5

6 Προϋπολογισμός Ο Ομοσπονδιακός Προϋπολογισμός παρουσίασε πλεόνασμα ύψους $6,3 δισ. τον Ιούνιο, έναντι ελλείμματος $52,5 δισ. τον Μάιο. Παρά τη μεταβλητότητα που παρουσιάζουν τα μεγέθη του προϋπολογισμού σε μηνιαία βάση, το επίπεδο του ελλείμματος παρουσιάζει σταθεροποιητική τάση τα τελευταία δύο έτη (βλ. διάγραμμα). Επιπλέον, το συνολικό έλλειμμα κατά τους εννέα πρώτους μήνες του δημοσιονομικού έτους 216 (Οκτώβριος 215- Ιούνος 216) είναι μειωμένο κατά 2,5%, σε ετήσια βάση, αποτέλεσμα της σημαντικής συρρίκνωσης των δαπανών κατά 2,9% (ή, $57,2 δισ.). κατηγορία τροφίμων-ποτών-καπνού, ενώ καταγράφηκε σημαντική υποχώρηση των αποπληθωριστικών πιέσεων που προκαλούν οι τιμές της ενέργειας (Ιούνιος: -6,4%, Μάιος: -8,1%). Ο δομικός πληθωρισμός αυξήθηκε στο,9% τον Ιούνιο, από,8% τον Μάιο. Αγορά κατοικίας Η έναρξη νέων κατοικιών αυξήθηκε κατά 4,8%, σε μηνιαία βάση, τον Ιούνιο, που συνιστά τον υψηλότερο ρυθμό από τον Φεβρουάριο, αλλά, σε ετήσια βάση, μειώθηκε κατά 2,%. Επίσης, οι άδειες νέων οικοδομών αυξήθηκαν κατά 1,5%, σε μηνιαία βάση, τον Ιούνιο, ενώ ήταν μειωμένες κατά 13,6%, σε ετήσια βάση. Εκτιμάται ότι, καθώς ο αριθμός των αδειών νέων οικοδομών ήταν χαμηλότερος από τον αριθμό που αφορά την έναρξη νέων κατοικιών, η αύξηση που σημειώθηκε στην έναρξη νέων κατοικιών δεν θα συνεχισθεί. Το πρώτο τρίμηνο του 216, οι επενδύσεις σε κατοικίες συνεισέφεραν κατά,56 πμ στην αύξηση του ΑΕΠ, η οποία διαμορφώθηκε στο,8%. Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ) Πληθωρισμός Τον Ιούνιο, ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση παρέμεινε διαμορφώθηκε στο,1%, έναντι -,1% τον Μάιο. Ο ρυθμός μεταβολής των τιμών ενισχύθηκε στις υπηρεσίες, παρέμεινε αμετάβλητος στην Εμπορικό Ισοζύγιο Σύμφωνα με τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία της Eurostat, το πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίου μειώθηκε, στα 24,5 δισ. τον Μάιο έναντι 25,4 δισ. τον Απρίλιο. Σε ετήσια βάση, το πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίου στη ΖτΕ αυξήθηκε κατά 3,1 δισ. (ή 15,%), κυρίως εξαιτίας της μείωσης των εισαγωγών, κατά 7,9 δισ. ΚΙΝΑ Στο δεύτερο τρίμηνο του 216, η οικονομική δραστηριότητα στην Κίνα αυξήθηκε με μεγαλύτερο ρυθμό από αυτόν που ανέμεναν οι αναλυτές και συγκεκριμένα κατά 6,7%, σε ετήσια βάση, όπως και στο πρώτο τρίμηνο του 216. Βέβαια, αυτός ο ρυθμός ανάπτυξης είναι ο χαμηλότερος από το πρώτο τρίμηνο του 29, αλλά είναι εντός του εύρους του 6,5%-7,% που είναι ο στόχος της κυβέρνησης για το 216. Την οικονομική δραστηριότητα στο δεύτερο τρίμηνο του έτους στήριξαν η βιομηχανική παραγωγή και οι λιανικές πωλήσεις, των οποίων ο ρυθμός αύξησης επιταχύνθηκε, ενώ οι ιδιωτικές επενδύσεις παρουσίασαν επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου. Επίσης, η συμβολή της κατανάλωσης στο ΑΕΠ ενισχύθηκε στο δεύτερο τρίμηνο του 216 και ανήλθε σε 73,4%, ενώ οι προσπάθειες αντιμετώπισης της υπερβάλλουσας παραγωγής στους κλάδους του άνθρακα και του χάλυβα αποφέρουν καρπούς με την παραγωγή να παρουσιάζει συρρίκνωση. Αυτά δείχνουν ότι τα μέτρα δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής, τα οποία αποσκοπούν στην τόνωση της ζήτησης και στη μετάβαση της οικονομίας της Κίνας σε μια οικονομία που θα στηρίζεται περισσότερο στην κατανάλωση και λιγότερο στις επενδύσεις, είναι αποτελεσματικά. Οι αναλυτές αναμένουν χαμηλότερο ρυθμό ανάπτυξης στο τρίτο τρίμηνο του 216, λόγω της επιβράδυνσης των επενδύσεων και εκτιμούν ότι θα συνεχισθεί η λήψη μέτρων δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής όπως η μείωση των επιτοκίων και του 6

7 Αριθμός συμβολαίων Ιαν-15 Φεβ-15 Μαρ-15 Απρ-15 Μαϊ-15 Ιουν-15 Ιουλ-15 Αυγ-15 Σεπ-15 Οκτ-15 Νοε-15 Δεκ-15 Ιαν-16 Φεβ-16 Μαρ-16 Απρ-16 Μαϊ-16 Ιουν-16 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων ποσοστού των υποχρεωτικών διαθεσίμων για τις τράπεζες. 12, 1, 8, 6, 4, Ενίσχυση της εσωτερικής ζήτησης στην Κίνα Ιουν-15 Ιουλ-15 Αυγ-15 Σεπ-15 Οκτ-15 Νοε-15 Δεκ-15 Ιαν.- Μαρ-16 Απρ-16 Μαϊ-16 Ιουν-16 Φεβ.16 Πηγή: Στατιστική αρχή Βιομηχανική παραγωγή Λιανικές πωλήσεις Επενδύσεις Ισοτιμίες Σύμφωνα με τα στοιχεία του Χρηματιστηρίου του Σικάγο, οι τοποθετήσεις στο δολάριο ΗΠΑ (USD+DXY) για μη εμπορικές συναλλαγές (specs) την εβδομάδα που έληξε στις αυξήθηκαν. Οι συνολικές καθαρές (αγορές μείον πωλήσεις) θέσεις διαμορφώθηκαν σε θετικό επίπεδο για όγδοη εβδομάδα. Αναμένεται σταθεροποίηση των specs θέσεων εναντίον (short) του ευρώ Πηγή: CFTC,IMM, Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Alpha Bank Οι τοποθετήσεις κατά του ευρώ για μη εμπορικές συναλλαγές (specs), την εβδομάδα που έληξε στις , αυξήθηκαν κατά συμβόλαια, με αποτέλεσμα οι συνολικές καθαρές (αγορές μείον πωλήσεις) θέσεις να διαμορφωθούν στα συμβόλαια από την προηγούμενη εβδομάδα. Σημειώνεται ότι πρόκειται για την τέταρτη συνεχή εβδομαδιαία αύξηση. Ευρώ: Το ευρώ, εμφανίζει τάση σταθεροποίησης στην αρχή της εβδομάδας, έναντι του δολαρίου- ΗΠΑ. Η ισοτιμία δολαρίου-ευρώ στις 18 Ιουλίου διαμορφωνόταν περί τα 1,143 USD/EUR από 1,132 USD/EUR που ήταν στις 11 Ιουλίου, με αποτέλεσμα το ευρώ να καταγράφει από την αρχή του έτους κέρδη 1,7%, έναντι του δολαρίου. Ωστόσο, το δολάριο παρά την εξασθένιση του ευρώ, συνεχίζει να εμφανίζεται αδύναμο, γεγονός που αποτυπώνεται και στην πορεία του σταθμισμένου δείκτη Dollar Index-DXY, ο οποίος μετράει την αξία του δολαρίου, έναντι των έξι σημαντικότερων νομισμάτων (ευρώ, γιεν, στερλίνα, δολάριο Καναδά, κορώνα Σουηδίας, φράγκο Ελβετίας). Ειδικότερα, ο σταθμισμένος δείκτης καταγράφει σωρευτικές απώλειες από την αρχή του έτους 2,1%. Ελβετικό φράγκο: Το ευρώ, εμφανίζει τάση σταθεροποίησης έναντι του φράγκου στην αρχή της εβδομάδας, κινούμενο στην περιοχή των 1,864 φράγκων. Σημειώνεται, ότι το ευρώ καταγράφει απώλειες από την αρχή του έτους έναντι του φράγκου,2%. Σύμφωνα με τα δημοσιευθέντα νομισματικά στοιχεία της ΤτΕλβετίας (SNB), την προηγούμενη εβδομάδα, δεν υπήρξε παρέμβαση της στην αγορά συναλλάγματος για αποτροπή ενίσχυσης του φράγκου, καθώς το ποσό των μετρητών που οι εμπορικές τράπεζες της Ελβετίας είχαν καταθέσει στην SNB, αυξήθηκε οριακά την εβδομάδα που έληξε στις 15 Ιουλίου στα 511,4 δισ. φράγκα από 51,48 δισ. φράγκα, που ήταν την προηγούμενη εβδομάδα. Στερλίνα: Θετική η εβδομαδιαία εικόνα της στερλίνας, καθώς στις 18 Ιουλίου, καταγράφει κέρδη τόσο έναντι του δολαρίου-ηπα (1,3251 USD/GBP), όσο και έναντι του ευρώ (,8366 GBP/EUR). Σωρευτικά η στερλίνα διαπραγματεύεται από την αρχή του έτους χαμηλότερα κατά 13,2%, έναντι του ευρώ και 1,1% έναντι του δολαρίου. Η στερλίνα κερδίζει έδαφος μετά τις δηλώσεις του μέλους του Συμβουλίου Νομισματικής Πολιτικής Martin Weale, ότι δεν διακρίνει κάποια ιδιαίτερη ανησυχία μεταξύ των καταναλωτών και των επενδυτών μετά την απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να εγκαταλείψει την ΕΕ, με αποτέλεσμα να μην κατά τη γνώμη του απαιτείται η ΤτΑγγλίας να προβεί σε μείωση του βασικού της επιτοκίου, προκειμένου να ενισχυθεί η οικονομική δραστηριότητα. Οι επενδυτές, όπως καταδεικνύει το ασφάλιστρο κινδύνου (CDS-credit default swaps) για το Ηνωμένο Βασίλειο, εμφανίζουν σημεία εφησυχασμού, καθώς το πρωί της 18 ης Ιουλίου, διαμορφώνονταν στα 4,5 bps από 42,1 bps που ήταν στις 13 Ιουλίου και 21,4 bps στην αρχή του έτους. Αγορές ομολόγων Η πορεία του προγράμματος QE της ΕΚΤ Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ συνεδριάζει στις 21 Ιουλίου, με την πλειονότητα των αναλυτών να προσδοκά ότι δεν θα υπάρξει μείωση επιτοκίων. Ωστόσο, ενδέχεται να υπάρξουν αναφορές στο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων που σχετίζεται με τα κρατικά ομόλογα, καθώς οι αρνητικές αποδόσεις και η απαγόρευση για αγορές ομολόγων των οποίων η απόδοση είναι χαμηλότερη από το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων (-,4%), περιορίζουν τη λειτουργία του προγράμματος. Οι αγορές κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ την εβδομάδα μέχρι τις 15 Ιουλίου στα πλαίσια εφαρμογής του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), διαμορφώθηκαν στα 91,954 δισ. με αποτέλεσμα ο 7

8 μέσος εβδομαδιαίος όρος από την έναρξη του προγράμματος να υπολογίζεται στα 12,8 δισ. Παράλληλα, στην ίδια περίοδο, η ΕΚΤ προέβη σε αγορές καλυμμένων ομολόγων, αξίας 1.47 εκ. και ABS αξίας 251 εκ. Επίσης, την περασμένη εβδομάδα η ΕΚΤ προέβη σε αγορές εταιρικών και ασφαλιστικών ομολογιακών τίτλων αξίας 1.95 εκ. 6, 4, 2,, 1,5 2,7 2,3 ΑΕΠ (ετήσια % μεταβολή) 4,9 2,5 1,2 1,2,2 2,8 3,6 2,1 3, δισ Πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων ΕΚΤ Εφαρμογή προγράμματος: 71 εβδομάδες Πηγή: Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα, Διεύθυνση Oικονομικών Μελετών-Alpha Bank Στην Ελληνική αγορά ομολόγων, το εύρος τιμών (αγορά) του 1-ετούς ομολόγου λήξης 24 Φεβρ. 226 στις 18 Ιουλίου διαμορφωνόταν σε τιμές μεταξύ 71,52-72,53 ήτοι απόδοση 7,79%-7,98%. Υπενθυμίζεται ότι στις το 1-ετές ομόλογο είχε καταγράψει χαμηλό αποδόσεως 5,475% και στις υψηλό αποδόσεως 19,27%. Αλβανία Ρυθμός ανάπτυξης Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 3,%, σε ετήσια βάση, στο πρώτο τρίμηνο 216, έναντι 2,1% στο τέταρτο τρίμηνο 215. Στο πρώτο τρίμηνο 216, τη μεγαλύτερη συμβολή στην αύξηση του ΑΕΠ είχαν το εμπόριο, οι μεταφορές, καθώς και τα ξενοδοχεία και εστιατόρια κατά,85 π.μ. που αυξήθηκαν κατά 5,8%, η δημόσια διοίκηση, εκπαίδευση και υγεία κατά,6 π.μ. που αυξήθηκαν κατά,9% και οι κατασκευές κατά,55 π.μ. που αυξήθηκαν κατά 7,6%. Από την προσέγγιση της δαπάνης, αύξηση σημείωσαν η ιδιωτική κατανάλωση κατά 1,4% και οι επενδύσεις κατά 7,3%, ενώ η δημόσια κατανάλωση μειώθηκε κατά,4%. Παράλληλα, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 1,3% και οι εισαγωγές κατά 6,1%. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Μάιος 216), ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ από 2,8% το 215 θα επιταχυνθεί σε 3,2% το 216 και περαιτέρω σε 3,5% το , -2,6-4, 1ο Τρίμ.213 3ο Τρίμ.213 1ο Τρίμ.214 3ο Τρίμ.214 1ο Τρίμ.215 3ο Τρίμ.215 1ο Τρίμ.216 Βουλγαρία Ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών Το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασμα 274,8 εκατ. στο πρώτο πεντάμηνο του 216 (,6% του ΑΕΠ), έναντι ελλείμματος 192,1 εκατ. στην αντίστοιχη περίοδο του 215 (,4% του ΑΕΠ). Η εμφάνιση πλεονάσματος ήταν αποτέλεσμα της μείωσης του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων, καθώς και του εμπορικού ισοζυγίου, με τις εισαγωγές να έχουν μειωθεί με μεγαλύτερο ρυθμό σε σχέση με τις εξαγωγές. Απεναντίας, αρνητική συμβολή στο ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών είχε η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων Πηγή: Στατιστική Αρχή Το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασμα λόγω μείωσης του εμπορικού ελλείμματος και του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων (εκατ. ευρώ) 324, 675, ,9 1.36,8 1.64,4 Κύπρος Τουριστικές αφίξεις Οι τουριστικές αφίξεις αυξήθηκαν κατά 22,6%, σε ετήσια βάση, τον Ιούνιο και ανήλθαν σε άτομα, έναντι άτομα τον Ιούνιο 215. Τον Ιούνιο, τη σημαντικότερη συμβολή στην αύξηση είχαν οι αφίξεις τουριστών από τη Ρωσία (3,8% επί των συνολικών τουριστικών αφίξεων) που ανήλθαν σε άτομα και αυξήθηκαν σημαντικά κατά 41,6%, σε ετήσια βάση. Επίσης αυξημένες αισθητά ήταν τον Ιούνιο οι αφίξεις τουριστών από το Ηνωμένο Βασίλειο (36,% επί των συνολικών τουριστικών αφίξεων) κατά 21,1%, σε ετήσια βάση, 789,5 541,6 165,5 168,3 185,1 219, ,1 Ιαν.-Μάι.15 Ιαν.-Αύγ.15 Ιαν.-Νοέμ.15 Ιαν.-Φεβ.16 Ιαν.-Μάι.16 Πηγή: Bulgarian National Bank 274,8 8

9 σε άτομα. Αντιθέτως, τη μεγαλύτερη μείωση παρουσίασαν τον Ιούνιο οι αφίξεις τουριστών από τη Φινλανδία (-28,7%) Οι τουριστικές αφίξεις αυξήθηκαν κατά 23% σε ετήσια βάση Ιουν-15 Σεπ-15 Δεκ-15 Μαρ-16 Ιουν-16 Πηγή: Στατιστική Αρχή Ρουμανία Ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών Το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε έλλειμμα 2.6 εκατ. στο πρώτο πεντάμηνο του 216, έναντι πλεονάσματος 42 εκατ. στην αντίστοιχη περίοδο του 215. Η εμφάνιση ελλείμματος ήταν αποτέλεσμα της αύξησης του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων και της αύξησης του εμπορικού ελλείμματος, καθώς οι εξαγωγές αυξήθηκαν με μικρότερο ρυθμό σε σχέση με τις εισαγωγές. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Μάιος 216), το έλλειμμα του ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών ως ποσοστό του ΑΕΠ θα αυξηθεί σε 2,1% το 216 και σε 2,8% το 217 από,9% το 215. Το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε έλλειμμα λόγω αύξησης του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων και του εμπορικού ισοζυγίου (εκατ. ευρώ) Ιαν.-Μάι.15 Ιαν.-Αύγ.15 Ιαν.-Νοέμ.15 Ιαν.-Φεβ.16 Ιαν.-Μάι.16 Πηγή: National Bank of Romania 9

10 Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή 22 Ιουλίου 216 Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ (ετήσιες εκατοστιαίες μεταβολές) Ετήσια στοιχεία ΑΕΠ (σε σταθερές τιμές αγοράς) -4,3-5,5-9,2-7,3-3,1,7 -,3 Ιδιωτική Κατανάλωση -1,7-6,5-9,9-7,9-2,5,7,3 Δημόσια Κατανάλωση 2, -4,2-7, -7,1-5,5-2,4 -,1 Ακαθάριστες Επενδύσεις Παγίου Κεφαλαίου -13,8-19,3-2,7-23,4-9,3-2,7,9 Εξαγωγές -18,2 4,4,8 1, 1,7 7,4-3,8 Εισαγωγές -2,2-3,4-8,2-9,4-2,9 7,8-6,9 Γενικός Δκτ Τιμών Καταναλωτή 1,2 4,7 3,3 1,5 -,9-1,3-1,7 Ανεργία (%) 9,6 12,7 17,9 24,4 27,5 26,5 24,9 Χρηματοδότηση Ιδιωτικού Τομέα 4,2, -3,1-4, -3,9-3,1-2, Πρωτογενές Ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) (1) -1,3-5,8-3,3-1, 1,6,4,7 Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) 126,7 146,2 171,9 159,4 178, 18,5 177,4 Ισοζύγιο Τρεχ. Συναλλαγών (% ΑΕΠ) -12,4-11,4-1, -3,8-2, -2,1, (1) Με βάση τον ορισμό του οικονομικού προγράμματος προσαρμογής της Ελλάδας Δείκτες Οικονομικής Συγκυρίας Τελευταία διαθέσιμη έτος έτος Q1 Q2 Q3 Q4 περίοδος Οικονομική Δραστηριότητα Όγκος Λιανικών Πωλήσεων (εκτός καυσίμων & λιπαντικών) -8,4 -,7 1,4,6-2, ,8 (Ιαν-Aπρ.) Νέες εγγραφές ΙΧ Αυτοκινήτων 3,1 3,1 19,2 33,2-2,2 2,1 11,3 (Ιαν.-Ιούν.) Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα -25,6-5,8 29,2-5,6-22,2 5,9-15,9 (Ιαν-Απρ.) Μεταποίηση -1,1 1,8 5,9-1, -,8 1,4 3,5 (Ιαν.-Μάιος) Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών ΡΜΙ στη μεταποίηση 46, 49,9 48,5 47,1 37,5 48,6 5,4 (Ιούν.) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος 9,6 99,5 96,8 91,6 79,9 86,7 89,7 (Ιούν.) Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία 87,8 94,6 87,1 85,6 71,9 82,9 92, (Ιούν.) Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών -69, -54, -37, -44, -61, -62, -68, (Ιούν.) Πιστωτική Επέκταση (τέλος περιόδου) Ιδιωτικός Τομέας -3,9-3,1-2,5-1,7-1,9-2, -1,9 (Απρ.) Επιχειρήσεις -4,9-3,7-2,2 -,5 -,8 -,9-1, (Απρ.) - Βιομηχανία -2,8-3,3 -,9 2,7 2,8 2,4 -,2 (Απρ.) - Κατασκευές,6-1,2,5,9, -,9 1,2 (Απρ.) - Τουρισμός -2,6 -,6-1,2,4,6,6,5 (Απρ.) Νοικοκυριά -3,5-2,9-3, -3,1-3,2-3,1-2,9 (Απρ.) - Καταναλωτικά Δάνεια -3,9-2,8-2,5-2,3-2,8-2,3-1,6 (Απρ.) - Στεγαστικά Δάνεια -3,3-3, -3,3-3,4-3,5-3,5-3,3 (Απρ.) Τιμές Δείκτης Τιμών Καταναλωτή -,9-1,3-2,4-2,1-1,8 -,6 -,7 (Ιούνιος) Δομικός Πληθωρισμός -1,7 -,7 -,7 -,9 -,5,3,5 (Ιούνιος) Δείκτης Τιμών Διαμερισμάτων -1,9-7,5-4,1-4,9-5,8-5,3-5, (1ο 3μηνο) ΑΕΠ σε σταθερές τιμές -3,1,7,3,9-1,7 -,8-1,4 (1ο 3μηνο) Ιδιωτική Κατανάλωση -2,5,7,7 1,7 -,3 -,9-1,3 (1ο 3μηνο) Δημόσια Κατανάλωση -5,5-2,4,4-1,5-2, 2,8-1,5 (1ο 3μηνο) Επενδύσεις -9,3-2,6 9,9,1-11,4 5,7-2,7 (1ο 3μηνο) Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 1,7 7,4 3,3 1,5-1,3-8,8-11,7 (1ο 3μηνο) Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών -2,9 7,8 9,3-3,3-19,8-12,5-12,8 (1ο 3μηνο) Ισοζύγιο Πληρωμών σε δισ. Εξαγωγές Αγαθών 26,9 26,8 6,1 6,5 6, 6,2 7,6 (Ιαν-Απρ.) Εισαγωγές Αγαθών 47,7 49,1 11,1 11,1 9,2 1,6 13,1 (Ιαν-Απρ.) Εμπορικό Ισοζύγιο -2,8-22,3-5, -4,6-3,3-4,4-5,5 (Ιαν-Απρ.) Ισοζύγιο Τρεχ/σών Συναλλαγών -3,7-3,8-3,2 -,4 5,6-1,7-3,1 (Ιαν-Απρ.) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΛΣΤΑΤ, ΙΟΒΕ Το παρόν δελτίο έχει αποκλειστικά ενημερωτικό χαρακτήρα. Οι πληροφορίες που περιέχει προέρχονται από πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες αλλά δεν έχουν επαληθευτεί από την Alpha Bank. Το παρόν δεν αποτελεί συμβουλή ή σύσταση ούτε προτροπή για την διενέργεια οποιασδήποτε συναλλαγής. Επίσης δεν συνιστά έρευνα στον τομέα των επενδύσεων κατά την έννοια της ισχύουσας νομοθεσίας και ως εκ τούτου δεν έχει συνταχθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νόμου για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τομέα των επενδύσεων. Η Alpha Bank δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί ή να αναθεωρεί το δελτίο αυτό ούτε να προβαίνει σε ανακοινώσεις ή ειδοποιήσεις σε περίπτωση που οποιοδήποτε στοιχείο, γνώμη, πρόβλεψη ή εκτίμηση που περιέχεται σε αυτό μεταβληθεί ή διαπιστωθεί εκ των υστέρων ως ανακριβής. Η Alpha Bank και οι θυγατρικές της, καθώς επίσης τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, τα στελέχη και οι υπάλληλοι αυτών δεν παρέχουν καμία διαβεβαίωση ούτε εγγυώνται την ακρίβεια, την πληρότητα και την ορθότητα των πληροφοριών που περιέχονται και των απόψεων που διατυπώνονται στο παρόν ή την καταλληλότητά τους για συγκεκριμένη χρήση και δεν φέρουν καμία ευθύνη για οποιανδήποτε άμεση ή έμμεση ζημία θα μπορούσε τυχόν να προκύψει σε σχέση με οποιανδήποτε χρήση του παρόντος και των πληροφοριών που περιέχει εν όλω ή εν μέρει. Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή αναδημοσίευση αυτού του δελτίου ή τμήματος του πρέπει υποχρεωτικά να αναφέρει την Alpha Bank ως πηγή προελεύσεώς του.