Λιτή παραγωγή και η μέθοδος JIT. Source: Tibbet and Britten

Transcript

1 Λιτή παραγωγή και η μέθοδος JIT Source: Tibbet and Britten

2 Λιτή παραγωγή και JIT Λιτή παραγωγή και JIT Στρατηγική παραγωγής Η αγορά έχει ανάγκη από καθορισμένο χρόνο, ποσότητα και ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών Η λειτουργία παραγωγής προσφέρει... την παράδοση προϊόντων και υπηρεσιών μόνον όταν αυτά χρειάζονται Σχεδιασμός Διοίκηση παραγωγής Προγραμματισμός και έλεγχος Βελτίωση

3 Η κεντρική ιδέα της λιτής παραγωγής είναι σχετικά απλή για να γίνει κατανοητή: σημαίνει τη μετάβαση προς μια κατάσταση πλήρους εξάλειψης της σπατάλης ώστε να επιτευχθεί μια λειτουργία παραγωγής που είναι ταχύτερη και περισσότερο αξιόπιστη,παράγει προϊόντα και υπηρεσίες υψηλότερης ποιότητας και, πάνω από όλα, λειτουργεί με χαμηλό κόστος.

4 Συνώνυμα Παραγωγή συνεχούς ροής Παραγωγή υψηλής προστιθέμενης αξίας Παραγωγή χωρίς αποθεματοποίηση Παραγωγή χαμηλών αποθεμάτων Παραγωγή ταχείας διεκπεραίωσης Λιτή παραγωγή Σύστημα παραγωγής της Toyota Παραγωγή βραχέως χρόνου κύκλου Source: Corbis/Denis Balihouse

5 Λιτή παραγωγή και η μέθοδος JIT Γενική φιλοσοφία του JIT για την παραγωγή Τεχνικές για τον σχεδιασμό της παραγωγής Τεχνικές για τον προγραμματισμό και τον έλεγχο της παραγωγής

6 Λιτή παραγωγή Περισσότερο ισορροπημένη και ταχεία ροή υλικών πληροφοριών και προϊόντων Στρατηγικός στόχος Εστίαση στην αξία Ροή Έλξη Τελειότητα Τακτικές Σχεδιασμός προϊόντων Σχεδιασμός διαδικασιών Οργάνωση εργασίας Διοίκηση ΑΔ Προγραμματισμος και έλεγχος Βασικά στοιχεία υλοποίησης

7 Ορισμοί της μεθόδου JIT Η μέθοδος JIT στοχεύει στην ακαριαία ικανοποίηση της ζήτησης, με τέλεια ποιότητα και καθόλου σπατάλη Πληρέστερα: Βελτιωμένη συνολικά ποιότητα και εξάλειψη της σπατάλης Παραγωγή χαμηλού κόστους και παράδοση μόνο της απαραίτητης ποσότητας κομματιών στη σωστή ποιότητα, στο σωστό χρόνο και μέρος με τη χρήση του ελάχιστου δυνατού χώρου, εξοπλισμού, υλικών και ανθρώπινων πόρων Η μέθοδος JIT εξαρτάται από την ισορροπία μεταξύ της ευελιξίας του προμηθευτή και της ευελιξίας του χρήστη Η μέθοδος JIT υλοποιείται με την εφαρμογή στοιχείων που απαιτούν την πλήρη συμμετοχή των εργαζομένων και ομαδική εργασία Βασική φιλοσοφία της μεθόδου JIT είναι η απλοποίηση

8 Η φιλοσοφία της λιτής παραγωγής ΨΕΥΔΟ-ΣΤΟΧΟΙ! - Αριθμός σκάρτων ίσος με το μηδέν - Μηδενικά αποθέματα - Μηδενικός χρόνος προετοιμασίας και μέγεθος παρτίδας ίσο με τη μονάδα - Μηδενικός χρόνος υστέρησης - Μηδενικές βλάβες

9 Παραδοσιακή προσέγγιση Ροή υλικών τύπου JIT Στάδιο A Ενδιάμεσο απόθεμα Στάδιο B Ενδιάμεσο απόθεμα Στάδιο Γ Προσέγγιση JIT Παραγγελίες Παραγγελίες Στάδιο A Στάδιο B Στάδιο Γ Παραδόσεις Παραδόσεις

10 JIT και εκμετάλλευση δυναμικότητας Εστίαση στην παραγωγή μόνον όταν χρειάζεται Παραδοσιακή προσέγγιση Εστίαση στην υψηλού βαθμού εκμετάλλευση της δυναμικότητας Προσέγγιση JIT Περισσότερα σταματήματα λόγω προβλημάτων Χαμηλότερη εκμετάλλευση της δυναμικότητας, αλλά Λιγότερα σταματήματα Χαμηλά αποθέματα ώστε τα προβλήματα να αποκαλύπτονται και να λύνονται Περισσότερη παραγωγή σε κάθε στάδιο Τα υψηλά αποθέματα σημαίνουν μικρότερες πιθανότητες αποκάλυψης των προβλημάτων και επίλυσής τους Καμιά επιπλέον παραγωγή δεν πηγαίνει στα αποθέματα Η επιπλέον παραγωγή καταλήγει στα αποθέματα λόγω των συνεχιζόμενων σταματημάτων

11 Το πρόβλημα του αποθέματος Προβλήματα παραγωγικότητας Ελαττωματικά υλικά Σκάρτα Ανενεργός χρόνος Απόθεμα στην παραγωγή Επανεπεξεργασία Ελάττωση του επιπέδου του αποθέματος (νερό) για να εμφανιστούν τα προβλήματα της λειτουργίας παραγωγής Προβλήματα παραγωγικότητας Σκάρτα Απόθεμα στην παραγωγή Ελαττωματικά υλικά Επανεπεξεργασία Ανενεργός χρόνος

12 Η λιτή φιλοσοφία παραγωγής είναι η βάση των τεχνικών JIT που περιλαμβάνουν μεθόδους JIT για τον προγραμματισμό και τον έλεγχο Η λιτή φιλοσοφία της παραγωγής Εξάλειψη σπατάλης Συμμετοχή όλων Συνεχής βελτίωση Η μέθοδος JIT ως σύνολο τεχνικών για τη διοίκηση της παραγωγής Βασικές εργασιακές πρακτικές Σχεδιασμός για παραγωγή Εστίαση στην παραγωγή Μικρά, απλά μηχανήματα Χωροταξία ροής ΟΠΣ Μείωση χρόνου προετοιμασίας Καθολική συμμετοχή προσωπικού Διαφάνεια Εφοδιασμός με τη λογική JIT Η JIT ως μέθοδος προγραμματισμού και ελέγχου Χρονικός προγραμματισμός «έλξης» Έλεγχος Kanban Ισορροπημένος χρονικός προγραμματισμός Μικτά μοντέλα Συγχρονισμός

13 Βασικές αρχές λειτουργίας λιτής παραγωγής 1. Ελάττωση της σπατάλης 2. Σχεδιασμός προϊόντων σύμφωνα με τις απαιτήσεις του πελάτη λαμβάνοντας υπόψη από την αρχή τα προβλήματα και τις ιδιαιτερότητες της παραγωγής 3. Κανονικότητα στους χρόνους κύκλου 4. Σχηματισμός οικογενειών προϊόντων βάσει χαρακτηριστικών στόχων της παραγωγής 5. Σύναψη ειδικών σχέσεων με τους προμηθευτές, ώστε τα υλικά, εξαρτήματα κλπ, να παραδίδονται ακριβώς όταν χρειάζονται

14 Τα 5 S Seiri (Διαλογή) Απαλλαγείτε από ό,τι είναι άχρηστο και διατηρήστε ό,τι είναι αναγκαίο. Seiton (Τακτοποίηση) Τοποθετήστε τα πράγματα με τρόπο που να μπορείτε να τα φτάνετε εύκολα όταν τα χρειάζεστε. Seiso (Καθαριότητα) Διατηρείστε τα πράγματα καθαρά και τακτοποιημένα. Όχι απορρίμματα ή βρωμιές στο χώρο εργασίας. (Seiketsu) (Τυποποίηση) Διατηρείτε την καθαριότητα και την τάξη διαρκής ευταξία. (Shitsuke) (Διατήρηση) Δεσμευθείτε ότι θα διατηρείτε τα πρότυπα και να είστε περήφανοι που το κάνετε.

15 Απεικόνιση του «ρεύματος αξίας» Η απεικόνιση του «ρεύματος αξίας» εστιάζει την προσοχή της στις δραστηριότητες που προσθέτουν αξία. Κάνει διάκριση μεταξύ των δραστηριοτήτων που προσθέτουν αξία και εκείνων που δεν προσθέτουν. Είναι παρεμφερής με διαγράμματα διαδικασιών αλλά διαφέρει σε τέσσερα σημεία: Χρησιμοποιεί ένα φάσμα πληροφοριών ευρύτερο από ό,τι τα περισσότερα διαγράμματα διαδικασιών. Συνήθως είναι σε υψηλότερο επίπεδο (5-10 δραστηριότητες) από ό,τι τα περισσότερα διαγράμματα διαδικασιών. Συχνά καλύπτει ευρύτερο φάσμα το οποίο πολλές φορές εκτείνεται σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εντοπιστεί το σημείο όπου πρέπει να στραφούν οι μελλοντικές δραστηριότητες βελτίωσης.

16 Διάγραμμα ροής της αξίας για την τεχνική εξυπηρέτηση μιας βιομηχανικής εγκατάστασης κλιματισμού ΧΕ = Χρόνος εγκατάστασης ΣΧΔ = Συνολικός χρόνος διεκπεραίωσης ΧΠΑ= Χρόνος προστιθέμενης αξίας ΧΚ = Χρόνος κύκλου Γραφείο πωλήσεων Προβλέψεις Προγραμματισμός παραγωγής Κατάσταση τιμολογίων Ταμειακή διαχείριση Επιβεβαιώσεις ελέγχων εργασιών Επιβεβαίωση ολοκλήρωσης Επιθεώρηση Παραγγελία Συναρμολόγηση ΧΕ = 0.5 Διαθεσ. = 100% ΧΚ = 30 Αναμονή στο υποκατάστημα ΧΕ = 0.5 Διαθεσ. = 100% ΧΚ = 10 Αναμονή για συναρμολόγηση ΧΕ = 5.0 Διαθεσ. = 100% ΧΚ = 12.5 Φόρτωση για υποκατάστημα και αναμονή Τοποθέτηση πλαισίου ΧΕ = 0.75 Διαθεσ. = 100% ΧΚ = 17 Αναμονή για εγκατάσταση Εγκατάσταση ΧΕ = 0.75 Διαθεσ. = 100% ΧΚ = ώρες 96 ώρες 48 ώρες 48 ώρες ΣΧΔ = 258 hrs 30 λεπτά 30 λεπτά 5 ώρες 60 λεπτά 60 λεπτά ΧΠΑ= 8 hrs

17 Η παράδοση μικρότερων ποσοτήτων σε συχνότερα διαστήματα μπορεί να μειώσει τα επίπεδα των αποθεμάτων Επίπεδα αποθεμάτων Επίπεδα αποθεμάτων

18 Σπατάλη (muda) Δραστηριότητες: λειτουργία Ποιο από αυτά τα σύμβολα παριστάνει δραστηριότητες που δεν προσθέτουν αξία; Είδη σπατάλης: υπερπαραγωγή κίνηση επιθεώρηση καθυστέρηση αποθήκευση χρόνος αναμονής μεταφορά επεξεργασία απόθεμα κίνηση ελαττωματικά προϊόντα επηρεάζουν την επίδοση της διεκπεραίωσης

19 Σπατάλη (muda) ΤΟΥΟΤΑΤΟΥΟΤΑ CANNON 1. Σκάρτα 1. Work in process (WIP) 2. Μεταφορές 2. Ελαττωματικά 3. Αποθέματα 3. Μηχανολογικός εξοπλισμός 4. Υπερπαραγωγή 4. Έξοδα γενικά 5. Χρόνοι αναμονής 5. Έμμεσα εργατικά 6. Επεξεργασία 6. Προγραμματισμός 7. Κίνηση 7. Ανθρώπινοι πόροι 8. Λειτουργίες 9. Προετοιμασία

20 Μικρές μηχανές Η συμβατική προσέγγιση της Δύσης είναι η αγορά μεγάλων μηχανών για την επίτευξη οικονομιών κλίμακας. Αυτές οι μηχανές συνήθως απαιτούν χρονοβόρες και πολύπλοκες διαδικασίες, παράγουν μεγάλες παρτίδες, και γρήγορα δημιουργούν «σπατάλη».

21 Η χρήση διάφορων μικρών μηχανών αντί μιας μεγάλης επιτρέπει την ταυτόχρονη επεξεργασία, είναι περισσότερο αξιόπιστη και πιο ευέλικτη Η προσέγγιση των μικρών μηχανών της μεθόδου JIT: εύκολη μετακίνηση (χωροταξία) ταχεία προετοιμασία ευελιξία στις επιλογές χρονοπρογραμματισμού φθηνότερα εργαλεία ευκολότερη προγραμματισμένη συντήρηση λιγότερες προετοιμασίες έμφαση: ευελιξία οικονομίες φάσματος

22 Στα συστήματα JIT: Ορατή, επιβαλλόμενη βελτίωση Τα «παραδοσιακά» συστήματα παραγωγής συνήθως αποδέχονται τη σπατάλη και χρησιμοποιούν την ασφάλεια που προσφέρουν οι διάφοροι τύποι αποθέματος σταδιακή μείωση αποθεμάτων αναγνώριση των προβλημάτων που αποκαλύπτονται εξάλειψη αυτών των προβλημάτων επανάληψη του κύκλου έμφαση: Συνεχής βελτίωση σε μικρά βήματα, για να αποκαλυφθεί και να εξαλειφθεί η σπατάλη

23 Ο εξισορροπημένος χρονοπρογραμματισμός ισοσταθμίζει το μίγμα των προϊόντων που παράγονται κάθε ημέρα Χρονοπρογραμματισμός σε μεγάλες παρτίδες Μέγεθος παρτίδας A = 600, B = 200, Γ = A A 100 A 1 B B 200 Γ 2 A 2 A 100 A 1 B B 200 Γ 600 A 200 B 200 Γ 600 A 200 B 200 Γ Εξισορροπημένος χρονοπρογραμματισμός Μέγεθος παρτίδας A = 1, B =, Γ = 1 A B Γ 1 A B Γ 1 A B Γ 1 A B Γ 1 A B Γ 1 A B Γ 1 A B Γ 1 A B Γ 1 A B Γ 1 A B Γ 1 A B Γ 1 A B Γ 1 A B Γ 1 A B Γ 1 A B Γ 1 A B Γ

24 Εξομάλυνση παραγωγής - heijunka Προϊόν Μηνιαία ζήτηση Μέση ημερής. παραγωγή Απλό Απλό Manager Manager /μήνα 130/ημέρα Προϊόν Μονάδες Απλό1 5 Απλό2 3 Manager1 3 Manager κάθε 48 λεπτά

25 Εξομάλυνση παραγωγής heijunka Αλλαγή ζήτησης στα μέσα του μήνα Προϊόν Μηνιαία ζήτηση Μέση ημερήσ. παραγωγή Απλό1 0 Απλό Manager Manager για το υπολοιπο του μήνα 130/ημέρα Ζήτηση για υπόλοιπο του μήνα Προϊόν Μηνιαία ζήτηση Μέση ημερήσ. παραγωγή Απλό1 0 Απλό Manager Manager για το υπολοιπο του μήνα 130/ημέρα Προϊόν Μονάδες Απλό1 5 Απλό2 2 Manager1 4 Manager κάθε 48 λεπτά

26 Έλεγχος της παραγωγής το σύστημα kanban Supermarket Supermarket Σταθμός Α Σταθμός Β Σταθμός Γ Κίνηση kanban

27 Έλεγχος της παραγωγής το σύστημα kanban Ράφι 15 Κωδικός εξαρτήματος Ε-402 Κάθισμα SL Χωρητικότητα δοχείου Τύπος δοχείου Ημερομηνία Προηγούμενη Δραστηριότητα Συγκόλληση Επόμενη δραστηριότητα 10 Β 12/2 Βαφή Κάρτα απόσυρσης Ράφι 16 Κωδικός εξαρτήματος Ε-402 Μεταλλικοί σωλήνες Δραστηριότητα Κοπή Κάρτα παραγωγής

28 Έλεγχος της παραγωγής το σύστημα kanban Κοπή (1) Διαμόρφ ωση (2) Βαφή (3) Α Π Α Π Α Π

29 Άδειο δοχείο με κάρτα απόσυρσης στην είδοδο του σταθμού εργασίας 2 Μεταφορά δοχείου με κάρτα απόσυρσης από τον επόμενο σταθμό εργασίας (σταθμό 3)στον σταθμό 2 Μεταφορά άδειου δοχείου με κάρτα απόσυρσης στην έξοδο του σταθμού εργασίας 1 Ανταλλαγή καρτών μεταξύ άδειου και γεμάτου δοχείου Το άδειο δοχείο τοποθετείται στον ανάλογο χώρο στην έξοδο του σταθμού εργασίας 1 και αφαιρείται η κάρτα απόσυρσης Μεταφορά γεμάτου δοχείου και κάρτας απόσυρσης στον επόμενο σταθμό εργασίας (σταθμός 3) Μεταφορά κάρτας παραγωγής και δοχείου στην είσοδο του σταθμού εργασίας 2 και κατόπιν ανταλλαγή καρτών Η κάρτα απόσυρσης τοποθετείται στο αντίστοιχο γεμάτο δοχείο με την κάρτα παραγωγής Μεταφορά κάρτας απόσυρσης με άδειο δοχείο στον προηγούμενο σταθμό (σταθμός 1) Το δοχείο με την κάρτα παραγωγής «περνά» (υφίσταται επεξεργασία) από το σταθμό εργασίας (2) Αφαιρείται η κάρτα παραγωγής και τοποθετείται στο άδειο δοχείο Άφιξη γεμάτου δοχείου με την κάρτα απόσυρσης από τον προηγούμενο σταθμό εργασίας (1) Το γεμάτο δοχείο με την κάρτα παραγωγής βρίσκεται στην έξοδο του σταθμού εργασίας (2) Το γεμάτο δοχείο με την κάρτα

30 JIT, MRP, ή και τα δύο; Πολύπλοκες δομές ΤΕΑΕ (PERT) ΠΑΥ JIT και/ή ΠΑΥ(MRP) Απλές δομές JIT Απλές διαδρομές Πολύπλοκες διαδρομές

31 Έλεγχος όρων κλειδιών Τη στιγμή που χρειάζεται (JIT) Μια μέθοδος προγραμματισμού και ελέγχου και μια φιλοσοφία παραγωγής η οποία έχει ως στόχο μα ικανοποιεί άμεσα τη ζήτηση, με άψογη ποιότητα και χωρίς σπατάλη. Kaizen Ιαπωνικός όρος για τη συνεχή βελτίωση. Μείωση χρόνου προετοιμασίας Η διαδικασία μείωσης του χρόνου που απαιτείται για την αλλαγή μιας διαδικασίας από μια δραστηριότητα στην επόμενη. Αποκαλείται επίσης εναλλαγή καλουπιών σε ένα λεπτό (SMED) από τη βιομηχανία κατεργασίας μετάλλων.

32 Έλεγχος όρων κλειδιών Εναλλαγή καλουπιών σε ένα λεπτό (ΕΚΕΛ, SMED) Εναλλακτικός όρος για τη μείωση του χρόνου προετοιμασίας. Andon Ένα φωτιστικό πάνω από ένα σταθμό εργασίας το οποίο δείχνει την κατάσταση του, αν εργάζεται, αν περιμένει εργασία, αν έχει διακόψει τη λειτουργία του, κλπ. Τα φωτιστικά andon μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να σταματήσει ολόκληρη η γραμμή όταν ένας σταθμός εργασίας διακόψει τη λειτουργία του.

33 Έλεγχος όρων κλειδιών Kanban Ιαπωνικός όρος που σημαίνει κάρτα ή σήμα. Αποτελεί έναν απλό μηχανισμό ελέγχου που χρησιμοποιείται για την έγκριση της προώθησης υλικών σε συστήματα έλξης, όπως αυτά που χρησιμοποιούνται στο JIT. Εξισορροπημένος χρονοπρογραμματισμός (Heijunka) Η ιδέα ότι το μίγμα και ο όγκος των δραστηριοτήτων πρέπει να εξισορροπούνται με την πάροδο του χρόνου, ώστε οι εκροές να είναι τακτικές και κανονικές, μερικές φορές αναφέρεται με τον ιαπωνικό όρο heijunka.