Παθογένεση των µικροαγγειακών επιπλοκών
|
|
- Περικλῆς Πολίτης
- 8 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 32 Παθογένεση των µικροαγγειακών επιπλοκών ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΠΑΡΓΙΩΤΑ Λέκτορας Ενδοκρινολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι μικρο- και μάκρο- αγγειακές επιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη αποτελούν την κύρια αιτία νεφρικής ανεπάρκειας τελικού σταδίου, επίκτητης τύφλωσης, διάφορων νευροπαθειών και αρτηριοσκλήρυνσης. Συνέπεια των επιπλοκών αυτών είναι η υψηλή συχνότητα νοσηρότητας και θνητότητας που παρατηρείται σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη. Υπάρχει πληθώρα μελετών, σε πειραματόζωα αλλά και ανθρώπινες μελέτες, από τις οποίες συνάγεται ότι οι παθογενετικοί μηχανισμοί πρόκλησης της ιστικής βλάβης λόγω υπεργλυκαιμίας είναι κοινοί για όλες τις μικροαγγειακές επιπλοκές του διαβήτη στον αμφιβληστροειδή, το νεφρώνα και τα αγγεία των νεύρων. Και η διάρκεια και τα επίπεδα της υπεργλυκαιμίας έχουν στενή συσχέτιση με την εμφάνιση όλων των τύπων των μικροαγγειακών επιπλοκών. Δύο μεγάλες τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες, τη DCCT(Diabetes Control and Complications Trial) σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και τη UKPDS (U.K. Prospective Diabetes Study) σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, αλλά και άλλες μελέτες, έδειξαν ότι η υπεργλυκαιμία αποτελεί την κύρια και πιο σημαντική αιτία καταστροφής των ιστών στους διαβητικούς με συνέπεια την κλινική εκδήλωση των διαβητικών επιπλοκών. ΚΟΙΝΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ ΙΣΤΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ Σύμφωνα με την υπάρχουσα βιβλιογραφία τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης προκαλούν καταστροφή των ιστών με 4 μηχανισμούς: αυξημένη διακίνηση της γλυκόζης διαμέσου της οδού των πολυολών, την αύξηση της παραγωγής των AGEs (advanced glycation end products), την ενεργοποίηση της πρωτεϊνικής κινάσης C και αυξημένος μεταβολισμός της γλυκόζης στην οδό των εξωζαμινών. Διαμέσου αυτών των μηχανισμών η υπεργλυκαιμία ρυθμίζει την αγγειακή φλεγμονή, τροποποιεί την έκφραση γονιδίων, αυξητικών παραγόντων και κυτταροκινών, ενεργοποιεί τα αιμοπετάλια και τα μακροφάγα και παίζει τον κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη και εξέλιξη επιπλοκών του διαβήτη. Το τελικό αποτέλεσμα της υπεργλυκαιμίας όμως μπορεί να τροποποιηθεί από γενετικούς παράγοντες, από την ευπάθεια του ατόμου και -393-
2 ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΑ: 12ΟΣ ΚΥΚΛΟΣ - Σ ΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ από ανεξάρτητους παράγοντες (πχ. υπέρταση και υπερλιπιδαιμία), που μπορεί επιταχύνουν την διαδικασία καταστροφής των ιστών (σχήμα 1) Σχήµα 1: Παράγοντες καθοριστικοί για την ιστική βλάβη σε συνθήκες υπεργλυκαιµίας. ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ ΥΠΕΡΓΛΥΚΑΙΜΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΙΚΗ ΒΛΑΒΗ Σε συνθήκες υπεργλυκαιμίας όλα τα κύτταρα εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα γλυκόζης. Η βλάβη όμως λόγω της υπεργλυκαιμίας περιορίζεται μόνο σε εκείνα τα κύτταρα που αναπτύσσουν ενδοκυττάρια υπεργλυκαιμία. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα ενδοθηλιακά κύτταρα των τριχοειδών του αμφιβληστροειδή, τα κύτταρα του μεσάγγειου στο νεφρικό σπείραμα και τους νευρώνες και τα κύτταρα του Schwann στα περιφερικά νεύρα. Τα κύτταρα αυτά αναπτύσσουν ενδοκυττάρια υπεργλυκαιμία γιατί δεν μπορούν να ελαττώσουν την μεταφοράς της γλυκόζης στο εσωτερικό του κυττάρου, όταν εκτίθενται σε εξωκυττάρια υπεργλυκαιμία, με αποτέλεσμα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο εσωτερικό του κυττάρου. Η ανάπτυξη ενδοκυττάριας υπεργλυκαιμίας στην συνέχεια με τέσσερεις διαφορετικούς μηχανισμούς, που περιγράφονται αμέσως παρακάτω, οδηγεί σε καταστροφή του κυττάρου, βλάβη των ιστών και εμφάνιση των μικροαγγειακών επιπλοκών
3 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΠΑΡΓΙΩΤΑ: ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΠΛΟΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΙΣΤΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ΛΟΓΩ ΥΠΕΡΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ 1. Αυξημένη διακίνηση της γλυκόζης διαμέσου της οδού των πολυολών (σχήμα 2) Στην οδό των πολυολών σημαντικό ρόλο παίζει το ένζυμο αναγωγάση της αλδόζης. Σε φυσιολογικές συνθήκες στο κύτταρο, το ένζυμο αυτό, μετατρέπει τις τοξικές αλδεΰδες σε μη ενεργές αλκοόλες. Επί παρουσίας υπεργλυκαιμίας όμως το ένζυμο αυτό μετατρέπει τη γλυκόζης σε σορβιτόλη και η σορβιτόλη στη συνέχεια οξειδώνεται σε φρουκτόζη. Στην αντίδραση αυτή μετατροπής της γλυκόζης σε σορβιτόλη χρησιμοποιείται NADPH σαν συνένζυμο. Αλλά το NADPH είναι το βασικό συνένζυμο για την παραγωγή ενός πολύ σημαντικού ενδοκυττάριου αντιοξειδωτικού, της αναχθείσας γλουταθειόνης. Ελάττωση του NADPH οδηγεί σε ελάττωση παραγωγής της αναχθείσας γλουταθειόνης. Στην υπεργλυκαιμία λοιπόν μεταβολισμός της γλυκόζης διαμέσου της οδού των πολυολών οδηγεί σε ελάττωση της αναχθείσας γλυταθειόνης και έτσι αυξάνει την ευαισθησία του κυττάρου στο ενδοκυττάριο οξειδωτικό stress. Κλινικές μελέτες και μελέτες σε πειραματόζωα επιβεβαιώνουν τη συμμετοχή της οδού των πολυολών στην εμφάνιση μικροαγγειακής νόσου. Σχήµα 2: Η µεταβολική οδός των πολυολών (Brownlee M: Biochemistry and molecular cell biology of diabetic complications: Nature 414: , 2001) 2. Ενδοκυττάρια παραγωγή των AGEs (advanced glycation end products) (σχήμα 3) Γλυκοζυλίωση των πρωτεϊνών του πλάσματος και των ιστών οδηγεί στο σχηματισμό των AGEs (ad- vanced glycation end products), πού φαίνεται να παίζουν -395-
4 ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΑ: 12ΟΣ ΚΥΚΛΟΣ - Σ ΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ σημαντικό ρόλο για την εμφάνιση των μικροαγγειακών επιπλοκών του διαβήτη. Στη χρόνια υπεργλυκαιμία για παράδειγμα, μέρος της περίσ-σειας της γλυκόζης συνδέεται με τα αμινοξέα των πρωτεϊνών του πλάσματος ή των ιστών. Από αυτή τη μη ενζυματική αντίδραση σχηματίζονται αρχικά αναστρέψιμες μορφές προϊόντων πρώιμης γλυκοζυλίωσης (early glycation products) και αργότερα μη αντιστρεπτά προϊόντα προχωρημένης γλυκοζυλίωσης (AGEs). Οι συγκεντρώσεις των AGEs (πεπτίδια μοριακού βάρους μεταξύ και 6.000) στους διαβητικούς ασθενείς είναι αυξημένες, καθώς αυξημένες ανευρίσκονται και οι πρόδρομες μορφές τους και προκαλούν βλάβη στο κύτταρο με 3 μηχανισμούς: Ο πρώτος μηχανισμός είναι η τροποποίηση των ενδοκυττάριων πρωτεϊνών και κυρίως των πρωτεϊνών που συμμετέχουν στη ρύθμιση της μεταγραφής των γονιδίων. Ο δεύτερος μηχανισμός συνίσταται στη διάχυση των πρόδρομων μορφών των AGEs έξω από το κύτταρο και τροποποίηση του εγγύς εξωκυττάριου υποστρώματος που έχει σαν αποτέλεσμα την κυτταρική δυσλειτουργία. Ο τρίτος μηχανισμός περιλαμβάνει τη διάχυση πρόδρομων μορφών των AGEs έξω από το κύτταρο και τροποποίηση των πρωτεϊνών του αίματος όπως πχ την αλβουμίνη. Οι τροποποιημένες αυτές πρωτεΐνες στη συνέχεια συνδέονται με τον υποδοχέα των AGEs (RAGE) και τον ενεργοποιούν οδηγώντας έτσι στην παραγωγή κυτταροκινών και αυξητικών παραγόντων που με τη σειρά τους προκαλούν αύξηση της διαπερατότητας των αγγείων και αγγειακή βλάβη. Σχήµα 3. Αυξηµένη παραγωγή των AGEs και οι παθολογικές του συνέπειες (Brownlee M: Biochemistry and molecular cell biology of diabetic complications. Nature 414: , 2001.) -396-
5 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΠΑΡΓΙΩΤΑ: ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΠΛΟΚΩΝ 3. Ενεργοποίηση της πρωτεϊνικής κινάσης C (PKC) (σχήμα 4) Η διακυλγλυκερόλη αποτελεί σημαντικό συνένζυμο για την σύνθεση των ισομορφών β, δ και α της πρωτεϊνικής κινάσης C. Η σύνθεσή της αυξάνεται επί παρουσίας ενδοκυττάριας υπεργλυκαιμίαςμε αύξηση της πρωτεϊνικής κινάσης C. Η ενεργοποίηση της πρωτεϊνικής κινάσης C λόγω υπεργλυκαιμίας έχει ποικίλα αποτελέσματα στην έκφραση των γονιδίων, με ελαχιστοποίηση των θετικών και αύξηση των αρνητικών αποτελεσμάτων στην φυσιολογική λειτουργία των κυττάρων. Λόγω των αλλαγών αυτών παρατηρείται αύξηση της αγγειοσυσπαστικής ουσίας ενδοθηλίνης-1 και ελάττωση της αγγειοδιασταλτικής συνθετάσης του μονοξειδίου του αζώτου (ΝΟ) με αποτέλεσμα διαταραχές στην αιματική ροή των αγγείων. Ακόμη παρατηρείται αύξηση του TGF- β και του PAI-1, καθώς και άλλων παραγόντων που οδηγούν σε αγγειογένεση, αύξηση της διαπερατότητας των αγγείων και τριχοειδική και αγγειακή απόφραξη. Σχήµα 4. Συνέπειες της ενεργοποίησης της πρωτεϊνικής κινάσης C λόγω υπεργλυκαιµίας Brownlee M: Diabetes Jun; 54: Αυξημένος μεταβολισμός της γλυκόζης διαμέσου της οδού των εξωζαμινών (σχήμα 5) Όταν η ενδοκυττάρια γλυκόζη είναι αυξημένη, η πλειονότητα της γλυκόζης αυτής μεταβολίζεται με γλυ-κόλυση αρχικά σε 6-φωσφορική γλυκόζη, μετά σε 6-φωσφορική φρουκτόζη και στη συνέχεια στους υπόλοιπους μεταβολίτες της γλυκολυτικής οδού. Μέρος της 6-φωσφορικής φρουκτόζης μεταβολίζεται σε 6-φωσφορική γλυκοζαμίνη και τελικά σε φωσφορική ουριδίνο Ν ακέτυλο γλυκοζαμίνη. Η παραγωγή αυτού του τελευταίου μορίου, της φωσφορικής ουριδίνο Ν ακέτυλο γλυκοζαμίνης, προκαλεί αλλαγές στους παράγοντες μεταγραφής των γονιδίων, με αποτέλεσμα παθολογικές αλλαγές στην έκφραση των γονιδίων
6 ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΑ: 12ΟΣ ΚΥΚΛΟΣ - Σ ΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Σχήµα 5. Η οδός των εξωζαµινών σε υπεργλυκαιµία (Brownlee M: Biochemistry and molecular cell biology of diabetic complications. Nature 414: , 2001.) ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΟ STRESS Πληθώρα, μελετών τόσο σε πειραματόζωα όσο και σε ανθρώπους έχουν δείξει ότι και οι τέσσερεις παραπάνω μηχανισμοί παίζουν σημαντικό ρόλο στην παθογένεια των μικροαγγειακών επιπλοκών του διαβήτη. Όλοι αυτοί οι διαφορετικοί παθογενετικοί μηχανισμοί είναι στην ουσία το αποτέλεσμα μίας και μόνο παθολογικής διεργασίας, που προάγεται εξαιτίας της ενδοκυττάριας υπεργλυκαιμίας και πού οδηγεί σε αύξηση του οξειδωτικού stress στα μιτοχόνδρια των ευάλωτων κυττάρων. Στα κύτταρα αυτά η ενδοκυττάρια υπεργλυκαιμία προκαλεί την υπερπαραγωγή αντιδραστικών ριζών οξυγόνου (reactive oxygen species, ROS) στα μιτοχόνδρια. Τα αυξημένα επίπεδα ROS οδηγούν σε διάσπαση του κυτταρικού DNA και με τον τρόπο αυτό ενεργοποίηση της αναστολής δράσης της πολυόλ(adp-ριβόζης)-πολυμεράσης (PARP), ενζύμου που βρίσκεται στον πυρήνα του κυττάρου και που αποκαθιστά υπό φυσιολογικές συνθήκες την βλάβη στο DNA. Ενεργοποίηση του ανατολέα της PARP προκαλεί ελάττωση της δραστικότητας ενός σημαντικού γλυκολυτικού ενζύμου, της γλυκεραλδεϋδης-3 φωσφορικής δεϋδρογονάσης (GAPDH),. Τέλος μείωση της δραστικότητας της γλυκεραλδεϋδης-3 φωσφορικής δεϋδρογονάσης (GAPDH) ενεργοποιεί την οδό των πολυολών, αυξάνει την ενδοκυττάρια παραγωγή των AGEs, -398-
7 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΠΑΡΓΙΩΤΑ: ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΠΛΟΚΩΝ ενεργοποιεί το σύστημα της φωσφοκινάσης C την οδό των εξωζαμινών με συνέπεια τα βλαπτικά για το κύτταρο αποτελέσματα, που περιγράφηκαν πιο πάνω, κοινά για όλες τις μικροαγγειακές επιπλοκές. Οι αλλαγές αυτές οδηγούν σε σταδιακή στένωση και τελικά απόφραξη του αυλού των μικρών αγγείων με συνέπεια ελαττωμένη αιματική ροή και παθολογική λειτουργία των ιστών που προσβάλλονται. Σχηματική παράσταση του συνολικού μηχανισμού με τον οποίο η υπεργλυκαιμία οδηγεί σε κυτταρική καταστροφή δίνεται στο σχήμα 6. Σχήµα 6. Ο γενικός µηχανισµός µε τον οποίο η υπεργλυκαιµία υπεργλυκαιµία προκαλεί ιστική βλάβη Brownlee M:. Diabetes Jun; 54: ΙΣΤΙΚΗ ΒΛΑΒΗ ΣΤΗΝ ΥΠΕΡΓΛΥΚΑΙΜΙΑ Από τα αρχικά στάδια του σακχαρώδη διαβήτη, πριν ακόμη εμφανιστούν οι ιστικές βλάβες η υπεργλυκαιμία, διαμέσου των οδών που προαναφέρθηκαν, προκαλεί διαταραχές στην αιματική ροή και στην διαπερατότητα των αγγείων στον αμφιβληστροειδή, στο νεφρό και στα αγγεία των νεύρων. Η υπερπαραγωγή του μονοξειδίου του αζώτου και η αυξημένη ευαισθησία στην αγγειοτενσίνη ΙΙ είναι οι κύριοι υπαίτιοι των αλλαγών αυτών καθώς και της αύξησης της ενδοτριχοειδικής πίεσης. Αύξηση της ενδοτριχοειδικής πίεσης οδηγεί σε αύξηση της διαπερατότητας των τριχοειδών αγγείων. Απόδειξη της αυξημένης αυτής διαπερατότητας των αγγείων είναι η διαφυγή φλουοροσκεϊνης στον αμφιβληστροειδή, την αύξηση απέκκρισης αλβουμίνης στο νεφρό και αντίστοιχες αλλαγές στα αγγεία των περιφερικών νεύρων. Οι αλλαγές αυτές στη διαπερατότητα των τριχοειδών στα αρχικά στάδια του σακχαρώδη διαβήτη είναι αναστρέψιμες, με την πάροδο όμως του χρόνου και την -399-
8 ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΑ: 12ΟΣ ΚΥΚΛΟΣ - Σ ΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ παραμονή της υπεργλυκαιμίας γίνονται μόνιμες και οδηγούν σε μη αναστρέψιμη απόφραξη των αγγείων, ιστική ισχαιμία και απελευθέρωση αυξητικών παραγόντων όπως IGF-1, PDGF (platelet-derived growth factor), FGF (fibroblast growth factor), and VEGF. Με τρείς μηχανισμούς η αυξημένη ενδοτριχοειδική πίεση και διαπερατότητα των τριχοειδών οδηγούν σε απόφραξη των μικρών αγγείων: Ο πρώτος μηχανισμός συνίσταται στην διαφυγή πρωτεϊνών από το αγγείο. Οι πρωτεΐνες αυτές στη συνέχεια εναποτίθενται στο τοίχωμα των τριχοειδών και ενεργοποιούν κύτταρα (όπως πχ μεσαγγειακά κύτταρα), που δραστηριοποιούν την συνεργασία αυξητικών παραγόντων με το εξωκυττάριο υπόστρωμα. Ο δεύτερος μηχανισμός είναι η εξαγγείωση αυξητικών παραγόντων, όπως ο TGF-β1 (transforming growth factor ß1), πού ενεργοποιούν την παραγωγή στοιχείων του εξωκυττάριου υποστρώματος και οδηγούν σε απόπτωση συγκεκριμένων κυττάρων που έχουν σχέση με τις επιπλοκές. Τον τρίτο παθολογικό μηχανισμό αποτελεί η παθολογική ενεργοποίηση έκφρασης γονιδίων από τα ενδοθηλιακά κύτταρα και από υποστηρικτικά κύτταρα όπως GLUT1, αυξητικούς παράγοντες και υποδοχείς αυξητικών παραγόντων καθώς και στοιχεία του εξωκυττάριου υποστρώματος, λόγω ενδοτριχοειδικής υπέρτασης. Ο ρόλος της ενδοτριχοειδικής υπέρτασης και της αυξημένη διαπερατότητας στο νεφρώνα και στον αμφιβληστροειδή, στην εμφάνιση διαβητικής νεφροπάθειας και αμφιβληστροειδοπάθειας αντίστοιχα, ενισχύεται από τα εμφανή θετικά αποτελέσματα μετά από αποκλεισμό του συστήματος ρενίνης αγγειοτενσίνης και έτσι αναστολή παραγωγής ROS. Επίσης σε πειραματικά μοντέλα αποκλεισμός των αυξητικών παραγόντων ελαττώνει την εμφάνιση των μικραγγειακών επιπλοκών, γεγονός ενδεικτικό του παθογενετικού τους ρόλου Η προοδευτική αυτή απόφραξη του αυλού των μικρών αγγείων συνοδεύεται επίσης από απώλεια των κυττάρων των μικρών αγγείων. Πράγματι στον αμφιβληστροειδή, ο διαβήτης προκαλεί προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο σε κύτταρα όπως τα γαγγλιακά κύτταρα, τα περικύτταρα τα ενδοθηλιακά κύτταρα και τα κύτταρα του Muller. Στο νεφρώνα, η έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας συνοδεύεται από εκτεταμένη τριχοειδική απόφραξη και απώλεια των ποδοκυττάρων χωρίς όμως να είναι γνωστός ο μηχανισμός όμως που ευθύνεται για τον κυτταρικό θάνατο. Τέλος η απώλεια ενδοθηλιακών κυττάρων και περικυττάρων στα αγγεία των νεύρων προηγείται της ανάπτυξης περιφερικής νευροπάθειας που μαζί με τις άλλες βλάβες που προκαλεί η υπεργλυκαιμία οδηγούν σε μόνιμες βλάβες των περιφερικών νεύρων. Η αύξηση λόγω υπεγλυκαιμίας σε επιλεγμένο υπόστρωμα μεταγραφής γονιδίων παραμένει για εβδομάδες μετά την αποκατάσταση της ευγλυκαιμίας. Το γεγονός αυτό εξηγεί την παραμονή ή και την επιδείνωση των διαβητικών επιπλοκών και μετά την αποκατάσταση της ευγλυκαιμίας. Το φαινόμενο αυτό πού έχει ονομαστεί υπεργλυκαιμική μνήμη είναι κοινό για όλες τις διαβητικές επιπλοκές. Στοιχεία από -400-
9 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΠΑΡΓΙΩΤΑ: ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΠΛΟΚΩΝ την μελέτη DCCT είναι ενδεικτικά της ύπαρξης υπεργλυκαιμικής μνήμης στους διαβητικούς. ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ Από κλινικές παρατηρήσεις είναι εμφανές παρά τον ίδιο βαθμό και διάρκεια της υπεργλυκαιμίας η επίπτωση των επιπλοκών διαφέρει σημαντικά από ασθενή σε ασθενή. Οι παρατηρήσεις αυτές οδηγούν στο συμπέρασμα ότι γενετικά διαφορετικοί οδοί επίσης παίζουν ρόλο στην εμφάνιση μικροαγγειακών επιπλοκών. Μελέτες σε οικογένειες με σακχαρώδη διαβήτη επιβεβαιώνουν την παρατήρηση αυτή. Σε δύο μελέτες σε οικογένειες, που δύο ή και περισσότερα άτομα είχαν ΣΔ τύπου 1, αν ένας από τους δύο είχε νεφροπάθεια, ο κίνδυνος να αναπτύξει ο άλλος νεφροπάθεια είταν 72-83%. Επίσης η DCCT έδειξε ότι διαβητικοί, συγγενείς ασθενών με αμφιβληστροειδοπάθεια είχαν 5.4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν επίσης την ίδια επιπλοκή. Πολλοί συσχετισμοί έχουν γίνει ανάμεσα σε πολυμορφισμούς γονιδίων και την εμφάνιση διαβητικών επιπλοκών και φαίνεται ότι τα γονίδια αυτά είναι πολλά. Περαιτέρω μελέτη είναι απαραίτητη για τον προσδιορισμό τροποποιητών των γονιδίων αυτών με στόχο την πρόληψη ή τη θεραπεία των μικροαγγειακών επιπλοκών. Οι τροποποιητές αυτοί μπορεί να είναι γονίδια που να είναι ικανά να αλλάζουν το φαινότυπο και την κλινική έκφραση των γονιδίων των επιπλοκών. Και αφού οι επιπλοκές είναι αποτέλεσμα όχι μόνο της υπεργλυκαιμίας αλλά και της επίδρασης των παθοφυσιολογικών αλλαγών που συμβαίνουν αργότερα, όπως πχ φλεγμονή και αγγειογένεση, ένας μεγάλος αριθμός γονιδίων μπορεί νε εμπλέκεται. Η παθογένεια των μικροαγγεικών επιπλοκών του διαβήτη φαίνεται να είναι σύνθετη και κοινή για όλες τις επιπλοκές. Είναι το αποτέλεσμα της συντονισμένης δράσης πολλών παραγόντων πού καταλήγουν σε βασικές αλλαγές, όπως ενδοτριχοειδική υπέρταση, αύξηση της διαπερατότητας των αγγείωναγγειακή απόφραξη και ισχαιμία στα όργανα στόχος. Η χρόνια υπεργλυκαιμία αποτελεί την κύρια αιτία πρόκλησης της μικροαγγειακής νόσου με τους γενετικούς και άλλους παράγοντες, όπως υπέρταση κλπ να έπονται. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ -Yamagishi S,Imaizumi T: Diabetic vascular complications: pathophysiology, biochemical basis and potential therapeutic strategy. Curr Pharm Des. 2005;11(18): Krentz AJ, Clough G, Byrne CD: Interactions between microvascular and macrovascular disease in diabetes: pathophysiology and therapeutic implications. Diabetes Obes Metab Nov;9(6): Brownlee M: The Pathobiology of Diabetic Complications: A Unifying Mechanism. Diabetes Jun; 54:
10 ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΑ: 12ΟΣ ΚΥΚΛΟΣ - Σ ΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ - The Diabetes Control and Complications Trial Research Group: The effect of intensive treatment of diabetes on the deve-lopment and progression oflong-term complications in insulindependent diabetes mellitus. N EnglJ Med 329: , UK Prospective Diabetes Study (UKPDS) Group: Intensive blood-glucose control with sulphonylureas or insulin compared with conventional treatment and risk of complications in patients with type 2 diabetes (UKPDS 33). Lancet 352: , Brownlee M. Biochemistry and molecular cell biology of diabeticcomplications. Nature 2001; 414: [3] -402-
11 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΠΑΡΓΙΩΤΑ: ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΠΛΟΚΩΝ Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. Ποιοι από τους παρακάτω παράγοντες συντελούν στην εμφάνιση μικροαγγειακής νόσου στο ΣΔ α. Θεραπεία με αντιδιαβητικά δισκία β. Χρόνια μη καλή ρύθμιση του διαβήτη γ. Θεραπεία με ινσουλίνη δ. Αρρύθμιστη αρτηριακή υπέρταση 2. Με ποιους από τους παρακάτω μηχανισμούς η υπεργλυκαιμία προκαλεί ιστική βλάβη: α. Αύξηση γλυκονεογένεσης β. Αυξηση οξειδωτικού stress γ. Ελαττωμένη παραγωγή των πρόδρομων μορφών των AGEs δ.ενεργοποίηση της πρωτεϊνικής κινάσης C 3. Η υπεργλυκαιμία ρυθμίζει: α. Την αγγειακή φλεγμονή, β. Τροποποιεί την έκφραση γονιδίων γ. Ενεργοποιεί τα αιμοπετάλια και τα μακροφάγα δ. Ελαττώνει την παραγωγή ριζών οξυγόνου 4. Τα αυξημένα επίπεδα ROS οδηγούν σε: α. Διάσπαση του κυτταρικού DNA β. αύξηση παραγωγής των AGEs γ. αναστολή του μεταβολισμού της γλυκόζης στην οδό των πολυολών δ. αναστολή της δράσης της πρωτεϊνικής κινάσης C 5. Σε ιστική βλάβη λόγω υπεργλυκαιμίας παρατηρείται α. Ελαττωμένη ενδοτριχοειδική πίεση β. Ελαττωμένη διαπερατότητα των τριχοειδών γ.αυξημένη απόφραξη των τριχοειδών δ.ελαττωμένη παρουσία αυξητικών παραγόντων Σωστές απαντήσεις κατά σειρά β/δ,β/δ,α/β/γ,α/β,γ -403-
ΠΑΖΑΪΥΟΥ-ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Κ.
Γιατί μας απασχολεί Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 και 2 συνοδεύονται από μικρο και μακροαγγειακές επιπλοκές Σημαντικότερη αιτία νοσηρότητας και θνητότητας του διαβητικού πληθυσμού Ο κίνδυνος για καρδιαγγειακή
Διαβάστε περισσότεραΑθηροθρόμβωση και σακχαρώδης διαβήτης. Παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί
22 ο Συνέδριο ΔΕΚΕ, Θεσσαλονίκη, Νοέμβριος 2008 Αθηροθρόμβωση και σακχαρώδης διαβήτης. Παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί Γεώργιος Γιαννόγλου Καθηγητής Καρδιολογίας Ο σακχαρώδης διαβήτης θεωρείται από τους σημαντικότερους
Διαβάστε περισσότεραΣυστήματα επικοινωνίας Ανθρωπίνου σώματος. ενδοκρινολογικό νευρικό σύστημα
Κύτταρο Το κύτταρο αποτελείται από μέρη τα οποία έχουν συγκεκριμένη δομή και επιτελούν μία συγκεκριμένη λειτουργία στην όλη οργάνωση του κυττάρου. Δομή κυτταροπλασματικής μεμβράνης Συστήματα επικοινωνίας
Διαβάστε περισσότεραΗ σημασία της ρύθμισης μεταβολικών παραμέτρων στην πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπλοκών του διαβήτη: Γλυκαιμική ρύθμιση
Η σημασία της ρύθμισης μεταβολικών παραμέτρων στην πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπλοκών του διαβήτη: Γλυκαιμική ρύθμιση Ιωάννα Ελευθεριάδου Πανεπιστημιακή Υπότροφος Παθολόγος Α Προπαιδευτική Παθολογική
Διαβάστε περισσότεραΜΕΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΝΕΣΙΜΗ ΤΟΠΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
ΜΕΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΝΕΣΙΜΗ ΤΟΠΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Αυτό σημαίνει ότι χρησιμοποιούμε μόνο ενέσιμα φάρμακα και μόνο στο σημείο που πάσχει. ΜΕΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Ξεκίνησε στη λογική του γιατί να μη χορηγήσω ένα αντιφλεγμονώδες
Διαβάστε περισσότεραΠαθογένεση και παράγοντες κινδύνου καρδιαγγειακών επιπλοκών στον σακχαρώδη διαβήτη
33 Παθογένεση και παράγοντες κινδύνου καρδιαγγειακών επιπλοκών στον σακχαρώδη διαβήτη ΜΑΡΙΑ ΜΠΟΥΓΟΥΛΙΑ Ενδοκρινολόγος, Τμήμα Ενδοκρινολογίας, Διαβήτη & Μεταβολισμού Νοσοκομείο «Παναγία», Θεσσαλονίκη 1.
Διαβάστε περισσότεραΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡ ΙΑΓΓΕΙΑΚΟΣ ΚΙΝ ΥΝΟΣ
ΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡ ΙΑΓΓΕΙΑΚΟΣ ΚΙΝ ΥΝΟΣ ημήτριος Μ. Γρέκας Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ ΟΡΙΣΜΟΣ ΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ( Ν) 1. Επιμένουσα
Διαβάστε περισσότεραΚωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ
Στατίνες και σακχαρώδης διαβήτης Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Σακχαρώδης διαβήτης και καρδιαγγειακός κίνδυνος Μετα-ανάλυση
Διαβάστε περισσότεραΗ σημασία της ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης στη διαβητική νευροπάθεια και αρτηριοπάθεια
Η σημασία της ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης στη διαβητική νευροπάθεια και αρτηριοπάθεια Πηνελόπη Γρηγοροπούλου Παθολόγος με εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη Επιμελήτρια Α ΕΣΥ Διαβητολογικό Ιατρείο και
Διαβάστε περισσότεραΝ. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1], Τρ. Διδάγγελος[1], Ι. Γιώβος[3], Δ. Καραμήτσος[1]
Ολόγοςλεπτίνης/αδιπονεκτίνης ως ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας 10ετούς καρδιαγγειακού κινδύνου σε ινσουλινοθεραπευόμενους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1],
Διαβάστε περισσότεραΣυµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ;
Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ; Δρ. Χρήστος Μανές Παθολόγος µε εξειδίκευση στον Σακχαρώδη Διαβήτη ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΉΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ Γ..Ν «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ Πρόεδρος
Διαβάστε περισσότεραAthens 2010 Μαρία Α. Καρδάση
Athens 2010 Γλυκοζυλίωση Τα τελευταία χρόνια όληηπροσπάθειατης αισθητικής αποκατάστασης του γηρασμένου δέρματος αφορούσε κυρίως την αποκατάσταση της εξωγενούς γήρανσης φωτογήρανσης. Τι γίνεται όμως με
Διαβάστε περισσότεραΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΛΥΚΟΖΟΥΡΙΑ
ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΣΩΛΗΝΑΡΙΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΛΥΚΟΖΟΥΡΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Γυναίκα 27 ετών, κατά την 26η εβδομάδα κύησης, επισκέπτεται τον γυναικολόγο της στα πλαίσια προγεννητικού ελέγχου. Έχει ελεύθερο
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ
ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 6 Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ 1 Έλεγχος της ενέργειας Τα πραγματικά «Βιοκαύσιμα» 2 Υδατανθρακούχα τρόφιμα 3 Σημασία της ρύθμισης κατανάλωσης
Διαβάστε περισσότεραΠαθοφυσιολογία της επούλωσης των ελκών στο διαβήτη και αιτίες αποτυχίας
Παθοφυσιολογία της επούλωσης των ελκών στο διαβήτη και αιτίες αποτυχίας Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικού Κέντρου ΓΝΑ Λαϊκό Σακχαρώδης διαβήτης και έλκη κάτω άκρων 25% των ασθενών
Διαβάστε περισσότεραΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας
ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι η προοδευτική, μη αναστρέψιμη μείωση της νεφρικής λειτουργίας, η οποία προκαλείται από βλάβη του νεφρού ποικίλης αιτιολογίας. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
Διαβάστε περισσότεραΠΕΨΗ & ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ (ΣΑΚΧΑΡΩΝ) ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ Ι
ΠΕΨΗ & ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ (ΣΑΚΧΑΡΩΝ) ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ Ι Σύνοψη: Πέψη, αποικοδόμηση & μεταβολισμός υδατανθράκων Δομή & βιολογική σημασία της γλυκόζης Δομή υδατανθρακών τροφής Πέψη υδατανθρακών τροφής Αμυλάση
Διαβάστε περισσότεραΧΡΟΝΙΑ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ/ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΑ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ
ΧΡΟΝΙΑ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ/ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΑ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ Εισαγωγή Η πρόληψη των επεισοδίων οξείας απόρριψης και η μακροχρόνια διατήρηση του νεφρικού μοσχεύματος αποτελούν
Διαβάστε περισσότεραΝεφρική ρύθμιση όγκου αίματος και εξωκυτταρίου υγρού. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό»
Νεφρική ρύθμιση όγκου αίματος και εξωκυτταρίου υγρού Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Διαμερίσματα σωματικών υγρών 28,0 L Νεφρικοί μηχανισμοί ρύθμισης εξωκυτταρίου υγρού Ο όγκος του εξωκυτταρίου
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ ΜΕ ΔΙΑΤΗΡΗΜΕΝΟ ΚΛΑΣΜΑ ΕΞΩΘΗΣΗΣ
ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ ΜΕ ΔΙΑΤΗΡΗΜΕΝΟ ΚΛΑΣΜΑ ΕΞΩΘΗΣΗΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ Αικατερίνη Αυγεροπούλου Διευθύντρια Ε.Σ.Υ Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΟΡΙΣΜΟΣ Η καρδιακή ανεπάρκεια με διατηρημένο κλάσμα εξώθησης
Διαβάστε περισσότεραΤελικό κείμενο της Μελέτης. Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών: Διατροφή και Υγεία
Τελικό κείμενο της Μελέτης Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών: Διατροφή και Υγεία Τα τελικά προϊόντα προχωρημένης γλυκοζυλίωσης (Advanced Glycation End products, ) είναι μόρια υψηλής δραστικότητας, τα οποία
Διαβάστε περισσότεραΚωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ
Δυσλιπιδαιμία και άνοια Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Επιδημιολογία άνοιας Υπολογίζεται ότι 24,3 εκατομμύρια άτομα στον
Διαβάστε περισσότεραΣυσχέτιση των συγκεντρώσεων του υποδοχέα των τελικών προϊόντων προηγμένης γλυκοζυλίωσης σε στεφανιαίους ασθενείς με ή χωρίς σακχαρώδη διαβήτη.
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «Ιατρική Ερευνητική Μεθοδολογία» ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Συσχέτιση των συγκεντρώσεων του υποδοχέα των τελικών προϊόντων
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ
Κεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ 3.1 Ενέργεια και οργανισμοί Όλοι οι οργανισμοί, εκτός από αυτούς από αυτούς που έχουν την ικανότητα να φωτοσυνθέτουν, εξασφαλίζουν ενέργεια διασπώντας τις θρεπτικές ουσιές που περιέχονται
Διαβάστε περισσότεραTIMI SCORE ΣΕ NSTEMI, ΗΜΕΡΕΣ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ, ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΙ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗ
TIMI SCORE ΣΕ NSTEMI, ΗΜΕΡΕΣ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ, ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΙ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗ Χατζηελευθερίου Χ., Σαατσόγλου Β., Τσαουσίδης Α., Ουζουνίδης Ι., Λαζαρίδης Χ., Μπακόπουλος Χ., Σαββίδου Ε., Ρωμανίδου Ν., Ματζινού
Διαβάστε περισσότεραΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΠΟΓΑΣ Αναπληρωτής Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής Κέντρο Μεταβολισμού και Διαβήτη
ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΠΟΓΑΣ Αναπληρωτής Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής Κέντρο Μεταβολισμού και Διαβήτη Θεραπευτικοί στόχοι για το σακχαρώδη διαβήτη στους ενήλικες Γλυκοζυλιωμένη
Διαβάστε περισσότεραΑυξάνει γλοιότητα και πηκτικότητα Μειώνει ευκαµπτότητα ερυθρών αιµοσφαιρίων
Κάπνισµα Προάγει την αθηρογένεση Περιορίζει την αιµατική ροή Αυξάνει γλοιότητα και πηκτικότητα Μειώνει ευκαµπτότητα ερυθρών αιµοσφαιρίων Επηρεάζει τη πήξη Μειώνει πλασµινογόνο και τον ενεργοποιητή του
Διαβάστε περισσότεραΚαρδιολογικός ασθενής και Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ)
Καρδιολογικός ασθενής και Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) 1 Α Ϊ Δ Ο Ν Ο Π Ο Υ Λ Ο Υ Β Α Σ Ι Λ Ι Κ Η Π Ν Η Β Χ Ε Ι Ρ Ο Υ Ρ Γ Ι Κ Ή Σ Κ Λ Ι Ν Ι Κ Η Σ 4 2 4 Γ Σ Ν Ε Ε Ι Δ Ι Κ Ε Υ Μ Ε Ν Η Σ Τ Η Ν Π Α Θ Ο Λ Ο Γ Ι
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΒΗΤΗΣ και ΟΦΘΑΛΜΟΣ
ΔΙΑΒΗΤΗΣ και ΟΦΘΑΛΜΟΣ Σχέση ρύθμισης ΣΔ και Διαβ. Αμφ/θειας 2η Διανοσοκομειακή Εκπαίδευση Ημερίδα Οφθαλμολογίας Δημ. Καραμήτσος Επίπεδο ρύθμισης + Διάρκεια ΣΔ + Oργανισμός Ειδικές επιπλοκές ΣΔ+Μακροαγγειοπάθεια
Διαβάστε περισσότεραΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΕΘ
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΕΘ Χ Ο Ν Δ Ρ Ο Μ Α Τ Ι Δ Ο Υ Μ Α Ρ Ι Α Ν Ο Σ Η Λ Ε Υ Τ Ρ Ι Α T E, M S C, Μ Ε Θ Α, Π Γ Ν Α Χ Ε Π Α ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ.. Όπως είναι ευρέως
Διαβάστε περισσότεραΑτυπία Υπερπλασία- Δυσπλασία. Κίττυ Παυλάκη
Ατυπία Υπερπλασία- Δυσπλασία Κίττυ Παυλάκη Jeanne Calment Κάπνιζε µέχρι τα 117 Πέθανε στα 122 Η σωστή λειτουργία των οργανισµών απαιτεί τη δυνατότητα προσαρµογής των κυττάρων και κατά συνέπεια και των
Διαβάστε περισσότεραΔιαβητική περιφερική αρτηριοπάθεια και νευροπάθεια Οφέλη από τη ρύθμιση των λιπιδίων. Σ. Λιάτης
Διαβητική περιφερική αρτηριοπάθεια και νευροπάθεια Οφέλη από τη ρύθμιση των λιπιδίων Σ. Λιάτης Δομή της παρουσίασης Διαβητική δυσλιπιδαιμία Περιφερική αρτηριοπάθεια και δυσλιπιδαιμία Περιφερική νευροπάθεια
Διαβάστε περισσότεραΜεταβολικές ανάγκες ανοσοκυττάρων
Μεταβολικές ανάγκες ανοσοκυττάρων Στέργιος Κατσιουγιάννης PhD Μεταδιδακτορικός συνεργάτης Χαροκόπειο Πανεπιστήµιο Τµήµα Επιστήµης ιαιτολογίας και ιατροφής Μεταβολισµός και Ανοσολογία Ιστορικά το καλύτερο
Διαβάστε περισσότεραΕπίπεδα λεπτίνης και γκρελίνης σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 πριν και 6 μήνες μετά την έναρξη ινσουλινοθεραπείας
Επίπεδα λεπτίνης και γκρελίνης σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 πριν και 6 μήνες μετά την έναρξη ινσουλινοθεραπείας Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1], Τρ. Διδάγγελος[1], Ι. Γιώβος[3],
Διαβάστε περισσότεραΔείκτες φλεγμονής και ενεργοποίησης των Τ-λεμφοκυττάρων σε ασθενείς με διαβητική νεφροπάθεια
Δείκτες φλεγμονής και ενεργοποίησης των Τ-λεμφοκυττάρων σε ασθενείς με διαβητική νεφροπάθεια Ι.Θ. Λαμπροπούλου 1, Μ. Στάγκου 1, Π. Σαραφίδης 1, Π. Γιαμαλής 1, Ι. Τσουχνικάς 1, Τ. Διδάγγελος 2, Γ. Ευστρατιάδης
Διαβάστε περισσότεραΦαρμακοκινητική. Χρυσάνθη Σαρδέλη
Φαρμακοκινητική Χρυσάνθη Σαρδέλη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κλινικής Φαρμακολογίας Εργαστήριο Κλινικής Φαρμακολογίας Τμήμα Ιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΑΠΘ Φαρμακοκινητική Η Φαρμακοκινητική είναι η επιστήμη
Διαβάστε περισσότεραΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΡΤΗΡΙΟΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ Κολέτσα Τριανταφυλλιά Eπικ. Καθηγήτρια Παθολογικής Ανατομικής ΑΠΘ Aρτηριοσκλήρωση * Αρτηριδιοσκλήρωση (Υπερτασική) * Τύπου Mockemberg
Διαβάστε περισσότεραBIOΛ154 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ι. ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ (Lubert Stryer)
BIOΛ154 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ι ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ (Lubert Stryer) ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ 17.1 Η πυροσταφυλική αφυδρογονάση συνδέει τη γλυκόλυση με τον κύκλο του κιτρικού οξέος 17.2 O κύκλος του κιτρικού οξέος οξειδώνει μονάδες δύο ατόμων
Διαβάστε περισσότεραΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΤΩΝ ΟΓΚΩΝ
2. ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΤΩΝ ΟΓΚΩΝ Οι όγκοι χαρακτηρίζονται από πολλαπλές αλλαγές του μεταβολισμού. Η χαρακτηριστική μεταβολική λειτουργία μπορεί να μετρηθεί in vivo με τη βοήθεια ενός ραδιοσημασμένου
Διαβάστε περισσότεραΠαιδιά με διαβήτη. Παρά την καλή θρέψη γινόταν προοδευτικά πιο αδύναμα και καχεκτικά Ήταν ευπαθή στις λοιμώξεις Πέθαιναν από κατακλυσμιαία οξέωση
ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ (20 %) (60-75 %)% Παιδιά με διαβήτη Παρά την καλή θρέψη γινόταν προοδευτικά πιο αδύναμα και καχεκτικά Ήταν ευπαθή στις λοιμώξεις Πέθαιναν από κατακλυσμιαία οξέωση Η μείωση των επιπέδων της γλυκόζης
Διαβάστε περισσότεραΛΙΠΩΔΗΣ ΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΔΟΘΗΛΙΟ: ΜΙΑ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΧΕΣΗ. Κ. ΜΑΚΕΔΟΥ, Ιατρός Βιοπαθολόγος
ΛΙΠΩΔΗΣ ΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΔΟΘΗΛΙΟ: ΜΙΑ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΧΕΣΗ Κ. ΜΑΚΕΔΟΥ, Ιατρός Βιοπαθολόγος ΛΙΠΩΔΗΣ ΙΣΤΟΣ Απόδοση λιπαρών οξέων μετά από υδρόλυση των τριγλυκεριδίων, σε περίοδο νηστείας, με σκοπό: Την παραγωγή ενέργειας
Διαβάστε περισσότεραΣτεργίου Ιωάννης Ά ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ. Ά ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΠΘ Πέμπτη 12 Νοεμβρίου ο Συνέδριο ΔΕΒΕ
ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΠΕΔΩΝ stnf arii ΚΛΙΝΙΚΗ Στεργίου Ιωάννης Ά ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ Ά ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΠΘ Πέμπτη 12 Νοεμβρίου 2009 23 ο Συνέδριο ΔΕΒΕ Σκοπός της μελέτης Έλεγχος της πιθανής
Διαβάστε περισσότεραΘ. Κουφάκης, Σ. Καρράς, Χ. Τρακατέλλη, Ε. Αγγελούδη, Μ. Γραμματίκη, Ε. Ράπτη, Π. Ζεμπεκάκης, Κ. Κώτσα
Ο ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΟΣ C677T ΣΤΟ ΓΟΝΙΔΙΟ MTHFR ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗΣ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑΣ: ΜΙΑ ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΛΕΤΩΝ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ Θ. Κουφάκης, Σ. Καρράς, Χ. Τρακατέλλη, Ε.
Διαβάστε περισσότεραΥποψήφιος διδάκτορας: Καββαδάς Παναγιώτης. Έτος ολοκλήρωσης διδακτορικής διατριβής: 2010
ΠΕΡΙΛΗΨΗ Υποψήφιος διδάκτορας: Καββαδάς Παναγιώτης Έτος ολοκλήρωσης διδακτορικής διατριβής: 2010 Μελέτη τοπ ρόλοπ της ιντεγκρινοσπνδεόμενης κινάσης στην πνεπμονική ίνσση, Διδακτορική Διατριβή, Πανεπιστήμιο
Διαβάστε περισσότεραgr
Σ τύπου ΙΙ και καρδιαγγειακή νόσος Οι διαβητικοί ασθενείς παρουσιάζουν τετραπλάσια αύξηση της συχνότητας καρδιαγγειακής νόσου απ ότι οι µη διαβητικοί ασθενείς Το 50% των νεοδιαγνωσµένων διαβητικών ασθενών
Διαβάστε περισσότεραΗ Αξία της Αυτομέτρησης στο Σακχαρώδη Διαβήτη
Η Αξία της Αυτομέτρησης στο Σακχαρώδη Διαβήτη Τι είναι η αυτομέτρηση; Η αυτομέτρηση είναι: Ο προσδιορισμός του σακχάρου σύμφωνα όμως με τις οδηγίες και τις κατευθύνσεις των επαγγελματιών υγείας Η αυτομέτρηση
Διαβάστε περισσότεραΙνσουλινοθεραπεία σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη και ηπατοπάθεια ή νεφροπάθεια. Ηλιάδης Φώτης
Ινσουλινοθεραπεία σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη και ηπατοπάθεια ή νεφροπάθεια Ηλιάδης Φώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Οι οργανισμοί εξασφαλίζουν ενέργεια, για τις διάφορες λειτουργίες τους, διασπώντας θρεπτικές ουσίες που περιέχονται στην τροφή τους. Όμως οι φωτοσυνθετικοί
Διαβάστε περισσότεραΗ ΓΛΥΚΟΖΥΛΙΩΜΕΝΗ ΑΛΒΟΥΜΙΝΗ ΩΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΙΡΟΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ
31o Πανελλήνιο Ετήσιο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης και Εκπαίδευσης για τον Σακχαρώδη Διαβήτη Η ΓΛΥΚΟΖΥΛΙΩΜΕΝΗ ΑΛΒΟΥΜΙΝΗ ΩΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΙΡΟΜΕΝΟΥΣ
Διαβάστε περισσότεραΔιαβητική Περιφερική Νευροπάθεια. Χρυσόστομος Μπαϊρακτάρης Νευρολόγος
Διαβητική Περιφερική Νευροπάθεια Χρυσόστομος Μπαϊρακτάρης Νευρολόγος Παρουσίαση ασθενούς Γυναίκα ασθενής ηλικίας 72 ετών προσέρχεται αιτιώμενη ζωστηροειδές επιγαστρικό άλγος με μεγαλύτερη ένταση δεξιά
Διαβάστε περισσότεραΑπό το Σακχαρώδη Διαβήτη στη Διαβητική Νεφρική Νόσο. Κώστας Χ. Παλέτας
Από το Σακχαρώδη Διαβήτη στη Διαβητική Νεφρική Νόσο Κώστας Χ. Παλέτας Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής ΑΠΘ Νοσοκοµείο Παπαγεωργίου Θεσσαλονίκης Δεν έχω οποιαδήποτε οικονοµική
Διαβάστε περισσότεραΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΛΥΚΟΖΟΥΡΙΑ
ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΣΩΛΗΝΑΡΙΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΛΥΚΟΖΟΥΡΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Γυναίκα 27 ετών, κατά την 26η εβδομάδα κύησης, επισκέπτεται τον γυναικολόγο της στα πλαίσια προγεννητικού ελέγχου. Έχει ελεύθερο
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ: ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ
ΜΑΘΗΜΑ: ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ Κ + ΜΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ Κ + ΟΛΙΚΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ Κ + : 3.000-4.000mEq (50-55mEq/Kg),
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ. Σχηµατική απεικόνιση της µεγάλης και της µικρής κυκλοφορίας
ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : Γεράσιµος Π. Βανδώρος ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ ΑΡΤΗΡΙΕΣ - ΦΛΕΒΕΣ - ΤΡΙΧΟΕΙ Η 1 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ Μεγάλη και µικρή κυκλοφορία Σχηµατική
Διαβάστε περισσότεραιονύσιος Τσαντίλας 1, Απόστολος Ι. Χαζητόλιος 2, Κωνσταντίνος Τζιόμαλος 2, Τριαντάφυλλος ιδάγγελος 2, ημήτριος Παπαδημητρίου 3, ημήτριος Καραμήτσος 2
Η επίδραση της βουφλομεδίλης στην περιφερική μικροκυκλοφορία σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 χωρίς κλινικές εκδηλώσεις μικρο- ή μακροαγγειοπάθειας ιονύσιος Τσαντίλας 1, Απόστολος Ι. Χαζητόλιος
Διαβάστε περισσότεραΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΝΟΣΟΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ: Ενεργοποίηση των Τ κυττάρων από τους µικροοργανισµούς. Οι φάσεις των Τ κυτταρικών απαντήσεων
ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΝΟΣΟΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ: Ενεργοποίηση των Τ κυττάρων από τους µικροοργανισµούς Οι φάσεις των Τ κυτταρικών απαντήσεων Αναγνώριση του αντιγόνου και συνδιέγερση Αναγνώριση πεπτιδίων συνδεδεµένων µε το
Διαβάστε περισσότεραΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΤΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ STRESS ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΥΨΟΜΕΤΡΟΥ Η ατμοσφαιρική
Διαβάστε περισσότεραΝεφρική παραγωγή ούρων: Σπειραματική διήθηση, νεφρική αιμάτωση και η ρύθμισή τους. Σ.Ζιάκκα Νεφρολόγος Διευθύντρια ΝΕΕΣ
Νεφρική παραγωγή ούρων: Σπειραματική διήθηση, νεφρική αιμάτωση και η ρύθμισή τους Σ.Ζιάκκα Νεφρολόγος Διευθύντρια ΝΕΕΣ Ομοιοστατικές λειτουργίες των νεφρών Απέκκριση των άχρηστων προϊόντων του μεταβολισμού
Διαβάστε περισσότεραΝ. Κατσίκη¹, Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου², Φ. Ηλιάδης¹, Τρ. Διδάγγελος¹, Ι. Γιώβος³, Δ. Καραμήτσος¹
Μεταβολές πεπτιδίων ρύθμισης πρόσληψης τροφής και σωματικού βάρους σε ασθενείς με ΣΔ τύπου 2: συγκριτική μελέτη 6 μηνών μεταξύ ινσουλινοθεραπευόμενων και ασθενών υπό αντιδιαβητικά δισκία Ν. Κατσίκη¹, Α.
Διαβάστε περισσότεραΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.
ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΟΡΙΣΜΟΣ Το καρδιονεφρικό σύνδρομο (CRS) αναφέρεται σε παθοφυσιολογικές
Διαβάστε περισσότεραΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ, ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΑ ΑΤΟΜΑ. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΥ.
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ, ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΑ ΑΤΟΜΑ. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΥ. Καφαντάρης Ι., Μεϊμέτη Ε., Δόνου Α., Βογιατζόγλου Δ. Γενικό Νοσοκομείο
Διαβάστε περισσότεραΕμβρυολογία, ανατομεία, ιστολογία νεφρού
Εμβρυολογία, ανατομεία, ιστολογία νεφρού Τα νεφρά αναπτύσσονται από αμφοτερόπλευρες μάζες ενδιαμέσου μεσοδέρματος νεφρογενείς πτυχές 3-4 εβδομάδα πρόνεφρος μεσόνεφρος μετάνεφρος δημιουργία νεφρών μετάνεφρος
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 7 - Ένζυμα, οι μηχανισμοί της ζωής
1 Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά Κεφάλαιο 7 - Ένζυμα, οι μηχανισμοί της ζωής Μικροσκοπικοί οργανισμοί που ρυθμίζουν τη λειτουργία του ανθρώπινου σώματος σε
Διαβάστε περισσότεραΝοσηλευτικά Πρωτόκολλα διαχείρισης καρδιολογικών ασθενών στην εξωνεφρική κάθαρση. Μονάδα Τεχνητού Νεφρού ΠΓΝ «Αττικόν», Αθήνα
Νοσηλευτικά Πρωτόκολλα διαχείρισης καρδιολογικών ασθενών στην εξωνεφρική κάθαρση { Μονάδα Τεχνητού Νεφρού ΠΓΝ «Αττικόν», Αθήνα Το νοσηλευτικό έργο στις ΜΤΝ Σκοπός της η παροχή εξειδικευµένης φροντίδας
Διαβάστε περισσότερα.. Αικ ι ατερίν ί η η Α υγε γ ροπ ο ούλ ύ ου ο ιευθύντρια ΕΣΥ
.. Αικατερίνη Αυγεροπούλου ιευθύντρια ΕΣΥ Σκοπό τη παρούσα εισήγηση είναι να εξεταστεί η σχέση του σακχαρώδη διαβήτη ε την λειτουργία/δυσλειτουργία του υοκαρδίου, ανεξάρτητα και πέραν από την αποδεδειγένη
Διαβάστε περισσότεραΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ. ρ. Μυλωνάκη Θεοχαρούλα. Υπεύθυνη ιαβητολογικού Ιατρείου
ΕΓΚΑΙΡΗ ΙΑΓΝΩΣΗ & ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ ρ. Μυλωνάκη Θεοχαρούλα ιευθύντρια Β Παθολογικής Κλινικής Γ.Ν. Χανίων Υπεύθυνη ιαβητολογικού Ιατρείου Πινακοθήκη ήµου Χανίων, 17/02/2012 Συχνότητα του
Διαβάστε περισσότεραΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού
ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Οι ρυθμιστές του οργανισμού Είδη αδένων στον άνθρωπο o Εξωκρινείς αδένες: εκκρίνουν το προϊόν τους μέσω εκφορητικού πόρου είτε στην επιφάνεια του σώματος (π.χ. ιδρωτοποιοί και σμηγματογόνοι
Διαβάστε περισσότεραΚωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ
Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Βιοενεργητική είναι ο κλάδος της Βιολογίας που μελετά τον τρόπο με τον οποίο οι οργανισμοί χρησιμοποιούν ενέργεια για να επιβιώσουν και να υλοποιήσουν τις
Διαβάστε περισσότεραΗ αντιμετώπιση της διαβητικής νεφροπάθειας
Η αντιμετώπιση της διαβητικής νεφροπάθειας Χρήστος Σαμπάνης Διαβητολογικό Κέντρο Β` Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ. Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Διαβητική νεφροπάθεια περιστατικό Άνδρας
Διαβάστε περισσότεραΠΑΖΑΪΤΟΥ-ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Κ.
Δήλωση συμφερόντων Δεν έχω κάτι να δηλώσω Λειτουργία κυττάρου - Ενέργεια Οι περισσότερες λειτουργίες που επιτελεί ένα κύτταρο, όπως η κίνηση, η αύξηση, ο πολ/σμός, η σύνθεση μακρομορίων, απαιτούν ενέργεια
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. Κυτταρική αναπνοή: Ο διαχειριστής της ενέργειας και των σκελετών άνθρακα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Κυτταρική αναπνοή: Ο διαχειριστής της ενέργειας και των σκελετών άνθρακα Η πορεία σχηματισμού του αμύλου στους χλωροπλάστες και της σακχαρόζης στο κυτταρόπλασμα Η πορεία σχηματισμού του αμύλου
Διαβάστε περισσότεραANOΣΟΓΗΡΑΝΣΗ. Ιωάννα Οικονοµίδου. Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρικής Πανεπιστηµίου Αθηνών
ANOΣΟΓΗΡΑΝΣΗ Ιωάννα Οικονοµίδου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρικής Πανεπιστηµίου Αθηνών Το ανοσιακό σύστηµα θεωρείται αποφασιστικός παράγοντας για την διατήρηση της υγείας και την επιβίωση στους ηλικιωµένους
Διαβάστε περισσότεραΗλίας Ηλιόπουλος Εργαστήριο Γενετικής, Τµήµα Γεωπονικής Βιοτεχνολογίας, Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών
Χηµική Μεταβίβαση Σήµατος Ηλίας Ηλιόπουλος Εργαστήριο Γενετικής, Τµήµα Γεωπονικής Βιοτεχνολογίας, Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών 1 Η Επικοινωνία στα Ζωϊκά Κύτταρα 1. Δίκτυα εξωκυτταρικών και ενδοκυτταρικών
Διαβάστε περισσότεραΑΠΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ II ΚΕΤΟΝΟΣΩΜΑΤΑ
ΑΠΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ II ΚΕΤΟΝΟΣΩΜΑΤΑ ΗΠΑΡ VLDL Ανασκόπηση μεταβολισμού λιπιδίων & λιποπρωτεϊνών ΤΡΟΦΗ ΛΙΠΩΔΗΣ ΙΣΤΟΣ ΗΠΑΡ Κυκλοφορία Χυλομικρά Λιπαρά οξέα HDL LDL VLDL ΗΠΑΡ Τριγλυκερίδια Φωσφολίπιδια
Διαβάστε περισσότεραΙ. Παπαδόπουλος Παθολόγος Συνεργάτης Διαβητολογικού Ιατρείου Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. Ιωνίας
Ι. Παπαδόπουλος Παθολόγος Συνεργάτης Διαβητολογικού Ιατρείου Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. Ιωνίας 25.0 39.7 59% 10.4 19.7 88% 189 εκατομμύρια το 2003 324 εκατομ. Υπολογίζονται 2025 72% αύξηση 38.2 44.2
Διαβάστε περισσότεραΕργασία για το μάθημα της Βιολογίας. Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου
Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου Στο 3 ο κεφάλαιο του βιβλίου η συγγραφική ομάδα πραγματεύεται την ενέργεια και την σχέση που έχει αυτή με τους οργανισμούς
Διαβάστε περισσότεραΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Β'ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Θ.
ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Β'ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ 1 ΙΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ: ΕΡΙΦΥΛΗ ΚΥΡΙΑΖΗ
Διαβάστε περισσότεραΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΝΟΣΟΥ. Γαργάνη Κωνσταντίνα: ΤΕ Νοσηλεύτρια Σ/Μ ΓΝΘ Παπανικολάου
Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΝΟΣΟΥ Γαργάνη Κωνσταντίνα: ΤΕ Νοσηλεύτρια Σ/Μ ΓΝΘ Παπανικολάου Η στεφανιαία νόσος είναι µία πάθηση των αρτηριών της καρδιάς που οφείλεται
Διαβάστε περισσότεραEίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2
Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2 Σ. Θ. Λιάτης Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ «Λαϊκό»
Διαβάστε περισσότεραKυτταρική Bιολογία. Απόπτωση, ή Προγραμματισμένος Κυτταρικός Θάνατος ΔIAΛEΞΗ 20 (9/5/2017) Δρ. Xρήστος Παναγιωτίδης, Τμήμα Φαρμακευτικής Α.Π.Θ.
Kυτταρική Bιολογία ΔIAΛEΞΗ 20 (9/5/2017) Απόπτωση, ή Προγραμματισμένος Κυτταρικός Θάνατος Τι είναι απόπτωση; Απόπτωση είναι ο προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος Η καταστροφή του κυττάρου γίνεται «ήπια»
Διαβάστε περισσότεραΈλεγχος κυτταρικού κύκλου-απόπτωση Πεφάνη Δάφνη Επίκουρη καθηγήτρια, Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ Μιχαλακοπούλου 176, 1 ος όροφος
Έλεγχος κυτταρικού κύκλου-απόπτωση Πεφάνη Δάφνη Επίκουρη καθηγήτρια, Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ Μιχαλακοπούλου 176, 1 ος όροφος Κυτταρικός κύκλος Φάσεις του κυτταρικού κύκλου G1:Αύξηση του κυττάρου και προετοιμασία
Διαβάστε περισσότεραΝόσος Μικρών Αγγείων Πρόληψη. Θωμάς Σ. Αποστόλου Συντονιστής Διευθυντής Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας «Άγιος Παντελεήμων» Β Καρδιολογικό Τμήμα
Θωμάς Σ. Αποστόλου Συντονιστής Διευθυντής Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας «Άγιος Παντελεήμων» Β Καρδιολογικό Τμήμα Η νόσος των μικρών αγγείων δεν αποτελεί ενιαία νοσολογική οντότητα. Εκδήλωση αθηρωθρομβωτικής
Διαβάστε περισσότεραΣακχαρώδης Διαβήτης και Περιοδοντίτιδα. Μια αμφίδρομη σχέση. ΜΑΡΑΓΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ
Σακχαρώδης Διαβήτης και Περιοδοντίτιδα. Μια αμφίδρομη σχέση. ΜΑΡΑΓΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Από την παρούσα εισήγηση δεν προκύπτει σύγκρουση συμφερόντων. ΠΕΡΙΟΔΟΝΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Η Περιοδοντική
Διαβάστε περισσότεραΕ Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά
Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ νεφρά νεφρών Η υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) είναι ένα από τα δύο κύρια αίτια χρόνιας νεφρικής νόσου παγκοσμίως (το άλλο είναι ο διαβήτης). Επίσης, τα νεφρά έχουν βασικό ρόλο στη
Διαβάστε περισσότεραΣακχαρώδης Διαβήτης. Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός
Σακχαρώδης Διαβήτης Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός Φιρούζα Κουρτίδου Ειδικός Παθολόγος με μετεκπαίδευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη Φιρούζα Κουρτίδου Ειδικός Παθολόγος Μετεκπαιδευθείσα στο Σακχαρώδη Διαβήτη Περιεχόμενα
Διαβάστε περισσότεραΣύγκριση Λιποκινών μεταξύ παιδιών και εφήβων με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 με παχυσαρκία και φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος
Σύγκριση Λιποκινών μεταξύ παιδιών και εφήβων με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 με παχυσαρκία και φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος Κ.Κώστα, Κ.Τσιρουκίδου, Μ.Παπαγιάννη, Α.Βαμβάκης, Ι.Τσανάκας Παιδοενδοκρινολογική
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία Παθογένεια Μηχανισμοί διαβητικής νεφροπάθειας. Στάγκου Μαρία Νεφρολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης
Επιδημιολογία Παθογένεια Μηχανισμοί διαβητικής νεφροπάθειας Στάγκου Μαρία Νεφρολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Διαβητική Νεφροπάθεια Η Διαβητική Νεφροπάθεια λειτουργικές και ιστολογικές
Διαβάστε περισσότεραΟ ρόλος της ΕΘΟ. στην αναγέννηση. & την επανόρθωση
Ο ρόλος της ΕΘΟ στην αναγέννηση & την επανόρθωση Νοvo E & Parola M. Fibrogenesis & Tissue Repair 2008, 1:5 Χρόνια παγκρεατίτιδα Ιστολογία παγκρεατικού καρκινώµατος Αδενοκαρκίνωµα εξ εκφορητικών
Διαβάστε περισσότεραΦλοιοτρόπος ορμόνη ή Κορτικοτροπίνη (ACTH) και συγγενή πεπτίδια
ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ Φλοιοτρόπος ορμόνη ή Κορτικοτροπίνη (ACTH) και συγγενή πεπτίδια 39 αμινοξέα Μ.Β. 4500 προοπιομελανοκορτίνη(pomc) 1. κορτικοτροπίνη (ACTH), 2. β λιποτροφίνη (β LPH), 3. γ λιποτροφίνη (γ LPH),
Διαβάστε περισσότεραΣακχαρώδης Διαβήτης και καρδιαγγειακός κίνδυνος. Τριαντ. Π. Διδάγγελος
Σακχαρώδης Διαβήτης και καρδιαγγειακός κίνδυνος Τριαντ. Π. Διδάγγελος Ιατρική Σχολή ΑΠΘ, Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ Σακχαρώδης Διαβήτης Μείζον ιατρικό πρόβλημα Κοινωνικό και οικονομικό κόστος Αύξηση επιβίωσης αύξηση
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΠΙΠΕΡΗ ΕΠΙΚΟΥΡΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ Εργαστήριο Στοματολογίας ΕΚΠΑ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ STRESS ΚΑΙ ΚΥΤΤΑΡΙΚΑ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΑ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗ:
Διαβάστε περισσότεραΣακχαρώδης Διαβήτης. και η σχέση του με τη νόσο Alzheimer. Αθανάσιος Μουσιώλης
Σακχαρώδης Διαβήτης και η σχέση του με τη νόσο Alzheimer Αθανάσιος Μουσιώλης Τμήμα Ενδοκρινολογίας, Διαβήτη και Μεταβολισμού, Α Παθολογική Κλινική, Π.Γ.Ν. ΑΧΕΠΑ Eπιδημιολογία ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΑΝΟΙΑ
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ 8ο ΜΕΡΟΣ Α ΑΙΜΑΤΟ-ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΦΡΑΓΜΟΣ
ΜΑΘΗΜΑ 8ο ΜΕΡΟΣ Α ΑΙΜΑΤΟ-ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΦΡΑΓΜΟΣ ΑΙΜΑΤΟ-ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΦΡΑΓΜΟΣ ΚΑΙ ΦΡΑΓΜΟΣ ΑΙΜΑΤΟΣΕΓΚΕΦΑΛΟΝΩΤΙΑΙΟΥ ΥΓΡΟΥ Το ΚΝΣ για να λειτουργεί φυσιολογικά χρειάζεται πολύ σταθερό περιβάλλον Η σταθερότητα αυτή
Διαβάστε περισσότεραΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ
ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ Μεταβολισμός της κορτιζόλης Η κορτιζόλη μεταβολίζεται στο ήπαρ. Στην συνέχεια οι μεταβολίτες συζευγνύνται με γλυκουρονιδικές και θειικές ομάδες, γίνονται υδατοδιαλυτά, εισέρχονται
Διαβάστε περισσότερα«Συσχέτιση των γνωστικών και συναισθηματικών λειτουργιών διαβητικών ασθενών με μεταβολικούς παράγοντες» Α. Μουσιώλης¹, Κ. Καζάκος², Μ. Γκιόκα², Ο.
«Συσχέτιση των γνωστικών και συναισθηματικών λειτουργιών διαβητικών ασθενών με μεταβολικούς παράγοντες» Α. Μουσιώλης¹, Κ. Καζάκος², Μ. Γκιόκα², Ο. Εισαγωγή Σύγχρονες μελέτες αναδεικνύουν την ύπαρξη αρνητικής
Διαβάστε περισσότεραΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΥΟΚΑΡ ΙΑΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ Α
ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΥΟΚΑΡ ΙΑΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ Α ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΚΩΛΕΤΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΠΑΛΟΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΑΛΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΗΜΗΤΡΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙ ΗΣ ΜΑΡΙΑ ΑΓΓΕΛΑΚΗ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΒΛΑΧΟΣ ΑΓΑΘΟΚΛΕΙΑ ΜΗΤΣΗ
Διαβάστε περισσότεραΣακχαρώδης Διαβήτης και Ανοια. Κωνσταντίνος Σ. Πετσάνης Νευρολόγος
Σακχαρώδης Διαβήτης και Ανοια Κωνσταντίνος Σ. Πετσάνης Νευρολόγος ΑΝΟΙΑ Η απώλεια, συνήθως προιούσα,των νοητικών λειτουργιών, χωρίςδιαταραχήτηςαντίληψηςκαι του επιπέδου συνείδησης ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΝΟΙΑΣ ΚΑΤA
Διαβάστε περισσότεραΠεριεχόμενα. 1. Εισαγωγή Εισαγωγή Σημασία των νεφρών στη ζωή Βιβλιογραφία Δομή και λειτουργία των νεφρών...
Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή... 1 1. Εισαγωγή... 1 2. Σημασία των νεφρών στη ζωή... 4 3. Βιβλιογραφία... 6 2. Δομή και λειτουργία των νεφρών... 7 1. Εισαγωγή... 8 2. Νεφρικά αγγεία... 9 3. Νεφρικό σπείραμα...
Διαβάστε περισσότεραCO 2 H 2 O O 2 C 6 H 12 O 6 ATP ADP DNA NADPH - TAC AAA CAT CCC GGG TTT ATT
ΘΕΜΑ ο Α. (Μ 5) Ποιο φαινόµενο ονοµάζεται «µετουσίωση των πρωτεινών»; Να αναφέρεις ένα παράδειγµα. Β. (Μ 5) Να περιγράψεις το φαινόµενο της «ενδοκύττωσης» Γ. (Μ 5) Στις παρακάτω ερωτήσεις -5 να γράψεις
Διαβάστε περισσότεραITP Ιδιοπαθής/ αυτοάνοση θρομβοπενική πορφύρα
ITP Ιδιοπαθής/ αυτοάνοση θρομβοπενική πορφύρα Αθανασία Μουζάκη, Καθηγήτρια Εργαστηριακής Αιματολογίας-Αιμοδοσίας, Αιματολογικό Τμήμα, Παθολογική Κλινική, Τμήμα Ιατρικής, Παν/ο Πατρών Τα είδη της ITP είναι:
Διαβάστε περισσότερα