Αναστασόπουλος ΝΑ 1, Καραμάνη-Πλουμπίδου ΑΒ 1, Μαλλιώρας Ι 1, Παπούδου-Μπάη Α 2, Παλιούρας Α 3, Στυλιανίδη ΜΧ 1, Γούσια Α 1,2, Γκλαντζούνης Γ 1,3

Transcript

1 ΚΛΙΝΙΚΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΗΠΑΤΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ (HKK) ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΤΗΚΑΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΠΝΙ) Αναστασόπουλος ΝΑ 1, Καραμάνη-Πλουμπίδου ΑΒ 1, Μαλλιώρας Ι 1, Παπούδου-Μπάη Α 2, Παλιούρας Α 3, Στυλιανίδη ΜΧ 1, Γούσια Α 1,2, Γκλαντζούνης Γ 1,3 1 Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων 2 Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων (ΠΝΙ) 3 Χειρουργική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων (ΠΝΙ)

2 Μη Αλκοολική Ηπατική Στεάτωση (ΜΑΗΣ) Non-Alcoholic Fatty Liver Disease (NAFLD) Παρουσία στεάτωσης >5% των ηπατοκυττάρων σε βιοψία ήπατος ή >5% proton density fat fraction (αδρή εκτίμηση του όγκου στεάτωσης στο ήπαρ) ή >5.6% σε φασματοσκοπία μαγνητικού συντονισμού πρωτονίων ΚΑΙ αποκλεισμός λοιπών αιτιών στεάτωσης (όριο 24ωρης κατανάλωσης αλκοόλ >30γρ/άρρενες και >20γρ/θήλεα)

3 Διαβάθμιση ηπατικής στεάτωσης Βαρύτητα Ποσοστό ηπατοκυττάρων Ήπια 5%-33% Μέτρια 33%-66% Σοβαρή >67%

4 Φυσική Ιστορία J Clin Med 2015; 4:

5 Άρρενες ηλικιωμένοι ασθενείς με ΗΚΚ χωρίς κίρρωση 40-50% 1,2,3, επιπολασμός ΣΔ 60-70% 4,5,6 και παχυσαρκίας 22-92% 7,8. Μονήρεις όγκοι 70-80% 6,8, μεγαλύτερη μέση διάμετρος από HCV ή ALD. Η πλειοψηφία των ασθενών παρουσιάζεται ασυμπτωματικά. Σύσταση για μη παρακολούθηση για ΗΚΚ οι ασθενείς με ΜΑΗΣ χωρίς κίρρωση 9. Διχογνωμία για την συσχέτιση βαθμού στεάτωσης με ΗΚΚ Επιβίωση: Piscaglia et al, 2016: μέση επιβίωση: 27 μήνες Kikuchi et al, 2016: 1 έτος: 81%, 2 έτη: 66% 1. Leung JC-F et al. Hepatology. 2017;65: Mohamad B et al. Hepatol Int. 2016;10(4): Mittal S et al. Clin Gastroenterol Hepatol. 2016;14: e1. 4. Than NN et al. QJM doi: /qjmed/hcw Ascha MS et al. Hepatology. 2010;51: Piscaglia F et al. Hepatology. 2016;63: Cotrim HP et al. Clinics (Sao Paulo). 2016;71: Yasui K et al. Clin Gastroenterol Hepatol. 2011;9: Dufour JF et al. J Hepatol. 2012;56:

6 What makes NAFLD interesting? 3 η ή 4 η θέση παγκοσμίως σε μεγάλες σειρές ασθενών 1,2 Υπολογίζεται το 25% του ΓΠ πάσχει από ΜΑΗΣ 3. Ανερχόμενο παγκοσμίως αίτιο ΗΚΚ 2 η χρόνια ηπατική νόσος σε OLT στις ΗΠΑ 4, αναμένεται να είναι 1 η το Park JW et al. Liver Int. 2015;35: Mittal S et al. Clin Gastroenterol Hepatol. 2015;13: Younossi ZM et al. Hepatology. 2016;64: Beste LA et al. Gastroenterology. 2015;149: e5.

7 Σκοπός Μελέτη ασθενών με ΗΚΚ που αντιμετωπίσθηκαν χειρουργικά στο ΠΝΙ την τελευταία εξαετία - αξιολόγηση των κλινικών και παθολογοανατομικών ευρημάτων με έμφαση στην ηπατική στεάτωση.

8 Υλικά - Μέθοδος Κλινικά Βιοχημικά Παθολογοανατομικά χαρακτηριστικά Χρονική περίοδος: 08/ /2016.

9 2; 7% 1; 3% Κατανομή αιτιών ηπατοπάθειας στους ασθενείς με ΗΚΚ. Οι ασθενείς με ΜΑΗΣ αποτελούν την πλειοψηφία των περιστατικών. Κάποιοι ασθενείς εμφάνιζαν περισσότερους από έναν παράγοντες κινδύνου. 7; 23% 11; 37% 9; 30% ΜΑΗΣ Αλκοολική Ηπατοπάθεια HBV HCV Ινοπεταλιώδες

10 Κίρρωση ήπατος λοιπά στεάτωση 0% 20% 40% 60% 80% 100% ΝΑΙ ΌΧΙ Μεταβολικό σύνδρομο λοιπά στεάτωση 0% 20% 40% 60% 80% 100% ΝΑΙ ΌΧΙ Φύλο 27% 73% ΑΡΡΕΝ ΘΗΛΥ 73% των ασθενών είναι άρρενες. Συνολικά 50% παρουσιάζει κίρρωση ήπατος, ενώ στην ομάδα της στεάτωσης 18,2% παρουσιάζει κίρρωση. Συνολικά 50% παρουσιάζει ΜΣ, ενώ στην ομάδα της στεάτωσης 55% παρουσιάζει κίρρωση. ΣΔ: 55%, παχυσαρκία: 64%

11 ΗΚΚ σε ΜΑΗΣ (N=11) ΗΚΚ σε έδαφος άλλων αιτίων (n=19) PLT (10 3 /μl) 234 (93) 196 (101) INR 1.17 (0.18) 1.12 (0.14) ALT (IU/L) 32 ( ) 29 (24 38) AST (IU/L) 24 ( ) 31 ( ) ALP (IU/L) 90 (57 116) 90 (71 129) γ-gt (IU/L) 82 (68) 78 (59) Ολική Χολερυθρίνη (mg/dl) 0.92 (0.38) 0.91 (0.62) Αλβουμίνη (g/dl) 3.8 (0.5) 3.8 (0.7) Νάτριο (meq/l) 140 (3.5) 138 (3) Κρεατινίνη Ορού 1.10 (0.39) 0.94 (0.15) egfr (MDRD) 75 (39) 85 (17) MELD Score 9.7 (2.5) 8.9 (2.9)

12 ΗΚΚ σε ΜΑΗΣ ΗΚΚ σε έδαφος άλλων αιτίων Μονήρης όγκος 9 (11) 7(11) Μέγεθος όγκου (cm) 7.26 (2.89) 6.67 (4.26) ΤΝΜ Βαθμός στεάτωσης <5% 0 2 5%-33% %-66% 2 4 >66% 5 3 Βαθμός ίνωσης (Ishak) F0 2 0 F1-F2 6 6 F3-F4 1 3 F5-F6 2 5

13 ΕΠΙΒΙΩΣΗ 100,0% 90,0% 100,0% 95,8% 91,7% 87,5% 87,5% 80,0% 82,4% 82,4% 82,4% 82,4% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% Επιβίωση 1 έτους: 87.5%, Επιβίωση 2 ετών: 82,4%. Συσσωρευτική Επιβίωση 3 ετών: 75%. 10,0% 0,0% ΜΗΝΕΣ Καμπύλη πιθανότητας επιβίωσης Kaplan-Meier ως τον

14 Συμπεράσματα Η ΜΑΗΣ αποτελεί το πρώτο σε συχνότητα αίτιο ΗΚΚ σε αυτή τη σειρά ασθενών της ΒΔ Ελλάδας. Χαμηλός επιπολασμός κίρρωσης ήπατος και υψηλός επιπολασμός ΜΣ. Μονήρεις όγκοι κατά πλειοψηφία με μέση διάμετρο 6.9 cm. Μικρός βαθμός ίνωσης κατά Ishak και σοβαρή στεάτωση στην ομάδα ΜΑΗΣ.

15 Συμπεράσματα 1 η μελέτη καταγραφής σε Ελληνικό χώρο Πρώιμα αποτελέσματα μικρής σειράς ασθενών προοπτική συνέχιση μελέτης συνέχιση ως πολυκεντρική μελέτη

16 ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ