Γιαγώνιζμα Χημείας Γ λσκείοσ 21/10/2012

Transcript

1 ΕΠΩΝΤΜΟ:... ΟΝΟΜΑ:... ΣΙΜΙΚΗ &ΚΑΡΟΛΟΤ ΝΣΗΛ ΓΩΝΙΑ THΛ: ΑΡΣΑΚΗ 1 - Κ. ΣΟΤΜΠΑ THΛ: ΣΜΗΜΑ:... ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:... Γιαγώνιζμα Χημείας Γ λσκείοσ 1/10/01 Θέμα 1 ο Α1. Να ζεκεηώζεηε ηελ ζσζηή απάληεζε 1. Γελ ππάξρεη ππνζηηβάδα πνπ λα ζπκβνιίδεηαη κε α. 4d β. 3 γ. p δ. 5s. Τν ζηνηρείν Σ αλήθεη ζηελ 4 ε πεξίνδν ηνπ πεξηνδηθνύ πίλαθα θαη ην άηνκό ηνπ δεν πεξηέρεη κνλήξε ειεθηξόληα. Αλ ην ζηνηρείν Σ δεν είλαη ζηνηρείν κεηάπησζεο αιιά νύηε θαη επγελέο αέξην,ηόηε ν αηνκηθόο ηνπ αξηζκόο είλαη : α. 0 β. γ. 36 δ Σην ηόλ 6 Fe + ν αξηζκόο ησλ ειεθηξνλίσλ πνπ βξίζθεηαη ζε d ηξνρηαθά είλαη : α. β. γ. 5 δ Βαζηθό νμείδην ζρεκαηίδεη ην ζηνηρείν κε αηνκηθό αξηζκό α. 7 β. 11 γ. 17 δ Τν θσηόλην πνπ εθπέκπεηαη έρεη ηελ κηθξόηεξε ζπρλόηεηα, όηαλ ην ειεθηξόλην ζην άηνκν ηνπ πδξνγόλνπ κεηαπίπηεη : α. L K β. M L γ. N M δ. K M (μόρια Χ 5 =10) Α Να ραξαθηεξίζεηε ηηο παξαθάησ πξνηάζεηο σο ζσζηέο ή ιαλζαζκέλεο. Να αιηιολογήζεηε ηηο επηινγέο πνπ θάλαηε.

2 1. Έλα f ηξνρηαθό ρσξάεη πεξηζζόηεξα ειεθηξόληα από έλα p ηξνρηαθό. Τν ζηνηρείν κε ειεθηξνληαθή δνκή [Ar] 3d 10 4s ζηε ζεκειηώδε θαηάζηαζε, είλαη ζηνηρείν ηεο II A νκάδαο ηνπ πεξηνδηθνύ πίλαθα. 3. Μνλήξε ειεθηξόληα κπνξνύλ λα ππάξρνπλ κόλν ζηελ εμσηεξηθή ζηηβάδα ελόο αηόκνπ. (μόρια 1 Χ 3 + Χ 3 = 9) Α3 Να δηαηππώζεηε : 1. ηνλ θαλόλα ηεο νθηάδαο. Τελ απαγνξεπηηθή αξρή ηνπ Pauli Θέμα ο Β1 Γηα ηα ζηνηρεία Α, Β, Γ γλσξίδνπκε όηη: ην άηνκν ηνπ ζηνηρείνπ Α ζηε ζεκειηώδε θαηάζηαζε, δηαζέηεη ζπλνιηθά 7 ειεθηξόληα κε l =0 θαη αλήθεη ζηνλ s ηνκέα ηνπ Πεξηνδηθνύ Πίλαθα. ην αληόλ B 3 είλαη ηζνειεθηξνληαθό κε ην επγελέο αέξην ηεο 3 εο πεξηόδνπ. ην άηνκν ηνπ ζηνηρείνπ Γ ζηε ζεκειηώδε θαηάζηαζε, δηαζέηεη ζπλνιηθά 4 δεύγε ειεθηξνλίσλ. α. Να ππνινγίζεηε ηνπο αηνκηθνύο αξηζκνύο ησλ Α, Β, Γ. ( Μονάδες 3) β. Να πξνζδηνξίζεηε ζε πνηα νκάδα θαη ζε πνηα πεξίνδν ηνπ Πεξηνδηθνύ Πίλαθα βξίζθνληαη ηα ζηνηρεία Α, Β, Γ, θαη λα ηα θαηαηάμεηε θαηά ζεηξά απμαλόκελεο ελέξγεηαο πξώηνπ ηνληηζκνύ Δi (1) ( Μονάδες 3) γ. (i) Πνην από ηα παξαπάλσ ζηνηρεία κπνξεί λα ζρεκαηίζεη βαζηθό νμείδην; (Μονάδες) (ii) Να γξάςεηε ηνλ ειεθηξνληαθό ηύπν ηνπ νμεηδίνπ. Γίλεηαη ν αηνκηθόο αξηζκόο ηνπ νμπγόλνπ, Ε=8. (Μονάδες ) Β Τν ειεθηξόλην ηνπ αηόκνπ ηνπ πδξνγόλνπ ( 1 H ) θηλείηαη ζηελ ελεξγεηαθή ζηάζκε πνπ ραξαθηεξίδεηαη από ηνλ θύξην θβαληηθό αξηζκό n = 1 κε ελέξγεηα E 1. Απνξξνθώληαο ηελ θαηάιιειε ελέξγεηα, (ζπρλόηεηα αθηηλνβνιίαο f 1 ), κεηαπεδά ζηελ ελεξγεηαθή ζηάζκε κε n= 3, θαη ζε ειάρηζην ρξόλν εθπέκπνληαο ηελ θαηάιιειε ελέξγεηα, (ζπρλόηεηα αθηηλνβνιίαο f ), βξίζθεηαη ζηελ ελεξγεηαθή ζηάζκε κε n =. Σηεξηδόκελνη ζηηο αξρέο ηνπ αηνκηθνύ πξνηύπνπ ηνπ Bohr: α. Να βξείηε ηελ ελέξγεηα πνπ απνξξόθεζε ην ειεθηξόλην γηα λα βξεζεί ζηελ ζηάζκε κε n = 3, ζπλαξηήζεη ηεο ελέξγεηαο ηεο ζεκειηώδνπο θαηάζηαζεο E 1. (Μονάδες ) f1 β. Να βξεζεί ν ιόγνο (Μονάδες ) f

3 γ. Έλα άηνκν πδξνγόλνπ ( 1 H ) βξίζθεηαη ζηε ζεκειηώδε θαηάζηαζε (n = 1). Πόζε ελέξγεηα απαηηείηαη ώζηε ην άηνκν απηό λα ηνληηζηεί; (Μονάδα 1) Ζ ελέξγεηα ηεο ζεκειηώδνπο θαηάζηαζεο, E 1, ζεσξείηαη γλσζηή. Β3 Να ζπγθξίλεηε ηελ αηνκηθή αθηίλα (ην κέγεζνο ) ζηα επόκελα άηνκα θαη ηόληα (Αιηιολόγηζη). α. 4 Be θαη 9 F β. 1 Mg θαη 0 Ca γ. 9F, 10 Ne θαη 1 Mg + (μονάδες =10) Θέμα 3 ο Τν ζηνηρείν Χ αλήθεη ζηελ 15 ε νκάδα ηνπ Πεξηνδηθνύ Πίλαθα θαη έρεη ηελ κεγαιύηεξε ηηκή ελέξγεηαο πξώηνπ ηνληηζκνύ απ όια ηα ζηνηρεία ηεο νκάδαο ηνπ. 1. Να βξεζεί ν αηνκηθόο αξηζκόο ηνπ ζηνηρείνπ Χ. (Μονάδες 3). Να γξαθνύλ νη θβαληηθνί αξηζκνί ησλ ειεθηξνλίσλ ηεο εμσηεξηθήο ζηηβάδαο ηνπ ζηνηρείνπ Χ ζηελ ζεκειηώδε θαηάζηαζε. (Μονάδες 3) 3. Να γξάςεηε ηνλ ειεθηξνληαθό ηύπν Lewis ηεο έλσζεο ηνπ ζηνηρείνπ Χ α) κε ην 1 Η θαη β) κε ην 1 Mg (Μονάδες X =4) 4. Πνηνο είλαη ν ειάρηζηνο αηνκηθόο αξηζκόο ρεκηθνύ ζηνηρείνπ ην άηνκν ηνπ νπνίνπ έρεη ζηελ ζεκειηώδε θαηάζηαζε i. κνλήξε ειεθηξόληα ii. 5 ειεθηξόληα κε m S = + ½ iii. ζπκπιεξσκέλα 3 αηνκηθά ηξνρηαθά iv. ειεθηξόλην κε l = v. ζπκπιεξσκέλν ίδην αξηζκό s θαη p αηνκηθώλ ηξνρηαθώλ. (Μονάδες 3 Χ 5 = 15) Θέμα 4 ο Γηα ηα ρεκηθά ζηνηρεία Α, Β, Γ θαη Γ, ηα νπνία αλήθνπλ όια ζηελ 4 ε πεξίνδν ηνπ Πεξηνδηθνύ Πίλαθα, δίλνληαη ηα εμήο : Τν Α αλήθεη ζηελ 3 ε νκάδα ηνπ Πεξηνδηθνύ Πίλαθα Τν Β δελ αλήθεη ζηα ζηνηρεία κεηάπησζεο θαη ζην άηνκό ηνπ ππάξρνπλ ηξία κνλήξε ειεθηξόληα. Τν Γ αλήθεη ζε θύξηα νκάδα ηνπ Πεξηνδηθνύ Πίλαθα θαη ην νμείδηό ηνπ είλαη ηνληηθή έλσζε κε ηύπν Γ Ο (ν αηνκηθόο αξηζκόο ηνπ νμπγόλνπ είλαη 8 ). Τν Γ έρεη ηε κηθξόηεξε αηνκηθή αθηίλα από όια ηα ζηνηρεία ηεο πεξηόδνπ. α. Να ππνινγίζεηε ηνπο αηνκηθνύο αξηζκνύο ησλ παξαπάλσ ζηνηρείσλ. (Μονάδες 5 ) β. Να ππνινγίζεηε i. Πόζα ειεθηξόληα ζην άηνκν ηνπ Γ έρνπλ l = 0

4 ii. Πόζα ειεθηξόληα ζην άηνκν ηνπ B έρνπλ l = iii. Πόζα ειεθηξόληα ζην άηνκν ηνπ Γ έρνπλ m l = +1 iv. Πόζα ειεθηξόληα ζην άηνκν ηνπ B έρνπλ m S = + ½ (Μονάδες Χ 4 = 8) γ. Να γξάςεηε ηνπο ειεθηξνληαθνύο ηύπνπο Lewis ησλ ελώζεσλ Ζ SO 3, SOCl, Mg(NO 3 ) Γίλνληαη: 1 Ζ, 16 S, 8 O, 17 Cl, 1 Mg, 7 N (Μονάδες 3 Χ 4 = 1) Καιή επηηπρία

5 Απαντήσεις Θέμα 1 ο Α1 1, α, 3 δ, 4 β, 5 γ Α 1 λάθος θάζε ηξνρηαθό πεξηέρεη ην πνιύ ειεθηξόληα λάθος είλαη ζηνηρείν ηνπ ηνκέα d άξα ζηελ 1 ε νκάδα 3 λάθος ηα ζηνηρεία ηνπ ηνκέα d θαη f έρνπλ κνλήξε ειεθηξόληα ζε εζσηεξηθή ζηηβάδα Α3 Θεσξία 1. ζει. 7. ζει. 13 ηνπ ζρνιηθνύ βηβιίνπ Θέμα ο Β1 ομάδα περίοδο α) Α: 1s s p 6 3s 3p 6 4s 1 Ε =19 1 ε 4 ε Β : 1s s p 6 3s 3p 3 Ε = ε 3 ε Γ : 1s s p 5 Ε = 9 17 ε ε β) Ei 1A Ei 1B E i1 γ) i. Τν Α ii. : : : : 1 8 B α) J (1) β) από (1) έρνπκε E1 3 : Mg : : X : h f1 E1 f1 9 9 h h f f h 8 1 f1 9 h 8 36 f1 3 f f 5 36 h γ) Β3 α) 4 Be : 1s s, 9F : 1s s p 5 Τα ειεθηξόληά ηνπο θαιύπηνπλ ίδην αξηζκό ζηηβάδσλ Τν F έρεη κεγαιύηεξν δξαζηηθό ππξεληθό θνξηίν από ην Be κε απνηέιεζκα κεγαιύηεξε έιμε ηνπ ππξήλα ηνπ ζηα ειεθηξόληα ηεο εμσηεξηθήο ζηηβάδαο, άξα κηθξόηεξε αηνκηθή αθηίλα. rf r Be β) 1 Mg : 1s s p 6 3s, 0Ca : 1s s p 6 3s 3p 6 4s

6 Τα ειεθηξόληα ηνπ Ca θαηαλέκνληαη ζε πεξηζζόηεξεο ζηηβάδεο (κεγαιύηεξε n. ) από ηνπ Mg κε απνηέιεζκα ε έιμε ηνπ ππξήλα ηνπ Ca ζηα ειεθηξόληα ηεο εμσηεξηθήο ζηηβάδαο λα είλαη κηθξόηεξε.άξα κεγαιύηεξε αηνκηθή αθηίλα. rca r Mg γ) 9 F : 1s s p 6, 10 Ne : 1s s p 6, 1 Mg : 1s s p 6 Τα ειεθηξόληά ηνπο θαιύπηνπλ ίδην αξηζκό ζηηβάδσλ Δίλαη ηζνειεθηξνληαθά Τν Mg + έρεη κεγαιύηεξν ππξεληθό θνξηίν (1p) από ην Ne (10p) θαη απηό κεγαιύηεξν από ην F (9p) κε απνηέιεζκα ε έιμε ηνπ ππξήλα ζηα ειεθηξόληα ηεο εμσηεξηθήο ζηηβάδαο ηνπ Mg + λα είλαη ηζρπξόηεξε ηνπ Ne θαη απηνύ ηνπ F άξα κηθξόηεξν κέγεζνο έρεη ην Mg +, ακέζσο κηθξόηεξε ην Ne ελώ ην κεγαιύηεξν έρεη ην F. r r r Θέμα 3 ο Mg Ne F 1. X: 1s s p 3 Z = 7. (,0,0,+ ½), (,0,0,- ½), (,1,0,+ ½), (,1,1,+ ½), (,1, - 1,+ ½) : Mg : : X :, H X H H 4.i. 1s s p Z = 6,ii. 1s s p 3 Z = 7,iii. 1s s p 4 Z = 8 iv. 1s s p 6 3s 3p 6 3d 1 4s Z = 1 v. 1s s p 5 Z = 9 Θέμα 4 ο α) Α : Ε = 1 1s s p 6 3s 3p 6 3d 1 4s Β : Ε = 33 1s s p 6 3s 3p 6 3d 10 4s 4p 3 Γ : Ε = 19 1s s p 6 3s 3p 6 4s 1 Γ : Ε = 36 1s s p 6 3s 3p 6 3d 10 4s 4p 6 β) i. 7, ii. 10, iii. 8, iv 18 γ) H O S O H :O: : Cl S Cl : :O: : Mg : : O N O :O: