Περιβαλλοντικζσ Επιπτώςεισ Μεθοδολογία Αντιμετώπιςη Περιβαλλοντικών Επιπτώςεων. Δρ ταυρούλα Σςιτςιφλό

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Περιβαλλοντικζσ Επιπτώςεισ Μεθοδολογία Αντιμετώπιςη Περιβαλλοντικών Επιπτώςεων. Δρ ταυρούλα Σςιτςιφλό"

Ολυμπία Αθανασιάδης
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Περιβαλλοντικζσ Επιπτώςεισ Μεθοδολογία Αντιμετώπιςη Περιβαλλοντικών Επιπτώςεων Δρ ταυρούλα Σςιτςιφλό

2 Περιβαλλοντικζσ Επιπτώςεισ Οριςμόσ: «Σο ϋργο τόςο από την φυςικό του ύπαρξη όςο και από τα απόβλητα και τισ ϋμμεςεσ ςυμπληρωματικϋσ δραςτηριότητεσ τησ καταςκευόσ και τησ λειτουργύασ τησ εγκατϊςταςησ, προκαλεύ επιπτώςεισ ςτο περιβϊλλον» (Grippin, 1982) Υϊςη καταςκευόσ: το ϋργο ςαν ςύνολο δραςτηριοτότων ειςϊγει κϊποιεσ διαφοροποιόςεισ ςτο περιβϊλλον (αρνητικϋσ) Υϊςη λειτουργύασ: τα αποτελϋςματα των διαφοροποιόςεων εύναι θετικϊ αλλϊ και αρνητικϊ λόγω τησ φυςικόσ του ύπαρξησ και λόγω οχλόςεων και αποβλότων

3 Περιβαλλοντικζσ Επιπτώςεισ Η κατηγοριοπούηςη των επιπτώςεων γύνεται κατ αντιςτοιχύα με τισ υποδιαιρϋςεισ του περιβϊλλοντοσ: φυςικό και ανθρωπογενϋσ Επιπτώςεισ φυςικού (μη βιοτικού) περιβϊλλοντοσ Έδαφοσ: διϊβρωςη εδαφών ευςτϊθεια πρανών Ενϋργεια: χρηςιμοπούηςη φυςικών πόρων ό πηγών ενϋργειασ Επιφανειακϊ και υπόγεια νερϊ: ποςότητα (λόγω υδροληψύασ ό αντλόςεων) και ποιότητα (λόγω απόθεςησ υγρών και ςτερεών αποβλότων ό ιλύων, τοξικών αποβλότων ό απορριμμϊτων) Αϋρασ: ποιότητα του αϋρα λόγω επύδραςησ των αϋριων εκπομπών του ϋργου ό τησ δραςτηριότητασ ςτη ςύνθεςη τησ ατμόςφαιρασ Θόρυβοσ: επιπτώςεισ ςτον θόρυβο από την καταςκευό του ϋργου ό την λειτουργύα τησ εγκατϊςταςησ

4 Κλύμα - Βιοκλύμα Μη Βιοτικό Περιβάλλον Οι ανθρώπινεσ δραςτηριότητεσ που προκαλούν διαταρϊξεισ ό αλλαγϋσ ςτο κλύμα εύναι: Παραγωγό θερμότητασ Εκπομπϋσ μϊζασ ό ενϋργειασ ςτην ατμόςφαιρα Μεγϊλου μεγϋθουσ διαταραχϋσ επϋρχονται όταν προκαλεύται αλλαγό κλύματοσ ςτην περιοχό Μορφολογικϊ τοπιολογικϊ χαρακτηριςτικϊ Οι επιπτώςεισ εύναι αρνητικϋσ όταν Μεταβϊλλεται αρνητικϊ η αιςθητικό εντόσ ςχεδύου πόλεωσ Παρεμποδύζεται η θϋα αξιόλογων ςτοιχεύων του τοπύου ό μνημεύων Αποκαλύπτονται μη αποδεκτϋσ αιςθητικϊ καταςτϊςεισ Προκύπτει μη αναςτρϋψιμη αλλαγό τησ οπτικόσ εικόνασ του τοπύου Αναμϋνεται ςταδιακό υποβϊθμιςη των περιβαλλοντικών παραγόντων

5 Μη Βιοτικό Περιβάλλον Οι δραςτηριότητεσ που προκαλούν αρνητικϋσ επιπτώςεισ ςτα μορφολογικϊ τοπιολογικϊ χαρακτηριςτικϊ εύναι: Έργα που καταλαμβϊνουν μεγϊλεσ εκτϊςεισ (αεροδρόμια, καλλιϋργειεσ, πύςτεσ αγώνων, χιονοδρομικϊ κϋντρα κλπ) Εκτεύνονται γραμμικϊ ςτο χώρο (ςιδηρόδρομοσ, ϋργα οδοποιύασ, αγωγού καυςύμων) Εκτεύνονται καθ ύψοσ (γϋφυρεσ, αιολικϊ πϊρκα, γραμμϋσ μεταφορϊσ ηλεκτρικόσ ενϋργειασ, ψηλϊ κτύρια, ςτϊδια) Δημιουργούν ϋντονεσ χρωματικϋσ αντιθϋςεισ (αλυκϋσ, αναχώματα, δανειοθϊλαμοι, αποθϋςεισ αδρανών) Μεταβϊλλουν το ανϊγλυφο

6 Μη Βιοτικό Περιβάλλον Σεκτονικϊ εδαφολογικϊ χαρακτηριςτικϊ Έργα που καταλαμβϊνουν μεγϊλεσ εκτϊςεισ (αεροδρόμια, φρϊγματα, οδοποιύα, ςτϊδια κλπ) προκαλούν φαινόμενα ροόσ, καθύζηςησ, διϊςπαςησ του εδϊφουσ, κατακρημνύςεισ κλπ. Τδραυλικϊ ϋργα που προκαλούν κατακρϊτηςη (ταμιευτόρεσ, λιμνοδεξαμενϋσ, ϋργα προςταςύασ εδαφών από διϊβρωςη, αντιπλημμυρικϊ ϋργα) προκαλούν μεταβολϋσ ςτη γεωμορφολογύα τησ λεκϊνησ απορροόσ ό τησ παρϊκτιασ περιοχόσ Αύξηςη ςτερεοπαροχών (ϋργα εκτροπόσ υδϊτων, δανειοθϊλαμοι και αποθεςιοθϊλαμοι) και λιμενικϊ ό ϊλλα ϋργα που μεταβϊλλουν την εναπόθεςη τησ ϊμμου ςτισ ακτϋσ προκαλούν μεταβολϋσ ςτη γεωμορφολογύα Ρύπανςη των εδαφών προκαλεύται από διϊθεςη ςτερεών και υγρών αποβλότων ςτο ϋδαφοσ και πιθανϋσ διαρροϋσ χημικών ουςιών, ορυκτελαύων και καυςύμων

7 Περιβαλλοντικζσ Επιπτώςεισ Επιπτώςεισ βιολογικού (βιοτικού) περιβϊλλοντοσ: Φλωρύδα Πανύδα: υδϊτινα οικοςυςτόματα, οικοςυςτόματα υγροτόπων, χερςαύα οικοςυςτόματα, απειλούμενα εύδη, αποδημητικϊ εύδη, χλωρύδα, πανύδα. υγκεκριμϋνα εξετϊζονται οι επιπτώςεισ των αϋριων εκπομπών, των υγρών και ςτερεών αποβλότων ςτη χλωρύδα και πανύδα τησ περιοχόσ (χερςαύα υδρόβια), οι ανθρωπογενεύσ επιδρϊςεισ ςτη χλωρύδα τησ περιοχόσ (π.χ. πυρκαγιϋσ, εκχερςώςεισ, αποςτραγγύςεισ) και οι επιπτώςεισ ςτην πανύδα από ανθρωπογενεύσ δραςτηριότητεσ Επιπτώςεισ προκαλούνται ςτην περύπτωςη που μειώνεται ςημαντικϊ η ϋκταςη τύπων φυςικών ενδιαιτημϊτων

8 Περιβαλλοντικζσ Επιπτώςεισ Επιπτώςεισ ανθρωπογενούσ περιβϊλλοντοσ: Κοινωνικό υγεύα: δευτερογενεύσ επιπτώςεισ ςτην υγεύα των ανθρώπων από τισ επιπτώςεισ του ϋργου ςτο μικροκλύμα τησ περιοχόσ Φρόςεισ γησ: επιπτώςεισ ςτισ χρόςεισ γησ (π.χ. γεωργύα) Κοινωφελό δύκτυα: επιπτώςεισ που οφεύλονται ςτην επύδραςη τησ καταςκευόσ ςτα δύκτυα βραχυπρόθεςμα για την παρϊκαμψό τουσ ό μακροπρόθεςμα (ανϊγκη για δημιουργύα νϋων δικτύων ό τροποποιόςεισ των υπαρχόντων ηλεκτρικόσ ενϋργειασ, τηλεπικοινωνιών, δικτύων ύδρευςησ αποχϋτευςησ). Σροποπούηςη υπαρχόντων οδικών, ςιδηροδρομικών δικτύων, λιμϋνων, αεροδρομύων Εργαςύα: δημιουργύα νϋων θϋςεων εργαςύασ παύςη ανταγωνιςτικών επαγγελμϊτων Οικιςμού: θετικϋσ ό αρνητικϋσ επιπτώςεισ Μετανϊςτευςη: μετακινόςεισ πληθυςμού από ό προσ την περιοχό του ϋργου Πολιτιςτικϋσ αξύεσ: επιπτώςεισ ςτην πολιτιςτικό κληρονομιϊ και επιπτώςεισ ςε επιδρϊςεισ ςτουσ αρχαιολογικούσ χώρουσ φθορϊ μνημεύων κλπ. Σουριςμόσ / αναψυχό: θετικϋσ ό αρνητικϋσ επιπτώςεισ ςτον τουριςμό.

9 Φρόςεισ γησ Ανθρωπογενζσ περιβάλλον Οι μεταβολϋσ εύναι ιςχυρϋσ όταν δημιουργούνται μη αναςτρϋψιμεσ ςυνθόκεσ ϋργα όπωσ λιμϊνια, αεροδρόμια, αυτοκινητόδρομοσ, βιομηχανικϊ ςυγκροτόματα Δομημϋνο περιβϊλλον υμβατότητα με τον Πολεοδομικό ςχεδιαςμό Ιςχυρϋσ αρνητικϋσ επιπτώςεισ προκαλούν οι μεταβολϋσ ςτον οικοδομικό ιςτό και τισ χρόςεισ του (μεγϊλα ξενοδοχεύα, πολυκαταςτόματα) υπϊρχει διακύνηςη ατόμων και φορτύων με αποτϋλεςμα οι μεταφορϋσ και η ςτϊθμευςη να τροποποιούν τισ λειτουργύεσ ςτο περιβϊλλον

10 Ανθρωπογενζσ περιβάλλον Ιςτορικό και πολιτιςτικό περιβϊλλον Κοινωνικοοικονομικό περιβϊλλον ημαντικϋσ μεταβολϋσ δημιουργούν ϋργα που αυξϊνουν μόνιμα ό προςωρινϊ τον πληθυςμό την περιοχό μελϋτησ (μεγϊλα ξενοδοχεύα, ιππόδρομοι, βιομηχανικϊ ςυγκροτόματα, νοςοκομεύα) Σεχνικϋσ υποδομϋσ Μεταβολϋσ ςτισ θϋςεισ ςτϊθμευςησ, μετακύνηςη ατόμων που υπερβαύνει τη μεταφορικό ικανότητα των δρομολογύων, αύξηςη χρόνων διαδρομόσ, αύξηςη χρόνου αναμονόσ ςτισ ςτϊςεισ Κύνδυνοι αςταθών καταςτϊςεων εδϊφουσ, όταν η υφιςτϊμενη ικανότητα των δικτύων δεν μπορεύ να ικανοποιόςεισ τισ νϋεσ ανϊγκεσ

11 Ατμόςφαιρα Αϋριοι ρύποι, οςμϋσ Ποςοτικόσ προςδιοριςμόσ Ανθρωπογενζσ περιβάλλον Θόρυβοσ, δονόςεισ, ακτινοβολύεσ Εκτύμηςη ςτϊθμησ θορύβου ςτο όριο του εργοταξύου και ςτουσ πληςιϋςτερουσ δϋκτεσ Ιςοθορυβικϋσ καμπύλεσ Έργα: αεροδρόμια, ςιδηρόδρομοι, μόνιμεσ πύςτεσ αγώνων αυτοκινότων, μετρό, αιολικϊ πϊρκα, λιμϊνια, κλπ Δονόςεισ και ηλεκτρομαγνητικϋσ ακτινοβολύεσ

12 Νερϊ Ανθρωπογενζσ περιβάλλον Μεταβολϋσ παροχόσ υδατορεμϊτων Φειροτϋρευςη ακραύων υδρολογικών καταςτϊςεων Μεταβολό τησ κατεύθυνςησ τησ υπόγειασ απορροόσ Σαπεύνωςη τησ ςτϊθμησ του υδροφόρου ορύζοντα Ποιότητα υδϊτων: ρύποι, αδρανό ςωματύδια, διαλυμϋνο οξυγόνο, οργανικϋσ ουςύεσ Έργα: υδροηλεκτρικϊ φρϊγματα, βιομηχανύεσ ζϊχαρησ, ντομϊτασ, χαρτομϊζασ, ελαιοτριβεύα

13 Αξιολόγηςη Περιβαλλοντικών Επιπτώςεων Κριτόρια αξιολόγηςησ: μϋγεθοσ, τύποσ ςυμβολόσ, χρόνοσ επιρροόσ, ςοβαρότητα, αλληλεπύδραςη Μϋγεθοσ: Μικρϋσ ό μεγϊλεσ Σύποσ ςυμβολόσ: ωφϋλιμεσ ό θετικϋσ, ουδϋτερεσ, αρνητικϋσ Φρόνοσ επιρροόσ: μακροχρόνιεσ, βραχυχρόνιεσ οβαρότητα: αναςτρϋψιμεσ, μη αναςτρϋψιμεσ (μόνιμεσ) Αλληλεπύδραςη: πρωτογενεύσ, δευτερογενεύσ

14 Τεχνικζσ διερεύνηςησ Περιβαλλοντικών Επιπτώςεων Σεχνικϋσ πρόβλεψησ και εκτύμηςησ: Πρόβλεψη πριν την καταςκευό του ϋργου Εκτύμηςη μετϊ την λειτουργύα του ϋργου Κριτόρια αξιολόγηςησ των τεχνικών: Δυνατότητα πρόβλεψησ επιπτώςεων με βϊςη τα ιςτορικϊ ςτοιχεύα και την εμπειρύα των ειδικών Δυνατότητα ποςοτικού προςδιοριςμού των επιπτώςεων και αξιολόγηςησ των εναλλακτικών λύςεων Ευκολύα ςτην χρόςη τησ τεχνικόσ και ςτην ερμηνεύα των αποτελεςμϊτων Δυνατότητα τεχνικόσ να ςυμπεριλϊβει δευτερογενεύσ επιπτώςεισ του ϋργου Ευελιξύα τησ τεχνικόσ να χρηςιμοποιηθεύ τόςο ςε απλϊ ϋργα όςο και ςε πολύπλοκεσ μορφϋσ ϋργων

15 Τεχνικζσ διερεύνηςησ Περιβαλλοντικών Επιπτώςεων Εμπειρικϋσ μϋθοδοι που βαςύζονται ςε γνώμεσ ειδικών Η τεχνικό των επικαλυπτόμενων χαρτών Κατϊλογοι Μότρεσ Δύκτυα

16 Αντιμετώπιςη των Επιπτώςεων Περιγρϊφονται προγρϊμματα και δρϊςεισ που απαιτούνται για την παρακολούθηςη των πλϋον ςημαντικών περιβαλλοντικών επιπτώςεων που προκαλούνται από την καταςκευό και λειτουργύα του υπό εξϋταςη ϋργου Σα προγρϊμματα αυτϊ πρϋπει να αναφϋρονται: ςτην ποιότητα του περιβϊλλοντοσ τησ ευρύτερησ περιοχόσ (ατμόςφαιρα, νερϊ, θόρυβοσ κλπ) ςτην απόδοςη των μϋτρων προςταςύασ του περιβϊλλοντοσ και ςτην ποιότητα των παραγόμενων αποβλότων Για την παρακολούθηςη των επιπτώςεων πρϋπει να προδιαγρϊφεται ειδικό πρόγραμμα δειγματοληψιών και μετρόςεων

17 Περιβαλλοντικοί Όροι Προτεινόμενοι Περιβαλλοντικού Όροι Εύναι ςυνοπτικϊ και κωδικοποιημϋνα μϋτρα τα οπούα προτεύνονται να αποτελϋςουν το περιεχόμενο τησ κανονιςτικόσ πρϊξησ των αρμόδιων αρχών με την οπούα επιβϊλλονται οι όροι που διϋπουν την καταςκευό και λειτουργύα του υπό εξϋταςη ϋργου ό δραςτηριότητασ Μϋτρα περιοριςμού: Αϋριασ ρύπανςησ Προςταςύασ τησ ποιότητασ των υδϊτων Αντιθορυβικόσ προςταςύασ Προςταςύασ του φυςικού περιβϊλλοντοσ Φάση Κατασκευής ΚΑΙ Φάση Λειτουργίας

Σχετικά έγγραφα

Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων

Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Ενότητα 5: Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων: Μεθοδολογία & Αντιμετώπιση Καθηγητής Α. Κούγκολος Δρ Στ. Τσιτσιφλή Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής