شماره 32 در چكيده 273 K مدل DA مدل HK مدل حفرات مقدمه

Transcript

1 68 شماره 32 در DS و اDA HK مدلهاي مقايسه جاذبهاي حفرات اندازه توزيع تعيين دي جذب از استفاده با حفره ريز کربني کربن اکسيد 9/9/29 مقاله پذيرش تاريخ 89/8/1 مقاله: دريافت تاريخ 1 اصغري مرتضي و 1 محسننيا محسن 2 مهاجري علي *2 مهديارفر محمد 1 آلغفوري عباس مهندسي گروه شيمي مهندسي دانشکده کاشان 1 -دانشگاه گاز پژوهشکده نفت صنعت پژوهشگاه 2- يكم و بيست سال 68 شماره صفحه Mahdyarfarm@ripi.ir چكيده 273 K دماي در کربن اکسيد دي جذب ايزوترم مقاله اين در اندازهگيري حجمي روش به تجاري کربني جاذب پنج روي بر توزيع جذب تعادلي دادههاي کمک به ادامه در است. شده تعيين HK و DS DA مدل سه با جاذبها اين حفرات اندازه متوسط چند هر ميدهد نشان نتايج است. شده مقايسه و است يکسان تقريبا مدلها اين از آمده بهدست حفرات قطر ميکنند. ارائه را متفاوتي حفرات اندازه توزيع مدلها اين ولي از يکي HRTEM عکسهاي آناليز از حاصل نتايج ادامه در نشان نتايج است. شده مقايسه مذکور مدلهاي نتايج با نمونهها DS و DA HK مدلهاي براي متوسط خطاي ميزان که ميدهد DS مدل بنابراين ميباشد. 1/42 و 2/73 2/4 برابر بهترتيب معرفي حفرات اندازه توزيع تعيين جهت برتر مدل بهعنوان قرار آخر رتبه در پيشبيني دقت نظر از DA مدل و ميشود ميگيرد. اندازه توزيع جذب ايزوترم کربني جاذب كليدي: واژههاي DS مدل DA مدل HK مدل حفرات مقدمه مولکولي غربالهاي و فعال کربن نظير کربني جاذبهاي ميشوند استفاده فرآيندها از بسياري در گسترده بهطور کربن بازيافت محلولها رنگزدايي به ميتوان ميان اين از که خالصسازي و جداسازي فرار آلي مواد حذف حاللها نيازمند جاذبها بهينه استفاده ]1[. کرد اشاره گازها توسعه به توجه با ميباشد. آنها تخلخل ساختار شناسايي فرآيندهاي در گازها جداسازي براي جديد جاذبهاي حفرات اندازه توزيع دقيق تخمين مسأله شيميايي مختلف دليل است. گرفته قرار توجه مورد شدت به ريزحفره مواد و جذب ويژگيهاي زياد وابستگي به ميتوان را امر اين نسبت ها آن حفرات اندازه و ساختار به جاذبها اين انتقال داد. توزيع تعيين براي زيادي آزمايشگاهي تکنيکهاي كارآمدترين از يكي که است شده داده توسعه حفرات اندازه زيرا است. جاذبها توسط جذب دادههاي تفسير روشها در آن تخلخل ساختار با كامال جاذب يك جذب رفتار اين در شده شناخته كامال روشهاي از يكي است. ارتباط

2 33 ميباشد. يکسان تقريبا کارلو مونت شبيهسازي از حاصل 273 دراينمقالهايزوترمجذبدياکسيدکربندردمايK توزيع و شده اندازهگيري ريزحفره کربني جاذب چند براي DS و HK DA روش سه کمک به آنها حفرات اندازه با مقایسه کمک به پايان در است. شده مقايسه و تعيين شده انتخاب روش بهترين HRTEM عکس تفسیر نتایج اساس بر روشها اين مقايسه که است ذکر به الزم است. این از پیش 273 K دماي در کربن اکسيد دي جذب HRTEM عکس از استفاده همچنين است. نگرفته صورت محسوب جديد تکنيک يک روشها اين نتايج مقايسه براي ميشود. تئوري HK مدل توسعه ]26[ 9 کاوازو و 8 هوروس توسط که تئوري مدل اين با جاذب ريزحفرات تدريجي پرشدن براساس شده داده آزاد انرژي مدل اين است. استوار شونده جذب افزايش انرژي به جونز - لنارد برهمکنشهاي کمک به را جذب مرتبط حفره در شونده جذب مولکولهاي برهمکنش هر براي که است شده فرض مدل اين در بهعالوه ميسازد. اندازههاي با حفرات فقط شونده جذب ماده نسبي فشار زير معادله ]22[. ميشوند پر خاص اندازه يک از کوچکتر ميباشد: HK مدل براي اوليه رابطه )1( P/P جذب دماي T گازها ثابت R باال رابطه در انرژيهاي نشاندهنده ترتيب به P a و U و نسبي فشار شونده جذب و شونده جذب جاذب بين برهمکنش ميباشند. شونده جذب برای کنش برهم های انرژی این کاوازو و هوروس نمودند: بیان زیر بهصورت را شده جذب های مولکول 1. Brunauer 2.Emmett 3.Teller 4. Marsh 5. Russell 6. Levan 7. Valladares 8. Horvath 9. Kawazoe... HK DA مدلهاي مقايسه 2 امت 1 برونر توسط 1938 سال در که است روشي حوزه اين در است. معروف BET روش به و شده پيشنهاد 3 تلر و 77 K دماي در نيتروژن گاز جذب رفتار اساس بر روش ]1[. ميآيد بهدست جاذب تخلخل از ارزشي با اطالعات غربالهاي نظير ريزحفره كربني جاذبهاي از بعضي فعالها کربن از بعضي همچنين و كربني مولكولي فوق حفرههاي محدوده در حفره زيادي بخش داراي سرعت هستند. /7( nm از کوچکتر )حفرههاي ريز به قادر و بوده پايين بسيار 77 K دماي در نيتروژن گاز BET استاندارد روش لذا نميباشد. حفرات اين در نفوذ ]2- بود نخواهد آنها حفرات اندازه توزيع تعيين به قادر جذب يافتن براي بسياري تالشهاي دليل همين به 4[. وين و 4 مارش است. گرفته صورت مناسب شوندههاي از استفاده پيشنهاد بار اولين براي 1964 سال در ]5[ جونز محققان آن از پس دادند. را 273 K دماي در دياکسيدکربن از ريزحفره جاذبهاي مشخصات تعيين جهت بسياري ]15-6[. کردهاند استفاده دما اين در دياکسيدکربن جذب ايزوترم کمک به حفرات اندازه توزيع تعيين براي طرفي از اين براي که است نياز خاصي فيزيکي مدلهاي به جذب نظير مختلفي روشهاي ريزحفره جاذبهاي در منظور ميگيرند قرار استفاده مورد گسترده بهطور DS و HK DA.]25-16[ BPL تجاري فعال کربن براي ]16[ 6 لوان و 5 راسل توزيع و کرده اندازهگيري را 77 K دماي در نيتروژن جذب HK جمله از مختلفي روشهاي با را آن حفرات اندازه كه ميدهد نشان تحقيق اين نتايج نمودند تعيين DS و خواهد را متفاوتي حفرات اندازه توزيع مختلف روشهاي داشت. جذب اندازهگيري با ]17[ همکارانش و 7 واالدارس توزيع فعال کربن چندين براي 77 K دماي در نيتروژن و نموده ارائه DS و HK روشهاي با را حفرات اندازه نتايج کارلو مونت روش به شبيهسازي کمک به ادامه در نشان محققان اين کردند. مقايسه هم با را آمده بهدست حفرات اندازه توزيع مختلف روشهاي که دادهاند اندازه توزيع انحراف ميزان و ميدهند نشان را متفاوتي نتايج با DS و HK روش دو هر از آمده بهدست حفرات

3 68 شماره Dispersion Constants 2. Theory of Volume Filling 3. Dubinin 4. Radushkevich 5. Astakhov 7. Stoeckli 8. generalized adsorption isotherm (GAI) 9. Takeda )2( انرژي كه است حالتي در مولکولي بين فاصله σ که مولکولهاي تعداد ترتيب به N A و N s است. صفر برهمکنش بين فاصله z سطح واحد بر شونده جذب و جاذب ترتيب به A A و A s و شونده جذب و جاذب مولکولهاي بنابراين ميباشد. شونده جذب و جاذب 1 پراکندگي ثابت بهدست زير بهصورت شکل شکافي حفره براي HK مدل ]22[: ميآيد )3( DA مدل ريزحفره کربنهاي روي بر بخارات و گازها جذب براي توسط 2 حجم شدگي پر تئوري براساس تجربي مدل يک منظور به که است شده ارائه ]27[ 4 رادشکوويچ و 3 دوبينين مدل اين مواد اکثر در استفاده براي بيشتر انعطافپذيري بهصورت ]28[ 5 دوبينين استاخوو مدل و شد داده تعميم است: شده پيشنهاد زير )4( حداکثر V P/P نسبي فشار در شده جذب حجم V که مشخصه انرژي E ريزحفرات(و )حجم شده جذب حجم اندازه توزيع يکنواختي غير به n توان ميباشد. جذب بهصورت )A( جذب پتانسيل و دارد بستگي ريزحفره ميشود. تعريف جذب فاز در اختالطي که است شده فرض مدل اين در به ريزحفرات در جذب پتانسيل و نميگيرد صورت شده ]28[: ميشود مرتبط ريزحفره شعاع به زير صورت A= Ø= αcnr -3 =Kr -3 )5( واحد در جاذب اتمهاي تعداد N ثابت مقداري C که پتانسيل Ø حفره محيط تابع α ريزحفره شعاع r حجم توزيع منحني بنابراين ميباشد. برهمکنش ثابت k و جذب ]29[: بود خواهد زير بهصورت حفرات اندازه براي k مقدار و ميشود تعريف V به V نسبت θ است شده گزارش 3/145 KJ.nm 3.mol -1 دياکسيدکربن.]29[ DS مدل توسط شده ارائه حجم شدگي پر تئوري براساس مدل اين و 6 استووکلي توسط که ميباشد رادشکوويچ و دوبينين روش اين در است. شده داده توسعه ]18[ همكارنش حفرات دسته از ترکيبي ريز تخلخلهاي که ميشود فرض با ميتواند دسته هر در موضعي جذب که هستند متفاوت 3 مدل اين در DA معادله توان شود. توصيف DA معادله ميشود. گرفته نظر در حفرات اندازه توزيع شکل شکافي حفرات براي تخمين زير بهصورت 7 يافته تعميم جذب ايزوترم بهوسيله ]18[: ميشود زده )7( که ميباشد P فشار در شده جذب مقدار N(P( که θ,p) )L است. شده اندازهگيري آزمايشگاهي بهصورت ميباشد. حفرات اندازه توزيع تابع f )L) و موضعي ايزوترم توزيع تابع متفاوت حفرات دسته براي استووکلي روش در ]18[: ميشود بيان زير بهصورت که شده فرض γ( ( گاما )8( مربوط ترتيب به m و a ثوابت و ريزحفرات حجم V که ميباشند. توزيع پراکندگي و ميانگين به آزمايشات که ريزحفره تجاري کربني جاذب پنج پژوهش اين در ميباشند فعال کربن 3 و کربني مولکول غربال 2 شامل کربني مولکول غربال دو هر است. گرفته قرار استفاده مورد تجاري نامهاي با که است ژاپن 9 تاکدا شرکت محصول )6(

4 35 نمونه در معرض گاز قرار ميگيرد. با جذب گاز فشار سيستم کاهش يافته و پس از رسيدن به نقطه تعادل فشار ثابت ميشود. با معلوم بودن حجم اجزاي سيستم تغييرات فشار گاز به تغييرات تعداد مول گاز جذب شونده تبديل ميشود. بدين ترتيب تعداد مول گاز جذب شونده به ازاي گرم جاذب در هر فشار تعادلي محاسبه و ترسيم ميگردد. قابل ذکر است كه اين ايزوترمها از فشار /1 بار تا حدود 3 بار اندازهگيري شده است. نتايج و بحث ايزوترمهاي جذب دي اکسيد کربن شکل 2 ايزوترمهاي جذب دي اکسيد کربن اندازهگيري شده در دماي 273 K را نشان ميدهد. همانطور که در اين شکل مشخص است ايزوترم حاصل شده براي تمامي نمونهها از نوع I است که نشاندهنده وجود ريزحفرات در نمونهها ميباشد ]22[. الزم به ذکر است که جذب نيتروژن نيز بر روي نمونههاي غربال مولکول کربني بررسي شده است. نتايج نشان ميدهد اين نمونهها قادر به جذب نيتروژن نميباشند. لذا اندازهگيري جذب دي اکسيد کربن جهت تعيين توزيع اندازه حفرات آنها الزامي است. مقايسه مدلهاي... HK DA M 938 و M 955 شناخته ميشود. سه کربن فعال بهکار گرفته شده که محصول شرکتهاي سيلکربن 1 آلمان نوريت 2 آمريکا و کالگن 3 آمريکا ميباشند به ترتيب با نامهاي تجاري K835 اRB3 و ASZM-TEDA معرفي ميگردند. ايزوترمهاي جذب دي اکسيد کربن در دماي 273 K براي هر پنج جاذب به روش حجمي و بهوسيله دستگاه موجود در پژوهشکده گاز پژوهشگاه صنعت نفت اندازهگيري شده است. همان طور که در شکل 1 نشانداده شده اين دستگاه داراي دو مخزن گاز و جاذب حمام آب و پمپ خالء ميباشد و براي ثبت فشار از يک سنسور فشار با دقت /1+- بار)محصول شرکت آلکاتل 4 فرانسه( استفاده ميشود. در اين سيستم ابتدا جرم معيني از نمونه )حدود 2( gr در دماي 3 ºC به مدت 2 ساعت تحت خالء حرارت داده ميشود تا کليه گازهاي جذب شده بر روي آن دفع گردد. سپس مخزن محتوي نمونه و همچنين مخزن گاز جذب شونده در يک حمام با دماي ثابت 273 K قرار داده ميشود. براي اندازهگيري ميزان جذب نمونه در هر فشار و ترسيم ايزوترم جذب ابتدا به کمک شير 1 فشار مخزن گاز را تنظيم کرده سپس با باز کردن شير 2 كامپيوتر دريچه تخليه PT پمپ خالء گاز ورودي شير 3 شير 2 شير 1 حمام آب مخزن جذب مخزن گاز شکل 1 - نمايي از دستگاه اندازهگيري ايزوترم جذب به روش حجمي 1. Silcarbon 2. Norit 3. Calgon 4. Alkatel

5 68 شماره 36 1 مول( )گرم/میلی شده جذب مولهای میزان M 938 M 955 K 835 RB3 ASZM-TEDA )بار( فشار 273 K دماي در نمونهها کربن اکسيد دي جذب ايزوترم شکل 2-3 مدلهاي با جاذب نمونههاي براي حفرات اندازه توزيع نشان 7 تا 3 شکلهاي در و شده محاسبه DS و DAا HK ترسيم براي الزم پارامترهاي عددي مقادير است. شده داده است. شده ارائه 3 تا 1 جدولهاي در منحنيها اين حفرات است مشخص نيز شکلها اين در همانطورکه است گرديده توزيع ريزحفرات محدوده در همگي نمونهها عالوه ميکنند. تأييد 2 را شکل در آمده بهدست نتايج كه حفرات قطر متوسط هرچند که ميدهد نشان نتايج اين بر مدلها اين ولي است يکسان تقريبا مختلف مدلهاي در متوسط قطر مثال عنوان به مينمايند. ارائه را متفاوتي توزيع DS و DA HK ا مدلهاي براساس آمده بهدست حفرات /9 و /855 /896 برابر بهترتيب 835 K نمونه براي ميباشد. نانومتر HK مدل با حفرات اندازه توزيع ترسيم براي الزم پارامترهاي مقادير جدول 1 - پارامتر واحد مقدار N AV A A (CO 2 -Carbon( A S (CO 2 -Carbon( mole -1 6/ )gr.nm 8.s -2 ( /11 )gr.nm 8.s -2 ( 1/ α CO2 α Carbon x CO2 x Carbon N CO 2 N Carbon d CO2 d Carbon cm 3 cm 3 cm 3 cm 3 mole/cm 2 mole/cm 2 nm nm 2/ / / / / / /34 /34

6 37 مقايسه مدلهاي... HK DA CO 2 جدول 2 - پارامترهاي معادله DA بر اساس دادههاي جذب نمونه جاذب M 938 M 955 K 835 RB3 ASZM-TEDA n 1/764 2/135 1/797 1/85 1/96 V )cm3 /gr( /196 /176 /419 /366 /311 CO 2 جدول 3 - پارامترهاي معادله DS بر اساس دادههاي جذب نمونه جاذب تغییرات حجم ماده جذب شده به ازای جرم جاذب بر اندازه حفره )نانومتر/گرم/سانتی متر مکعب( تغییرات حجم ماده جذب شده به ازای جرم جاذب بر اندازه حفره )نانومتر/گرم/سانتی متر مکعب( /6 /5 /4 /3 /2 /1 M 938 M 955 K 835 RB3 ASZM-TEDA V )cm 3 /gr( /183 /171 /48 /352 /3 a nm (ا -3 ( 2/14 3/935 1/543 1/66 1/955 DA Method DS Method HK Method E (kj/mol( 7/181 7/688 6/424 5/926 6/252 m 1/179 1/618 1/322 1/71 1/32 /5 1 1/5 2 2/5 3 شعاع حفره )نانومتر( شکل 3 - توزيع اندازه حفرات نمونه M 938 با استفاده از سه مدل DS DA و HK /6 /5 /4 /3 /2 /1 DA Method DS Method HK Method /5 1 1/5 2 2/5 3 شعاع حفره )نانومتر( شکل 4 - توزيع اندازه حفرات نمونه M 955 با استفاده از سه مدل DS DA و HK

7 38 شماره 68 1/2 1 /8 /6 /4 /2 DA Method DS Method HK Method /5 1 1/5 2 2/5 3 شعاع حفره )نانومتر( شکل 5 - توزيع اندازه حفرات نمونه K 835 با استفاده از سه مدل DS DA و HK تغییرات حجم ماده جذب شده به ازای جرم جاذب بر اندازه حفره )نانومتر/گرم/سانتی متر مکعب( تغییرات حجم ماده جذب شده به ازای جرم جاذب بر اندازه حفره )نانومتر/گرم/سانتی متر مکعب( 1 /8 /6 /4 DA Method DS Method /2 HK Method /5 1 1/5 2 2/5 3 شعاع حفره )نانومتر( شکل 6 - توزيع اندازه حفرات نمونه RB3 با استفاده از سه مدل DS DA و HK 1 /8 /6 /4 /2 DA Method DS Method HK Method تغییرات حجم ماده جذب شده به ازای جرم جاذب بر اندازه حفره )نانومتر/گرم/سانتی متر مکعب( /5 1 1/5 2 2/5 3 شعاع حفره )نانومتر( شکل 7 - توزيع اندازه حفرات نمونه ASZM-TEDA با استفاده از سه مدل DS DA و HK

8 39... HK DA مدلهاي مقايسه HRTEM عکس از حاصل نتايج با حفرات اندازه توزيع مقايسه از آمده بهدست حفرات اندازه توزيع مقايسه جهت عکس K 835 فعال کربن از HK و DS DA مدلهاي با آناليزي و گرديد تهيه باال بسيار کيفيت با HRTEM نهامين )شرکت 1 ريزساختار اندازهگيري نرمافزار از استفاده آن روي بر ايران( مشهد فردوسي دانشگاه آسيا پردازان است. شده داده نشان 8 شکل در عکس اين گرفت. انجام آناليز از آمده بهدست حفرات اندازه توزيع 9 شکل دهنده نشان افقي محور ميدهد. نشان را HRTEM عکس موجود حفرات درصد عمودي محور و حفرات محدوده به توجه با مثال عنوان به ميدهد. نشان را محدودهها در اندازهاي داراي نمونه در موجود حفرات از %17 شکل اين ميباشند. نانومتر /7 تا /6 بين عمودي محور با فوق نمودار عمودي محور که آنجايي از از حفرات اندازه توزيع مرسوم منحنيهاي در موجود اندازه توزيع نتايج مقايسه جهت است متفاوت بعد نظر مساحت 8 شکل با مدل سه هر از آمده بهدست حفرات در مدلها اين از شده حاصل توزيع منحنيهاي زير بهصورت و محاسبه نانومتر /1 اندازه به محدودههايي تعيين محدوده هر در نمودار زير کل مساحت از درصدي است. شده گرديده ارائه 12 تا 1 شکلهاي در شده انجام مقايسه نتايج متوسط خطاي مدلها اين بهتر مقايسه منظور به است. موجود مقادير تفاضل منظور اين براي است. شده محاسبه از يک هر نتايج براي بازه هر در عمودي محور روي بر مطلق قدر مجموع و محاسبه HRTEM عکس آناليز و مدلها ميدهد نشان نتايج است. شده تقسيم بازهها تعداد بر آنها DS و DA HK مدلهاي براي متوسط خطاي ميزان که با بنابراين ميباشد. 1/42 و 2/73 2/4 برابر بهترتيب نيز شکلها اين در که طور همان و نتايج اين به توجه عکس تفسير از حاصل نتايج سازگاري است مشخص مدل و ميباشد HK مدل از بيشتر DS مدل با HRTEM را امر اين دليل ميگيرد. قرار آخر رتبه در نظر اين از DA DS مدل در کرد. جستجو مدلها اين فرضيات در ميتوان متفاوت اندازههاي با مختلف دستههاي بهصورت حفرات گرفته نظر در همگن غير بهصورت ديگر عبارت به يا و نيروهاي گرفتن نظر در با HK مدل در ]18[. ميشوند حفرات اندازه توزيع تعيين جهت 3 معادله مولکولي بين حفرات که ميشود فرض مدل اين در است. شده ارائه متناسب که صورت اين به ميشوند پر تدريجي بهصورت اندازه يک با حفرات فقط شده اعمال نسبي فشار هر با ]3[. شدهاند پر آن از کوچکتر و خاص K 835 نمونه از HRTEM عکس شکل 8-1. Microstructure Measurement

9 4 شماره 68 )%( درصد /2-/3 /4-/5 /6-/7 /8-/9 1-1/1 1/2-1/3 1/4-1/5 محدوده ابعاد حفرات شکل 9 - توزيع اندازه حفرات بهدست آمده از آناليز عکس HRTEM براي نمونه K 835 )%( درصد /1- /3-/2 /5-/4 /7-/6 /9-/8 1/1-1 1/5-1/4 1/7-1/6 1/9-1/8 1/2-2 2/3-2/2 2/5-2/4 محدوده ابعاد حفرات شکل 1 - مقايسه توزيع اندازه حفرات بهدست آمده از مدل HK با آناليز عکس HRTEM براي نمونه K TEM Analayis HK Method 25 )%( درصد TEM Analayis DA Method 5 /1- /3-/2 /5-/4 /7-/6 /9-/8 1/1-1 1/3-1/2 1/5-1/4 1/7-1/6 1/9-1/8 محدوده ابعاد حفرات شکل 11 - مقايسه توزيع اندازه حفرات بهدست آمده از مدل DA با آناليز عکس HRTEM براي نمونه K 835

10 41 مقايسه مدلهاي... HK DA )%( درصد TEM Analayis DS Method /1- /3-/2 /5-/4 /7-/6 /9-/8 1/1-1 1/3-1/2 1/5-1/4 1/7-1/6 1/9-1/8 محدوده ابعاد حفرات شکل 12 - مقايسه توزيع اندازه حفرات بهدست آمده از مدل DS با آناليز عکس HRTEM براي نمونه K 835 نتيجهگيري با توجه به بررسيهاي انجام شده و مطابق با آنچه در مراجع 2 تا 5 ذکر شده است ميتوان نتيجه گرفت که براي جاذبهاي کربني ريزحفره که قادر به جذب نيتروژن نيستند استفاده از جذب دي اکسيد کربن جهت تعيين توزيع اندازه حفرات آنها مفيد خواهد بود. همچنين ايزوترم جذب دي اکسيد کربن براي تمامي نمونههاي تجاري بهکار رفته در اين مقاله از نوع I ميباشد که نشان دهنده وجود ريزحفرات در اين نمونهها است. يکي ديگر از نتايج اين مطالعه اين است که هر چند متوسط قطر حفرات بهدست آمده از مدلهاي DA DS و HK تقريبا يکسان است ولي اين مدلها توزيع اندازه حفرات متفاوتي را ارائه ميکنند. عالوه بر اين با توجه به نتيجه حاصل از تفسير عکس HRTEM براي نمونه کربن فعال K 835 و مقايسه آن با نتايج بهدست آمده از سه مدل بهکار رفته در تعيين توزيع اندازه حفرات به ترتيب مدلهاي DS و HK به عنوان مدلهاي برتر براي تخمين توزيع اندازه حفرات تعيين گرديد و مدل DA در رتبه آخر قرار گرفت که دليل اين امر فرضيات بهکار رفته در اين مدلها ميباشد.

11 42 شماره 68 [1] Bansal R.C. & Goyal M., Activated carbon adsorption, Taylor & Francis Group, 25. [2] Frère M, De Weireld G & Jadot R., Characterization of porous carbonaceous sorbents using high pressure CO 2 adsorption data, J Porous Mater, Vol. 5, No. 3-4, pp , [3] Marsh H & Rodriguez-Reinoso F. Activated Carbon, Elsevier Science & Technology Books, 26. [4] Rege S U & Yang R T, in Tóth J (ed.). Adsorption, Theory, Modeling, and Analysis, Marcel Dekker, Inc., 22. [5]. Marsh H. & Wynne-Jones W.T.K., The surface properties of carbon-i the effect of activated diffusion in the determination of surface area, Carbon, Vol. 1, No. 3, pp , [6]. Debelak K.A. & Schrodt J.T., Comparison of pore structure in Kentucky coals by mercury penetration and carbon dioxide adsorption, Fuel, Vol. 58, No. 1, pp , [7]. Rodriguez-Reinoso F., Lbpez-Gonzalez J.D. & Berenguer C., Activated carbons from almond shells-i: Preparation and characterization by nitrogen adsorption, Carbon, Vol. 2, No. 6, pp , [8] Rodriguez-Reinoso F., Martin-Martinez J.M., Molina-Sabio M., PBrez-Lledb I. & Prado-Burguete C., A comparison of the porous texture of two CO 2 activated botanic materials, Vol. 23, No. 1, pp , [9] Rodriguez-Reinoso F., Rodriguez-Ramos I., Moreno-Castilla C., Guerrero-Ruiz A. & Ldpez-Gonzdez J.D., Platinum catalysts supported on activated carbons: I. Preparation and characterization, J. Catal., Vol. 99, No. 1, pp , [1] Cazorla-Amoros D., Alcaiz-Monge J., de la Casa-Lillo M.A. & Linares-Solano A., CO 2 as an adsorptive to characterize carbon molecular sieves and activated carbons, Langmuir, Vol. 14, No. 16, pp , [11] Garrido J., Linares-Solano A., Martin-Martinez J.M., Molina-Sabio M., Rodriguez-Reinoso F. & Torregrosa R., Use of nitrogen vs. carbon dioxide in the characterization of activated carbons, Langmuir, Vol. 3, No. 1, pp , منابع [12] Cazorla-Amors D., Alcaiz-Monge J. & Linares-Solano A., Characterization of activated carbon fibers by CO 2 adsorption, Langmuir, Vol. 12, No. 11, pp , [13] Lozano-Castello D., Cazorla-Amoros D. & Linares-Solano A., Usefulness of CO 2 adsorption at 273 K for the characterization of porous carbons, Carbon, Vol. 42,, No. 7, pp , 24. [14] Konstantakou M., Steriotis Th.A., Papadopoulos G.K., Kainourgiakis M., Kikkinides E.S., Stubos A.K., Characterization of nanoporous carbons by combining CO 2 and H 2 sorption data with the Monte Carlo simulations, Appl. Surf. Sci., Vol. 253, No. 13, pp , 27. [15] Jagiello J. & Thommes M., Comparison of DFT characterization methods based on N2, Ar, CO 2, and H 2 adsorption applied to carbons with various pore size distributions, Carbon, Vol. 42, No. 7, pp , 24. [16]. Russel B.P., LeVan M.D., Pore size distribution of BPL activated carbon determined by different methods, Carbon, Vol. 32, No. 5, pp , [17] Valladares D.L., Rodriguez-Reinoso F. & Zgrablich G., Characterization of active carbons: the influence of the method in the determination of the pore size distribution, Carbon, Vol. 36, No. 1, pp , [18] Stoeckli F., Guillot A., Cleary D.H., Slasli A.M., Pore size distributions of active carbons assessed by different

12 43 مقايسه مدلهاي... HK DA [19] Jaroniec M. & Madey R., Physical Adsorption on Heterogeneous Solid, Elsevier, [2] Trznadel B.J., Zietek S. & Swiatkowski A., Validation of the reliability of the porous structure parameters for activated carbons as evaluated on the basis of adsorption isotherms from the gaseous phase, Ads. Sci. Tech., Vol. 17, No. 1, pp , [21] Ryu Z., Zheng J. & Wang M., Porous structure of pan-based activated carbon fibers, Carbon, Vol. 36, No. 4, pp , [22] Do D.D., Adsorption Analysis: Equilibria and Kinetics, Imperial College Press, [23] Borghard W.S., Sheppard E.W. & Schoennagel H. J., An automated, high precision unit for low-pressure physisorption, Rev. Sci. Instrum., Vol. 62, No. 11, pp , [24] Gill A. & Grange P., Comparison of the microporous properties of an alumina pillared montmorillonite and an activated carbon from nitrogen adsorption at 77 K, Langmuir, Vol. 13, pp , [25] Kruk M., Jaroniec M. & Choma J., Critical discussion of simple adsorption methods used to evaluate the micropore size distribution, Adsorption, Vol. 3, No. 3, pp , [26] Horvath G., Kawazoe K., Method for calculation of effective pore size distribution in molecular sieve carbon, J. Chem. Eng. Japan, Vol. 16, No. 6, pp , [27] Dubinin M.M., Radushkevich L.V., The equation of the characteristic curve of activated charcoal, Dokl. Akad. Nauk SSSR vol. 55, pp: , [28] Dubinin M.M. & Astakhov V.A. Description of adsorption equilibria of vapors on zeolites over wide ranges of temperature and pressure, Adv. Chem. Soc., Vol. 12, pp , [29] Medek J., Possibility of micropore analysis of coal and coke from the carbon dioxide isotherm, Fuel, Vol. 56, No. 2, pp , [3] Sun J., Chen S., Rood M.J. & Rostam-Abadi M., Correlating N 2 and CH 4 adsorption on microporous carbon using a new analytical model, Energy and Fuels, Vol. 12, No. 6, pp , 1998.