ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΑ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΑ ΠΝΕΥΜΟΝΑ"

Transcript

1 ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΑ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Nίκη Μάργαρη Ιατρός Κυτταρολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης Εργαστηρίου Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ» Πέτρος Καρακίτσος Καθηγητής Κυτταρολογίας Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο 1 «ΑΤΤΙΚΟΝ»

2 Η τραχεία και οι βρόγχοι καλύπτονται από κυλινδρικό κροσσωτό επιθήλιο. Τα κυλινδρικά κύτταρα έχουν πυρήνα τοποθετημένο στην βάση του κυττάρου, με λεπτοκοκκώδη χρωματίνη και κροσσούς στην επιφάνεια. Τα καλυκοειδή (λαγηνοειδή) κύτταρα είναι παρόντα στο επιθήλιο σε αναλογία ένα προς έξι κυλινδρικά κύτταρα, με κυτταρόπλασμα άφθονο που περιέχει βλέννη. Τα βασικά κύτταρα είναι μικρά και αδιαφοροποίητα, βρίσκονται σε επαφή με την βασική μεμβράνη και από αυτά προέρχονται τα κυλινδρικά και τα καλυκοειδή κύτταρα. Τα νευροενδοκρινή κύτταρα (κύτταρα Kultchitsky) με κοκκώδες κυτταρόπλασμα, τα οποία όμως δεν αναγνωρίζονται με τις συνηθισμένες χρώσεις.

3 Τα βρογχιόλια καλύπτονται από τα κύτταρα Clara, τα οποία δεν έχουν κροσσούς, είναι κυβοειδή προς κυλινδρικά στο σχήμα, και συνήθως δεν αναγνωρίζονται στα κυτταρολογικά παρασκευάσματα. Τα πνευμονοκύτταρα τύπου Ι είναι επίπεδα κύτταρα και καλύπτουν την επιφάνεια των κυψελίδων στο τμήμα όπου γίνεται η ανταλλαγή των αερίων. Τα πνευμονοκύτταρα τύπου ΙΙ καλύπτουν και αυτά την επιφάνεια των κυψελίδων, και είναι πιο ογκώδη, κυβοειδή κύτταρα. Εκκρίνουν την επιφανειοδραστική ουσία. Στα κυτταρολογικά παρασκευάσματα τα πνευμονοκύτταρα τύπου ΙΙ έχουν στρογγυλό φυσαλιδώδες κυτταρόπλασμα. Ίσως η διάκρισή τους από τα μακροφάγα να είναι δύσκολη.

4 Τα κυψελιδικά μακροφάγα έχουν στρογγυλό προς οβάλ πυρήνα και δαντελωτό, αφρώδες κυτταρόπλασμα, συχνά με φαγοκυτταρωμένο κυτταροπλασματικό υλικό (όπως σωματίδια άνθρακα). Λίγα λευκά αιμοσφαίρια (ουδετερόφιλα πολυμορφοπύρηνα και λεμφοκύτταρα) μπορεί να υπάρχουν ως φυσιολογικό συστατικό των κυψελίδων. Αυξημένος αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων αποτελεί ένδειξη φλεγμονώδους εξεργασίας.

5 ΥΛΙΚΟ Πτύελα Βρογχικές εκκρίσεις Βρογχικές εκπλύσεις Λήψη με ψήκτρα (Βrushing) BAL Παρακέντηση δια λεπτής βελόνης (FNA): transbronchial, endobronchial, transesophageal, percutaneous 5

6 Η διαδερμική βιοψία του πνεύμονα δια βελόνης γίνεται πιο συχνά για τη διερεύνηση περιφερικών αλλοιώσεων που είναι απροσπέλαστες για το βρογχοσκόπιο και δεν αποφολιδώνουν κύτταρα στο βρογχικό δένδρο. Η διαβρογχική αναρρόφηση δια βελόνης χρησιμοποιείται για τη λήψη δειγμάτων περιπυλαίων ή παραβρογχικών λεμφαδένων ή άλλων περιπυλαίων μαζών, που δεν είναι εύκολα προσπελάσιμες με διαδερμική βιοψία πνεύμονα

7 Διαδερμική διαθωρακική βιοψία με λεπτή βελόνα διενεργείται: Έλεγχο βλαβών ύποπτων για κακοήθεια, που βρίσκονται περιφερικά και δεν είναι προσβάσιμες από βρογχοσκόπιο οπτικών ινών Προσδιορισμό μιας νέα αλλοίωσης σε ασθενή με ιστορικό θεραπείας καρκίνου του πνεύμονα για την επιβεβαίωση μιας μεταστατικής αλλοίωσης από γνωστό πρωτογενή καρκίνο ΔΔ κακοήθων από λοιμώδεις εξεργασίες Η FNA επιτρέπει επίσης μικροβιολογικές μελέτες σε: Σε περίπτωση λοιμώδους εξεργασίας Σε υπεζωκοτική βλάβη για δδ καρκινώματος από κακόηθες μεσοθηλίωμα Σε ανεγχείρητους όγκους, για στήριξη διάγνωσης με μορφολογικά ευρήματα πριν από την ακτινοβολία / χημειοθεραπεία Σε ασθενείς με νόσο που αποτελεί αντένδειξη για βρογχοσκόπηση

8 Διαβρογχική βιοψία με λεπτή βελόνα διενεργείται σε: υποβλεννογόνιες και περιβρογχικές αλλοιώσεις, επιτρέποντας σταδιοποίηση του καρκίνου μεσοθωρακικούς και πυλαίους όζους, για την σταδιοποίηση του καρκίνου εν τω βάθει παρεγχυματικές αλλοιώσεις που εντοπίζονται περιφερικά και είναι απρόσιτες από ευέλικτο βρογχοσκόπιο οπτικών ινών εύθρυπτη ενδοβρογχική βλάβη που δεν επιτρέπει τη λήψη επαρκούς ή ικανοποιητικής βιοψίας με λαβίδα

9 Ενδείξεις για FNA Υποψία καρκίνου πνεύμονος ο οποίος είναι ανεγχείρητος Μεμονωμένη πνευμονική μάζα ύποπτη ότι είναι πιθανή πηγή μεταστατικής νόσου Μεμονωμένος πνευμονικός όγκος και γνωστή κακοήθεια εκτός πνεύμονος Ασθενής που αρνείται διερευνητική θωρακοτομή σε υποψία καρκίνου πνεύμονος Πολλαπλές πνευμονικές μάζες Μια αδιάγνωστη πνευμονική μάζα Ασθενής που δεν ανταποκρίθηκε σε ενδεδειγμένη αντιφυματική θεραπεία Υποψία φλεγμονώδους διαδικασίας ιδίως σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς Ασθενής με υποψία καρκίνου πνεύμονος στον οποίο 5 συνεχή πρωινά από βαθύ βήχα δείγματα πτυέλων και μία βρογχική έκπλυση και υλικό ψήκτρας ήταν αρνητικά για κακοήθεια.

10 Αντενδείξεις Ασθενείς που είναι εξασθενημένοι ή δεν συνεργάζονται ή έχουν ένα ανεξέλεγκτο βήχα Προχωρημένο εμφύσημα Ασθενείς που έχουν αιμορραγική διάθεση, που είναι υπό αντιπηκτική θεραπεία Ασθενείς στους οποίους υπάρχει υποψία αγγειακής αλλοίωσης ή πνευμονικής υπέρτασης Ασθενείς που έχουν εχινόκοκκο κύστη

11 Επιπλοκές Πνευμοθώρακας Αιμόπτυση Αιμοθώρακας

12 Νομισματοειδείς αλλοιώσεις των πνευμόνων Καρκίνος του πνεύμονα: ασαφή όρια, αύξηση μεγέθους, απουσία αποτιτανώσεων, έκκεντρο σπήλαιο Μετάσταση: συχνά πολλαπλές, απουσία αποτιτανώσεων, ανώμαλα ή ασαφή όρια Κοκκίωμα: 2/3 με αποτιτανώσεις διαφανείς(laminated) ή συμπαγείς, ανώμαλα όρια, μπορεί να είναι πολλαπλά, δορυφόρα, ιδίως της φυματίωσης Καλοήθεις όγκοι: ανώμαλα όρια, συχνά λοβωτοί, 1 / 3 με αποτιτάνωση, πολύ αργή ανάπτυξη Άλλα: Κύστεις, πνευμονία, απόστημα, κλπ.

13 Κυτταρολογία του φυσιολογικού αναπνευστικού συστήματος: Κύτταρα του πλακώδους επιθηλίου Κύτταρα του αναπνευστικού επιθηλίου Κροσωτά κυλινδρικά κύτταρα Καλυκοειδή κύτταρα Κύτταρα της βασικής στοιβάδας του αναπνευστικού επιθηλίου Clara cells, neuroendocrine (Kulchitsky) cells, πνευμονοκύτταρα τύπου Ι και ΙΙ Κυψελιδικά Μακροφάγα Μεσοθηλιακά κύτταρα Λευκοκύτταρα Διάφορα κύτταρα (δέρματος, μυικά,χόνδρων,οστών κ.τ.λ.) Σπειρύλλια Curschmann s Αμυλοειδή σωμάτια, μικρά ασβεστοποιημένα συγκρίματα, φυτικά κύτταρα

14 Χωροκατακτητικές περιφερικές εξεργασίες που μπορεί να γίνουν στοχος FNA Καλοήθεις μη νεοπλασματικές αλλοιώσεις Κακοήθεις όγκοι Ίνωση Αδενοκαρκίνωμα Αμάρτωμα Tumor like αλλοιώσεις Λιπώδης πνευμονία Πλακώδες καρκίνωμα Φλεγμονώδεις ψευδοόγκοι Έμφρακτο Απόστημα Ειδικές βακτηριακές ή μυκητιασικές φλεγμονές Φυματίωση Ακτινομύκωση Ασπεργίλλωση Άλλα μυκητιασικά νοσήματα Πνευμοκύστη Carinii Σαρκοείδωση Μικροκυτταρικό καρκίνωμα Σπάνιοι τύποι καρκίνου Καρκινοειδείς όγκοι Κακόηθες λέμφωμα Μεταστατικοί όγκοι

15 ΚΑΛΟΗΘΕΙΣ ΜΗ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ

16 ΙΝΩΣΗ 1. Μερικές ομάδες ή επίπεδες ομάδες μικρών κυβοειδών κυττάρων με λιγοστό κυτταρόπλασμα και στρογγυλούς πυρήνες παρόμοιου μεγέθους, με λεπτή κοκκώδη ομοιόμορφα κατανεμημένη χρωματίνη και μικρά πυρήνια 2. Σφιγκτά τοποθετημένοι πυρήνες, αλλά όχι αλληλεπικάλυψη πυρήνων 3. Σε ορισμένες περιπτώσεις η πυρηνική χρωματίνη είναι έντονα κοκκιώδης και τα πυρήνια λίγο μεγαλύτερα 4. Ωστόσο η καλοήθης φύση αυτών των ομάδων είναι συνήθως εμφανής λόγω της ομαλής οργάνωσης των κυττάρων σε επίπεδα στρώματα, την ομοιογένεια του μεγέθους των κυττάρων και των πυρήνων τους, και την ομοιόμορφα κατανεμημένη χρωματίνη 5. Σε ινωτικές βλάβες φλεγμονώδους προέλευσης, συνήθως παρατηρούνται και λευκά αιμοσφαίρια διαφόρων τύπων και μακροφάγα.

17 ΛΙΠΩΔΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ Οφείλεται σε εισπνοή λιπώδους υλικού Ακτινολογικά μπορεί να μιμηθεί βρογχοπνευμονία ή κακοήθη όγκο Τα επιχρίσματα χαρακτηρίζονται από την παρουσία πολλών μονο-ή πολυπύρηνων μεγάλων μακροφάγων με σαφή στρογγυλά κυτταροπλασματικά κενοτόπια διαφόρων μεγεθών Η παρουσία λίπους στα κενοτόπια μπορεί να αποδειχθεί με εφαρμογή χρώσης Sudan IV ή 0il red O Η κυτταρολογική εικόνα σε συνδυασμό με τα κλινικά δεδομένα είναι διαγνωστική της λιπώδους πνευμονίας Ωστόσο πρέπει να τονιστεί, ότι η αντίδραση τύπου λιπώδους πνευμονίας μπορεί μερικές φορές να εμφανιστεί στην περιφέρεια κακοηθών όγκων. Γι αυτό τα κυτταρολογικά ευρήματα πρέπει να εξετάζονται με προσοχή ώστε να εξαλειφθεί η πιθανότητα ενός καρκίνου που μεταμφιέζεται ως λιπώδης πνευμονία

18 Μακροφάγα (κυτταροπλασματικά κενοτόπια - λιπίδια) Oil -red O stain (+)

19 ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΟ ΕΜΦΡΑΚΤΟ Σε FNA έχουν περιγραφεί επίπεδες ομάδες από μεταπλαστικά πλακώδη κύτταρα που φανερώνουν αναγέννητικού τύπου αλλοιώσεις, και ιστιοκύτταρα που περιέχουν διαθλαστικά συσσωματώματα αιμοσιδηρίνης σε περίπτωσεις όπου κλινικά δεν υπήρχε υποψία εμφράκτου, οδηγώντας στην διάγνωση που υποδεικνύεται.

20 Φλεγμονώδεις αλλοιώσεις

21 ΑΠΟΣΤΗΜΑ Συνήθως οφείλεται σε: Βακτηριακή βρογχοπνευμονία από σταφυλόκοκκο ή klebsiella Σε βρογχική απόφραξη που μπορεί να οφείλεται σε βρογχογενες καρκίνωμα πνεύμονα με επακόλουθη λοίμωξη Μπορεί επίσης να εμφανιστεί στη κεντρικη περιοχή ενός κακοήθους όγκου (συνήθως κερατινοποιημένου πλακώδους καρκινώματος) ως αποτέλεσμα νέκρωσης Αποτελείται από πολυμορφοπύρηνα λευκοκύτταρα, νεκρωτικά κύτταρα και κυτταρικά υπολείμματα Μακροφάγα με άφθονο αφρώδες κυτταρόπλασμα, ινική, ερυθροκύτταρα Μπορεί να παρατηρηθούν βακτηριακές αποικίες στο κυτταρόπλασμα των ουδετερόφιλων και στο υπόστρωμα Ανάλογα με τη διάρκειά του, ένα απόστημα περιβάλλεται από κοκκιώδη ιστό ή από ινώδη συνδετικό ιστό Επιχρίσματα αυτού του τύπου πρέπει να εξεταστούν πολύ προσεκτικά, ώστε να αποκλεισθεί η παρουσία νεκρωτικών κυττάρων όγκου

22 Φυματίωση Νεκρωτικό υλικό Φυματιώδη κοκκιώματα από επιθηλιοειδή κύτταρα με ακανόνιστο κυτταρόπλασμα και γιγαντοκύτταρα τύπου Langhans Στα επιθηλειοειδή κύτταρα ο ένας πόλος είναι συνήθως στρογγυλεμένος και ο άλλος επιμήκης Τα γιγαντοκύτταρα τύπου Langhans έχουν ακαθόριστο κυτταρόπλασμα και αρκετούς ανισότιμα κατανεμημένους επιμήκεις ή καροτοειδείς πυρήνες.οι πυρήνες αυτοί θυμίζουν σε σχήμα και δομή επιθηλιοειδή κύτταρα. Δδ από πολυπύρηνα μακροφάγα Δ.Δ. Νέκρωση σε πλακώδες καρκίνωμα. Η παρουσία κερατινοποιημένων ghost cells και ενίοτε νεκρωτικών πλακωδών κυττάρων με πυκνωτικό ακανόνιστο πυρήνα είναι ενδεικτικό νέκρωσης από καρκίνο Δ.Δ. Σαρκοείδωση, στην οποία απουσιάζει η νέκρωση αλλά αναγνωρίζονται γιγαντοκυττάρα, επιθηλιοειδή κύτταρα και λεμφοκυττάρα

23 Νέκρωση Μυκοβακτηρίδια Ziehl-Neelsen

24 Ακτινομύκωση Αρχικά σχηματίζει μια περιγεγραμμένη διήθηση του πνεύμονα Με το πέρασμα του χρόνου, μπορεί να σχηματισθούν κοιλότητες Οι αλλοιώσεις μπορεί να επεκταθούν σε παρακείμενο ιστό και ίσως σχηματιστούν βρογχοπλευριτικά συρίγγια Στο αρχικό της στάδιο η νόσος ακτινολογικά, μπορεί να μιμηθεί την εικόνα του καρκίνου Παρατηρείται πυώδης φλεγμονή και αποικίες ακτινομύκητα χαρακτηριζόμενες από ομαλό κοκκώδες, βασεόφιλο κέντρο που περιβάλλεται από ηωσινόφιλα νημάτια με ακτινωτή διάταξη

25 Πνευμονικές Μυκητιάσεις Ασπεργίλλωση Η αυξανόμενη συχνότητα ευκαιριακών λοιμώξεων από μύκητες στον πνεύμονα σχετίζεται με την ευρεία χρήση χημειοθεραπευτικών και ευρέους φάσματος αντιβιοτικών Οι πιο συχνοί μύκητες είναι του είδους του Aspergillus. Οι μύκητες πληρούν προυπάρχουσες κοιλότητες από φυματίωση, βρογχεκτασίες ή καρκίνο. Η φλεγμονώδης αντίδραση στη λοίμωξη είναι αρχικά οξεία και πυώδης αλλά στα μεταγενέστερα στάδια μπορεί να γίνει χρόνια με κυριαρχία των λεμφοκυττάρων και των μονοπύρηνων ή πολυπύρηνων μακροφάγων Άλλες μυκητιάσεις: Κοκκιδιομύκωση, ιστοπλάσμωση, βλαστομύκωση

26 Παρασιτικές Λοιμώξεις Πνευμοκυστη carinii Συχνή σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς, με αμφοτερόπλευρες συνήθως πνευμονικές διηθήσεις στην ακτινογραφία Οι οργανισμοί μπορούν να φανούν σε υλικό BAL, στο βρογχικό έκπλυμα και τα προκληθέντα πτύελα Με την χρώση Παπανικολάου, μάζες μικροοργανισμών που μπερδεύονται σε ένα πρωτεϊνούχο υλικό μπορούν να παρατηρηθούν ως πράσινα, αφρώδη κυψελιδικά απορρίμματα Οι κύστεις βάφονται με χρώση methenamine silver, έχουν κυπελοειδές σχήμα, 5-7 µm διάμετρο, συχνά με μια σκοτεινή κεντρική ζώνη Η χρώση Giemsa χρωματίζει τους ενδοκυστικούς οργανισμούς ή τροφοζωίδια ως μπλε κηλίδες. Οι μικροοργανισμοί μπορούν επίσης να είναι παρόντες μέσα σε μακρόφαγα Ο άμεσος ανοσοφθορισμός, που εκτελείται στο προκληθέν πτύελο, είναι πολύ χρήσιμος

27 P. carinii adjacent to respiratory debris. The cyst forms of P. carinii form a foamy mass within the sample The foamy masses of P. carinii are literally casts of the alveoli. The cyst forms of Pneumocystis carinii have a central dark zone when stained with silverbased stains Methenamine silver stain illustrates the trophozoites of P. carinii

28 ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΟΓΚΟΙ

29 Μη μικροκυτταρικό Ca Α. Πλακώδες Ca Κερατινοποιημένο Ca Παρουσία μεμονωμένων κυττάρων Κερατινοποιημένα κακοήθη κύτταρα Απύρηνα κύτταρα Aτρακτόμορφα, πολυγωνικά, αποστρογγυλεμένα, κύτταρα γυρίνοι, περίεργες κυτταρικές μορφές Πυκνοχρωματικός πυρήνας Νέκρωση Μη κερατινοποιημένο Ca Μεγάλες αθροίσεις με συνοχή Πυκνό κυτταρόπλασμα, καλά καθορισμένα κυτταροπλασματικά όρια Επιμηκυσμένος ή ατρακτόμορφου σχήματος πυρήνας Ποικίλη πυκνότητα χρωματίνης, ανώμαλη κατανομή Πυρήνια: ποικίλλουν σε μέγεθος και αριθμό

30 Κυτταρολογικά χαρακτηριστικά Παρουσία καρκινικών κυττάρων Πτύελλα Λήψη με ψήκτρα - FNA Ποικίλλει, μπορεί λίγα Συνήθως αρκετά Κερατινοποίηση του κυτταροπλάσματος Αξιοσημείωτη Σε λίγα κύτταρα, συχνά απουσία Διαταραχή N/C Ποικίλλει Συνήθως αύξηση Μεμονωμένα καρκινικά κύτταρα Συχνά Λιγότερο συχνά Αθροίσεις Σπάνιες Επικρατούν Πυρηνικά χαρακτηριστικά Δύσκολο να αναγνωριστούν Αναγνωρίζονται καλά 30

31 FNA Μέτριας διαφοροποίησης Καλης διαφοροποίησης

32 FNA Brushing Βρογχικές εκκρίσεις Brushing

33 Brushing 33

34 Άνοσοκυτταροχημεία p63(+) CK 5/6 (+) TTF1 συνήθως (-) CK7(-) CK20(-)

35 Διαφορική διάγνωση Απόστημα Κύτταρα με εκφύλιση σε νεκρωτικό-φλεγμονώδες υπόστρωμα Χαμηλής διαφοροποίησης αδενοκαρκίνωμα Αδιαφοροποίητο καρκίνωμα από μεγάλα κύτταρα Μικροκυτταρικό καρκίνωμα basaloid squamous cell carcinoma Καλής διαφοροποίησης καρκίνωμα του πλακώδους επιθηλίου 35

36 Β. Βρογχογενές Αδενοκαρκίνωμα 1. Μεσαίου έως μεγάλου μεγέθους κύτταρα με άφθονο κυτταρόπλασμα 2. Σχηματισμός επίπεδων ομάδων, μεμονωμένα 3. Ροζέτες, δομή αδενοκυψέλης, τρισδιάστατες αθροίσεις 4. Κυλινδρικά κύτταρα 5. Διαυγές, αφρώδες κυτταρόπλασμα 6. Έκκεντρα τοποθετημένος πυρήνας 7. Στρογγυλός έως ωοειδής πυρήνας με μεγάλο μεμονωμένο πυρήνιο

37 Brushing Brushing Βρογχικές εκκρίσεις Βρογχικές εκκρίσεις

38 Βρογχικές εκκρίσεις Brushing 38

39 Γ. Βρογχιολοκυψελιδικό Ca 1. Κυτταροβρίθεια 2. Μεγάλες μονοεπίπεδες αθροίσεις κυττάρων 3. Θηλώδεις σχηματισμοί, σφαιρικοί σχηματισμοί κυττάρων 4. Άφθονο κυτταρόπλασμα, διάταξη κηρήθρας, βλέννη(secretory type) 5. Πολυμορφία, προβάλλον πυρήνιο 6. Ενδοπυρηνικά έγκλειστα 7. Ψαμμώδη σωμάτια, Μιτώσεις 3-D αθροίσεις, «συνωστισμός» κυττάρων, n/c, υπερχρωμασία

40 Άνοσοκυτταροχημεία TTF-1(+) CK7(+) CK20(-) Xρώση βλέννης:θετική κυτταροπλασματική Mucinous bronchioloalveolar carcinoma: CK7: θετικό ~88% των περιπτώσεων CK20: θετικό ~54% των περιπτώσεων TTF-1: συνήθως αρνητικό (θετικό ~17% των περιπτώσεων)

41 Διαφορική διάγνωση Αντιδραστικου/ αναγεννητικού τύπου αλλοιώσεις o 2-D αθροίσεις με καλή συνοχή o Μικρά, καλοήθη κύτταρα o Κροσσοί, τελική πλάκα Χαμηλής διαφοροποίησης καρκίνωμα εκ πλακωδών κυττάρων o Πυκνό κυτταρόπλασμα, διακριτά κυτταρικά όρια o Έντονη υπερχρωμασία του πυρήνα Καλής διαφοροποίησης καρκίνωμα (στην περίπτωση του βρογχιολοκυψελιδικού καρκινώματος) Αδιαφοροποίητο καρκίνωμα από μεγάλα κύτταρα Μικροκυτταρικό καρκίνωμα Μεταστατικό αδενοκαρκίνωμα 41

42 Δ. Καρκίνωμα εκ μεγάλων κυττάρων 1.Σπάνιες, μικρές, χαλαρές κυτταρικές αθροίσεις 2.Κύτταρα στρογγυλά ή ωοειδή 3.Κυτταρόπλασμα άφθονο και διαυγές 4. Μεγάλος υπερχρωματικός πυρήνας 5.Προβάλλον και πολλαπλό πυρήνιο 6.Μπορεί να παρατηρηθούν χαρακτηριστικά αδενοκαρκινώματος ή πλακώδους καρκινώματος Άνοσοκυτταροχημεία CK(+) TTF-1(-) p63 (-)

43 Ε. Γιγαντοκυτταρικό καρκίνωμα 1. Παρουσία σημαντικού αριθμού πολυπύρηνων κακοηθών γιγαντιαίων καρκινικών κυττάρων συχνά με εκσεσημασμένη ατυπία 2. Μεγάλα αλλά όχι γιγαντιαία κακοήθη καρκινικά κύτταρα ανευρίσκονται επίσης μεταξύ των κυττάρων του υποστρώματος. Αυτά τα καρκινικά κύτταρα έχουν συχνά μια πολική διευθέτηση του πυρήνα και του κυτταροπλάσματος, που θυμίζει αδενοκαρκίνωμα. 4. Μπορεί επίσης να υπάρχουν εστίες αδένων ή στοιχεία παραγωγής βλέννης. 5. Κυτταρόπλασμα: μπορεί να είναι αφρώδες ή να εμφανίζει στοιχεία κερατινοποίησης (πάχυνση από ομόκεντρους δακτυλίους) 6. Η διαφοροποίηση είτε προς αδενικό είτε προς πλακώδες είναι ορισμένες φορές εμφανής 7. Συχνές μιτώσεις 8. Διήθηση από ουδετερόφιλα

44 ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΑ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ Α. Μικροκυτταρικό καρκίνωμα (SCLC) 1. Μικρά εώς μεσαίου μεγέθους κύταρα με λίγο εώς καθόλου κυτταρόπλασμα (στο FNA μεγαλύτερα από ότι στα πτύελα) 2. Διάσπαρτα κύτταρα λίγες αθροίσεις, μικρές-σφιγκτές ομάδες 3. Molding των πυρήνων 4. Xρωματίνη: salt & pepper, μικρά πυρήνια 5. Κύτταρα σχήματος δακρύου, streaks πυρηνικού υλικού 6. Αδροκοκκώδης κατανομή πυρηνικής χρωματίνης μικρό πυρήνιο

45 45

46 46

47 Άνοσοκυτταροχημεία Νευροενδοκρινικοί δείκτες: χρωμογρανίνη, συναπτοφυσίνη και CD56 θετικοί στο 70% των περιπτώσεων TTF-1(+): στο 70% των περιπτώσεων CK7(-) CK20(-)

48 Διαφορική διάγνωση Υπερπλασία των reserve cells Μη μικροκυτταρικό καρκίνωμα χαμηλής διαφοροποίησης Άτυπο/ καρκινοειδές Λέμφωμα Ewing σάρκωμα, neuroblastoma, Wilms tumor (παιδιά) 1. Μεικτός τύπος 2. Intermediate type

49 Β. ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΕΙΣ ΟΓΚΟΙ i.καρκινοειδής όγκος (τυπικός καρκινοειδής όγκος) 1. Ομάδες κυττάρων με χαλαρή συνοχή 2. Μεμονωμένα κύτταρα. 3. Δοκίδες και ροζετοειδείς σχηματισμοί, μικρές αθροίσεις 4. Στρογγυλά, κυλινδρικά και πλασματοκυτταροειδή κύτταρα 5. Μονόμορφος πληθυσμός κυττάρων που διατηρούν λίγο κυτταρόπλασμα 6. Ομοιόμορφοι πυρήνες με λεπτοκοκκώδη ('salt and pepper') χρωματίνη και συνήθως μικρό πυρήνιο 7. Αρκετοί γυμνοί πυρήνες 8. Λιγοστό εώς μέτριο ηωσινόφιλο κυτταρόπλασμα 9. Διακλαδιζόμενα τριχοειδή αγγεία 10. Σπανιότατα μιτώσεις 11. Υπόστρωμα καθαρό χωρίς στοιχεία φλεγμονής ή νέκρωσης

50 ii. Ατυπο Καρκινοειδές 1. Μονόμορφα, ατρακτόμορφα κύτταρα 2. Έλλειψη οργάνωσης στην αρχιτεκτονική του όγκου 3. Πλειομορφία πυρήνων,πυρηνικός εναγκαλισμός 4. Προβάλλον πυρήνιο 5. Νέκρωση 6. Μιτώσεις 7. Άφθονοι γυμνοί πυρήνες

51 Άνοσοκυτταροχημεία Νευροενδοκρινικοί δείκτες (+): χρωμογρανίνη, συναπτοφυσίνη, CD56 TTF-1(+) (στο 70%) CD99 (+) στο 50% στα τυπικά καρκινοειδή Ki-67 ασθενώς (+) στα άτυπα καρκινοειδή 51

52 Γυμνοί πυρήνες Στρογγυλά, πλασματοκυτταροειδή κύτταρα Ομοιόμορφοι πυρήνες με λεπτοκοκκώδη ('salt and pepper') χρωματίνη Μικρό πυρήνιο 52

53 ΕΥΡΗΜΑΤΑ Πλακώδες (καλή διαφοροποίηση) Πλακώδες (Φτωχή διαφοροποιηση) Τύπος καρκίνου Υπόστρωμα Συχνά νεκρωτικό Συχνά νεκρωτικό Καθαρό ή tumor diathesis Αδενοκαρκίνωμα Εκ μεγάλων κυττάρων Μικροκυτταρικό Συχνά με νεκρωτικό υλικό Νέκρωση Διάταξη κυττάρων Συνήθως μεμονωμένα κύτταρα ενίοτε αθροίσεις και ομάδες Μεμονωμένα κύτταρα και συγκυτιακές διατάξεις Μεμονωμένα κύτταρα 3-διάστατες αθροίσεις,αδενοκυψελοειδείς ομάδες πυρηνικός εναγκαλισμός μέσα στις ομάδες Μεμονωμένα κύτταρα και συγκυτιακές αθροίσεις Μεμονωμένα κύτταρα και συγκυτιακές αθροίσεις με πυρηνικό εναγκαλισμό Κυτταρόπλασμα Μέτριο εώς λιγοστό Πυκνή κοκκιώδη εμφάνιση μέτριο εώς λιγοστό ασαφή κυτταρικά όρια Κενοτοπιώδες μέτριο εώς λιγοστό Πυκνό,κοκκιώδες,μέτριο εώς λιγοστό, μερικές φορές κενοτοπιώδες Λιγοστό ασαφή κυτταρικά όρια Σχήμα πυρήνα Ακανόνιστος ποικιλία μεγέθους Στρογγυλός,ωοειδής, ακανόνιστος,ποικιλομορφία Στργγυλός,ωοειδής με ακανόνιστη πυρηνική μεμβράνη ποικιλομορ φία Στργγυλός,ωοειδής με ακανόνιστη πυρηνική μεμβράνη ποικιλομορφία Στρογγυλός,ωοειδής ακανόνιστος ποικιλομ ορφία,πυρηνικός ενακγκαλισμός Ν/C ratio Μέτρια αυξημένο Αυξημένο Αυξημένο Αυξημένο Πολύ υψηλό Xρωματίνη Αδροκοκκώδης,ακανόνισ τη κατανομή,υπερχρωμασία Κοκκιώδης, ακανόνιστη κατανομή,υπερχρωμασία Κοκκιώδης, ακανόνιστη κατανομή Κοκκιώδης, ακανόνιστη κατανομή Κοκκιώδης, ακανόνιστη κατανομή με clumping και clearing παραχρωματίνης Πυρήνιο Συνήθως δεν αναγνωρίζεται Μεγάλο,μεμονωμένο,στρογγυλό ή ακανόνιστο Προβάλλον,παρόν σχεδόν σε όλα τα κύτταρα μπορεί να είναι πολλαπλό ή ακανόνιστο Προβάλλον,παρόν σχεδόν σε κάθε κύτταρο μπορεί να είναι πολλαπλό,ακανόνιστο Μικρό αλλά ορατό 53

54 ΙΙΙ. Λεμφώματα Η κυτταρολογική εικόνα εξαρτάται από τον ιστολογικό τύπο του λεμφώματος. Μεμονωμένα κύτταρα και απουσία κυτταρικών αθροίσεων ή νεκρωτικών κυττάρων με πυκνωτικό πυρήνα συνηγορούν υπέρ διάγνωσης λεμφώματος. Hodgkin και μη- Hodgkin λεμφώματα αναπτύσσονται πρωτοπαθώς στον πνεύμονα, αλλά η εξάπλωσή τους από μία εξωπνευμονική πρωτοπαθή εστία είναι συνηθέστερο φαινόμενο. Το πιο συχνό πρωτοπαθές λέμφωμα που παρατηρείται στον πνεύμονα είναι το χαμηλού βαθμού κακοηθείας εξωλεμφαδενικό λέμφωμα οριακής ζώνης (MALT λέμφωμα), και ακολουθεί το διάχυτο Β- λέμφωμα από μεγάλα κύτταρα. Η διάγνωση γίνεται πιο εύκολη όταν είναι διαθέσιμα τμήματα ιστού για την παρασκευή cell block Η ανάλυση αντιγόνων επιφανείας θα επιδείξει μονοκλωνικότητα σε χαμηλού βαθμού κακοηθείας λεμφώματα Στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας, τα οποία είναι φανερά κακοήθη από κυτταρολογική άποψη, χρειάζεται να εφαρμοστεί ανοσοκυτταροχημεία 54

55 Hodgkin s λέμφωμα Κύτταρα Reed-Sternberg μαζί με άτυπα μονοπύρηνα κύτταρα και λεμφοκύτταρα 55

56 ΙV. Καρκίνωματα τυπου σιελογόνων αδένων Καρκινώματα που μοιάζουν με αυτά που αναπτύσσονται στους σιελογόνους αδένες, όπως το αδενοκυστικό καρκίνωμα και το βλεννοεπιδερμοειδές καρκίνωμα, αναπτύσσονται από τους υποβλεννογόνιους αδένες της τραχείας και των βρόγχων. Διαγιγνώσκονται περισσότερο συχνά από υλικό βρογχικής ψήκτρας ή διαβρογχικής βιοψίας δια λεπτής βελόνης. Τα κυτταρολογικά υλικά από αδενοκυστικό καρκίνωμα παρουσιάζουν κυλίνδρους ή σφαίρες από μικρά επιθηλιακά κύτταρα με ήπια εμφάνιση, που περιβάλλουν άμορφο υαλοειδές υλικό. Τα βλεννοεπιδερμοειδή καρκινώματα χαρακτηρίζονται από την παρουσία μίγματος πλακωδών, βλεννωδών, και διαμέσων κυττάρων, τα οποία μπορούν να παρατηρηθούν στα κυτταρολογικά παρασκευάσματα. Οι όγκοι υψηλού βαθμού κακοηθείας παρουσιάζουν σημαντική πυρηνική ατυπία. 56

57 V. Βλάστωμα Το πνευμονικό βλάστωμα ή αλλιώς περιφερικό καρκινοσάρκωμα εμβρυονικού τύπου ή εμβρύωμα παρατηρείται σε οποιαδήποτε ηλικία. Η μέση ηλικία διάγνωσης είναι τα 40 χρόνια. Μεγαλύτερη η επίπτωση στους άνδρες Σε μία βιοψία FNA παρατηρείται διφασικό πρότυπο ανάπτυξης των επιθηλιακών και ατρακτοειδών κυττάρων με ευκρινείς μεταβατικές περιοχές Τα πνευμονικά βλαστώματα ποικίλουν από καλής εώς φτωχής διαφοροποίησης Τα κύτταρα με στοιχεία αδενοκαρκινώματος είναι κυβοειδή εώς κυλινδρικά Οργανώνονται σε αθροίσεις, λόβια ή τρισδιάστατους αδενικούς σχηματισμούς Στο κυτταρόπλασμα παρατηρούνται κενοτόπια με γλυκογόνο που δίνει στα κύτταρα διαυγή όψη. Τα κύτταρα μερικές φορές περιέχουν βλέννη Ο πυρήνας είναι στρογγυλός ή ποικίλου σχήματος ανάλογα με το βαθμό διαφοροποίησης Ψευδοαδενικές δομές παρόμοιες με του αδενικού κυστικού καρκινώματος μπορεί να παρατηρηθούν Πιθανή πλακώδης διαφοροποίηση Η σαρκωματώδης μορφή που μπορεί να κυριαρχεί είναι κυτταρική ή μυξοειδής κακοήθης ομάδα που αποτελείται από μονότονα, μικρά,ατρακτόμορφα μεσεγχυματικά κύτταρα. Ο πυρήνας είναι ελαφρά ακανόνιστος με ομαλή χρωματίνη και ασαφές πυρήνιο,αλλά δείχνει κακοήθης. Κυτταρόπλασμα λιγοστό. Τα κύτταρα μοιάζουν να βλαστάνουν από διακλαδώσεις τριχοειδών αγγείων.καλοήθης ή κακοήθους μορφολογία μυικός ιστός, χόνδρος ή οστό μπορεί να παρατηρηθούν. 57

58 VI. Σάρκωμα Σχεδόν κάθε τύπος σαρκώματος μπορεί να προκύψει στον πνεύμονα. Ωστόσο, ο πνεύμονας αποτελεί μία από τις πιο συνηθισμένες θέσεις μετάστασης σαρκώματος. Μαλιστα τα μεταστατικά σαρκώματα είναι πολύ πιο συχνά από τα πρωτοπαθή σαρκώματα στον πνεύμονα. Η παρουσία διάσπαρτου κυτταρικού πληθυσμού αποτελούμενου κυρίως από μεμονωμένα,ατρακτοειδή εώς παράξενα κύτταρα με προβάλλον πυρήνιο συνηγορούν υπέρ διάγνωσης σαρκώματος. Η Δ.Δ. περιλαμβάνει ατρακτόμορφο πλακώδες καρκίνωμα, καρκινοσάρκωμα, και καρκίνωμα από γιγαντιαία και ατρακτοειδή κύτταρα. 58

59 VII. Μεταστατικοί όγκοι Οι μεταστατικοί καρκίνοι είναι τα πιο συχνά πνευμονικά νεοπλάσματα και μπορεί να παρατηρηθούν στο 30-50% των ασθενών με εξωθωρακική εξάπλωση κακοήθειας. Η διασπορά μπορεί να γίνει μέσω του λεμφικού ή του αγγειακού συστήματος. Μερικά κακοήθη νεοπλάσματα παρουσιάζουν αυξημένη τάση για μεταστάσεις στον πνεύμονα, όπως: -Πλακώδη καρκινώματα από τον αναπνευστικό και πεπτικό σωλήνα -Καρκίνωμα μαστού -Νεφρικό καρκίνωμα -Αδενοκαρκίνωμα από το πεπτικό σύστημα -Καρκίνωμα ουροδόχου κύστεως -Κακοήθη νεοπλάσματα από το ανδρικό και γυναικείο γεννητικό σύστημα -Καρκίνωμα του θυρεοειδούς -Μελάνωμα -Κακοήθη νεοπλάσματα του αιμοποιητικού συστήματος -Σάρκωμα Το μοτίβο της μετάστασης ποικίλλει π.χ. μεμονωμένοι ή πολλαπλοί πνευμονικοί όζοι, λεμφαγγειακή εξάπλωση, εμβολική ή ενδοβρογχική συμμετοχή, καθώς και υπεζωκοτική διασπορά με διάχυτη επέκταση. Η διαθωρακική βιοψία δια λεπτής βελόνης είναι ιδανική για μεμονωμένους ή πολλαπλούς όζους. Ενδοβρογχικές αλλοιώσεις μπορεί να διαγνωστούν, είτε με βρογχοσκόπηση είτε με διαβρογχική βιοψία. Διάκριση μεταξύ πρωτοπαθών και μεταστατικών όγκων μπορεί να επιτευχθεί στις περισσότερες περιπτώσεις λαμβάνοντας υπόψη τα κλινικά δεδομένα, τα ακτινολογικά ευρήματα, ανασκόπηση των προηγούμενων κυτταρολογικών υλικών, καθώς και αντίστοιχες ανοσοκυτταροχημικές εξετάσεις. Ωστόσο θα υπάρχουν και περιπτώσεις όπου η πρωτογενής πηγή δεν μπορεί να εντοπιστεί. Το πρόβλημα αυτό είναι πιο συχνό στα αδενοκαρκινώματα. Η ανάγκη για επιβεβαίωση της μεταστατικής νόσου αποτελεί ισχυρή ένδειξη για διενέργεια διατοιχωματικής βιοψίας δια λεπτής βελόνης (FNA) του πνεύμονα. Οι πρωτοπαθείς εστίες για μερικούς μεταστατικούς όγκους προκύπτουν από τα κυτταρολογικά χαρακτηριστικά, αλλά το κλινικό ιστορικό είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Ειδικοί δείκτες για κάθε όργανο μπορούν να εφαρμοστούν σε υλικό cell block. Η ανοσοκυτταροχημεία είναι συχνά βοηθητική στην διάκριση μεταξύ πρωτοπαθούς και μεταστατικής νόσου και στην αναγνώριση της πρωτοπαθούς εστίας. 59

60 Άνοσοκυτταροχημεία TTF-1(+),CK7(+),CK20(-) στην πλειοψηφία των πρωτοπαθών όγκων πνεύμονα Ειδικοί δείκτες για κάθε όργανο: π.χ.psa,hmb-45 60

61 Μελάνωμα Νεφροκυτταρικό καρκίνωμα Λειομυοσάρκωμα. Actin (+) 61

62 Αλλοιώσεις που μοιάζουν με όγκο Ι. Αμάρτωμα ΙΙ. Φλεγμονώδεις Ψευδοόγκοι 62

63 Ι. Αμάρτωμα Είναι η πιο συχνή καλοήθης tumorlike βλάβη του πνεύμονα. Η διάμετρός του μπορεί να κυμαίνεται από μερικά χιλιοστά μέχρι αρκετά εκατοστά. Ο όγκος αποτελείται κυρίως από περιοχές υαλοειδούς χόνδρου που χωρίζονται από χαλαρό ή πυκνό συνδετικό ιστό. Μεταξύ των περιοχών του χόνδρου υπάρχουν κυστικοί ή με μορφή πόρου χώροι που επενδύονται από χαμηλό κυβοειδές, μερικές φορές κροσσωτό, αναπνευστικό επιθήλιο. Αποτελεί τυχαίο εύρημα στις ακτινογραφίες, ειδικά σε ηλικιωμένους άνδρες Το αμάρτωμα αποτελεί ένα νεόπλασμα που αναπτύσσεται μέσα σε ένα όργανο και αποτελείται από ιστούς οι οποίοι υπάρχουν φυσιολογικά σε αυτό το όργανο, αλλά έχουν αναπτυχθεί σε μία μάζα χωρίς οργάνωση Η διατοιχωματική παρακέντηση δια λεπτής βελόνης είναι πολύ ευαίσθητη μέθοδος, με μεγάλη ειδικότητα στην διάγνωση αυτής της αλλοίωσης. Παρατηρείται μίγμα από μεσεγχυματικά (κυρίως ινομυξοειδές υλικό και χόνδρος) και επιθηλιακά στοιχεία. Παρατηρούνται ήπια ατρακτοειδή κύτταρα μέσα σε ινομυξωματώδες στρώμα και ώριμο χόνδρο. Συχνά επίσης παρατηρούνται επιθηλιακά 63 αδενικά κύτταρα καθώς και λιποκύτταρα

64 Επιθηλιακό και στρωματικό στοιχείο Μονόμορφος πληθυσμός κυττάρων Μονοεπίπεδες αθροίσεις 64

65 ΙΙ. Φλεγμονώδεις Ψευδοόγκοι Σπάνιες καλοήθεις πνευμονικές αλλοιώσεις. Οι όγκοι συνήθως αποτελούνται από ινοβλάστες, μακροφάγα (συχνά με αφρώδες κυτταρόπλασμα) και φλεγμονώδη κύτταρα όπως πλασματοκύτταρα, λεμφοκύτταρα, και μαστοκύτταρα. Όταν κυριαρχούν οι ινοβλάστες θεωρούνται τύπου σκληρυντικού αιμαγγειώματος Κυτταρολογική εικόνα: Είναι ανάλογη του είδους της αλλοίωσης. 1. Σε βλάβες τύπου σκληρυντικού αιμαγγειώματος παρατηρούνται αθροίσεις διαφόρων μεγεθών με πολλά ατρακτοειδή που μπορεί επίσης να εμφανίζονται μεμονωμένα. Στην περιφέρεια τα κύτταρα έχουν συχνά μια ακτινωτή διάταξη ενώ στο κέντρο έχουν την τάση να σχηματίζουν δεσμίδες. 2. Οι πυρήνες των ατρακτοειδών κυττάρων είναι ωοειδείς με ομαλή και ομοιόμορφα κατανεμημένη χρωματίνη και ένα ή δύο μικρά πυρήνια. 3. Μπορεί κάποια από αυτά τα κύτταρα να είναι άτυπα με διογκωμένο πυρήνα και μεγάλο πυρήνιο. Διπύρηνα επίσης παρατηρούνται. 4. Τα κυτταροπλασματικά όρια των κυττάρων είναι δυσδιάκριτα. 5. Τα διάσπαρτα ατρακτοειδή κύτταρα έχουν άφθονο κυτταρόπλασμα και κυτταροπλασματικές διακλαδώσεις.συχνά τα μεμονωμένα κύτταρα είναι πολυγωνικά ή τριγωνικά με κυτταροπλασματικές προεκτάσεις. Το κυτταρόπλασμα ορισμένων από αυτά τα κύτταρα είναι κενοτωπιώδες. 6. Δεν παρατηρούνται μιτώσεις. 7. Μεταξύ των ατρακτόμορφων κυττάρων μπορεί να παρατηρηθούν επίσης πλασματοκύτταρα,λεμφοκύτταρα και μακροφάγα με άφθονο αφρώδες κυτταρόπλασμα. 65

Κυτταρολογική αξιολόγηση καρκινωµάτων πνεύµονα

Κυτταρολογική αξιολόγηση καρκινωµάτων πνεύµονα Κυτταρολογική αξιολόγηση καρκινωµάτων πνεύµονα Αικατερίνη Ν. Πολίτη Επίκ. Καθηγήτρια Κυτταρολογίας Αρεταίειο Νοσοκοµείο Ιστορική αναδροµή 1845 Donne: ταυτοποίηση αποφολιδοµένων βρογχικών κυττάρων σε πτύελα

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Διδάσκοντες Ιωάννης Β. Φεζουλίδης Καθηγητής Μαριάννα Βλυχού Αναπλ. Καθηγήτρια Έφη Καψαλάκη Αναπλ. Καθηγήτρια Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Α ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΟΓΚΟΙ ΕΠΙΦΥΣΗΣ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΒΑΝΤΖΑΣ Επίκουρος Καθηγητής

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Α ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΟΓΚΟΙ ΕΠΙΦΥΣΗΣ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΒΑΝΤΖΑΣ Επίκουρος Καθηγητής ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Α ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΟΓΚΟΙ ΕΠΙΦΥΣΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΒΑΝΤΖΑΣ Επίκουρος Καθηγητής ΟΓΚΟΙ ΕΠΙΦΥΣΗΣ Επιφυσιοβλάστωµα Επιφυσιοκύττωµα Ογκος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΣΤΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ

ΕΣΤΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ ΕΣΤΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ ΑΝΔΡΙΩΤΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΕΣΤΙΑΚΕΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΕΣ ΔΙΗΘΗΣΕΙΣ ΚΥΣΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΛΟΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ΕΣΤΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ ΜΟΝΗΡΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΟΣ ΟΖΟΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΑΖΕΣ ΠΟΛΛΑΠΛΟΙ ΟΖΟΙ ΚΑΙ ΜΑΖΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Επίδραση θεραπειών στον καλοήθη και κακοήθη προστατικό ιστό. Θ. Γεωργιάδης Επιμελητής A, ΔΘΚΑ ΥΓΕΙΑ

Επίδραση θεραπειών στον καλοήθη και κακοήθη προστατικό ιστό. Θ. Γεωργιάδης Επιμελητής A, ΔΘΚΑ ΥΓΕΙΑ Επίδραση θεραπειών στον καλοήθη και κακοήθη προστατικό ιστό Θ. Γεωργιάδης Επιμελητής A, ΔΘΚΑ ΥΓΕΙΑ Προεγχειρητικός ανδρογονικός αποκλεισμός LHRH αγωνιστές (μερικός ) ή και μη στεροειδές αντιανδρογόνο (πλήρης

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ ΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ ΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ ΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟυΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΥΤΑΤΖΟΓΛΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΕΙΟΥ Γ.Ν. Ν.ΙΩΝΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ ΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ 1. Ελάχιστα επεμβατική

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Διδάσκοντες Ιωάννης Β. Φεζουλίδης Καθηγητής Μαριάννα Βλυχού Αναπλ. Καθηγήτρια Έφη Καψαλάκη Αναπλ. Καθηγήτρια Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

Nίκη Μάργαρη. Ιατρός Κυτταρολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης Εργαστηρίου Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Nίκη Μάργαρη. Ιατρός Κυτταρολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης Εργαστηρίου Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ» Nίκη Μάργαρη Ιατρός Κυτταρολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης Εργαστηρίου Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ» 2007 NCI Thyroid FNA State of the Science Conference guidelines Bethesda System for Reporting

Διαβάστε περισσότερα

Πέτρος Καρακίτσος. Καθηγητής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Πέτρος Καρακίτσος. Καθηγητής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» Πέτρος Καρακίτσος Καθηγητής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» Αναπαραγωγιμότητα Αντικειμενοποίηση Εφαρμογή τεχνικών:

Διαβάστε περισσότερα

Πέτρος Καρακίτσος. Καθηγητής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών

Πέτρος Καρακίτσος. Καθηγητής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών Πέτρος Καρακίτσος Καθηγητής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών Οσφυϊκή παρακέντηση στο μεσοσπονδύλιο διάστημα 3ου-4ου σπονδύλου Η σπονδυλική στήλη σε παράλληλη θέση

Διαβάστε περισσότερα

Συχνότητα. Άντρες Γυναίκες 5 1. Νεαρής και μέσης ηλικίας

Συχνότητα. Άντρες Γυναίκες 5 1. Νεαρής και μέσης ηλικίας Η αιτιολογία της πάθησης είναι άγνωστη, αν και έχει μεγάλη σχέση με το κάπνισμα καθώς το 90% των ασθενών είναι ενεργείς καπνιστές Συχνότητα Άντρες Γυναίκες 5 1 Νεαρής και μέσης ηλικίας Στο 60% των περιπτώσεων

Διαβάστε περισσότερα

Όγκοι των Όρχεων. Α. Κιζιρίδου, Αναπ.. Διευθύντρια Παθολογοανατομικού Τμήματος A.Ν.Θ.Θεαγένειο

Όγκοι των Όρχεων. Α. Κιζιρίδου, Αναπ.. Διευθύντρια Παθολογοανατομικού Τμήματος A.Ν.Θ.Θεαγένειο Όγκοι των Όρχεων Α. Κιζιρίδου, Αναπ.. Διευθύντρια Παθολογοανατομικού Τμήματος A.Ν.Θ.Θεαγένειο ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΟΓΚΩΝ ΤΟΥ ΟΡΧΕΩΣ ΑΠΟ ΓΕΝΝΗΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ (WHO 2004) Όγκοι ενός ιστολογικού τύπου (αμιγείς

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΩΔΕΙΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ

ΠΡΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΩΔΕΙΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ ΠΡΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΩΔΕΙΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ Ελένη Σπανίδου-Καρβούνη Καρβούνη, FRCPC Παθολογοανατόμος Αρεταίειο Νοσοκομείο Προκαρκινωματώδεις αλλοιώσεις του παγκρέατος Παγκρεατική Ενδοεπιθηλιακή Νεοπλασία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΑΖΙΚΟΥ ΑΔΕΝΑ. Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΑΖΙΚΟΥ ΑΔΕΝΑ. Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΑΖΙΚΟΥ ΑΔΕΝΑ Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας ΕΓΠΠΑ, Α.Π.Θ. Μαστός Λοβοί: εκβάλουν στη θηλή με γαλακτοφόρο πόρο. Διακλαδιζόμενοι πόροι κατάληξη-λοβιακές λοβιακές μονάδες. Λοβιακή μονάδα: αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικικής Ανατομικής

ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικικής Ανατομικής ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικικής Ανατομικής Φυσιολογική εγκεφαλική ουσία Νεοπλάσματα ΚΝΣ ανάλογα με την προέλευσή τους σε πρωτοπαθή (2/3) μεταστατικά

Διαβάστε περισσότερα

ΙΦΝΕ (ΕΚ, ν.crohn, απροσδιόριστη) Συνήθεις λοιμώδεις, παρατεταμένες συστηματικές, αφροδισιακές-παρασιτικές, ιογενείς λοιμώξεις Φάρμακα και τοξίνες

ΙΦΝΕ (ΕΚ, ν.crohn, απροσδιόριστη) Συνήθεις λοιμώδεις, παρατεταμένες συστηματικές, αφροδισιακές-παρασιτικές, ιογενείς λοιμώξεις Φάρμακα και τοξίνες ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Π.Ε ΙΦΝΕ (ΕΚ, ν.crohn, απροσδιόριστη) Συνήθεις λοιμώδεις, παρατεταμένες συστηματικές, αφροδισιακές-παρασιτικές, ιογενείς λοιμώξεις Φάρμακα και τοξίνες (ΜΣΑΦ κ.ά) Ισχαιμική Μετακτινική

Διαβάστε περισσότερα

ΟΓΚΟΙ ΤΗΣ ΑΣΤΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΓΛΟΙΑΣ. Θωµάς Ζαραµπούκας. Αν. Καθ. Παθολογικής Ανατοµικής. Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ.

ΟΓΚΟΙ ΤΗΣ ΑΣΤΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΓΛΟΙΑΣ. Θωµάς Ζαραµπούκας. Αν. Καθ. Παθολογικής Ανατοµικής. Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ. ΟΓΚΟΙ ΤΗΣ ΑΣΤΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΓΛΟΙΑΣ Θωµάς Ζαραµπούκας Αν. Καθ. Παθολογικής Ανατοµικής Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ. Όγκοι της Αστροκυτταρικής Γλοίας Πιλοκυτταρικό αστροκύτωµα Πιλοµυξοειδές αστροκύτωµα Πλειόµορφο ξανθοαστροκύτωµα

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΛΠΑΚΤΣΙΔΟΥ ΒΑΚΙΑΝΗ ΜΑΧΗ

ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΛΠΑΚΤΣΙΔΟΥ ΒΑΚΙΑΝΗ ΜΑΧΗ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΛΠΑΚΤΣΙΔΟΥ ΒΑΚΙΑΝΗ ΜΑΧΗ Ανωορρηκτικοί κύκλοι Εξωγενή οιστρογόνα Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών Παχυσαρκία Όγκοι ωοθηκών Εφηβία Παραγωγική ηλικία Κλιμακτήριο εμμηνόπαυση ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Διαφορικήδιάγνωση

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Διαφορικήδιάγνωση ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Διαφορικήδιάγνωση Γ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Ειδικευόμενη: Σοφία Κραββαρίτη Επιμελητής: Εμμανουήλ Ανδρεάδης Διευθυντής: Γεώργιος Μουσούλης ΚΛΙΝΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ Ταχύπνοια: αναπνοές >30/min

Διαβάστε περισσότερα

Κων/να Παναγιωτοπούλου. Επιμ. Α Παθολογοανατομικού Εργαστηρίου. Γ.Ν.Ν.Θ «Γ. Γεννηματάς»

Κων/να Παναγιωτοπούλου. Επιμ. Α Παθολογοανατομικού Εργαστηρίου. Γ.Ν.Ν.Θ «Γ. Γεννηματάς» Κων/να Παναγιωτοπούλου Επιμ. Α Παθολογοανατομικού Εργαστηρίου. Γ.Ν.Ν.Θ «Γ. Γεννηματάς» ΟΓΚΟΙ ΝΕΦΡΟΥ ΠΑΙ ΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΟΓΚΟΙ ΝΕΦΡΟΥ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Εάν σας ρωτήσουν : Ένα παιδάκι γνωστό μου χειρουργήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΓΓΕΙΪΤΙΣ ΚΑΙ ΚΟΚΚΙΩΜΑΤΩΣΗ

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΓΓΕΙΪΤΙΣ ΚΑΙ ΚΟΚΚΙΩΜΑΤΩΣΗ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΓΓΕΙΪΤΙΣ ΚΑΙ ΚΟΚΚΙΩΜΑΤΩΣΗ Πνευμονική αγγειίτις και κοκκιωμάτωση είναι ένας περιγραφικός όρος που χαρακτηρίζεται από κυτταρική διήθηση του τοιχώματος των αγγείων (αγγειίτις) με καταστροφή και

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΙΧΩΜΑ: Παχύ εσωτερική παρυφή (ανώμαλη ομαλή) Λεπτό. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: Αέρας Υδραερικό επίπεδο - Μυκήτωμα

ΤΟΙΧΩΜΑ: Παχύ εσωτερική παρυφή (ανώμαλη ομαλή) Λεπτό. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: Αέρας Υδραερικό επίπεδο - Μυκήτωμα ΤΟΙΧΩΜΑ: Παχύ εσωτερική παρυφή (ανώμαλη ομαλή) Λεπτό ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ: Έκκεντρη - Κεντρική ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: Αέρας Υδραερικό επίπεδο - Μυκήτωμα ΕΝΤΟΠΙΣΗ: Άνω Μέσα Κάτω πνευμονικά πεδία Ετερόπλευρη Αμφοτερόπλευρη ΑΡΙΘΜΟΣ:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΤΡΙΠΛΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΤΡΙΠΛΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΛΑΘΗ ΣΤΗΝ FNA ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΤΡΙΠΛΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ Κλινική εξέταση Απεικονιστικός έλεγχος (Μαστογραφία, U/S) FNA (Παρακέντηση με λεπτή βελόνα)- Κυτταρολογική εξέταση Η τριπλή

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΑ ΜΑΣΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΓΝΑ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΑ ΜΑΣΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΓΝΑ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΑ ΜΑΣΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΓΝΑ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Η Κυτταρολογία συμβάλλει στην προεγχειρητική διάγνωση του καρκίνου του μαστού με την εξέταση δειγμάτων από:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Α. Δ. ΓΟΥΛΙΑΜΟΣ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Α. Δ. ΓΟΥΛΙΑΜΟΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Α. Δ. ΓΟΥΛΙΑΜΟΣ Ορισμός : Μεσοθωράκιο είναι ο εξωυπεζωκοτικός χώρος που παρεμβάλλεται μεταξύ των πνευμόνων Περιλαμβάνει την καρδιά και τα μεγάλα αγγεία, το περικάρδιο,

Διαβάστε περισσότερα

Ανατομία - Φυσιολογία

Ανατομία - Φυσιολογία ΦΥΣΙΟ ΠΝΕΥΜΩΝ Ανατομία - Φυσιολογία Φυσιολογική α/α Ακτινοανατομία Ακτινοανατομία Αγγειογραφία πνευμονικών αρτηριών Β ρ ο γ χ ο γ ρ α φ ί α Πύκνωση Αντικατάσταση του αέρα των κυψελίδων από υλικό, συνήθως

Διαβάστε περισσότερα

Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα κατωτέρου γεννητικού συστήματος θήλεος. Μαρία Σωτηροπούλου Νοσοκομείο Αλεξάνδρα

Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα κατωτέρου γεννητικού συστήματος θήλεος. Μαρία Σωτηροπούλου Νοσοκομείο Αλεξάνδρα Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα κατωτέρου γεννητικού συστήματος θήλεος Μαρία Σωτηροπούλου Νοσοκομείο Αλεξάνδρα Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα αιδοίου Σπάνιο, 1,5 ανά 100 000 γυναίκες στις ΗΠΑ Τρειςομάδεςγυναικών:

Διαβάστε περισσότερα

Παθολογοανατομικό εργαστήριο Κυριακόπουλος Γεώργιος Εδ Ειδικευόμενος ιατρός

Παθολογοανατομικό εργαστήριο Κυριακόπουλος Γεώργιος Εδ Ειδικευόμενος ιατρός Παθολογοανατομικό εργαστήριο Κυριακόπουλος Γεώργιος Εδ Ειδικευόμενος ιατρός ΒΙΟΨΙΑ ΝΕΦΡΟΥ Σπειράματα λειτουργικά, με φυσιολογική αρχιτεκτονική και κυτταροβρίθεια ΒΙΟΨΙΑ ΝΕΦΡΟΥ Εικόνα Διάμεσης και Σωληναριακής

Διαβάστε περισσότερα

Μονήρης πνευμονικός όζος. Ζογλοπίτης Φ. Μονάδα Βρογχοσκοπήσεων Νοσοκομείο Παπανικολάου

Μονήρης πνευμονικός όζος. Ζογλοπίτης Φ. Μονάδα Βρογχοσκοπήσεων Νοσοκομείο Παπανικολάου Μονήρης πνευμονικός όζος Ζογλοπίτης Φ. Μονάδα Βρογχοσκοπήσεων Νοσοκομείο Παπανικολάου Το κλινικό πρόβλημα. 0,09-0,2% ΜΠΟ σε α/αήct, 3-6% κακοήθεις. Πρόσφατες, 7% των εθελοντών, 76%

Διαβάστε περισσότερα

Χρόνια φλεγμονή. Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου. Νοέμβριος 2018

Χρόνια φλεγμονή. Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου. Νοέμβριος 2018 Χρόνια φλεγμονή Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου Νοέμβριος 2018 Οξεία φλεγμονή Ταχεία εισβολή και λύση Εξιδρωματικά στοιχεία Πολυμορφοπύρηνα Χρόνια φλεγμονή Ύπουλη εισβολήπαρατεταμένη πορείαβραδεία λύση

Διαβάστε περισσότερα

Iστοπαθολογία νευροενδοκρινικών όγκων πνεύμονος. Δ Ροντογιάννη

Iστοπαθολογία νευροενδοκρινικών όγκων πνεύμονος. Δ Ροντογιάννη Iστοπαθολογία νευροενδοκρινικών όγκων πνεύμονος Δ Ροντογιάννη Νευρώνες ΚΝΣ C Κύτταρα Θυρεοειδούς Κύτταρα παραθυρεοειδών αδένων Μεμονωμένα κύτταρα βρογχικού βλεννογόνου και βλεννογόνουγεσ ΔΙΑΧΥΤΟ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Είδη κυτταρικών βλαβών ή εκφυλίσεων

Είδη κυτταρικών βλαβών ή εκφυλίσεων Είδη κυτταρικών βλαβών ή εκφυλίσεων Αναστρέψιμες κυτταρικές βλάβες κυρίως στο κυτταρόπλασμα Α. Θολερή εξοίδηση Β. Υδρωπική εκφύλιση Γ. Λιπώδης εκφύλιση Θολερή εξοίδηση ή κυτταρική εξοίδηση Η πρώτη μορφολογική

Διαβάστε περισσότερα

Στην περισσότερο επιτυχημένη αντιμετώπιση του καρκίνου έχει συμβάλλει σημαντικά η ανακά-λυψη και εφαρμογή των καρκινι-κών δεικτών.

Στην περισσότερο επιτυχημένη αντιμετώπιση του καρκίνου έχει συμβάλλει σημαντικά η ανακά-λυψη και εφαρμογή των καρκινι-κών δεικτών. Όλες μαζί οι μορφές καρκίνου αποτελούν, παγκοσμίως τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά από τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Τα κρούσματα συνεχώς αυξάνονται και σε πολλές αναπτυγμένες χώρες αποτελεί την πρώτη αιτία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Χρ.Τσοµπανίδου Παθολογοανατόµος Συντονίστρια Διευθύντρια Νοσοκοµείο Θεσ/νίκης «Άγιος Δηµήτριος» προέρχονται από το φυσιολογικό επιθήλιο µε την

Διαβάστε περισσότερα

Λεμφώματα πνεύμονα (συνέχεια) Πηνελόπη Κορκολοπούλου Επ. Καθηγήτρια Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής Πανεπιστημίου Αθηνών

Λεμφώματα πνεύμονα (συνέχεια) Πηνελόπη Κορκολοπούλου Επ. Καθηγήτρια Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής Πανεπιστημίου Αθηνών Λεμφώματα πνεύμονα (συνέχεια) Πηνελόπη Κορκολοπούλου Επ. Καθηγήτρια Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής Πανεπιστημίου Αθηνών Αγγειοκεντρική ανοσοϋπερπλαστική νόσος / λέμφωμα πνεύμονος ΕΒV B T/NΚ Λεμφωματώδης

Διαβάστε περισσότερα

Κουμανίδου Χρυσούλα Συντονίστρια Διευθύντρια

Κουμανίδου Χρυσούλα Συντονίστρια Διευθύντρια Κουμανίδου Χρυσούλα Συντονίστρια Διευθύντρια Καλοήθη Κακοήθη Συγγενές Φλεγμονώδες Αγγειακό Νεοπλαστικό Διόγκωση Ιστορικό Κλινική εικόνα Ηλικία Εντόπιση Ατελής σύγκλειση τμήματος του θυρεογλωσσικού πόρου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Χριστίνα Βουρλάκου Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός»

ΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Χριστίνα Βουρλάκου Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός» ΠΑΡΑΘΥΡΕΟΕΙΔΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Χριστίνα Βουρλάκου Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός» ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Μαλακά, επίπεδα, υποστρόγγυλα ή νεφροειδούς σχήματος όργανα. Σπάνια πολυλοβωτά Καστανόφαιη κιτρινόφαιη χροιά λιπώδης

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN. Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής, ΑΠΘ

ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN. Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής, ΑΠΘ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής, ΑΠΘ Ταξινόμηση λεμφωμάτων- Βασικές αρχές Στην ταξινόμηση WHO: Λαμβάνονται υπόψη μορφολογικά, ανοσοϊστοχημικά,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Α. Δ. ΓΟΥΛΙΑΜΟΣ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Α. Δ. ΓΟΥΛΙΑΜΟΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Α. Δ. ΓΟΥΛΙΑΜΟΣ Ορισμός : Μεσοθωράκιο είναι ο εξωυπεζωκοτικός χώρος που παρεμβάλλεται μεταξύ των πνευμόνων Περιλαμβάνει την καρδιά και τα μεγάλα αγγεία, το περικάρδιο,

Διαβάστε περισσότερα

Ιστολογία και νεοπλάσματα επιδιδυμίδας, σπερματικού τόνου, σπερματοδόχων κύστεων και ορχικών περιβλημάτων

Ιστολογία και νεοπλάσματα επιδιδυμίδας, σπερματικού τόνου, σπερματοδόχων κύστεων και ορχικών περιβλημάτων Ιστολογία και νεοπλάσματα επιδιδυμίδας, σπερματικού τόνου, σπερματοδόχων κύστεων και ορχικών περιβλημάτων Ελένη Παπακωνσταντίνου Παθολογοανατόμος, Επιμελήτρια Β Γ.Ν. Ελευσίνας «Θριάσιο» ΟΡΧΙΚΑ ΠΕΡΙΒΛΗΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΣΙΕΛΟΓΟΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ

ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΣΙΕΛΟΓΟΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΣΙΕΛΟΓΟΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ ΚΛΙΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΑ ΧΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΙΣΤΟΧΗΜΕΙΑ-ΑΝΟΣΟΪΣΤΟΧΗΜΕΊΑ Παρουσίαση αντιπροσωπευτικών περιπτώσεων από το αρχείο του «Θριασίου» ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΜΦΑ ΕΝΙΚΟ ΛΕΜΦΩΜΑ ΟΡΙΑΚΗΣ ΖΩΝΗΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

ΛΕΜΦΑ ΕΝΙΚΟ ΛΕΜΦΩΜΑ ΟΡΙΑΚΗΣ ΖΩΝΗΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΛΕΜΦΑ ΕΝΙΚΟ ΛΕΜΦΩΜΑ ΟΡΙΑΚΗΣ ΖΩΝΗΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Μικρά ή µεσαίου µεγέθους λεµφοειδή κύτταρα Πυρήνες στρογγυλοί ή ανωµάλου σχήµατος (µονοκυτταροειδείς ή σαν κεντροκύτταρα) ιαυγές κυτταρόπλασµα ΛΕΜΦΑ

Διαβάστε περισσότερα

Κλινικοακτινολογική Εικόνα Φυματίωσης. Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος ΓΝΝΘΑ

Κλινικοακτινολογική Εικόνα Φυματίωσης. Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος ΓΝΝΘΑ Κλινικοακτινολογική Εικόνα Φυματίωσης Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος ΓΝΝΘΑ Δύσκολη Διάγνωση της φυματίωσης Μη ειδικά συμπτώματα και σημεία Αρνητική δερμοαντίδραση φυματίνης Ατυπα ή απόντα απεικονιστικά ευρήματα

Διαβάστε περισσότερα

Παθολογία Σαλπίγγων. Ηβη Αρβανίτη

Παθολογία Σαλπίγγων. Ηβη Αρβανίτη Παθολογία Σαλπίγγων Ηβη Αρβανίτη Κακοήθεις Επιθηλιακοί Όγκοι Πρωτοπαθές καρκίνωμα ο όγκος πρέπει να βρίσκεται μέσα στον αυλό ή στο κωδωνικό άκρο η μήτρα και η ωοθήκη ή να μην έχουν όγκο ή να είναι ξεκάθαρα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 8 ΟΙ ΙΣΤΟΙ ΤΩΝ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 8 ΟΙ ΙΣΤΟΙ ΤΩΝ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ 75 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 8 ΟΙ ΙΣΤΟΙ ΤΩΝ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ 76 ΟΙ ΙΣΤΟΙ Όλα τα ευκαρυωτικά κύτταρα εμφανίζουν την ίδια βασική αρχιτεκτονική: εξωτερικά βρίσκεται η πλασματική μεμβράνη, η οποία περιβάλλει το

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγική Xηµειοθεραπεία (Neoadjuvant) στον Καρκίνο του Πνεύµονα

Εισαγωγική Xηµειοθεραπεία (Neoadjuvant) στον Καρκίνο του Πνεύµονα Εισαγωγική Xηµειοθεραπεία (Neoadjuvant) στον Καρκίνο του Πνεύµονα Άντζελ Ιακώβ Πνευµονολόγος Νεφρολόγος Παθολόγος Συντονιστής Διευθυντής Πνευµονολογικής Ογκολογικής Κλινικής Βρογχοσκοπικού Τµήµατος Αντικαπνιστικού

Διαβάστε περισσότερα

VIN (Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία αιδοίου)

VIN (Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία αιδοίου) VIN (Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία αιδοίου) Διαφορές μεταξύ τραχήλου και αιδοίου Κύτταρο-στόχος: κυρίως πλακώδες δεν υπάρχει εκτεθειμένος πολυδύναμος πληθυσμός, όπως στον τράχηλο Σχετιζόμενοι HPV: κυριαρχούν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΔΕΝΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ. Μαρία Παπαευθυμίου Διευθύντρια Κυτταρ/κού Τμήματος Νοσοκομείο "Αλεξάνδρα"

ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΔΕΝΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ. Μαρία Παπαευθυμίου Διευθύντρια Κυτταρ/κού Τμήματος Νοσοκομείο Αλεξάνδρα ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΔΕΝΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ Μαρία Παπαευθυμίου Διευθύντρια Κυτταρ/κού Τμήματος Νοσοκομείο "Αλεξάνδρα" ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΑΔΕΝΙΚΩΝ ΑΛΛΟΙΩΣΕΩΝ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ (Σύστημα Bethesda 2001) 1) Άτυπα αδενικά

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Διδάσκοντες Ιωάννης Β. Φεζουλίδης Καθηγητής Μαριάννα Βλυχού Αναπλ. Καθηγήτρια Έφη Καψαλάκη Αναπλ. Καθηγήτρια Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

PET/CT versus DWI-MRI στην ογκολογία του θώρακος. Ευθυμιάδου Ρωξάνη Τμήμα Αξονικής, Μαγνητικής Τομογραφίας & PET-CT ΔΘΚΑ «Υγεία»

PET/CT versus DWI-MRI στην ογκολογία του θώρακος. Ευθυμιάδου Ρωξάνη Τμήμα Αξονικής, Μαγνητικής Τομογραφίας & PET-CT ΔΘΚΑ «Υγεία» PET/CT versus DWI-MRI στην ογκολογία του θώρακος. Ευθυμιάδου Ρωξάνη Τμήμα Αξονικής, Μαγνητικής Τομογραφίας & PET-CT ΔΘΚΑ «Υγεία» Ca πνεύμονος Η πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στο δ υτικό κόσμο. 3.000.000

Διαβάστε περισσότερα

Ρ. Κωτακίδου Αναπλ. Διευθύντρια Γ.Ν.Θ. «Γ.Γεννηματάς»

Ρ. Κωτακίδου Αναπλ. Διευθύντρια Γ.Ν.Θ. «Γ.Γεννηματάς» Ρ. Κωτακίδου Αναπλ. Διευθύντρια Γ.Ν.Θ. «Γ.Γεννηματάς» Θεσσαλονίκη 8 Ιανουαρίου 2007 Προδιηθητικές επίπεδο ενδοεπιθηλιακό καρκίνωμα δυσπλασία Ο όρος «ουροθηλιακή ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία» (urothelial intraepithelial

Διαβάστε περισσότερα

Μονήρης πνευμονικός όζος. Σταύρος Μ. Τρύφων MD, PhD, FCCP, Διευθυντής ΕΣΥ Πνευμονολόγος Γ. Ν. «Γ. Παπανικολάου» Θεσ/νίκη

Μονήρης πνευμονικός όζος. Σταύρος Μ. Τρύφων MD, PhD, FCCP, Διευθυντής ΕΣΥ Πνευμονολόγος Γ. Ν. «Γ. Παπανικολάου» Θεσ/νίκη Μονήρης πνευμονικός όζος Σταύρος Μ. Τρύφων MD, PhD, FCCP, Διευθυντής ΕΣΥ Πνευμονολόγος Γ. Ν. «Γ. Παπανικολάου» Θεσ/νίκη Συμβουλευτικές υπηρεσίες-honorarium Aspen Marathon Cyprus Astra Zeneca Elpen GSK

Διαβάστε περισσότερα

Η παγκόσμια οργάνωση υγείας συνιστά την κατάταξη σε 4 βασικούς ιστολογικούς τύπους: καρκίνωμα μεταβατικού επιθηλίου, καρκίνωμα πλακώδους

Η παγκόσμια οργάνωση υγείας συνιστά την κατάταξη σε 4 βασικούς ιστολογικούς τύπους: καρκίνωμα μεταβατικού επιθηλίου, καρκίνωμα πλακώδους ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΕΩΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΕΩΣ. Είναι ο τέταρτος πιο συχνός καρκίνος της στον Δυτικό κόσμο. Η μέση ηλικία κατά την διάγνωση είναι τα 60 με 65 έτη.είναι πιο συχνός στους

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ Υ.Τ Λ.ΘΑΝΟΣ

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ Υ.Τ Λ.ΘΑΝΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ Υ.Τ Λ.ΘΑΝΟΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΠΡΩΤΟΠΑΘΟΥΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ World Health Organization (WHO, 1999) Μη μικροκυτταρικό (80%) αδενοκαρκίνωμα πλακώδες μεγαλοκυτταρικό

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗ ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Ιστοπαθολογία- Μοριακή διαγνωστική. Δ Ροντογιάννη

ΜΗ ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Ιστοπαθολογία- Μοριακή διαγνωστική. Δ Ροντογιάννη ΜΗ ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Ιστοπαθολογία- Μοριακή διαγνωστική Δ Ροντογιάννη Die Cellularpathologie by Rudolf Virchow in 1858..Cells are the progeny of other cells and diseases are diseases of

Διαβάστε περισσότερα

Ακτινολογικά ευρήματα νοσημάτων του πνεύμονα Ενότητα 3: Εργαστηριακές εξετάσεις

Ακτινολογικά ευρήματα νοσημάτων του πνεύμονα Ενότητα 3: Εργαστηριακές εξετάσεις Ακτινολογικά ευρήματα νοσημάτων του πνεύμονα Ενότητα 3: Εργαστηριακές εξετάσεις Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Σκοποί ενότητας Ανάλυση της ακτινολογικής

Διαβάστε περισσότερα

CT ΘΩΡΑΚΟΣ Λ.ΘΑΝΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ «ΣΩΤΗΡΙΑ>>

CT ΘΩΡΑΚΟΣ Λ.ΘΑΝΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ «ΣΩΤΗΡΙΑ>> CT ΘΩΡΑΚΟΣ Λ.ΘΑΝΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ «ΣΩΤΗΡΙΑ>> Εισαγωγικά 1. Τύποι αξονικής τομογραφίας CT Ανατομία 2. Μελετούμενες ανατομικές περιοχές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ ΠΟΥΛΙΑΝΙΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΓΝΑ Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟ Βιοψίες κατά χρονολογική σειρά παραλαβής: 1. Βιοψία 2 ης μοίρας δωδεκαδακτύλου με αριθμό πρωτοκόλλου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Α. Δ. ΓΟΥΛΙΑΜΟΣ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Α. Δ. ΓΟΥΛΙΑΜΟΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Α. Δ. ΓΟΥΛΙΑΜΟΣ Ορισμός : Μεσοθωράκιο είναι ο εξωυπεζωκοτικός χώρος που παρεμβάλλεται μεταξύ των πνευμόνων Περιλαμβάνει την καρδιά και τα μεγάλα αγγεία, το περικάρδιο,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΛΟΗΘΕΙΣ ΚΥΣΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΡΔΕΛΑΣ, ΠΑΘΟΛΟΓΟΝΑΤΟΜΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΚΑΛΟΗΘΕΙΣ ΚΥΣΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΡΔΕΛΑΣ, ΠΑΘΟΛΟΓΟΝΑΤΟΜΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΛΟΗΘΕΙΣ ΚΥΣΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΡΔΕΛΑΣ, ΠΑΘΟΛΟΓΟΝΑΤΟΜΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Ταξινόμηση κυστικής νόσου του νεφρού 1. Απλή νεφρική κύστη

Διαβάστε περισσότερα

Παθολογοανατομική προσέγγιση διάγνωση. Σχολιασμός Δημ. Σαμπαζιώτης, Ειδικευόμενος

Παθολογοανατομική προσέγγιση διάγνωση. Σχολιασμός Δημ. Σαμπαζιώτης, Ειδικευόμενος Παθολογοανατομική προσέγγιση διάγνωση Σχολιασμός Δημ. Σαμπαζιώτης, Ειδικευόμενος Παρασκευή Οστεομυελικής βιοψίας (ΟΜΒ) Επαρκής διαγνωστική ΟΜΒ πρέπει να είναι τουλάχιστον 1.5εκ, με απουσία crush artifact

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΩΔΕΙΣ ΟΡΙΑΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΩΟΘΗΚΩΝ. Ηβη Αρβανίτη

ΟΡΩΔΕΙΣ ΟΡΙΑΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΩΟΘΗΚΩΝ. Ηβη Αρβανίτη ΟΡΩΔΕΙΣ ΟΡΙΑΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΩΟΘΗΚΩΝ Ηβη Αρβανίτη 1898 Pfannenstiel θηλώδη κυσταδενώματα ωοθήκης 1929 Taylor ημικακοήθη νεοπλάσματα WHO του 2003 οριακός ορώδης όγκος (SΒΟΤ( ΒΟΤ) χαμηλής δυνητικής κακοηθείας όγκος

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Εργαστήριο: Φλεγμονές. Μακροσκοπική εικόνα. Διδάσκουσα: Α. Κόνδη Παφίτη uoa gr

2 ο Εργαστήριο: Φλεγμονές. Μακροσκοπική εικόνα. Διδάσκουσα: Α. Κόνδη Παφίτη uoa gr Παθολογική Ανατομική 1 Χειμερινό Εξάμηνο 2011 2012 2012 Υποχρεωτικές Εργαστηριακές Ασκήσεις 2 ο Εργαστήριο: Φλεγμονές Εισαγωγή Μακροσκοπική εικόνα Διδάσκουσα: Α. Κόνδη Παφίτη akondi@med uoa gr Φλεγμονή

Διαβάστε περισσότερα

φυσιολογικό δέρμα - 1

φυσιολογικό δέρμα - 1 φυσιολογικό δέρμα -1 Επιδερμίδα (επιθήλιο, εξωδερμική προέλευση) Α Α Α Μ θηλώδες χόριο (επιπολής) ακανθωτή στιβάδα βασική στιβάδα χόριο Μ = Μελανοκύτταρο (νευροεξωδερμική προέλευση, νευρική ακρολοφία)

Διαβάστε περισσότερα

Ιστολογικά χαρακτηριστικά χαρακτηριστικά ΚΟΕΝ Ποικίλη µορφολογία Ατρακτόµορφα κύτταρα µε ποικίλο ηωσινόφιλο κυτταρόπλασµα,κυµατοειδείς πυρήνες Τύπου

Ιστολογικά χαρακτηριστικά χαρακτηριστικά ΚΟΕΝ Ποικίλη µορφολογία Ατρακτόµορφα κύτταρα µε ποικίλο ηωσινόφιλο κυτταρόπλασµα,κυµατοειδείς πυρήνες Τύπου Ιστολογικά χαρακτηριστικά χαρακτηριστικά ΚΟΕΝ Ποικίλη µορφολογία Ατρακτόµορφα κύτταρα µε ποικίλο ηωσινόφιλο κυτταρόπλασµα,κυµατοειδείς πυρήνες Τύπου ινοσαρκώµατος εσµιδωτό πρότυπα ανάπτυξης Ιστολογικά

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ στόμα Η Στοματολογία αποτελεί σημαντικό μέρος της Παθολογίας

ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ στόμα Η Στοματολογία αποτελεί σημαντικό μέρος της Παθολογίας ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ Αν και το στόμα αποτελεί μικρό τμήμα του σώματος είναι στόχος πολυάριθμων νόσων, τοπικών και συστηματικών Νοσήματα βλεννογόνου στόματος Νοσήματα χειλέων Νοσήματα σιαλογόνων αδένων Νοσήματα

Διαβάστε περισσότερα

Μαστογραφική Απεικόνιση Παθήσεων Μαστού ΤΣΟΜΠΑΝΛΙΩΤΗ ΧΡΥΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΣΥ Β ΕΡΓ. ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ «ΑΤΤΙΚΟ» ΠΓΝΑ

Μαστογραφική Απεικόνιση Παθήσεων Μαστού ΤΣΟΜΠΑΝΛΙΩΤΗ ΧΡΥΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΣΥ Β ΕΡΓ. ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ «ΑΤΤΙΚΟ» ΠΓΝΑ Μαστογραφική Απεικόνιση Παθήσεων Μαστού ΤΣΟΜΠΑΝΛΙΩΤΗ ΧΡΥΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΣΥ Β ΕΡΓ. ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ «ΑΤΤΙΚΟ» ΠΓΝΑ MAΣΤΟΣ - ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ο μαστός αποτελείται απο λοβούς, εκκριτικούς πόρους,

Διαβάστε περισσότερα

Απεικόνιση μικρών νεφρικών μαζών. Ελένη Κωνσταντάτου MD, MsC Ειδικευμένη Ακτινοδιαγνώστης

Απεικόνιση μικρών νεφρικών μαζών. Ελένη Κωνσταντάτου MD, MsC Ειδικευμένη Ακτινοδιαγνώστης Απεικόνιση μικρών νεφρικών μαζών Ελένη Κωνσταντάτου MD, MsC Ειδικευμένη Ακτινοδιαγνώστης Ορισμός Μικρές νεφρικές μάζες οι νεφρικοί σχηματισμοί

Διαβάστε περισσότερα

Στηρικτικά Κύτταρα και Εξωκυττάρια Ουσία. Κοτσίνας Αθανάσιος Επικ. Καθηγητής Εργ. Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ

Στηρικτικά Κύτταρα και Εξωκυττάρια Ουσία. Κοτσίνας Αθανάσιος Επικ. Καθηγητής Εργ. Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ Στηρικτικά Κύτταρα και Εξωκυττάρια Ουσία Κοτσίνας Αθανάσιος Επικ. Καθηγητής Εργ. Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ Συνδετικός Ιστός - Ορισμός Παρέχει το: Υποστηρικτικό και Συνδετικό πλαίσιο

Διαβάστε περισσότερα

Ραδιοϊσοτοπική Απεικόνιση Νεοπλασμάτων - Φλεγμονών

Ραδιοϊσοτοπική Απεικόνιση Νεοπλασμάτων - Φλεγμονών Εργαστήριο Πυρηνικής Ιατρικής Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 2014-2015 Ραδιοϊσοτοπική Απεικόνιση Νεοπλασμάτων - Φλεγμονών Παναγιώτης Αν. Γεωργούλιας Αν. Καθηγητής Πυρηνικής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι συχνοί και αποτελούν το συχνότερο ενδοκρινολογικό πρόβλημα σε πολλές χώρες. Οι πιθανότητες ότι κάποιος θα ανακαλύψει έναν τουλάχιστον όζο θυρεοειδούς είναι 1 στις 10 ενώ σε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΦΟΡΙΚΉ ΔΙΆΓΝΩΣΗ...

ΔΙΑΦΟΡΙΚΉ ΔΙΆΓΝΩΣΗ... ΔΙΑΦΟΡΙΚΉ ΔΙΆΓΝΩΣΗ... Γ.Ν.Α Ευαγγελισμός Πνευμονολογικό Τμήμα Μάριος Κούγιας Πνευμονολόγος Φυματιολόγος μ γ Πλείστα νοσήματα τόσο εντοπιζόμενα μόνο στον πνεύμονα όσο και συστηματικά,καθώς και έκθεση σε

Διαβάστε περισσότερα

Η ανίχνευση νεφρικών όγκων αυξάνει περίπου κατα 1% κατ' έτος. Η τυχαία ανεύρεση μικρών όγκων είναι σήμερα η πλειονότητα των νεφρικών όγκων.

Η ανίχνευση νεφρικών όγκων αυξάνει περίπου κατα 1% κατ' έτος. Η τυχαία ανεύρεση μικρών όγκων είναι σήμερα η πλειονότητα των νεφρικών όγκων. Ενδείξεις και περιορισμοί στη διαδερμική βιοψία των νεφρικών μαζών Αδαμόπουλος Βασίλειος Md.- FEBU Επιμ.Β' Γ.Ν.Καβάλας- Ουρολογική Κλινική Το Πρόβλημα... Η ανίχνευση νεφρικών όγκων αυξάνει περίπου κατα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΧΡΗΖΟΥΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ. Σταυρούλα Μπουσμουκίλια Δ/ντρια Β Πνευμονολογικής κλινικής Γ.Ν.

ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΧΡΗΖΟΥΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ. Σταυρούλα Μπουσμουκίλια Δ/ντρια Β Πνευμονολογικής κλινικής Γ.Ν. ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΧΡΗΖΟΥΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ Σταυρούλα Μπουσμουκίλια Δ/ντρια Β Πνευμονολογικής κλινικής Γ.Ν. Καβάλας Ηαπλήα/α θώρακα Είναι το αρχικό απεικονιστικό εργαλείο του

Διαβάστε περισσότερα

TI NEOTEΡΟ ΣΤΟΥΣ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΟΓΚΟΥΣ ΤΟ 2015. Ορισμοί-Κατάταξη-Ιστολογία. Δ Ροντογιάννη

TI NEOTEΡΟ ΣΤΟΥΣ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΟΓΚΟΥΣ ΤΟ 2015. Ορισμοί-Κατάταξη-Ιστολογία. Δ Ροντογιάννη TI NEOTEΡΟ ΣΤΟΥΣ ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΟΓΚΟΥΣ ΤΟ 2015 Ορισμοί-Κατάταξη-Ιστολογία Δ Ροντογιάννη Νευροενδοκρινή νεοπλάσματα Ταξινόμηση Βιολογικοί δείκτες Μοριακή Παθολογία Νευροενδοκρινή νεοπλάσματα Ταξινόμηση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΕΣ AΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ. Αγγελική Μπουσιώτου Επιμελήτρια Α Παθολογοανατομικό Τμήμα Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών.

ΜΗ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΕΣ AΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ. Αγγελική Μπουσιώτου Επιμελήτρια Α Παθολογοανατομικό Τμήμα Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών. ΜΗ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΕΣ AΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ Αγγελική Μπουσιώτου Επιμελήτρια Α Παθολογοανατομικό Τμήμα Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών. ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ (1) Δύο πλάγιοι λοβοί συνδεόμενοι με λεπτό ισθμό

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΌΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΌΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΌΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 1. ΡΙΝΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ 2. ΦΑΡΥΓΓΑΣ 3. ΛΑΡΥΓΓΑΣ 4. ΤΡΑΧΕΙΑ 5. ΒΡΟΓΧΟΙ 6. ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΡΙΑΚΗ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΜΟΡΙΑΚΗ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΟΡΙΑΚΗ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1α. Μορφολογική εξέταση και ταυτοποίηση κυττάρων αίματος 1β. Απομόνωση Λεμφοκυττάρων μονοπύρηνων κυττάρων - από περιφερικό αίμα 2. Βασικές

Διαβάστε περισσότερα

Γιάννης Καλομενίδης Πνευμονολόγος. Β Πνευμονολογική Κλινική Ιατρική Σχολή Αθηνών Νοσοκομείο «Αττικόν»

Γιάννης Καλομενίδης Πνευμονολόγος. Β Πνευμονολογική Κλινική Ιατρική Σχολή Αθηνών Νοσοκομείο «Αττικόν» Μονήρης Πνευμονικός Όζος Γιάννης Καλομενίδης Πνευμονολόγος Β Πνευμονολογική Κλινική Ιατρική Σχολή Αθηνών Νοσοκομείο «Αττικόν» ΟΡΙΣΜΟΙ Όζος: σφαιρική ή ωοειδής σκίαση με σαφή όρια, 3 εκ, περιβαλλόμενη από

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Μάθημα 7ο ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ο πληθυσμός της Ευρώπης το 2004 ήταν 456 εκατομμύρια σχεδόν το 7% του συνολικού πληθυσμού της γης. Ο καρκίνος αποτελεί την μεγαλύτερη αιτία νοσηρότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΤΑΡΑ. Καρβουντζή Ηλιάνα (Βιολόγος) 1

ΚΥΤΤΑΡΑ. Καρβουντζή Ηλιάνα (Βιολόγος) 1 ΚΥΤΤΑΡΑ ΖΥΓΩΤΟ: Το πρώτο κύτταρο του οργανισμού από το οποίο με συνεχείς κυτταρικές διαιρέσεις προκύπτουν όλα. ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ: Διαδικασία με την οποία τα κύτταρα αποκτούν διαφορετικά μορφολογικά και λειτουργικά

Διαβάστε περισσότερα

-ΘΗΛΩΜΑ ΧΟΡΟΕΙΔΟΥΣ ΠΛΕΓΜΑΤΟΣ -KΟΛΟΕΙΔΗΣ ΚΥΣΤΗ -ΜΗΝΙΓΓΕΙΩΜΑ -ΕΠΕΝΔΥΜΩΜΑ -ΜΕΤΑΣΤΑΣΗ -ΓΙΓΑΝΤΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΑΣΤΡΟΚΥΤΩΜΑ -ΕΠΙΔΕΡΜΟΕΙΔΕΣ -ΔΕΡΜΟΕΙΔΗΣ ΚΥΣΤΗ

-ΘΗΛΩΜΑ ΧΟΡΟΕΙΔΟΥΣ ΠΛΕΓΜΑΤΟΣ -KΟΛΟΕΙΔΗΣ ΚΥΣΤΗ -ΜΗΝΙΓΓΕΙΩΜΑ -ΕΠΕΝΔΥΜΩΜΑ -ΜΕΤΑΣΤΑΣΗ -ΓΙΓΑΝΤΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΑΣΤΡΟΚΥΤΩΜΑ -ΕΠΙΔΕΡΜΟΕΙΔΕΣ -ΔΕΡΜΟΕΙΔΗΣ ΚΥΣΤΗ -ΘΗΛΩΜΑ ΧΟΡΟΕΙΔΟΥΣ ΠΛΕΓΜΑΤΟΣ -KΟΛΟΕΙΔΗΣ ΚΥΣΤΗ -ΜΗΝΙΓΓΕΙΩΜΑ -ΕΠΕΝΔΥΜΩΜΑ -ΜΕΤΑΣΤΑΣΗ -ΓΙΓΑΝΤΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΑΣΤΡΟΚΥΤΩΜΑ -ΕΠΙΔΕΡΜΟΕΙΔΕΣ -ΔΕΡΜΟΕΙΔΗΣ ΚΥΣΤΗ -ΛΕΜΦΩΜΑ -ΟΛΙΓΟΔΕΝΔΡΟΓΛΟΙΩΜΑ -ΕΝΔΟΚΟΙΛΙΑΚΟ ΝΕΥΡΟΚΥΤΩΜΑ ΗΛΙΚΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Στηρικτικά Κύτταρα και Εξωκυττάρια Ουσία. Κοτσίνας Αθανάσιος Επικ. Καθηγητής Εργ. Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ

Στηρικτικά Κύτταρα και Εξωκυττάρια Ουσία. Κοτσίνας Αθανάσιος Επικ. Καθηγητής Εργ. Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ Στηρικτικά Κύτταρα και Εξωκυττάρια Ουσία Κοτσίνας Αθανάσιος Επικ. Καθηγητής Εργ. Ιστολογίας-Εμβρυολογίας Ιατρική Σχολή - ΕΚΠΑ Συνδετικός Ιστός - Ορισμός Παρέχει το: Υποστηρικτικό και Συνδετικό πλαίσιο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΔΡΙΚΗ ΠΥΕΛΟΣ: ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΜΕ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ

ΑΝΔΡΙΚΗ ΠΥΕΛΟΣ: ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΜΕ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΑΝΔΡΙΚΗ ΠΥΕΛΟΣ: ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΜΕ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ Δήμητρα Λογγίτση Τμήμα Αξονικού-Μαγνητικού Τομογράφου Νοσοκομεία ΜΗΤΕΡΑ-ΥΓΕΙΑ ΣΚΟΠΟΣ Παρουσίαση περιστατικών από την παθολογία καλοήθων και κακοήθων νεοπλασμάτων

Διαβάστε περισσότερα

Παλαιά βλάβη. Περιαγγειακή αποµυελίνωση χωρίς φλεγµονή

Παλαιά βλάβη. Περιαγγειακή αποµυελίνωση χωρίς φλεγµονή Παλαιά βλάβη Περιαγγειακή αποµυελίνωση χωρίς φλεγµονή Απώλεια µυελίνης (LFB/cresyl violet) Μείωση πάχουςαραίωση νευραξόνων (silver stain) αποµυελίνωση και επαναµυελίνωση δντ επανειληµµένα στην ίδια πλάκα

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΜΦΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ. Ιωάννης Κωστόπουλος Καθηγητής Εργαστήριο Γεν. Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής Α.Π.Θ.

ΛΕΜΦΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ. Ιωάννης Κωστόπουλος Καθηγητής Εργαστήριο Γεν. Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής Α.Π.Θ. ΛΕΜΦΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ Ιωάννης Κωστόπουλος Καθηγητής Εργαστήριο Γεν. Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής Α.Π.Θ. ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΣ ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΣ Βλαστικά κέντρα ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΣ Βλαστικά κέντρα ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΣ Βλαστικά κέντρα CD20/L26

Διαβάστε περισσότερα

ANAΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ANAΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ANAΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Η επιφάνεια για την ανταλλαγή των αερίων είναι περίπου 140m 2! Το ΑBC της επείγουσας Ιατρικής A: Airway B: Breathing C: Circulation D: Disability E: Exposure Τι παρατηρείται? Αλλεργική

Διαβάστε περισσότερα

13. Ηωσινόφιλο κύτταρο στα επιχρίσματα περιφερικού αίματος και μυελού των οστών

13. Ηωσινόφιλο κύτταρο στα επιχρίσματα περιφερικού αίματος και μυελού των οστών 13. Ηωσινόφιλο κύτταρο στα επιχρίσματα περιφερικού αίματος και μυελού των οστών Γ.Χρ. Μελέτης 1, Α. Σαραντόπουλος 1, Σ. Μασουρίδη 1, Ε. Βαριάμη 1, Ε. Τέρπος 2 Τα ηωσινόφιλα παράγονται όπως όλα τα κύτταρα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Ι ΡΥΜΑΤΑ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Ι ΡΥΜΑΤΑ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ 1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Ι ΡΥΜΑΤΑ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΥΠΕΥΘΥΝΗ: κ. Κυπαρίση ΣΠΟΥ ΑΣΤΡΙΕΣ: Χατζόγλου Αναστασία Χατζόγλου Κυριακή ΛΑΡΙΣΑ 2009 2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ.1 1.

Διαβάστε περισσότερα

Πολλαπλές οζώδεις πνευμονικές σκιάσεις άμφω σε νεαρή ασυμπτωματική ασθενή

Πολλαπλές οζώδεις πνευμονικές σκιάσεις άμφω σε νεαρή ασυμπτωματική ασθενή Παρουσίαση Περιστατικού Πολλαπλές οζώδεις πνευμονικές σκιάσεις άμφω σε νεαρή ασυμπτωματική ασθενή Γρηγόρης Στρατάκος, 1 Φώτης Σαμψώνας 1, Δήμητρα Ροντογιάννη 2, Eυφροσύνη Mάναλη 1, Aπόστολος Tραυλός 1,

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ. Τ λεµφοκύτταρα:

ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ. Τ λεµφοκύτταρα: ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ Προέλευση: µυελός των οστών. Μερικά µεταναστεύουν στο θύµο, όπου παραµένουν για ποικίλες περιόδους πριν διασκορπισθούν στο σώµα. Βίος: η ζωή τους ποικίλει. Τα µνηµοκύτταρα ζουν για πολλά χρόνια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ Μ. ΠΑΥΛΙ ΗΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ Μ. ΠΑΥΛΙ ΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ Μ. ΠΑΥΛΙ ΗΣ Hράκλειο, εκέμβριος 2011 ΤΥΠΟΙ ΙΣΤΩΝ 1. Eπιθηλιακός Πολυεδρικά κύτταρα που είναι πάρα πολύ στενά συνδεδεμένα και φέρουν ελάχιστη μεσοκυττάρια ουσία 2. Συνδετικός Κύτταρα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ. Έλλη Μποτσφάρη Αναστασία Νικολαϊδου Α.Ν.Θ.Θεαγένειο Μάρτιος 2018

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ. Έλλη Μποτσφάρη Αναστασία Νικολαϊδου Α.Ν.Θ.Θεαγένειο Μάρτιος 2018 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Έλλη Μποτσφάρη Αναστασία Νικολαϊδου Α.Ν.Θ.Θεαγένειο Μάρτιος 2018 ΙΣΤΟΡΙΚΟ Άνδρας 62 ετών Γενικευμένη λεμφαδενοπάθεια Βιοψία ΑΡ υπερκλείδιου λεμφαδένα Ιδιωτικό παθολογοανατομικό

Διαβάστε περισσότερα

Διαφορική Διάγνωση Ογκων Μαστού

Διαφορική Διάγνωση Ογκων Μαστού Διαφορική Διάγνωση Ογκων Μαστού Λοβιακού Καρκινώματος - Λεμφώματος Μεταπλαστικού Καρκινώματος - Σαρκώματος Αποκρινούς - Ιστιοκυτταροειδούς Καρκινώματος - Κοκκιοκυτταρικού Ογκου Κατερίνα Κουτσούμπη Επιμ.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΆΔΝΗ ΟΜΆΔΑ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗΣ ΑΣΘΕΝΏΝ ΜΕ ΧΛΛ. Εισαγωγή στην αιματολογία

ΑΡΙΆΔΝΗ ΟΜΆΔΑ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗΣ ΑΣΘΕΝΏΝ ΜΕ ΧΛΛ. Εισαγωγή στην αιματολογία ΑΡΙΆΔΝΗ ΟΜΆΔΑ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗΣ ΑΣΘΕΝΏΝ ΜΕ ΧΛΛ Εισαγωγή στην αιματολογία Αιματολογία Κλινική και εργαστηριακή Διαγνωστική και θεραπευτική Αυτόνομη και συνεργατική Αίμα-Λειτουργίες Μεταφορά οξυγόνου Απομάκρυνση

Διαβάστε περισσότερα

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή ιατρικής για το μάθημα του καρκίνου του όρχη βασικές γνώσεις :

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή ιατρικής για το μάθημα του καρκίνου του όρχη βασικές γνώσεις : Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή ιατρικής για το μάθημα του καρκίνου του όρχη βασικές γνώσεις : Οι όρχεις αποτελούν κομμάτι του αναπαραγωγικού συστήματος (παραγωγή σπερματοζωάριων) του άνδρα αλλά

Διαβάστε περισσότερα

Α. ΜΑΖΕΣ ACR BI - RADS ATLAS - ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ

Α. ΜΑΖΕΣ ACR BI - RADS ATLAS - ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ ACR BI - RADS ATLAS - Μια μάζα είναι τρισδιάστατη και καταλαμβάνει χώρο. Είναι ορατή σε δύο διαφορετικές μαστογραφικές προβολές. Έχει εξολοκλήρου ή μερικώς κυρτά όρια και (αν είναι ακτινοσκιερή) παρουσιάζει

Διαβάστε περισσότερα

ιατρική θωρακοσκόπηση: Συσχετίζονται µε την ιστολογική διάγνωση ;

ιατρική θωρακοσκόπηση: Συσχετίζονται µε την ιστολογική διάγνωση ; Ταξινόµηση των ευρηµάτων στην ιατρική θωρακοσκόπηση: Συσχετίζονται µε την ιστολογική διάγνωση ; Φ. Εµµανουήλ 1,. Ροντογιάννη, 2 Ρ.Τριγγίδου 3,. Χιώτης 4, Μ. Στρατίκη 4, Κ.Κοντογιάννη 1, Ν.Κουφός 1, Σ.Γεννηµατά

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ MEDICAL THORACOSCOPY ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ. Πιλιλίτσης Λεωνίδας Ειδικός πνευμονολόγος Γ.Ν.Λαμίας

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ MEDICAL THORACOSCOPY ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ. Πιλιλίτσης Λεωνίδας Ειδικός πνευμονολόγος Γ.Ν.Λαμίας Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ MEDICAL THORACOSCOPY ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Πιλιλίτσης Λεωνίδας Ειδικός πνευμονολόγος Γ.Ν.Λαμίας ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Ο όρος θωρακοσκόπηση εισήχθη από τον Hans Christian Jacobaeus περίπου πριν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΘΩΡΑΚΟΣ Κατευθυντήριες οδηγίες. Ι.ΠΑΠΑΗΛΙΟΥ Διευθυντής Τμήματος Αξονικής Τομογραφίας Κωσταντοπούλειο Νοσοκομείο «η Αγία Όλγα»

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΘΩΡΑΚΟΣ Κατευθυντήριες οδηγίες. Ι.ΠΑΠΑΗΛΙΟΥ Διευθυντής Τμήματος Αξονικής Τομογραφίας Κωσταντοπούλειο Νοσοκομείο «η Αγία Όλγα» ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΘΩΡΑΚΟΣ Κατευθυντήριες οδηγίες Ι.ΠΑΠΑΗΛΙΟΥ Διευθυντής Τμήματος Αξονικής Τομογραφίας Κωσταντοπούλειο Νοσοκομείο «η Αγία Όλγα» ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΘΩΡΑΚΑ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ

Διαβάστε περισσότερα