ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΟΣ Αγ. Αθανάσιος Μαρτίου 2012

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΟΣ Αγ. Αθανάσιος 23-25 Μαρτίου 2012"

Transcript

1 ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΟΣ Αγ. Αθανάσιος Μαρτίου 2012 Καθηγητής Γεώργιος Ν. Νταλέκος Δ/ντής Παθολογικής Κλινικής & Ομώνυμου Ερευνητικού Εργαστηρίου Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

2 ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΟΣ ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ ΧΟΛΙΚΗ ΚΙΡΡΩΣΗ ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ ΣΚΛΗΡΥΝΤΙΚΗ ΧΟΛΑΓΓΕΙΙΤΙΔΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΕΠΙΚΑΛΥΨΗΣ (????)

3 ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Ορισμός Χρόνια (ή οξεία) ηπατίτιδα αγνώστου αιτιολογίας Προοδευτική Συχνή Αυξημένη καταστροφή μετάπτωση θνητότητα ηπατικού σε κίρρωση (χωρίς παρεγχύματος θεραπεία) Krawitt E, N Engl J Med 2006, Zachou et al, J Autoimm Dis 04, Dalekos et al, Eur J Gastro Hepatol 02, Eur J Intern Med 02, J Hepatol 98 Manns MP et al, Hepatology 2010

4 Κορίτσι 16 ετών με οξεία ικτερική ηπατίτιδα AST ALT ΙΟΛΟΓΙΚΟΣ & U/S: (-) Φάρμακα, οινόπνευμα: ΟΧΙ Υπερσφαιριναιμία: ΝΑΙ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟΣ: αρνητικός?? Βιοψία ήπατος Νοε-08 Δεκ-08 Ιαν-09 Φεβ-09 Βιοψία ήπατος: αλλοιώσεις χρόνιας ηπατίτιδας με μέτρια φλεγμονώδη διήθηση από λεμφοκύτταρα, ηωσινόφιλα και λίγα πλασματοκύτταρα Αιτιολογία AST/ALT????

5 Κορίτσι 16 ετών: Νέο επεισόδιο ικτερικής ηπατίτιδας μετά από 20 μήνες!! Ανοσολογικός έλεγχος Π.Θ ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΟΛΗ AST ALT /7/ /7/ /7/2010 5/8/ /8/ /8/2010

6 EPIDEMIOLOGY OF AIH Autoimmune hepatitis is a rare disease in young women

7 ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΑΗ Είναι σπάνια νόσος? Ιncidence and prevalence? / 10 5 πληθυσμό/year? (N. Europe/ USA) 17-20/ 10 5 πληθυσμό (N. Europe/ USA) Έως cases AH στις ΗΠΑ (10-23% of CAH) 43/ 10 5 population in Alaska Natives!! Indian subcontinent: 2 conflicting studies Taiwan: υψηλότερη επίπτωση από προηγούμενα έτη Επιπολασμός ~~ SLE, PBC, Myasthenia gravis Επικράτηση γυναικών (F/M: 4-6/1). Γενετικοί παράγοντες Boberg KM Clin Liver Dis 02; Hurlburt et al AJG 02; Muratori et al Mol Asp Med 08; Gupta et al JGH 01; Choudhuri et al BMC Gastro 05; Werner et al Scan J Gastro 08; Koay et al Dig Dis Sci 06

8 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΑΗ Is AH a rare disease? Werner M et al Scand J Gastroenterol 2008 anti-sla ανιχνεύθηκαν στο 1/3 των κρυψιγενών ALF cases!! Bernal et al J Hepatol 2007 IAIHG ΔΕΝ ΠΙΣΤΕΥΕΙ ΟΤΙ Η AH ΕΙΝΑΙ ΣΠΑΝΙΑ ΝΟΣΟΣ Υποδιάγνωση λόγω unfamiliar labs and clinicians Manns et al Hepatology 2010

9 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΑΗ Is AH a rare disease? Γιατί οι ασθενείς αυτοί έχουν εξ ορισμού μόνο NAFLD/ NASH? Υπάρχει Ιατρικός Νόμος που αποκλείει τη συνύπαρξη AH ή ακόμα και την παρουσία μόνο AH?

10 ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ AH: AGE ONSET DISTRIBUTION Werner et al, Scand J Gastroenterol 2008 (Retrospective study)

11 Epidemiology of AIH: Age distribution at presentation Zachou et al, J Hepatol Number of patients 20-25% males > 70 21

12 ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΑΗ: AGE ONSET DISTRIBUTION Schramm et al, Am J Gastroenterol 2001 Al-Chalabi et al, J Hepatol 2006 Διάγνωση ΑΗ: καθυστερεί στους ηλικιωμένους, καθώς έχει λανθασμένα θεωρηθεί νόσος της νεαρής ηλικίας Συχνή & σοβαρής βαρύτητας στους ηλικιωμένους Άμεση αντιμετώπιση έχει άριστα αποτελέσματα ακόμα και σε αυτή την κατηγορία ασθενών

13 ΑΗ: Κλινικό παράδειγμα 2 Άνδρας 67 ετών με οξεία ασυμπτωματική ικτερική ηπατίτιδα γ-σφαιρίνες: 5 g/dl ANA: 1/160 Βιοψία: Σοβαρού βαθμού αλλοιώσεις ενεργού ηπατίτιδας, Lymphocytes, Plasma cells, Eosinophils ΦΕΡΙΤΤΙΝΗ: 5066 Ανοσοκαταστολή ANA: 1/320 SMA: 1/1280 VGT pattern F-actin high pos p-anca/anna: 1/320 HLA-typing: A1, B8, DR3 IgG: 2100 mg/dl Anti-TPO Abs: very high Simplified score (Hepatology, July 08): 8 = definite autoimmune hepatitis (>6)

14 Can you recognize autoimmune hepatitis? Edward L. Krawitt, Postgrad Med 1998

15 AH: Take home message (I) Ασφαλείς πληροφορίες επιδημιολογίας ΑΗ δεν υπάρχουν Όλες οι μελέτες αναδρομικές και από Κέντρα αναφοράς ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ προοπτικές population-based studies Η ΝΟΣΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΠΑΝΙΑ ΟΣΟ ΠΙΣΤΕΥΕΤΑΙ ΔΕΝ υπάρχει συγκεκριμένη ηλικία προσβολής ΑΛΛΑ οι περισσότεροι ασθενείς > 50 ετών Και τα δύο φύλα προσβάλλονται αν και υπερτερούν σαφώς οι γυναίκες Zachou et al, J Autoimm Dis 04; Dalekos et al, Eur J Intern Med 02; Bogdanos & Dalekos, Curr Med Chem 08; Manns et al Hepatology 10

16

17 AH: Κλινική εικόνα (Ι) ΔΕΝ υπάρχει χαρακτηριστικό σημείο ή σύμπτωμα 60% ασθενών έχουν ύπουλη έναρξη με 1 ή περισσότερα μη ειδικά συμπτώματα (αρθραλγίες μικρών αρθρώσεων, κόπωση, λήθαργο, σταγονοειδή ακμή, καταβολή, ανορεξία, ναυτία, απώλεια βάρους, κνησμό, low-grade πυρετό & κοιλιακό άλγος) Οξεία ικτερική ηπατίτιδα (20-30%) ή FHF (σπάνια) Ασυμπτωματική νόσος (10-20%??) Φυσική εξέταση: μπορεί χωρίς ευρήματα ΑΛΛΑ ΚΑΙ σημεία προχωρημένης νόσου

18 AH: Κλινικό παράδειγμα 3 Γυναίκα 49y με διάγνωση NAFLD/NASH ΑST: U/L & ALT: U/L για 1y (check-up) BMI: 31.2, CHOL +TRIG: κ.φ, Diabetes (-) Alcohol, drugs, HΑV, HBV, HCV: (-) U/S: NAFLD Παρόλα αυτά..

19 AH: Κλινικό παράδειγμα 3 Υπερσφαιριναιμία: IgG: 2040 mg/dl Autoimmune serology C4 18.7, ΑΝΑ 1/320 diffuse + fine speck, HEp2 blot: anti-ro (52 kd) SMA 1/160 VGT (F-actin) anti-sla/lp (ELISA + liver blot +) Immunosuppression Complete response (2 mo)

20 AH: Κλινικό παράδειγμα 4 Γυναίκα 64 ετών, προσέρχεται για παρακολούθηση-συνέχιση αγωγής με α- IFN λόγω «αναφερόμενης» χρόνιας αντι-hbe (+) HBV. Από έτους γενικά συμπτώματα. Τώρα: AST/ALT: 359/478 U/L, υπολευκωματιναιμία & παράταση INR. Oινόπνευμα/Φάρμακα (-), Α/Ε: Πάσχουσα, με ασκίτη και οιδήματα κάτω άκρων Όλοι οι ορολογικοί δείκτες για HBV (-)!!, HBV-DNA: αρνητικό Αντι-HCV (-), U/S: σπληνομεγαλία, ασκίτης Βιοψία ήπατος: Σημαντική πυλαία και περιπυλαία ηπατίτιδα (λεμφοκύτταρα λίγα πλασματοκύτταρα). Εμπεριπόλυση. Σχηματισμό ροζετών Χολοστατικές ή άλλες βλάβες (-)

21 AH: Κλινικό παράδειγμα 4 IgG: 2931 mg/dl Ανοσολογικός έλεγχος: C4: 9; HEp2 blot: anti-ro (52 kda) SMA 1/80 VGΤ; anti-sla/lp (ELISA + liver blot +) HLA typing: DR3 & DR13 ΔΙΑΓΝΩΣΗ: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΙΡΡΩΣΗΣ ΜΕ ΡΗΞΗ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗΣ ΣΕ ΑΗ-1 (SLA/LP +) ΛΟΓΩ IFN-α

22 AH: Κλινική εικόνα (ΙΙ) Καθυστέρηση διάγνωσης (from onset): μήνες έτη!! Σημαντικό «trick» για τη διάγνωση AH είναι η παρουσία άλλων αυτοανόσων νόσων (συνήθως θυρεοειδίτιδα) στον ασθενή ή σε 1 ου βαθμού συγγενείς AH στην κύηση ή άμεσα μετά τον τοκετό Υποτροπή της νόσου μετά OLT, de-novo AH μετά OLT για άλλη αιτία

23 ΑΗ: ΠΡΩΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Zachou et al J Hepatol ,7 22,2 13,8 8,3 2,8 2,8 2,8 2,8 2,8 Πρώτη διάγνωση (%) ΑΗ Κρυψιγενής κίρρωση Κρυψιγενής ηπατίτις ALD/NASH ΠΧΚ Παρελθούσα HBV Ηπατοσπληνικό Φαρμακευτική ηπατίτις ΧΙΗΒ

24 ΑΗ: ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ Zachou et al J Hepatol ,6 22,8 14,3 14, > 48 0 Καθυστέρηση διάγνωσης (μήνες)

25 AH: Κλινικό παράδειγμα 5 Γυναίκα 50 ετών check up Διακοπή κορτικοστεροειδών Θεράπων ιατρός καμία ενέργεια Αιτιολογία AST/ALT???? ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΜΕΤΑ 10 ΜΗΝΕΣ!! ANA: 1/320 fine sp. SMA: 1/160 f-actin Anti-SLA/LP pos Anti-Ro52 pos Βιοψία ήπατος ευτυχώς ΟΧΙ κίρρωση ΑΛΛΑ αναγεννητικό παρέγχυμα

26 AH: Κλινικό παράδειγμα 5 Γυναίκα 50 ετών check up Βιοψία ήπατος ευτυχώς ΟΧΙ κίρρωση. ΑΛΛΑ periportal collapse με συνεχιζόμενη interface hepatitis με αναγεννητικό παρέγχυμα και rosetting

27 AMA high positive (1/640) Αντιμετώπιση - Οδηγίες??????? AH: Κλινικό παράδειγμα 6 Παρόλα αυτά,.. Κορίτσι 12ys με IgG: 2470 mg/dl, Hashimoto & Raynaud (1995), γενικά συμπτώματα & επηρεασμός LFTs (6 φορές τουλάχιστον)!!! Προσδιορισμός κυτταροκινών, ανοσοφαινότυπου PBMC Abs, συμπλήρωμα & ανοσοσυμπλέγματα, IgG subclass 1999

28 AH: Κλινικό παράδειγμα 6 Παρόλα αυτά, το 2000 AST/ALT: 146/204, γ-gt/alp: 190/425 IgG: 3208 mg/dl, IgM: 404 mg/dl, Ηωσινόφιλα: 2142/μl ANA: 1/640 mnd, AMA: 1/5120 (IIF + high pos ELISA IgG & IgA τάξης), αντι-sp100 pos, αντι-rο-52 pos granular c-anca pos, αντι-f-actin pos Liver biopsy: ΑΙΗ + PBC overlap syndrome Ανοσοκαταστολή + Urso Καλή κατάσταση υποτροπές μόνο λόγω compliance

29 AH: Κλινικό παράδειγμα 7 Άνδρας 58 ys με τρανσαμινασαιμία (2-10x) υπερσφαιριναιμία από το 2002!!! Hx ΣΔ ΙΙ (91), κοιλιοκάκης (05) 3 (ΤΡΕΙΣ) βιοψίες ήπατος!!!! (2004, 2005 και 2007!!!!!) Ευτυχώς ΟΧΙ κίρρωση ΑΛΛΑ ήπια προς μέτρια ίνωση και νεκροφλεγμονώδη δραστηριότητα. ΑΠΟΥΣΙΑ ΣΤΕΑΤΩΣΗΣ!! Θεράποντες ιατροί καμία επικοινωνία και καμία ενέργεια!! Δίαιτα ελεύθερης γλουτένης Αιτιολογία AST/ALT & αύξησης των γ-σφαιρινών???? ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ σε νοσοκομεία και ιδιωτικά κέντρα Αθηνών: NEG ΕΚΤΙΜΗΣΗ στο Τμήμα μας 9/08 ANA: 1/160 fine sp. In-house SMA: 1/320 f-actin panca/anna: 1/80 F-actin ELISA: high positive Anti-h-tTG/DGP screen: high pos Anti-h-tTG IgA: high positive Anti-gliadin deamidated: low pos ΤΕΛΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ: έξαρση παραμελημένης ΑΗ-1. Ύφεση CD

30 AH: Κλινικό παράδειγμα 8 Very high AST/ALT levels > 3 ys Polish nationality; always negative HBV+HCV profile Asymptomatic BUT high INR, hypersplenism, esoph. varices, spiders & menstrual cycle disorders (amenorrhea) She had participated in two programs of assisted reproduction!! High IgG; high SMA titers; anti- SLA/LP & Ro-52 pos Diagnosis: AIH-related cirrhosis Immunosuppression (3ys): two pregnancies so far (2.5mg/d Pr)

31

32 AH: Κλινική εικόνα (ΙΙΙ) Καθυστέρηση διάγνωσης + Ύπουλη έναρξη 30-40% των ασθενών έχουν ήδη κίρρωση τη στιγμή της διάγνωσης

33 60 Symptoms No symptoms , ,3 0 p=ns p<0.05 Cirrhosis (%) MLIS (x 0.1)

34 Cumulative 5y & 10y survival in association with the presence or absence of cirrhosis p<0.05 p=0.003

35 AIH: Take home message (II) Zachou et al J Autoimm Dis 04; Krawitt EL N Engl J Med 06; Bogdanos & Dalekos Cur Med Chem 08; Werner et al Scan J Gastr 08 Manns et al Hepatology 2010; Zachou et al J Hepatol 2011 Η κλινική εικόνα της ΑΗ ποικίλλει (από ασυμπτωματική έως μη αντιρροπουμένη κίρρωση ή και FHF) Η πορεία χαρακτηρίζεται από περιόδους μειωμένης ή αυξημένης δραστηριότητας Αυτόματες υφέσεις ΔΕΝ είναι ασυνήθεις Άλλα αυτοάνοσα νοσήματα ή σύνδρομα υπάρχουν συχνά The objective should be to spread knowledge of AIH diagnosis in several Medical specialties since effective treatment is available

36

37 ΑΗ: Εργαστηριακά ευρήματα ΔΕΝ υπάρχουν χαρακτηριστικά εργαστηριακά ευρήματα AST/ALT (0.5-50x UNL) Bilirubin (0.5-50x UNL) γ-σφαιρίνες (IgG, x UNL)* ALP κ.φ. ή μέτρια αυξημένη * Δυστυχώς ο προσδιορισμός της συχνά δεν γίνεται. Τιμές φυσιολογικές μπορούν να βρεθούν σε ηλικιωμένους ή οξείες περιπτώσεις

38 ΑΗ: Kλινικό παράδειγμα 9 Γυναίκα 61 ετών με ανώδυνο αποφρακτικό (??) ίκτερο, very high AST/ALT & IgG και U/S χωρίς διατάσεις Προ 2μήνου αναφερόμενη λοίμωξη αναπνευστικού (ΜΣΑΦ + μακρολίδιο) Προ μηνός ικτερική συνδρομή εισαγωγή σε χειρουργική κλινική (χοληδόχος πόρος: 0.5!) Σύμφωνη γνώμη γαστρ/λόγων & παθολόγων CT & MRI/MRCP ERCP!!!! κ.φ. Βιοψία ήπατος: Πυκνές φλεγμονώδεις διηθήσεις πυλαίων (κυρίως λεμφοκύτταρα) πυλαιο-πυλαίες γεφυρώσεις & spotty necrosis στο λόβιο. ΑΝΑ: 1/40. Συμπέρασμα: Σοβαρού βαθμού βλάβη πιθανόν φαρμακευτικής αιτιολογίας. ΕΚΤΙΜΗΣΗ στην κλινική μας 3/08

39 ΑΗ: Kλινικό παράδειγμα 9 Γυναίκα 61 ετών με ανώδυνο αποφρακτικό (??) ίκτερο, very high AST/ALT & IgG και U/S χωρίς διατάσεις AST/ALT: 822/842, Bil: 4.4, IgG: 2800 mg/dl, anti-tpo + anti-thyreoglobulin: high pos, TSH high, ANA: 1/640, SMA: 1/320, panca/anna: 1/320, F-actin: & anti-ro52 high pos, HLA-DR13 pos Βιοψία (επανεκτίμηση): Interface hepatitis, ροζέτες, εμπεριπόλυση, αξιοσημείωτη ενδολοβιακή δραστηριότητα Ανοσοκαταστολή Simplified score = 7-8 (definite AH)

40 AH: Κλινικό παράδειγμα 10 Γυναίκα 67y διακομίσθηκε με διάγνωση SLE λόγω υψηλού τίτλου ANA, anti-dsdna pos (ELISA) & προηγούμενο ιστορικό οξείας ανικτερικής ηπατίτιδας προ 4 mo... LFTs φυσιολογικά (υπό Medrol 8 mg/d) Παρόλα αυτά... Αυξημένα επίπεδα IgG (2.5x UNL) Autoimmune serology: ANA 1:2560, SMA 1:640 (VGT), F-actin Abs high pos, DR3+ and DR13+ Αποφασίσθηκε βιοψία ήπατος

41 AH: Κλινικό παράδειγμα 10

42 AIH: Take home message (III) Zachou et al J Autoimm Dis 04; Krawitt EL N Engl J Med 06; Bogdanos & Dalekos Cur Med Chem 08; Werner et al Scan J Gastr 08 Manns et al Hepatology 2010; Zachou et al J Hepatol 2011 ΔΕΝ υπάρχει χαρακτηριστικό εργαστηριακό εύρημα Μην σκέφτεστε την ΑΗ ΜΟΝΟ σε περιπτώσεις με πολύ αυξημένες τιμές AST/ALT AST/ALT συνήθως αυξομειώνονται (δείτε προηγούμενες τιμές) Ικτερική μορφή μόνο στο 1/3 των ασθενών (γι αυτό μην σκέφτεστε τη διάγνωση ΜΟΝΟ σε ικτερικούς) Μη ξεχνάτε τον προσδιορισμό της IgG ή των γ-σφαιρινών Αυτή η μέτρηση λείπει στους περισσότερους ασθενείς!!!!

43

44 AIH: A disease with many faces Zachou et al J Autoimm Dis 04; Krawitt EL N Engl J Med 06; Bogdanos & Dalekos Cur Med Chem 08; Werner et al Scan J Gastr 08; Manns et al Hepatology 2010 AH ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΠΑΝΙΑ ΝΟΣΟΣ!!!! Παρατηρείται σε όλες τις χώρες & φυλές και στα δύο φύλα σε ΟΛΕΣ τις ηλικίες (most F > 50 years) Η κλινική εικόνα ποικίλλει (ασυμπτωματική έως μη αντιρροπουμένη κίρρωση ή και FHF) Πορεία με ποικίλλουσα δραστηριότητα Αυτόματες υφέσεις ΔΕΝ είναι ασυνήθεις Άλλα αυτοάνοσα νοσήματα ή σύνδρομα συχνά

45 AIH: A disease with many faces Zachou et al J Autoimm Dis 04; Krawitt EL N Engl J Med 06; Bogdanos & Dalekos Cur Med Chem 08; Werner et al Scan J Gastr 08; Manns et al Hepatology 2010 ΔΕΝ υπάρχει χαρακτηριστικό εργαστηριακό εύρημα ΟΧΙ ΜΟΝΟ σε περιπτώσεις με πολύ αυξημένες τιμές AST/ALT AST/ALT συνήθως αυξομειώνονται (δείτε προηγούμενες τιμές) Ικτερική μορφή μόνο στο 1/3 των ασθενών!!!!! Μη ξεχνάτε τον προσδιορισμό της IgG ή των γ-σφαιρινών Αυτή η μέτρηση λείπει στους περισσότερους ασθενείς!!!!

46

47

48 AIH Classification and Autoantibodies Dalekos et al, Eur J Intern Med 02 Krawitt E, N Engl J Med 06; Bogdanos and Dalekos Curr Med Chem 08 Zachou et al, J Autoimm Dis 04, Czaja et al Gastroenterology 2010 AIH-1 ANA SMA ANCA anti - ASGP-R anti - SLA/LP AIH-2 anti - LKM-1 anti - LKM-3 anti - LC1 anti - ASGP-R ΑIΗ in APS-1: anti LM (anti-cyp1a2)

49 ΑΝΑ (in-house rat sections) ΑΝΑ (HEp2 substrate)

50 SMA VGT PATTERN 60-80% (also known as anti-f-actin)

51 SMA PATTERN (Stomach)

52 ΣΗΜΑΣΙΑ ΑΝΑ /SMA ΣΤΗΝ ΑΗ-1 Czaja AJ, et al Gastroenterology 2001 Zachou et al, J Autoimm Dis 2004 Εξαφάνιση - επανεμφάνιση ΑΝΑ, SMA Οι τίτλοι ΔΕΝ σχετίζονται με τη βαρύτητα τη διάγνωση ή την πρόγνωση Εξαφάνιση συνδυάζεται με - βελτίωση βιοχημικών/ ιστολογικών δεικτών και παρατεταμένη ύφεση - ΟΧΙ όμως με την έκβαση θεραπείας

53 ANCA ΣΤΗΝ ΑΗ-1 Dalekos et al, Eur J Intern Med 2002 Zachou et al, J Autoimm Dis 2004 Στην πλειονότητα p-anca (ΕΑΦ, >1:10) Επιπολασμός στην ΑΗ-1: 40-96% Σχετίζονται με προχωρημένη νόσο Σχεδόν ποτέ στην ΑΗ-2 Αντιγονικοί στόχοι: πολλαπλοί Σημαντική διαγνωστική βοήθεια σε ΑΝΑ/SMA/anti-LKM αρνητική ΑΗ

54

55 ANTI-SLA/LP ΣΤΗΝ ΑΗ-1 Πρώτη φορά το 1987 (Manns) και 1981 (Berg) ΟΧΙ με ΕΑΦ ΑΛΛΑ με RIA, ανοσοαποτύπωση, RLA ή ανταγωνιστικές ELISA Αντι-SLA και anti-lp ταυτόσημα/ Ειδικά για ΑΗ-1 Αυτοαντιγόνο: Διαλυτή πρωτεΐνη των κυτοσολίων 50 kda με άγνωστη λειτουργία Kanzler et al, J Hepatol 99, Ballot et al, J Hepatol 99, Zachou et al, J Autoimm Dis 04, Manns MP, J Hepatol 00, Weis et al, Lancet 00, Dalekos et al, Eur J Intern Med 02

56 ANTI-α-ACTININ ANTIBODIES CROSS-REACT WITH ANTI-ssDNA ANTIBODIES IN ACTIVE AUTOIMMUNE HEPATITIS Yves Renaudineau, Geogios N. Dalekos, Paul Guéguen, Kalliopi Zachou, Pierre Youinou Clin Reviews Allerg Immunol 34: , 2008

57 Anti-α actinin titers α-actinin Abs titers according to AIH-1 disease stage 1,2 1,0 p=0.006 p<0.001,8 p=0.012,6,4,2 0,0 -,2 Active disease N=30 K. Zachou et al Alimen Pharmacol Therap 2012 Treatment response N=47 Relapse/ incomplete response N=15 No treatment (burned-out cirrhosis) N=6

58 α-actinin Ab titres 1,2 1 K. Zachou, Y. Renaudineau, A. Chauveau, P. Youinou, G.N. Dalekos. AP&T 2012 p= ,8 α-actinin Abs in AIH-1 are significantly 0,6 0,4 associated with disease activity α-actinin Abs in AIH-1 0,2 are independent predictors of treatment 0 Sample without treatment First sample in remission response

59 LKM PATTERN Liver Kidney

60 The Molecular Target of LKM-1 Autoantibodies is Cytochrome P450 2D6 either in AIH-2 or HCV Mw (kda) C 1A1 1A2 2A6 3A4 2B6 2C8 2C9 2C19 2D6 2E

61 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΑΝΤΙ-LKM Τύπος Αυτοαντιγόνο-Στόχος Νόσος αντί-lkm 1 KYTP450 2D6 AH-2, HCV (0-10%) αντί-lkm 2 KYTP450 2C9 Φαρμακευτική Ηπατίτιδα αντί-lkm 3 UGT-1.1 ΑΗ-2 (5-10%), HDV (10%) Manns et al, Gastroenterology 01, Zachou et al, J Autoimmune Disease 04, Obermayer et al, J Autoimm 01, Dalekos et al, Eur J Gastroenterol Hepatol 02 & Eur J Intern Med 02 HCV (περιστασιακά)

62 ANTI - LC1 KAI ΑΗ - 2 Lenzi et al Gut 95, Muratori et al Gut 98, Lapierre et al Gastroenterology 99, Zachou et al J Autoimmune Dis 04 Ανίχνευση με ΕΑΦ, DD, CIE, WB, RLA Αυτοαντιγόνο Στόχος formininotransferase cyclodeaminase Συνύπαρξη με anti - LKM - 1 > 50% Έχει ανιχνευθεί σε παιδιά HCV/anti-LKM-1 (+)* Σχετίζεται με την ενεργότητα της AH * Rigopoulou et al (J Autoimmune Dis 2007) from our lab did not confirm this finding in a very large cohort of adults

63 Whole Human Liver Extract Microsomal Extract Band Cytosolic Extract LC-1 LKM-1 LC-1 LKM-1 LC-1 LKM-1 Κλινικό παράδειγμα 11 Αντι-LC1 συχνά Συνυπάρχουν με αντι-lkm-1 SLA

64 Liver Autoimmune Serology (-)?? Where? How many times during the coarse of the disease? Which method? Commercial or in-house? Which dilution? (e.g. AMA 1:10 is negative?) Which substrate? Which conjugate?

65

66 Commercial LKM detection vs in-house (Ν. Παίδων) κλινικά παραδείγματα 12-15

67 AH: Κλινικό παράδειγμα 16 (N. Παίδων) Stomach Typical profile of AIH-1 Kidney

68 AH: Κλινικό παράδειγμα 17 Κορίτσι 4ετών από 3mo AST/ALT:153/281 Ασυμπτωματική, ιολογικός (-), α1-αθ: κ.φ. Σερουλοπλασμίνη, Cu ορού, ούρων: κ.φ. γ-σφαιρίνες: 3.5 g/dl Αναφερόμενος ανοσολογικός έλεγχος: (-) Έλεγχος από την Ομάδα Μελέτης Ήπατος Π.Θ.

69 AH: Κλινικό παράδειγμα 17 Κορίτσι 4ετών από 3mo AST/ALT: 153/281 Liver autoimmune serology

70 AH: Κλινικό παράδειγμα 17 Κορίτσι 4ετών από 3mo AST/ALT: 153/281 Liver autoimmune serology Typical LC1 antibodies without LKM antibodies Σωστή διάγνωση: AH-2

71 LKM PATTERN (LIVER)

72 AIH: Take home message (IV) Zachou et al J Autoimm Dis 04; Vergani et al J Hepatol 04; Bogdanos & Dalekos Cur Med Chem 08; Zachou et al J Hepatol 2011 IFL on fresh rodents sections should be the first line screening The current ELISAs & blots should complement not replace IFL Abs titers vary during the course of AIH Seronegativity on a single test cannot exclude AIH diagnosis Repeat tests may allow Ab detection and correct diagnosis Conversely, Abs presence even in high titers in the absence of any other lab or clinical feature of AIH is insufficient to make an AIH diagnosis

73 Clinical example 18 Πρέπει πάντα να θεραπεύουμε τους ασθενείς και όχι το εργαστήριο International Journal of Infectious Diseases 2009

74 AIH: Take home message (V) Vergani et al J Hepatol 04 Problems concerning Ab detection & interpretation have not yet been resolved & are not being addressed with sufficient vigour Several labs ignore IFL cut-off points recommended by IAIHG Use their own undermining comparability between labs/centers Elevation of cut-off points (1:80 or even 1:160!!) expands the number of negatives but this could result in delay diagnosis The end-user, the clinician, must order tests advisedly with good clinical data and interpret these in the light of the clinical information to make wise evidence-based decisions

75

76

77 AH: Ιστολογικά ευρήματα Δεν υπάρχουν χαρακτηριστικά-ειδικά ευρήματα στην AH!!!! Διήθηση μονοκυττάρων στο limiting plate (piecemeal necrosis or interface hepatitis that progresses to lobular hepatitis) Συνήθως επικράτηση πλασματοκυττάρων (ΟΧΙ ΠΑΝΤΑ!!!!!) Ηωσινόφιλα συχνά (SOS not always drug induced hepatitis) Οι βλάβες γενικά φείδονται του χοληφόρου δένδρου Ίνωση υπάρχει (extensive or even cirrhosis in advance) Acute-onset AH differs from AH with insidious presentation

78 AH: Ιστολογικά ευρήματα Κλινικό παράδειγμα 19 No association of LFTs with histologic activity Γυναίκα 17ys; AST/ALT: 48/52 U/L (UNL<40) Σχεδόν ασυμπτωματική; IgG x1.5 UNL Φυσική εξέταση + δείκτες ηπατιτίδων: κ.φ. ΟΧΙ φάρμακα, οινόπνευμα Autoimmune serology: anti-sla/lp high positive; all other Abs negative Αποφασίστηκε βιοψία ήπατος

79 Clinical example 19: No association of biochemical with histologic activity; a portal area with remarkable inflammation and ongoing interface necroinflammatory activity

80 Clinical example 19: No association of biochemical with histologic activity; Note the interface activity and also the prominent plasma cells; Please don t underestimate the lab findings the disease is catastrophic if untreated

81 AIH: Take home message (VI) Although certain changes are characteristic, none of the findings is specific for AIH!!!! Acute Typical?? Typical?? Cirrhosis

82

83 ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Διάγνωση Διαφορική διάγνωση

84 ΑΗ: ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ Αύξηση LFTs (κυρίως AST/ALT) Υπερσφαιριναιμία (ιδιαίτερα IgG)* Positive autoantibody serology* Ιστολογικές βλάβες χρόνιας ηπατίτιδας Απουσία ιολογικών δεικτών ηπατιτίδων Αποκλεισμός άλλων αιτίων οξείας ή χρόνιας ηπατίτιδας *Συνήθως αυτοί οι παράγοντες υποεκτιμούνται IAIHG Report, J Hepatol 1999

85 Don t forget also occult or full-blown celiac disease Dalekos et al Liver Intern 2008

86 Διαφορική Διάγνωση AH....We do not recommend the routine use of these three tests (ANA, SMA, LKM) for the diagnosis of autoimmune hepatitis. They never permitted us (IAIHG) to submit a letter to this article!!

87

88

89 Simplified Criteria for AH Diagnosis Take home message (VΙΙ) Η AH πρέπει να εξετάζεται σοβαρά σε όλες τις περιπτώσεις αδιευκρίνιστης οξείας ή χρόνιας ηπατοπάθειας ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο, τίτλο Abs, την παρουσία ή απουσία συμπτωμάτων & υπό προϋποθέσεις ακόμα και όταν υπάρχει γνωστή άλλη ηπατοπάθεια Be careful!! The coincidence of ΑΗ with ANY kind of liver diseases CANNOT be excluded Papamichalis et al J Autoimmune Dis 2007 Gatselis et al Dig Liver Dis 2010

90 Take home message (VΙΙΙ) Be careful!! The coincidence of ΑIΗ with ANY kind of liver diseases CANNOT be excluded Καθώς οι χρόνιες ιογενείς ηπατίτιδες είναι πολύ συχνές, ο επιπολασμός της αυτοάνοσης ηπατίτιδας μπορεί να είναι υψηλότερος από ότι νομίζεται λόγω συνύπαρξής της με HCV ή HBV λοιμώξεις EL Krawitt NEJM 2006; Toda et al J Hepatol 1997; Rigopoulou & Dalekos Hepatology 2008; Gatselis et al Dig Liver Dis 2010; Dalekos personal communication

91 In endemic for HBV and HCV areas the coincidence of AIH and viral hepatitis could be really underestimated!!!! Liver International 2009

92

93 ΦΥΣΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ & ΕΚΒΑΣΗ AH AST/ALT και/ή γ-σφαιρινών 50% και 100% 3y και 10y θνητότητα Σοβαρή γεφυροποιό ή λοβιακή νέκρωση Ανάπτυξη κίρρωσης (50% σε 5y) Krawitt E, N Engl J Med 06, Zachou et al, J Autoimm Dis 04, Dalekos et al, Eur J Gastro Hepatol 02, Eur J Intern Med 02, J Hepatol 98

94 ΑΗ: Απαιτείται μια ακριβής και ταχεία διάγνωση Hepatocellular necrosis No delay Liver Fibrosis Treatment Cirrhosis Liver-related death HCC Need for OLT

95

96

97 AH: Θεραπεία (I) Η μεγάλη ετερογένεια της AH υποδηλώνει την ανάγκη εξατομικευμένης θεραπείας στους ενήλικες και στα παιδιά Krawitt NEJM 06 Manns et al Hepatology 10

98 AH: Θεραπεία (IΙ) Το «ύψος» των AST/ALT, των Abs & της IgG ΔΕΝ σχετίζεται υποχρεωτικά με την έκταση της βλάβης ιστολογικά και δίνει ελάχιστη βοήθεια σχετικά με την απόφαση έναρξης αγωγής ή τις δόσεις των ανοσοκατασταλτικών Krawitt NEJM 06 Manns et al Hepatology 10

99 AH: Θεραπεία (IΙI)????

100 AH: Θεραπεία (IV) Μονοθεραπεία Prednisone or prednisolone mg/d Tapering Maintenance therapy Θεραπεία συνδυασμού Prednisone or Prednisolone mg/d+αζα 1-2 mg/kg/d Tapering of corticosteroids Maintenance therapy

101 AH: Αποτελεσματικότητα Θεραπείας Βιοχημική ανταπόκριση (6-12 mo) + Ιστολογική ανταπόκριση (18-24 mo) 85-90% ασθενών To be or not to be, that is the question Once the remission of the disease is achieved the physician should decide what to do: to stop completely treatment with the risk of relapse or to maintain low doses of steroids, able to control disease activity? >80% υποτροπιάζουν (4-12 mo)

102

103 AH: Θεραπεία συντήρησης Τουλάχιστον 2 έτη??? Μονοθεραπεία - prednizolone 5-15 mg/d or AZA mg/d Θεραπεία συνδυασμού - prednizolone (5-10 mg/d) + ΑΖΑ mg/d

104 ,7% Complete Partial No Sustained ,3% X = 3.3y, range 2-9 years 2% 13,2% 0 Treatment Response

105 AH: Θεραπεία (V) Οποτεδήποτε αποφασίσετε να διακόψετε τη θεραπεία ΜΗ ξεχνάτε: η βιοψία είναι απολύτως απαραίτητη πριν από τη διακοπή (δεν πρέπει να υπάρχει καθόλου δραστηριότητα!!!)

106 ΑΗ: Άλλες Θεραπείες Budesonide Site-specific drug therapies: - Cyclosporine, FK-506, sirolimus, MMF Site-specific molecular interventions: - soluble CTLA4, IL-10, anti-tnfα Abs, T-cell vaccine, anti-cd25, ASCT OLT (10y survival 75%) Czaja et al Hepatology 05; Kyriakou et al J Hepatol 03; Tsikrikoni et al J Hepatol 05 Longhi et al J Hepatol 04 & J Autoimmun 05 Relapses 10-35% BUT also 68% (5ys)

107 Budesonide induces remission more effectively than prednisone in a controlled trial of patients with AIH Manns MP et al. Gastroenterology 2010 Oct; 139: Conclusions Oral budesonide, in combination with AZA, induces and maintains remission more effectively (!!) in patients with non-cirrhotic AIH, with a low rate of steroid-specific side effects!!!!!!!!!!

108 Budesonide induces remission more effectively than prednisone in a controlled trial of patients with AIH Manns MP et al. Gastroenterology 2010 Oct; 139: COMMENTS...The frequency of histological improvement and the durability of the response are unknown and the low frequency of resolution (18%!!) and high occurrence of side effects (47%!!!) in the patients treated with the standard regimen are unexplained AJ Czaja Curr Pharm Design 2011

109 COMMENTS

110 Zachou K et al J Hepatol September 2011 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (Ι)

111 Assessment of efficacy (Prednisolone withdrawal) 79.4% within 12 months 57.6% within 8 months 63.3% of patients who stopped prednisolone are still free (2-54 months) Zachou K et al J Hepatol September 2011 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (ΙI)

112 Zachou K et al J Hepatol September 2011 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ-ΣΥΖΗΤΗΣΗ-ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ MMF was stopped in only 3.4% of patients!!! Treatment failure in only 5.1% of patients!!!

113 AH: Overall take home messages AH is a highly heterogeneous disease; both sexes can be affected at every age No characteristic clinical sign, symptom, or biochemical profile Polyclonal hypergammaglobulinemia (IgG) is usually present Be careful for U/S diagnosis of NAFLD!!!! Autoantibodies: Hallmark for diagnosis; Not pathognomonic; Experience of the lab is mandatory Pathology: Contributes to diagnosis; Not pathognomonic

114 Consider ΑIΗ... In all cases of acute or chronic liver diseases and particularly in undefined cases keep in mind that everything is liver autoimmunity otherwise proven something else...

115

116

117 ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΟΣ ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ ΧΟΛΙΚΗ ΚΙΡΡΩΣΗ ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ ΣΚΛΗΡΥΝΤΙΚΗ ΧΟΛΑΓΓΕΙΙΤΙΔΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΕΠΙΚΑΛΥΨΗΣ (????)

118 ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ ΧΟΛΙΚΗ ΚΙΡΡΩΣΗ (ΠΧΚ) Αγνώστου αιτιολογίας διαταραχή Γυναίκες μέσης ηλικίας (συνήθως) Επιπολασμός: /10 6 Επίπτωση: 4-30/10 6 Προοδευτική καταστροφή μικρών ενδοηπατικών χοληφόρων + συνοδό πυλαία φλεγμονή (BIH) Ανάπτυξη ίνωσης & κίρρωσης

119 ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ ΧΟΛΙΚΗ ΚΙΡΡΩΣΗ (ΠΧΚ) Thomas Addison & William Gull (1851) 1 η πληρέστερη περιγραφή 1875 & : Χρονία ενδοηπατκή καταστροφική χολαγγειίτις, Χολαγγειολιτική κίρρωση, Ξανθωματώδης Χολική Κίρρωση, Περιχολαγγειολιτική χολική κίρρωση Dauphinee et al Can Med Assoc J 1949 Ahrens et al Medicine 1950

120 ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΠΧΚ 1. Ασυμπτωματική φάση με LFTs: κφ (ΑΜΑ +) 2. Ασυμπτωματική φάση με αυξημένα χολοστατικά ένζυμα & ΑΜΑ + 3. Συμπτωματική φάση:lfts + AMA + Συμπτώματα 4. Φάση της ρήξεως αντιρρόπησης: 3 + σημεία ρήξεως της αντιρρόπησης Άλλο αυτοάνοσο νόσημα στον ασθενή ή στους συγγενείς πρώτου βαθμού

121 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΧΚ Κνησμός: συνηθέστερο πρωτοεμφανιζόμενο σύμπτωμα (50%) Μη ειδικά συμπτώματα (καταβολή, αδυναμία, λήθαργος, αρθραλγίες, κλπ): 25% ως πρώτα συμπτώματα 20% παρουσιάζονται με ρήξη αντιρρόπησης

122 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ Αύξηση χολοστατικών ενζύμων Αύξηση χοληστερόλης (ξανθελάσματα/ξανθώματα) Τρανσαμινάσες συνήθως κ.φ. - >5Χ (??) Χολερυθρίνη συνήθως κ.φ ( στα τελικά στάδια) IgM & IgG αυξημένες (κ.φ στα αρχικά στάδια) Μέτρια ηωσινοφιλία ( /μl) ιδιαίτερα στα αρχικά στάδια δεν πρέπει να υποεκτιμάται!!!! Zachou et al, EJGH 04

123 ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ ΧΟΛΙΚΗ ΚΙΡΡΩΣΗ

124 ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΠΧΚ Η ανίχνευση ΑΜΑ αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για τη διάγνωση της ΠΧΚ

125 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗΣ ΑΜΑ ΕΑΦ (τομές ήπατος-στομάχου-νεφρών αρουραίων) Ανοσοαποτύπωση, ELISA & RLA Ειδικότητα 100% με ΕΑΦ (>1:80) AMA (-) ΠΧΚ: αρνητικά ΑΜΑ με ποια μέθοδο, σε τι αραίωση, σε ποιο υπόστρωμα, πόσες φορές στη διάρκεια παρακολούθησης

126

127

128 ΑMΑ (in-house rat sections) ΑMΑ (HEp2 substrate)

129 LKM PATTERN Liver Kidney

130 ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ (-) Where? How many times during the coarse of the disease? Which method? Commercial or in-house? Which dilution? (e.g. AMA 1:10 is negative?) Which substrate? Which conjugate?

131 ΚΛΙΝΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 20 Γυναίκα 62 ετών, προσέρχεται για ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ εκτίμηση λόγω αναφερόμενου ιστορικού PSC από 14ετίας (MRCP?, ERCP?) και βιοψίας ήπατος τότε με ευρήματα χρόνιας χολαγγειοπάθειας (σταδίου Ι). EK/NC (-). Ανοσολογικός έλεγχος (-) Τώρα: Υπερχοληστερολαιμία, ξανθελάσματα, κόπωση και χολοστατικά ένζυμα αυξημένα ΔΙΑΓΝΩΣΗ: PBC

132 ΑΥΤΟΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΠΧΚ Αυτοαντισώματα Συχνότητα (%) ΑΜΑ ΑΚΑ 12 ΑΝΑ Αντι-αιμοπεταλιακά 40 Manns et al, Autoimmune Dis 1998, Szostecki et al, Semin Liver Dis 1997, Strassburg et al, J Hepatol 96, Feistrauer et al, Hepatology 1997, Dalekos et al, Eur J Int Med 2002, Zachou et al J Autoim Dis 2004

133 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ANIXNΕΥΣΗΣ ΑΝΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΑΝΤΙΓΟΝΑ - ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΗΝ ΠΧΚ (Ι) ΑΝΑ ΚΑΤΑ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΠΥΡΗΝΑ παρουσία πολλαπλών πυρηνικών κηλίδων (multiple nuclear dots) Sp 100 ΑΜΑ(+): 25-41%, ΑΜΑ(-): 48% Κυκλίνη A: 8% Szostecki et al, Semin Liver Dis 1997 Rigopoulou & Dalekos 2008

134

135 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ANIXNΕΥΣΗΣ ΑΝΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΑΝΤΙΓΟΝΑ-ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΗΝ ΠΧΚ (ΙΙ) ANA PBC-SPECIFIC: 75% ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ PBC; Συσχέτιση με προχωρημένη νόσο (prognostic factors) Rigopoulou et al Gut, April 2005

136 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ANIXNΕΥΣΗΣ ΑΝΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΑΝΤΙΓΟΝΑ-ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΗΝ ΠΧΚ (ΙIΙ) ΑΝΑ ΚΑΤΑ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ χαρακτηριστικός περιφερικός φθορισμός (nuclear rim or rim like membranous; RLM) gp210: στικτό (punctate pattern) 10-41% p62: στικτό (punctate pattern) 22% Υποδοχέας Β-λαμίνης: λείο (smooth pattern) 1% Courvalin et al, Semin Liver Dis 97 Rigopoulou & Dalekos 2008

137 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ANIXNΕΥΣΗΣ ΑΝΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΑΝΤΙΓΟΝΑ-ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΗΝ ΠΧΚ (ΙV) ANA PBC-SPECIFIC: 75% ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ PBC; Συσχέτιση με προχωρημένη νόσο (prognostic factors) Rigopoulou et al Gut, April 2005

Ζάχου Καλλιόπη Παθολόγος

Ζάχου Καλλιόπη Παθολόγος Ζάχου Καλλιόπη Παθολόγος Παθολογική Κλινική και Ομώνυμο Ερευνητικό Εργαστήριο Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Δεν έχω τίποτε να δηλώσω όσον αφορά στη σύγκρουση συμφερόντων

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΕΠΙΚΑΛΥΨΗΣ. Καλλιόπη Ζάχου. 12 Ο Πανελλήνιο Ηπατολογικό Συνέδριο. Παθολόγος Παθολογική Κλινική & Ερευνητικό Εργαστήριο Παν/μίου Θεσσαλίας

ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΕΠΙΚΑΛΥΨΗΣ. Καλλιόπη Ζάχου. 12 Ο Πανελλήνιο Ηπατολογικό Συνέδριο. Παθολόγος Παθολογική Κλινική & Ερευνητικό Εργαστήριο Παν/μίου Θεσσαλίας ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΕΠΙΚΑΛΥΨΗΣ Καλλιόπη Ζάχου Παθολόγος Παθολογική Κλινική & Ερευνητικό Εργαστήριο Παν/μίου Θεσσαλίας 12 Ο Πανελλήνιο Ηπατολογικό Συνέδριο Χανιά 12-15 Μαΐου 2011 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Καθηγητής Γεώργιος N. Νταλέκος Δ/ντής Παθολογικής Κλινικής και Ερευνητικού Εργαστηρίου Παθολογικής Κλινικής Π.Θ. Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Καθηγητής Γεώργιος N. Νταλέκος Δ/ντής Παθολογικής Κλινικής και Ερευνητικού Εργαστηρίου Παθολογικής Κλινικής Π.Θ. Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Αυτοάνοση ηπατίτιδα: διάγνωση και θεραπεία το 2010 Γαστρεντερολογική Διημερίδα Ηπατο-Γαστρεντερολογικής Μονάδας Α Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων 8 & 9 Απριλίου 2011, Μέτσοβο Καθηγητής Γεώργιος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΑΝΤΙ-SLA/LP ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΔΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΥΝ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΟΒΑΡΟΤΕΡΗ ΜΟΡΦΗ ΑΥΤΟΑΝΟΣΟΥ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ, ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ή ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΠΡΟΓΝΩΣΗ

ΤΑ ΑΝΤΙ-SLA/LP ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΔΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΥΝ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΟΒΑΡΟΤΕΡΗ ΜΟΡΦΗ ΑΥΤΟΑΝΟΣΟΥ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ, ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ή ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΤΑ ΑΝΤΙ-SLA/LP ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΔΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΥΝ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΟΒΑΡΟΤΕΡΗ ΜΟΡΦΗ ΑΥΤΟΑΝΟΣΟΥ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ, ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ή ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΠΡΟΓΝΩΣΗ Καλλιόπη Ζάχου 1, Christina Weiler-Normann 2, Luigi

Διαβάστε περισσότερα

Τα Αυτοαντισώματα (NOSA)

Τα Αυτοαντισώματα (NOSA) ΚΛΙΝΙΚΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ Πρακτικές οδηγίες στους ηπατολόγους διαβάζοντας... Τα Αυτοαντισώματα (NOSA) Καθηγητής Γεώργιος Ν. Νταλέκος Παθολογική Κλινική & Ομώνυμο Ερευνητικό Εργαστήριο Ιατρικής Σχολής Π.Θ. www.med.uth.gr/internalmedicine/

Διαβάστε περισσότερα

MH ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΣΤΕΑΤΟΗΠΑΤΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

MH ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΣΤΕΑΤΟΗΠΑΤΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ MH ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΣΤΕΑΤΟΗΠΑΤΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ «Διερεύνηση ασθενούς με Tρανσαμινασαιμία και Σακχαρώδη Διαβήτη» 24 ο Συνέδριο ΔΕΒΕ, 25-27 Νοεμβρίου 2010, Θεσσαλονίκη Καθηγητής Γεώργιος N. Νταλέκος

Διαβάστε περισσότερα

Λοιμώξεις και Αυτοάνοσα Νοσήματα Καθηγητής Γεώργιος Ν. Νταλέκος

Λοιμώξεις και Αυτοάνοσα Νοσήματα Καθηγητής Γεώργιος Ν. Νταλέκος Λοιμώξεις και Αυτοάνοσα Νοσήματα Καθηγητής Γεώργιος Ν. Νταλέκος www.med.uth.gr/internalmedicine/ Δ/ντής Παθολογικής Κλινικής & Ομώνυμου Ερευνητικού Εργαστηρίου ΠΘ Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Ήπατος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΒΕ ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΟΣ

ΕΠΒΕ ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΟΣ Ημερίδα Κλινικής Ανοσολογίας ΕΠΒΕ ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΟΣ Θεσσαλονίκη 5-5-2012 Καθηγητής Γεώργιος Ν. Νταλέκος Δ/ντής Παθολογικής Κλινικής & Ομώνυμου Ερευνητικού Εργαστηρίου Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

AΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΟΣ

AΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΟΣ AΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΟΣ Ερωτήσεις (μπορεί να υπάρχουν περισσότερες από μια σωστές απαντήσεις) 1) Επιλέξτε τα σωστά: Α. H αυτοάνοση ηπατίτιδα (ΑΗ) χαρακτηρίζεται από κοκκιωματώδης λεμφοκυτταρική χολαγγειίτιδα

Διαβάστε περισσότερα

Η μετάβαση από τη βιοχημικά πρώιμη στην προχωρημένη Πρωτοπαθή Χολική Χολαγγειίτιδα: Προγνωστικοί παράγοντες & επιπτώσεις στην πορεία της νόσου

Η μετάβαση από τη βιοχημικά πρώιμη στην προχωρημένη Πρωτοπαθή Χολική Χολαγγειίτιδα: Προγνωστικοί παράγοντες & επιπτώσεις στην πορεία της νόσου Η μετάβαση από τη βιοχημικά πρώιμη στην προχωρημένη Πρωτοπαθή Χολική Χολαγγειίτιδα: Προγνωστικοί παράγοντες & επιπτώσεις στην πορεία της νόσου Ν.Κ. Γατσέλης, J.C. Goet, Κ. Ζάχου, W.J. Lammers, H.L.A. Janssen,

Διαβάστε περισσότερα

«Νεότερα δεδομένα στη διάγνωση και αντιμετώπιση της αυτοάνοσης ηπατίτιδας»

«Νεότερα δεδομένα στη διάγνωση και αντιμετώπιση της αυτοάνοσης ηπατίτιδας» «Νεότερα δεδομένα στη διάγνωση και αντιμετώπιση της αυτοάνοσης ηπατίτιδας» ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ζάχου Καλλιόπη Επίκουρος Καθηγήτρια Παθολογίας Παθολογική Κλινική και Ομώνυμο Ερευνητικό

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής με ΙΦΝΕ και ταυτόχρονη ηπατοπάθεια: Παρουσίαση περίπτωσης

Ασθενής με ΙΦΝΕ και ταυτόχρονη ηπατοπάθεια: Παρουσίαση περίπτωσης Ασθενής με ΙΦΝΕ και ταυτόχρονη ηπατοπάθεια: Παρουσίαση περίπτωσης Ιωάννης Γ Γουλής Αναπληρωτής Καθηγητής Γαστρεντερολογίας ΑΠΘ 15 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου Ιωάννινα,

Διαβάστε περισσότερα

Ορθολογική Επιλογή Εργαστηριακού & Παρακλινικού Ελέγχου στα Χολοστατικά Νοσήματα

Ορθολογική Επιλογή Εργαστηριακού & Παρακλινικού Ελέγχου στα Χολοστατικά Νοσήματα 19 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εσωτερικής Παθολογίας Ορθολογική Επιλογή Εργαστηριακού & Παρακλινικού Ελέγχου στα Χολοστατικά Νοσήματα Γεώργιος Ν. Νταλέκος Καθηγητής Παθολογίας Νικόλαος Κ. Γατσέλης Λέκτορας Παθολογίας

Διαβάστε περισσότερα

IgG4 χολαγγειίτιδα μια νέα κλινική οντότητα. Πολυξένη Ι. Αγοραστού

IgG4 χολαγγειίτιδα μια νέα κλινική οντότητα. Πολυξένη Ι. Αγοραστού IgG4 χολαγγειίτιδα μια νέα κλινική οντότητα Πολυξένη Ι. Αγοραστού ΙgG4 χολαγγειίτιδα (IAC) Η συνδυαζόμενη με ΙgG4 χολαγγειίτιδα (ΙΑC) είναι ένας όρος που προτάθηκε το 2007 από τους Bjornsson και συν. για

Διαβάστε περισσότερα

Νεώτερες εξελίξεις στα αυτοάνοσα νοσήματα ήπατος

Νεώτερες εξελίξεις στα αυτοάνοσα νοσήματα ήπατος Νεώτερες εξελίξεις στα αυτοάνοσα νοσήματα ήπατος Ζάχου Καλλιόπη Παθολόγος Παθολογική Κλινική και Ομώνυμο Ερευνητικό Εργαστήριο Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Δεν έχω τίποτε

Διαβάστε περισσότερα

Ηπατίτιδα C: Κλινικοί στόχοι & Προτεραιότητες Φυσική ιστορία της νόσου

Ηπατίτιδα C: Κλινικοί στόχοι & Προτεραιότητες Φυσική ιστορία της νόσου Ηπατίτιδα C: Κλινικοί στόχοι & Προτεραιότητες Φυσική ιστορία της νόσου Καθηγητής Γ.Ν. Νταλέκος Δ/ντής Παθολογικής Κλινικής & Ομώνυμου Ερευνητικού Εργαστηρίου Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας www.med.uth.gr/internalmedicine/

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοάνοση ηπατίτιδα & Πρωτοπαθής χολική κίρρωση: Σημασία της έγκαιρης διάγνωσης «Υγεία», Αθήνα 30 Οκτωβρίου 2015

Αυτοάνοση ηπατίτιδα & Πρωτοπαθής χολική κίρρωση: Σημασία της έγκαιρης διάγνωσης «Υγεία», Αθήνα 30 Οκτωβρίου 2015 Αυτοάνοση ηπατίτιδα & Πρωτοπαθής χολική κίρρωση: Σημασία της έγκαιρης διάγνωσης «Υγεία», Αθήνα 30 Οκτωβρίου 2015 Γεώργιος Ν. Νταλέκος Καθηγητής Παθολογίας, Δ/ντής Παθολογικής Κλινικής & Ομώνυμου Ερευνητικού

Διαβάστε περισσότερα

Εξέλιξεις στα αυτοάνοσα νοσήματα του ήπατος (ΑΗ & PBC)

Εξέλιξεις στα αυτοάνοσα νοσήματα του ήπατος (ΑΗ & PBC) Εξέλιξεις στα αυτοάνοσα νοσήματα του ήπατος (ΑΗ & PBC) Νικόλαος Κ. Γατσέλης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Παθολογική Κλινική & Ομώνυμο Ερευνητικό Εργαστήριο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας Αυτοάνοση

Διαβάστε περισσότερα

Αναστασόπουλος ΝΑ 1, Καραμάνη-Πλουμπίδου ΑΒ 1, Μαλλιώρας Ι 1, Παπούδου-Μπάη Α 2, Παλιούρας Α 3, Στυλιανίδη ΜΧ 1, Γούσια Α 1,2, Γκλαντζούνης Γ 1,3

Αναστασόπουλος ΝΑ 1, Καραμάνη-Πλουμπίδου ΑΒ 1, Μαλλιώρας Ι 1, Παπούδου-Μπάη Α 2, Παλιούρας Α 3, Στυλιανίδη ΜΧ 1, Γούσια Α 1,2, Γκλαντζούνης Γ 1,3 ΚΛΙΝΙΚΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΗΠΑΤΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ (HKK) ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΤΗΚΑΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΠΝΙ) Αναστασόπουλος ΝΑ 1, Καραμάνη-Πλουμπίδου ΑΒ

Διαβάστε περισσότερα

Συμμετοχή του ήπατος στην φλεγμονή και αυτοανοσία

Συμμετοχή του ήπατος στην φλεγμονή και αυτοανοσία Συμμετοχή του ήπατος στην φλεγμονή και αυτοανοσία Πορταριά 20-10-2012 Λουκία Α. Κουτσογεωργοπούλου Ρευματολόγος Επιμελήτρια Β Κλινική Παθολογικής Φυσιολογίας Ήπαρ και αυτοανοσία Σημαντικό όργανο του ΔΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ

ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Επιμέλεια Επεξεργασία: Ν.Κ. Γατσέλης, Κ. Ζάχου, Γ.Ν. Νταλέκος Ανάπτυξη εφαρμογής: www.digi-med.gr 1 of 20 Πίνακας Περιεχομένων ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ... 3 1. Συμμετέχοντες:...

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΒΙΟΨΙΑ ΗΠΑΤΟΣ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΒΙΟΨΙΑ ΗΠΑΤΟΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΥΣ, ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΒΙΟΨΙΑ ΗΠΑΤΟΣ Πρόδρομος Χυτίρογλου Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής Τμήματος Ιατρικής Α.Π.Θ. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΒΙΟΨΙΑΣ ΗΠΑΤΟΣ Χρόνια

Διαβάστε περισσότερα

3 ο Παγκυπριακό Συνέδριο Παθολογίας

3 ο Παγκυπριακό Συνέδριο Παθολογίας Προσέγγιση ασθενή με διαταραχή των ηπατολογικών δοκιμασιών: Η σημασία του ιολογικού και ανοσολογικού ελέγχου 3 ο Παγκυπριακό Συνέδριο Παθολογίας Καθηγητής Γεώργιος Ν. Νταλέκος Δ/ντής Παθολογικής Κλινικής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ & ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ & ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ & ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Η ηπατίτιδα C στο κατώφλι του 21ου αιώνα. Λάρισα, 03/2000 Ηπατίτιδα Β: Τρέχουσες απόψεις για τη διάσταση

Διαβάστε περισσότερα

Διλήμματα και προκλήσεις σε ασθενείς με αυτοάνοση ηπατίτιδα Νικόλαος Κ. Γατσέλης Γεώργιος Ν. Νταλέκος

Διλήμματα και προκλήσεις σε ασθενείς με αυτοάνοση ηπατίτιδα Νικόλαος Κ. Γατσέλης Γεώργιος Ν. Νταλέκος Διλήμματα και προκλήσεις σε ασθενείς με αυτοάνοση ηπατίτιδα Νικόλαος Κ. Γατσέλης Γεώργιος Ν. Νταλέκος Παθολογική Κλινική & Ομώνυμο Ερευνητικό Εργαστήριο Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Κλινική ποικιλομορφία &

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοάνοσα Νοσήματα & Διαταραχές Θυρεοειδικής Λειτουργίας

Αυτοάνοσα Νοσήματα & Διαταραχές Θυρεοειδικής Λειτουργίας Αυτοάνοσα Νοσήματα & Διαταραχές Θυρεοειδικής Λειτουργίας www.med.uth.gr/internalmedicine/ Καθηγητής Γ.Ν. Νταλέκος Δ/ντής Παθολογικής Κλινικής & Ομώνυμου Ερευνητικού Εργαστηρίου Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

18 η Διεθνής Διημερίδα Ηπατίτιδας Β & C Μέρος έκτο: Οι μελέτες του ΚΕΕΛΠΝΟ Επόμενα Βήματα και Προοπτικές 30-1-2011

18 η Διεθνής Διημερίδα Ηπατίτιδας Β & C Μέρος έκτο: Οι μελέτες του ΚΕΕΛΠΝΟ Επόμενα Βήματα και Προοπτικές 30-1-2011 18 η Διεθνής Διημερίδα Ηπατίτιδας Β & C Μέρος έκτο: Οι μελέτες του ΚΕΕΛΠΝΟ Επόμενα Βήματα και Προοπτικές 30-1-2011 Καθηγητής Γεώργιος N. Νταλέκος Δ/ντής Παθολογικής Κλινικής και Ερευνητικού Εργαστηρίου

Διαβάστε περισσότερα

Ηπατίτιδα C και Σακχαρώδης διαβήτης. Όλγα Ι. Γιουλεμέ Γαστρεντερολόγος, Λέκτορας Α.Π.Θ. Α Προπ. Παθολογική Κλινική ΑΧΕΠΑ

Ηπατίτιδα C και Σακχαρώδης διαβήτης. Όλγα Ι. Γιουλεμέ Γαστρεντερολόγος, Λέκτορας Α.Π.Θ. Α Προπ. Παθολογική Κλινική ΑΧΕΠΑ Ηπατίτιδα C και Σακχαρώδης διαβήτης Όλγα Ι. Γιουλεμέ Γαστρεντερολόγος, Λέκτορας Α.Π.Θ. Α Προπ. Παθολογική Κλινική ΑΧΕΠΑ HCV σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας σε παγκόσμιο επίπεδο 170 εκατομμύρια (2-3% παγκ.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΙΡΡΩΣΗ ΗΠΑΤΟΣ. Σ. Π. ΝΤΟΥΡΑΚΗΣ Καθηγητής Παθολογίας-Ηπατολογίας Ιατρικό Τμήμα, Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

ΚΙΡΡΩΣΗ ΗΠΑΤΟΣ. Σ. Π. ΝΤΟΥΡΑΚΗΣ Καθηγητής Παθολογίας-Ηπατολογίας Ιατρικό Τμήμα, Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών ΚΙΡΡΩΣΗ ΗΠΑΤΟΣ Σ. Π. ΝΤΟΥΡΑΚΗΣ Καθηγητής Παθολογίας-Ηπατολογίας Ιατρικό Τμήμα, Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Σ. Π. ΝΤΟΥΡΑΚΗΣ Καθηγητής Παθολογίας-Ηπατολογίας Ιατρικό Τμήμα, Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΜΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΙΦΝΕ ΓΡΙΒΑΣ Κ. ΗΛΙΑΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ

ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΜΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΙΦΝΕ ΓΡΙΒΑΣ Κ. ΗΛΙΑΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΜΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΙΦΝΕ ΓΡΙΒΑΣ Κ. ΗΛΙΑΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΙΦΝΕ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΟΙ ΜΙΣΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΝΕΩΝ ΑΥΤΟΑΝΤΙΓΟΝΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΝΟΣΟΕΙΔΙΚΗΣ ΑΝΟΣΙΑΚΗΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΜΕ ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΑΝΟΣΟΑΠΟΤΥΠΩΣΗΣ ΚΑΙ MALDI-TOF ΑΝΑΛΥΣΗΣ

ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΝΕΩΝ ΑΥΤΟΑΝΤΙΓΟΝΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΝΟΣΟΕΙΔΙΚΗΣ ΑΝΟΣΙΑΚΗΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΜΕ ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΑΝΟΣΟΑΠΟΤΥΠΩΣΗΣ ΚΑΙ MALDI-TOF ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ: Κ.Α.Μ.Α ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Δ. Π. ΜΠΟΓΔΑΝΟΣ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΝΕΩΝ ΑΥΤΟΑΝΤΙΓΟΝΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΝΟΣΟΕΙΔΙΚΗΣ ΑΝΟΣΙΑΚΗΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΜΕ ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΑΝΟΣΟΑΠΟΤΥΠΩΣΗΣ ΚΑΙ MALDI-TOF ΑΝΑΛΥΣΗΣ Μαρία Μυτιληναίου ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Συντονιστής: Σπήλιος Μανωλακόπουλος Ευάγγελος Χολόγγιτας και Δημήτριος Σαμωνάκης

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Συντονιστής: Σπήλιος Μανωλακόπουλος Ευάγγελος Χολόγγιτας και Δημήτριος Σαμωνάκης ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Συντονιστής: Σπήλιος Μανωλακόπουλος Ευάγγελος Χολόγγιτας και Δημήτριος Σαμωνάκης Αθήνα, 2013 1 Πρόλογος Η αυτοάνοση ηπατίτιδα (ΑΗ) αποτελεί μια άγνωστης αιτιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Δ. Μαγγανάς Νοσοκομείο Ευαγγελισμός

Δ. Μαγγανάς Νοσοκομείο Ευαγγελισμός Δ. Μαγγανάς Νοσοκομείο Ευαγγελισμός Ιδιαιτερότητες του καρκίνου που αναπτύσσεται σε ασθενείς με Ε.Κ. Μεγαλύτερη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου από το γενικό πληθυσμό (2-5Χ) Συχνότητα ανάπτυξης 1% ανά έτος

Διαβάστε περισσότερα

IOΓΕΝΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΣ Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής ΑΠΘ

IOΓΕΝΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΣ Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής ΑΠΘ IOΓΕΝΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΣ Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής ΑΠΘ Μάρτιος 2015 Οξεία ιογενής ηπατίτιδα Αίτια Ιός της ηπατίτιδας Α (Hepatitis A Virus-HAV) Iός

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Περιστατικού (Θάλαμοι 10 11 12)

Παρουσίαση Περιστατικού (Θάλαμοι 10 11 12) Παρουσίαση Περιστατικού (Θάλαμοι 10 11 12) Άνδρας- 37 ετών- με κνησμό & ίκτερο Θεώνη Κανελλοπούλου ειδικευόμενη παθολογίας 26 Νοεμβρίου 2008 Αιτία εισόδου Κνησμός Ίκτερος από 5ημέρου Παρούσα νόσος Ασθενής

Διαβάστε περισσότερα

Σπήλιος Μανωλακόπουλος. Γαστρεντερολόγος Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Σπήλιος Μανωλακόπουλος. Γαστρεντερολόγος Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Πότε και ποιους ασθενείς πρέπει κατά προτεραιότητα να θεραπεύσουµε,ώστε να επιτύχουµε την εξάλειψη των κλινικών επιπλοκών της νόσου (Καρκίνος & Κίρρωση) Σπήλιος Μανωλακόπουλος Γαστρεντερολόγος Ιατρική

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση ασθενή με ασυμπτωματική υπερτρανσαμινασαιμία. Eυάγγελος Χολόγκιτας

Διερεύνηση ασθενή με ασυμπτωματική υπερτρανσαμινασαιμία. Eυάγγελος Χολόγκιτας Διερεύνηση ασθενή με ασυμπτωματική υπερτρανσαμινασαιμία Eυάγγελος Χολόγκιτας Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Δ Παθολογική Κλινική, ΓΝΘ «Ιπποκράτειο» Έλεγχος ηπατικών ενζύμων Διαταραχές ηπατικής λειτουργίας

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή της βιοψίας ήπατος στη διάγνωση

Η συμβολή της βιοψίας ήπατος στη διάγνωση Η συμβολή της βιοψίας ήπατος στη διάγνωση Παρουσίαση Ασθενούς 1 Αρβανίτη Πηνελόπη Ειδικευόμενη Παθολογικής Κλινικής και Ομώνυμου Ερευνητικού Εργαστηρίου, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Λάρισα Παρουσίαση

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση περιστατικού: Αποφρακτικός ίκτερος. Τάσιος Κωνσταντίνος Ειδικευόμενος Β Προπαιδ.Παθολογικής Γ.Ν.Θ. Ιπποκράτειο

Παρουσίαση περιστατικού: Αποφρακτικός ίκτερος. Τάσιος Κωνσταντίνος Ειδικευόμενος Β Προπαιδ.Παθολογικής Γ.Ν.Θ. Ιπποκράτειο Παρουσίαση περιστατικού: Αποφρακτικός ίκτερος Τάσιος Κωνσταντίνος Ειδικευόμενος Β Προπαιδ.Παθολογικής Γ.Ν.Θ. Ιπποκράτειο Παρουσίαση περιστατικού Ασθενής 94 ετών Ίκτερική χροιά δέρματος-επιπεφυκότων με

Διαβάστε περισσότερα

Ίκτερος. Κωνσταντίνος Τριανταφύλλου Επ. Καθηγητής Γαστρεντερολογίας

Ίκτερος. Κωνσταντίνος Τριανταφύλλου Επ. Καθηγητής Γαστρεντερολογίας Ίκτερος Κωνσταντίνος Τριανταφύλλου Επ. Καθηγητής Γαστρεντερολογίας Ηπατογαστρεντερολογική Μονάδα Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική και Μονάδα Έρευνας Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» Ίκτερος

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστική προσέγγιση ασθενών µε αύξηση των ηπατικών ενζύµων Νικόλαος Κ. Γατσέλης Γεώργιος Ν. Νταλέκος

Διαγνωστική προσέγγιση ασθενών µε αύξηση των ηπατικών ενζύµων Νικόλαος Κ. Γατσέλης Γεώργιος Ν. Νταλέκος Διαγνωστική προσέγγιση ασθενών µε αύξηση των ηπατικών ενζύµων Νικόλαος Κ. Γατσέλης Γεώργιος Ν. Νταλέκος Παθολογική Κλινική & Οµώνυµο Ερευνητικό Εργαστήριο Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας Ασυµπτωµατική αύξηση

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Συντονιστής: Σπήλιος Μανωλακόπουλος Ευάγγελος Χολόγγιτας και Δημήτριος Σαμωνάκης

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Συντονιστής: Σπήλιος Μανωλακόπουλος Ευάγγελος Χολόγγιτας και Δημήτριος Σαμωνάκης ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΑΝΟΣΗ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Συντονιστής: Σπήλιος Μανωλακόπουλος Ευάγγελος Χολόγγιτας και Δημήτριος Σαμωνάκης Αθήνα, 2013 1 Πρόλογος Η αυτοάνοση ηπατίτιδα (ΑΗ) αποτελεί μια άγνωστης αιτιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Χρόνια υπερτρανσαμινασαιμία. Ινώ Καναβάκη M.D., PhD, FMH Παιδίατρος-Παιδογαστρεντερολόγος Α Παιδιατρική Κλινική ΕΚΠΑ

Χρόνια υπερτρανσαμινασαιμία. Ινώ Καναβάκη M.D., PhD, FMH Παιδίατρος-Παιδογαστρεντερολόγος Α Παιδιατρική Κλινική ΕΚΠΑ Χρόνια υπερτρανσαμινασαιμία Ινώ Καναβάκη M.D., PhD, FMH Παιδίατρος-Παιδογαστρεντερολόγος Α Παιδιατρική Κλινική ΕΚΠΑ Γενικά Η μέτρηση των τρανσαμινασών αποτελεί ρουτίνα, τόσο σε νοσοκομειακό όσο και σε

Διαβάστε περισσότερα

Ιωάννα Χρανιώτη 1, Νικόλαος Κατζηλάκης 2, Δημήτριος Σαμωνάκης 2, Γρηγόριος Χλουβεράκης 1, Ιωάννης Μουζάς 1, 2, Ευτυχία Στειακάκη 1, 2

Ιωάννα Χρανιώτη 1, Νικόλαος Κατζηλάκης 2, Δημήτριος Σαμωνάκης 2, Γρηγόριος Χλουβεράκης 1, Ιωάννης Μουζάς 1, 2, Ευτυχία Στειακάκη 1, 2 Μη αλκοολική λιπώδης διήθηση ήπατος σε παιδιά, εφήβους και νεαρούς ενήλικες μετά από θεραπεία για οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία και λέμφωμα της παιδικής ηλικίας Ιωάννα Χρανιώτη 1, Νικόλαος Κατζηλάκης 2,

Διαβάστε περισσότερα

ασθενείς με ανοσοτροποποιητική / βιολογική θεραπεία»

ασθενείς με ανοσοτροποποιητική / βιολογική θεραπεία» 9 ο Κρητο-Κυπριακό Συμπόσιο Ρευματολογίας Χανιά 2018 «Έλεγχος ιογενούς ηπατίτιδας & αντιιική αγωγή σε ασθενείς με ανοσοτροποποιητική / βιολογική θεραπεία» Δημήτρης Ν. Σαμωνάκης MD PhD FAASLD Γαστρεντερολόγος

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής με χολοστατικό σύνδρομο και πυλαία υπέρταση. Έλενα Βεζαλή Παθολόγος Ηπατολόγος ΔΘΚΑ «Υγεία»

Ασθενής με χολοστατικό σύνδρομο και πυλαία υπέρταση. Έλενα Βεζαλή Παθολόγος Ηπατολόγος ΔΘΚΑ «Υγεία» Ασθενής με χολοστατικό σύνδρομο και πυλαία υπέρταση Έλενα Βεζαλή Παθολόγος Ηπατολόγος ΔΘΚΑ «Υγεία» ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Γυναίκα 75 ετών Συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος Κάτοικος Αμαρουσίου Άγαμη ΑΤΟΜΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες Οδηγίες της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Ήπατος (ΕΕΜΗ) για τη Διάγνωση και Αντιμετώπιση της Αυτοανόσου Ηπατίτιδας

Κατευθυντήριες Οδηγίες της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Ήπατος (ΕΕΜΗ) για τη Διάγνωση και Αντιμετώπιση της Αυτοανόσου Ηπατίτιδας Κατευθυντήριες Οδηγίες της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Ήπατος (ΕΕΜΗ) για τη Διάγνωση και Αντιμετώπιση της Αυτοανόσου Ηπατίτιδας Γ.Ν. Νταλέκος, Κ. Ζάχου, Ν.Κ. Γατσέλης, Γ.Κ. Κουκούλης, Ι. Κοσκίνας Ελληνική

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health N. TZANAKIS M.D. Consultant in Respiratory Medicine Assistant Professor in Epidemiology P.O. Box 1352, 71110

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστική προσέγγιση ασθενούς με ποσοτικές διαταραχές αιμοπεταλίων- Θρομβοκυττάρωση

Διαγνωστική προσέγγιση ασθενούς με ποσοτικές διαταραχές αιμοπεταλίων- Θρομβοκυττάρωση Διαγνωστική προσέγγιση ασθενούς με ποσοτικές διαταραχές αιμοπεταλίων- Θρομβοκυττάρωση Διαγνωστική προσέγγιση ασθενούς με θρομβοκυττάρωση Εισαγωγή Αριθμός ΑΜΠ 450x10 9 /L γενικά αποδεκτός ως θρομβοκυττάρωση

Διαβάστε περισσότερα

Λιπώδης νόσος του ήπατος (Fatty liver disease)

Λιπώδης νόσος του ήπατος (Fatty liver disease) EΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΕΙ ΙΚΕΥΟΜΕΝΟΥ 7 Νοεµβρίου 2007, Αθήνα Λιπώδης νόσος του ήπατος (Fatty liver disease) Ντίνα Τηνιακού Εργαστήριο Ιστολογίας & Εµβρυολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Φ.Ν. Σκοπούλη Καθηγήτρια τον Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών συστηματικός ερυθηματώδης λύκος θεωρείται η κορωνίδα των αυτοάνοσων

Διαβάστε περισσότερα

ΗΠΑΤΙΤΙ Α C. Ερωτήσεις-Απαντήσεις (μπορεί να υπάρχουν περισσότερες από μια σωστές απαντήσεις, οι σωστές απαντήσεις είναι με bold)

ΗΠΑΤΙΤΙ Α C. Ερωτήσεις-Απαντήσεις (μπορεί να υπάρχουν περισσότερες από μια σωστές απαντήσεις, οι σωστές απαντήσεις είναι με bold) ΗΠΑΤΙΤΙ Α C Ερωτήσεις-Απαντήσεις (μπορεί να υπάρχουν περισσότερες από μια σωστές απαντήσεις, οι σωστές απαντήσεις είναι με bold) 1) Τι είναι λάθος σχετικά με την επιδημιολογία της HCV λοίμωξης: Α. Η μέση

Διαβάστε περισσότερα

κλινική και εργαστηριακή προσέγγιση των νοσημάτων του Τ. Ράλλης Καθηγητής Παθολογίας Ζώων Συντροφιάς, Τμήμα Κτηνιατρικής, ΑΠΘ

κλινική και εργαστηριακή προσέγγιση των νοσημάτων του Τ. Ράλλης Καθηγητής Παθολογίας Ζώων Συντροφιάς, Τμήμα Κτηνιατρικής, ΑΠΘ Τι είναι κοινό και τι όχι κατά την κλινική και εργαστηριακή προσέγγιση των νοσημάτων του ήπατος στο σκύλο και στη γάτα Τ. Ράλλης Καθηγητής Παθολογίας Ζώων Συντροφιάς, Τμήμα Κτηνιατρικής, ΑΠΘ Η γάτα δεν

Διαβάστε περισσότερα

Asymptomatic hyperckemia During Infliximab Therapy in Patients With Inflammatory Bowel Disease

Asymptomatic hyperckemia During Infliximab Therapy in Patients With Inflammatory Bowel Disease Asymptomatic hyperckemia During Infliximab Therapy in Patients With Inflammatory Bowel Disease Theodoraki E, Orfanoudaki E, Foteinogiannopoulou K, Koutroubakis I. Inflamm Bowel Dis, 2018,6:1266-1271 ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της βιοψίας στην εκτίμηση της ηπατικής αρχιτεκτονικής. Η παθολογοανατομική βάση της πυλαίας υπερτάσεως.

Ο ρόλος της βιοψίας στην εκτίμηση της ηπατικής αρχιτεκτονικής. Η παθολογοανατομική βάση της πυλαίας υπερτάσεως. Νοσήματα του ήπατος: Υπενθύμιση στοιχείων ιστολογίας, απαραίτητων για την κατανόηση ηπατικής ιστοπαθολογίας. Η έννοια της κιρρωτικής εξεργασίας. Η μορφολογία της κιρρώσεως. Ο ρόλος της βιοψίας στην εκτίμηση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΤΣΟΑΝΟΗ ΠΑΓΚΡΕΑΣΙΣΙΔΑ. ηέξγηνο Γειαθίδεο Γαζηξεληεξνιόγνο

ΑΤΣΟΑΝΟΗ ΠΑΓΚΡΕΑΣΙΣΙΔΑ. ηέξγηνο Γειαθίδεο Γαζηξεληεξνιόγνο ΑΤΣΟΑΝΟΗ ΠΑΓΚΡΕΑΣΙΣΙΔΑ ηέξγηνο Γειαθίδεο Γαζηξεληεξνιόγνο Ο νκηιεηήο δελ έρεη νπνηαδήπνηε ζύγθξνπζε ζπκθεξόλησλ κε θαξκαθεπηηθέο εηαηξείεορνξεγνύο ηνπ ζπλεδξίνπ ΑΤΣΟΑΝΟΗ ΠΑΓΚΡΕΑΣΙΣΙΔΑ: νξηζκόο Η ΑΠ είλαη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗ ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΛΙΠΩΔΗΣ ΝΟΣΟΣ ΤΟΥ ΗΠΑΤΟΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

ΜΗ ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΛΙΠΩΔΗΣ ΝΟΣΟΣ ΤΟΥ ΗΠΑΤΟΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΗ ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΛΙΠΩΔΗΣ ΝΟΣΟΣ ΤΟΥ ΗΠΑΤΟΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ Καραγκιόζογλου- Λαμπούδη Θωμαή Παιδογαστρεντερολόγος Καθηγήτρια Κλινικής Διατροφής Τμήμα Διατροφής Διαιτολογίας ΑΤΕΙΘεσσαλονίκης απλή στεάτωση Στεατοηπατίτιδα

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής με πρωτοεμφανιζόμενο χολοστατικό σύνδρομο

Ασθενής με πρωτοεμφανιζόμενο χολοστατικό σύνδρομο Β Προπαιδευτική Παθολογική Ασθενής με πρωτοεμφανιζόμενο χολοστατικό σύνδρομο Γαβαλάς Εμμανουήλ Ειδικευόμενος Γαστρεντερολόγίας Β ΠΠ ΠΑΡΟΥΣΑ ΝΟΣΟΣ Ασθενής θήλεως φύλου 57 ετών Κάτοικος άστεως Προσέρχεται

Διαβάστε περισσότερα

Ανοσογονικότητα βιολογικών παραγόντων. Νικόλαος Ζερβός Ρευματολόγος 251 ΓΝΑ

Ανοσογονικότητα βιολογικών παραγόντων. Νικόλαος Ζερβός Ρευματολόγος 251 ΓΝΑ Ανοσογονικότητα βιολογικών παραγόντων Νικόλαος Ζερβός Ρευματολόγος 251 ΓΝΑ Ανοσογονικότητα Συχνότητα παρουσίας αυτοαντισωμάτων 1. Έχει σχέση με το ίδιο το φάρμακο 2. Την οδό χορήγησης 3. Την συχνότητα

Διαβάστε περισσότερα

4 ο φροντιστήριο διαφορικής διάγνωσης. Φαναράς Παναγιώτης, Α. Μ. : Φανουργιάκης Ηλίας, Α. Μ. :

4 ο φροντιστήριο διαφορικής διάγνωσης. Φαναράς Παναγιώτης, Α. Μ. : Φανουργιάκης Ηλίας, Α. Μ. : 4 ο φροντιστήριο διαφορικής διάγνωσης Φαναράς Παναγιώτης, Α. Μ. : 200700137 Φανουργιάκης Ηλίας, Α. Μ. : 200700138 Ιστορικό (1) Φύλο: Άρρεν, Ηλικία: 61 ετών Επάγγελμα: Συνταξιούχος έμπορος Αιτία εισόδου:

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΗΠΑΤΙΚΗ ΝΟΣΟ

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΗΠΑΤΙΚΗ ΝΟΣΟ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΗΠΑΤΙΚΗ ΝΟΣΟ Ερωτήσεις (μπορεί να υπάρχουν περισσότερες από μια σωστές απαντήσεις, οι σωστές απαντήσεις είναι με bold) 1) Από τη εξαρτάται ανάπτυξη της αλκοολικής νόσου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΜΑΪΟΥ 2014

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΜΑΪΟΥ 2014 09.00 11.00 ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΡΑΠΕΖΙ Θεραπευτικά διλήμματα στην Ηπατολογία Συντονιστές: Ε. Ακριβιάδης Μ. Ραπτοπούλου Παρακολούθηση παρέμβαση στη NAFLD/ NASH: σε ποιούς, πότε και με τι; Ε. Τσόχατζης Η χορήγηση

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπεία χρόνιας ιογενούς Ηπατίτιδας. Ηπατικές και εξωηπατικές ωφέλειες από τη θεραπεία της χρόνιας Ηπατίτιδας C

Θεραπεία χρόνιας ιογενούς Ηπατίτιδας. Ηπατικές και εξωηπατικές ωφέλειες από τη θεραπεία της χρόνιας Ηπατίτιδας C Θεραπεία χρόνιας ιογενούς Ηπατίτιδας Ηπατικές και εξωηπατικές ωφέλειες από τη θεραπεία της χρόνιας Ηπατίτιδας C Χ. Τριάντος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Γαστρεντερολογίας Ιατρικό Τμήμα, Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Περιορισμός κορτικοστεροειδών στην κροταφική αρτηρίιτιδα Είναι εφικτός?

Περιορισμός κορτικοστεροειδών στην κροταφική αρτηρίιτιδα Είναι εφικτός? Περιορισμός κορτικοστεροειδών στην κροταφική αρτηρίιτιδα Είναι εφικτός? Τσαλαπάκη Χριστίνα Ρευματολόγος Συνεργάτης Β Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής Μονάδα Ρευματολογίας Κλινικής Ανοσολογίας ΓΝΑ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Φλεγμονωδης πολυσυστηματικη αυτόάνοση νοσος που αφορα συχνοτερα νεες γυναικες αναπαραγωγικης ηλικιας.

Φλεγμονωδης πολυσυστηματικη αυτόάνοση νοσος που αφορα συχνοτερα νεες γυναικες αναπαραγωγικης ηλικιας. Φλεγμονωδης πολυσυστηματικη αυτόάνοση νοσος που αφορα συχνοτερα νεες γυναικες αναπαραγωγικης ηλικιας. Ηλίας Κουρής - Ρευματολόγος Η κλινική εικόνα της πάθησης περιλαμβάνει την παρουσια γενικων συμπτωματων

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστικά και θεραπευτικά διλήμματα ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα Β Β. Παπαδημητρόπουλος

Διαγνωστικά και θεραπευτικά διλήμματα ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα Β Β. Παπαδημητρόπουλος Διαγνωστικά και θεραπευτικά διλήμματα ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα Β Β. Παπαδημητρόπουλος Β Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών Συνήθη κλινικά διλήμματα στην προσέγγιση ασθενών

Διαβάστε περισσότερα

XΟΛΟΣΤΑΣΗ-ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΧΟΛΗΦΟΡΩΝ. Αλεξάνδρα Αλεξοπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια

XΟΛΟΣΤΑΣΗ-ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΧΟΛΗΦΟΡΩΝ. Αλεξάνδρα Αλεξοπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια XΟΛΟΣΤΑΣΗ-ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΧΟΛΗΦΟΡΩΝ Αλεξάνδρα Αλεξοπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια ΧΟΛΟΣΤΑΣΗ Το σύνολο των κλινικών, βιοχημικών και ιστολογικών εκδηλώσεων που οφείλονται σε ελάττωση ή αναστολή της χολικής ροής.

Διαβάστε περισσότερα

MSM Men who have Sex with Men HIV -

MSM Men who have Sex with Men HIV - ,**, The Japanese Society for AIDS Research The Journal of AIDS Research HIV,0 + + + + +,,, +, : HIV : +322,*** HIV,0,, :., n,0,,. + 2 2, CD. +3-ml n,, AIDS 3 ARC 3 +* 1. A, MSM Men who have Sex with Men

Διαβάστε περισσότερα

-Αναστολή της οργανικής σύνδεσης του ιωδίου που προσλαμβάνεται από το θυρεοειδή αδένα -Ανοσοκατασταλτική δράση με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής

-Αναστολή της οργανικής σύνδεσης του ιωδίου που προσλαμβάνεται από το θυρεοειδή αδένα -Ανοσοκατασταλτική δράση με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής Άννα Ναξάκη Επιμελήτρια Α Γ Παθολογική Κλινική ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΘΕΙΟΥΡΙΑΣ(ΠΡΟΠΥΛΟ ΚΑΙ ΜΕΘΥΛΟΘΕΙΟΥΡΑΚΙΛΗ) ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΙΜΙΔΑΖΟΛΗΣ(ΚΑΡΒΙΜΑΖΟΛΗ ΚΑΙ ΘΕΙΑΜΑΖΟΛΗ) -Αναστολή της οργανικής σύνδεσης του ιωδίου που προσλαμβάνεται

Διαβάστε περισσότερα

«ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ» ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ GAMIAN- EUROPE

«ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ» ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ GAMIAN- EUROPE «ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ» ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ GAMIAN- EUROPE We would like to invite you to participate in GAMIAN- Europe research project. You should only participate if you want to and choosing

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Διερεύνηση της αποτελεσματικότητας εναλλακτικών και συμπληρωματικών τεχνικών στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής σε άτομα με καρκίνο

Διαβάστε περισσότερα

Με ποια συμπτώματα μπορεί να εκδηλώνεται η κοιλιοκάκη;

Με ποια συμπτώματα μπορεί να εκδηλώνεται η κοιλιοκάκη; ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ Σαββίδου Αβρόρα Η κοιλιοκάκη είναι η δυσανεξία (κάτι που ο οργανισμός δεν ανέχεται) στη γλουτένη, πρωτεΐνη που υπάρχει στο σιτάρι, το κριθάρι, τη βρώμη και τη σίκαλη. Η αντίδραση του οργανισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» ΤΕΤΑΡΤΗ 16 ΜΑΙΟΥ 2018 «ΔΩΜΑ» ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ

ΕΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» ΤΕΤΑΡΤΗ 16 ΜΑΙΟΥ 2018 «ΔΩΜΑ» ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΕΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» ΤΕΤΑΡΤΗ 16 ΜΑΙΟΥ 2018 «ΔΩΜΑ» ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΠΑΝΤΙΚΙΔΗ ΕΛΠΙΔΑ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΑΝΔΡΕΑΔΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Υπόθεση εργασίας 1. Καρκίνος

Διαβάστε περισσότερα

ΙΦΝΕ (ΕΚ, ν.crohn, απροσδιόριστη) Συνήθεις λοιμώδεις, παρατεταμένες συστηματικές, αφροδισιακές-παρασιτικές, ιογενείς λοιμώξεις Φάρμακα και τοξίνες

ΙΦΝΕ (ΕΚ, ν.crohn, απροσδιόριστη) Συνήθεις λοιμώδεις, παρατεταμένες συστηματικές, αφροδισιακές-παρασιτικές, ιογενείς λοιμώξεις Φάρμακα και τοξίνες ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Π.Ε ΙΦΝΕ (ΕΚ, ν.crohn, απροσδιόριστη) Συνήθεις λοιμώδεις, παρατεταμένες συστηματικές, αφροδισιακές-παρασιτικές, ιογενείς λοιμώξεις Φάρμακα και τοξίνες (ΜΣΑΦ κ.ά) Ισχαιμική Μετακτινική

Διαβάστε περισσότερα

Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ

Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ SGOT 60 IU/l, SGPT 72 IU/l, γgt 92 IU/l, ALP κ.φ., CPK κ.φ., θυρεοειδική λειτουργία κ.φ. Παρουσίαση περιστατικού Άνδρας

Διαβάστε περισσότερα

Ι Α ΚΑΛΙΑ Θ ΩΡΗΣΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΣΩΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΙΙ

Ι Α ΚΑΛΙΑ Θ ΩΡΗΣΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΣΩΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΙΙ Ι Α ΚΑΛΙΑ Θ ΩΡΗΣΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΣΩΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΙΙ 1 ΑΘΗ Ε Η Α Α Χ ΗΦ ΩΝ Η 2 Η Η Η Η Η K Ω Η SGOT-AST SGPT-ALT ( ω ό ) Χ Η Χ Η ALP GT Χ Θ Η Η Θ Η Η ALT (SGPT) and AST (SGOT) Enzymes found in Hepatocytes Released

Διαβάστε περισσότερα

Αρχική εμπειρία από την χορήγηση anakinra σε δέκα ενήλικες ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα

Αρχική εμπειρία από την χορήγηση anakinra σε δέκα ενήλικες ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα Αρχική εμπειρία από την χορήγηση anakinra σε δέκα ενήλικες ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα Γ. Λάζαρος, Π. Βασιλείου, Κ. Αντωνάτου, Χ. Κουτσιανάς, Γ. Γεωργιόπουλος, Δ. Βασιλόπουλος,

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματική ανασκόπηση όλων των δημοσιευμένων περιπτώσεων χορήγησης Anakinra σε ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα

Συστηματική ανασκόπηση όλων των δημοσιευμένων περιπτώσεων χορήγησης Anakinra σε ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα Συστηματική ανασκόπηση όλων των δημοσιευμένων περιπτώσεων χορήγησης Anakinra σε ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα Γ. Λάζαρος, Π. Βασιλείου, M. Imazio, Χ. Βλαχόπουλος, Ε. Οικονόμου,

Διαβάστε περισσότερα

Τα ηπατικά επίπεδα του FOXP3 mrna στη χρόνια ηπατίτιδα Β εξαρτώνται από την έκφραση των οδών Fas/FasL και PD-1/PD-L1

Τα ηπατικά επίπεδα του FOXP3 mrna στη χρόνια ηπατίτιδα Β εξαρτώνται από την έκφραση των οδών Fas/FasL και PD-1/PD-L1 Τα ηπατικά επίπεδα του FOXP3 mrna στη χρόνια ηπατίτιδα Β εξαρτώνται από την έκφραση των οδών Fas/FasL και PD-1/PD-L1 Γ. Γερμανίδης, Ν. Αργέντου, Θ. Βασιλειάδης, Κ. Πατσιαούρα, Κ. Μαντζούκης, A. Θεοχαρίδου,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΛΕΓΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΑ ΙΦΝΕ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ

ΕΠΙΛΕΓΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΑ ΙΦΝΕ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΛΕΓΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΑ ΙΦΝΕ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ Νίκος Βιάζης Γαστρεντερολόγος Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός» ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Ιστολογική ύφεση Επούλωση

Διαβάστε περισσότερα

Κ. Λυμπερόπουλος Γ.Ν.Α «Γ.Γεννηματάς»

Κ. Λυμπερόπουλος Γ.Ν.Α «Γ.Γεννηματάς» Κ. Λυμπερόπουλος Γ.Ν.Α «Γ.Γεννηματάς» Χολαγγειοκαρκίνωμα Ιστολογικά τα χολαγγειοκαρκινώματα αποτελούνται απο: Κύτταρα βλεννοεκκριτικού αδενοκαρκινώματος Ινώδη συνδετικό ιστό σε άλλοτε άλλη αναλογία Τα

Διαβάστε περισσότερα

Μικροσκοπική Κολίτιδα Κλινικές συσχετίσεις και θεραπευτική αντιμετώπιση

Μικροσκοπική Κολίτιδα Κλινικές συσχετίσεις και θεραπευτική αντιμετώπιση Μικροσκοπική Κολίτιδα Κλινικές συσχετίσεις και θεραπευτική αντιμετώπιση Σπύρος Σιακαβέλλας Ειδικευόμενος Ιατρός Πανεπιστημιακή Γαστρεντερολογική Κλινική Γ.Ν.Α Λαϊκό UEG E-learning Web Editor Ορισμός Τριάδα

Διαβάστε περισσότερα

Ελκώδης Κολίτιδα: Χαρακτηριστικά της νόσου και Θεραπευτικοί στόχοι

Ελκώδης Κολίτιδα: Χαρακτηριστικά της νόσου και Θεραπευτικοί στόχοι Ελκώδης Κολίτιδα: Χαρακτηριστικά της νόσου και Θεραπευτικοί στόχοι Ιωάννης Ε. Κουτρουμπάκης Καθηγητής Γαστρεντερολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης Δήλωση σύγκρουσης συμφερόντων Οι παρουσιάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β12 ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ ΙΙ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟ. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΛΗΨΗΣ ΜΕΤΦΟΡΜΙΝΗΣ Ε.

Ο ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β12 ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ ΙΙ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟ. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΛΗΨΗΣ ΜΕΤΦΟΡΜΙΝΗΣ Ε. Ο ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β12 ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ ΙΙ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟ. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΛΗΨΗΣ ΜΕΤΦΟΡΜΙΝΗΣ Ε. Πάσχου, E. Γαβριηλάκη, Α. Καλαϊτζόγλου, Ε. Άμπλα, Ε. Παππάς,

Διαβάστε περισσότερα

Αμινοσαλικυλικά στη νόσο Crohn

Αμινοσαλικυλικά στη νόσο Crohn Αμινοσαλικυλικά στη νόσο Crohn Κατηγορία και δοσολογία στην επαγωγή και διατήρηση της ύφεσης Σταυρούλα Β. Κοιλάκου Γαστρεντερολόγος Η χρήση των αμινοσαλικυλικών ως θεραπεία επίτευξης της ύφεσης στην νόσο

Διαβάστε περισσότερα

ΧΟΛΟΠΕΠΤΙΚΗ ΑΝΑΣΤΟΜΩΣΗ ΣΕ ΕΔΑΦΟΣ ΕΥΜΕΓΕΘΟΥΣ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΟΣ ΔΩΔ/ΛΟΥ ΚΑΙ ΧΟΛΗΔΟΧΟΛΙΘΙΑΣΗΣ

ΧΟΛΟΠΕΠΤΙΚΗ ΑΝΑΣΤΟΜΩΣΗ ΣΕ ΕΔΑΦΟΣ ΕΥΜΕΓΕΘΟΥΣ ΕΚΚΟΛΠΩΜΑΤΟΣ ΔΩΔ/ΛΟΥ ΚΑΙ ΧΟΛΗΔΟΧΟΛΙΘΙΑΣΗΣ Συζήτηση Αναφορές ΕΔΑΦΟΣ ΕΥΜΕΓΕΘΟΥΣ 1 Α Χειρουργική 424 ΓΣΝΕ, 2 Γαστεντερολογικό 424 ΓΣΝΕ Το 23% των ασθενών όπου υποβάλλονται σε ERCP παρουσιάζουν περιληκυθικά εκκολπώματα Tα περισσότερα εκκολπώματα δωδ/λου

Διαβάστε περισσότερα

ΒUDD-CHIARI SYNDROME (SBC) Νικόλαος Χ. Γραμματικός Γαστρεντερολόγος, Επιμελητής Β ΕΣΥ Β Προπ. Παθολογική Κλινική, ΓΠΝΘ Ιπποκράτειο

ΒUDD-CHIARI SYNDROME (SBC) Νικόλαος Χ. Γραμματικός Γαστρεντερολόγος, Επιμελητής Β ΕΣΥ Β Προπ. Παθολογική Κλινική, ΓΠΝΘ Ιπποκράτειο ΒUDD-CHIARI SYNDROME (SBC) Νικόλαος Χ. Γραμματικός Γαστρεντερολόγος, Επιμελητής Β ΕΣΥ Β Προπ. Παθολογική Κλινική, ΓΠΝΘ Ιπποκράτειο. Budd Chiari Syndrome (George Budd, Hans Chiari) Aπόφραξη των ηπατικών

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΙΑ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ/ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΑ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ

ΧΡΟΝΙΑ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ/ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΑ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΙΑ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ/ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΑ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ Εισαγωγή Η πρόληψη των επεισοδίων οξείας απόρριψης και η μακροχρόνια διατήρηση του νεφρικού μοσχεύματος αποτελούν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ Απλά

Διαβάστε περισσότερα

Σύνοψη της προσέγγισης ασθενούς με πανκυτταροπενία. Ιατρικό Τμήμα Πανεπιστημίου Πατρών Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία Αργύρης Συμεωνίδης

Σύνοψη της προσέγγισης ασθενούς με πανκυτταροπενία. Ιατρικό Τμήμα Πανεπιστημίου Πατρών Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία Αργύρης Συμεωνίδης Σύνοψη της προσέγγισης ασθενούς με πανκυτταροπενία Ιατρικό Τμήμα Πανεπιστημίου Πατρών Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία Αργύρης Συμεωνίδης Αρχική κλινική προσέγγιση Συμπτωματικός ή μη συμπτωματικός

Διαβάστε περισσότερα

Μπρούζου Κάτια- Ουρανία Πιστιόλα Χρυσούλα. Μάθημα επιλογής Λευχαιμίες

Μπρούζου Κάτια- Ουρανία Πιστιόλα Χρυσούλα. Μάθημα επιλογής Λευχαιμίες Μπρούζου Κάτια- Ουρανία Πιστιόλα Χρυσούλα Μάθημα επιλογής Λευχαιμίες ΧΛΛ Η συχνότερη Λευχαιμία Μονοκλωνικά Β κύτταρα > 5x10 9 /L τυχαία εξέταση αίματοςà Λεμφοκυττάρωση! Διογκωμένοι LN αναιμία ηπατοσπληνομεγαλία

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση: καινούργιος ευρωπαϊκός ορισμός κρούσματος για ηπατίτιδα Β

Πρόταση: καινούργιος ευρωπαϊκός ορισμός κρούσματος για ηπατίτιδα Β ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Αλλαγή του ορισμού κρούσματος της Ηπατίτιδας Β και C Δήλωση των περιστατικών χρόνιας ηπατίτιδας Το ECDC προτείνει

Διαβάστε περισσότερα

Section 8.3 Trigonometric Equations

Section 8.3 Trigonometric Equations 99 Section 8. Trigonometric Equations Objective 1: Solve Equations Involving One Trigonometric Function. In this section and the next, we will exple how to solving equations involving trigonometric functions.

Διαβάστε περισσότερα

Νεαρός ασθενής με κίρρωση ήπατος. Θεόδωρος Χριστοδουλίδης Καρδιολόγος CardioHealth Center, Λευκωσία, Κύπρος

Νεαρός ασθενής με κίρρωση ήπατος. Θεόδωρος Χριστοδουλίδης Καρδιολόγος CardioHealth Center, Λευκωσία, Κύπρος Νεαρός ασθενής με κίρρωση ήπατος Θεόδωρος Χριστοδουλίδης Καρδιολόγος CardioHealth Center, Λευκωσία, Κύπρος Δήλωση σύγκρουσης συμφερόντων Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων σε σχέση με το περιεχόμενο της

Διαβάστε περισσότερα

«Πρόληψη υποτροπών και επιπλοκών της κοιλιοκάκης» 12 η Εκπαιδευτική Διημερίδα της ΕΠΕΓΕ Αθήνα 2014

«Πρόληψη υποτροπών και επιπλοκών της κοιλιοκάκης» 12 η Εκπαιδευτική Διημερίδα της ΕΠΕΓΕ Αθήνα 2014 «Πρόληψη υποτροπών και επιπλοκών της κοιλιοκάκης» 12 η Εκπαιδευτική Διημερίδα της ΕΠΕΓΕ Αθήνα 2014 Κοιλιοκάκη Ι Η κοιλιοκάκη είναι ανοσολογική πάθηση, που προκαλεί κυρίως βλάβες στο λεπτό έντερο αλλά και

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙ-DFS70 ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ: ΝΕΟΣ ΒΙΟΔΕΙΚΤΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΩΝ ΑΥΤΟΑΝΟΣΩΝ ΡΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ

ΑΝΤΙ-DFS70 ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ: ΝΕΟΣ ΒΙΟΔΕΙΚΤΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΩΝ ΑΥΤΟΑΝΟΣΩΝ ΡΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΤΙ-DFS70 ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ: ΝΕΟΣ ΒΙΟΔΕΙΚΤΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΩΝ ΑΥΤΟΑΝΟΣΩΝ ΡΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Α. Γιαννακού 2, Κ. Σουφλερός 1, Μ. Μπανταδάκη 2, Ε. Συνοδινού 1, Α.Μ. Μαρκαντωνάτου 2,

Διαβάστε περισσότερα

Επιλογή χρόνου κατάλυσης κολπικής μαρμαρυγής

Επιλογή χρόνου κατάλυσης κολπικής μαρμαρυγής Επιλογή χρόνου κατάλυσης κολπικής μαρμαρυγής Στυλιανός Τζέης MD, PhD, FESC Επιμελητής Α, Καρδιολογικό Τμήμα, Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν Atrial fibrillation begets atrial fibrillation Over the long term,

Διαβάστε περισσότερα

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Παπαχρήστου Ευάγγελος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ) Διαταραχή της δομής ή της

Διαβάστε περισσότερα

Evaluation of Hepatitis B Reactivation Among 62,920 Veterans Treated With Oral Hepatitis C Antivirals

Evaluation of Hepatitis B Reactivation Among 62,920 Veterans Treated With Oral Hepatitis C Antivirals Evaluation of Hepatitis B Reactivation Among 62,920 Veterans Treated With Oral Hepatitis C Antivirals HEPATOLOGY, VOL. 66, NO. 1, 2017 Pamela S. Belperio, Troy A. Shahoumian, Larry A. Mole, and Lisa I.

Διαβάστε περισσότερα

9:00 11:00 Στρογγύλη Τράπεζα Συλλοιμώξεις / επιλοιμώξεις ιογενών ηπατιτίδων. Μ. Ντόϊτς: HCV, HBV, HAV, ΗΕV

9:00 11:00 Στρογγύλη Τράπεζα Συλλοιμώξεις / επιλοιμώξεις ιογενών ηπατιτίδων. Μ. Ντόϊτς: HCV, HBV, HAV, ΗΕV Παρασκευή 28/9/2018 8:00 8:30 Εγγραφές 8:30 9:00 Χαιρετισμοί 9:00 11:00 Στρογγύλη Τράπεζα Συλλοιμώξεις / επιλοιμώξεις ιογενών ηπατιτίδων TBC, Ν. Τασσόπουλος Μ. Ντόϊτς: HCV, HBV, HAV, ΗΕV HBV HDV Β. Σεβαστιανός:

Διαβάστε περισσότερα