Γενετική Καρκίνου: Κληρονομούμενος καρκίνος μαστού και ωοθηκών BRCA1 και BRCA2 γονίδια
|
|
- Σπυρίδιον Μαγγίνας
- 5 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 Γενετική Καρκίνου: Κληρονομούμενος καρκίνος μαστού και ωοθηκών BRCA1 και BRCA2 γονίδια Χ. Κρούπης, MSc, PhD Βιοχημικός-Μοριακός Βιολόγος Επίκουρος Καθηγητής Κλινικής Βιοχημείας και Μοριακής Διαγνωστικής Αττικόν Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών
2 Τμήματα ομιλίας Γενετική Καρκίνου Καρκίνος παχέος εντέρου Δοκιμασία Πρόωρου τερματισμού της πρωτεϊνοσύνθεσης (ΡΤΤ) Κληρονομούμενος καρκίνος μαστού και ωοθηκών Γονίδια BRCA1 και BRCA2 Νέο PALB2 γονίδιο Ανίχνευση μεταλλάξεων στον ελληνικό πληθυσμό
3 Πορεία καρκινογένεσης +CNVs (losses difficult to detect) + epigenetics + viruses + mitochondria -DNA repair Passenger >>driver mutations Stratton, M.R. et al., Nature (2009), 458, 719
4 Μοντέλο καρκινογένεσης Hanahan-Weinberg 1) Ικανότητα διατήρησης συνεχούς πολλαπλασιασμού 2) Απώλεια ελέγχου πολλαπλασιασμού 3) Αθανατοποίηση - παράβλεψη σημάτων διαφοροποίησης 4) Αποφυγή απόπτωσης 5) Δυνατότητα αγγειογένεσης 6) Παραβίαση αρχιτεκτονικής ιστού (διήθηση-μικρομετάσταση) Weinberg R.A., The Biology of Cancer (2006) Hanahan D. and Weinberg R.A., Cell (2000), 100, 57 Cell, (2011), 144, 646
5 Είδη Μεταλλάξεων σε μια καρκινική σειρά Χρωμοσωματικό Ιδεόγραμμα Stratton, M.R. et al., Nature (2009), 458, 719
6 Πόσες μεταλλάξεις απαιτούνται για την καρκινογένεση? Sjoblom et al. Science 2006, 314, 266 (ομάδα Kinzler and Vogelstein στο Johns Hopkins University) Big Science! κωδικοποιούντα γονίδια από CCDS Database εξόνια σε 11 BrCa καρκινώματα ζευγάρια εκκινητών 3 εκατομμύρια PCR προϊόντα 465 MB συνολική καρκινική DNA αλληλούχιση 122 γονίδια ενέχονται στον καρκίνο μαστού Breast cancers Mutations HCC HCC HCC38 11 HCC HCC HCC HCC HCC HCC HCC Hs578T 4 Average 12 Μέσος όρος 12 μεταλλαγμένα γονίδια για κάθε καρκίνο μαστού
7 Human Genome Project Επαλήθευση για κωδικοποιούντα γονίδια Cancer Genome Project age-adjusted mortality rate for cancer is about the same as it was 50 years ago Varmus H. Science (2006), 312, 1162 Γονιδιώματα άλλων οργανισμών
8 Cancer Genome Project (2016) 572 Καρκινικά γονίδια (>2% των συνολικών γονιδίων) 90% genes with somatic mutations + 20% genes with germline mutations (10% common in both ways) Επιγενετικές τροποποιήσεις Futreal P.A. et al., Nature Reviews Cancer (2004), 4, 177
9 Τροποποιητικά γονίδια (modifier genes) Αλληλεπίδραση γονιδίων και περιβάλλοντος: Αντίδραση σε ραδιενέργεια, ηλιακή ακτινοβολία, τοξικά χημικά και ρυπαντές (π.χ. αμίαντος), σε φάρμακα, στο καπνό τσιγάρου, σε αλκοόλ, σε ελεύθερες ρίζες, σε πρόσθετα τροφίμων (φυτοορμόνες, τοξίνες κλπ) Μεταβολικοί πολυμορφισμοί: κυτοχρώματος P450, της τρανσφεράσης της γλουταθειόνης (GST) και της Ν-ακέτυλο τρανσφεράσης (ΝΑΤ) Παρακρινή αλληλεπίδραση: των καρκινικών κυττάρων με τα γειτνιάζοντα κύτταρα άλλου τύπου π.χ. των επιθηλιακών κυττάρων με τα μεσεγχυματικά κύτταρα ή το «στρώμα» Ponder B. Nature (2001), 411, 336 Ηλικία και ανοσολογικό σύστημα
10 Καρκινογόνοι λοιμώδεις παράγοντες Αιτία καρκίνου στο ~20% των περιπτώσεων (ιοί στο 15%, στο υπόλοιπο ~5% Ελικοβακτηρίδιο pylori στον καρκίνο στομάχου)
11 Ιοί και καρκίνος Virus Tumor Non-tumor Γονίδια HPV EBV Καρκίνος τραχήλου μήτρας κλπ Λέμφωμα Burkitt (+ελονοσία?), PTLD Ρινοφαρυγγικό Ca, Hodgkin s λέμφωμα Μυρμηγκιές Μονοπυρήνωση E6, E7 EBNA1, EBERs, c-myc HHV-8 Σάρκωμα Kaposi Castleman s LANA HTLV-1 T-cell Λευχαιμία Tax HBV, HCV Ηπατοκυτταρικό Ca (HCC) Ηπατίτιδα, Κίρρωση? Άμεσος ρόλος: παρουσία σε βιοψίες όγκων, εξαλλαγή καλλιεργειών, συνεχής έκφραση ιϊκών γονιδίων ή τροποποιημένων γονιδίων ξενιστή, επιδημιολογικά δεδομένα
12 Έμμεσος ρόλος ιών στην καρκινογένεση Ανοσοκαταστολή (π.χ. HIV και μη-hodgkin s λέμφωμα) Πρόληψη απόπτωσης (π.χ. μετά από UV) Συνπαράγοντες σε άλλη ιική μόλυνση Φλεγμονή και οξειδωτικό stress (HBV?) Υπάρχει μολυσματικός αιτιολογικός παράγων στη παιδική λευχαιμία? Shetland islands? HMTV? Ρετροϊοί στη γονιδιακή θεραπεία οδήγησαν σε λευχαιμία ασθενών με SCID λόγω ενσωμάτωσης κοντά στο LMO2 ογκογονίδιο (chr. 11)
13 Ογκογονίδια (oncogenes) gain of function Μεταλλαγμένες ή ενεργοποιημένες μορφές φυσιολογικών γονιδίων: εκκρινόμενοι αυξητικοί παράγοντες (π.χ. sis-pdgf) μεμβρανικοί υποδοχείς (π.χ. ERBB2) πρωτεΐνες που συμμετέχουν στη ενδοκυττάρια μετάδοση σημάτων (signal transduction π.χ. RAS) μεταγραφικοί παράγοντες ή άλλες πυρηνικές πρωτεΐνες που δεσμεύονται στο DNA (π.χ. MYC, JUN) μέλη του δικτύου των κυκλινών ή των εξαρτημένων από τις κυκλίνες κινασών, μορίων δηλαδή που ενέχονται στη ρύθμιση του κυτταρικού κύκλου.
14 Ενεργοποίηση ογκογονιδίων ποιοτικά με σημειακή μετάλλαξη (π.χ. κωδικονίου 12, 13 ή 61 του RAS γονιδίου, V599E μετάλλαξη BRAF ογκογονιδίου) ποσοτικά (υπερμορφική μετάλλαξη: δημιουργία πολλών αντιγράφων ενός φυσιολογικού γονιδίου π.χ. του ERBB2) μετά από χρωμοσωματική διαμετάθεση (translocation) και i) ένθεση ενός φυσιολογικού γονιδίου σε έντονα μεταγραφόμενη περιοχή όπως π.χ. το MYC στη περιοχή της βαριάς αλύσου των ανοσοσφαιρινών στο λέμφωμα του Burkitt ή ii) δημιουργία χιμαιρικού προϊόντος όπως η νεομορφική μετάλλαξη BCR-ABL του χρωμοσώματος της Φιλαδέλφειας στη χρόνια μυελογενή λευχαιμία (CML) μόλυνση: i) με DNA ογκογόνο ιό όπως οι HPV, EBV που μέσω της ενσωμάτωσης τους στο ανθρώπινο γονιδίωμα εκφράζουν δικές τους πρωτεΐνες ογκογονίδια ή ii) με RNA ιούς, τους ρετροιούς που μέσω της μεταγωγής έχουν αποκτήσει ενεργοποιημένα ογκογονίδια ομόλογα των ανθρωπίνων τα οποία και εκφράζουν μετά από σύντηξη με πρωτεΐνες του ξενιστή
15 Απενεργοποίηση Ογκοκατασταλτικών (tumor suppressors) loss of function απώλεια ολόκληρου του χρωμοσώματος μέσω μιτωτικού μηδιαχωρισμού (nondisjunction) είτε με μιτωτικό ανασυνδυασμό μέσω επιχιασμού (crossover) είτε με απαλοιφή τμήματος του χρωμοσώματος που περιλαμβάνει το γονίδιο είτε με κάποια σημειακή μετάλλαξη είτε με απενεργοποίηση του γονιδίου μέσω επιγενετικού μηχανισμού π.χ. μεθυλίωσης Απώλεια της ετεροζυγωτίας με τους 3 πρώτους μηχανισμούς (loss of heterozygosity, LOH)
16 Χαρακτηριστικά γονιδίων κληρονομούμενου καρκίνου κυρίως επιθηλιακοί καρκίνοι κυρίως Ογκοκατασταλτικά γονίδια [εκτός ογκογονιδίων: RET (MEN2A/B), MET (PRC) και CDK4 (melanoma)] Υπολειπόμενος χαρακτήρας σε κυτταρικό επίπεδο Επικρατών τρόπος κληρονόμησης (Knudson two-hit hypothesis) Προσδίδουν προδιάθεση για καρκίνο στους φορείς μεταλλάξεων νεώτερη ηλικία έναρξης καρκίνου πολλαπλοί όγκοι Gatekeepers ή DNA repair caretakers
17 Normal Hereditary cancer genes: high risk Different Pathways to neoplasia: different relative risk Gatekeeper pathway Caretaker pathway Neoplasia Mutation of a caretakergene allele Mutation of 2nd caretaker-gene allele leads to genetic instability Mutation of a gatekeepergene allele RR= 5-50 RR 1000 Mutation of 2nd gatekeeper-gene allele leads to tumour initiation Kinzler K.W. and Vogelstein B. Nature (1997), 386, 761 Μικροδορυφορική αστάθεια (microsatellite instability, MIN)
18 89 Γονίδια Κληρονομούμενου Καρκίνου Γονίδιο BRCA1 / BRCA2 Σύνδρομο (2016) Κληρονομούμενος Καρκίνος μαστού και ωοθηκών APC MUTYH MSH2, MLH1, MSH6, PMS1, PMS2 ATM FANC A-P NF1/NF2 RB1 p53 Συγγενής πολυποδίαση Familial Adenomatous Poliposis (FAP) of Colon Hereditary non-polyposis colorectal cancer (HNPCC) Αταξία-Τελαγγειεκτασία (Ataxia-Telangiectasia Mutated) Αναιμία Fanconi Νευρινωμάτωση (NeuroFibromatosis) RetinoBlastoma Li-Fraumeni
19 Ιστοειδικότητα των γονιδίων Κληρονομούμενου Καρκίνου Αν και γενικού ρόλου, προτίμηση για όγκους σε συγκεκριμένους ιστούς (+μερικούς άλλους) π.χ. BRCA1 κυρίως καρκίνος μαστού και ωοθηκών ωστόσο BRCA2 εκτός Ca μαστού: Παγκρεατικός καρκίνος Επίσης: BRCA2 μεταλλάξεις σε ομοζυγωτία Αναιμία Fanconi! Howlett N et al., Science (2002), 297, 606 Γονίδια κληρονομούμενου καρκίνου αν και στο ίδιο μονοπάτι, διαφορετική ιστοειδικότητα: RB1 ρετινοβλάστωμα P16 μελάνωμα
20 Γενετική Ετερογένεια Κληρονομούμενου Καρκίνου 5 γονίδια ανεξαρτήτως είδους μεταλλάξεως MSH2, MLH1, MSH6, PMS1, PMS2 Fearon E.R., Science (1997), 278, 1043
21 Τροποποίηση κινδύνου (Risk Modification) 1) Allelic variation (αναλόγως θέσεως και είδους μετάλλαξης) 2) Τροποποιητικά γονίδια 3) Αλληλεπίδραση με το περιβάλλον Fearon E.R., Science (1997), 278, 1043
22 Είδη κυττάρων στις κρύπτες του εντέρου Απόπτωση Διαφοροποίηση σε: -Εντεροκύτταρα (~90%) -Εντεροενδοκρινή κύτταρα -Βλεννοκύτταρα Goblet -Paneth κύτταρα (εκκρίνουν αντιμικροβιακούς παράγοντες) Αυτοανανέωση των βλαστικών κυττάρων Ολόκληρο το εντερικό επιθήλιο ανανεώνεται εντός 5 ημερών 1400 εντεροκύτταρα αποπτώνουν ανά ημέρα
23 Wnt APC - β-catenin Frizzled (G-coupled Wnt receptor) Destruction complex for β-catenin (P- and Ub- marked) Wingless-type +Integration Destruction for Axin (through Dishevelled) TCF/LEF (T-cell factor/lymphoid Enhancing factor) Pinto D. and Clevers H., Biol Cell (2005), 97, 185 π.χ. myc «εναρκτήριο» χτύπημα: πυρηνική κατενίνη δημιουργία εστιών εκτροπής Αλληλεπίδραση με E-cadherin για διακυτταρική προσκόλληση Αλληλεπίδραση με ΕΒ1 που συνδέει μικροσωληνίσκους στη μιτωτική άτρακτο
24 Δημιουργία πολύποδα στο παχύ έντερο Υπερπλασία Εστίες εκτροπής (aberrant crypt foci) Εναρκτήριο «χτύπημα»: απώλεια APC Συνεχής λειτουργία β-catenin-tcf/lef
25 Καρκινογένεση στο παχύ έντερο ~20ετής διαδικασία Πολύποδας Αδένωμα Καρκίνωμα Μετάσταση
26 Μοντέλο καρκινογένεσης στο παχύ έντερο 90% ~20ετής διαδικασία ~7 hits 10% Επιγενετικές αλλοιώσεις MMR γονίδια (MSH2, MLH1,MSH6, PMS1, PMS2) Fearon ER and Vogelstein B. Cell (1990), 61, 759 Πλήρης ιστοπαθολογικός χαρακτηρισμός και εντοπισμός μοριακής αλλοίωσης σε κάθε διακριτό στάδιο της καρκινογένεσης
27 Μέθοδος πρόωρου τερματισμού της πρωτεϊνοσύνθεσης (Protein truncation test, PTT) ανιχνεύει μεταλλάξεις στη κωδικοποιούσα περιοχή που οδηγούν σε συντμημένη πρωτεΐνη (truncating): μη νοηματικές μεταλλάξεις (εισαγωγή κωδικονίου τερματισμού) μεταλλάξεις αλλαγής πλαισίου ανάγνωσης (ενθέσεις, απαλοιφές) δεν ανιχνεύει: παρανοηματικές ή σιωπηρές μεταλλάξεις (κωδικοποιούσα περιοχή) ρυθμιστικές ή μεταλλάξεις ιντρονίων (μη κωδικοποιούσα περιοχή)
28 Mutation paradigm Normal: Missense: THE BIG RED DOG RAN OUT THE BIG RAD DOG RAN OUT Nonsense: THE BIG RED. Insertion: Deletion: THE BIG RED ZDO GRA NOU THE BIG RED DRA NOU T
29 Παραδείγματα μεταλλάξεων Normal: ATG CAG CAG CAG TTT TTA CGT AAC CCG DNA Met Gln Gln Gln Phe Leu Arg Asn Pro Amino acid Missense: Nonsense: Frameshift: delete 1bp Silent: ATG CAG CAG CAG TTT TCA CGT AAC CCG DNA Met Gln Gln Gln Phe Ser Arg Asn Pro Amino acid ATG CAG CAG CAG TTT TGA CGT AAC CCG DNA Met Gln Gln Gln Phe STOP Amino acid ATG CAG CAG CAG TTT TAC GTA ACC CG DNA Met Gln Gln Gln Phe Tyr Val Thr Arg Amino acid ATG CAG CAG CAG TTT TTG CGT AAG CCG DNA Met Gln Gln Gln Phe Leu Arg Asn Pro Amino acid
30 Στάδια μεθόδου PTT Απομόνωση DNA ή RNA PCR ή RT-PCR και ηλεκτροφόρηση DNA σε αγαρόζη In vitro μεταγραφή και μετάφραση Ηλεκτροφόρηση SDS-PAGE και ανίχνευση σήματος
31 Απομόνωση DNA ή RNA PTT PCR ή RT-PCR DNA Ηλεκτροφόρηση In vitro μεταγραφή/μετάφραση SDS-PAGE Ηλεκτροφόρηση Ανίχνευση σήματος
32 PTT SDS PAGE/Autoradiography
33 Χωρισμός γονιδίου προς μελέτη σε κομμάτια 1-2 kb με αλληλεπικάλυψη βάσεων Μεγάλα εξόνια Πολλά μικρά εξόνια Απομόνωση DNA από περιφερικό αίμα Απομόνωση RNA από ιστό ή φρέσκο αίμα cdna PCR RT - PCR nested PCR?
34 Χαρακτηριστικά 5 -εκκινητού για PCR της μεθόδου PTT Θέση για κλωνοποίηση (προαιρετικά) Υποκινητή RNA πολυμεράσης (Τ7, Τ3 or SP6) spacer Kozak αλληλουχία ATG κωδικόνιο αρχής Ακολουθία ειδική για το γονίδιο cggatcctaatacgactcactataggacagaccacc ATG g (gene specific) cloning T7 promoter Kozak
35 Hλεκτροφόρηση DNA σε αγαρόζη Έλεγχος προϊόντων PCR για: απαλοιφές διπλασιασμούς ελαττωματικά ματίσματα RNA In vitro μεταγραφή RNA πολυμεράση (Τ7, SP6 ή Τ3) In vitro μετάφραση 1-1,5 hr, C Rabbit reticulocyte lysate Wheat germ lysate
36 SDS-PAGE Ηλεκτροφόρηση σε 12-15% πολυακρυλαμίδιο Επισήμανση Ραδιενεργό Αμινοξύ Βιοτινυλιωμένη Λυσίνη Φθορίζον Αμινοξύ Western blot Ανίχνευση Φθορισμογραφία Αυτοραδιογραφία χρώμα χημειοφωταύγεια Χρόνος 1-2 ημέρες ώρες άμεσο
37 Παράδειγμα PTT
38 Μετάφραση
39 Βιοτινυλιωμένο trna
40 Fluoro-PTT
41 Multi color Fluoro-PTT Ξεκίνημα από RNA? Traverso G. et al, Nature Biotechnology (2003), 9, 1093
42 Νόσημα % truncating Γονίδιο Μεταλλάξεων Duchenne Μυική Δυστροφία (DMD) >95% DMD Συγγενής πολυποδίαση (FAP) >95% APC Νόσος πολυκυστικών νεφρών 95% PKD1 Αταξία-τηλεαγγειεκτασία 90% ATM Κληρονομούμενος καρκίνος μαστούωοθηκών 86% BRCA1 Κληρονομούμενος καρκίνος μαστού 86% BRCA2 Emery-Dreifuss Μυική Δυστροφία 80% EMD Αναιμία Fanconi 80% FANCA Κληρονομούμενος μη-πολυποδιακός 80% hmsh2 καρκίνος παχέος εντέρου, τύπος 1 Κληρονομούμενος μη-πολυποδιακός 70% hmlh1 καρκίνος παχέος εντέρου, τύπος 2 Νευροινωμάτωση τύπος 1 50% NF1 Νευροινωμάτωση τύπος 2 65% NF2 Σύνδρομο Hunter 50% IDS
43 Πλεονεκτήματα μεθόδου PTT Παθογνωμική αξία των μεταλλάξεων που ανιχνεύει Screening μεταλλάξεων σε μεγάλο τμήμα γονιδίου Εύκολος εντοπισμός της μετάλλαξης στο DNA Sequencing Ευαισθησία μεθόδου
44 Μειονεκτήματα Μεθόδου PTT Ψευδώς αρνητικές αντιδράσεις Μετάλλαξη στην αρχή ή το τέλος του τμήματος που μεταφράζεται Μετάλλαξη στο 5 ή 3 άκρο του γονιδίου Μετάλλαξη στο ATG κωδικόνιο Μετάλλαξη στις περιοχές των εκκινητών Nonsense mediated decay Ψευδώς θετικές αντιδράσεις σπάνιες
45 Εξελίξεις στη μέθοδο PTT Multiplex PTT PTT με IEF ή ELISA Yeast PTT Λειτουργική δοκιμασία (Ενζυμική δραστικότητα, δέσμευση σε άλλη πρωτεΐνη ή DNA binding domain) myc-tag στον 5 -εκκινητή (ή και ΗΑ-tag στον 3 εκκινητή!) ATG GAA CAA AAA TTA ATA TCG GAA GAG GAT TTG AAT gene M E Q K L I S E E D L N Myc-tag
ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ: ΟΓΚΟΓΟΝΙΔΙΑ-ΟΓΚΟΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΓΟΝΙΔΙΑ
ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ: ΟΓΚΟΓΟΝΙΔΙΑ-ΟΓΚΟΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΓΟΝΙΔΙΑ Χρήστος Κρούπης, Msc, PhD Λέκτορας Κλινικής Βιοχημείας-Μοριακής Βιολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Αττικόν Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ο
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΕΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΥΜΕΝΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ
ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΥΜΕΝΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Εφαρμογή στον κληρονομούμενο καρκίνο μαστού και ωοθηκών: γονίδια BRCA1/2 Χρήστος Κρούπης Λέκτορας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Εργαστήριο Κλινικής Βιοχημείας Μετά
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑΤΑ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 6. Α.Παπαχατζοπούλου
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 6 ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Α.Παπαχατζοπούλου 2016-2017 Η ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Ταξινόμηση των γενετικών νοσημάτων Πολυπαραγοντικά + environment Μονογονιδιακά Χρωμοσωμικές
Διαβάστε περισσότεραigenetics Mια Μεντελική προσέγγιση
igenetics Mια Μεντελική προσέγγιση Κεφάλαιο 22 (+κεφ. 17 Hartwell) Γενετική του καρκίνου Η πρωτεΐνη p53 προσδένεται στο DNA. 2 ΕΙΚΟΝΑ 22.1 Μαστογραφία που απεικονίζει έναν όγκο. Όγκος 3 Κύρια σημεία: Καρκίνος
Διαβάστε περισσότεραΑπαντήσεις διαγωνίσματος Κεφ. 6 ο : Μεταλλάξεις
Απαντήσεις διαγωνίσματος Κεφ. 6 ο : Μεταλλάξεις ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. β Α3. β Α4. δ Α5. γ ΘΕΜΑ B B1. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια του ανθρώπου περιέχουν κυρίως μια πρωτεΐνη, την αιμοσφαιρίνη. Κάθε μόριο αιμοσφαιρίνης
Διαβάστε περισσότεραΠεριβαλλοντικά Καρκινογόνα Κυρίως τρεις τύποι: Χηµικά (µόλυνση, κάπνισµα, αµίαντος) Φυσικά (ιονίζουσα ακτινοβολία, µή- ιονίζουσα???) Βιολογικά (ιοί π.χ.. HPV) Καρκίνος παχέος εντέρου ΓΕΝΕΤΙΚΟΣ
Διαβάστε περισσότεραΧρήστος Κρούπης, Βιοχηµικός-Μοριακός Βιολόγος, MSc, PhD
ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΩΝ ΜΕ ΤΗ ΟΚΙΜΑΣΙΑ ΠΡΟΩΡΟΥ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΠΡΩΤΕΪΝΟΣΥΝΘΕΣΗΣ (Protein Truncation Test, PTT) Χρήστος Κρούπης, Βιοχηµικός-Μοριακός Βιολόγος, MSc, PhD 1. Εισαγωγή Με τον ολοένα αυξανόµενο ρυθµό
Διαβάστε περισσότεραΗ ενημέρωση ζευγαριών σχετικά με τον κίνδυνο που διατρέχουν να αποκτήσουν ένα παιδί με μία συγγενή ανωμαλία ή μία γενετική διαταραχή και τις επιλογές
Η ενημέρωση ζευγαριών σχετικά με τον κίνδυνο που διατρέχουν να αποκτήσουν ένα παιδί με μία συγγενή ανωμαλία ή μία γενετική διαταραχή και τις επιλογές που έχουν όσον αφορά στην διαχείριση του κινδύνου Προχωρημένη
Διαβάστε περισσότεραCell growth, proliferation and cancer
Cell growth, proliferation and cancer US Mortality, 2006 Rank Cause of Death No. of deaths % of all deaths 1. Heart Diseases 631,636 26.0 2. Cancer 559,888 23.1 3. Cerebrovascular diseases 137,119 5.7
Διαβάστε περισσότεραΚαρκίνος και κληρονομικότητα: η εμπειρία στην Κύπρο
Καρκίνος και κληρονομικότητα: η εμπειρία στην Κύπρο Κ. Κυριάκου, PhD Βιοχημικός Κυτταροβιολόγος Υπεύθυνος του Τμήματος ΗΜ/Μοριακής Παθολογίας Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου Ανοικτή Συζήτηση
Διαβάστε περισσότεραΟγκογονίδια και ογκοκατασταλτικά γονίδια
, Φυσικός MSc 1 Ογκογονίδια και ογκοκατασταλτικά γονίδια O καρκίνος είναι μια νόσος προκαλούμενη από ογκογονίδια, από ογκοκατασταλτικά γονίδια και από γονίδια micrοrna. Οι αλλαγές αυτές είναι συνήθως γεγονότα
Διαβάστε περισσότεραΛίγα λόγια για τους καρκίνους, τη γενετική τους βάση και διερεύνηση
Λίγα λόγια για τους καρκίνους, τη γενετική τους βάση και διερεύνηση Ο καρκίνος είναι μια ιδιαίτερα ετερογενής νόσος, που προκύπτει από συσσώρευση μεταλλάξεων του DNA. Η αιτιολογία του καρκίνου είναι πολυπαραγοντική,
Διαβάστε περισσότεραHPV DNA, E6, E7, L1, L2, E2, p16, prb, κυκλίνες, κινάσες, Ki67. Τι από όλα αυτά πρέπει να γνωρίζει ο κλινικός γιατρός; Αλέξανδρος Λαµπρόπουλος
HPV DNA, E6, E7, L1, L2, E2, p16, prb, κυκλίνες, κινάσες, Ki67. Τι από όλα αυτά πρέπει να γνωρίζει ο κλινικός γιατρός; Αλέξανδρος Λαµπρόπουλος δεν υπάρχει σύγκρουση συµφερόντων Ø Ποιό HPV τεστ είναι το
Διαβάστε περισσότεραΑΝΟΣΟΙΣΤΟΧΗΜΙΚΕΣ ΚΑ! ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ. Β. Ζουμπουρλήςΐ
ΑΝΟΣΟΙΣΤΟΧΗΜΙΚΕΣ ΚΑ! ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ Β. Ζουμπουρλήςΐ 1. Εργαστήριο Μοριακής Ογκολογίας και Βιοτεχνολογίας, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα. Η Μοριακή Βιολογία και κατ' επέκταση η Μοριακή
Διαβάστε περισσότεραΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΝΕΩΤΕΡΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΤΗΣ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΠΑΣ ΣΤΗΝ ΟΓΚΟΛΟΠΑ
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΝΕΩΤΕΡΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΤΗΣ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΠΑΣ ΣΤΗΝ ΟΓΚΟΛΟΠΑ A.A. Σπαντίδοο 1 2, Μ. Χατζηπαναγιώτου 1 2, Β. Ζουμπουρλής 1 2 1. Ινστιτούτο Βιολογικών Ερευνών και Βιοτεχνολογίας, Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών,
Διαβάστε περισσότεραΑνι χνευση μεταλλα ξεων στον καρκι νο και εξατομικευμε νη θεραπει α
Ανι χνευση μεταλλα ξεων στον καρκι νο και εξατομικευμε νη θεραπει α Περικλής Μακρυθανα σης, MD, PhD, FMH, PD Κλινικός γενετιστής Κύριος Ερευνητής Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημι ας Αθηνών 4o
Διαβάστε περισσότεραΖεύγη βάσεων ΓΕΝΕΤΙΚΗ. Γουανίνη Κυτοσίνη. 4α. Λειτουργία γενετικού υλικού. Φωσφοδιεστερικός δεσμός
εύγη βάσεων Αδενίνη Θυμίνη Γουανίνη Κυτοσίνη ΓΕΝΕΤΙΚΗ Φωσφοδιεστερικός δεσμός 4α. Λειτουργία γενετικού υλικού 1 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΓΕΝΕΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ Αντιγραφή (διπλασιασμός) DNA: DNA DNA Έκφραση γενετικής πληροφορίας:
Διαβάστε περισσότεραΜοριακή Διαγνωστική. Σύγχρονες Εφαρμογές Μοριακής Διαγνωστικής. Κλινική Χημεία ΣΤ Εξάμηνο - Παραδόσεις
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήματα Βιολογίας Σ.Θ.Ε. Τομέας Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας Μοριακή Διαγνωστική Σύγχρονες Εφαρμογές Μοριακής Διαγνωστικής Κλινική Χημεία ΣΤ Εξάμηνο -
Διαβάστε περισσότεραΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ. Ιωάννης Κωστόπουλος Καθηγητής Εργαστήριο Γεν. Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής Α.Π.Θ.
ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ Ιωάννης Κωστόπουλος Καθηγητής Εργαστήριο Γεν. Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής Α.Π.Θ. ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ Η ιονίζουσα ακτινοβολία περιλαμβάνει: ηλεκτρομαγνητικές ακτίνες ΥΠΕΡΙΩΔΕΙΣ
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 22 Γενετική του καρκίνου. Η πρωτεΐνη p53 προσδένεται στο DNA.
Κεφάλαιο 22 Γενετική του καρκίνου Η πρωτεΐνη p53 προσδένεται στο DNA. 1 ΕΙΚΟΝΑ 22.1 Μαστογραφία που απεικονίζει έναν όγκο. Όγκος 2 ΕΙΚΟΝΑ 22.2 Ορισμένα από τα μοριακά γεγονότα που ελέγχουν τον κυτταρικό
Διαβάστε περισσότεραΜΟΡΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΒΛΑΣΤΩΜΑΤΟΣ (ΟΓΚΟΥ ΤΟΥ WILMS) Σπυριδάκης Ιωάννης 2, Καζάκης Ι 2, Δογραματζής Κωνσταντίνος 1, Κοσμάς Νικόλαος 1,
1 Ιατρική Σχολή ΑΠΘ, Στρατιωτική Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων, 2Β Πανεπιστημιακή Κλινική Χειρουργικής Παίδων ΑΠΘ, Γ.Ν Παπαγεωργίου (Διευθυντής: Καθηγητής Αντώνιος Φιλιππόπουλος) Εισαγωγή Ο όγκος του Wilms
Διαβάστε περισσότεραΘΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2005. Κληρονοµικός καρκίνος µαστού-ωοθηκών
ΘΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2005 Κληρονοµικός καρκίνος µαστού-ωοθηκών ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ βλάβες στο DNA Αλλαγή της γενετικής πληροφορίας: Απώλεια του προγραµµατισµού του κυττάρου ΚΑΡΚΙΝΟΣ Αλλαγή
Διαβάστε περισσότεραΑιμοσφαιρίνες. Αιμοσφαιρίνη Συμβολισμός Σύσταση A HbA α 2 β 2 F HbF α 2 γ 2 A 2 HbA 2 α 2 δ 2 s. Σύγκριση γονιδιακών και χρωμοσωμικών μεταλλάξεων
A. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Αιμοσφαιρίνες Αιμοσφαιρίνη Συμβολισμός Σύσταση A HbA α 2 β 2 F HbF α 2 γ 2 A 2 HbA 2 α 2 δ 2 S HbS s α 2 β 2 Σύγκριση γονιδιακών και χρωμοσωμικών μεταλλάξεων ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ Αλλαγή σε αζωτούχες
Διαβάστε περισσότεραΟγκογόνοι Ιοί. Πέτρος Καρακίτσος
Ογκογόνοι Ιοί Πέτρος Καρακίτσος Καθηγητής, Διευθυντής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογί Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνώ Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚ Ιστορική αναδρομή 1908 Wilhelm Ellerman
Διαβάστε περισσότεραΠέτρος Καρακίτσος. Καθηγητής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν»
Βασικές Αρχές Μοριακής Καρκινογένεσης Πέτρος Καρακίτσος Καθηγητής Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας Ιατρικής Σχολής Παμεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» Τα αρχέγονα κύτταρα
Διαβάστε περισσότεραΜηχανισμοί Ογκογένεσης
ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ Μηχανισμοί Ογκογένεσης Δρ. Α. ΓΑΛΑΝΗΣ agalanis@mbg.duth.gr Μηχανισμοί Ογκογένεσης Ενότητα 4. Απορρύθμιση του κυτταρικού κύκλου και
Διαβάστε περισσότεραΜεταλλάξεις. Π. Πάσχου, PhD, DABMG
Μεταλλάξεις Π. Πάσχου, PhD, DABMG Ο γενετικός κώδικας Οι γενετικές οδηγίες είναι γραµµένες µε «λέξεις» τριών νουκλεοτιδίων Ένα κωδικόνιο = ένα αµινοξύ Έλεγχος για λάθη Αν και οι βάσεις ζευγαρώνουν κατα
Διαβάστε περισσότεραΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ
ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΥΑ ΛΑΜΠΑΔΙΑΡΗ ΝΕΦΕΛΗ ΛΑΣΠΑΤΖΗ ΚΑΡΚΙΝΟΣ Ο Καρκίνος είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα υγείας που παρατηρούνται σήμερα στις αναπτυγμένες χώρες. Οι στατιστικές δείχνουν ότι αποτελεί
Διαβάστε περισσότεραΜοριακή βιολογία καρκίνου του πνεύμονα Ενότητα 1: Ογκολογία πνεύμονα. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής
Μοριακή βιολογία καρκίνου του πνεύμονα Ενότητα 1: Ογκολογία πνεύμονα Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Εισαγωγή Ο καρκίνος του πνεύμονα παρουσιάζει άφθονες
Διαβάστε περισσότεραΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΕΦ. 2ο
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΕΦ. 2ο 1. Δύο μόρια DΝΑ αποτελούνται το καθένα από 10.000 ζεύγη αζωτούχων βάσεων με 14 Ν. Τα μόρια μεταφέρονται σε περιβάλλον με ραδιενεργά νουκλεοτίδια που περιέχουν 15
Διαβάστε περισσότεραwww.epignosi.edu.gr ΘΕΜΑ Α
ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στην κόλλα σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή τη φράση, η οποία συμπληρώνει σωστά την ημιτελή πρόταση.
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή τη φράση, η οποία
Διαβάστε περισσότεραΓονιδιωματική. G. Patrinos
Γονιδιωματική Η μεταγονιδιωματική εποχή... Σημαντικότερα επιτεύγματα POST GENOME ERA Ολοκλήρωση της αποκρυπτογράφησης της αλληλουχίας των γονιδιωμάτων πολλών οργανισμών. Προτύπωση μεθοδολογιών για προσδιορισμό
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:
ΜΘΗΜ / ΤΞΗ: ΙΟΛΟΓΙ ΟΠ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙ: 22/01/2017 ΕΠΙΜΕΛΕΙ ΔΙΓΩΝΙΣΜΤΟΣ: ΝΟΤ ΛΖΡΚΗ ΘΕΜ Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. πό τη διασταύρωση ελέγχου
Διαβάστε περισσότεραΓυμνάσιο Κερατέας ΚΑΡΚΙΝΟΣ & ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ. Αναστασία Σουλαχάκη Κωνσταντίνα Πρίφτη
Γυμνάσιο Κερατέας ΚΑΡΚΙΝΟΣ & ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ Αναστασία Σουλαχάκη Κωνσταντίνα Πρίφτη 2013 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ : Ορολογία και λίγα λόγια για τον καρκίνο Χαρακτηριστικά του καρκίνου Μεταλλάξεις Μεταλλάξεις και καρκίνος
Διαβάστε περισσότεραΕφαρμογές τεχνολογιών Μοριακής Βιολογίας στην Γενετική
Εφαρμογές τεχνολογιών Μοριακής Βιολογίας στην Γενετική Πεφάνη Δάφνη 06.03.2019 Επίκουρη καθηγήτρια Εργαστήριο Βιολογίας Τεχνικές μοριακής βιολογίας Επιτρέπουν την μελέτη της δομής του DNA και της έκφρασης
Διαβάστε περισσότεραΗ συμβολή της μοριακής εργαστηριακής διάγνωσης στην κλινική πράξη Α ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΕΔΙΠ, ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΚΠΑ
Η συμβολή της μοριακής εργαστηριακής διάγνωσης στην κλινική πράξη Α ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΕΔΙΠ, ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΚΠΑ Δηλώνω ότι δεν έχω σύγκρουση συμφερόντων Χαρτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος- Ημερομηνίες
Διαβάστε περισσότεραΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Θέμα Α: Α1.γ, Α2.δ, Α3.β, Α4.δ, Α5.α. Θέμα Β: Β1. Στα βακτήρια δεν συμβαίνει η διαδικασία της ωρίμανσης διότι δεν έχουν τις κατάλληλες πρωτεΐνες
Διαβάστε περισσότεραΚΒφόίΙοιο 6 ΜειαΠΠά^εις
ΚΒφόίΙοιο 6 ΜειαΠΠά^εις 1. Ενας γενετιστής βρήκε ότι μια μετάλλαξη σε ένα γονίδιο δεν είχε επίδραση στην πολυπεπτιδική αλυσίδα που κωδικοποιείται από αυτό. Σε τι μπορεί να οφείλεται η συγκεκριμένη μετάλλαξη;
Διαβάστε περισσότεραAπό το γονίδιο στη διάγνωση του κληρονοµικού καρκίνου
Aπό το γονίδιο στη διάγνωση του κληρονοµικού καρκίνου Κούλης Γιαννουκάκος Ερευνητής Β Υπεύθυνος Εργαστηρίου Μοριακής ιαγνωστικής Ινστιτούτο Ραδιοϊσοτόπων & Ραδιοδιαγνωστικών Προϊόντων Εθνικό Κέντρο Έρευνας
Διαβάστε περισσότεραΗPV και ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις κατωτέρου γεννητικού συστήματος. Ε.Κωστοπούλου Λέκτορας Παθολογικής Ανατομικής Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
ΗPV και ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις κατωτέρου γεννητικού συστήματος Ε.Κωστοπούλου Λέκτορας Παθολογικής Ανατομικής Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας H.M. Παράγοντες κινδύνου καρκινώματος τραχήλου Ηλικία κατά την πρώτη
Διαβάστε περισσότερα4 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Γ ε ν ε τ ι κ ή
4 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ε ν ε τ ι κ ή 1. Κύκλος της ζωής του κυττάρου 3ο Γελ. Ηλιούπολης επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 2 2. Μοριακή Γενετική i). Ροή της γενετικής πληροφορίας DNA RNA πρωτεΐνες νουκλεΐκά οξέα ή πρωτεΐνες
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. Βασικές αρχές της μοριακής βιολογίας. Ακαδημαϊκές Εκδόσεις 2011 Το κύτταρο-μια Μοριακή Προσέγγιση 1
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Βασικές αρχές της μοριακής βιολογίας Ακαδημαϊκές Εκδόσεις 2011 Το κύτταρο-μια Μοριακή Προσέγγιση 1 ΕΙΚΟΝΑ 4.4 Η μεταφορά της γενετικής πληροφορίας μέσω του DNA. Ακαδημαϊκές Εκδόσεις 2011 Το
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΛΛAΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΠΑΝΕΛΛAΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 16-06-2017 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α2. δ Α3. β Α4. γ Α5. α ΘΕΜΑ Β Β1. Α. φωσφορική ομάδα (Ι) E. υδροξύλιο (II) Β. mrna
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ
ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ Α Ο Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής: Α1 Στην αντιγραφή του DN το σπάσιμο των υδρογονικών δεσμών μεταξύ των δύο συμπληρωματικών αλυσίδων γίνεται με τη βοήθεια
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΕΤΙΚΗ ΠΡΟ ΙΑΘΕΣΗ ΓΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ/ΩΟΘΗΚΩΝ. Στο δυτικό κόσµο 1 στις 8 γυναίκες θα αναπτύξει καρκίνο του µαστού κατά τη διάρκεια
ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΠΡΟ ΙΑΘΕΣΗ ΓΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ/ΩΟΘΗΚΩΝ ρ. Ελένη Κοντογιάννη, Ph.D Γενετίστρια ιευθύντρια IVF & Genetics Στο δυτικό κόσµο 1 στις 8 γυναίκες θα αναπτύξει καρκίνο του µαστού κατά τη διάρκεια της ζωής
Διαβάστε περισσότεραΤο πλεονέκτημα της χρήσης του DNA των φάγων λ, ως φορέα κλωνοποίησης είναι ότι μπορούμε να ενσωματώσουμε σε αυτόν μεγαλύτερα κομμάτια DNA.
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 2 ο,4 ο ΚΕΦ. ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Θέμα Α: Α1.β, Α2.δ, Α3.β, Α4.γ, Α5.γ Θέμα Β: Β1. Οι υποκινητές και οι μεταγραφικοί παράγοντες αποτελούν τα ρυθμιστικά στοιχεία της μεταγραφής
Διαβάστε περισσότεραΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΟΝΟΜΑ:ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΕΠΙΘΕΤΟ:ΠΡΙΦΤΗ ΤΑΞΗ:Γ ΤΜΗΜΑ:4
ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΟΝΟΜΑ:ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΕΠΙΘΕΤΟ:ΠΡΙΦΤΗ ΤΑΞΗ:Γ ΤΜΗΜΑ:4 Τι εννοούμε με τον όρο μεταλλάξεις; Το γενετικό υλικό μπορεί να υποστεί αλλαγές με πολλούς διαφορετικούς
Διαβάστε περισσότεραΚριτήριο Αξιολόγησης Βιολογίας. Γ Λυκείου. Θετικής Κατεύθυνσης
Κριτήριο Αξιολόγησης Βιολογίας Γ Λυκείου Θετικής Κατεύθυνσης Απαντήσεις Θέμα Α. Α.1 β Α.2 δ Α.3 β Α.4 γ Α.5 α Θέμα Β Β.1. σελ. 35 σχολ. βιβλίου: «Ο γενετικός κώδικας...συνώνυμα» και σελ. 91 Η αλλαγή μιας
Διαβάστε περισσότεραHPV : Θα πρέπει να γίνεται έλεγχος ρουτίνας; Νικηφόρος Καπράνος Τµήµα Μοριακής Ιστοπαθολογίας Μαιευτικό και Χειρουργικό κέντρο ΜΗΤΕΡΑ
HPV : Θα πρέπει να γίνεται έλεγχος ρουτίνας; Νικηφόρος Καπράνος Τµήµα Μοριακής Ιστοπαθολογίας Μαιευτικό και Χειρουργικό κέντρο ΜΗΤΕΡΑ ΟΜΗ ΙΩΝ HPV Κυκλικό δίκλωνο DNA µήκους 8Kb Εικοσαεδρικό πρωτεϊνικό
Διαβάστε περισσότεραΝικόλαος Σιαφάκας Λέκτορας Διαγνωστικής Ιολογίας Εργαστήριο Κλινικής Μικροβιολογίας ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»
Νικόλαος Σιαφάκας Λέκτορας Διαγνωστικής Ιολογίας Εργαστήριο Κλινικής Μικροβιολογίας ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ» DNA RNA: ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ, ΜΕΤΑΓΡΑΦΗ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ DNA RNA: Βασικά Χαρακτηριστικά Ρόλος Κεντικό Δόγμα της Βιολογίας:
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. γ Α3. α Α4. β Α5. β ΘΕΜΑ B B1. B2.
ΘΕΜΑ Α Α1. γ (το πριμόσωμα) Α2. γ (οι υποκινητές και οι μεταγραφικοί παράγοντες κάθε γονιδίου) Α3. α (μεταφέρει ένα συγκεκριμένο αμινοξύ στο ριβόσωμα) Α4. β (αποδιάταξη των δύο συμπληρωματικών αλυσίδων)
Διαβάστε περισσότεραΠαράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του Παγκρέατος. Στέργιος Δελακίδης Γαστρεντερολόγος
Παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του Παγκρέατος Στέργιος Δελακίδης Γαστρεντερολόγος Καρκίνος Παγκρέατος: πρόγνωση Κακή πρόγνωση Συνολική πενταετής επιβίωση 6%.
Διαβάστε περισσότεραΕργαλεία Μοριακής Γενετικής
Εργαλεία Μοριακής Γενετικής Αρχές Μοριακής κλωνοποίησης Τα περιοριστικά ένζυμα: αναγνωρίζουν αλληλουχίες (θέσεις περιορισμού). 2 τύποι ενζύμων: -Τύπος I = Κόβουν κοντά στη θέση περιορισμού -σπάνια χρησιμοποιούνται.
Διαβάστε περισσότεραΙΪΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ & Γενετικά Τροποποιημένα Κύτταρα
ΙΪΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ & Γενετικά Τροποποιημένα Κύτταρα ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΙΩΝ 1. Οι ιοί είναι μικροοργανισμοί που προκαλούν ασθένειες σε ένα οργανισμό, μετά από μόλυνση των κυττάρων του 2. Είναι παρασιτικοί οργανισμοί
Διαβάστε περισσότεραΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. ΟΙ ΛΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ κύριο ΤΡΙΓΚΑ ΓΕΩΡΓΙΟ του ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟΥ
ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΟΙ ΛΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ κύριο ΤΡΙΓΚΑ ΓΕΩΡΓΙΟ του ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟΥ www.orionidef.gr ΘΕΜΑ A Α1. α Α2. δ Α3. γ Α4. β Α5. β ΘΕΜΑ
Διαβάστε περισσότεραΕξυπνα φάρμακα στον καρκίνο
Εξυπνα φάρμακα στον καρκίνο Σπύρος Λιναρδόπουλος Διευθυντής του Εργαστηρίου για την ανακάλυψη νέων φαρμάκων στον καρκίνο The Breakthrough Breast Cancer Research Centre and Cancer Research UK Centre for
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:
ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΠ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΑ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 22/01/2017 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Από
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ο...2 I. Μεταλλάξεις...2 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ...7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ο...2 I. Μεταλλάξεις...2 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ...7 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ο I. Μεταλλάξεις Εκπαιδευτικοί στόχοι: Μετά την ολοκλήρωση της µελέτης αυτού του κεφαλαίου ο µαθητής θα πρέπει
Διαβάστε περισσότεραΓ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ÏÅÖÅ
1 Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑ 1 ο Α. 1 - Γ 2 - Β 3-4 - Γ 5 - Β. 1 - Σ 2 - Λ 3 - Λ 4 - Λ 5 - Σ ΘΕΜΑ 2 ο ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1. Κάθε είδος αντισώµατος που αναγνωρίζει έναν αντιγονικό καθοριστή παράγεται
Διαβάστε περισσότεραΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ (ΕΚΠΑ) ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΚ.ΕΤΟΥΣ
ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ (ΕΚΠΑ) ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΚ.ΕΤΟΥΣ 2015-2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ 1. Πώς επηρεάζεται ο κυτταρικός κύκλος και η επιβίωση του κυττάρου από τον παράγοντα p53; Ο κυτταρικός
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1 α Α2 β Α3 γ Α4 γ Α5 β ΘΕΜΑ Β Β1. 1 ζ 2 στ 3
Διαβάστε περισσότεραΠεριβαλλοντικός ή κληρονοµικός καρκίνος; * 85% των καρκίνων προκαλούνται από περιβαλλοντικούς παράγοντες
Aιτιολογία του καρκίνου Μοριακή βάση της καρκινογένεσης Β. Ζολώτα, Εργαστήριο Παθολογικής Ανατοµίας, Ιατρικό Τµήµα, Πανεπιστήµιο Πατρών Θεµελιώδεις αρχές Μια µη θανατηφόρα γενετική βλάβη αποτελεί το εναρκτήριο
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΕΥΤΕΡΑ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΕΥΤΕΡΑ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. δ
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Τ.Ε.Ι. Αθήνας
ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Τ.Ε.Ι. Αθήνας Μάθημα 12 ο Κυτταρική Βιολογία (νανομετρικό μέγεθος) - Βιοδείκτες Διδάσκων Δρ. Ιωάννης Δρίκος Απόφοιτος Ιατρικής Σχολής Ιωαννίνων (ΠΙ)
Διαβάστε περισσότεραHPV και Καρκίνος του Λάρυγγα
Δρ Βασίλειος Νικολαΐδης Επικ. Καθηγητής Α.Π.Θ. Β Πανεπιστηµιακή ΩΡΛ κλινική Γ.Ν. Παπαγεωργίου ü HPV Καρκίνος του Οροφάρυγγα Αίτιο Πρόγνωση Ανταπόκριση στη θεραπεία ü HPV?????? Άλλοι Καρκίνοι Κεφαλής και
Διαβάστε περισσότεραΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο 1. β 2. δ 3. β 4. δ 5. β ΘΕΜΑ 2ο 1. Σχολικό βιβλίο, σελ.
Διαβάστε περισσότεραPCR Εφαρμογές-2. RACE Site directed mutagenesis
PCR Εφαρμογές-2 RACE Site directed mutagenesis Σκοπός της αντίδρασης PCR (Polymerase Chain Reaction) είναι το να φτιάξει ένα μεγάλο αριθμό αντιγράφων. BHMATA 1. ΑΠΟΔΙΑΤΑΞΗ 2. ΥΒΡΙΔΙΣΜΟΣ 3. ΕΠΙΜΗΚΥΝΣΗ Επειδή
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
11 Ιουνίου 2015 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Απαντήσεις Θεμάτων Επαναληπτικών Πανελληνίων Εξετάσεων Ημερησίων & Εσπερινών Γενικών Λυκείων ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. γ Α3. α Α4. γ Α5. δ ΘΕΜΑ B Β1. 1. Β 2. Γ 3. Α
Διαβάστε περισσότεραΝΕΟΠΛΑΣΙΑ. Ραβαζούλα Παναγιώτα Οκτώβριος 2016
ΝΕΟΠΛΑΣΙΑ Ραβαζούλα Παναγιώτα Οκτώβριος 2016 Ο καρκίνος είναι γενετική διαταραχή προκαλούμενη από μεταλλάξεις του DNA. Οι καρκίνοι παρουσιάζουν επιγενετικές μεταβολές λόγω επιπλέον μεταλλάξεων γονιδίων.
Διαβάστε περισσότεραΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ Καθώς η επιστημονική γνώση και κατανόηση αναπτύσσονται, ο μελλοντικός σχεδιασμός βιοτεχνολογικών προϊόντων περιορίζεται μόνο από τη φαντασία μας Βιοτεχνολογία
Διαβάστε περισσότεραΦάσμα group προπαρασκευή για Α.Ε.Ι. & Τ.Ε.Ι.
σύγχρονο Φάσμα group προπαρασκευή για Α.Ε.Ι. & Τ.Ε.Ι. µαθητικό φροντιστήριο Γραβιάς 85 ΚΗΠΟΥΠΟΛΗ 50.51.557 50.56.296 25ης Μαρτίου 74 ΠΛ.ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗΣ 50.50.658 50.60.845 25ης Μαρτίου 111 ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ 50.27.990
Διαβάστε περισσότεραΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΤΟΥ ΟΓΚΟΓΟΝΙΔΙΟΥ HPV16 Ε7 ΣΕ ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΑ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΑ. ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΕΡΜΕΘΥΛΙΩΣΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΑΓΩΓΕΑ ΤΟΥ ΓΟΝΙΔΙΟΥ p16
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ: ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΝΟΡΜΑ ΒΑΒΑΤΣΗ-ΧΡΙΣΤΑΚΗ ΠΑΝΕΠ. ΕΤΟΣ 2008-2009
Διαβάστε περισσότεραΦαρµακογενωµική στον µη- µικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύµονα (NSCLC)
Φαρµακογενωµική στον µη- µικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύµονα (NSCLC) Γρηγόριος)Τιμόλογος)M.Med.Sc. Γενικός)Διευθυντής Κέντρο)Μοριακής)Βιολογίας)και)Γενετικής)ΚΑΡΥΟ! Φαρμακογενωμική Κλάδος'της'γενετικής
Διαβάστε περισσότεραΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2013
ΤΑΞΗ: ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑ Α A1. α Α2. β Α3. α Α4. β Α5. α ΘΕΜΑ Β Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ηµεροµηνία: Κυριακή 28 Απριλίου 2013 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Β1. Καρυότυπος είναι η απεικόνιση
Διαβάστε περισσότεραφροντιστήρια Απαντήσεις Βιολογίας Γ λυκείου Προσανατολισμός Θετικών Σπουδών
Απαντήσεις Βιολογίας Γ λυκείου Προσανατολισμός Θετικών Σπουδών Θέμα Α Α1. α. 2 β. 1 γ. 4 δ. 1 ε. 2 Θέμα Β Β1. α. 1-Γ, 2-Γ, 3-Β, 4-Β, 5-Α, 6-B, 7-Α β. 1. Σύμπλοκο έναρξης πρωτεϊνοσύνθεσης: Το σύμπλοκο που
Διαβάστε περισσότεραΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ 1ο 1. γ 2. γ 3. β 4. α 5. δ
ΘΕΜΑ 1ο 1. γ 2. γ 3. β 4. α 5. δ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΤΕΤΑΡΤΗ 9 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2009 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ
Διαβάστε περισσότεραΈλεγχος κυτταρικού κύκλου-απόπτωση Πεφάνη Δάφνη Επίκουρη καθηγήτρια, Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ Μιχαλακοπούλου 176, 1 ος όροφος
Έλεγχος κυτταρικού κύκλου-απόπτωση Πεφάνη Δάφνη Επίκουρη καθηγήτρια, Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ Μιχαλακοπούλου 176, 1 ος όροφος Κυτταρικός κύκλος Φάσεις του κυτταρικού κύκλου G1:Αύξηση του κυττάρου και προετοιμασία
Διαβάστε περισσότεραΑρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ
Αρχές μοριακής παθολογίας Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Μοριακή Παθολογία Ανερχόμενος κλάδος της Παθολογίας Επικεντρώνεται στην μελέτη και τη διάγνωση νοσημάτων Στον καθορισμό και την πιστοποίηση
Διαβάστε περισσότεραΤρίτη, 27 Μαΐου 2008 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ
Τρίτη, 27 Μαΐου 2008 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑ 1o Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη λέξη ή τη
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 16 IOYNIOY 2017 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 16 IOYNIOY 2017 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α2. δ Α3. β Α4. γ Α5. α ΘΕΜΑ Β Β1. Α I Β IV Γ VI
Διαβάστε περισσότεραΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΘΕΜΑ Α ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Θέµα 1 ο 1. Τα άτοµα που είναι ετερόζυγα για τη β-θαλασσαιµία: α. Εµφανίζουν ήπια αναιµία β. Έχουν ευαισθησία στην ελονοσία γ. Συνθέτουν µεγάλη ποσότητα HbF δ.
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:
ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΠ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΑ) ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 15/11/2015 ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Δεοξυριβονουκλεοτίδια
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή τη φράση, η οποία
Διαβάστε περισσότεραΔιαταραχές των αιμοσφαιρινών Συνηθέστερη μονογονιδιακή διαταραχή στους ανθρώπους Το 5% του πληθυσμού είναι φορείς γονιδίων για κλινικώς σημαντικές
1 Διαταραχές των αιμοσφαιρινών Συνηθέστερη μονογονιδιακή διαταραχή στους ανθρώπους Το 5% του πληθυσμού είναι φορείς γονιδίων για κλινικώς σημαντικές διαταραχές της αιμοσφαιρίνης 2 Αποτελείται από δύο α
Διαβάστε περισσότεραBIOΛΟΓΙΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
BIOΛΟΓΙΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. β Α3. δ Α4. γ Α5. γ ΘΕΜΑ Β Β1. 1 Α 2 Γ 3 Α 4 Β 5 Α 6 Α 7 Γ Β2. Καρυότυπος σχολ. βιβλίο σελ. 24: «Κάθε φυσιολογικός καρυότυπος». Συμπεράσματα: - Φύλο ατόμου
Διαβάστε περισσότεραΔομή και χημεία Νουκλεοτιδίων και Νουκλεϊκών οξέων DNA/RNA
Δομή και χημεία Νουκλεοτιδίων και Νουκλεϊκών οξέων DNA/RNA Χρήστος Κρούπης, MSc, PhD Επίκουρος Καθηγητής Κλινικής Βιοχημείας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Αττικόν Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Lehninger
Διαβάστε περισσότεραΟΓΚΟΛΟΓΙΑ - ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ
ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ - ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ Βασικές γνώσεις I SBN 960-372-069-0 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΑΡΙΣ Α. ΚΟΣΜΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ Μ Ε Ρ Ο Σ Ι ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ Κεφάλαιο 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ... 3 Το καρκινικό κύτταρο... 3 Κυτταρικός
Διαβάστε περισσότεραΑρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ
Αρχές μοριακής παθολογίας Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Μοριακή Παθολογία Ανερχόμενος κλάδος της Παθολογίας Επικεντρώνεται στην μελέτη και τη διάγνωση νοσημάτων Στον καθορισμό και την πιστοποίηση
Διαβάστε περισσότεραΕνδεικτικές Απαντήσεις Βιολογίας Προσανατολισμού Ιούνιος 2019
Ενδεικτικές Απαντήσεις Βιολογίας Προσανατολισμού Ιούνιος 2019 Θέμα Α Α1. α Α2. β Α3. γ Α4. γ Α5. β Θέμα Β Β1. 1 ζ 2 στ 3 α 4 ε 5 β 6 δ Β2. Η DNA πολυμεράση μπορεί να προσδεθεί μόνο σε δίκλωνες δομές και
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ)
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ) «Οι σύγχρονες τεχνικές βιο-ανάλυσης στην υγεία, τη γεωργία, το περιβάλλον και τη διατροφή» Department of Biochemistry
Διαβάστε περισσότεραΓρηγόριος Τιμόλογος M.Med.Sc. Γενικός Διευθυντής Κέντρο Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής ΚΑΡΥΟ
Γρηγόριος Τιμόλογος M.Med.Sc. Γενικός Διευθυντής Κέντρο Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής ΚΑΡΥΟ Φαρμακογενωμική Κλϊδοσ τησ γενετικόσ Προβλϋπει την ανταπόκριςη του αςθενό ςε φαρμακευτικϋσ αγωγϋσ μελετώντασ
Διαβάστε περισσότεραΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Β2. Η εικόνα αντιστοιχεί σε προκαρυωτικό κύτταρο. Στους προκαρυωτικούς οργανισμούς το mrna αρχίζει να μεταφράζεται σε πρωτεΐνη πριν ακόμη
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 207 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α. δ Α2. δ Α3. β Α4. γ Α5.
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β) ΤΕΤΑΡΤΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
1 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β) ΤΕΤΑΡΤΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α2. γ Α3. β Α4. γ Α5. β ΘΕΜΑ
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ 1ο ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΘΕΜΑ 1ο ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4) Να γράψετε στο τετράδιό
Διαβάστε περισσότεραHIV & Ca τραχήλου μήτρας. Άτομα μολυσμένα με HIV έχουν αυξημένη ροπή για την ανάπτυξη καρκίνου.
HIV & Ca τραχήλου μήτρας Άτομα μολυσμένα με HIV έχουν αυξημένη ροπή για την ανάπτυξη καρκίνου. ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Πολλαπλοί παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της κακοήθειας σε ασθενείς με AIDS. Οι
Διαβάστε περισσότεραKαρκίνος. Ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις κακοήθεις μορφές νεοπλασίαςπαθολογικής
Kαρκίνος Ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις κακοήθεις μορφές νεοπλασίαςπαθολογικής διαδικασίας που χαρακτηρίζεται από ανεξέλεγκτο κυτταρικό πολλαπλασιασμό και οδηγεί στο σχηματισμό κυτταρικής
Διαβάστε περισσότεραΣύνθεση πρωτεϊνών και σημειακές μεταλλάξεις Γ. Παπανικολαόυ MD, PhD
Σύνθεση πρωτεϊνών και σημειακές μεταλλάξεις Γ. Παπανικολαόυ MD, PhD Κεντρικό δόγμα DNA Μεταγραφή RNA Αντιγραφή Αντίστροφη μεταγραφάση Μετάφραση mrna Πρωτείνη RNA γονίδια trna rrna SnRNA microrna κα Ροή
Διαβάστε περισσότερα