4 ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Φυματίωσης Εταιρεία Μελέτης Πνευμονοπαθειών και Επαγγελματικών Παθήσεων Θώρακος Σάββατο 19 Μαρτίου 2011

Transcript

1 4 ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Φυματίωσης Εταιρεία Μελέτης Πνευμονοπαθειών και Επαγγελματικών Παθήσεων Θώρακος Σάββατο 19 Μαρτίου 2011 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Γ.Ν.Θ «Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΓΑΛΑΤΑΣ Ι. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ/ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

2

3 Gram (+) Βακτηρίδιο (εφ όσον χρωσθεί) Ευθύ ή ελαφρώς κεκαμμένο Μη σπορογόνο Ακίνητο Βραδύτατα αναπτυσσόμενο Ενδοκυττάριο παθογόνο Ανθεκτικό στα κοινά αντιβιοτικά Οξεάντοχο (acid fast) Υποχρεωτικά αερόβιο ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ (TUBERCULOSIS) Η φυματίωση είναι μία από τις κυριότερες μικροβιακές λοιμώξεις παγκοσμίως και είναι υπευθυνη για περισσότερους από 2 εκ. θανάτους και 8 εκ. νέα περιστατικά κάθε χρόνο. Ο λοιμογόνος παράγων ο οποίος προκαλεί την φυματίωση είναι το γένος Mycobacterium. Αποτελείται από τα μέλη του συμπλέγματος Mycobacterium Tuberculosis Complex και > από 80 είδη από άτυπα μυκοβακτηρίδια όπως παθογόνα, ευκαιριακώς παθογόνα και μη παθογόνα. M. TUBERCULOSIS

4 ΓΕΝΟΣ: ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ M.TUBERCULOSIS COMPLEX M.O.T.T. (Mycobacteria Other Than Tuberculosis) M.TUBERCULOSIS M.BOVIS M.MICROTI M.CANETTI M.AFRICANUM M.PINIPEDDI ΣΑΠΡΟΦΥΤΙΚΑ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ ΑΤΥΠΑ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ N.T.M.(Non Tuberculous Mycobacteria) M. AVIUM COMPLEX

5 ΚΛΙΝΙΚΑ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΑ Πτύελα Βρογχικά Εκπλύματα Lavages Ψήκτρες ΕΞΩΠΝΕΥΜΟΝΙΚΑ Πλευριτικά υγρά Υπεζωκοτικά υγρά Περικαρδιακά υγρά Γαστρικά υγρά Ε.Ν.Υ Προιόντα βιοψίας Πύα Ούρα κ.λ.π.

6 ΓΡΗΓΟΡΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ή ΦΥΛΑΞΗ ΣΤΟΥΣ 4 ο C ΓΙΑ ΛΙΓΕΣ ΩΡΕΣ Συλλογή και αποστολή κλινικών δειγμάτων προς το Εργαστήριο Κατάλληλα δοχεία συλλογής Ενημέρωση των ασθενών για σωστή λήψη του δείγματος Δείγμα χωρίς επιμολύνσεις (ελάχιστη πρόσμιξη σιέλου) Επαρκής ποσότητα Επαρκή στοιχεία ασθενούς επί των δοχείων συλλογής καθώς και στα παραπεμπτικά σημειώματα (Ονοματεπώνυμο, κλινική, ημερομηνία, κλινικές πληροφορίες κ.λ.π.) Σε εξωτερικούς ασθενείς διεύθυνση και τηλέφωνο

7

8 ΡΕΥΣΤΟΠΟΙΗΣΗ - ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ ΡΥΘΜΙΣΗ PΗ περίπου7 ΦΥΓΟΚΕΝΤΡΗΣΗ 3800rpm/min για 20 ΛΗΨΗ ΙΖΗΜΑΤΟΣ

9 ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΕΠΙΧΡΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΤΟΠΙΝ ΧΡΩΣΕΩΣ ZIEHL NEELSEN H ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΗΣΗ ΕΠΙΧΡΙΣΜΑΤΩΝ ΠΤΥΕΛΟΥ Η ΑΛΛΟΥ ΚΛΙΝΙΚΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΚΑΤΟΠΙΝ ΧΡΩΣΕΩΣ ZIEHL NEELSEN ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΗΝ ΠΛΕΟΝ ΔΙΑΔΕΔΟΜΕΝΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΜΕΘΟΔΟ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΓΡΗΓΟΡΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΧΑΜΗΛΟ ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΛΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΜΙΚΡΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ (30-70%) AFB/ml ΘΕΤΙΚΗ 3 ή ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΘΕΤΙΚΗ ΨΕΥΔΩΣ ΘΕΤΙΚΗ ΕΑΝ ΕΜΠΛΑΚΟΥΝ ΑΛΛΑ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ

10

11 ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΠΤΥΕΛΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠO ΧΡΩΣΗ ZIEHL NEELSEN Περισσότεροι από 10 βάκιλλοι/κ.ο.π βάκιλλοι / κ.ο.π βάκιλλοι / 100 κ.ο.π + Από 1 έως 10 βάκιλλοι Διερεύνηση Κανένας βάκιλλος Αρνητική (-)

12 ΜΕΓΑΛΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ (> 90%) ΒΡΑΔΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΤΙΒΙΟΓΡΑΜΜΑ (DST) (ΑΠΟ 7 ΗΜΕΡΕΣ 3 ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ) ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ ΒΑΚΙΛΛΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ Η καλλιέργεια είναι το χρυσό Standard της εργαστηριακής διάγνωσης της φυματίωσης αν και ο χρόνος ανάπτυξης των μικροβίων είναι μεγάλος. Τα συνήθη υλικά που χρησιμοποιούνται είναι ΣΤΕΡΕΑ και ΥΓΡΑ Τα ΣΤΕΡΕΑ θρεπτικά υλικά είναι Θρεπτικά υλικά με βάση το αυγό ( θρεπτικό υλικό LOWENSTEIN JENSEN) Θρεπτικά υλικά με βάση το άγαρ ( MIDDLEBROOK 7H10 και 7H11) Τα ΥΓΡΑ θρεπτικά υλικά είναι Θρεπτικό υλικό MIDDLEBROOK 7H12 Θρεπτικό υλικό MIDDLEBROOK 7H13 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

13

14 BACTEC MGIT 960 tb TΟ MGIT 960 ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΜΗ ΡΑΔΙΟΜΕΤΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΥΤΟΜΑΤΗΣ ΚΑΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗΣ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ. ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΕΙΔΙΚΑ ΣΩΛΗΝΑΡΙΑ ΜΕ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟ 7Η12, ΘΡΕΠΤΙΚΟ ΖΩΜΟ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΕΝΟ ΜΕ ΕΝΑ ΜΙΓΜΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΛΛΩΝ ΜΙΚΡΟΒΙΩΝ (PANTA). ΣΤΟ ΠΥΘΜΕΝΑ ΤΩΝ ΣΩΛΗΝΑΡΙΩΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΑΣ ΦΘΟΡΙΖΩΝ ΑΙΣΘΗΤΗΡΑΣ, ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΟΣ ΣΕ ΤΑΙΝΙΑ ΣΙΛΙΚΟΝΗΣ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΟΞΥΓΟΝΟΥ (Ο2) ΔΕΝ ΦΘΟΡΙΖΕΙ. ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟΥ ΕΛΑΤΤΩΝΕΤΑΙ Η ΠΟΣΟΤΗΤΑ Ο2 ΚΑΙ Ο ΔΕΙΚΤΗΣ ΦΘΟΡΙΖΕΙ, Ο ΔΕ ΦΘΟΡΙΣΜΟΣ ΑΝΙΧΝΕΥΕΤΑΙ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑΤΑΙ ΑΥΤΟΜΑΤΩΣ ΑΠΟ ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΟΥ ΠΟΥ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΤΗΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΘΕ ΜΙΑ ΩΡΑ (1h). ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΝΑΚΤΗΣΗΣ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΚΛΙΝΙΚΟ ΔΕΙΓΜΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΕ ΣΤΕΡΕΟ ΘΡΕΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ L-J ΚΑΙ Ο ΜΙΚΡΟΤΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΘΕΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ (7-10 ΗΜΕΡΕΣ)

15

16 Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ Από τις αρχές της δεκαετίας του 90 διεφάνη η ανάγκη της ταχείας ανίχνευσης και ταυτοποίησης του μυκοβακτηριδίου της φυματίωσης, λόγω της βραδείας ανάπτυξης αυτού στις καλλιέργειες στερεών και υγρών θρεπτικών υλικών. Η οξεάντοχη χρώση μπορεί να δίνει αποτελέσματα μέσα σε λίγες ώρες αλλά δυστυχώς παρουσιάζει χαμηλή ευαισθησία και ειδικότητα. Σ αυτήν την κατεύθυνση κινήθηκε η μοριακή βιολογία και ανέπτυξε μεθόδους που βοηθούν στην ανίχνευση των μυκοβακτηριδίων απ ευθείας από τα κλινικά δείγματα στοχεύοντας στο γενετικό του υλικό (Nucleic Acid Amplification tests) Στο πρώτο στάδιο αυτών των μεθόδων έχουμε λύση του μικροβιακού κυττάρου και την απελευθέρωση του γενετικού υλικού ( DNA ή RNA). Ακολουθεί η δημιουργία μεγάλου αριθμού αντιγράφων μίας αλληλουχίας νουκλεοτιδίων ( target sequencing) που προέρχεται απ το γενετικό υλικό του μυκοβακτηριδίου. Η αλληλουχία αυτή, που είναι ειδική για το μυκοβακτηρίδιο και είναι τμήμα ενός γονιδίου πολλαπλασιάζεται. Αυτός ο εκθετικός πολλαπλασιασμός της αλληλουχίας επιτελείται ή μέσω της αλυσιδωτής αντίδρασης της πολυμεράσης ( μέθοδος PCR ) όταν το γενετικό υλικό είναι το DNA είτε μέσω της διαδικασίας της μετεγγραφής (ΤΜΑ) όταν το γενετικό υλικό είναι το RNA. Η ανίχνευση των αντιγράφων του στόχου μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους. Χρησιμοποιούνται συνθετικά ολιγονουκλεοτίδια των οποίων η αλληλουχία είναι συμπληρωματική με τμήματα της αλληλουχίας του στόχου. Ακολουθεί υβριδισμός μεταξύ του ιχνηθέτη (probe) αλληλουχία στόχου και με την χρήση των κατάλληλων αντιδραστηρίων ή πιθανή υβριδοποίηση ανιχνεύεται είτε με την παραγωγή εγχρώμων προιόντων είτε με την παραγωγή φωτός ( χημειοφωταύγεια) είτε με την παραγωγή φθορισμού. Σε κάποιες άλλες δοκιμασίες ο πολλαπλασιασμός του σεσημασμένου ιχνηθέτη (PROBE) γίνεται απ ευθείας ( LCR)

17 ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ Κατά τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκαν μοριακές δοκιμασίες για την ταυτοποίηση των μυκοβακτηριδίων που στηρίζονται στις διαφορές που υπάρχουν στο γενετικό τους υλικό. Οι δοκιμασίες αυτές περιλαμβάνουν τον πολλαπλασιασμό του τμήματος ενός γονιδίου (23SrRNA) μέσω της αντίδρασης πολυμεράσης (PCR) είτε κάποιας αλληλουχίας ( 16S-23SrRNA) αυτού, οι οποίες είναι κοινές για όλα τα είδη των μυκοβακτηριδίων. Στη συνέχεια βρίσκουμε την αλληλουχία (Sequencing) του προιόντος και συσχετίζουμε με γνωστές βάσεις δεδομένων ή επιδρούμε με περιοριστικά ένζυμα και ηλεκτροφόρηση ή τέλος δημιοuργούμε υβριδισμό με ιχνηθέτες ( PROBES) που είναι προσκολλημένοι σε ταινίες νιτροκυτταρίνης και το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία εγχρώμων προιόντων σε συγκεκριμένες θέσεις της ταινίας που αντιστοιχούν στο συγκεκριμένο είδος μυκοβακτηριδίου. Οι δοκιμασίες αυτές είναι αξιόπιστες και το κυριότερο ο χρόνος ταυτοποίησης των μικροβίων μειώνεται σημαντικότατα (4 48 h)

18 ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ ΣΤΑ ΑΝΤΙΦΥΜΑΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ D.S.T (Drug Suscepribility Test) Μετά την απομόνωση του μυκοβακτηριδίου της φυματίωσης από τα κλινικά δείγματα μέσω των καλλιεργειών το εργαστήριο οφείλει να δώσει ένα test ευαισθησίας στα αντιφυματικά φάρμακα. ΠΟΤΕ ΓΙΝΕΤΑΙ TEST ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ (D.S.T)? Όταν απομονώνεται ένα στέλεχος μυκοβακτηριδίου για πρώτη φορά Όταν προηγούμενη θεραπεία απέτυχε ή έγινε με ατελή τρόπο Όταν παρά την θεραπεία έχουμε αναζωπύρωση της νόσου Σε ασθενείς που παρά την θεραπεία έχουν μικροσκοπική εξέταση θετική (+) Οι καλλιέργειες του ασθενούς παραμένουν θετικές (+) παρά την δίμηνη και πλέον θεραπεία. ΑΝΤΙΦΥΜΑΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΑ INH (ισονιαζίδη) RIF (ριφαμπικίνη) ETHA (εθαμβουτόλη) PZ (πυραζιναμίδη) PAS ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ETHION (εθιοναμίδη) STR ( στρεπτομικίνη) Κινολόνες κ.λ.π.

19 ΑΝΤΟΧΗ ΣΤΑ ΑΝΤΙΦΥΜΑΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ XDR ( extradrug resistance) RIF + INH + κινολόνη + 1 IV φάρμακο

20 ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΠΟΛΥΑΝΘΕΚΤΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ? Χορήγηση «τυφλών» θεραπευτικών σχημάτων χωρίς συνεργασία με τα Test ευαισθησίας. Ελλειπής συμμόρφωση και κακή συνεργασία του ασθενούς με τον κλινικό γιατρό ( αρνητισμός του ασθενούς και εγκατάλειψη της θεραπείας) Κακή ενημέρωση του θεράποντος ιατρού για το ιστορικό του ασθενούς όπως και για προηγούμενες θεραπείες. Μόλυνση με πολυανθεκτικό στέλεχος ενώ λαμβάνει ένα κλασσικό εμπειρικό σχήμα

21 ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΩΝ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ ΣΕ ΑΝΤΙΦΥΜΑΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ 1. ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΝΑΛΟΓΙΩΝ (PROPORTION METHOD) ή ΜΕΘΟΔΟΣ CANETTI 2. ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΠΟΛΥΤΟΥ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ABSOLUTE CONCENTRATION METHOD) 3. ΜΕΘΟΔΟΣ ΛΟΓΟΥ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (RESISTANCE RATIO) 4. ΧΡΗΣΗ ΥΓΡΩΝ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ BACTEC 460 η MGIT 960

22 ΚΥΤΤΑΡΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΗ ΑΝΟΣΙΑ ΤΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ (CMI) Οι εξελίξεις στην μοριακή βιολογία έφεραν την ανάπτυξη δύο νέων in vitro μεθόδων για την εργαστηριακή διάγνωση της φυματίωσης. Οι μέθοδοι αυτές με την γενική ονομασία I.G.R.As (Interferon Gamma Release Assays) ανιχνεύουν την παραγωγή ιντερφερόνης γ ( INF γ) από Τ λεμφοκύτταρα μετά από διέγερσή τους με αντιγόνα που παράγει το M. Tuberculosis. Τα χρησιμοποιούμενα αντιγόνα είναι τα ESAT 6 και CFP 10. Οι μέθοδοι που έχουν εγκριθεί για εμπορική χρήση είναι QUANTIFERON TB GOLD και T - SPOT (ELI SPOT)

23 ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΜΟΡΙΑΚΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ Το αμερικανικό CDC προέκρινε την ακόλουθη ερμηνεία του συνδυασμού αποτελεσμάτων της μικροσκοπικής εξέτασης σε συνδυασμό με τις μοριακές τεχνικές για την καλύτερη εκτίμηση της διάγνωσης της φυματίωσης.

24 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΣΥΖΗΤΗΣΗ Το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι συνάδελφοι πνευμονολόγοι καθώς και οι γιατροί άλλων ειδικοτήτων είναι η έγκαιρη διάγνωση της φυματίωσης ώστε να απομονωθούν οι ασθενείς, να σταματήσει η μετάδοση της νόσου και να ξεκινήσει ταχύτατα η θεραπεία. Έτσι λοιπόν τα μικροβιολογικά εργαστήρια έρευνας της φυματίωσης καλούνται να δώσουν λύσεις ώστε η ανίχνευση της νόσου από τα κλινικά δείγματα να είναι γρήγορη και έγκαιρη. Οι κλασικές μέθοδοι για την απομόνωση του μυκοβακτηριδίου από τα κλινικά δείγματα παρουσιάζουν προβλήματα. Η μικροσκοπική εξέταση μετά από χρώση ZIEHL - NEELSEN είναι χαμηλού κόστους αλλά με χαμηλή ειδικότητα και ευαισθησία. Οι καλλιέργειες σε στερεά και υγρά θρεπτικά υλικά ( LOEWESTEIN JEΝSEN και MGIT 960) που θεωρούνται το χρυσό πρότυπο ( GOLD STANDARD) για την εργαστηριακή διάγνωση απαιτούν μεγάλο χρόνο επώασης ( 6-8 εβδομάδες) παρά την μεγάλη ειδικότητα και ευαισθησία τους. Επιπλέον δείχνουν χαμηλή ευαισθησία στα κλινικά δείγματα για εξωπνευμονική φυματίωση (νεφροί, οστά, κ.λ.π.) Παρά όμως την εξαιρετικά υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα των μεθόδων μοριακής βιολογίας που χρησιμοποιούνται ευρέως στα εργαστήρια ( PCR ή TMA) ηχρήσητους δεν αποτελεί πανάκεια για την διάγνωση της νόσου αλλά θα πρέπει τα αποτελέσματά τους να συνδυάζονται με τα αποτελέσματα των υπολοίπων εξετάσεων και να συνοδεύονται από πληροφορίες για την κλινική κατάσταση και την πρόγνωση της πορείας των αντίστοιχων ασθενών. Χρειάζεται δηλαδή η συνεργασία μεταξύ κλινικών γιατρών και εργαστηρίων ώστε να τίθενται πάντοτε οι ενδείξεις για το πότε θα ζητώνται και ποιες εξετάσεις.

25