OECD-FAO Agricultural Outlook Summary in Greek. ΟΟΣΑ - FAO Προοπτικές τοσ γεωργικού τομέα Περίληψη στα ελληνικά

Transcript

1 OECD-FAO Agricultural Outlook 2010 Summary in Greek ΟΟΣΑ - FAO Προοπτικές τοσ γεωργικού τομέα 2010 Περίληψη στα ελληνικά Οι Προοπτικές σσνοπτικά Τα ηειεπηαία ρξόληα ν γεσξγηθόο ηνκέαο ππέζηε αξθεηνύο ηζρπξνύο θιπδσληζκνύο όπσο νη πξσηνθαλώο πςειέο ηηκέο ηνπ πεηξειαίνπ, νη ξαγδαίεο απμήζεηο ησλ ηηκώλ ησλ βαζηθώλ πξντόλησλ, νη θόβνη γηα ηελ επηζηηηζηηθή αζθάιεηα θαη νη ζπλαθόινπζνη εκπνξηθνί πεξηνξηζκνί, ρσξίο λα ιεζκνλείηαη ε ζνβαξόηεξε παγθόζκηα νηθνλνκηθή ύθεζε από ηε δεθαεηία ηνπ Απηνί πνπ πιήρζεθαλ πεξηζζόηεξν ήηαλ νη θησρνί, ηδηαίηεξα ζηηο αλαπηπζζόκελεο ρώξεο, θαη ν αξηζκόο ησλ αλζξώπσλ πνπ ππνθέξνπλ από πείλα ππνινγίδεηαη ζήκεξα όηη μεπεξλά ην έλα δηζεθαηνκκύξην. Ο γεσξγηθόο ηνκέαο επέδεημε αμηνζεκείσηε αλζεθηηθόηεηα, ηδίσο ζηηο ρώξεο ηνπ ΟΟΣΑ, κε ηελ πξνζθνξά λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο πςειέο ηηκέο θαη κε ζπλερή, αλ θαη επηβξαδπκέλν, ξπζκό αύμεζεο ηεο δήηεζεο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο θξίζεο. Τν 2010 ε νκαιόηεηα απνθαηαζηάζεθε έσο έλα βαζκό ζε πνιιέο αγνξέο, κε ηελ παξαγσγή λα πξνζεγγίδεη ηζηνξηθά επίπεδα θαη ηε δήηεζε λα αλαθάκπηεη. Παξόια απηά, πνιιέο θπβεξλήζεηο εμαθνινπζνύλ λα αλεζπρνύλ γηα ην ελδερόκελν λέσλ ζνβαξώλ θιπδσληζκώλ ζε βαζηθνύο παξάγνληεο όπσο νη ηηκέο ελέξγεηαο, νη ζπλαιιαγκαηηθέο ηζνηηκίεο θαη/ή νη καθξννηθνλνκηθέο επηδόζεηο ησλ βαζηθώλ ρσξώλ θαη πεξηθεξεηώλ, θαζώο θαη γηα ηηο ζπλέπεηεο ησλ ελ ιόγσ θιπδσληζκώλ ζηε κεηαβιεηόηεηα ηεο αγνξάο. Οη καθξννηθνλνκηθέο ζπλζήθεο πνπ πεξηβάιινπλ ηηο πξνβιέςεηο γηα ηα βαζηθά πξντόληα είλαη πην ζεηηθέο από απηέο ηνπ Αληηθαηνπηξίδνπλ ηελ απαξρή κηαο παγθόζκηαο νηθνλνκηθήο αλάθακςεο ζηα ηέιε ηνπ 2009 θαη ηελ αξγή κεηάβαζε πξνο ηελ πςειόηεξε, δηαηεξήζηκε θαη κε πιεζσξηζηηθή κεγέζπλζε πέξα από ην βξαρπρξόλην νξίδνληα. Η αλάθακςε δύν ηαρπηήησλ θαίλεηαη όηη είλαη ζε εμέιημε κε αζζελή θαη δηζηαθηηθή κεγέζπλζε θαη πςειή αλεξγία ζε πνιιέο ρώξεο ηνπ ΟΟΣΑ θαη κε ηζρπξόηεξε κεγέζπλζε θαη ηαρύηεξε αλάθακςε ζηηο κεγάιεο αλαπηπζζόκελεο ρώξεο, πνπ επεθηείλεηαη αξγά ζηνλ ππόινηπν αλαπηπζζόκελν θόζκν θαη ζπκβάιιεη ζηελ αύμεζε ηνπ παγθόζκηνπ εηζνδήκαηνο. Οη ηηκέο ελέξγεηαο απμήζεθαλ εθ λένπ θαη εηθάδεηαη όηη ζα παξακείλνπλ πςειέο γηα όιε ηελ πεξίνδν πνπ θαιύπηνπλ νη ζπγθεθξηκέλεο «Πξννπηηθέο». Μηα πεξαηηέξσ αλαηίκεζε ηνπ πεηξειαίνπ ζα κπνξνύζε λα απμήζεη ην θόζηνο ησλ εηζξνώλ θαη ηεο παξαγσγήο επεξεάδνληαο ηελ πξνζθνξά θπηηθώλ πξντόλησλ, ηηο ηηκέο θαη ηηο εκπνξηθέο ξνέο, θαζώο θαη λα εληζρύζεη ηε δήηεζε πξώησλ πιώλ γηα ηελ παξαγσγή βηνθαπζίκσλ. Η ζηήξημε ησλ γεσξγηθώλ ηηκώλ είλαη όιν θαη πην δαπαλεξή πξαθηηθή ηδίσο ζε ελεξγεηνβόξεο πεξηθέξεηεο. Η παγθόζκηα γεσξγηθή παξαγσγή αλακέλεηαη λα απμεζεί κε αξγόηεξν ξπζκό θαηά ηελ επόκελε δεθαεηία ζε ζρέζε κε ηελ πξνεγνύκελε, όκσο, απνπζία απξνζδόθεησλ θιπδσληζκώλ, ε απμεηηθή πνξεία ζα ζπλερηζζεί επζπγξακκηδόκελε κε ηηο εθηηκώκελεο καθξνπξόζεζκεο αλάγθεο αύμεζεο ηεο παγθόζκηαο παξαγσγήο ηξνθίκσλ θαηά 70% έσο ην Σε θαηά θεθαιή βάζε, ε αύμεζε ηεο παξαγσγήο ζηηο ιηγόηεξν

2 αλαπηπγκέλεο ρώξεο παζρίδεη λα ζπκβαδίζεη κε ηελ ηαρεία αύμεζε ηνπ πιεζπζκνύ. Οη πεξηθέξεηεο ηεο Λαηηληθήο Ακεξηθήο θαη ηεο Αλαηνιηθήο Επξώπεο, θαη ζε κηθξόηεξν βαζκό νξηζκέλεο ρώξεο ηεο Αζίαο, ζα δηαδξακαηίζνπλ πξσηαγσληζηηθό ξόιν ζηε κεγέζπλζε ηνπ ηνκέα παγθνζκίσο. Οη κέζεο ηηκέο ησλ θπηηθώλ πξντόλησλ γηα ηα επόκελα δέθα ρξόληα, όζνλ αθνξά ηα πξντόληα πνπ θαιύπηνληαη ζε απηέο ηηο «Πξννπηηθέο», πξνβιέπεηαη όηη ζα ππεξβνύλ ηα επίπεδα ηεο δεθαεηίαο πξηλ από ηελ εθηίλαμε ησλ ηηκώλ θαηά ηελ πεξίνδν 2007/2008 ηόζν ζε νλνκαζηηθνύο όζν θαη ζε πξαγκαηηθνύο όξνπο (πξνζαξκνζκέλνπο ζηνλ πιεζσξηζκό). Οη κέζεο ηηκέο ζίηνπ θαη δεπηεξεπόλησλ δεκεηξηαθώλ πξνβιέπεηαη όηη ζα είλαη ζρεδόλ 15-40% πςειόηεξεο ζε πξαγκαηηθνύο όξνπο ζε ζρέζε κε ηελ πεξίνδν , ελώ νη αλάινγεο ηηκέο γηα ηα θπηηθά έιαηα αλακέλεηαη λα είλαη πάλσ από 40% πςειόηεξεο. Οη παγθόζκηεο ηηκέο ηεο δάραξεο έσο ην 2019 ζα είλαη επίζεο πςειόηεξεο ηνπ κέζνπ ηεο πξνεγνύκελεο δεθαεηίαο, αιιά ζα είλαη αξθεηά ρακειόηεξεο ζε ζρέζε κε ηα πςειά επίπεδα ησλ ηειεπηαίσλ 29 ρξόλσλ πνπ ζεκεηώζεθαλ ζηα ηέιε ηνπ Όζνλ αθνξά ηα θηελνηξνθηθά πξντόληα, νη κέζεο ηηκέο ηνπ θξέαηνο ζε πξαγκαηηθνύο όξνπο, εθηόο ηνπ ρνηξείνπ θξέαηνο, αλακέλεηαη λα ππεξβνύλ ην κέζν ηεο πεξηόδνπ θαηά ηελ επόκελε δεθαεηία, αξρηθά ιόγσ ηεο κηθξόηεξεο πξνζθνξάο, ηνπ πςειόηεξνπ θόζηνπο ησλ δσνηξνθώλ θαη ηεο απμαλόκελεο δήηεζεο. Οη πξαγκαηηθέο ηηκέο γηα ην ρνίξεην θξέαο ζα παξακείλνπλ ζε ζρεηηθά ρακειά επίπεδα ιόγσ ηεο πξνβιεπόκελεο αύμεζεο ηεο πξνζθνξάο από ηε Βξαδηιία θαη ηελ Κίλα. Η νηθνλνκηθή αλάθακςε ζα απμήζεη ηελ θαηαλάισζε θξέαηνο ζε ζρέζε κε ηα δεκεηξηαθά, ηδίσο ζηηο αλαπηπζζόκελεο ρώξεο, θαη ε αύμεζε απηή ζα αθνξά θπξίσο ηα θζελόηεξα είδε θξέαηνο, δειαδή ην θξέαο ησλ πνπιεξηθώλ θαη ησλ ρνίξσλ, απ'ό,ηη ην βόεην θξέαο. Οη κέζεο ηηκέο ησλ γαιαθηνθνκηθώλ πξντόλησλ ζε πξαγκαηηθνύο όξνπο αλακέλεηαη λα είλαη 16-45% πςειόηεξεο θαηά ηελ πεξίνδν ζε ζρέζε κε ηελ πεξίνδν , κε ηηο ηηκέο ηνπ βνπηύξνπ λα ζεκεηώλνπλ ηε κεγαιύηεξε αύμεζε, θαζώο ζηεξίδνληαη από ηηο πςειόηεξεο ηηκέο ελέξγεηαο θαη θπηηθώλ ειαίσλ. Οη αγνξέο βηνθαπζίκσλ εμαξηώληαη ζε ππεξβνιηθό βαζκό από ηα θίλεηξα θαη ηε ζεηεία ησλ εθάζηνηε θπβεξλήζεσλ, όκσο νη πξννπηηθέο παξακέλνπλ αβέβαηεο ιόγσ απξόβιεπησλ παξαγόλησλ όπσο νη κειινληηθέο ηάζεηο ησλ ηηκώλ ηνπ αξγνύ πεηξειαίνπ, νη αιιαγέο ζηηο παξεκβάζεηο πνιηηηθήο θαη νη εμειίμεηο ζηηο ηερλνινγίεο δεύηεξεο γεληάο. Η αδηάθνπε επέθηαζε ηεο παξαγσγήο βηνθαπζίκσλ, πξνθεηκέλνπ λα θαιπθζεί ε ρξήζε γηα ηελ νπνία πξννξίδνληαη, ζα επαπμήζεη ηε δήηεζε γηα ην ζίην, ηα δεπηεξεύνληα δεκεηξηαθά, ηα θπηηθά έιαηα θαη ηε δάραξε πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη σο δσνηξνθέο. Η αύμεζε ηεο γεσξγηθήο παξαγσγήο, ηεο θαηαλάισζεο θαη ηνπ εκπνξίνπ ζε παγθόζκην επίπεδν ζα πξνέξζεη θπξίσο από ηηο αλαπηπζζόκελεο ρώξεο. Η δήηεζε από ηηο αλαπηπζζόκελεο ρώξεο σζείηαη από ηελ άλνδν ησλ θαηά θεθαιή εηζνδεκάησλ θαη ηελ αζηηθνπνίεζε θαη εληζρύεηαη από ηελ αύμεζε ηνπ πιεζπζκνύ, ε νπνία παξακέλεη ζρεδόλ δηπιάζηα από απηή ηεο δώλεο ηνπ ΟΟΣΑ. Με ηελ άλνδν ησλ εηζνδεκάησλ, νη δηαηξνθηθέο ζπλήζεηεο αλακέλεηαη λα δηαθνξνπνηεζνύλ θαη λα ζηξαθνύλ από ηα βαζηθά είδε δηαηξνθήο πξνο ην θξέαο θαη ηα επεμεξγαζκέλα ηξόθηκα, γεγνλόο πνπ ζα επλνήζεη ηα θηελνηξνθηθά θαη ηα γαιαθηνθνκηθά πξντόληα. Επηπιένλ, θαζώο ε κέζε ηάμε επεκεξεί θαη δηεπξύλεηαη, νη κεηαβνιέο ησλ ηηκώλ θαη ησλ εηζνδεκάησλ ζηηο ρώξεο απηέο ζα επεξεάδνπλ ιηγόηεξν ηελ θαηαλάισζε ηξνθίκσλ, όπσο ζπκβαίλεη ήδε ζηηο ρώξεο ηνπ ΟΟΣΑ. Τνύην ζεκαίλεη όηη ζα ρξεηαζηνύλ πνιύ κεγαιύηεξεο κεηαβνιέο ησλ ηηκώλ θαη ησλ εηζνδεκάησλ γηα λα πξνζαξκνζηεί ε θαηαλάισζε ζε απξόβιεπηνπο θιπδσληζκνύο. Γηα όια ζρεδόλ ηα βαζηθά πξντόληα, ε πξνβιεπόκελε αύμεζε ησλ εηζαγσγώλ θαη ησλ εμαγσγώλ ησλ αλαπηπζζόκελσλ ρσξώλ ππεξβαίλεη απηή ηεο δώλεο ηνπ ΟΟΣΑ. Μόλν νη εμαγσγέο επεμεξγαζκέλσλ πξσηετλνύρσλ αιεύξσλ ζα απμεζνύλ γξεγνξόηεξα ζηε δώλε ηνπ ΟΟΣΑ έσο ην Τν πςειόηεξν απηό κεξίδην ησλ αλαπηπζζόκελσλ ρσξώλ ζηηο εκπνξηθέο ζπλαιιαγέο απεηθνλίδεηαη ζηελ επέθηαζε ηνπ εκπνξίνπ

3 κεηαμύ ησλ ρσξώλ ηνπ Νόηνπ πέξα από ην εκπόξην Βνξξά-Νόηνπ. Εληνύηνηο, ην 2019 νη ρώξεο ηνπ ΟΟΣΑ ζα ζπλερίζνπλ λα δεζπόδνπλ ζηηο εμαγσγέο ζίηνπ (κεξίδην 52%), δεπηεξεπόλησλ δεκεηξηαθώλ (59%), ρνηξείνπ θξέαηνο (80%), βνπηύξνπ (80%), ηπξηνύ (63%), πιήξνπο γάιαθηνο ζε ζθόλε (66%) θαη ηνπ απνθνξπθσκέλνπ γάιαθηνο ζε ζθόλε (74%). Επίζεο ην 2019 νη αλαπηπζζόκελεο ρώξεο ζα δηαηεξήζνπλ ηε δεζπόδνπζα ζέζε θαη κεξίδηά ηνπο ζηα εμήο πξντόληα: ξύδη (κεξίδην 88%), ειαηνύρνη ζπόξνη (56%), πξσηετλνύρα άιεπξα (80%), θπηηθά έιαηα (91%), δάραξε (90%), βόεην θξέαο (57%) θαη πνπιεξηθά (63%). Οη ηηκέο ησλ ηξνθίκσλ παξέκεηλαλ πςειέο ή ακεηάβιεηεο ζε πνιιέο ρώξεο γηα κηα παξαηεηακέλε πεξίνδν κεηά ηελ πηώζε ησλ ηηκώλ ησλ παγθόζκησλ βαζηθώλ πξντόλησλ πνπ αθνινύζεζε ην θύκα ησλ ξαγδαίσλ αλαηηκήζεσλ θαηά ην 2007/08. Τν 2009 ε επίδξαζε ησλ αλαηηκήζεσλ ησλ ηξνθίκσλ ζηνλ πιεζσξηζκό κεηώζεθε αξθεηά από ην 2008, ηδίσο ζηηο ρώξεο ηνπ ΟΟΣΑ, όκσο παξακέλεη ζεκαληηθή ζε κεξηθέο αλαπηπζζόκελεο θαη αλαδπόκελεο ρώξεο. Από ηελ έμαξζε ησλ ηηκώλ θαηά ηε δηεηία θαη έπεηηα ε βξαρππξόζεζκε αζηάζεηα ησλ ηηκώλ απμήζεθε αξθεηά. Εληνύηνηο, ηα ζηνηρεία δελ επαξθνύλ γηα λα δηαπηζησζεί εάλ θαη πώο ε αζηάζεηα ησλ ηηκώλ άιιαμε καθξνπξόζεζκα γηα ηα θύξηα εδώδηκα γεσξγηθά πξντόληα πνπ εμεηάδνληαη ζε απηέο ηηο «Πξννπηηθέο». Απηό πνπ είλαη ζαθέο είλαη όηη ν βαζκόο κεηαθύιηζεο ησλ παγθόζκησλ ηηκώλ ζηηο εγρώξηεο αγνξέο πνηθίιιεη αηζζεηά αλά ρώξα θαη εμαξηάηαη από ην επίπεδν ελνπνίεζεο ησλ αγνξώλ. Η κεηαθύιηζε ησλ δηεζλώλ ηηκώλ ζηηο εγρώξηεο αγνξέο παξεκπνδίδεηαη από παξάγνληεο όπσο ηα κέηξα ζηα ζύλνξα, ηα κέηξα ζηήξημεο ησλ εγρώξησλ ηηκώλ θαη ηηο αδπλακίεο ζηηο ππνδνκέο. Οη πξνβιέςεηο γηα ηε ζρεηηθή ζηαζεξόηεηα ησλ ηηκώλ πνπ παξνπζηάδνληαη ζε απηέο ηηο «Πξννπηηθέο» βαζίδνληαη ζηελ ππόζεζε όηη ζα επηθξαηήζνπλ «νκαιέο» ζπλζήθεο. Η αβεβαηόηεηα πνπ επηθξαηεί σο πξνο ηηο θαηξηθέο ζπλζήθεο, ηνπο καθξννηθνλνκηθνύο παξάγνληεο, ηηο παξεκβάζεηο πνιηηηθήο θαη ηδηαίηεξα ηηο ηηκέο ελέξγεηαο ππνδεηθλύεη όηη νη ηηκέο ησλ βαζηθώλ πξντόλησλ ζα παξακείλνπλ απξόβιεπηεο. Πνιιέο θπβεξλήζεηο αλεζπρνύλ όζνλ αθνξά ηελ αζηάζεηα ησλ ηηκώλ αθόκα θαη ζε πην βξαρπρξόλην νξίδνληα, επεηδή απνηειεί απεηιή ηόζν γηα ηε βησζηκόηεηα ησλ γεσξγηθώλ εθκεηαιιεύζεσλ (ρακειέο ηηκέο) όζν θαη γηα ηελ επηζηηηζηηθή αζθάιεηα (πςειέο ηηκέο). Η κεγάιε αβεβαηόηεηα επεξεάδεη επίζεο ηηο απνθάζεηο πνπ αθνξνύλ ηηο επελδύζεηο. Υπάξρνπλ αξθεηέο επηινγέο πνιηηηθήο πνπ κπνξνύλ λα εμεηαζζνύλ ηόζν ζε εγρώξην όζν θαη ζε δηεζλέο επίπεδν. Οη θπβεξλήζεηο κπνξνύλ λα ζηεξίμνπλ ηηο ζηξαηεγηθέο δηαρείξηζεο θηλδύλνπ ησλ αγξνηώλ δίλνληαο κεγαιύηεξε έκθαζε ζηνπο απξόβιεπηνπο θαη αλαπόθεπθηνπο θηλδύλνπο, νη νπνίνη, αλ θαη ζπάληνη, έρνπλ ηεξάζηηεο ζπλέπεηεο θαη ηνπο νπνίνπο νη αγξόηεο αδπλαηνύλ λα δηαρεηξηζηνύλ από κόλνη ηνπο. Οη θπβεξλήζεηο κπνξνύλ επίζεο λα δώζνπλ ζηνπο αγξόηεο ηε δπλαηόηεηα λα δηαρεηξηζηνύλ νη ίδηνη ηνπο επηρεηξεκαηηθνύο θηλδύλνπο, θαη επίζεο λα δηαζθαιίζνπλ ηελ νξζή δηαρείξηζε ησλ θηλδύλσλ, κεηαμύ άιισλ, κε ηε δεκηνπξγία απνηειεζκαηηθώλ αγνξώλ θαη ηε κε ζεζκνζέηεζε θηλήηξσλ γηα αλαδήηεζε πξνζόδσλ (rent seeking) ππό ηε κνξθή ad hoc ζηεξίμεσλ θαη εληζρύζεσλ. Η δηαηήξεζε, ζε εζληθό ή ηνπηθό επίπεδν, απνζεκάησλ έθηαθηεο αλάγθεο ησλ βαζηθώλ γηα ηελ επηζηηηζηηθή αζθάιεηα πξντόλησλ, πξνθεηκέλνπ λα θαιπθζνύλ ηπρόλ έθηαθηεο επηζηηηζηηθέο αλάγθεο, ηδίσο ζε ρώξεο ρακεινύ εηζνδήκαηνο πνπ είλαη εηζαγσγείο εηδώλ δηαηξνθήο, ελδερνκέλσο λα απμήζεη ηελ εκπηζηνζύλε ζηελ πξόζβαζε ζηα ηξόθηκα ζε πεξίνδν θξίζεο θαη λα βνεζήζεη ζηε ζηαζεξνπνίεζε ησλ ηνπηθώλ αγνξώλ. Γηα ηε βειηίσζε ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ πξνγξακκάησλ απνζεκάησλ έθηαθηεο αλάγθεο, απαηηείηαη ε εληαηηθνπνίεζε ηεο έξεπλαο, ε αλάπηπμε ηθαλνηήησλ θαη ε αληαιιαγή ησλ βέιηηζησλ πξαθηηθώλ. Όπνηεο δξάζεηο θαη αλ εμεηάδνπλ νη θπβεξλήζεηο πξέπεη πάληα λα ιακβάλεηαη ππόςε ην ζύλνιν ησλ κέηξσλ πνιηηηθήο, ησλ θηλδύλσλ θαη ησλ πηζαλώλ αληηδξάζεσλ γηα ηνλ πιεζπζκό ζηνλ νπνίν απεπζύλνληαη.

4 Η ζηήξημε ησλ ηηκώλ ηεο αγνξάο γηα ηα γεσξγηθά βαζηθά πξντόληα είλαη κηα επηινγή πνιηηηθήο πνπ έρεη απνδεηρζεί κε ζαθήλεηα ζε πνιιέο ρώξεο θαη γηα αξθεηέο δεθαεηίεο όηη δελ είλαη απνηειεζκαηηθή θαη ε ρξήζε ηεο έρεη κεησζεί. Η ζηήξημε ησλ ηηκώλ απνθξύπηεη ηα ζήκαηα ηεο αγνξάο από ηνπο παξαγσγνύο, απνζηαζεξνπνηεί ηηο παγθόζκηεο αγνξέο θαη δξα σο αληίζηξνθα πξννδεπηηθόο θόξνο πνπ επηβάιιεηαη ζηνπο θησρνύο κέζσ ηεο αύμεζεο ησλ ηηκώλ γηα ηνπο θαηαλαισηέο. Η ζηήξημε ησλ ηηκώλ επίζεο παξεθθιίλεη ηε ζηήξημε πξνο ηνπο κεγάινπο παξαγσγνύο θαη επλνεί ηελ εληαηηθνπνίεζε κε ελ δπλάκεη αξλεηηθέο ζπλέπεηεο γηα ην πεξηβάιινλ. Πνιιά από απηά ηα νθέιε είηε θεθαιαηνπνηνύληαη ζε πάγηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία (όπσο γε ή πνζνζηώζεηο), απμάλνληαο έηζη ην θόζηνο παξαγσγήο κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξόλνπ, είηε κεηαθέξνληαη εθηόο ηεο γεσξγηθήο εθκεηάιιεπζεο. Τέηνηνπ είδνπο κέηξα ζα πξέπεη λα αμηνινγνύληαη ζε ζρέζε κε άιιεο ελαιιαθηηθέο ιύζεηο νη νπνίεο πξνθαινύλ ιηγόηεξεο ζηξεβιώζεηο, όπσο ε ζηνρεπκέλε άκεζε εηζνδεκαηηθή ζηήξημε, νη επελδύζεηο γηα ηε βειηίσζε ηεο παξαγσγηθόηεηαο θιπ. Σε δηεζλέο επίπεδν, νη κε ζπληνληζκέλεο δξάζεηο πνιηηηθήο πνπ πξνώζεζαλ νη θπβεξλήζεηο όηαλ νη ηηκέο απμήζεθαλ ξαγδαία θαηά ηε δηεηία επηδείλσζαλ ηελ αζηάζεηα θαη παξεκπόδηζαλ ηελ πξόζβαζε ζηηο αγνξέο. Σπλεπώο, πξέπεη λα δηαζθαιηζηεί ζε κεγαιύηεξν βαζκό ε απαξαθώιπηε πξόζβαζε ζηελ παγθόζκηα πξνζθνξά θαη λα πξναρζεί ε εκπηζηνζύλε ζηε ιεηηνπξγία ηεο αγνξάο. Αλ θαη νη εκπεηξίεο από ηηο δηεζλείο πξνζπάζεηεο γηα ηε δηαρείξηζε ησλ απνζεκάησλ δελ ήηαλ ζεηηθέο, ζα πξέπεη λα δηεξεπλεζνύλ νη δπλαηόηεηεο αύμεζεο ηεο πξνβιεςηκόηεηαο ηνπ θόζηνπο ησλ εηζαγσγώλ ηξνθίκσλ. Τα νξγαλσκέλα ρξεκαηηζηήξηα εκπνξεπκάησλ, όπσο θαη ε απνδεδεηγκέλεο αμίαο δηαδηθαζία εμεύξεζεο ηεο ηηκήο θαη νη νξγαληζκνί αληηζηάζκηζεο ησλ θηλδύλσλ, είλαη ρξήζηκα, εάλ δηέπνληαη από θαηάιιειεο ξπζκίζεηο θαη πξνζειθύνπλ επαξθή όγθν ζπλαιιαγώλ, πξνθεηκέλνπ λα απνθεύγνληαη κνλνπσιηαθέο πξαθηηθέο. Τνύηα δηεπθόιπλαλ ηελ εκπνξία ησλ βαζηθώλ πξντόλησλ ζε πνιιέο αλαπηπγκέλεο ρώξεο θαη ε επέθηαζή ηνπο ζηηο αλαπηπζζόκελεο ρώξεο είλαη κηα εππξόζδεθηε ζεζκηθή εμέιημε θαη έλα ζεκάδη εκβάζπλζεο ηεο αγνξάο.

5 OECD 2010 Η περίληυη ασηή δεν αποηελεί επίζημη μεηάθραζη ηοσ ΟΟΣΑ. Η αναπαπαγυγή ηηρ πεπίλητηρ αςηήρ επιηπέπεηαι ςπό ηην πποϋπόθεζη όηι παπαηίθεηαι ηο δικαίυμα αποκλειζηικήρ εκμεηάλλεςζηρ ηος ΟΟΣΑ, καθώρ και ο ηίηλορ ηηρ ππυηόηςπηρ έκδοζηρ. Οι Πολύγλφζζες Περιλήυεις είναι μεηαθραζμένα αποζπάζμαηα ηφν δημοζιεσμάηφν ηοσ ΟΟΣΑ ποσ εκδόθηκαν αρτικά ζηην αγγλική και ηη γαλλική γλώζζα. Γιαηίθενηαι δφρεάν ζηο Ηλεκηρονικό Βιβλιοπφλείο ηοσ ΟΟΣΑ Για πεπιζζόηεπερ πληποθοπίερ επικοινυνήζηε με ηο Τμήμα Δικαιυμάηυν και Μεηαθπάζευν ηηρ Διεύθςνζηρ Δημοζίυν Υποθέζευν και Επικοινυνιών ηος ΟΟΣΑ μέζυ ηλεκηπονικού ηασςδπομείος ζηη διεύθςνζη: ή μέζυ θαξ: +33 (0) OECD Rights and Translation unit (PAC) 2 rue André-Pascal, Paris, France Επιζκεθηείηε ηον ηλεκηπονικό μαρ κόμβο