ΔΙΑΤΡΟΦΗ και ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ Τι νεότερο ; Νικόλαος Λ. Κατσιλάμπρος

Transcript

1 ΔΙΑΤΡΟΦΗ και ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ Τι νεότερο ; Νικόλαος Λ. Κατσιλάμπρος

2 Researchers allowed half of the monkeys to eat as much as they wanted during the day, while restricting the other half to a diet with 30% fewer calories. The scientists gave the restricted monkeys vitamin and mineral supplementation to avoid malnutrition. 63% of the calorie-restricted animals are still alive compared to only 45% of their free-feeding counterparts. For age-related deaths caused by cardiovascular disease and cancer, the free eaters died at 3 times the rate of restricted monkeys: 14 vs. 5 monkeys. Leaner diets also reduced muscle and brain gray matter deterioration, associated with aging.

3 Διατροφή και ολική θνησιμότητα στη μελέτη 7C H θνησιμότητα παρουσίασε θετική συσχέτιση με: την ενεργειακή πρόσληψη από SAFA (Κορεσμένα) H θνησιμότητα παρουσίασε αρνητική συσχέτιση με: την ενεργειακή πρόσληψη από MUFA (Μονοακόρεστα) Η θνησιμότητα παρουσίασε αρνητική συσχέτιση με το πηλίκο MUFA προς SAFA Keys A. et al Am J Epidem;124:903-15

4 Meta-analysis of prospective cohort studies evaluating the association of saturated fat with cardiovascular disease, Siri-Tarino et al,am J Clin Nutr 2001;91: ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΤΟΣ Σπανίζουν οι Τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες Ετερογένεια μελετών

5 ΜΙΚΡΟΣ ΒΑΘΜΟΣ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ

6 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΜΗ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΤΩΝ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ

7 ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΑ ΓΑΛΑΚΤΟΜΙΚΑ.!!! A changing view on SFAs and dairy: from enemy to friend Arne Astrup Editorial AJCN. First published ahead of print October 29, 2014 ΓΑΛΑΚΤΟΜΙΚΑ ΣΥΝΟΛΟ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ : ΔΕΝ αυξάνουν τον κίνδυνο για : - Στεφανιαία νόσο - Εγκεφαλικά επεισόδια - Καρδιαγγειακή θνησιμότητα - Επίσης τα πτωχά σε λίπος γαλακτομικά Το ασβέστιο των γαλακτομικών προκαλεί αποβολή λίπους από τα κόπρανα μειώνουν τον κίνδυνο για ΣΔ2 ανεξάρητα από την απώλεια σωματικού λίπους

8 Egg consumption and risk of coronary heart disease and stroke: dose-response meta-analysis of prospective cohort studies Ying Rong et al BMJ 2013;346:e8539 doi: /bmj.e8539 (Published 7 January 2013) Conclusions Higher consumption of eggs (up to one egg per day) is not associated with increased risk of coronary heart disease or stroke. The increased risk of coronary heart disease among diabetic patients and reduced risk of hemorrhagic stroke associated with higher egg consumption in subgroup analyses warrant further studies.

9 Associations of egg and cholesterol intakes with carotid intima-media thickness and risk of incident coronary artery disease according to apolipoprotein E phenotype in men: the Kuopio Ischaemic Heart Disease Risk Factor Study, Virtanen JK et al AJCN. First published ahead of print February 10, 2016 Conclusion: Egg or cholesterol intakes were not associated with increased CAD risk, even in ApoE4 carriers (i.e., in highly susceptible individuals). Egg or cholesterol intakes were also not associated with increased CCA-IMT άνδρες, ηλικίας ετών κατά τα έτη Μέσος χρόνος παρακολούθησης = 20.8 έτη ΟΥΔΕΜΙΑ ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΣ ή ΑΥΓΩΝ ΣΕ ΟΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ για ΣΝ ακόμη και σε φορείς ΑpoΕ4 Ούτε επίδραση στο πάχος του τοιχώματος ΙΜΤ των καρωτίδων

10 Κατειργασμένο Κρέας Λουκάνικα, μπέικον, σαλάμια, lunchons ή deli ή cold cuts Na x 4, Νιτρώδη, πολύ λίπος

11 Όμως ως προς τα πολυακόρεστα οι περισσότερες μελέτες δείχνουν ευμενή επίδραση στο καρδιαγ. σύστημα Randomized controlled trials Τυχαιοπ. ελεγχόμενες μελέτες Mozaffarian et al

12 Μονοακόρεστα λιπαρά οξέα Σε σχέση με τα υπόλοιπα φυτικά έλαια, το ελαιόλαδο περιέχει επιπλέον: Φαινόλες ( mg/kg) Ισχυρή αντιοξειδωτική δράση Oleocanthal is a phenylethanoid, type of natural phenolic compound found in extra virgin olive oil.

13 The new england journal of medicine april 4, 2013 vol. 368 no. 14 Primary Prevention of Cardiovascular Disease with a Mediterranean Diet Estruch R et al Μεσογειακή Διατροφή με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ή ξηρούς καρπούς - Προστατευτική επίδραση

14 Μεταβολικές επιδράσεις δίαιτας πλούσιας σε ελαιόλαδο ή ηλιέλαιο σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 Crossover study N=13 (11 men, 2 women) Start 14 days Run-in Sunflower oil 4 months Sunflower oil 4 months End Olive oil Olive oil Crossover Katsilambros N, Kostalas G, Michalakis N, Kapantais E, Manglara E, Kouzeli Ch, Maragos M, Alevizou V, Sakellariou Ch, Richardson SC. 1996, Nutr Metab Cardiovasc Dis;6:164-67

15 Μεταβολικές επιδράσεις δίαιτας πλούσιας σε ελαιόλαδο ή ηλιέλαιο σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 Αποτελέσματα Έναρξη 4 ος μήνας 8 ος μήνας P Γλυκόζη 8,70 9,95 8,35 NS Ολική χοληστερόλη 5,64 6,32 5,75 NS Συμπεραίνεται ότι οι δίαιτες που είναι πλούσιες σε MUFA ή PUFA είναι ισοδύναμες ως προς τη γλυκαιμία και τη λιπαιμία των ατόμων με διαβήτη Katsilambros N, Kostalas G, Michalakis N, Kapantais E, Manglara E, Kouzeli Ch, Maragos M, Alevizou V, Sakellariou Ch, Richardson SC. 1996, Nutr Metab Cardiovasc Dis;6:164-67

16 FMD (%) Diabetes Care Dec;31(12): Tentolouris N, Arapostathi C, Perrea D, Kyriaki D, Revenas C, Katsilambros N FMD : Γεύμα με ελαιόλαδο σε σύγκριση με γεύμα με βούτυρο Baseline 2 hrs 4hrs 6hrs 7 6 * 5 4 * MUFA SAFA

17 LDL Cholesterol Measurements (mg/dl) Parameters MUFA MUFA-SAFA SAFA Baseline 71.8 ± ± ± weeks of high SAFA diet 96.7 ± ± ± 22.5 Εnd of study (24 weeks) 41.7 ± ± ± 29.2 Arapostathi et al Angiology 62(8): ,2011 DOI: /

18 Consumption of industrial and ruminant trans fatty acids and risk of coronary heart disease: a systematic review and meta-analysis of cohort studies Bendsen N et al, European Journal of Clinical Nutrition (2011), 1 11 RUMINANT TRANS INDUSTRIAL TRANS

19 n 3 Fatty Acids and Cardiovascular Events after Myocardial Infarction Daan Kromhout, M.P.H., Ph.D., Erik J. Giltay, M.D., Ph.D., and Johanna M. Geleijnse, Ph.D., for the Alpha Omega Trial Group* n engl j med 363;21 nejm.org 2016 november 18, 2010 Low-dose supplementation with EPA DHA or ALA did not significantly reduce the rate of major cardiovascular events among patients who had had a myocardial infarction and who were receiving state-of-the-art antihypertensive, antithrombotic, and lipid-modifying therapy. ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ ετών state of the art ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗ, ΑΝΤΙΘΡΟΜΒΩΤΙΚΗ και ΥΠΟΛΙΠΙΔΑΙΜΙΚΗ (ΣΤΑΤΙΝΕΣ) ΑΓΩΓΗ ΟΥΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ (ΠΙΘΑΝΟΝ Η ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΥΠΕΡΚΑΛΥΨΕ ΤΑ ΔΥΝΗΤΙΚΑ ΕΥΜΕΝΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ω3 ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ)

20 CHD RR Το υψηλό γλυκαιμικό φορτίο που προέρχεται από επεξεργασμένους υδατάνθρακες αυξάνει τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο. (Nurses Health Study) 10y follow-up ( person-years) 2 1,6 1,2 ΖΑΧΑΡΗ πολύ ΕΠΙΒΛΑΒΗΣ 1 1,01 1,25 1,51 1,98 CI: 1.41, 2.77 Multivariate analysis with adjustment for all fats 0,8 0, Glycaemic load quintiles Liu S, Willett W, Stampfer M, Hu F, Franz M, Sampson L, Hennekens C 2000 Am J Clin Nutr;71:

21

22 (Εφημερίδα 19 Ιουνίου 2016)

23 Whole grain consumption and risk of cardiovascular disease, cancer, and all cause and cause specific mortality: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective studies 90 g whole grains per day, example 1 Dagfinn Α et al, BMJ 2016;353:i2716 ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΗ 45 ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΑΦΟΡΟΥΝ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ ΟΛΙΚΗΣ ΑΛΕΣΕΩΣ and 90 g whole grains per day, example 2

24 ΣΤΕΦ ΝΟΣΟΣ ΕΓΚΕΦ ΕΠΕΙΣ ΝΕΟΠΛΑΣΙ ΕΣ ΘΝΗΤΟΤΗΣ ΑΝΑΠΝ ΝΟΣ ΘΝΗΤΟΤΗΣ ΣΔ

25 Vitamin and Mineral Supplements in the Primary Prevention of Cardiovascular Disease and Cancer: An Updated Systematic Evidence Review for the U.S. Preventive Services Task Force Stephen P. Fortmann et al, Ann Intern Med. 2013;159: Conclusion: Limited evidence supports any benefit from vitamin and mineral supplementation for the prevention of cancer or CVD. Two trials found a small, borderline-significant benefit from multivitamin supplements on cancer in men only and no effect on CVD.

26 Annu Rev Med ; 66: ΔΙΑΤΡΟΦΗ, ΜΙΡΟΒΙΩΜΑ ΕΝΤΕΡΟΥ και ΚΔΝ Trimethyl amine

27 ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ από ΟΜΙΛΙΑ W. TANG εις ADA Ann Meet, New Orleans, June 2016

28 Η μεγαλύτερη συμμόρφωση στη μεσογειακή δίαιτα σχετίζεται με μείωση της ολικής και της καρδιαγγειακής θνησιμότητας 1 0,9 0,8 HR % 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 Μεγαλύτερη συμμόρφωση Μικρότερη συμμόρφωση 0,2 0,1 0 Ολική θνησιμότητα Καρδιαγγειακή θνησιμότητα Θάνατος από καρκίνο Trichopoulou A, Kostakou T, Bamia C, Trichopoulos D 2003 N Engl J Med;348:

29 EUROPEAN CONGRESS OF CARDIOLOGY, ROME, August 2016, Gaetano G et al Follow-up median 7.3 years 1197 individuals 208 deaths

30 ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗΝ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΓΕΝΕΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ π.χ. ΩΦΕΛΕΙΑ ή ΒΛΑΒΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΦΕ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΓΕΝΕΤΙΚΟ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑ A.El-Sohemy Βραδύς μεταβολισμός Ταχύς μεταβολισμός

31

32

33 Κορεσμένο (Ζωικό) Λίπος Αυγά: Αθώα και Ωφέλιμα (Επιφύλαξη προς το παρόν για τα διαβητικά άτομα) Γαλακτοκομικά: Πολύ πιθανόν αθώα και ωφέλιμα (ιδίως γιαούρτι) Κόκκινο κρέας: Μάλλον βλαβερό παρά τις αντίθετες μελέτες (ΜΗ αξιόπιστες - Σοβαρότατες επιφυλάξεις ) Μην ξεχνάμε και την καρκινογένεση Κατειργασμένο κρέας: Επιβλαβές Trans λιπαρά οξέα: Επιβλαβή (εξαιρούνται τα προερχόμενα από μηρυκαστικά)

34 Φυτικά έλαια Πολυακόρεστα: Αθώα και πολύ πιθανόν ωφέλιμα Μονοακόρεστα : Αθώα και ωφέλιμα ω3: Αθώα και ωφέλιμα Υδατανθρούχα Τρόφιμα Σύνθετοι (μεγαλομοριακοί )υδατάνθρακες: Μάλλον ωφέλιμοι Με φυτικές ίνες: Ωφέλιμα, ιδίως όσπρια, λαχανικά Σακχαρούχα: Επιβλαβή Φρούτα: Ωφέλιμα

35 Αλάτι: Πέραν ενός ορίου επιβλαβές Οινόπνευμα (με μέτρο): Σχετική ωφέλεια Ξηροί καρποί: Ωφέλιμοι προσοχή στις θερμίδες Σημειώνεται πάντως ότι ο συνδυασμός θρεπτικών ουσιών και όχι οι μεμονωμένες ουσίες αυτές καθαυτές διαδραματίζουν τον αποφαστικότερο ρόλο περί του εάν το α ή το β τρόφιμο βλάπτει ή ωφελεί

36 ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ 8 ΟΚΤ 2016

37

38