Κεφ. 10. Ανοσοαπαντήσεις κατά όγκων και µοσχευµάτων. Ανοσία κατά µη λοιµωδών κυττάρων: µετασχηµατισµένων ή ξένων

Transcript

1 Κεφ. 10. Ανοσοαπαντήσεις κατά όγκων και µοσχευµάτων Ανοσία κατά µη λοιµωδών κυττάρων: µετασχηµατισµένων ή ξένων I. Ανοσοαπαντήσεις κατά όγκων Τα αντιγόνα των όγκων Ανοσιακοί µηχανισµοί της απόρριψης του όγκου ιαφυγή των όγκων από τις ανοσοαπαντήσεις Ανοσολογικές προσεγγίσεις για τη θεραπεία του καρκίνου II. Ανοσοαπαντήσεις κατά µοσχευµάτων Τα αντιγόνα των µεταµοσχεύσεων Η επαγωγή των ανοσοαπαντήσεων έναντι των µοσχευµάτων Οι ανοσιακοί µηχανισµοί τηςαπόρριψηςτουµοσχεύµατος Πρόληψη και θεραπεία τηςαπόρριψηςτουµοσχεύµατος Μεταµόσχευση κυττάρων του αίµατος και του µυελού των οστών

2 Ενδείξεις για ανοσοαπόκριση κατά των όγκων (ανοσιακή επιτήρηση) εδοµένα Λεµφοκύτταρα γύρω από όγκους και διόγκωση των επιχώριων λεµφαδένων: καλύτερη πρόγνωση Ανοσοανεπαρκή άτοµα έχουν αυξηµένη επίπτωση ορισµένων όγκων Συµπέρασµα = Ανοσοαπαντήσεις έναντι όγκων αναστέλλουν την ανάπτυξή τους Μοσχεύµατα όγκου απορρίπτονται από ζώα που είχαν ήδη εκτεθεί στον όγκο. Μετάδοση ανοσίας µε λεµφοκύτταρα από ζώο µε όγκο = Επίκτητη ανοσία που επιτελείται από λεµφοκύτταρα 1

3 Αντιγόνα των όγκων που αναγνωρίζονται από το ανοσοποιητικό σύστηµα

4 Αντιγόνα των όγκων που αναγνωρίζονται από Τ κύτταρα 2

5 Μηχανισµοί απόρριψης των όγκων Μακροφάγα ΝΚ κύτταρα Αντισώµατα Βοηθητικά Τ κύτταρα Κυτταρολυτικά Τ κύτταρα

6 Επαγωγή CD8 + T κυτταρικών αποκρίσεων έναντι όγκων (µε διασταυρούµενη παρουσίαση) 3

7 Πως οι όγκοι αποφεύγουν τις ανοσοαπαντήσεις 4

8 Ανοσοθεραπεία του καρκίνου Α. Παθητική ανοσοποίηση (αντισώµατα ή Τ κύτταρα) Β. Ενεργός ανοσοποίηση και ενίσχυση της εγγενούς ανοσοαπάντησης

9 Α. Παθητική ανοσοποίηση (αντισώµατα ήτκύτταρα)

10 Αντισώµατα, ανοσοτοξίνες και ραδιενεργά αντισώµατα στη καταπολέµηση όγκων

11 Αντισώµατα, ανοσοτοξίνες και ραδιενεργά αντισώµατα στη καταπολέµηση όγκων

12 Αντισώµατα στη καταπολέµηση όγκων

13

14

15

16

17 Μονοκλωνικά αντισώµατα για θεραπεία Human Mab

18 (HER-2/neu)

19 Θετή κυτταρική ανοσοθεραπεία Τ κύτταρα ασθενούς in vitro πολλαπλασιασµός επιστροφή στον ίδιο ασθενή καταστολή του όγκου

20 Β. Ενεργός ανοσοποίηση και ενίσχυση της εγγενούς ανοσοαπάντησης 5

21 Πειραµατική απόδειξη ανοσίας κατά όγκων

22 Ζώα και µοσχεύµατα: Ισογενή/συγγενετικά, αλλογενή, ξενογενή Αντιγόνα: Αλλοαντιγόνα και ξενοαντιγόνα Αντισώµατα και Τ κύτταρα: Αλλοδραστικά και ξενοδραστικά

23

24 ΜΗC Τα αντιγόνα των µεταµοσχεύσεων (αντιγόνα ιστοσυµβατότητας) Ελάσσονα αντιγόνα ιστοσυµβατότητας

25 Τα γονίδια του MHC 3.6

26 οµή τωνµορίων MHC τάξης Ι και ΙΙ Πολυµορφικές περιοχές + CD8 Πολυµορφικές περιοχές + CD4 3.7

27

28 Αναγνώριση αλλογενών µορίων MHC από Τ κύτταρα 7

29 Ελάσσονα αντιγόνα ιστοσυµβατότητας (απόρριψη και στην περίπτωση συµβατών MHC)

30 Κρίσιµα ελάσσονα αντιγόνα ιστοσυµβατότητας Μεταµόσχευση κυττάρων του αίµατος Μεταµόσχευση µυελού των οστών

31

32 ΑΒΟ και τεστ αιµοσυγκόλλησης Οροί από άτοµα Οµάδων αίµατος Ο, Α, ΒήΑΒ

33 Rhesus

34 Μητέρα µε Ο - παιδί µε Α/Β απορρίπτεται?

35 Μεταµόσχευση µυελού των οστών. Πρόβληµα: Νόσος του «µοσχεύµατος κατά του ξενιστή» (GVHD)

36 Η επαγωγή των ανοσοαπαντήσεων έναντι των µοσχευµάτων

37 Άµεση και έµµεση αναγνώριση των αλλοαντιγόνων 8

38 Οι µηχανισµοί απόρριψης του µοσχεύµατος Προϋπάρχοντα αντισώµατα (Ξενοµοσχεύµατα) Τ κύτταρα (CTL) (και αντισώµατα) Τ κύτταρα (CD4 + ) 9

39 Ενδείξεις οτι η απόρριψη µοσχευµάτων είναι µια ανοσοαντίδραση εδοµένα εύτερη έκθεση σε κύτταρα του ίδιου δότη επιταχύνει την απόρριψη Συµπέρασµα Ειδικότητα και µνήµη (= επίκτητη ανοσία) Η ικανότητα γρήγορης απόρριψης µεταφέρεται σε παρθένο άτοµο µε λεµφοκύτταρα ευαισθητοποιηµένου ατόµου Η εξάλειψη των Τ κυττάρων µειώνει την απόρριψη Η απόρριψη γίνεται µέσω λεµφοκυττάρων Απαίτηση για παρουσία Τ κυττάρων 6

40 Φάρµακο Ανοσοκαταστολή στη µεταµόσχευση (ανοσοκαταστολή Τ κυττάρων) Μηχανισµός δράσεως Κυκλοσπορίνη και FK506 Mycophenolate mofetil Ραπαµυκίνη Κορτικοστεροειδή Αντί-CD3 µονοκλωνικό Αντι-IL-2R ιακόπτει την παραγωγή κυτταροκινών από τα Τ κύτταρα (αναστέλλοντας την αδρανοποίηση του NFAT) ιακόπτει τον πολλαπλασιασµό των λεµφοκυττάρων (αναστέλλοντας τη σύνθεση νουκλεοτιδίων) ιακόπτει τον πολλαπλασιασµό των λεµφοκυττάρων (αναστέλλοντας τα σήµατα της IL-2) Μειώνουν τη φλεγµονή (αναστέλλοντας την έκκριση κυτταροκινών από τα µακροφάγα) Εξαλείφει τα Τ κύτταρα Αναστέλλει τον πολλαπλασιασµό των Τ κυττάρων CTLA4-Ig Αναστέλλει την ενεργοποίηση των Τ κυττάρων Αντί-CD40L Αναστέλλει την ενεργοποίηση των µακροφάγων και των ενδοθηλιακών κυττάρων 10

41 Ανοσοκαταστολή στη µεταµόσχευση

42 Μηχανισµός δράσης της κυκλοσπορίνης A και FK506

43 Μηχανισµός δράσης της κυκλοσπορίνης A και FK506 ( συνέχεια)