Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΗΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΔΕΣΠΟΖΟΥΣΑΣ ΘΕΣΗΣ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Transcript

1 Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΗΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΔΕΣΠΟΖΟΥΣΑΣ ΘΕΣΗΣ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ ΚΕΒΕ 15 Μαΐου 2018 Δρ. Παναγιώτης Αγησιλάου Trojan Economics ΣΕΠ Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου

2 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ PREDATORY PRICING 2

3 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ Η δεσπόζουσα επιχείρηση θέτει πολύ χαμηλή τιμή για ένα χρονικό διάστημα Εκτοπισμός / πειθάρχηση ανταγωνιστών Αποτροπή εισόδου Ανάκτηση απώλειας κέρδους στο μέλλον μέσω υψηλών τιμών Συστατικά στοιχεία Βραχυπρόθεσμα απώλεια κερδών Πρόθεση εξόντωσης ανταγωνιστών (μπορεί να συνάγεται από διαφορά τιμής και κόστους) Μακροπρόθεσμα ανάκτηση απολεσθέντων κερδών 3

4 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ Μονοπωλιακή τιμή Κέρδη πριν την είσοδο Κέρδη μετά την έξοδο Κόστος Επιθετική τιμή Ζημίες Στάδιο 1 Στάδιο 2 Στάδιο 3 Είσοδος Έξοδος Χρόνος 4

5 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ Κρίσιμα ερωτήματα Υπάρχει απώλεια κέρδους; Είναι δυνατή η εξόντωση των ανταγωνιστών; Υπάρχει πρόθεση εξόντωσης των ανταγωνιστών; ΗΠΑ απαιτείται η τεκμηρίωση της ανάκτησης ΕΕ επιχειρήσεις με δεσπόζουσα θέση έχουν την ικανότητα να ανακτήσουν τις βραχυπρόθεσμες απώλειες κέρδους 5

6 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ Κριτήριο Akzo Τιμές κάτω του μέσου μεταβλητού κόστους θεωρούνται καταχρηστικές η εφαρμογή τέτοιων τιμών δεν εξυπηρετεί άλλον οικονομικό σκοπό πλην του εξοβελισμού των ανταγωνιστών (per se παράβαση) Τιμές άνω του μέσου μεταβλητού κόστους και κάτω του μέσου συνολικού κόστους δύνανται να θεωρηθούν καταχρηστικές εφόσον αποτελούν μέρος ενός σχεδίου εκτοπισμού των ανταγωνιστών από την αγορά Περιορισμένη η σημασία της πρόθεσης Υποκειμενικό στοιχείο Επιβεβαίωση υποψιών Έμφαση σε ενοχοποιητικά στοιχεία (ιδιαίτερα όταν η τιμή είναι μεταξύ του μέσου μεταβλητού και του μέσου συνολικού κόστους) π.χ. «Να σκοτώσουμε τον ανταγωνισμό!» 6

7 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ Τιμή Μέσο συνολικό κόστος Μέσο μεταβλητό κόστος Ταξινόμηση AKZO Τιμές πάνω από το μέσο συνολικό κόστος μπορεί να θεωρηθούν καταχρηστικές σε συγκεκριμένες περιπτώσεις π.χ. στοχευμένες/επιλεκτικές Τιμές πάνω από το μέσο μεταβλητό κόστος και κάτω από το μέσο συνολικό κόστος θεωρούνται καταχρηστικές όταν αποτελούν μέρος ενός σχεδίου εξόντωσης των ανταγωνιστών Τιμές κάτω του μέσου μεταβλητού κόστους θεωρούνται per se καταχρηστικές 7

8 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ Νόμιμοι λόγοι για τιμολόγηση κάτω του κόστους Εισαγωγή ενός νέου προϊόντος στην αγορά Προϊόν με ισχυρές επιδράσεις δικτύου (network effects) Προσφορά ποικιλίας προϊόντων (π.χ. συμπληρωματικά προϊόντα) Απόκτηση εμπειρίας σε νέα αγορά Απαξίωση προϊόντων λόγω τεχνολογικής μεταβολής ή αλλαγής των προτιμήσεων των καταναλωτών Εξαγορά αποτυχημένης/προβληματικής επιχείρησης (;) Λάθη (;) 8

9 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΚΖΟ Akzo Δραστηριοποιείτο στην παραγωγή υπεροξειδίου του βενζολίου Κατείχε δεσπόζουσα θέση στην αγορά του υπεροξειδίου του βενζολίου χρησιμοποιείται ως καταλύτης στην παραγωγή πλαστικών και ως λευκαντικό για το αλεύρι Προμήθευε τη βιομηχανία των πλαστικών ECS Ανταγωνιστής της Akzo όσον αφορά την παραγωγή υπεροξειδίου του βενζολίου Προμήθευε τη βιομηχανία του αλευριού Αποφάσισε να επεκταθεί στη βιομηχανία των πλαστικών προσέγγισε μεγάλους πελάτες της Akzo (π.χ. BASF) 9

10 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΚΖΟ Αγορά υπεροξειδίου του βενζολίου ΑΚΖΟ (δεσπόζουσα θέση) ECS Επιθετική τιμολόγηση Αγορά βιομηχανικών πλαστικών Αγορά αλευριού 10

11 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΚΖΟ Συναντήσεις εκπροσώπων της Akzo και ECS Η Akzo προέβαλε άμεσες απειλές προς την ECS στόχευαν στον εξαναγκασμό της ECS να αποσυρθεί από τη βιομηχανία των πλαστικών H Akzo δήλωσε την πρόθεση της να προχωρήσει σε γενική μείωση τιμών πέραν του υπεροξειδίου του βενζολίου καθώς και την απόφασή της να πωλεί κάτω του κόστους ακόμη και εάν αυτή η ενέργεια θα της προκαλούσε ζημίες Οι απειλές επιβεβαιώθηκαν και από εσωτερικό σημείωμα στελέχους της Akzo στο οποίο διευκρινιζόταν ότι η Akzo θα προχωρούσε στη λήψη επιθετικών μέτρων στον τομέα των προϊόντων για αλευρόμυλους εάν η ECS δεν έπαυε να προμηθεύει τα προϊόντα της σε βιομηχανίες πλαστικών 11

12 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΚΖΟ H ECS αγνόησε τις απειλές η Akzo άρχισε να προμηθεύει τους μεγαλύτερους πελάτες της ECS που δραστηριοποιούνταν στη βιομηχανία του αλευριού με υπεροξείδιο βενζολίου σε πολύ χαμηλές τιμές (επιλεκτική/στοχευμένη μείωση τιμών) Κάτω από το μέσο συνολικό κόστος της Akzo Πολύ πιο κάτω από τις τιμές που επικρατούσαν προηγουμένως στην αγορά (πριν την είσοδο της ECS στον τομέα των πλαστικών) Οι τιμές σε πιστούς πελάτες της Akzo ήταν κατά 60% υψηλότερες (ζήτημα διακριτικής τιμολόγησης) Πωλούσε κάτω από το μέσο μεταβλητό κόστος ορισμένα μίγματα βιταμινών που προμηθευόταν από τρίτες επιχειρήσεις προκειμένου να τις μεταπωλήσει σε πελάτες της (μέρος ευρύτερης στρατηγικής) Χρονική διάρκεια: τέλος δεκαετίας 80 για μία δεκαετία 12

13 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΚΖΟ Επιδράσεις σε ECS Μείωση πωλήσεων περίπου 30% μέσα σε 4 χρόνια ( ) στο ΗΒ Μείωση περιθωρίων κέρδους Αύξηση τραπεζικού δανεισμού πρόσθετο κόστος από τόκους Περικοπές σε E&A καθυστέρηση αλλαγών στο εργοστάσιο της / αύξηση παραγωγικής δυναμικότητας Η Επιτροπή έκρινε ότι η Akzo εφάρμοσε επιθετική τιμολόγηση εστίασε στις απειλές και τις προθέσεις της Akzo Στόχος της πρακτικής της Akzo ήταν ο αποκλεισμός / πειθάρχηση της ECS η Akzo δεν εφάρμοσε μια γενική πολιτική μείωσης τιμών στόχος της ήταν να προκαλέσει ζημιά στην ECS Η Akzo επεδίωξε να διατηρήσει/ενισχύσει τη θέση της στην αγορά μέσω αποκλεισμού της ECS Δεν υπήρχε αντικειμενική αιτιολόγηση της συμπεριφοράς της Akzo Σοβαρή παράβαση καθώς στόχευε στον αποκλεισμό της επέκτασης της ECS σε ένα άλλο μέρος της αγοράς 13

14 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΚΖΟ «Το άρθρο 86 [νυν άρθρο 102 ΣΛΕΕ] δεν θεσπίζει κανένα νομικό κανόνα βασιζόμενο στο κόστος για να προσδιορίζεται το ακριβές σημείο στο οποίο η, εκ μέρους δεσπόζουσας επιχείρησης, μείωση των τιμών μπορεί να θεωρηθεί καταχρηστική, και όντως η ευρεία εφαρμογή του όρου κατάχρηση σε διάφορες μορφές συμπεριφοράς αποκλεισμού των ανταγωνιστών παρέχει επιχειρήματα εναντίον της αποδοχής ενός τέτοιου αυστηρού κριτήριου» Θεωρίες ανταγωνιστικής ζημίας Δημιουργία φήμης άσκησης επιθετικής πολιτικής αποθάρρυνση επέκτασης / εισόδου ανταγωνιστών στην αγορά Περιορισμός δυνατότητας ανταγωνιστών να αποκτήσουν πλεονεκτήματα από εκμετάλλευση οικονομικών κλίμακας Το ΔΕΕ επικύρωσε την απόφαση της Επιτροπής καθόρισε ένα διττό κανόνα (Κριτήριο Akzo) που βασίζεται στο κόστος Τιμή < ΜΜΚ δεν υπάρχει οικονομική εξήγηση per se κατάχρηση ΜΜΚ < Τιμή < ΜΣΚ κατάχρηση μόνον εάν αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου εξόντωσης των ανταγωνιστών μπορεί να οδηγήσει στον αποκλεισμό μίας επιχείρησης εξίσου αποτελεσματικής με την δεσπόζουσα επιχείρηση 14

15 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ WANADOO Η Wanadoo ανήκε κατά 72% στην France Telecom H France Telecom κατείχε σχεδόν μονοπωλιακή θέση στη χονδρική αγορά ευρυζωνικών υπηρεσιών Από τα τέλη του 1999 μέχρι τον 10/2002 εμπορεύονταν προϊόντα ADSL με την επωνυμία Wanadoo ADSL (χωρίς ADSL modem) και extense (με ADSL modem) σε οικιακούς χρήστες Άλλοι πάροχοι υπηρεσιών γρήγορου διαδικτύου προσέφεραν ανταγωνιστικά προϊόντα Βασίζονταν σε αγορά χονδρικών ευρυζωνικών υπηρεσιών από την France Telecom Υπήρχαν περιορισμοί στην αδεσμοποίητη πρόσβαση στον τοπικό βρόχο (local loop unbundling) 15

16 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ WANADOO Στόχος της Wanadoo εξόντωση του ανταγωνισμού σε ένα πρώιμο στάδιο ανάπτυξης της αγοράς Τιμολόγηση Wanadoo 03/ / / / / /2002 Έ Μεταβλητό κόστο 60,3% Έ Συνολικό κόστο 89,5% Έ Συνολικό κόστο 92 % Τιμή < ΜΜΚ ΜΜΚ < Τιμή < ΜΣΚ + πρόθεση εξόντωσης ΜΜΚ < Τιμή < ΜΣΚ + πρόθεση εξόντωσης 16

17 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ WANADOO Στρατηγικό σχέδιο εξόντωσης ανταγωνιστών Έγγραφο 07/2000 «προληπτικός αποκλεισμός της αγοράς ADSL με πλήρη προσφορά περιλαμβάνουσα [επιπλέον] πακέτο (pack) και επιτάχυνση των τοποθετήσεων για το 2001, αλλά αρνητικό ισολογισμό» Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο 07/2000 «είναι δυσχερής ο προσωρινός αποκλεισμός της αγοράς με υπερβολικά υψηλή τιμή» Ενημερωτικό έγγραφο για το 2001 «ο προληπτικός αποκλεισμός της αγοράς ADSL είναι αναγκαίος» Παρουσίαση της 28/2/2001 «εκστρατεία προληπτικού αποκλεισμού της αγοράς υψηλής ταχύτητας από τη [Wanadoo]» 17

18 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ WANADOO Επιδράσεις στην αγορά Περίοδος 01/ /2002 το μερίδιο αγοράς της Wanadoo αυξήθηκε από 46% σε 72% (την ίδια περίοδο το μέγεθος της αγοράς πενταπλασιάστηκε) σημαντική μείωση του αθροιστικού μεριδίου αγοράς των ανταγωνιστών της Wanadoo Έξοδος της Mangoosta (ανταγωνίστρια της Wanadoo) από την αγορά Είσοδος στην αγορά ενός νέου ανταγωνιστή με συνδρομητές Αυξημένη πιθανότητα ανάκτησης ζημιών Υψηλό κόστος μεταστροφής καταναλωτών λόγω επιδράσεων «εγκλωβισμού» (locked in effects) Υψηλό κόστος εισόδου στην αγορά και απόκτησης μιας κρίσιμης μάζας συνδρομητών (π.χ. υψηλό κόστος για εξοπλισμό, εμπορική προώθηση, εμπορική επωνυμία) Υψηλό κόστος δημιουργίας νέου δικτύου εμπόδια εισόδου στην αγορά Κάθετη ολοκλήρωση της France Telecom ευκολότερη η εκμετάλλευση της δεσπόζουσας της θέσης Αυξημένα κέρδη Wanadoo μετά τον 10/2002 λογική η υπόθεση για επανάκτηση 18

19 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ POST DANMARK I Post Danmark Κατείχε μονοπωλιακή θέση στην αγορά της διανομής επιστολών με διεύθυνση παραλήπτη και μικρών δεμάτων Είχε δίκτυο διανομής που κάλυπτε όλη την επικράτεια της Δανίας ανάθεση παροχής καθολικής υπηρεσίας Δραστηριοποιείτο και στην αγορά της διανομής επιστολών χωρίς διεύθυνση παραλήπτη (π.χ. τηλεφωνικοί κατάλογοι, έντυπα διαφήμισης, τοπικές εφημερίδες) Forbruger Kontakt Ανταγωνιστής της Post Danmark στην αγορά της διανομής επιστολών χωρίς διεύθυνση παραλήπτη 19

20 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ POST DANMARK I Επίμαχη πρακτική Post Danmark Από 1/2/2004 κατέληξε σε συμφωνίες με τους σημαντικότερους πελάτες της Forbruger Kontakt (Coop Group, Spar, Superbest) όσον αφορά τη διανομή επιστολών χωρίς διεύθυνση αποστολέα Προσέφερε χαμηλότερες τιμές από την Forbruger Kontakt Οι τιμές ήταν πάνω από το μέσο επαυξητικό κόστος (ΜΕΚ = MMK) Απόφαση Αρχής Ανταγωνισμού Δανίας Δεν υπάρχει επιθετική τιμολόγηση Υπάρχει κατάχρηση λόγω εφαρμογής στοχευμένων μειώσεων τιμών με σκοπό να διαφυλαχθεί η πιστότητα (loyalty) των πελατών της Post Danmark δεν υπήρχε αντικειμενική αιτιολόγηση (π.χ. εξοικονομήσεις κόστους) για τη διακριτική μεταχείριση των υφιστάμενων πελατών της και των πελατών που έκλεψε από την Forbruger Kontakt 20

21 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ POST DANMARK I Κριτήριο AKZO Τιμή < ΜΜΚ per se καταχρηστική ΜΜΚ < Τιμή < ΜΣΚ καταχρηστική εάν αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου εξόντωσης του ανταγωνιστή Post Danmark Επιλεκτική εφαρμογή χαμηλών τιμών σε πελάτες του ανταγωνιστή Για έναν πελάτη (Coop Group) η τιμή ήταν πάνω από το ΜΑΚ αλλά κάτω από το ΜΣΚ Δεν αποδείχθηκε η ύπαρξη σχεδίου εξόντωσης του ανταγωνιστή 21

22 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ POST DANMARK I Προσφυγή Post Danmark σε δικαστήριο της Δανίας Οι στοχευμένες μειώσεις τιμών δεν συνιστούν καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης στην απουσία στοιχείων που δείχνουν πρόθεση εξόντωσης του ανταγωνιστή της από την αγορά Το δικαστήριο υπέβαλε προδικαστικό ερώτημα στο ΔΕΕ Σε ποιες περιπτώσεις η πολιτική της εφαρμογής στοχευμένων χαμηλών τιμών από μια δεσπόζουσα επιχείρηση σε (πρώην) πελάτες ανταγωνιστή της συνιστά κατάχρηση; Μπορεί η στοιχειοθέτηση της κατάχρησης να βασιστεί μόνον σε στοιχεία κόστους όταν η τιμή υπερβαίνει το ΜΕΚ (=ΜΜΚ); 22

23 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ POST DANMARK I ΔΕΕ Δεν έχουν όλες οι πρακτικές χαμηλής τιμολόγησης κατ ανάγκην αρνητικές επιδράσεις στον ανταγωνισμό Ο ανταγωνισμός βάσει κριτηρίων αποδοτικότητας (competition on the merits) μπορεί να οδηγήσει σε περιθωριοποίηση λιγότερο αποτελεσματικών επιχειρήσεων Το άρθρο 102 ΣΛΕΕ καλύπτει μόνον τις τιμολογιακές πρακτικές που έχουν επιδράσεις αποκλεισμού (foreclosure effects) με τη χρήση μεθόδων που δεν συνάδουν με ανταγωνισμό βάσει κριτηρίων αποδοτικότητας 23

24 ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΘΕΣΗ POST DANMARK I Η τιμολόγηση κάτω του ΜΣΚ αλλά πάνω από το ΜΑΚ από μόνη της δεν μπορεί να κριθεί ως καταχρηστική ένας εξίσου αποτελεσματικός ανταγωνιστής μπορεί να επιβιώσει μακροχρόνια Εναπόκειται στο Δικαστήριο να εξετάσει τα δεδομένα κάθε υπόθεσης και να αξιολογήσει κατά πόσον προκαλούνται (πραγματικά ή δυνητικά) επιδράσεις αποκλεισμού σε βάρος του αποτελεσματικού ανταγωνισμού, και κατ επέκταση των καταναλωτών Η Forbruger Kontakt διατήρησε το δίκτυο διανομής της παρόλο το ότι απώλεσε 3 μεγάλους πελάτες Η Forbruger Kontakt επανάκτησε το 2007 τους 3 πελάτες που τις είχε πάρει η Post Danmark το

25 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ REFUSAL TO SUPPLY / DEAL 25

26 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ Αμφισβητήσιμη Δικαίωμα επιλογής εμπορικών εταίρων Δικαίωμα σύναψης σύμβασης με όποιον επιθυμεί γενικός κανόνας Αλλά Αναγκαιότητα (indispensability) Περιορισμός ανταγωνισμού Δόγμα ουσιώδους διευκόλυνσης (essential facility) Ex ante κίνητρα για επενδύσεις v. Ex post ανταγωνιστική ένταση πιοέντονοσεπεριπτώσειςip 26

27 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ H δεσπόζουσα επιχείρηση δεν μπορεί να παύσει την προμήθεια ενός αγοραστή, τιμωρώντας τον για τη συνεργασία με ανταγωνιστή να εξαναγκάσει τους ανταγωνιστές της να τερματίσουν τη δραστηριοποίησή τους (π.χ. μέσω της άρνησης προμήθειας ενός προϊόντος απαραίτητου για την διεξαγωγή των δραστηριοτήτων τους) Τρόποι αποκλεισμού Τερματισμός υφιστάμενης εμπορικής σχέσης Άρνηση προμήθειας προϊόντων Άρνηση παροχής πληροφοριών Άρνηση πρόσβασης σε μια ουσιώδη διευκόλυνση / υποδομή (π.χ. δίκτυο τηλεπικοινωνιών) 27

28 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ Ρητή v. Εξυπονοούμενη άρνηση προμήθειας Π.χ. καθυστέρηση στην εκτέλεση παραγγελίας, προσκόμματα, υπερβολικές απαιτήσεις Εξετάζονται σωρευτικά: Η άρνηση αφορά προϊόν που αντικειμενικά απαιτείται για την άσκηση αποτελεσματικού ανταγωνισμού σε μια αγορά δεν υπάρχει πραγματικό / δυνητικό υποκατάστατο Η άρνηση ενδέχεται να οδηγήσει σε εξάλειψη του αποτελεσματικού ανταγωνισμού σε αγορά επόμενου σταδίου Η άρνηση ενδέχεται να αποβεί επιζήμια για τους καταναλωτές 28

29 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ COMMERCIAL SOLVENTS Commercial Solvents Παραγωγός πρώτων υλών π.χ. νιτροπροπάνιο, αμινοβουτανόλη Η αμινοβουτανόλη χρησιμοποιείται παραγωγή φαρμάκων για τη φυματίωση (αιθαμβουτόλη) γαλακτωματοποίηση επιχρίσεων Είχε αποκτήσει το 51% της Istituto Chemioterapico Italiano (ICI) αγόραζε πρώτες ύλες από την Commercal Solvents και τις μεταπωλούσε στην Zoja Zoja χρησιμοποιούσε την αμινοβουτανόλη για να παράγει αιθαμβουτόλη (ήταν ένας από τους 5 μεγαλύτερους παραγωγούς στην ΕΕ) είχε εντοπίσει φθηνότερη αμινοβουτανόλη από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούντο στην παραγωγή επιχρίσεων και προμηθεύονταν από την Commercial Solvents ακύρωσε μεγάλο μέρος των παραγγελιών της από την ICI 29

30 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ COMMERCIAL SOLVENTS Επίμαχη πρακτική της Commercial Solvents Απαγόρευσε σε πελάτες της από τον τομέα των επιχρίσεων να μεταπωλούν αμινοβουτανόλη για σκοπούς παραγωγής φαρμάκων Kαθετοποιήθηκε και άρχισε δική της παραγωγή Αρνήθηκε να πωλήσει αμινοβουτανόλη στην Zoja Συνέχισε να προμηθεύει άλλους ανταγωνιστές με τους οποίους είχε αναλάβει συμβατική υποχρέωση 30

31 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ COMMERCIAL SOLVENTS Απόφαση Ευρωπαϊκής Επιτροπής Η άρνηση της Commercial Solvents να προμηθεύσει την Zoja συνιστά κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης Διέταξε την Commercial Solvents να επαναρχίσει την προμήθεια της Zoja με αμινοβουτανόλη Η Zoja ήταν ένας από τους 5 μεγαλύτερους παραγωγούς αιθαμβουτόλης ο αποκλεισμός της θα προκαλούσε σοβαρή επίδραση στον ανταγωνισμό Commercial Solvents Ισχυρίστηκε ότι δεν ήταν υπεύθυνη για τη διακοπή της προμήθειας της Zoja καθώς η τελευταία ενημέρωσε την ICI για την ακύρωση μεγάλου μέρους των παραγγελιών της Ισχυρίστηκε ότι ήταν δικαίωμα της να δραστηριοποιηθεί η ίδια σε αγορές επόμενου σταδίου Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημείωσε ότι η δραστηριοποίηση της Commercial Solvents θα έπρεπε να γίνει χωρίς να περιοριστεί ο βασικός ανταγωνιστής της στην παραγωγή αιθαμβουτόλης 31

32 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ COMMERCIAL SOLVENTS Δεν ενδιαφέρει εάν η Zoja ακύρωσε τις παραγγελίες της ήταν ξεκάθαρο ότι η Commercial Solvents θα τερμάτιζε τις παραδόσεις ούτως ή άλλως «25. [ ] μια [ ] επιχείρηση, που κατέχει δεσπόζουσα θέση στην παραγωγή πρώτων υλών και γι' αυτό τον λόγο είναι σε θέση να ελέγχει τον εφοδιασμό των κατασκευαστών των παράγωγων προϊόντων, δεν μπορεί, μόνο για τον λόγο ότι αποφάσισε να αρχίσει η ίδια να παράγει αυτά τα παράγωγα, απόφαση με την οποία γίνεται ανταγωνίστρια των πρώην πελατών της, να υιοθετεί συμπεριφορά ικανή να εξαλείψει τον εκ μέρους τους ανταγωνισμό, στη συγκεκριμένη περίπτωση αποβάλλοντας έναν από τους κυριότερους παραγωγούς αιθαμβουτόλης στην Κοινή Αγορά. [ ] Ο κάτοχος δεσπόζουσας θέσης στην αγορά των πρώτων υλών, ο οποίος, με το σκοπό να τις κρατήσει για να παράγει ο ίδιος τα παράγωγα προϊόντα, αρνείται να τις προμηθεύσει σε πελάτη του που και αυτός παράγει τα ίδια προϊόντα, με κίνδυνο να εξαφανίσει κάθε ανταγωνισμό από μέρους του πελάτη αυτού, εκμεταλλεύεται τη δεσπόζουσα θέση του με καταχρηστικό τρόπο [ ]. Σε αυτό το γενικό πλαίσιο δεν ενδιαφέρει αν η διακοπή του εφοδιασμού την άνοιξη του 1970 οφειλόταν σε ακύρωση των αγορών από τη Zoja, διότι προκύπτει από τις δηλώσεις των ίδιων των προσφευγουσών, ότι η πώληση αμινοβουτανόλης θα έληγε εν πάση περιπτώσει μετά το τέλος των προμηθειών που προβλέπονταν στη σύμβαση» 32

33 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ MAGILL Τρεις ραδιοτηλεοπτικοί φορείς (RTE, BBC και ITP) δημοσίευαν εβδομαδιαίες λίστες με τα τηλεοπτικά τους προγράμματα απέστελλαν δωρεάν σε εφημερίδες και περιοδικά τις λίστες των προγραμμάτων τους με περιορισμούς χρήσης Οι κατάλογοι προστατεύονταν από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας (βάσει εθνικού δικαίου) Οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς αρνήθηκαν να χορηγήσουν πληροφορίες για τα τηλεοπτικά τους προγράμματα στην Magill επικαλέστηκαν τα δικαιώματα δημιουργού Η Magill επεδίωξε να εκδώσει έναν περιεκτικό οδηγό όλων των ραδιοτηλεοπτικών φορέων παρά την άρνηση των ραδιοτηλεοπτικών φορέων να χορηγήσουν άδεια χρήσης 33

34 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ MAGILL Οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς προσέφυγαν στο Δικαστήριο εξέδωσε απαγόρευση χρήσης των λιστών με το εβδομαδιαίο τους πρόγραμμα από την Magill H Magill υπέβαλε καταγγελία ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Απόφαση Ευρωπαϊκής Επιτροπής Οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς είχαν δεσπόζουσα θέση όσον αφορά τις λίστες με το εβδομαδιαίο τους πρόγραμμα de facto μονοπωλιακή θέση σε σχέση με το εβδομαδιαίο τους πρόγραμμα Η θέση αυτή τους επιτρέπει να εμποδίζουν τον ανταγωνισμό στην αγορά των εβδομαδιαίων τηλεοπτικών προγραμμάτων Οι πληροφορίες σε σχέση με το τηλεοπτικό περιεχόμενο ενός ραδιοτηλεοπτικού φορέα (π.χ. ημέρα/ώρα, τίτλος προγράμματος) είναι αναγκαίες για την Magill που επιθυμεί να συνθέσει τις λίστες με το εβδομαδιαίο περιεχόμενο των ραδιοτηλεοπτικών φορέων, να προσθέσει εικόνες και σχόλια, σε έναν ενιαίο περιεκτικό οδηγό Δεν υπάρχει αντικειμενική αιτιολόγηση Η άρνηση χορήγησης άδειας χρήσης συνιστά κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης 34

35 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ MAGILL Απόφαση Γενικού Δικαστηρίου Η εξάσκηση ενός δικαιώματος που αφορά δικαιώματα δημιουργού μπορεί σε εξαιρετικές περιπτώσεις να συνιστά κατάχρηση Εξαιρετικές περιστάσεις Οι πληροφορίες IP είναι απαραίτητες προκειμένου να υπάρξει ανταγωνισμός σε μια γειτονική αγορά (αναγκαιότητα) Αναγκαίες οι λίστες του εβδομαδιαίου τηλεοπτικού προγράμματος των ραδιοτηλεοπτικών φορέων για τη δημιουργία ενός περιεκτικού εβδομαδιαίου τηλεοπτικού οδηγού Η άρνηση αποκάλυψης των πληροφοριών IP διακινδυνεύει να αποκλείσει τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό στην αγορά (αποκλεισμός ανταγωνισμού) Η άρνηση χορήγησης άδειας χρήσης των λιστών με το εβδομαδιαίο τηλεοπτικό πρόγραμμα των ραδιοτηλεοπτικών φορέων απέκλεισε τη ανάπτυξη ανταγωνισμού στην αγορά των οδηγών για τα εβδομαδιαία τηλεοπτικά προγράμματα Η άρνηση αποτρέπει την εμφάνιση ενός προϊόντος για το οποίο υπάρχει ανικανοποίητη ζήτηση (αποτροπή εμφάνισης προϊόντος) Υπήρχε ζήτηση για ένα περιεκτικό τηλεοπτικό οδηγό θα υπήρχε καλύτερος προγραμματισμός του ελεύθερου χρόνου των καταναλωτών Οι καταναλωτές θα έπρεπε να αγοράζουν τρεις διαφορετικούς οδηγούς με το εβδομαδιαίο τηλεοπτικό πρόγραμμα κάθε ραδιοτηλεοπτικού φορέα 35

36 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ MAGILL Απόφαση ΔΕΕ «56. [ ] με τη συμπεριφορά τους, οι αναιρεσείουσες διατήρησαν μια παράγωγη αγορά, εκείνη των εβδομαδιαίων τηλεοπτικών οδηγών, αποκλείοντας οποιονδήποτε ανταγωνισμό στην αγορά αυτή, δεδομένου ότι αρνούνταν την πρόσβαση στις αυτούσιες πληροφορίες που αποτελούν την αναγκαία πρώτη ύλη για τη δημιουργία ενός τέτοιου οδηγού.» 36

37 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ GDF GDF κατείχε δεσπόζουσα θέση στην αγορά του φυσικού αερίου στην Γαλλία Διαχειριζόταν αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου από Βόρεια θάλασσα προς Ευρώπη Marathon Oil ήθελε να αποκτήσει πρόσβαση σε αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου από τη Βόρεια Θάλασσα προς τη Δυτική Ευρώπη Επίμαχη πρακτική Δέσμευση πλειοψηφίας δυναμικότητας δικτύου μεταφοράς από GDF (over hoarding) Άρνηση συνεργασίας με Marathon Oil περιορισμένη διαθεσιμότητα χωρητικότητας Αγωγοί μεταφοράς φυσικού αερίου ουσιώδης υποδομή / διευκόλυνση με χαρακτηριστικά φυσικού μονοπωλίου 37

38 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ GDF Θεωρία ανταγωνιστικής ζημίας Διατήρηση / ενίσχυση δεσπόζουσας θέσης μέσω αποκλεισμού εισόδου νέων ανταγωνιστών Απουσία ανταγωνιστικής πίεσης / εισόδου σε αποτελεσματική κλίμακα Δεσμεύσεις GDF Άμεση αποδέσμευση 10% δυναμικότητας αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου στη Γαλλία σε όφελος άλλων επιχειρήσεων Το μερίδιο αγοράς στη δεσμευμένες χωρητικότητες δεν θα υπερβαίνει το 50% στα επόμενα 10 έτη 38

39 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ OSCAR BRONNER Mediaprint κατείχε δεσπόζουσα θέση στην κυκλοφορία εφημερίδων (μερίδιο 46,8%) και τις διαφημίσεις (42%) είχε επενδύσει στην ανάπτυξη και διαχείριση συστήματος κατ οίκων διανομής εφημερίδων στην Αυστρία Oscar Bronner ήταν ανταγωνιστικός εκδότης εφημερίδας ζήτησε πρόσβαση στο σύστημα διανομής της Mediaprint H Mediaprint αρνήθηκε δεν είχε υποχρέωση να εξυπηρετήσει ανταγωνιστή της δεν είχε την ικανότητα διανομής άλλων εφημερίδων 39

40 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ OSCAR BRONNER Κρίθηκε ότι η άρνηση συνεργασίας θα συνιστούσε κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης εάν δεν υπήρχε άλλο πραγματικό/δυνητικό υποκατάστατο δυνατό να εξαφανίσει κάθε ανταγωνισμό στην αγορά δεν μπορούσε να δικαιολογηθεί αντικειμενικά Η πρόσβαση στο σύστημα διανομής δεν είναι αναγκαία η αγορά θα μπορούσε δυνητικά να υποστηρίξει και δεύτερο σύστημα διανομής Αναγκαίο να αποδειχθεί ότι η αγορά στο σύνολο της δεν μπορούσε να στηρίξει άλλο σύστημα διανομής Υπήρχε εναλλακτικός τρόπος διανομής αποστολή με ταχυδρομείο ή σημεία πώλησης (π.χ. περίπτερα) 40

41 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ MICROSOFT Άρνηση παροχής βασικών πληροφοριών διαλειτουργικότητας του λειτουργικού προγράμματος Windows δεν επέτρεπε σε ανταγωνιστικές επιχειρήσεις να αποκτήσουν συμβατότητα των συστημάτων τους με τον διακομιστή ομάδας εργασίας (Windows Workgroup Server) Διασυνδεσιμότητα η ικανότητα ενός συστήματος / προϊόντος να επικοινωνεί με ένα άλλο σύστημα / προϊόν χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια από τον χρήση 41

42 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ MICROSOFT Ισχυρισμοί Microsoft παρείχε επαρκή διασυνδεσιμότητα και ότι δεν είχε νομική υποχρέωση να βοηθά ανταγωνιστές της οι πληροφορίες διασυνδεσιμότητας προστατεύονταν από IP είχε το αποκλειστικό δικαίωμα σε σχέση με αυτά Απόφαση Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ικανοποιούνται τα κριτήρια Magill Αναγκαιότητα πρόσβασης Περιορισμός του ανταγωνισμού σε μια γειτονική αγορά Παρεμπόδιση εμφάνισης προϊόντων για τα οποία υπάρχει δυνητική ζήτηση Δεν υπάρχει αντικειμενική αιτιολόγηση 42

43 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ MICROSOFT Υπήρχε ραγδαία αύξηση στο μερίδιο αγοράς της Microsoft στην αγορά λειτουργικών συστημάτων για διακομιστές ομάδων εργασίας από το χρονικό σημείο περιορισμού της παροχής πληροφοριών διασυνδεσιμότητας σε ανταγωνιστές Περίοδος : 20% 60% Μείωση μεριδίων αγοράς Novell, IBM, Sun Microsystems και Linux (κάτω από 10% έκαστη) Δυο ανταγωνιστές τερμάτισαν την παροχή προϊόντων NDS για Windows NT από την Novell PC NetLink από την Sun Microsystems Περιθωριοποίηση ανταγωνιστών της Microsoft στην αγορά λογισμικού για διακομιστές ομάδας εργασίας μείωση μεριδίων αγοράς και ζημίες Το γεγονός ότι ορισμένοι ανταγωνιστές παρέμειναν στην αγορά δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος Αποφυγή δημιουργίας προϊόντος που θα απειλούσε τη θέση της Microsoft στην αγορά λειτουργικών συστημάτων για Η/Υ 43

44 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ MICROSOFT Πρόστιμο 497 εκ. (το μεγαλύτερο μέχρι τότε) και για τις δύο παραβάσεις Υποχρέωσε την Microsoft να αποκαλύψει όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για να υπάρχει πλήρης διασύνδεσιμότητα 44

45 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ MICROSOFT Γενικό Δικαστήριο Δεν ενδιαφέρει το επιχείρημα της Microsoft ότι αν αποκάλυπτε πληροφορίες που σχετίζονταν με IP θα είχε μειωμένα κίνητρα ανάπτυξης τεχνολογιών / προϊόντων στο μέλλον ενδιαφέρει η επίδραση της άρνησης της να παρέχει πληροφορίες διασυνδεσιμότητας στα κίνητρα των ανταγωνιστών τους να καινοτομήσουν Το επιχείρημα της Microsoft μπορεί να εξεταστεί στα πλαίσια της αντικειμενικής αιτιολόγησης Η Microsoft δεν απέδειξε πως θα επηρεάζονταν τα κίνητρα της (ασαφής επιχειρηματολογία, δεν εξειδίκευσε σε ποιες τεχνολογίες / προϊόντα αναφερόταν) Οι πληροφορίες διασυνδεσιμότητας θα έδιναν τη δυνατότητα σε ανταγωνιστές της Microsoft να αναπτύξουν / δημιουργήσουν functional equivalent προϊόντα οι ανταγωνιστές δεν αναζητούν να δημιουργήσουν κλώνους 45

46 ΑΡΝΗΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ MICROSOFT Η πρακτική της Microsoft δεν αφορά τον περιορισμό εμφάνισης ενός νέου προϊόντος στην αγορά (με την στενή έννοια) ΑΛΛΑ τον περιορισμό της τεχνολογικής ανάπτυξης Οι πελάτες της Microsoft θα κλειδώνονταν σε μια σχέση με αυτήν χωρίς να έχουν επιλογές Υπήρχαν μελέτες που έδειχναν ότι οι καταναλωτές θεωρούσαν τα ανταγωνιστικά λογισμικά για διακομιστές ομάδων εργασίας ανώτερα ποιοτικά (π.χ. αξιοπιστία, ασφάλεια) Αποθάρρυνση ανταγωνιστών της Microsoft να δημιουργήσουν / προωθήσουν λειτουργικά συστήματα για διακομιστές ομάδων εργασίας με καινοτόμα χαρακτηριστικά σε βάρος των καταναλωτών 46

47 ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ / ΟΜΑΔΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ TYING / BUNDLING 47

48 ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ / ΟΜΑΔ. ΠΩΛΗΣΕΙΣ Δεσμευμένες πωλήσεις Ο πελάτης που αγοράζει ένα προϊόν (δεσμεύον προϊόν) υποχρεώνετε να αγοράσει και ένα άλλο προϊόν (δεσμευμένο προϊόν) Φωτοτυπική μηχανή και φωτοτυπικό χαρτί Τηλεφωνική συσκευή και συμβόλαιο τηλεφωνίας Το δεσμευμένο προϊόν μπορεί να αγοραστεί και μεμονωμένα Θα πρέπει να υπάρχουν δύο διακριτές αγορές Αγορά για το δεσμεύον προϊόν (tying market) Αγορά για το δεσμευμένο προϊόν (tied market) Αν χωρίς δεσμευμένη πώληση τα προϊόντα αγοράζονται ή θα αγοράζονταν ξεχωριστά από τους καταναλωτές υπάρχει ανεξάρτητη ζήτηση Η προσφορά του δεσμευμένου προϊόντος από ανταγωνιστικές επιχειρήσεις ένδειξη ξεχωριστών προϊόντων 48

49 ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ / ΟΜΑΔ. ΠΩΛΗΣΕΙΣ Τεχνική δεσμευμένη πώληση Το δεσμεύον προϊόν λειτουργεί κανονικά όταν συνδυαστεί με το δεσμευμένο προϊόν αλλά όχι με ανταγωνιστικά προϊόντα Συμβατική δεσμευμένη πώληση Ο πελάτης που αγοράζει το δεσμεύον προϊόν αναλαμβάνει την υποχρέωση να αγοράσει το δεσμευμένο προϊόν και όχι ανταγωνιστικά προϊόντα Υπόθεση Napier Brown / British Sugar Προσφορά προϊόντων μόνον με τιμολόγηση παράδοσης και όχι με τιμολόγηση παραλαβής από το εργοστάσιο Πίεση για χρησιμοποίηση της υπηρεσίας διανομής της δεσπόζουσας επιχείρησης 49

50 ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ / ΟΜΑΔ. ΠΩΛΗΣΕΙΣ Ομαδοποίηση (Bundling) Δύο ή περισσότερα προϊόντα προσφέρονται από κοινού ως πακέτο Αμιγής Τα προϊόντα προσφέρονται μόνον από κοινού Μεικτή Τα προϊόντα προσφέρονται και μεμονωμένα Το άθροισμα των τιμών της μεμονωμένης πώλησης είναι υψηλότερο από την τιμή του πακέτου 50

51 ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ / ΟΜΑΔ. ΠΩΛΗΣΕΙΣ Αρνητικές επιδράσεις Άσκηση δύναμης στην αγορά του δεσμεύοντος προϊόντος Αποκλεισμός ανταγωνιστών από την αγορά του δεσμευμένου προϊόντος (leverage) Δημιουργία εμποδίων εισόδου στην αγορά Περιορισμός επιλογών για καταναλωτές Ζήτηση Χαμηλότερη τιμή για αγορά του πακέτου Καλύτερη πληροφόρηση για προτιμήσεις πελάτη (metering device) Προσφορά Μείωση κόστους παραγωγής και διανομής εκμετάλλευση οικονομιών κλίμακας και φάσματος Θετικές επιδράσεις Μείωση κόστους εμπορικής προώθησης και τιμολόγησης (π.χ. Triple play) Τεχνική εμπορικής προώθησης (π.χ. εφημερίδες και περιοδικά, ταξιδιωτικά πακέτα) Προστασίας φήμης μέσω διασφάλισης ελέγχου ποιότητας 51

52 ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ / ΟΜΑΔ. ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ HILTI Hilti δραστηριοποιείται στην κατασκευή διαφόρων προϊόντων για την στερέωση υλικών π.χ. πιστόλια καρφώματος, δεσμίδες φυσιγγίων, φυσίγγια και καρφιά Κατείχε δεσπόζουσα θέση (70 80% στην αγορά καρφιών στο ΗΒ) 52

53 ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ / ΟΜΑΔ. ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ HILTI Επίμαχη πρακτική Hilti Αρνήθηκε να πωλήσει πιστόλια καρφώματος χωρίς δικά της καρφιά Αρνήθηκε να χορηγήσει εγγύηση για την ποιότητα των προϊόντων της εάν ο καταναλωτής χρησιμοποιούσε ανταγωνιστικά καρφιά Μείωσε τις εκπτώσεις για την αγορά προϊόντων της από πελάτες που αγόραζαν ανταγωνιστικά καρφιά Ισχυρίστηκε ότι η συμπεριφορά της στόχευε στη διασφάλιση της καλής ποιότητας και της ασφάλειας των προϊόντων της Απόφαση Ευρωπαϊκής Επιτροπής Η συμπεριφορά της Hilti απέκλειε τους ανταγωνιστές της στην αγορά καρφιών για πιστόλια Hilti στέρησε τους καταναλωτές εναλλακτικές πηγές προμήθειας Τα μεγαλύτερα οφέλη της Hilti από καρφιά και όχι πιστόλια Παρεμπόδιση εισόδου νέων ανταγωνιστών στην αγορά καρφιών 53

54 ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ / ΟΜΑΔ. ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ NESPRESSO Nespresso μερίδιο αγοράς 73% για μηχανές espresso μιας μερίδας το 2012 δεσπόζουσα θέση Μερίδιο αγοράς 85% στην αγορά των καψουλών για μηχανές espresso μιας μερίδας δεσπόζουσα θέση Εφάρμοσε τεχνική και συμβατική δέσμευση Περίοδος έγιναν 4 τροποποιήσεις σε μηχανές Nespresso ασύμβατες οι ανταγωνιστικές κάψουλες Χορήγηση εγγύησης μόνον σε όσους αγόραζαν κάψουλες Nespresso (οδηγίες χρήσης στις μηχανές Nespresso) αποκλεισμός ανταγωνιστικών κάψουλων Αποκλεισμός ανταγωνιστών και δημιουργία εμποδίων εισόδου στην αγορά 54

55 ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ / ΟΜΑΔ. ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ MICROSOFT (WMP) Microsoft Κατείχε δεσπόζουσα θέση στην αγορά των λειτουργικών συστημάτων για προσωπικούς Η/Υ Μερίδιο αγοράς πέραν του 90% Σταθερότητα / συνέχεια μεριδίου αγοράς Εμπόδια εισόδου (αναπόκτητες δαπάνες σε E&A, επιδράσεις δικτύου) Δραστηριοποιείτο στην αγορά των λογισμικών αναπαραγωγής πολυμέσων π.χ. μουσική, βίντεο (Media Players) Ανταγωνιστικά λογισμικά αναπαραγωγής πολυμέσων Real Player, QuickTime Επίμαχη πρακτική Σύζευξη Windows Media Player (WMP) με Windows αυτόματη διείσδυση του WMP στην αγορά της αναπαραγωγής πολυμέσων Οι μεγαλύτερες πωλήσεις του Windows (πέραν του 75%) γινόντουσαν μέσω OEMs προεγκατεστημένα Windows 55

56 ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ / ΟΜΑΔ. ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ MICROSOFT (WMP) Διαπιστώσεις Ευρωπαϊκής Επιτροπής Το WMP είναι διακριτό προϊόν υπάρχει ξεχωριστή ζήτηση H Microsoft κατέχει δεσπόζουσα θέση στην αγορά του δεσμεύοντος προϊόντος (Windows) Η Microsoft χρησιμοποίησε τα Windows ως κανάλι διανομής του WMP (δεσμευόμενο προϊόν) Εξαναγκασμός το Windows δεν ήταν διαθέσιμο χωρίς το WMP Το WMP δεν μπορούσε να απεγκατασταθεί Η σύζευξη των Windows και WMP έδωσε προβάδισμα στο WMP έναντι των ανταγωνιστικών μέσων αναπαραγωγής μη αξιοκρατικός ανταγωνισμός Αυξήθηκαν τα εμπόδια εισόδου ανταγωνιστικών επιχειρήσεων για ανάπτυξη λογισμικού / περιεχομένου 56

57 ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ / ΟΜΑΔ. ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ MICROSOFT (WMP) Μείωση κινήτρων για καινοτομίες η αγορά μέσων αναπαραγωγής έχει δίπλευρο χαρακτήρα Περιορισμός χρήσης λογισμικού αναπαραγωγής μέσων μειωμένα κίνητρα για ανάπτυξη συγκεκριμένων κωδικών / λογισμικών για Η/Υ (πλεονέκτημα πλατφόρμας WMP) (έμμεσες επιδράσεις δικτύου) Υψηλό κόστος για περιεχόμενο και δημιουργία λογισμικών για περισσότερες από μία πλατφόρμες λόγω διαφορετικών προδιαγραφών Δημιουργία πρόσθετων εμποδίων στην αγορά λειτουργικών συστημάτων για Η/Υ διατήρηση δεσπόζουσας θέσης Microsoft στην αγορά λειτουργικών συστημάτων Περιορισμός επιλογών καταναλωτών Επέκταση δεσπόζουσας θέσης Microsoft σε μια γειτονική / συμπληρωματική αγορά αγορά των λογισμικών αναπαραγωγής πολυμέσων Δεν υπάρχει αντικειμενική αιτιολόγηση Η Microsoft προέβαλε τις βελτιώσεις αποτελεσματικότητας και το ότι το WMP θεωρείται μέρος ενός συστήματος 57

58 ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ / ΟΜΑΔ. ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ MICROSOFT (WMP) Απόφαση Γενικού Δικαστηρίου «1034. η Επιτροπή απέδειξε σαφώς [ ] ότι το γεγονός ότι [ ] η Microsoft πρότεινε στους κατασκευαστές πρωτότυπου εξοπλισμού, για προεγκατάσταση στους προσωπικούς υπολογιστές πελάτη, μόνον τη συνδυασμένη με το Windows Media Player εκδοχή του Windows είχε ως αναπόφευκτη συνέπεια τη διατάραξη των σχέσεων στην αγορά μεταξύ της Microsoft, των κατασκευαστών πρωτότυπου εξοπλισμού και των προμηθευτών τρίτων διατάξεων αναγνώσεως πολυμέσων, μεταβάλλοντας αισθητά την ισορροπία του ανταγωνισμού υπέρ της Microsoft και σε βάρος των άλλων επιχειρήσεων.» [ ] η Επιτροπή βασίμως διαπίστωσε [ ] ότι υφίστατο σημαντικός κίνδυνος η συνδυασμένη πώληση Windows και Windows Media Player να οδηγήσει σε αποδυνάμωση του ανταγωνισμού, ούτως ώστε να μην εξασφαλίζεται η διατήρηση αποτελεσματικής δομής ανταγωνισμού για το προσεχές μέλλον» 58

59 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ REBATES 59

60 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ Αρνητικές επιδράσεις Αποκλεισμός ανταγωνιστών (πραγματικών και δυνητικών) Οριζόντιος αποκλεισμός Κάθετος αποκλεισμός Επιβολή διακρίσεων ανάμεσα στους αγοραστές Δημιουργία πρόσθετων εμποδίων εισόδου/επέκτασης Περιορισμός επιλογών καταναλωτών Θετικές επιδράσεις Καλύτερες τιμές για πελάτες Τόνωση πωλήσεων Αποθάρρυνση μεταστροφής πελατών 60

61 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ Συμπεριφορά πελάτη/αγοραστή Συμβάλλει το σχέδιο εκπτώσεων στη δημιουργία πίστης από τους πελάτες/αγοραστές; Ανταγωνιστική διαδικασία Πως επιδρά το σχέδιο εκπτώσεων στην ικανότητα και τα κίνητρα των ανταγωνιστών (πραγματικών και δυνητικών) να ανταγωνιστούν τη δεσπόζουσα επιχείρηση; Ευημερία καταναλωτή Πως επηρεάζει ο αποκλεισμός των ανταγωνιστών τους καταναλωτές; 61

62 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ Τύποι εκπτώσεων 1 Ποσοτικές εκπτώσεις (quantity rebates) 2 Εκπτώσεις πίστης (loyalty/fidelity discounts) Ποσοτικές εκπτώσεις Συνδέονται αποκλειστικά με τις πωλούμενες ποσότητες ανεξάρτητες από την αγοραστική συμπεριφορά των πελατών Όταν συνδέονται με εξοικονομήσεις κόστους και εφαρμόζονται γενικά (π.χ. κόστος μεταφοράς, έξοδα αποθήκευσης) νόμιμες Όταν σχεδιάζονται με σκοπό να μιμηθούν τη δομή των εκπτώσεων πίστης αντιανταγωνιστικές 62

63 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ REBATES Ποσοστό έκπτωσης Η κατανομή των πελατών έχει καίρια σημασία κίνητρα πελατών να παραμείνουν στη δεσπόζουσα επιχείρηση 10% Πελάτες με αγορές κοντά σε 1 εκ. 5% Πελάτες με αγορές κοντά σε 5 εκ. 1 εκ. 5 εκ. Αξία αγορών 63

64 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ Εκπτώσεις πίστης Παραχωρούνται σε πελάτες με συγκεκριμένη αγοραστική συμπεριφορά στοχεύουν στη δημιουργία εμπιστοσύνης Αγοράζουν εξ ολοκλήρου από τη δεσπόζουσα επιχείρηση Καλύπτουν μεγάλο μέρος των αναγκών τους από τη δεσπόζουσα επιχείρηση Αναδρομικές εκπτώσεις εφαρμόζονται σε όλες τις ποσότητες Αποτελέσματα απορρόφησης (suction effect) Επιδράσεις προτίμησης (preemption effect) Αποθάρρυνση αγοραστών να αγοράσουν ανταγωνιστικά προϊόντα Αποκλεισμός ανταγωνιστών Εμπόδια εισόδου στην αγορά Επαυξητικές εκπτώσεις εφαρμόζονται μόνον σε επαυξητικές αγορές (incremental purchases) Αντικειμενική αιτιολόγηση Αύξηση πελατειακής βάσης Ανάκτηση σταθερού κόστους Κίνητρα για μεγαλύτερη προσπάθεια προώθησης από επιχειρήσεις λιανικής 64

65 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ Επαυξητική έκπτωση Αναδρομική έκπτωση > 200 εκ. Έκπτωση 7% εκ εκ. Έκπτωση 6% Έκπτωση 5% Έκπτωση 6% Έκπτωση 7% 65

66 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ Τεστ Ερμηνεία Επίδραση στον ανταγωνισμό Τιμή < ΜΑΚ ΜΑΚ < Τιμή < ΜΜΕΚ Τιμή > ΜΜΕΚ Αποκλεισμός εξίσου αποτελεσματικών ανταγωνιστών Χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση της δομής της αγοράς (θέση επιχείρησης, μερίδιο πωλήσεων που καλύπτεται από έκπτωση, όροι παραχώρησης έκπτωσης, διάρκεια, ύψος έκπτωσης, κίνητρα / στρατηγική αποκλεισμού) Δεν υπάρχει αποκλεισμός εξίσου αποτελεσματικών ανταγωνιστών Αρνητική Κατά περίπτωση αξιολόγηση Θετική 66

67 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ DEUTSCHE POST I H DP κατείχε δεσπόζουσα θέση στην αγορά της παράδοσης δεμάτων/πακέτων μέσω ταχυδρομείου (85% μερίδιο αγορά) Εφάρμοσε ένα μακροχρόνιο σχέδιο εκπτώσεων πίστης ( ) χορηγούσε εκπτώσεις σε μεγάλους πελάτες υπό τον όρο ότι θα απέστελλαν όλα τα δέματα/πακέτα ή μεγάλο μέρος αυτών μέσω DP Αντιανταγωνιστικές επιδράσεις Αποθάρρυνση ανταγωνιστών να αποκτήσουν κρίσιμη μάζα πελατείας επηρέασε την επιτυχία εισόδου στην αγορά 67

68 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ BRITISH AIRWAYS British Airways κατείχε δεσπόζουσα θέση στην αγορά των υπηρεσιών πρακτορείου αεροπορικών ταξιδιών στο ΗΒ Εφάρμοσε σύστημα ανταμοιβής επιδόσεων (performance reward scheme) σε ταξιδιωτικούς πράκτορες (3% στις διεθνείς πτήσεις και 1% στις εσωτερικές πτήσεις) Αυξητικοί στόχοι πωλήσεων βάσει των πωλήσεων της προηγούμενης περιόδου αναφοράς αύξηση ποσοστού έκπτωσης Η αύξηση δεν αφορούσε μόνον τις επαυξητικές πωλήσεις (πέραν του στόχου) διαφορετικό ποσοστό έκπτωσης ακόμη και για ταξιδιωτικούς πράκτορες με ίδια αξία αγορών (αναδρομικός χαρακτήρας rollback rebate scheme) Αποκλεισμός ανταγωνιστών κίνητρα για προώθηση εισιτηρίων της British Airways σε βάρος ανταγωνιστικών εταιρειών Διάκριση έναντι ορισμένων ταξιδιωτικών πρακτόρων εφαρμογή άνισων όρων για ισοδύναμες παροχές έναντι των εμπορικώς συναλλασσομένων 68

69 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ BRITISH AIRWAYS Περίοδος Στόχος Επιχείρηση 1 Επιχείρηση 2 Α εξάμηνο 100 εκ. έκπτωση 3% 110 * 3% = 3,3 εκ. 90 * 0% = 0 Β εξάμηνο 220 εκ. έκπτωση 3% ( ) * 3% = 6,9 εκ. (90+140) * 3% = 6,9 εκ. Σύνολο έτους 10,2 εκ. 6,9 εκ. 69

70 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ REBATES ΥΠΟΘΕΣΗ INTEL Intel Κατείχε μερίδιο αγοράς πέραν του 70% στους μικροεπεξεργαστές x86 Σημαντικά εμπόδια εισόδου (μη ανακτήσιμες επενδύσεις σε Ε&Α, δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας IP, υψηλό κόστος υποδομών) Απουσία αντισταθμιστικής ισχύος αγοραστών (κατασκευαστές Η/Υ) Ήταν σημαντικός εμπορικός εταίρος κατείχε δεσπόζουσα θέση Advanced Micro Devices (AMD) Ανταγωνιστής της Intel στην αγορά μικροεπεξεργαστών x86 Το 2005 είχε αναπτύξει ένα ανώτερο μικροεπεξεργαστή από αυτόν της Intel 70

71 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ INTEL Πρακτικές Intel Εκπτώσεις πίστης Παραχώρησε εκπτώσεις σε κατασκευαστές Η/Υ (Dell, Lenovo, HP και NEC) υπό τον όρο ότι θα καλύπτουν το σύνολο ή μεγάλο μέρος των αναγκών τους (80 100%) σε επεξεργαστές x86 από αυτήν Απροκάλυπτοι περιορισμοί (naked restrictions) Κατέβαλε στη Media Saturn χρηματικά ποσά υπό τον όρο ότι αυτή θα πωλεί αποκλειστικά υπολογιστές εξοπλισμένους με επεξεργαστές x86 της Intel Κατέβαλε χρηματικά ποσά σε κατασκευαστές Η/Υ (HP, Acer και Lenovo) υπό τον όρο ότι αυτοί θα αναβάλουν ή θα ακυρώσουν τη διάθεση στην αγορά προϊόντων εξοπλισμένων με επεξεργαστές της ανταγωνιστικής AMD και/ή θα επιβάλουν περιορισμούς στη διανομή των προϊόντων αυτών 71

72 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ INTEL Dell: αποκλειστική προμήθεια από Intel (12/ /2005) HP: πάνω από 95% προμήθεια από Intel, καθυστέρηση κυκλοφορίας H/Y με μικροεπεξεργαστή AMD, περιορισμός εμπορικής προώθησης Η/Υ με μικροεπεξεργαστή AMD Nec: πάνω από 80% προμήθεια από Intel (10/ /2005) Lenovo: αποκλειστική προμήθεια από Intel για laptops Acer: καθυστέρηση την κυκλοφορία laptop με μικροεπεξεργαστή AMD Οι τιμές των μικροεπεξεργαστών x86 ακολούθησαν συνεχή πτωτική πορεία Η στρατηγική της Intel δεν ήταν ιδιαίτερα επιτυχής H AMD παρέμεινε υγιής επιχείρηση 72

73 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ INTEL Απόφαση Ευρωπαϊκής Επιτροπής Οι πρακτικές της Intel είναι per se περιοριστικές του ανταγωνισμού Οι πελάτες υποκινούνται να συνεργάζονται αποκλειστικά με την Intel (loyalty inducing effect) Περιορισμός επιλογών πελατών Μειωμένα κίνητρα για καινοτομίες Αποθάρρυνση εισόδου στην αγορά Δεν υπάρχει αντικειμενική αιτιολόγηση ΕΝΤΟΥΤΟΙΣ εξέτασε τις αντι ανταγωνιστικές επιδράσεις στην αγορά Πρόστιμο στην Intel ύψους 1,06 δις 73

74 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ INTEL Γενικό Δικαστήριο Βασικά ερωτήματα Συνιστούν οι πρακτικές τις Intel εξ αντικειμένου περιορισμό του ανταγωνισμού χωρίς να απαιτείται να εξεταστούν οι επιδράσεις στην αγορά; Θα έπρεπε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διερευνήσει κατά πόσον η AMD είναι εξίσου αποτελεσματικός ανταγωνιστής; Επικύρωσε την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Οι εκπτώσεις αποκλειστικότητας εκ της φύσεως τους περιορίζουν τον ανταγωνισμό δεν χρειάζεται να εξεταστούν οι περιστάσεις της υπόθεσης / επιδράσεις στην αγορά Δεν χρειάζεται να εξεταστεί εάν ικανοποιείται το κριτήριο του εξίσου αποτελεσματικού ανταγωνιστή (δηλ. εάν οι εκπτώσεις είχαν τη δυνατότητα να αποκλείσουν έναν ανταγωνιστή εξίσου αποτελεσματικό με την Intel) Αγνόησε το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβη σε εκτεταμένη ανάλυση των ανταγωνιστικών επιδράσεων και εφάρμοσε το τεστ του εξίσου αποτελεσματικού ανταγωνιστή 74

75 ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΗ INTEL ΔΕΕ Ακύρωσε την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου Το Γενικό Δικαστήριο είχε υποχρέωση να εξετάσει το σύνολο των επιχειρημάτων της Intel σε σχέση με την εφαρμογή του κριτηρίου του εξίσου αποτελεσματικού ανταγωνιστή κατά την ανάλυση των επίμαχων εκπτώσεων της Intel Το Γενικό Δικαστήριο πρέπει να εξετάσει ξανά την προσφυγή της Intel υπό το πρίσμα των επιχειρημάτων της Intel σε σχέση με την ικανότητα των επίμαχων εκπτώσεων να περιορίσουν τον ανταγωνισμό 75

76 ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΔΕΣΠΟΖΟΥΣΑΣ ΘΕΣΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ GOOGLE SHOPPING Google Μερίδιο αγοράς πάνω από 90% στην αγορά της γενικής διαδικτυακής αναζήτησης (search engines) Το 2004 εισήγαγε την υπηρεσία Froogle παραδοχή Google για αποτυχία Το 2008 άλλαξε την εμπορική επωνυμία της Froogle σε Google Product Search εισάχθηκαν νέα χαρακτηριστικά π.χ. ο πελάτης πατώντας κλικ σε μία κυψελίδα που περιλαμβάνει φωτογραφία / τιμή του προϊόντος κατευθύνεται στην ιστοσελίδα του πωλητή (προηγουμένως πατώντας κλικ ο πελάτης κατευθυνόταν στο Google Comparison Service) To 2013 μετονομάστηκε σε Google Shopping 76

77 ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΔΕΣΠΟΖΟΥΣΑΣ ΘΕΣΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ GOOGLE SHOPPING Στρατηγική Google Συστηματική παρουσίαση του Google Shopping σε πιο περίοπτη θέση στα αποτελέσματα της μηχανής αναζήτησης της Google Υποβάθμιση των ανταγωνιστικών υπηρεσιών της Google Shopping Εμπειρικά στοιχεία Απότομη πτώση κίνησης σε ανταγωνιστικές υπηρεσίες και ραγδαία αύξηση της κίνησης της υπηρεσίας Google Shopping (επεξεργασία 5,4 Terabyte δεδομένων με ιστορικά αναζήτησης) Η μετακίνηση από την πρώτη θέση στην τρίτη θέση στην πρώτη σελίδα των αποτελεσμάτων αναζήτησης μειώνει τα κλικ κατά 50% 77

78 ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΔΕΣΠΟΖΟΥΣΑΣ ΘΕΣΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ GOOGLE SHOPPING 78

79 ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΔΕΣΠΟΖΟΥΣΑΣ ΘΕΣΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ GOOGLE SHOPPING Αντι ανταγωνιστικές επιδράσεις Η Google δημιούργησε ένα μη αξιοκρατικό πεδίο άσκησης ανταγωνισμού αθέμιτο ανταγωνιστικό προβάδισμα Η Google επιλεγόταν από τους καταναλωτές με μεγαλύτερη συχνότητα λόγω αλλαγών στη σειρά των αποτελεσμάτων στη μηχανή αναζήτησης της στρέβλωση της επισκεψιμότητας Αύξηση κλικ αύξηση εσόδων Μεγαλύτερη διάθεση λιανοπωλητών να τοποθετήσουν χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία 79

80 ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΔΕΣΠΟΖΟΥΣΑΣ ΘΕΣΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ DISTRIGAS Distrigas κατείχε δεσπόζουσα θέση στην εισαγωγή και προμήθεια φυσικού αερίου στο Βέλγιο (μέχρι το 2001 κατείχε δημοσιονομικό μονοπώλιο) Επίμαχες πρακτικές Συμβόλαια με μεγάλους βιομηχανικούς πελάτες με μεγάλη διάρκεια για προμήθεια φυσικού αερίου (περίπου 60%) Απαγόρευση μεταπώλησης φυσικού αερίου Θεωρία ανταγωνιστικής ζημίας Αδύνατη η στροφή των καταναλωτών σε εναλλακτικούς προμηθευτές Πρακτικά αδύνατη η είσοδος νέων ανταγωνιστών στην αγορά προμήθειας φυσικού αερίου μεγάλο μέρος της αγοράς είναι δεσμευμένο με μακροχρόνιες συμβάσεις με την Distrigas Έλλειψη ρευστότητας στην αγορά φυσικού αερίου Καθυστέρηση ανάπτυξης ανταγωνισμού στην αγορά

81 ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΔΕΣΠΟΖΟΥΣΑΣ ΘΕΣΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ DISTRIGAS Δεσμεύσεις Distrigas (ισχύουν για 4 έτη 2007 μέχρι 2010) Περίπου 65% κατά μέσο όρο του όγκου φυσικού αερίου θα αποδεσμευτεί από μακροχρόνια συμβόλαια δεν εφαρμόζεται εάν το μερίδιο αγοράς της Distrigas είναι <40% ή το μερίδιο αγοράς του δεύτερου μεγαλύτερου ανταγωνιστή ανέλθει στο 20% του μεριδίου αγοράς της Distrigas άλλοι προμηθευτές μπορούν να διεκδικήσουν την απελευθερωμένη ζήτηση Κανένα νέο συμβόλαιο με βιομηχανικό πελάτη δεν θα έχει διάρκεια πέραν των 5 ετών πρακτικά εφικτή η μεταστροφή (switching) Για υφιστάμενα συμβόλαια πέραν των 5 ετών θα προστεθεί όρος που να προνοεί τον πρόωρο μονομερή τερματισμό τους με προειδοποίηση Κανένα συμβόλαιο με μεταπωλητές φυσικού αερίου δεν θα έχει διάρκεια πέραν των 2 ετών Δεν θα υπάρχει κανένας όρος που να περιορίζει τη χρήση, προορισμό, μεταπώληση φυσικού αερίου Δεν θα υπάρχει όρος για ανανέωση της συμφωνίας και θα αφαιρεθούν τέτοιοι όροι από τις υφιστάμενες συμφωνίες ή δεν θα εφαρμοστούν

82 Eυχαριστώ για την προσοχή σας Δρ. Παναγιώτης Αγησιλάου W: E: Τ: (+357) F: (+357)