CAPM Το Μοντέλο Αποτίμησης Κεφαλαιουχικών Αγαθών (Capital Asset Pricing Model): ανάλυση ρίσκου και απόδοσης επενδύοντας στις παγκόσμιες χρηματαγορές 1
Το Capital Asset Pricing Model & Tο Κόστος Κεφαλαίου 2
1. Πλήρης Διαφοροποίηση Χαρτοφυλακίου Στην δεκαετία του 1970, μια κατηγορία επένδυσης που τα πήγε καλά ήταν τα εμπορεύματα που σχετιζόντουσαν με τον πληθωρισμό. Χρυσός, πετρέλαιο, βιομηχανικά μέταλλα. 3
1. Πλήρης Διαφοροποίηση Χαρτοφυλακίου Μηδέν βαθμός Συσχέτισης Διαφοροποίηση σε δύσκολες αγορές 1,600 1,400 1,200 1,000 800 600 31/12/1969 06/03/1972 21/05/1974 27/07/1976 10/10/1978 22/12/1980 21,000 18,000 15,000 12,000 9,000 6,000 3,000 0 31/12/1969 06/03/1972 21/05/1974 27/07/1976 10/10/1978 22/12/1980 S&P 500 Περίοδος: Δεκ.69 - Δεκ.80 Απόδοση: 47,0 % Max. Draw Down: 48.2 % Χρυσός Περίοδος: Δεκ.69 - Δεκ.80 Απόδοση: 1.575,4 % Max. Draw Down: 47.3 % 4
1. Πλήρης Διαφοροποίηση Χαρτοφυλακίου Μηδέν βαθμός Συσχέτισης Διαφοροποίηση σε δύσκολες αγορές 90% 10% S&P 500 Περίοδος: Δεκ.69 - Δεκ.80 Απόδοση: 47,0 % Max. Draw Down: 48.2 % Χρυσός Περίοδος: Δεκ.69 - Δεκ.80 Απόδοση: 1.575,4 % Max. Draw Down: 47.3 % Χαρτοφυλάκιο Περίοδος: Δεκ 69 - Δεκ.80 Απόδοση: 199,8 % Max. Draw Down: 33.4 % 3,600 3,100 2,600 2,100 1,600 1,100 600 31/12/1969 06/03/1972 21/05/1974 27/07/1976 10/10/1978 22/12/1980 5
1. Πλήρης Διαφοροποίηση Χαρτοφυλακίου 40000 Nikkei / ημερήσιο 29000-80.45% 18000 Apr.28,2003: 7,607.88 Dec.29,1989: 38,915 7000 28/12/1987 30/07/2004 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 1-1986 12-1986 11-1987 10-1988 9-1989 8-1990 7-1991 6-1992 5-1993 4-1994 3-1995 2-1996 1-1997 12-1997 11-1998 1-1999 9-2000 Japanese Bond Rates 8-2001 7-2002 6
Τι είναι το Ρίσκο; Το Ρίσκο, σε παραδοσιακούς όρους, είναι ιδωμένο ως αρνητικό. Το λεξικό Webster s, για παράδειγμα, ορίζει το ρίσκο ως έκθεση σε κίνδυνο. Τα Κινέζικα σύμβολα για το ρίσκο, που αναπαράγουμε παρακάτω, δίνουν μια πολύ καλύτερη περιγραφή του ρίσκου Το πρώτο σύμβολο είναι το σύμβολο για τον κίνδυνο, ενώ το δεύτερο είναι το σύμβολο για την ευκαιρία, κάνοντας έτσι το ρίσκο έναν συνδυασμό κινδύνου και ευκαιρίας. 7
Το Χαρτοφυλάκιο της Αγοράς Υπό την προϋπόθεση οτι η διαφοροποίηση δεν κοστίζει τίποτα (σε όρους εξόδων συναλλαγής), και οτι όλα τα αξιόγραφα μπορούν να συναλλάσσονται, ο περιορισμός της διαφοροποίησης είναι να κρατά κανείς ένα χαρτοφυλάκιο με όλα τα αξιόγραφα μιας οικονομίας (σε ποσοστιαία αναλογία προς την αγοραία τους αξία). Αυτό το χαρτοφυλάκιο ονομάζεται το χαρτοφυλάκιο της αγοράς. Αυτόνομοι επενδυτές θα προσαρμόσουν τις θέσεις τους για το ρίσκο, προσαρμόζοντας την κατανομή τους σε αυτό το χαρτοφυλάκιο της αγοράς και στο αξιόγραφο χωρίς ρίσκο (όπως τα ΕΓΔ --T-Bill) Προτιμώμενο επίπεδο ρίσκου Καθόλου ρίσκο Λίγο ρίσκο Λίγο περισσότερο ρίσκο Ακόμα περισσότερο ρίσκο Το ρίσκο ξεφεύγει... Απόφαση κατανομής 100% σε ΕΓΔ-- T-Bills 50% σε ΕΓΔ, 50% στο χαρτοφυλάκιο της αγοράς 25% σε ΕΓΔ, 75% στο χαρτοφυλάκιο της αγοράς 100% στο χαρτοφυλάκιο της αγοράς Δάνεισμος για επένδυση στοχαρτοφυλάκιο της 8 αγοράς
Τι οδηγεί την Απόδοση Χαρτοφυλακίου Κατανομή αξιογράφων 91.5% Λοιποί παράγοντες 2.1% Market Timing 1.8% Επιλογή αξιογράφου 4.6% 9
Δεν υπάρχει η τέλεια στιγμή για αγορά ή πώληση $105 $100.69 $90 $75 12.22% Μέση απόδοση $60 $45 $26.44 $30 $15 $0 8.76% Μέση απόδοση Ατυχές Market Timing (Χάνουμε τους 12 Καλύτερους Μήνες) Αγορά και Διακράτηση (Πλήρως επενδεδυμένος) Μηνιαίες μετοχικές αποδόσεις από το 1960 μέχρι το 1999 10
Ο ΧΡΟΝΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΣΥΜΜΑΧΟΣ ΕΝΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗ 12000 11500 11000 S&P 500 Index During Sept & Oct of 1987 18000 16000 S&P 500 Index from 3/30/1971-3/30/2001 10500 14000 10000 12000 9500 10000 9000 8000 8500 6000 8000 4000 7500 2000 7000 0 30/04/198 08/05/198 18/05/198 27/05/198 04/06/198 12/06/198 22/06/198 30/06/198 09/07/198 17/07/198 27/07/198 04/08/198 12/08/198 20/08/198 28/08/198 08/09/198 16/09/198 24/09/198 02/10/198 12/10/198 20/10/198 28/10/198 05/11/198 13/11/198 23/11/198 02/12/198 10/12/198 18/12/198 29/12/198 07/01/198 15/01/198 25/01/198 02/02/198 10/02/198 19/02/198 29/02/198 08/03/198 16/03/198 24/03/198 04/04/198 12/04/198 20/04/198 28/04/198 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 27/02/1970 30/04/1971 30/06/1972 31/08/1973 31/10/1974 31/12/1975 28/02/1977 28/04/1978 29/06/1979 29/08/1980 30/10/1981 31/12/1982 29/02/1984 30/04/1985 30/06/1986 31/08/1987 31/10/1988 29/12/1989 28/02/1991 30/04/1992 30/06/1993 31/08/1994 31/10/1995 31/12/1996 27/02/1998 30/04/1999 30/06/2000 11
Very Low Return Annualized Return Asset Allocation Is A Key Element Of An Investment Strategy Asset allocation explains 93.6% of portfolio performance Factors Contributing to Portfolio Performance Asset Allocation Individual Stock Bond Selection Market Timing Undertermined Source: Financial Analysts Journal, July - August 1986 Combining Them Into An Efficient Portfolio Requires Significant Expertise Risk / Return Tradeoff: HFR Fund of Funds with Global Stocks and Bonds January 1990 December 1999 13 12 11 10 75% HFR FOF 15% Stocks 10% Bonds Sharpe Ratio = 1.24 100% HFR FOF Sharpe Ratio = 1.26 50% HFR FOF 30% Stocks 20% Bonds Sharpe Ratio = 1.04 25% HFR FOF 45% Stocks 30% Bonds Sharpe Ratio = 0.78 Stock index: MSCI World (TR) (USD) Bond Index: Salomon WGB (USD) HFR Fund of Funds Index: Actual returns (USD) 10% HFR FOF 54% Stocks 36% Bonds Sharpe Ratio = 0.65 60% Stocks 40% Bonds Sharpe Ratio = 0.57 5 6 7 8 9 10 Risk (+/-) There Are Many Asset Classes To Choose From Stocks: - Value - Growth - Large Company - Small Company - International - Emerging Markets Alternative Investments: - Hedge Funds - Private Equity Bonds: - Short-Term Bonds - Investment grade Bonds - Emerging Markets - Mortgage-Backed Bonds - International Bonds - High Yield * Investment Diversification/Consulting Group Asset Classes Have Different Risk Return Characteristics Venture Capital Currencies Equities Convertible Bonds High Yield Bonds High Yield Loans Corporate Bonds Government Bonds Short-Term Bonds Fiduciary Deposits Cash Risk Very Low (Standard Deviation) Very High 12
Αριθμός μετοχών σ ένα χαρτοφυλάκιο και η τυπική απόκλιση της απόδοσης του χαρτοφυλακίου Τυπική Απόκλιση της Απόδοσης Μη- Συστηματικό (διαφοροποιήσιμο) Ρίσκο Συνολικό ρίσκο Τυπική Απόκλιση του Χαρτοφυλακίου της Αγοράς (συστηματικό ρίσκο) Συστηματικό Ρίσκο Αριθμός Μετοχών σ ένα Χαρτοφυλάκιο 13
Δυνατότητες Χαρτοφυλακίου συνδυάζοντας το αξιόγραφο χωρίς ρίσκο με χαρτοφυλάκια με ρίσκο στο Αποτελεσματικό Όριο (Efficient Frontier) E(Rχαρτ) M RFR E( port ) 14
Περιορισμοί του CAPM Το μοντέλο κάνει μη ρεαλιστικές υποθέσεις Οι παράμετροι του μοντέλου δεν μπορούν να εκτιμηθούν με ακρίβεια Ορισμός ενός Δείκτη Αγοράς Η επιχείρηση ενδέχεται να έχει αλλάξει κατά την περίοδο εκτίμησης' Η πραγματικότητα είναι οτι: η σχέση μεταξύ των betas και των αποδόσεων είναι αδύναμη Άλλες μεταβλητές (μέγεθος, τιμή/λογιστική αξία) φαίνεται οτι εξηγούν τις διαφορές στις αποδόσεις καλύτερα 15
Κάποιες τελικές παρατηρήσεις Το CAPM χρησιμοποιείται ευρέως λόγω της απλότητάς του Το CAPM έχει αρκετές ασάφειες Δημιουργούνται Εναλλακτικά μοντέλα 16
Στοιχεία που απαιτούνται για την χρήση τουcapm (a) Το τρέχον επιτόκιο χωρίς κίνδυνο (rf) (b) Το εκτιμώμενο premium της αγοράς (το premium που θα ανέμενε κάποιος για να επενδύσει σε αξιόγραφα που φέρουν ρίσκο έναντι του αξιογράφου χωρίς ρίσκο) (c) Το βήτα (beta) του αξιογράφου προς ανάλυση. 17
Απόψεις για το επιτόκιο χωρίς ρίσκο Χρησιμοποιώντας ένα μακροπρόθεσμο κρατικό επίπεδο επιτοκίων ως το rf σε όλες τις χρηματοροές σε μια μακροπρόθεσμη ανάλυση, θα δώσει μια κοντινή εκτίμηση της πραγματικής αξίας Για μια βραχυπρόθεσμη ανάλυση, θα πρέπει σίγουρα να χρησιμοποιηθεί ένα βραχυπρόθεσμο επίπεδο κρατικών επιτοκίων για το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο. Εάν η ανάλυση γίνεται σε πραγματικούς όρους, αντί ονομαστικούς, χρησιμοποιείστε ένα πραγματικό επιτόκιο χωρίς κίνδυνο, το οποίο μπορούμε να το βρούμε με έναν από τους παρακάτω δυο τρόπους: Από ένα κρατικό ομόλογο που ακολουθεί τον πληθωρισμό, εάν υπάρχει Εξισώνοντάς το με τον πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης της υπό ανάλυση χώρας 18
Εκτίμηση του Beta Η καθιερωμένη πρακτική γαι τον υπολογισμό των βήτα, είναι να τρέξουμε μια παλινδρόμηση των μετοχικών αποδόσεων (R j ) έναντι των αποδόσεων της αγοράς (R m ) R j = a + b R m όπου το a είναι το σημείο τομής με τον κατακόρυφο άξονα (intercept) και το b είναι η κλίση της παλινδρόμησης Η κλίση της παλινδρόμησης αντιστοιχεί στο beta της μετοχής ενώ μετράει τον βαθμό ρίσκου της μετοχής. 19
Θεμελιώδεις παράγοντες των Betas Είδος επιχείρησης: Επιχειρήσεις σε πιο κυκλικούς κλάδους ή που πουλάνε πιο διακριτά προιόντα στους πελάτες τους θα έχουν υψηλότερα betas Λειτουργική Μόχλευση: Επιχειρήσεις με μεγαλύτερα σταθερά κόστη (ως αναλογία προς τα συνολικά κόστη) θα έχουν υψηλότερα betas από άλλες με μικρότερα Χρηματοοικονομική Μόχλευση: Επιχειρήσεις που δανείζονται περισσσότερο( υψηλότερο χρέος σε σχέση με τα ίδια κεφάλαια) θα έχουν υψηλότερα betas απο άλλες που δανείζονται λιγότερο 20