ΣΡΑΣΗΓΙΚΔ ΓΙΑΓΝΩΗ, ΓΙΑΣΡΩΜΑΣΩΗ ΚΙΝΓΤΝΟΤ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΔΤΣΙΚΗ ΘΔΡΑΠΔΙΑ ΣΗ ΟΞΔΙΑ ΠΝΔΤΜΟΝΙΚΗ ΔΜΒΟΛΗΔΜΒΟΛΗ Ιωάννης Γαλητσιάνος Γηαπαλεπηζηεκηαθό Πξόγξακκα Μεηαπηπρηαθώλ πνπδώλ «Κιηληθή Φαξκαθνινγία θαη Θεξαπεπηηθή» Γεκνθξίηεην Παλεπηζηήκην Θξάθεο Δπηβιέπσλ Καζεγεηήο: ηαύξνο Κσλζηαληηλίδεο Καζεγεηήο Καξδηνινγίαο Γ.Π.Θ Αιεμαλδξνύπνιε 14/02/2011
Roy, P.M., et al., Appropriateness of diagnostic management and outcomes of suspected pulmonary embolism. Ann Intern Med, 2006. 144(3): p. 157-64. ΒΑΙΚΔ ΔΝΝΟΙΔ Η νμεία Πλεπκνληθή Δκβνιή (ΠΔ) είλαη ε δηαθόξνπ βαζκνύ απόθξαμε κηαο ή/θαη πεξηζζνηέξσλ αξηεξηώλ ησλ πλεπκόλσλ. Μπνξεί λα απνηειέζεη κηα εμαηξεηηθά απεηιεηηθή θαηάζηαζε γηα ηελ αλζξώπηλε δσή. Απνηειεί έλα ζρεηηθά ζπρλό επείγνλ ζύκβακα ηνπ θαξδηαγγεηαθνύ ζπζηήκαηνο. Η δηάγλσζή ηεο ζπρλά είλαη δύζθνιε, ιόγσ ηεο κε εηδηθήο θιηληθήο ζπκπησκαηνινγίαο. Απνηειεί κηα εθδήισζε ηεο θιεβηθήο ζξνκβνεκβνιηθήο λόζνπ (ΘΔΝ) θαη είλαη ζηελά ζπλπθαζκέλε κε ηελ ελ ησ βάζεη θιεβνζξόκβσζε (ΔΦΘ).
ΙΣΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Laennec, 1819 «Η λόζνο ηελ νπνία ζαο πεξηγξάθσ είλαη ζπλήζεο, ε εμέιημή ηεο είλαη όκσο άγλσζηε. Απελαληίαο ην θύξηό ηεο ζύκπησκα, ε ζνβαξή θη άθζνλε αηκόπηπζε, είλαη πνιύ γλσζηή». Βεξνιηλέδνο παζνινγναλαηόκνο Von Virchow εηζήγαγε ηνλ όξν εκβνιή. James Paget ζην Λνλδίλν, 1844. Picot, θαζεγεηήο ζην Bordeaux, 1884. Trendeleburg, ρεηξνπξγόο από ηε Λεηςία ηεο Γεξκαλίαο, 1908. Sharp ην 1961 έθαλε ηελ πξώηε εκβνιεθηνκή. Daily PO. Chronic Pulmonary Embolism In : Thoracic Surgery ed. By Pearson FG, Cooper JD, Deslauriers J et al, 2 nd ed, Churchill Livingstone, New York, 2000; 737-752
ΔΠΙΓΗΜΙΟΛΟΓΙΑ- ΚΑΣΑΝΟΗΗ ΣΟΤ ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΟ Αθξηβή επηδεκηνινγηθά ζηνηρεία είλαη δύζθνιν λα ππνινγηζηνύλ, ιόγσ ηεο κε εηδηθήο θιηληθήο εηθόλαο. Όκσο.. Δπίπησζε 23-69 λέεο πεξηπηώζεηο/100.000 ΘΔΝ (1/3 νμεία ΠΔ & 2/3 ΔΦΘ). Δθηηκάηαη, 10% ησλ αζζελώλ κε νμεία ΠΔ πεζαίλνπλ ηνπο πξώηνπο 1-3 κήλεο. ΗΠΑ Θλεηόηεηα από ΘΔΝ 100.000/έηνο 1% ησλ λνζειεπόκελσλ πεζαίλνπλ από νμεία ΠΔ 10% όισλ ησλ ελδνλνζνθνκεηαθώλ ζαλάησλ ζρεηίδνληαη κε ηελ ΠΔ. Silverstein, M.D., et al., Trends in the incidence of deep vein thrombosis and pulmonary embolism: a 25-year population-based study. Arch Intern Med, 1998. 158(6): p. 585-93. Anderson, F.A., Jr., et al., A population-based perspective of the hospital incidence and case-fatality rates of deep vein thrombosis and pulmonary embolism. The Worcester DVT Study. Arch Intern Med, 1991. 151(5): p. 933-8. Laporte, S., et al., Clinical predictors for fatal pulmonary embolism in 15,520 patients with venous thromboembolism: findings from the Registro Informatizado de la Enfermedad TromboEmbolica venosa (RIETE) Registry. Circulation, 2008. 117(13): p. 1711-6. White RH. The epidemiology of venous thromboembolism. Circulation 2003;107(23 Suppl. 1):I4 I8. Cohen AT, Agnelli G, Anderson FA, et al. Venous thromboembolism (VTE) in Europe. The number of VTE events and associated morbidity and mortality. Thromb Haemost 2007; 98:756-764
ΠΝΔΤΜΟΝΙΚΗ ΘΡΟΜΒΟΔΜΒΟΛΗ: «ΣΟ ΤΝΗΘΔ ΔΝΑΡΙΟ» Ενδοφλέβιος σχηματισμός θρόμβου (ΕΦΘ) Φλεβική στάση + ενδοθηλιακή δυσλειτουργία φλεβοθρόμβωση Μετακίνηση του θρόμβου ή τμήματός του στην πνευμονική κυκλοφορία (ΠΕ)
Υψηλός > ενδιάμεσος > χαμηλός κίνδυνος?
ΚΟΠΟ ΣΗ ΜΔΛΔΣΗ 1. Αλαδξνκηθή κειέηε αζζελώλ πνπ λνζειεύηεθαλ ζηελ Πλεπκνλνινγηθή Κιηληθή ηνπ Π.Γ.Ν.Α 2. Σπζηεκαηηθή θαηαγξαθή: Σηξαηεγηθώλ δηάγλσζεο, Γηαζηξσκάησζεο θηλδύλνπ & Φαξκαθεπηηθήο ζεξαπείαο ηεο νμείαο ΠΔ 3. Σύγθξηζε ησλ απνηειεζκάησλ κε ηελ ESC 4. Αλάδεημε ησλ πεξηνξηζκώλ 5. Μειινληηθέο πξννπηηθέο
42 αζζελείο ΜΔΘΟΓΟΛΟΓΙΑ-ΑΘΔΝΔΙ 23 άληξεο & 19 γπλαίθεο Ηιηθία: 17-86 έηε Φξνληθό δηάζηεκα κειέηεο: 2004-2009 Παλεπηζηεκηαθή Πλεπκνλνινγηθή Κιηληθή Π.Γ.Ν.Α Κξηηήξηα εηζαγσγήο: Αζζελείο κε Γηαγλσζκέλε ΠΔ Κξηηήξηα απνθιεηζκνύ: όινη νη ππόινηπνη αζζελείο κε δύζπλνηα, ζσξαθηθό άιγνο, βήρα-αηκόπηπζε άιιεο αηηηνινγίαο Άδεια από το Επιστημονικό Συμβούλιο του Π.Γ.Ν.Α (αριθμός απόφασης: 7/14-10-2010)
Προδιαθεσικοί παράγοντες Κιρσοί Αναφορικά με τους ασθενείς Αναφορικά με την παρούσα κατάσταση Ισχυροί προδιαθεσικοί παράγοντες(odds ratio > 10) Κάταγμα (πυέλου ή κάτω άκρου) Αντικατάσταση πυέλου ή γονάτου) Μείζων χειρουργείο Μείζων τραύμα Κάκωση σπονδυλικής στήλης Ενδιάμεσοι προδιαθεσικοί παράγοντες( odds ratio 2-9) Αρθροσκοπική επέμβαση γόνατος Γραμμές κεντρικών φλεβών Χημειοθεραπεία Χρόνια καρδιακή ή αναπνευστική ανεπάρκεια Ορμονική θεραπεία αποκατάστασης Κακοήθεια Λήψη αντισυλληπτικών Παράλυση από εγκεφαλικό Κύηση / λοχεία Προηγούμενη ΘΕΝ Θρομβοφιλία Ασθενείς προδιαθεσικοί παράγοντες ( odds ratio <2) Κλινήρης >3 ημέρες Ακινησία λόγω θέσης (πχ πολύωρο ταξίδι με αυτοκίνητο, αεροπλάνο) Γήρανση Λαπαροσκοπική χειρουργική (πχ χολοκυστεκτομή) Παχυσαρκία Κύηση
KΛIMAKA Wells ΠΡΟΓΙΑΘΔΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΒΑΘΜΟΙ Πξνεγνύκελε ΔΦΘ ή ΠΔ + 1.5 Πξόζθαην Φεηξνπξγείν ή Αθηλεηνπνίεζε + 1.5 Καξθίλνο + 1 ΤΜΠΣΩΜΑΣΑ Αηκόπηπζε + 1 ΚΛΙΝΙΚΑ ΗΜΔΙΑ Καξδηαθή ζπρλόηεηα >100 παικνί/ιεπηό + 1.5 Κιηληθά ζεκεία ΔΦΘ + 3 ΚΛΙΝΙΚΗ ΚΡΙΗ Δλαιιαθηηθή δηάγλσζε ιηγόηεξν πηζαλή ηεο ΠΔ + 3 Κιηληθή Πηζαλόηεηα (3 θαηεγνξίεο) ύλνιν Φακειή 0-1 Δλδηάκεζε 2-6 Υςειή 7 Κιηληθή Πηζαλόηεηα (2 θαηεγνξίεο) ΠΔ κε πηζαλή 0-4 ΠΔ πηζαλή >4
ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ KΛIMAKA ΓΕΝΕΥΗΣ ΠΡΟΓΙΑΘΔΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΒΑΘΜΟΙ Ηιηθία >65 έηε + 1 Πξνεγνύκελε ΔΦΘ ή ΠΔ + 3 Φεηξνπξγείν ή Κάηαγκα ηνλ ηειεπηαίν κήλα + 2 Δλεξγή Καθνήζεηα + 2 Συμπτώματα Δηεξόπιεπξν άιγνο θάησ άθξνπ + 3 Αηκόπηπζε + 2 Κλινικά σημεία Καρδιακή συχνότητα 75-94 παικνί/ιεπηό + 3 95 παικνί/ιεπηό + 5 Άιγνο θάησ άθξνπ θαηά ηελ ςειάθεζε θαη εηεξόπιεπξν νίδεκα Κιηληθή πηζαλόηεηα + 4 ύλνιν Φακειή 0-3 Δλδηάκεζε 4-10 Υςειή 11
ΒΙΛΙΟΓΡΑΦΙΚΔ ΠΗΓΔ Wells score Πηγή: Wells PS, Anderson DR, Rodger M, Ginsberg JS, Kearon C, Gent M et al. Derivation of a simple clinical model to categorize patients probability of pulmonary embolism: increasing the models utility with the SimpliRED D-dimer. Thromb Haemost 2000;83:416 420. Αναθεωρημένη κλίμακα Γενεύης Πηγή: Le Gal G, Righini M, Roy PM, Sanchez O, Aujesky D, Bounameaux H et al. Prediction of pulmonary embolism in the emergency department: the revised Geneva score. Ann Intern Med 2006;144:165 171.
ΜΔΘΟΓΟΛΟΓΙΑ (ΤΝΔΥΔΙΑ) Γέιηα-δηκεξή [D-dimers] ( ζην Πιάζκα) Φ.Τ < 500 ng/ml Π.Τ 500 ng/ml Διηθνεηδήο αμνληθή ηνκνγξαθία (Spiral CT) Τπεξερνγξαθία ησλ θιεβώλ ησλ θάησ άθξσλ πηλζεξνγξάθεκα αεξηζκνύ-αηκάησζεο ( V/Q scan) σπινθηρογράφημα αερισμού μετά από εισπνοή του ραδιενεργού αερίου με 99m Tc-σωματίδια άνθρακα (Technegas) ελήφθησαν πρόσθια, οπίσθια, δεξιά κι αριστερή πλαγία, δεξιά κι αριστερή λοξή οπίσθια σπινθηρογραφικές λήψεις σπινθηρογράφημα αιμάτωσης, όπου μετά την ενδοφλέβια χορήγηση 4mCi Tc-99m MAA ελήφθησαν πρόσθια, οπίσθια, δεξιά κι αριστερή πλάγια, δεξιά κι αριστερή λοξή οπίσθια σπινθηρογραφικές λήψεις. Το σπινθηρογράφημα αιμάτωσης έγινε με τη χρήση 99m Tc-ΜΑΑ (μικροσυσσωρεύματα αλβουμίνης επισημασμένα με Τεχνήτιο) Ηρσθαξδηνγξαθία ( PASP 30mmHg & ΓΚ/ΑΚ 1 )
ΠΑΡΑΧΩΡΉΘΗΚAN ΑΠΌ ΣΟ ΣΜΉΜΑ ΠΤΡΗΝΙΚΉ ΙΑΣΡΙΚΉ ΣΟΤ Π.Γ.Ν.Α Φπζηνινγηθό πηλζεξνγξάθεκα Αεξηζκνύ Παθολογικό πινθηρογράφημα Αιματώσεως
ΣΑΣΙΣΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ Σηαηηζηηθό παθέην SPSS 17.0 ζε ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Windows Vista Πεξηγξαθηθή ζηαηηζηηθή Γνθηκαζία X 2
Ηλικία ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ Ηιηθηαθή θαηαλνκή Φύιν αζζελώλ Ηιηθηαθή Καηαλνκή Υύλο 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 Αζζελείο 23 55% Άντρες 19 45% Γυναίκες
Υαξαθηεξηζηηθά ηνπ Γείγκαηνο Ναη Όρη Κάπληζκα 16 (38%) 26 (62%) αθραξώδεο Γηαβήηεο 4 (9.6%) 37 (88.1%) ηεθαληαία Νόζνο 5 (12%) 36 (85.7%) Αξηεξηαθή Τπέξηαζε 1 (2.4%) - ΥΚΜ 1 (2.3%) 40 (95.4%) Τπνζπξενεηδηζκόο 1 (2.4%) -
Παξάγνληεο Κηλδύλνπ γηα ΠΔ ή/θαη Αξηζκόο αζζελώλ % Πνζνζηό ΔΦΘ Ηιηθία >40 έηε 35 83.3 Ιζηνξηθό ΔΦΘ 3 7.1 Πξόζθαην Υεηξνπξγείν 15 35.7 Παρπζαξθία (ΓΜ 25) 6 14.3 Καθνήζεο Νενπιαζίεο 3 7.1 Λήςε αληηζπιιεπηηθώλ 2 4.8 Κηξζνί 1 2.4
πρλόηεηα Κιηληθώλ πκπησκάησλ ζηνπο αζζελείο κε δηαγλσζκέλε ΠΔ ζπγθξηηηθά κε ηελ ζπρλόηεηα από ηελ ESC. Τπν κειέηε δείγκα (n=42) ύκθσλα κε ESC (n=219) Γύζπλνηα 69% 80% Πιεπξηηηθό (ζσξαθηθό) άιγνο 64% 52% Αηκόπηπζε 10% 11% βήραο _ 20% πγθνπή _ 19%
ΚΛΙΝΙΚΟ ΠΡΟΓΝΩΣΙΚΟ ΜΟΝΣΔΛΟ WELLS Wells score Wells Score Με θαηαγεγξακκέ λνη n=3 ή 7% Υψηλή: n=2 ή 5% Χαμηλή: n=4 ή 9% 7% ΠΕ μη πιθανή 26% Μη καταγεγραμμζνοι Ενδιάμεςη n=33 ή 79% ΠΕ πιθανή 67%
(ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ-ΤΝΔΥΔΙΑ) Αλαζεσξεκέλε Κιίκαθα ηεο Γελεύεο 12% 5% 9% Υακειή Δλδηάκεζε Τςειή Με θαηαγεγξακκέλνη 74%
(ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ-ΤΝΔΥΔΙΑ) 35 30 25 33 ΗΚΓ-ΑΚΣΙΝΟΓΡΑΥΙΑ ΘΩΡΑΚΟ 25 20 15 78.6% 59.5% 16 10 5 0 8 38.1% 19% 1 ή 2.4% 1 ή 2.4% Θετικό Αρνητικό Μη Καταγραφή ΗΚΓ Ακτινογραφία Θώρακος
D-dimer(ng/ml) D-DIMERS (ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ-ΤΝΔΥΔΙΑ) 40 35 85.7% 12000 D-dimer Εισόδου 30 25 20 10000 8000 15 10 5 11.9% 2.4% 6000 4000 0 2000 0 13579113151719212325272931335373941 Ασθενείς
D-dimers Wells score Φυσιολογικά Παθολογικά Σύνολο (<500 ng/ml) (>500 ng/ml) Κλινική Πιθανότητα Χαμηλή Ενδιάμεση Υψηλή Ασθενείς 1 3 4 % 25% 75% 100% Ασθενείς 4 29 33 % 12.1% 87.9% 100% Ασθενείς 0 2 2 % 0% 100% 100% Αθροιστικά Ασθενείς 5 34 39 % 12.8% 87.2% 100%
D-dimers Κλίμακα Γενεύης Φυσιολογικά Παθολογικά (<500 ng/ml) (>500 ng/ml) Σύνολο Ασθενείς 1 3 4 Χαμηλή % 25% 75% 100% Ασθενείς 3 28 31 Κλινική Πιθανότητα Ενδιάμεση Υψηλή % 9.7% 90.3% 100% Ασθενείς 0 5 5 % 0% 100% 100% Ασθενείς 4 36 40 Αθροιστικά % 10% 90% 100%
ΑΠΔΙΚΟΝΙΣΙΚΔ ΔΞΔΣΑΔΙ (ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ ΤΝΔΥΔΙΑ)
ΗΥΩΚΑΡΓΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΔΞΙΔ ΚΑΡΓΙΑΚΔ ΚΟΙΛΟΣΗΣΔ & PASP (Pulmonary Artery Systolic Pressure)
ΑΡΥΙΚΗ ΔΝΓΟΝΟΟΚΟΜΔΙΑΚΗ ΘΔΡΑΠΔΙΑ 50% (21 αζζελείο) κεηάβαζε ζηελ Αζελνθνπκαξόιε πλνιηθά, 23 κε Αζελνθνπκαξόιε, 17 κε Σηλδαπαξίλε, 1 κε Δλνμαπαξίλε, 1 δελ θαηαγξάθεθε.
ΠΔΡΙΟΡΙΜΟΙ ΣΗ ΜΔΛΔΣΗ ΓΕΝΙΚΟΣΕΡΑ Σρεηηθά κηθξόο αξηζκόο ηνπ δείγκαηνο ( 42 αζζελείο) Με θαηαγξαθή θάπνησλ παξακέηξσλ Με αληηπξνζώπεπζε ηνπ δείγκαηνο κε «Υςεινύ θηλδύλνπ αζζελείο γηα ΠΔ» ΕΙΔΙΚΟΣΕΡΑ Γε κειεηήζεθε ε εμσλνζνθνκεηαθή πνξεία ησλ αζζελώλ. Η ερσθαξδηνγξαθία εθαξκόζηεθε απνθιεηζηηθά ζε λνξκνηαζηθνύο αξξώζηνπο (10 αζζελείο [23.8%] ηελ 1 ε εκέξα λνζειείαο, ελώ νη 5 δελ ππεβιήζεθαλ)
ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΔΝΑΡΜΟΝΙΜΟ κε ηελ ESC % Κιηληθώλ ζπκπησκάησλ (Γύζπλνηα, πιεπξνδπλία, αηκόπηπζε) Τηκώλ Γ-δηκεξώλ κε ηελ ESSEP* Φ.Τ: 12.2 & 3.7%, Π.Τ: 87.2 & 96.3% Καη.. * Parent, F., et al., Diagnostic value of D-dimer in patients with suspected pulmonary embolism: results from a multicentre outcome study. Thromb Res, 2007. 120(2): p. 195-200.
πρλόηεηα Κιηληθώλ πκπησκάησλ ζηνπο αζζελείο κε δηαγλσζκέλε ΠΔ ζπγθξηηηθά κε ηελ ζπρλόηεηα από ηελ ESC. Τπν κειέηε δείγκα (n=42) ύκθσλα κε ESC (n=219) Γύζπλνηα 69% 80% Πιεπξηηηθό (ζσξαθηθό) άιγνο 64% 52% Αηκόπηπζε 10% 11% βήραο _ 20% πγθνπή _ 19%
Κιηληθή Πηζαλόηεηα Υακειή Δλδηάκεζε Τςειή ESC 10% 30% 65% Wells 9% 79% 5% Αλαζεσξεκέλε θιίκαθα Γελεύεο 9% 74% 12%
ΥΟΛΙΑ 1. Γε κειεηήζεθαλ νη βηνδείθηεο ζηα πιαίζηα ηεο δηαζηξσκάησζεο θηλδύλνπ ηεο ΠΔ (BNP/ NT-proBNP, Tn I & T, Μπνζθαηξίλε,H-FABP) 2. Σρεδόλ, απνθιεηζηηθά spiral CT. *Γηεζλώο MDCT γηα ΠΔ ( επαηζζεζία 83% & εηδηθόηεηα 96%) 3. 50% κε ην echo δηαηεηακέλεο δεμηέο θαξδηαθέο θνηιόηεηεο (ππνθεηκεληθόηεηα κεζόδνπ?) 4. 1 αζζελήο (3%) κε πξνθίι: Φακειή θιηληθή πηζαλόηεηα θαηά Wells & Γελεύεο, D-dimers (398 ng/ml, Φ.Τ<500 ng/ml), echo θαη ππεξερνγξαθία ησλ θιεβώλ ησλ θάησ άθξσλ= Κ.Φ. όκσο ππεβιήζε ζε spiral CT θαη Αληηπεθηηθή αγσγή! Πξνβιεκαηηζκόο γηα: Οξζή δηάγλσζε spiral CT Οξζή εθαξκνγή ησλ θιηληθώλ πξνγλσζηηθώλ κνληέισλ * Stein, P.D., et al., Multidetector computed tomography for acute pulmonary embolism. N Engl J Med, 2006. 354(22): p. 2317-27.
Αλγόριθμος διάγνωσης ζε μή υψηλό κίνδυνο Κλινική υποψία χαμηλή/ενδιάμεση υψηλή D-dimers (ELISA) <500 µg/l >500 µg/l MDCT STOP MDCT αρνητική θετική αρνητική θετική STOP Θεραπεία* STOP? Θεραπεία * Αν πολλαπλά υποτμηματικά ελλείματα
ΠΡΟΟΠΣΙΚΔ - ΝΔΟΣΔΡΑ ΓΔΓΟΜΔΝΑ RE-COVER Dabigatran vs Warfarin Γηπιή ηπθιή κειέηε Με Καησηεξόηεηαο 1724 αζζελείο κε ΠΔ/ΔΦΘ Αξρηθά 8-11 εκέξεο κε ΜΜΒΗ Γηάξθεηα 6 κήλεο Schulman, S., et al., Dabigatran versus warfarin in the treatment of acute venous thromboembolism. N Engl J Med, 2009. 361(24): p. 2342-52. EINSTEIN DVT Rivaroxaban vs Enoxaparin+Warfarin Σπραηνπνηεκέλε κειέηε Με θαησηεξόηεηαο 3449 αζζελείο κε ΠΔ/ΔΦΘ δηάξθεηα 3-12 κήλεο EINSTEIN EXT Γηπιή ηπθιή κειέηε αλσηεξόηεηαο 1196 αζζελείο Δπέθηαζε ηεο αγσγήο 6-12 κήλεο Τπό πξνγελέζηεξε θιαζηθή αγσγή γηα ΠΔ/ΔΦΘ(6-12 κήλεο) Bauersachs, R., et al., Oral rivaroxaban for symptomatic venous thromboembolism. N Engl J Med, 2010. 363(26): p. 2499-510. AMPLIFY Apixaban vs Enoxaparin+Warfarin Φάζε III Μειέηε κε θαησηεξόηεηαο Γηάξθεηα κέρξη 6 κήλεο AMPLIFY ΔΥΣ Φάζε III Γηπιή ηπθιή κειέηε αλσηεξόηεηαο Δπέθηαζε ηεο αγσγήο γηα 12 κήλεο Τπό πξνγελέζηεξε θιαζηθή αγσγή γηα ΠΔ/ΔΦΘ(6-12 κήλεο) Carreiro, J. and J. Ansell, Apixaban, an oral direct Factor Xa inhibitor: awaiting the verdict. Expert Opin Investig Drugs, 2008. 17(12): p. 1937-45.
ΜΔΛΔΣΗ ΠΔΙΘΩ Γηεζλήο, ηπραηνπνηεκέλε πνιπθεληξηθή κειέηε 18 ρώξεο (Διιάδα), 3 ήπεηξνη Πξσηνγελέο θαηαιεθηηθό ζεκείν : Θξνκβόιπζε κε Τελεθηεπιάζε ζε λνξκνηαζηθνύο αζζελείο ελδηάκεζνπ θηλδύλνπ γηα νμεία ΠΔ Γεπηεξνγελέο θαηαιεθηηθό ζεκείν : Πξνθίι αζθάιεηαο 2012
Σύνοψη και συμπεράσματα Οη θαηεπζπληήξηεο νδεγίεο ηεο ESC είλαη αθόκε επίθαηξεο θαη ζσζηέο. Τα απνηειέζκαηα ηεο κειέηεο ΠΔΙΘΩ γηα ζξνκβόιπζε ζε αζζελείο κε ελδηάκεζν θίλδπλν αλακέλνληαη ην 2012. Οη κειέηεο γηα ηελ εμσλνζνθνκεηαθή ζεξαπεία αζζελώλ κε ρακειό θίλδπλν αλακέλνληαη ην 2011-2013. Νέα από ηνπ ζηόκαηνο αληηπεθηηθά ζα πάξνπλ έγθξηζε γηα δεπηεξνγελή πξόιεςε ΔΦΘ/ΠΔ ην 2011-2012. Μία αιιαγή ησλ θαηεπζπληήξησλ νδεγηώλ ζα είλαη απαξαίηεηε όρη πξηλ ην 2013 ή 2014.
ΣΔΛΙΚΟ ΤΜΠΔΡΑΜΑ Σα επξήκαηα θαη νη παξαηεξήζεηο πνπ εμήρζεζαλ από ηελ αλαδξνκηθή καο κειέηε κπνξεί λα θαλνύλ ρξήζηκα ζηνπο εξεπλεηέο, ώζηε λα θαζηεξώζνπλ πην αμηόπηζηα θη εύρξεζηα δηαγλσζηηθά εξγαιεία, θαιύηεξε δηαζηξσκάησζε θηλδύλνπ θη απνηειεζκαηηθόηεξεο θαξκαθεπηηθέο ζεξαπείεο γηα ηελ ΠΔ ζην κέιινλ.
ΔΤΥΑΡΙΣΙΔ Δπηβιέπσλ, Καζεγεηήο Καξδηνινγίαο ΓΠΘ, θ. Σηαύξνο Κσλζηαληηλίδεο Καζεγεηήο Πλεπκνλνινγίαο θ. Γεκνζζέλεο Μπνύξνο Κιηληθόο Γηαηξνθνιόγνο Αξρνληία Βαζηινπνύινπ Μνξηαθόο Βηνιόγνο Δπάγγεινο Μπνύξνο Δηδηθεπόκελνο Πλεπκνλνινγίαο Αξγύξεο Τδνπβειέθεο
ΕΤΦΑΡΙΣΩ ΓΙΑ ΣΗΝ ΠΡΟΟΦΗ Α