Σόμοσ 1 - Σεφχοσ 2 ΜΑΙ-ΑΤΓ 2013 ΜΑΛΑΞΘ & ΚΕΑΡΕΛΑ Επίςθμο Ρεριοδικό Πργανο του Ελ.Λ.Μ. Δείξτε μου ζναν υγιή και θα ςασ τον γιατρζψω! Karl Jung ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΙΣΟΤΣΟ ΜΑΛΑΞΗ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Σόμοσ 1 - Σεφχοσ 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΗΜΕΙΩΜΑ ΤΝΣΑΞΗ ςελ.2 ΘΕΜΑΣΙΚΗ ΕΙΑΓΩΓΗ Τα Οφζλθ τθσ Διάταςθσ ςελ.3 ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΑ ΑΡΘΡΑ Άμεςεσ Επιδράςεισ τθσ Διάταςθσ των Ιςχιοκνθμιαίων Μυϊν ςτθν Κυρτότθτα τθσ Σπονδυλικισ Στιλθσ ςε Οβελιαίο Επίπεδο και ςτθν Ρυελικι Κλίςθ ςελ.7 Επίδραςθ Στατικϊν Διατάςεων των Μυϊν του Γόνατοσ ωσ προσ τθν Αίςκθςθ τθσ Αρκρικισ Θζςθσ του Γόνατοσ ςελ.19 ΘΕΜΑΣΙΚΟ ΕΠΙΛΟΓΟ Αυτοδιατάςεισ Ρρόλθψθ για Αςκενείσ καί Κεραπευτζσ ςελ.25 ΝΕΑ ςελ.36 ΤΝΣΑΚΣΙΚΗ ΕΠΙΣΡΟΠΗ: ΘΕΝΙΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΤ, Μαλαξοκεραπεφτρια, Λδρυτικό Μζλοσ Ελ.Λ.Μ. ΚΛΕΙΩ ΜΑΚΑΝΣΑΗ, Μαλαξοκεραπεφτρια Βελονίςτρια, Λδρυτικό Μζλοσ Ελ.Λ.Μ. ΠΡΟΔΡΟΜΟ ΜΑΜΕΛΕΣΖΗ, Κακθγθτισ Φυς.Αγωγισ, Μαλαξοκεραπευτισ, Λδρυτικό Μζλοσ Ελ.Λ.Μ. ΣΕΛΙΟ ΣΑΝΙΔΗ, Βοθκ.Φυς/πείασ, Μαλαξοκεραπευτισ, Μζλοσ Δ.Σ. Ελ.Λ.Μ.
Η κεματολογία του δεφτερου τεφχουσ του Ρεριοδικοφ ΜΑΛΑΞΗ & ΘΕΑΡΕΙΑ αφορά ςτα αποτελζςματα και τα οφζλθ από τθν εφαρμογι των μυϊκϊν διατάςεων. Οι χειριςμοί διατάςεων είναι ενςωματωμζνοι ςε κάκε κεραπευτικι μορφι μάλαξθσ, από τισ παραδοςιακζσ, εναλλακτικζσ μεκόδουσ του Ταχλανδζηικου Μαςάη και του Σιάτςου, ζωσ τα πλζον ςφγχρονα ςυςτιματα μαλαξοκεραπείασ, είτε αυτοί εφαρμόηονται ςε ενεργειακζσ γραμμζσ, είτε ςτο μυϊκό, το νευρικό, ι άλλουσ ιςτοφσ. Πλεσ οι αναγνωριςμζνεσ Σχολζσ Μάλαξθσ παγκοςμίωσ περιλαμβάνουν τθν εφαρμογι διαφόρων τφπων μυϊκϊν διατάςεων ςε ςυνδυαςμό με τισ ποικίλεσ τεχνικζσ τθσ μάλαξθσ. 2 Οι διατάςεισ αποτελοφν ζνα πολφτιμο ςυμπλιρωμα τθσ μάλαξθσ, μαηί με τθν κερμοκεραπεία και τθν κρυοκεραπεία. Στα άρκρα του παρόντοσ τεφχουσ διερευνικθκαν οι επιδράςεισ των μυϊκϊν διατάςεων ςε δφο ςθμαντικζσ παραμζτρουσ του μυοςκελετικοφ ςυςτιματοσ, τθν αρκρικι κζςθ και τθν ιδιοδεκτικότθτα. Θετικά αποτελζςματα ζχουν βρεκεί και ςε ςχζςθ με το εφροσ κίνθςθσ, τθν αίςκθςθ του πόνου, τθν απόδοςθ ιςχφοσ, και πολλά άλλα χαρακτθριςτικά κλινικϊν περιςτατικϊν. Θεωρϊ, λοιπόν, ότι κάκε μαλαξοκεραπευτισ ι μαςζρ κα πρζπει να εκπαιδευτεί ςτθν εφαρμογι διατάςεων, κακϊσ ςε ςυνδυαςμό με τισ όποιεσ τεχνικζσ μάλαξθσ, κα προςφζρουν ουςιαςτικι βελτίωςθ ςτα αποτελζςματα τθσ επαγγελματικισ πρακτικισ του. Ππωσ και ςτο προθγοφμενο τεφχοσ, αλλά και ςτα επόμενα που κα ακολουκιςουν, θ Στατιςτικι Ανάλυςθ των άρκρων των ερευνθτικϊν άρκρων δεν μεταφράςτθκε, κακϊσ κεωρικθκε από τθν Σφνταξθ ότι κα απλουςτεφςει τθν ανάγνωςθ, απαλλάςςοντασ το κείμενο από μάλλον άγνωςτουσ και δυςνόθτουσ όρουσ. Η Θεματικι Ειςαγωγι ανικει ςτον Οςτεοπακθτικό, Βελονιςτι και Μαλαξοκεραπευτι Dror Steiner, το άρκρο του οποίου περιζχεται ςτον ζγκριτο βρετανικό ιςτότοπο επαγγελματικισ και εκπαιδευτικισ ενθμζρωςθσ για τθν Μάλαξθ Massage Therapy UK και αποτελεί μια πολφ επιτυχθμζνθ ςφνοψθ των κετικϊν επιδράςεων των μυϊκϊν διατάςεων. Θζλω για άλλθ μία φορά να ευχαριςτιςω τα μζλθ τθσ Συντακτικισ Επιτροπισ, το ζργο των οποίων αποτελεί αλθκινό πρότυπο ςυνεργαςίασ αλλά και ανεκτίμθτθ ςυνειςφορά ςτο Σωματείο μασ. Μπορείτε να ςτείλετε κάκε ςχόλιο ςε ςχζςθ με το Ρεριοδικό ΜΑΛΑΞΗ & ΘΕΑΡΕΙΑ μζςω θλεκτρονικισ αλλθλογραφίασ ςτο info@elim.gr. ΜΑΡΚΟ-ΒΑΛΑΜΗ ΛΤΡΙΣΗ, Ρρόεδροσ Ελ.Ι.Μ. Υπεφκυνοσ Ζκδοςθσ Ρεριοδικοφ ΜΑΛΑΞΗ & ΘΕΑΡΕΙΑ
ΚΕΜΑΤΛΚΘ ΕΛΣΑΓΩΓΘ: Σα Οφζλθ τθσ Διάταςθσ 3 Σε αυτό το άρκρο κα ικελα να επικεντρωκοφμε ςτθν κατανόθςθ τθσ ζννοιασ των διατάςεων, και ςτο ποιόσ είναι ο πιο ςωςτόσ τρόποσ εκτζλεςισ τουσ, ζτςι ϊςτε να μποροφμε να δϊςουμε τισ καλφτερεσ ςυμβουλζσ ςτουσ πελάτεσ μασ. Κατά το πλείςτον, το ςφμβολο μιασ υγιοφσ ηωισ ςιμερα είναι ζνα ςϊμα γυμναςμζνο, λεπτό και καλά αναπτυγμζνο, και αρχικά είναι δφςκολο να κατανοιςουμε τον ρόλο των διατάςεων ςτο πρότυπο αυτοφ του ςϊματοσ. Επομζνωσ, ασ ρίξουμε μια ματιά ςε οριςμζνεσ πτυχζσ τθσ διάταςθσ. Οι μυσ, εξαιτίασ των πολφ δυνατϊν ινϊν τουσ, μποροφν να διατακοφν ελάχιςτα φςτερα από μία μακρά διαδικαςία ςυνεχοφσ διάταςθσ. Ωςτόςο, το να χαλαρϊςουμε τθν τάςθ του μυόσ είναι θ πιο ςθμαντικι πτυχι τθσ διάταςθσ. Για να χαλαρϊςουμε τθν τάςθ του μυόσ πρζπει να πείςουμε τον αμυντικό μθχανιςμό του μυόσ να χαλαρϊςει. Αυτόσ ο μθχανιςμόσ ονομάηεται μυοτατικό αντανακλαςτικό. Θ φυςιολογία του ςυςτιματοσ των διατάςεων ξεκινάει από τουσ υποδοχείσ τθσ διάταςθσ που ονομάηονται μυϊκζσ άτρακτοι. Οι υποδοχείσ αυτοί είναι, ςτθν ουςία, οι νευρικζσ απολιξεισ οι οποίεσ είναι πλεγμζνεσ γφρω από τα μυϊκά κφτταρα και παρακολουκοφν τθν ποςότθτα και τθν ταχφτθτα τθσ μυϊκισ διάταςθσ. Ο ςτόχοσ των υποδοχζων διάταςθσ (μυϊκζσ άτρακτοι) είναι να αποτρζψουν τυχόν ριξεισ των μυικϊν ινϊν που μπορεί να προκφψουν λόγω τθσ υπερδιάταςθσ των μυϊν. Ωσ εκ τοφτου, αν διατείνουμε πολφ γριγορα ι πάρα πολφ τον μυ, ςτθν πραγματικότθτα κα προκαλζςουμε το αντίκετο αποτζλεςμα, κακϊσ λόγω του αντανακλαςτικοφ μθχανιςμοφ ο ίδιοσ ο μυσ που κζλουμε να διατείνουμε κα ςυςταλκεί για να προςτατευκεί. Ζνα καλό παράδειγμα μυοτατικοφ αντανακλαςτικοφ είναι κάποιοσ που ζχει αποκοιμθκεί τθν ϊρα που κάκεται. Το κεφάλι του ατόμου πζφτει προσ τα μπροςτά αρκετά γριγορα ϊςτε να γίνει αντιλθπτό από τουσ υποδοχείσ, οι οποίοι διατάηουν τουσ μυσ του τραχιλου να ςυςταλκοφν, όπωσ μπορεί να διαπιςτωκεί από τθν γριγορθ επάνοδο του κεφαλιοφ. Ο ρόλοσ των υποδοχζων διάταςθσ μπορεί να ςυγκρικεί με αυτόν που ζχουν τα ςκυλιά φφλακεσ κακϊσ γαβγίηουν για να προειδοποιιςουν ζναν ειςβολζα. Ζτςι και ο υποδοχζασ διάταςθσ κα θχιςει ςυναγερμό όποτε υποπτεφεται κίνδυνο υπερδιάταςθσ. Οταν εκτελοφμε διατάςεισ πρζπει να διατθροφμε τουσ υποδοχείσ διάταςθσ αναχαιτιςμζνουσ, ανενεργοφσ «κοιμιςμζνουσ». Αυτόσ είναι ο λόγοσ γιατί δεν πρζπει ποτζ να πραγματοποιοφμε απότομεσ κινιςεισ κατά τθν διάρκεια των διατάςεων. Οι διατάςεισ πρζπει πάντα να είναι ιπιεσ και μζτριασ ζνταςθσ.
Ασ αναφζρουμε τισ ςθμαντικότερεσ ευεργετικζσ επιδράςεισ των διατάςεων: Καλφτερθ κυκλοφορία αίματοσ: Ο ιςτόσ αφοφ διατακεί αφινει περιςςότερο χϊρο ςτα αιμοφόρα αγγεία να διαςταλοφν και περιςςότερο αίμα μπορεί να ειςζλκει και να εξζλκει από τα όργανα, παρζχοντασ οξυγόνο και τροφι και απομακρφνοντασ τα απόβλθτα. Βοικεια ςτθν καρδιά: Σε κάποιουσ μφεσ (όπωσ ο γαςτροκνιμιοσ) διαπερνοφν φλζβεσ. Αυτοί οι μφεσ με τθν ςυνεχι ςυςτολι και διάταςι τουσ αςκοφν πίεςθ ςτισ φλζβεσ και οδθγοφν το αίμα προσ τθν καρδιά. Ευρυχωρία για τα νεφρα: Κάποια νεφρα, όπωσ το ιςχιακό νεφρο ςτο πίςω μζροσ του μθροφ ι το βραχιόνιο πλζγμα ςτθν περιοχι του ϊμου διζρχονται μζςα ι κοντά από μυσ. Ζνασ ςυςταλμζνοσ μυσ γφρω από ζνα νεφρο κα δθμιουργιςει μία μθχανικι πίεςθ πάνω του ι κα περιορίςει τθν παροχι αίματοσ ςτο νεφρο. Ελευκερία κίνθςθσ: Ζνα καλά διατεταμζνο ςϊμα χρθςιμοποιεί λιγότερθ μυϊκι ενζργεια προκειμζνου να παράγει κίνθςθ. Αςκεί μικρότερθ αντίςταςθ από ανταγωνιςτζσ ςυςταλμζνουσ μυσ, αφινοντασ μία αίςκθςθ άνεςθσ και μάσ επιτρζπει να κινοφμαςτε αβίαςτα ςτα κακθμερινά μασ κακικοντα. Μειϊνεται ζτςι το αίςκθμα τθσ κοφραςθσ και επιβραδφνεται θ γιρανςθ. Αφξθςθ οξυγόνωςθσ: Πταν κάνουμε διατάςεισ ςτθν περιοχι του κϊρακα, διατείνοντασ τουσ μεςοπλεφριουσ και άλλουσ μυσ, μποροφμε να αυξιςουμε τθν ποςότθτα του αζρα που μπορεί να ειςζλκει ςτουσ πνεφμονεσ. Βελτίωςθ ευεξίασ: Θ καλι φυςικι κατάςταςθ γενικά προλαμβάνει τισ διάφορεσ πακιςεισ, αυξάνοντασ τθν ποιότθτα ηωισ. 4 Μπορείτε να διαλζξετε οποιοδιποτε ι τφπο διατάςεων. Κεωρϊ ότι οι παρακάτω οδθγίεσ κα ςασ βοθκιςουν να απολαφςετε τισ διατάςεισ και να αποφφγετε τυχόν τραυματιςμοφσ. Προκζρμανςθ: Μία ςφντομθ προκζρμανςθ είναι απαραίτθτθ πριν τισ διατάςεισ. Ξεκουραςτείτε πριν ξεκινιςετε. Αν αιςκάνεςτε κουραςμζνοι, προςπακιςτε να ξεκουραςτείτε πρϊτα ξαπλϊνοντασ ςτο πάτωμα. Κυμθκείτε ότι ζνα μεγάλο μζροσ τθσ διάταςθσ ζχει να κάνει με τθν χαλάρωςθ του μυόσ. Αργζσ κινιςεισ: Ξεκινιςτε τθν διάταςθ αργά. Κυμθκείτε ότι δεν κζλετε να ξυπνιςετε τα ςκυλιά φφλακεσ, τουσ υποδοχείσ τθσ διάταςθσ. ωςτι ςτάςθ ςϊματοσ: Ζνασ πολφ ςθμαντικόσ παράγοντασ ςτισ διατάςεισ είναι ο κακζνασ από εμάσ να βρεί τθν ςωςτι ςτάςθ ςϊματοσ. Θ ςτάςθ του Λωτοφ ςτθν γιόγκα μπορεί να φαίνεται ωραία, αλλά οι περιςςότεροι από τουσ ανκρϊπουσ τθσ κοινωνίασ μασ δεν είναι ζτοιμοι να τθν εκτελζςουν και αν προςπακιςετε ςκλθρά μπορεί να
τραυματιςτείτε! Ρρζπει να είμαςτε ρεαλιςτζσ όςον αφορά τθν επιλογι των διατάςεων που μποροφμε να εκτελζςουμε. 5 Σαν ςυμβουλι, προςπακιςτε να βρείτε διατάςεισ που χρθςιμοποιοφν τθν βαρφτθτα ζτςι ϊςτε να χρθςιμοποιιςετε το βάροσ του ςϊματόσ ςασ κατά τθν εκτζλεςθ τθσ διάταςθσ. Ρροςπακιςτε να μθν χρθςιμοποιιςετε τθν δφναμθ κάποιου άλλου μυ για να διατθριςετε τθν διάταςθ. Στθ ςυνζχεια κα προςεγγίςουμε το ηιτθμα τοφ τί πρζπει να κάνουμε κατά τθν διάρκεια των διατάςεων. Αυτό είναι, κατά τθν γνϊμθ μου, ζνα από τα πιο βαςικά κζματα, ςτο οποίο οι περιςςότεροι άνκρωποι αντιμετωπίηουν δυςκολίεσ. Το πρϊτο πρόβλθμα είναι ότι κζλουμε να ζχουμε καλά αποτελζςματα και τα κζλουμε τϊρα! Ωσ εκ τοφτου, πιζηουμε λίγο περιςςότερο και υποφζρουμε λίγο περιςςότερο για να ζχουμε καλφτερα αποτελζςματα γρθγορότερα. Αλλά ςτθν πραγματικότθτα κάτι τζτοιο δεν λειτουργεί. Ριζηοντασ περιςςότερο υποβάλλουμε τουσ μυσ ςε πίεςθ και πόνο, ι με άλλα λόγια ξυπνάμε τα ςκυλιά φφλακεσ και το επόμενο πρωί ξυπνάμε ακόμθ περιςςότερο ςφιγμζνοι και με μικρότερθ ελπίδα βελτίωςθσ. Οι διατάςεισ είναι το τζλειο παράδειγμα του ρθτοφ «ουκ εν τω πολλϊ το ευ». Αναρωτθκείτε: απολαμβάνετε τισ διατάςεισ ςασ; Ι μιπωσ υπάρχει ο φόβοσ να πονζςετε; Ζνασ οξφσ πόνοσ ο οποίοσ ξυπνάει του υποδοχείσ διάταςθσ, παρεμποδίηει τθν διάταςθ, και δεν κα ζπρεπε να είναι μζροσ τθσ. Ρροςπακιςτε να φτάςετε ςε μια κατάςταςθ όπου νιϊκετε μόνο ιπιο πόνο τράβθγμα που μπορείτε να αντζξετε για μεγάλο χρονικό διάςτθμα χωρίσ να βρίςκεςτε ςε ζνταςθ. Ο πόνοσ πάντα ςυςτζλλει το ςϊμα. Αναηθτιςτε ςτάςεισ όπου μπορείτε να διατθριςετε τθν ζνταςθ. Πταν επικεντρωνόμαςτε ςτθν διάταςθ μιασ περιοχισ, τείνουμε να δθμιουργοφμε ζνταςθ ςε ζνα άλλο τμιμα του ςϊματοσ. Δϊςτε ειδικι προςοχι ςτισ παρακάτω περιοχζσ: πρόςωπο, λαιμόσ, μάτια, παλάμεσ, πατοφςεσ και ςτουσ αναπνευςτικοφσ μυσ. Το να εντοπίςουμε αυτζσ τισ περιοχζσ και ςυνειδθτά να τισ χαλαρϊςουμε είναι απαραίτθτο για τθν βελτίωςθ τθσ ςυνολικισ κατάςταςθσ χαλάρωςθσ. Αναπνοι: Θ αναπνοι πρζπει να είναι αργι, βακιά, και ρυκμικι. Ανακαλφψτε τθν λεπτι γραμμι που ξεχωρίηει τθν εκπνοι από τθν ειςπνοι. Ραρατθριςτε πωσ όταν εκπνζετε και αδειάηετε τουσ πνεφμονζσ ςασ, μπορείτε να διατακείτε λίγο παραπάνω, και να κάνετε αυτι τθν λεπτι κίνθςθ τον κφριο οδθγό για τθν ίδια τθν διάταςθ. Μζκοδοσ νοερισ απεικόνιςθσ: Μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε οποιεςδιποτε μεκόδουσ νοερισ απεικόνιςθσ ι ενόραςθσ κζλετε για να δθμιουργιςετε ζναν πιο ιςχυρό δεςμό ανάμεςα ςτο ςϊμα, το μυαλό, και το πνεφμα. Αυτό μπορεί να ςασ βοθκιςει ειδικότερα
ςτο να κεραπεφςετε μία τραυματιςμζνθ περιοχι, ι να επικεντρωκείτε ςυγκεκριμζνο πρόβλθμα. ςε ζνα 6 Θ διάταςθ δεν αφορά μόνο τθν βελτίωςθ του εφρουσ των κινιςεων, αλλά και τθν βελτίωςθ τθσ ποιότθτασ τθσ κίνθςισ ςασ. Ζτςι μθν προςπακιςετε να εναντιωκείτε ςε ότι ζχετε ςιμερα. Ρροςπακιςτε να κάνετε διατάςεισ με μζτρο, επικεντρωκείτε ςτον εαυτό ςασ, και κα εκπλαγείτε από τθν διαφορετικι ποιότθτα κίνθςθσ που κα ανακαλφψετε. DROR STEINER, Osteopath, Acupuncture & Massage Therapist Tutor Bodyology Massage School www.bodyologymassagecourses.co.uk
López-Miñarro et al, Journal of Human Kinetics, 2012 7 Acute Effects of Hamstring Stretching on Sagittal Spinal Curvatures and Pelvic Tilt ΕΕΥΝΘΤΛΚΟ ΑΚΟ: Άμεςεσ Επιδράςεισ τθσ Διάταςθσ των Ιςχιοκνθμιαίων Μυϊν ςτθν Κυρτότθτα τθσ πονδυλικισ τιλθσ ςε Οβελιαίο Επίπεδο και ςτθν Πυελικι Κλίςθ Pedro A. López-Miñarro 1, José M. Muyor 2, Felipe Belmonte 1, Fernando Alacid 3 1 Department of Physical Education. University of Murcia, 2 Department of Physical Education. University of Almería, 3 Department of Physical Activity and Sports. University of Murcia. Περίληψη: Ο ςκοπόσ αυτισ τθσ μελζτθσ ιταν να κακοριςτοφν οι άμεςεσ επιδράςεισ τθσ διάταςθσ των ιςχιοκνθμιαίων μυϊν ςτθν κυρτότθτα τθσ κωρακικισ και οςφυϊκισ μοίρασ τθσ ςπονδυλικισ ςτιλθσ και ςτθν πυελικι κλίςθ. Ρενιντα πζντε (55) ενιλικεσ (29 ± 7 χρόνια) επιςτρατεφτθκαν για αυτι τθ μελζτθ. Οι ςυμμετζχοντεσ ςτθν μελζτθ εκτζλεςαν ζνα πρωτόκολο διατάςεων των ιςχιοκνθμιαίων μυϊν που αποτελοφταν από τζςςερισ αςκιςεισ. Η ςυνεδρία αποτελοφταν από τρία (3) ςζτ απο κάκε άςκθςθ και οι ςυμμετζχοντεσ κρατοφςαν τθν κζςθ αυτι για είκοςι (20) δευτερόλεπτα με μία χρονικι περίοδο ξεκοφραςθσ τριάντα (30) δευτερολζπτων ανάμεςα ςτα ςζτ και τισ αςκιςεισ. Οι γωνίεσ τθσ κωρακικισ και οςφυϊκισ ςπονδυλικισ ςτιλθσ και τθσ πυελικισ κλίςθσ μετρικθκαν με τθν μζκοδο τθσ τθλεμετρίασ (SpinalMouse) ςε όρκια ςτάςθ με χαλαρό το κεφάλι και τουσ ϊμουσ, ςε πρόςκια κάμψθ με ευκειαςμζνα τα ςκζλθ (Sit-and-Reach), όπου ο αςκενισ ςκφβει μπροςτά μζχρι να ακουμπιςει με τα δάχτυλά του τισ μφτεσ των ποδιϊν του, και ςτθ ςτάςθ Macrae & Wright, με μζγιςτθ κάμψθ κορμοφ ςε κακιςτι κζςθ με τα γόνατα ςε κάμψθ. Η ελαςτικότθτα των ιςχιοκνθμιαίων προςδιορίςτθκε με τθν δοκιμαςία ενεργθτικισ άρςθσ ευκειαςμζνου ςκζλουσ (active SLR) και από τα αποτελζςματα τθσ δοκιμαςίασ τθσ ςτάςθσ Sitand-Reach. Πλεσ οι μετριςεισ ζγιναν, πρίν και αμζςωσ μετά, το πρωτόκολλο διατάςεων των ιςχιοκνθμιαίων. Η γωνία ενεργθτικισ άρςθσ ευκειαςμζνου ςκζλουσ και τα αποτελζςματα τθ δοκιμαςίασ Sit-and-Reach βελτιϊκθκαν ςθμαντικά αμζςωσ μετά το πρωτόκολλο των διατάςεων. Μεγαλφτερθ πρόςκια κλίςθ τθσ λεκάνθσ και οςφυϊκι κάμψθ και μία μικρότερθ
κφφωςθ τθσ κωρακικισ μοίρασ βρζκθκαν κατά τθν δοκιμαςία Sit-and-Reach μετά το πρωτόκολλο των διατάςεων. 8 Ωςτόςο, οι διατάςεισ δεν προκάλεςαν ςθμαντικζσ αλλαγζσ ςτθν κυρτότθτα τθσ ςπονδυλικισ ςτιλθσ ι ςτθν κλίςθ τθσ λεκάνθσ ςτισ μετριςεισ ςε όρκια ςτάςθ και ςτθν ςτάςθ Macrae & Wright. Συμπεραςματικά, οι ςτατικζσ διατάςεισ των ιςχιοκνθμιαίων μυϊν ςχετίηονται με μία άμεςθ αλλαγι τθσ κυρτότθτασ τθσ ςπονδυλικισ ςτιλθσ και τθσ κζςθσ τθσ λεκάνθσ ςε οβελιαίο επίπεδο όταν εκτελοφμε κάμψθ κορμοφ με τα γόνατα ςε ζκταςθ, επιτρζποντασ ζτςι μεγαλφτερθ οςφυϊκι κάμψθ και πρόςκια κλίςθ τθσ λεκάνθσ και μικρότερθ κωρακικι κφφωςθ. Οι διατάςεισ των ιςχιοκνθμιαίων ςυνίςτανται πριν από ακλθτικζσ δραςτθριότθτεσ που περιλαμβάνουν κάμψθ κορμοφ με τα γόνατα ςε ζκταςθ.
Ghaffarinejad et al, British Journal of Sports Medicine, 2007 Effect of Static Stretching of Muscles Surrounding the Knee on Knee Joint Position Sense 9 ΕΕΥΝΘΤΛΚΟ ΑΚΟ: Επίδραςθ τατικϊν Διατάςεων των Μυϊν του Γόνατοσ ωσ προσ τθν Αίςκθςθ τθσ Αρκρικισ Θζςθσ του Γόνατοσ Farahnaz Ghaffarinejad, Shohreh Taghizadeh, Farshid Mohammadi 1 Department of Physical Education. University of Murcia, 2 Department of Physical Education. University of Almería, 3 Department of Physical Activity and Sports. University of Murcia. Θ αίςκθςθ τθσ κζςθσ τθσ άρκρωςθσ γενικά προςδιορίηεται ωσ θ ικανότθτα αξιολόγθςθσ τθσ κζςθσ των άκρων χωρίσ τθν βοικεια τθσ όραςθσ. Θ αίςκθςθ τθσ κζςθσ του γόνατοσ διζπεται από κεντρικοφσ και περιφερικοφσ μθχανιςμοφσ, υποδοχείσ κυρίωσ μυϊκοφσ και νευρικοφσ, αρκρικοφσ, δερματικοφσ και πρόςκιου χιαςτοφ ςυνδζςμου. Οι αντίςτοιχοι ρόλοι των διαφόρων πθγϊν ειςαγωγισ πλθροφοριϊν ζχουν ςυηθτθκεί αλλά τϊρα είναι γενικά αποδεκτό ότι τθν μεγαλφτερθ ςυνειςφορά ςτθν αίςκθςθ τθσ κζςθσ είναι από τουσ μυϊκοφσ υποδοχείσ. Αυτόσ ο ρόλοσ των μυϊκϊν υποδοχζων υποδεικνφει ότι τροποποιϊντασ τθν λειτουργικι κατάςταςθ των μυϊν μπορεί να επθρεάςει τθν ακρίβεια τθσ αίςκθςθσ του γόνατοσ. Οι μυϊκζσ διατάςεισ ευρζοσ χρθςιμοποιοφνται ςτισ προπονιςεισ ακλθτϊν και ςτθν αποκατάςταςθ αςκενϊν με μυοςκελετικζσ διαταραχζσ. Υποτίκεται ότι οι διατάςεισ αυξάνουν το εφροσ τθσ κίνθςθσ, βελτιϊνουν τθν απόδοςθ και μειϊνουν τθν μυϊκι κοφραςθ και κακυςτεροφν τθν εμφάνιςθ πόνου μετά από αςυνικιςτθ άςκθςθ. Οι ςτατικζσ διατάςεισ είναι μια από τισ πιο αςφαλζςτερεσ και πιο ςυχνά εκτελζςιμθ μζκοδοσ διάταςθσ που χρθςιμοποιείται για τθν αφξθςθ του μικουσ των μυϊν. Αυτόσ ο τφποσ διατάςεων εφαρμόηεται αργά και ςταδιακά με ςχετικά ςτακερι δφναμθ για να αποφφγουμε κάποιο αντανακλαςτικό διάταςθσ. Διάφορεσ μελζτεσ ζχουν αναφζρει ότι οι ςτατικζσ διατάςεισ μειϊνουν τθν πακθτικι δυςκαμψία των μυϊν. Ωςτόςο, πιο πρόςφατεσ μελζτεσ ζδειξαν ςθμαντικι αφξθςθ του εφρουσ κίνθςθσ αλλά δεν βρικαν καμία αλλαγι ςτθν δυςκαμψία ι μόνο μικρζσ βραχείασ διάρκειασ αλλαγζσ. Οι Halbertsma και Magnusson κατζγραψαν πωσ οι ςτατικζσ διατάςεισ μποροφν να αλλάξουν τθν διατατικι ανοχι. Θ υποκειμενικι αίςκθςθ των διατάςεων είναι ςθμαντικά χαμθλότερθ μετά από δφο (2) βδομάδεσ εφαρμογϊν των διατατικϊν πρωτοκόλλων,
υποδεικνφοντασ ότι θ ανοχι ςτισ διατάςεισ αλλάηει. Αυτό μπορεί να οφείλεται ςτθν αλλαγι τθσ μυϊκισ ατράκτου ι ςτο ταχυβόλο τενόντιο όργανο Golgi. Αυτι θ υπόκεςθ ςτθρίηεται ςτθν παρατιρθςθ ότι οι μυϊκζσ άτρακτοι επθρεάηονται από προθγοφμενο ιςτορικό μυϊκϊν διατάςεων. Διάφορεσ μελζτεσ υποδεικνφουν πωσ 15-30 δευτερόλεπτα διατάςεων χρειάηονται για να πετφχουμε μια αφξθςθ εφρουσ κίνθςθσ και οι ςτατικζσ διατάςεισ πρζπει να διαρκοφν για 30 δευτερόλεπτα. Λαμβάνοντασ υπόψθ τθ ςθμαντικι ςυνειςφορά τθσ αίςκθςθσ τθσ κζςθσ τθσ άρκρωςθσ για τθν ςτακερότθτα και λειτουργικότθτα του γόνατοσ, είναι κεμιτό να ερωτθκεί αν οι διατάςεισ μποροφν να αλλάξουν αυτιν τθν αίςκθςθ. Ζτςι, ο ςκοπόσ αυτισ τθσ μελζτθσ είναι να αξιολογιςει αν θ αγωγι των διατάςεων των τριάντα (30) δευτερολζπτων που ςυνίςταται κα άλλαηε τθν αίςκθςθ τθσ κζςθσ τθσ άρκρωςθσ. 10
ΚΕΜΑΤΛΚΟΣ ΕΡΛΛΟΓΟΣ: Αυτοδιατάςεισ Πρόλθψθ για Αςκενείσ καί Θεραπευτζσ 11 Πταν διδάςκω τισ τεχνικζσ των διατάςεων ςτουσ ςπουδαςτζσ Βοθκοφσ Φυςικοκεραπείασ ι ςτουσ εκπαιδευόμενουσ Μαλαξοκεραπευτζσ αναφζρω πάντα ότι κατά τθν διάρκεια τθσ δικισ μου φυςικοκεραπευτικισ εξειδίκευςθσ ςτθ Χειροκεραπεία (Manual Therapy), θ εκμάκθςθ των διατάςεων αποτελοφςε φλθ των λεγόμενων ανϊτερων τεχνικϊν, ακόλουκων των αρκρικϊν κινθτοποιιςεων και των χειριςμϊν των μαλακϊν μορίων. Το γεγονόσ αυτό υπογραμμίηει ότι παρότι οι διατάςεισ φαίνονται απλζσ ςτθν κατανόθςθ και τθν εκτζλεςθ, ςτθν κλινικι πράξθ αποδεικνφονται πολφ δυςκολότερεσ, τόςο ςε ςχζςθ με τθν εξατομικευμζνθ προςαρμογι των τεχνικϊν, όςο και ωσ προσ τα επιδιωκόμενα αποτελζςματα. Ωσ γνωςτόν, προκειμζνου να υπάρξουν ουςιαςτικά αποτελζςματα απαιτείται τακτικι επανάλθψθ των διατάςεων, κάτι που δεν μποροφν να εξαςφαλίςουν οι προγραμματιςμζνεσ ςυνεδρίεσ, αλλά χρειάηονται και οι λεγόμενεσ αυτοδιατάςεισ από μζρουσ του αςκενοφσπελάτθ. Τα άρκρα του παρόντοσ τεφχουσ αποτελοφν πολφ καλά παραδείγματα για τον διαφορετικό τρόπο εκτζλεςθσ μεταξφ διατάςεων και αυτοδιατάςεων, όπωσ προτάκθκαν και εφαρμόςτθκαν ςε μια κοινι ομάδα μυϊν, τουσ ιςχιοκνθμιαίουσ. Κςωσ είναι παράδοξο, αλλά προςωπικά μακαίνω ςτουσ μακθτζσ μου πρϊτα τισ αυτοδιατάςεισ και ζπειτα τισ διατάςεισ. Με άλλα λόγια, διδάςκω πρϊτα πϊσ μποροφν να καταφζρουν οι ίδιοι να νιϊςουν ςτο ςϊμα τουσ τθν ςωςτι αίςκθςθ τθσ διάταςθσ των μυϊν, κι ζπειτα το πϊσ πρζπει να το εφαρμόςουν επιτυχϊσ ςε άλλουσ. Ππωσ ςε κάκε κεραπευτικι διαδικαςία, θ εργονομία τόςο του κεραπευτι όςο και του κεραπευόμενου (ι, του μαςζρ και του πελάτθ, εφόςον δεν εξυπθρετείται κεραπευτικόσ ςκοπόσ), είναι κρίςιμθσ ςθμαςίασ για τθν αποτελεςματικότθτα των εφαρμοηόμενων χειριςμϊν. Αυτό ςαφϊσ ιςχφει και για τισ τεχνικζσ των διατάςεων, αλλά ακόμθ και των αυτοδιατάςεων. Τζλοσ, δεν πρζπει ποτζ να υποτιμάμε τθν ςπουδαία ςυνειςφορά των (αυτο)διατάςεων ςτθν πρόλθψθ των μυοςκελετικϊν και όχι μόνο πακιςεων και κακϊςεων, ειδικά για όςουσ καταπονοφνται με ςωματικι εργαςία. Τζτοιοι είμαςτε και όλοι εμείσ, που για πολλζσ ϊρεσ κακθμερινά αςκοφμε όρκιοι ζνα χειρονακτικό επάγγελμα, ςυχνά ςε ςυνκικεσ που δεν ευνοοφν κακόλου τθν εργονομία ι τθ ψυχικι μασ θρεμία!
Το άρκρο που ακολουκεί είναι αφιερωμζνο ςε όλουσ τουσ Μαλαξοκεραπευτζσ που κζλουν να αποφφγουν τισ ςυνικεισ επαγγελματικζσ «επιπλοκζσ», όπωσ το ςφνδρομο καρπιαίου ςωλινα, τθν ζξω επικονδυλίτιδα αγκϊνα, τθν τενοντοελυτρίτιδα του αντίχειρα, ι τθν κοινϊσ λεγόμενθ οςφυαλγία, που ςτατιςτικά πλιττουν ςυχνότατα τουσ φυςικοκεραπευτζσ και μαλαξοκεραπευτζσ. 12 Μάρκοσ-Βαλςάμησ Λυρίτςησ, PT Cert.MT (MSc) Joseph Muscolino, Massage Therapy Journal, 2010 Feel the Stretch Make Stretching a Part of your Self-Care Program Θ κεραπευτικι μάλαξθ μπορεί να είναι εξαιρετικά χαλαρωτικι και ωφζλιμθ ςυνεδρία για τον πελάτθ. Για τον μαλαξοκεραπευτι, ωςτόςο, θ ίδια ςυνεδρία μπορεί να είναι μια επίπονθ φυςικι δραςτθριότθτα. Με τθν πάροδο του χρόνου θ ςυςςϊρευςθ του ςωματικοφ ςτρεσ μπορεί να ζχει αντίκτυπο ςτουσ μυσ και τισ αρκρϊςεισ μασ. Θ υπζρχρθςθ των μυϊν μπορεί να τουσ προκαλζςει να είναι χρόνια ςφικτοί και πονεμζνοι, και θ ςυμπίεςθ και θ ροπι των δυνάμεων ςτισ αρκρϊςεισ μπορεί να οδθγιςει ςτθν δυςλειτουργία τουσ και ςε πόνο. Με τθν ςειρά του ο αρκρικόσ πόνοσ μπορεί να οδθγιςει ςε περεταίρω ςφςφιξθ των μυϊν δια μζςω προςτατευτικοφ νάρκθκα των μυϊν και του φαφλου κφκλου πόνοσ-ςπαςμόσ-πόνοσ. Σφιχτοί μυσ μποροφν επιπλζον να περιορίςουν τθν κίνθςθ των αρκρϊςεων, οδθγϊντασ ςε περιτονιακζσ ςυμφφςεισ. Αυτόσ ο φαφλοσ κφκλοσ, όταν αρχίςει, δφςκολα ςταματά. Το κλειδί είναι να προλαμβάνεισ και να κάνεισ αυτοπροςταςία ϊςτε να αποφφγουμε προβλιματα που κα ςυμβοφν από τθν αρχι. Μια άποψθ του κεραπευτι για αυτοπροςταςία είναι να χρθςιμοποιεί καλι μθχανικι του ςϊματοσ. Ωςτόςο, ακόμθ και θ καλφτερθ μθχανικι δεν μπορεί να εξαλείψει το ςωματικό ςτρεσ ςτο ςϊμα του κεραπευτι, απλά το ελαχιςτοποιεί. Είναι επίςθσ ςοφό να αραιϊνεισ το πρόγραμμα των πελατϊν για να δίνουμε ςτο ςϊμα μασ χρόνο να ξεκουραςτεί και να κεραπευτεί. Και αςφαλϊσ αν προτείνουμε ςτουσ πελάτεσ μασ το να κάνουν μάλαξθ είναι για δικό τουσ καλό, τότε πρζπει να κάνουμε το ίδιο και ςε μασ. Ωςτόςο, όςο ςθμαντικά είναι όλα αυτά, ίςωσ καμία άποψθ τθσ αυτοπροςταςίασ δεν είναι πιο ςθμαντικι από τισ διατάςεισ. Οι διατάςεισ είναι πολφ απλζσ. Θ ουςία των διατάςεων είναι ότι επιμθκφνουν τουσ μαλακοφσ ιςτοφσ. Τεταμζνοι μαλακοί ιςτοί περιορίηουν τθν κίνθςθ, είτε είναι ςφιχτοί μυσ είτε κάκε μαλακόσ ιςτόσ που ζχει ςυςςωρευμζνεσ περιτονιακζσ ςυμφφςεισ. Οι διατάςεισ μποροφν να βοθκιςουν να αντιςτρζψετε αυτι τθ διαδικαςία. Ακόμθ καλφτερα, κάνοντασ διατάςεισ ςε ςυχνι βάςθ μπορεί να αποτρζψει τουσ μαλακοφσ ιςτοφσ από το να γίνουν τεταμζνοι εξ αρχισ.
ΝΕΑ 13 Είμαςτε ςτθν ευχάριςτθ κζςθ να ενθμερϊςουμε τα μζλθ του Ελ.Λ.Μ. ότι δρομολογείται θ διοργάνωςθ ενόσ διιμερου Επιμορφωτικοφ εμινάριου με κζμα «Μυϊκζσ Διατάςεισ Σεχνικζσ & Εφαρμογι», υποςτθρίηοντασ ζμπρακτα και ουςιαςτικά τθν κεματικι ενότθτα του παρόντοσ τεφχουσ. Ειςθγιτριεσ κα είναι θ Χ.Κοφτρα, Φυςικοθεραπεφτρια, Χειροθεραπεφτρια, Ειδικόσ Νευροεξελικτικήσ Αγωγήσ, Καθηγήτρια Φυςικήσ Αγωγήσ (MSc) και θ Θ.Ε.Βαςιλοποφλου, Φυςικοθεραπεφτρια, Χειροθεραπεφτρια, Λεμφοθεραπεφτρια, Καθηγήτρια Φυςικήσ Αγωγήσ (MSc). Το Σεμινάριο κα λάβει χϊρα ςτο 21-22 επτεμβρίου 2013, ϊρεσ 10:30-14:30, ςτο ξενοδοχείο Egnatia Palace, ςτθν Κεςςαλονίκθ. Σκοπόσ του Διοικθτικοφ Συμβουλίου είναι να ενιςχφει με κάκε μζςο τα μζλθ του Σωματείου μασ. Το επερχόμενο Σεμινάριο κα πραγματοποιθκεί αποκλειςτικά για τα μζλθ Ελ.Ι.Μ., εντελϊσ δωρεάν, χωρίσ καμία επιπλζον οικονομικι επιβάρυνςθ πλθν τθσ αρχικισ ετιςιασ ςυνδρομισ. Σε αυτό το ςθμείο, κεωρϊ χρζοσ μου να ευχαριςτιςω τα μζλθ του Διοικθτικοφ υμβουλίου για τθν άψογθ ςυνεργαςία και υποςτιριξι τουσ ςτθν προςπάκεια ανάδειξθσ του Ελλθνικοφ Λνςτιτοφτου Μάλαξθσ. Μια προςπάκεια που πραγματικά καρποφορεί. Ζχω ζρκει προςωπικά ςε επαφι με τθν Γενικό Γραμματζα του Παγκφπριου υνδζςμου Εναλλακτικισ Θεραπευτικισ, κ.νταϊάνα Ξενι, θ οποία προςζγγιςε με μεγάλο ενδιαφζρον το Σωματείο μασ και τιμθτικά ανακθρφχτθκε Μζλοσ Ελ.Λ.Μ., κακϊσ και με τον πρϊθν Πρόεδρο τθσ Ελλθνικισ Επιςτθμονικισ Εταιρείασ Φυςικοκεραπείασ, κ.δθμιτριο φετςιϊρθ, ο οποίοσ ζκεςε κζμα λειτουργίασ Ραραρτιματοσ του Σωματείου μασ ςτθν Ακινα-Αττικι. Ζχω ιδθ ανακζςει το ηιτθμα ςτθ Νομικό Σφμβουλο του Ελ.Λ.Μ. και αναμζνουμε απαντιςεισ ςτισ αρχζσ Σεπτεμβρίου. Στα δφο χρόνια επίςθμθσ λειτουργίασ του Σωματείου μασ, ζχουμε επιτφχει τθν μεταφραςμζνθ ζκδοςθ του Εγχειριδίου «ουδικι Μάλαξθ και Κινθςιοκεραπεία - Εφαρμογι ςτισ Διάφορεσ Πακιςεισ του ϊματοσ», τθν κυκλοφορία του Θλεκτρονικοφ Ρεριοδικοφ «Μάλαξθ & Θεραπεία», τθν διοργάνωςθ των Θμερίδων Κινζηικθσ Πιεςοκεραπείασ και Αρωματοκεραπείασ, ενϊ δϊςαμε το παρϊν ςε Θμερίδα του Συλλόγου Άλματοσ Ηωισ με ομιλία και παρουςίαςθ ςχετικά με τθ «Λεμφικι Μάλαξθ & Αυτοκεραπεία», κακϊσ και ςτθν 2 θ Συνάντθςθ ΡΑΣΕΜΕΚ με τθν εφςτοχθ διάλεξθ «Μάλαξθ: Είςαι ό,τι δθλϊςεισ;». Ζχουμε νζα εγκεκριμζνα μζλθ από όλθ τθν ελλθνικι επικράτεια και ζνα ιςχυρό αποκεματικό Ταμείου, που μασ επιτρζπει να διοργανϊςουμε το Σεμινάριο του Σεπτεμβρίου και να οργανϊςουμε τθ
δράςθ μασ για περαιτζρω εξζλιξθ του Σωματείου μασ, όπωσ αυτι κα κακοριςτεί ςτθν επόμενθ Ετιςια Συνζλευςθ. 14 Ραρακαλϊ, ανταποκρικείτε ζγκαιρα ςτισ μελλοντικζσ προςκλιςεισ ςυμμετοχισ για τισ όποιεσ εκδθλϊςεισ μασ. Κάκε πρόταςθ και ιδζα από οποιοδιποτε μζλοσ είναι παραπάνω από ευπρόςδεκτθ. Εκ μζρουσ του Διοικθτικοφ Συμβουλίου, Μάρκοσ-Βαλςάμθσ Λυρίτςθσ, Ρρόεδροσ Ελ.Λ.Μ.