Λεμφαδενεκτομή στον Καρκίνο Ωοθηκών Που βρισκόμαστε σήμερα? Γεώργιος Κ. Βοργιάς, MD, PhD Διευθυντής Γυναικολογική Κλινική ΕΑΝΠ Μεταξά
Σταδιοποίηση Ca ωοθηκών FIGO 2014 Στάδιο Ι Στάδιο Ιa Στάδιο Ιb Στάδιο Ιc1 Στάδιο Ic2 Στάδιο Ic3 Όγκος στη 1 ωοθήκη, ακέραιη κάψα, χωρίς νόσο στην επιφάνεια της, αρνητικές κυτταρολογικές εκπλύσεων Όγκος και στις 2 ωοθήκες (όπως στο Ια) Όγκος στη 1 ή 2 ωοθήκες. Χειρουργική ρήξη κάψας Όγκος στη 1 ή 2 ωοθήκες. Ρήξη κάψας πριν το χειρουργείο ή νόσος στην επιφάνεια Θετικές κυτταρολογικές έκπλυσης / ασκίτη
Σταδιοποίηση Ca ωοθηκών FIGO 2014 Στάδιο ΙΙ Στάδιο IIa Στάδιο IIb Επέκταση νόσου στη μήτρα ή τις σάλπιγγες Επέκταση σε άλλες πυελικές ενδοπεριτοναϊκές δομές
Σταδιοποίηση Ca ωοθηκών FIGO 2014 Στάδιο ΙΙΙ Στάδιο IIIa Στάδιο IIIa1 IIIa1i IIIa1ii Στάδιο IIIa2 Στάδιο IIIb Στάδιο IIIC Θετικοί οπισθοπεριτοναϊκοί λεμφαδένες ή μικροσκοπική μετάσταση έξω από την πύελο Θετικοί οπισθοπεριτοναϊκοί λεμφαδένες μόνο Μετάσταση < 10 χιλ Μετάσταση > 10 χιλ Μικροσκοπικές εξωπυελικές μεταστάσεις ± θετικοί οπισθοπεριτοναϊκοί λεμφαδένες Μακροσκοπικές εξωπεριτοναϊκές μεταστάσεις 2 εκ περιλαμβανομένου μεταστάσεων στην κάψα ήπατος ή σπλήνα ± θετικοί οπισθοπεριτοναϊκοί λεμφαδένες Μακροσκοπικές εξωπεριτοναϊκές μεταστάσεις > 2 εκ περιλαμβανομένου μεταστάσεων στην κάψα ήπατος ή σπλήνα ± θετικοί οπισθοπεριτοναϊκοί λεμφαδένες
Σταδιοποίηση Ca ωοθηκών FIGO 2014 Στάδιο IV Στάδιο IVa Στάδιο IVb Πλευριτικό υγρό με θετική κυτταρολογική Παρεγχυματικές μεταστάσεις στο ήπαρ ή τον σπλήνα, μεταστάσεις σε εξωκοιλιακά όργανα (συμπεριλαμβανομένου βουβωνικούς λεμφαδένες)
Χειρουργική Αντιμετώπιση Ca ωοθηκών Κάθε ασθενής δικαιούται ένα χειρουργείο «μεγίστης προσπάθειας» (maximal surgical effort) Στόχος είναι η βέλτιστη (optimal) ογκομείωση, η οποία πλέον ορίζεται ως «μη ορατή μακροσκοπικά υπολειπόμενη νόσος» Χειρουργείο (PDS ή IDS)
Χειρουργική Αντιμετώπιση Ca ωοθηκών Αποτελεί τον πλέον δύσκολο χειρουργικά γυναικολογικό καρκίνο (challenging) Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική Εκτιμώμενος χειρουργικός χρόνος βιβλιογραφικά = 3,5 9 ώρες Ανάγκες μετάγγισης αίματος = 3 6 μονάδες Τις περισσότερες φορές ανάγκη ΜΑΦ! Με βάση την ισχύουσα Ελληνική νομοθεσία ακόμα και οι γυναικολόγοι ογκολόγοι δεν νομιμοποιούνται για παρεμβάσεις στο πεπτικό Σωστή δημιουργία και ετοιμότητα χειρουργικής ομάδας!!
Χειρουργική Αντιμετώπιση Ca ωοθηκών 1. Δείγμα ασκίτη ή υγρού έκπλυσης για κυτταρολογική 2. ΟΥΜΕ 3. Ριζική Επιπλοεκτομή (infragastric) 4. Πλήρης αφαίρεση ενδοκοιλιακών μαζών & περιτοναϊκών εμφυτεύσεων (συμπεριλαμβανομένου ολοκλήρου του μεσεντερίου του Λεπτού εντέρου) 5. Σκωληκοειδεκτομή (κυρίως στα βλεννώδη) 6. Πυελική + Παραορτική λεμφαδενεκτομή 7. Εντερεκτομή?? 8. Stripping διαφραγμάτων?? 9. Σπληνεκτομή?? 10.Τμηματική ηπατεκτομή ή RFA ηπατικών μεταστάσεων??
Ca ωοθηκών - Λεμφαδενεκτομή Προϋπόθεση για Σ.Λ. είναι να μην υπολείπεται ενδοπεριτοναϊκή νόσος Σ.Λ. = πυελική + παρααορτική (μέχρι τα νεφρικά αγγεία) Αν παραμένει ενδοπεριτοναϊκή νόσος καλό είναι να αφαιρούνται οι ψηλαφητικά ή απεικονιστικά διογκωμένοι / ύποπτοι λεμφαδένες Μέχρι σήμερα πιστεύαμε ότι: Υπάρχει τόσο διαγνωστική όσο και προγνωστική σημασία της Σ.Λ.
ΕΑΝΠ Μεταξά 2017 Προσωπικό αρχείο
ΕΑΝΠ Μεταξά 2018 Προσωπικό αρχείο
Ca ωοθηκών Υπο-ομάδες - Ερωτήματα 1. Advanced stage disease (IIB-IVB) a) Κλινικά-Απεικονιστικά (-) λεμφαδένες b) Κλινικά-Απεικονιστικά ύποπτοι / διογκωμένοι λεμφαδένες 2. Early stage disease (I-IIA) 3. Advanced stage disease (IIB-IVB) - Interval Debulking (IDS)
1. Advanced stage disease (IIB-IVB) a) Κλινικά-Απεικονιστικά (-) λεμφαδένες
AGO OVAR OP.3 (LION) Lymphadenectomy In Ovarian Neoplasms epithelial invasive ovarian cancer FIGO IIB - IV no visible extraand intra-abdominal tumor residuals R=647 N= 323 12/2008 1/2012 System. Lymphadenectomy pelvic para-aortic no bulky lymph nodes N=324 no Lymphadenectomy Endpoints: OS, PFS, QoL Strata: centre, PS, age
The LION study N ENGL J MED 380;9 NEJM.ORG February 28, 2019
...Παρά το γεγονός ότι: Pathological diagnosis revealed microscopic lymph-node metastases in 55.7% of the patients in the lymphadenectomy group.
1. Advanced stage disease (IIB-IVB) b) Κλινικά-Απεικονιστικά ύποπτοι / διογκωμένοι λεμφαδένες
Ca ωοθηκών 2. Early stage disease (I-IIA)
Ca ωοθηκών Early stage disease (I-IIA)
25 LN(+) / 190 (13.2%)
Ann Surg Oncol, Sep 2017
Ca ωοθηκών Early stage disease (I-IIA)
Ca ωοθηκών Early stage disease (I-IIA)
3. Advanced stage disease (IIB-IVB) - Interval Debulking (IDS) Δεν υπάρχουν τυχαιοποιημένες μελέτες
Συμπερασματικά Λεμφαδενεκτομή Advanced stage disease (IIB-IVB) Κλινικά-Απεικονιστικά (-) λεμφαδένες Advanced stage disease (IIB-IVB) Κλινικά-Απεικονιστικά ύποπτοι / διογκωμένοι λεμφαδένες Early stage disease (I-IIA) Advanced stage disease (IIB-IVB) - Interval Debulking (IDS) Όχι Ναι. Βελτίωση PFS, όχι OS Ναι Σταδιοποίηση???
Ευχαριστίες κ. Βασίλη Περγιαλιώτη κ. Νίκο Ακρίβο
Ευχαριστώ για την προσοχή σας