Η ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΩΣ ΑΣΠΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΝΙΚΗ ΦΙΛΙΠΠΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ «ΠΑΙΔΩΝ ΜΗΤΕΡΑ» KING S COLLEGE LONDON T CHILDRENS HOSPITAL BOSTON
OBESOGENIC ENVIRONMENT BMJ. 1997 Aug 23;315(7106):477-80.
ΕΙΔΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΕ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟ 2020 ΑΝτιμετωπΙση ΠΑιδικησ ΠΑχυσαρκιασ! ΣΥΣΤΗΜΑ COSI για παρακολουθηση του επιπολασμου της παχυσαρκιας σε παιδια 6-9 ετων! ΣΤΟΧΟΙ! Προώθηση υγιεινού περιβάλλοντος και τρόπου ζωής! Έρευνα! Περιορισμός Μαρκετινγκ στα παιδιά! Φυσική δραστηριότητα! Χαμηλοτερο κοστος υγιεινης διατροφής EFAD 2014
WHO LAUNCHES TOOL TO HELP COUNTRIES REDUCE MARKETING OF FOODS WITH TOO MUCH FAT, SUGAR AND SALT TO CHILDREN COPENHAGEN, 19 FEBRUARY 2015! ΥΠΕΡΒΑΡΑ & ΠΑΧΥΣΑΡΚΑ ΠΑΙΔΙΑ! 27% of 13 ετών and 33% of 11 ετών έχει σχεδόν γίνει το καινούριο «φυσιολογικό» στην Ευρώπη! Λίγες προσπάθειες σε επίπεδο κοινωνίας για μείωση μαρκετιγκ στα παιδιά τροφών πλούσιων σε " Ενέργεια " Κορεσμένα λιπαρά " Τρανς λιπαρά " Σάκχαρα " Αλάτι
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΤΡΟΦΩΝ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥΣ /100ΓΡ Τροφή Γλυκα Μπάρες Κεικ Μπισκο τα Αλμυρά Σνακ Χυμοί & 100% / αναψ Γάλα 2,5 Δημητρ ιακά λιπα ρα κορε σμένα σακχ αρα προσθ ετα ζαχαρ α OXI - - - - OXI - - - - OXI - - - - αλατ ι < 0,1 10 15 1,6
ΑΝΑ 100ΓΡ ΛΙγότερο ΑπΟ... Τροφή Βουτυρο/ Μαργαρίν ες Αρτοσκε υασματα, τσουρεκ ια Επεξεργ ασμενο Κρέας, Αλλαντι κά λιπ αρα κορ εσμέ να σακχ αρα προσθ ετα σακχα ρα 20 1,3 10 10 1,2 20 1,7 Ψαροκρο 20 1,7 αλατι
ΠΑρεμβαση ΣΕ ΣΧολεια VS ΟΙκογενεια! 1231 άρθρα (13)! Σε παιδιά <12 ετών Οικογενειακή παρέμβαση! 12-17 ετών Παρέμβαση στο σχολείο! ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΡΩΤΗΣΗ- Ποιος μαγειρεύει! Παχυσαρκία-φαγητό γιαγιάς! Arch Γονείς Public Health. 2014 ενεργό Jan 29;72(1):3 ρόλο σε όλες τις Hormones 2013 ηλικίες για μονιμοτητα Annu Rev Public Health. 2001; 22():337-53
TO ΠΙΑΤΟ ΤΟΥ HARVARD MEDICAL IN EACH WAY THEY DIFFER, HARVARD S PLATE IS SUPERIOR
ΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΑΛλαζουν ΜΕ ΤΗν ΗΛικια ΚΑι ΔΡαστηριοτητα
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΗΜΕΡΗΣΙΕΣ ΔΟΣΕΙΣ ΜΑκροθρεπΤικα ΣΥστατικα
ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ Ω6 (λινελ αϊκό οξύ, αραχιδ ονικό) Ω3 (αλινολε νικό, ΕPA, DHA) Κυτταρικ ές μεμβράνε ς, επικοινω νία μεταξύ κυττάρων, εικοσανο ειδή, υγιές δέρμα, αντιφλεγ μωνώδη Δημιουργ ία, Ανάπτυξη ΝΣ ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ Καλαμποκέ λαιο ηλιέλαιο, καρύδια, ηλιόσπορο ι,σουσάμμ αγιονέζα, Μαργαρίνη Κρέας, αυγά, γαλ/κά Λιπαρά ψάρια, λιναρόσπο ρος, καρύδια, αυγά 4-8 ετών 10γρ/ ημερα 9-13 ετών 12 (10) 14-18 ετών 16 (11) 4-8 ετών 0,9γρ/ ημέρα 9-13 ετών 1,2 (1) 14-18 ετών 1,6 (1,1)
ΚΑΤηγορίεΣ ΥΔΑτανθράκων: ΠΑΡαδοσιακή ΆΠΟψη (ΜΕχρι 1980)! Απλοί # πχ ζάχαρη # Γρήγορη χώνεψη και απορρόφηση # Απότομη αύξηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα! Σύνθετοι # πχ Ψωμί, πατάτες # Αργή χώνεψη και απορρόφηση # Ομαλή αύξηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα AJCN.1978;31(11): 1998-2001
ΤΟ Ειδοσ Των Υδατανθρακων Ειναι Πιο Σηµαντικο Απο Τη Ποσοτητα - Μερικεσ Πηγεσ Πιο Υγιεινεσ Απο Αλλεσ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΓΔ! Χαμηλός <55! Μέτριος 56-69! Υψηλός >70
ΟΦΕΛΗ! Περισσότερες από 100 μελέτες κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 ετών έχουν καταδείξει τη σχέση της κατανάλωσης τροφών με υψηλό ΓΔ και του ΣΔ αλλά και της παχυσαρκίας και της καρδειαγγειακής νόσου.! Καλύτερη ρύθμιση των αισθημάτων της πείνας και του κορεσμού! Μείωση της πιθανότητας εμφάνισης χρόνιων
ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ...! Μη τροπικά φρούτα # φλούδα, σποράκια Μήλο, αχλάδι, ακτινίδιο, πορτοκάλι κ.α.! Σχεδόν όλα τα λαχανικά π.χ. Λάχανο, κουνουπίδι, καρότο, ντομάτα κ.α. Εκτός τα αμυλώδη πατάτα, καλαμπόκι, παντζάρι! Όσπρια ΟΛΑ
Δημητριακά Πρωινού! 10γρ. ανά 100γρ. δημητριακών πρωινού και! σάκχαρα 15γρ. / 100 γρ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ! Διαβάζετε τις ετικέτες τροφίμων! Ψωμί/Φρυγανιές! 1 ο ή μόνο συστατικό αλεύρι ολικής άλεσης/ πολύσπορο! 6γρ. Φυτικές ίνες ανά 100γρ ψωμιού! 12γρ. Φυτικές ίνες ανά 100γρ φρυγανιών
Τροφή Μερίδα ΓΔ * Υδ/κες (γρ./ µερίδα) ΓΦ Πατάτα Ψητή 110 γρ. 85 23.6 20.1 Άσπρο ψωµί 2 φέτες 73 30 21.9 Ρύζι 150γρ. 64 36 23 Σικάλεως ψωµί, ολικής 2 φέτες 58 30 17.4 Ρύζι καστανό 150γρ. 55 33 18 Μπανάνα 120γρ. 52 24 12 Σταφύλια 120γρ. 46 18 8 Μακαρόνια 180γρ. 44 48 21 Μήλο 170γρ. 38 22.5 8.6 Γάλα 0-2% 250γρ. 32 13 4 Φακές 150γρ. 29 18 5 Ντοµάτα 1 µέτρια --- 3.3 --- * Τιµή αναφοράς = γλυκόζη Am J Clin Nutr 2002;76:5-56
ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ...ΟΙ ΠΟλυτιμεσ ΗΛΙΚΙΑ 4-8 9-13 Ικανοποιητι κή πρόσληψη 25γρ/ημέρα Περίπου 1γρ/ κιλό 31 γρ/ημέρα Περίπου 1γρ/ κιλό 24 γρ= 1 ½ φλιτζάνι όσπρια 9γρ = 1 φλιτζάνι αρακά ΦΡΟΥΤΑ 3-4γρ ανά μερίδα 1 μήλο/ αχλάδι με φλουδα 25 κεράσια 4 αποξ. δαμάσκηνα 10 φραουλες 1 πορτοκάλι 2 μανταρίνια 1 μπανανα 4 βερυκοκα ΛΑΧΑΝΙΚΑ Περίπου 4 γρ/ μερίδα 1 φλιτζανι χορτα 1 φλ. μπροκολο/ κουν. 1 ½ φλιτζάνι φασολάκια 1 ½ φλιτζανι σπανακι
ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΤΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ?! ΟΧΙ εαν ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή με ποικιλία στις τροφές! ΝΑΙ αν " Ασκούνται σε επίπεδο αθλητισμού " Περιορισμένη διατροφή " Φυτοφαγική διατροφή " Αναιμία " Διατροφική Διαταραχή " Αποκλύουν γαλακτοκομικά/
ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΜΕ ΤΟ ΓΑΛΑ?! Το αγελάδος έχει ορμόνες??! Είναι επικίνδυνο?! Περιέχει αντιβιώσεις??! Είναι απαραίτητο?? Το πολύ βλάπτει?! Να πίνει γάλα σόγιας ή αμυγδάλου αντί ζωικού?
! Η νομοθεσία στην Ευρωπαική ένωση τον Ιανουάριο του 2000 απαγόρευσε τη χρήση της ΦΥΣιολογικο ΝΑ ΕΧει ΛΙγο IGF1, OXI ΣΥνθετικο! Όλα τα ζωικά γάλατα φυσιολογικά περιέχουν μικρές δόσεις αυξητικής ορμόνης και Ινσουλινοειδή αυξητικό παράγοντα- 1 (IGF1) οι οποίες εκκρίνονται ως μέρος της φυσικής λειτουργίας του οργανισμού της αγελάδας ή κατσίκας και σε μικρό ποσοστό περνούν στο γάλα
ΟΤΑν ΚΑταναλωσουμε ΟΡμονη...! διασπώνται κατά τη διάρκεια της πέψης! αν απορροφηθεί ένα ποσοστό θα είναι της τάξης του 0,06%! Αντιβίωση ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ το γάλα πετιέται! ΚΑΤΣΙΚΙΣΙΟ? Πιο ανθεκτική,χαμηλότερο σε λακτόζη
ΓΑΛατα ΣΟγιασ/ ΚΙνοασ/ ΑΜυγδαλου! βασικά συστατικά τους είναι βασικά ΝΕΡΟ και 2-7% μόνο από αμύγδαλο ή κινόα ή σόγια! συν συνήθως μια πηγή ζάχαρης (θα τη δείτε ως μαλτοδεξτρίνη ή σιρόπι ταπιόκας ή σιρόπι αγαύης), εκτός αν λέει sugar-free! Μερικά μόνο είναι εμπλουτισμένα με ασβέστιο
ΣΥΧνεσ ΣΥμπΕριφορεσ ΕΦηβων...ΠΡοληψη! Δεν τρώνε πρωινό (20%)! Δεν τρώνε μεσημεριανό (22%)! Τρώνε αρκετά σνακ από τις 3 και μετά! Επιλέγουν πλούσιες σε λιπαρά τροφές, νάτσος, τσιπς, τηγανιτά, γλυκά >30% ενέργειας από λιπαρά! ΥΓΙΕΙΝΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΓΟΝΕΙΣ ΠΡΟΤΥΠΟ
TO DO LIST $ Πρωινό κάθε μέρα (βελτιώνει και την απόδοση στο σχολείο) $ Φρούτα κάθε μέρα $ Λαχανικά με το μεσημεριανό και το βραδινό $ 4 τουλαχιστον γεύματα την ημέρα: πρωινό, σχολείο, μεσημεριανό, βραδινό $ 3-4 μερίδες γαλακτοκομικών την ημέρα ανάλογα με την ηλικία (προτιμώντας τα μειωμένα σε λιπαρά) $ Τα μισά δημητριακά ή αμυλούχα τρόφιμα να είναι ολικής άλεσης $ Προσοχή στους χυμούς. Συνιστάται ως 120 ml χυμός την ημέρα και προτιμότερο είναι να
ΚΑΛΗ ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ!!