ιοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων ιάλεξη 6 η 6.1 Ο ρόλος των Π.Σ. για τη λειτουργία των Οργανισµών Η επίδραση των ΠΣ στους οργανισµούς από την άποψη των Θεωριών Συµπεριφοράς Η Τεχνολογία των Πληροφοριών µπορεί να αλλάξει την ιεραρχία στη λήψη αποφάσεων µειώνοντας το κόστος απόκτησης και διανοµής πληροφοριών. Ηδοµή της επιχείρησης µπορεί να γίνει πιο επίπεδη όσο η λήψη αποφάσεων αποκεντρώνεται. Ανάπτυξη «εικονικών οργανισµών» ( virtual organizations ) Τα Πληροφοριακά Συστήµατα ως αποτέλεσµα πολιτικής αντιπαράθεσης µεταξύ υποοµάδων στο εσωτερικό µια επιχείρησης. 6.2 1
Ο ρόλος των Π.Σ. για τη λειτουργία των Οργανισµών Στοιχεία οργανισµού και προσαρµογή στην Τεχνολογία 6.3 Ο ρόλος των Π.Σ. για τη λειτουργία των Οργανισµών Το Internet και οι Οργανισµοί Το Internet µπορεί να µειώσει σηµαντικά τα κόστη αντιπροσώπευσης και συντονισµού (κόστος συναλλαγών) Αναδιοργάνωση βασικών επιχειρηµατικών διαδικασιών µε βάση την τεχνολογία και το Internet ΗτεχνολογίατουInternet γίνεται βασικός παράγοντας της πληροφοριακής υποδοµής µιας επιχείρησης. 6.4 2
Ο ρόλος των διοικητικών στελεχών σύµφωνα µετοκλασικόµοντέλο διοίκησης (Fayol): Προγραµµατισµός Οργάνωση Συντονισµός Λήψη Αποφάσεων Έλεγχος 6.5 Ο ρόλος των διοικητικών στελεχών στους Οργανισµούς Χαρακτηριστικά των ιοικητικών Στελεχών µετην οπτική των µοντέλων συµπεριφοράς Εκτέλεση πολλών εργασιών χωρίς διακοπή Κατακερµατισµένες δραστηριότητες Προτιµούν τις πληροφορίες που προέρχονται από ανεπίσηµες πηγές (φήµες, κουτσοµπολιό κ.λπ). Προτιµούν την προφορική επικοινωνία ιατηρούν διευρυµένο δίκτυο επαφών ως ανεπίσηµο πληροφοριακό σύστηµα. 6.6 3
Ο ρόλος των διοικητικών στελεχών στους Οργανισµούς Κατηγορίες διοικητικών ρόλων: ιαπροσωπικοί ρόλοι: εµβληµατικό πρόσωπο, ηγέτης, σύνδεσµος Πληροφοριακοί ρόλοι: νευρικό κέντρο, διανοµή πληροφοριών, εκπρόσωπος Ρόλοι λήψης αποφάσεων: επιχειρηµατίας, διαχείριση κρίσεων, κατανοµή πόρων, διαπραγµάτευση 6.7 ιοικητικά Στελέχη και Λήψη Αποφάσεων Λήψη αποφάσεων σε διαφορετικά οργανωσιακά επίπεδα Στρατηγικό επίπεδο: αποφάσεις για τους µακροπρόθεσµους στόχους, τους πόρους και τις πολιτικές του οργανισµού. ιοικητικός έλεγχος: παρακολούθηση της χρήσης των πόρων και της απόδοσης Εκτελεστικός έλεγχος: αποφάσεις για τον τρόπο εκτέλεσης εργασίας και κατανοµής των πληροφοριών 6.8 4
ιοικητικά Στελέχη και Λήψη Αποφάσεων Οι αποφάσεις διακρίνονται σε: Αδόµητες αποφάσεις: Μη συνήθεις, απαιτούν κριτική ικανότητα, αξιολόγηση, διορατικότητα στον ορισµό του προβλήµατος, δεν προϋπάρχει διαδικασία οµηµένες αποφάσεις: Επαναλαµβανόµενες, συνήθεις, ακολουθούν συγκεκριµένη διαδικασία. 6.9 Πληροφοριακά Συστήµατα και επίπεδα λήψης αποφάσεων 6.10 5
Στάδια Λήψης Αποφάσεων (Simon) Συλλογή πληροφοριών και αναγνώριση του προβλήµατος Σχεδιασµός εναλλακτικών λύσεων στο πρόβληµα Επιλογή µεταξύ των εναλλακτικών λύσεων Υλοποίηση της απόφασης 6.11 Μοντέλα Λήψης Αποφάσεων Μοντέλο της λογικής: οι άνθρωποι λαµβάνουν συνεπείς ορθολογικές αποφάσεις, επιλέγοντας τη βέλτιστη εναλλακτική λύση Κριτική στο µοντέλο της λογικής: εν είναι γνωστές όλες οι εναλλακτικές Σε πολύπλοκες αποφάσεις οι άνθρωποι τείνουν να επιλέγουν την πρώτη διαθέσιµηλύση. Η λήψη αποφάσεων επηρεάζεται από µεροληψία, και µπορεί να διαστρεβλωθεί από το πλαίσιο αναφοράς 6.12 6
Μοντέλα Λήψης Αποφάσεων Γνωστικό στυλ: Αναφέρεται στις προδιαθέσεις της προσωπικότητας του ατόµου που λαµβάνει τις αποφάσεις Συστηµατικήλήψηαποφάσεων Λήψη αποφάσεων µε βάσητηδιαίσθηση 6.13 Μοντέλα Λήψης Αποφάσεων από οµάδες Οργανωσιακά µοντέλα Γραφειοκρατικά µοντέλα Πολιτικά µοντέλα Μοντέλο του σκουπιδοτενεκέ 6.14 7
Οργανωσιακοί παράγοντες που επιδρούν στο σχεδιασµό και την κατανόηση των Πληροφοριακών Συστηµάτων Περιβάλλον του οργανισµού οµή του οργανισµού Κουλτούρα και πολιτική του οργανισµού Τύπος οργανισµού και στυλ ηγεσίας του Βασικές οµάδες συµφερόντων και στάση εργαζοµένων Είδος εργασιών, αποφάσεων και διαδικασιών που υποστηρίζει το Πληροφοριακό Σύστηµα. 6.15 Επιδιωκόµενα Χαρακτηριστικά Πληροφοριακών Συστηµάτων: Ευελιξία: να παρέχουν πολλές επιλογές για τη διαχείριση και την αξιολόγηση των δεδοµένων Να υποστηρίζουν διαφορετικά στυλ, ικανότητες, γνώσεις και να παρακολουθούν διαφορετικές εναλλακτικές και τις συνέπειές τους. Να ακολουθούν τις γραφειοκρατικές και πολιτικές απαιτήσεις του οργανισµού. 6.16 8
Τι είναι ένα στρατηγικό Π.Σ.; Μπορεί να είναι σε οποιοδήποτε διοικητικό επίπεδο του οργανισµού Μεταβάλει τους στόχους, τις λειτουργίες, τα προϊόντα, τις υπηρεσίες ή τις σχέσεις του οργανισµού µε το περιβάλλον του. Βοηθά τον οργανισµό να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα 6.17 Στρατηγικές Ανταγωνισµού: Παραγωγή χαµηλού κόστους ιαφοροποίηση προϊόντων ή υπηρεσιών Αλλαγή πεδίου ανταγωνισµού, διευρύνοντας ή περιορίζοντας την αγορά 6.18 9
Το µοντέλο της Αλυσίδας Αξίας Η επιχείρηση θεωρείται ως σειρά ή αλυσίδα δραστηριοτήτων οι οποίες προσθέτουν περιθώριο αξίας στα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που παράγει η επιχείρηση. Με βάση την αλυσίδα αξίας εντοπίζονται οι δραστηριότητες της επιχείρησης όπου µπορούν να εφαρµοστούν περισσότερο αποτελεσµατικά οι στρατηγικές ανταγωνισµού. Οι δραστηριότητες που αποτελούν την αλυσίδα αξίας περιλαµβάνουν κύριες ή πρωτεύουσες και υποστηρικτικές διαδικασίες. Ηαλυσίδααξίαςµιας επιχείρησης µπορεί να συνδεθεί µετιςαλυσίδες αξίας άλλων επιχειρήσεων, όπως οι προµηθευτές, οι διανοµείς και οι πελάτες της. 6.19 Η αλυσίδα αξίας της επιχείρησης και η αλυσίδα αξίας του κλάδου 6.20 10
Οιστόςαξίας Είναι το δίκτυο ανεξάρτητων επιχειρήσεων, οι οποίες µέσω των ΤΠΕ συνδέουν και συντονίζουν τις επιµέρους αλυσίδες αξίας, µε στόχο την παραγωγή ενός προϊόντος ή µιας υπηρεσίας. Ωθείται κυρίως από τους πελάτες, συνήθως δεν έχει γραµµική µορφή. Ευέλικτο σχήµα, προσαρµόζεται εύκολα στις αλλαγές στη ζήτηση και την προσφορά. 6.21 Οιστόςαξίας 6.22 11
ιαφοροποίηση προϊόντων Στρατηγική για την ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών που δεν είναι εύκολο να αντιγραφούν από τους ανταγωνιστές µεστόχο την απόκτηση πιστών πελατών. Παραδείγµατα: ATMs, συστήµατα κράτησης θέσεων σε αεροπορικά ταξίδια. 6.23 Εστιασµένη διαφοροποίηση Στρατηγική για την ανάπτυξη νέων αγορών εξειδικευµένων προϊόντων και υπηρεσιών. Τα Πληροφοριακά Συστήµατα µπορούν να δώσουν δεδοµένα για τις πωλήσεις µεβάσητα οποία γίνεται ανάλυση της συµπεριφοράς και των προτιµήσεων των πελατών. Παράδειγµα: Ατοµικό µάρκετινγκ 6.24 12
Συστήµατα Αποδοτικής Απόκρισης στις ανάγκες των πελατών Συνδέουν τη συµπεριφορά των πελατών µετις αλυσίδες διανοµής, παραγωγής και προµήθειας. Συστήµατα συνεχούς αναπλήρωσης αποθεµάτων Μείωση κόστους αποθεµάτων, γρηγορότερη παράδοση στους πελάτες 6.25 Κόστος αλλαγής Το κόστος του πελάτη που στρέφεται σε ανταγωνιστικό προϊόν. Τα πληροφοριακά συστήµατα προσφέρουν ευκολία χρήσης και αυξάνουν το κόστος αλλαγής για τους πελάτες. Παράδειγµα: συστήµατα αποθήκης χωρίς απόθεµα 6.26 13
Επιχειρηµατικές Στρατηγικές 6.27 Σε επιχειρησιακό επίπεδο, η ΤΠΕµπορεί: Να προωθήσει τη συνεργασία µεταξύ των επιχειρηµατικών µονάδων. Να βελτιώσει τις βασικές ικανότητες (core competencies) 6.28 14
Στο επίπεδο στρατηγικής κλάδου, ητπε µπορεί : Να προωθήσει τη δηµιουργία συµπράξεων πληροφοριών. Να οδηγήσει στην ανάπτυξη προτύπων Οικονοµία δικτύου 6.29 Το µοντέλο ανταγωνιστικών δυνάµεων του Porter 6.30 15
6.31 Επίδραση του Internet στις ανταγωνιστικές δυνάµεις Αµβλύνει τα εµπόδια για τους νεοεισερχόµενους Ανάπτυξη νέων υποκατάστατων προϊόντων και υπηρεσιών Ενισχύει τη διαπραγµατευτική ισχύ των πελατών Ενισχύει τη διαπραγµατευτική ισχύ της επιχείρησης έναντι των προµηθευτών της. Οι προµηθευτές επωφελούνται από τη µείωση των εµποδίων για νεοεισερχοµένους και την εξάλειψη των µεσαζόντων. ιευρύνει γεωγραφικά την αγορά, αυξάνει το πλήθος των ανταγωνιστών, µειώνει τις διαφορές µεταξύ τους. Το νέο µοντέλο των ανταγωνιστικών δυνάµεων 6.32 16
Χρήση των Πληροφοριακών Συστηµάτων για Ανταγωνιστικό Πλεονέκτηµα Στρατηγική µεταβολή: Κίνηση από ένα επίπεδο κοινωνικοτεχνικού συστήµατος σε άλλο. Είναι συνήθως αναγκαία κατά την υιοθέτηση στρατηγικών συστηµάτων που απαιτούν αλλαγές στα κοινωνικά και τεχνικά στοιχεία του οργανισµού. 6.33 17