Άριστη Κεφαλαιακή Δομή www.onlineclassroom.gr Είναι η διάρθρωση των μακροπρόθεσμων κεφαλαίων της επιχείρησης η οποία μεγιστοποιεί την αξία της επιχείρησης, τον πλούτο των μετόχων της και εφόσον είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο την αξία της μετοχής της. Μόχλευση και κεφαλαιακή δομή Η έννοια της μόχλευσης αναφέρεται στη χρησιμοποίηση δανειακών κεφαλαίων στη χρηματοδότηση της επιχείρησης προκειμένου να επιτευχθεί η άριστη κεφαλαιακή δομή της. Η χρησιμοποίηση δανειακών κεφαλαίων προκαλεί δύο αντίθετα αποτελέσματα: Αυξάνει τα κέρδη ανά μετοχή στο βαθμό που οι επενδύσεις της έχουν μεγαλύτερη κερδοφορία από το κόστος δανεισμού καθώς το περίσσευμα αυτό προσαυξάνει την αξία των μετόχων. Αυξάνει ωστόσο και τη μεταβλητότητα των κερδών στο βαθμό που οι καθαρές ταμειακές ροές της επένδυσης δεν είναι βέβαιες, με αποτέλεσμα σε περίπτωση που η επένδυση δεν αποφέρει τα προβλεπόμενα αποτελέσματα η αξία που θα απομείνει για τους μετόχους να μειωθεί. Η αύξηση της μεταβλητότητας των κερδών οδηγεί σε αύξηση του κόστους των ιδίων κεφαλαίων. Σκοπός της επιχείρησης είναι να βρει το άριστο ποσοστό δανειακών κεφαλαίων σε σχέση με τα συνολικά κεφάλαια ίδια και δανειακά κεφάλαια που ελαχιστοποιεί το Μέσο Σταθμικό Κόστος των Κεφαλαίων. Αυτό απεικονίζεται διαγραμματικά στα παρακάτω γραφήματα Κόστος κεφαλαίου % Κπκ = Κόστος Παρακρατηθέντων κερδών ή Μετοχικού κεφαλαίου Ελάχιστο Κόστος κεφαλαίου Α Μέσο Σταθμικό Κόστος Κεφαλαίου Κο(1-Φ) = Κόστος δανειακών κεφαλαίων μετά φόρου Άριστη Κεφαλαιακή δομή Δανειακά κεφάλαια / Συνολικά κεφάλαια
www.onlineclassroom.gr Αξία Επιχείρησης Μέγιστη Αξία Επιχείρησης Αξία μη μοχλευμένης επιχείρησης Άριστη Κεφαλαιακή δομή Δανειακά κεφάλαια / Συνολικά κεφάλαια Μέσο Σταθμικό Κόστος Κεφαλαίου Το μέσο σταθμικό κόστος κεφαλαίου είναι το μεσοσταθμικό άθροισμα όλων των πηγών χρηματοδότησης της επιχείρησης. Αποτελείται από τις παρακάτω πηγές: Α. Κόστος Δανειακών Κεφαλαίων Είναι το κόστος που πληρώνει η επιχείρηση προκειμένου να αντλήσει είτε τραπεζικά δάνεια είτε κεφάλαια μέσω ομολογιακών δανείων. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να αποφορολογήσουμε το κόστος δανεισμού καθώς οι φόροι εκπίπτουν φορολογικά και επομένως μειώνουν το κόστος δανεισμού. Παράδειγμα: Να υπολογιστεί το μετά φόρων κόστος δανεισμού της επιχείρησης που έχει εκδώσει ομολογιακό δάνειο με τρέχον επιτόκιο 1% όταν ο φορολογικός συντελεστής είναι 29%. Απάντηση: Κο(1-Φ) =,1*(1-,29) =,71 ή 7,1%. Β. Κόστος Προνομιούχων Μετοχών Είναι το κόστος που πληρώνει η επιχείρηση στους κατόχους προνομιούχων μετοχών της. Η διαφορά της προνομιούχας από την κοινή μετοχή συνίσταται στη λήψη προκαθορισμένου μερίσματος ανεξαρτήτως της κερδοφορίας της επιχείρησης και στην προνομιακή πρόσβαση στο προϊόν εκκαθάρισης σε σχέση με τους κοινούς μετόχους αν η εταιρεία χρεοκοπήσει. Ωστόσο οι προνομιούχοι μέτοχοι δεν έχουν δικαίωμα ψήφου και συμμετοχής στις γενικές συνελεύσεις για την εταιρεία. Το κόστος των προνομιούχων μετοχών υπολογίζεται από τον τύπο: όπου Κ ΠΜ = Κόστος προνομιούχας μετοχής, ΜΠΜ = Μέρισμα K προνομιούχας μετοχής, ΠΑΠΜ = Παρούσα Αξία (Τιμή) Προνομιούχας Μετοχής
www.onlineclassroom.gr Παράδειγμα 1: Να υπολογιστεί το κόστος μίας προνομιούχας μετοχής με μέρισμα 2 και τρέχουσα τιμή 2 Απάντηση 1: K 2,1 2 ή 1% Παράδειγμα 2: Πως μεταβάλλεται ο ανωτέρω υπολογισμός αν υπάρχει επιπλέον και 5% κόστος έκδοσης νέων προνομιούχων μετοχών Απάντηση 1: K 2 2 2,153 2 2* 5% 2 1 19 Γ. Κόστος Παρακρατηθέντων Κερδών ή Κοινών Μετοχών ή 1,53% Αφορά το κόστος των υπαρχουσών κοινών μετοχών ή αλλιώς των παρακρατηθέντων κερδών της επιχείρησης. Είναι η απαιτούμενη απόδοση από τους μετόχους για τα μη διανεμόμενα κέρδη της εταιρείας. Υπολογίζεται: Μέσω του υποδείγματος δυναμικών εταιρειών ή υποδείγματος Gordon D (1) g g όπου Κ ΠΚ = Κόστος Παρακρατηθέντων κερδών, Κ ΚΜ = P Κόστος Κοινών Μετοχών, D = τρέχον μέρισμα, g = ρυθμός ετήσιας αύξησης μερίσματος και P = τρέχουσα τιμή μετοχής. Παράδειγμα 1: Να υπολογιστεί το κόστος μίας κοινής μετοχής με τρέχον μέρισμα 2, ρυθμό αύξησης του 5% στο διηνεκές και τρέχουσα τιμή 2 D (1) g 2(1, 5) P 2 Απάντηση 1: g, 5,155 ή 15,5% Μέσω του υποδείγματος αποτίμησης κεφαλαιακών περιουσιακών στοιχείων (CAPM) E()(R) Ri r m r όπου E(Ri) = αναμενόμενη απόδοση κοινής μετοχής, r MK = απόδοση μηδενικού κινδύνου, βi = συντελεστής συστηματικού κινδύνου βήτα της μετοχής και E(Rm) = αναμενόμενη απόδοση αγοράς. Παράδειγμα 2: Να υπολογιστεί η αναμενόμενη απόδοση μίας κοινής μετοχής με συντελεστή βήτα 1,5 όταν το ακίνδυνο επιτόκιο είναι 2% και η αναμενόμενη απόδοση της αγοράς 1% Απάντηση 2: E()(R) Ri r, 2 m1, 5*(,1 r, 2),14 ή 14%
Δ. Κόστος Νέων Κοινών Μετοχών www.onlineclassroom.gr Αφορά το κόστος των νέων κοινών μετοχών και υπολογίζεται αν συνυπολογίσουμε το κόστος έκδοσης νέων μετοχών προσαρμόζοντας κατάλληλα το υπόδειγμα Gordon: D (1) g N P KENM g όπου Κ ΝΜ = Κόστος Νέων Μετοχών, D = τρέχον μέρισμα, g = ρυθμός ετήσιας αύξησης μερίσματος, P = τρέχουσα τιμή μετοχής και ΚΕ ΝΜ = Κόστος έκδοσης νέων μετοχών. Παράδειγμα 1: Να υπολογιστεί το κόστος έκδοσης μίας νέας μετοχής με τρέχον μέρισμα 2, ρυθμό αύξησης του 5% στο διηνεκές, τρέχουσα τιμή 2 και κόστος έκδοσης 1% Απάντηση 1: Άσκηση 1: D (1) g 2(1, 5) 2,1 N g, 5, 5,1667 P KE 2 2*,1 2 2 NM ή 16,67% Η επιχείρηση ΚΚΚ χρηματοδοτεί τα επενδυτικά της προγράμματα 4% με δανεισμό, 1% με προνομιούχο μετοχικό κεφάλαιο και 5% με κοινό μετοχικό κεφάλαιο. -η μετοχή της ΚΚΚ έχει συντελεστή βήτα = 1,2 -η τιμή αγοράς των κοινών μετοχών είναι 3/μετοχή -το επιτόκιο ελεύθερο κινδύνου (risk-free rate) είναι 5%, - το ασφάλιστρο κινδύνου της αγοράς (market risk premium) είναι 6%. - η επιχείρηση μπορεί να αντλήσει δανειακά κεφάλαια με 8,4% -Το μέρισμα των προνομιούχων μετοχών της ΚΚΚ είναι 5/μετοχή -η τιμή αγοράς των προνομιούχων μετοχών είναι 5 ανά μετοχή -ο φορολογικός συντελεστής της επιχείρησης είναι 3%. Υποθέστε ότι τα κόστη έκδοσης ομολογιών και προνομιούχων μετοχών είναι μηδενικά και ότι η επιχείρηση δεν προτίθεται να εκδώσει νέο κοινό μετοχικό κεφάλαιο. Α) Να υπολογίσετε το κόστος δανεισμού της επιχείρησης, το κόστος των προνομιούχων μετοχών της καθώς και το κόστος των κοινών μετοχών της. Β) Να υπολογισθεί το μέσο κόστος κεφαλαίου της επιχείρησης (WACC).
www.onlineclassroom.gr Λύση: Α) - Κόστος δανεισμού επιχείρησης: Κ *(1-Φ)=,84*(1-,3)=,588 ή 5,88% - Συστατικό κόστος κοινού μετοχικού κεφαλαίου (k ΚΜ ) : E()(R) Ri r, 5 m1, 2* r, 6,122 ή 12,2% - Συστατικό κόστος προνομιούχων μετοχών (k ΠΜ ) : Β) K ΠΜ = 5 5,1= 1% - Μέσο σταθμικό κόστος άντλησης κεφαλαίων: WACC = (w )(k )(1 - Φ) + (w ΠΜ )(k ΠΜ ) + (w ΚΜ )(k ΚΜ ) WACC =,4(,84)(1-,3) +,1(,1) +,5(,122) = Άσκηση 2:,2352 +,1 +,61 =,9452 = 9,452% Η επιχείρηση ΛΛΛ χρηματοδοτεί τα επενδυτικά της προγράμματα 5% με δανεισμό, 15% με προνομιούχο μετοχικό κεφάλαιο και 35% με κοινό μετοχικό κεφάλαιο. -η τιμή αγοράς των κοινών μετοχών είναι 1/μετοχή -ο ρυθμός αύξησης μερισμάτων αναμένεται να είναι σταθερός και ίσος με 2% στο διηνεκές, -το μέρισμα που μόλις διένειμε η ΛΛΛ στους μετόχους της ανέρχεται σε 1 - η επιχείρηση μπορεί να αντλήσει δανειακά κεφάλαια με 1% -Το μέρισμα των προνομιούχων μετοχών της ΚΚΚ είναι 2/μετοχή -η τιμή αγοράς των προνομιούχων μετοχών είναι 22 ανά μετοχή -ο φορολογικός συντελεστής της επιχείρησης είναι 29%. Υποθέστε ότι τα κόστη έκδοσης ομολογιών και προνομιούχων μετοχών είναι μηδενικά και ότι η επιχείρηση δεν προτίθεται να εκδώσει νέο κοινό μετοχικό κεφάλαιο. Α) Να υπολογίσετε το κόστος δανεισμού της επιχείρησης, το κόστος των προνομιούχων μετοχών της καθώς και το κόστος των κοινών μετοχών της.
Λύση: Α) - Κόστος δανεισμού επιχείρησης: Κ *(1-Φ)=,1*(1-,29)=,71 ή 7,1% www.onlineclassroom.gr - Συστατικό κόστος προνομιούχων μετοχών (k ΠΜ ) : K ΠΜ = 2 22,91=9,1% - Συστατικό κόστος κοινού μετοχικού κεφαλαίου (k ΚΜ ) : D (1) g 1(1, 2) g, 2,122 ή 12,2% P 1 Β) Να υπολογισθεί το μέσο κόστος κεφαλαίου της επιχείρησης (WACC). Β) - Μέσο σταθμικό κόστος άντλησης κεφαλαίων: WACC = (w )(k )(1 - Φ) + (w ΠΜ )(k ΠΜ ) + (w ΚΜ )(k ΚΜ ) WACC =,5(,1)(1-,29) +,15(,91) +,35(,122) =,355 +,1365 +,427 =,9185 = 9,185% Η επιχείρηση πρόκειται να πραγματοποιήσει ένα σημαντικό επενδυτικό πρόγραμμα για το οποίο θα χρειαστεί να εκδώσει νέο μετοχικό κεφάλαιο, του οποίου το κόστος έκδοσης ανέρχεται σε 3% επί της τιμής αγοράς της μετοχής: Γ) Να υπολογισθεί εκ νέου το μέσο κόστος κεφαλαίου της επιχείρησης (WACC). Γ) - Μέσο σταθμικό κόστος άντλησης κεφαλαίων σε περίπτωση έκδοσης νέων μετοχών: Κόστος έκδοσης νέων μετοχών: D (1) g 1(1, 2) 1, 2, 2, 2,1252 N g P KENM 1 1*,3 9,7 WACC = (w )(k )(1 - T) + (w ΠΜ )(k ΠΜ ) + (w ΝΜ )(k ΝΜ ) WACC =,5(,1)(1-,29) +,15(,91) +,35(,1252) =,355 +,1365 +,4382 =,9297 = 9,297% E-mail: info@onlineclassroom.gr