ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ειδικό Τεχνικό Σχέδιο Ενότητα 4.3: Κτίρια κατοικιών με φέροντα οργανισμό από οπλισμένο σκυρόδεμα Δρ Σταματίνα Γ. Μαλικούτη Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Τ.Ε.
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3
Σκοποί ενότητας Αναφορά σε άλλες μορφές δομικών μονάδων στα έργα με Φ.Ο. από οπλισμένο σκυρόδεμα Η έννοια του δομικού καννάβου 4
Περιεχόμενα ενότητας Πρώτη προσέγγιση των εννοιών "δομή" και μορφή" - κατανόηση της έννοιας του φέροντα οργανισμού. Εμπέδωση της αναγκαιότητας ένταξης του δομικού σχεδιασμού του κτιρίου σε κάνναβο. Κατανόηση των δομικών μελών στα κτίρια με φέροντα οργανισμό από ολπισμένο σκυρόδεμα (συνηθισμένες κατασκευές). Αποκρυστάλλωση μεθοδολογίας σχεδίασης των δομικών μελών σε κατόψεις και τομές σε κλίμακα 1:50. Εξοικείωση με τις έννοιες και την παράσταση του ανοικτού εξώστη, του κλειστού εξώστη, της αρχιτεκτονικής προεξοχής και του ανοικτού ημιυπαίθριου χώρου. Αποκόμιση συμπληρωματικών γνώσεων σε ζητήματα κατακόρυφων επικοινωνιών, κεκλιμένων επιπέδων πρόσβασης σε χώρους στάθμευσης, cour anglaises, κατηγοριών δωμάτων. Εξοικείωση με τα βασικά βήματα ελέχγου πληρότητας κατόψεων, τομών και όψεων στα κτίρια αυτής της κατηγορίας, ανεξάρτητα από τον αριθμό των ορόφων τους. Πρώτη προσέγγιση των όρων δόμησης. 5
3.3.1. Τα δομικά μέλη του Φ.Ο. από οπλισμένο σκυρόδεμα 6
Shear walls Πηγή: http://www.understandconstruction.com/concrete-frame-structures.html 7
Πηγή: http://www.understandconstruction.com/concrete-frame-structures.html Συνοπτική αναφορά στους τρόπους θεμελίωσης κτιρίων συνηθισμένης κλίμακας. 8
Φωτογράφηση: Στ. Μαλικούτη, Φεβρουάριος 2011. 9
Φωτογράφηση: Στ. Μαλικούτη, Ιανουάριος 2013. 10
φέρων οργανισμός κτιρίου Σχεδίαση: Δρ Γ. Εξαρχάκος, Μάρτιος 2011. 11
Σχεδίαση: Δρ Γ. Εξαρχάκος, Μάρτιος 2011. πλάκα+δοκάρι τοιχείο 12
Σχεδίαση: Δρ Γ. Εξαρχάκος, Μάρτιος 2011. 13
Β Στέγαστρο πρόβολος Εξώστης σε επιχωμάτωση Σχεδίαση: Δρ Γ. Εξαρχάκος, Μάρτιος 2011. Εξώστης πρόβολος 14
2006-07, Michigan Πηγή: http://www.serfgreen.org/facilities/lamar-construction-company/ 15
Frank Lloyd Wright, Falling water (μπορείτε να δείτε ένα ενδιαφέρον video στο www.youtube.com) Πηγή: www.wright-house.com 16
Σχεδίαση: Δρ Γ. Εξαρχάκος, Μάρτιος 2011. 17
Σχεδίαση: Δρ Γ. Εξαρχάκος, Μάρτιος 2011. 18
Φωτ.: Στ. Μαλικούτη, Απρίλιος 2009 19
οριζόντια φέροντα στοιχεία πλάκα δοκάρι τοιχείο /υποστύλωμα (κατακόρυφα φέροντα στοιχεία) Φωτ.: Στ. Μαλικούτη, Απρίλιος 2009 20
πρόβολος Υπερύψωση ισογείου Φωτ.: Στ. Μαλικούτη, Απρίλιος 2009 21
Φωτ.: Στ. Μαλικούτη, Απρίλιος 2009 22
Φωτ.: Στ. Μαλικούτη, Απρίλιος 2009 23
στηθαίο / ενίσχυση Φωτογράφηση: Στ. Μαλικούτη, Φεβρουάριος 2011. 24
Οι δομικές μονάδες είναι οργανωμένες σε δομικές ενότητες, γιατί το δομικό σύστημα πρέπει να καλύπτει χώρους με διαφορετικά μεγέθη, χρήσεις, συσχετισμούς και προσανατολισμούς. Συνήθως: i. οι δομικές μονάδες εκτείνονται κατά μήκος των κύριων αξόνων στήριξης, ii. καλύπτονται ανοίγματα προς όλες τις διευθύνσεις. Με αυτόν τον τρόπο, δημιουργείται τρισδιάστατος κάνναβος. [σε χώρους ειδικής μορφής, πρέπει να προσαρμοστεί] 25
Αμφιέρειστες, τετραέρειστες πλάκες (Ching, 2014: 43) 26
3.3.2. Αναφορά σε άλλες μορφές δομικών μονάδων στα έργα με Φ.Ο. από οπλισμένο σκυρόδεμα 27
Πηγή: Αθανασόπουλος, 2007: 87. 28
Πηγή: Αθανασόπουλος, 2007: 94. 29
Φωτ.: Σταμ. Μαλικούτη, Βερολίνο, Μάιος 2013. 30
F. L. Wright, Johnson Wax Building, Racine, Wisconsin, 1936-1939 (πάχος υποστυλωμάτων: 23 εκ. κάτω, 55 εκ. επάνω) Πηγή: www.greatbuildings.com 31
Φωτ.: Σταμ. Μαλικούτη, Νοέμβριος 2013. 32
Φωτ.: Σταμ. Μαλικούτη, Νοέμβριος 2013. 33
Φωτ.: Σταμ. Μαλικούτη, Απρίλιος 2015. 34
3.3.3. Η έννοια του δομικού καννάβου 35
Βασικό κριτήριο είναι η συνέχεια. Κατά κανόνα, τα επιμέρους δομικά στοιχεία είναι οργανωμένα σε κάνναβο. Δομικός κάνναβος (structural grid) Σύστημα γραμμών και σημείων για την τοποθέτηση και οργάνωση των κύριων δομικών στοιχείων ενός κτιρίου (Ching, 2014: 44). 36
Η έννοια του καν(ν)άβου Πηγή: Αθανασόπουλος Χρ. (2007), Κατασκευή Κτιρίων Σύνθεση και Τεχνολογία, αυτοέκδοση: Αθήνα. 37
Η συγκρότηση του Φ.Ο. επηρεάζεται από την κτιριολογική διάταξη των χώρων και την επηρεάζει. Υπακοούει σε στοιχειώδη ορθολογισμό, όχι ακριβώς «τυποποίηση», αλλά συσχέτιση των επιμέρους στοιχείων ως προς τις διαστάσεις. Ι. Πρέπει να κυριαρχεί μία τάξη στις διαστάσεις του κτιρίου, ώστε να προσαρμόζονται σε ένα κοινό μέτρο συσχετισμού. (εμβάτης: μονάδα μέτρησης που συσχετίζει τα μεγέθη και περιορίζει τις απειράριθμες ποικιλίες τους. Επαναλαμβανόμενη, καθορίζει τις σχέσεις μεταξύ των επιμέρους τμημάτων ενός αρχιτεκτονικού συνόλου / τα πρώτα πρότυπα μέτρων συσχετισμού είτε ανθρωπομετρικά, είτε με βάση μία τεχνική μονάδα, όπως το ½ διαμέτρου κίονα / σήμερα, άλλοτε από το βασικό υλικό, άλλοτε από την ανθρώπινη κλίμακα) ΙΙ. Επίσης, επιτυγχάνεται με την πρόβλεψη ενός πλέγματος αναφοράς με σαφή και απλό ρυθμό, έναν κάνναβο (που είναι γεωμετρικός σχηματισμός). Πλεονεκτήματα: 1)βέλτιστες κτιριολογικές διατάξεις, 2)ασφαλής στατική λειτουργία, 3)οικονομικότητα κατασκευής. Πηγή: Αθανασόπουλος, 2007. 38
Riverside Museum of Transport and Travel, Γλασκώβη Zaha Hadid Επένδυση με φύλλα ψευδαργύρου /σκελετός σε πλευρικά υποστυλώματα, όλα διαφορετικά. Πηγή: ΚΤΙΡΙΟ, Ιαν-Φεβρ 2012, σελ. 95. 39
http://buildipedia.com/aec-pros/featured-architecture/case-study-zaha-hadidarchitects-riverside-museum-of-transport-and-travel-part-1 40
Αρχαία Ελλάδα: ½ διαμέτρου στύλου Πηγή: Αθανασόπουλος Χρ. (2007), Κατασκευή Κτιρίων Σύνθεση και Τεχνολογία, αυτοέκδοση: Αθήνα, σελ. 128. 41
Πηγή: http://en.wikipedia.org/wiki/file:honey_comb.jpg 42
Dura Vermeer & Flexbase companies, d=18,5/ 20/ 24m Πηγή: http://www.ecofriend.com/eco-architecture-rotterdam-s-floating-pavilion-will-be-resilient-to-climatechanges.html 43
Sinosteel International Plaza, Tianjin, China, 80 όροφοι, 333μ, MAD Studio Beijing, 2014 Εξαγωνικός δομικός κάνναβος. Το εξωτερικό περίβλημα ταυτίζεται με τον φέροντα οργανισμό. Δεν υπάρχουν εσωτερικά δομικά μέλη. Πηγή: http://www.dezeen.com/2008/07/30/sinosteelinternational-plaza-by-mad/ 44
Δομικός κάνναβος Ching, 2014: 45 Μικτός κάνναβος (περίπτωση αξονικού) Ching, 2014: 52 45
Ακτινικός κάνναβος Ching, 2014: 53, 60. 46
Πηγή: http://www.al-fa.gr/erga/meletes-epiblepsi-i-m/ktiria-grafeion/ktirio-grafeion-ethnikis-asfalistikissynolikis-epifaneias-60000tm-epi-tis-leof-syggrou-athina.aspx 47
1951 1963 Πηγή: http://www.archdaily.com/155922/ad-classics-palace-of-the-assembly-le-corbusier/ 48
κάνναβος μεταβαλλόμενης Γεωμετρίας Πηγή: http://www-bcf.usc.edu/~kcoleman/precedents/all%20pdfs/corbusier_chandigarh.pdf 49
Πηγή: http://www-bcf.usc.edu/~kcoleman/precedents/all%20pdfs/corbusier_chandigarh.pdf 50
κάνναβος συνδυασμού ανομοιογενών γεωμετρικών σχημάτων (Ching, 2014: 62) Διάμετρος 160μ Ύψος 32μ http://snohetta.com/project/5-bibliotheca-alexandrina 51
http://snohetta.com/project/5-bibliotheca-alexandrina 52
Κάλυψη ακανόνιστων όγκων Βιομορφική αρχιτεκτονική - Friendly Alien, 2003, Peter Cook-Colin Fournier http://en.wikipedia.org/wiki/file:graz_kunsthaus_vom_schlossberg_20061126.jpg 53
http://www.arcspace.com/features/spacelab-cookfournier/kunsthaus-graz/ 54
Τέλος Ενότητας