Εκτίµηση αιµορραγικού κινδύνου και προετοιµασία για προγραµµατισµένο χειρουργείο Κων/νος Γ. Τούτουζας Αν. Καθηγητής Χειρουργικής ΕΚΠΑ
Επείγον χειρουργείο... who cares!
Επείγον χειρουργείο... who cares!
Επείγον χειρουργείο... who cares!
Προγραµµατισµένο χειρουργείο
Προγραµµατισµένο χειρουργείο
Προγραµµατισµένο χειρουργείο
Προγραµµατισµένο χειρουργείο αιμορραγία Θρομβοεμβο λή Am J Hematol 2012
Προγραµµατισµένο χειρουργείο & αντιπηκτικά 1. Θρομβοεμβολικός κίνδυνος που σχετίζεται με την ένδειξη για αντιπηκτική αγωγή 2. Θρομβοεμβολικός κίνδυνος που σχετίζεται με την επέμβαση/παθολογία του ασθενή 3. Αιμορραγικός κίνδυνος που οφείλεται στον ασθενή 4. Αιμορραγικός κίνδυνος που οφείλεται στην επέμβαση
Προγραµµατισµένο χειρουργείο & αντιπηκτικά! Περιεγχειρητικό πρωτόκολλο αξιολόγησης! 4-8 εβδομάδες πριν το χειρουργείο! Ανίχνευση και αντιμετώπιση της αναιμίας! Αιμοπετάλια >50.000/ml Κείµενο Συµφωνίας
ανταγωνιστές της βιταµίνης Κ (κουµαρινικά)! Διακοπή του αντιπηκτικού 3-5 ημέρες με καθημερινή μέτρηση του INR, έως INR<1,5! Θεραπεία γεφύρωσης (bridging) με LMWH?! Επανέναρξη 24-48 ώρες, επαρκής αιμόσταση Κείµενο Συµφωνίας
ανταγωνιστές της βιταµίνης Κ (κουµαρινικά)! Διακοπή του αντιπηκτικού 3-5 ημέρες με καθημερινή μέτρηση του INR, έως INR<1,5! Θεραπεία γεφύρωσης (bridging) με LMWH?! Επανέναρξη 24-48 ώρες, επαρκής αιμόσταση BRIDGE study, NEJM 201 Κείµενο Συµφωνίας
ανταγωνιστές της βιταµίνης Κ (κουµαρινικά) Θεραπεία γεφύρωσης : υψηλός κίνδυνος αρτηριακού ή φλεβικού θροµβοεµβολικού επεισοδίου! Κολπική µαρµαρυγή και CHADS 2 score 5 ή 6! Μηχανική προσθετική βαλβίδα ή πρόσφατα (εντός των τελευταίων 3 µηνών) εισαχθείσα βιολογική βαλβίδα! Πρόσφατη επιδιόρθωση µιτροειδούς βαλβίδας (εντός 3 µηνών)! Πρόσφατο αρτηριακό (ΤΙΑ, ΑΕΕ) ή φλεβικό θροµβοεµβολικό (φλεβική θρόµβωση, πνευµονική εµβολή) επεισόδιο (εντός 3 µηνών)! Βαριές θροµβοφιλίες (εδώ µπορούν να συµπεριληφθούν το αντιφωσφολιπιδικό σύνδροµο, κληρονοµική έλλειψη πρωτεΐνης C, πρωτεΐνης S ή αντιθροµβίνης, όπως και συνδυασµοί κληρονοµικών ετεροζυγωτικών θροµβοφιλιών). Κείµενο Συµφωνίας, Chest 2012
ανταγωνιστές της βιταµίνης Κ (κουµαρινικά) Επεµβάσεις που ΔΕΝ απαιτούν τη διακοπή αντιπηκτικής αγωγής! Οδοντιατρική! Εξαγωγή ενός έως τριών δοντιών! Περιοδοντική επέμβαση! Τομή αποστήματος! Τοποθέτηση εμφυτευμάτων! Οφθαλμολογία! Εγχείριση για καταρράκτη ή γλαύκωμα! Ενδοσκόπηση χωρίς χειρουργική επέμβαση! Επιφανειακές επεμβάσεις (π.χ. τομή αποστήματος, μικρές δερματολογικές εκτομές)
ανταγωνιστές της βιταµίνης Κ (κουµαρινικά) Παρεµβάσεις µε ΜΙΚΡΟ κίνδυνο αιµορραγίας! Ενδοσκόπηση με βιοψία! Βιοψία προστάτη ή ουροδόχου κύστης! Ηλεκτροφυσιολογική μελέτη, διακαθετηριακή κατάλυση (στις δεξιές καρδιακές κοιλότητες) για υπερκοιλιακή ταχυκαρδία! Μη στεφανιαία αγγειογραφία (! Βηματοδότης ή εμφύτευση απινιδωτή (εκτός εάν υπάρχει δύσκολη ανατομία, π.χ. συγγενής καρδιοπάθεια)
ανταγωνιστές της βιταµίνης Κ (κουµαρινικά) Παρεµβάσεις µε ΜΕΙΖΟΝΑ κίνδυνο αιµορραγίας! Διακαθετηριακή κατάλυση στις αριστερές καρδιακές κοιλότητες! Ραχιαία ή επισκληρίδιος αναισθησία, οσφυϊκή διαγνωστική παρακέντηση! Χειρουργική επέµβαση στον θώρακα! Χειρουργική επέµβαση στην κοιλιακή χώρα! Μείζων ορθοπαιδική χειρουργική επέµβαση! Βιοψία ήπατος! Διουρηθρική προστατεκτοµή! Βιοψία νεφρού! Εξωσωµατική λιθοτριψία µε κρουστικό κύµα (ESWL)
ανταγωνιστές της βιταµίνης Κ (κουµαρινικά)! Διακοπή του αντιπηκτικού 3-5 ημέρες με καθημερινή μέτρηση του INR, έως INR<1,5! Θεραπεία γεφύρωσης (bridging) με LMWH?! Επανέναρξη 24-48 ώρες, επαρκής αιμόσταση επεμβάσεις με μείζονα κίνδυνο αιμορραγίας ακινητοποίηση κίνδυνος επανεπέμβασης Μηχανικά μέσα LMWH έως INR σε θεραπευτικές τιμές Κείµενο Συµφωνίας
Νεότερα από του στόµατος αντιπηκτικά Τελευταία λήψη πριν από προγραµµατισµένη επέµβαση Δαβιγατράνη Απιξαµπάνη-εντοξαµπάνηριβαροξαµπάνη Χαµηλός Υψηλός κίνδυνος Χαµηλός Υψηλός κίνδυνος κίνδυνος κίνδυνος CrCl 80 ml/ min CrCl 50 80 ml/min* CrCl 30 50 ml/min* CrCl 15-30 ml/min* CrCl <15 ml/ min Κείµενο Συµφωνίας
Νεότερα από του στόµατος αντιπηκτικά Τελευταία λήψη πριν από προγραµµατισµένη επέµβαση Δαβιγατράνη Απιξαµπάνη-εντοξαµπάνηριβαροξαµπάνη Χαµηλός Υψηλός κίνδυνος Χαµηλός Υψηλός κίνδυνος κίνδυνος κίνδυνος CrCl 80 ml/ min CrCl 50 80 ml/min* CrCl 30 50 ml/min* 24 ώρες 48 ώρες 24 ώρες 48 ώρες 36 ώρες 72 ώρες 24 ώρες 48 ώρες 48 ώρες 96 ώρες 24 ώρες 48 ώρες CrCl 15-30 ml/min* CrCl <15 ml/ min Δ ε ν ενδείκνυται Δεν ενδείκνυται 36 ώρες 48 ώρες Καµιά επίσηµη ένδειξη για χρήση Κείµενο Συµφωνίας
Νεότερα από του στόµατος αντιπηκτικά! Επανέναρξη σε 24 (σε περίπτωση µικρού αιµορραγικού κινδύνου) µε 48 (σε µεγάλο κίνδυνο) ώρες µετά την επέµβαση χωρίς γεφύρωση µε LMWH! Καθυστερηµένη έναρξη µε θεραπεία γεφύρωσης µε LMWH Καθυστερηµένη από του στόµατος σίτιση Νεφρική ανεπάρκεια PPIs (ριβαροξαµπάνη) Κείµενο Συµφωνίας
Προγραµµατισµένο χειρουργείο & αντιπηκτικά! διαθερµία αντί ψαλίδι! απολινωσεις αντί διαθερµίας! χρήση τοπικών αιµοστατικών παραγόντων! Χxρήση παροχέτευσης στο χειρουργικό πεδίο! Meticulous surgical technique
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας