Αλαιχζηε δύο απφ ηα παξαθάησ ζέκαηα: Θέμα 1 ο a. Υξεζηκνπνηήζηε ην αλαιπηηθφ πιαίζην ηνπ ππνδείγκαηνο Fleming-Mundell (IS-LM-BP) γηα λα αλαιχζεηε θαη λα ζπγθξίλεηε ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα κηαο δηαζηαιηηθήο (επεθηαηηθήο) λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο ζε ζπλζήθεο ζηαζεξψλ θαη θπκαηλφκελσλ ζπλαιιαγκαηηθψλ ηζνηηκηψλ. [2,5 κνλάδεο] b. Πνιινί νηθνλνκνιφγνη ππνζηεξίδνπλ φηη ε βειηίσζε ηεο επίδνζεο πνπ πξνέξρεηαη απφ ηελ πιεπξά ηεο πξνζθνξάο ηεο νηθνλνκίαο αζθεί επκελείο επηδξάζεηο ζηνλ πιεζσξηζκφ θαη ηελ αλεξγία. Υξεζηκνπνηψληαο ην ππφδεηγκα ζπλνιηθήο δήηεζεο θαη ζπλνιηθήο πξνζθνξάο εμεγήζηε αλ ζπκθσλείηε ή δηαθσλείηε κε ηελ παξαπάλσ πξφηαζε. [2,5 κνλάδεο] Θέμα 2 ο a. Δμεγείζηε ηηο έλλνηεο ηεο «λνκηζκαηηθήο νπδεηεξφηεηαο» θαη ηεο «θιαζηθήο δηρνηφκεζεο». Υξεζηκνπνηήζηε ηε δηαγξακκαηηθή παξνπζίαζε ηνπ λενθιαζηθνχ ππνδείγκαηνο κε εχθακπηεο ηηκέο (ζρήκα έμη δηαγξακκάησλ πνπ παξνπζηάδεη ηνλ πξαγκαηηθφ θαη λνκηζκαηηθφ ηνκέα ηεο νηθνλνκίαο) γηα λα παξνπζηάζεηε θαη λα αλαιχζεηε ηηο παξαπάλσ έλλνηεο. [3 κνλάδεο] b. Έζησ φηη κία θπβέξλεζε αληηκεησπίδεη κία πςειή αλαινγία δεκνζίνπ ρξένπο-αδπ γηα κία παξαηεηακέλε ρξνληθή πεξίνδν θαη απνθαζίδεη λα πξνβεί ζε ζηαζεξνπνίεζή ηεο. Πνηνη ελαιιαθηηθνί ηξφπνη ππάξρνπλ γηα ηελ επίηεπμε ηεο επηζπκεηήο ζηαζεξνπνίεζεο; Αλαιχζηε ηα πιενλεθηήκαηα θαη κεηνλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδνπλ απηέο νη ελαιιαθηηθέο επηινγέο. [2 κνλάδεο] Θέμα 3 ο a. Αλαιχζηε πψο ν πιεζσξηζκφο πξνζδηνξίδεηαη απφ ηνλ «ππξήλα» ηνπ πιεζσξηζκνχ, ηνλ νηθνλνκηθφ θχθιν θαη ηηο δηαηαξαρέο ηεο πξνζθνξάο. πδεηήζηε ηελ ζρέζε ηνπ «ππξήλα» ηνπ πιεζσξηζκνχ κε ηηο πιεζσξηζηηθέο πξνζδνθίεο. Δπίζεο, ζπδεηήζηε ηε ζρέζε ηεο «κάρεο ησλ επαπμήζεσλ» (επαπμήζεηο επί ησλ ηηκψλ θαη ηνπ θφζηνπο εξγαζίαο) θαη ησλ πιεζσξηζηηθψλ πηέζεσλ πνπ έρνπλ θπθιηθφ ραξαθηήξα. [3 κνλάδεο] b. Οη παξεκβάζεηο ζηελ αγνξά ζπλαιιάγκαηνο ραξαθηεξίδνληαη σο παξεκβάζεηο «κε απνκφλσζεο» ή σο παξεκβάζεηο «απνκφλσζεο». Δμεγήζηε πψο νη δχν κνξθέο παξέκβαζεο ζηελ αγνξά ζπλαιιάγκαηνο δηαθέξνπλ κεηαμχ ηνπο θαη πψο κπνξεί λα επεξεάζνπλ ηελ θακπχιε LM. [2 κνλάδεο]
Αλαιχζηε δχν απφ ηα παξαθάησ ζέκαηα: 1.α. Υξεζηκνπνηήζηεην αλαιπηηθφ πιαίζην ηνπ ππνδείγκαηνοfleming-mundell (IS-LM-ΒΡ) γηα λα αλαιχζεηε θαη λα εμεγήζεηε πση; κία ππνηίκεζε ηνπ εγρψξηνπ λνκίζκαηνο κπνξεί λα επεξεάζεη ην ΑΔΠ ηεο ρψξαο. (3 κνλάδεο). β. Δμεηάζηε ηελ πεξίπησζε κηαο ρψξαο φπνπ ην δεκφζην ρξένο αλέξρεηαη ζε 60% ηνπ ΑΔΠ. Σν πξαγκαηηθφ επηηφθην είλαη 3% θαη ε ηάζε ηνπ ξπζκνχ κεγέζπλζεο είλαη 2%. Τπνζέηνληαο φηη δελ ππάξρνπλ έζνδα λνκηζκαηνθνπήο, πνην; ζα είλαη ν πξσηνγελήο πξνυπνινγηζκφο πνπ απαηηείηαη γηα: ί) ηε ζηαζεξνπνίεζε ηνπ επηπέδνπ ηνπ ρξένπο; ίί) ηε ζηαζεξνπνίεζε ηεο ζρέζεο (ιφγνπ) ρξένπο-αδπ; (2 κνλάδεο) 2.α. ε κηα κηθξή θιεηζηή νηθνλνκία ρξεζηκνπνηήζηεην ππφδεηγκα ζπλνιηθήο δήηεζεο θαη ζπλνιηθήο πξνζθνξάο γηα λα αλαιχζεηε ηελ ζρέζε κεηαμχ πιεζσξηζκνχ θαη παξαγσγηθνχ θελνχ α) φηαλ ζηελ νηθνλνκία ππάξρνπλ δηαηαξαρέο πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ πιεπξά ηεο πξνζθνξάμ θαη β) φηαλ ππάξρνπλ δηαηαξαρέο πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ πιεπξά ηεο δήηεζεο. Δμεγήζηε ζε πνηα απφ ηηο δχν πεξηπηψζεη; ζα πεξηκέλαηε λα εκθαληζηεί ε θακπχιε Phillips; Δμεγήζηε ηηο επηδξάζεη; ζηε καθξνρξφληα θακπχιε Phillips απφ απηέο ηηο δηαηαξαρέο. (2 κνλάδεο) β. Τπνζέζηε φηη ζε κηα θιεηζηή νηθνλνκία ζπκβαίλεη κηα άπαμ αλαπάληερε αχμεζε ηνπ επηπέδνπ ησλ ηηκψλ. Να πεξηγξαθνχλ αλαιπηηθάθαη δηαγξακκαηηθάηα απνηειέζκαηα ζην ΑΔΠ, ην επηηφθην θαη ηελ απαζρφιεζε κηαο ηέηνηαο απξφβιεπηε; αχμεζεο ηνπ επηπέδνπ ησλ ηηκψλ φηαλ α) νη ηηκέο θαη νη κηζζνί είλαη άθακπηνη θαη β) νη νλνκαζηηθνί κηζζνί είλαη εχθακπηνη. Δμεγήζηε θαη αηηηνινγήζηε πσο δηαθέξνπλ ηα απνηειέζκαηα ηεο αλάιπζεο ζηηο δχν δηαθνξεηηθέο πεξηπηψζεηο. (3 κνλάδεο) 3.α. Υξεζηκνπνηήζηε αλαιπηηθφ πιαίζην ηνπ ππνδείγκαηνοfleming-mundell (IS-LM-ΒΡ) γηα λα αλαιχζεηε θαη λα ζπγθξίλεηε ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα κηαο δηαζηαιηηθήο (επεθηαηηθήο) δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο; ζε ζπλζήθεο ζηαζεξψv θαη θπκαηvφκεvσv ζπλαιιαγκαηηθψλ ηζνηηκηψλ. (3 κνλάδεο) β. Παξνπζηάζηε θαη εξκελεχζηε ηελ αξρή ηεο επηηνθηαθήο ηζνηηκίαο. (2 κνλάδεο)
Αλαιχζηε δχν απφ ηα παξαθάησ ζέκαηα: 1. α. Αλαιχζηε πσο ν πιεζσξηζκφο πξνζδηνξίδεηαη απφ ηνλ «ππξήλα» ηνπ πιεζσξηζκνχ, ηνλ νηθνλνκηθφ θχθιν θαη ηηο δηαηαξαρέο ηεο πξνζθνξάο. πδεηήζηε ηελ ζρέζε ηνπ «ππξήλα» ηνπ πιεζσξηζκνχ κε ηηο πιεζσξηζηηθέο πξνζδνθίεο. Δπίζεο ζπδεηήζηε ηε ζρέζε ηεο «κάρεο ησλ επαπμήζεσλ» (επαπμήζεηο επίησλ ηηκψλ θαη ηνπ θφζηνπο εξγαζίαο) θαη ησλ πιεζσξηζηηθψλ κέζεσλ πνπ έρνπλ θπθιηθφ ραξαθηήξα. (2,5 κνλάδεο) β. Τπνζέζηε φηη ζε κηα θιεηζηή νηθνλνκία ππάξρεη κηα αλαπάληερε δηαηαξαρή ζηελ αγνξά ρξήκαηνο θαησο ζπλέπεηα απηήο ηεο δηαηαξαρήο απμάλεηαη ε δήηεζε ρξήκαηνο. Να πεξηγξαθνχλ αλαιπηηθά θαη δηαγξακκαηηθά ηα απνηειέζκαηα ζην ΑΔΠ, ηελ απαζρφιεζε, ην επηηφθην θαη ην επίπεδν ησλ ηηκψλ κηαο ηέηνηαο αχμεζεο φηαλ α) νη ηηκέο θαη νη κηζζνί είλαη άθακπηνη θαη β) νη νλνκαζηηθνί κηζζνί είλαη εχθακπηνη. Δμεγήζηε θαη αηηηνινγήζηε πσο δηαθέξνπλ ηα απνηειέζκαηα ηεο αλάιπζεο ζηηο δχν δηαθνξεηηθέο πεξηπηψζεηο. Υξεζηκνπνηήζηε ην ζρήκα ησλ έμη δηαγξακκάησλ γηα λα δείμεηε ηα απνηειέζκαηα ηεο αλάιπζεο. (2,5 κνλάδεο) 2. Αλαιχζηε ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο ππφ Καζεζηψο εχθακπησλ ζπλαιιαγκαηηθψλ ηζνηηκηψλ ρξεζηκνπνηψληαο ην ππφδεηγκα ζπλαζξνηζηηθήο πξνζθνξάο θαη ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο (AS-AD) θαηά ηελ καθξνρξφληα, βξαρπρξφληα θαη κεηαβαηηθή πεξίνδν. πδεηήζηε εάλ θαη πσο ηα απνηειέζκαηα ηεο αλάιπζεο ζαο δηαθέξνπλ απφ εθείλα πνπ ζα πξνέθππηαλ εάλ είραηε ρξεζηκνπνηήζεη ην ππφδεηγκα IS LM-BP. (5 κνλάδεο) 3. Έζησ φηη ε επηζπκεηή δήηεζε εθθξάδεηαη απφ DD = 6.000 + 0,8 (Τ-Σ) + G -20Oi - 1000S ηελ αθφινπζε ζπλάξηεζε: Οη θφξνη θαη νη δεκφζηεο δαπάλεο είλαη ίζνη κε 6.000. Η νηθνλνκία βξίζθεηαη ζε θαηάζηαζε ηζνξξνπίαο (ί= ί* = 1Ο). Δπηπιένλ, ε δήηεζε γηα πξαγκαηηθά ρξεκαηηθά δηαζέζηκα έρεη ηε κνξθή: L (Y,c,i) = 0,5Τ -600i+ 100c φπνπ Ρ = 1, Μ = 5.000 c = 10. α) Βξείηε ην επηηφθην ηζνξξνπίαο, ηε ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία ηζνξξνπίαο θαη ην ΑΔΠ ηζνξξνπίαο ζε θαζεζηψο θπκαηλφκελσλ ηζνηηκηψλ. Γείμηε δηαγξακκαηηθά.' β) Τπνζέζηε φηη νη δεκφζηεο δαπάλεο απμάλνληαη ζε 7.000. Βξείηε ην λέν επηηφθην ηζνξξνπίαο, ηε ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία ηζνξξνπίαο θαη ην ΑΔΠ ηζνξξνπίαο. Γείμηε δηαγξακκαηηθά θαη εμεγήζηε. γ) Τπνινγίζηε ην εηζφδεκα ηζνξξνπίαο θαη ηε ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία αλ, ηαπηφρξνλα κε ην β), ε Κεληξηθή Σξάπεδα απμήζεη ηελ πξνζθνξά ρξήκαηνο θαηά 3.000; δ) Έζησ φηη ε ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία είλαη ζηαζεξή, s= 1. Βξείηε ην επηηφθην ηζνξξνπίαο θαη ην ΑΔΠ ηζνξξνπίαο. Γείμηε δηαγξακκαηηθά. ε) Αλ νη θφξνη απμεζνχλ θαηά 1.000, πνην ζα είλαη ην απνηέιεζκα ζην ΑΔΠ ηζνξξνπίαο ζε θαζεζηψο ζηαζεξψλ ηζνηηκηψλ; Γείμηε δηαγξακκαηηθά θαη εμεγήζηε. (5 κνλάδεο)
Αλαιχζηε δύο απφ ηα παξαθάησ ζέκαηα: 1. Έζησ κηα κηθξή αλνηθηή νηθνλνκία κε ειεχζεξε θίλεζε θεθαιαίνπ θαη θπκαηλφκελεο ζπλαιιαγκαηηθέο ηζνηηκίεο. Η θπβέξλεζε ηεο ρψξαο επηδηψθεη ηελ άκεζε ελίζρπζε ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηεο απαζρφιεζεο. Όκσο κέζα ζην νηθνλνκηθφ επηηειείν ππάξρνπλ δχν δηαθνξεηηθέο απφςεηο σο πξνο ηελ πνιηηηθή πνπ πξέπεη λα εθαξκνζηεί γηα ηελ επίηεπμε ηνπ παξαθάησ ζηφρνπ: α) πξέπεη λα αζθεζεί επεθηαηηθή λνκηζκαηηθή πνιηηηθή, β) πξέπεη λα κεησζεί ε θνξνινγία. i) Με βάζε ην ππφδεηγκα Fleming-Mundell εμεγήζηε θαη δεημηε ηηο επηπηψζεηο πνπ ζα έρεη ζην εηζφδεκα, ηηο επελδχζεηο, ηηο θαζαξέο εμαγσγέο θαη ηελ πξαγκαηηθή ηζνηηκία ε εθαξκνγή θάζε κίαο απφ ηηο παξαπάλσ πξνηεηλφκελεο πνιηηηθέο. ii) Αμηνινγήζηε ηηο πξνηάζεηο πνιηηηηθήο (ζσζηή-ιάζνο) κε βάζε ηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ ηεο θπβέξλεζεο, πνπ είλαη ε άκεζε ελίζρπζε ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηεο απαζρφιεζεο. (50%) 2. Α) Έζησ φηη κηα κηθξή αλνηρηή νηθνλνκία πνπ ιεηηνπξγεί ππφ θαζεζηψο ζηαζεξψλ ζπλαιιαγκαηηθψλ ηζνηηκηψλ ραξαθηεξίδεηαη απφ άθακπηεο ηηκέο. Σν επηηφθην ζηηο δηεζλείο ρξεκαηαγνξέο (i*) είλαη 5%, ε ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία (ηηκή ηνπ εγρψξηνπ λνκίζκαηνο ζε φξνπο μέλνπ) είλαη Δ=2 θαη ην επίπεδν ηηκψλ είλαη Ρ=1. Η θακπχιε IS απηήο ηεο κηθξήο νηθνλνκίαο πεξηγξάθεηαη απφ ηελ ζρέζε: Τ=100-i+2,5 Ε. H θακπχιε LM πεξηγξάθεηαη απφ ηελ ζρέζε: Τ=2(Μ/Ρ)+2i. (εκείσζε: ηνπο ππνινγηζκνχο ρξεζηκνπνηήζηε i*=5 θαη φρη i*=0,05) i) Τπνινγίζηε ηελ (ελδνγελψο πξνζδηνξηζκέλε) νλνκαζηηθή πξνζθνξά ρξήκαηνο. ii) Έζησ φηη ε Κεληξηθή Σξάπεδα ηεο ρψξαο επηρεηξεί λα δηπιαζηάζεη ηελ πξνζθνξά ρξήκαηνο. Παξνπζηάζηε θαη εμεγήζηε ημηο επηδξάζεηο απηήο ηεο πνιηηηθήο ζην πξντφλ. (25%) Β) Η ρξήζε ηνπ ππνδείγκαηνο IS-LM-BP γηα ηελ αλάιπζε ηεο νηθνλνκηθήο πνιηηηθήο θάλεη θαλεξφ φηη νη επηπηψζεηο ηεο λνκηζκαηηθήο θαη δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο επί ηνπ ΑΔΠ (θαη θαη επέθηαζε επί ηεο απαζρφιεζεο) εμαξηψληαη απφ ην εάλ κηα νηθνλνκία ιεηηνπξγεί ππφ θαζεζηψο ζηαζεξψλ ή θπκαηλφκελσλ ζπλαιιαγκαηηθψλ ηζνηηκηψλ. Κάπνηεο ρψξεο πηνζεηνχλ ζηαζεξέο θαη άιιεο θπκαηλφκελεο ζπλαιιαγκαηηθέο ηζνηηκίεο. Πνηά ραξαθηεξηζηηθά κπνξεί λα έρνπλ νη ρψξεο πνπ επηιέγνπλ ζηαζεξέο θαη πνηα νη ρψξε πνπ επηιέγνπλ θπκαηλφκελεο ζπλαιιαγκαηηθέο ηζνηηκίεο; (25%) 3. Α) Μία θιεηζηή νηθνλνκία πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ εχθακπηεο ηηκέο πεξηγξάθεηαη απφ ηηο παξαθάησ ζρέζεηο: Κακπχιε IS: Τ=105-0,5i, Κακπχιε LM: Y=2(M/P)+2i, πλάξηεζε παξαγσγήο: Τ=(80L) 1/2 φπνπ L είλαη ε απαζρφιεζε. Δπίζεο ππνζέζηε φηη ε νηθνλνκία απηή επηηπγράλεη θαζεζηψο πιήξνπο απαζρφιεζεο φηαλ ην επίπεδν ηεο απαζρφιεζεο είλαη 125 (L=125). Τπνινγίζηε ην επίπεδν ηηκψλ πνπ ζα πξνθχςεζ ζε ζπλζήθεο γεληθήο ηζνξξνπίαο γηα απηήλ ηελ νηθνλνκία φηαλ ε Κεληξηθή Σξάπεδα ηεο ρψξαο ζέηεη ηελ νλνκαζηηθή πξνζθνξά ρξήκαηνο (Μ) ζε Μ=80. (25%) Β) Πνιινί νηθνλνκνιφγνη πηζηεχνπλ φηη δελ είλαη δπλαηφλ λα δηαηεξεζεί ε αλεξγία ζε έλα επίπεδν θάησ απφ ην «θπζηθφ» ηεο επίπεδν επί καθξφλ. Υξεζηκνπνηήζηε ην πιαίζην αλάιπζεο πνπ πεξηγξάθεηαη απφ ην ππφδεηγκα ηεο θακπχιεο Phillips γηα λα εμεγήζεηε ηελ παξαπάλσ πξφηαζε. Υξεζηκνπνηήζηε ηελ ζρεηηθή δηαγξακκαηηθή αλάιπζε γηα λα ηεθκεξηψζεηε ηελ απάληεζή ζαο. (25%) 1 Ερώτθμα ηηο ζεκεξηλέο ζπλζήθεο νηθνλνκηθήο θξίζεο, νη Κευλζηαλνί θαη νη Νενθιαζζηθνί νηθνλνκνιφγνη ζα πξφηεηλαλ δηαθνξεηηθά κέηξα νηθνλνκηθήο πνιηηηθήο. Υξεζηκνπνηψληαο ην ζεσξεηηθφ ππφδεηγκα πνπ δηδαρηήθαηε (ην νπνίν θαηαιήγεη ζην γλσζηφ δηάγξακκα δχν δηαζηάζεσλ ζην ρψξν ηνπ πιεζσξηζκνχ θαη ηνπ παξαγσγηθνχ θελνχ) εμεγήζηε ηα κέηξα ησλ Κευλζηαλψλ θαη ηα κέηξα ησλ Νενθιαζζηθψλ νηθνλνκνιφγσλ γηα ηελ έμνδν απφ ηελ θξίζε.
2 Δξψηεκα 'ε θαζεζηψο ζηαζεξψλ, ζπλαιιαγκαηηθψλ ηζνηηκηψλ, ε λνκηζκαηηθή πνιηηηθή δελ κπνξεί λα επεξεάζεη ην πξντφλ, ζε αληίζεζε κε ηε δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή'. Δμεγήζηε κε ηε ρξήζε απινχ δηαγξάκκαηνο. 3 Δξψηεκα Αλ ην επηηφθην r είλαη ρακειφηεξν απφ ην ξπζκφ κεγέζπλζεο ηνπ ΑΔΠ g, ε ζρέζε ρξένπο- ΑΔΠ κπνξεί λα ζηαζεξνπνηεζεί αθφκα θαη αλ ππάξρεη δεκνζηνλνκηθφ έιιεηκκα'. Αλαιχζηε αιγεβξηθά απηήλ ηελ πξφηαζε. ΝΑ ΑΠΑΝΣΗΘΟΤΝ 2 ΑΠΟ ΣΙ 3 ΕΡΩΣΗΕΙ Αλαιχαηε ηξία απφ ηα παξαθάησ ζέκαηα: 1. Έζησ φηη ζε κηα κηθξή αλνηθηή νηθνλνκία κε ζηαζεξέο ζπλαιιαγκαηηθέο ηζνηηκίεο ε θπβέξλεζε κεηψλεη φινπο ηνπο θνξνινγηθνχο ζπληειεζηέο θαηά 50%. Υξεζηκνπνηήζηε ην δηαγξακκαηηθφ πιαίζην αλάιπζεο ζπλαζξνηζηηθήο πξνζθνξάο θαη ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο (AS-AD) γηα λα εμεγήζεηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηνλ πιεζσξηζκφ, ην ΑΔΠ θαη ην πξσηνγελέο ηζνδχγην ηξερνπζψλ ζπλαιιαγψλ θαηά ηε βρατστρόνια θαη ηε μακροτρόνια πεξίνδν. Γηθαηνινγήζηε ηηο απαληήζεηο ζαο. Γηαθέξνπλ ηα απνηειέζκαηα ηεο αλάιπζεο ζαο απφ ηα απνηειέζκαηα πνπ ζα ζαο έδηλε ε ρξήζε ηνπ αλαιπηηθνχ πιαηζίνπ IS-LM-BP θαη πσο; 2. Έζησ κηα κηθξή αλνηθηή νηθνλνκία κε ειεχζεξε θίλεζε θεθαιαίνπ θαη θπκαηλφκελεο ζπλαιιαγκαηηθέο ηζνηηκίεο. Η θπβέξλεζεο ηεο ρψξαο επηδηψθεη ηελ άκεζε ελίζρπζε ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηεο απαζρφιεζεο. Όκσο κέζα ζην νηθνλνκηθφ επηηειείν ππάξρνπλ δχν δηαθνξεηηθέο απφςεηο σο πξνο ηελ πνιηηηθή πνπ πξέπεη λα εθαξκνζηεί γηα ηελ επίηεπμε ηνπ παξαπάλσ ζηφρνπ: α) πξέπεη λα αζθεζεί επεθηαηηθή λνκηζκαηηθή πνιηηηθή, β) πξέπεη λα κεησζεί ε θνξνινγία. Με βάζε ην ππφδεηγκα Fleming-Mundell (IS-LM-BP) εμεγήζηε θαη δείμηε ηηο επηπηψζεηο πνπ ζα έρεη ζην εηζφδεκα, ηηο επελδχζεηο, ηηο θαζαξέο εμαγσγέο θαη ηελ πξαγκαηηθή ηζνηηκία ε εθαξκνγή θάζε κίαο απφ ηηο παξαπάλσ πξνηεηλφκελεο πνιηηηθέο. Αθνινχζσο αμηνινγήζηε ηηο πξνηάζεηο πνιηηηθήο (ζσζηή-ιάζνο) κε βάζε ηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ ηεο θπβέξλεζεο, πνπ είλαη ε άκεζε ελίζρπζε ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηεο απαζρφιεζεο. 3. Δμεγήζηε πνηα είλαη ηα βξαρπρξφληα θαη καθξνρξφληα απνηειέζκαηα κηαο μαθληθήο επηηάρπλζεο ηεο πξνφδνπ ηεο παξαγσγηθφηεηαο. Καηά ηελ αλάιπζε ζαο ππνζέζηε φηη έρεηε κηα θιεηζηή νηθνλνκία θαη εμεηάζηε ηελ επίδξαζε ζηελ αλεξγία ηζνξξνπίαο. Πεξηγξάςηε ην ζρήκα ηεο θακπχιεο Phillips, θαηά ηε βξαρπρξφληα θαη ηε καθξνρξφληα πεξίνδν θαη εμεγήζηε ηηο απαληήζεηο ζαο. 4. Τπνζέζηε φηη ζε κηα θιεηζηή νηθνλνκία ππάξρεη κηα άπαμ απξφβιεπηε αχμεζε ηνπ επηπέδνπ ησλ ηηκψλ Να πεξηγξαθνχλ αλαιπηηθά θαη δηαγξακκαηηθά ηα απνηειέζκαηα ζην ΑΔΠ, ην επηηφθην θαη ηελ απαζρφιεζε κηαο ηέηνηαο απξφβιεπηεο αχμεζεο ηνπ επηπέδνπ ησλ ηηκψλ φηαλ α) νη ηηκέο θαη νη κηζζνί είλαη άθακπηνη θαη β) νη νλνκαζηηθνί κηζζνί είλαη εχθακπηνη. Δμεγήζηε θαη αηηηνινγήζηε πσο δηαθέξνπλ ηα απνηειέζκαηα ηεο αλάιπζεο ζηηο δχν δηαθνξεηηθέο πεξηπηψζεηο.
Αναλύζηε ηπία (3) από ηα παπακάηω θέμαηα: 1. Έζησ φηη ζε κία κηθξή (θιεηζηή) νηθνλνκία επηθξαηνχλ αξλεηηθέο δηαηαξαρέο ηεο πξνζθνξάο, σο ζπλέπεηα κηα πεηξειατθήο θξίζεο. Α) Υξεζηκνπνηψληαο ην ππφδεηγκα ζπλνιηθήο δήηεζεο θαη ζπλνιηθήο πξνζθνξάο, εμεγήζηε πνηεο ζα είλαη νη ζπλέπεηεο ζηνλ πιεζσξηζκφ, ηελ απαζρφιεζε, ηελ αλεξγία, ηε θαηαλάισζε θαη ην πξντφλ θαηά ηε βξαρπρξφληα θαη ηε καθξνρξφληα πεξίνδν. Πεξηγξάςηε ην ζρήκα ηεο θακπχιεο Philips, θαηά ηε βξαρπρξφληα θαη ηε καθξνρξφληα πεξίνδν. Γηθαηνινγήζηε ηηο απαληήζεηο ζαο. Β) Αλ ζε απηήλ ηε ρψξα ζηφρνο ηεο θπβεξλεηηθήο πνιηηηθή είλαη: i. Η ζηαζεξνπνίεζε ηνπ εηζνδήκαηνο ii. Η ζηαζεξνπνίεζε ηνπ επηπέδνπ ησλ ηηκψλ. Δμεγήζηε πνηα πνιηηηθή ζα πξέπεη λα αθνινπζήζεη ε θπβέξλεζε γηα λα επηηχρεη ηνπο ζηφρνπο ηεο. Γείμηε δηαγξακκαηηθά θαη εμεγήζηε ηηο απαληήζεηο ζαο. 2. Έζησ κηα κηθξή αλνηθηή νηθνλνκία κε ειεχζεξε θίλεζε θεθαιαίνπ θαη ζηαζεξέο ηζνηηκίεο. Ο ζηφρνο ηεο Κπβέξλεζεο ηεο ρψξαο είλαη ε άκεζε ελίζρπζε ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηεο απαζρφιεζεο. Όκσο κέζα ζην νηθνλνκηθφ επηηειείν ππάξρνπλ νη εμήο δχν δηαθνξεηηθέο απφςεηο σο πξνο ηελ πνιηηηθή πνπ πξέπεη λα εθαξκνζηεί γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ: i. Πξέπεη λα αζθεζεί επεθηαηηθή λνκηζκαηηθή πνιηηηθή ii. Πξέπεη λα απμεζνχλ νη δεκφζηεο δαπάλεο. Α) Με βάζε ην ππφδεηγκα Fleming-Mudel εμεγήζηε θαη δείμηε ηηο επηπηψζεηο πνπ ζα έρεη ζην εηζφδεκα, ηηο επελδχζεηο, ηηο θαζαξέο εμαγσγέο θαη ηελ πξαγκαηηθή ηζνηηκία ε εθαξκνγή θάζε κίαο απφ ηηο παξαπάλσ πξνηεηλφκελεο πνιηηηθέο. Β) Αμηνινγήζηε ηηο πξνηάζεηο πνιηηηθήο (ζσζηήο - ιάζνο) κε βάζε ηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ ηεο θπβέξλεζεο, πνπ είλαη ε άκεζε ελίζρπζε ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηεο απαζρφιεζεο. 3. Έζησ φηη κηα θπβέξλεζε αληηκεησπίδεη κηα πςειή αλαινγία δεκνζίνπ ρξένπο ΑΔΠ γηα κηα παξαηεηακέλε ρξνληθή πεξίνδν θαη απνθαζίδεη λα πξνβεί ζε ζηαζεξνπνίεζε ηεο. Πνηνη ελαιιαθηηθνί ηξφπνη ππάξρνπλ γηα ηελ επίηεπμε ηεο επηζπκεηήο ζηαζεξνπνίεζεο; Αλαιχζηε ηα πιενλεθηήκαηα θαη κεηνλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδνπλ απηέο νη ελαιιαθηηθέο επηινγέο. 4. Έζησ κηα κηθξή θαη αλνηθηή νηθνλνκία πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ ηέιεηα θηλεηηθφηεηα θεθαιαίνπ θαη ιεηηνπξγεί θάησ απφ έλα θαζεζηψο θπκαηλφκελσλ ζπλαιιαγκαηηθψλ ηζνηηκηψλ. Η θακπχιε LM(M/P=L(Y,i)) ηεο νηθνλνκίαο απηήο έρεη ηε κνξθή: 2000=0,5*Y- 300*i Δπίζεο ε θακπχιε IS δίλεηαη απφ ηε ζρέζε Τ=18000-500*i-2500*S Οη θξαηηθέο δαπάλεο είλαη ίζεο κε ηνπο θφξνπο (G=T=3000) θαη άξα ν πξνυπνινγηζκφο είλαη ηζνζθειηζκέλνο. Έζησ επίζεο φηη ε ηηκή πνπ παίξλεη ην παγθφζκην επηηφθην είλαη i*=10. Τπελζπκίδεηαη φηη Τ ππνδειψλεη ην ΑΔΠ, i ην επηηφθην, S ηελ ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία (κνλάδεο μέλνπ λνκίζκαηνο πξνο κηα κνλάδα ηνπ εκεδαπνχ λνκίζκαηνο) θαη Μ/Ρ ηελ πξαγκαηηθή πξνζθνξά ρξήκαηνο. i. Πνην είλαη ην επηηφθην ηζνξξνπίαο ζηελ ρψξα απηή; ii. Τπνινγίζηε ην ΑΔΠ ηζνξξνπίαο. iii. Πνηα είλαη ε ηηκή ηεο ζπλαιιαγκαηηθήο ηζνηηκίαο (S) ζε θαηάζηαζε ηζνξξνπίαο; Έζησ φηη ε θπβέξλεζε απμάλεη ηηο θξαηηθέο δαπάλεο θαη απηή ε ελέξγεηα (κέζσ ηνπ πνιιαπιαζηαζηή) έρεη ζαλ απνηέιεζκα ηελ κεηαηξνπή ηεο IS ζε Τ=20500-500*i-2500*S. Η LM παξακέλεη ακεηάβιεηε. Πνηα κεηαβιεηή πξέπεη λα πξνζαξκνζηεί ψζηε λα απνθαηαζηαζεί ε ηζνξξνπία θαη ηη ηηκή ζα πάξεη; Δμεγήζηε.
Να απανηηθούν 2 θέμαηα. Θέμα 1 Γηα θάζε εξψηεζε δηάιεμε ή Λ εμεγψληαο απαξαίηεηα κε 2-4 ζεηξέο (θαη δηαγξακκαηηθά φπνπ ρξεηάδεηαη) ηελ απάληεζή ζαο. 1. Η επεθηαηηθή λνκηζκαηηθή πνιηηηθή ζε θαζεζηψο ζηαζεξψλ ζπλαιιαγκαηηθψλ ηζνηηκηψλ δελ επεξεάδεη ηε ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία, ην εηζφδεκα θαη ηηο θαζαξέο εμαγσγέο. Λ 2. Η επεθηαηηθή λνκηζκαηηθή πνιηηηθή ζε θαζεζηψο θπκαηλφκελσλ ζπλαιιαγκαηηθψλ ηζνηηκηψλ κεηψλεη ηε ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία θαη απμάλεη ην εηζφδεκα. Λ 3. Η ζπκπεξηθνξά ηνπ πξαγκαηηθνχ κηζζνχ ζηα ππνδείγκαηα ηεο πιάλεο ηνπ εξγάηε θαη ηεο αθακςίαο ησλ κηζζψλ είλαη ζπγθπθιηθή Λ 4. Οη νξζνινγηθέο πξνζδνθίεο ζπλεπάγνληαη έλαλ ρακειφ δείθηε ζπζίαο. Λ 5. Η επεθηαηηθή δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή ζε θαζεζηψο θπκαηλφκελσλ ζπλαιιαγκαηηθψλ ηζνηηκηψλ απμάλεη ην εηζφδεκα. Λ 6. ηα ππνδείγκαηα αθακςίαο ησλ ηηκψλ θαη αηεινχο πιεξνθφξεζεο νη ηηκέο ησλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ αλαπξνζαξκφδνληαη αξγά. Λ 7. Η αζάθεηα ησλ καθξννηθνλνκηθψλ ηζηνξηθψλ δεδνκέλσλ ζπλεγνξεί ππέξ ηεο ελεξγνχ νηθνλνκηθήο πνιηηηθήο. Λ 8. Αλ εθαξκνζζεί ν θαλφλαο ηνπ ηζνζθειηζκέλνπ πξνυπνινγηζκνχ νη θνξνινγηθνί ζπληειεζηέο ζα ηείλνπλ λα είλαη ζηαζεξνί. Λ Θέμα 2 Πνηα είλαη ηα βαζηθά ζεκεία ηεο ζεσξίαο θαηαλάισζεο ηνπ Keynes; Πνηα είλαη ηα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεηψπηζε ε ζεσξία απηή; Πψο αληηκεησπίδεη ηα πξνβιήκαηα απηά ε ζεσξία θαηαλάισζεο ηνπ Modigliani; Θέμα 3 Να εμαρζεί ε θακπχιε Phillips απφ ηελ θακπχιε ζπλαζξνηζηηθήο πξνζθνξάο θαη λα ζπδεηεζεί ε ζρέζε πιεζσξηζκνχ θαη αλεξγίαο ζηε βξαρπρξφληα θαη καθξνρξφληα πεξίνδν. Αλαιχζηε ηπία απφ ηα παξαθάησ ζέκαηα: 1. Τπνζέζηε φηη νη ζπκβάζεηο εξγαζίαο πνπ ππνγξάθνληαη κεηαμχ εξγαδνκέλσλ θαη εξγνδνηψλ νξίδνπλ φηη ν νλνκαζηηθφο κηζζφο ζπλδέεηαη πιήξσο κε ηνλ πιεζσξηζκφ. Τπάξρεη δειαδή απηφκαηε ηηκαξηζκηθή πξνζαξκνγή ηνπ κηζζνχ (Α.Σ.Α). Πεξηγξάςηε ην ζρήκα ηεο θακπχιεο ζπλαζξνηζηηθήο πξνζθνξάο θαη ηεο θακπχιεο Phillips, ζχκθσλα κε ην ππφδεηγκα αθακςίαο ησλ κηζζψλ; Αλ δελ ππάξρεη Α.Σ.Α ηφηε πσο ζα κεηαβιεζεί ε θακπχιε ζπλαζξνηζηηθήο πξνζθνξάο θαη πσο ε θακπχιε Phillips; Γηθαηνινγήζηε ηηο απαληήζεηο ζαο. 2. α) ηε ρψξα Α ε Κεληξηθή Σξάπεδα θξαηά ζηαζεξή ηελ πξνζθνξά ρξήκαηνο γηα λα επηηξέπεη ηε δηαθχκαλζε ηνπ επηηνθίνπ. ηε ρψξα Β ε Κεληξηθή Σξάπεδα πξνζαξκφδεη θαηάιιεια ηελ πξνζθνξά ρξήκαηνο γηα λα παξακέλεη ζηαζεξφ ην επηηφθην. ε πνηα απφ ηηο δχν ρψξεο ε αθνινπζνχκελε πνιηηηθή ζα ζηαζεξνπνηήζεη θαιχηεξα ηελ νηθνλνκία αλ ππάξμεη κηα εμσγελήο δηαηαξαρή ζηε δήηεζε γηα αγαζά θαη ππεξεζίεο; Υξεζηκνπνηήζηε ην ππφδεηγκα IS-LM γηα λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζε ζαο. β) Δμεγείζηε ηελ θιίζε ηεο LM, κε βάζε ηελ πνζνηηθή ζεσξία ηνπ ρξήκαηνο. 3. Έζησ κία (θιεηζηή) νηθνλνκία ζε χθεζε: ην εηζφδεκα είλαη θαηψηεξν ηεο καθξνρξφληαο ηζνξξνπίαο ηνπ, ηα επηηφθηα είλαη ρακειά ελψ, νη ηηκέο πέθηνπλ. χκθσλα κε ηνλ νηθνλνκνιφγν Αλ ε κείσζε ησλ ηηκψλ πξνθαιεί ζηαζεξνπνηεηηθέο επηδξάζεηο πνπ απμάλνπλ ην εηζφδεκα. χκθσλα, φκσο, κε ηνλ νηθνλνκνιφγν Β, ε πηψζε ησλ ηηκψλ πξνθαιεί απνζηαζεξνπνίεζε ηεο νηθνλνκίαο εληείλνληαο ηελ χθεζε. Υξεζηκνπνηψληαο ην ππφδεηγκα IS-LM, εμεγήζηε γηαηί νη ζέζεηο ησλ δχν νηθνλνκνιφγσλ κπνξεί λα είλαη θαη νη δχν νξζέο.
4. Έζησ κηα κηθξή αλνηθηή νηθνλνκία κε ειεχζεξε θίλεζε θεθαιαίνπ θαη θπκαηλφκελεο ηζνηηκίεο. Τπνζέζηε on ε νηθνλνκία απηή βξίζθεηαη ζε χθεζε (ην εηζφδεκα θάησ ηνπ θπζηθνχ επηπέδνπ παξαγσγήο). Ο ζηφρνο ηεο Κπβέξλεζεο ηεο ρψξαο είλαη ε άκεζε ελίζρπζε ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηεο απαζρφιεζεο. Όκσο κέζα ζην νηθνλνκηθφ επηηειείν ππάξρνπλ δηαθνξεηηθέο απφςεηο σο πξνο ηελ πνιηηηθή πνπ πξέπεη λα εθαξκνζηεί γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ: α) ε νηθνλνκία ζα επαλέιζεη απφ κφλε ηεο ζε πιήξε απαζρφιεζε, άξα δελ ρξεηάδεηαη λα παξέκβεη ε Κπβέξλεζε κε νπνηαδήπνηε εληζρπηηθά κέηξα, β) πξέπεη λα αζθεζεί επεθηαηηθή λνκηζκαηηθή πνιηηηθή, γ) πξέπεη λα απμεζνχλ νη δεκφζηεο δαπάλεο, δ) πξέπεη λα επηβιεζνχλ δαζκνί θαη πνζνζηψζεηο ζηηο εηζαγσγέο πξντφλησλ, ψζηε λα εληζρπζεί ε εγρψξηα παξαγσγή, i) Με βάζε ην ππφδεηγκα Fleming-Mundell εμεγήζηε θαη δείμηε ηηο επηπηψζεηο πνπ ζα έρεη ζην εηζφδεκα, ηηο επελδχζεηο, ηηο θαζαξέο εμαγσγέο θαη ηελ πξαγκαηηθή ηζνηηκία ε εθαξκνγή θάζε κία: απφ ηηο παξαπάλσ πξνηεηλφκελεο πνιηηηθέο, ii) Αμηνινγήζηε ηηο ηέζζεξηο πξνηάζεηο πνιηηηθήο (ζσζηε-ιάζνο) κε βάζε ηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ ηεο θπβέξλεζεο, πνπ είλαη ε άκεζε ελίζρπζε ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηεο απαζρφιεζεο. Αλαιχζηε ηπία απφ ηα παξαθάησ ζέµαηα: 1.Έζησ µία νηθνλνκία φπνπ ε δήηεζε ρξήκαηνο δελ εμαξηάηαη απφ ην εηζφδεκα. (Πνηα είλαη ε θιίζε ηεο LM ζ' απηήλ ηε πεξίπησζε;). ηφρνο ηεο θπβεξλεηηθήο πνιηηηθήο είλαη ε ελίζρπζε ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, αιιά νη πξνηεηλφκελεο νηθνλνκηθέο πνιηηηθέο είλαη ηρεις. Ο νηθνλνκηθφο ζχκβνπινο Α πξνηείλεη αχμεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ θαηά ην πνζφ Υ Ο νηθνλνκηθφο ζχκβνπινο Β πξνηείλεη µκείσζε ηεο θνξνινγίαο θαηά ην πνζφ Υ. Ο Γ πξνηείλεη ηζφπνζε αχμεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ θαη θφξσλ θαηά Υ. α) Πνηα είλαη ε ζπλνιηθή επίπησζε ζην εηζφδεκα ζε θάζε µία απφ ηηο 3 πεξηπηψζεηο ησλ πξνηεηλνκέλσλ πνιηηηθψλ; β) Πνηα πνιηηηθή ζα επηιέμεη ε θπβέξλεζε ψζηε ε αχμεζε ηνπ εηζνδήκαηνο λα είλαη ε µκέγηζηε δπλαηή; γ) Γείμηε δηαγξαµµαηηθά θαη εμεγήζηε πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε µίαο αχμεζεο ηεο πξνζθνξάο ρξήκαηνο ζην εηζφδεκα. 2.α. Να πεξηγξαθνχλ αλαιπηηθά θαη δηαγξαµµαηηθά ηα απνηειέζκαηα µηαο ζπζηαιηηθήο λνµηζµαηηθήο πνιηηηθήο ζην πξντφλ, ηελ απαζρφιεζε θαη ηηο ηηκέο µίαο νηθνλνκίαο φηαλ νη πξνζδνθίεο δηακφξθσζεο ησλ ηηκψλ είλαη α) νξζνινγηθέο θαη β) πξνζαξκνζηηθέο. Παξνπζηάζηε ηελ θακπχιε Phillips ζε θάζε µία απφ ηηο δχν πεξηπηψζεηο. β. Έζησ ζε µία νηθνλνκία ε θακπχιε Ρhillips πεξηγξάθεηαη απφ ηελ παξαθάησ ζρέζε: e t e 0,2 5u φπνπ t t t t 1. i) Τπνινγίζηε ην θπζηθφ πνζνζηφ αλεξγίαο ζ' απηήλ ηελ νηθνλνκία. ii) Τπνζέζηε φηη θ = 0. Δμεγήζηε ηε ζεκαζία απηήο ηεο ππφζεζεο γηα ην ζρεµαηηζµφ πξνζδνθηψλ γηα ην επίπεδν πιεζσξηζκνχ ζηελ νηθνλνκία. Πνην είλαη ην επίπεδν ηνπ πιεζσξηζκνχ ζηελ νηθνλνκία αλ ε θπβέξλεζε επηζπκεί ηε κείσζε ηεο αλεξγίαο ζην 3% θαη ηε δηαηήξεζή ηεο γηα πάληα ζ' απηφ ην επίπεδν; ρνιηάζηε. 3.Σα λνηθνθπξηά µηαο νηθνλνκίαο εκθαλίδνπλ πςειά πνζνζηά δαλεηζκνχ, ε θαηαλάισζε, δειαδή, ππεξβαίλεη ην ηξέρνλ εηζφδεκα. ηφρνο ηεο Κπβέξλεζεο είλαη ε ζπγθξάηεζε ηεο ηξέρνπζαο θαηαλάισζεο θαη γη' απηφ ε Κεληξηθή Σξάπεδα ηεο ρψξαο απμάλεη ηα επηηφθηα. Ο νηθνλνκνιφγνο Α πηζηεχεη φηη ε άλνδνο ηνπ µκέζνπ επηηνθίνπ ζηε ρψξα, ζα επηδξάζεη κεησηηθά ζηελ ηξέρνπζα θαη κειινληηθή θαηαλάισζε. Ο νηθνλνκνιφγνο Β δηαθσλεί θαη πξνζπαζεί λα πείζεη απηνχο πνπ αζθνχλ ηελ νηθνλνκηθή πνιηηηθή, φηη ε αχμεζε ηνπ κέζνπ επηηνθίνπ ζα επεξεάζεη ζεηηθά ηελ θαηαλάισζε άκεζα, ελψ ζην µέιινλ, απηή, ζα κεησζεί. Η άπνςε ηεο Γ είλαη φηη ε θαηαλάισζε ζηελ ηξέρνπζα πεξίνδν ζα µεησζεί ελψ, ε µειινληηθή θαηαλάισζε ζα απμεζεί σο απνηέιεζµα ηεο αχμεζεο ηνπ επηηνθίνπ. Αληίζεηα µε ηνπο πξνεγνχκελνπο, ε Γ πηζηεχεη φηη ε Κπβέξλεζε πξέπεη λα επηβάιιεη θφξνπο ζην εηζφδεµα ηεο ηξέρνπζαο πεξηφδνπ - αθήλνληαο αλεπεξέαζηα ηα επηηφθηα - δηφηη έηζη ε ηξέρνπζα θαηαλάισζε ζα πεξηνξηζηεί.
Με βάζε ην ππφδεηγκα ηνπ Irving Fisher γηα ηε ζπµπεξηθνξά ηνπ θαηαλαισηή, εμεγήζηε µε πνηνλ ή πνηνπο νηθνλνµνιφγνπο ζπµθσλείηε ή δηαθσλείηε. Αλαιχζηε θαη δηαγξαµµαηηθά. 4. Υξεζηµνπνηήζηε ην λεν-θιαζηθφ ππφδεηγµα ησλ επελδχζεσλ γηα λα εμεγήζεηε πνηα επίπησζε έρεη ζηελ ηηµή εθµίζζσζεο ηνπ θεθαιαίνπ, ζην θφζηνο θεθαιαίνπ θαη ζηηο επελδχζεηο, θαζέλα απφ ηα αθφινπζα γεγνλφηα: α) Η αληηπιεζσξηζηηθή λνµηζµαηηθή πνιηηηθή απμάλεη ην πξαγµαηηθφ επηηφθην. β) Έλαο ζεηζµφο θαηαζηξέθεη µέξνο ηνπ απνζέµαηνο θεθαιαίνπ. γ) Η είζνδνο ζηε ρψξα μέλσλ εξγαηψλ απμάλεη ην µέγεζνο ηνπ εξγαηηθνχ δπλαµηθνχ. Να αναπηύξεηε ηπία από ηα παπακάηω θέμαηα: 1. α) Πνηεο ήηαλ νη ηξεηο ππνζέζεηο ηνπ Κέυλο γηα ηε ζπλάξηεζε θαηαλάισζεο; β) Με βάζε ην ππφδεηγκα θαηαλάισζεο ηνπ Fisher κε δχν ρξνληθέο πεξηφδνπο, αλαιχζηε ηηο επηπηψζεηο κίαο αχμεζεο ηνπ εηζνδήκαηνο ηεο δεχηεξεο πεξηφδνπ, ζηελ ηξέρνπζα θαη ηελ κειινληηθή θαηαλάισζε. πγθξίλεηε ηελ πεξίπησζε πνπ ν θαηαλαισηήο αληηκεησπίδεη έλα δεζκεπηηθφ πεξηνξηζκφ ηεο ηθαλφηεηαο δαλεηζκνχ ηνπ κε ηελ πεξίπησζε πνπ δελ αληηκεησπίδεη ηέηνηνλ πεξηνξηζκφ. γ) Οη δεκνγξάθνη πξνβιέπνπλ φηη ην πνζνζηφ ησλ ειηθησκέλσλ ζην ζπλνιηθφ πιεζπζκφ ζα εμαθνινπζήζεη λα απμάλεηαη θαηά ηα επφκελα 20 ρξφληα. Ση πξνβιέπεη ην ππφδεηγκα ηνπ θχθινπ δσήο γηα ηελ επηξξνή απηήο ηεο δεκνγξαθηθήο κεηαβνιήο ζηνλ εζληθφ ξπζκφ ηεο απνηακίεπζεο; 2. Τπνζέζηε φηη ε νηθνλνκία κηαο ρψξαο πεξηγξάθεηαη απφ ηηο αθφινπζεο ζρέζεηο: C=200 + (0,25) Y D, I=150 + 0,25Y 1000 I, T=200, G=250 (M/P) S =1600, (M/P) d = 2Y 8000i. α) Να εμαρζνχλ θαη λα απεηθνληζηνχλ νη θακπχιεο IS θαη LM. β) Βξείηε ην επίπεδν ηνπ εηζνδήκαηνο, ηεο θαηαλάισζεο, ηεο επέλδπζεο θαη ηνπ επηηνθίνπ πνπ αληηζηνηρνχλ ζε θαηάζηαζε ηζνξξνπίαο. γ) Τπνζέζηε φηη ε πξνζθνξά ρξήκαηνο απμάλεηαη ζε 1840. Τπνινγίζηε ην επίπεδν ηνπ εηζνδήκαηνο, ηεο θαηαλάισζεο, ηεο επέλδπζεο θαη ηνπ επηηνθίνπ πνπ αληηζηνηρνχλ ζηε λέα θαηάζηαζε ηζνξξνπίαο. Απεηθνλίζηε γξαθηθά ηελ απάληεζε. δ) Τπνζέζηε φηη νη δεκφζηεο δαπάλεο απμάλνληαη ζε 400. Τπνινγίζηε ην επίπεδν ηνπ εηζνδήκαηνο, ηεο θαηαλάισζεο, ηεο επέλδπζεο θαη ηνπ επηηνθίνπ πνπ αληηζηνηρνχλ ζ απηή ηε λέα θαηάζηαζε ηζνξξνπίαο. Απεηθνλίζηε γξαθηθά ηελ απάληεζε. ε) Τπάξρεη κηα πηψζε ηεο θαηαλαισηηθήο εκπηζηνζχλεο θαη ε απηφλνκε θαηαλάισζε πεξηνξίδεηαη ζε 100. Ση ζα ζπκβεί ζην εηζφδεκα ηζνξξνπίαο; Πψο ζα κπνξνχζε ε θπβέξλεζε λα αληηζηαζκίζεη απηήλ ηελ αξλεηηθή κεηαβνιή ζην εηζφδεκα ηζνξξνπίαο; 3. Δμεγήζηε αλ νη παξαθάησ πξνηάζεηο είλαη αληθείς ή υεσδείς ρξεζηκνπνηψληαο θαη ηε δηαγξακκαηηθή αλάιπζε. α) Όηαλ ε νξηαθή ξνπή γηα θαηαλάισζε απμάλεηαη θαη νη επελδχζεηο κεηψλνληαη, ηφηε ην εηζφδεκα ηζνξξνπίαο απμάλεηαη. β) Όηαλ ζε κηα ρψξα αζθείηαη ηαπηφρξνλα επεθηαηηθή δεκνζηνλνκηθή θαη πεξηνξηζηηθή λνκηζκαηηθή πνιηηηθή ηφηε ην πξντφλ θαη ην επηηφθην ηζνξξνπίαο ηεο ρψξαο απμάλνληαη.
4. Τπνζέζηε φηη ε θπβέξλεζε έρεη σο βαζηθφ ζηφρν ηνλ πεξηνξηζκφ ηνπ πιεζσξηζκνχ. Ο νηθνλνκηθφο ζχκβνπινο Α πηζηεχεη φηη απηφ κπνξεί λα επηηεπρζεί ρσξίο επηπηψζεηο ζηελ αλεξγία θαη ην πξαγκαηηθφ εζληθφ πξντφλ ηεο ρψξαο. Ο νηθνλνκηθφο ζχκβνπινο Β αληίζεηα ηνλίδεη φηη απηή ε πνιηηηθή έρεη άκεζε επίπησζε ζηελ αλεξγία θαη ην πξντφλ. Αλαιχζηε ηηο ζέζεηο ησλ δχν νηθνλνκνιφγσλ, ρξεζηκνπνηψληαο ηα δηαθνξεηηθά ππνδείγκαηα γηα ηελ ιεηηνπξγία ηεο νηθνλνκίαο πνπ έρεη ζην λνπ ηνπ θαζέλαο απφ ηνπο δχν, γηα λα ππνζηεξίμεη ηα ζπκπεξάζκαηά ηνπ. Γείμηε θαη δηαγξακκαηηθά. Απανηήζηε ζε δύο από ηιρ εξήρ ηπειρ επωηήζειρ 1. Έζησ κία νηθνλνκία κε πςειή αλεξγία θαη άπεηξε ειαζηηθφηεηα δήηεζεο ρξήκαηνο σο πξνο ην επηηφθην. ηφρνο ηεο Κπβεξλεηηθήο πνιηηηθήο είλαη ε ελίζρπζε ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, αιιά νη πξνηεηλφκελεο νηθνλνκηθέο πνιηηηθέο είλαη ηέζζεξηο. Ο νηθνλνκηθφο ζχκβνπινο Α πξνηείλεη αχμεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ θαηά ην πνζφ Υ. Ο νηθνλνκηθφο ζχκβνπινο Β πξνηείλεη κείσζε ηεο θνξνινγίαο θαηά ην πνζφ Υ. Ο Γ πξνηείλεη ηζφπνζε αχμεζε θνξνινγίαο θαη δεκνζίσλ δαπαλψλ. Ο Γ ζπζηήλεη αχμεζε ηεο πξνζθνξάο ρξήκαηνο. α) Πνηα είλαη ε ζπλνιηθή επίπησζε ζην εηζφδεκα ζε θάζε κία απφ ηηο 4 πεξηπηψζεηο ησλ πξνηεηλνκέλσλ πνιηηηθψλ (απαληήζηε κε βάζε ηνλ θευλζηαλφ πνιιαπιαζηαζηή). β) Πνηα πνιηηηθή κεηαμχ ησλ ηεζζάξσλ ζα επηιέμεη ε Κπβέξλεζε ψζηε ε αχμεζε ηνπ εηζνδήκαηνο λα είλαη ε κέγηζηε δπλαηή; γ) Πψο δηαθνξνπνηείηαη ε απάληεζή ζαο ζην (α) θαη ζην (β) αλ ε ειαζηηθφηεηα δήηεζεο ρξήκαηνο σο πξνο ην επηηφθην δελ είλαη άπεηξε; δ) απηή ηελ πεξίπησζε δείμηε δηαγξακκαηηθά φηη ν ζπλδπαζκφο δεκνζηνλνκηθήο θαη λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο ζα δψζεη ην θαιχηεξν απνηέιεζκα φζνλ αθνξά ηελ επέθηαζε ηνπ εηζνδήκαηνο. 2. Έζησ κία κηθξή αλνηθηή νηθνλνκία πνπ είλαη κέινο νηθνλνκηθήο έλσζεο (ζηαζεξέο ηζνηηκίεο) θαη ηεο νπνίαο ε νηθνλνκία βξίζθεηαη ζε χθεζε (ην εηζφδεκα θάησ ηνπ θπζηθνχ επηπέδνπ παξαγσγήο). Ο ζηφρνο ηεο Κπβέξλεζεο ηεο ρψξαο απηήο είλαη ε άκεζε ελίζρπζε ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηεο απαζρφιεζεο. Όκσο κέζα ζην νηθνλνκηθφ επηηειείν ηεο ίδηαο ηεο Κπβέξλεζεο ππάξρνπλ δηαθνξεηηθέο απφςεηο σο πξνο ηελ πνιηηηθή πνπ πξέπεη λα εθαξκνζηεί γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ: α) ε νηθνλνκία ζα επαλέιζεη απφ κφλε ηεο ζε πιήξε απαζρφιεζε, άξα δελ ρξεηάδεηαη λα παξέκβεη ε Κπβέξλεζε κε νπνηαδήπνηε εληζρπηηθά κέηξα, β) πξέπεη λα αζθεζεί επεθηαηηθή λνκηζκαηηθή πνιηηηθή, γ) πξέπεη λα απμεζνχλ νη δεκφζηεο δαπάλεο, δ) πξέπεη λα επηβιεζνχλ δαζκνί θαη πνζνζηψζεηο ζηηο εηζαγσγέο πξντφλησλ, ψζηε λα εληζρπζεί ε εγρψξηα παξαγσγή. і) Με βάζε ην ππφδεηγκα Fleming-Mundell λα εμεγήζεηε θαη λα δείμεηε ηηο επηπηψζεηο πνπ ζα έρεη ζην εηζφδεκα, ηηο επελδχζεηο, ηηο θαζαξέο εμαγσγέο θαη ηελ πξαγκαηηθή ηζνηηκία ε εθαξκνγή θάζε κίαο απφ ηηο παξαπάλσ πξνηεηλφκελεο πνιηηηθέο. іі) Να αμηνινγήζεηε ηηο ηέζζεξηο πξνηάζεηο πνιηηηθήο (ζσζηή-ιάζνο) κε βάζε ηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ ηεο θπβέξλεζεο, πνπ είλαη ε άκεζε ελίζρπζε ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηεο απαζρφιεζεο.
3. Γχν νηθνλνκηθνί ζχκβνπινη ηεο θπβέξλεζεο επί νηθνλνκηθψλ ζεκάησλ, δηαθσλνχλ σο πξνο ηηο επηπηψζεηο ηεο κείσζεο ηνπ πιεζσξηζκνχ ζηελ απαζρφιεζε. Ο νηθνλνκηθφο ζχκβνπινο Α πηζηεχεη φηη ε ζπζηαιηηθή λνκηζκαηηθή πνιηηηθή πνπ ζηνρεχεη ζηε κείσζε ηνπ πιεζσξηζκνχ, ζα έρεη δπζκελείο επηπηψζεηο ζηελ απαζρφιεζε, ελψ ν νηθνλνκηθφο ζχκβνπινο Β, ππνζηεξίδεη φηη ε απαζρφιεζε δελ ζα επεξεαζηεί. Αλαιχζηε ηηο ζέζεηο ησλ δχν νηθνλνκνιφγσλ, νη νπνίεο, θάησ απφ δηαθνξεηηθέο ππνζέζεηο, είλαη θαη νη δχν νξζέο. Υξεζηκνπνηήζηε θαη ηε δηαγξακκαηηθή αλάιπζε γηα λα δηθαηνινγήζεηε ηηο απαληήζεηο ζαο. ΑΠΑΝΣΗΣΕ Ε ΔΤΟ ΑΠΟ ΣΙ ΕΞΗ ΣΡΕΙ ΕΡΩΣΗΕΙ 1)Σξεηο νηθνλνκνιφγνη θαινχληαη λα ζρνιηάζνπλ ηηο επηπηψζεηο ηεο δηεζλνχο χθεζεο ζην εζληθφ εηζφδεκα κηαο κηθξήο αλνηθηήο νηθνλνκίαο κε ειεχζεξε θίλεζε θεθαιαίνπ. Η, Α, πηζηεχεη φηη ην πξαγκαηηθφ εηζφδεκα ηεο ρψξαο ζα επεξεαζηεί αξλεηηθά, βξαρπρξφληα. Αληίζεηα, ν, Β, ηζρπξίδεηαη φηη ην πξαγκαηηθφ εηζφδεκα δελ ζα επεξεαζηεί βξαρπρξφληα. Η, Γ, είλαη ζίγνπξε φηη ην πξαγκαηηθφ εηζφδεκα καθξνρξφληα ζα κείλεη ακεηάβιεην. α)με ηε βνήζεηα ηνπ ππνδείγκαηνο Fleming-Mundell, εμεγείζηε θαη δείμηε δηαγξακκαηηθά ηηο απφςεηο ησλ ηξηψλ νηθνλνκνιφγσλ αλαθέξνληαο ηηο ππνζέζεηο πνπ θάλεη ν θαζέλαο γηα ην ζπλαιιαγκαηηθφ θαζεζηψο θαη ηελ επθακςία ησλ ηηκψλ, ψζηε λα δηθαηνινγείηαη ε ζέζε ηνπ. β)δμεγείζηε ηη πξνβιέπεη θαζέλαο απφ ηνπο ηξεηο νηθνλνκνιφγνπο ζχκθσλα κε ηηο ππνζέζεηο ηνπ- γηα ηηο επηπηψζεηο ζηηο επελδχζεηο,ηελ θαηαλάισζε, ηηο θαζαξέο εμαγσγέο θαη ηελ πξαγκαηηθή ηζνηηκία ηεο ρψξαο. 2). α) ε κία πξνζπάζεηα αλαζέξκαλζεο ηεο νηθνλνκίαο, ε θπβέξλεζε κίαο ρψξαο, πνπ νη πεξηνξηζκνί πνπ επηβάιινληαη ζηε ρνξήγεζε θαηαλαισηηθψλ δαλείσλ δελ είλαη δεζκεπηηθνί, πηνζεηεί κία πνιηηηθή πξνζσξηλήο κείσζεο ηεο θνξνινγίαο. Υξεζηκνπνηείζηε ηε δηαγξακκαηηθή αλάιπζε γηα λα δείμεηε αλ ε θπβέξλεζε ζα επηηχρεη ην ζηφρν ηεο. β) Να εμεγήζεηε πσο κηα κείσζε ηεο θνξνινγίαο, πνπ ρξεκαηνδνηείηαη κε δεκφζην δαλεηζκφ, επεξεάδεη ηε δεκφζηα απνηακίεπζε, ηελ ηδησηηθή απνηακίεπζε, ηελ εζληθή απνηακίεπζε, ηελ θαηαλάισζε, ηηο επελδχζεηο θαη ην εηζφδεκα ρξεζηκνπνηψληαο i) ηελ παξαδνζηαθή άπνςε γηα ην δεκφζην ρξένο θαη ii) ηε ξηθαξληηαλή άπνςε γηα ην ρξένο. 3)ηε ρψξα Leverrett (θιεηζηή νηθνλνκία) απμήζεθε ε δήηεζε γηα αγαζά θαη ππεξεζίεο,κε ζπλέπεηα λα είλαη νξαηφο ν θίλδπλνο αχμεζεο ησλ ηηκψλ. α) Με βάζε ην ππφδεηγκα IS-LM, εμεγήζηε θαη δείμηε δηαγξακκαηηθά, πψο ζα πξέπεη ε Κεληξηθή Σξάπεδα ηεο ρψξαο λα επεξεάζεη ηελ πξνζθνξά ρξήκαηνο ψζηε λα δηαηεξεζνχλ ζηαζεξέο νη ηηκέο. β) Πνηα ζα είλαη ε επίδξαζε απηψλ ησλ εμειίμεσλ ζηε ζχλζεζε ηνπ ηειηθνχ πξντφληνο (ΑΔΠ) γ)υξεζηκνπνηψληαο ηηο θακπχιεο ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο θαη πξνζθνξάο ζρεδηάζηε ηελ αξρηθή θαη ηειηθή ηζνξξνπία ηεο νηθνλνκίαο. δ) Έζησ φηη ε αχμεζε ησλ ηηκψλ νθείιεηαη ζε αχμεζε ηνπ θφζηνπο παξαγσγήο (πιεζσξηζκφο θφζηνπο) θαη ζηφρνο ηεο Κπβέξλεζεο ηεο ρψξαο Leverett είλαη ε ζηαζεξνπνίεζε ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηεο απαζρφιεζεο. Πψο πξέπεη λα ρεηξηζηεί ηελ πξνζθνξά ρξήκαηνο ε Κεληξηθή Σξάπεδα, ζ απηή ηελ πεξίπησζε; (δείμηε θαη δηαγξακκαηηθά ρξεζηκνπνηψληαο ην δηάγξακκα ζπλαζξνηζηηθήο πξνζθνξάο θαη δήηεζεο).
ΜΕΡΟ Α Απαληήζηε κία απφ ηηο εμήο δχν εξσηήζεηο (4 βαζκνί ε θαζεκία) Επώηηζη 1 Δπεμεγήζηε ηνπο φξνπο: Ννκηζκαηηθφο κεραληζκφο κεηάδνζεο Γείθηεο ζπζίαο Δζσηεξηθέο θαη εμσηεξηθέο ρξνληθέο πζηεξήζεηο Τπφδεηγκα επηηαρπληή Επώηηζη Δπεμεγήζηε ηνπο φξνπο: Θεσξία αληηπιεζσξηζκνχ ηνπ ρξένπο Θεσξία πζηέξεζεο Απηφκαηνη ζηαζεξνπνηεηέ Τπφδεηγκα Q ηνπ Tobin ΜΕΡΟ Β Απαληήζηε δχν απφ ηηο εμήο ηξεηο εξσηήζεηο (3 βαζκνί ε θαζεκία) Λάβεηε ππφςε ηνλ αθφινπζν πίλαθα (1) (2) (3) Υψξα Α Υψξα Β Αξρηθφ ρξένο (ζε δηο επξψ) 2.000 2.000 Ολνκαζηηθέο θξαηηθέο δαπάλεο γηα ζπγθεθξηκέλν ζθνπφ (γίλνληαη θνληά ζην ηέινο ηνπ έηνπο), κε εμαίξεζε ηηο πιεξσκέο ηφθσλ (ζε δηο επξψ) 200 200 Δπίπεδν ηηκψλ ζηελ αξρή ηνπ έηνπο 1,0 1,0 Δηήζηνο ξπζκφο πιεζσξηζκνχ 0-0,05 Δηήζην επηηφθην 0,07 0,02 Ολνκαηηθνί θφξνη (ζε δηο επξψ) 340 340 Οη ρψξεο Α θαη Β είλαη ηαπηφζεκεο, εθηφο ηνπ γεγνλφηνο φηη ε ρψξα Β έρεη κηθξφηεξν πιεζσξηζκφ θαηά 5% θαη επνκέλσο (ππνζέηνληαο φηη ην πξαγκαηηθφ επηηφθην είλαη 7% θαη ζηηο δχν νηθνλνκίεο) 5% ρακειφηεξν νλνκαζηηθφ επηηφθην ζε ζχγθξηζε κε ηελ ρψξα Α. a) Πνηα είλαη ε νλνκαζηηθή αμία ησλ δεκνζίσλ πιεξσκψλ ζε ηφθνπο γηα θάζε νηθνλνκία; b) Πνηα είλαη ηα επίζεκα δεκφζηα ειιείκκαηα ζηελ θάζε νηθνλνκία; c) Τπνινγίζαηε ηελ νλνκαζηηθή αμία ηνπ αλεμφθιεηνπ δεκνζίνπ ρξένπο ζην ηέινο ηνπ νηθνλνκηθνχ έηνπο γηα ηελ θάζε νηθνλνκία. d) Γείμηε φηη ε πξαγκαηηθή αμία ηνπ αλεμφθιεηνπ δεκνζίνπ ρξένπο ζην ηέινο ηνπ νηθνλνκηθνχ έηνπο είλαη ε ίδηα θαη γηα ηηο δχν νηθνλνκίεο, έηζη ψζηε ε δηαθνξά ζηα επίζεκα ειιείκκαηα λα κελ αληαλαθιά θάπνηα πξαγκαηηθή δηαθνξά ζηηο ζέζεηο ησλ θαζαξψλ θξαηηθψλ ρξεψλ. e) Γείμηε φηη εάλ θάπνηνο ζπκπεξηιάβεη ζην έιιεηκκα κφλν ηηο πξαγκαηνπνηεζείζεο πξαγκαηηθέο πιεξσκέο ηφθσλ, ηφηε ην έιιεηκκα ηεο ρψξαο Α θαη ην έιιεηκκα ηεο ρψξαο Β είλαη ίζα. f) Καηά ηελ δηάξθεηα πεξηφδσλ απνπιεζσξηζκνχ ηείλνπλ νη επίζεκεο κεηξήζεηο ηνπ ειιείκκαηνο λα ππνηηκνχλ ή λα ππεξβάιινπλ ηελ πξαγκαηηθή αμία ηνπ ειιείκκαηνο; Δμεγήζηε.
Επώηηζη 4 ηε ρψξα Α ε πξνζθνξά ρξήκαηνο είλαη εμσγελήο. ηε ρψξα Β ε πξνζθνξά ηνπ ρξήκαηνο ηείλεη λα απμάλεηαη θαζψο απμάλεηαη ην επηηφθην. ρεδηάζηε ηηο θακπχιεο LM θαη ζηηο δχν νηθνλνκίεο. Υξεζηκνπνηήζηε ην δηάγξακκα πξνζθνξάο θαη δήηεζεο ρξήκαηνο γηα λα δηθαηνινγήζεηε ηελ απάληεζή ζαο. ε πνηα απφ ηηο δχν ρψξεο ζα είλαη πεξηζζφηεξν απνηειεζκαηηθή ε άζθεζε επεθηαηηθήο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο; Δμεγήζηε Επώηηζη 5 Έζησ κηα κηθξή αλνηρηή νηθνλνκία κε ειεχζεξε θίλεζε θεθαιαίνπ θαη ζηαζεξέο ηζνηηκίεο. Υξεζηκνπνηήζηε ην ππφδεηγκα Mundell-Fleming γηα λα απαληήζεηε ζηηο αθφινπζεο εξσηήζεηο: a) Αλ ην βαζηθφ πξφβιεκα ηεο νηθνλνκίαο ηεο ρψξαο είλαη ε χθεζε, ζα πξέπεη ε θπβέξλεζε ηεο ρψξαο λα ρξεζηκνπνηήζεη λνκηζκαηηθή, δεκνζηνλνκηθή ή ζπλδπαζκφ θαη ησλ δχν πνιηηηθψλ γηα λα δψζεη ψζεζε ζηελ απαζρφιεζε; Δμεγήζηε b) Αλ ζηε ρψξα πεξηνξηζηνχλ νη εηζαγσγέο απφ ην εμσηεξηθφ, ηη ζα ζπκβεί ζην εηζφδεκα, ζηελ ηηκή ζπλαιιάγκαηνο θαη ζην εκπνξηθφ ηζνδχγην; Δμεηάζηε ηφζν ηηο βξαρπρξφληεο φζν θαη ηηο καθξνρξφληεο επηπηψζεηο.