ΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΑΓΧΟΣ ΩΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗΣ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ

Σχετικά έγγραφα
Ποιότητα ζωής ασθενών μετά από διαδερμική εμφύτευση αορτικής βαλβίδας (TAVI) στην Κύπρο

Διαδερμική Εμφύτευση Αορτικής Βαλβίδας (TAVI) στην Κύπρο: Σύγκριση μετεπεμβατικής ποιότητας ζωής ασθενών με υγιή πληθυσμό

Ψυχική υγεία και εργασία στο επίκεντρο της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας

Ψυχοκοινωνικοί βλαπτικοί παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος. Γ. Ραχιώτης Ειδικός ιατρός εργασίας Λέκτορας Επιδημιολογίας ΠΘ

Ποιότητα ζωής ασθενών µετά από Διαδερµική Εµφύτευση Αορτικής Βαλβίδας: Σύγκριση µε υγιή πληθυσµό στην Κύπρο

18 ο ΠΑΓΚΥΠΡΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗΣ. Έρευνα με θέμα: Ο βαθμός Οργανωσιακής Δέσμευσης των Νοσηλευτών Ψυχικής Υγείας

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΝΑΓΝΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΥΨΗΛΟ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΚΙΝΔΥΝΟ

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια: Τσιρογιαννίδου Ευδοξία. Επόπτης: Πλατσίδου Μ. Επίκουρη Καθηγήτρια Β Βαθμολογητής: Παπαβασιλείου-Αλεξίου Ι.

ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ-ΜΕΛΗ ΤΟΥ ΕΔΔΥΠΠΥ

HEKTIΜΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΛΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο. Γνωστικές Λειτουργίες και Ποιότητα Ζωής (ΠΖ)

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ: ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗΝ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΑΠΌ ΑΛΛΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Μεταπτυχιακή Διατριβή Το εργασιακό άγχος των κοινωνικών λειτουργών και η σχέση του με την εργασιακή δέσμευση και τη συναισθηματική νοημοσύνη

9 o Πανελλήνιο Συνέδριο Νόσου A lzheimer και Συγγενών Διαταραχών

Η αυθεντική ηγεσία και ο ρόλος της στις αλλαγές. Ονοματεπώνυμο: Μουμτζής Ευάγγελος- Δημήτριος Σειρά: 9 Επιβλέπων Καθηγητής: Ολίβια Κυριακίδου

ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ στην ΕΡΓΑΣΙΑ

Β. Δισλιάν, Μ. Ανδρέου, Μ. Γεωργιάδου, Θ. Μακρής, Α. Μπαρμπαρίδου, Α. Μπελτσίδης, Γ. Αμαξόπουλος, Α. Τσετινέ

Specific and Generic Questionnaires for the assessment of Health Related Quality of Life in adult asthmatics

Ο ρόλος του νοσηλευτή στην ψυχολογική προσέγγιση του διαβητικού ασθενή

Τάσος Φιλαλήθης, Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής, Τομέας Κοινωνικής Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Διερεύνηση του προφίλ του Έλληνα καταναλωτή υπηρεσιών ψυχαγωγίας στο πολυκαναλικό περιβάλλον

Ευεξία, ασφάλεια και υγεία στην εργασία. στις κεντρικές δημόσιες υπηρεσίες: καταπολέμηση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων στην εργασία

"ΑΓΧΟΣ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ"

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ

Ονοματεπώνυμο: Παναγιώτης-Πολυχρόνης Κορφιάτης Σειρά: 11 Επιβλέπων Καθηγητής: κ. Ολίβια Κυριακίδου

Πώς μπορούν να συμβάλλουν οι ψυχολογικές παρεμβάσεις στην Καρδιαγγειακή νόσο

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο

Παράμετροι που επηρεάζουν την εργασιακή ικανοποίηση των νοσηλευτών σε στρατιωτικό και πολιτικό νοσοκομείο των Αθηνών. Αναζήτηση αιτιών διαφοροποίησης

Τόπος: Children s Hospital Los Angeles Children s Hospital San Diego

Περιγραφή παρεμβατικών ενεργειών για την αντιμετώπιση του εργασιακού άγχους στο τομέα αποκομιδής απορριμμάτων του Δήμου Χαλκιδέων

Greek Leadership Diabetes Forum 11-April 2014

Μαρία Προδρόμου. Δρ. Ανδρέας Παυλάκης Λέκτορας Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου

Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες και καρδιαγγειακά νοσήματα. Κ. Γαργάνη, Δ. Παπαδοπούλου, Κ. Καραγιαννάκη: Αιμοδυναμικό Εργαστήριο «ΓΝ Γ.

Ψυχική ευεξία και η σχέσης της µε το εργασιακό στρες. Έρευνα σε νοσηλευτικό προσωπικό.

«ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΣΕ ΓΟΝΕΙΣ & ΦΡΟΝΤΙΣΤΕΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ»

Διαταραχές μνήμης και οικονομικό κόστος ψυχικής υγείας

Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ & ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ «Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ»

ΕΡΕΥΝΑ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΣΕ ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΟΥΣ ΝΑΥΤΕΣ

Θ. Λάππα 1, Α. Τσαγκάρη 1, Μ. Σταματοπούλου 1, Ν. Καραλιά 1, Δ. Στεφανή 2,, Κ. Κυρέ 2, Α. Δρόσος 2, Ι. Κυριαζής 3

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΥΨΗΛΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ

Παρουσίαση Διπλωματικής Εργασίας

ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗΣ

Η κοινωνική στήριξη και η συμμόρφωση προς τη θεραπεία σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια: συστηματική ανασκόπηση

Διδάκτορας Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ

Διερεύνηση ψυχοκοινωνικών παραγόντων & μυοσκελετικών συμπτωμάτων σε εργαζόμενους σε τηλεφωνικά κέντρα

H παρούσα έρευνα έχει συγχρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο - ΕΚΤ) και από εθνικούς πόρους μέσω του Επιχειρησιακού

17/12/2007. Βασιλική Ζήση, PhD. Ποιότητα ζωής. Είναι ένα συναίσθημα που σχεδόν όλοι καταλαβαίνουμε, αλλά δεν μπορούμε να ορίσουμε (Spirduso, 1995)

ΜΕΘΟΔΟΣ -ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΑΡΘΡΩΝ ΣΤΗΝ ΜΗΧΑΝΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ PUBMED ΜΕ ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ, ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ, ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ, ΑΠΟΔΟΣΗ, ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ

Περιγραφική Στατιστική. Ακαδ. Έτος ο εξάμηνο. Κ. Πολίτης

ΟΜΑ Α ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡ ΙΟΛΟΓΙΑ

«Παράγοντες επηρεασμού της αποτελεσματικότητας ενεργειών δειγματισμού για καταναλωτικά προϊόντα»

Η ψυχιατρική περίθαλψη στην Ελλάδα του 21 ου αιώνα

ΠΑΡΟΧΗ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΣΕ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Μακαρίτη Χ. Παναγιώτα Τσάρτα Ν. Δάφνη. Επιβλέπουσα καθ/τρια: Αβραμίκα Μαρία

Εφαρμογή της πελατοκεντρικής στρατηγικής στον επαγγελματικό αθλητισμό στην Ελλάδα: Μελέτη περίπτωσης στις ΚΑΕ και ΠΑΕ

ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

Παρεχόμενες υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας σε ασθενείς με άνοια από το «Βοήθεια στο σπίτι» Δήμου Χίου

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΔΗΜΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

3) Αυτό-συμπόνια και φόβος της συμπόνιας προς και από τους άλλους Μαρίλια Νομικού, Γρηγόρης Σίμος, Μελίσσα Θεοχαρίδου

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ

Περιεχόμενα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Κατευθύνσεις στην έρευνα των επιστημών υγείας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Έρευνα και θεωρία

þÿ µ½¹º Í Ã º ¼µ Å Æ Å.

Ερευνητικά Ερωτήματα

Ε.202-2: ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΝΔΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΕΡΓΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΣΕ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Ι. ΚΡΗΤΗΣ 2014

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΙ ΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ TA ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΥ ΣΥΝ ΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

Ποιότητα ζωής ασθενών με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο. Μ. Γκουντάρα Προϊσταμένη ΤΕΠ Α. Κουλούρης Αν. Προιστάμενος ΤΕΠ Γ. Ν.

Τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης όπως προέκυψαν από τις απαντήσεις των συμμετεχόντων στην έρευνα έχουν ως εξής:

Η ηθική παρενόχληση στο χώρο εργασίας. Δρ. Μπάτση Χριστίνα

Ενότητα 1: Εισαγωγή. ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας. Τμήμα Φυσικοθεραπείας. Προπτυχιακό Πρόγραμμα. Μάθημα: Βιοστατιστική-Οικονομία της υγείας Εξάμηνο: Ε (5 ο )

Ερώτηση. Ποιο μέτρο συχνότητας υπολογίστηκε;

Πίνακας Προτεινόμενων Πτυχιακών Εργασιών

Μυοσκελετικές διαταραχές σε εργαζόμενους νοσοκομείου. Φλώρου Ευσταθία Τμήμα Επισκεπτών Υγείας Τομέας Δημόσιας Υγείας Γ.Ν.Ελευσίνας «Θριάσιο»

Πέτρος Γαλάνης, MPH, PhD Εργαστήριο Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας Τμήμα Νοσηλευτικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών

«ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΕΛΕΧΩΣΗΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ»

«Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες που επηρεάζουν την παχυσαρκία στην προσχολική ηλικία»

«Η Γενιά Χ και οι στάσεις της απέναντι στην αξιολόγηση της εργασίας»

Πίνακας Προτεινόμενων Πτυχιακών Εργασιών

24/4/19. Τύποι έρευνας ανάλογα με τη φύση του προβλήματος ΕΡΕΥΝΑ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ: «Η ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΕ ΚΡΙΣΗ»

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΥ BURN OUT

Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της άνοιας Γιάννης Κυριόπουλος, MD, MPH, MSc, PhD

Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της άνοιας. Τομέας Οικονομικών της Υγείας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας

ΠΡΟΛΗΨΗ. ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΖΩΗΣ

ΠΑΡΟΞΥΝΣΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ (ΧΑΠ)

ΠΩΣ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΤΕ ΕΝΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΨΥΧΙΚΑ ΥΓΙΕΣ-ΕΝΑ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ 7 ΒΗΜΑΤΩΝ

Προαγωγή Υγείας στους χώρους εργασίας. Πρακτική θεώρηση. Ε.Ζαχαρίας Ιατρός Εργασίας

ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ

Προγράμματα προσέγγισης χρηστών στις ελληνικές βιβλιοθήκες: έρευνα σε χρήστες και επαγγελματίες της πληροφόρησης

Ελεύθερη Έκφραση Απόψεων: Εμπειρική μελέτη σε εργαζόμενους σε οργανισμούς πληροφόρησης

ΕΝΤΑΓΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΕ ΣΤΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΣΤΑ ΤΟΜΕΑΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ (Γ ΚΠΣ ΚΑΙ ΕΣΠΑ)

Βασιλική Ψάρρα, MSc Επιμελήτρια Β Ψυχιατρικής Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής

Άγχος και ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Eκπαίδευσης

Ερευνητικό Πρόγραμμα Αξιολόγησης των Εσπερινών Σχολών Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής Εκπαίδευσης ( )

Εκφάνσεις του Εργασιακού Αγχους στην Ψυχική και την Σωματική Υγεία (Ερευνα σε Νοσηλευτικό Προσωπικό)

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ. Νικολάου Ζωή Α.Μ Επιβλέπων καθηγητής: Στράνης Δημήτριος

Transcript:

ΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΑΓΧΟΣ ΩΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗΣ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ E. Ρουσσάκη 1,2 Γ. Πανομήτρος 2, Π. Σαράφης 2 1 Γενικό Νοσοκομείο Μεσσηνίας Κέντρο Υγείας Μελιγαλά 2 Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Διοίκησης Μονάδων Υγείας Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Εκτός των κλασικών παραγόντων κινδύνου, στο δεύτερο ήμισυ του 20ου αιώνα, έμφαση άρχισε να δίνεται στον ρόλο των ψυχοκοινωνικών προσδιοριστών - όπως το παρατεταμένο άγχος και δη το εργασιακό - το οποίο έχει επίσης συσχετισθεί με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης καρδιαγγειακών παθήσεων, τόσο σε αναδρομικές όσο και σε προοπτικές μελέτες. ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΑΓΧΟΣ ΟΡΙΣΜΟΣ: είναι το άγχος το οποίο δημιουργείται από την εργασία ή σχετίζεται με την οργάνωση και τη διαχείριση της εργασίας, καθώς και με τις σχέσεις του εργαζόμενου με το ευρύτερο εργασιακό περιβάλλον (Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία, 2000). Το εργασιακό άγχος αποτελεί μία από τις σημαντικότερες πηγές χρόνιου στρες (Αντωνίου, 2007) καθώς και ένα από τα κυριότερα σχετιζόμενα με την εργασία προβλήματα υγείας (Gray, 2000) επηρεάζοντας πάνω από 40 εκατομμύρια άτομα σε όλη την Ευρώπη (Επιτροπή Ανωτέρων Επιθεωρητών Εργασίας (SLIC), 2012). Τα προβλήματα που σχετίζονται με το στρες, είναι υψίστης σημασίας και σημαντικοί ρυθμιστές βαρύτητας των ασθενειών και της απώλειας της ποιότητας ζωής στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Μουστάκα, 2010). Το ετήσιο οικονομικό κόστος του άγχους που οφείλεται στην εργασία στην ΕΕ των 15 υπολογίστηκε το 2002 στα 20.000 εκατομμύρια ευρώ (SLIC, 2012).

ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΑΓΧΟΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται διεθνώς έντονο ερευνητικό ενδιαφέρον που αφορά στη διερεύνηση των στρεσογόνων παραγόντων και στις επιπτώσεις του εργασιακού άγχους των νοσηλευτών (Butterworth, 1999, Farrington, 1995, Gray-Toft et al., 1981). Εννοιολογικά, υπάρχουν τρεις βασικές εκφάνσεις του στρες των νοσηλευτών: το εργασιακό άγχος, ο ηθικός κίνδυνος και το μετατραυματικό στρες (McGibbon et al., 2010). Οι νοσηλευτές αποτελούν μία από τις πλέον ευάλωτες στο εργασιακό στρες επαγγελματικές ομάδες (Cooper et al., 1998, Duquette et al, 1994). Υφίστανται το μεγαλύτερο στρες από όλους τους επαγγελματίες στο χώρο της υγείας (Αδαλή και συν., 2000, Brown Ceslowitz, 1989, Rees & Cooper 1992). Στην Ελλάδα παρατηρείται σχετικά, ερευνητικό κενό.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟΥ ΑΓΧΟΥΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ Οι αρνητικές συνέπειες του εργασιακού στρες των νοσηλευτών είναι πολλαπλές : Μειωμένη ικανότητας εκτέλεσης εργασιακών καθηκόντων και συχνά αδικαιολόγητα λάθη (Jones, et al., 2003) - πιθανή επαγγελματική εξουθένωση (Maslach & Schaufeli, 1993). Υποβάθμιση της συμπεριφορά υγείας που επιδεικνύουν (μη σωστή διατροφή, κάπνισμα, κατάχρηση αλκοόλ και ηρεμιστικών χαπιών) (Burke, 2000). Εκδήλωση σωματικών συμπτωμάτων και παθήσεων: - άμεσες: ραχιαλγία, μυϊκοί σπασμοί, πονοκέφαλος, γενικευμένη μυϊκή τάση (Μπουσινάκης & Χάλκος, 2006, Τούντας, 1999, Wilson, 2001). - μακροχρόνιες: διαταραχές από το μυοσκελετικό (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία, 2000), το καρδιαγγειακό (Αντωνίου, 2003), το πεπτικό (Michel & Blanc, 1993, Mönnikes et al., 2001), το ανοσοποιητικό (Bierman, 1983) και το ενδοκρινικό (Chandola et al., 2006) σύστημα. Εμφάνιση ψυχικών διαταραχών και ψυχιατρικών νοσημάτων (Benson, 2000,, Olofson et al., 2003, Wong et al., 2001). Μειωμένη σωματική, ψυχική και κοινωνική ευεξία του νοσηλευτικού προσωπικού, επηρεάζει αρνητικά τη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής του (Τούκας & Τούκα, 2011, Kasl & Cooper, 1987). Έκθεση σε κίνδυνο της ασφάλεια των νοσηλευτών (Gray, 2000). Οικονομική επιβάρυνση (Maslach et al., 2001) και ποιοτική υποβάθμιση (Visser et al., 2003) του Εθνικού Συστήματος Υγείας με σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα της νοσηλευτικής φροντίδας των ασθενών (Tarnow - Mordi et al., 2000).

ΣΚΟΠΟΣ Η διερεύνηση της συσχέτισης των στρεσογόνων εργασιακών παραγόντων των νοσηλευτών, με την σωματική και ψυχική τους υγεία. ΥΛΙΚΟ Συμμετείχαν 246 νοσηλευτές που εργάζονται σε δημόσιες και σε μεγάλες ιδιωτικές μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας του νομού Μεσσηνίας. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Πρόκειται για μία ποσοτική περιγραφική συγχρονική μελέτη στην οποία η επιλογή του δείγματος έγινε με την μέθοδο της ευκαιριακής δειγματοληψίας. Ως εργαλεία μέτρησης χρησιμοποιήθηκαν: 1) Η Εκτεταμένη Κλίμακα Μέτρησης του Στρες στους Νοσηλευτές (Expanded Nursing Stress Scale) των French, S., Lenton, R., Walters, V., και Eyles, J., (2000), έτσι όπως έχει μεταφραστεί από τα αγγλικά στα ελληνικά (Μουστάκα και συν., 2010) για την διερεύνηση του εργασιακού στρες των νοσηλευτών και 2) Το ερωτηματολόγιο Επισκόπηση Υγείας SF-12 (Medical Outcomes Study Short Form 12) (Johnson & Pickard, 2001, Kontodimopoulos et al., 2007) για την εκτίμηση της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητα ζωής τους. Έγιναν μονοπαραγοντικές και πολυπαραγοντικές αναλύσεις με τη βοήθεια του στατιστικού προγράμματος SPSS 18.0.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Το δείγμα αποτελείται από 246 άτομα. RR: 82%. Κοινωνικό-δημογραφικά χαρακτηριστικά του δείγματος

Στοιχεία που αφορούν στην εργασία του δείγματος

Εργασιακό άγχος (ENSS) Βαθμολογίες στις διαστάσεις του ερωτηματολογίου ENSS για το εργασιακό άγχος Υψηλότερες τιμές υποδηλώνουν μεγαλύτερο άγχος.

Ποιότητα ζωής (SF-12) Βαθμολογίες στις διαστάσεις του ερωτηματολογίου SF-12 για τη φυσική και ψυχική υγεία.

Συσχέτιση εργασιακού άγχους σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητα ζωής Μονοπαραγοντική ανάλυση: σημαντική αρνητική συσχέτιση των περισσότερων διαστάσεων της κλίμακας του εργασιακού στρες με τη συνοπτική κλίμακα της φυσικής αλλά και της ψυχικής υγείας.

Πολυπαραγοντική ανάλυση: με εξαρτημένη μεταβλητή τη βαθμολογία των συμμετεχόντων στη: Συνοπτική κλίμακα φυσικής υγείας β SE P Διακρίσεις -0,95 0,47 0,043 Η βαθμολογία στη διάσταση «Διακρίσεις» βρέθηκε να σχετίζεται ανεξάρτητα και να προβλέπει τη συνολική βαθμολογία στη συνοπτική κλίμακα φυσικής υγείας. Συνοπτική κλίμακα ψυχικής υγείας β SE P Διαμάχες με τους προϊσταμένους -3,38 0,79 <0,001 Η βαθμολογία στη διάσταση «Διαμάχες με τους προϊσταμένους» βρέθηκε να σχετίζεται ανεξάρτητα και να προβλέπει τη συνολική βαθμολογία στη συνοπτική κλίμακα της ψυχικής υγείας

ΣΥΖΗΤΗΣΗ Σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής Η μέση τιμή στη συνοπτική κλίμακα φυσικής υγείας 45,02 μονάδες (±7,63) και στην συνοπτική κλίμακα ψυχικής υγείας 45,50 μονάδες (±11,18) είναι κοντά στις αντίστοιχες του γενικού πληθυσμού (49,42±10,56 και 48,91±9,20 αντίστοιχα) (Kontodimopoulos et al., 2007). Δεν συμφωνούν: Kheiraoui et al., 2012, Wu et al., 2011. Συσχέτιση εργασιακού άγχους - σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητα ζωής Το εργασιακό άγχος μπορεί να θεωρηθεί προγνωστικός παράγοντας της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής. Συμφωνούν: Μπελλάλη και συν., 2007, Kasl & Cooper, 1987, Wu et al., 2011. Μονοπαραγοντική ανάλυση: σημαντική αρνητική συσχέτιση των περισσότερων διαστάσεων της κλίμακας του εργασιακού στρες με τη συνοπτική κλίμακα της φυσικής αλλά και της ψυχικής υγείας. Συμφωνούν: Αγαθοκλέους, 2012, Μουστάκα και συν., 2012, Milutinović et al., 2012. Πολυμεταβλητή ανάλυση: το άγχος που απορρέει από τις «Διαμάχες με τους προϊσταμένους» συσχετίζεται ανεξάρτητα με την ψυχική υγεία των εργαζομένων. Δεν συμφωνούν: Healy & Mackay, 2008, Iordanou, et al, 2009, Wieclaw et al, 2006.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Επιτακτική είναι η ανάγκη άμεσης λήψης ουσιαστικών μέτρων πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης του εργασιακού στρες: α) Πρωταρχικό ρόλο καλείται να διαδραματίσει η πολιτεία με : - την προώθηση της ενδεικνυόμενης κουλτούρας στην υγιεινή και ασφάλεια όσο και με την εφαρμογή ανάλογων νομοθετικών ρυθμίσεων. - την κατάλληλη στελέχωση των φορέων Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας, ώστε να επιτευχθούν, έγκυρα και έγκαιρα, η άμεση και η έμμεση εκτίμηση των στρεσογόνων παραγόντων κινδύνου της εργασίας των νοσηλευτών. β) Εξαιρετικά σημαντικός ο ρόλος των Διοικήσεων των Μονάδων Υγείας για αποτελεσματικές παρεμβάσεις σε οργανωτικό-διοικητικό επίπεδο. γ) Ουσιαστικός ο ρόλος των εργαζομένων με παρεμβάσεις σε ατομικό επίπεδο. Η προάσπιση των νοσηλευτών απέναντι στο εργασιακό στρες και η αρωγή στη διαχείριση του, αναμένεται να οδηγήσουν σε επιδιωκόμενα οφέλη τόσο για την καλύτερη υγεία, ευεξία και ευημερία των νοσηλευτών όσο και για την διασφάλιση ποιοτικής ολιστικής νοσηλευτικής φροντίδας των ασθενών.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!!!