ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Περιβάλλον Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑ OIKONOMIKΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Δρ. ΛΗΔΑ ΚΥΡΓΙΔΟΥ
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΑΝΑΖΗΤΗΣΕ ΜΙΑ ΔΟΥΛΕΙΑ» «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΙΣ ΜΙΑ ΔΙΚΗ ΣΟΥ ΔΟΥΛΕΙΑ» ΠΑΡΕΛΘΟΝ 21 ΟΣ ΑΙΩΝΑΣ
Η Έννοια του Επιχειρηματία Entrepreneur (Γαλλική λέξη) : between-taker, go-between, undertake Δεν υπάρχει συγκλίνουσα άποψη για την έννοια του επιχειρηματία...
Ανάπτυξη Θεωρίας Επιχειρηματικότητας και Όρου Επιχειρηματία Μεσαίωνας Άτομο υπεύθυνο για έργα παραγωγής μεγάλης κλίμακας (π.χ. οχυρώσεις, κάστρα, μοναστήρια, δημόσια κτίρια) χωρίς ανάληψη κινδύνου και με πόρους συνήθως της κυβέρνησης. 17 ος Αιώνας Άτομο που παρέχει υπηρεσίες ή προμηθεύει προϊόντα αναλαμβάνοντας κίνδυνο έναντι κέρδους ή ζημίας σε συμβόλαιο σταθερής τιμής με την κυβέρνηση (αγοράζει σε σταθερή τιμή και πουλάει σε μη σταθερή τιμή). 1725 Richard Cantillon: Το άτομο που αναλαμβάνει κίνδυνο είναι διαφορετικό από αυτό που προσφέρει κεφάλαιο.
Ανάπτυξη Θεωρίας Επιχειρηματικότητας και Όρου Επιχειρηματία 1934 Joseph Schumpeter: Ο επιχειρηματίας είναι καινοτόμος και αναπτύσσει μη εφαρμοσμένη τεχνολογία. 1961 David McClelland: Ο επιχειρηματίας είναι ένα δραστήριο άτομο που αναλαμβάνει μέτριου βαθμού κίνδυνο. 1964 Peter Drucker: Ο επιχειρηματίας μεγιστοποιεί τις ευκαιρίες.
Ανάπτυξη Θεωρίας Επιχειρηματικότητας και Όρου Επιχειρηματία 1975 Albert Shapero: Ο επιχειρηματίας αναλαμβάνει πρωτοβουλία, οργανώνει κοινωνικούς και οικονομικούς μηχανισμούς και αποδέχεται τον κίνδυνο της αποτυχίας. 1980 Karl Vesper: Ο επιχειρηματίας γίνεται αντιληπτός με διαφορετικό τρόπο από τους οικονομολόγους, τους ψυχολόγους, τα στελέχη των επιχειρήσεων και τους πολιτικούς. 1983 Gifford Pinchot: Ο ενδο-επιχειρηματίας είναι επιχειρηματίας μέσα σε έναν ήδη εδραιωμένο οργανισμό.
Ανάπτυξη Θεωρίας Επιχειρηματικότητας και Όρου Επιχειρηματία 1985 Robert Hisrich: Επιχειρηματικότητα είναι η διαδικασία δημιουργίας του διαφορετικού με αξία, αφιερώνοντας τον απαραίτητο χρόνο και προσπάθεια, υιοθετώντας τους σχετικούς χρηματοοικονομικούς, ψυχολογικούς και κοινωνικούς κινδύνους, και λαμβάνοντας τα οφέλη σε χρηματικούς όρους και προσωπική ικανοποίηση.
ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΤΕ ΝΑ ΓΙΝΕΤΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ; ΠΩΣ ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΕΣΘΕ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Ή ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ; ΓΙΑ ΠΟΙΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΕΠΙΘΥΜΕΙΤΕ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΔΙΚΗ ΣΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ; ΕΙΣΑΣΤΕ ΕΤΟΙΜΟΙ ΝΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕΤΕ ΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ; ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΤΥΛ ΖΩΗΣ ΠΟΥ ΑΝΑΖΗΤΑΤΕ; ΣΕ ΤΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΘΑ ΘΕΛΑΤΕ ΝΑ ΕΡΓΑΣΘΕΙΤΕ;
Απαιτούμενες Ικανότητες στην Επιχειρηματικότητα Τεχνικές Ικανότητες Γραπτή και προφορική επικοινωνία Διαχείριση περιβάλλοντος Διαχείριση τεχνολογίας Αποτελεσματική ακρόαση Οργανωτικές Σχηματισμός δικτύου Στυλ διοίκησης Διαπροσωπικές Καθοδήγηση Ομαδική εργασία
Απαιτούμενες Ικανότητες στην Επιχειρηματικότητα Ικανότητες Διαχείρισης Σχεδιασμός και στοχοθέτηση Λήψη αποφάσεων Ανθρώπινες σχέσεις Μάρκετινγκ Χρηματοοικονομικά Μάνατζμεντ Έλεγχος Διαπραγμάτευση Διαχείριση ανάπτυξης Λανσάρισμα ιδέας
Απαιτούμενες Ικανότητες στην Επιχειρηματικότητα Ατομικές Επιχ/τικές Ικανότητες Αυτοέλεγχος Πειθαρχία Ανάληψη κινδύνου Καινοτομία Προσανατολισμός στην αλλαγή Επιμονή Ενόραση ηγεσίας Ικανότητα διαχείρισης αλλαγής
Υπόβαθρο & Χαρακτηριστικά Επιχειρηματία Bill Gates Υποστήριξη από το οικογενειακό περιβάλλον (γονείς) και επιχειρηματικά πρότυπα στην οικογένεια Υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης Προσωπικές αξίες (ηθική, αίσθημα νικητή) Ηλικία: 22-45 Επαγγελματική ιστορία: έλλειψη ικανοποίησης στην εργασία, μεγάλη εμπειρία, έκθεση σε νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες
Επιχειρηματικότητα... είναι η συνολική διαδικασία δημιουργίας μιας νέας δραστηριότητας με αξία. Προϋποθέτει δέσμευση χρόνου και προσπάθειας. Εμπεριέχει οικονομικούς, φυσικούς και κοινωνικούς κινδύνους (ρίσκο). Ανταμείβει με οικονομικά οφέλη, προσωπική ικανοποίηση και ανεξαρτησία.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ... ΜΙΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΒΑΣΕΙ ΤΗΣ ΟΠΟΙΑΣ ΕΝΑ ΑΤΟΜΟ (Ή ΟΜΑΔΑ ΑΤΟΜΩΝ): ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΟΥΣ ΠΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΕΓΙΣΤΗ ΔΥΝΑΤΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥΣ ΑΝΑΖΗΤΑ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΙ ΓΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΝΑΓΚΩΝ / ΕΠΙΘΥΜΙΩΝ
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Ο ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ ΛΑΜΒΑΝΕΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΤΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ Ή ΞΕΡΕΙ ΠΟΥ ΘΑ ΤΙΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙ ΤΑΙΡΙΑΖΕΙ ΤΙΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΙΔΕΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΟΜΗ ΜΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΙ ΣΕ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑΣ ΟΙ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ-ΚΑΙΝΟΤΟΜΟΙ ΠΟΥ ΓΝΩΡΙΖΩ ΕΧΟΥΝ EΝΑ ΚΟΙΝΟ ΣΗΜΕΙΟ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΟΥΝ ΤΟΥΝ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΟΡΙΖΟΥΝ. ΜΕ ΑΛΛΑ ΛΟΓΙΑ, ΔΕΝ ΕΠΙΖΗΤΟΥΝ ΤΟΥΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ ΑΛΛΑ ΤΙΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ (DRUCKER, 1985)
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ «ΑΛΛΗΣ» ΜΑΤΙΑΣ ΣΕ ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΟΛΟΙ ΒΛΕΠΟΥΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΠΟΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ; Η ΕΠΙΤΥΧΙΑ Ή ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΕΜΑΣ; Παράδειγμα...Κάποτε ένας επιχειρηματίας έστειλε ένα από τα στελέχη του στην Αφρική για να εκτιμήσει εάν οι συνθήκες εκεί επιτρέπουν την επέκταση της επιχείρησής του, η οποία είχε αντικείμενο την παραγωγή και πώληση υποδημάτων. Το στέλεχος επέστρεψε με αρνητική εισήγηση «Όχι, δεν υπάρχει δουλειά για παπούτσια, εκεί όλοι είναι ξυπόλυτοι!». Εκείνος όμως επέμεινε και έστειλε και δεύτερο στέλεχος να εκτιμήσει την κατάσταση. Το μήνυμα του τελευταίου: «Εδώ είναι όλοι ξυπόλυτοι, ευκαιρία να πουλήσουμε παπούτσια!»
ΠΟΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ; ΕΝΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ ΠΟΥ ΑΝΟΙΓΕΙ ΔΕΥΤΕΡΟ ΙΤΑΛΙΚΟ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ; Ή ΤΑ Mc Donald s ΠΟΥ ΕΙΣΗΛΘΑΝ ΠΡΩΤΑ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΑΧΥΦΑΓΙΑΣ;
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ο ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ ΠΟΥ ΑΝΟΙΓΕΙ ΔΕΥΤΕΡΟ ΙΤΑΛΙΚΟ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ ΑΝΑΜΦΙΣΒΗΤΗΤΑ ΡΙΣΚΑΡΕΙ. ΤΑ Mc Donald s ΔΕΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΑΝ ΚΑΤΙ ΝΕΟ. ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ ΗΤΑΝ ΠΑΡΟΜΟΙΟ ΜΕ ΑΛΛΑ ΥΠΑΡΧΟΝΤΩΝ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΩΝ. ΩΣΤΟΣΟ ΑΝΕΛΑΒΑΝ ΚΑΠΟΙΟ ΡΙΣΚΟ. ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΥΠΑΡΧΕΙ ΌΜΩΣ ΝΕΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ, ΝΕΑ ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΝΕΟΣ ΠΕΛΑΤΗΣ!
Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ... ΔΕΝ ΑΦΟΡΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ... ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ, ΕΙΤΕ ΚΑΠΟΙΟΥ ΑΤΟΜΟΥ, ΕΙΤΕ ΚΑΠΟΙΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΔΩΣΕΙΣ ΑΞΙΑ ΣΕ ΚΑΤΙ, ΜΙΑ ΝΕΑ ΑΞΙΑ ΣΕ ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΗΔΗ ΥΠΑΡΧΕΙ, ΝΑ ΔΕΙΣ ΚΑΤΙ ΜΕ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΜΑΤΙΑ...
ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΕΛΑΤΗ ΑΝΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΜΗ ΕΚΦΡΑΣΜΕΝΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΕΚΦΡΑΣΜΕΝΕΣ ΥΠΑΡΧΟΝΤΕΣ ΔΥΝΗΤΙΚΟΙ ΠΕΛΑΤΕΣ
ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ; ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΙΔΕΩΝ ΓΙΑ ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ (ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ (ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ) ΩΘΗΣΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ (ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ) ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΣΕ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΒΑΣΕΙ ΕΠΙΤΕΥΧΘΕΙΣΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ; ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΜΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΕΝΕΣ (ΒΑΣΕΙ ΣΤΟΧΩΝ) ΚΑΙ ΠΡΟΔΡΑΣΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΥΧΑΙΑ ΧΡΗΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ ΓΙΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΦΟΒΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΛΗΨΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΠΟΡΩΝ (ΥΠΑΡΧΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΝΕΩΝ) ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΕ ΝΕΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
ΠΟΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΕΠΙΘΥΜΕΙΤΕ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΤΕ; ΑΚΟΥΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΝΕΤΑΙ...
ΠΟΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΕΠΙΘΥΜΕΙΤΕ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΤΕ; ΟΔΗΓΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ ΧΩΡΙΣ ΑΥΤΟΙ ΝΑ ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ...
Δείκτες Επιχειρηματικής Δραστηριότητας Ανθρώπινοι Πόροι Αριθμός ερευνητών σε σχέση με το συνολικό ανθρώπινο δυναμικό Αριθμός διδακτορικών στις επιστήμες σε σχέση με τον πληθυσμό και τον συνολικό αριθμό διδακτορικών Δημόσιες και Ιδιωτικές Επενδύσεις Συνολική δαπάνη για Ε&Α σε σχέση με το ΑΕΠ Μέρος του ετήσιου κρατικού προϋπολογισμού που κατανέμεται σε έρευνα Ποσό κεφαλαιουχικής επένδυσης (venture capital) στα πρώτα στάδια νέων επιχειρήσεων σε σχέση με το ΑΕΠ Πηγή: European Commission Progress Report on Benchmarking of National Research Policies
Δείκτες Επιχειρηματικής Δραστηριότητας Επιστημονική και Τεχνολογική Παραγωγικότητα Αριθμός κατά κεφαλήν ευρεσιτεχνιών (patents) στα Ευρωπαϊκά και Αμερικάνικα γραφεία ευρεσιτεχνιών Ποσοστό καινοτόμων εταιρειών που συνεργάζονται με άλλες εταιρείες/πανεπιστήμια/δημόσια ερευνητικά ινστιτούτα Επίδραση Ε&Α στην ανταγωνιστικότητα και στην απασχόληση Μερίδιο συνεισφοράς στην ανάπτυξη από βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας (π.χ. τηλεπικοινωνίες, τεχνολογία πληροφορικής, ηλεκτρονικό εμπόριο, νέα υλικά) Μερίδιο στη συνολική απασχόληση από βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας Ανάπτυξη στο παγκόσμιο μερίδιο αγοράς από εξαγωγές βιομηχανιών υψηλής τεχνολογίας
Ελληνικό Επιχειρηματικό Περιβάλλον Θετικές Απόψεις Σημαντικές βελτιώσεις έχουν πραγματοποιηθεί την τελευταία δεκαετία Π.χ. Η καθαρή δαπάνη για Ε&Α αυξήθηκε από 0,20% την δεκαετία του 80 σε 0,68% το 1999. Η Ελλάδα έχει τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης στην ΕΕ από το 1995. Ο αριθμός των ατόμων που εμπλέκονται σε Ε&Α έχει αυξηθεί κατά 80% μεταξύ του 1993 και του 1999! Η Ελλάδα είναι πρώτη στην Ευρώπη σε γυναίκες ερευνήτριες. Μεγάλο ποσοστό των νέων εταιρειών βασίζεται στην καινοτομία και στις νέες τεχνολογίες, και όχι στο χαμηλό κόστος όπως παραδοσιακά.
Ελληνικό Επιχειρηματικό Περιβάλλον Αρνητικές Απόψεις Παραλυτική γραφειοκρατία και υπερβολικός χρόνος αναμονής ακόμη και σε τυπικότητες. Έλλειψη διαφάνειας στις διαδικασίες (π.χ., δημόσιες προσφορές). Η Ελλάδα θεωρείται ως η πιο διεφθαρμένη χώρα της ΕΕ και τοποθετείται στην 50η θέση σε σύνολο 133 χωρών παγκοσμίως (www.transparency.org). Πολύ κωδικοποιημένη κοινωνική και επιχειρησιακή κουλτούρα. "Τρομακτική" αντιμετώπιση ξένων πνευματικών εργαζομένων.
Ελληνικό Επιχειρηματικό Περιβάλλον Είναι εξαιρετικά σημαντικό να ψάξετε πληροφορίες και υποστήριξη για το Ελληνικό περιβάλλον! Μερικές σημαντικές πηγές: Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (www.gsrt.gr) Ελληνικό Κέντρο Αναδιανομής Καινοτομίας (www.hirc.gr) Δίκτυο ΠΡΑΞΗ για την σύνδεση Έρευνας και Παραγωγής στην Ελλάδα (www.help-forward.gr) TANEO (www.taneo.gr) Τεχνολογικό Πάρκο Θεσσαλονήκης (www.techpath.gr)
Σύγχρονο Εξωτερικό Περιβάλλον Άνοιγμα παγκόσμιων αγορών - ελεύθερο εμπόριο - νέες οικονομικές συμμαχίες Υπερ-ανταγωνισμός σε θέματα τιμής, ποιότητας και ικανοποίησης αναγκών των πελατών Σύγχρονες τεχνολογίες (internet, intranet, e-mail, κινητή τηλεφωνία, business process support software (CRM, KM)) Εξάλειψη κλαδικών συνόρων Μεγαλύτερη ένταση γνώσης Αυξημένη εστίαση σε καινοτομία σχετική με τεχνολογίες και νέα προϊόντα / υπηρεσίες