ΒΑΣΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΦΑΙΡΙΣΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ 1
ΒΑΣΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΦΑΙΡΙΣΗ Η καλή βασική τεχνική είναι απαραίτητη για να αναπτυχθεί το παιχνίδι και σημαντική για να ανταπεξέλθει ο παίκτης με επιτυχία στις διάφορες καταστάσεις και φάσεις που δημιουργούνται. Ανοίγει το δρόμο για μεγαλύτερα περιθώρια προόδου και υψηλότερο επίπεδο. Η καλή τεχνική πρέπει να είναι απλή, οικονομική και αποτελεσματική. Η καλή βασική τεχνική περιέχει: έγκαιρη προετοιμασία η οποία περιέχει τη μετακίνηση προς τη μπάλα και τη μεταφορά της ρακέτας πίσω νωρίς, ώστε να χτυπηθεί η μπάλα μπροστά από το σώμα. σταθερά σημεία επαφής, τα οποία είναι πλάγια και μπροστά από το σώμα, σε ένα άνετο ύψος. καλή ισορροπία, έτσι ώστε να διατηρείται το κοντρόλ του χτυπήματος. αποφυγή ακραίων λαβών. Ωστόσο οι καινούργιοι παίκτες ίσως να χρησιμοποιούν 'ακατάλληλες' λαβές που τους βοηθούν να επιτύχουν πρώιμη επιτυχία. Δεξιότητες αντίληψης, οι οποίες βοηθούν τους παίκτες να καταλάβουν και να υπολογίσουν την πτήση της μπάλας πιο αποτελεσματικά. Δια μέσου της τεχνικής βελτίωσης ο παίκτης θα πρέπει: να παίζει κάθε είδους μπάλα χωρίς να δυσκολεύεται. να μετακινείται, να τοποθετείται (σωστή απόσταση από την μπάλα), να χτυπά και να επανατοποθετείται χωρίς πρόβλημα. να κάνει τη σωστή επιλογή σε σχέση με την εκάστοτε κατάσταση. να του επιτρέπει να προσαρμόζει το παιχνίδι του σε όλες τις επιφάνειες. 2
1. Προετοιμασία πριν το χτύπημα Θέση Ετοιμότητας Αρχική θέση στη θέση ετοιμότητας για τα χτυπήματα εδάφους, δηλαδή μετά από την αναπήδηση της μπάλας η ρακέτα είναι μπροστά από το σώμα, στο ύψος της λεκάνης. Το αριστερό χέρι (για δεξιόχειρα) κρατά χαλαρά το λαιμό της ρακέτας και συμμετέχει ενεργά στις αλλαγές της λαβής μεταξύ των Forehand και Backhand χτυπημάτων. Τα γόνατα είναι ελαφρός λυγισμένα και το βάρος του σώματος είναι μπροστά, στις μύτες των ποδιών (εικ.1,2,3). η σωστή αρχική θέση για το βολέ πρέπει να είναι μια θέση ετοιμότητας με τους αγκώνες και την κεφαλή της ρακέτας πιο ψηλά, έτσι ώστε ο παίκτης να μπορεί να μετακινηθεί μπροστά για να συναντήσει την ερχόμενη μπάλα (εικ. 4,5). 3
Split Step (βήμα αναπήδησης) Το βήμα αναπήδησης πραγματοποιείται πριν από κάθε χτύπημα και χρησιμοποιείται για να αυξηθεί η δράση - αντίδραση των ποδιών από το έδαφος, βελτιώνοντας την ταχύτητα εκκίνησης του αθλητή προς κάθε κατεύθυνση (εικ. 5). Το βήμα αναπήδησης ξεκινάει (εικ.1) λίγο πριν έρθει η μπάλα σε επαφή με τη ρακέτα του αντίπαλου παίχτη και τελειώνει (εικ. 5) όταν αυτή φύγει από τη ρακέτα του. Τη στιγμή που η ρακέτα του αντίπαλου παίχτη έρχεται σε επαφή με τη μπάλα, ο αθλητής βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο της αναπήδησης (εικ. 3). 4
2. Βασικά Χτυπήματα Forehand Drive (Φόρχαντ χτύπημα εδάφους) χρησιμοποιείται η Eastern Forehand ή semi-western λαβή. από τη θέση ετοιμότητας οι ώμοι γυρίζουν για να ξεκινήσει το άνοιγμα της ρακέτας προς τα πίσω (εικ. 1).. η διαδρομή της προς τα πίσω αιώρησης της ρακέτας (φάση προετοιμασίας) ποικίλλει, αλλά πρωταρχικός σκοπός είναι η δημιουργία ορμής για την προς τα εμπρός αιώρηση. η προς τα πίσω και προς τα εμπρός αιώρηση πρέπει να είναι μια απλή κίνηση. ο τρόπος μετακίνησης και η κίνηση των ποδιών πρέπει να επιτρέπουν στον παίκτη να διατηρήσει την ισορροπία του δια μέσου της κίνησης, συμπεριλαμβανομένου και της κατάληξης της ρακέτας Followthrough. το σημείο επαφής πρέπει να είναι πλάγια και μπροστά από το σώμα. η ρακέτα ακολουθεί την πορεία της μπάλας Follow-through. επιστροφή σε θέση ετοιμότητας για την εκτέλεση του επόμενου χτυπήματος. 5
Backhand Drive One Hand (Μπάκχαντ χτύπημα εδάφους με ένα χέρι) - χρησιμοποιείται η Eastern Backhand λαβή. - από τη θέση ετοιμότητας οι ώμοι γυρίζουν και το μη κυρίαρχο χέρι βοηθάει για να έρθει τη ρακέτα πίσω. - η προς τα πίσω και προς τα εμπρός αιώρηση πρέπει να είναι μια απλή κίνηση. - η κίνηση των ποδιών πρέπει να επιτρέπουν στον παίκτη να διατηρήσει την ισορροπία του. - το σημείο επαφής πρέπει να είναι πλάγια και μπροστά από το σώμα. - το κυρίαρχο χέρι είναι πλήρως τεντωμένο τη στιγμή της «κρούσης». - η ρακέτα συνεχίζει στην πορεία της μπάλας Follow-through. - επιστροφή στη θέση ετοιμότητας για το επόμενο κτύπημα. 6
Backhand Drive Two-Handed (Μπάκχαντ χτύπημα εδάφους με δύο χέρια) - από τη θέση ετοιμότητας οι ώμοι στρέφονται για να έρθει η ρακέτα προς τα πίσω. - η μετακίνηση και η δουλειά των ποδιών (footwork) πρέπει να επιτρέπουν στον παίκτη να διατηρήσει την ισορροπία του και να είναι στην κατάλληλη θέση για να χτυπήσει τη μπάλα. - το σημείο επαφής πρέπει να είναι πλάγια και μπροστά από το σώμα, η απόσταση ποικίλλει ανάλογα με τη λαβή. - η ρακέτα ακολουθεί την πορεία της μπάλας Follow-through. - επιστροφή στη θέση ετοιμότητας για το επόμενο χτύπημα. 7
Forehand Volley (Φόρχαντ Βολέ) - χρησιμοποιείται η Ουδέτερη Μεσαία λαβή. - από τη θέση ετοιμότητας για το βολέ γίνεται μια μικρή στροφή των ώμων προς την μεριά της ερχόμενης μπάλας. - το άνοιγμα της ρακέτας στη φάση προετοιμασίας είναι πολύ μικρό. - το σημείο επαφής πρέπει να είναι μπροστά και πλάγια από το σώμα. - το Follow-through της ρακέτας πρέπει να είναι σύντομο και σταθερό και να επιτρέπει στον παίκτη να επιστρέψει γρήγορα στη θέση ετοιμότητας. 8
Backhand Volley (Μπάκχαντ Βολέ) - χρησιμοποιείται η Ουδέτερη Μεσαία λαβή. - από την αρχική θέση για το βολέ, οι ώμοι γυρίζουν ελαφρός ενώ το μη κυρίαρχο χέρι κρατά την κεφαλή της ρακέτας σταθερή. - η φάση προετοιμασίας είναι πολύ μικρή. - το σημείο επαφής πρέπει να είναι μπροστά και πλάγια από το σώμα. - η κατάληξη της ρακέτας Follow-through, πρέπει να είναι σύντομη και πολύ σταθερή και να επιτρέπει στον παίκτη να επιστρέψει γρήγορα στη θέση ετοιμότητας. 9
Serve (Σερβίς) Χρησιμοποιείται η Ουδέτερη Μεσαία λαβή. Κατάλληλη στάση που παρέχει στον παίκτη ισορροπία και μια μεγάλη βάση για την κίνηση «ρίψης». Αυτή είναι συνήθως διαγώνια προς τη βασική γραμμή με τα πόδια ανοιχτά όσο το άνοιγμα των ώμων. Το δεξί πόδι είναι σχεδόν παράλληλο προς τη βασική γραμμή. Το αριστερό πόδι δείχνει περίπου προς το δεξιό στύλο του φιλέ (αυτό εξαρτάτε από ποια μεριά γίνεται το σερβίς). Ο ρυθμός της κίνησης πρέπει να είναι απλός και ομαλός. Οι κινήσεις της ρακέτας και του χεριού που «τοποθετεί» (πετάει) τη μπάλα πρέπει να συγχρονίζονται σε μία κίνηση. Η κίνηση της ρακέτας είναι προς τα επάνω και προς τη μπάλα. Η «τοποθέτηση» (το πέταγμα) της μπάλας πρέπει να είναι αρκετά ψηλά (30cm 40 cm ψηλότερα από το σημείο κρούσης) ώστε να επιτρέπει στον παίκτη να χτυπήσει τη μπάλα με το χέρι που κρατά τη ρακέτα πλήρως τεντωμένο. Στο αρχικό επίπεδο το σερβίς είναι μια αγωνιστική κατάσταση κλειδί, αφού με αυτό αρχίζει το ράλι. Μολονότι ο αρχικός και βασικός σκοπός πρέπει να είναι να τοποθετηθεί η μπάλα μέσα για να αρχίσει ο πόντος, ο παίκτης πρέπει βαθμιαία να σκέφτεται το σερβίς ως μία ευκαιρία με σκοπό να ασκήσει πίεση στον αντίπαλο του από την πρώτη στιγμή. 10
Receive (Επιστροφή σερβίς) Σε αρχικό επίπεδο και στο δεύτερο σερβίς του αντιπάλου η τεχνική της επιστροφής είναι ίδια με αυτή των φόρχαντ και μπάκχαντ κτυπημάτων εδάφους. Στο πρώτο σερβίς του αντιπάλου η φάση προετοιμασίας είναι πιο μικρή (σύντομη) σε σχέση με αυτή των κτυπημάτων εδάφους και πιο γρήγορη. Η επιστροφή του σερβίς είναι ένα παραμελημένο μέρος του παιχνιδιού. Αυτός που υποδέχεται (receiver) πρέπει να επιστρέψει το σερβίς πίσω με σκοπό να παραμείνει στο ράλι. Γι αυτό ο κύριος σκοπός της επιστροφής πρέπει να είναι να κρατήσει την μπάλα στο παιχνίδι. Ωστόσο μπορεί με μία επιθετική επιστροφή να ασκήσει κάποια πίεση στον σερβίροντα. 11
3. Δεξιότητες αντίληψης Υπάρχουν γενικοί κανόνες οι οποίοι είναι θεμελιώδεις για όλες τις βασικές τεχνικές και για όλα τα κτυπήματα. ο παίκτης πρέπει να είναι ικανός να αναγνωρίζει την πτήση και την κατεύθυνση της ερχόμενης μπάλας όσο το δυνατόν νωρίτερα, ο παίκτης πρέπει να είναι ικανός να κινείται γρήγορα προς τη μπάλα και να προετοιμάζεται να εκτελέσει το κτύπημα, ο παίκτης πρέπει να έχει καλή ισορροπία κατά τη διάρκεια του κτυπήματος, η ρακέτα πρέπει να έχει την κατάλληλη ορμή (momentum) και ικανοποιητική ταχύτητα κεφαλής της ρακέτας για το κτύπημα. ο παίκτης πρέπει να είναι ικανός να επιστρέφει σε καλή θέση στο γήπεδο αναλόγως της πρόβλεψης του επόμενου κτυπήματος του αντιπάλου. Οι δεξιότητες αντίληψης είναι πολύ σημαντικές γιατί: βοηθούν τους παίκτες να υπολογίσουν που κατευθύνεται η μπάλα και επομένως να μετακινηθούν έγκαιρα και σε κατάλληλη θέση για να εκτελέσουν το κτύπημα. επιτρέπουν στον παίκτη να προετοιμαστεί έγκαιρα φέρνοντας τη ρακέτα στη φάση προετοιμασίας. δίνουν την δυνατότητα στον παίκτη να εκτελέσει το χτύπημα από θέση ισορροπίας. επιτρέπουν στον παίκτη να χτυπήσει τη μπάλα μπροστά από το σώμα χρησιμοποιώντας την κατάλληλη κίνηση. 12
4. Η διαδικασία λήψης και ανταπόκρισης σε ένα ράλι (LTA 2004, ITF 2005α) Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι καινούργιοι παίκτες δεν έχουν εμπειρία και ειδική αντίληψη, μετακίνηση, συγχρονισμό και τεχνικές ικανότητες για να παίξουν το παιχνίδι σε υψηλό επίπεδο. Επίσης πρέπει να θυμόμαστε ότι οι παίκτες έρχονται να παίξουν το παιχνίδι, επομένως οι τεχνικές πρέπει να διδάσκονται χρησιμοποιώντας την παιγνιδοκεντρική μέθοδο, όπου διδάσκονται μόνο τεχνικές που βοηθούν τον παίκτη να παίζει καλύτερα. Η καλή βασική τεχνική είναι σημαντική για τους καινούργιους παίκτες, επειδή τους βοηθά να παίξουν το παιχνίδι. Η καλή βασική τεχνική περιέχει : έγκαιρη προετοιμασία σταθερά σημεία επαφής καλή ισορροπία αποφυγή ακραίων λαβών δεξιότητες αντίληψης, οι οποίες βοηθούν τους παίκτες να αντιληφθούν και να κρίνουν την πτήση της μπάλας 13
Πίνακας 1. Συνηθισμένα προβλήματα και λύσεις για καινούργιους παίκτες Συνηθισμένα προβλήματα καινούργιων παικτών Αναμονή σε θέση ετοιμότητας Ο αντίπαλος χτυπά την μπάλα. Αναγνώριση της πτήσης της ερχόμενης μπάλας. Οι καινούργιοι παίκτες βρίσκουν δύσκολο να εκτιμήσουν την ταχύτητα, το ύψος, το βάθος και την αναπήδηση της μπάλας. Έναρξη μετακίνησης προς εκεί όπου αναμένεται η μπάλα. - Αριστερά - Δεξιά - Πίσω - Μπροστά - Παραμονή Προετοιμασία ρακέτας χρησιμοποιώντας ενέργεια ανάλογη της αγωνιστικής κατάστασης. - Μεγάλη αιώρηση - Μικρή αιώρηση - Χωρίς αιώρηση (Punch) Διατήρηση ισορροπίας και θέσης - Χτύπημα μπάλας. - Επιστροφή - Χτυπήματα εδάφους - Βολέ - Πέρασμα ή λόμπ Επιστροφή ή διατήρηση καλής θέσης στο γήπεδο. - Επιστροφή στη βασική γραμμή - Προσέγγιση στο δίχτυ - Αναμονή σε θέση ετοιμότητας Πιθανές λύσεις Βεβαιώσου ότι οι παίκτες είναι έτοιμοι νοητικά και σωματικά - Χρησιμοποίησε μια αργή μπάλα που δίνει περισσότερο χρόνο για εκτίμηση της. - Ξεκίνησε από μικρότερο γήπεδο έτσι ώστε η απόσταση και η περιοχή που πρέπει να καλυφθούν να είναι περιορισμένες. Δίδαξε τους παίκτες να μετακινούνται αμέσως μόλις αναγνωρίσουν που πρόκειται να πάει η μπάλα: - Η μετακίνηση σε διαφορετικές κατευθύνσεις περιλαμβάνει μεγαλύτερα βήματα για να καλυφθεί η απόσταση και μικρότερα βήματα όταν πλησιάζουν τη μπάλα. Οι καινούργιοι παίκτες δεν χρειάζονται πολλές λεπτομέρειες τεχνικής. Ωστόσο έλεγξε ότι ο παίκτης: - Καταλαβαίνει τα σωστά σημεία επαφής - Χρησιμοποιεί ανάλογη κίνηση από το μέρος του γηπέδου όπου πρέπει να χτυπηθούν οι μπάλες. - Δεν χρησιμοποιεί ακραίες λαβές. Η ισορροπία είναι σημαντική επειδή βοηθά τους παίκτες να ελέγξουν το κτύπημα - Βοήθησε τους παίκτες να μετακινούνται σε κατάλληλη θέση έγκαιρα, με την ρακέτα πίσω έτοιμοι για να εκτελέσουν το κτύπημα - Δίδαξε τους παίκτες που να τοποθετηθούν μετά το χτύπημα τους. - Η ιδέα του 'χτυπώ και μετακινούμαι" είναι σημαντική κατά την εκμάθηση του ράλι. 14