ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα CAD / CAM Ενότητα #11: Φιλοσοφία Διαχείρισης Δημήτριος Τσελές Τμήμα Μηχανικών Αυτοματισμού T.E.
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3
Σκοποί ενότητας ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Θεωρίες, παραγωγικότητα, προϋποθέσεις, αξίες, στόχοι, στρατηγική ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΗΓΕΣΙΑ, τρόπος ηγεσίας, και στυλ ηγεσίας: L, X, Y, Z ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ, κλίμα, χαρακτηριστικά, συναντήσεις, επιλογές, επίλυση προβλημάτων, ανάπτυξη ομάδας ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ (MBO) (Bottom-up, top-down, πρότυπο ελέγχου με ανασύζευξη, διαφορά συμβατικής και MBO προσέγγισης, κύκλος προσδιορισμού στόχων, βήματα ΜΒΟ, παραγωγή στόχων) 4
Περιεχόμενα ενότητας (1) ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Θεωρία Χ, Υ, Ζ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΞΙΕΣ (Ζ) ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΗΓΕΣΙΑ 5
Περιεχόμενα ενότητας (2) ΗΓΕΣΙΑ ΤΡΟΠΟΣ ΗΓΕΣΙΑΣ (LEADERSHIP STYLES): L, X, Y, Z ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΛΙΜΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ 6
Περιεχόμενα ενότητας (3) ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΕΠΙΛΥΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΟΜΑΔΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ (MBO) Διαχείριση με στόχους 7
Περιεχόμενα ενότητας (4) Διαχείριση με στόχους Bottom-up, top-down Πρότυπο ελέγχου με ανασύζευξη Διαφορά συμβατικής και MBO προσέγγισης Κύκλος προσδιορισμού στόχων ΒΗΜΑΤΑ ΜΒΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΟΧΩΝ 8
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (1) ΟΡΙΣΜΟΣ: Διαχείριση/ Διοίκηση είναι η τέχνη/ επιστήμη της συνεργασίας για την επιτυχία συγκεκριμένων στόχων. ΣΧΟΛΕΣ: 1. Επιστημονικό Management (Taylor) 2. Ανθρώπινο Management (Human Relations Mayo)
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (2) ΘΕΩΡΙΕΣ: 1. Θεωρία Χ Ο μέσος άνθρωπος δεν επιθυμεί την εργασία και την αποφεύγει όταν μπορεί Για τούτο, πρέπει να κατευθύνεται, ελέγχεται και εκφοβίζεται, ώστε να καταβάλει την απαραίτητη προσπάθεια για να επιτευχθούν οι στόχοι του οργανισμού. Γενικά, ο μέσος άνθρωπος προτιμά να κατευθύνεται, δεν επιθυμεί ευθύνες και επιδιώκει κυρίως την ασφάλεια.
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (3) Θεωρία Υ Η τάση του ανθρώπου για εργασία είναι συνυφασμένη με την ύπαρξή του, όσο το παιχνίδι και η ανάπαυση. Οι άνθρωποι ασκούνται στην αυτενέργεια και τον αυτοέλεγχο, όταν τους ανατίθενται συγκεκριμένα έργα. Η αφοσίωση στους στόχους συσχετίζεται με την αναγνώριση. Ο μέσος άνθρωπος μαθαίνει, κάτω από κατάλληλες συνθήκες, να αναδέχεται και να αναζητά ευθύνες. Ο μέσος άνθρωπος μπορεί να επιδείξει φαντασία, ευφυΐα κα δημιουργικότητα για την επίλυση προβλημάτων σε κατάλληλο περιβάλλον.
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (4) Οι ικανότητες του μέσου ανθρώπου μόνο μερικά αξιοποιούνται στους περισσότερους οργανισμούς. 12
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (5) Θεωρία Ζ Η καλύτερη προσέγγιση διαχείρισης είναι αυτή που προσαρμόζει καλύτερα τις απαιτήσεις προς τις αντικειμενικές συνθήκες. Ο μέσος άνθρωπος δεν είναι τέλειος, αλλά μπορεί να βελτιώνεται. Ο ηγέτης πρέπει να έχει την ικανότητα να ωθεί τους υφισταμένους του προς ανάπτυξη των ικανοτήτων τους και ενεργοποίηση.
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (6) Οι διάφοροι άνθρωποι κείνται σε διάφορες θέσεις της ιεραρχικής κλίμακας ανάπτυξης. Η γνώση της θέσης τους και η επιθυμία για άνοδο είναι προϋποθέσεις, τις οποίες ο ηγέτης πρέπει να εκμεταλλευθεί και να τους βοηθήσει στη διαδικασία της προόδου. 14
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (7)
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (8) ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ: 1. L: αποδιοργάνωση. 2. Χ: αποτέλεσμα μικροπρόθεσμα- αποτυχία μακροπρόθεσμα 3. Υ: αποτυχία σε ανταγωνιστικό περιβάλλον, σχετική επιτυχία όπου δεν υφίσταται ανταγωνισμός. 4. Ζ: επιτυχής μακροπρόθεμα.
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (9) ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ: 1. Σαφής διατύπωση αξιών. 2. Σαφής διατύπωση στόχων. 3. Σαφής διατύπωση στρατηγικής. 4. Εσωτερική και εξωτερική συνέπεια. 5. Λειτουργική εφαρμογή. 6. Ενημέρωση και πλήρης αποδοχή. 7. Αυτο ανανέωση.
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (10) ΑΞΙΕΣ (Ζ): 1. Οι άνθρωποι είναι βασικά καλοί. 2. Οι άνθρωποι είναι πρόσωπα όχι αντικείμενα. 3. Οι διαφορές των ανθρώπων είναι αποδεκτές (μοναδικότητα) και αξιοποιήσιμες. 4. Εκτιμάται η αυθεντικότητα συμπεριφοράς. 5. Ανάπτυξη εμπιστοσύνης. 6. Επιθυμία ανάληψης ρίσκου.
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (11) ΑΞΙΕΣ (Ζ): 7. Έμφαση στη συνεργασία. 8. Εκτίμηση Υπεροχή. 19
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (12) ΣΤΟΧΟΙ (Ζ): 1. Κέρδος 2. Πελατεία 3. Νέα ενδιαφέροντα 4. Ανάπτυξη 5. Αναγνώριση. 6. Δημιουργικότητα. 7. Κοινωνικότητα.
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (13) ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ (Ζ): 1. Συστηματική προσέγγιση. 2. Συμμετοχική διαχείριση. 3. Διαχείριση με στόχους.
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (14) ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ: 1. Διατυπώσετε τις αξίες σας. 2. Διατυπώσετε στόχους που αντιπροσωπεύουν (υλοποιούν) τις αξίες σας. 3. Διατυπώσετε στρατηγική για την ανάπτυξη των στόχων σας. 4. Εξετάσετε γνωστό σας οργανισμό υπό το πρίσμα των τριών προηγούμενων ερωτήσεων.
ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΡΑΣΗΣ (1) ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ: 1. Προσωπικότητα 2. Πίστεις 3. Αξίες ΕΥΡΥΝΟΙΑ: Απόψεις Ελευθερία γνώμης ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ: Απαιτήσεις Συνέπεια ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑ: Αντιλήψεις Αισθήματα ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ: Κατεύθυνση ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Αντίληψη Έκφραση Διάλογος
ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΡΑΣΗΣ (2) ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Κριτική Αντικειμενικότητα ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ/ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΤΗΤΑ: Εσωστρέφεια - Εξωστρέφεια Οικογένεια Φίλοι Συντροφικότητα Συνεργασία Οικουμενικότητα ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ: Αναγνώριση προβλημάτων Διατύπωση προβλημάτων Επίλυση προβλημάτων Αξιολόγηση ΡΟΠΗ ΓΙΑ ΖΩΗ Αδιαφορία Ενδιαφέροντα Απόλαυση Ενθουσιασμός Ζωντάνια
ΗΓΕΣΙΑ (1) ΔΟΜΗ: Εργασία βάσει σχεδίου Αποσαφήνιση αποτελεσμάτων Συντονισμός Ορισμός Χρονικών ορίων Πρότυπα απόδοσης Φόρτος εργασίας Κριτική ΘΕΩΡΗΣΗ: Ευχαρίστηση από τη συνεργασία Λήψη γνώμης συνεργατών Αποδοχή προσωπικότητας Συναπόφαση Φιλικότητα προσιτότητα Ελευθερία έκφρασης Εκμετάλλευση συμβουλών προτροπών.
ΗΓΕΣΙΑ (2)
ΗΓΕΣΙΑ (3)
ΗΓΕΣΙΑ (4) ΤΡΟΠΟΣ ΗΓΕΣΙΑΣ (LEADERSHIP STYLES): L: 1. Σχεδίαση: μεταφορά σχεδίων προς τα κάτω 2. Οργάνωση: διανομή οργανωτικών σχεδίων 3. Στελέχωση: ανάθεση στο Τμήμα Προσωπικού 4. Δραστηριοποίηση: δεν ασχολείται 5. Έλεγχος: αυτοέλεγχος καθενός
ΗΓΕΣΙΑ (5) ΤΡΟΠΟΣ ΗΓΕΣΙΑΣ (LEADERSHIP STYLES): Χ: 1. Σχεδίαση: μεταφορά σχεδίων και καθοδήγηση 2. Οργάνωση: προσαρμογή προσωπικού στη δομή του οργανισμού 3. Στελέχωση: σαφείς προδιαγραφές καθηκόντων 4. Δραστηριοποίηση: προσέγγιση καρότου- ραβδίου 5. Έλεγχος: συνεχής έλεγχος
ΗΓΕΣΙΑ (6) ΤΡΟΠΟΣ ΗΓΕΣΙΑΣ (LEADERSHIP STYLES): Υ: 1. Σχεδίαση: βοήθεια στο προσωπικό για ανάπτυξη ατομικών σχεδίων 2. Οργάνωση: προσαρμογή της δομής του οργανισμού προς το υφιστάμενο προσωπικό 3. Στελέχωση: επιλογή προσώπων που ικανοποιούνται από συγκεκριμένη εργασία 4. Δραστηριοποίηση: ενθάρρυνση 5. Έλεγχος: παροχή εργαλείων για αυτοέλεγχο.
ΗΓΕΣΙΑ (7) ΤΡΟΠΟΣ ΗΓΕΣΙΑΣ (LEADERSHIP STYLES): Ζ: 1. Σχεδίαση: ομαδική ανάπτυξη σχεδίων 2. Οργάνωση: ομαδική προσέγγιση στη σχεδίαση της δομής και των ευθυνών 3. Στελέχωση: ομαδική προσέγγιση στην επιλογή και ανάπτυξη του προσωπικού 4. Δραστηριοποίηση: συνεργατική σχέση μεταξύ των στόχων του οργανισμού και των ατομικών στόχων 5. Έλεγχος: ομαδική προσέγγιση στην ανάλυση των αποκλίσεων και επιλογή διορθωτικών δράσεων.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ (1) 32
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ (2) ΚΛΙΜΑ: 1. Εμπιστοσύνη Πίστη 2. Ελευθερία (ιδεών) 3. Συμμετοχή στην επιλογή στόχων 4. Υπευθυνότητα έναντι των στόχων 5. Επικοινωνία: κατακόρυφη, οριζόντια 6. Ομαδικότητα
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ (3) ΚΛΙΜΑ: 7. Συμμετοχή στις επιλογές 8. Υπευθυνότητα σε έλεγχο και αξιολόγηση αναθεώρηση 9. Συμμετοχή στην επίλυση προβλημάτων 34
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ (4) ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ: 1. Συμμετοχή - Ευχαρίστηση 2. Συζήτηση Αντίληψη Αποδοχή στόχων 3. Κριτική Αντιπροτάσεις - Συμφωνία 4. Σαφής προσδιορισμός δράσεων - ρόλων 5. Ορατή Αποδεκτή ηγεσία
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ (5) ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ: 1. Προσδιορισμός στόχου 2. Είδος συνάντησης: πληροφόρηση επιλογή επίλυση προβλημάτων 3. Προσδιορισμός συμμετεχόντων 4. Προσδιορισμός τόπου χρόνου 5. Προετοιμασία 6. Agenda Κατάλογος θεμάτων
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ (6) 7. Κλίμα: υπευθυνότητα συμμετοχή 8. Αξιολόγηση 9. Καταμερισμός χρόνου 10. Παρεπόμενα 37
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ (7) ΕΠΙΛΟΓΕΣ: 1. Προσδιορισμός στόχων 2. Εναλλακτικές λύσεις 3. Συνέπειες κάθε λύσης 4. Βαθμολόγηση των συνεπειών 5. Επιλογή άριστης λύσης 6. Υλοποίηση άριστης λύσης
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ (8) ΕΠΙΛΥΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ: 1. Διατύπωση του προβλήματος 2. Συλλογή σχετικών γεγονότων 3. Επιπτώσεις του προβλήματος 4. Παραγωγή λύσεων 5. Αξιολόγηση εναλλακτικών λύσεων 6. Παραγωγή σχεδίου δράσης 7. Υλοποίηση σχεδίου δράσης
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ (9) ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΟΜΑΔΑΣ: 1. Κλίμα 2. Σκοπός - στόχοι 3. Ρόλοι 4. Διαδικασίες 5. Σχέσεις 6. Προσδιορισμός ομάδας
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ (10) 7. Ανάλυση επιδόσεων 8. Σχέδιο βελτιώσεων 9. Αξιολόγηση 10. Υλοποίηση 41
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ (MBO) (1)
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ (MBO) (2) Πρότυπο ελέγχου με ανασύζευξη
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ (MBO) (3) Διαφορά συμβατικής και MBO προσέγγισης
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ (MBO) (4) Κύκλος προσδιορισμού στόχων
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ (MBO) (5) ΒΗΜΑΤΑ ΜΒΟ: 1. Προετοιμασία διαδικασίας ΜΒΟ 2. Προσδιορισμός στόχων 3. Ανάλυση στόχων 4. Προσδιορισμός δεικτών απόδοσης 5. Ανασκόπηση στόχων 6. Αναθεώρηση στόχων
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ (MBO) (6) Παρατήρηση: 1. Aims mission goals objectives 2. Individual group section department organizational. 3. Horizontal vertical integration 47
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ (MBO) (7) ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΟΧΩΝ: 1. Ατομικοί στόχοι 2. Στόχοι μονάδας 3. Σαφής γραπτή διατύπωση 4. Τι πότε γιατί πώς 5. Επαληθεύσιμοι μετρήσιμοι 6. Αιτιολογημένοι
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ (MBO) (8) ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΟΧΩΝ: 7. Πραγματοποιήσιμοι 8. Έλεγχος υπευθυνότητα 9. Συνέπεια: πόροι εξουσία 10. Συμβατότητα με άλλες μονάδες 49
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ (MBO) (9) ΟΔΗΓΙΕΣ: 1. Διεύθυνση Προγράμματος ΜΒΟ από το γραφείο του υπευθύνου 2. Κάλυψη όλων των λειτουργιών διαχείρισης 3. Διδαχή φιλοσοφίας προσέγγισης σε όλα τα στελέχη διαχείρισης 4. Εγκατάσταση του προγράμματος ΜΒΟ για την κάλυψη όλων των λειτουργιών του οργανισμού 5. Στόχοι μονάδας στόχοι απόδοσης 6. Κάθετη οριζόντια ολοκλήρωση
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ (MBO) (10) 7. Αξιολόγηση αναθεώρηση στόχων 8. Προσδιορισμός ατελειών ανάληψη συμπληρωματικών ενεργειών 51
Τέλος Ενότητας