ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΩΝ ΑΣΚΟΥΜΕΝΩΝ ΣΤΑ: ΤΡΟΧΟΠΕΔΙΛΑ, ΠΑΓΟΠΕΔΙΛΑ ΚΑΙ ΧΙΟΝΟΠΕΔΙΛΑ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΠΙΛΙΣΗ ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ Α.Μ.

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΤΟΜΕΑΣ ΚΛΑΣΙΚΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΑΘΛΗΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΑ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΩΝ ΑΣΚΟΥΜΕΝΩΝ ΣΤΑ: ΤΡΟΧΟΠΕΔΙΛΑ, ΠΑΓΟΠΕΔΙΛΑ ΚΑΙ ΧΙΟΝΟΠΕΔΙΛΑ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΠΙΛΙΣΗ ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ Α.Μ. 9980201200132 ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΙΟΒΑΝΗΣ ΑΘΗΝΑ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2017

2 Στην οικογένεια και τους φίλους μου

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η παρούσα πτυχιακή εργασία έρχεται να σφραγίσει την τετραετή φοίτηση μου στο τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με έρευνα που έγινε κατά τη διάρκεια του έτους 2016-2017. Για τη διεκπεραίωση και ολοκλήρωση αυτής της εργασίας συνεισέφεραν πολλά άτομα που θα ήθελα να ευχαριστήσω. Αρχικά θα ήθελα να ευχαριστήσω τους φοιτητές που συμμετείχαν στο μάθημα επιλογής και ειδικότητας της «Χιονοδρομίας» για τον προσωπικό χρόνο που αφιέρωσαν για την διεκπεραίωση της έρευνας, καθώς χωρίς την πολύτιμη βοήθεια τους δεν θα μπορούσα να συγκεντρώσω τα στοιχεία που με βοήθησαν να διεξάγω μια αξιόπιστη έρευνα. Τέλος δεν θα μπορούσα να μην ευχαριστήσω τον άνθρωπο που με βοήθησε πάρα πολύ κατά την εκπόνηση της πτυχιακής μου εργασίας, τον επιβλέποντα καθηγητή, κ. Γιοβάνη Βασίλη. Ο κ. Γιοβάνης Βασίλης μου προσέφερε τις πολύτιμες γνώσεις του, την καθοδήγηση του, αλλά και την στήριξή του σε όλη αυτήν την προσπάθεια. Αθήνα, Ιανουάριος 2017 3

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΛΗΨΗ... 5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ...6 1.1 Ορισμοί και διατύπωση του ερευνητικού προβλήματος...7 1.2 Σκοπός της έρευνας...8 1.3 Ερευνητικά ερωτήματα...9 1.4 Μεταβλητές...9 1.5 Οριοθέτηση, Περιορισμοί και Προϋποθέσεις...9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ... 10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ... 10 3.1 Δείγμα... 10 3.2 Οργάνωση και τα όργανα μέτρησης... 11 3.3 Διαδικασία των μετρήσεων... 12 3.4 Στατιστική ανάλυση... 15 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ... 15 4.1 Τα χαρακτηριστικά του δείγματος... 15 4.2 Η επίδοση των ασκουμένων με μουσική και χωρίς μουσική στις δοκιμασίες επιδεξιότητας στο σλάλομ επί τριγώνου με τα in line rollers, με πατινάζ και με σκι... 17 4.3 Η επίδοση των ασκουμένων με μουσική και χωρίς μουσική ανάλογα με το φύλο και το επίπεδό τους... 20 4.4 Συσχέτιση των χαρακτηριστικών και του επιπέδου των ασκουμένων με τους χρόνους εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας... 26 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ... 27 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ... 29 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 31 Διεθνής Βιβλιογραφία...31 Ελληνική βιβλιογραφία...32 ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ...32 4

ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η ισορροπία, η νευρομυϊκή συναρμογή και ο προσανατολισμός θεωρούνται από τις βασικότερες ικανότητες στην μετακίνηση με τα χιονοπέδιλα (ski), με τα παγοπέδιλα (ice skate) και με τα τροχοπέδιλα (in line rollers). Ο σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η καταγραφή και σύγκριση των επιδόσεων των αρχάριων και προχωρημένων χιονοδρόμων Αλπικού σκι σε τρείς δοκιμασίες επιδεξιότητας: 1) με τροχοπέδιλα (in line rollers) στο γήπεδο του μπάσκετ, 2) με παγοπέδιλα στο παγοδρόμιο και 3) με σκι στο χιονοδρομικό κέντρο (test Haczkiewicz επί τριγώνου). Οι δοκιμασίες έγιναν σε δύο προσπάθειες, όπου η πρώτη προσπάθεια έγινε με χρήση της μουσικής και η δεύτερη προσπάθεια έγινε χωρίς χρήση μουσικής. Την διατύπωση των υποθέσεων μπορούμε να ερμηνεύσουμε με τις εξής ερευνητικές ερωτήσεις: α. Η χρήση της μουσικής με τροχοπέδιλα (in line rollers), με παγοπέδιλα και με σκι συμβάλει στην επίδοση των ασκούμενων; β. Εάν ναι τότε σε ποια από τις δύο προσπάθειες; γ. Η χρήση της μουσικής με «in line rollers», με παγοπέδιλα και με σκι στο χιόνι μειώνει την αυτοσυγκέντρωση των ασκούμενων; Το δείγμα της παρούσας έρευνας αποτελούσαν 48 φοιτητές (37 του μαθήματος επιλογής χιονοδρομίας και 11 της ειδικότητας χιονοδρομίας) της ΣΕΦΑΑ Πανεπιστημίου Αθηνών, ηλικίας 19 έως 37 ετών. Για την συγκέντρωση των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν τα εξής: 1) όργανα όπως: κώνοι, κοντάρια ή μπατόν, χρονόμετρο, δέκτης μουσικής με τα ακουστικά, 2) πρωτόκολλο με τις τρείς δοκιμασίες επιδεξιότητας: όπου καταγράφηκαν οι επιδόσεις των φοιτητών χιονοδρομίας σε δύο προσπάθειες σε κάθε τεστ επί τριγώνου 10 m x 10m x10 m (πορεία σε διαδρομή 60 μέτρων) με: τροχοπέδιλα, παγοπέδιλα και χιονοπέδιλα. Καταγράφηκαν οι επιδόσεις των χιονοδρόμων με χρήση της μουσικής στην πρώτη προσπάθεια και έπειτα χωρίς χρήση της μουσικής στη δεύτερη προσπάθεια. Η μουσική, η οποία επιλέχτηκε ήταν μοντέρνα (Latin) με σκοπό να δοθεί ρυθμός στους δοκιμαζόμενους. Η ανάλυση των δεδομένων της έρευνας έγινε με το πρόγραμμα SPSS 23 και το πρόγραμμα Excel 16. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας η χρήση της μουσικής στις τρεις δοκιμασίες επιδεξιότητας δεν συμβάλει στην επίδοση των χιονοδρόμων διότι οι χρόνοι τους βελτιώθηκαν στην δεύτερη προσπάθεια χωρίς μουσική. Η βελτίωση των χρόνων στις συγκεκριμένες δοκιμασίες οφείλονται στην επανάληψη της προσπάθειας του τεστ επί τριγώνου στα rollers, στο πατινάζ και στο χιόνι και όχι στην χρήση της μουσικής. Λέξεις κλειδιά: Αλπικό σκι, χιονοδρόμοι, μουσική, επίδοση, τροχοπέδιλα, παγοπέδιλα, χιονοπέδιλα. 5

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η χιονοδρομία ανήκει στα χειμερινά αθλήματα και χαρακτηρίζεται ως ένα από τα θεαματικότερα, ομορφότερα και πιο μαζικά αθλήματα και έχει αξιόλογη προσφορά στην σωματική και ψυχική ευεξία. Τα χειμερινά αθλήματα μπορούν να εφαρμοστούν από την νηπιακή ηλικία μέχρι τα γεράματα και σε κάθε περιοχή με χιόνωση, ανεξάρτητα της ύπαρξης εγκαταστάσεων ενός χιονοδρομικού κέντρου. Βασικό ρόλο παίζουν οι μετεωρολογικές-κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή, ανάλογα με την εποχή του χρόνου. Τα χειμερινά αθλήματα βοηθούν τόσο τους υγιείς ανθρώπους (σωματικά και ψυχικά), όσο και τους ασθενείς ή τα άτομα με ειδικές κινητικές ικανότητες. Η χιονοδρομία μπορεί να είναι το μέσο: για θεραπευτική γυμναστική, αναψυχή, ψυχαγωγία, για αυξημένη δράση και θεαματικότητα. Η ανάπτυξη της ισορροπίας, της επιδεξιότητας, του ρυθμού, της φυσικής κατάστασης καθώς και η αποβολή του φόβου είναι ένας από τους πιο κατάλληλους τρόπους αντιμετώπισης των επιδράσεων της σύγχρονης ζωής-ιδιαίτερα σε μεγάλες πόλεις στην ανθρώπινη υγεία. Όσο πιο συστηματικά αναπτύσσουμε την επιδεξιότητα σε διάρκεια, τόσο περισσότερο διατηρούμε την καλή φυσική κατάσταση, την σωστή τεχνική, την καλή διάθεση και ο οργανισμός μας είναι λιγότερο φιλάσθενος (Γιοβάνης, 2016). 1.1 Ορισμοί και διατύπωση του ερευνητικού προβλήματος Η παρούσα έρευνα έχει σαν θέμα τη μουσική, το ρυθμό και το τέμπο. Η ισορροπία, η νευρομυϊκή συναρμογή και ο προσανατολισμός θεωρούνται από τις βασικότερες ικανότητες στην μετακίνηση με τα χιονοπέδιλα (ski), με τα παγοπέδιλα (ice skate) και με τα τροχοπέδιλα (in line rollers). 6

Προέλευση και η ερμηνεία του ονόματος Χιονοδρομία: είναι ένα χειμερινό άθλημα το οποίο χαρακτηρίζεται από τη μετακίνηση του χιονοδρόμου με τρέξιμο, κατάβαση ή άλμα με τα χιονοπέδιλα (σκι) στο χιόνι. Ανήκει στα χειμερινά αθλήματα και χαρακτηρίζεται ως ένα από τα θεαματικότερα, ομορφότερα και πιο μαζικά αθλήματα και έχει αξιόλογη προσφορά στη σωματική και ψυχική ευεξία (Γιοβάνης, 2006). Αλπική Χιονοδρομία: έχει την ίδια έννοια με τους όρους Αλπικό σκι και χιονοδρομία καταβάσεων. Είναι χειμερινό άθλημα και περιέχει τα εξής Ολυμπιακά Χειμερινά Αθλήματα και αγωνίσματα (Γιοβάνης, 2006): Τεχνική Κατάβαση (Slalom), Ελεύθερη Κατάβαση (Downhill), Αλπικό Σύνθετο (Alpine combined), Γιγαντιαία Τεχνική Κατάβαση (Giant slalom), Υπεργιγαντιαία Κατάβαση (Super-G). Παγοδρομία: είναι ένα χειμερινό άθλημα το οποίο χαρακτηρίζεται από τη μετακίνηση του παγοδρόμου με τρέξιμο, γλίστρημα ή άλμα με τα παγοπέδιλα (πατινάζ) στον πάγο. Ανήκει στα βοηθητικά αθλήματα τα οποία αντικαθιστούν την χιονοδρομία εκτός της χιονοδρομικής περιόδου μέσω της προσομοίωσης της χιονοδρομίας με μιμητικές ασκήσεις (Γιοβάνης, 2006). In-line rollers (τροχοπέδιλα): είναι από τα πιο διάσημα μη Ολυμπιακά αθλήματα στον κόσμο. Είναι ένα ολιγοέξοδο και υγιές σπορ το οποίο έχουν την δυνατότητα να το δοκιμάσουν ανεξαρτήτου ηλικίας και φύλου λόγω της ευκολίας εκτέλεσης σε οποιοδήποτε χώρο. Το συγκεκριμένο άθλημα προσφέρει διασκέδαση και φυγή από την καθημερινότητα, ενώ παράλληλα βελτιώνει τη νευρομυϊκή συναρμογή και φυσική κατάσταση του ατόμου (Γιοβάνης, 2006). Απόδοση: είναι το πώς ένα άτομο αιτιολογεί, ερμηνεύει ή αντιλαμβάνεται το αποτέλεσμα τόσο της δικής του συμπεριφοράς και επίδοσης σε ένα περιβάλλον, όσο και της συμπεριφοράς και επίδοσης των άλλων (Ζέρβας, 2002). Επίδοση: αποτελεί για τον προπονητή αλλά και για τον ίδιο τον αθλητή την πιο αντικειμενική, έγκυρη και αξιόπιστη πληροφορία για το όριο των δυνατοτήτων του σε μια ορισμένη χρονική στιγμή (Χατζηχαριστός, 2003). 7

Μουσική: είναι μια τέχνη που εκφράζει τη σκέψη με το συνδυασμό και την πλοκή των ήχων και η επιστήμη που διδάσκει τους νόμους και τους κανόνες για την σωστή γνώση και κατανόηση των εννοιών ρυθμού, μελωδίας, αρμονίας και τη σωστή χρήση τους σε οποιαδήποτε μουσική, κινητική και αισθητική αγωγή (Πραντσίδης, 2004). Τέμπο: είναι η αγωνιστική συχνότητα των στροφών (αριθμός των κύκλων) στη μονάδα του χρόνου σε ένα αγώνα του Σλάλομ και διακρίνεται σε αργό, σταθερό και γρήγορο (Γιοβάνης, 2008). Ρυθμός: είναι η συχνότητα των κινήσεων στην μονάδα του χρόνου. Όταν έχουμε σταθερή συχνότητα των κινήσεων, τότε πετυχαίνουμε σταθερό ρυθμό, (π.χ. ρυθμικές στροφές). Όταν έχουμε εναλλαγές συχνότητας των κινήσεων, τότε πετυχαίνουμε εναλλασσόμενο ρυθμό (π.χ. άρρυθμες στροφές). Σε ένα αγώνα του Σλάλομ είναι η ανάλυση των κινήσεων σε ένα κύκλο της διαδρομής (1 κύκλος = 2 στροφές) στη μονάδα του χρόνου (Γιοβάνης, 2008). Ισορροπία: είναι η κίνηση κατά την οποία το σώμα ισορροπεί σε μια περιορισμένη βάση στήριξης, το κέντρο βάρους του σώματος περνά από τα σημεία στήριξης και η συνισταμένη των δυνάμεων που επιδρούν είναι ίση με το μηδέν. Αναπτύσσεται με γενικές, κατευθυνόμενες και ειδικές ασκήσεις ισορροπίας, χωρίς όργανα ή με όργανα (Γιοβάνης, 2008, Θεοδωράκου, 2010). Νευρομυϊκή Συναρμογή: είναι κινητική ικανότητα (o συντονισμός των κινήσεων) η οποία χαρακτηρίζεται με την εκτέλεση των σύνθετων κινήσεων με ακρίβεια, με την σύντομη μετατόπιση από τη μια κίνηση σε άλλη και με την ικανότητα σύντομης επιλογής της ανάλογης κίνησης στις νέες απρόβλεπτες συνθήκες (Wazny, 1994). Προσανατολισμός: είναι ο προσδιορισμός μιας θέσης, ή ενός τόπου ως προς τον Βορρά ή σε σχέση με άλλα σημεία του ορίζοντα (Kemmler, 1982). 1.2 Σκοπός της έρευνας Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η καταγραφή και σύγκριση των επιδόσεων των αρχάριων και προχωρημένων χιονοδρόμων Αλπικού σκι σε τρείς δοκιμασίες επιδεξιότητας: 1) με τροχοπέδιλα (in line rollers) στο γήπεδο του μπάσκετ, 2) με παγοπέδιλα στο 8

παγοδρόμιο και 3) με σκι στο χιονοδρομικό κέντρο (test Haczkiewicz επί τριγώνου). Οι δοκιμασίες έγιναν σε δύο προσπάθειες, όπου η πρώτη προσπάθεια έγινε με χρήση της μουσικής και η δεύτερη προσπάθεια έγινε χωρίς χρήση μουσικής. 1.3 Ερευνητικά ερωτήματα Την διατύπωση των υποθέσεων μπορούμε να ερμηνεύσουμε με τις εξής ερευνητικές ερωτήσεις: α. Η χρήση της μουσικής με τροχοπέδιλα (in line rollers), με παγοπέδιλα και με σκι συμβάλει στην επίδοση των ασκούμενων; β. Εάν ναι τότε σε ποια από τις δύο προσπάθειες; γ. Η χρήση της μουσικής με «in line rollers», με παγοπέδιλα και με σκι στο χιόνι μειώνει την αυτοσυγκέντρωση των ασκούμενων; 1.4 Μεταβλητές Στην μελέτη υπάρχουν ανεξάρτητες και εξαρτημένες μεταβλητές, και είναι οι εξής: Ανεξάρτητες μεταβλητές: ιδιότητα, ηλικία και φύλο. Εξαρτημένες μεταβλητές: επιδόσεις στις εξής δοκιμασίες επιδεξιότητας (τεστ επί τριγώνου) με τροχοπέδιλα στην άσφαλτο, με παγοπέδιλα στον πάγο και με σκι στο χιόνι. 1.5 Οριοθέτηση, περιορισμοί και προϋποθέσεις Οι μετρήσεις και οι περιορισμοί που περιλάμβανε η έρευνα πραγματοποιήθηκαν με τον ίδιο τρόπο: α) στις τρείς διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές, στις τρείς διαφορετικές ημέρες, σε διαφορετικές καιρικές συνθήκες και την ίδια ώρα της ημέρας, β) σε δείγμα ατόμων με τα ίδια χαρακτηριστικά, όπως: ιδιότητα, ηλικία και φύλο, γ) φυσική κατάσταση αρκετά ικανοποιητική για φοιτητές, δ) κατανοητές οδηγίες που δόθηκαν στους φοιτητές, ε) τα όργανα μέτρησης που χρησιμοποιήθηκαν ήταν ίδια για όλους τους δοκιμαζόμενους με τις ίδιες διαστάσεις. 9

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Με το Αλπικό σκι σχετικά με την μεθοδολογία διδασκαλίας του σκι έχουν ασχοληθεί οι εξής συγγραφείς: Kemmler, (1982), Γιοβάνης, (1986, 2006, 2008), Barrymore, (1997), Haczkiewicz, T. (1976), Kroll et al.,(2004), ενώ με την μεθοδολογία διδασκαλίας στα in line rollers και στην παγοδρομία ασχολήθηκε: Duquette, G. (2000), Miller, L. (2003), Γιοβάνης, (2006, 2008), Roman, B. (2009). Με τις δοκιμασίες (τεστ επιδεξιότητας) χωρίς τη χρήση της μουσικής, στα χειμερινά αθλήματα έχουν ασχοληθεί οι: Haczkiewicz (1976), Pawlik (1993), Γιοβάνης, (2006, 2008), Giovanis et al., (2008), Giovanis & Aschenbrenner, (2010). Με την μουσική, τέμπο και τον ρυθμό στα θερινά αθλήματα έχουν ασχοληθεί οι: Θεοδωράκου, (2010) και Tsopani (2013), ενώ με την μουσική, τέμπο και τον ρυθμό στο Αλπικό σκι έχουν ασχοληθεί οι: Ruedl et al., (2011), Γιοβάνης και Ζάμπα, (2016), Γιοβάνης και συν., (2016). ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 3.1 Δείγμα Σε μια πειραματική έρευνα ένα από τα σημαντικότερα τμήματα είναι ο καθορισμός και η επιλογή του δείγματος. Το δείγμα για να είναι ικανοποιητικό θα πρέπει να είναι αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού. Οι βασικότεροι παράγοντες που προσδιορίζουν κατά πόσο είναι αντιπροσωπευτικό το δείγμα είναι το μέγεθός του και ο τρόπος επιλογής των μονάδων του. Όσον αφορά το μέγεθος του δείγματος, είναι λογικό ότι όσο μεγαλύτερο είναι τόσο πιο αντιπροσωπευτικό είναι, μιας και το μέγιστο μέγεθος συμπίπτει με τον πληθυσμό. Το δείγμα της παρούσας έρευνας αποτελούν 48 φοιτητές (37 του μαθήματος επιλογής χιονοδρομίας και 11 της ειδικότητας χιονοδρομίας) της ΣΕΦΑΑ Πανεπιστημίου Αθηνών, ηλικίας 19 έως 37 ετών (Πίνακας 1). 10

3.2 Οργάνωση και τα όργανα μέτρησης Για την συγκέντρωση των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν τα εξής: 1) όργανα όπως: κώνοι, κοντάρια ή μπατόν, χρονόμετρο, δέκτης μουσικής με τα ακουστικά, 2) πρωτόκολλο με τις τρείς δοκιμασίες επιδεξιότητας (τεστ επί τριγώνου): όπου καταγράφηκαν οι επιδόσεις των φοιτητών χιονοδρομίας. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΟΠΟΣ.. ΩΡΑ... ΑΡΙΘΜΟΣ ΔΟΚΙΜΑΖΟΜΕΝΩΝ.. Α/Α 1 2 3 4 5 ΟΝΟΜΑ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΛΑΛΟΜ Επί τριγώνου 10 x 10 x 10 m Με μουσική (sec) ROLLER ΠΑΤΙΝΑΖ ΣΚΙ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΛΑΛΟΜ Επί τριγώνου 10 x 10 x 10 m Χωρίς μουσική (sec) ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΛΑΛΟΜ Επί τριγώνου 10 x 10 x 10 m Με μουσική (sec) ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΛΑΛΟΜ Επί τριγώνου 10 x 10 x 10 m Χωρίς μουσική (sec) ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΛΑΛΟΜ Επί τριγώνου 10 x 10 x 10 m Με μουσική (sec) ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΛΑΛΟΜ Επί τριγώνου 10 x 10 x 10 m Χωρίς μουσική (sec) Πειραματικός σχεδιασμός Ο σχεδιασμός της συγκεκριμένης έρευνας είχε στόχο να εξετάσει τις επιδόσεις αρχαρίων και προχωρημένων χιονοδρόμων αλπικού σκι σε τρεις δοκιμασίες επιδεξιότητας. (http://journals.humankinetics.com/doi/abs/10.1123/tsp.1.1.56,1987). Η εκτέλεση του πειραματικού σχεδιασμού έγινε με την πρακτική εφαρμογή δοκιμασιών που μας επέτρεψε να συλλέξουμε χρόνους προκειμένου να αξιολογηθεί η επίδραση της χρήσης μουσικής σε αυτούς. Το πειραματικό πρόγραμμα που οργανώθηκε στα πλαίσια αυτής της έρευνας, διήρκησε 5 μήνες. Πιο συγκεκριμένα η διαδικασία εφαρμογής τω τριών δοκιμασιών άρχισε από τις 30 Δεκεμβρίου 2015 και ολοκληρώθηκε στις 16 Μαΐου 2016. 11

Πιλοτική έρευνα Κατά τη διάρκεια του πειραματικού σχεδιασμού και πριν αρχίσει η συλλογή των μετρήσεων, έγινε μία μέτρηση πιλότος για να ελεγχθεί η πορεία της έρευνας, σχετικά με το πόσο κατανοητές είναι οι δοκιμασίες ή πόσος χρόνος απαιτείται για την ορθή διεκπεραίωση των δοκιμασιών. Για αυτό το σκοπό εφάρμοσα τις δοκιμασίες στον εαυτό μου. Κατά τη διάρκεια της πιλοτικής έρευνας πιλότου, τα αποτελέσματα ήταν πολύ ικανοποιητικά μιας και οι μέθοδοι των δοκιμασιών ήταν απόλυτα κατανοητές και ο χρόνος που χρειάστηκε ήταν στα πλαίσια των δέκα λεπτών για την κάθε δοκιμασία με τη χρήση και μη, μουσικής. Συναίνεση φοιτητών Οι φοιτητές ενημερώθηκαν σύντομα για τα πλαίσια της έρευνας. Στη συνέχεια, ερωτήθηκαν για το πόσο πρόθυμοι ήταν να συμμετάσχουν σε αυτήν την έρευνα. Οι φοιτητές που εκδήλωσαν το ενδιαφέρον τους για τη συμμετοχή τους στην έρευνα ενημερώθηκαν σχετικά με την ανωνυμία των κλιμάκων μέτρησης. Όσοι φοιτητές δεν ήθελαν να συμμετάσχουν αποκλείστηκαν. 3.3 Διαδικασία των μετρήσεων Για την συγκέντρωση των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε πρωτόκολλο με τις τρείς δοκιμασίες επιδεξιότητας από δύο προσπάθειες στο τεστ επί τριγώνου (πορεία 60 μέτρα σε διαδρομή επί του τριγώνου 10 m x 10m x10 m) στα rollers, στον πάγο και στο χιόνι. Καταγράφηκαν οι επιδόσεις των χιονοδρόμων με χρήση της μουσικής στην πρώτη προσπάθεια και έπειτα χωρίς χρήση της μουσικής στη δεύτερη προσπάθεια. Η μουσική, η οποία επιλέχτηκε ήταν μοντέρνα (Latin) με σκοπό να δοθεί ρυθμός στους δοκιμαζόμενους. 12

Εικόνα 1. Τεστ επιδεξιότητας του δοκιμαζόμενου στο σλάλομ επί τριγώνου (Haczkiewicz 1976, Pawlik 1993, Γιοβάνης 2006, τροποποιημένο). Εικόνα 2. Τεστ επιδεξιότητας του δοκιμαζόμενου στο σλάλομ επί τριγώνου με τροχοπέδιλα («in line rollers») στο γήπεδο του μπάσκετ (Φωτ. Γιοβάνης 2016). 13

Εικόνα 3. Τεστ επιδεξιότητας του δοκιμαζόμενου στο σλάλομ επί τριγώνου με παγοπέδιλα στο παγοδρόμιο (Φωτ. Γιοβάνης 2016). Εικόνα 4. Τεστ επιδεξιότητας του δοκιμαζόμενου στο σλάλομ επί τριγώνου με χιονοπέδιλα (σκι) στο χιονοδρομικό κέντρο (Φωτ. Γιοβάνης 2015, 2016). 14

3.4 Στατιστική ανάλυση Η ανάλυση των δεδομένων της έρευνας έγινε με το πρόγραμμα SPSS (IBM SPSS Statistics for Windows, Version 23.0. Armonk, NY: IBM Corp), το πρόγραμμα Excel 2016 και των πρόσθετών του (Ανάλυση Δεδομένων). Υπολογίστηκαν κατανομές συχνοτήτων των βασικών περιγραφικών χαρακτηριστικών των 48 συμμετεχόντων στην έρευνα. Στους ελέγχους διαφοράς στις κατανομές των διαφόρων χαρακτηριστικών τους, χρησιμοποιήθηκαν οι μέθοδοι του διωνυμικού ελέγχου (σε αναλογία 50%), του Mann Whitney και της χ 2. Η σχηματική απεικόνιση των μετρήσεων των χρόνων εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας έγινε με τη χρήση των διαγραμμάτων πλαισίου/απολήξεων (box & whisker plots) ενώ ο έλεγχος της κανονικότητας τους με τη μέθοδο κατά Blom (Q-Q plots). Καθώς οι έλεγχοι δεν έδειξαν συμμετρικές κατανομές (ακόμη και μετά το λογαριθμικό μετασχηματισμό τους) ακολούθησαν συγκρίσεις με τις μη παραμετρικές μεθόδους κατά Wilcoxon & Mann Whitney. Ως αποδεκτό επίπεδο σημαντικότητας επιλέχθηκε το 5% καθώς δεν υπήρξε ζήτημα πολλαπλών συγκρίσεων (multiple testing). 4. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 4.1. Τα χαρακτηριστικά του δείγματος Οι πίνακες 1 & 2 παρουσιάζουν τα γενικά περιγραφικά και σωματομετρικά χαρακτηριστικά των 48 φοιτητών χιονοδρόμων της Επιλογής και της Ειδικότητας, οι οποίοι συμμετείχαν στις δοκιμασίες στο Αλπικό σκι. Στους πίνακες 1 & 2 με τα σωματομετρικά στοιχεία των δοκιμαζόμενων χιονοδρόμων της επιλογής αλλά και της ειδικότητας βλέπουμε τους μέσους όρους αλλά και την τυπική απόκλιση για την ηλικία, το ύψος, το βάρος αλλά και τον δείκτη μάζας σώματος πρώτα για την επιλογή μετά για την ειδικότητα και στην συνέχεια στο σύνολο και για τα δυο. Οι μέσες τιμές των παραπάνω φοιτητών του μαθήματος επιλογής χιονοδρομίας Ανδρών και Γυναικών ήταν οι εξής: βάρος: 67,92kg ± 11,26 ύψος: 1,73m ± 0,08 και δείκτης σωματικής μάζας ΒΜΙ: 22,55 ± 2,73. Επίσης οι μέσες τιμές των φοιτητών του μαθήματος ειδικότητας χιονοδρομίας ήταν οι εξής: βάρος: 67,64kg ± 10,19 ύψος: 1,74m ± 0,08 και δείκτης σωματικής μάζας BMI: 22,23 ± 2,21. 15

ΠΙΝΑΚΑΣ 1. Τα σωματομετρικά χαρακτηριστικά των χιονοδρόμων της Επιλογής (n = 37) και της Ειδικότητας (n = 11), που συμμετείχαν στις δύο δοκιμασίες στο Αλπικό σκι. ΟΜΑΔΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΗΛΙΚΙΑ (έτη) ΥΨΟΣ (m) ΒΑΡΟΣ (kg) ΒΜΙ (kg/m²) n M SD M SD M SD M SD ΕΠΙΛΟΓH ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΑΣ 37 22,54 4,68 1,73 0,08 67,92 11,26 22,55 2,73 Α 20 22,20 2,93 1,78 0,06 75,25 7,86 23,82 2,45 Γ 17 22,94 6,22 1,68 0,06 59,29 8,11 21,5 2,29 ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΑΣ 11 23,18 3,74 1,74 0,08 67,64 10,19 22,23 2,21 Α 5 21,60 0,89 1,78 0,06 74,2 8,14 23,53 2,32 Γ 6 24,5 4,76 1,71 0,08 62,17 8,7 21,15 1,53 ΣΥΝΟΛΟ 48 22,83 3,87 1,74 0,07 67,75 9,04 22,46 2,26 min 21,60 0,89 1,68 0,06 59,29 7,86 21,15 1,53 max 24,5 6,22 1,78 0,08 75,25 11,3 23,82 2,73 Πίνακας 2. Γενικά περιγραφικά χαρακτηριστικά 48 συμμετεχόντων στην έρευνα. Φύλο άνδρες γυναίκες n % n % p-values Σύνολο 25 52,1 23 47,9 0,885 α Ηλικία, χρόνια μέση τιμή±τυπ. απόκλ. 22,1±2,6 23,4±5,8 0,321 β Ύψος, m μέση τιμή±τυπ. απόκλ. 75,0±7,8 60,0±8,2 <0,001 Βάρος, kg μέση τιμή±τυπ. απόκλ. 1,77±0,06 1,69±0,07 <0,001 ΔΜΣ, kg*m -2 μέση τιμή±τυπ. απόκλ. 23,8±2,4 21,1±2,1 <0,001 Φυσιολογικό βάρος ΔΜΣ <25 kg*m -2 18 72,0 22 95,7 Υπερβολικό ΔΜΣ 25 kg*m -2 7 28,0 1 4,3 Επίπεδο Επιλογής 20 80,0 17 73,9 Ειδικότητας 5 20,0 6 26,1 0,050 γ 0,616 ΔΜΣ, Δείκτης Μάζας Σώματος. α Διωνυμικός έλεγχος β Έλεγχοι Mann Whitney γ Έλεγχοι χ 2 16

4.2 Η επίδοση όλων των ασκουμένων με μουσική και χωρίς μουσική στις δοκιμασίες επιδεξιότητας στο σλάλομ επί τριγώνου στα in line rollers, πατινάζ και στο σκι Ο Πίνακας 3 και τα διαγράμματα (σχήματα) 1 3 παρουσιάζουν τα αποτελέσματα των μέσων τιμών, τη σύγκριση και τη βελτίωση των δοκιμαζόμενων χιονοδρόμων της Επιλογής (n = 37) και της Ειδικότητας (n = 11), που συμμετείχαν στις τρείς δοκιμασίες επιδεξιότητας με και στη συνέχεια χωρίς χρήση της μουσικής. Στον πίνακα 2 βλέπουμε τους μέσους όρους του χρόνου, την τυπική απόκλιση, την διαφορά, των αριθμό των βελτιωμένων ατόμων αλλά και το ποσοστό τους επί τις 100, των δοκιμαζόμενων χιονοδρόμων της Επιλογής (n=37) αλλά και της Ειδικότητας (n=11), στο τεστ επί τριγώνου χωρίς αλλά και με μουσική. Παρατηρούμε λοιπόν ότι στο τεστ επί τριγώνου (ROLLERS), η επιλογή (n=37) και η ειδικότητα (n=11) βελτίωσε σημαντικά τον μέσο όρο του χρόνου στην δεύτερη προσπάθεια χωρίς την μουσική, καθώς μειώθηκε κατά 5,37 sec. Είχε 10 βελτιωμένα άτομα και ποσοστό βελτίωσης 20,3%. ΠΙΝΑΚΑΣ 3. Η σύγκριση των δοκιμαζόμενων χιονοδρόμων της Επιλογής (n = 37) και της Ειδικότητας (n = 11), που συμμετείχαν στις τρείς δοκιμασίες με χρήση της μουσικής και στη συνέχεια χωρίς τη μουσική. ΕΙΔΟΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑΣ (sec) ΕΠΙΠΕΔΟ ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΩΝ ΔΕΙΚΤΕΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΜΕ ΤΗ ΧΩΡΙΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΑ ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ M SD M SD D N % ΤΕΣΤ Επί τριγώνου στα ROLLERS ΤΕΣΤ Επί τριγώνου στο ΠΑΤΙΝΑΖ ΤΕΣΤ Επί τριγώνου στο ΣΚΙ Επιλογή - Α 28,79 8,47 27,09 8,97 1,70 20 5,9 Επιλογή - Γ 31,29 9,05 29,30 8,18 1,99 17 6,4 Ειδικότητα - Α 19,38 1,46 18,60 1.11 0,78 5 4 Ειδικότητα - Γ 22,37 3,40 21,47 2,90 0,90 6 4 Επιλογή - Α 28,63 8,29 25,91 7,57 2,72 20 9,5 Επιλογή - Γ 31,71 10,2 29,91 9,55 1,80 17 5,7 Ειδικότητα - Α 18,63 0,76 17,80 0,60 0,83 5 4,5 Ειδικότητα - Γ 21,47 1,69 20,90 1,42 0,57 6 2,7 Επιλογή - Α 39,28 8,82 38,42 9,75 0,86 20 2,2 Επιλογή - Γ 52,74 13,6 49,56 11,3 7 3,18 17 6 Ειδικότητα - Α 28,05 8,19 27,58 7,53 0,47 5 1,7 Ειδικότητα - Γ 41,57 6,44 39,34 5,34 2,23 6 5,4 17

Στο τεστ επί τριγώνου (ΠΑΤΙΝΑΖ), η επιλογή (Ν=37) και η ειδικότητα (Ν=11) βελτίωσε σημαντικά τον μέσο όρο του χρόνου στην δεύτερη προσπάθεια χωρίς την μουσική, καθώς μειώθηκε κατά 5,92 sec. Είχε 10 βελτιωμένα άτομα και ποσοστό βελτίωσης 20,4%. Στο τεστ επί τριγώνου (ΣΚΙ), η επιλογή (Ν=37) και η ειδικότητα (Ν=11) βελτίωσε σημαντικά τον μέσο όρο του χρόνου στην δεύτερη προσπάθεια χωρίς την μουσική, καθώς μειώθηκε κατά 6,74 sec. Είχε 7 βελτιωμένα άτομα και ποσοστό βελτίωσης 15,3%. Σχήμα 1. Χρόνοι εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας στα Roller των 48 συμμετεχόντων στην έρευνα διάγραμμα πλαισίου/απολήξεων (box & whisker plot). Μεταξύ των δύο τρόπων μέτρησης, με μουσική και χωρίς μουσική, των χρόνων εκτέλεσης της κινητικής επιδεξιότητας, παρατηρούνται διαφοροποιήσεις στις κατανομές τους και στις τρεις μεθόδους: με roller, στον πάγο και στο χιόνι (σχήματα 1-3). Τα διαγράμματα πλαισίου/απολήξεων δείχνουν ελαφρά τουλάχιστον χαμηλότερες τιμές κατανομών στις περιπτώσεις μη χρήσης μουσικής στην εκτέλεση και των τριών μεθόδων. Η Δ-διαφορά αποδεικνύει το μέγεθος της διαφοράς αυτής, στοιχείο που προφανώς καταδεικνύει και την επίδραση της χρήσης μουσικής (περισσότερος χρόνος εκτέλεσης). 18

Σχήμα 2. Χρόνοι εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας στον Πάγο των 48 συμμετεχόντων στην έρευνα διάγραμμα πλαισίου/απολήξεων (box & whisker plot). Σχήμα 3. Χρόνοι εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας στο Χιόνι των 48 συμμετεχόντων στην έρευνα διάγραμμα πλαισίου/απολήξεων (box & whisker plot). 19

4.3 Η επίδοση των ασκουμένων με μουσική και χωρίς μουσική ανάλογα με το φύλο και το επίπεδό τους Στους πίνακες 4-6 παρουσιάζονται οι χρόνοι εκτέλεσης και διαφοράς κινητικής επιδεξιότητας στις τρεις μεθόδους: με roller, στον πάγο και στο χιόνι των 48 συμμετεχόντων, ως προς το φύλο και το επίπεδό τους. Η σύγκριση τους αφορά είτε στη μεταβολή (Δδιαφορά) με τη χρήση ή όχι μουσικής, είτε εντός κάθε μέτρησης. Στη μέτρηση με roller (πίνακας 4) παρατηρείται σημαντική μέση μείωση του χρόνου εκτέλεσης χωρίς μουσική τόσο στους άνδρες στην ομάδα επιλογής (-1,7sec, p=0,007) & ειδικότητας (-0,8sec, p=0,043) όσο και στις γυναίκες, στην ομάδα επιλογής (-2,0sec, p<0,001) & ειδικότητας (-0,9sec, p=0,046). Παράλληλα, οι ομάδες επιλογής τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες φαίνεται να έχουν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα μέσου χρόνου εκτέλεσης με και χωρίς μουσική, έναντι της ομάδας ειδικότητας (p<0,05). Δεν παρατηρούνται όμως σημαντικές διαφορές στη μεταβολή του χρόνου εκτέλεσης (Δ-διαφορά) (p>0,05). Πίνακας 4. Χρόνοι εκτέλεσης και διαφοράς κινητικής επιδεξιότητας με Roller με τη χρήση ή όχι μουσικής των 48 συμμετεχόντων, ως προς το φύλο και το επίπεδο τους. ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑ με Roller Επι τριγώνου *10m (χρόνος σε δευτερόλεπτα, sec) Με Χωρίς Δ-διαφορά μουσική Μουσική Φύλο Επίπεδο n μέσος χρόνος σε sec (τυπ. αποκλ.) p-values α Άνδρες Επιλογής 20 28,8 (8,5) 27,1 (9,0) -1,7 0,007 Ειδικότητας 5 19,4 (1,5) 18,6 (1,1) -0,8 0,043 p-values β 0,015 0,012 0,216 Γυναίκες Επιλογής 17 31,3 (9,0) 29,3 (8,2) -2,0 <0,001 Ειδικότητας 6 22,4 (3,4) 21,5 (2,9) -0,9 0,046 p-values β 0,013 0,016 0,117 α Έλεγχοι διαφοράς από τη χρήση ή μη μουσικής (Wilcoxon tests). β Έλεγχοι διαφοράς επίπεδου στη χρήση/μη χρήση μουσικής (Mann Whitney tests). 20

Σχήμα 4. Χρόνοι εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας στα Roller των ομάδων επιλογής, ως προς το φύλο των συμμετεχόντων. Σχήμα 5. Χρόνοι εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας στα Roller των ομάδων ειδικότητας, ως προς το φύλο των συμμετεχόντων. 21

Στη μέτρηση στον πάγο (πίνακας 5) παρατηρείται επίσης σημαντική μέση μείωση του χρόνου εκτέλεσης χωρίς μουσική τόσο στους άνδρες στην ομάδα επιλογής (-2,7sec, p<0,001) & ειδικότητας (-0,8sec, p=0,043) όσο και στις γυναίκες, στην ομάδα επιλογής (-1,8sec, p=0,002) & ειδικότητας (-0,6sec, p=0,027). Αντίστοιχα, στις ομάδες επιλογής τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες φαίνεται να συνέβησαν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα μέσου χρόνου εκτέλεσης με και χωρίς μουσική, έναντι της ομάδας ειδικότητας (p<0,05). Στην περίπτωση εκτέλεσης στον πάγο, παρατηρείται σημαντική διαφορά και στη μεταβολή του χρόνου εκτέλεσης στις γυναίκες (Δ-διαφορά) (p=0,036). Πίνακας 5. Χρόνοι εκτέλεσης και διαφοράς κινητικής επιδεξιότητας στον Πάγο με τη χρήση ή όχι μουσικής των 48 συμμετεχόντων, ως προς το φύλο και το επίπεδο τους. ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑ στον Πάγο Επι τριγώνου *10m (χρόνος σε δευτερόλεπτα, sec) Με Χωρίς Δ-διαφορά μουσική Μουσική Φύλο Επίπεδο n μέσος χρόνος σε sec (τυπ. αποκλ.) p-values α Άνδρες Επιλογής 20 28,6 (8,3) 25,9 (7,8) -2,7 <0,001 Ειδικότητας 5 18,6 (0,8) 17,8 (0,6) -0,8 0,043 p-values β 0,002 0,004 0,051 Γυναίκες Επιλογής 17 31,7 (10,2) 29,9 (9,5) -1,8 0,002 Ειδικότητας 6 21,4 (1,7) 20,9 (1,4) -0,6 0,027 p-values β 0,004 0,013 0,036 α Έλεγχοι διαφοράς από τη χρήση ή μη μουσικής (Wilcoxon tests). β Έλεγχοι διαφοράς επίπεδου στη χρήση/μη χρήση μουσικής (Mann Whitney tests). 22

Σχήμα 6. Χρόνοι εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας στον Πάγο των ομάδων επιλογής, ως προς το φύλο των συμμετεχόντων. Σχήμα 7. Χρόνοι εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας στον Πάγο των ομάδων ειδικότητας, ως προς το φύλο των συμμετεχόντων. 23

Τέλος, στη μέτρηση στο χιόνι (πίνακας 6) παρατηρείται σημαντική μέση μείωση του χρόνου εκτέλεσης χωρίς μουσική στις γυναίκες, στην ομάδα επιλογής (-3,1sec, p=0,007) & ειδικότητας (-2,3sec, p=0,028). Αντίστοιχα, στις ομάδες επιλογής από κοινού σε άνδρες και γυναίκες, φαίνεται να συνέβησαν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα μέσου χρόνου εκτέλεσης με και χωρίς μουσική, έναντι της ομάδας ειδικότητας (p<0,05). Όπως όμως στη μέθοδο των rollers, δεν παρατηρούνται σημαντικές διαφορές στη μεταβολή του χρόνου εκτέλεσης (Δδιαφορά) (p>0,05). Πίνακας 6. Χρόνοι εκτέλεσης και διαφοράς κινητικής επιδεξιότητας στο Χιόνι με τη χρήση ή όχι μουσικής των 48 συμμετεχόντων, ως προς το φύλο και το επίπεδο τους. ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑ στο Χιόνι Επι τριγώνου *10m (χρόνος σε δευτερόλεπτα, sec) Με μουσική Χωρίς Μουσική Δ-διαφορά Φύλο Επίπεδο n μέσος χρόνος σε sec (τυπ. αποκλ.) p- values α Άνδρες Επιλογής 20 39,3 (8,8) 38,4 (9,8) -0,9 0,084 Ειδικότητας 5 28,1 (8,2) 27,6 (7,5) -0,5 0,345 p-values β 0,015 0,024 0,575 Γυναίκες Επιλογής 17 52,7 (13,6) 49,6 (11,4) -3,1 0,007 Ειδικότητας 6 41,6 (6,4) 39,3 (5,3) -2,3 0,028 p-values β 0,030 0,036 0,865 α Έλεγχοι διαφοράς από τη χρήση/μη χρήση μουσικής (Wilcoxon tests). β Έλεγχοι διαφοράς επίπεδου στη χρήση & μη χρήση μουσικής (Mann Whitney tests). 24

Σχήμα 8. Χρόνοι εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας στο Χιόνι των ομάδων επιλογής, ως προς το φύλο των συμμετεχόντων. Σχήμα 9. Χρόνοι εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας στο Χιόνι των ομάδων ειδικότητας, ως προς το φύλο των συμμετεχόντων. 25

4.4 Συσχέτιση των χαρακτηριστικών και του επιπέδου των ασκούμενων με τους χρόνους εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας Από τη συσχέτιση των χαρακτηριστικών και του επιπέδου με τους χρόνους εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας των 48 συμμετεχόντων της έρευνας (πίνακας 7) και την εκτίμηση των συντελεστών συσχέτισης κατά Spearman (ρ ή rho), παρατηρείται σημαντική συσχέτιση του φύλου με τους χρόνους εκτέλεσης στο χιόνι και του επιπέδου με όλες τις μεθόδους. Συγκεκριμένα, οι γυναίκες σχετίζονται σημαντικά με υψηλότερους χρόνους επιδεξιότητας στο χιόνι με μουσική (rho=0,495, p<0,05) ή χωρίς μουσική (rho=0,453, p<0,05) ενώ στο επίπεδο οι έχοντες «επιλογή» σχετίζονται με σημαντικά υψηλότερους χρόνους σε όλες τις επιδεξιότητες, με ή χωρίς μουσική (p<0.05). Τέλος, στα σχήματα 4-9 παρουσιάζονται οι μέσοι χρόνοι εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας στις τρεις μεθόδους, με roller, στον πάγο και στο χιόνι των 48 συμμετεχόντων, συγκριτικά ως προς το φύλο τους στη χρήση ή όχι μουσικής και ξεχωριστά στις ομάδες επιλογής και ειδικότητας. Η σύγκριση τους αφορά είτε στη μεταβολή (Δ-διαφορά) με τη χρήση ή όχι μουσικής, είτε εντός κάθε μέτρησης. Σημαντικές φυλετικές διαφορές με υψηλότερους χρόνους εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας από τις γυναίκες, διαπιστώνονται λοιπόν στη χρήση ή μη μουσικής στην εκτέλεση στον πάγο στις ομάδες ειδικότητας (σχήμα 7) (p<0,05) καθώς και στις ομάδες επιλογής και ειδικότητας με την εκτέλεση στο χιόνι (σχήματα 8 & 9) (p<0,05). Στις περιπτώσεις αυτές λοιπόν οι γυναίκες έχουν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα χρόνων εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας σε σχέση με τους άνδρες. Πίνακας 7. Συσχέτιση χαρακτηριστικών και επιπέδου με τους χρόνους εκτέλεσης κινητικής επιδεξιότητας των 48 συμμετεχόντων της έρευνας. Ηλικία (χρόνια) Φύλο (1:άνδρας, 2:γυναίκα) Δείκτης Μάζας Σώματος Επίπεδο (1:επιλογή, 2:ειδικότητα) ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑ Επι τριγώνου *10m rho-spearman με Roller με μουσική -0,048 0,113 0,030-0,499* χωρίς μουσική -0,031 0,157 0,061-0,478* στον Πάγο με μουσική -0,025 0,184-0,069-0,555* χωρίς μουσική -0,013 0,236-0,059-0,514* στο Χιόνι με μουσική -0,175 0,495* -0,233-0,349* χωρίς μουσική -0,102 0,453* -0,154-0,349* * p-value 0.05 26

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Παρατηρούμε και στα τρία γραφήματα των τριών τεστ με μουσική και χωρίς μουσική ότι οι χρόνοι των χιονοδρόμων βελτιώθηκαν στην δεύτερη προσπάθεια χωρίς μουσική. Αυτό δεν οφείλεται στη χρήση ή όχι μουσικής αλλά στην επανάληψη της προσπάθειας του τεστ επί τριγώνου στα rollers, στο πατινάζ και στο σκι. Σε αυτό το κεφάλαιο γίνεται συζήτηση όλων των ευρημάτων, συνοψίζονται όλα τα αποτελέσματα και γίνεται συζήτηση όλων αυτών. Συγκεκριμένα, συνοψίζονται τα αποτελέσματα και γίνεται συζήτηση αυτών αναφορικά με τα ατομικά χαρακτηριστικά των ασκούμενων, με το γενετικό φύλο, με την επίδοση των ασκούμενων με μουσική και χωρίς μουσική καθώς και με το επίπεδο (αρχάριοι-προχωρημένοι). Επιπλέον, διερευνώνται και οι σχέσεις των παραπάνω μεταβλητών μεταξύ τους. Τέλος, διατυπώνονται τα συμπεράσματα και γίνονται προτάσεις για μελλοντικές έρευνες. Από την παρούσα έρευνα φαίνεται ότι και τα δύο φύλα έχουν σημαντική βελτίωση των χρόνων τους στην δεύτερη προσπάθεια χωρίς την χρήση μουσικής στις συγκεκριμένες δοκιμασίες. Οι έρευνες που έχουν γίνει είναι λίγες σχετικά με την επίδραση που έχει η μουσική στον χρόνο αντίδρασης των χιονοδρόμων. Παρόλο αυτά παρατηρούμε παγκόσμια αύξηση χρήσης κράνους για σκι και συγκεκριμένα την ανάπτυξη νέας τάσης της αγοράς για τα κράνη ήχου ώστε να ακούν μουσική τα άτομα που κάνουν σκι ή σνόουμπορτ. Οι χιονοδρόμοι φαίνεται πως βελτιώνονται χωρίς τα κράνη ήχου και η επίδραση της μουσικής έχει αρνητικό ρόλο. Παρόμοια έρευνα με την παρούσα εργασία έχουν παρουσιάσει Ruedl et al., (2011), όπου αναφέρονται στο εξής: το κράνος μουσικής επηρεάζει τον χρόνο αντίδρασης στα περιφερειακά ερεθίσματα. Ο σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να αξιολογήσει εάν ακούγοντας μουσική με ένα κράνος με ήχο μειώνεται ο χρόνος αντίδρασης στα περιφερειακά ερεθίσματα. Χρησιμοποιήθηκε το Αντισταθμικό Τέστ Εντοπισμού το οποίο εφαρμόστηκε σε 65 άτομα συγκεκριμένα σε 36 άνδρες και 29 γυναίκες που είχαν μία μέση ηλικία 23,3 ± 3,9 έτη. Χρησιμοποίησαν ανάλυση επαναλαμβανόμενων μέτρων διακύμανσης και βρέθηκαν σημαντικές διαφορές στο χρόνο αντίδρασης μεταξύ των 4 συνθηκών δοκιμής (p=0,039). Ο χαμηλότερος μέσος χρόνος αντίδρασης μετρήθηκε για την χρήση κράνους κατά την ακρόαση 27

της μουσικής (507,9 ± 13,2ms), η οποία δεν ήταν διαφορετική από την χρήση μόνο κράνους. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, ο χρόνος αντίδρασης ήταν σημαντικά μεγαλύτερος με την χρήση κράνους για σκι και γυαλιών μαζί. Εν κατακλείδι, ακούγοντας μουσική με ένα κράνος σκι ήχου δεν αυξάνεται ο μέσος χρόνος αντίδρασης σε περιφερειακά ερεθίσματα σε μη εργαστηριακή εφαρμογή. Προτείνω μελλοντικές έρευνες να εστιάσουν στις αιτιακές σχέσεις της επίδρασης της μουσικής με την βελτίωση της προσπάθειας (καλύτεροι χρόνοι) των χιονοδρόμων, (http://www.wemjournal.org/article/s1080-6032(10)00406-0/fulltext, 2011). Παρόμοια έρευνα με την παρούσα εργασία έχει παρουσιάσει η Tsopani (2010), όπου αναφέρεται στα εξής: ο μουσικός ρυθμός φαίνεται να σχετίζεται με το επίπεδο της τεχνικής επάρκειας σε γυναίκες αθλήτριες ρυθμικής. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να εξετάσει ποιες μεταβλητές μεταξύ ικανότητας συντονισμού ( μουσικό ρυθμό και την κίνηση ) και κινητικής ιδιότητας ( απόδοση εξόδου ) αλληλεπιδρούν και επηρεάζουν την απόδοση RG. Εξήντα γυναίκες αρχάριες μαθήτριες ηλικίας 17-19 ετών προσφέρθηκαν να συμμετάσχουν σε αυτή τη μελέτη. Το συνολικό δείγμα χωρίστηκε τυχαία σε τρεις ομάδες (N1 = 21, N2 = 19 και Ν3 = 20). Η πρώτη πειραματική ομάδα (Ν1) πραγματοποίησε την ρυθμική βηματοδότηση καθοδηγούμενη από ρυθμό off (αριθμητική λεκτική κατεύθυνση από τον ίδιο ομιλητή ανά πάσα στιγμή), ενώ η δεύτερη πειραματική ομάδα (N2) πραγματοποίησε την ρυθμική βηματοδότηση καθοδηγoυμένη από το ρυθμό Rosato. Η ομάδα ελέγχου (N3) πραγματοποίησε την ρυθμική βηματοδότηση χωρίς καθοδήγηση. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, σε διάρκεια δώδεκα (12) προπονήσεων υπήρξε θετική επίδραση στην πειραματική ομάδα που οι πληροφορίες παρέχονταν από το συνοδευτικό μουσικό ρυθμό (Ν2). Οι άλλες δύο ομάδες δεν μπόρεσαν να παράγουν τη βηματοδότηση στο σύνολο απόστασης 10 μέτρων, ούτε μπορούσαν να το κάνουν εντός του προκαθορισμένου χρόνου των 10 δευτερολέπτων ή τον απαιτούμενο αριθμό των ρυθμών. Εν κατακλείδι, ένα εξωτερικό ακουστικό ερέθισμα μπορεί να αλλάξει το προσωπικό ρυθμό βηματοδότησης, ανάλογα με το πρωτότυπο της επιλογής. Συγκρίνοντας λοιπόν τις 2 έρευνες συμπεραίνουμε στο ότι ένα εξωτερικό ερέθισμα επηρεάζει τον αθλητή-μαθητή. Με βάση την παρούσα έρευνα συγκριτικά οι γυναίκες έχουν καλύτερα αποτελέσματα προσαρμογής στα ακούσματα της μουσικής κατά την διεξαγωγή των δοκιμασιών σε σχέση με τους άνδρες, συνεπώς και στον ρυθμό της πορείας. 28

Στην έρευνα των Γιοβάνη και Ζάμπα (2016) οι άνδρες και γυναίκες και στις τρεις δοκιμασίες με roller είχαν βελτιωμένη επίδοση στην δεύτερη προσπάθεια ακούγοντας την μουσική σε σχέση με τις αντίστοιχες τρεις δοκιμασίες χωρίς να ακούνε την μουσική, ανεξάρτητα από τα σωματικά και ψυχοκινητικά χαρακτηριστικά των δοκιμαζόμενων. Στην έρευνα των Γιοβάνη και συνεργατών (2016) οι χιονοδρόμοι Αλπικού σκι σε δύο δοκιμασίες επιδεξιότητας με σκι στο χιόνι και στις δύο δοκιμασίες στην δεύτερη προσπάθεια είχαν βελτιωμένη επίδοση ακούγοντας την μουσική σε σχέση με τις αντίστοιχες δύο δοκιμασίες χωρίς να ακούνε την μουσική, ανεξάρτητα από τα σωματικά και ψυχοκινητικά χαρακτηριστικά των δοκιμαζόμενων. Επιπρόσθετα, χρειάζονται περισσότερες έρευνες σχετικά με την χρήση μουσικής σε δοκιμασίες επιδεξιότητας του αλπικού σκι από έμπειρους και αρχάριους χιονοδρόμους. Αυτό θα μπορούσε να εξετάζεται και σε άτομα μικρότερης ηλικίας. Είναι πολύ σημαντικό να διαπιστωθεί η ηλικία από την οποία η μουσική επιδρά αρνητικά στις προσπάθειες των ατόμων που ασχολούνται με το αλπικό σκι, γιατί έτσι θα μπορέσουν να σχηματιστούν μέθοδοι που στην εφαρμογή τους θα εξαλείψουν τον αρνητικό ρόλο της μουσικής. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Από την παρούσα έρευνα προέκυψαν τα εξής σημαντικά ευρήματα: 1) Η καταγραφή των επιδόσεων των αρχαρίων και προχωρημένων χιονοδρόμων Αλπικού σκι στις τρεις δοκιμασίες επιδεξιότητας με τροχοπέδιλα, με παγοπέδιλα και με σκι με μουσική (πρώτη προσπάθεια) και χωρίς μουσική (δεύτερη προσπάθεια) φαίνεται να αποδεικνύει την αρνητική επίδραση που έχει η μουσική στις τρείς αυτές δοκιμασίες. 2) Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας η χρήση της μουσικής στις τρεις δοκιμασίες επιδεξιότητας δεν συμβάλει στην επίδοση των χιονοδρόμων διότι οι χρόνοι τους βελτιώθηκαν στην δεύτερη προσπάθεια χωρίς μουσική. 3) Η βελτίωση των χρόνων στις συγκεκριμένες δοκιμασίες οφείλονται στην επανάληψη της προσπάθειας του τεστ επί τριγώνου στα rollers, στο πατινάζ και στο χιόνι και όχι στην χρήση της μουσικής. 4) Άρα η μουσική λειτουργεί ως αρνητικός παράγοντας (εκτέλεση δοκιμασιών σε 29

περισσότερο χρόνο) καθώς μειώνει την αυτοσυγκέντρωσή των ασκούμενων. 5) Επομένως, κρίνεται αναγκαίο να αναπτυχθούν μέθοδοι και παρεμβάσεις που θα βοηθήσουν στην βελτίωση των επιδόσεων με την χρήση της μουσικής από την πρώτη κιόλας προσπάθεια των ασκούμενων-χιονοδρόμων. Με αυτό τον τρόπο θα μάθουν στην απόλυτη αυτοσυγκέντρωση που πρέπει να έχουν κατά την διάρκεια της προσπάθειάς τους. Η διδασκαλία αυτής της προσπάθειας μπορεί να γίνει με την βοήθεια του προπονητή με πολλές επαναλήψεις σε συνδυασμό με την μουσική γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στον απόλυτο αυτοέλεγχο και στην αυτοσυγκέντρωση του χιονοδρόμου καθώς και στην ενίσχυση της ψυχολογίας και της αυτοπεποίθησης. Με την μουσική αρεσκείας του κάθε χιονοδρόμου θα γίνει πιο ευχάριστη και εύκολη η συνεχής επανάληψη και βελτίωση της προσπάθειας. Με τον τρόπο αυτό ο χιονοδρόμος θα μάθει να ανταπεξέρχεται στις δύσκολες συνθήκες προπόνησης και αγώνων χωρίς να επηρεάζονται οι αθλητικές του ικανότητες από εξωτερικούς παράγοντες. 30

BΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Διεθνής βιβλιογραφία Barrymore, D. (1997). Breaking Even, Pictorial Histories Publishing Company. ISBN 1-5751-0037-1). Duquette, G. (2000). Inline skating: an excellent training for alpine skiing. Ski-press 15 (1): 24, 2000. Giovanis, V., Papadopoulou, E., and Krikos, K. (2008). The contribution of in line rollers in the teaching of alpine ski in the students of University of Athens. In: Physical education and Sport. E. Christodoulides, eds. Thessaloniki, 2008. p.79. Giovanis, V, Aschenbrenner, P. (2010). The contribution of training with in line rollers in the learning of Alpine ski. In: Proceeding of the International Scientific Conference Individualism in the process of sport training. Gdańsk, Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu, 2010. Haczkiewicz, T. (1976). The measurement of physical fitness of junior skiers, eds., Warsaw: Physical Culture and Sport 12, 1976. Kemmler J. (1982). Αυτό είναι το σκι από την θεωρία στην πράξη. Εκδόσεις Αλκυών, σελ19. Kroll, J, Schiefermuller C, Birklbauer, J, and Muller E. (2004). Inline-skating as a dry land modality for slalom racers. In: Science and Skiing III, E. Muller, et al., eds., 2004. pp. 76-88. Miller, L. (2003).Get Rolling. The beginner's guide to in-line skating. California: Get rolling Books, 2003. Pawlik, J. (1993). Kinetic games before the ascent of the mountains, eds., Warsaw: Sport Competition 1-2, 1993. Pietsch S., Jansen P. (2012). Different mental rotation performance in students of music, sport and education. Learning and Individual Differences, Journal of Physiology and Education 22, 2012, σελ.159 163. Roman, B, Miranda, Ma, Martinez T, M, and Viciana J. (2009). Transfer from inline-skating to alpine skiing learning in physical education. In: Science and Skiing IV. E. Muller et al., eds., 2009. pp. 430-438. Ruedl G., Herzog S., Schöpf S., Anewanter P., Geiger A., Burtscher M., Kopp M., (2011). «Do Ski Helmets Affect Reaction Time to Peripheral Stimuli? June, 2011. Tsopani D. (2013). The effect of musical rhythm on the performance of rhythmic gymnastics. Serbian Journal of Sports Sciences, Nr 1, p. 11-17. Wazny Ζ. (1994). Leksykon treningu sportowego. Warszawa: AWF. 31

Ελληνική βιβλιογραφία Βαγενάς Γ. (2014). Στατιστικές εφαρμογές στην αθλητική επιστήμη. Αθήνα, Έκδοση 5 η. Γιοβάνης Β. (1986). Χιονοδρομία. Εκδόσεις Ekegraft, Αθήνα. Γιοβάνης Β. (2006). Τεχνική της χιονοδρομίας. Εκδόσεις Elvekalt, Αθήνα, σελ.22,30,113,401. Γιοβάνης Β. (2008). Προπονητική στη χιονοδρομία καταβάσεων. Εκδόσεις Elvekalt, Αθήνα, Έκδοση 4 η, σελ.74,271. Γιοβάνης Β., Ζάμπα Χ. (2016). Η συμβολή της μουσικής στην επίδοση των ασκουμένων με roller-ski. 6 ο Συνέδριο Βιοχημείας και Φυσιολογίας της Άσκησης, 4-6 Νοεμβρίου 2016, ΑΘΗΝΑ, σελ.53-54 (P10). Γιοβάνης Β., Πρίντεζη Μ.Α., Τσαγάρη Ν. (2016). Η συμβολή της μουσικής στην επίδοση των ασκούμενων στη χιονοδρομία. 2 ο Διεθνές Συνέδριο Αθλητικών Επιστημών, Θεσσαλονίκη, 25-27 Νοεμβρίου 2016, σελ.36 (P18). Δρακόπουλος Τ. (1961). «Μεγάλη εγκυκλοπαίδεια του αθλητισμού». Αθήνα σελ.662-664,666,667. Ζέρβας Γ. (2002). Ψυχολογία φυσικής αγωγής και Αθλητισμού. σελ.118. Θεοδωράκου Κ. (2010). Γυμναστική μια πολύπλευρη προσέγγιση. Εκδόσεις Τελέθριο, σελ.293. Μαρτζούκος Γ. Α., Παπαχρηστόπουλος Β. Σ., (2010). «Η Χιονοδρομία στην Ελλάδα». Εκδόσεις Ελευθερουδάκη, Αθήνα, σελ.57-58,216-219,302. Ντάλλας Γ. (2011). «Ενόργανη Γυμναστική». Αθήνα. Πραντσίδης Γ. (2004). Ο χορός στην Ελληνική παράδοση και η διδασκαλία του. Εκδοτική Αιγινίου, σελ.14. Τσοπάνη Δέσποινα, (2003). Ρυθμική Γυμναστική. Εκδόσεις Τελέθριο, σελ.42-43. Χατζηχαριστός Δ. (2003). Σύγχρονο σύστημα φυσικής αγωγής. σελ.397. ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ http://www.wemjournal.org/article/s1080-6032(10)00406-0/fulltext (2011) 32