Δρ. Χρήστος Μανές Παθολόγος µε εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη Δ/ντής Διαβητολογικού Κέντρου Γ.Π.Ν «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Οµιλητής για τις εταιρείες ΝΟVO, LILLY, SANOFI-AVENTIS
Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 Αύξηση επιπολασµού Εµφάνιση σε µικρότερη ηλικία Bloomgarden ZT. Diabetes Care 2004, 27:998-1010
Eξέλιξη Διαβήτη τύπου 2-Συνέπειες UKPDS 9 Conventional Sulfonylurea Metformin Insulin 8 ADOPT Rosiglitazone Metformin Sulfonylurea 8.5 Median HbA 1c (%) 8 7.5 7 6.5 Recommended treatment target <7.0% 7.5 7 6.5 6 6.2% upper limit of normal range 6 0 2 4 6 8 10 Years from randomisation 0 1 2 3 4 5 Time (years) * UKPDS 34. Lancet 1998:352:854 65; Kahn et al (ADOPT). NEJM 2006;355(23):2427 43
Εξέλιξη του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 Διάγνωση διαβήτη Παράµετροι του µεταβολισµού των υδατανθράκων Γλυκόζη Υπογλυκαιµία Ανάγκη για φάρµακο Λειτουργία β-κυττάρου Πρόσθετοι παράγοντες στην εξέλιξη του διαβήτη τύπου 2 ΚΑ κίνδυνος Βάρος Διαβητικές επιπλοκές Προδιαβήτης Διαβήτης Χρόνος
Ρύθµιση Διαβήτη Επίτευξη στόχων Λιγότεροι από 50% των ασθενών Diab. Obes. Metab (2012)
Άµεσες δαπάνες υγειονοµικής περίθαλψης για την αντιµετώπιση του διαβήτη στην Ευρώπη 3 Αντιδιαβητικά σκευάσµατα 7% Νοσηλεία σε εξ.ιατρεία 18% Νοσηλεία σε νοσοκοµείο 55% Άλλα σκευάσµατα 21%
ΣΔ-ΚΟΣΤΟΣ Το κόστος του διαβήτη και των επιπλοκών 313 δισεκατοµµύρια ευρώ (το 2010.) 1. IDF diabetes atlas 2010; Accessed December 10 2. Zhang P. et al. Diabetes Res Clin Pract 2010;87(3):293-301 3
Κόστος του σακχαρώδη διαβήτη Άµεσα κόστη νοσηλείας λόγω διαβητικών επιπλοκών 1 Ακρωτηριασµός Μη θανατηφόρο έµφραγµα Θανατηφόρο εγκεφαλικό Μη θανατηφόρο εγκεφαλικό Ισχαιµική καρδιοπάθεια Καταρράκτης Θανατηφόρο έµφραγµα µυοκαρδίου Τύφλωση 0 2500 5000 7500 10000 Μέσο κόστος νοσηλείας σε νοσοκοµείο για το πρώτο συµβάν της επιπλοκής ( ) 1. Clarke P. et al. Diabet Med 2003;20(6):442-450 2. Stephens J.M. et al. J Manag Care Pharm 2006;12(2):130-142
Σοβαρή υπογλυκαιµία τις τελευταίες 90 µέρες Ισχυρός προγνωστικός παράγων για καρδιαγγειακό επεισόδιο ή θάνατο
Zhang Y et al. Jcomjournal 2010; Vol.17, no12: 547-557 Κόστος Υπογλυκαιµιών Σοβαρότητα επεισοδίου Εκτιµώµενο ιατρικό κόστος/επεισόδιο Εκτιµώµενες χαµένες ηµέρες εργασίας Εκτιµώµενο έµµεσο κόστος/επεισόδιο Ήπιο 26,0 0,22 37,0 Μέτριο 334,7 0,27 45,3 Σοβαρό 2.806,8 6,60 1.110,6
Αύξηση του βάρους (κατά 1 κιλό) Κίνδυνος εµφάνισης καρδιαγγειακών συµβαµάτων 1 αυξηση 5.7% Κόστος νοσοκοµειακής περίθαλψης ανά ασθενή για κάθε καρδιαγγειακό σύµβαµα (στοιχεία από UKPDS 2 ): 1.737-7.562 1. Anderson JW. et al. Obes Res 2001;9 Suppl 4:326S 34S 2. Clarke P. et al. Diabet Med 2003;20(6):442-50
ΣΔ-ΚΟΣΤΟΣ 70% του κόστους (που σχετίζεται µε τη φαρµακευτική αντιµετώπιση του διαβήτη) αφορά συνοδά νοσήµατα και τις επιπλοκές. Stephens J.M. et al. J Manag Care Pharm 2006;12(2):130-142
GLP 1 (Glucagon-like peptide-1) Αύξηση στην κυκλοφορία λίγα λεπτά µετά την πρόσληψη τροφής (όπως και το GIP) (νευρο ενδοκρινικοί µηχανισµοί)
Μεταγευµατική Γλυκαιµία 30-100 γραµµάρια 5 γραµµάρια συνολική περιεκτικότητα της γλυκόζης στο αίµα συνολική περιεκτικότητα της γλυκόζης σε 1 γεύµα Adapted from: Council for the Advancement of Diabetes Research and Education. Core Slide Kit, section 2 Diabetes slides: insulin deficiency and insulin resistance; slide 16. http://www.cadre-diabetes.com/r_slide_show.asp?id=5&slide_id=45. Accessed June 19, 2012.
Αγωνιστές των υποδοχέων GLP-1 και αναστολείς DPP-4 Mayo Clin Proc 2010;85(12) (Suppl):S27-S37
Exenatide Liraglutide Έγκριση 2005 ( FDA) Έγκριση 2010 ( FDA) Χρόνος ηµισείας ζωής 2,4 ώρες 2 (δύο) ενέσεις ηµερησίως 30-60 προ γευµάτων Χρόνος ηµισείας ζωής 11-15 ώρες 1 (µία) ένεση ηµερησίως
Συγκριτική µελέτη: 1860 trial
Μέση µείωση της HbA1c στις 52 εβδοµάδες 9,00 8,500 Liraglutide 1.2 mg Liraglutide 1.8 mg Sitagliptin 100 mg HbA 1c (%) 8,00 7,500 7,00 0.88 1.29 1.51 p<0.0001 6,500 0.0 0-2 4 10 16 22 28 34 40 46 52 Εβδοµάδες Pratley et al. Int J Clin Pract 2011;65:397 407
Μέση µεταβολή του σωµατικού βάρους στις 52 εβδοµάδες Εβδοµάδες Μεταβολή στο ΣΒ (kg) 0,0-0,5-1,0-1,5-2,0-2,5-3,0-3,5-4,0-4,5-2 0 4 10 16 22 28 34 40 46 52 Liraglutide 1.2 mg Liraglutide 1.8 mg Sitagliptin 100 mg 1.16 2.78 3.68 p<0.0001 Pratley et al. Int J Clin Pract 2011;65:397 407
Pratley et al. Int J Clin Pract 2011;65:397 407 Ελάττωση της HbA1c µε βάση την αρχική της τιµή 0.0 0 7.5% >7.5-8% >8-8.5% >8.5-9% >9% -0.37 Μεταβολή της HbA 1c (%) -0.5-1.0-1.5-2.0 5 1 5 2-0.57-1.01 * -1.01-1.27 * -0.81-1.20 * -1.31 ** -0.63-1.27-1.56 ** -0.97-1.89 ** -2.11-1.39 *** -2.5 5 Liraglutide 1.2 mg Liraglutide 1.8 mg Sitagliptin 100 mg
Νέο position statement των ADA & EASD Έναρξη θεραπείας Αποτελεσµατικότητα Υπογλυκαιµία Σωµατικό βάρος Παρενέργειες Κόστος Μετφορµίνη Υψηλή Χαµηλός κίνδυνος Ουδέτερη επίδραση / Μείωση Γαστρεντερικά / Γαλακτική οξέωση Χαµηλό Εάν απαιτείται για την επίτευξη εξατοµικευµένων στόχων της HbA1c µετά από περίπου 3 µήνες Συνδυασµός SU TZD DPP-4 GLP-1 Ινσουλίνη Αποτ/τητα Υψηλή Υψηλή Μέση Υψηλή Υψηλότερη Υπογλυκαιµία Μέτριος Χαµηλός Χαµηλός Χαµηλός Υψηλός Σωµ. Βάρος Αύξηση Αύξηση Ουδέτερο Μείωση Αύξηση Παρενέργειες Υπογλυκαιµία Οίδηµα Σπάνια Γαστρ/κα Υπογλυκαιµία Κόστος Χαµηλό Υψηλό Υψηλό Υψηλό Εξαρτάται * Inzucchi S.E. et al. Diabetes Care 2012;35(6):1364-1379
Θεραπευτικές προσεγγίσεις στον ΣΔτ2 (επίτευξη στόχων) Ποσοστό ατόµων µε: - HbA1c < 7% - Χωρίς αύξηση του σωµατικού βάρους - Χωρίς υπογλυκαιµικά επεισόδια Liraglutide 1.8mg Liraglutide 1.2mg exenatide DPP-4 SU TZD *p<0,0001 vs. liraglutide 1.8mg **p<0,001 vs. liraglutide 1.8mg ***p<0,00001 vs.liraglutide 1.2mg Zinman B. et al. Diabetes, Obesity and Metabolism 2012;14:77-82
Pratley et al. Int J Clin Pract 2011;65:397 407 Συνολική ικανοποίηση από την αγωγή p=0.0300 Μεταβολή στη βαθµολογία της συνολικής ικανοποίησης από την αγωγή Change in overall treatment satisfaction score 6 5 4 3 2 1 0 3,51 Liraglutide 1.2 mg (n=164) 4,35 Liraglutide 1.8 mg (n=171) p=0.3962 2,96 Sitagliptin 100 mg (n=170)
Incretins in type 2 diabetes mellitus: Cardiovascular and anti-atherogenic effects beyond glucose lowering REVIEW ARTICLE πέρα από την αναµφισβήτητη επίδραση στην µείωση της γλυκόζης φαίνεται ότι έχουν εππλέον ευεργετικές δράσεις αναφορικά µε την αθηρωµατική διεργασία και το καρδιαγγειακό σύστηµα.. Psallas M, Manes C HIPPOKRATIA 2012, 16, 2: 102-107
Η επίδραση του GLP-1 στο καρδιαγγειακό σύστηµα Νεφρό Αύξηση της διούρησης και της απέκκρισης νατρίου ως απάντηση στην αυξηµένη πρόσληψη νατρίου και την αύξηση του ενδοαγγειακού όγκου Καρδιά (µυοκάρδιο) Αυξάνει την πρόσληψη γλυκόζης από το µυοκάρδιο (µε µηχανισµούς ανεξάρτητους από την ινσουλίνη) µέσω της: σύνθεσης νιτρικού οξέος δραστηριότητας της p38 MAP κινάσης µεταφοράς GLUT-1 Ενεργοποιεί αντι-αποπτωτικές κινάσες GLP-1 Αγγειακό σύστηµα Αγγειοχάλαση εξαρτώµενη από το ΝΟ Σε καλλιέργειες ενδοθηλιακών κυττάρων µειώνει την έκκριση του PAI-1 που επάγεται από το TNF Gutzwiller J-P et al. Endocrinol Metab 2004;89:3055 61;Zhao T et al. J Pharmacol Exp Ther 2006;317:1106 13; Furchgott RF and Zwadaki JV. Nature 1980;288:373 6; Golpon HA et al. Regul Pept 2001;102:81 6; Liu HB et al. ADA 2006; Gutzwiller J-P et al. Digestion 2006;73:142 50.; Bose AK et al. Diabetes 2005;54:146 51
Η αποτελεσµατική θεραπεία είναι οικονοµική Τι λαµβάνει υπόψη το QALY και πως υπολογίζεται; Το κόστος ανά QALY λαµβάνει υπόψη τόσο το κόστος των φαρµάκων όσο και την εξοικονόµηση πόρων από την αποφυγή ή την καθυστέρηση της εκδήλωσης των επιπλοκών. 1 Υπολογισµός κόστους ανά QALY για νέες θεραπείες, έναντι παλιότερων θεραπειών Συνολικό κόστος = κόστος φαρµάκων + κόστος επιπλοκών Κόστος ανά QALY = διαφορά συνολικού κόστους για κάθε θεραπεία διαφορά συνολικού QALY για κάθε θεραπεία Συµπέρασµα: µία νέα θεραπεία είναι πιθανό να είναι οικονοµικότερη εάν το κόστος ανά QALY πέφτει κάτω από το γενικά αποδεκτό όριο των 20.000-30.000 Measuring effectiveness and cost effectiveness: the QALY. National Institute for Health and Clinical Excellence web site: Updated April 20, 2010 - Accessed December 10, 2010
Η liraglutide σε βάθος χρόνου, είναι οικονοµικά αποδοτικότερη σε σύγκριση µε την SU Η liraglutide σε συνδυασµό µε met έχει ευνοϊκό κόστος ανά QALY έναντι του συνδυασµού SU µε met, βάσει 5-ετούς διάρκειας θεραπεία και 40 ετών χρονικό ορίζοντα. QALY έναντι SU liraglutide 1.8 mg liraglutide 1.2 mg Κόστος (UK 1.000) 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Η πιθανότητα ότι η liraglutide θα είναι αποδοτικότερη οικονοµικά σε σύγκριση µε το συνδυασµό SU µε met, είναι 75% όταν υπάρχει προθυµία να πληρώσουν 20.000 ανά QALY Chubb B. et al. Poster presented at Diabetes UK Annual Professional Conference; March 2010
Liraglutide: προσθήκη βασικής ινσουλίνης (Glargine- Detemir ) - έγκριση FDA (2012)