ΧΑΠ ΚΑΙ ΣΥΝ-ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΠΕΤΡΟΣ ΜΠΑΚΑΚΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ-ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ Α ΠΑΝ/ΚΗ ΠΝΕΥΜ/ΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Ν.Ν.Θ.Α «ΣΩΤΗΡΙΑ»
Ετερογένεια της ΧΑΠ Airways Lung Small airway remodeling and obstruction Alveolar destruction: loss of lung recoil Airflow limitation FEV 1
Θεραπεία της ΧΑΠ: disease driven I Mild II Moderate III Severe IV Very severe FEV 1 /FVC <0.70 FEV 1 /FVC <0.70 FEV 1 80% predicted FEV 1 /FVC <0.70 50% FEV 1 <80% predicted FEV 1 /FVC <0.70 30% FEV 1 <50% predicted FEV 1 <30% predicted or FEV 1 <50% predicted plus chronic respiratory failure Active reduction of risk factor(s); influenza vaccination Add short-acting bronchodilator (when needed) Add regular treatment with one or more long-acting bronchodilators (when needed); Add rehabilitation Add inhaled glucocorticosteroids if repeated exacerbations GOLD, 2007 Add long-term oxygen if chronic respiratory failure Consider surgical treatments
ΧΑΠ PT # 1 58 y FEV1: 28 % 1 2 3 4 PT # 3 69 y FEV1: 35% PT # 2 62 y FEV1: 33% PT # 4 72 y FEV1: 34% FEV1 < 35%
BODE Celli, B. R. et al. N Engl J Med 2004;350:1005-1012
What do COPD Patients Die From? (rate per 1,000 person-years) Normal Restricted GOLD 0 GOLD 1 GOLD 2 GOLD 3/4 0 10 20 30 40 50 COPD ASCVD Lung Cancer Other Mannino et al, Resp Med, 2006; 100: 115 122
Definition of COPD COPD is a preventable and treatable disease with some significant extrapulmonary effects that may contribute to the severity in individual patients. Its pulmonary component is characterized by airflow limitation that is not fully reversible. The airflow limitation is usually progressive and associated with an abnormal inflammatory response of the lung to noxious particles or gases. GOLD 2007
Systemic effects of COPD COPD Cause Systemic consequence Comorbidity Decramer et al, COPD 2008
Comorbidity: definition The concurrent existence and occurrence of 2 or more medically diagnosed diseases at the same individual, with the diagnosis of each contributing disease based on established, widely recognized criteria. Aller et al, Eur J Gen Pract 1996
ΣΥΝ-ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ: ΕΝΑ ΜΕΙΖΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΥΓΕΙAΣ Υποθετικά, για μια γυναίκα 79 ετών με ΧΑΠ, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, οστεοπόρωση, αρτηριακή υπέρταση και οστεοαρθρίτιδα, συλλέχθηκαν οι συστάσεις από τις σχετικές οδηγίες (CPGs) Οι περισσότερες οδηγίες δεν τροποποιούν ή δεν συζητούν καν την εφαρμογή των συστάσεων σε ηλικιωμένους ασθενείς με πολλαπλά νοσήματα. Εάν ακολουθούνταν οι σχετικές οδηγίες, θα συνταγογραφούνταν στην υποθετική ασθενή 12 φάρμακα (με κόστος 406 dollars/μήνα) και ένα περίπλοκο μη φαρμακολογικό σχήμα Ανεπιθύμητες αλληλεπιδράσεις μεταξύ φαρμάκων και νοσημάτων είναι πολύ πιθανές Boyd CM, JAMA 2005
Φαρμακευτική αγωγή για συν-νοσηρότητες σε Έλληνες ασθενείς με ΧΑΠ 60 50 40 % 49 52 Osteoporosis 6% Depression 4% Cancer 2.5% Thyroid 3.5 Asthma 3% Gastric ulcer/ger 3% Prostate 2% Glaucoma 2% 30 20 29.3 10 13.4 21 0 Statins CVD/HVD Hypertension Diabetes Other 16 TH Panhellenic Respiratory Congress, Athens 2007
ICS και ισχαιμικά καρδιακά επεισόδια Lofdahl CG et al, ERJ 2007
Στατίνες και ΧΑΠ Lee JH et al, AJRCCM 2005
Στατίνες και ΧΑΠ Alexeeeff SE et al, AJRCCM 2007,176: 742-7
ΣΤΑΤΙΝΕΣ: ΘΟΛΟ ΤΟΠΙΟ Ή ΚΡΥΜΜΕΝΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ?? Soyseth S, ERJ 2007; 29: 279-283
ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ ΣΥΝ-ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΩΝ ΣΕ ΝΟΣΗΛΕΥΟΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΑΠ U.S. National Hospital Discharge Survey 1979-2001 47.404.700 discharges with COPD (8.5% of total) COPD: 79.2% secondary, 20.8% primary diagnosis Holguin F, Chest 2005
ΣΥΝ-ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΠ: ΕΝΔΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΘΝΗΤΟΤΗΤΑ U.S. National Hospital Discharge Survey 1979-2001 47.404.700 discharges with COPD (8.5% of total) COPD: 79.2% secondary, 20.8% primary diagnosis Holguin F, Chest 2005
ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Συν-νοσηρότητες ΧΑΠ 3.7 vs. Controls 1.8 Mapel DW, Arch Intern Med 2000 Οι ασθενείς αυτοί αποτελούν την πλειονότητα ( 50% of pts 65 y.o έχουν τουλάχιστον 3 χρόνια νοσήματα και 15-20% 5 diseases) Boyd CM, JAMA 2005 Δεν υπάρχουν οδηγίες (guidelines) για αυτούς τους ασθενείς με ΧΑΠ και συνοσηρότητες Το κόστος της ΧΑΠ αυξάνεται με την ηλικία, τη βαρύτητα της νόσου και την παρουσία συνοσηροτήτων. Οι συνοσηρότητες είναι υπεύθυνες για > 50% της χρήσης φροντίδας υγείας Agusti et al, Proc Am Thorac Society 2006 Mannino DM, ERJ 2006
ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΧΑΠ 8 7 Cardiac Infarction Injury Score 6 5 4 3 2 1 0 High CRP Severe obstruction High CRP + severe obstruction Sin DD, Circulation 2003
Vascular morbidity in COPD Eickhoff et al, AJRCCM 2008
Υποκλινική αθηροσκλήρωση στη ΧΑΠ Iwamoto et al, AJRCCM 2009
Κλινικές συνέπειες της οστεοπόρωσης Οξύ και χρόνιο άλγος Κύφωση Απώλεια ύψους Μειωμένη κινητικότητα Γαστρεντερικά ενοχλήματα Δυσκολία στην αναπνοή Κατάθλιψη Απώλεια ανεξαρτησίας REDUCED QUALITY OF LIFE
Επιπολασμός της οστεοπόρωσης στη ΧΑΠ 35 30 Osteoporosis: Tscores 2.5 25 20 15 male female 10 5 0 no mild moderate severe Sin et al, Am J Med 2003
Οστεοπόρωση στη ΧΑΠ Odds ratio Normal Reference Mild obstruction 1.3 Moderate obstruction 2.1 Severe obstruction 2.4 Η απόφραξη των αεραγωγών ανεξάρτητα από την ηλικία, το ΒΜΙ και τη φαρμακευτική αγωγή (συμπεριλαμβανομένης και της πρόσφατης λήψης κοριτκοστεροειδών) αυξάνει τον κίνδυνο της οστεοπόρωσης ανάλογα με τη βαρύτητά της. Sin et al, Am J Med 2003
ΧΑΠ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ 47% in COPD vs. 21% in controls Κριτήρια για την αναγνώριση του μεταβολικού συνδρόμου (3 ή περισσότερα): (1) abdominal obesity (waist circumference: 102 cm in men, 88 cm in women), (2) triglycerides levels (1.69 mmol/l), (3) high-density lipoprotein cholesterol levels (1.0 mmol/l in men, 1.3 mmol/l in women), (4) blood pressure (130/85 mm Hg), and (5)fasting glucose levels (6.1 mmol/l). Marquis K, J Cardiopulm Rehabil 2005
ΧΑΠ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ HR=2.8 (95% CI 1.8 4.4) NHANES I n=5402 participants, up to 22 years follow-up 113 cases of lung cancer Mannino DM, Arch Intern Med 2003
ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΚΑΙ ΧΑΠ Prevalence of Depression 30 20 10 0 17.5 Controls 21.6 All COPD 19.6 Mild/ Moderate COPD 25,0 Severe COPD Adjusted Odds Ratio 3 2 1 0 1.0 Controls 1.5 All COPD 1.1 Mild/ Moderate COPD 2.5 Severe COPD van Manen JG, Thorax 2002
Συν-νοσηρότητες και πρόγνωση Time to first hospitalisation within 5 years Predict time to first hospitalisation within 5 yrs by modified GOLD category and the presence of no ( ), one ( ), two ( ) or three ( ) comorbid diseases (diabetes, hypertension or cardiovascular disease). Mannino et al, ERJ 2008
Συν-νοσηρότητες και πρόγνωση Death within 5 years Predict death within 5 yrs by modified GOLD category and the presence of no ( ), one ( ), two ( ) or three ( ) comorbid diseases (diabetes, hypertension or cardiovascular disease). Mannino et al, ERJ 2008
ΧΑΠ ΚΑΙ ΣΥΝ-ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ Οι ασθενείς με ΧΑΠ είναι σε αυξημένο κίνδυνο για: Καρδιαγγειακά νοσήματα Οστεοπόρωση Μεταβολικό σύνδρομο Καρκίνο του πνεύμονα Κατάθλιψη
Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD Definition of COPD COPD, a common preventable and treatable disease, is characterized by persistent airflow limitation that is usually progressive and associated with an enhanced chronic inflammatory response in the airways and the lung to noxious particles or gases. Exacerbations and comorbidities contribute to the overall severity in individual patients.
Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD Diagnosis and Assessment: Key Points The goals of COPD assessment are to determine the severity of the disease, including the severity of airflow limitation, the impact on the patient s health status, and the risk of future events. Comorbidities occur frequently in COPD patients, and should be actively looked for and treated appropriately if present.
ΧΑΠ ΚΑΙ ΣΥΝ-ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι συν-νοσηρότητες στη ΧΑΠ είναι συχνές και όχι πάντα σχετιζόμενες με το βαθμό απόφραξης των αεραγωγών Φαίνεται ότι αποτελούν παράγοντες που επιδεινώνουν την πρόγνωση της ΧΑΠ σε κάθε στάδιο αυτής (κατά GOLD) Η αντιμετώπιση αυτών των ασθενών είναι πιο περίπλοκη από την αντιμετώπιση καθεμιάς από τις συν-νοσηρότητες ξεχωριστά Απαιτείται μια νέα προσέγγιση, πιο ολοκληρωμένη που θα καθορίζει, αναγνωρίζει και θεραπεύει την πολυοργανική συμμετοχή στους ασθενείς με ΧΑΠ και άλλα νοσήματα
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ