Πως επηρεάστηκαν οι τιμές του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και η αξία των μετοχών των εταιριών του κλάδου, από την νέα μέθοδο εξόρυξης fracking, που εφαρμόζεται μαζικά στις ΗΠΑ Παρουσίαση Διπλωματικής εργασίας του μεταπτυχιακού φοιτητή ΜΠΙΣΚΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ στο ΠΜΣ Εφαρμοσμένης Λογιστικής και Ελεγκτικής Επιβλέπων Καθηγητής: ΛΙΒΑΝΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ
Σκοπός της Εργασίας Να διερευνηθεί αν επέδρασε η μέθοδος του fracking : Τις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου Τις τιμές των μετοχών μεγάλων εταιριών του κλάδου Η ανάλυση πραγματοποιείται με την εξέταση της δυναμικής συσχέτισης ( μέσω του μοντέλου DCC GARCH)
Τι είναι το Hydraulic fracturing ή fracking Μια καινοτόμα μέθοδος εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου. Τα πρώτα πειράματα με αυτή την μέθοδο έλαβαν χώρα το 1947 στο Κάνσας. Το 2003 η εταιρία Devon Energy συνδύασαν την διαδικασία του Hydraulic fracturing με την χρήση της οριζόντιας γεώτρησης επιτρέποντας την μαζική εφαρμογή της. (Backstrom, 2014)
Η διαδικασία του fracking Πραγματοποιείται γεώτρηση μέχρι το στρώμα του σχιστόλιθου. Εφαρμόζεται πάνω στο πέτρωμα μείγμα με υψηλή πίεση δημιουργώντας ρωγμές και πραγματοποιούνται μικροεκρήξεις για την απελευθέρωση του πετρελαίου ή αερίου. Το παραγόμενο προϊόν αυτής της διαδικασίας αποκαλείται shale oil και shale gas. (Wang et al., 2014)
Πλεονεκτήματα Shale oil -gas Η παραγωγή τους θεωρείται ως μη συμβατική Εχει μικρότερο κύκλο ζωής ( 2,5 με 3 χρόνια από την αρχή της επένδυσης μέχρι την πλήρη εξόρυξη) Σχετικά χαμηλό κεφαλαιακό κόστος Δυνατότητα χρήσης του εξοπλισμού σε πολλαπλές γεωτρήσεις Δυνατότητα κάλυψης μεταβολών στην βραχυχρόνια ζήτηση (Baffes et al., 2015)
Μεθοδολογία Πραγματοποίηση ελέγχων μοναδιαίας ρίζας και στασιμότητας, μέσω των ελέγχων ADF και KPSS Αξιοποίηση του μοντέλου DCC GARCH για να διερευνήσουμε τα αποτελέσματα της δυναμικής υπό συνθήκη συσχέτισης μεταξύ των Μεταβλητών μας
To μοντέλο DCC (Dynamic Conditional Correlation) του Engle (2002) υπολογίζεται σε δύο βήματα. Στο πρώτο βήμα υπολογίζονται οι παράμετροι του υποδείγματος GARCH. Στο δεύτερο βήμα υπολογίζονται οι δυναμικές συσχετίσεις καθώς και οι παράμετροι των συντελεστών του υποδείγματος DCC GARCH Βήμα πρώτο : GARCH ' Y X t t et 2 2 2 e t t 1 t 1, 0 1 Βήμα δεύτερο H D R D t t t t
Δεδομένα Χρησιμοποιούμε εβδομαδιαίες τιμές του πετρελαίου (CL) και του φυσικού αερίου (NG) των ΗΠΑ. Επιλέχθηκαν οι τιμές των μετοχών των εταιριών της ConocoPhillips (cop), Exxon Mobil (xom),chevron Corporation (cvx) καθώς και των τιμών του δείκτη S&P oil & gas exploration & production (xop) για να μελετηθούν και οι τυχόν επιπτώσεις στον κλάδο συνολικά. Για την αποτύπωση των επιδράσεων του shale oil & gas χρησιμοποιείται ο αριθμός των ενεργών πηγών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η περίοδος ανάλυσης είναι από τις 23 Ιουνίου 2006 μέχρι τις 25 Αυγούστου 2017 και πηγή αποτέλεσε η βάση δεδομένων του Bloomberg. Για την ανάλυσή μας απαιτούνται οι αποδόσεις των παραπάνω χρονοσειρών, οι οποίες υπολογίζονται ως η λογαριθμική διαφορά της επόμενης με την προηγούμενη τιμή.
140 Διάγραμμα τιμών εταιριών και αγοράς 120 100 80 60 40 20 COP XOM CVX XOP
Διαγράμματα αγορών πετρελαίου και φυσικού αερίου 180 1,800 14 2,800 160 1,600 12 2,400 140 120 1,400 1,200 10 2,000 100 1,000 8 1,600 80 800 6 1,200 60 40 600 400 4 800 20 200 2 400 0 0 0 0 CL OILR NG GASR
Εμπειρικά αποτελέσματα Αποτελέσματα ελέγχων μοναδιαίας ρίζας και στασιμότητας CL OILR NG GASR XOP COP CVX XOM ADF DF-stat -1,898815-1,691414-2,835586-3,407147-1,844674-1,93751-2,745556-3,152497 KPSS LM-stat 0,378402*** 0,553721*** 0,235655*** 0,172462** 0,367894*** 0,264119*** 0,314712*** 0,216271*** RCL ROILR RNG RGASR RXOP RCOP RCVX RXOM ADF DF-stat -2,479661*** -5,267861*** -2,556705*** -6,386907*** -2,424865*** -2,429332*** -1,692317*** -2,639411*** KPSS LM-stat 0,041718 0,118963 0,037271 0,088483 0,043991 0,059124 0,051547 0,061552 * 10% επίπεδο σημαντκότητας ** 5% επίπεδο σημαντικότητας *** 1% επίπεδο σημαντικότητας Καθώς οι έλεγχοι επιβεβαιώνουν πως οι αποδόσεις των σειρών είναι στάσιμες, αφού δεν διαθέτουν μοναδιαία ρίζα και δεν παρουσιάζουν χρονική τάση, μπορούμε να προχωρήσουμε στο μοντέλο DCC GARCH.
Εμπειρικά αποτελέσματα Συνοπτικά Αποτελέσματα μοντέλων DCC GARCH Συνολικά εκτιμήθηκαν 48 διαφορετικά μοντέλα για την εξέταση των δυναμικών συσχετίσεων μεταξύ των μεταβλητών. Για τα μοντέλα DCC θα πρέπει να ισχύουν τα κριτήρια ότι οι συντελεστές και 2 θα πρέπει να είναι θετικοί και το άθροισμα τους να είναι μικρότερο της μονάδας. Πέρα από τα μοντέλα που εξετάζουν όλες τις αποδόσεις ως ενδογενείς, τα οποία θα αναλυθούν διεξοδικά παρακάτω, εκτιμήθηκαν μοντέλα DCC GARCH που συμπεριελάμβαναν και εξωγενείς μεταβλητές. (με τα αποτελέσματα να μην διαφοροποιούνται σε αυτή την περίπτωση). Ένα μεγάλο μέρος από τα μοντέλα DCC ( 35 από τα 48) ικανοποιούν τα κριτήρια σημαντικότητας για τον συντελεστή 1. Τα περισσότερα μοντέλα DCC ( 40 από τα 48) ικανοποιούν τα κριτήρια για τον συντελεστή 2. Η ύπαρξη στατιστικά σημαντικού συντελεστή 2 επιβεβαιώνει την ύπαρξη στατιστικά σημαντικής δυναμικής υπό συνθήκη συσχέτισης μεταξύ των μεταβλητών του εξεταζόμενου μοντέλου. 1
Estimated Models endogenous variables RCL ROILR RNG RGASR RXOP RCOP RCVX RXOM Exogenous variables CL OILR NG GASR XOP COP CVX XOM Estimated Coefficients theta(1) 0.009800* 0.019829** 0.006862** theta(2) 0.912614*** 0.853242*** 0.970279*** Εμπειρικά αποτελέσματα Αποτελέσματα αντιπροσωπευτικών μοντέλων DCC GARCH DCC 01 DCC 02 DCC 03 Oι συντελεστές και είναι endogenous endogenous endogenous rcl 1 2 rcl rcop rxom rng rcop rxom rng rxop roilr θετικοί και το άθροισμα τους είναι rcvx roilr rcvx rgasr rgasr μικρότερο της μονάδας. 2 O συντελεστής είναι στατιστικά σημαντικός σε επίπεδο σημαντικότητας 1%, επιβεβαιώνει την ύπαρξη στατιστικά σημαντικής δυναμικής υπό συνθήκη συσχέτισης μεταξύ των μεταβλητών του εξεταζόμενου μοντέλου. 1 Ο συντελεστής,που είναι ο συντελεστής των κανονικοποιημένων καταλοίπων, είναι στατιστικά σημαντικός σε μικρότερα επίπεδα σημαντικότητας.
Εμπειρικά αποτελέσματα Γράφημα των δυναμικών υπό συνθήκη συσχετίσεων των αποδόσεων.90 των μετοχών των τριών εταιριών του μοντέλου DCC 1.85.80.75.70.65.60 rcop and rxom rxom and rcvx rcop and rcvx
.6 Εμπειρικά αποτελέσματα Γράφημα των δυναμικών υπό συνθήκη συσχετίσεων του μοντέλου DCC 1 Αποδόσεων των τιμών του πετρελαίου με τις αποδόσεις των μετοχών των τριών εταιριών Αποδόσεων του αριθμού των πηγών πετρελαίου με τις αποδόσεις των μετοχών των τριών εταιριών.08.5.4.3.04.00.2.1.0 -.04 -.08 -.1 -.2 -.12 rcl and rcop rcl and rcvx rcl and rxom rcl and roilr rcop and roilr rcvx and roilr rxom and roilr
Εμπειρικά αποτελέσματα Γράφημα των δυναμικών υπό συνθήκη συσχετίσεων των αποδόσεων των μετοχών των τριών εταιριών του μοντέλου DCC 2.90.85.80.75.70.65.60.55.50 rcop and rxom rxom and rcvx rcop and rcvx
Εμπειρικά αποτελέσματα Γράφημα των δυναμικών υπό συνθήκη συσχετίσεων του μοντέλου DCC 2 Αποδόσεων των τιμών του φυσικού αερίου με τις αποδόσεις των μετοχών των τριών εταιριών Αποδόσεων του αριθμού των πηγών φυσικού αερίου με τις αποδόσεις των μετοχών των τριών εταιριών.36.30.32.25.28.20.24.20.16.15.10.12.05.08.00.04.00 -.04 -.05 -.10 rng and rcop rng and rcvx rng and rxom rcop and rgasr rcvx and rgasr rxom and rgasr
Εμπειρικά αποτελέσματα Γράφημα των δυναμικών υπό συνθήκη συσχετίσεων των αποδόσεων των τιμών του φυσικού αερίου με τις αποδόσεις του αριθμού των πηγών φυσικού αερίου.25 rng and rgasr.20.15.10.05.00 -.05
Εμπειρικά αποτελέσματα Γράφημα των δυναμικών υπό συνθήκη συσχετίσεων των αποδόσεων του δείκτη με τις αποδόσεις των υπόλοιπων μεταβλητών του μοντέλου DCC 3.7.6.5.4.3.2.1.0 -.1 rcl and rxop rxop and roilr rng and rxop rxop and rgasr
Εμπειρικά αποτελέσματα Γράφημα των δυναμικών υπό συνθήκη συσχετίσεων του μοντέλου DCC 3 Αποδόσεων των τιμών του πετρελαίου με τις αποδόσεις των υπόλοιπων μεταβλητών Αποδόσεων των τιμών του φυσικού αερίου με τις αποδόσεις των υπόλοιπων μεταβλητών.7.6.5.4.3.2.1.0.4.3.2.1.0 -.1 -.2 -.1 rcl and rng rcl and roilr rcl and rxop rcl and rgasr rcl and rng rng and roilr rng and rxop rng and rgasr
Εμπειρικά αποτελέσματα Γράφημα των δυναμικών υπό συνθήκη συσχετίσεων των αποδόσεων του αριθμού των πηγών πετρελαίου με τις αποδόσεις του αριθμού των πηγών φυσικού αερίου.08 roilr and rgasr.04.00 -.04 -.08 -.12 -.16
Συμπεράσματα Εξετάστηκαν οι επιπτώσεις του shale oil & gas στις τιμές του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και των μετόχων των εταιριών του κλάδου. Ειδικότερα, αναλύθηκαν οι δυναμικές υπό συνθήκη συσχετίσεις μεταξύ των μεταβλητών, οι οποίες εκτιμήθηκαν με την χρήση του υποδείγματος DCC GARCH. Η πλειοψηφία των μοντέλων που εκτιμήθηκαν ικανοποιούν τα κριτήρια του υποδείγματος. Εξετάζοντας τις δυναμικές υπό συνθήκη συσχετίσεις των μεταβλητών στα πιο αντιπροσωπευτικά μοντέλα, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι η χρήση της νέας μεθόδου fracking όντως επηρεάζει τις αποδόσεις των μετοχών των εταιριών του κλάδου, τις αποδόσεις των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, αλλά η επίδραση αυτή είναι πολύ μικρή σε όλες τις περιπτώσεις και δεν φαίνεται να προκαλεί σημαντικές μεταβολές στις αποδόσεις.