ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ METRO Α.Ε.Β.Ε. Ανώνυμη Εμπορική και Βιομηχανική Εταιρεία Ειδών Διατροφής και Οικιακής Χρήσεως ΡΗΓΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α.Μ. : 13843 ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: PhD ΣΥΚΙΑΝΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ 1 ΠΕΙΡΑΙΑΣ 2018
2
Περιεχόμενα ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 6 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ... 7 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΤΗΣ METRO Α.Ε.Β.Ε.... 7 2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ... 9 ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ... 9 2.1 ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΑ ΤΩΝ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ... 9 2.1.1 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ... 11 2.1.2 ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ... 12 2.1.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ... 13 2.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ... 14 2.2.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΜΜΕΣΗΣ Η ΓΕΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ... 15 2.2.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ... 17 2.2.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΜΕΙΑΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ... 18 2.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤEΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ... 18 2.3.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤHΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡ ΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ... 19 2.3.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ... 20 2.3.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ... 21 2.3.4 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ... 22 2.3.5 ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ... 23 2.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ... 23 2.4.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΜΙΚΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ... 25 2.4.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ... 25 2.4.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ... 26 2.5 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ 3
ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ... 27 2.5.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ... 28 2.5.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ ΤΟΚΩΝ... 29 2.5.3 ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Z SCORE ΤΟΥ ALTMAN... 29 3 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ... 31 ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΩΝ AΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩN ΤΗΣ METRO A.E.Β.E.... 31 3.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ... 31 3.1.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ Η ΕΜΜΕΣΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ... 31 3.1.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ... 32 3.1.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΜΕΙΑΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ... 34 3.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ... 35 3.2.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡ ΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥ ΤΗΤΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ... 35 3.2.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡ ΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ... 36 3.2.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ... 37 3.2.4 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ... 39 3.2.5 ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ... 40 3.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ... 41 3.3.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΜΙΚΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ... 41 3.3.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ... 43 3.3.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ... 44 3.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ... 45 3.4.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ... 45 4
3.4.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ ΤΟΚΩΝ... 47 3.4.3 ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Z SCORE ΤΟΥ ALTMAN... 48 4 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ... 50 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ... 50 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 53 ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 53 ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑΤΑ... 54 5
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στη παρούσα πτυχιακή εργασία έγινε η ανάλυση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της Metro Α.Ε.Β.Ε. με τη χρήση αριθμοδεικτών για τη περίοδο 2011 2015. Η ανάλυση μίας οντότητας μπορεί να γίνει είτε από εσωτερικούς αναλυτές είτε από εξωτερικούς αναλυτές όπως στη περίπτωσή μας. Επιλέξαμε τη πενταετία ώστε να υπάρχει μία εκτεταμένη χρονικά περίο δος με αποτέλεσμα την αξιοπιστία των συμπερασμάτων που προέκυψαν. Στο πρώτο κεφάλαιο έγινε ιστορική αναδρομή της Metro Α.Ε.Β.Ε. Η αλυσίδα supermarket ιδρύθηκε το 1976 με το συνεταιρισμό οκτώ παντοπωλών. Μέσα από τη πάροδο ετών είχε σταδιακή, θετική εξέλιξη με αποκορύφωμα το 2016 όπου η Εταιρεία απέκτησε τη Βερόπουλος αποκομίζοντας πολλά οφέλη. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναφέρουμε τη χρησιμότητα της χρηματοοικονομικής ανάλυσης καθώς και τις μεθόδους της και πιο συγκεκριμένα αναφερόμαστε στους αριθμοδείκτες και τη θεωρία τους αναλύοντας τις τέσσερις βασικές κατηγορίες βάση βιβλιογραφίας. Στο τρίτο κεφάλαιο παραθέσαμε τα αποτελέσματα των αριθμοδεικτών σε μορφή διαγραμμάτων και στη συνέχεια προχωρήσαμε στο σχολιασμό αυτών των αποτελεσμάτων. Κλείνοντας στο τέταρτο κεφάλαιο καταγράψαμε τα σημαντικότερα συμπεράσματα που προέκυψαν από την ανάλυση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της Metro Α.Ε.Β.Ε. με τη χρήση αριθμοδεικτών. Τέλος, το συμπέρασμα που προκύπτει για την αλυσίδα είναι ότι έχει χαμηλή ρευστότητα, στηρίζεται στα ξένα κεφάλαια της, είναι βιώσιμη παρέχοντας ασφάλεια και όσον αφορά τις πέντε αναλυόμενες περιόδους είχε κέρδη χρησιμοποιώντας αποδοτικά τα κεφάλαια της. 6
1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΤΗΣ METRO Α.Ε.Β.Ε. Η Εταιρεία προήλθε από το συνεταιρισμό οκτώ παντοπωλών και ιδρύθηκε το 1976 με την επωνυμία Ανώνυμη Εμπορική και Βιομηχανική Εταιρεία Ειδών Διατροφής και Οικιακής Χρήσεως υπό τον διακριτικό τίτλο ΜΕ TRO. Η Εταιρεία πάντοτε αποτελούσε αμιγώς Ελληνικών συμφερόντων και το πρώτο μεγάλο της κατάστημα λιανικής πώλησης το άνοιξε τον Μάρτιο του 1977 στον Κορυδαλλό. Το 2004 επαναλανσαρίστηκαν τα καταστήματα λιανικής με την ονομασία My market από τα cash & carry. Το 2008 εγκαινιάστηκε το υπερσύγχρονο κέντρο διανομής στα Οινόφυτα το οποίο άλλαξε τα δεδομένα διακίνησης και το 2011 το βιοκλιματικό κατάστημα My market. Ταυτόχρονα λόγω της κλίσης της Ελληνικής αγοράς για εύκολα και γρήγορα ψώνια συστάθηκε ένας νέος τύπος λιανικής το My market easy όπου γνώρισμα αποτελούν οι καίριες εμπορικές θέσεις και η μικρή έκταση. Το Φεβρουάριο του 2016 η Εταιρεία απέκτησε τη Βερόπουλος όπου αποκόμισε πολλά οφέλη όπως την αύξηση των σημείων λιανικής πώλησης της από 66 σε 223. Αυτή η απορρόφηση αποτελεί ένα πολυδιάστατο έργο όπου περιλαμβάνονται τόσο αλλαγές σε ταμπέλες, εσωτερική διακόσμηση όσο και τη βελτίωση του μηχανογραφικού συστήματος, τη καλύτερη κατάρτιση του προσωπικού και την βελτίωση του εξοπλισμού. Η φιλοσοφία της Εταιρίας έγκειται στη συνεχή βελτίωση της σχέσης με το πελάτη μέσω ενός υψηλού επιπέδου παροχής υπηρεσιών βασιζόμενο στα φρέσκα 7
ποιοτικά προϊόντα και στην άριστη κατάρτιση και εξυπηρέτηση από μέρους του προσωπικού. Το προσωπικό ανέρχεται στα 10.000 άτομα γεγονός που τοποθετεί την Εταιρεία στους μεγαλύτερους εργοδότες της χώρας μας. Ο κύκλος εργασιών της Εταιρείας προσδιορίζεται στη λιανική πώληση μέσω της My market και της χονδρικής μέσω της Metro cash & care. Στα μεν πρώτα οι εγκαταστάσεις είναι κυρίως στην Αττική και έκτασης 1.000 1.200 τ. μ., τα δε δεύτερα βρίσκονται σε κομβικά σημεία της πόλης ή πέριξ αυτής με έκταση 2.500 3.000 τ. μ. και απευθύνονται πρωτίστως σε επαγγελματίες. 1 1 https://www.mymarket.gr/alisida/as-sistithou me.aspx https://www.mymarket.gr/ Alisida/Elliniki-etaireia.aspx https://www.mymarket.gr/ Alisida/Antagonistika -pleonektimata.aspx https://www.mymarket.gr/ Alisida/Orama-Sto xoi.asp x https://www.mymarket.gr/ Alisida/Politiki-anaptixis.asp x 8
2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 2.1 ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΑ ΤΩΝ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Αν και στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις τα ποσά των λογαριασμών αποτυπώνονται σε απόλυτους αριθμούς, πράγμα που δυσκολεύει την ανάλυση τους ωστόσο βρίσκονται ανάμεσα στις διάφορες ομάδες και τα ποσά των λογαριασμών σημαντικές σχέσεις. Η ανάλυση και διερεύνηση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων επεξεργάζεται τις σχέσεις των οικονομικών στοιχείων τόσο σε μία σειρά ετών όσο και σε μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Χωριζόμενη σε τρία στάδια η διαδικασία έχει ως αρχικό στόχο αναλόγως της επιδιωκόμενης απόφασης να εντοπίσει κάποιες σχέσεις μεταξύ των λογιστικών μεγεθών. Στη συνέχεια κατατάσσει τα δεδομένα ώστε να διευκολυνθεί ο υπολογισμός των μεταξύ σημαντικών σχέσεων και τέλος μελετά, ερμηνεύει και αξιολογεί τις σχέσεις αυτές. Η σύγκριση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων στηρίζεται στο συνδυασμό αριθμητικών εννοιών, οι οποίες διακρίνονται σε: α) αξίες ή τιμές λογαριασμών, β) ποσότητες αγαθών, γ) μέρες ή μήνες κυκλοφορίας και δ) σχετικούς αριθμούς ποσοτικής σύνθεσης, πηλίκων ή βαθμών που εκφράζονται στατικά ή δυναμικά, αλλά και συγκεκριμένα ή αφηρημένα. 9
Μέσω της σύγκρισης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων οι χρήστες αφού τους εμφανιστούν τα μεγέθη προηγούμενων χρήσεων σε στήλες μπορούν εύκολα να διακρίνουν τις όποιες μεταβολές των μεγεθών. Βάσει τα ετήσια, εξαμηνιαία, τριμηνιαία ή και μηνιαία στοιχεία και σε σύγκριση αυτών με παλαιότερα προκύπτουν συμπεράσματα σχετικά με το ρυθμό και τη τάση τους μέσα στο πέρασμα του χρόνου. Μέσα από αυτή τη διαδικασία προκύπτουν οι τρεις τύποι χρηματοοικονομικών καταστάσεων : α) ο ισολογισμός, β) η κατάσταση αποτελεσμάτων, γ) η κατάσταση χρηματοροών. Στη πιο απλή μορφή τους εμφανίζουν τα ποσά τουλάχιστον δύο διαδοχικών χρήσεων καθώς και παρουσιάζουν τα διαφοροποιημένα ποσά με τα οποία έχουν μεταβληθεί τα μεγέθη, όπως και τις ποσοστιαίες μεταβολές μεταξύ διαδοχικών περιόδων. Τα δεδομένα που προκύπτουν από τις αναλύσεις αξιολογούνται είτε ως ευνοϊκά είτε ως αρνητικά πάντοτε σε σχέση με την ασκούσα πολιτική της επιχείρησης. Τέλος στη σύγκριση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων είναι σημαντικό προκειμένου να αυξάνεται η αξιοπιστία στα μεγέθη να ασκείται μία ομοιογενής σύγκριση. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό υπάρχουν κάποιοι όροι όπ ως: α) ομοιογένεια στη ταξινόμηση μεγεθών, β) συνέπεια τήρησης των ιδίων υποθέσεων και αρχών όπου όποια διαφοροποίηση πρέπει να αναφέρεται στο προσάρτημα ή τις σημειώσεις. 2 2 Συκιανάκης Ν., Παπαδέας Π. (2014), Ανάλυση και διερεύνηση χρηματοοικονομικών καταστάσεων. - Αθήνα (σελίδα 58) 10
2.1.1 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ Τα μεγέθη εξετάζονται βάσει διαδοχικών χρήσεων. Η επιλογή των μεγεθών προκειμένου να συμβεί αυτό γίνεται με κριτήρια λειτουργικά, επιχειρηματικά, χρηματοδοτικά ή λογιστικά. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΟΙΝΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΚΑΘΕΤΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Όλα τα στοιχεία του ενεργητικού και αυτά του παθητικού διαιρούνται με το άθροισμα του ισολογισμού, ενώ κάθε στοιχείο των αποτελεσμάτων χρήσεως διαιρείται με το ποσό των καθαρών πωλήσεων αυτές οι καταστάσεις αποκαλούνται καταστάσεις «κοινού μεγέθους» όπου εμφανίζουν τα δεδομένα σε ποσοστά επί τοις εκατό αφού το 100% είναι κοινό τόσο για τους ισολογισμούς όσο και για τις καταστάσεις αποτελεσμάτων χρήσης. ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Δυναμική ανάλυση είναι η σύγκριση ποσών διαδοχικών ετών μίας επιχείρησης όπου παράλληλα οι διαφορές υπολογίζονται σε ποσοστά και σε απόλυτους αριθμούς. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΤΑΣΕΩΣ Πρόκειται για την επιλογή ενός έτους ως έτος βάσης κατά 100% με το οποίο διαιρούνται όλα τα ποσά των χρόνων που ακολουθούν ώστε να επιτευχθεί η ανάλυση των ποσών μίας επιχείρησης. 3 3 Συκιανάκης Ν., Παπαδέας Π. (2014), Ανάλυση και διερεύνηση χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Αθήνα (σελίδα 59-62) 11
2.1.2 ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ Επιλέγονται επιχειρήσεις με κάποια ομοιομορφία στα χαρακτηριστικά τους και εξετάζεται η μελέτη συγκριτικών καταστάσεων κοινών μεγεθών. Όσον αφορά διαφορετικές επιχειρήσεις τότε χρονικά η σύγκριση γίνεται για την ίδια περίοδο αλλά για επιχειρήσεις που ανήκουν στον ίδιο κλάδο. Σημαντική είναι η ορθή αντιμετώπιση οποιουδήποτε προβλήματος προκύψει από τη χρήση είτε διαφορετικών ημερομηνιών κλεισίματος είτε διαφορετ ικών λογιστικών μεθόδων. Σε περιπτώσεις όπου παρατηρείτε κάποια πιθανότητα διαστρέβλωσης η ανάλυση είναι σημαντικό να πραγματοποιείται σε αναμορφωμέ να λογιστικά μεγέθη. Ακολουθούν πέντε χαρακτηριστικά παραδείγματα: α) Αλλαγή λογιστικών μεθόδων από πιθανή αρνητική πορεία των αποτελεσμάτων σε θετικά. β) Μεγάλων ποσών εγγραφές προσαρμογής κατά τη διάρκεια του ελέγχου. γ) Οικονομικές συναλλαγές με άτομα σχετιζόμενα της επιχείρησης. δ) Χωρίς αιτιολόγηση αντικατάσταση του ορκωτού ελεγκτή κατά τη διάρκεια του ελέγχου. ε) Εν μέσω της χρήσης μεταβολές στο τρόπο αναγνώρισης των δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων. 4 4 Συκιανάκης Ν., Παπαδέας Π. (2014), Ανάλυση και διερεύνηση χρηματοοικονομικών καταστάσεων. - Αθήνα(σελίδα 62-63) 12
2.1.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις μέσω των αριθμοδεικτών έπονται των διαχρονικών ή διαστρωματικών συγκρίσεων. Αφορούν τη σχέση δύο στοιχείων από την παραγωγική δυναμικότητα μίας επιχείρησης ή κυρίως από τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Σημαντικό είναι να καταλάβουμε τη σπουδαιότητα επιλογής των σωστών αριθμοδεικτών κατά τη διάρκεια διάγνωσης της χρηματοοικονομικής θέσης αφού η σχέση μεταξύ αριθμητή και παρονομαστή πρέπει να προάγει σε ένα συμπέρασμα, να εί ναι λογική και κατανοητή. Αυτή η σχέση που αφορά στοιχεία ισολογισμού, αποτελεσμάτων χρήσης σε πιθανό ενδεχόμενο λανθασμένης επιλογής δεικτών όπως αριθμητή προμηθευτές και παρονομαστή αποσβέσεις παγίων κατανοούμε πως δεν αποδίδει κάποιο λογικό, κατανοητό αποτέλεσμα ούτε μπορεί να επηρεάσει κάποιες αποφάσεις της επιχείρησης. Το περιεχόμενο των αριθμοδεικτών γίνεται αξιόλογο όταν συγκρίνεται δυναμικά ή στατικά με κάποια πρότυπα, με λογιστικά μεγέθη προηγούμενων χρήσεων μίας επιχείρησης ή λογιστικά μεγέθη άλλων επιχειρήσεων ως μέσος όρος του ίδιου κλάδου. Έτσι δημιουργείται το χαρακτηριστικό κλάσμα : Αποτελέσματα/ Ίδια κεφάλαια. Οι αριθμοδείκτες αποτελούν ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για τη διοίκηση της επιχείρησης αφού η ύπαρξη τους δεν εμφανίζεται από την επιμέρους εξέταση των λογιστικών μεθόδων ούτε γνωστοποιείται από τα τμήματα της. Ταυτόχρονα η παροχή πληροφοριών είναι ποικίλης ιδιαίτερα όσον αφορά συμπτώματα προβληματικών δραστηριοτήτων προς διόρθωση. Η χρήση τους όντας απλή βοηθά στη γρήγορη επισκό πηση των βασικών δραστηριοτήτων χωρίς περιττά στοιχεία καθώς και στο να εξάγονται συμπεράσματα σχετικά με τις μελλοντικές ενέργειες της επιχείρησης. Ωστόσο 13
σημαντικό είναι να τονίσουμε πως ο αναλυτής προκειμένου να έχει καλύτερη αντίληψη και να αντιμετωπίσει καλύτερα τα πιθανά μειονεκτήματα πρέπει να διερευνά μέσω του ανθρώπινου και οικονομικού περιβάλλοντος που δημιουργήθηκαν. 5 2.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Όσον αφορά τις υποχρεώσεις και τον προσδιορισμό της οικονομικής θέσης μίας επιχείρησης βραχυχρόνια, τότε οι αριθμοδείκτες που χρησιμοποιούνται είναι οι εξής : α) αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας, β) ταμειακής ρευστότητας, γ) ειδικής ρευστότητας. Η χρηματοοικονομική ανάλυση παρέχει πληροφορίες για το κατά πόσο η εταιρεία μπορεί να ανταποκρίνεται στις τρέχουσες υποχρεώσεις της, πράγμα που επιτυγχάνεται μέσω της ικανοποιητικής ρευστότητας. Αυτή επέρχεται είτε μέσω της μετατροπής των αποθεμάτων σε πωλήσεις είτε των πωλήσεων σε απαιτήσεις καθώς και των απαιτήσεων σε μετρητά. Επίσης άλλο ένα γεγονός που καταδεικνύει την σπουδαιότητα της ρευστότητας είναι η επιρροή στα κέρδη καθώς χωρίς αυτή η επιχείρηση θα δυσκολευόταν να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις της. Σε τυχόν τέτοιο γεγονός η εταιρεία θα δυσφημιζόταν, θα μειωνόταν η εμπιστοσύνη των συναλλασσ όμενων προς αυτή και θα δημιουργούταν αρνητικός αντίκτυπος. Προκειμένου να προλαμβάνονται τέτοια δυσάρεστα γεγονότα είναι συνήθης η διατήρηση πλεονασμάτων κυκλοφοριακών στοιχείων από μέρους της επιχείρησης. Ταυτόχρονα ερωτήματα που γεννούνται σχετικά με τη ρευστότητα και τη δυνατότητα αποπληρωμής των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων όπως εάν υπάρχουν επαρκή κυκλοφοριακά 5 Συκιανάκης Ν., Παπαδέας Π. (2014), Αν άλυση και διερεύνηση χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Αθήνα (σελίδα 63 έως 64) 14
στοιχεία ή διαθέσιμα ή εάν οι απαιτήσεις είναι υπέρογκες βρίσκουν απάντηση μέσω της ανάλυσης των δεικτών ρευστότητας σε ενδελεχή βαθμό. Ο προσδιορισμός και τα αποτελέσματα της ανάλυσης για την εκάστοτε τρέχουσα οικονομική κατάσταση αφορούν τόσο τους πιστωτές μετόχους όσο και την επιχείρηση διότι συσχετίζονται όλοι άμεσα ή έμμεσα με τις καθημερινές της λειτουργίες αφετέρου η κακή διαχείριση μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε πτώχευση. Επιπλέον η διοίκηση ελέγχει το κατά πόσο χρησιμοποιούνται σωστά τα κεφάλαια κίνησης της, αν επαρκούν ή υπολείπονται όπως και παρακολουθεί αν υπάρχει βελτίωση ή όχι της οικονομικής κατάστασης. Για να χαρακτηρίζεται ως καλή μία οικονομική κατάσταση πρέπει να μπορεί να ανταποκρίνεται στις καθημερινές της απαιτήσεις, να εκτελεί εύρυθμα τις υποχρεώσεις της καθώς και να μπορεί να εξοφλεί τα μερίσματα και τις απαιτήσεις των μετόχων της. 6 2.2.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΜΜΕΣΗΣ Η ΓΕΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης αποτελεί τον πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο και προκύπτει από τη διαίρεση των κυκλοφοριακών στοιχείων προς τις βραχυχρόνιες υποχρεώσεις. Ως κλάσμα ορίζεται: Διαθέσιμα + Απαιτήσεις + Αποθέματα / Βραχυπρόθεσμες υποχρεώ σεις Στο κλάσμα του αριθμητή όταν αναφερόμαστε σε κυκλοφορούν κυρίως ως περιουσιακά στοιχεία περιλαμβάνονται τα διαθέσιμα, οι απαιτήσεις και τα αποθέματα ενώ στο παρονομαστή είναι οι υποχρεώσεις σε πιστωτές, μερίσματα πληρωτέα κ.τ.λ. 6 Νιάρχου Α. Νικήτα. (2004). Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, εκδόσεις Σταμούλη Α. Αθήνα (σελίδα 51 54) 15
Η ύπαρξη του δείκτη γενικής ή έμμεσης ρευστότητας παρέχει επίσης ένα δίχτυ ασφαλείας σχετικά με μία ανεπιθύμητη εξέλιξη στη ροή των κεφαλαίων. Αν η ροή είναι ομαλή τότε η επιχείρηση δε χρειάζεται να διατηρεί υψηλό περιθώριο ασφαλείας ωστόσο στη πραγματικότητα αυτό σπανίως συμβαίνει οπότε και η διοίκηση προβλέπει στην επαρκή διατήρηση κυκλοφοριακών στοιχείων για να μπορεί να ανταπεξέλθει στις όποιες ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Τα αποτελέσματα του δείκτη, όπως είναι λογικό, ερμηνεύονται διαφορετικά για βιομηχανικές ή εμπορικές επιχειρήσεις και διαφ ορετικά για κοινής ωφελείας όπου παραδείγματος χάρη ένας δείκτης κοντά στο δύο στη μεν πρώτη περίπτωση θα ήταν ικανοποιητικός ενώ στη δε δεύτερη θα είχαμε πολύ διαφορετικό δείκτη. Αξιοσημείωτη και σημαντική είναι η διαχρονική παρακολούθηση των μεταβολών του δείκτη γιατί έτσι γίνονται κατανοητές οι όποιες μεταβολές. Μία μείωση του δείκτη πρέπει να διερευνηθεί γιατί μπορεί να αποτελεί ενός είδους προμήνυμα. Επιπλέον ως δείκτης αν και παρέχει πληροφόρηση για την άμ εση ικανότητα της επιχείρησης να ανταπεξέρχεται στις υποχρεώσεις της εντούτοις υπάρχει η περίπτωση όπου η διοίκηση δυσκολεύεται να ανταπεξέλθει. Αυτό μπορεί να συμβεί για ποικίλους λόγους όπως η μη ορθολογική κατανομή των κυκλοφοριακών στοιχείων, η υπέρ αποθεματοποίηση ετοίμων προϊόντων ή ακόμη μία αύξηση υποχρεώσεων με ταυτόχρονη μείωση των πωλήσεων της μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια κεφαλαίου κίνησης. 7 7 Νιάρχου Α. Νικήτα. (2004). Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, εκδόσεις Σταμούλη Α. Αθήνα (σελίδα 54-56) 16
2.2.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Η ύπαρξη του προσβλέπει στο να περιλαμβάνει όλα εκείνα τα στοιχεία που ρευστοποιούνται εύκολα και γρήγορα. Ως κλάσμα ορίζεται : Διαθέσιμα + Απαιτήσεις / Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Στον αριθμητή τα ταχέως ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία, όπου τα αποθέματα πρώτων και βοηθητικών υλών καθώς και τα ημικατεργασμένα δεν περιλαμβάνονται ως μη ταχέως ρευστοποιήσιμα και ως παρονομαστή το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. Ένα υψηλό μέγεθος αποθεμάτων δεν βοηθά στη διεκπεραίωση των τρεχουσών υποχρεώσεων της όπως και ένας υψηλός αριθμοδείκτης δε προσδίδει ρευστότητα στην επιχείρηση και αναλόγως του πού κυμαίνεται. Ως αριθμοδείκτης μας δείχνει πόσες φορές τα ταχέως ρευστοποιήσιμα στοιχεία καλύπτουν τις βραχυχρόνιες υποχρεώσεις της. Ένας δείκτης κοντά στη μονάδα θεωρείται επαρκής ενώ ένας μικρότερος της μονάδας υποδεικ νύει την ανεπάρκεια κάλυψης των τρεχουσών υποχρεώσεων. Στη δεύτερη περίπτωση προκειμένου η επιχείρηση να μην εξαρτά ται άμεσα από τις μελλοντικές της πωλήσεις για την απαιτούμενη ρευστότητα η διοίκηση αναζητά κεφάλαια με διαφόρους τρόπους όπως έκδοση νέων τίτλων μετοχών ή λήψη δανείου. 8 8 Νιάρχου Α. Νικήτα. (2004). Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, εκδόσεις Σταμούλη Α. Αθήνα (σελίδα 60-62) 17
2.2.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΜΕΙΑΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Ο δείκτης ταμειακής ρευστότητας δείχνει την ύπαρξη ή όχι των απαραίτητων μετρητών προκειμένου η επιχείρηση να ανταπεξέρχετα ι στις τρέχουσες λειτουργικές τις ανάγκες. Ως κλάσμα ορίζεται: Διαθέσιμο ενεργητικό / Ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις Πρόκειται για το πηλίκο του ενεργητικού διαθεσίμου προς το σύνολο των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και μας δείχνει το πόσες φορές τα υπάρχοντα στοιχεία καλύπτουν τις άμεσες υποχρεώσεις της. 9 2.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤEΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ Οι αριθμοδείκτες κυκλοφοριακής ταχύτητας θα μπορούσαμε να πούμε πως αποτελούν συνδετικό κρίκο μεταξύ ανάμεσα στους ρευστότητας και αποδοτικότητας. Οι δείκτες άμεσης και έμμεσης ρευστότητας χαρακτηρίζονται από στατική και ιστορική παρουσίαση της ρευστότητας ενώ είναι δύσκολο να εκτιμηθεί ο χρόνος ρευστοποίησης σημαντικών στοιχείων. Τα προαναφερθέντα κολλήματα ξεπερνιούνται με τη χρήση των αριθμοδεικτών ταχύτητας ή διαφορετικά δραστηριότητας. Εκφράζει ως δείκτης το πόσες φορές το έτος ανακυκλώνεται δηλαδή μετατρέπεται από ένα στοιχείο κίνησης σε άλλο. Ουσιαστικά υπολογίζονται οι μέρες που μετατρέπεται σε κάτι εύκολα ρευστοποιήσιμο ή σε ρευστά διαθέσιμα. Όσο μικρότερος ο χρόνος τόσο καλύτερα. Τέλος υποδηλώνεται μία κίνηση, πράγμα σημαντικό αφού έτσι 9 Νιάρχου Α. Νικήτα. (2004). Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, εκδόσεις Σταμούλη Α. Αθήνα (σελίδα 62-63) 18
φαίνεται πως τα στοιχεία του κυκλοφορούν ενεργητικού μέσα στο χρόνο είναι εποικοδομητικά εκμεταλλεύσιμα και δεν «λιμνάζουν» 10 2.3.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤHΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ Η κυκλοφοριακή ταχύτητα αποθεμάτων υπολογίζει το πόσες φορές κατά τη διάρκεια μίας χρήσης ανακυκλώθηκαν αποθέματα. Ως κλάσμα ορίζεται: Κόστος πωληθέντων / Μ.Ο. αποθεμάτων = φορές/έτος Προς συμφέρον των διοικούντων είναι η γρήγορη ανακύκλωση γιατί αυτό σημαίνει ταυτόχρονα την δυνατότητα για πωλήσεις και κατ επέκταση ρευστοποίησης των αποθεμάτων της, γεγονότα που οδηγούν σε αύξηση πωλήσεων και κατά συνέπεια κερδών. Τέλος η κυκλοφοριακή ταχύτητα αποθεμάτων θα μπορούσαμε να πούμε πως έχει μία θετική σχέση με τη ρευστότητα αλλά και την αποδοτικότητα της επιχείρησης. Ο δείκτης εμφανίζεται ως εξής: κόστος πωληθέντων προς μέσο όρο αποθεμάτων. Το κόστος πωληθέντων εκφράζει το συνολικό κόστος των αποθεμάτων που έχουν ανακυκλωθεί εντός της χρήσης. Όσο μεγαλύτερο κόστος τόσο μεγαλύτερη και η αξία των αποθεμάτων άρα και περισσότερα έσοδα με συνακόλουθο μεγαλύτερες ταμειακές ροές. Επιπλέον μία αύξηση του αριθμητή συνεπάγεται υψηλότερη κυκλοφοριακή ταχύτητα ενώ ως αριθμητής μπορεί να οριστεί και το μέγεθος των πωλήσεων, αν το κόστος δεν είναι γνωστό, αλλά σε αυτή τη περίπτωση είναι λιγότερο ακριβής ο δείκτης διότι περιέχονται μέσα σε αυτόν και το κέρδος από τις πωλήσεις. Αντιθέτως όσον αφορά το παρονομαστή σε αυτόν μπ αίνει ο μέσος όρος των αποθεμάτων αντί της αξίας επειδή η αξία δεν θεωρείται 10 Συκιανάκης Ν., Παπαδέας Π. (2014), Ανάλυση και διερεύνηση χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Αθήνα (σελίδα 90) 19
αντιπροσωπευτικό μέγεθος. Επιπλέον ο μέσος όρος υπολογίζεται αθροίζοντας τα υπολειπόμενα ποσά των ισοζυγίων και διαιρούμενα αυτά αναλόγως της β άσης υπολογισμού που είχαμε θέσει, όπως: τριμηνιαίο, εξαμηνιαίο κ.τ.λ. Αν κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό τότε ο υπολογισμός γίνεται κατά προσέγγιση. Τέλος καταλήγουμε πως το πηλίκο αυτής της πράξης αποδίδει το χρονικό διάστημα σε μέρες ανάμεσα στην αγορά και τη πώληση, πόρισμα κατ ανοητότερο αντί φορές ανά έτος. 11 2.3.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Η κυκλοφοριακή ταχύτητα απαιτήσεων αποτελεί τη ταχύτητα ρευστοποίησης από μέρους της εταιρίας των απαιτήσεων της. Ουσιαστικά υπολογίζει το πόσες φορές εντός μίας χρήσης επιτεύχθηκε ανακύκλω ση των απαιτήσεων. Ως κλάσμα ορίζεται: Πωλήσεις (με πίστωση) / Μ.Ο. απαιτήσεων = φορές/έτος Η επιχείρηση πουλώντας με πίστωση τα προϊόντα, εμπορεύματα, υπηρεσίες της και στη συνέχεια εισπράττοντας αυτές τις απαιτήσεις, έχει συμφέρον τη γρήγορη ανακύκλωση και κατ επέκταση πολλές φορές το χρόνο. Ως κλάσμα στον αριθμητή παρουσιάζονται οι πωλήσεις μόνο με πίστωση ωστόσο στη πραγματικότητα οι εταιρίες στις καταστάσεις αποτελεσμάτων χρήσης έχουν το σύνολο του ενεργητικού γεγονός που οδηγεί στην υπερεκτίμηση και μη κατάδειξη της πραγματικής συχνότητας ανακύκλωσης. Ο διαχωρισμός των πωλήσεων με πίστωση ή μετρητά μπορεί όμως να εκτιμηθεί βάση του κλάδου ενασχόλησης της επιχείρησης. Αυτό επιτυγχάνεται αφού οι λιανικού εμπορίου 11 Συκιανάκης Ν., Παπαδέας Π. (2014), Ανάλυση και διερεύνηση χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Αθήνα (σελίδα 90-91) 20
πωλούν κατά κύριο λόγο σε πελάτες καταναλωτές και οι βιομηχανίες σε επιχειρήσεις ως πελάτες. Με βάση αυτά ο αναλυτής εκτιμά το ποσοστό των πωλήσεων με πίστωση. Στο παρονομαστή αναφέρεται ο μέσος όρος των εμπορικών απαιτήσεων που προκύπτει από το άθροισμα των υπολοίπων των εμπορικών απαιτήσεων, μηνιαίου ή τριμηνιαίου ισοζυγίου, διαιρούμενο διά του δώδεκα ή αντίστοιχα του τέσσερα. Για να συμβεί αυτό προϋποτίθεται η πρόσβαση του αναλυτή σε εσωτερική λογιστική πληροφόρηση. Αν αυτό δεν είναι εφικτό τότε ο μέσος όρος υπολογίζεται προσεγγιστικά. Οι απαιτήσεις του παρονομαστή προέρχονται από τη πώληση προϊόντων και υπηρεσιών και ονομάζονται εμπορικές απαιτήσεις. Οι εμπορικές απαιτήσεις μπορεί να αφορούν: 1. Μεταχρονολογημένες επιταγές εισπρακτέες 2. Επισφαλείς πελάτες, γραμμάτια σε καθυστέρηση 3. Προεξοφλημένα γραμμάτια με εκκρεμούσα είσπραξη 4. Συναλλαγματικές και γραμμάτια εισπρακτέα 12 2.3.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ Η κυκλοφοριακή ταχύτητα προμηθευτών παρουσιάζει το διάστημα από την αγορά με πίστωση μέχρι την εξόφληση. Ως κλάσμα ορίζεται: Αγορές / Μ.Ο. εμπορικών υποχρεώσεων = φορές/έτος Δηλαδή οι υποχρεώσεις σε προμηθευτές, γραμμάτια και επιταγές πληρωτέες που δημιουργήθηκαν από τις αγορές της επιχείρησης υπολογίζεται πόσες φορές εντός της χρήσης εξοφλούνται. 12 Συκιανάκης Ν., Παπαδέας Π. (2014), Ανάλυση και διερεύνηση χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Αθήνα (σελίδα 96-97) 21
Στον αριθμητή δεν εμφανίζεται το μέγεθος των αγορών στις δημοσιονομικές καταστάσεις κατά τη λειτουργία. Προκειμένου να υπολογίσει ο αναλυτής τις αγορές αν δεν έχει εσωτερική πληροφόρηση, αρκεί να γνωρίζει τη μεταβολή των αποθεμάτων και το κόστος πωληθέντων. Το κόστος πωληθέντων για μία βιομηχανική επιχείρηση περιλαμβάνει την αξία των αναλωθέντων υλικών καθώς και εργατικό κόστος ή γενικά έξοδα. Κατά συνέπεια δυσχεραίνεται ο υπολογισμός των αγορών πρώτων και βοηθητικών υλών επομένως και του δείκτη. Ο αριθμοδείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων δείχνει το χρόνο πίστωσης που απολαμβάνει η επιχείρηση για τις πραγματοποιηθείσες αγορές της. Ένας χαμηλός δείκτης σημαίνει αργή εξόφληση των σχετικών βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. Στόχος της επιχείρησης εφόσον δε ταράσσονται οι σχέσεις με προμηθευτές και η ομαλή τροφοδοσία της είναι η μεγέθυνση του χρόνου πίστωσης. Αν η κυκλοφοριακή ταχύτητα απαιτήσεων είναι μεγαλύτερη αυτής των αποθεμάτων τότε η επιχείρηση λαμβάνει μεγαλύτερης πίστωσης από αυτή που χορηγεί στους πελάτες της. Δηλαδή εισπράττει γρηγορότερα και πληρώνει αργότερα, κάτι θετικό από άποψη ρευστότητας. 13 2.3.4 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 13 Συκιανάκης Ν., Παπαδέας Π. (2014), Ανάλυση και διερεύνηση χ ρηματοοικονομικών καταστάσεων. Αθήνα (σελίδα 100-102) 22
Ως λειτουργικός κύκλος είναι το άθροισμα της χρονικής διάρκειας των απαιτήσεων με την αντίστοιχη των αποθεμάτων. Η μέτρηση αφορά το χρόνο μετατροπής των αποθεμάτων σε διαθέσιμα, το χρόνο είσπραξης των απαιτήσεων από τη πώληση των αγορασθέντων αποθεμάτων. Ως κλάσμα ορίζεται: Λειτουργικός κύκλος = Διάρκεια αποθεμάτων + Διάρκεια απαιτήσεων 2.3.5 ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Αν από τις μέρες του λειτουργικού κύκλου αφαιρεθούν οι μέρες υποχρεώσεων προς τους προμηθευτές τότε προκύπτει ο Εμπορικός κύκλος. Ως κλάσμα ορίζεται: Εμπορικός κύκλος = Λειτουργικός κύκλος - Διάρκεια προμηθευτών Η χρησιμότητα του έγκειται στη διατύπωση του μέσου χρόνου που χρειάζεται η επιχείρηση για χρηματοδότηση της λειτουργίας της με πληρωμένους τους προμηθευτές και με μόνη ανεξόφλητη οφειλή τις απαιτήσεις της. 14 2.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Η αποδοτικότητα κεφαλαίων ορίζεται ως ο στόχος της επιχείρησης στην ελεύθερη οικονομία της αγοράς να δημιουργεί και να επιδιώκει τη μεγιστοποίηση των κερδών της. Ως κλάσμα ορίζεται: 14 Συκιανάκης Ν., Παπαδέας Π. (2014), Ανάλυση και διερεύνηση χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Αθήνα (σελίδα 103-104) 23
καθαρά κέρδη / ενεργητικό Ένας μέτοχος σκεπτόμενος σωστά θα κοιτάξει να επενδύσει σε μία επιχείρηση που θα του παρέχει μεγαλύτερο όφελος με μικρό εφικτό κίνδυνο ενώ σε περίπτωση επένδυσης με μεγάλο σχετικά ύψος κινδύνου είναι λογικό να παρέχεται μεγαλύτερη απόδοση ως αντιστάθμισμα. Ωστόσο μακροπρόθεσμος στόχος της επιχείρησ ης είναι η διατήρηση της ύπαρξης της. Με αιτία αυτό πολλές φορές παρεκκλίνει του βασικού της στόχου, που δεν είναι άλλος από τη βελτιστοποίηση προς όφελος των μετόχων τ ων κερδών της και υπό τη πίεση και τις ασκούμενες επιδράσεις από το εξωτερικό της περιβάλλον αποδέχεται ένα συνδυαστικό στόχο με κοινωνική υφή. Το εάν μία επιχείρηση είναι κερδοφόρα αφορά και άλλους ενδιαφερόμενους. Αρχικά οι μέτοχοι θέλουν να αξιολογήσουν την επένδυση τους και να δουν αν είναι συμφέρουσα. Στη συνέχεια πιθανοί μέτοχοι πα ρατηρούν τις προοπτικές της εταιρίας με σκοπό την επένδυση σε αυτή. Οι στόχοι που τίθενται από τους μετόχους ιεραρχικά μεταφέρονται στα στελέχη και έπειτα στο προσωπικό. Η ποσοτική έκφραση της επίτευξης των στόχων αποτελεί και δικλίδα ελέγχου όλων που συμμετείχαν προς την επίτευξη του στόχου. Τέλος οι πιστωτές με βάση τη κερδοφορία της επιχείρησης κρίνουν για το εάν θα δώσουν πίστωση και με ποιους όρους γιατί όσο μεγαλύτερα κέρδη τόσο ισχυροποιείται η δυνατότητα αποπληρωμής των εκάστοτε υποχρεώσεων. 15 15 Συκιανάκης Ν., Παπαδέας Π. (2014), Ανάλυση και διερεύνηση χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Αθήνα (σελίδα 160) 24
2.4.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΜΙΚΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ Ο αριθμοδείκτης μικτού περιθωρίου κέρδους προκύπτει από τη διαίρεση των μικτών αποτελεσμάτων εκμετάλλευσης δηλαδή οι καθαρές πωλήσεις μείον το κόστος πωληθέντων δια τις καθαρές πωλήσεις της χρήσης από τη κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης και κατά συνέπεια παρουσιάζει τη σχέση των μικτών αποτελεσμάτων προς τις καθαρές πωλήσεις. Ως κλάσμα ορίζεται: Μικτά αποτελέσματα εκμετάλλευσης / Καθαρές πωλήσεις Ο δείκτης υπολογίζει την αποδοτικότητα στις πωλήσεις μίας επιχείρησης και δείχνει την ικανότητα του τμήματος πωλήσεων και marketing να διαμορφώνει συμφέρουσες προτάσεις στην αγορά. Πολύ πιθανό είναι η επιχείρηση για διάφορους δικούς της λόγους να κρατά χαμηλά το δείκτη μικτών κερδών και συνεπώς να κρατά χαμηλά και τις τιμές γεγονός που δεν την αναδεικνύει. Ουσιαστικά αποτελεί μία πρώτη ένδειξη της αποδοτικότητας της επιχείρησης αφού μικρό ποσοστό μικτού κέρδους συνεπάγεται μικρότερη δυνατότητα κάλυψης των ε ξόδων της και κατά συνέπεια καθαρού στο τέλος κέρδους. 16 2.4.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ Το αποτέλεσμα που προκύπτει από τη διαίρεση των αποτελεσμάτων εκμετάλλευσης προ χρηματοοικονομικών εξόδων και φόρων προς τις καθαρές πωλήσεις είναι ο αριθμοδείκτης καθαρού περιθωρίου κέρδους. Από αυτή τη 16 Κάντζος Κ. (2002). Ανάλυση χρηματοοικονομικών καταστάσεων, εκδόσεις Interbooks Αθήνα (σελίδα 154) 25
σχέση δεν αφαιρούνται τα χρηματοοικονομικά έξοδα αφού ο τρόπος χρηματοδότησης των παγίων του ενεργητικού δε θα πρέπει να επηρεάζει την αποδοτικότητα των πωλήσεων. Ωστόσο αφαιρούνται από τη σχέση αυτή τα έκτακτα και ανόργανα έσοδα έξοδα, όπως και αντίστοιχες συμμετοχές μιας και παρεκκλίνουν από τις κανονικές δραστηριότητες της επιχείρησης. Ως κλάσμα ορίζεται: Αποτελέσματα εκμετάλλευσης προ χρημ/κων εξόδων και φόρων / Καθαρές πωλήσεις Αποτέλεσμα του είναι η εκτίμηση της κερδοφορίας και αποτελεσματικότητας των πωλήσεων αλλά ως δείκτης για να εξάγει σωστότερα αποτελέσματα συνδυάζεται με άλλους δείκτες όπως της απόδοσης συνόλου κεφαλαίου ή δείκτη ανακύκλωσης αποθεμάτων αλλά και απαιτήσεων. Στη πρώτη περίπτωση διότι μία υψηλή απόδοση πωλήσεων μπορεί να μην είναι επαρκής σε σχέση με το απασχολούμενο δυναμικό της και στη δεύτερη διότι είναι απαραίτητη η χρήση τους για τη μελέτη του χαμηλού δείκτη. 17 2.4.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Με τη διαίρεση των καθαρών κερδών προ φόρων προς το σύνολο του μέσου όρου των ιδίων κεφαλαίων παρουσιάζεται η μεταξύ τους αναλογία. Ο συγκεκριμένος δείκτης σε συνδυασμό με τον αντίστοιχο κίνδυνο, που συνήθως για παραπλήσιες επιχειρήσεις είναι περίπου ο ίδ ιος χρησιμεύει στην εκτίμηση της ικανοποιητικής ή μη αμοιβής των κεφαλαίων των ιδιοκτητών σε μία επιχείρηση. Ως κλάσμα ορίζεται: 17 Κάντζος Κ. (2002). Ανάλυση χρηματοοικονομικών καταστάσεων, εκδόσεις Interbooks Αθήνα (σελίδα 155) 26
Καθαρά κέρδη προ φόρων / Σύνολο ιδίων κεφαλαίων Υπ όψιν όμως θα πρέπει να λαμβάνονται και οι τρέχοντες στόχοι της εταιρίας μιας και μπορούν να παραμερίσουν προσωρινά τόσο την απόδοση των μετόχων όσο και τη κεφαλαιακή μόχλευση. Αυτό μπορεί να ελεγχθεί από μέρους της διοίκησης με τη χρήση λογιστικών αρχών που δείχνουν τα αποτελέσματα της μονάδας κάθε φορά. 18 2.5 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Οι αριθμοδείκτες αυτοί επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στην ύπαρξη στο παθητικό ιδίων και ξένων κεφαλαίων. Δείχνουν τη προέλευση τους και εξετάζουν τις μακροχρόνιες και βραχυχρόνιες πηγές χρηματοδότησης. Η παρουσία ξένων κεφαλαίων προσφέρει ορισμένες διευκολύνσεις στην επιχείρηση αλλά ταυτόχρονα ενέχουν κινδύνους. Με την ύπαρξη τους τα ξένα κεφάλαια αυξάνουν το ενεργητικό, συμβάλουν στη κερδοφορία και την αύξηση της αποδοτικότητας. Ωστόσο με τη λήψη τους λαμβάνονται και κάποιες δεσμευτικές υποχρεώσεις όπως καταβολή τόκων που σε μεγάλο ποσοστό υποχρεώσεων μπορεί να οδηγήσει την εταιρία αρχικά σε αναγκαστική ρευστοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων, σε απώλεια ελέγχου της από μέρους τον μετ όχων και με πιθανή κατάληξη τη χρεοκοπία. Τέλος η υφιστάμενη κατάσταση μίας εταιρίας όσον αφορά τη βιωσιμότητα της και τη πιθανότητα χρεοκοπίας, ενδιαφέρει μία σειρά ατόμων. Πρωτίστως η διοίκηση θέλει να γνωρίζει για μία επικείμενη κρίση ώστε να την αποτ ρέψει ή 18 Κάντζος Κ. (2002). Αν άλυση χρηματοοικονομικών καταστάσεων, εκδόσεις Interbooks Αθήνα (σελίδα 147-148) 27
έστω να προσπαθήσει να τη διαχειριστεί. Πιθανό οικονομικό κόστος θα έχει και αντίκτυπο στα μέλη της διοίκησης με απώλεια παροχών ή αυξήσεων. Έπειτα οι άμεσα ενδιαφερόμενοι πιστωτές όπως οι τράπεζες κρίνουν αν θα χορηγήσουν δάνεια και πιστώσεις και στη συνέχεια εάν θα εξυπηρετηθούν οι χορηγήσεις και πάντοτε συναρτήσει των συμφωνηθέντων όρων. Τέλος ενδιαφέρον δείχνει το κράτος στην επίβλεψη της λειτουργίας των επιχειρήσεων και οι ελεγκτές λογιστές όπου με αίσθημα κοινωνικής ευθύνης και υποχρέωσης έναντι των μετόχων θέλουν να δείξουν εάν οι ελεγχόμενες από αυτούς εταιρίες κινδυνεύουν από οικονομική κρίση 19 2.5.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Ο αριθμοδείκτης ιδίων προς συνολικών κεφαλαίων δείχνει το χρηματοδοτούμενο ποσοστό των ενεργητικών στοιχείων της επιχείρησης από τους φορείς. Πιο συγκεκριμένα δείχνει τη σχέση των δανειακών και των ιδίων κεφαλαίων μεταξύ τους. Όσο υψηλότερο είναι το επίπεδο των ιδίων κεφαλαίων απέναντι στις υποχρεώσεις τόσο μεγαλύτερη προστασία από μέρους των επενδυτών υπάρχει και λιγότερη πίεση για εξόφληση τόκων και υποχρεώσεων. Ως κλάσμα ορίζεται: Ιδία κεφάλαια / Συνολικά κεφάλαια x 100 Ο συγκεκριμένος δείκτης χρίζει ισάξιας σημαντικότητας με αυτόν της ρευστότητας διότι παρουσιάζει την οικονομική δύναμη της και τις μακροχρόνιες δυνατότητες ρευστότητας. Επίσης ένας υψηλός δείκτης δείχνει την ευκολία 19 Συκιανάκης Ν., Παπαδέας Π. (2014), Ανάλυση και διερεύνηση χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Αθήνα (σελίδα 202) 28
εξόφλησης υποχρεώσεων αντίθετα από ένα χαμηλό που υ ποδεικνύει ζημιές. Αυτό γίνεται εύκολα σαφές όταν σε περίοδο με χαμηλό κέρδος και με πίεση από μέρους των πιστωτών για εξόφληση υποχρεώσεων η επιχείρηση έρχεται σε δύσκολη θέση. 20 2.5.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ ΤΟΚΩΝ Αν προσθέσουμε τα δύο μεγέθη από την κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης και τα χρηματοοικονομικά έξοδα στο ετήσιο αποτέλεσμα προ φόρων προκύπτει ο δείκτης κάλυψης τόκων. Ως κλάσμα ορίζεται: Αποτελέσματα προ φόρων & τόκων + χρημ/κα έξοδα / Ετήσια χρημ/κα έξοδα Η παρουσία του έγκειται στην εκτίμηση της δυνατότητας της επιχείρησης να δημιουργεί έσοδα αρκετά ώστε να εξοφλούνται τα έξοδα. Ωστόσο η σημασία του είναι περιορισμένη αφού εξετάζει τη λογιστική αντί της ταμειακής ικανότητας της επιχείρησης. 21 2.5.3 ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Z SCORE ΤΟΥ ALTMAN Το υπόδειγμα z score του Altman συγκαταλέγεται στις πολυδιάστατες προσεγγίσεις πρόβλεψης της εταιρικής αποτυχίας. Ως συνάρτηση ορίζεται: Z= 1,2(x1)+ 1,4(x2)+ 3,3(x3)+ 0,6(x4)+ 1,0(x5) 20 Νιάρχου Α. Νικήτα. (2004). Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, εκδόσεις Σταμούλη Α. Αθήνα (σελίδα 157-159) 21 Κάντζος Κ. (2002). Ανάλυση χρηματοοικονομικών καταστάσεων, εκδόσεις Interbooks Αθήνα (σελίδα 135) 29
Αντίστοιχα για το κάθε Χ είναι το κεφάλαιο κίνησης του συνόλου του ενεργητικού, τα μη διανεμόμενα κέρδη συνόλων ενεργητικού, τα κέρδη προ φόρων και τόκων του συνόλου του ενεργητικού, η αξία των μετοχών επί το σύνολο των μετοχών του παθητικού και τέλος οι πωλήσεις για το σύνολο του ενεργητικού. Αν το Ζ είναι κάτω του 1,3 η επιχείρηση κινδυνεύει από χρεοκοπία ενώ αν το 3 είναι μικρότερο του Ζ η οντότητα είναι ισχυρή όπως για όσο μεγαλύτερο του 3 τόσο πιο ισχυρή. 22 22 Κάντζος Κ. (2002). Ανάλυση χρη ματοοικονομικών καταστάσεων, εκδόσεις Interbooks Αθήνα (σελίδα 211) 30
3 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΩΝ AΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩN ΤΗΣ METRO A.E.Β.E. 3.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 3.1.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ Η ΕΜΜΕΣΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ Η ΕΜΜΕΣΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 0.66 0.64 0.62 0.6 0.58 2011 2012 2013 2014 2015 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ Η ΕΜΜΕΣΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 2011 2012 2013 2014 2015 0.6 0.64 0.6 0.6 0.6 Από τη κατηγορία της ρευστότητας ο πρώτος αριθμοδείκτης που επιλέξαμε είναι ο αριθμοδείκτης της γενικής ρευστότητας με τη χρήση του οποίου θα δούμε πόσες φορές το κυκλοφορούν ενεργητικό της METRO A.E.B.E. μπορεί να καλύψει μέσα σε μία χρήση τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις. Τη πενταετία 2011 2015 η γενική ρευστότητα της METRO A.E.B.E. είναι: 0,6/ 0,64/ 0,6/ 0,6/0,6 αντίστοιχα για τη κάθε περίοδο. Παρατηρούμε ότι η οντότητα 31
παρουσιάζει πολύ χαμηλή ρευστότητα αν αναλογιστούμε ότι βάση βιβλιογραφίας ένα καλό αποτέλεσμα αυτού του δείκτη είναι κοντά στο δύο. Στη περίπτωση μας η METRO A.E.B.E. μπορεί να καλύψει μόλις 0,6 φορές δηλαδή το 60% των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων με τη ρευστοποίηση του ενεργητικού της. Τέλος σημαντικό είναι να αναφέρουμε ότι ο αριθμοδείκτ ης για τη περίοδο που εξετάζουμε παρουσιάζει μία σταθερότητα στο αποτέλεσμα του, η οποία μπορεί να οφείλεται σε επιλογή της διοίκησης να διατηρεί υψηλό όγκο βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. Αυτό σημαίνει ότι έχει συνάψει συμφωνίες με προμηθευτές και πιστωτές της για μεγάλη πίστωση εξ ου και ο τόσο υψηλός αριθμός βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. 3.1.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 0.2 0.15 0.1 0.05 0 2011 2012 2013 2014 2015 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 2011 2012 2013 2014 2015 0.16 0.19 0.15 0.17 0.15 32
Ο δεύτερος αριθμοδείκτης που επιλέξαμε από τη κατηγορία της ρευστότητας είναι ο δείκτης της ειδικής ρευστότητας με τη χρήση του οποίου θα δούμε πόσες φορές η οντότητα METRO A.E.B.E. μπορεί να καλύψει τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της με τα ταχέως ρευστοποιήσιμα στοιχεία της. Όταν λέμε ταχέως ρευστοποιήσιμα στοιχεία εννοούμε το κυκλοφορούν ενεργητικό μείον τα αποθέματα, δηλαδή τις απαιτήσεις και τα διαθέσιμα της εκάστοτε εταιρίας. Τη περίοδο 2011 2015 η METRO A.E.B.E. μπορεί να καλύψει με τη ρευστοποίηση των ταχέως στοιχείων της 0,16/ 0,19/ 0,15/ 0,17/ 0,15 φορές τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Είναι εμφανές ότι και μέσω αυτού του δείκτη η εταιρία έχει πολύ χαμηλή ρευστότητα και ειδικά αν την αντιπαραθέσουμε με τα επιθυμητά επίπεδα ειδικής ρευστότητας που δίνονται από τη βιβλιογραφία και είναι κοντά στη μονάδα. Συγκρίνοντας τα αποτελέσματα του δείκτη της γενικής με της ειδικής ρευστότητας θα δούμε ότι η ειδική ρευστότητα είναι το ένα τέταρτο της γενικής. Αυτό οφείλεται στο ότι η εταιρία μας διατηρεί πολύ υψηλό αριθμό αποθεμάτων όπου είναι περίπου τα τρία τ έταρτα του κυκλοφορούν ενεργητικού. Επομένως, με τις απαιτήσεις και τα ταμειακά διαθέσιμα παραδείγματος χάρη το 2015 μπορεί να καλύψει μόλις το 15% των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων της δηλαδή ένα πολύ χαμηλό ποσοστό που δε δίνει την απαραίτητη ασφάλεια τόσο στους προμηθευτές όσο και στους πιστωτές της. 33
3.1.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΜΕΙΑΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΜΕΙΑΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 0.14 0.12 0.1 0.08 0.06 0.04 0.02 0 2011 2012 2013 2014 2015 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΜΕΙΑΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 2011 2012 2013 2014 2015 0.11 0.14 0.094 0.08 0.09 Τέλος από τη κατηγορία της ρευστότητας επιλέξαμε τον αριθμοδείκτη της ταμειακής ρευστότητας. Με το δείκτη αυτό θα δούμε πόσες φορές μπορεί η επιχείρηση να καλύψει τις βραχυχρόνιες υποχρεώσεις της με τη χρήση των ταμειακών διαθεσίμων και ισοδυνάμων (χρεόγραφα) της. Για τη πενταετία που επιλέξαμε η εταιρία μας με τα διαθέσιμα της καλύπτει 0,11/ 0,14/ 0,094/ 0,08/ 0,09 φορές τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της αντίστοιχα για τις χρήσεις 2011 2015. Βάση βιβλιογραφίας ένα καλό αποτέλεσμα αυτού του δείκτη είναι κοντά στο 0,5 δηλαδή με τη χρήση των διαθεσίμων να μπορεί μία εταιρία να καλύπτει το 50% των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων της. Στη περίπτωση μας όπου η οντότητα που εξετάζουμε έχει χαμηλή ρευστότητα το 2015 με τη χρήση 34
των διαθεσίμων και ισοδυνάμων της μπορ εί να καλύψει μόλις το 9% των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων της δηλαδή ένα πολύ χαμηλό ποσοστό αυτών. 3.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ 3.2.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ 50 49 48 47 46 45 2011 2012 2013 2014 2015 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ 2011 2012 2013 2014 2015 49.32 47.65 46.67 47.1 46.8 Από τη κατηγορία της κυκλοφοριακής ο πρώτος αριθμοδείκτης που επιλέξαμε να αναλύσουμε είναι της κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων. Με τη χρήση του οποίου θα δούμε πόσες φορές σε μία περίοδο η METRO A.E.B.E. ανακυκλώνει ή ανανεώνει τα αποθέματα της. Πιο συγκεκριμένα θα ασχοληθούμε με τη ζωή των αποθεμάτων η οποία μας δίνει τις ημέρες ανανέωσης των αποθεμάτων δηλαδή από τη μέρα που μπήκαν στην αποθήκη έως τη στιγμή που πουλήθηκαν. Τη 35
περίοδο 2011 2015 η επιχείρηση μας ανανεώνει τα αποθέματα της σε 49,32/ 47,65/ 46,67/ 47,1/ 46,8 ημέρες. Όσο λιγότερε ς είναι οι μέρες ζωής των αποθεμάτων τόσο καλύτερα για την εταιρία μας διότι τα πουλά σε σύντομο χρονικό διάστημα. Τέλος είναι σημαντικό να αναφέρουμε κατά τη γνώμη μας ότι τα αποτελέσματα αυτού του δείκτη παρουσιάζουν μία σταθερότητα η οποία οφείλεται στη πολιτική που ακολουθεί η διοίκηση αυτής της αλυσίδας supermarket. 3.2.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ 1.5 1 0.5 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ 0 2011 2012 2013 2014 2015 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΥΤΑΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ 2011 2012 2013 2014 2015 0.29 0.31 0.5 0.72 1.15 Στη συνέχεια ο επόμενος δείκτης που επιλέξαμε από αυτή τη ν κατηγορία είναι ο αριθμοδείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας απαιτήσεων. Με τη βοήθεια αυτού του δείκτη θα δούμε πόσες φορές μέσα σε μία περίοδο εισπράττονται οι απαιτήσεις από τους πελάτες της εκάστοτε επιχείρησης. Για καλύτερη κατανόηση των 36
αποτελεσμάτων θα ασχοληθούμε κυρίως με τη ζωή των απαιτήσεων όπου μας δίνει τις ακριβείς ημέρες όπου εισπράττεται μία απαίτηση ενός πελάτη από τη μέρα που έγινε η πώληση. Τη πενταετία που αναλύουμε η METRO A.E.B.E. εισπράττει τις απαιτήσεις της από τους πελάτες και μόνο σε 0,29/ 0,31/ 0,5/ 0,72/ 1,15 φορές αντίστοιχα για τη κάθε χρήση. Όσο λιγότερες είναι οι μέρες που εισπράττονται οι απαιτήσεις τόσο το καλύτερο για την εταιρία. Στη περίπτωση μας παρατηρούμε ότι ο δείκτης παρουσιάζει αύξηση από χρήση σε χρήση παρ όλα αυτά όμως ο δείκτης μένει σε χαμηλά επίπεδα και οι απαιτήσεις για το supermarket εισπράττονται σε λιγότερο από μία ημέρα. 3.2.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ 90 85 80 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ 75 2011 2012 2013 2014 2015 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ 2011 2012 2013 2014 2015 88.6 82.96 81.66 84.88 87.11 37
Ένας εξίσου σημαντικός αριθμοδείκτης από αυτή τη ν κατηγορία είναι της κυκλοφοριακής ταχύτητας προμηθευτών. Ο δείκτης αυτός δείχνει πόσες φορές μέσα σε μία περίοδο εξοφλούνται οι προμηθευτές της οντότητας. Για καλύτερη ερμηνεία των αποτελεσμάτων αυτού του δείκτη επιλέξαμε να υπολογίσουμε τη ζωή των προμηθευτών για να δούμε ακριβώς τις ημέρες που χρειάζεται για να εξοφληθεί ένας προμηθευτής από τη μέρα που αγοράστηκαν τα αποθέματα. Για τις χρήσεις 2011 2015 η METRO A.E.B.E εξοφλεί τους προμηθευτές της σε 88,6/ 82,96/ 81,66/ 84,88/ 87,11 ημέρες. Όσο περισσ ότερες οι μέρες που καθυστερούμε να εξοφλήσουμε τους προμηθευτές μας τόσο καλύτερο για μία επιχείρηση, διότι το διάστημα που καθυστερούμε να τους εξοφλήσουμε μένουν μέσα στην εταιρία και χρησιμοποιούνται σε άλλες δραστηριότητες ή επενδύσεις της εταιρίας βελτιώνοντας έτσι τη ρευστότητα της. Για να προκύψουν καλύτερα συμπεράσματα για τα αποτελέσματα του δείκτη αυτού θα ήταν προτιμητέο να τον συγκρίνουμε με τις ημέρες όπου προέκυψαν από το δείκτη κυκλοφοριακής ταχύτητας απαιτήσεων. Από τη σύγκριση προκύπτει ότ ι η διοίκηση της εταιρίας ακολουθεί μία καλή πολιτική όσον αφορά πελάτες και προμηθευτές καθώς εισπράττει τις απαιτήσεις των πελατών της σε λιγότερο της μίας μέρας ενώ εξοφλεί τους προμηθευτές σε περισσότερο από 82 ημέρες. 38
3.2.4 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 50 49 48 47 46 45 2011 2012 2013 2014 2015 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 2011 2012 2013 2014 2015 49.61 47.96 47.17 47.82 47.95 Σύμφωνα με το λειτουργικό κύκλο της επιχείρησης θα δούμε σε τι διάστημα η METRO A.E.B.E πουλά τα εμπορεύματα και εισπράττει το ποσό της πώλησης αυτής από τους πελάτες της, καθώς ο λειτουργικός κύκλος είναι το άθροισμα των ημερών ανανέωσης των αποθεμάτων και της είσπραξης των απαιτήσεων από τους πελάτες της. Για τη περίοδο 2011 2015 το διάστημα αυτό για τη METRO A.E.B.E είναι 49,61/ 47,96/ 47,17/ 47,82/ 47,95 ημέρες. Όσο λιγότερες οι ημέρες τόσο καλύτερα για την οντότητα καθώς πουλά γρήγορα τα αποθέματα της και εισπράττει γρήγορα τις απαιτήσεις της. Ο δείκτης παρουσιάζει μία σταθερότητα αυτή τη πενταετία, γεγονός το οποίο οφείλεται στην ακολουθούμενη πολιτική της διοίκησης σχετικά με την είσπραξη των απαιτήσεων της αλλά και την ανανέωση των αποθεμάτων της. Ο δείκτης αυτός θα ήταν πολύ μικρότερος αν η αλυσίδα supermarket δε διατηρούσε τόσο υψηλό 39
όγκο αποθεμάτων. Αυτό το λέμε διότι οι απαιτήσεις εισπράττονται από τους πελάτες σε λιγότερο από μία ημέρα. 3.2.5 ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ -32 ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ -34 2011 2012 2013 2014 2015-36 -38-40 ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 2011 2012 2013 2014 2015-38.99-35 -34.49-37.06-39.16 Τέλος επιλέξαμε τον εμπορικό κύκλο ο οποίος μας δείχνει τις ημέρες που παραμένουν τα χρήματα στην οντότητα, δηλαδή από την στιγμή που θα ληφθεί από το πελάτη η προβλεπόμενη απαίτηση, από τη πώληση ενός προϊόντος μέχρι και τη στιγμή που θα εξοφληθεί ο προμηθευτής για την αγορά του προϊόντος αυτού. Για το λόγο αυτό ο εμπορικός κύκλος είναι η διαφορά του λειτουργικού κύκλου με τις μέρες που καθυστερούμε να εξοφλήσουμε τους προμηθευτές. Για τη METRO A.E.B.E τα αποτελέσματα του δείκτη αυτού για τη πενταετία 2011 40
2015 είναι -38,99/ -35/ -34,49/ -37,06/ -39,16 ημέρες αντίστοιχα της κάθε χρήσης. Βάση βιβλιογραφίας οι μέρες του εμπορικού κύκλου πρέπει να είναι όσο το δυνατόν λιγότερες ή ακόμη καλύτερα αρνητικές. Όσο το αποτέλεσμα είναι αρνητικό οι ημέρες που προκύπτουν είναι το διάστημα που τα χρηματικά διαθέσιμα μένουν εντός της αλυσίδας supermarket. Επίσης παρατηρούμε ότι από το 2012 έως το 2015 ο δείκτης παρουσιάζει μία αύξηση που είναι θετικό για την επιχείρηση χωρίς βέβαια αυτή η αύξηση να είναι τόσο μεγάλη. 3.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 3.3.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΜΙΚΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΜΙΚΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ 12.50% 12.00% 11.50% 11.00% 10.50% 10.00% 2011 2012 2013 2014 2015 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΜΙΚΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ 2011 2012 2013 2014 2015 10.73% 11.30% 11.38% 11.85% 12.16% 41
Από την κατηγορία της αποδοτικότητας ο πρώτος αριθμοδείκτης που επιλέξαμε είναι ο δείκτης μικτού περιθωρίου κέρδους. Με τη βοήθεια του δείκτη αυτού θα βρούμε τι ποσοστό επί των πωλήσεων απομένει ως μικτό κέρδος στην επιχείρηση. Το υπολειπόμενο ποσό είναι του κόστους πωληθέντων. Τη περίοδο 2011 2015 το ποσοστό του κέρδους που μένει στη METRO A.E.B.E είναι 10,73%/ 11,3%/ 11,38%/ 11,85%/ 12,16% ανά χρήση αντίστοιχα. Ο αριθμοδείκτης παρουσιάζει μία μικρή βελτίωση από χρήση σε χρήση το οποίο σημαίνει ότι η εταιρία βελτιώνει το ποσοστό των μικτών της κερδών το οποίο θα δούμε στη συνέχεια εάν αντανακλά και στην αντίστοιχη περίπτωση το ποσοστό καθαρών της κερδών. Όσο μεγαλύτερο είναι το περιθώριο μικτού κέρδους τόσο το καλύτερο καθώς παρέχει ασφάλεια στους προμηθευτές τη ς. Τέλος με τη βελτίωση των αποτελεσμάτων του δείκτη αυτού βλέπουμε ότι η διοίκηση μειώνει το κόστος πωληθέντων για να αυξήσει την αποδοτικότητα της εταιρίας. 42
3.3.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ 3.20% 3.00% 2.80% 2.60% 2.40% 2011 2012 2013 2014 2015 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ 2011 2012 2013 2014 2015 2.72% 2.90% 2.80% 2.75% 3.09% Ένας από τους σημαντικότερους δείκτες που χρησιμοποιούμε για την αποδοτικότητα μιας επιχείρησης είναι ο αριθμοδείκτης του καθαρού περιθωρίου κέρδους. Ο οποίος αποτυπώνει τι ποσοστό απομένει ως καθαρό κέρδος προ φόρων και τόκων επί των πωλήσεων της εκάστοτε εταιρίας. Τη πενταετία που εξετάζουμε το καθαρό περιθώριο κέρδους για τη METRO A.E.B.E είναι 2,72%/ 2,9%/ 2,8%/ 2,75%/ 3,09% αντίστοιχα των χρήσεων. Παρατηρούμε ότι τα αποτελέσματα του δείκτη παρουσίασαν μία άνοδο τη πενταετία που εξετάζουμε και σημειώνοντας το 2015 το μεγαλύτερο ποσο στό κέρδους. Επομένως επιβεβαιώνεται και μέσω αυτού όπως και του προηγούμενου δείκτη η αύξηση της αποδοτικότητας της οντότητας. Το 2015 για παράδειγμα για κάθε 100 πωλήσεων απομένει στη METRO A.E.B.E τα 3,09 ως καθαρό κέρδος προ φόρων και τόκων. Όσο υψηλότερο είναι το ποσοστό του καθαρού περιθωρίου 43
κέρδους τόσο μεγαλύτερη ασφάλεια έχουν οι πιστωτές της εταιρίας για τη κάλυψη των χρηματοοικονομικών τους εξόδων ( χρε ωστικοί τόκοι). 3.3.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 20.00% 15.00% 10.00% 5.00% 0.00% 2011 2012 2013 2014 2015 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 2011 2012 2013 2014 2015 17.51% 16.09% 15.35% 14.41% 16.40% Ο τελευταίος δείκτης που επιλέξαμε από την κατηγορία της αποδοτικότητας είναι ο αριθμοδείκτης ιδίων κεφαλαίων. Με το δείκτη αυτό θα εξετάσουμε πόσο αποδοτικά χρησιμοποιούνται τα ιδία κεφάλαια της επιχείρησης από την εκάστοτε διοίκηση ώστε να πετύχει το στόχο της που δεν είναι άλλος από το κέρδος και τη μεγιστοποίηση αυτού αλλά και της εταιρίας. Τη περίοδο 2011 2015 η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων της είναι 17,51%/ 16,09%/ 15,35%/ 14,41%/ 16,4% αντίστοιχα της κάθε χρήσης. Για να γίνουν κατανοητά τα πιο πάνω ποσοστά θα δώσουμε ένα παράδειγμα για το 2015. Αυτό το έτος για κάθε 100 ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης αποδίδουν στους μετόχους 16,4 ως 44
καθαρά κέρδη προ φόρων και τόκων. Τα αποτελέσματα του δείκτη αυτού ενδιαφέρουν κυρίως τους ιδιοκτήτες της αλυσίδας supermarket δηλαδή εταίρους ή μετόχους καθώς υπολογίζει την απόδοση των επενδυμένων κεφαλαίων της. Επομένως όσο μεγαλύτερη είναι η αποδοτικότητα ιδίου κεφαλαίου τόσο καλύτερο για τους μετόχους. 3.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ 3.4.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 45.00% 40.00% 35.00% 30.00% 2011 2012 2013 2014 2015 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 2011 2012 2013 2014 2015 35.63% 41.42% 36.09% 39.11% 37.03% 45
Από τη κατηγορία της διαρθρώσεως και βιωσιμότητας επιλέξαμε για αρχή τον αριθμοδείκτη ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά κεφάλαια ή αλλιώς σχέσεις κεφαλαίων. Ο δείκτης αυτός μας δείχνει τι ποσοστό είνα ι τα ίδια κεφάλαια σε σχέση με τα συνολικά κεφάλαια της επιχείρησης. Τις χρήσεις 2011 2015 το ποσοστό των ιδίων κεφαλαίων της οντότητας METRO A.E.B.E είναι 35,63%/41,42%/ 36,09%/ 39,11%/ 37,03% επί των συνολικών κεφαλαίων. Ένα υψηλό ποσοστό ιδίων κεφαλαίων δείχνει μία επιχε ίρηση η οποία στηρίζεται στα ιδία της κεφάλαια και όχι στα ξένα ή δανειακά, το οπο ίο σημαίνει βιώσιμη επιχείρηση. Παρατηρούμε ότι η METRO A.E.B.E στηρίζεται σε μικρό ποσοστό στα ιδία της κεφάλαια κάτω του 40% κατά μέσο όρο το οποίο σημαίνει ότι το ποσοστό που υπολογίζεται δηλαδή 60% και άνω είναι ξένα δανειακά κεφάλαια. Στη περίπτωση της εταιρίας μας αυτό δεν είναι ιδιαιτέρως αρνητικό καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό των ξένων κεφαλαίων περίπου τα τρία τέταρτα περίπου είναι υποχρεώσεις προς τους προμηθευτές. Επομένως είναι μία βιώσιμη επιχείρηση καθώς το ποσοστό των ιδίων κεφαλαίων είναι σε ένα καλό επίπεδο και γι αυτό το λόγο μπορεί να παρέχει ασφάλεια τόσο στους εντός της επιχείρησης όσο και στους εκτός αυτής. 46
3.4.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ ΤΟΚΩΝ 25 20 15 10 5 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ ΤΟΚΩΝ 0 2011 2012 2013 2014 2015 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ ΤΟΚΩΝ 2011 2012 2013 2014 2015 23.66 17.86 19.36 9.85 9.8 Ο δεύτερος δείκτης που επιλέξαμε να αναλύσουμε από τη ν κατηγορία διαρθρώσεως και βιωσιμότητας είναι ο αριθμοδείκτης κάλυψης τόκων, όπου κυρίως εξετάζει τη βιωσιμότητα της οντότητας. Με τη χρήση το υ κλάσματος κέρδη προ φόρων - τόκων προς χρεωστικούς τόκους θα δούμε πόσες φορές η επιχείρηση μπορεί να καλύψει μέσα στη χρήση τους χρεωστικούς της τόκους με τα κέρδη της. Τη πενταετία 2011 2015 η METRO A.E.B.E καλύπτει τους χρεωστικούς της τόκους 23,66/ 17,86/ 19,36/ 9,85/ 9,8 φορές με τα κέρδη προ φόρων τόκων της, αντίστοιχα για τη κάθε χρήση. Όσο μεγαλύτερο είν αι το αποτέλεσμα του δείκτη αυτού τόσες περισσότερες φορές η οντότητα μπορεί να καλύψει τους τόκους της και κατά συνέπεια τόσο μεγαλύτερη είναι η ασφάλεια που μπορεί να παρέχει στους δανειστές της. Είναι εμφανές ότι η εταιρία καλύπτει πλήρως τους χρεωστικούς της τόκους και πολλές φορές κατά τη 47
διάρκεια μιας χρήσης μπορώντας έτσι να παρέχει ασφάλεια τόσο στους εντός αλλά κυρίως στους εκτός της επιχείρησης. Παρατηρούμε μια μεγάλη μείωση των αποτελεσμάτων από το 2014 και μετά που οφείλεται στη λήψη ομολογιακο ύ δανείου (13 εκατομμύρια ευρώ), παρ όλα αυτά ο δείκτης μένει σε υψηλά επίπεδα. 3.4.3 ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Z SCORE ΤΟΥ ALTMAN ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Z' SCORE ΤΟΥ Altman 2.7 2.6 2.5 2.4 2.3 2011 ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Z' SCORE ΤΟΥ Altman 2012 2013 2014 2015 2011 2012 2013 2014 2015 2.53 2.63 2.54 2.53 2.45 O τελευταίος δείκτης αυτής της κατηγορίας και ένας από τους σημαντικότερους της βιβλιογραφίας είναι το υπόδειγμα z score του Altman. Είναι ένας αρκετά σύνθετος δείκτης με τη βοήθεια του οποίου θα δούμε εάν η εταιρία βρίσκεται σε επικίνδυνη ζώνη για πτώχευση αν τα αποτελέσματα είναι μικρότερα του 1,81. Βρίσκεται σε περιοχή άγνοιας, αν τα αποτελέσματα κυμαίνονται μεταξύ 1,81 και 2,99 και τέλος βρίσκεται σε ασφαλή περιοχή εφόσον τα αποτελέσματα είναι 48
μεγαλύτερα του 2,99. Τη περίοδο 2011 2015 το αποτέλεσμα του υποδείγματος της z score του Altman για την επιχείρηση είναι 2,53/ 2,63/ 2,54/ 2,53/ 2,45 αντίστοιχα για τη κάθε χρήση. Συγκρίν οντας αυτά τα αποτελέσματα με εκείνα της βιβλιογραφίας η METRO A.E.B.E βρίσκεται στη δεύτερη ζώνη της άγνοιας. Επομένως δεν παρουσιάζει κίνδυνο πτώχευσης γιατί είναι αρκετά μακριά τα αποτελέσματα του από τη πρώτη ζώνη καθώς επίσης είναι και αρκετά κοντά στ η τρίτη ζώνη όπου εκεί μιλάμε για μία υγιή με μεγάλη ασφάλεια επιχείρηση. 49
4 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το θέμα της παρούσας πτυχιακής εργασίας είναι η «ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ METRO A.E.B.E» με τη χρήση αριθμοδεικτών. Συνεπώς θα αναλύσουμε τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις της οντότητας με τους πιο διαδεδομένους αριθμοδείκτες βάση βιβλιογραφίας. Επιλέξαμε να κάνουμε ανάλυση των οικονομικών καταστάσεων για πέντε περιόδους έτσι ώστε τα αποτελέσματα που θα προκύψουν να είναι πιο εκτεταμένης διάρκειας και τα συμπεράσματα που απορρέουν να είναι πιο ασφαλή. Για αρχή εξετάσαμε και αναλύσαμε τη ρευστότητα της METRO A.E.B.E. Καμία από τις πέντε περιόδους που αναλύουμε η εταιρία δε μπορούσε πλήρως να καλύψει τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις με το κυκλοφορούν ενεργητικό της αλλά μόλις το 60% αυτών. Σχετικά με την άμεση ρευστότητα της και αυτή κυμαίνεται σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα καθώς το 2015 μπορεί να καλύψει μόλις το 15% των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων με τη ρευστοποίηση των αποκτήσεων και διαθεσίμων της (δηλαδή το κυκλοφορούν ενεργητικό εκτός των αποθεμάτων). Τέλος από αυτή τη κατηγορία εξετάσαμε τη ταμειακή ρευστότητα της εταιρίας όπου και αυτή είναι σε αρκετά χαμηλά επίπεδα καθώς το 2015 μπορεί να καλύψει μόλις το 9% των υποχρεώσεων με τη χρήση των ταμειακών διαθεσίμων 50
και ισοδυνάμων της. Επομένως είναι μία επιχείρηση που δε χαρακτηρίζεται για τη ρευστότητα της αλλά αντιθέτως έχει αρκετά χαμηλή ρευστότητα. Με την επόμενη κατηγορία θα διαπιστώσουμε σε τι διάστημα η οντότητα ανανεώνει τα αποθέματα της, εισπράττει τις απαιτήσεις από τους πελάτες της και εξοφλεί τις υποχρεώσεις προς τους προμηθευτές της. Όσον αφορά την ανανέωση των αποθεμάτων παρατηρούμε ότι χρειάζεται γύρω στις 47 μέρες κατά μέσο όρο να πουλήσει ένα απόθεμα από τη στιγμή που αυτό θα έχει μπει στην αποθήκη της αλυσίδας supermarket. Τις απαιτήσεις της από τους πελάτες της τις εισπράττει σε λιγότερο από μία ημέρα. Το νούμερο αυτό είναι φυσιολογικό καθώς η είσπραξη της πώλησης γίνεται άμεσα από έναν πελάτη. Τέλος τις υποχρεώσεις προς τους προμηθευτές της, καθυστερεί να εξοφλήσει κατά μέσο όρο 85 ημέρες. Με βάση αυτά τα αποτελέσματα ο εμπορικός κύκλος της επιχείρησης είναι αρνητικός κατά μέσο όρο και για τις πέντε περιόδους γύρω στις 37 ημέρες κάτι το οποίο είναι θετικό για την επιχείρηση και οφείλεται στη πολιτική που ακολουθεί η διοίκηση της. Στη συνέχεια θα παραθέσουμε τα συμπεράσματα που προέκυψαν από τη κατηγορία αποδοτικότητας, ώστε να μπορεί η εταιρία να επιτυγχάνει κέρδη χρησιμοποιώντας αποδοτικά τα κεφάλαια της. Σχετικά με το μικτό περιθώριο κέρδους παρατηρούμε ότι αυτό κάθε περίοδο αυξάνεται και αυτό το καταφέρνει η αλυσίδα supermarket μειώνοντας το κόστος πωληθέντων της. Με αποτέλεσμα το 2015 για κάθε 100 ευρώ πώλησης να μένει καθαρό κέρδος 12,16 ευρώ. Εξετάζοντας τώρα και τα λειτουργικά έξοδα και αφαιρώντας τα από το μικτό κέρδος θα δούμε ότι στην εταιρία το 2015 μένει ως καθαρό κέρδος το 3,09% των πωλήσεων της. Τέλος από αυτή τη κατηγορία είδαμε πόσο αποδοτικά χρησιμοποιούνται τα ιδία κεφάλαια τη ς οντότητας έτσι ώστε να πετύχει τα κέρδη της. Κατά μέσο όρο τις πέντε περιόδους τα κεφάλαια των μετόχων έχουν απόδοση πάνω από 15%, ένα αρκετά καλό ποσοστό καθώς για κάθε 100 ευρώ επενδυμένα η απόδοση είναι άνω των 15 ευρώ. 51
Για το τέλος αφήσαμε τη κατηγορία της διαρθρώσεως των κεφαλαίων της METRO A.E.B.E. αλλά και της βιωσιμότητας της σχετικά με τη διάρθρωση των κεφαλαίων όπου παρατηρούμε ότι η αλυσίδα και τις πέντε περιόδους στηρίζεται σε ξένα ή δανειακά κεφάλαια σε ποσοστό μεγαλύτερο του 60%. Βέβαια αυτό δεν την επηρεάζει αρνητικά στο να μπορεί να καλύψει τους χρεωστικούς τόκους αυτών των δανείων καθώς έχει πολύ υψηλά κέρδη προ φόρων τόκων σε σύγκριση με τους τόκους της. Ένας άλλος σημαντικός δείκτης που δείχνει τη βιωσιμότητα της επιχείρησης είναι το υπόδειγμα z score του Altman όπου και τις πέντε περιόδους κατά μέσο όρο είναι λίγο πάνω από το 2,5. Αυτό σημαίνει ότι η METRO A.E.B.E. δεν κινδυνεύει με πτώχευση μπορώντας έτσι να παρέχει ασφάλεια τόσο στους εντός της επιχείρησης μετόχους εργαζομένους όσο και στους εκτός της επιχείρη σης προμηθευτές και πιστωτές. Κλείνοντας αυτή την εργασία το συμπέρασμα που προκύπτει για την εταιρία μας έγκειται στο ότι αναφερόμαστε σε μια επιχείρηση με χαμηλή ρευστότητα η οποία στηρίζεται κυρίως στα ξένα κεφάλαια της αλλά είναι μία βιώσιμη επιχείρηση η οποία μπορεί να παρέχει ασφάλεια. Επίσης παρουσιάζει καλή αποδοτικότητα των κεφαλαίων της κατορθώνοντας έτσι και τις πέντε περιόδους να έχει κέρδη σε μία περίοδο ύφεσης. 52
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Νιάρχου Α. Νικήτα. (2004). Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, εκδόσεις Σταμούλη Α. Αθήνα 2. Συκιανάκης Ν., Παπαδέας Π. (2014), Ανάλυση και διερεύνηση χρηματοοικονομικών καταστάσεων. - Αθήνα 3. Κάντζος Κ. (2002). Ανάλυση χρηματοοικονομικών καταστάσεων, εκδόσεις Interbooks Αθήνα ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ https://www.mymarket.gr/alisida/as-sistithoume.aspx https://www.mymarket.gr/alisida/elliniki-etaireia.aspx https://www.mymarket.gr/alisida/antagonistika-pleonektimata.aspx https://www.mymarket.gr/alisida/orama-stoxoi.aspx https://www.mymarket.gr/alisida/politiki-anaptixis.aspx 53
ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑΤΑ 54
55
56
57
58
59
60
61
62