ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Π.Ε ΙΦΝΕ (ΕΚ, ν.crohn, απροσδιόριστη) Συνήθεις λοιμώδεις, παρατεταμένες συστηματικές, αφροδισιακές-παρασιτικές, ιογενείς λοιμώξεις Φάρμακα και τοξίνες (ΜΣΑΦ κ.ά) Ισχαιμική Μετακτινική Τμηματική σχετιζόμενη με εκκολπώματα Εκ παρακάμψεως 1
Μικροσκοπική Ηωσινοφιλική Κολίτιδα τύπου GVH-ανοσοκαταστολής Νεκρωτική, Κυστική εν τω βάθει κολίτιδα, Πρόπτωση βλεννογόνου Τυχαία κολίτιδα Ενδομητρίωση κόλου κλπ. 2
Βιοψίες επαρκείς, αντιπροσωπευτικές, καλής ποιότητος και χαρακτηρισμένες τοπογραφικά από τον κλινικό* Λήψη βιοψιών και από «ενδοσκοπικά φυσιολογικό» βλεννογόνο διάγνωση της μικροσκοπική κολίτιδας, ήπια ΕΚ, CD, κ.ά* 3
Συχνό το διαγνωστικό πρόβλημα λόγω αλληλοεπικάλυψης πολλών νοσημάτων Εντερικός βλεννογόνος δομή δυναμική περιορισμένοι τρόποι αντίδρασης οι αλλοιώσεις αντανακλούν τους μηχανισμούς βλάβης την ένταση της νόσου την διάρκεια της νόσου και όχι ιδιαίτερο τύπο κολίτιδος 4
Σπάνια βρίσκεται το αίτιο μερικά νοσήματα προκαλούν περισσότερες του ενός τύπου βλάβες συνύπαρξη νοσημάτων εξάρσεις- υφέσεις επιλοιμώξεις φαρμακευτική αγωγή * Σχεδόν κανένα ιστολογικό εύρημα δεν είναι διαγνωστικό 5
Οι αλλοιώσεις θα πρέπει : να αναγνωριστούν να διαχωριστούν από τις διακυμάνσεις του φυσιολογικού και τα artifacts να ομαδοποιηθούν σε ιστολογικά πρότυπα με κοινό υπόβαθρο π.χ διάχυτη οξεία, χρόνια, με η χωρίς διαταρραχή, ψευδομεμβρανώδης, ηωσινοφιλική κλπ. 6
Να μεταφραστούν σε διαγνωστικούς όρους Η τελική διάγνωση, η οποία καθορίζει την θεραπεία, την εξέλιξη και την πρόγνωση της νόσου, στηρίζεται : στον συσχετισμό με τα λοιπά κλινικοεργαστηριακά ευρήματα και την στενή συνεργασία παθολόγουπαθολογοανατόμου. 7
Κλινικο-εργαστηριακά ευρήματα : αναλυτική ενδοσκοπική εικόνα ** ιστορικό κλινικά συμπτώματα, καλλιέργιες, ακτινολογική εικόνα τύπος και διάρκεια φαρμακευτικής αγωγής* προηγούμενες βιοψίες * 8
Τελικά >50% απομόνωση λοιμώδους παράγοντα αρκετές με επαρκή στοιχεία για ένταξη σε ΙΦΝΕ (ΕΚ, CD) ασυνήθεις κολίτιδες (ισχαιμική, μικροσκοπική, ηωσινοφιλική κλπ) Ενδιάμεσες-ακαθόριστες κολίτιδες, ΙΦΝΕ αδυναμία περαιτέρω κατάταξης, κεραυνοβόλες μορφές συνήθως ΕΚ. Αταξινόμητες που στην πορεία διευκρινίζονται οι περισσότερες Λίγες οι αληθείς αταξινόμητες. 9
Προσέγγιση βιοψιών Οι βιοψίες ελέγχονται συστηματικά:: Εντερικό περιεχόμενο και επιφάνεια επιθηλίου (πύον, βλεννοπυώδεις μεμβράνες, μικροοργανισμοί) Αρχιτεκτονική βλεννογόνου επιφάνεια του βλεννογόνου:(ομαλή, ανώμαλη, λαχνωτή) κρύπτες: διάταση, διακλάδωση, διαταρραχή αρχιτεκτονικής, ατροφία, διάταση αυλού, 10
φλεγμονώδες διήθημα χρόνιο χορίου (τύπος, πυκνότητα, κατανομή) οξεία φλεγμονή (ένταση, κατανομή, εντόπιση- χόριο- κρυπτίτιδα-κρυπτικά αποστημάτια-καλυπτικό επιθήλιο- αγγεία ειδικά στοιχεία π.χ πολυπύρηνα γιγαντοκύτταρα, απορροφητικά κοκκιώματα, επιθηλιοειδή κοκκιώματα, μικροκοκκιώματα 11
Καλυπτικό Επιθήλιο απουσία, εκφύλιση, νέκρωση πολυμορφοπυρηνική, ηωσινοφιλική, λεμφοκυτταρική διήθηση,θεσσανωτή διαμόρφωση, πυρηνική σκόνη, ελάττωση καλυκοειδών κυττάρων. πάχυνση της βασικής μεμβράνης (υποεπιθηλιακή ταινία κολλαγόνου) 12
Επιθήλιο κρυπτών βλεννοπενία, καταστροφή, εξέλκωση, εκφύλιση, απόπτωση, διήθηση από φλεγμονώδη κύτταρα, Paneth μετάπλαση, αναγεννητική υπερπλασία, δυσπλασία. Χόριο οίδημα συμφόρηση, αγγεία, χρωστικές, ίνωση, λείες μυικές ίνες, φλεγμονώδης κοκκιώδης ιστός 13
Ελκη οξέα-χρόνια, επιφανειακά- βαθειά, αφθώδη, σχισμοειδή, άτυπα κύτταρα στον κοκκιώδη ιστό, ιογενή έγκλειστα Υποβλεννογόνιος ιστός ίνωση, εναποθέσεις, αγγεία, υπερπλασία νεύρων, φλεγμονώδης διήθηση νεύρων ψευδολιπωμάτωση, Μικροοργανισμοί αμοιβάδες, κρυπτοσπορίδια, σχιστόσωμα, βαλαντίδιο,βακτηρίδια, ιοί 14
Για την αξιολόγηση των αλλοιώσεων απαιτείται εμπειρία στο αντικείμενο* γνώση του εύρους του φυσιολογικού γνώση των αλλοιώσεων που προκαλεί η κακή ποιότητα γνώση των απαραίτητων ελάχιστων ευρημμάτων, για να στοιχειοθετηθεί η διάγνωση της κολίτιδας* 15
Ιστολογική Εκθεση Να διευκρινίζει αν πρόκειται για φυσιολογικό βλεννογόνο. Να καταγράφει αναλυτικά το είδος και την κατανομή των αλλοιώσεων. Να καταλήγει σε ένα συμπέρασμα και να γίνεται μια προσπάθεια για περαιτέρω διάγνωση Η διάγνωση «μη ειδική κολίτιδα» θα πρέπει να αποφεύγεται 16
Θα πρέπει να γίνεται προσπάθεια διάκρισης μεταξύ ΙΦΝΕ και λοιμώδους, και περαιτέρω κατάταξη της ΙΦΝΕ. Να απαντώνται ερωτήματα του κλινικού Να γίνεται σχολιασμός η να γίνονται συστάσεις για περαιτέρω αντιμετώπιση 17
18