ΉΠΙΑ ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΜΕ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ. Αυδίκου Κωνσταντίνα Ψυχολόγος ΑΠΘ, MSc Ελεωνόρα Κυριαζοπούλου Νευρολόγος, MSc Ελληνική Εταιρία Νόσου Alzheimer

ΉΠΙΑ ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΜΕ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Αυδίκου Κωνσταντίνα Ψυχολόγος ΑΠΘ, MSc Ελεωνόρα Κυριαζοπούλου Νευρολόγος, MSc Ελληνική Εταιρία Νόσου Alzheimer

ΠΡΟΦΙΛ ΑΣΘΕΝΟΥΣ γυναίκα 62 ετών εκπαίδευση: 6 έτη ιδιωτική υπάλληλος

ΙΑΤΡΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΣΘΕΝΟΥΣ 2003 σοβαρά οικογενειακά προβλήµατα αντικαταθλιπτική αγωγή 2011 προβλήµατα µε τη µνήµη της (δεν θυµόταν που έβαζε τα πράγµατά της, δυσκολία στην εύρεση λέξεων-ονοµάτων) έντονες ζαλάδες 2012 µαγνητική τοµογραφία: «παρουσιάζει µικτού τύπου άνοια σε έδαφος ατροφίας και πολυεµφρακτικής νόσου εγκεφάλου µε συνοδά καταθλιπτικά στοιχεία» δονεπεζίλη/κλοπιδογρέλη (άνοια) βρωµαζεπάµη/βενλαφαξίνη (συναίσθηµα)

ΙΑΤΡΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΣΘΕΝΟΥΣ Πληροφορίες από την ίδια τα συµπτώµατα ξεκίνησαν πριν 2 έτη µε διαταραχές στη µνήµη και στο συναίσθηµα προσανατολισµός φυσιολογικός σταθερή κατάσταση υπάρχει εναισθησία δυσκολίες στον ύπνο Αγγειακοί παράγοντες: χοληστερίνη υπέρταση Φαρµακευτική αγωγή δονεπεζίλη σύµπλεγµα Β1, Β6, Β12 βενλαφαξίνη

1 η ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ(01/04/2013) Γενική Νοητική Λειτουργία MMSE: 28 Εκτέλεση σύνθετων καθηµερινών δραστηριοτήτων FUCAS: 44 Λειτουργικότητα FRSSD: 5 (οµιλία, ύπνος, µνήµη ονοµάτων, εγρήγορση, συγκινησιακή κατάσταση) Σταδιοποίηση CDR: 1

1 η ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ(01/04/2013) Μνηµονικές λειτουργίες MMSE (161) : 1 RAVLT: 5/10(+5)/8(-2) ROCFT (ανάκληση): 19 RBMT: 15/13

1 η ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ(01/04/2013) Προσοχή και εκτελεστική λειτουργία: TRAIL B: 158 TEA 1 : 40/57 TEA 4 : 6/ 6,86 TEA 6 : 2,83

1 η ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ(01/04/2013) Λεκτική ευχέρεια ΧΣΑ: 7,33 Ζώα (κατηγορική ευχέρεια): 3 (14) Οπτικοχωρικές κατασκευαστικές ικανότητες ROCFT (αντιγραφή): 35 MMSE (164): 1

1 η ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ(01/04/2013) Συναισθηµατική Λειτουργία NPI: 7 (κατάθλιψη, άγχος) BDI: 23 Αντίληψη Άγχους : 20 BAI: 26

1 η ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ(01/04/2013) ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ελλείψεις ακρίβεια αναόδευσης επιλεκτικής προσοχής εκτέλεση σύνθετων καθηµερινών δραστηριοτήτων Συµπεριφορικές διατραχές άγχος (σοβαρό) κατάθλιψη(µέτρια)

1 η ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ(01/04/2013) ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΩΣΗ Ήπια Νοητική Διαταραχή µε Κατάθλιψη (πολλαπλών πεδίων-µη αµνησικού τύπου) Φαρµακευτική αγωγή Εσιταλοπράµη-διακοπή δονεπεζίλης και βενλαφαξίνης Μη φαρµακευτικές παρεµβάσεις Η/Υ ασκήσεις γυµναστική

1 η Επανεξέταση( 09/10/2014) ΠΑΡΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Προσωπική άποψη: επιδείνωση της µνηµονικής κατάστασης αυξηµένο άγχος λόγω οικογενειακών προβληµάτων Οικογενειακό περιβάλλον: σταθερή µνηµονική κατάσταση έως βελτιούµενη περισσότερο οξύθυµη

1 η Επανεξέταση( 09/10/2014) Γενική Νοητική Λειτουργία MMSE: 30 Εκτέλεση σύνθετων καθηµερινών δραστηριοτήτων FUCAS: 46 Λειτουργικότητα FRSSD: 2 (ύπνος, συγκινησιακή κατάσταση) Σταδιοποίηση CDR: 1

1 η Επανεξέταση( 09/10/2014) Μνηµονικές λειτουργίες MMSE(161): 3 RAVLT: 6 10(+4) 7(-3) ROCFT(ανάκληση): 18 RBMT : 10.5 10.5

1 η Επανεξέταση( 9/10/2014) Προσοχή και εκτελεστική λειτουργία: TRAIL B: 159 TEA 1 : 27, 51 TEA 4 : 5, 6.94 TEA 6 : 4.55

1 η Επανεξέταση( 09/10/2014) Λεκτική ευχέρεια ΧΣΑ: 6 Ζώα (κατηγορική ευχέρεια): 2(9) Οπτικοχωρικές-κατασκευαστικές ικανότητες ROCFT (αντιγραφή): 35 MMSE (164): 1

1 η Επανεξέταση( 09/10/2014) Συναισθηµατική Λειτουργία NPI: 0 BDI: 28 Αντίληψη Άγχους : 28 BAI: 24

1 η Επανεξέταση( 09/10/2014) ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Επιδείνωση επεισοδιακή µνήµη (αµ. ανάκληση, καθ. ανάκληση) εκτέλεση σύνθετων καθηµερινών δραστηριοτήτων συναίσθηµα

1 η Επανεξέταση( 9/10/2014) ΔΙΑΓΝΩΩΣΗ Ήπια Νοητική Διαταραχή µε κατάθλιψη Φαρµακευτική αγωγή εσιταλοπράµη Μη φαρµακευτικές παρεµβάσεις Οµαδική ψυχοθεραπεία Γυµναστική Η/Υ ασκήσεις

2 η Επανεξέταση(06/03/2015) ΠΑΡΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Επιδείνωση της µνηµονικής λειτουργίας δυσκολίες στην εύρεση της κατάλληλης λέξης Βελτίωση της συναισθηµατικής κατάστασης οικογενειακά προβλήµατα

2 η Επανεξέταση(06/03/2015) Γενική Νοητική Λειτουργία MMSE: 29 MoCa: 25 (24+1) Εκτέλεση σύνθετων καθηµερινών δραστηριοτήτων FUCAS: 44 Λειτουργικότητα FRSSD: 8 (οµιλία, ύπνος, αναγνώριση προσώπων,µνήµη ονοµάτων, µνήµη γεγονότων, εγρήγορση, συγκινησιακη κατάσταση) Σταδιοποίηση CDR: 1

2 η Επανεξέταση(06/03/2015) Μνηµονικές λειτουργίες MMSE(161): 2 RAVLT: 5 8(+3) 8(+/- 0) RBMT : 10 8 Προσοχή και εκτελεστική λειτουργία: TRAIL B: 168

2 η Επανεξέταση(06/03/2015) Λεκτική ευχέρεια ΧΣΑ: 9,3 Ζώα (κατηγορική ευχέρεια): 3(14) Οπτικοχωρικές-κατασκευαστικές ικανότητες MMSE (164): 1 Συναισθηµατική Λειτουργία BDI: 15

2 η Επανεξέταση(06/03/2015) ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Επιδείνωση λεκτική µνήµη (ικανότητα µάθησης) λειτουργικότητα Βελτίωση λεκτική ευχέρεια εκτέλεση σύνθετων καθηµερινών λειτουργιών συναίσθηµα

2 η Επανεξέταση(06/03/2015) ΔΙΑΓΝΩΩΣΗ Ήπια Νοητική Διαταραχή µε κατάθλιψη Φαρµακευτική αγωγή: εσιταλοπράµη Μη φαρµακευτικές παρεµβάσεις: οµαδική ψυχοθεραπεία γυµναστική Η/Υ ασκήσεις δεξιότητες λόγου

3 η Επανεξέταση(24/3/2016) ΠΑΡΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Ήπια έκπτωση της µνήµης δυσκολίες στην εύρεση λέξεων, ονόµατα γνωστών, τοποθέτηση αντικειµένων, λεπτοµέρειες µιας συζήτησης Σταθερότητα στο συναίσθηµα οικογενειακά προβλήµατα

3 η Επανεξέταση(24/3/2016) Γενική Νοητική Λειτουργία MMSE: 29 Εκτέλεση σύνθετων καθηµερινών δραστηριοτήτων FUCAS: 46 Λειτουργικότητα FRSSD: 5 (οµιλία, ύπνος, µνήµη ονοµάτων,µνήµη γεγονότων, συγκινησιακή κατάσταση) Σταδιοποίηση CDR: 1

3 η Επανεξέταση(24/3/2016) Μνηµονικές λειτουργίες MMSE(161): 2 RAVLT: 3 12(+9) 6(-6) ROCFT(ανάκληση): 17.5 RBMT : 8.5 5.5

3 η Επανεξέταση(24/3/2016) Προσοχή και εκτελεστική λειτουργία: TRAIL B: 147 TEA 1 : 28, 58 TEA 4 : 7/5.44 TEA 6 : 3.21

3 η Επανεξέταση(24/3/2016) Λεκτική ευχέρεια ΧΣΑ: 9.33 Ζώα (κατηγορική ευχέρεια): 4(15) Οπτικοχωρικές-κατασκευαστικές ικανότητες ROCFT (αντιγραφή): 36 MMSE (164): 1 Συναισθηµατική Λειτουργία GDS: 6 SAST: 27 BAI:13

3 η Επανεξέταση(24/3/2016) ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Επιδείνωση λεκτική µνήµη (άµεσο µνηµονικό πεδίο) επεισοδιακή µνήµη (αµ. ανάκληση) εκτέλεση σύνθετων καθηµερινών δραστηριοτήτων Βελτίωση λεκτική µνήµη (ικανότητα µάθησης) προσοχή( επιλεκτική, διατηρούµενη και αναόδευση της επιλεκτικής προσοχής) λειτουργικότητα Σταθερότητα συναίσθηµα

3 η Επανεξέταση(24/3/2016) ΔΙΑΓΝΩΩΣΗ Ήπια Νοητική Διαταραχή µε κατάθλιψη Φαρµακευτική αγωγή: εσιταλοπράµη Μη φαρµακευτικές παρεµβάσεις: Οµαδική ψυχοθεραπεία Γυµναστική Η/Υ ασκήσεις

4 η Επανεξέταση(17/1/2017) ΠΑΡΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Επιδείνωση της µνηµονικής κατάστασης δυσκολίες στην εύρεση λέξεων και γνωστών ονοµάτων Επιδείνωση της συναισθηµατικής κατάστασης δυσκολία να χαλαρώσει οικογενειακά προβλήµατα

4 η Επανεξέταση(17/1/2017) Γενική Νοητική Λειτουργία MMSE: 29 Εκτέλεση σύνθετων καθηµερινών δραστηριοτήτων FUCAS: 42 Λειτουργικότητα FRSSD: 5 (οµιλία, ύπνος, µνήµη ονοµάτων, µνήµη γεγονότων, συγκινησιακή κατάσταση) Σταδιοποίηση CDR: 0.5

4 η Επανεξέταση(17/1/2017) Μνηµονικές λειτουργίες MMSE(161): 3 RAVLT: 3 12(+9) 8(-4) ROCFT(ανάκληση): 22 RBMT : 14 14.5

4 η Επανεξέταση(17/1/2017) Προσοχή και εκτελεστική λειτουργία: TRAIL B: 195 TEA 1 : 24 56 TEA 4 : 8 5.44 TEA 6 : 3.35

4 η Επανεξέταση(17/1/2017) Λεκτική ευχέρεια ΧΣΑ: 5.67 Ζώα (κατηγορική ευχέρεια): 3(13) Οπτικοχωρικές-κατασκευαστικές ικανότητες ROCFT (αντιγραφή): 34 MMSE (164): 1 Συναισθηµατική Λειτουργία GDS: 8 BDI: 10 SAST: 28 BAI:18

4 η Επανεξέταση(17/1/2017) ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Επιδείνωση λεκτική µνήµη λεκτική ευχέρεια εκτελεστική λειτουργία συναίσθηµα Βελτίωση κατηγορική ευχέρεια επεισοδιακή µνήµη (αµ. ανάκληση/καθ. ανάκληση) αναόδευση της επιλεκτικής προσοχής οπτική µνήµη εκτέλεση σύνθετων καθηµερινών δραστηριοτήτων

4 η Επανεξέταση(17/1/2017) ΔΙΑΓΝΩΩΣΗ Ήπια Νοητική Διαταραχή µε κατάθλιψη Φαρµακευτική αγωγή: εσιταλοπράµη Μη φαρµακευτικές παρεµβάσεις: Οµαδική ψυχοθεραπεία Γυµναστική Η/Υ ασκήσεις

ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ 1/4/2013 9/10/2014 6/3/2015 24/3/2016 17/1/2017 MMSE 28 30 29 29 29 FUCAS 44 46 44 46 42 FRSSD 5 2 8 5 5 CDR 1 1 1 1 0.5 ROCFT α) αντιγραφή β) ανάκληση RAVLT I I-V VI 35 19 5 +5(10) -2(8) 35 18 οριακά 6 +4(10) -3(7) - - 5 +3(8) +/- 0(8) 36 17.5 3 +9(12) -6(6) 34 22 3 +9(12) -4(8) TRAIL B 158 159 168 147 195 RBMT Αµ. ανάκληση Καθ. ανάκληση 15 13 10.5 οριακά 10.5 οριακά ΧΣΑ 7.33 6 οριακά 9.33 9.33 5.67 ΤΕΑ1 1m/2m 40/57 27/51-28/58 24/56 TEA4 raw/time 6/6.86 5/6.94-7/5.44 8/6.87 TEA6 2.83 4.55-3.21 3.35 NPI 7 - - - - GDS - - - 6 8 BDI 23 28 15-10 ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΑΓΧΟΥΣ 20 28 - - - SAST - - - 27 28 BAI 26 24-13 18 10 8 5.5 8.5 14 14.5

Εξέλιξη στις νευροψυχολογικές δοκιµασίες 50 38 25 MMSE FUCAS FRSSD 13 0 1η ΝΨΕ 2η ΝΨΕ 3η ΝΨΕ 4η ΝΨΕ 5η ΝΨΕ

Εξέλιξη στις νευροψυχολογικές δοκιµασίες 16 12 8 4 RBMT1 RBMT2 RAVLT I RAVLT I-V RAVLT V 0 1η ΝΨΕ 2η ΝΨΕ 3η ΝΨΕ 4η ΝΨΕ 5η ΝΨΕ

Εξέλιξη στις νευροψυχολογικές δοκιµασίες Κλίµακες συναισθηµάτων 1/4/2013 9/10/2014 6/3/2015 24/3/2016 17/01/2017 GDS - - - 6 8 BDI 23 28 15-10 Αντίληψη άγχους 20 28 - - - SAST - - - 27 28 BAI 26 24-13 18

Κριτήρια Ήπιας Νοητικής Διαταραχής(DSM V) Α. Ενδείξεις ήπιας νοητικής έκπτωσης σε έναν ή περισσότερους νοητικούς τοµείς που βασίζονται σε: 1. Ανησυχία του εξεταζόµενου, ενός κοντινού του προσώπου ή κάποιου ειδικού ότι παρουσιάζεται ήπια έκπτωση κάποιας νοητικής λειτουργίας 2. Ήπια έκπτωση της νοητικής επίδοσης στοιχειοθετηµένη από σταθµισµένες νευροψυχολογικές δοκιµασίες ή τουλάχιστον από κάποια ποσοτικοποιηµένη κλινική αξιολόγηση Β. Οι νοητικές ελλείψεις δεν επηρεάζουν την ικανότητα για ανεξαρτησία σε καθηµερινές δραστηριότητες (π.χ διατηρείται η ικανότητα για εξόφληση λογαριασµών και λήψη φαρµάκων, αλλά απαιτείται µεγαλύτερη προσπάθεια ή αντισταθµιστικές στρατηγικές) Γ. Οι νοητικές ελλείψεις δεν εκδηλώνονται αποκλειστικά κατά τη διάρκεια παραληρήµατος Δ. Οι νοητικές ελλείψεις δεν εξηγούνται καλύτερα από κάποια άλλη ψυχική διαταραχή (µείζονα καταθλιπτική διαταραχή, σχιζοφρένεια)

Κριτήρια Μείζονος Καταθλιπτικού Επεισοδίου Α. Πέντε (ή περισσότερα) από τα παρακάτω συµπτώµατα έχουν υπάρξει κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου 2 εβδοµάδων και αντιπροσωπεύουν αλλαγή στην προηγούµενη λειτουργικότητα. Τουλάχιστον 1 ή 2: 1) Καταθλιπτική Διάθεση κατά το µεγαλύτερο µέρος της ηµέρας, σχεδόν κάθε ηµέρα, όπως φαίνεται από υποκειµενική αναφορά ή από παρατήρηση άλλων. 2) Έντονη ελάττωση ενδιαφέροντος ή της ευχαρίστησης σε όλες ή σχεδόν όλες τις δραστηριότητες κατά το µεγαλύτερο µέρος της ηµέρας, σχεδόν κάθε ηµέρα, όπως φαίνεται από υποκειµενική αναφορά ή από παρατήρηση άλλων. 3) Σηµαντική απώλεια βάρους όταν δεν κάνει δίαιτα ή αύξηση βάρους ή ελάττωση ή αύξηση της όρεξης σχεδόν κάθε ηµέρα. 4) Αϋπνία ή υπερυπνία σχεδόν κάθε ηµέρα. 5) Ψυχοκινητική διέγερση ή επιβράδυνση σχεδόν κάθε ηµέρα. 6) Κόπωση ή απώλεια ενέργειας/ενεργητικότητας σχεδόν κάθε ηµέρα. 7) Αισθήµατα αναξιότητας ή υπερβολικής ή απρόσφορης ενοχής σχεδόν κάθε ηµέρα. 8) Ελαττωµένη ικανότητα σκέψης ή συγκέντρωσης ή αναποφασιστικότητα σχεδόν κάθε ηµέρα. 9) Υποτροπιάζουσες σκέψεις θανάτου, υποτροπιάζον αυτοκτονικός ιδεασµός χωρίς κάποιο συγκεκριµένο σχέδιο ή απόπειρα.

Κριτήρια Μείζονος Καταθλιπτικού Επεισοδίου Β. Τα συµπτώµατα δεν πληρούν τα κριτήρια για µεικτό επεισόδιο Γ. Κλινικά σηµαντική υποκειµενική ενόχληση ή έκπτωση σε κοινωνικό, επαγγελµατικό ή άλλο τοµέα λειτουργικότητας λόγω των συµπτωµάτων. Δ. Τα συµπτώµατα δεν οφείλονται στα άµεσα φυσιολογικά αποτελέσµατα της δράσης ουσιών ή γενικευµένης ιατρικής κατάστασης. Ε. Τα συµπτώµατα δεν εξηγούνται καλύτερα ως πένθος.

Σχέση Κατάθλιψης και Ήπιας Νοητικής Διαταραχής Συχνό φαινόµενο στους µεγαλύτερους ενήλικες Περίπλοκη σχέση Επιδηµιολογικές µελέτες συσχέτιση κατάθλιψης µε εκδήλωση νόσου Alzheimer Ερώτηµα: είναι η κατάθλιψη παράγοντας κινδύνου για την εµφάνιση άνοιας ή είναι µία πρόδροµη εκδήλωση της άνοιας (Steffens, 2012)

Σχέση Κατάθλιψης και Ήπιας Νοητικής Διαταραχής Αν υποθέσουµε ότι η Ήπια Νοητική Διαταραχή αποτελεί ένα πρώιµο κλινικό στάδιο της άνοιας, τα καταθλιπτικά συµπτώµατα µπορεί να αποτελούν περισσότερο µια έγκαιρη εκδήλωση παρά έναν παράγοντα κινδύνου της άνοιας ή της εκδήλωσης της νόσου Alzheimer. (Panza, 2010)

Σχέση Κατάθλιψης και Ήπιας Νοητικής Διαταραχής Αυξηµένος κίνδυνος MCI µε κατάθλιψη για εκδήλωση νόσου Alzheimer Κατά µήκος µελέτη νευροαπεικονιστικών αλλαγών εξέταση υποβόσκουσας νευροβιολογικής σχέσης ασθενείς µε καταθλιπτικά συµπτώµατα περισσότερες πιθανότητες εξέλιξης σε AD µετωπιαία, βρεγµατική, κροταφική ατροφία της λευκής ουσίας VS ασθενείς χωρίς νευροψυχιατρικά συµπτώµατα (Lee et al, 2012)

Σχέση Κατάθλιψης και Ήπιας Νοητικής Διαταραχής Υπόθεση Αγγειακής Κατάθλιψης(Vascular Depression Hypothesis) Η ισχαιµική νόσος του εγκεφάλου µπορεί να είναι είτε προδιαθεσικός παράγοντας, είτε να επιταχύνει ή να διαιωνίζει µερικά γηριατρικά καταθλιπτικά σύνδροµα. Άλλες µελέτες σύνδεση κατάθλιψης µε ελάττωση του όγκου της µετωπιαίας λευκής ουσίας αριστερά και του αριστερού ιππόκαµπου (Dotson et al, 2009) (den Heijer et al,2011) (Steffens et al,2011)

Νευροαπεικονιστικά ευρήµατα Έρευνα Παρατηρήσεις Πρόσφατα νευροαπεικονιστικά ευρήµατα Μία της από κατάθλιψης τις πρώτες έρευνες σε που σχέση µε την νοητική έκπτωση και την Alzheimer Υψηλά καταθλιπτικά συµπτώµατα συνδέονται µε οριακό ποσοστό σε µετωπιαίο και κροταφικό όγκο Dotson et al, 2009 Η οριακά σοβαρή κατάθλιψη συνδέεται µε την αύξηση του ρυθµού της ελάττωσης του όγκου του ιππόκαµπου και η επεισοδιακή κατάθλιψη µε σηµαντική ελάττωση του όγκου του ιππόκαµπου der Heijer et al, 2011 εξέτασε καταθλιπτικά συµπτώµατα και περιφερειακούς εγκεφαλικούς όγκους Δείγµα=110 Μεγάλο δείγµα(ν=514) ηλικιωµένων που εξέτασε την υπόθεση διπλής κατεύθυνσης: οριακά µιρός όγκος του ιππόκαµπου δεν προβλέπει επεισοδιακή κατάθλιψη Πάνω από 2 χρόνια, το καταθλιπτικό δείγµα έδειξε µεγάλη ελάττωση του όγκου του αριστερού ιππόκαµπου Ηλικιωµένοι καταθλιπτικοί ασθενείς έδειξαν αξιοσηµείωτες αλλαγές στο σχήµα του ιππόκαµπου σε σύγκριση µε τους υγιείς ηλικιωµένους Καταθλιπτικοί ηλικιωµένοι µε επίµονα νοητικά ελλείµµατα, έδειξαν οριακά µειωµένη κινητικότητα στο πρόσθιο νωτιαίο φλοιό του προσαγωγίου, στον ιππόκαµπο, στον κατώτερο µετωπιαίο και µονωτικό φλοιό, σε σύγκριση µε καταθλιπτικούς ηλικιωµένους χωρίς νοητικά ελλείµµατα. Steffens et al,2011 Qiu et al, 2009 Wang et al, 2011 Ελάττωση του όγκου του ιππόκαµπου έχει συνδεθεί µε µεταγενέστερη µείωση στην νοητική απόδοση Καταθλιπτικοί ασθενείς µε είχαν περισσότερες αλλαγές στο σχήµα του ιππόκαµπου, ένας πιθανός δείκτης για εκδήλωση AD Χρησιµοποιήθηκε η λειτουργική µαγνητική τοµογραφία(f MRI). Οι καταθλιπτικοί ασθενείς µε επίµονα νοητικά ελλείµµατα έδειξαν µειωµένη κινητικότητα σε παρόµοια νευρολογικά δίκτυα τα οποία έχουν συσχετιστεί µε την εµφάνιση της AD ανάµεσα σε µη καταθλιπτικά άτοµα.

Νευρικό κύκλωµα κατάθλιψης στους ηλικιωµένους Οπισθοπλάγιος προµετωπιαίος φλοιός Μέσος προµετωπιαίος φλοιός/έλικα του προσαγωγείου/ Κογχοµετωπιαίος φλοιός Αγκιστροειδής δεσµίδα Ραβδωτό σώµα: Κερκοφόρος πυρήνας Επικληνής πυρήνας Αµυγδαλή Ιππόκαµπος Υποθάλαµος Άξονας υποθάλαµουυπόφυσηςεπινεφριδίων

Ευχαριστώ πολύ!