Αντιδραστικές λεµφαδενοπάθειες Φ. Ιορδανίδης Παθολογοανατόµος Γ.Ν. «Γ. Παπανικολάου»Θεσ/νίκη
Ιογενείς λεµφαδενίτιδες
Λοιµώδης µονοπυρήνωση EBV Νέοι ενήλικες Κλινικήεικόνα : Πυρετό, φαρυγγίτιδα, τραχηλική λεµφαδενοπάθεια, σπληνοµεγαλία, άτυπαλεµφοκύτταραστο περιφερικό αίµα Σπανιότεραγενικευµένηλεµφαδενοπάθειαδιόγκωσηήπατος, διαταραχές ηπατικής λειτουργίας ή ρήξη σπληνός Μερική κατάργηση δοµής - µικρά λεµφοζίδια Υπερπλασίαπαραφλοιού : λεµφοκύτταρα, πλασµατοκύτταρα ιστιοκύτταρα -ανοσοβλαστες like R-S Hodgkin
Κυτταροµεγαλοιός(CMV) Γενικευµένη λεµφαδενοπάθεια Ασθενείς : ασυµπτωµατικοί, λέµφωµα Hodgkinήnon Hodgkin, ανοσοκατασταλµένοι, ανοσοανεπάρκεια Λεµφοζιδιακήυπερπλασία + µονοκυτταροειδή Έγκλειστα σε ενδοθηλιακά κύτταρα CD15+
ISH ICH
Ερπης Herpes simplex virus type 1 or 2. CLL, AML, NHL,ανοσοκατασταλµένοι Γενικευµένη ή εντοπισµένη συχνά επώδυνη Παραφλοιώδηυπερπλασία, ανοσοβλάστες, νέκρωσηµεαποτρίµµατααλλάόχικοκκιώµατα, έγκλειστα
Ιλαρά Measles virus : RNA paramyxovirus Warthin-Finkeldey giant cells
HIV Τραχηλικήλεµφαδενοπάθεια, φαρυγγίτιδα, πυρετό Γενικευµένη λεµφαδενοπάθεια >3µήνες Αρχικά : έντονη λεµφοζιδιακή υπερπλασία, ενεργοποιηµένα βλαστικάκέντρα, µακροφάγα, ελάττωσηζώνηςµανδύα, λύση λεµφοζιδίου Παραφλοιό : Warthin-Finkeldey giant cells, µονοκυτταροειδή, πλασµατοκύττταρα Τελικά : ατροφίαλεµφοζιδίων, λεµφοπενία, ίνωση
Λεµφαδενίτιδες Μικροβιακής αιτιολογίας Πυογενείς λεµφαδενίτιδες Τραχηλική : στρεπτόκκοκος σταφυλόκκοκος
Cat-scratch disease Συχνότερη στης ΗΠΑ 24000/έτος(6-12µην) Αίτιο : Bartonella henselae Afipia felis (σπανιότερα) 85% < 20ετώνπλειονότητα 3-10ετών 3-10 µέρεςβλατίδα φυσαλίδα 1-2 εβδοµάδες λεµφαδενοπάθεια(45%) µασχαλιαίους ήπιο πυρετό Αρχικά : λεµφοζιδιακή υπερπλασία + µονοκυτταροειδή +οξεία φλεγµονή εστιακή νέκρωση +περιχαρακώµενη από µονοκυτταροειδή Τελικά : µεγάλα γεωγραφικά αποστηµάτια + κοκκιώµατα µε νέκρωση µε ιστιοκύττταρα σε πασσαλιδωτή διάταξη
Σύφιλη Βρουκέλωση Αίτιο : treponema pallidum Λεµφοζιδιακήυπερπλασία + πλασµατοκύτταρα Μπορεί να συνυπάρχουνε µή νεκρωτικά κοκκιώµατα ή κοκκιώµατα µε αποστηµάτια Ίνωση κάψας + αγγειίτιδα Μη νεκρωτικά σαρκοειδόµορφα κοκκιώµατα, νεκρωτικά κοκκιώµατα, ήαποστηµάτια
Φυµατίωση Μυκοβακτηριακή λεµφαδενίτιδα Καλάαφοριζόµενακοκκιώµατα : επιθηλιοειδήιστιοκύτταρα + Langhas-type γιγαντοκύτταρα + τυροειδή νέκρωση Ziehl-Neelsen Mycobacterium tuberculosis - Mycobacterium bovis (typical) Avium-intracellulare (atypical) Scrofulaceum Malmoense Kansasii Παιδιά -άτυπη νέκρωση ή µη νέκρωση πολυµορφοπύρηνα +αποτρίµµατα Langhastype γιγαντοκύτταρα Ziehl-Neelsen : λίγα
Σε ανοσοκατασταλµένους Avium-intracellulare Κεχροειδή γενικευµένη συχνά χωρίς κοκκιώµατα πολλά βακτηρίδια Ψευδοόγκους Tbc Bacille Calmette-Guerin (BCG) λεµφαδενίτιδα 1% µετά από εµβολιασµό επιχώριολεµφαδέναµέσασε 6 µήνες επιθηλιοειδή κοκκιώµατα µε ή χωρίς νέκρωση Ζ-Ν λίγοι Χωρίς νέκρωση : σαρκοείδωση ΜενέκρωσηΖ-Ν(-) : µύκητες, γάτα, σπειροχαίτες, λεισµάνεια Hodgkin Ca µαστού
Whipple s disease Αίτιο : Tropheryma whipple ιάρροια, απώλειαβάρους, κοιλιαλγία, αρθρίτιδα, λεµφαδενοπάθεια. Κοκκιώµατα µε αφρώδη επιθηλιοειδή ιστικοκύτταρα (PAS-D+)
Χρόνια κοκκιωµατώδης νόσος (chronic granulomatous disease) Ελαττωµένη φαγοκυτταρική ικανότητα µικροβίων από ουδετερόφιλα, µονοκύτταρα, µακροφάγα λόγω απώλειας κυτοχρώµατος b558 Παιδιά<1έτους Κοκκιώµατα µε νέκρωση +αποστηµάτια
Μυκητησιακή λεµφαδενίτιδα HIV, λεµφώµατα, ανοσοκατασταλµένους Histoplasma capsulatum - Cryptococcus neoformans
Λεµφαδενίτιδες από πρωτόζωα Τοξοπλάσµωση (Piringer-Kuschinka) Αίτιο : Toxoplasma gondii Νεαροί ενήλικες (γυναίκες) τραχηλική λεµφαδενοπάθεια Λεµφοζιδιακή υπερπλασία µονοκυτταρική υπερπλασία επιθηλιοειδή ιστιοκύτταρα
Λεϊσµανίαση Πνευµονοκύστη Carinii <1% εξωπνευµονικήεντόπιση Αίτιο : Leishmania Donovani Τοπική +δερµατίτιδα Γενικευµένη σπλαχνική (kala-azar) λεµφοζιδιακή υπερπλασία κοκκιώµατα µε ή χωρίς νέκρωση-πλασµατοκύτταρα
Λεµφαδενίτιδες σχετιζόµενες µε ανοσολογικές διαταραχές Ρευµατοειδής αρθρίτιδα Εξωαρθρικέςεντοπίσεις : αίµα, πνεύµονα, καρδιαγγειακά, νευρολογικά, Λεµφαδενοπάθεια (75%) µασχαλιαία ή γενικευµένη Λεµφοζιδιακή υπερπλασία σεφλοιό-µυελό, διήθηση κάψας, πλασµατοκύτταρα, σκλήρυνση αγγείων
Συστηµατικός ερυθηµατώδης λύκος Αρθρίτιδα, πυρετό, ερύθηµα, νεφρολογικές νευρολογικές διαταραχές, ορογονίτιδα, Λεµφαδενοπάθεια τραχηλική(43%) Αιµορραγικήδιήθηση, νέκρωση µε αποτρίµµατα περιβαλόµενα από ανοσοβλάστες και ιστιοκύτταρα όχι κοκκιώµατα σωµάτια αιµατοξυλίνης
Kikuchi s disease (νεκρωτική ιστιοκυτταρική λεµφαδενίτιδα) Άγνωστη αιτιολογία Νεαρέςγυναίκες, τραχηλική, επώδυνη, σανγρίπη Άτυπα λεµφοκύτταρα (25%) στο περιφερικό αίµα like toxoplasma Υπερπλασία παραφλοιού νεκρώσεις µε αποτρίµµατα περιβαλόµενα από ιστιοκύτταρα+ανοσοβλάστες (CD8+) όχικοκκιώµατα, πολυµορφοπύρηνα, πλασµατοκύτταρα SLE Τ-NHL
Kimura s disease Νεαροί ενήλικες Κεφαλή τράχηλο διόγκωση ανώδυνη ερµατίτιδα-λεµφαδενοπάθεια Λεµφοζιακή υπερπλασία ηωσινόφιλα
Λεµφαδενίτιδες σχετιζόµενες µε φάρµακα ιφενυλυδαντοϊνη 2-8 µετά έναρξη θεραπείας τραχηλική ή γενικευµένη ανοσοβλάστες στον παραφλοιό
Λεµφαδενίτιδες εξωγενούς αιτιολογίας ερµατοπαθητική Χρόνια δερµατοπάθεια ή σπογγοειδής µυκητίαση Λεµφαδένες κάτω από προσβεβληµένο δέρµα Υπερπλασία παραφλοιού µε αραιοχρωµατικά λεµφοζίδια µε ιστιοκύτταρα που φαγοκυτταρώνουνλιποειδή, µελανίνη, αιµοσιδηρίνη
Με ιστιοκυτταρική διήθηση (miscellaneous) Niemann-Pick disease Gaucher disease Προσθετικές επεµβάσεις Ανθράκωση αµίαντος tattoos
Λεµφαδενίτιδες άγνωστης αιτιολογίας Σαρκοείδωση Άγνωστης αιτιολογίας Κοκκιώµατα µε επιθηλιοειδή ιστιοκύτταρα + πολυπύρηνα γιγαντοκύτταρα ιάγνωση εξ αποκλεισµού Τbc, µύκητες, βρουκέλλα, σύφιλη, Whipple, NHL, HD, Ca