Ειζαγωγή ζηη Διοίκηζη Έργων (1)

Transcript

1 ΔΙΑΧΕΙΡΙΗ ΕΡΓΩΝ 1

2 Ειζαγωγή ζηη Διοίκηζη Έργων (1) Θχξηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ έξγνπ (project): Δίλαη κνλαδηθφ (δελ επαλαιακβάλεηαη πνηέ αθξηβψο ην ίδην). Απνζθνπεί ζηφρσλ. ζηελ εθπιήξσζε ζπγθεθξηκέλσλ Απαηηεί ζπγθεθξηκέλν πξνυπνινγηζκφ. Μπνξεί λα είλαη κέξνο θάπνηνπ πξνγξάκκαηνο. Ξεθηλάεη θάπνηα θάπνηα άιιε. ρξνληθή ζηηγκή θαη ηειεηψλεη Πξνυπνζέηεη ηελ αλζξψπηλε εξγαζία. Πξέπεη λα ηθαλνπνηεί πξνδηαγξαθέο. ζπγθεθξηκέλεο πνηνηηθέο Απαηηεί ηε απνθάζεσλ. δηνίθεζε ηνπ απαηηεί ιήςε 2

3 Ειζαγωγή ζηη Διοίκηζη Έργων (2) Οξηζκφο ηνπ έξγνπ: Είναι μια ακολοσθία μοναδικών, ζύνθεηων και αλληλοζσζτεηιζόμενων δραζηηριοηήηων πος αποζκοπούν ζηην επίηεςξη κάποιος ζσγκεκριμένοσ ζκοπού. Όλερ οι δπαζηηπιόηηηερ ηος έπγος θα ππέπει να ολοκληπωθούν μέζα ζε περιοριζμένο τρόνο και με περιοριζμένο κόζηος, ικανοποιώνηαρ ηαςηόσπονα ηιρ απαιηούμενες προδιαγραθές ποιόηηηας. Σςνεπώρ μία ςπηπεζία μποπεί να θεωπηθεί ωρ έπγο! 3

4 Ειζαγωγή ζηη Διοίκηζη Έργων (3) Πρόγραμμα: απνηειείηαη απφ πνιιά αιιεινζπζρεηηδφκελα έξγα θαη απνζθνπεί ζηελ εθπιήξσζε πνιιψλ ζηφρσλ. ΔΡΓΟ Υπο-έργο: έρνληαο φια ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ έξγνπ, απνηειεί κέξνο ηνπ πνπ εμππεξεηεί γεσγξαθηθέο, ιεηηνπξγηθέο ή νξγαλσηηθέο αλάγθεο. Δργασία: απνηειεί ηελ θαζεκεξηλή δνπιεηά ελφο αλζξψπνπ πνπ έρεη ζηνηρεία επαλαιεπηηθφηεηαο θαη απιφηεηαο ζηελ εθηέιεζή ηεο. Γραστηριότητα (activity): θάζε κνλαδηθή θαη ζχλζεηε εξγαζία πνπ απνζθνπεί ζε ζπγθεθξηκέλν θαη κεηξήζηκν απνηέιεζκα κε βάζε θάπνηεο πξνδηαγξαθέο θαη ζπλδέεηαη κε θφζηνο, ρξφλν θαη κέζα παξαγσγήο. Απνηειεί ην «δνκηθφ πιηθφ» ηνπ έξγνπ. 4

5 Ειζαγωγή ζηη Διοίκηζη Έργων (4) Σα θπξηφηεξα πξνβιήκαηα πνπ κπνξνχλ λα εκθαληζηνχλ θαηά ηελ πινπνίεζε ελφο έξγνπ: ππέξβαζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ππέξβαζε ηνπ ρξφλνπ πινπνίεζεο ειαηηψκαηα ηνπ έξγνπ (π.ρ. αζηνρίεο) εξγαζηαθά πξνβιήκαηα δελ θαιχπηεη ην ζθνπφ γηα ηνλ νπνίν πινπνηείηαη. 5

6 Ειζαγωγή ζηη Διοίκηζη Έργων (5) Θφζηνο έξγνπ: Σν ζχλνιν ησλ νηθνλνκηθψλ κέζσλ πνπ δηαηίζεληαη γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ έξγνπ. Γηαθξίλεηαη ζε άκεζν θφζηνο (ην απαηηνχκελν γηα ηελ πινπνίεζε ησλ αλαγθαίσλ εξγαζηψλ) θαη έκκεζν θφζηνο. Σν άκεζν θφζηνο είλαη ην άζξνηζκα ηνπ ζηαζεξνχ θφζηνπο (πάγην θφζηνο ρξήζεο) θαη ηνπ θφζηνπο ρξήζεο ή θφζηνπο ιεηηνπξγίαο (αλάινγν ηεο ρξήζεο). Γεληθά γηα ην θφζηνο ελφο έξγνπ ηζρχεη ν πξνζεγγηζηηθφο θαλφλαο ηνπ «80/20», δειαδή ην 80% ηνπ θφζηνπο αθνξά ην 20% ησλ δξαζηεξηνηήησλ. 6

7 Ειζαγωγή ζηη Διοίκηζη Έργων (6) Πξαγκαηηθφο πξνυπνινγηζκφο: Σν θφζηνο πνπ ππνινγίδεηαη κε αλαιπηηθέο κεζφδνπο θαη βαζίδεηαη ζε πξαγκαηηθά ζηνηρεία. Πξνυπνζέηεη αλάιπζε-θαηαλφεζε ησλ ζηφρσλ ηνπ έξγνπ, εμέηαζε ελαιιαθηηθψλ ιχζεσλ θαη αθξηβή ρξνληθή-πνζνηηθή αλάιπζε θφζηνπο. (πκβαηηθφο) πξνυπνινγηζκφο: Σν πνζφ πνπ είλαη δηαηεζεηκέλνο λα θαηαβάιεη ν θχξηνο ηνπ έξγνπ φπσο νξίδεηαη ζηε ζχκβαζε έξγνπ. 7

8 Ειζαγωγή ζηη Διοίκηζη Έργων (7) Οξηζκφο ηεο δηνίθεζεο έξγνπ: Η διοίκηζη έπγος είναι η εθαπμογή γνώζηρ, ικανοηήηων, επγαλείων και ηεσνικών ζηιρ δπαζηηπιόηηηερ ηος έπγος, ώζηε να (ςπεπ)καλςθθούν οι ανάγκερ και οι πποζδοκίερ ηων εμπλεκόμενων ζηο έπγο. (Project Management Institute, A Guide to the Project Management Body of Knowledge (PMBOK Guide), 4th edition. Project Management Institute, ISBN: ) 8

9 Ειζαγωγή ζηη Διοίκηζη Έργων (8) Ζ αλάγθε εθαξκνγήο ηεο δηνίθεζεο έξγνπ πξνήιζε απφ ηηο απαηηήζεηο πινπνίεζεο πνιχπινθσλ έξγσλ, ε νπνία θαζνξίδεηαη απφ παξάγνληεο φπσο: ν ζπλππνινγηζκφο ζχλζεησλ θξηηεξίσλ κέζα ζε έλα δπλακηθά κεηαβαιιφκελν πεξηβάιινλ ν κεγάινο αξηζκφο αηφκσλ θαη εηδηθνηήησλ πνπ ζα πξέπεη λα ζπλεξγαζηνχλ θαη λα ζπληνληζηνχλ νη πεξηνξηζκνί ζε θξίζηκα κέζα παξαγσγήο ε απμεκέλε πξσηνηππία ελφο έξγνπ ε αλάγθε γηα ζχλζεηεο ξνέο πιεξνθνξηψλ ζηνπο ζπκκεηέρνληεο ζην έξγν ν κεγάινο φγθνο δεδνκέλσλ. 9

10 Ειζαγωγή ζηη Διοίκηζη Έργων (9) Σα θχξηα θαζήθνληα ηνπ δηεπζπληή έξγνπ (project manager): Δθηίκεζε, πξνγξακκαηηζκφο, ζπληνληζκφο θαη έιεγρνο ηνπ θφζηνπο, ηνπ ρξφλνπ θαη ησλ παξαγσγηθψλ ζπληειεζηψλ. Γεκηνπξγία νκαδηθνχ πλεχκαηνο, επίιπζε ζπγθξνχζεσλ, παξαθίλεζε, έιεγρνο θαη αμηνιφγεζε ησλ αηφκσλ. πλδεηηθφο θξίθνο ηεο εηαηξείαο κε ηνλ πειάηε θαη ηνπο ζπκκεηέρνληεο ζην έξγν. Γηαρείξηζε ησλ αιιαγψλ ζην έξγν (ζε ζρέζε κε ηνλ αξρηθφ ζρεδηαζκφ). 10

11 Ειζαγωγή ζηη Διοίκηζη Έργων (10) Σα ζηάδηα ηνπ θχθινπ δσήο ηνπ έξγνπ: ζχιιεςε εθπφλεζε ηνπ ζρεδίνπ πινπνίεζεο πινπνίεζε παξαθνινχζεζε θαη έιεγρνο νινθιήξσζε. 11

12 Οργάνωζη για ηην εκηέλεζη έργων (1) Σχπνη νξγάλσζεο: θαηά έξγν θαηά ιεηηνπξγία ηχπνπ πίλαθα κε βάζε νκάδεο έξγνπ. 12

13 Οργάνωζη για ηην εκηέλεζη έργων (2) Οξγάλσζε θαηά έξγν: Γεληθή δηεχζπλζε Έξγν Α Έξγν Β Μειέηε Μειέηε Δμνπιηζκφο Δμνπιηζκφο Οηθνλνκηθά Οηθνλνκηθά 13

14 Οργάνωζη για ηην εκηέλεζη έργων (3) Οξγάλσζε θαηά έξγν: (+) Πξνζαλαηνιηζκφο ζην αληηθείκελν ηνπ έξγνπ, απιή κνξθή, ζπλνιηθή αληίιεςε ηνπ έξγνπ, πξνζαξκνζηηθφηεηα ηνπ πξνζσπηθνχ ζε λέεο ηερληθέο, δηεπθφιπλζε ηνπ ειέγρνπ ηνπ θφζηνπο, θηι. ( ) Μεγάιν θφζηνο, ε δνκή κπνξεί λα κείλεη αλεθκεηάιιεπηε, ν θφξηνο ηνπ δηεπζπληή έξγνπ, δε ζσξεχεηαη ηερλνγλσζία ζην θνξέα πινπνίεζεο, δελ ππάξρεη δπλαηφηεηα εμέιημεο γηα ην πξνζσπηθφ, θηι. 14

15 Οργάνωζη για ηην εκηέλεζη έργων (4) Οξγάλσζε θαηά ιεηηνπξγία: Γεληθή δηεχζπλζε Γηεπζπληήο ιεηηνπξγίαο Μειεηψλ Γηεπζπληήο ιεηηνπξγίαο Δμνπιηζκνχ Γηεπζπληήο ιεηηνπξγίαο Οηθνλνκηθψλ 15

16 Οργάνωζη για ηην εκηέλεζη έργων (5) Οξγάλσζε θαηά ιεηηνπξγία: (+) Αλάπηπμε ηθαλνηήησλ ηνπ πξνζσπηθνχ, επίγλσζε ξφισλ, ηππνπνίεζε, ζηαζεξή κνξθή, θηι. ( ) Δπί ηεο νπζίαο δελ ππάξρεη δηεπζπληήο έξγνπ (!), δηνηθεηηθά θελά, απμεκέλνο θίλδπλνο απνηπρίαο, πξνβιήκαηα επηθνηλσλίαο, θηι. 16

17 Οργάνωζη για ηην εκηέλεζη έργων (6) Οξγάλσζε ηχπνπ πίλαθα κε έκθαζε ζηε ιεηηνπξγία (αληίζηνηρν δηάγξακκα φηαλ δίλεηαη έκθαζε ζην έξγν ή φηαλ ν πίλαθαο είλαη ηζνξξνπεκέλνο): Γεληθή δηεχζπλζε Γηεπζπληήο ιεηηνπξγίαο (π.ρ. Μειεηψλ) Γηεπζπληήο ιεηηνπξγίαο (π.ρ. Δμνπιηζκνχ) Γηεπζπληήο ιεηηνπξγίαο (π.ρ. Οηθνλνκηθψλ) Έξγν Α Έξγν Β 17

18 Οργάνωζη για ηην εκηέλεζη έργων (7) Οξγάλσζε ηχπνπ πίλαθα: (+) Θαιχηεξε εθηίκεζε αλαγθψλ ζε πξνζσπηθφ, επειημία, ζπλνιηθή αληίιεςε ηνπ έξγνπ, δηεπθφιπλζε ηνπνζέηεζεο κειινληηθψλ δηεπζπληψλ έξγνπ, θηι. ( ) Πην πνιχπινθνο ηξφπνο δηνίθεζεο, ε επηηπρία εμαξηάηαη ζεκαληηθά απφ ηηο ζρέζεηο κεηαμχ ησλ δηεπζπληψλ, θάζε εξγαδφκελνο έρεη δχν πξντζηακέλνπο, δπλεηηθή χπαξμε ζπγθξνπφκελσλ ζηφρσλ ιεηηνπξγίαο θαη έξγνπ, θηι. 18

19 Οργάνωζη για ηην εκηέλεζη έργων (8) Οξγάλσζε κε βάζε νκάδεο έξγνπ: Γεληθή δηεχζπλζε Γηεπζπληήο ιεηηνπξγίαο 1 Γηεπζπληήο ιεηηνπξγίαο 2 Γηεπζπληήο ιεηηνπξγίαο 3 Οκάδα Δξγαζίαο Α Οκάδα Δξγαζίαο Β Οκάδα Δξγαζίαο Γ 19

20 Οργάνωζη για ηην εκηέλεζη έργων (9) Οξγάλσζε κε βάζε νκάδεο έξγνπ: (+) Όια ηα πιενλεθηήκαηα ηεο νξγάλσζεο θαηά έξγν, νη νκάδεο έξγνπ έρνπλ θαιχηεξν εζηθφ ιφγσ ηεο δηαθξηηήο ζπλεηζθνξάο ηνπ θάζε κέινπο, έρνπλ εμαζθαιηζκέλε εξγαζία θαη κεηά ην πέξαο ηνπ έξγνπ, θηι. ( ) Γπζθνιία ζηε δεκηνπξγία ησλ θαηάιιεισλ νκάδσλ έξγνπ, θίλδπλνο απνηπρίαο ηνπ έξγνπ, δπζθνιία ζηελ ηεξαξρηθή εμέιημε θάζε κέινπο ηεο νκάδαο έξγνπ, θηι. 20

21 Οργάνωζη για ηην εκηέλεζη έργων (10) Υαξαθηεξηζηηθά ηεο πινπνίεζεο έξγσλ ζην ζχγρξνλν επηρεηξεκαηηθφ πεξηβάιινλ: Σα έξγα είλαη ζχλζεηα θαη απαηηνχλ ηε ζπλδξνκή αηφκσλ απφ δηαθνξεηηθέο εηδηθφηεηεο. Οη δηαζέζηκνη πφξνη είλαη πεξηνξηζκέλνη θαη ηα έξγα πξέπεη λα πινπνηεζνχλ κε ην ειάρηζην θφζηνο. Οη επηρεηξήζεηο είλαη πεξηζζφηεξν πειαηνθεληξηθέο. Πψο πξέπεη λα αληαπνθξίλεηαη ε δηνίθεζε έξγσλ: Θαζνξηζκφο δξαζηεξηνηήησλ κε βάζε ην παξαδνηέν. Θαζνξηζκφο ηνπ ππεπζχλνπ θάζε δξαζηεξηφηεηαο. Θαηαλφεζε ηνπ ζηφρνπ απφ θάζε άηνκν θαη δέζκεπζε γηα ηελ επίηεπμή ηνπ. Θαζνξηζκφο δηθαηνδνζίαο γηα ηελ παξαιαβή ηνπ έξγνπ. 21

22 Μέθοδοι προγραμμαηιζμού και ελέγτοσ έργων (1) Ο ζρεδηαζκφο ηεο αθνινπζίαο ησλ δξαζηεξηνηήησλ, ν ρξνληθφο πξνγξακκαηηζκφο ηνπο θαη ν έιεγρνο ηεο εμέιημεο ηνπ έξγνπ απνηεινχλ βαζηθά δεηήκαηα ηεο δηνίθεζεο έξγσλ. Οη κέζνδνη πξνγξακκαηηζκνχ θαη ειέγρνπ βνεζνχλ ην δηεπζπληή έξγνπ ζηνλ έιεγρν ησλ εμήο παξακέηξσλ: Υξφλνο. Θφζηνο. Μέζα παξαγσγήο. 22

23 Μέθοδοι προγραμμαηιζμού και ελέγτοσ έργων (2) Οη βαζηθέο κέζνδνη πξνγξακκαηηζκνχ θαη ειέγρνπ έξγσλ: Δπζχγξακκα γξαθήκαηα ή δηαγξάκκαηα Gantt (ρξήζε: απιά έξγα ζεηξηαθήο δνκήο). Θακπχιεο πξνφδνπ ή θακπχιεο S (ρξήζε: γεληθή). Πίλαθεο πξνγξακκαηηζκνχ (ρξήζε: επαλαιεπηηθά αλά θάζε έξγα). «Πνιχρξσκα ζακάξηα» (ρξήζε: εληαία κεγάιαπνιχπινθα έξγα). Γξακκέο ηζνξξνπίαο ή θαηαθφξπθν κνληέιν παξαγσγήο (ρξήζε: έξγα επαλαιακβαλφκελσλ δξαζηεξηνηήησλ). Μέζνδνο GERT (ρξήζε: έξγα κε δξαζηεξηφηεηεο ειέγρνπ). 23

24 Μέθοδοι προγραμμαηιζμού και ελέγτοσ έργων (3) Γηαγξάκκαηα Gantt Οξηδφληηνο άμνλαο: ρξφλνο (Υξνληθέο Μνλάδεο Πξνγξακκαηηζκνχ, ΥΜΠ: εκέξεο, εβδνκάδεο, κήλεο, θηι). Θαηαθφξπθνο άμνλαο: δξαζηεξηφηεηεο ηνπ έξγνπ. Πιενλεθηήκαηα: απιφηεηα, δελ απαηηνχλ ζπληήξεζε, θηι. Μεηνλεθηήκαηα: Γελ απεηθνλίδεηαη ε αιιειεμάξηεζε ησλ δξαζηεξηνηήησλ, δελ απνηππψλεηαη ε επίδξαζε κηαο θαζπζηέξεζεο ή επίζπεπζεο θάπνηαο εξγαζίαο ζην έξγν, θηι. 24

25 Μέθοδοι προγραμμαηιζμού και ελέγτοσ έργων (4) Γηαγξάκκαηα Gantt - Σχπνη Σχπνο Η: Γξακκηθή απνηχπσζε ηεο πξνβιεπφκελεο θαη ηεο εθηειεζκέλεο εξγαζίαο ζε μερσξηζηέο κπάξεο. Σχπνο ΗΗ: ηηο κπάξεο επηζεκαίλεηαη ην πνζνζηφ εξγαζίαο πνπ έρεη πξνγξακκαηηζηεί θαη εθηειεζηεί. Σχπνο ΗΗΗ: Πξνβιεπφκελε θαη εθηειεζκέλε εξγαζία ζηελ ίδηα κπάξα κε δηαθνξεηηθνχο ρξσκαηηζκνχο. Γηαζπλδεφκελα δηαγξάκκαηα Gantt: ε θάζε δξαζηεξηφηεηα ηνπνζεηείηαη βέινο πνπ ππνδεηθλχεη ηελ/ηηο επφκελε/επφκελεο θαη ηηο ζρέζεηο αιιεινπρίαο πνπ ηηο ζπλδένπλ. 25

26 Μέθοδοι προγραμμαηιζμού και ελέγτοσ έργων (5) Γηαγξάκκαηα Gantt (ηχπνη Η, ΗΗ θαη ΗΗΗ) Γπαζηηπιόηηηερ Κωδ. 1η εβδομάδα 2η εβδομάδα 3η εβδομάδα 4η εβδομάδα Γπαζηηπιόηηηα Α 200 Σσεδιαζμένο Δκηελεζμένο Τύπος Ι Ζμεπομηνία αναθοπάρ Γπαζηηπιόηηηερ Κωδ. 1η εβδομάδα 2η εβδομάδα 3η εβδομάδα 4η εβδομάδα Γπαζηηπιόηηηα Α 200 Σσεδιαζμένο Δκηελεζμένο Τύπος ΙΙ Ζμεπομηνία αναθοπάρ Γπαζηηπιόηηηερ Κωδ. 1η εβδομάδα 2η εβδομάδα 21 3η εβδομάδα 100 4η εβδομάδα Γπαζηηπιόηηηα Α 200 Σσεδιαζμένο Τύπος ΙΙI Δκηελεζμένο Ζμεπομηνία αναθοπάρ 26

27 Μέθοδοι προγραμμαηιζμού και ελέγτοσ έργων (6) Γηαζπλδεφκελν δηάγξακκα Gantt 27

28 ηοιτεία ελέγτοσ έργων (1) Έιεγρνο έξγνπ Δίλαη ε επαλαιακβαλφκελε δηαδηθαζία ζχκθσλα κε ηελ νπνία ππνινγίδνληαη παξάκεηξνη ηνπ έξγνπ, νη ηηκέο ηνπο ζπγθξίλνληαη κε ηηο επηζπκεηέο θαη, εθφζνλ ππάξρνπλ αλεπηζχκεηεο απνθιίζεηο, ιακβάλνληαη δηνξζσηηθά κέηξα. Ζ δηαδηθαζία είλαη επαλαιεπηηθή θαη ηαθηηθή. Παξάιιεια κε ηνλ απνινγηζηηθφ έιεγρν (ηη έρεη ζπκβεί), ζεκαληηθφο είλαη ν ξφινο ηνπ πξνβιεπηηθνχ ειέγρνπ (ηη κπνξεί λα ζπκβεί). 28

29 ηοιτεία ελέγτοσ έργων (2) Ζ δηαδηθαζία ειέγρνπ έξγσλ είλαη πνιχπινθε δηφηη: εθηεινχληαη ηαπηφρξνλα πνιιέο αιιεινεμαξηψκελεο δξαζηεξηφηεηεο (παξάγνληεο πνπ αθνξνχλ ηνλ αλάδνρν ελφο έξγνπ) θαη νη επηζπκεηέο παξάκεηξνη ρξφλνπ θαη θφζηνπο δελ είλαη ζηαζεξέο. Δπηπιένλ, ηα «απξφβιεπηα» πξνβιήκαηα (πηζαλνηηθνί παξάγνληεο) πνπ παξνπζηάδνληαη θαηά ηελ εθηέιεζε ηνπ έξγνπ επεξεάδνπλ, πξνθαλψο, θαη ηνλ έιεγρφ ηνπ. 29

30 Μέθοδοι δικησωηής ανάλσζης (1) Γηθηπσηφ γξάθεκα ή δίθηπν: Δίλαη ε ζρεκαηηθή απεηθφληζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ πινπνίεζε ελφο έξγνπ. Απνηειείηαη απφ θφκβνπο θαη βέιε πνπ ηνπο ζπλδένπλ, ηα νπνία αλαπαξηζηψληαη κε θιεηζηά ζρήκαηα (θχθινπο, ειιείςεηο ή παξαιιειφγξακκα) θαη επζχγξακκα πξνζαλαηνιηζκέλα ηκήκαηα, αληίζηνηρα. Οη ζρέζεηο αιιεινπρίαο ησλ δξαζηεξηνηήησλ ραξαθηεξίδνληαη σο ακεηάβιεηεο (κε αηξνχκελεο) ή κεηαβιεηέο (αηξνχκελεο), αλάινγα κε ηε θχζε ηνπο. Ζ δηθηπσηή αλάιπζε είλαη κέζνδνο πξνγξακκαηηζκνχ θαη ειέγρνπ έξγσλ πνπ πεξηιακβάλεη ην ζρεδηαζκφ ηνπ δηθηχνπ θαη κηα αιγεβξηθή δηαδηθαζία ππνινγηζκνχ ρξνληθψλ παξακέηξσλ ηνπ έξγνπ θαη ησλ επηκέξνπο δξαζηεξηνηήησλ πνπ ην ζπλζέηνπλ. 30

31 Μέθοδοι δικησωηής ανάλσζης (2) Μέζνδνη δηθηπσηήο αλάιπζεο: Μέζνδνο ησλ θαηά βέινο πξνζαλαηνιηζκέλσλ δηθηπσηψλ γξαθεκάησλ (CPM, Critical Path Method). Μέζνδνο ησλ θαηά θφκβν πξνζαλαηνιηζκέλσλ δηθηπσηψλ γξαθεκάησλ (MPM, Metra Potential Method ή PDM, Precedence Diagram Method). Μέζνδνο δηθηπσηψλ γξαθεκάησλ κε πηζαλνηηθή ζεψξεζε ησλ ρξφλσλ (PERT, Programme Evaluation and Review Technique). 31

32 Μέθοδοι δικησωηής ανάλσζης (3) ηάδηα εθαξκνγήο δηθηπσηήο αλάιπζεο: Αλάιπζε έξγνπ ζε δξαζηεξηφηεηεο. Θαζνξηζκφο ζρέζεσλ αιιεινπρίαο κεηαμχ δξαζηεξηνηήησλ. Πξνζδηνξηζκφο κεζφδνπ εθηέιεζεο δξαζηεξηφηεηαο. Δθηίκεζε ρξνληθήο δηάξθεηαο-θφζηνπο δξαζηεξηφηεηαο. ρεδίαζε δηθηχνπ αλάινγα κε ηε κέζνδν δηθηπσηήο αλάιπζεο πνπ έρεη επηιεγεί. Δπίιπζε ηνπ δηθηχνπ. Θαηάξηηζε δηαγξάκκαηνο Gantt. Δθηίκεζε θφζηνπο έξγνπ θαη θαηαζθεπή ηεο θακπχιεο πξνφδνπ. Έηζη θαηαζθεπάδεηαη ην εθηηκψκελν πξφγξακκα πινπνίεζεο ηνπ έξγνπ (baseline plan). 32

33 Ζ κέζνδνο CPM Μέθοδος CPM (1) Πξνέθπςε σο απνηέιεζκα έξεπλαο κε ζηφρν ηε κέγηζηε δπλαηή κείσζε ηνπ ρξφλνπ πινπνίεζεο ελφο έξγνπ κε ην ειάρηζην δπλαηφ πξφζζεην θφζηνο. Πιενλεθηήκαηα: επνπηεία ησλ αιιεινπρηψλ ησλ δξαζηεξηνηήησλ, απιή επίιπζε, θηι. Μεηνλεθηήκαηα: εθθξάδνληαη κφλν απιέο ζρέζεηο αιιεινπρίαο (πξνεγείηαη έπεηαη), ν ζρεδηαζκφο ηνπ δηθηχνπ είλαη ρξνλνβφξνο, θάζε δξαζηεξηφηεηα ζεσξείηαη πσο έρεη ζηαζεξή δηάξθεηα, θηι. 33

34 Μέθοδος CPM (2) Θαλφλεο ζρεδίαζεο δηθηχνπ: Οη θφκβνη αλαπαξηζηνχλ δξαζηεξηφηεηεο. γεγνλφηα θαη ηα βέιε Σν κήθνο ελφο βέινπο θαη ην ζρήκα ελφο θφκβνπ δελ αληηζηνηρνχλ ζε θάπνην θπζηθφ κέγεζνο. Σν δίθηπν έρεη «ξνή» απφ αξηζηεξά (αξρηθφο θφκβνο) πξνο ηα δεμηά (ηεξκαηηθφο θφκβνο) αιιά κπνξεί λα ζρεδηαζηεί θαη απφ ηηο δχν θαηεπζχλζεηο. Θάζε δξαζηεξηφηεηα έρεη αξρή θαη ηέινο. Μεηαμχ δχν γεγνλφησλ δξαζηεξηφηεηα. κπνξεί λα ππάξρεη κφλν κία Μηα δξαζηεξηφηεηα Α πξνεγείηαη κίαο δξαζηεξηφηεηαο Β φηαλ ν θφκβνο ηέινπο ηεο Α απνηειεί θφκβν αξρήο ηεο Β. Μηα δξαζηεξηφηεηα μεθηλά κφλν δξαζηεξηφηεηεο πνπ πξνεγνχληαη. φηαλ ηειεηψζνπλ νη Γελ επηηξέπνληαη θιεηζηνί βξφρνη. 34

35 Μέθοδος CPM (3) Θαλφλεο ζρεδίαζεο δηθηχνπ (ζπλέρεηα): Γελ επηηξέπνληαη δξαζηεξηφηεηεο ρσξίο επφκελε (εθηφο απφ ηελ ηειεπηαία δξαζηεξηφηεηα). Γελ επηηξέπνληαη αλεμάξηεηα γεγνλφηα (πνπ δε ζπλδένληαη κε θάπνηα δξαζηεξηφηεηα). ε θάζε δίθηπν ππάξρεη κφλν έλα γεγνλφο αξρήο θαη κφλν έλα ηέινπο. Οη ζπκβνιηζκνί γεγνλφησλ θαη δξαζηεξηνηήησλ είλαη κνλαδηθνί ζε θάζε γξάθεκα. Δπηηξέπεηαη ε ρξήζε ηερλεηψλ δξαζηεξηνηήησλ (δξαζηεξηνηήησλ αλακνλήο κε δηάξθεηα αιιά ρσξίο θφζηνο), νξνζήκσλ θαη πιαζκαηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ (ρσξίο δηάξθεηα θαη θφζηνο). Οη πιαζκαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο απεηθνλίδνληαη κε δηαθεθνκκέλα βέιε, έρνπλ κεδεληθή δηάξθεηα θαη δελ απαηηνχλ πφξνπο. 35

36 Μέθοδος CPM (4) Υξήζε πιαζκαηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ: Γηα ηελ απεηθφληζε δξαζηεξηνηήησλ κε θνηλνχο θφκβνπο αξρήο θαη ηέινπο. Γηα ηελ απεηθφληζε ζχλζεησλ ζρέζεσλ αιιεινπρίαο (π.ρ. φηαλ ε Α έπεηαη κφλν ελφο κέξνπο ηεο Β). Γηα ηελ απνθπγή πνιιψλ γεγνλφησλ αξρήο θαη ηέινπο. ηελ πεξίπησζε πνπ ζε έλαλ θφκβν εηζέξρεηαη κηα δξαζηεξηφηεηα πνπ δελ πξνεγείηαη φισλ ησλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ εμέξρνληαη απφ απηφλ. ηελ πεξίπησζε χπαξμεο νξνζήκνπ γηα ηελ νινθιήξσζε κηαο δξαζηεξηφηεηαο κε θνηλφ θφκβν ηέινπο κε άιιεο δξαζηεξηφηεηεο. Γηα ηελ απνθπγή απεηθφληζεο πεξηζζφηεξσλ ζρέζεσλ αιιεινπρίαο απφ απηέο πνπ ππάξρνπλ ζηελ πξαγκαηηθφηεηα. Γηα ηελ απεηθφληζε επαλαιεπηηθψλ έξγσλ πνπ απνηεινχληαη απφ ηελ ίδηα αιιεινπρία δξαζηεξηνηήησλ. 36

37 Παξάδεηγκα Μέθοδος CPM (5) Γξαζηεξηφηεηεο Πξνεγνχκελεο Γηάξθεηα Α - 6 Β - 3 Γ - 4 Γ Α,Β 6 Δ Β,Γ 8 Ε Γ 7 Ζ Γ,Δ,Ε 5 Θ Ζ 3 37

38 Μέθοδος CPM (6) ρεδηαζκφο δηθηχνπ Θ, 3 Δληνπίδνπκε ηελ (ή ηηο) ηειεπηαία (ή ηειεπηαίεο) δξαζηεξηφηεηα. Πξάγκαηη, δελ ππάξρεη δξαζηεξηφηεηα πνπ λα έρεη σο πξνεγνχκελε ηε Θ. 38

39 Μέθοδος CPM (7) ρεδηαζκφο δηθηχνπ Ζ, 5 Θ, 3 Ζ δξαζηεξηφηεηα Ζ πξνεγείηαη ηεο Θ. 39

40 Μέθοδος CPM (8) ρεδηαζκφο δηθηχνπ Γ, 6 Ζ, 5 Θ, 3 Δ, 8 Ε, 7 Οη δξαζηεξηφηεηεο Γ, Δ θαη Ε πξνεγνχληαη ηεο Ζ. 40

41 Μέθοδος CPM (9) ρεδηαζκφο δηθηχνπ Α, 6 Π 1, 0 Γ, 6 Β, 3 Π 2, 0 Δ, 8 Ε, 7 Οη δξαζηεξηφηεηεο Α θαη Β πξνεγνχληαη ηεο Γ. Με δεδνκέλν φηη δελ έρνπλ πξνεγνχκελεο, είλαη αξρηθέο δξαζηεξηφηεηεο. Δπίζεο, απφ ηε ζηηγκή πνπ έρνπλ θνηλή αξρή, δελ κπνξνχλ λα έρνπλ θνηλφ ηέινο. Γηα απηφ εηζάγεηαη ε πιαζκαηηθή δξαζηεξηφηεηα Π 1. Ζ, 5 Θ, 3 Δπηπιένλ, ε Β πξνεγείηαη ηεο Δ. Απηφ εθθξάδεηαη κε ηελ πιαζκαηηθή δξαζηεξηφηεηα Π 2. 41

42 Μέθοδος CPM (10) ρεδηαζκφο δηθηχνπ Α, 6 Π 1, 0 Γ, 6 Β, 3 Ζ, 5 Θ, 3 Γ, 4 Π 2, 0 Π 3, 0 Δ, 8 Ε, 7 Ζ δξαζηεξηφηεηα Γ είλαη αξρηθή δξαζηεξηφηεηα. Δπνκέλσο, έρεη θνηλή αξρή κε ηηο Β θαη Γ. Δπηπιένλ, πξνεγείηαη ηεο Ε αιιά θαη ηεο Δ. Σν ηειεπηαίν εθθξάδεηαη κε ηελ πιαζκαηηθή δξαζηεξηφηεηα Π 3. 42

43 Μέθοδος CPM (11) ρεδηαζκφο δηθηχνπ 3 Α, 6 Π 1, 0 Γ, 6 Β, Π 2, 0 Δ, 8 6 Ζ, 5 7 Θ, 3 8 Γ, 4 5 Ε, 7 Π 3,

44 Μέθοδος CPM (12) 1 ρεδηαζκφο δηθηχνπ 4 Α, 6 Π 1, 0 Γ, 6 Β, 3 3 Δ, 8 ΠΡΟΟΥΖ: Θαηά ην ζρεδηαζκφ ηνπ δηθηχνπ ζα κπνξνχζε θαλείο λα νδεγεζεί ζην απνηέιεζκα πνπ παξνπζηάδεηαη ζε απηή ηε δηαθάλεηα. Πξάγκαηη, ην δίθηπν απηφ απνηππψλεη φιεο ηηο ζρέζεηο αιιεινπρίαο πνπ δφζεθαλ ζηε δηαηχπσζε. 5 Ζ, 5 6 Θ, 3 7 Γ, 4 Π 3, 0 Ε, 7 Ωζηφζν, ε δηαδξνκή κεδεληθήο δηάξθεηαο απφ ηελ αξρή ηεο πιαζκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο Π 3 κέρξη ην πέξαο ηεο πιαζκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο Π 1, εθθξάδεη, εθηφο ησλ άιισλ, φηη ε δξαζηεξηφηεηα Γ πξνεγείηαη ηεο Γ, θάηη πνπ δε δίδεηαη. 2 44

45 Μέθοδος CPM (13) Υξνληθά ζηνηρεία έξγνπ: Έζησ δξαζηεξηφηεηα Ω κε θφκβν έλαξμεο ηνλ i θαη θφκβν πέξαηνο ηνλ j δηάξθεηαο Σ Ω (ή Σ ij ) ρξνληθψλ κνλάδσλ. Σφηε: Δλσξίηεξνο ρξφλνο έλαξμεο δξαζηεξηφηεηαο (ES Ω ή ES ij ): o ζπληνκφηεξνο ρξφλνο πνπ κπνξεί λα αξρίζεη ε εθηέιεζε ηεο δξαζηεξηφηεηαο. Πξνθχπηεη απφ ην ελσξίηεξν πέξαο ηνπ γεγνλφηνο αξρήο ηεο EF i. Βξαδχηεξνο ρξφλνο έλαξμεο δξαζηεξηφηεηαο (LS Ω ή LS ij ): ν βξαδχηεξνο ρξφλνο πνπ επηηξέπεηαη λα αξρίζεη ε δξαζηεξηφηεηα ψζηε λα κελ παξαηαζεί ε δηάξθεηα ηνπ έξγνπ. Πξνθχπηεη απφ ην βξαδχηεξν πέξαο ηνπ γεγνλφηνο αξρήο ηεο LF i. 45

46 Μέθοδος CPM (14) Υξνληθά ζηνηρεία έξγνπ (ζπλέρεηα): Δλσξίηεξνο ρξφλνο πέξαηνο δξαζηεξηφηεηαο (EF Ω ή EF ij ): o ζπληνκφηεξνο ρξφλνο πνπ αλακέλεηαη λα πεξαησζεί ε δξαζηεξηφηεηα. Πξνθχπηεη απφ ην ελσξίηεξν πέξαο ηνπ γεγνλφηνο πέξαηφο ηεο EF j. Βξαδχηεξνο ρξφλνο πέξαηνο δξαζηεξηφηεηαο (LF Ω ή LF ij ): ν βξαδχηεξνο ρξφλνο πνπ επηηξέπεηαη λα πεξαησζεί ε δξαζηεξηφηεηα ψζηε λα κελ παξαηαζεί ε δηάξθεηα ηνπ έξγνπ. Πξνθχπηεη απφ ην βξαδχηεξν πέξαο ηνπ γεγνλφηνο πέξαηφο ηεο LF j. 46

47 Μέθοδος CPM (15) Υξνληθά ζηνηρεία έξγνπ (ζπλέρεηα): Οιηθφ ρξνληθφ πεξηζψξην θάζε γεγνλφηνο ηνπ έξγνπ (π.ρ. ΓΣν i θαη ΓΣν j γηα ηα γεγνλφηα πνπ νξίδνπλ ηε δξαζηεξηφηεηα Α): ην κέγηζην ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ κπνξεί λα θαζπζηεξήζεη ε πξαγκαηνπνίεζε ηνπ γεγνλφηνο ρσξίο λα θαζπζηεξήζεη ε εθηέιεζε ηνπ έξγνπ. Γηα παξάδεηγκα, ην νιηθφ ρξνληθφ πεξηζψξην ηνπ γεγνλφηνο j ηζνχηαη κε: ΓΣν j =LF j -EF j Οιηθφ ρξνληθφ πεξηζψξην δξαζηεξηφηεηαο (ΓΣν Ω ή ΓΣν ij ): ην κέγηζην ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ κπνξεί λα θαζπζηεξήζεη ε νινθιήξσζε ηεο δξαζηεξηφηεηαο ρσξίο λα θαζπζηεξήζεη ε εθηέιεζε ηνπ έξγνπ. Ηζνχηαη κε: ΓΣν Ω =LS Ω -ES Ω =LF Ω -EF Ω 47

48 Μέθοδος CPM (16) Υξνληθά ζηνηρεία έξγνπ (ζπλέρεηα): Διεχζεξν ρξνληθφ πεξηζψξην δξαζηεξηφηεηαο (ΓΣF Ω ή ΓΣF ij ): ην δηάζηεκα πνπ κπνξεί λα θαζπζηεξήζεη ε νινθιήξσζε ηεο δξαζηεξηφηεηαο ρσξίο λα θαζπζηεξήζεη ε έλαξμε κίαο επφκελεο δξαζηεξηφηεηαο. Ηζνχηαη κε: ΓΤFΩ ΓΤFij min{es jk} EF ij,k K k φπνπ Θ ην ζχλνιν ησλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ μεθηλνχλ απφ ηνλ θφκβν j. Αλεμάξηεην ρξνληθφ πεξηζψξην δξαζηεξηφηεηαο (ΓΣΗ Ω ή ΓΣΗ ij ): Σν ρξνληθφ δηάζηεκα αλάκεζα ζην ηέινο ηεο δξαζηεξηφηεηαο θαη ηεο ελσξίηεξεο έλαξμεο ησλ επφκελψλ ηεο, αλ ε δξαζηεξηφηεηα μεθηλήζεη ην βξαδχηεξν δπλαηφ. Ηζρχεη φηη: ΓΣν Ω ΓΣF Ω ΓΣΗ Ω 48

49 Μέθοδος CPM (17) Θξίζηκε νλνκάδεηαη κία δξαζηεξηφηεηα ηεο νπνίαο ην νιηθφ ρξνληθφ πεξηζψξην είλαη κεδεληθφ, δειαδή νη ελσξίηεξνη θαη βξαδχηεξνη ρξφλνη έλαξμεο θαη πέξαηνο ηεο ηαπηίδνληαη. Θξίζηκε δηαδξνκή είλαη κία αθνινπζία θξίζηκσλ δξαζηεξηνηήησλ απφ ηνλ θφκβν αξρήο ηνπ έξγνπ σο ηνλ θφκβν ηέινπο. Θαζπζηέξεζε κίαο θξίζηκεο δξαζηεξηφηεηαο ζεκαίλεη αληίζηνηρε θαζπζηέξεζε ζηελ πεξάησζε ηνπ έξγνπ. ε θάζε δίθηπν ππάξρεη ηνπιάρηζηνλ κία θξίζηκε δηαδξνκή. Απηή έρεη ηε κεγαιχηεξε ρξνληθή δηάξθεηα απφ φινπο ηνπο θιάδνπο πνπ νδεγνχλ απφ ην γεγνλφο έλαξμεο ζην γεγνλφο πέξαηνο ηνπ έξγνπ. Ζ εχξεζε ηεο θξίζηκεο δηαδξνκήο θαη ν ππνινγηζκφο ηεο δηάξθεηάο ηεο, πνπ είλαη θαη ε δηάξθεηα νινθιήξσζεο ηνπ έξγνπ, είλαη ν ζθνπφο ηεο επίιπζεο ηνπ δηθηχνπ. 49

50 Μέθοδος CPM (18) Γηα ηελ επίιπζε ηνπ δηθηχνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ δχν πξνζεγγίζεηο: Με βάζε ηα ρξνληθά ζηνηρεία ησλ γεγνλφησλ (ηξφπνο Α). Με βάζε ηα ρξνληθά ζηνηρεία ησλ δξαζηεξηνηήησλ (ηξφπνο Β), πνπ είλαη θαη απηφο πνπ ζα ζπδεηεζεί ζηα επφκελα. 50

51 Μέθοδος CPM (1) CPM - Υξνληθά ζηνηρεία δξαζηεξηφηεηαο - πκβνιηζκνί Ω: Γξαζηεξηφηεηα Σ Ω : Γηάξθεηα δξαζηεξηφηεηαο ES Ω : Δλσξίηεξε δξαζηεξηφηεηαο Ω έλαξμε ηεο EF Ω : Δλσξίηεξν δξαζηεξηφηεηαο Ω πέξαο ηεο LS Ω : Βξαδχηεξε δξαζηεξηφηεηαο Ω έλαξμε ηεο LF Ω : Βξαδχηεξν δξαζηεξηφηεηαο Ω πέξαο ηεο ΓΣν Ω : Οιηθφ ρξνληθφ πεξηζψξην ηεο δξαζηεξηφηεηαο Ω Ω Σ Ω ΓΣν Ω ES Ω EF Ω LS Ω LF Ω 51

52 Μέθοδος CPM (2) Α 6 Β 3 Δπίιπζε δηθηχνπ (δξαζηεξηφηεηεο) 3 Π Γ 6 Ζ επίιπζε ελφο δηθηχνπ γίλεηαη ζε 2 θάζεηο. ηελ πξψηε θάζε θηλνχκαζηε θαηά ηε θνξά ησλ βειψλ, απφ ηνλ θφκβν αξρήο πξνο ηνλ θφκβν ηέινπο (νκφξξνπνο ππνινγηζκφο). Ζ 5 Θ 3 1 Π 2 0 Δ Γ Ε 7 ηε δεχηεξε θάζε θηλνχκαζηε αληίζεηα κε ηε θνξά ησλ βειψλ (αληίξξνπνο ππνινγηζκφο). Π

53 Μέθοδος CPM, (3) Α Δπίιπζε δηθηχνπ (δξαζηεξηφηεηεο) 3 Π 1 0 Γ 6 Οκφξξνπνο ππνινγηζκφο: Ο ελσξίηεξνο ρξφλνο έλαξμεο ησλ αξρηθψλ δξαζηεξηνηήησλ αληηζηνηρεί ζηε ρξνληθή ζηηγκή 0. 1 Β Π Δ 8 6 Ζ 5 Θ Γ 4 5 Ε 7 Τπνινγίδνπκε ηνπο ελσξίηεξνπο ρξφλνπο έλαξμεο θαη πέξαηνο. Ηζρχεη: 0 4 Π 3 0 EF Ω = ES Ω + Σ Ω 4 53

54 Μέθοδος CPM (4) 1 Α Β Δπίιπζε δηθηχνπ (δξαζηεξηφηεηεο) Π Π Γ Δ Οκφξξνπνο ππνινγηζκφο: Ο ελσξίηεξνο ρξφλνο έλαξμεο κίαο δξαζηεξηφηεηαο ηζνχηαη κε ην κεγαιχηεξν απφ ηνπο ελσξίηεξνπο ρξφλνπο πέξαηνο ησλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ ακέζσο πξνεγνχληαη. 6 Ζ 5 Θ Γ Π Ε

55 Μέθοδος CPM (5) Δπίιπζε δηθηχνπ (δξαζηεξηφηεηεο) 3 Α Π Γ Β Π Δ Ζ 5 Θ Γ Π 3 0 Ε

56 Μέθοδος CPM (6) Α Δπίιπζε δηθηχνπ (δξαζηεξηφηεηεο) 3 Π Γ Αληίξξνπνο ππνινγηζκφο: Ο βξαδχηεξνο ρξφλνο πέξαηνο ηεο ηειηθήο δξαζηεξηφηεηαο ζεσξείηαη ίζνο κε ηνλ ελσξίηεξν ρξφλν πέξαηφο ηεο. 1 Β Π Δ Ζ 5 Θ Γ Π 3 0 Ε Τπνινγίδνπκε ηνπο βξαδχηεξνπο ρξφλνπο έλαξμεο θαη πέξαηνο. Ηζρχεη: LS Ω = LF Ω - Σ Ω

57 Μέθοδος CPM (7) CPM - Δπίιπζε δηθηχνπ (δξαζηεξηφηεηεο) 3 Α Π Γ Β Π Δ Ζ 5 Θ Γ Π 3 0 Ε

58 Μέθοδος CPM (8) Α Δπίιπζε δηθηχνπ (δξαζηεξηφηεηεο) 3 Π Γ Αληίξξνπνο ππνινγηζκφο: Ο βξαδχηεξνο ρξφλνο πέξαηνο κίαο δξαζηεξηφηεηαο ηζνχηαη κε ην κηθξφηεξν απφ ηνπο βξαδχηεξνπο ρξφλνπο έλαξμεο ησλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ ακέζσο έπνληαη. 1 Β Π Δ Ζ 5 Θ Γ Π Ε

59 Μέθοδος CPM (9) Α Δπίιπζε δηθηχνπ (δξαζηεξηφηεηεο) 3 Π Γ Τπνινγηζκφο ησλ νιηθψλ ρξνληθψλ πεξηζσξίσλ ΓΣν Ω 1 Β Π Δ Ζ 5 0 Θ Γ Π Ε

60 Μέθοδος CPM (10) Α Δπίιπζε δηθηχνπ (δξαζηεξηφηεηεο) 3 Π Γ Θξίζηκεο δηαδξνκέο: Α-Γ-Ζ-Θ Γ-Π 3 -Δ-Ζ-Θ Γηάξθεηα έξγνπ: 20 ρξνληθέο κνλάδεο 1 Β Π Δ Ζ 5 0 Θ Γ Π Ε

61 Γπαζηηπιόηηηερ Μέθοδος CPΜ (11) Γπαζηηπιόηηηερ Α Β Γ Π 1 Π 2 Π 3 Γ Δ Ε Ζ Θ ES EF LS LF Γηο ΓΤF Α Β Γ Γ Δ Ε Ζ Θ ΧΜΠ Γιάγπαμμα Gantt με βάζη ηοςρ ενωπίηεποςρ σπόνοςρ έναπξηρ 61

62 Μέθοδος PERT (1) Ζ κέζνδνο PERT είλαη ε ζηνραζηηθή ζεψξεζε ησλ δηθηχσλ. Με απηή επηιχνπκε δχν είδε πξνβιεκάησλ: Τπνινγηζκφο ηεο πηζαλφηεηαο νινθιήξσζεο ελφο έξγνπ ζε ρξφλν t 0. Τπνινγηζκφο ηνπ ρξφλνπ νινθιήξσζεο ελφο έξγνπ κε δεδνκέλε πηζαλφηεηα p. Τπνζέζεηο εθαξκνγήο ηεο κεζφδνπ: 1. Οη ρξνληθέο δηάξθεηεο ησλ δξαζηεξηνηήησλ είλαη αλεμάξηεηεο ηπραίεο κεηαβιεηέο (η.κ.) πνπ αθνινπζνχλ ηελ θαηαλνκή Βήηα. 2. Ζ θξίζηκε δηαδξνκή απνηειείηαη απφ κεγάιν αξηζκφ δξαζηεξηνηήησλ. 62

63 Μέθοδος PERT (2) Βήκαηα πινπνίεζεο κεζφδνπ: Βήκα 1 ν : Γηα θάζε δξαζηεξηφηεηα i κε δηάξθεηα κία ζπλερή η.κ. Σ i πνπ αθνινπζεί ηελ θαηαλνκή Βήηα, i=1,,n, εθηηκνχκε: α. ηελ αηζηφδνμε δηάξθεηά ηεο a i : P(Σ i a i )=0.05 β. ηελ απαηζηφδνμε δηάξθεηά ηεο b i : P(Σ i b i )=0.05 γ. ηελ θαλνληθή δηάξθεηά ηεο m i ε νπνία είλαη ε επηθξαηνχζα ηηκή ηεο θαηαλνκήο Βήηα Βήκα 2 ν : Τπνινγίδνπκε: α. ηελ αλακελφκελε δηάξθεηα ηεο δξαζηεξηφηεηαο i: E(T) i 4mi 6 β. ηελ ηππηθή απφθιηζε ηεο δξαζηεξηφηεηαο i: t mi a i b i ζ i bi ai 6 63

64 Μέθοδος PERT (3) Βήκαηα πινπνίεζεο κεζφδνπ (ζπλέρεηα): Βήκα 3 ν : Δπηιχνπκε ην δίθηπν πνπ είλαη πξνζαλαηνιηζκέλν θαηά βέιε κε ρξνληθέο δηάξθεηεο δξαζηεξηνηήησλ ηηο t mi, i=1,,n θαη πξνζδηνξίδνπκε ηελ θξίζηκε δηαδξνκή ηνπ δηθηχνπ. Έζησ φηη απηή απνηειείηαη απφ k θξίζηκεο δξαζηεξηφηεηεο, k n. Βήκα 4 ν : Γηα ηελ θξίζηκε δηαδξνκή, εθαξκφδνληαο ην Θεληξηθφ Οξηαθφ Θεψξεκα, ε δηάξθεηα ηνπ έξγνπ είλαη κία ζπλερήο η.κ. ε νπνία αθνινπζεί θαηά πξνζέγγηζε ηελ θαλνληθή θαηαλνκή κε κέζε ηηκή k T m και ηςπική απόκλιζη επγ t mi i 1 k ζ επγ ζ i i

65 Μέθοδος PERT (4) Βήκαηα πινπνίεζεο κεζφδνπ (ζπλέρεηα): Βήκα 5 ν : Δπηιχνληαη ηα εξσηήκαηα πνπ ηέζεθαλ ζηελ αξρηθή δηαθάλεηα ηεο κεζφδνπ ρξεζηκνπνηψληαο ηνπο πίλαθεο ηεο ζπλάξηεζεο θαηαλνκήο ηεο ηππνπνηεκέλεο θαλνληθήο θαηαλνκήο. 65

66 Μέθοδος PERT (5) Παξάδεηγκα: Έζησ Σ mεξγ =40 ρξνληθέο κνλάδεο θαη ζ εξγ =4 ρξνληθέο κνλάδεο. Α) Πνηα είλαη ε πηζαλφηεηα λα νινθιεξσζεί ην έξγν ζε ρξφλν 10% λσξίηεξα απφ ηνλ πξνγξακκαηηζκφ ηνπ ρσξίο πξνζζήθε κέζσλ; Β) ε πνην ρξφλν ην έξγν ζα έρεη νινθιεξσζεί κε βεβαηφηεηα 90%; Απάληεζε: Α) Εεηείηαη ε Ρ(Σ εξγ )=Ρ(Σ εξγ 36). Σφηε απφ ην Θεληξηθφ Οξηαθφ Θεψξεκα ε δηάξθεηα ηνπ έξγνπ Σ εξγ αθνινπζεί πξνζεγγηζηηθά ηελ θαλνληθή θαηαλνκή. πλεπψο, ρξεζηκνπνηψληαο ηνπο πίλαθεο ηεο ζπλάξηεζεο θαηαλνκήο ηεο ηππνπνηεκέλεο θαλνληθήο θαηαλνκήο: P(T επγ P(Z 36) 1) Tεπγ P( ) 4 4 Φ( 1) 1 Φ(1) % 66

67 Μέθοδος PERT (6) Β) Έζησ t 0.9 ν δεηνχκελνο ρξφλνο. Σφηε, ρξεζηκνπνηψληαο ηνπο πίλαθεο ηεο ζπλάξηεζεο θαηαλνκήο ηεο ηππνπνηεκέλεο θαλνληθήο θαηαλνκήο: Tεπγ 40 t P(Tεπγ t0.9) 0.9 P( ) t t t P(Z ) 0.9 Φ( ) 0.9 z t t Αλ ε απάληεζε πξέπεη λα είλαη θπζηθφο αξηζκφο, ηφηε ην πξνεγνχκελν απνηέιεζκα ζα ζηξνγγπινπνηεζεί ζηνλ ακέζσο επφκελν κεγαιχηεξν, δειαδή ζην

68 Μέθοδος PERT (7) Πιενλεθηήκαηα: Απιή επίιπζε γξαθήκαηνο. Παξνρή δπλαηφηεηαο ππνινγηζκνχ ηεο επίδξαζεο ηεο αβεβαηφηεηαο ζηε ρξνληθή εθηίκεζε ησλ δξαζηεξηνηήησλ. Παξνρή δπλαηφηεηαο ππνινγηζκνχ ηεο πηζαλφηεηαο νινθιήξσζεο ελφο έξγνπ ζε ζπγθεθξηκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα. Μεηνλεθηήκαηα: Γελ απεηθνλίδνληαη ζχλζεηεο ζρέζεηο αιιεινπρίαο κεηαμχ ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηνπ έξγνπ. Υξνλνβφξα θαηαζθεπή ηνπ γξαθήκαηνο. Απινπζηεπηηθέο ππνζέζεηο-παξαδνρέο. Πξνβιήκαηα ζε ππνινγηζκνχο κε κηθξά ρξνληθά πεξηζψξηα κε θξίζηκσλ δξαζηεξηνηήησλ. 68

69 Προγραμμαηιζμός τρήζης πόρων ηηο πξνεγνχκελεο κεζφδνπο πξνγξακκαηηζκνχ έξγνπ είρε γίλεη ε ππφζεζε φηη νη δηαζέζηκνη πφξνη είλαη αλεμάληιεηνη θαη πάληα δηαζέζηκνη, ελψ ζηελ πξαγκαηηθφηεηα ζπκβαίλεη αθξηβψο ην αληίζεην. Γηαθξίλνληαη δχν πεξηπηψζεηο: 1. Πξνγξακκαηηζκφο πφξσλ κε ρξνληθνχο πεξηνξηζκνχο (αλεμάληιεηνη πφξνη αιιά ζπγθεθξηκέλε αλειαζηηθή ρξνληθή δηάξθεηα πινπνίεζεο ηνπ έξγνπ). 2. Πξνγξακκαηηζκφο κε πεξηνξηζκνχο δηαζεζηκφηεηαο πφξσλ (πεξηνξηζκέλνη πφξνη αιιά ν ρξφλνο πινπνίεζεο ηνπ έξγνπ κπνξεί λα επηκεθπλζεί). 69

70 Προγραμμαηιζμός πόρων με περιοριζμούς τρόνοσ (1) ηφρνη: 1. Τπνινγηζκφο απαηηήζεσλ πφξσλ ψζηε λα πξνγξακκαηηζηεί ε δηαζεζηκφηεηα ηνπο. 2. Υξνληθφο πξνγξακκαηηζκφο δξαζηεξηνηήησλ ψζηε ην δηάγξακκα ρξήζεο ησλ πφξσλ ζε ζρέζε κε ηνλ ρξφλν λα είλαη νκαινπνηεκέλν. Πην ζπγθεθξηκέλα, νη πφξνη γίλνληαη δηαζέζηκνη ζηαδηαθά κέρξη ελφο αξηζκνχ (θάζε θηλεηνπνίεζεο), κεηά ν αξηζκφο ηνπο είλαη ζηαζεξφο (θάζε κέγηζηεο θηλεηνπνίεζεο) θαη ηέινο απνρσξνχλ πξννδεπηηθά (θάζε απφ-θηλεηνπνίεζεο). Ζ αλάγθε εμνκάιπλζεο ηεο ρξήζεο ησλ πφξσλ πεγάδεη απφ ην θφζηνο θηλεηνπνίεζεο θαη απνκάθξπλζεο απηψλ απφ έλα έξγν, ην νπνίν θαη πξέπεη λα κεησζεί θαηά ην δπλαηφλ. Άξα ε δεκηνπξγία ελφο νκαινχ δηαγξάκκαηνο ρξήζεο πφξσλ είλαη ε πινπνίεζε ηνπ έξγνπ κε φζν ην δπλαηφ ζηαζεξφ αξηζκφ πφξσλ, ν νπνίνο αζξνηζηηθά πξέπεη λα είλαη ν ειάρηζηνο αλαγθαίνο. 70

71 Προγραμμαηιζμός πόρων με περιοριζμούς τρόνοσ (2) Τπφζεζε: Ζ απαίηεζε κίαο δξαζηεξηφηεηαο ζε πφξνπο είλαη ζηαζεξή θαζ φιε ηελ δηάξθεηα εθηέιεζεο ηεο. Άξα ε ζπλνιηθή πξνζπάζεηα πνπ απαηηείηαη γηα ηελ πινπνίεζε ελφο έξγνπ είλαη ην άζξνηζκα ησλ γηλνκέλσλ ηεο δηάξθεηαο θάζε δξαζηεξηφηεηαο κε ηνλ αξηζκφ ησλ πφξσλ πνπ απαηηνχληαη, γηα φιεο ηηο δξαζηεξηφηεηέο ηνπ έξγνπ απηνχ. 71

72 Απαιηούμενοι πόποι Γπαζηηπιόηηηερ Προγραμμαηιζμός πόρων με περιοριζμούς τρόνοσ (3) Α Β Γ Γ Δ Ε Ζ ΧΜΠ Γ 7 Γ Γ 6 Δ Δ Γ Γ 5 Β 4 3 Α Α Α Α Ε Ε 2 Δ Β Β Β Ζ ΧΜΠ Οξηζκέλεο πεξηπηψζεηο εμνκάιπλζεο ελφο δηαγξάκκαηνο είλαη εχθνιεο, φπσο ε δηπιαλή, αξθεί ε όποια θαζπζηέξεζε λα επηηξέπεηαη απφ ην νιηθφ ρξνληθφ πεξηζψξην ηεο δξαζηεξηφηεηαο. Έλα κέηξν ηεο εμνκάιπλζεο είλαη ε ειαρηζηνπνίεζε ηνπ αζξνίζκαηνο ησλ ηεηξαγψλσλ ηνπ πιήζνπο ησλ πφξσλ ζε θάζε ρξνληθή κνλάδα ηνπ έξγνπ. 72

73 Προγραμμαηιζμός πόρων με περιοριζμούς τρόνοσ (4) «εηξηαθφο» επξεηηθφο αιγφξηζκνο: Βήκα 1 ν : Δπίιπζε ηνπ δηθηχνπ θαη πξνζδηνξηζκφο ησλ ρξνληθψλ ζηνηρείσλ ησλ δξαζηεξηνηήησλ θαη ηνπ έξγνπ. Βήκα 2 ν : Θαηάηαμε ησλ δξαζηεξηνηήησλ ζε κε θζίλνπζα ζεηξά ησλ ελσξίηεξσλ ρξφλσλ έλαξμεο ηνπο. ε πεξίπησζε ηζνπαιηψλ γίλεηαη θαηάηαμε ηνπο ζε κε θζίλνπζα ζεηξά ησλ νιηθψλ ρξνληθψλ πεξηζσξίσλ ηνπο θαη ζε πεξίπησζε πνπ δελ αίξεηαη ε ηζνπαιία γίλεηαη θαηάηαμε ηνπο ζε κε θζίλνπζα ζεηξά ησλ βξαδχηεξσλ ρξφλσλ πέξαηφο ηνπο. 73

74 Προγραμμαηιζμός πόρων με περιοριζμούς τρόνοσ (5) «εηξηαθφο» επξεηηθφο αιγφξηζκνο (ζπλέρεηα): Βήκα 3 ν : ρεδίαζε δηαγξάκκαηνο Gantt γηα ηνπο ελσξίηεξνπο ρξφλνπο έλαξμεο ησλ δξαζηεξηνηήησλ. εκεηψλνληαη ν αξηζκφο ησλ απαηηνχκελσλ πφξσλ θαη ην νιηθφ ρξνληθφ πεξηζψξην θάζε δξαζηεξηφηεηαο. Βήκα 4 ν : ρεδίαζε δηαγξάκκαηνο ρξήζεο πφξσλ ζε ζρέζε κε ην ρξφλν. Βήκα 5 ν : Μεηαθίλεζε ησλ ρξνληθψλ ζηηγκψλ έλαξμεο ησλ δξαζηεξηνηήησλ αξγφηεξα, κέζα ζην νιηθφ ρξνληθφ ηνπο πεξηζψξην θαη ζχκθσλα κε ηηο ζρέζεηο αιιεινπρίαο. 74

75 Προγραμμαηιζμός με περιοριζμούς πόρων (1) Τπάξρεη πεξηνξηζκφο ζηνλ αξηζκφ ησλ πφξσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ηαπηφρξνλα. Τπνζέζεηο: Μία δξαζηεξηφηεηα πνπ έρεη μεθηλήζεη πξέπεη λα νινθιεξσζεί. Γελ κπνξνχλ λα κείλνπλ αδηάζεηνη πφξνη αλ κπνξεί λα μεθηλήζεη θάπνηα δξαζηεξηφηεηα. Θακία δξαζηεξηφηεηα δελ μεθηλάεη κφλν κε δηαζέζηκν κέξνο ησλ απαηηνχκελσλ πφξσλ. 75

76 Απαιηούμενοι πόποι Γπαζηηπιόηηηερ Προγραμμαηιζμός με περιοριζμούς πόρων (2) Α Β Γ Γ Δ Ε Ζ ΧΜΠ Γ 7 Γ Γ 6 Δ Δ Γ Γ 5 Β 4 3 Α Α Α Α Ε Ε 2 Δ Β Β Β Ζ ΧΜΠ Οξηζκέλεο πεξηπηψζεηο εμνκάιπλζεο ελφο δηαγξάκκαηνο είλαη εχθνιεο, φπσο ε δηπιαλή. Έλα κέηξν ηεο εμνκάιπλζεο είλαη ε ειαρηζηνπνίεζε ηνπ αζξνίζκαηνο ησλ ηεηξαγψλσλ ηνπ πιήζνπο ησλ πφξσλ ζε θάζε ρξνληθή κνλάδα ηνπ έξγνπ. 76

77 Προγραμμαηιζμός με περιοριζμούς πόρων (3) «Παξάιιεινο» επξεηηθφο αιγφξηζκνο: Βήκα 1 ν : Δπίιπζε ηνπ δηθηχνπ θαη πξνζδηνξηζκφο ησλ ρξνληθψλ ζηνηρείσλ ησλ δξαζηεξηνηήησλ θαη ηνπ έξγνπ. Βήκα 2 ν : ε ρξνληθέο ζηηγκέο πνπ ππάξρνπλ αδηάζεηνη πφξνη, νη δξαζηεξηφηεηεο πνπ κπνξνχλ λα μεθηλήζνπλ κε βάζε ηηο ζρέζεηο αιιεινπρίαο θαηαηάζζνληαη ζε κε θζίλνπζα ζεηξά ησλ βξαδχηεξσλ ρξφλσλ έλαξμεο ηνπο. ε πεξίπησζε ηζνπαιηψλ γίλεηαη θαηάηαμε ηνπο ζε κε θζίλνπζα ζεηξά ηεο δηάξθεηαο ηνπο θαη ζε πεξίπησζε πνπ δελ αίξεηαη ε ηζνπαιία γίλεηαη θαηάηαμε ηνπο ζε κε αχμνπζα ζεηξά ησλ απαηηνχκελσλ πφξσλ απφ απηέο. Βήκα 3 ν : ρεδίαζε δηαγξάκκαηνο ρξήζεο πφξσλ ζε ζρέζε κε ην ρξφλν, πξνζέρνληαο ηνλ πεξηνξηζκφ ηνπ κέγηζηνπ αξηζκνχ δηαζέζηκσλ πφξσλ. 77

78 Επιηάτσνζη έργων (1) Μέγηζην θφζηνο C max Θιίζε: Ρπζκφο κεηαβνιήο θφζηνπο (αλεγκέλν θφζηνο επηηάρπλζεο) Θφζηνο επηηάρπλζεο C επ =C max -C min Θαλνληθφ θφζηνο C N Θαλνληθφο ρξφλνο Διάρηζηε δηάξθεηα Υξφλνο 78

79 Επιηάτσνζη έργων (2) Γηάγξακκα Θφζηνπο- Υξφλνπ Οιηθφ ειάρηζην θφζηνο βέιηηζηνο ρξφλνο νινθιήξσζεο Οιηθφ θφζηνο Έκκεζν θφζηνο Άκεζν θφζηνο Τπεξεληαηηθφ πξφγξακκα (αλ φιεο νη δξαζηεξηφηεηεο εθηεινχληαη ζηνλ ειάρηζην δπλαηφ ρξφλν) Υξφλνο 79

80 Επιηάτσνζη έργων (3) Γίλεηαη ην δίθηπν ελφο έξγνπ, νη θαλνληθέο δηάξθεηεο ησλ δξαζηεξηνηήησλ, ην θφζηνο επηηάρπλζεο γηα θάζε δξαζηεξηφηεηα θαη ε ειάρηζηε δπλαηή δηάξθεηα πνπ κπνξεί λα επηηεπρζεί γηα θάζε κία απφ απηέο. 80

81 Επιηάτσνζη έργοσ (4) Βήκαηα αιγνξίζκνπ επηηάρπλζεο: Βήκα 1 ν : Δπηιχεηαη ην δίθηπν γηα ηελ θαλνληθή δηάξθεηα ησλ δξαζηεξηνηήησλ θαη ππνινγίδεηαη ην νιηθφ ρξνληθφ ηνπο πεξηζψξην. Έζησ ΓΣν min ην ειάρηζην νιηθφ πεξηζψξην ησλ κε θξίζηκσλ δξαζηεξηνηήησλ. Βήκα 2 ν : Αθαηξείηαη ην ΓΣν min απφ ηνλ ρξφλν ηεο (ή ησλ) θξίζηκσλ δηαδξνκψλ, επηιέγνληαο γηα επηηάρπλζε εθείλε ηελ δξαζηεξηφηεηα κε ην ειάρηζην θφζηνο επηηάρπλζεο. α. Αλ ππάξρεη κφλν κία θξίζηκε δηαδξνκή θαη ε δξαζηεξηφηεηα κε ην κηθξφηεξν θφζηνο επηηάρπλζεο έρεη δηάξθεηα Σ< ΓΣν min,ηφηε ν ππφινηπνο ρξφλνο Σ-ΓΣν min αθαηξείηαη απφ ηελ θξίζηκε δξαζηεξηφηεηα κε ην ακέζσο κεγαιχηεξν θφζηνο επηηάρπλζεο. β. Αλ ππάξρνπλ παξάιιειεο θξίζηκεο δηαδξνκέο, κεηψλεηαη θαηά ΓΣν min ε δηάξθεηα ησλ θξίζηκσλ δξαζηεξηνηήησλ κε ην κηθξφηεξν θφζηνο επηηάρπλζεο ζε θάζε θξίζηκε δηαδξνκή. γ. Αλ ππάξρνπλ δηαθιαδηδφκελεο θξίζηκεο δηαδξνκέο, γίλεηαη ε θαηάιιειε επηινγή θξίζηκσλ δξαζηεξηνηήησλ. 81

82 Επιηάτσνζη έργοσ (5) Βήκαηα αιγνξίζκνπ επηηάρπλζεο (ζπλέρεηα): Βήκα 3 ν : Τπνινγίδεηαη ην θφζηνο επηηάρπλζεο θαη νη λέεο δηάξθεηεο ησλ δξαζηεξηνηήησλ. Βήκα 4 ν : Αλ εκθαληζηεί κία θξίζηκε δηαδξνκή ηεο νπνίαο φιεο νη δξαζηεξηφηεηεο λα εθηεινχληαη κε ηελ ειάρηζηε δηάξθεηα ηνπο, ν αιγφξηζκνο ηεξκαηίδεηαη θαη ην πξφγξακκα απηφ δίλεη ην κηθξφηεξν ρξφλν γηα ηε κηθξφηεξε αχμεζε ηνπ άκεζνπ θφζηνπο. Αλ φρη, ν αιγφξηζκνο επηζηξέθεη ζην Βήκα 1. 82

83 Πληροθοριακά ζσζηήμαηα διατείριζης έργων (1) Δίλαη: πζηήκαηα Τπνζηήξημεο Απνθάζεσλ (DSS) Πεξηιακβάλνπλ: Γεδνκέλα Γνκέο δεδνκέλσλ (πιεξνθνξίεο) Δπεμεξγαζία ησλ δνκψλ Απνθάζεηο. Παξέρνπλ: Γεληθέο πιεξνθνξίεο νξγάλσζεο Πιεξνθνξίεο έξγσλ (ρεδηαζκνχ θαη Παξαθνινχζεζεο- Διέγρνπ). Βαζηθφ κεηνλέθηεκα: Πξφβιεκα δηαιεηηνπξγηθφηεηαο, αθνχ έλα ζχζηεκα δελ κπνξεί λα δηαβάζεη αξρεία πνπ δεκηνπξγεί θάπνην άιιν. 83

84 Πληροθοριακά ζσζηήμαηα διατείριζης έργων (2) Βαζηθέο θαηεγνξίεο πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο έξγσλ: πζηήκαηα Γηαρείξηζεο Σερληθψλ Πιεξνθνξηψλ (EIM) πζηήκαηα Γηαρείξηζεο Δπηρεηξεζηαθψλ Πφξσλ (ERM) Θξηηήξηα επηινγήο: Υαξαθηεξηζηηθά βάζεο δεδνκέλσλ Γπλαηφηεηα ζπλεξγαζίαο κεηαμχ απνκαθξπζκέλσλ ρξεζηψλ Γπλαηφηεηεο δηαζχλδεζεο Δπθνιία ρξήζεο Μεζνδνινγία δηαρείξηζεο έξγσλ Υαξαθηεξηζηηθά δξαζηεξηνηήησλ- κέζσλ παξαγσγήο ηφρνο έξγνπ θηι. 84

85 Πληροθοριακά ζσζηήμαηα διατείριζης έργων (3) Βαζηθέο θαηεγνξίεο δηαζέζηκσλ παθέησλ ινγηζκηθνχ δηαρείξηζεο έξγσλ: Παθέηα ειεχζεξεο ρξήζεο (π.ρ. Open Workbench). Δκπνξηθά παθέηα (π.ρ. MS Project, Primavera). Δπεμεξγαζία έξγνπ κε ρξήζε ινγηζκηθνχ: Γηαδηθαζίεο ζρεδηαζκνχ Γηαδηθαζίεο παξαθνινχζεζεο-ειέγρνπ. Νέα ηερλνινγηθή εμέιημε: Δθηεηακέλα δίθηπα έξγνπ (Project Extranets): πζηήκαηα δηαρείξηζεο εγγξάθσλ κε δηαδηθηπαθέο ηθαλφηεηεο, ηα νπνία παξέρνπλ ηρλειαζηκφηεηα θαη δηαθάλεηα ζηε ξνή ησλ πιεξνθνξηψλ. 85