Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΗ ΠΟΡΣΟΓΑΛΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΜΕΡΕΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ- ΕΜΠΟΡΙΚΕ ΧΕΕΙ ΕΛΛΑΔΟ ΠΟΡΣΟΓΑΛΙΑ. ΕΣΗΙΑ ΕΚΘΕΗ 2011

Transcript

1 2012 Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΗ ΠΟΡΣΟΓΑΛΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΜΕΡΕΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ- ΕΜΠΟΡΙΚΕ ΧΕΕΙ ΕΛΛΑΔΟ ΠΟΡΣΟΓΑΛΙΑ. ΕΣΗΙΑ ΕΚΘΕΗ 2011 [Σημαντικότερο γεγονόσ για την Πορτογαλία, και καθοριςτικό για τισ οικονομικζσ εξελίξεισ ςτη χϊρα αυτή, ήταν η υπογραφή τον Μάιο 2011 Μνημονίου με το ΔΝΤ, την ΕΕ και την ΕΚΤ, οποίο περιελάμβανε βοήθεια φψουσ 78 δισ ευρϊ, καθϊσ και την υποχρζωςη περιοριςμοφ του δημοςιονομικοφ ελλείμματόσ τησ και την εφαρμογή Προγράμματοσ αυςτηρήσ λιτότητασ] Γραφείο Οικονομικών&Εμπορικών Τποθζςεων Πρεςβεία τησ Ελλάδοσ ςτην Λιςςαβώνα

2 Σελ.2 ΠΗΝΑΚΑ ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΧΝ Ζ νηθνλνκία ηεο Πνξηνγαιίαο θαη νη δηκεξείο ειιελν-πνξηνγαιηθέο νηθνλνκηθέοεκπνξηθέο ζρέζεηο ην Α ΜΔΡΟ: Ζ νηθνλνκία ηεο Πνξηνγαιίαο ην Δηζαγσγή Βαζηθά ζηνηρεία ηεο πνξηνγαιηθήο νηθνλνκίαο Γνκή πνξηνγαιηθήο νηθνλνκίαο Βαζηθά καθξννηθνλνκηθά κεγέζε ΑΔΠ Κξαηηθφο Πξνυπνινγηζκφο Γεκφζην Υξένο Πιεζσξηζκφο Απαζρφιεζε-Μηζζνί Ηζνδχγην πιεξσκψλ Δμσηεξηθφ εκπφξην Άκεζεο Ξέλεο Δπελδχζεηο Ηδησηηθνπνηήζεηο-Μεηαξξπζκίζεηο Β ΜΔΡΟ: Οη δηκεξείο εκπνξηθέο&νηθνλνκηθέο ζρέζεηο Διιάδνο-Πνξηνγαιίαο ην Γηκεξείο εκπνξηθέο ζρέζεηο Διιάδαο-Πνξηνγαιίαο Δπελδχζεηο Διιεληθέο επελδχζεηο ζηελ Πνξηνγαιία Πνξηνγαιηθέο επελδχζεηο ζηελ Διιάδα Δπηζθέςεηο-Δθδειψζεηο Λνηπά πκπεξάζκαηα ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ Η... 21

3 Σελ.3 Η οικονομία ηης Πορηογαλίας και οι διμερείς ελληνο-πορηογαλικές οικονομικές-εμπορικές ζχέζεις ηο Α ΜΔΡΟ: Ζ νηθνλνκία ηεο Πνξηνγαιίαο ην Δηζαγσγή 1.1. Βαζηθά ζηνηρεία ηεο πνξηνγαιηθήο νηθνλνκίαο Δπίζεκε νλνκαζία Γεσγξαθηθή έθηαζε Γεκνθξαηία ηεο Πνξηνγαιίαο ηεηξ.ρικ Πιεζπζκφο (εθ.) 10,647 (2011) Δλεξγφο Πιεζπζκφο (εθ.) 5,543 (2011) θάηνηθνη/η.ρικ 115,4 (2010) πξσηεχνπζα Ληζζαβψλα (2,1 εθ. θάηνηθνη) Θξήζθεπκα Γιψζζα Ρσκαηνθαζνιηθφ Πνξηνγαιηθά ΑΔΠ ζε ηηκέο αγνξάο (επξψ) ΑΔΠ θαηά θεθαιήλ (επξψ) 171,112 δηο (2011) (2011)

4 Σελ Γνκή πνξηνγαιηθήο νηθνλνκίαο πσο θαη ζηηο πεξηζζφηεξεο επξσπατθέο ρψξεο, φζνλ αθνξά ηε δνκή ηεο πνξηνγαιηθήο νηθνλνκίαο, ην βαζηθφηεξν ραξαθηεξηζηηθφ ηεο ηειεπηαίαο δεθαεηίαο είλαη ε κεγέζπλζε ηνπ ηνκέα ησλ ππεξεζηψλ. Σν 2011 ε γεσξγία, ε δαζνθνκία θαη ε αιηεία ζπλεηζέθεξαλ κφιηο θαηά 2,1% ζην ΑΔΠ (ζε ζχγθξηζε κε 24% ην 1960) απαζρνιψληαο 9,9% ηνπ ελεξγνχ πιεζπζκνχ, ελψ ε βηνκεραλία, θαηαζθεπέο, ελέξγεηα θαη δηαρείξηζε πδάησλ ζπλεηζέθεξαλ αληίζηνηρα πνζνζηά 23,3% θαη 27,3% ζην ΑΔΠ θαη ηελ απαζρφιεζε. Σν ππφινηπν ηκήκα ηεο νηθνλνκίαο αθνξά ππεξεζίεο, ζε πνζνζηφ 74,5% επί ηνπ ΑΔΠ, φπνπ απαζρνιείηαη ην 62,8% ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ ηεο ρψξαο. Πέξα απφ ηελ αχμεζε ηνπ ηνκέα ησλ ππεξεζηψλ, ζεκαληηθέο αιιαγέο ζπληειέζηεθαλ ζηνλ ηνκέα ηεο κεηαπνίεζεο, ν νπνίνο εθζπγρξνλίζζεθε κε ηελ ελζσκάησζε ηερλνινγηψλ θαη ηελ ζηαδηαθή αληηθαηάζηαζε ηεο παξαδνζηαθήο κεηαπνηεηηθήο βηνκεραλίαο απφ λένπο θιάδνπο πνπ ζπλεηζέθεξαλ ζηελ αλάπηπμε ηεο πνξηνγαιηθήο νηθνλνκίαο, φπσο βηνκεραλία απηνθηλήησλ θαη αληαιιαθηηθψλ, ειεθηξνληθψλ, ελέξγεηαο, θαξκάθσλ, θαζψο θαη λέεο ηερλνινγίεο. εκεηψλεηαη φηη ζηελ αχμεζε ηνπ θιάδνπ ησλ ππεξεζηψλ ζπκβάιιεη θαηά πνιχ ε γεσγξαθηθή ζέζε θαη ην ήπην κεζνγεηαθφ θιίκα, πνπ έρνπλ δψζεη ψζεζε ζηελ πνξηνγαιηθή ηνπξηζηηθή βηνκεραλία. ηνλ ηνκέα ηεο ελέξγεηαο, ηδηαίηεξα αλαπηπγκέλνο είλαη ν θιάδνο ησλ Αλαλεψζηκσλ Πεγψλ Δλέξγεηαο. χκθσλα κε ζηνηρεία ηνπ πλδέζκνπ Αλαλεψζηκσλ Πεγψλ Δλέξγεηαο Πνξηνγαιίαο, ην 2011 ε παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο απφ αλαλεψζηκεο πεγέο αλήιζε ζε πνζνζηφ 25,1% επί ηνπ ζπλφινπ ηεο θαηαλαιηζθφκελεο ελέξγεηαο ζηε ρψξα. Γηα θάζε ψξα θαηαλάισζεο ελέξγεηαο ηα 15 ιεπηά πξνέξρνληαη απφ αλαλεψζηκεο, εθ ησλ νπνίσλ ηα 11 ιεπηά αθνξνχλ αηνιηθή ελέξγεηα. Ζ αχμεζε ηεο παξαγσγήο ελέξγεηαο απφ αλαλεψζηκεο πεγέο ζπληέιεζε ζηελ εμνηθνλφκεζε 721 εθ. επξψ απφ εηζαγσγέο θαπζίκσλ θαη 102 εθ. επξψ ζε άδεηεο εθπνκπψλ CO2.

5 Σελ.5 Σέινο, επηζεκαίλεηαη φηη, παξάιιεια κε ηελ επίζεκε νηθνλνκία, ιεηηνπξγεί θαη ε παξανηθνλνκία, ε νπνία εκθαλίδεη επεθηαηηθή ηάζε, θζάλνληαο πνζνζηά πνιχ πςειά γηα ηηο αλαπηπγκέλεο νηθνλνκίεο. χκθσλα κε έξεπλα ηνπ Σκήκαηνο Οηθνλνκηθψλ Δπηζηεκψλ ηνπ Παλεπηζηεκίνπ ηνπ Πφξην, ην 2010 ε παξανηθνλνκία αλήιζε ζε πνζνζηφ 26,5% επί ηνπ ΑΔΠ, 2,5 πνζνζηηαίεο κνλάδεο άλσ ηνπ αληίζηνηρνπ κεγέζνπο ην ην πνζνζηφ απηφ ζπλεηζθέξνπλ θπξίσο θιάδνη ηεο γεσξγίαο θαη ησλ ππεξεζηψλ, κε πξνεμέρνπζεο ηελ εζηίαζε, πψιεζε ελδπκάησλ θαη ηηο θαηαζθεπέο. 2. Βαζηθά καθξννηθνλνκηθά κεγέζε Απφ ην ηέινο ηνπ 2009, ε ζηαδηαθή αλάθακςε ηεο δηεζλνχο δήηεζεο θαη ησλ νηθνλνκηψλ ησλ εκπνξηθψλ εηαηξψλ ηεο Πνξηνγαιίαο, επέηξεςε ηελ επάλνδν ζε ζεηηθνχο δείθηεο θαη ζηελ πνξηνγαιηθή νηθνλνκία, ε νπνία θαηέγξαςε αλάπηπμεο ηεο ηάμεο ηνπ 1,4% ην 2010, θπξίσο ράξηο ζηελ αλάθακςε ησλ εμαγσγψλ. Χζηφζν, ε εμάπισζε ηεο θξίζεο ρξένπο ζηελ επξσδψλε απφ ην 2010 επηδείλσζε ηηο ζπλζήθεο πξφζβαζεο ζηηο ρξεκαηαγνξέο γηα ηελ Πνξηνγαιία, ε νπνία ήδε βξηζθφηαλ ζε επηβαξπκέλε θαηάζηαζε ιφγσ πςεινχ εμσηεξηθνχ ρξένπο, ζηαζηκφηεηαο θαη πςειψλ δεκνζηνλνκηθψλ ειιεηκκάησλ. Ο ζπλδπαζκφο ησλ παξαγφλησλ απηψλ έζεζε κε βηψζηκα ηα δεκφζηα νηθνλνκηθά ηεο ρψξαο, θαζηζηψληαο αλαπφθεπθηε ηελ πξνζθπγή ζηνλ κεραληζκφ ζηήξημεο ηνπ Γηεζλνχο Ννκηζκαηηθνχ Σακείνπ, ηεο Δ.Δπηηξνπήο θαη ηεο Δπξσπατθήο Κεληξηθήο Σξάπεδαο, θαη ηελ ππνγξαθή ηνλ Μάην 2011 Μλεκνλίνπ, ην νπνίν πεξηειάκβαλε βνήζεηα χςνπο 78 δηο επξψ, θαζψο θαη ηελ ππνρξέσζε πεξηνξηζκνχ ηνπ δεκνζηνλνκηθνχ ειιείκκαηνο ζε 5,9% ην 2011, ζε 4,5% ην 2012 θαη 3% ην 2013, κέζσ εθαξκνγήο απζηεξήο δεκνζηνλνκηθήο πεηζαξρίαο ΑΔΠ Ζ εθαξκνγή ηνπ πξνγξάκκαηνο δεκνζηνλνκηθήο πξνζαξκνγήο είρε ζεκαληηθέο ζπλέπεηεο ζηελ θαηαλάισζε θαη ηελ επέλδπζε κε απνηέιεζκα ηελ ζπξξίθλσζε ηo 2011 ηεο πνξηνγαιηθήο νηθνλνκίαο θαηά 1,6%, ελψ αλακέλεηαη πεξαηηέξσ επηδείλσζε ηεο χθεζεο ην 2012 ζε επίπεδα ηνπ 3,3%, θαη νξηαθή αλάθακςε πξνβιέπεηαη απφ ην Ζ εμέιημε ηεο χθεζεο αλά ηξίκελν ην 2011 είρε σο εμήο: ΑΔΠ κεηαβνιή % ν ηξίκελν ν ηξίκελν ν ηξίκελν ν ηξίκελν ν ηξίκελν ν ηξίκελν ,4-1,6 1,0-0,6-1,1-2,0-2,9-2,2 Πηγή: Κρατική Στατιστική Υπηρεσία Πορτογαλίας

6 Σελ.6 Καζνξηζηηθή γηα ην επίπεδν ηεο χθεζεο πνπ θαηεγξάθε ήηαλ ε κείσζε ηεο εζσηεξηθή δήηεζεο θαηά 6,2%, θαη θπξίσο ε κείσζε ησλ επελδχζεσλ θαηά 14%, θαζψο θαη ε ζπξξίθλσζε ηεο ηδησηηθήο θαηαλάισζεο θαηά 4% θαη ηεο δεκφζηαο θαηαλάισζεο θαηά 3,8%. Αληίζεηα, ζεηηθή ήηαλ ε ζπλεηζθνξά ηεο εμσηεξηθήο δήηεζεο επί ηεο εμέιημεο ηνπ ΑΔΠ, ε νπνία απμήζεθε θαηά 4,6% ιφγσ ηεο κείσζεο ησλ εηζαγσγψλ θαη ηεο επηβξάδπλζεο ηνπ ξπζκνχ αχμεζεο ησλ εμαγσγψλ. Ο δείθηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο κεηψζεθε ζε 0,5%, ε βηνκεραληθή παξαγσγή ζπξξηθλψζεθε θαηά 1,9% θαη ν φγθνο πσιήζεσλ θαηά 3,5%. Ζ κεγαιχηεξε ζπξξίθλσζε θαηεγξάθε ζηνλ ηνκέα ησλ θαηαζθεπψλ (-10,7%), ελψ ν δείθηεο εκπνξίνπ ππεξεζηψλ θαηέγξαςε πηψζε θαηά 6,9%. πκβνιή ζηελ δηακόξθσζε ηνπ ΑΔΠ Δζσηεξηθή -0,3-2,1 3,1 1,5 0,9 2,2 1,0-3,6 0,9-6,2 δήηεζε Δμσηεξηθή 1,0 1,2-1,5-0,8 0,5 0,2-1,0 0,6 0,5 4,6 δήηεζε κεηαβνιή ΑΔΠ 0,7-0,9 1,6 0,8 1,4 2,4 0,0-2,5 1,4-1,6 % Πηγή: Κρατική Στατιστική Υπηρεσία Πορτογαλίας 2.2.Κξαηηθόο Πξνϋπνινγηζκόο Σν 2011, ην δεκνζηνλνκηθό έιιεηκκα ηνπ θξαηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ αλήιζε ζε 7,2δηο επξψ (4,2% επί ηνπ ΑΔΠ), κεησκέλν θαηά 9,6 δηο επξψ, ζε ζρέζε κε ην Σελ ίδηα πεξίνδν ην πξσηνγελέο έιιεηκκα κεηψζεθε ζε 640 εθ. (0,4% επί ηνπ ΑΔΠ), έλαληη 12δηο ην πξνεγνχκελν έηνο. Σα θξαηηθά έζνδα θαηέγξαςαλ αχμεζε θαηά 6,8%, θπξίσο ράξηο ζηελ αχμεζε ησλ εζφδσλ απφ είζπξαμε θφξσλ θαη εηζθνξψλ θαηά 4,4%, θαη ηελ αχμεζε θαηά 8,3% ησλ κε θνξνινγηθψλ εζφδσλ. πγθεθξηκέλα, ζηελ αχμεζε ησλ εηζπξάμεσλ απφ άκεζνπο θφξνπο (+10,4%) ζπλέβαιε ε επηβνιή έθηαθηεο εηζθνξάο, ελψ νη εηζπξάμεηο ΦΠΑ απμήζεθαλ θαηά 7%. Σελ ίδηα πεξίνδν, νη ζπλνιηθέο θαη πξσηνγελείο θξαηηθέο δαπάλεο θαηέγξαςαλ κείσζε θαηά 5,5% θαη 7,8% αληίζηνηρα, ράξηο ζηε κείσζε θαηά 7,5% ησλ ιεηηνπξγηθψλ δαπαλψλ γεληθήο δηνίθεζεο θαη ηελ πεξηθνπή θαηά 8,2% ησλ κηζζψλ. Δπηζεκαίλεηαη φηη ε ππεξθάιπςε ηνπ ζηφρνπ 5,9% γηα ην δεκνζηνλνκηθφ έιιεηκκα επεηεχρζε θαηφπηλ ηεο ιήςεο έθηαθησλ εηζπξαθηηθψλ κέηξσλ ηνλ Γεθέκβξην 2011, θαη ζπγθεθξηκέλα ηε κεηαβίβαζε απνζεκαηηθψλ ησλ αζθαιηζηηθψλ ηακείσλ ησλ ηξαπεδψλ, χςνπο 5,6 δηο επξψ, ζηνλ Κξαηηθφ Πξνυπνινγηζκφ. Ο Κξαηηθφο Πξνυπνινγηζκφο γηα ην 2012 πξνβιέπεη έιιεηκκα ηεο ηάμεο ηνπ 4,5%. Δθηέιεζε πξνϋπνινγηζκνύ % ΑΔΠ Έζνδα 39,9 40,5 41,1 41,1 39,6 41,4 44,7 Γαπάλεο 45,8 44,5 44,3 44,7 49,7 51,2 48,9 Γεκνζηνλνκηθφ έιιεηκκα -5,9-4,1-3,1-3,6-10,2-9,8-4,2 Πξσηνγελέο Έιιεηκκα -4-1,8-0,2-0,6-7,3-7 -0,4 Αλάπηπμε 0,8 1,4 2,4 0,0-2,5 1,4-1,6 Πηγή: Banco de Portugal

7 Σελ Γεκόζην Υξένο Σν δεκόζην ρξένο εθηηκάηαη ζην ηέινο ηνπ 2011 ζε 107,8% επί ηνπ ΑΔΠ, έλαληη 93,3% ην πξνεγνχκελν έηνο. Ζ Δ.Δπηηξνπή πξνβιέπεη πεξαηηέξσ αχμεζε ην 2012 ζε 111% επί ηνπ ΑΔΠ Γεκφζην ρξένο ζην ηέινο πεξηφδνπ % ΑΔΠ 68,3 71,6 83,1 93,3 107,8 Μεηαβνιή εηήζηα % -1 3,3 11,5 10,3 14,4 Σν 2011 ε Moody s θαη ε Fitch ππνβάζκηζαλ ηελ πηζηνιεπηηθή ηθαλόηεηα ηεο Πνξηνγαιίαο ζηελ θαηεγνξία «junk», κε αμηνινγήζεηο Ba2 θαη BB+, αληίζηνηρα. Σν πξψην δεθαπελζήκεξν Ηαλνπαξίνπ 2012 αθνινχζεζε θαη ε Standard&Poor s κε ππνβάζκηζε θαηά δχν βαζκίδεο ηεο πνξηνγαιηθήο νηθνλνκίαο ζε ΒΒ. [εκεηψλεηαη φηη ζεκαληηθή επηδείλσζε θαηεγξάθε ην 2011 ζηα νηθνλνκηθά ησλ δεκνζίσλ επηρεηξήζεσλ, νη δεκίεο ησλ νπνίσλ αλήιζαλ ζε 1,5 δηο επξψ, δηνγθσκέλεο θαηά 38,5% ζε ζχγθξηζε κε ην πξνεγνχκελν έηνο, κε απνηέιεζκα ηελ αχμεζε ηνπ ρξένπο ηνπο ζε 30 δηο επξψ. Πνιιέο απφ ηηο δεκφζηεο επηρεηξήζεηο δε, μεπέξαζαλ ην αλψηαην φξην εηήζηαο αχμεζεο ηνπ ρξένπο ηνπο, ην νπνίν είρε νξηζζεί ζε 6%. Ζ ρεηξφηεξε επίδνζε θαηεγξάθε ζηνλ ηνκέα ησλ κεηαθνξψλ, κε δεκία ηεο ηάμεο ησλ 1,367 δηο επξψ, ήηνη 90% ηνπ ζπλφινπ. Μεηαμχ ησλ δεκνζίσλ εηαηξεηψλ κεηαθνξψλ θαη ζπγθνηλσληψλ, ηελ ρεηξφηεξε επίδνζε θαηέγξαςε ην Μεηξφ Ληζζαβψλαο κε δεκία άλσ ησλ 600 εθ. επξψ, απμεκέλε θαηά 82,3% ζε ζχγθξηζε κε ην πξνεγνχκελν έηνο, θαη ην Μεηξφ ηνπ Πφξην κε δεκίεο 376,3 δηο επξψ, πεξηνξηζκέλεο, σζηφζν, ζε ζχγθξηζε κε ην 2010, θαηά 20,4%. Κέξδε, αληίζεηα, εκθάληζαλ ιίγεο δεκφζηεο επηρεηξήζεηο, κεηαμχ απηψλ ηα Πνξηνγαιηθά Σαρπδξνκεία θαη ην Γεκνζηνγξαθηθφ Πξαθηνξείν Lusa.]

8 Σελ Πιεζσξηζκόο Ζ κέζε εηήζηα ηηκή ηνπ πιεζσξηζκνχ γηα ην 2011 θπκάλζεθε ζε 3,6%, ιφγσ ηεο αχμεζεο ηνπ αλψηαηνπ ζπληειεζηή ΦΠΑ απφ 21% ζε 23% θαη ηεο κεηαθνξάο πνιιψλ εηδψλ ρακεινχ ζπληειεζηή ζηνλ πςειφ, θαζψο θαη ηεο αχμεζεο ησλ ηηκψλ ελέξγεηαο. Ηδηαίηεξα επηβαξχλζεθε ν δείθηεο ηηκψλ ηνλ Οθηψβξην 2011, νπφηε εθαξκφζζεθε ζηελ ηηκή θπζηθνχ αεξίνπ θαη ειεθηξηθήο ελέξγεηαο ΦΠΑ 23% έλαληη 6% έσο ηφηε. % ύλνιν 3,7 3,3 2,5 2,1 3,0 2,4 2,7-0,9 1,4 3,7 3,2 0,9 χλνιν ρσξίο ελεξγεηαθά 3,9 3,1 2,3 1,4 2,5 2,3 2,2-0,2 0,3 χλνιν ρσξίο 4,5 3,3 2,6 1,7 2,4 2,2 2,5 0,3 0,3 2,4 επεμεξγ. δηαηξνθήο Αγαζά 2,4 2,4 1,6 1,9 3,2 2,2 2,4-2,4 1,7 4,4 Τρόυιμα 1,9 2,6 1,4 0,1 3,6 2,8 4,2-2,5 0,4 3 Με 0,2 2,1 0,0-0,5 3,2 3,0 0,6-4,3 0,7 2,9 επεμεξγαζκέλα Δπεμεξγαζκέλα 3,8 3,1 2,8 0,8 4,1 2,6 8,1-0,9 0,2 3,1 Βιομητανικά 2,7 2,4 1,8 2,8 3,0 1,9 1,4-2,3 2,4 5,2 Με ελεξγεηαθά 3,1 1,8 0,8 1,0 1,5 1,4-0,2-0,8-0,7 1,4 Δλεξγεηαθά 1,2 4,9 5,4 10,0 8,1 3,5 6,6-8,0 9,5 12,8 Τπεξεζίεο 5,9 4,6 3,9 2,5 2,7 2,8 3,1 1,3 1,0 2,4 Πηγή: Κρατική Στατιστική Υπηρεσία Πορτογαλίας 2.5.Απαζρόιεζε-Μηζζνί Ζ εθαξκνγή ηνπ πξνγξάκκαηνο δεκνζηνλνκηθήο πξνζαξκνγήο είρε ζεκαληηθέο επηπηψζεηο ζηελ απαζρφιεζε, νπνίεο επηδεηλψζεθαλ θαηά ην ηειεπηαίν ηξίκελν Ζ απαζρφιεζε κεηψζεθε θαηά κέζν φξν ην 2011 θαηά 2,8%, ελψ ε αλεξγία απμήζεθε ζε φιεο ηηο θαηεγνξίεο εξγαηηθνχ δπλακηθνχ, αγγίδνληαο πάλσ απφ εξγαδνκέλνπο. Σν κέζν πνζνζηφ αλεξγίαο απμήζεθε ζε εηήζηα βάζε θαηά 1,9%, θαη ε αλεξγία αλήιζεο ην ηέινο ηνπ έηνπο ζε 12,7%. Ζ αλεξγία ζηνπο λένπο εθηνμεχζεθε ζε 30,1%, ελψ κε θξηηήξην ην θχιν κεγαιχηεξα πνζνζηά αλεξγίαο θαηαγξάθνληαη ζηηο γπλαίθεο (13,1%) έλαληη ησλ αλδξψλ (12,4%) Πιεζπζκφο 0,6 0,5 0,2 0,2 0,2 0,1 0,0 0,09 Δλεξγφο πιεζπζκφο 0,5 1,0 0,7 0,5 0,3-0,7 0,0-0,7 πλνιηθή απαζρφιεζε 0,1 0,0 0,7 0,2 0,5-2,8-1,5-2,8 Απαζρφιεζε ηδηση. -0,3-0,5 0,4 0,1 0,6-3,2-1,7 - ηνκέα Αλεξγία 6,7 7,6 7,7 8,0 7,6 9,5 10,8 12,7 Πηγή: Κρατική Στατιστική Υπηρεσία Πορτογαλίας Γηαζέζηκν εηζόδεκα ηδησηώλ (πνζνζηηαία νλνκαζηηθή αχμεζε) Αθαζάξηζην δηαζέζηκν εηζφδεκα -0,4 3,1-1 Πξαγκαηηθή ηδησηηθή θαηαλάισζε -2,4 2,1-4 Απνηακίεπζε 10,9 10,2 9,7 Γείθηεο Κφζηνπο Δξγαζίαο - 1,4-0,3 Σεθκαξηφο κηζζφο 2,8 2,1 1,2 Πηγή: Banco de Portugal

9 Σελ Ηζνδύγην πιεξσκώλ -Σν 2011 νη θαζαξέο αλάγθεο ηεο Πνξηνγαιίαο γηα ρξεκαηνδφηεζε απφ ην εμσηεξηθφ, φπσο απηέο αληηθαηνπηξίδνληαη ζην έιιεηκκα ηνπ ηζνδπγίνπ ηξερνπζψλ ζπλαιιαγψλ + ηζνδπγίνπ θεθαιαίνπ αλήιζαλ ζε 8,9δηο επξψ (5,2% επί ηνπ ΑΔΠ), δηαηεξψληαο ηελ πησηηθή ηάζε ηεο ηειεπηαίαο ηξηεηίαο, θπξίσο ράξηο ζηηο βειηηνχκελεο επηδφζεηο ζην ηζνδχγην αγαζψλ (ζπξξίθλσζε εκπνξηθνχ ειιείκκαηνο ζρεδφλ θαηά 25%). Αλσηέξσ είρε σο απνηέιεζκα ηελ αχμεζε ζε 9,4 δηο επξψ ηνπ ειιείκκαηνο ηζνδπγίνπ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ ζπλαιιαγψλ (5,5% επί ηνπ ΑΔΠ). -Βειηίσζε θαηεγξάθε ζηελ δηεζλή επελδπηηθή ζέζε ηεο Πνξηνγαιίαο, ε νπνία κεηψζεθε ζε -177,2 δηο επξψ (103,6% επί ηνπ ΑΔΠ), βειηησκέλε θαηά 3,6πνζνζηηαίεο κνλάδεο ζε ζρέζε κε ην πξνεγνχκελν έηνο. ΓΗΑΡΘΡΧΖ ΗΟΕΤΓΗΟΤ ΠΛΖΡΧΜΧΝ κελν 2012 (ζε εθ. επξψ) α 4κελν α 4κελν Ηζνδχγην ηξερνπζψλ ζπλαιιαγψλ Αγαζά Τπεξεζίεο Δηζνδήκαηα Σξέρνπζεο κεηαβηβάζεηο Ηζνδχγην θεθαιαηαθψλ κεηαβηβάζεσλ Ηζνδχγην ρξεκαηννηθνλνκηθψλ ζπλαιιαγψλ Ηζνδχγην ηξερνπζψλ ζπλαιιαγψλ+ηζνδχγην θεθαιαίνπ Πηγή: Banco de Portugal Δμσηεξηθό εκπόξην Ζ ηάζε αλάθακςεο ησλ πνξηνγαιηθψλ εμαγσγψλ ην 2010 δηαηεξήζεθε θαη ην 2011, νπφηε ζεκεηψζεθε αχμεζε ησλ εμαγσγψλ πξντφλησλ θαηά 15,3%, ελψ ε αχμεζε ησλ εηζαγσγψλ αγαζψλ πεξηνξίζζεθε ζε 1,2%, κε απνηέιεζκα ηελ ζπξξίθλσζε ηνπ εκπνξηθνχ ειιείκκαηνο θαηά 24%, ζε 15,3 δηο επξψ έλαληη 18,2 δηο ηελ αληίζηνηρε πεξίνδν ηνπ πξνεγνχκελνπ έηνπο, αλεβάδνληαο ην πνζνζηφ θάιπςεο εηζαγσγψλ απφ εμαγσγέο ζε 73,4%. Δμσηεξηθό Δκπόξην Πνξηνγαιίαο (ζε ρηιηάδεο επξώ) Μεηαβνιή % 2011/2010 Eμαγσγέο 15, Δηζαγσγέο 1, Δκπνξηθό έιιεηκκα -24, Πηγή: Κρατική Στατιστική Υπηρεσία Πορτογαλίας

10 Σελ.10 Ζ ζχλζεζε ησλ εκπνξηθψλ εηαίξσλ ηεο Πνξηνγαιίαο παξέκεηλε ελ πνιινίο ακεηάβιεηε. Βαζηθνί πξνκεζεπηέο παξακέλνπλ ε Ηζπαλία, ε Γεξκαλία, ε Γαιιία θαη ε Ηηαιία. Σν πνζνζηφ εηζαγσγψλ απφ ρψξεο ηεο ΔΔ επί ηνπ ζπλφινπ κεηψζεθε απφ 75,3% ζε 72,9%, θαζψο απμήζεθαλ θαηά 13% νη εηζαγσγέο απφ ηξίηεο ρψξεο. Οη εηζαγσγέο αθνξνχζαλ θπξίσο, θαηά θζίλνπζα ζεηξά θαη αμία εηζαγσγψλ, ηηο θαηεγνξίεο νξπθηψλ θαπζίκσλ, κεραλψλ θαη ζπζθεπψλ, νρεκάησλ θαη ινηπνχ πιηθνχ κεηαθνξψλ, ρεκηθά θαη αγξνηηθά πξντφληα. Δάλ εμαηξέζνπκε ηα θαχζηκα, ηελ κεγαιχηεξε αχμεζε κεηαμχ ησλ αλσηέξσ θαηεγνξηψλ θαηέγξαςαλ νη εηζαγσγέο αγξνηηθψλ πξντφλησλ (+11,2%) θαη ρεκηθψλ (5,3%). ζνλ αθνξά ηνπο βαζηθνύο πειάηεο ηεο Πνξηνγαιίαο, ε Ηζπαλία παξακέλεη κε πνζνζηφ 25% ν βαζηθφο πξννξηζκφο ησλ πνξηνγαιηθψλ εμαγσγψλ, ελψ αθνινπζεί ε Γεξκαλία, ε Γαιιία θαη ε Αγθφια. Σν 73,8% ησλ πνξηνγαιηθψλ εμαγσγψλ θαηεπζχλζεθε ζε ρψξεο ηεο ΔΔ, θπξίσο Ηζπαλία, Γεξκαλία θαη Γαιιία. Οη πνξηνγαιηθέο εμαγσγέο αθνξνχζαλ, θπξίσο, κεραλέο θαη ζπζθεπέο (19,7%), νξπθηά-θαχζηκα (18,2%), θνηλά κέηαιια (7,8%), ηξφθηκα (6,5%), νρήκαηα θαη πιηθφ κεηαθνξψλ (6%) θαη πιαζηηθά-ειαζηηθά (4,5%). Οη εμαγσγέο πξνο θνηλνηηθέο ρψξεο απμήζεθαλ θαηά 13,9%, ελψ νη εμαγσγέο πξνο Σξίηεο Υψξεο θαηέγξαςαλ κεγαιχηεξε αχμεζε ηεο ηάμεο ηνπ 19,5%. ζνλ αθνξά ηηο ρψξεο πειάηεο ηεο πνξηνγαιηθήο νηθνλνκίαο, επηζεκαίλεηαη ε αχμεζε ησλ εμαγσγψλ πξνο ηελ Γεξκαλία θαηά 20,4%, ελψ νη εμαγσγέο πξνο ηελ Ηζπαλία (ηνλ ζεκαληηθφηεξν εκπνξηθφ εηαίξν ηεο Πνξηνγαιίαο) απμήζεθαλ ζε πνζνζηφ θαηψηεξν ηνπ κέζνπ φξνπ, ήηνη 7,9%. Ζ νξηαθή αχμεζε ησλ εηζαγσγψλ νθείιεηαη θπξίσο ζηελ κείσζε θαηά 2,3% ησλ εηζαγσγψλ απφ θνηλνηηθέο ρψξεο θαη θπξίσο ηελ Γεξκαλία (-10,1%). Σα εηζαγφκελα πξντφληα θνηλνηηθήο πξνέιεπζεο αληηθαηαζηάζεθαλ απφ εηζαγσγέο απφ Σξίηεο Υψξεο, νη νπνίεο θαηέγξαςαλ αχμεζε θαηά 12,5%. Με βάζε ηειεπηαία δηαζέζηκα ζηνηρεία α ηξηκήλνπ 2012, νη πνξηνγαιηθέο εμαγσγέο εκθαλίδνπλ αχμεζε θαηά 13%, ελψ νη εηζαγσγέο ζπξξηθλψζεθαλ θαηά 3%, κε απνηέιεζκα ηελ πεξαηηέξσ αχμεζε ηνπ πνζνζηνχ θάιπςεο εηζαγσγψλ απφ εμαγσγέο ζε 81%. Δπίζεο, επηβεβαηψλεηαη ε ηάζε ζηξνθήο πξνο ηηο αγνξέο Σξίησλ Υσξψλ, ηφζν σο πειάηεο, φζν θαη σο πξνκεζεπηέο. Ζ θξίζε ζηηο ρψξεο ηεο επξσδψλεο θαη ε κείσζε ηεο δήηεζεο εθ κέξνπο ηνπ ζεκαληηθφηεξνπ εκπνξηθνχ εηαίξνπ ηεο Πνξηνγαιίαο, ηεο Ηζπαλίαο, είρε σο απνηέιεζκα

11 Σελ.11 ηελ κείσζε ησλ πνξηνγαιηθψλ εμαγσγψλ ζηελ Ηζπαλία θαηά 3,2% θαη ηελ αχμεζε ησλ πνξηνγαιηθψλ εμαγσγψλ πξνο θνηλνηηθέο ρψξεο ζπλνιηθά κφιηο θαηά 4,2%. Δμσηεξηθφ Δκπφξην Σξίκελν 2012 Μεηαβνιή α ηξίκελν Δμαγσγέο 12% ΔΔ 4,2% Σξίηεο Υψξεο 31,9% Δηζαγσγέο -3% ΔΔ -8,3% Σξίηεο Υψξεο 14,3% Άκεζεο Ξέλεο Δπελδύζεηο Σελ ηειεπηαία πεληαεηία, νη αθαζάξηζηεο Άκεζεο Ξέλεο Δπελδύζεηο πνπ εηζξένπλ ζηελ πνξηνγαιηθή νηθνλνκία αθνινπζνχλ απμεηηθή ηάζε θπκαηλφκελεο κεηαμχ δηο επξψ θαη πξννξίδνληαη ζε ηνκείο έληαζεο ηερλνινγίαο θαη θαηλνηνκίαο, ην πξντφλ ησλ νπνίσλ απεπζχλεηαη ζε αγνξέο ηνπ εμσηεξηθνχ. Σν 2011 νη αθαζάξηζηεο άκεζεο μέλεο επελδχζεηο θπκάλζεθαλ ζηα επίπεδα ηνπ 2010, αλεξρφκελεο ζε 39,26 δηο επξψ, ελψ νη θαζαξέο εηζξνέο άκεζσλ μέλσλ επελδχζεσλ αλήιζαλ ζε 7,4δηο επξψ, ζεκεηψλνληαο αχμεζε θαηά 272,5%, ζε ζρέζε κε ην πξνεγνχκελν έηνο. Σν απφζεκα άκεζσλ μέλσλ επελδχζεσλ ζην ηέινο 2011 αλεξρφηαλ ζε 84,3 δηο επξψ, απμεκέλν θαηά 0,8% ζε εηήζηα βάζε. Κχξηνη ηνκείο πξνζέιθπζεο μέλσλ επελδχζεσλ είλαη ην ρνλδξηθφ θαη ιηαληθφ εκπφξην (38,9%), ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαη αζθαιηζηηθέο ππεξεζίεο 22,3%, θαζψο θαη ε κεηαπνίεζε 21%. Ζ πιεηνςεθία ησλ άκεζσλ μέλσλ επελδχζεσλ ζηελ Πνξηνγαιία πξνέξρεηαη απφ ηελ ΔΔ, ζε πνζνζηφ 90,6%, ελψ κφιηο ην 9,4% πξνέξρεηαη απφ ηξίηεο ρψξεο. Ζ Οιιαλδία, ε Ηζπαλία, ε Γαιιία θαη ην Ζλσκέλν Βαζίιεην είλαη νη ζεκαληηθφηεξνη επελδπηέο, ελψ απφ κε θνηλνηηθέο ρψξεο κφλν ε Διβεηία θαη νη ΖΠΑ ζπγθαηαιέγνληαη ζηνπο 10 κεγαιχηεξνπο επελδπηέο ζηελ Πνξηνγαιία. Καηά ηελ ηειεπηαία πεληαεηία, νη αθαζάξηζηεο επελδύζεηο ηεο Πνξηνγαιίαο ζην εμσηεξηθό θπκαίλνληαη ζε 8-16 δηο επξψ, θπξίσο πξνο Ηζπαλία θαη Βξαδηιία. Σν 2011 νη αθαζάξηζηεο πνξηνγαιηθέο άκεζεο μέλεο επελδχζεηο απμήζεθαλ θαηά 60% ζε 15,6δηο επξψ. Οη θαζαξέο πνξηνγαιηθέο άκεζεο μέλεο επελδχζεηο απμήζεθαλ ηελ ίδηα πεξίνδν θαηά 260,7%, ζε 9,1δηο επξψ, θαηαγξάθνληαο εληππσζηαθή αλάθακςε ζε ζρέζε κε ηελ επίδνζε ηνπ 2010 (-5,7εθ. επξψ). Σν απφζεκα ησλ πνξηνγαιηθψλ ΑΞΔ ηνλ Γεθέκβξην 2011 αλεξρφηαλ ζε 52,6δηο επξψ, απμεκέλν θαηά 5,3% ζε εηήζηα βάζε. Οη πνξηνγαιηθέο εηαηξείεο εμαθνινχζεζαλ λα επελδχνπλ ζην εμσηεξηθφ θπξίσο ζηνπο ηνκείο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ-αζθαιηζηηθψλ ππεξεζηψλ (82,2%) κε ηελ Οιιαλδία ηνλ βαζηθφ πξννξηζκφ ζε πνζνζηφ 73%. Αθνινπζεί ε Ηζπαλία (9,2%), ε Βξαδηιία (3,6%), ε Αγθφια (1,6%), ε Πνισλία, νη ΖΠΑ, ην Λνπμεκβνχξγν, θιπ. εκεηψλεηαη φηη ην πνζνζηφ πνξηνγαιηθψλ επελδχζεσλ ζηελ Οιιαλδία απμήζεθε απφ 21% ζε 73% κέζα ζε έλαλ ρξφλν, θπξίσο ζηνπο θιάδνπο βηνκεραλίαο θαη ηειεπηθνηλσληψλ, ιφγσ ηνπ επλντθφηεξνπ θνξνινγηθνχ θαζεζηψηνο ηεο Οιιαλδίαο. πγθεθξηκέλα, ζχκθσλα κε ζηνηρεία πξψηνπ δεθακήλνπ 2011, νη πνξηνγαιηθέο άκεζεο μέλεο επελδχζεηο ζηελ Οιιαλδία μεπέξαζαλ ηα 6,5 δηο επξψ, κέγεζνο νθηαπιάζην ζε ζχγθξηζε κε ηνλ πξνεγνχκελν ρξφλν. ην πιαίζην απηφ, αίζζεζε θαη αληηδξάζεηο πξνθάιεζε ζηελ

12 Σελ.12 πνιηηηθή θαη επηρεηξεκαηηθή δσή ηεο Πνξηνγαιίαο ε πψιεζε 56% ηνπ θεθαιαίνπ ηεο Jeronimo Martins ζηελ ζπγαηξηθή ηεο ζηελ Οιιαλδία θαη ε εθεί κεηαθνξά ηεο έδξαο ηνπ Oκίινπ, ζηνλ νπνίν αλήθεη κηα εθ ησλ κεγαιχηεξσλ αιπζίδσλ ζνππεξκάξθεη ηεο Πνξηνγαιίαο. 3. Ηδησηηθνπνηήζεηο-Μεηαξξπζκίζεηο Δληφο ηνπ 2011 ε θπβέξλεζε πξνρψξεζε ζηελ εθρψξεζε θξαηηθψλ πιεηνςεθηθψλ κεξηδίσλ ηεο εηαηξείαο παξαγσγήο θαη δηαλνκήο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο EDP (ζηελ θηλεδηθή Three Gorges), θαη ηεο ηξάπεδαο BPΝ (ζηελ αγθνιέδηθε BIC), αξρέο 2012 εθρσξήζεθε ην 40% ηεο REN (δηαλνκή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο) ζηελ θηλεδηθή State Grid (25%) θαη ηελ Oman Oil (15%), ελψ έρνπλ ήδε πξναλαγγειζεί ηδησηηθνπνηήζεηο ηεο TAP (αεξνκεηαθνξέο), GALP (πδξνγνλάλζξαθεο), CTP Carga (ζηδεξνδξνκηθέο εκπνξεπκαηηθέο κεηαθνξέο), ANA (δηαρείξηζε αεξνδξνκίσλ), CTT (ηαρπδξνκείν), θαη εμεηάδεηαη ε κεξηθή πψιεζε πνζνζηψλ ζπκκεηνρήο ζε RTP (θξαηηθή ηειεφξαζε) θαη Aguas de Portugal (πδξνδφηεζε). Λνηπέο κεηαξξπζκίζεηο-εμειίμεηο ηξνπνπνίεζε ηνπ λφκνπ πεξί πησρεχζεσο ρξεκαηνπηζησηηθψλ ηδξπκάησλ, θαηάξγεζε Διεχζεξεο Οηθνλνκηθήο Εψλεο Santa Maria ζηηο Αδφξεο,

13 Σελ.13 ηξνπνπνίεζε ηνπ λφκνπ πνπ αθνξά ηα ελνηθηνζηάζηα θαη απειεπζέξσζε ηνπ χςνπο ησλ ελνηθίσλ, επηβνιή κέηξσλ πεξηνξηζκνχ δαπαλψλ: κείσζε κηζζψλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ, θαηάξγεζε ησλ επηδνκάησλ Υξηζηνπγέλλσλ θαη αδείαο, ην 2012 θαη 2013, γηα ηνπο δεκνζίνπο ππαιιήινπο κε κηζζφ άλσ ησλ 1000 επξψ θαη ηνπ ελφο επηδφκαηνο γηα εθείλνπο κε απνδνρέο έσο 1000 επξψ, θαηάξγεζε ησλ επηδνκάησλ Υξηζηνπγέλλσλ θαη αδείαο ησλ ζπληαμηνχρσλ κε κεληαίεο απνδνρέο άλσ ησλ 1500 επξψ, κείσζε απφ 25-50% ησλ απνδεκηψζεσλ γηα ππεξσξίεο, πάγσκα ζπληάμεσλ, κηζζψλ, πξναγσγψλ θαη άιισλ ππεξεζηαθψλ κεηαβνιψλ πνπ ζπλεπάγνληαη κηζζνινγηθέο απμήζεηο, δηπιαζηαζκφο ηνπ εηήζηνπ ξπζκνχ κείσζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ ζε 2%, κέζσ ζπληαμηνδνηήζεσλ, πξνγξάκκαηνο εζεινπζίαο εμφδνπ θαη παγψκαηνο ησλ πξνζιήςεσλ ζην ειάρηζην, Φνξνινγηθά κέηξα: αχμεζε απφ 6% ζε 23% ηνπ ΦΠΑ γηα ζεηξά πξντφλησλ, φπσο κε βαζηθά πξντφληα δηαηξνθήο θαη ζεάκαηα, αχμεζε ηνπ ΦΠΑ ζηελ εζηίαζε απφ 13 ζε 23%, αχμεζε θφξνπ απηνθηλήησλ θαη θαπλνχ, κείσζε ζεηξάο θνξναπαιιαγψλ, κε δηαηήξεζε εθηφο θνξνινγεηένπ εηζνδήκαηνο επηδνκάησλ αλεξγίαο, λνζειείαο θαη κεηξφηεηαο, αχμεζε θνξνιφγεζεο γηα θηλήζεηο θεθαιαίσλ πξνο ππεξάθηηεο εηαηξείεο, αχμεζε θνξνινγηθψλ θιηκάθσλ γηα λνκηθά θαη θπζηθά πξφζσπα, αχμεζε ηνπ αλψηαηνπ θνξνινγηθνχ ζπληειεζηή θπζηθψλ πξνζψπσλ θαηά 2,5 κνλάδεο ζε 49%, γηα εηζνδήκαηα άλσ ησλ επξψ, αχμεζε αλψηαηνπ θνξνινγηθνχ ζπληειεζηή επί ησλ θεξδψλ θαηά 3 κνλάδεο, ζε 31%, γηα εηαηξείεο κε θέξδε άλσ ηνπ 1,5 εθ. επξψ, κείσζε θνξνινγηθψλ απαιιαγψλ θαη ειαθξχλζεσλ, επηβνιή έθηαθηεο εηζθνξάο ζε εηζνδήκαηα άλσ ηνπ βαζηθνχ κηζζνχ (485 επξψ), αχμεζε ηνπ σξαξίνπ εξγαζίαο ζε ηδησηηθφ ηνκέα θαηά κηζή ψξα εκεξεζίσο, δειαδή απφ 38,2 ψξεο/εβδνκάδα ζε 40,7, θαηάξγεζε ηεζζάξσλ επίζεκσλ αξγηψλ, θίλεηξα γηα επαλαπαηξηζκφ θεθαιαίσλ. εθαξκνγή πξνγξάκκαηνο κείσζεο θαη κεηαξξχζκηζεο ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο, ην νπνίν πεξηιακβάλεη ηελ θαηάξγεζε 137 νξγαληζκψλ ηνπ δεκνζίνπ ηνκέα (ήηνη ζπξξίθλσζε ηνπ δεκνζίνπ θαηά 38%), θαηάξγεζε 23 γεληθψλ δηεπζχλζεσλ, 19 θξαηηθψλ ηλζηηηνχησλ, 19 ζπκβνπιεπηηθψλ νξγάλσλ θαη 6 γεληθψλ γξακκαηεηψλ, 1712 δηεπζπληηθψλ ζέζεσλ, θαζψο θαη ηε δεκηνπξγία, κέζσ ζπγρσλεχζεσλ, 25 λέσλ δηνηθεηηθψλ δνκψλ. κεηαθνξά απνζεκαηηθψλ αζθαιηζηηθψλ ηακείσλ πνξηνγαιηθψλ ηξαπεδψλ ζηνλ πξνυπνινγηζκφ ηεο Κεληξηθήο Κπβέξλεζεο.

14 Σελ.14 Β ΜΔΡΟ: Οη δηκεξείο εκπνξηθέο&νηθνλνκηθέο ζρέζεηο Διιάδνο-Πνξηνγαιίαο ην Γηκεξείο εκπνξηθέο ζρέζεηο Διιάδαο-Πνξηνγαιίαο ΣΑΣΗΣΗΚΑ ΓΗΜΔΡΟΤ ΔΜΠΟΡΗΟΤ ΔΛΛΑΓΟ-ΠΟΡΣΟΓΑΛΗΑ πεξίνδνο αλαθνξάο 4κελν κελν 2011 πξνέιεπζε/ Πνξηνγαιηθέο Πνξηνγαιηθέο Ηζνδύγην πξννξηζκόο εμαγσγέο Δηζαγσγέο ΤΝΟΛΟ ΔΔ ΔΛΛΑΓΑ ΤΝΟΛΟ ΔΔ ΔΛΛΑΓΑ ΤΝΟΛΟ ΔΔ ΔΛΛΑΓΑ ΤΝΟΛΟ ΔΔ ΔΛΛΑΓΑ ΤΝΟΛΟ ΔΔ ΔΛΛΑΓΑ ΤΝΟΛΟ ΔΔ ΔΛΛΑΓΑ Πνζνζηηαίεο κεηαβνιέο εκπνξηθνύ ηζνδπγίνπ πεξίνδνο αλαθνξάο 4κελα πξνέιεπζε/πξννξηζκόο Πνξηνγαιηθέο εμαγσγέο Πνξηνγαιηθέο Δηζαγσγέο % % ΤΝΟΛΟ 9,70-5,17 ΔΔ 4,33-8,76 ΔΛΛΑΓΑ 171,28-12,31 ΤΝΟΛΟ 15,29 1,19 ΔΔ 13,89-2,44 ΔΛΛΑΓΑ 22,48 14,67 ΤΝΟΛΟ 15,98 11,04 ΔΔ 15,41 7,01 ΔΛΛΑΓΑ -2,78 2,52 ΤΝΟΛΟ -18,41-19,96 ΔΔ -17,34-15,90 ΔΛΛΑΓΑ -27,94-12,93 Πηγή: Κρατική Στατιστική Υπηρεσία Πορτογαλίας

15 Σελ.15 Καηά ην 2011, ν φγθνο ηνπ δηκεξνχο εκπνξίνπ Διιάδαο Πνξηνγαιίαο απμήζεθε θαηά 18,5% έλαληη ηνπ 2010, ράξηο ζηελ αχμεζε ησλ πνξηνγαιηθψλ εμαγσγψλ ζηελ Διιάδα θαηά 22%, ελψ νη πνξηνγαιηθέο εηζαγσγέο απφ ηελ Διιάδα απμήζεθαλ κε κηθξφηεξν βαζκφ ηεο ηάμεο ηνπ 15%. Δπηζεκαίλεηαη ην ζεηηθφ θαη πςειφ πνζνζηφ αχμεζεο ησλ πνξηνγαιηθψλ εηζαγσγψλ απφ ηελ Διιάδα, ζε ζχγθξηζε κε ην αληίζηνηρν πνζνζηφ αχμεζεο ηνπ ζπλφινπ ησλ πνξηνγαιηθψλ εηζαγσγψλ απφ ηνλ θφζκν θαηά ηελ ίδηα πεξίνδν, αιιά θαη ε αξλεηηθή ηάζε ησλ πνξηνγαιηθψλ εηζαγσγψλ απφ ην ζχλνιν ησλ ρσξψλ ηεο ΔΔ. Αληίζηνηρα, ελψ νη πνξηνγαιηθέο εμαγσγέο ζηνλ θφζκν απμήζεθαλ θαηά 15%, νη εμαγσγέο πξνο ηελ Διιάδα απμήζεθαλ άλσ ηνπ κέζνπ φξνπ, θαηά 22%. ζνλ αθνξά ην απνηέιεζκα ηνπ εκπνξηθνχ ηζνδπγίνπ, αλσηέξσ είραλ σο απνηέιεζκα εκπνξηθφ έιιεηκκα εηο βάξνο ηεο ρψξαο καο χςνπο ζρεδφλ 8εθ. επξψ. Δπηζεκαίλεηαη φηη κέρξη ην πξψην 11κελν 2011, ε εηθφλα ηνπ δηκεξνχο εκπνξίνπ ήηαλ αξθεηά δηαθνξεηηθή, ιφγσ ηεο θαηαγξαθήο εμαγσγψλ θαπζίκσλ απφ ηελ Πνξηνγαιία ζηελ Διιάδα ηνλ Γεθέκβξην 2011 πνπ κεηέβαιε ην απνηέιεζκα ηνπ ηζνδπγίνπ. Σν εκπνξηθφ ηζνδχγην Διιάδνο-Πνξηνγαιίαο, ρσξίο πεηξειαηνεηδή ην 2011 είρε σο εμήο: σε εσρώ Πνξηνγαιηθέο εηζαγσγέο απφ ηελ Διιάδα (ρσξίο νξπθηά θαχζηκα) Πνξηνγαιηθέο εμαγσγέο ζηελ Διιάδα (ρσξίο νξπθηά θαχζηκα) Απνηέιεζκα εκπνξηθνχ ηζνδπγίνπ γηα ηελ Διιάδα Μεηαβνιή Πηγή: Κρατική Στατιστική Υπηρεσία Πορτογαλίας +15,44% -0,90% Οη εμαγσγέο ειιεληθψλ πξντφλησλ ζηελ Πνξηνγαιία αθνξνχζαλ ηελ πεξίνδν απηή, θαηά θζίλνπζα ζεηξά ζπκβνιήο ζην ζχλνιν ησλ εμαγσγψλ, πξντφληα δσηθνχ βαζηιείνπ (23%), πιαζηηθά (19%), θνηλά κέηαιια θαη ηερλνπξγήκαηα απηψλ (17%). ε επίπεδν πξντφλησλ ηα ηρζπεξά παξακέλνπλ ην πξψην εμαγφκελν πξντφλ κε πνζνζηφ 22% επί ηνπ ζπλφινπ (βι. παξάξηεκα Η). Ζ αχμεζε ησλ ειιεληθψλ εμαγσγψλ νθείιεηαη θπξίσο ζηελ αχμεζε ζηηο θαηεγνξίεο: πιαζηηθέο χιεο (+90%), θνηλά κέηαιια θαη ηερλνπξγήκαηα απηψλ (+67%), πξντφληα θπηηθνχ βαζηιείνπ (+66%), πξντφληα ρεκηθήο βηνκεραλίαο (+21%), ηερλνπξγήκαηα πέηξαο, γχςνπ, θεξακηθήο (+338%), χιεο θισζηνυθαληνπξγίαο (+11%), ελψ πηψζε παξαηεξήζεθε ζηηο εμαγσγέο νξπθηψλ θαπζίκσλ (-85%), κεραλψλ θαη ειεθηξνινγηθνχ εμνπιηζκνχ (-24%), θαη νπηηθναθνπζηηθψλ ζπζθεπψλ (-93%). Οη ειιεληθέο εηζαγσγέο απφ ηελ Πνξηνγαιία απαξηίζζεθαλ θπξίσο απφ ηξφθηκα πνηά (15%), ρεκηθά (14%), ραξηί θαη ραξηφληα (11%), δεξκάηηλα είδε (6%), ελδχκαηα (6%), θιπ.. Ζ αχμεζε ησλ ειιεληθψλ εηζαγσγψλ απφ ηελ Πνξηνγαιία ην 2011 νθείιεηαη θπξίσο ζηελ θαηαθφξπθε αχμεζε ησλ εηζαγσγψλ νξπθηψλ θαπζίκσλ χςνπο 25,3 εθ. επξψ.

16 Σελ.16 ύλζεζε ειιεληθώλ εμαγσγώλ Η ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ΠΡΟΨΟΝΣΧΝ.Ο Πνζνζηφ επί ζπλφινπ 2011 Πνζνζηφ επί ζπλφινπ 2010 Μεηαβνιή % % % ΤΝΟΛΟ ,67 ΕΧΑ ΕΧΝΣΑΝΑ ΚΑΗ ΠΡΟΨΟΝΣΑ ΣΟΤ ΕΧΗΚΟΤ ΒΑΗΛΔΗΟΤ ΠΛΑΣΗΚΔ ΤΛΔ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΠΟ ΑΤΣΔ ΣΗ ΤΛΔ. ΚΑΟΤΣΟΤΚ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΠΟ ΚΑΟΤΣΟΤΚ ,09 25,80 2, ,43 11,70 90,35 ΜΔΣΑΛΛΑ ΚΟΗΝΑ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΤΣΧΝ ,53 11,38 66,58 ΠΡΟΨΟΝΣΑ ΣΧΝ ΥΖΜΗΚΧΝ ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΧΝ ΚΑΗ ΣΧΝ ΤΝΑΦΧΝ ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΧΝ ΠΡΟΨΟΝΣΑ ΣΧΝ ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΧΝ ΔΗΓΧΝ ΓΗΑΣΡΟΦΖ. ΠΟΣΑ, ΑΛΚΟΟΛΟΤΥΑ ΤΓΡΑ ΚΑΗ ΞΗΓΗ. ΚΑΠΝΑ ΚΑΗ ΒΗΟΜΖΥΑΝΟΠΟΗΖΜΔΝΑ ΤΠΟΚΑΣΑΣΑΣΑ ΣΟΤ ΚΑΠΝΟΤ ΜΖΥΑΝΔ ΚΑΗ ΤΚΔΤΔ, ΖΛΔΚΣΡΗΚΟ ΤΛΗΚΟ ΚΑΗ ΣΑ ΜΔΡΖ ΣΟΤ. ΤΚΔΤΔ ΔΓΓΡΑΦΖ Ή ΑΝΑΠΑΡΑΓΧΓΖ ΣΟΤ ΖΥΟΤ, ΤΚΔΤΔ ΔΓΓΡΑΦΖ Ή ΑΝΑΠΑΡΑΓΧΓΖ ΣΧΝ ΔΗΚΟΝΧΝ ΚΑΗ ΣΟΤ ΖΥΟΤ ΓΗΑ ΣΖΝ ΣΖΛΔΟΡΑΖ, ΚΑΗ ΜΔΡΖ ΚΑΗ ΔΞΑΡΣΖΜΑΣΑ ΣΧΝ ΤΚΔΤΧΝ ΑΤΣΧΝ ΤΦΑΝΣΗΚΔ ΤΛΔ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΠΟ ΑΤΣΔ ΣΗ ΤΛΔ ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΠΟ ΠΔΣΡΔ, ΓΤΦΟ, ΣΗΜΔΝΣΟ, ΑΜΗΑΝΣΟ, ΜΑΡΜΑΡΤΓΗΑ Ή ΑΝΑΛΟΓΔ ΤΛΔ. ΠΡΟΨΟΝΣΑ ΚΔΡΑΜΔΤΣΗΚΖ. ΓΤΑΛΗ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΠΟ ΓΤΑΛΗ ,09 10,51 20, ,49 11,27-13, ,07 10,72-24, ,71 5,87 11, ,39 0,63 337,53 ΠΡΟΨΟΝΣΑ ΣΟΤ ΦΤΣΗΚΟΤ ΒΑΗΛΔΗΟΤ ,34 0,92 66,20 ΠΟΛΣΟΗ ΑΠΟ ΞΤΛΟ Ή ΑΠΟ ΑΛΛΔ ΚΤΣΣΑΡΗΝΗΚΔ ΗΝΧΓΔΗ ΤΛΔ. ΥΑΡΣΗ Ή ΥΑΡΣΟΝΗ ΓΗΑ ΑΝΑΚΤΚΛΧΖ (ΑΠΟΡΡΗΜΜΑΣΑ ΚΑΗ ΑΠΟΚΟΜΜΑΣΑ). ΥΑΡΣΗ ΚΑΗ ΟΗ ΔΦΑΡΜΟΓΔ ΣΟΤ ,15 2,09-36,90 ΔΜΠΟΡΔΤΜΑΣΑ ΚΑΗ ΠΡΟΨΟΝΣΑ ΓΗΑΦΟΡΑ ,57 2,84-76,96

17 Σελ.17 ΜΑΡΓΑΡΗΣΑΡΗΑ ΦΤΗΚΑ Ή ΑΠΟ ΚΑΛΛΗΔΡΓΔΗΑ, ΠΟΛΤΣΗΜΔ ΚΑΗ ΖΜΗΠΟΛΤΣΗΜΔ ΠΔΣΡΔ Ή ΠΑΡΟΜΟΗΑ, ΠΟΛΤΣΗΜΑ ΜΔΣΑΛΛΑ, ΜΔΣΑΛΛΑ ΔΠΗΣΡΧΜΔΝΑ ΜΔ ΠΟΛΤΣΗΜΑ ΜΔΣΑΛΛΑ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΠΟ ΣΗ ΤΛΔ ΑΤΣΔ. ΑΠΟΜΗΜΖΔΗ ΚΟΜΖΜΑΣΧΝ. ΝΟΜΗΜΑΣΑ ΞΤΛΔΗΑ, ΞΤΛΟΚΑΡΒΟΤΝΑ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΠΟ ΞΤΛΟ. ΦΔΛΛΟ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΠΟ ΦΔΛΛΟ. ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΠΑΡΣΟΠΛΔΚΣΗΚΖ Ή ΚΑΛΑΘΟΠΟΗΗΑ ΓΔΡΜΑΣΑ, ΓΟΤΝΟΓΔΡΜΑΣΑ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΠΟ ΑΤΣΔ ΣΗ ΤΛΔ. ΔΗΓΖ ΔΛΟΠΟΗΗΑ ΚΑΗ ΛΟΗΠΟΤ ΔΞΟΠΛΗΜΟΤ ΓΗΑ ΟΛΑ ΣΑ ΕΧΑ. ΔΗΓΖ ΣΑΞΗΓΗΟΤ, ΑΚΗΓΗΑ ΥΔΡΗΟΤ ΚΑΗ ΠΑΡΟΜΟΗΑ. ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΠΟ ΔΝΣΔΡΑ ΟΡΤΚΣΑ ΚΑΤΗΜΑ, ΟΡΤΚΣΑ ΛΑΓΗΑ ΚΑΗ ΠΡΟΨΟΝΣΑ ΣΖ ΑΠΟΣΑΞΖ ΑΤΣΧΝ. ΑΦΑΛΣΧΓΔΗ ΤΛΔ. ΚΔΡΗΑ ΟΡΤΚΣΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΗ ΤΚΔΤΔ ΟΠΣΗΚΖ, ΦΧΣΟΓΡΑΦΗΑ Ή ΚΗΝΖΜΑΣΟΓΡΑΦΗΑ, ΜΔΣΡΖΖ, ΔΛΔΓΥΟΤ Ή ΑΚΡΗΒΔΗΑ. ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΗ ΤΚΔΤΔ ΗΑΣΡΟΥΔΗΡΟΤΡΓΗΚΖ. ΧΡΟΛΟΓΟΠΟΗΗΑ. ΜΟΤΗΚΑ ΟΡΓΑΝΑ. ΜΔΡΖ ΚΑΗ ΔΞΑΡΣΖΜΑΣΑ ΑΤΣΧΝ ΣΧΝ ΟΡΓΑΝΧΝ Ή ΤΚΔΤΧΝ ΤΠΟΓΖΜΑΣΑ. ΚΑΛΤΜΜΑΣΑ ΚΔΦΑΛΖ. ΟΜΠΡΔΛΔ ΓΗΑ ΣΖ ΒΡΟΥΖ ΚΑΗ ΣΟΝ ΖΛΗΟ, ΡΑΒΓΟΗ, ΜΑΣΗΓΗΑ ΚΑΘΔ ΔΗΓΟΤ ΚΑΗ ΣΑ ΜΔΡΖ ΣΟΤ. ΦΣΔΡΑ ΚΑΣΔΡΓΑΜΔΝΑ ΚΑΗ ΔΗΓΖ ΑΠΟ ΦΣΔΡΑ. ΣΔΥΝΖΣΑ ΑΝΘΖ. ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΠΟ ΣΡΗΥΔ ΚΔΦΑΛΖ ΑΝΘΡΧΠΟΤ ,27 0,75-59, ,24 0,30-7, ,19 0,64-66, ,18 1,30-84, ,13 1,97-92, ,06 0,09-28,58 ΤΛΗΚΟ ΜΔΣΑΦΟΡΧΝ ,05 0,29-81,28 ΑΝΣΗΚΔΗΜΔΝΑ ΣΔΥΝΖ, ΤΛΛΟΓΧΝ Ή ΑΡΥΑΗΟΣΖΣΧΝ ΛΗΠΖ ΚΑΗ ΛΑΓΗΑ ΕΧΗΚΑ Ή ΦΤΣΗΚΑ. ΠΡΟΨΟΝΣΑ ΣΖ ΓΗΑΠΑΖ ΑΤΣΧΝ. ΛΗΠΖ ΒΡΧΗΜΑ ΔΠΔΞΔΡΓΑΜΔΝΑ. ΚΔΡΗΑ ΕΧΗΚΖ Ή ΦΤΣΗΚΖ ΠΡΟΔΛΔΤΖ ΟΠΛΑ, ΠΤΡΟΜΑΥΗΚΑ ΚΑΗ ΣΑ ΜΔΡΖ ΚΑΗ ΔΞΑΡΣΖΜΑΣΑ ΣΟΤ ,00 0,00-99, ,00 0, ,00 0,00 Πηγή: Κρατική Στατιστική Υπηρεσία Πορτογαλίας

18 Σελ.18 ύλζεζε ειιεληθώλ εμαγσγώλ ΗΗ δηςήθηα δαζκνινγηθή θιάζε.ο. ύλζεζε ειιεληθώλ εμαγσγώλ ΗΗΗ επί ζπλφινπ 2011 Μεηαβνιή 2011/2010 % % ΤΝΟΛΟ ,67 03: ΦΑΡΗΑ ΚΑΗ ΜΑΛΑΚΟΣΡΑΚΑ, ΜΑΛΑΚΗΑ ,09 1,36 39: ΠΛΑΣΗΚΔ ΤΛΔ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΤΣΧΝ ,42 90,55 76: ΑΡΓΗΛΗΟ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΤΣΟΤ ,34 32,69 30: ΦΑΡΜΑΚΔΤΣΗΚΑ ,46 30,85 24: ΚΑΠΝΑ ,91-17,01 85: ΜΖΥΑΝΔ, ΤΚΔΤΔ ΚΑΗ ΤΛΗΚΑ ΖΛΔΚΣΡΗΚΑ ΚΑΗ ΣΑ ΜΔΡΖ ΣΟΤ. ΤΚΔΤΔ ΔΓΓΡΑΦΖ Ή ΑΝΑΠΑΡΑΓΧΓΖ ΣΟΤ ΖΥΟΤ, ΔΗΚΟΝΧΝ 84: ΠΤΡΖΝΗΚΟΗ ΑΝΣΗΓΡΑΣΖΡΔ, ΛΔΒΖΣΔ, ΜΖΥΑΝΔ, ΤΚΔΤΔ ΚΑΗ ΜΔΡΖ ΑΤΣΧΝ ,58-12, ,49-33,81 72: ΥΤΣΟΗΓΖΡΟ, ΗΓΖΡΟ ΚΑΗ ΥΑΛΤΒΑ , ,95 34: ΑΠΟΤΝΗΑ, ΟΡΓΑΝΗΚΔ ΟΤΗΔ ΔΠΗΦΑΝΔΗΑΚΖ ΓΡΑΖ, ΠΑΡΑΚΔΤΑΜΑΣΑ ΓΗΑ ΠΛΤΗΜΟ (ΑΛΗΗΒΔ), ΠΑΡΑΚΔΤΑΜΑΣΑ ΛΗΠΑΝΣΗΚΑ, ΚΔΡΗΑ ΣΔΥΝΖΣΑ, ΚΔΡΗΑ ΠΑΡΑΚΔΤΑΜΔΝΑ ,60 32,16 74: ΥΑΛΚΟ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΤΡΓΖΜΑΣΑ ΑΤΣΟΤ ,36 90,24 10 ΜΔΓΑΛΤΣΔΡΔ ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ,93 22,41 ΛΟΗΠΑ ,07-7,30

19 Σελ.19 2.Δπελδύζεηο 2.1.Διιεληθέο επελδύζεηο ζηελ Πνξηνγαιία -Δξγνζηάζην παξαγσγήο εμειαζκέλεο πνιπζηεξίλεο Iberfibran, ζην Ovar, κε ζπκκεηνρή 65% ηεο ειιεληθήο εηαηξείαο Fibran-Γ.Αλαζηαζηάδεο. 2.2.Πνξηνγαιηθέο επελδύζεηο ζηελ Διιάδα -Ο πνξηνγαιηθφο ηξαπεδηθφο φκηινο Millenium BCP εμαγφξαζε ην 2005 ηελ ζπκκεηνρή ηνπ νκίινπ Interamerican ζηελ Nova Bank θαη απφ ην Γεθέκβξην ηνπ 2006 ην ηξαπεδηθφ ίδξπκα κεηνλνκάζζεθε ζε Millenium Bank. Ζ Σξάπεδα, σζηφζν, έρεη θάλεη γλσζηή ηελ πξφζεζή ηεο γηα επαλαπξνζδηνξηζκφ ηεο ζηξαηεγηθήο ηεο ζηνρεχνληαο ζε αλαδπφκελεο αγνξέο Αθξηθήο θαη Λαηηληθήο Ακεξηθήο, κε απνηέιεζκα λα εμεηάδεηαη ην ελδερφκελν απφζπξζεο ηεο επέλδπζεο απφ ηελ Διιάδα. -Ο φκηινο Sonae, κέζσ ηεο ζπγαηξηθήο γηα ηελ αλάπηπμε θαη ηε ιεηηνπξγία εκπνξηθψλ θέληξσλ Sonae Sierra, ζπκκεηέρεη ζε δχν εκπνξηθά θέληξα, ην Mediterranean Cosmos ζηε Θεζζαινλίθε (θνηλνπξαμία κε ηελ Lamda Developments θαη ηνλ φκηιν Υαξαγθηψλε) θαη ην Pantheon Plaza ζηε Λάξηζα (θνηλνπξαμία κε ηελ Rockspring). Δθθξεκεί ε αλέγεξζε ηνπ εκπνξηθνχ θέληξνπ ηεο θνηλνπξαμίαο Sonae-Οκίινπ ζηηο εγθαηαζηάζεηο ηνπ Οιπκπηαθνχ Κέληξνπ Γαιαηζίνπ. ηελ Διιάδα δξαζηεξηνπνηνχληαη επίζεο νη πνξηνγαιηθνί φκηινη Martifer κε ηελ Martifer Solar Hellas SA, ε Petrotec SA κε Petroassist Hellas Ltd γηα εγθαηαζηάζεηο

20 Σελ.20 ζηαζκψλ πψιεζεο θαπζίκσλ, ε Zagope SA θαη ε PLM κε ηελ PLM Hellas. Γξαθεία θαη θαηαζηήκαηα κε ηε κνξθή franchise δηαζέηνπλ νη Onebiz, Peter Murray θαη Salsa. 3. Δπηζθέςεηο-Δθδειώζεηο 4. Λνηπά Σν 2011 δελ πξαγκαηνπνηήζεθαλ επηρεηξεκαηηθέο απνζηνιέο ή επίζεκεο επηζθέςεηο νηθνλνκηθνχ-επηρεηξεκαηηθνχ ελδηαθέξνληνο απφ ηελ Διιάδα ζηελ Πνξηνγαιία. Σν ρξνληθφ δηάζηεκα πξαγκαηνπνηήζεθε ζηελ πφιε Beja ηεο πεξηθέξεηαο Alentejo ηεο Πνξηνγαιίαο, ην 2 ν Γηεζλέο Φεζηηβάι Μεζνγεηαθήο Γηαηξνθήο, ζην νπνίν, πέξαλ ηεο Πνξηνγαιίαο, ζπκκεηείραλ εθπξφζσπνη ηεο νκάδαο ησλ ηεζζάξσλ ρσξψλ, Διιάδνο, Ηηαιίαο, Ηζπαλίαο θαη Μαξφθνπ, πνπ θαηνρχξσζε ηελ κεζνγεηαθή δηαηξνθή σο άπιε πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά ηεο UNESCO. Απφ πιεπξάο Τπνπξγείνπ Πνιηηηζκνχ θαη Σνπξηζκνχ ηεο Διιάδνο, ν θ. Ησάλλεο Γξίλεο, εζλνιφγνο-ιανγξάθνο ζπκκεηείρε ζην Γηεζλέο πλέδξην κε ζέκα «Μεζνγεηαθή Γηαηξνθή: Παγθφζκηα Κιεξνλνκηά», ελψ ζηε δηήκεξε Γηνξηή Γαζηξνλνκίαο, ζπκκεηείρε ν Έιιελαο Μάγεηξαο θ. Β. Εαραξάθεο, Πξφεδξνο ηνπ πιιφγνπ Δζηηαηφξσλ αληνξίλεο, κε δχν επηδείμεηο καγεηξηθήο θαη γεπζηγλσζίαο. ηηο 18 Ννεκβξίνπ πξαγκαηνπνηήζεθε, ζην πιαίζην ηξηεκέξνπ πςειήο γαζηξνλνκίαο, βξαδηά ειιεληθήο γαζηξνλνκίαο ζην μελνδνρείν Sheraton Lisbon, απφ ηνλ δηεζλνχο θήκεο Έιιελα Αξρηκάγεηξα θ. Γφμε Μπεθξή, Executive Chef, Starwood Hotels and Resorts, Costa Navarino. Σνλ Ηνχλην 2011 ν θξαηηθφο πνξηνγαιηθφο αεξνκεηαθνξέαο TAP PORTUGAL επαλαιεηηνχξγεζε ηελ απεπζείαο πηήζε Ληζζαβψλα-Αζήλα, κε θαζεκεξηλά δξνκνιφγηα ηε ζεξηλή πεξίνδν θαη ηξία δξνκνιφγηα εβδνκαδηαίσο θαηά ηε ρεηκεξηλή. 5. πκπεξάζκαηα Με παξαβιέπνληαο ηελ δπζκελή νηθνλνκηθή ζπγθπξία πνπ εχινγα δεκηνπξγεί αβεβαηφηεηα θαη πεξηνξίδεη ηελ επηρεηξεκαηηθή επέθηαζε, εηδηθά κεηαμχ ησλ δπν επξσπατθψλ ρσξψλ πνπ πιήηηνληαη πεξηζζφηεξν απφ ηελ θξίζε ρξένπο, εθηηκάηαη φηη ε πξνζνρή ζα πξέπεη λα εζηηαζζεί ζηελ δηαηήξεζε ηνπ κεξηδίνπ πνπ θαηέρνπλ ηα ειιεληθά πξντφληα ζηελ πνξηνγαιηθή αγνξά, θαη θπξίσο ησλ ηρζπεξψλ, θαη ηελ δηεχξπλζε ηεο πνηθηιίαο ηνπο πέξαλ ηεο ηζηπνχξαο θαη ιαπξαθηνχ. Δπίζεο, ε αγνξά έηνηκσλ γεπκάησλ θαη ηδησηηθήο εηηθέηαο ζα πξέπεη λα ηχρεη ηεο πξνζνρήο ησλ Διιήλσλ εμαγσγέσλ, θαζψο θαη ν θιάδνο πιαζηηθψλ πιψλ, ν νπνίνο θαηαγξάθεη ζεκαληηθή δπλακηθή, φζνλ αθνξά ηηο ειιεληθέο εμαγσγέο.