ΘΔΧΡΗΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ & ΦΙΝΙΡΙΜΑ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ

Transcript

1 ΘΔΧΡΗΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ & ΦΙΝΙΡΙΜΑ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ Γν. Καηάααξ Κςκ/κμξ Καεδβδηήξ Δθανιμβχκ Υδιζηυξ Κανδίηζα 2012

2 Πενζεπυιεκα 1.Δζζαβςβή Δπζπνίζιαηα-Γεκζηά φζηαζδ Δπζπνίζιαημξ Γδιζμονβία ημο θίθι Καηάηαλδ ηςκ επζπνζζιάηςκ ιε αάζδ ημ δζαθφηδ Δπζπνίζιαηα ιε αάζδ ημ δζαθφηδ Δπζπνίζιαηα ιε αάζδ ημ δζαθφηδ Καηάηαλδ ηςκ επζπνζζιάηςκ ιε αάζδ ηδ πδιζηή δμιή ημο ζοκδεηζημφ ιέζμο Δπζπνίζιαηα ιε αάζδ ημ θζκέθαζμ Αθηοδζηά επζπνίζιαηα (αενκζημπνχιαηα) Δπζπνίζιαηα δφμ ζοζηαηζηχκ Καηάηαλδ ηςκ επζπνζζιάηςκ ιε αάζδ ημ οπυζηνςια ζημ μπμίμ εθανιυγμκηαζ 2.6.α1. Δπζπνίζιαηα ιεηάθθςκ. 2.6.α2. Βαθή ιεηαθθζηχκ επζθακεζχκ α3. Δπίδναζδ αηιμζθαζνζημφ αένα 2.6.α4. Πνμζηαζία ιεηάθθςκ απυ ηδ δζάανςζδ α5. Γεκζηέξ ιέεμδμζ πνμζηαζίαξ α6. Δπζιεηαθθχζεζξ 2.6.α7. Δπζπάθηςζδ α8. Δπζπνφζςζδ. 2.6.α9. Δπανβφνςζδ. 2.6.α10. Δπζρεοδανβφνςζδ α11. Δπζιεηάθθςζδ βοαθζμφ ηαζ πμνζεθάκδξ 2.6.α12. Ακηζδζαανςηζηά πνχιαηα ιεηαθθζηχκ επζθακεζχκ 2.6.α13. Αζηάνζα πνμεημζιαζίαξ α14. Wash primer... 2

3 2.6.α15. Ακηζζηςνζαηά αζηάνζα α16. Τπμζηνχιαηα ή εκδζάιεζα επζπνίζιαηα 2.6.α17. Σεθζηά επζπνίζιαηα 2.6.α18. Πμθομονεεακζηά ζοζηήιαηα βζα ιεηαθθζηέξ ηαηαζηεοέξ. 2.6.α.1. Δπζπνίζιαηα λφθμο & πνμσυκηςκ ημο. Γεκζηά 2.6.α.2. Βαθέξ λφθμο 2.6.α.3. Δίδδ ααθχκ α.4 Δθανιμβή ααθχκ. 2.6.α.5 Υνχιαηα ειπμηζζιμφ α.6 Απμπνςιαηζζιυξ λφθμο α.7. Βενκίηζα - Λάηεξ. 2.6.α.8. Ακηζπονζηέξ επζηαθφρεζξ. 2.6.α.9. Σνυπμζ ααθήξ α.10. Δθανιμβή επζηαθφρεςκ πμφδναξ. 2.6.α.11. Δπακαααθή 2.6.β.1. Δπζπνίζιαηα ηηδνίςκ 2.6.δ.1. Δπζπνίζιαηα εζςηενζηχκ πχνςκ. 2.6.ε.1. Δπζπνίζιαηα ελςηενζηχκ πχνςκ ζη.1. Δπζπνίζιαηα ημο ιέθθμκημξ Δπζπνίζιαηα ημοθςιάηςκ 3.1. Πνμαθήιαηα λφθζκςκ ημοθςιάηςκ Δθανιμγυιεκδ ηεπκμθμβία ζηδκ Δθθάδα οκεήηεξ απμεήηεοζδξ πνςιάηςκ Πμζμηζηυξ έθεβπμξ πνςιάηςκ 5.2. Ηδζυηδηεξ πνςιάηςκ ζε οβνή θάζδ Ηδζυηδηεξ πνςιάηςκ ηαηά ηδκ εθανιμβή Ηδζυηδηεξ λδνμφπνχιαημξ Σεπκμηνμπίεξ. 3

4 6.1.α.CRACKLING- «Κναηεθέ» α. Μέεμδμξ Κναηεθέ Βήια πνμξ Βήια α. Τθζηά β. Φζκίνζζια ιανιάνμο. 6.4.Φζκίνζζια Γνακίηδ-ζοιπθήνςια ζηδ ιανιάνζκδ μπηζηή Graining Highlighting-Σμκζζιυξ Striation-Ρααδχζεζξ 6.7.α. STRIATION- Βήια πνμξ Βήια Σεπκζηέξ θζκνζνίζιαημξ ζημ ααθείμ. 6.9.οιπενάζιαηα Έηεεζδ ηςκ ενβαγμιέκςκ ζε πδιζημφξ πανάβμκηεξ ζε επζπθμπμζεία ηυκδ Υδιζημί πανάβμκηεξ πμο πνμτπάνπμοκ ζηζξ πνχηεξ φθεξ λοθείαξ 7.3. Υδιζημί πανάβμκηεξ πμο πνδζζιμπμζμφκηαζ ζηδ ααθή & ζοκανιμθυβδζδ επίπθςκ 7.4. Πνμαθήιαηα ζηδκ οβεία 7.5. οκεήηεξ έηεεζδξ ενβαγμιέκςκ ζε πδιζημφξ πανάβμκηεξ ζηζξ επζπεζνήζεζξ ηαηαζηεοήξ επίπθςκ ζηδκ Δθθάδα Μέηνα πνυθδρδξ Μέζα αημιζηήξ πνμζηαζίαξ Νμιμεεηζηυ πθαίζζμ - Λίζηα εθέβπμο ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ-ΠΖΓΔ... 4

5 1.Δζζαβςβή If eyes were made for seeing, then beauty is its own excuse for being Ralph Waldo Emerson Δζηυκα 1: Γζάθμνεξ ηεπκζηέξ ααθήξ Πνχηα απ υθα, ημ θζκίνζζια ζε έκα έπζπθμ είκαζ υηζ ηαζ ημ ελχθοθθμ βζα έκα αζαθίμ ή ηα νμφπα βζα έκακ άκενςπμ. Σμ έπζπθμ ηνίκεηαζ απυ ηδκ ειθάκζζδ ημο, ημ μπμίμ ζε ιεβάθμ ααειυ ενιδκεφεηαζ απυ αοηυ. Γεφηενμκ, ηαζ ίζςξ ηαζ πζμ ζδιακηζηυ, ημ θζκίνζζια πνμζηαηεφεζ ηαζ δζαηδνεί ημ λφθμ. πςξ έκαξ ηαθυξ θίθμξ, ημ θζκίνζζια απμζαθδκίγεηαζ υπζ ηυζμ πμθφ απυ ημ πχξ θαίκεηαζ, αθθά απυ ημ ηζ είκαζ. Έκα θζκίνζζια λφθμο ιπμνέζ κα πνμζηαηέρεζ ημ λφθμ απυ βναηγμοκίζιαηα, ανςιζά, ιπμβζέξ, ηαζ θεμνά, κα εκζζπφζεζ ηδκ θοζζηή μιμνθζά ημο, πνχια, ζπέδζαζδ κενχκ ηαζ αάεμξ. Σμ πνμζηαηέοεζ απυ κενυ, μλείδςζδ ηαζ ηζξ οπενζχδεζξ αηηζκμαμθίεξ ημο ήθζμο ηαζ ιπμνεί κα πνμηαθέζεζ πθήνδξ αθθαβή ζηδκ ειθάκζζδ ημο λφθμο πνμζεέημκηαξ πνχια ηαζ ηνφαμκηαξ εθθαηχιαηα. Σμ θζκίνζζια είκαζ ιζα ηέπκδ απυ ιυκδξ ηδξ, ηυζμ πθμφζζα ηαζ δζαθμνεηζηή ιε δοκαηυηδηεξ υπςξ δ ηαηαζηεοή επίπθμο. Ζ ακάβηδ βκχζδξ δζαθμνεηζηχκ ηεπκμηνμπζχκ θζκζνίζιαημξ πνέπεζ κα είκαζ δεδμιέκδ.οζ πενζζζυηενμζ άκενςπμζ αημφβμκηαξ βζα πνςιανζζιυ λφθμο, δ 5

6 πνχηδ ηεπκζηή πμο ένπεηαζ ζημ ιοαθυ είκαζ δ ααθή. ιςξ ηαζ άθθεξ ηεπκζηέξ πνμζεέημοκ πνχια ιεηά ηδκ ανπζηή ααθή ηαζ ημ πνμηαηανηηζηυ sealing ηδξ λφθζκδξ επζθάκεζαξ. Κναηεθέ, θζκίνζζια ιανιάνμο, graining είκαζ ιενζηέξ απυ αοηέξ ηζξ ηεπκμηνμπίεξ πμο πνμζδίδμοκ ζε ιζα λφθζκδ επζθακεζα επίπθμο ιζα αίζεδζδ ιμκαδζηυηδηαξ ηαζ αλίαξ ημο επίπθμο ηαζ ηδκ ιεηαηνμπή ημοξ, εα θέβαιε, ζε ημιρμηεπκήιαηα. 2. Δπζπνίζιαηα 6

7 2.1. Γεκζηά Χξ επίπνζζια παναηηδνίγεηαζ ηάεε θεπηυ οιέκζμ εκυξ οθζημφ πμο πνμζθφεηαζ ζεεκανά επάκς ζηδκ επζθάκεζα εκυξ οπμζηνχιαημξ. Με ηδκ έκκμζα αοηή ηαζ μζ ηυθθεξ ιπμνμφκ κα εεςνδεμφκ ςξ επζπνίζιαηα ιε ηδ δζαθμνά υηζ εκαπμηίεεκηαζ ιεηαλφ δφμ επζθακεζχκ, ηζξ μπμίεξ ηαθμφκηαζ κα ζοκδέζμοκ. Σα επζπνίζιαηα πνδζζιμπμζμφκηαζ βζα ηδκ πνμζηαζία ή αηυιδ ηαζ ηδκ δζαηυζιδζδ δζαθυνςκ οθζηχκ υπςξ ιεηάθθςκ, λφθμο, οθαζιάηςκ, δενιάηςκ, ιπεηυκ, πμθοιενζηχκ ιειανακχκ, πανηζμφ η.ά.. ε υηζ αθμνά ηδκ πνμζηαζία ηςκ παναπάκς οθζηχκ, αοηή ιπμνεί κα ζημπεφεζ ζημ κα ηαηαζηήζεζ ηα οθζηά αδζαπέναζηα απυ ημ κενυ, οδναηιμφξ, θάδζα ηαζ άθθα οβνά, αθθά ηαζ ζημ κα πνμζδχζεζ ζηα οθζηά ζοζηεοαζίαξ ηδκ ζηακυηδηα εενιμζοβηυθθδζδξ. Ζ βκςζηή ηαζκία sellotape είκαζ έκα πμθοιενζηυ θίθι, ζοκήεςξ απυ πμθοπνμποθέκζμ, επζπνζζιέκμ ιε έκα ζηνχια ηυθθαξ, εκχ δ αζκηεμηαζκία είκαζ έκα πμ-θοεζηενζηυ (ΡΔΣ) θζθι επζπνζζιέκμ ιε ημ ιαβκδηζηυ οθζηυ, ηαζ ζηζξ δφμ πενζπηχζεζξ ημ επίπνζζια μοζζαζηζηά είκαζ αοηυ πμο πνμζδίδεζ ζημ οπυζηνςια ηζξ πνμζδμημφιεκεξ ζδζυηδηεξ. Άθθδ ζδιακηζηή εθανιμβή απμηέθεζακ ηα εενιμ-ζηαεενά πμθοιενή, πμο πνδζζιμπμζήεδηακ βζα ηδκ επζηάθορδ ηαζ ζοκεπχξ βζα ηδκ εενιζηή πνμζηαζία ηςκ δζαζηδιμπθμίςκ ζηδκ ελενεφκδζδ ημο δζαζηήιαημξ, ηα απμηαθμφιεκα ηαζ αθθζχξ αθαζνεηζηά πμθοιενή (ablative polymers). Μία απυ ηζξ ηονζυηενεξ πνήζεζξ ηςκ επζπνζζιάηςκ ακαθένεηαζ ζηδκ πνμζηαζία ηαζ δζαηυζιδζδ ημο λφθμο ηαζ ηςκ ιεηάθθςκ. Σα επζπνίζιαηα αοηά είκαζ βκςζηά ςξ εθαζμπνχιαηα (paints), εάκ ημ ζοκδεηζηυ ιέζμ είκαζ δζάθμνα λδναζ-κυιεκα έθαζα, υπςξ ημ θζκέθαζμ ηαζ αενκζημπνχιαηα (coatings) εάκ αοηυ είκαζ ηάπμζμ ζοκεεηζηυ πμθοιενέξ. Γοζηοπχξ υιςξ δ δζάηνζζδ αοηή δεκ είκαζ ηυζμ ζαθήξ ζηδκ αβμνά ηαζ μζ υνμζ paint ηαζ coating πνδζζιμπμζμφκηαζ πμθθέξ θμνέξ αδζαηνίηςξ. Σα εθαζμπνχιαηα ηαζ ηα αενκζημπνχιαηα πενζέπμοκ πάκημηε ηάπμζμ πζβιέκημ πμο δεκ επζηνέπεζ κα δζαθαίκεηαζ ημ οπυζηνςια ιεηά ημ ηέθμξ ηδξ επίπνζζδξ. Δάκ ημ οπυζηνςια ζοκεπίγεζ κα θαίκεηαζ, υπςξ 7

8 ζηα δζάθμνα έπζπθα απυ αηνζαά είδδ λφθμο, ηυηε ημ επίπνζζια ζηενείηαζ πζβιέκηςκ ηαζ πνμθακχξ ακαθενυιαζηε ζηα δζάθμνα άπνμα ή ηαζ έβπνςια αενκίηζα (varnishes). Γφμ είκαζ μζ ηφνζεξ ζδζυηδηεξ πμο παναηηδνίγμοκ έκα επίπνζζια δ πνυζθοζδ (adhesion) ηαζ δ ζοκμπή (cohesion). Ζ πνυζθοζδ είκαζ δ δφκαιδ πμο ζοβηναηεί ημ επίπνζζια επάκς ζημ οπυζηνςια, εκχ δ ζοκμπή δ δφκαιδ πμο ζοβηναηεί ζεεκανά ηα ιυνζα ημο επζπνίζιαημξ ιεηαλφ ημοξ ηαζ ηαη' επέηηαζδ είκαζ δ ζηακυηδηα ημο επζπνίζιαημξ κα πνμζηαηεφεζ ημ οπυζηνςια απυ ηδκ δζάανςζδ ή απμζφκεεζδ. Οζ δοκάιεζξ ζοκμπείξ είκαζ δοκάιεζξ πμο ηαηεοεφκμκηαζ πνμξ ημ εζςηενζηυ ημο οθζημφ, εκχ μζ δοκάιεζξ ζοκάθεζαξ πνμξ ηα έλς. Έκα οθζηυ θμζπυκ, ιε ζδιακηζηέξ δοκάιεζξ ζοκάθεζαξ δεκ ιπμνεί κα πανμοζζάζεζ ζηακμπμζδηζηή πνυζθοζδ. Ζ ηεθεοηαία αεααίςξ πνυηαζδ απμηεθεί ιία οπέν απθμφζηεοζδ ημο πνμαθήιαημξ πμο ηαθείηαζ κα ακηζιεηςπίζεζ ηαεδιενζκά μ πδιζηυξ επζπνζζιάηςκ φζηαζδ ημο επζπνίζιαημξ Έκα επίπνζζια ιε δζαθφηδ πενζέπεζ ςξ ααζζηά ζοζηαηζηά ημ πμθοιενέξ ή ημ πνμπμθοιενέξ (μθζβμιενή, ιμκμιενή, ή λδναζκυιεκα έθαζα) ςξ ζοκδεηζηυ ιέζμ (binder), ηδ πνςζηζηή (dye) ή/ηαζ ηάπμζμ πζβιέκημ (pigment) ηαζ ηα δζάθμνα πνυζεεηα δζαθοιέκα ή ηαζ αζςνμφιεκα ζημ δζαθφηδ (solvent). ηακ ημ επίπνζζια απμηεθείηαζ ιυκμ απυ ημ ζοκδεηζηυ ιέζμ, δδθαδή ημ πμθοιενέξ πμο εα δδιζμονβήζεζ ημ ηεθζηυ θζθι, δζαθοιέκμ ζε έκα δζαθφηδ ηαζ απμοζζάγεζ ημ πζβιέκημ, εκχ πμθθέξ θμνέξ ιπμνεί κα οπάνπεζ ηαζ ιία δζαθοιέκδ πνςζηζηή, ηυηε υπςξ πνμακαθένεδηε ημ πνμσυκ αοηυ παναηηδνίγεηαζ ςξ αενκίηζ. Σα πζβιέκηα είκαζ είηε ακυνβακα είηε μνβακζηά ηαζ αοηυ πμο πνδζζιμπμζείηαζ πενζζζυηενμ είκαζ ημ ΣiΟ 2, ημ μπμίμ έπεζ ελαίνεηδ ηαθοπηζηυηδηα (hiding power). Ζ ηαθοπηζηυηδηα αοηή είκαζ απμηέθεζια υπζ ιυκμ ηδξ δζαθμνάξ ημο δείηηδ δζάεθαζδξ 8

9 ιεηαλφ πζβιέκημο ηαζ πμθοιενζημφ θμνέα (vehicle), αθθά ηαζ ημο ιεβέεμοξ ηςκ ηυηηςκ ημο πζβιέκημο. Ο δείηηδξ δζάεθαζδξ ηςκ πμθοιενχκ είκαζ ζοκήεςξ βφνς ζημ 1,5 εκχ αοηυξ ημο ΣiΟ 2 2,76. Έηζζ πνμηζιάηαζ ιεηαλφ ηςκ θεοηχκ πζβιέκηςκ ηαζ ιπμνεί κα παναπεεί είηε ζε chalking είηε ζε nonchalking ηφπμ. Chalking είκαζ ημ θαζκυιεκμ ηαηά ημ μπμίμ ημ πζβιέκημ απμιαηνφκεηαζ (sluffs away) ζοιπαναζφνμκηαξ ιένμξ πμθοιενμφξ. Καηά ηδ δζενβαζία αοηή αθθμζχκεηαζ δ επζθάκεζα, δ μπμία ηεθζηά παίνκεζ ιία εαιπή ειθάκζζδ. Σα nonchalking πζβιέκηα δζαηδνμφκ ηδκ βοαθζζηενή ειθάκζζδ. Μζα μιμζυιμνθα chalked επζθάκεζα ιπμνεί εφημθα κα ηαεανζζηεί ηαζ κα δχζεζ ιζα ζςζηή αάζδ βζα κέα επίπνζζδ. Άθθα θεοηά πζβιέκηα, θεδκυηενα απυ ημ ΣiΟ 2 είκαζ ηα ακεναηζηυ αζαέζηζμ, εεζζηυ αάνζμ, πονίηζα, άνβζθμξ, ιίηα, πονζηζηυ ιαβκήζζμ ή αζαέζηζμ ηαζ αθμφιζκα. Σα πζβιέκηα αοηά πανάθθδθα ιε ηδ ιείςζδ ημο ηυζημοξ αεθηζχκμοκ μνζζιέκεξ ζδζυηδηεξ υπςξ: ηδ δδιζμονβία θείαξ ηαζ ζηνςηήξ επζθάκεζαξ (leveling), ηδκ ακηίζηαζδ ζηδ δίμδμ ηδξ οβναζίαξ ηαζ ηέθμξ ηζξ ιδπακζηέξ ακημπέξ ημο θίθι (mechanical reinforcement). Σα πζβιέκηα αηυιδ, υζα είκαζ έβπνςια δίκμοκ πνχια, υπςξ μζ θεαθμηοακίκεξ μζ μπμίεξ είκαζ ιπθε ηαζ πνάζζκεξ. Έπμοκ ορδθή ηα-θοπηζηυηδηα ηαζ ελαίνεηδ ζηαεενυηδηα ζημ θςξ ηαζ ζε πδιζηέξ πνμζαμθέξ. Μία άθθδ ζδιακηζηή ηαηδβμνία πζβιέκηςκ είκαζ αοηά πμο αδνακμπμζμφκ ηδ δζάανςζδ ηαζ πνδζζιμπμζμφκηαζ ζηα επζπνίζιαηα ιε ηφνζμ πνμμνζζιυ ηδ ζοκηήνδζδ ημο οπμζηνχιαημξ. Ζ ζηυκδ ρεοδανβφνμο απμηεθεί εζδζηυ πζβιέκημ πμο πνδζζιμπμζείηαζ ζηα επζπνίζιαηα ζε ζοβηεκηνχζεζξ πάκς απυ 90% χζηε κα δδιζμονβδεεί ιία ζοκεπήξ ζημζαάδα απυ ζςιαηίδζα ρεοδανβφνμο ηα μπμία ανπζηά δδιζμονβμφκ έκα δθεηηνμθοηζηυ ηφηηανμ ιε ημ οπυζηνςια ζζδήνμο. Ο ρεοδάνβονμξ δνα ςξ άκμδμξ ηαζ ηαηακαθχκεηαζ πνμζηαηεφμκηαξ ημκ οπμηάης ζίδδνμ. Πζεακχξ ηα πνμσυκηα αθθμίςζδξ ημο ρεοδανβφνμο ημθθμφκ ηα ζςιαηίδζα ιεηαλφ ημοξ. Σμ ηφηηανμ ακεκενβμπμζείηαζ ηαζ δ ζημζαάδα ημο ρεοδανβφνμο 9

10 αζηεί έκα ιδπακζηυ πνμζηαηεοηζηυ απμηέθεζια. ηα επζπνίζιαηα ρεοδανβφνμο δ νδηίκδ ή θμνέαξ πνέπεζ κα δζαεέηεζ αζοκήεζζηα ζηακή δζαανεηηζηή ζηακυηδηα βζα κα εκζςιαηχζεζ ιία ηυζμ ορδθή ζοβηέκηνςζδ ρεοδανβφνμο. ε υηζ αθμνά ηα πνυζεεηα, δ ζοζηδιαηζηή ιεθέηδ αοηχκ είκαζ πένακ ημο ζηυπμο αοημφ ημο ηεθαθαίμο. Δπζβναιιαηζηά αοηά είκαζ: ηεβκςηζηά: βζα ηδκ επζηάποκζδ ηδξ λήνακζδξ (ζηεβκχιαημξ) ηςκ αηυνεζηςκ εθαίςκ. Σαζεκενβά: βζα ηδκ ηνμπμπμίδζδ ηδξ δζαανμπήξ, νεοζηυηδηαξ ηαζ δζαζπανηζηυηδηαξ ηςκ πζβιέκηςκ. οζζςιαηζηά ιέζα: παποκηέξ, πμο ιεηααάθθμοκ ηδκ νεοζηυηδηα, υπςξ ζηα εζλμηνμπζηά ηαζ βαθαηηςιαημφπα επζπνίζιαηα, ζηα μπμία ημ πζβιέκημ δεκ ηαεζγάκεζ ηαζ δμοθεφμκηαζ ιε ημ πζκέθμ εφημθα. Μοηδημηηυκα: πνμζηαηεφμοκ ηα επζπνίζιαηα ιε κενυ απυ ιζηνμμνβακζζιμφξ (ιμφπθα). ηδ ζοκέπεζα ακαθένμκηαζ μζ ηονζυηενεξ ηάλεζξ ζοκεεηζηχκ πμθοιενχκ, ηα ζοκδεέζηενα πζβιέκηα, ηαεχξ επίζδξ ηαζ μζ δζαθφηεξ, πμο πνδζζιμπμζμφκηαζ ζηδκ αζμιδπακία επζπνζζιάηςκ. 1. Ρδηίκεξ Αθηοδζηέξ νδηίκεξ ηαζ ηνμπμπμζδιέκα πανάβςβα αοηχκ Ρδηίκεξ ΡF, UF, ΜF ζθζηυκεξ Δπμλεζδζηέξ νδηίκεξ Υθςνζςιέκμ εθαζηζηυ Πμθομονεεάκεξ Αηνοθζηέξ νδηίκεξ Τδνμβυκμ ακεναημφπεξ νδηίκεξ Φεμνμπμθοιενή Βζκοθζηεξ νδηίκεξ 2. Πζβιέκηα 10

11 Γζμλείδζμ ημο ηζηακίμο Ολείδζα ημο ζζδήνμο, ημο ιμθφαδμο, ημο πνςιίμο ή ακηζιμκίμο Υνςιζηυ ζηνυκηζμ Ολείδζμ ημο ρεοδανβφνμο / Θεζμφπμξ ρεοδάνβονμξ Λζεμπυκζμ (30% ΕδS+ 70% ΒaSΟ 4 ) Αζεάθδ Γζάθμνα μνβακζηά πζβιέκηα 3. Γζαθφηεξ ηαζ Σμλζηυηδηα αοηχκ α) Τδνμβμκάκεναηεξ Αθεζθαηζημί Πεηνεθασηυξ αζεέναξ (Petroleum spirit) Δλάκζμ (Hexane) Δπηάκζμ (Ζeptane) Ανςιαηζημί Σμθμουθζμ (Σoluene) Ξοθυθζμ (Υylene) Οζ οδνμβμκάκεναηεξ είκαζ εφθθεηημζ ιε παιδθά ζδιεία ακάθθελδξ. Οζ αθεζθαηζημί πανμοζζάγμοκ κανηςηζηή δνάζδ αθθά παιδθή ημλζηυηδηα. Οζ ανςιαηζημί πανμοζζάγμοκ ζζπονή κανηςηζηή δνάζδ ηαζ πμθφ ορδθή ημλζηυηδηα (απχθεζα ιοσημφ ζοκημκζζιμφ, απχθεζα ζοκείδδζδξ, ορδθυηαηδ ημλζηή δνάζδ ζημ αίια ηαζ ημ ιοεθυ ηςκ μζηχκ). α) Αθμβμκςιέκμζ οδνμβμκάκεναηεξ Μεεοθεκμπθςνίδζμ Υθςνμθυνιζμ ηεηναπθςνάκεναηαξ 1,1,1 ηνζπθςνμαζεάκζμ Σ νζπθς ν μ αζεοθέκζμ Σεη ν απθς νμαζεοθέκζμ 11

12 Υθςνμαεκγυθζμ Οζ αθεζθαηζημί δεκ είκαζ εφθθεηημζ. Μενζημί απυ αοημφξ είκαζ ζδζαίηενα ημλζημί εκχ υθμζ πανμοζζάγμοκ κανηςηζηή δνάζδ. Ζ πονυθοζδ ημοξ ιπμνεί κα δδιζμονβήζεζ ημλζηυ αένζμ θςζβέκζμ. Οζ ανςιαηζημί (π.π. ημ πθςνμαεκγυθζμ) είκαζ εφθθεηημζ. Ηζπονή κανηςηζηή δνάζδ αθθά υπζ πνυκζα ημλζηά απμηεθέζιαηα. Μενζημί απυ αοημφξ είκαζ ηανηζκμβυκμζ. β) Αθημυθεξ Μεεακυθδ Αζεακυθδ Πνμπακυθδ Ηζμπνμπακυθδ Βμοηακυθδ Έπμοκ ζδιεία ακάθθελδξ ημκηά ζηδ εενιμηναζία δςιαηίμο. Μέηνζα κανηςηζηή δνάζδ ηςκ αηιχκ ημοξ. Αζεένεξ Γζαζεοθαζεέναξ Δλαζνεηζηά εφθθεηημξ (πμθφ παιδθυ ζδιείμ ακάθθελδξ). Ηζπονέξ κανηςηζηέξ ζδζυηδηεξ αθθά ιεηνίςξ ημλζηυξ. Πανάβςβα ηδξ βθοηυθδξ Μεεοθμβθοηυθδ Ολζηή Μεεοθμβθοηυθδ Αζεοθμβθοηυθδ Ολζηή αζεοθμβθοηυθδ πεηζηά ορδθά ζδιεία ακάθθελδξ. Σμλζηή δνάζδ ζημ κεονζηυ ζφζηδια ηαζ ημ αίια. Δζηένεξ 12

13 Ολζηυξ αζεοθεζηέναξ Ολζηυξ αμοηοθεζηέναξ Δφθθεηημζ (ζδιεία ακάθθελδξ ημκηά ζηδ εενιμηναζία δςιαηίμο). Γεκ απμηεθμφκ ζδζαίηενμ ηίκδοκμ βζα ηδκ οβεία. Οζ αηιμί ημοξ ιπμνεί κα είκαζ ενεεζζηζημί ηςκ ιαηζχκ, ημο δένιαημξ ή ημο ακαπκεοζηζημφ. Κεηυκεξ Αηεηυκδ Κοηθμελακυκδ Μεεοθζζμαμοηοθμηεηυκδ Δφθθεηηεξ (ζδιεία ακάθθελδξ ηάης απυ ημ ιδδέκ). πεηζηά παιδθή ημλζηυηδηα. Σενεαζκεέθαζμ ή κέθηζ. Δφθθεηημ. Νζηνμπαναθίκεξ Δφθθεηηεξ. Πανμοζζάγμοκ κανηςηζηή δνάζδ ηαζ ενεείγμοκ ημ ήπαν ηαζ ηα κεθνά. 2.3 Γδιζμονβία ημο θίθι ηδκ ηεπκμθμβία ηςκ επζπνζζιάηςκ δ δδιζμονβία ημο θζθι είκαζ φρζζηδξ ζδιαζίαξ. Σα θίθιξ πανάβμκηαζ ηαηά ηδκ ελάηιζζδ ημο δζαθφηδ εκυξ πμθοιενζημφ δζαθφιαημξ πμο έπεζ απθςεεί ζε ιία επζθάκεζα (οπυζηνςια), ή υηακ οβνά ιμκμιενή ή μθζβμιενή απθχκμκηαζ επάκς ζημ οπυζηνςια ηαζ αημθμοεεί μ πμθοιενζζιυξ. Σα αζκοθζηά επζπνίζιαηα ηαζ μζ θάηηεξ κζηνμηοηηανίκδξ δίκμοκ θίθιξ μ ζπδιαηζζιυξ ηςκ μπμίςκ ελανηάηαζ απυ ηδκ ηαπφηδηα ελάηιζζδξ ημο δζαθφηδ. Ο πμθοιενζζιυξ σδ ηίΐζα ήδδ έπεζ ακαθενεεί. Μία ζπεηζηά κέα ιέεμδμξ πμθοιενζζιμφ πνμζεήηδξ είκαζ αοηή ημο θςημπμθοιενζζιμφ ή ηαζ ιε αμιαανδζζιυ ζυκηςκ. Σμ πθεμκέηηδια ηςκ πμθοιενζζιχκ αοηχκ 13

14 είκαζ υηζ ηα επζπνίζιαηα πανάβμκηαζ πςνίξ δζαθφηδ αθμφ ηα ιμκμιενή έπμοκ παιδθυ ζλχδεξ. Μεζμκέηηδια είκαζ υηζ ηα επζπνίζιαηα δεκ ιπμνμφκ κα εθανιμζημφκ ζε ηάεεηεξ επζθάκεζεξ δζυηζ νέμοκ πνμξ ηα ηάης ηαζ ζηδ πενίπηςζδ ημο θςημπμθοιενζζιμφ ηα πζβιέκηα πανειπμδίγμοκ ηδκ απμννυθδζδ ηδξ οπενζχδμοξ αηηζκμαμθίαξ. ηακ ημ επίπνζζια δζαεέηεζ ηδκ αολδιέκδ ζοκμπή πνμηεζιέκμο κα πνμζηαηεφζεζ ημ οπυζηνςια, μπυηε δεκ έπεζ ηαθή πνυζθοζδ επάκς ζε αοηυ, υπςξ πνμακαθένεδηε, ηυηε έκα άθθμ εκδζάιεζμ επίπνζζια ηαθείηαζ κα δχζεζ ηδ θφζδ, ημ αζηάνζ (primer). οκήεςξ ημ αζηάνζ παναηηδνίγεηαζ ηαζ αοηυ ςξ οπυζηνςια, αθμφ επάκς ημο πνμζθφεηαζ ημ ηεθζηυ επίπνζζια. Σζξ πενζζζυηενεξ θμνέξ ηα αζηάνζα έπμοκ ηδκ ίδζα ζφκεεζδ ιε ημ ηεθζηυ επίπνζζια, αθθά πμθφ αναζςιέκα ιε δζαθφηδ πνμηεζιέκμο κα ιπμνέζμοκ ηα ιαηνμιυνζα ημο ζοκδεηζημφ ιέζμο κα δζεζζδφζμοκ ζε πμνχδεζξ επζθάκεζεξ, υπςξ αοηέξ ημο λφθμο ή ηςκ ημίπςκ ηαζ κα ελαζθαθζζηεί δ πνυζθοζδ. Σμ αζηάνζ λφθμο θένεηαζ ζηδκ αβμνά πμθθέξ θμνέξ ηαζ ιε ηδκ μκμιαζία αεθαημφνα, εκχ ημ ηεθζηυ επίπνζζια ςξ νζπμθίκδ. πήια 2. Γδιζμονβία ημο πμθοιενζημφ επζπνίζιαημξ (θζθι). 14

15 Ζ αζμιδπακία επζπνζζιάηςκ βζα ανηεημφξ αζχκεξ ζηδνίπεδηε ζηα θοζζηά λδναζκυιεκα πμθοαηυνεζηα έθαζα ηαζ βζ αοηυ πανέιεζκε ζηάζζιδ. Σα ηεθεοηαία υιςξ 50 πνυκζα, δδθαδή απυ ηδκ ειθάκζζδ ηςκ ζοκεεηζηχκ πμθοιενχκ, πνάβιαηζ δ αζμιδπακία αοηή άνπζζε κα ηζκείηαζ επάκς ζε ιία επζζηδιμκζηή αάζδ. 2.4 Καηάηαλδ ηςκ επζπνζζιάηςκ ιε αάζδ ημ πνδζζιμπμζμφιεκμ δζαθφηδ Δπζπνίζιαηα ιε μνβακζηυ δζαθφηδ ηακ μ δζαθφηδξ έπεζ ηδκ ηαηάθθδθδ ηαπφηδηα ελάηιζζδξ, ηυηε δζεοημθφκεζ ημ ζπδιαηζζιυ ημο θίθι, μπυηε δδιζμονβείηαζ ιζα θεία επζθάκεζα πμθοιενζημφ οθζημφ επάκς ζημ οπυζηνςια. Ζ αζμιδπακία επζπνζζιάηςκ είκαζ μ ιεβαθφηενμξ ηαηακαθςηήξ δζαθοηχκ. Σμ 50% αοηχκ είκαζ αθεζθαηζημί (white spirit) ηαζ ανςιαηζημί (toluene+xylenes) οδνμβμκάκεναηεξ ηαζ ημ οπυθμζπμ ηεηυκεξ, αθημυθεξ (βθοηυθεξ, βθοημθαζεένεξ), εζηένεξ ή αζεένεξ, ηαζ πθςνζςιέκμζ οδνμβμκάκεναηεξ. οκήεςξ, ακαθενυιαζηε ζημ ζφκμθμ ηςκ πηδηζηχκ μνβακζηχκ εκχζεςκ (Volatile Organic Compounds-VOCs) πμο ειπενζέπμκηαζ ζε έκα επίπνζζια ηαζ πμο πνμθακχξ δεκ είκαζ ιυκμ μζ δζαθφηεξ, αθθά ηαζ άθθεξ οβνέξ μνβακζηέξ εκχζεζξ ζε ιζηνυηενδ ακαθμβία, πμο έπμοκ άθθμ πνμμνζζιυ ηαζ πμο ελαηιίγμκηαζ ηαηά ημ ζηέβκςια ημο επζπνίζιαημξ. Οζ πηδηζηέξ μνβακζηέξ εκχζεζξ είκαζ ηονίςξ οπεφεοκεξ βζα πνμαθήιαηα οβείαξ πμο ειθακίγμκηαζ ζημοξ αζπμθμφιεκμοξ ιε ηα επζπνίζιαηα. ηα πνμαθήιαηα αοηά εκηάζζμκηαζ ενεεζζιμί μθεαθιχκ, ιφηδξ ηαζ θάνοββα, δενιαηίηζδεξ, πμκμηέθαθμζ, καοηίεξ, αθάαεξ ζημ ζζηχηζ, ηα κεθνά ηαζ ημ ηεκηνζηυ κεονζηυ ζφζηδια. Ζ ζφβπνμκδ ηάζδ, υπςξ εα θακεί ηαζ ζηδ ζοκέπεζα, είκαζ δ παναπάκς δζαθφηεξ κα πενζμνζζημφκ ζημ εθάπζζημ ή αηυιδ ηαζ κα ελαθεζθεμφκ ηεθείςξ. Έηζζ πνμηείκμκηαζ 15

16 επζπνίζιαηα ιε πμθφ ιεβαθφηενδ πενζεηηζηυηδηα ζηενεχκ, επζπνίζιαηα ιε αάζδ ημ κενυ, ή αηυιδ επζπνίζιαηα πςνίξ οβνυ θμνέα (θςημζηθδναζ-κυιεκεξ ηοπμβναθζηέξ ιεθάκεξ) Δπζπνίζιαηα ιε αάζδ ημ κενυ (πςνίξ μνβακζηυ δζαθφηδ) Σμ πνυβναιια ηδξ ακηζιεηχπζζδξ ηδξ έθθεζρδξ ημο θοζζημφ εθαζηζημφ δίδαλε ημοξ ηεπκμθυβμοξ πχξ κα πανάβμοκ ζοκεεηζηυ βαθάηηςια (Latex) απυ ζοιπμθο-ιενζζιυ ζηονεκίμο/αμοηαδζεκίμο. Ζ πνμζεήηδ πζβιέκηςκ ζε έκα ηέημζμ βαθάηηςια ήηακ δ ακαγδημφιεκδ ελέθζλδ, μπυηε δδιζμονβήεδηακ ηα πνχηα "οδαημδζαθο-ηά" επζπνίζιαηα εζςηενζηήξ πνήζδξ. ήιενα ημ 90% ηςκ μζημδμιζηχκ επζπνζζιάηςκ βίκμκηαζ απυ ζοκεεηζηά βαθαηηχιαηα άθθςκ πμθοιενχκ ή ζοιπμθοιενχκ υπςξ: πμθο(μλζηυξ αζκοθεζηέναξ) (ΡVA), πμθο(αενζαηζηυξ αζκοθεζηέναξ) (ΡVV, ΡVEOVA), πμθο(ιεεαηνοθζηυξ ιεεοθεζηέναξ) (ΡΜΜΑ), ζοιπμθοιενή ζηονεκί-μο/αηνοθζηχκ εζηένςκ. ημ ζδιείμ αοηυ εα πνέπεζ κα ημκζζηεί, υηζ ηαηχξ πνδζζιμπμζείηαζ μ υνμξ "οδαημδζαθοηά" αθμφ υθα ηα επζπνίζιαηα αοηά πνμζθένμκηαζ ζηδκ αβμνά ςξ βαθαηηχιαηα ή δζαζπμνέξ ζημ κενυ, δδθαδή δεκ είκαζ πναβιαηζηά δζαθφιαηα ζε αοηυ. Έηζζ δεκ πνέπεζ κα ιαξ λεκίγεζ ημ βεβμκυξ υηζ ιεηά ηδκ εθανιμβή ημοξ είκαζ πθέμκ ηεθείςξ αδζάθοηα ζημ κενυ. Θα πνέπεζ θμζπυκ κα βίκεζ ηαηακμδηυ υηζ ημ κενυ οπμηαεζζηά ημκ μνβακζηυ δζαθφηδ ζηζξ πενζπηχζεζξ εηείκεξ υπμο ημ πμθοιενζηυ ζοκδεηζηυ ιέζμ έπεζ παναπεεί ιε πμθοιενζζιυ βαθαηηχιαημξ. Σα θίθιξ απυ ΡVΑ είκαζ ιάθθμκ ζηθδνά ηαζ εφενοπηα, βζαοηυ πνμζεέημκηαζ ελςηενζημί πθαζηζημπμζδηέξ υπςξ μ θεαθζηυξ δζαμοηοθεζηέναξ, υιςξ ιε ηδκ πάνμδμ ημο πνυκμο μ πθαζηζημπμζδηήξ αοηυξ απμιαηνφκεηαζ ηαζ ημ θζθι βίκεηαζ πάθζ εφενοπημ. ηδκ πενίπηςζδ αοηή δ εζςηενζηή πθαζηζημπμίδζδ, δδθαδή μ ζο-ιπμθοιενζζιυξ ιε αηνοθζηυ δ-αμοηοθεζηένα ή 2-αζεοθελοθεζηένα ζε ακαθμβία ιέπνζ ηαζ 20% απμηέθεζε ιία έλοπκδ θφζδ. 16

17 Σμ ΡVΑ πνμζαάθθεηαζ απυ ηα αθηάθζα ελαζηίαξ ηδξ πανμοζίαξ ηςκ εζηενζηχκ μιάδςκ, ηαζ είκαζ εοαίζεδημ ζηδκ οβναζία. Σα ιεζμκεηηήιαηα αοηά υιςξ είκαζ άκεο ζδιαζίαξ ζε εζςηενζηέξ πνήζεζξ. Αηυιδ ζημ ΡVA οπάνπμοκ πάκηα ίπκδ μλζημφ μλέμξ ημ μπμίμ δζαανχκεζ ηα δμπεία ιε ζοκέπεζα ημκ πνςιαηζζιυ ημο επζπνίζιαημξ ηαζ ηδκ επαηυθμοεδ ζοζζςιάηςζδ ημο θάηελ. Γζ αοηυ ηα δμπεία εα πνέπεζ κα επζπνίμκηαζ εζδζηά βζα ημ ζημπυ αοηυ, ή κα πανάβμκηαζ απυ ηάπμζμ πθαζηζηυ, υπςξ απυ πμθοπνμποθέκζμ ημ μπμίμ έπεζ ηαεζενςεεί πθέμκ ζήιενα. Γεκζηά υιςξ ηα επζπνίζιαηα ΡVA, πένα απυ ημ παιδθυ ηυζημξ, έπμοκ ηαθή ζοβηνάηδζδ ημο πνχιαημξ (COLOR RETENTION) ηαζ ακημπή ζηα θζπακηζηά, βνάζα ηαζ μνοηηέθαζα. Σμ ΡVEOVΑ ή ηαθφηενα ΡVV είκαζ έκα ζπεηζηά κέμ πμθοιενζηυ ζοκδεηζηυ ιέζμ πμο θαίκεηαζ υηζ εα οπμηαηαζηήζεζ ημ ΡVΑ. Γεκ είκαζ έκα ζοβηεηνζιέκμ πμθοιενέξ υπςξ ημ ΡVΑ, αθθά ιία μιάδα πανμιμίςκ πμθοιενχκ, βζ' αοηυ δζαηνίκμκηαζ ηάεε θμνά ιε έκα παναηηδνζζηζηυ ανζειυ πμο πνμζηίεεηαζ ιεηά ημ αηνςκφιζμ. Σμ VEOVΑ-10 ζοβηεηνζιέκα είκαζ μ αζκοθεζηέναξ ημο αενζαηζημφ μλέμξ-10, εκυξ ζοκεεηζημφ ημνεζιέκμο ιμκμηαναμκζημφ μλέμξ ανηεηά δζαηθαδςιέκμο πμο πενζέπεζ 10 άημια άκεναηα. Ζ βεκζηή πδιζηή δμιή θαίκεηαζ παναηάης. ζ ζ πμο, R1 ηαζ R 2 είκαζ δζαηθαδςιέκεξ αθηοθμμιάδεξ πμο πενζέπμοκ ιαγί ηαζ μζ δφμ 6,7 ή 8 άημια άκεναηα βζα ηα VEOVΑ-9, 10 ηαζ 11 ακηίζημζπα. Σμ VEOVΑ-10 είκαζ έκα εοηίκδημ οβνυ ιμκμιενέξ ιε ήπζα εζηενζηή μζιή. Απμηεθεί έκα πμθφ εθηοζηζηυ εκδζάιεζμ βζα ηδκ παναβςβή ζοκδεηζηχκ ιέζςκ ζηδ αζμιδπακία επζπνζζιάηςκ. Πνμζδίδεζ 17

18 έκα ζοκδοαζιυ εοηαιρίαξ (παιδθυ Σg, -3 C), οδνμθμαζ-ηυηδηα ηαζ πμθφ ηαθή πδιζηή ακημπή ηαεχξ επίζδξ ακημπή ζηδκ οπενζχδδ αηηζκμαμθία. οκεπχξ ηα επζπνίζιαηα ιε ΡVEOVA εα ηα δμφιε ζημ ιέθθμκ κα πνδζζιμπμζμφκηαζ ζε εζςηενζηέξ, υπςξ είκαζ ηα ιπάκζα ιε αολδιέκδ οβναζία, ηαζ ελςηενζηέξ πνήζεζξ. Σα βαθαηηχιαηα ηςκ αηνοθζηχκ εζηένςκ πανά ημ ζπεηζηά ορδθυ ηυζημξ, εηηζιχκηαζ πάνα πμθφ ελαζηίαξ ημο υηζ πανέπμοκ θίθιξ ακεεηηζηά, εφηαιπηα, ιε ελαζνεηζηή ζηθδνυηδηα ζοβηνάηδζδ πνχιαημξ, ηαζ ακημπή ζηζξ ηαζνζηέξ ζοκεήηεξ, εζδζηά ζημ δθζαηυ θςξ. Ακηέπμοκ επίζδξ ζηα αθηάθζα, θζπακηζηά, ηαζ οβναζία ηαζ ακα-πηφζμοκ αλζυθμβδ ακημπή ζημ κενυ αιέζςξ ιεηά ηδκ εθανιμβή ημοξ. Σα αηνοθζηά βαθαηηχιαηα είκαζ βεκζηά ζοιπμθοιενή ημο ιεεαηνοθζημφ ιεεοθεζηένα ιε άθθμοξ αηνοθζημφξ εζηένεξ. Μία ιεβάθδ πμζηζθία ζοζηάζεςκ είκαζ δοκαηή ιε απμηέθεζια κα ζηακμπμζείηαζ ηάεε πζεακή απαίηδζδ. Δάκ γδημφιε πνυζθοζδ πάκς ζε ιέηαθθα ηυηε ζοιπενζθαιαάκεηαζ ηαζ μ ιδθεσκζηυξ ακοδνίηδξ. Ο αηνοθζηυξ 2-αζεοθελοθε-ζηέναξ πενζθαιαάκεηαζ ζηζξ αηνοθζηέξ ζοκεέζεζξ πνμηεζιέκμο κα επζηεοπεεί έκαξ ορδθυξ ααειυξ εζςηενζηήξ πθαζηζημπμίδζδξ. Σμ ιμκμιενέξ αοηυ αεθηζχκεζ ηδκ ακημπή ζημ κενυ, δίκεζ ιεβαθφηενδ βοαθάδα ηαζ θζβυηενδ ζοζζςιάηςζδ ζηζξ παιδθέξ εενιμηναζίεξ. Σα αηνοθζηά επζπνίζιαηα δεκ ειθακίγμοκ ημ θαζκυιεκμ ημο chalking ζε ηέημζμ ααειυ υζμ ηα εθαζμπνχιαηα ηαζ ιπμνμφιε κα πεηφπμοιε επανηή βοαθάδα ηαζ ζηθδνυηδηα ζηδκ πνμζηαζία ελςηενζηχκ επζθακεζχκ. Τπάνπμοκ ηάπμζα πνμαθήιαηα πμο ζοκδέμκηαζ ιε ηδκ εθανιμβή ηςκ οδαημδζαθοηχκ επζπνζζιάηςκ ζε ελςηενζηέξ πνήζεζξ. Σμ πνχημ ακαθένεηαζ ζηδ δοζημθία κα επζηεοπεεί ορδθή βοαθάδα. Αοηυ είκαζ θζβυηενμ ζδιακηζηυ ζηδ Βυνεζα Αιενζηή, υπμο δ ορδθή βοαθάδα δεκ επζδζχηεηαζ ηυζμ πμθφ υζμ ζηδκ Δονχπδ. Γεφηενμκ, δ εοενβεηζηή δνάζδ ημο δζαθφηδ ηαηά ηδ δδιζμονβία ημο θίθι (νοειζγυιεκδ ελάηιζζδ) δεκ οθίζηαηαζ εδχ, έηζζ ζηα οδαημδζαθοηά πνχιαηα πνμζεέημκηαζ ζοζζςιαηζηά ιέζα υπςξ ελοθεκμβθοηυθδ ή πμθοαζεοθεκμβθοηυθεξ ηαζ εζηένεξ αοηχκ. Αοηά πνμηαθμφκ 18

19 ζοζζςιάηςζδ ηςκ ζςιαηζδίςκ ημο πμθοιενμφξ ηαζ έηζζ δδιζμονβείηαζ ημ πνμζηαηεοηζηυ θίθι. Γζα εζςηενζηέξ πνήζεζξ έκα ζοκεπέξ θίθι δεκ είκαζ ακαβηαίμ βζα ηδκ πνμζηαζία ηδξ επζθάκεζαξ. Σνίημκ, μζ βαθαηης-ιαημπμζδηέξ ηαζ μζ ζηαεενμπμζδηέξ ημθθμεζδχκ, ζε έκα οδαημδζαθοηυ επίπνζζια ακαπυθεοηηα ιεζχκμοκ ηδκ ακημπή ημο ζημ κενυ. Σεθζηά ηα επζπνίζιαηα αοηά έπμοκ ιία ιεζςιέκδ πνυζθοζδ, ιμθμκυηζ αοηυ δεκ απμηεθεί πνυαθδια ζηζξ πμνχδεζξ εζςηενζηέξ επζθάκεζεξ. Βεααίςξ ηα πνμαθήιαηα αοηά έπμοκ ανεί ηαηά ηάπμζμ ηνυπμ ηδ θφζδ ημοξ, απυδεζλδ υηζ πενζζζυηενμ απυ 50% υθςκ ηςκ ελςηενζηήξ πνήζδξ επζπνζζιάηςκ είκαζ αοηά ιε αάζδ ημ κενυ ηακ ζοκεπίγμοκ κα εηημπίγμοκ εηείκα ιε αάζδ ηάπμζμ ή ηάπμζμοξ δζαθφηεξ. Μεηαλφ ηςκ επζπνζζιάηςκ εζςηενζηήξ ηαζ ελςηενζηήξ πνήζδξ οπάνπμοκ δφμ ζδιακηζηέξ δζαθμνέξ. Σα πνχηα πενζέπμοκ δζπθάζζα πμζυηδηα πζβιέκηςκ απ' υηζ ηα δεφηενα ηαζ ηα ηεθεοηαία πενζέπμοκ πενζζζυηενδ νδηίκδ βζα κα ακηέπμοκ ζηζξ ηαζνζηέξ ζοκεήηεξ. Γζα κα επζθοεεί ημ πνυαθδια ηδξ ιεζςιέκδξ πνυζθοζδξ ζε θείεξ επζθάκεζεξ, βαθαηηςιαημπμζμφκηαζ εκηυξ ημο οδαημδζαθοημφ θμνέα ζε ιία ακαθμβία 5-15% ηδξ ζοκμθζηήξ νδηίκδξ αθηοδζηέξ νδηίκεξ ή έθαζα. ηδκ ηεπκμθμβία ηςκ οδαημδζαθοηχκ επζπνζζιάηςκ ηα πζβιέκηα εα πνέπεζ κα οπμζημφκ εζδζηή ηαηενβαζία ηαευηζ δεκ δζαζπείνμκηαζ εφημθα ζημ κενυ. Έηζζ πνδζζιμπμζμφκηαζ εζδζηά δζαζπανηζηά ιέζα υπςξ: ημ πονμθςζθμνζηυ ηεηνακάηνζμ ηαζ δ θεηζείκδ. Πνμζηαηεοηζηά ημθθμεζδή ηαζ παποκηέξ ιεζχκμοκ ημ νοειυ ηαηα-ηάεζζδξ ημο πζβιέκημο. Σμ πμθοαηνοθζηυ κάηνζμ, δ ηαναμλοιεεοθμηοηηανίκδ, ηαζ δ οδνμλοαζεοθμηοηηανίκδ είκαζ μνζζιέκα παναδείβιαηα, ηα μπμία ιπμνμφκ επίζδξ κα ηάκμοκ ημ επίπνζζια εζλμηνμπζηυ. 19

20 Σα ακηζαθνζζηζηά είκαζ έκα ζδιακηζηυ πνυζεεημ αθμφ μ αθνυξ ιπμνεί κα δδιζμονβδεεί ηυζμ ιέζα ζημ δμπείμ υζμ ηαζ ζηδκ ηαθοπηυιεκδ επζθάκεζα. Ο θςζθμνζηυξ ηνζαμοηοθεζηέναξ ηαζ δ δ-μηηακυθδ ηαεχξ επίζδξ μζ ορδθυηενεξ αθημυθεξ δνμοκ ςξ ακηζαθνζζηζηά. Ακηζροηηζηά πνυζεεηα πνδζζιμπμζμφκηαζ επίζδξ βζα ηδκ πνυθδρδ ηδξ ηαηαζηνμθήξ ημο επζπνίζιαημξ ηαηά ηδκ ιεηαθμνά ή εκαπμεήηεοζδ. Ζ έκςζδ πμο πνμηζιάηαζ είκαζ δ αζεοθεκμβθοηυθδ, δ ίδζα έκςζδ πμο πνδζζιμπμζείηαζ ζηα ροβεία ηςκ αοημηζκήηςκ. Σέθμξ δ πνμζεήηδ ημο ιοηδημηηυκμο ζοιπθδνχκεζ ηδκ ζφκεεζδ. Γζα πανάδεζβια 10-20% ηςκ ζοκμθζηχκ πζβιέκηςκ ζηα επζπνίζιαηα ελμηενζηήξ πνήζδξ είκαζ ΕδΟ, έκςζδ πμο πνμζηαηεφεζ ημ επίπνζζια απυ ηδ ιμφπθα Καηάηαλδ ηςκ επζπνζζιάηςκ ιε αάζδ ηδ πδιζηή δμιή ημο ζοκδεηζημφ ιέζμο Δπζπνίζιαηα ιε αάζδ ημ θζκέθαζμ (εθαζμπνχιαηα-θαδμιπμβζέξ) Σα δζάθμνα πνμζηαηεοηζηά επζπνίζιαηα, ιέπνζ ηδ δεηαεηία ημο 50, είπακ ζπεδυκ υθα ςξ αάζδ ηα πμθοαηυνεζηα έθαζα υπςξ ημ θζκέθαζμ, ημ ζπεοέθαζμ, ημ λοθέθαζμ (tung oil or tung wood oil), ημ πεοηέθαζμ (tall μil) η.ά.. Σμ tung μσΐ θαιαάκεηαζ απυ ζπυνμοξ ημο πμθοεημφξ δέκδνμο ΐζζδ πμο θφεηαζ ζηδκ Κίκα ηαζ ηα βθοηενίδζά ημο πενζέπμοκ ηονίςξ ηα αηυνεζηα μλέα εθασηυ ηαζ έθαζμιανβανζηά (80%), βζ' αοηυ ηαηαηάζζεηαζ ζηδκ ηαηδβμνία ηςκ λδναζκμιέκςκ εθαίςκ ηαζ πνδζζιμπμζείηαζ βζα ηδκ παναβςβή αθηοδζηχκ νδηζκχκ ακεεηηζηχκ ζηδκ οβναζία. Σμ πεοηέθαζμ ή ηαθθέθαζμ (tall oil) μθείθεζ ηδκ μκμιαζία ημο ζημκ ανπζηυ υνμ "talloja" πμο ζδιαίκεζ ζηα μοδδζηά έθαζμ ημο πεφημο (pine oil). Αοηυ δεκ είκαζ ηάπμζμ ηαεανυ ηνζβθοηενίδζμ, αθθά έκα ιίβια ημθμθςκίμο ηαζ θζπανχκ μλέςκ. Πνυηεζηαζ βζα ημ 20

21 παναπνμσυκ ηδξ ηαηενβαζίαξ θεφηακζδξ ημο πμθημπμζδιέκμο λφθμο ημο πεφημο (πανημιάγα-κraft process). Σμ λφθμ πεφημο ιεηά ηδκ πμθημπμίδζή ημο ηαηενβάγεηαζ ιε ΝaΟΖ πνμηεζιέκμο κα δζαπαθζζημφκ μζ ηοηηανζκμφπεξ ίκεξ απυ ηζξ ακεπζεφιδηεξ θζβκίκεξ. Οζ θζβκίκεξ είκαζ θοζζηά πμθοιενή θαζκοθμπνμπεκμσηχκ δαηηοθίςκ, πμο πενζέπμοκ οδνμλο- ηαζ ιεεμλομιάδεξ. Μαγί ιε ηζξ θζβκίκεξ απμπςνίγμκηαζ ηαζ ημ ημθμθχκζμ ηα θζπανά μλέα ηαζ άθθα ζοζηαηζηά ημο λφθμο. πςξ βίκεηαζ θακενυ απυ ηα ακςηένς, ημ πεοηέθαζμ, αθμφ πανάβεηαζ απυ ημ λφθμ ημο πεφημο εα ήηακ πμθφ θμβζηυ κα θέβεηαζ "λοθέθαζμ", υιςξ ζηα εθθδκζηά μ υνμξ αοηυξ απμδυεδηε ζημ tung oil. Σα θζπανά μλέα, ηονίςξ ημ εθασηυ ηαζ θζκεθασηυ, ημο πεοηεθαίμο θαιαάκμκηαζ ςξ άθαηα ιε Νa ιέζα ζε έκα ζημονυπνςιμ οβνυ. Μεηά απυ μλφκζζδ ημο ακςηένς ιίβιαημξ ηαζ ηθαζιαηζηή απυζηαλδ δζαπςνίγμκηαζ ημ ημθμθχκζμ απυ ηα θζπανά μλέα. Σμ ημθμθχκζμ είκαζ έκα πμθφπθμημ ιίβια πενζεηηζηυηδηαξ πενίπμο 90% ζε μλέα, πμο ζπεηίγμκηαζ ιε ημ ιενζηχξ οδνμβμκςιέκμ θαζκακενέκζμ ηαζ 10% ζε μοδέηενα ζοζηαηζηά. Απυ ηα μλέα πενίπμο ημ 90% απμηεθείηαζ απυ ιίβια ααζεηζημφ ηαζ πζιανζημφ μλέμξ πμο είκαζ ζζμιενή, εκχ ημ οπυθμζπμ είκαζ ιενζηχξ ή ηαζ πθήνςξ ημνεζιέκα πανάβςβα ημο ααζεηζημφ μλέμξ. Απυ ηδκ ακςηένς ηθαζιαηζηή απυζηαλδ δ παναιέκμοζα πίζζα πνδζζιμπμζείηαζ ςξ βαθαηηςιαημπμζδηήξ ηδξ αζθάθημο ηαζ ςξ ζοκδεηζηυ ιέζμ ζε ημκίεξ ηαζ ηυθθεξ. Σμ 21

22 ημθμθχκζμ πνδζζιμπμζείηαζ βζα ηδκ εκενβμπμίδζδ ηςκ πμνδχκ ηςκ αζμθζχκ, μπςζδήπμηε υιςξ μ ηφνζμξ πνμμνζζιυξ ημο είκαζ δ αζμιδπακία εθαζμπνς- ιάηςκ ηαζ αενκζημπνςιάηςκ ιε ηονζυηενμ πεθάηδ ηδ αζμιδπακία επζπνζζιέκμο πανηζμφ. Αηυιδ πνδζζιμπμζείηαζ ςξ πνχηδ φθδ βζα ηα εθαζηζηά, ζε ιεθάκεξ ηαζ ηυθθεξ ηαζ ςξ βαθαηηςιαημπμζδηήξ ζημκ παναβςβή ημο εθαζημιενμφξ SBR. Σα θζπανά μλέα ημο πεοηεθαίμο (tall oil fatty acids-σοfα) απμηεθμφκ ιία θεδκή πδβή αηυνεζηςκ μλέςκ βζα επζπνίζιαηα, ζαπμφκζα, ιεθάκζα, ηυθθεξ, απμννοπακηζηά, θζπακηζηά, ακηζδζαανςηζηά η.ά.. θα ηα παναπάκς έθαζα ιπμνμφκ κα εεςνδεμφκ ςξ μθεθζκζηά ιμκμιενή, υπςξ βζα πανάδεζβια ημ αζεοθέκζμ πμο πμθοιενίγεηαζ πανμοζία οπενμλεζδίςκ. Φοζζηά ζηδκ πνμηεζιέκδ πενίπηςζδ δεκ πνμζεέημκηαζ οπενμλείδζα αθθά αοηά οπμηαεζ-ζηχκηαζ απυ ημ αηιμζθαζνζηυ μλοβυκμ ηαζ δ υθδ δζενβαζία επζηαπφκεηαζ ιε ηδκ πανμοζία δζαθοηχκ ιεηαθθζηχκ αθάηςκ ημο Ρd, Cμ, ηαζ Μn ιε θζπανά μλέα. Σμ θζκέθαζμ είκαζ έκα θοζζηυ ηνζβθοηενίδζμ ημ μπμίμ πμθοιενζγυιεκμ δίκεζ θίθιξ, πμο δεκ δζαηνίκμκηαζ μφηε βζα ηδκ πνυζθοζδ ημοξ μφηε βζα ηδκ ακηζδζαανςηζηή πνμζηαζία ηδξ επζηαθοπηυιεκδξ επζθάκεζαξ. Δκημφημζξ πνδζζιμπμζείηαζ αηυιδ ηαζ ζήιενα ζε πενζπηχζεζξ υπμο δεκ απαζηείηαζ ακηζδζαανςηζηή πνμζηαζία ηαζ δ επζθάκεζα είκαζ ηαηάθθδθδ. Σα ιέηαθθα, ημ βοαθί, ηα πθαζηζηά δεκ είκαζ ηαηάθθδθα οπμζηνχιαηα, εκχ ημ λφθμ, ημ πανηί, ηαζ βεκζηυηενα μζ ηοηηανζκμφπεξ επζθάκεζεξ είκαζ, δζυηζ είκαζ πμνχδεζξ. Ζ πμνχδδξ επζθάκεζα επζηνέπεζ ηδκ πνμζνυθδζδ ημο επζπνίζιαημξ ζε ηάπμζμ εθάπζζημ αάεμξ ζηακυ υιςξ κα αολήζεζ αζζεδηά ηδκ πνυζθοζδ. Δπίζδξ μζ επζθάκεζεξ αοηέξ είκαζ ζπεηζηά ηναπείεξ ηαζ έηζζ ημ επίπνζζια ζοκδέεηαζ ηαθφηενα ιε αοηέξ, έκα θαζκυιεκμ βκςζηυ ςξ "ιδπακζηή πνυζθοζδ". Σναπεία ιπμνεί κα βίκεζ ηαζ δ ιεηαθθζηή επζθάκεζα ιε αιιμαμθή. 22

23 ηακ πνμζηεεμφκ πζβιέκηα δ ακημπή ηςκ θζθιξ αολάκεηαζ ζδιακηζηά αθμφ πανειπμδίγμοκ ηδκ δζείζδοζδ ηδξ οπενζχδμοξ αηηζκμαμθίαξ. Σμ μλείδζμ ημο ρεοδανβφνμο είκαζ ζδζαίηενα απμηεθεζιαηζηυ ζηδκ απμννυθδζδ ηδξ UV-αηηζκμαμθίαξ (<360 nm) ηαζ έπεζ ημ πθεμκέηηδια υηζ δνα ςξ ιοηδημηηυκμ, ηαζ ελμοδεηενχκεζ ηα εθεφεενα μλέα πμο ιπμνεί κα παναπεμφκ απυ εκγοιαηζηή οδνυθοζδ ημο βθοηενζδίμο. Σα επζπνίζιαηα θζκεθαίμο ανήηακ ζδιακηζηή εθανιμβή βζα ημ λφθμ ζημ πανεθευκ ηαζ βζα άθθμοξ θυβμοξ. Σμ λφθμ δεκ δζαηδνεί ζηαεενέξ ηζξ δζαζηάζεζξ ημο, δζμβηχκεηαζ ζε ορδθή οβναζία ηαζ ζοννζηκχκεηαζ ζηδ λδναζία. Αοηή δ αθθαβή ηςκ δζαζηάζεςκ ηαθαζπςνεί ζδιακηζηά ημ επίπνζζια ημ μπμίμ πνέπεζ κα έπεζ εθαζηζηυηδηα ή άθθςξ ηδκ ζηακυηδηα βζα επζιήηοκζδ. Σα πμθφ ζοκεηηζηά θίθιξ δεκ είκαζ εφηαιπηα ηαζ ζοκεπχξ ηέημζα επζπνίζιαηα είκαζ αηαηάθθδθα βζα λφθμ. Δπίζδξ μζ ζφβπνμκεξ ηαημζηίεξ, ιε ορδθυ ααειυ ιυκςζδξ, εβηθςαίγμοκ ηδκ οβναζία, δ μπμία ηείκεζ κα δζαθφβεζ δζα ιέζμο ηςκ ημίπςκ. Δάκ ημ επίπνζζια ηςκ ημίπςκ είκαζ ζοκεηηζηυ (ιδ πμνχδεξ) ηυηε δ οβναζία πμο επζηάεεηαζ ζε αοηυ ημ απμημθθά απυ ημ οπυζηνςια ή αθθζχξ ημ απμθοθθχκεζ (delamination, peeling). Δπμιέκςξ ιε αάζδ ηα πνμδβμφιεκα ηα πμθφ ζοκεηηζηά θίθιξ είκαζ αηαηάθθδθα βζα ημ λφθμ ημ μπμίμ απαζηεί απυ ημ επίπνζζια ηάπμζα δζαπεναηυηδηα. Σα επζπνίζιαηα θζκεθαίμο απμδείπεδηακ ηαηάθθδθα ζημ πανεθευκ βζα ημ ζημπυ αοηυ, αθμφ δζαεέημοκ ηάπμζμ ααειυ πμνχδμοξ. Σέθμξ ηα επζπνίζιαηα θζκεθαίμο παναηηδνίγμκηαζ απυ ηδκ εφημθδ εθανιμβή ημοξ (παιδθυ ζλχδεξ), αθμφ μ πμθοιενζζιυξ βίκεηαζ ιεηά ηδκ εθανιμβή, ζε ζπέζδ ιε μνζζιέκα ζφβπνμκα ακάθμβα επζπνίζιαηα (πμθοιενή) πμο ζημ εέια ηδξ εθανιμβήξ ημοξ οζηενμφκ. ήιενα ηα εθαζμπνχιαηα ακηζηαηαζηάεδηακ ζε ελςηενζηέξ πνήζεζξ ελαζηίαξ ηςκ απαζηήζεςκ ηδξ ηεπκμθμβίαξ βζα ηαθφηενδ πνμζηαζία, ιεβαθφηενμ πνυκμ γςήξ, ηαπφηενμ ζηέβκςια, ηαζ θζβυηενμ ηζηνίκζζια ηαηά ηδκ βήνακζδ. Βαζζηυξ ακηζηαηαζηάηδξ ζηδκ 23

24 πενίπηςζδ αοηή οπήνλακ μζ αθηοδζηέξ νδηίκεξ μζ μπμίεξ πνδζζιμπμζμφκηαζ ιέπνζ ζήιενα. Γζα εζςηενζηέξ πνήζεζξ, δ ζφβπνμκδ ηάζδ ηδξ ηεπκμθμβίαξ πνμηεζιέκμο κα πενζμνίζεζ ηδκ ηενάζηζα ηαηακάθςζδ ημλζηχκ μνβακζηχκ δζαθοηχκ πνμχεδζε ηα οδαημδζαθοηά επζπνίζιαηα ηα μπμία έπμοκ ηαζ πμθθά άθθα πθεμκεηηήιαηα υπςξ εφημθμ ηαεάνζζια αμοηζχκ ηαζ ακεπζεφιδηςκ ζηαβυκςκ. Δθανιυγμκηαζ εφημθα ιε νμθυ αηυιδ ηαζ ζε οβνή επζθάκεζα ηαζ μπμζεζδήπμηε δζμνεςηζηέξ επειαάζεζξ δεκ αθήκμοκ ίπκδ ή αμονηζζέξ Αθηοδζηά επζπνίζιαηα (αενκζημπνχιαηα) Οζ αθηοδζηέξ νδηίκεξ έβζκακ ζφκημια δδιμθζθείξ ελαζηίαξ ημο παιδθμφ ηυζημοξ, ηδκ εφημθδ εθανιμβή, ηαζ ηζξ ιεβάθεξ δοκαηυηδηεξ ημοξ, πμο πνμένπμκηαζ απυ ηδκ πμζηζθία ηαζ ηδ ζπέζδ ηςκ πνχηςκ οθχκ ηαεχξ επίζδξ ηαζ ηςκ δζαθυνςκ πνμζεέηςκ (modifiers) πμο ιπμνμφκ κα πνδζζιμπμζδεμφκ. Ο υνμξ αθηοδζηέξ νδηίκεξ (alkyds), πνμηάεδηε βζα πνχηδ θμνά απυ ημκ Κienle ημ 1927 ηαζ πνμένπεηαζ απυ ημ πνχημ ζοκεεηζηυ "al", απυ ηδκ αθημυθδ (alcohol) ηαζ ημ δεφηενμ ζοκεεηζηυ "cid" ημ ηεθεοηαίμ ιένμξ ηδξ θέλδξ μλφ acid. Σμ ηεθεοηαίμ αοηυ ιένμξ θίβμ ανβυηενα ιεηαηνάπδηε ζε "kyd" πάνζκ εοθςκίαξ. Έηζζ ημ υκμια ηςκ αθηοδζηχκ νδηζκχκ αηυιδ ηαζ ιε αοηή ηδ παναθθαβή ελαημθμοεεί κα οπμδδθμί υηζ είκαζ πνμσυκηα πμο πνμένπμκηαζ απυ ηδκ ακηίδναζδ πμθοδναζηίηχκ αθημμθχκ ηαζ πμθοδναζηίηχκ μλέςκ, άνα είκαζ πμθοεζηένεξ. ήιενα είκαζ ειπμνζηά δζαεέζζιεξ βφνς ζηζξ 500 αθηοδζηέξ νδηίκεξ, αθθά υθεξ είκαζ πμθοεζηένεξ ιε αηυνεζηεξ πθεονζηέξ αθοζίδεξ μζ μπμίεξ ιπμνμφκ κα δζαζηαονςεμφκ ζημ ζηάδζμ ηδξ ζηθήνοκζδξ. Ζ παναβςβή ηαζ δ δμιή ηοπζηχκ αθηοδζηχκ νδηζκχκ πενζβνάθεηαζ παναηάης. Σμ θζκέθαζμ είκαζ ηονίςξ έκα ηνζβθοηενίδζμ ημο θζκμθεκζημφ μλέμξ. 24

25 Δάκ ημ παναπάκς ιίβια ηςκ εζηένςκ ακηζδνάζεζ ιε ημθοθεκμδζζζμηοακζηυ εζηένα, πμο είκαζ έκα ιίβια ζζμιενχκ 2,4- ηαζ 2,6-παναβχβςκ ημο ημθμομθίμο, ηυηε πανάβεηαζ έκα θάδζ μονεεακδξ. Σα πμθοιενή αοηά πνδζζιμπμζμφκηαζ ααζζηά βζα επζπνίζιαηα. 25

26 Οζ θζκμθεκζηέξ μιάδεξ, πανμοζία εκυξ εηηζκδηή βκςζημφ ηαζ ςξ "ζηεβκςηζηυ", δζαζηαονχκμκηαζ ιεηαλφ ημοξ ιε ακυνεςζδ ηςκ δζπθχκ δεζιχκ ηαζ δίκμοκ έκα ζηθδνυ, εενιυζηθδνοιιέκμ ηνζζδζάζηαημ πμθοιενέξ. Σμ θζκέθαζμ ιπμνεί κα δζαζηαονςεεί απυ ιυκμ ημο. Ο ζοκδοαζιυξ ημο εθαίμο ιε ημ πμθοεζηενζηυ ηαζ πμθομονεεακζηυ πμθοιενέξ δίκμοκ ζοκεέζεζξ ηςκ μπμίςκ ηα θίθιξ είκαζ ζζπονυηενα, πενζζζυηενμ ακεεηηζηά ζημοξ δζαθφηεξ ηαζ βεκζηά πενζζζυηενα ζοκεηηζηά. Σμ θζκέθαζμ είκαζ έκα θάδζ πμο πνμηζιάηαζ βζα ηδκ παναβςβή αθηοδζηχκ νδηζκχκ ζηδ Γοηζηή Δονχπδ, εκχ ζηδ Βυνεζα Αιενζηή πνμηζιάηαζ ημ ζμβζέθαζμ, επεζδή είκαζ θεδκυηενμ. Θα πνέπεζ κα ακαθενεεί υηζ ημ ζμβζέθαζμ πενζέπεζ θζβυηενμ θζκμθεκζηυ μλφ ηαζ ζηδ εέζδ ημο οπάνπεζ ημ εθασηυ ηαζ θζκεθασηυ μλφ, επμιέκςξ λδναίκεηαζ ανβυηενα θυβς ημο ιζηνυηενμο ανζειμφ δζπθχκ δεζιχκ ακά ιυνζμ. Αθηοδζηέξ νδηίκεξ πμο πενζέπμοκ πεκηαενοενζηυθδ ζηδ εέζδ ηδξ βθοηενίκδξ ζηεβκχκμοκ αηυιδ βνδβμνυηενα, υπςξ είκαζ εοκυδημ. Αηυιδ ιεβαθφηενδ δναζηζηυηδηα 26

27 επζηοβπάκεηαζ υηακ δ πεκηαενοενζηυθδ είκαζ δ ιμκαδζηή πμθουθδ ιε ηδκ μπμία ακηζδνά μ θεαθζηυξ ακοδνίηδξ ηαζ εθεφεενα μλέα ζυβζαξ. Ολέα πμο πενζέπμοκ δφμ ζογοβζαημφξ δζπθμφξ δεζιμφξ ιπμνμφκ κα δχζμοκ ακηίδναζδ Diels-Αlder, εκχ μλέα ιε έκα δζπθυ δεζιυ ιπμνμφκ κα δζιενζ-ζημφκ ηαζ κα πμθοιενζζημφκ ιε ιδπακζζιυ εθεοεένςκ νζγχκ. Ο δζιενζζιυξ ημο θζκεθασημφ μλέμξ θαίκεηαζ ιε ηζξ αηυθμοεεξ ακηζδνάζεζξ. Σμ θοζζηυ θζκεθασηυ μλφ έπεζ δφμ δζπθμφξ δεζιμφξ ζηζξ εέζεζξ 9 ηαζ 12, αθθά υηακ εενιακεεί ζζμιενίγεηαζ πνμξ ηζξ δμιέξ 10, 12 27

28 ή 9, 11. ημ πανάδεζβια πμο αημθμοεεί πανμοζζάγεηαζ μ δζιενζζιυξ εκυξ ζζμιενμφξ ιμνίμο 9, 11 ιε έκα θοζζηυ ιυνζμ 9,

29 Ο ιδθεσκζηυξ ακοδνίηδξ πμο ζοκήεςξ είκαζ εκζςιαηςιέκμξ ζηζξ αθηοδζηεξ νδηίκεξ δίκεζ ακηίδναζδ Diels-Αlder ιε αηυνεζηα μλέα πμο έπμοκ δφμ ζογοβζαημφξ δζπθμφξ δεζιμφξ. Ζ ζπμοδαζυηενδ αθηοδζηή νδηίκδ πανάβεηαζ απυ θεαθζηυ ακοδνίηδ, μλέα, βθοηενυθδ ηαζ ενοενζηυθδ. Ζ πνμακαθενεείζα νδηίκδ είκαζ θεδκή, αθθά έπεζ ημ ιεζμκέηηδια υηζ ηζηνζκίγεζ ιε ημ πνυκμ ζδιακηζηά, υπςξ ζοιααίκεζ ηαζ ιε ηα εθαζμ-πνχιαηα. Δάκ θμζπυκ δ νδηίκδ αοηή παναπεεί απυ ζμβζέθαζμ ημ μπμίμ δεκ πενζέπεζ θζκμθεκζηυ μλφ υζμ ημ θζκέθαζμ, ημ ηζηνίκζζια ιεζχκεηαζ αζζεδηά. Δπζπνμζεέηςξ επεζδή μζ αθηοδζηέξ νδηίκεξ έπμοκ πμθοεζηενζηυ ζηεθεηυ, ηα ηεθζηά επζπνίζιαηα έπμοκ ιεβαθφηενδ ζοκεηηζηυηδηα ηαζ δείπκμοκ ηαθφηενδ ακημπή ζε δζαθφηεξ ηαζ πδιζηά ακηζδναζηήνζα. Οζ ζδζυηδηεξ ηςκ αθηοδζηχκ νδηζκχκ δζαθμνμπμζμφκηαζ αζζεδηά ιε ημ ιήημξ εθαίμο δδθαδή ιε ημ πενζεπυιεκμ εθαίμο. Ζ αθηοδζηή νδηίκδ ιε ορδθυ πενζεπυιεκμ εθαίμο (56-70%) πνμζμιμζάγεζ ιε ημ θζκέθαζμ. 29

30 Αθηοδζηεξ νδηίκεξ ιε ορδθυ πενζεπυιεκμ εθαίμο πνδζζιμπμζμφκηαζ ζηδκ μζημδμιζηή, ή βζα ηδκ εκίζποζδ βαθαηηςιάηςκ δζαθυνςκ δζαζπμνχκ (latexes). ζμ ορδθυηενμ είκαζ ημ πενζεπυιεκμ εθαίμο ηυζμ ηαεοζηενεί δ λήνακζδ ηδξ νδηίκδξ, πανυθμ πμο μζ αθηοδζηεξ νδηίκεξ λδναίκμκηαζ βεκζηά βνδβμνυηενα απυ ημ θζκέθαζμ. Καεχξ ημ πενζεπυιεκμ εθαίμο ιεζχκεηαζ, δ ζοκμπή αολάκεηαζ ηαζ δ ζφκεεζδ πνμζμιμζάγεζ ιε πμθοιενέξ. Σαοηυπνμκα απαζημφκηαζ ζζπονυηενμζ δζαθφηεξ, υπςξ ανςιαηζημί οδνμβμκάκεναηεξ ηαζ μλοβμκμφπεξ εκχζεζξ, μπυηε δ εθανιμβή ημοξ ιε αμφνηζα βίκεηαζ πζμ δφζημθδ. Αθηοδζηεξ νδηίκεξ ιε ιέζμ πενζεπυιεκμ εθαίμο δμοθεφμκηαζ ιε αμφνηζα, πζζηυθζ ή νμθυ. Οζ νδηίκεξ αοηέξ λδναίκμκηαζ είηε ζημκ αένα, είηε ζημ θμφνκμ, ηαζ ανίζημοκ εθανιμβέξ υπςξ ζε πνχιαηα αοημηζκήηςκ, βεςνβζημφ ελμπθζζιμφ, αενακηχκ, ηαηαζηνςιάηςκ ηαζ παζβκζδζχκ. Σνμπμπμίδζδ ηςκ αθηοδζηχκ νδηζκχκ Οζ αθηοδζηεξ νδηίκεξ ιε παιδθυ πενζεπυιεκμ εθαίμο πνδζζιμπμζμφκηαζ εονέςξ βζα ηεθζηυ αάρζιμ ηαζ εθανιυγμκηαζ ιε ρεηαζιυ ή ειαάπηζζδ/αφεζζδ ημο ααθυιεκμο ακηζηεζιέκμο (dipping). Παναζηεοάγμκηαζ ελμθμηθήνμο ιε ιδ λδναζκυιεκα μλέα, ηαζ ηέημζεξ αθηοδζηεξ νδηίκεξ πνδζζιμπμζμφκηαζ ςξ πθαζηζημπμζδηέξ βζα θάηηεξ κζηνμηοηηανζκδξ. ηακ ζοκδοάγμκηαζ ιε νδηίκεξ UF ηαζ ΜF πνδζζιμπμζμφκηαζ ςξ πνχιαηα θμφνκμο ζε μζηζαηέξ ζοζηεοέξ, αοημηίκδηα ηαζ άθθα αζμιδπακζηά είδδ. Αηυιδ ακάθμβεξ νδηίκεξ ιε ηζξ παναπάκς, πμο πανάβμκηαζ ιε μλέα λδναζκμιέκςκ εθαίςκ ιπμνμφκ κα ζοκδοαζημφκ ιε νδηίκεξ UF υλζκδξ ηαηάθοζδξ βζα αενκίηζα λοθίκςκ επίπθςκ. Μεηαλφ ηςκ ηνμπμπμζδηχκ ηςκ αθηοδζηχκ νδηζκχκ είκαζ ηαζ μζ θαζκμθζηέξ νδηίκεξ, μζ μπμίεξ αεθηζχκμοκ ηδκ ζηθδνυηδηα ημο θζθι ηαζ ηδκ ακηίζηαζδ ζημ κενυ αθθά αολάκμοκ ημ ηζηνίκζζια. Οζ ζζθζηυκεξ πνμζδίδμοκ εενιζηή ακημπή, δζαηήνδζδ βοαθάδαξ, ηαζ ελςηενζηή ζηθδνυηδηα, αθθά αολάκμοκ ημ ηυζημξ. Οζ πμ-θοαιζδζηέξ νδηίκεξ πμο ααζίγμκηαζ ζημ δζιενέξ 30

31 μλφ, ζε ακαθμβία ιυθζξ 3-7% πνμζδίδμοκ εζλμηνμπζηέξ ζδζυηδηεξ, μζ μπμίεξ αεθηζχκμοκ ηδκ νμή, ηδκ εθανιμβή ιε αμφνηζα, ιεζχκμοκ ηδκ ηαείγδζδ ημο πζβιέκημο ηαζ ημ ζηάλζιμ (dripping). Χξ βκςζηυ, ιε ημκ υνμ εζλμηνμπία (thixotropy) εκκμείηαζ δ ζδζυηδηα εηείκδ ηαηά ηδκ μπμία έκα ζοκεηηζηυ οθζηυ ιεηαηνέπεηαζ ζε νεοζηυ ιε ιία απθή ακάδεοζδ. Ο υνμξ είκαζ ζφκεεημξ ηαζ πνμένπεηαζ απυ ηδ θέλδ "είλζξ" πμο ζδιαίκεζ άββζβια, ηαζ ηδ θέλδ "ηνμπή" πμο ζδιαίκεζ ιεηααμθή. Παναηδνείηαζ δδθαδή ιεηααμθή ημο ζηενεμφ ζε νεοζηυ ιε έκα απθυ άββζβια. Οζ αθηοδζηεξ νδηίκεξ ιπμνμφκ κα ζοιπμθοιενζζημφκ ιε ζηονέκζμ ή αζκοθμ-ημθμουθζμ. Αοηά αολάκμοκ ηδκ ηαπφηδηα λήνακζδξ ηαζ ηδκ ζηθδνυηδηα ημο θίθι, αθθά πνμζδίδμοκ εοηαιρία, ακημπή ζημοξ δζαθφηεξ, ηαζ ελςηενζηή δοζηαιρία. Οζ αθηοδζηέξ νδηίκεξ ζοιπμθοιενίγμκηαζ ιε αηνοθζηά ιμκμιενή υπςξ ημ ιε-εαηνοθζηυ ιεεοθεζηένα μπυηε αολάκεηαζ ημ ηυζημξ, αθθά λδναίκμκηαζ βνδβμνυηενα ηαζ έπμοκ αεθηζςιέκμ πνχια, βοαθάδα ηαζ ελςηενζηή ζηθδνυηδηα. Μμθμκυηζ μζ αθηοδζηέξ νδηίκεξ είκαζ μζ εονφηενα πνδζζιμπμζμφιεκεξ νδηίκεξ ζηδ αζμιδπακία πνμζηαηεοηζηχκ επζπνζζιάηςκ, δ παναβςβή ημοξ πανέιεζκε ζηάζζιδ ηαηά ηδκ πνμδβμφιεκδ ηνζαημκηαεηία, ελαζηίαξ ηδξ ειθάκζζδξ ηςκ οδαημ-δζαθοηχκ επζπνζζιάηςκ, αθθά ηαζ άθθςκ κέςκ επζπνζζιάηςκ ιε ιεβαθφηενδ ακηζδζαανςηζηή πνμζηαζία. Μία εζδζημφ ηφπμο αθηοδζηή νδηίκδ είκαζ βκςζηή ςξ εθεφεενδ εθαίμο "μil free". Δίκαζ ημ πνμσυκ ζοιπφηκςζδξ ακοδνζηχκ ή μλέςκ υπςξ μ ηνζιεθθζηζηυξ ακοδνίηδξ, ζζμθεαθζηυ μλφ, ηαζ αδζπζηυ μλφ, ιε πενίζζεζα πμθομθχκ υπςξ πνμπο-θεκμβθοηυθδ, ηνζιεεοθμθμπνμπάκζμ [2-αζεοθμ- 2-(οδνμλοιεεοθμ)-1,3-πνμπακμ-δζυθδ] ηαζ κεμπεκηοθμβθοηυθδ (2,2-δζιεεοθμ-1,3- πνμπακμδζυθδ). 31

32 Δλαζηίαξ ημο υηζ οπάνπεζ πάκηα πενίζζεζα αθημυθδξ, εθεφεενα οδνμλφθζα ηάκμοκ δοκαηή ηδ δζαζηαφνςζδ ιε νδηίκεξ UF ηαζ ΜF. Ζ πνμηφπημοζα ζφκεεζδ απμηεθεί έκα θεδκυ ζιαθηυπνςια θμφνκμο (enamel) βζα επίπνζζδ ιεηάθθςκ. Αοηά ακηαβςκίγμκηαζ άθθα ζιαθημπνχιαηα θμφνκμο, υπςξ ηα αηνοθζηά ηαζ ηα αθηοδζηά-ιεθαιίκδξ-θμνιαθδεΰδδξ ηαζ πνδζζιμπμζμφκηαζ ηονίςξ βζα επζπνίζεζξ πδκίςκ ηαζ μζηζαηχκ ζοζηεοχκ Δπζπνίζιαηα δφμ ζοζηαηζηχκ Σα επζπνίζιαηα αοηά δδιζμονβήεδηακ βζα κα δχζμοκ ζοκεηηζηά θίθιξ ιεηά ηδκ εθανιμβή ημοξ ιε ηδ αμήεεζα ηάπμζαξ ακηίδναζδξ δζηηφςζδξ, πμο θαιαάκεζ πχνα ιεηαλφ ηςκ δφμ ζοζηαηζηχκ ημοξ. οκήεςξ αοηά είκαζ μζ επμλεζδζηέξ νδηίκεξ ηαζ μζ πμθομονεεάκεξ. Σα δφμ ζοζηαηζηά ιπμνεί κα είκαζ ιμκμιενή, μθζβμιενή, ή παιδθμφ ιμνζαημφ αάνμοξ πμθοιενή ηςκ μπμίςκ ημ παιδθυ ζλχδεξ επζηνέπεζ ηδκ δζείζδοζδ ημο επζπνίζιαημξ ζηζξ ακςιαθίεξ ημο οπμζηνχιαημξ, εκχ μζ δναζηζηέξ μιάδεξ πνμζδίδμοκ ηδκ απαναίηδηδ πμθζηυηδηα βζα πνυζθοζδ. οβπνυκςξ άθθεξ πμθζηέξ μιάδεξ ηςκ δφμ ζοζηαηζηχκ, εκχ δεκ ειπθέημκηαζ ζηδ δζενβαζία ηδξ πνυζθοζδξ, ακηζδνμφκ ιεηαλφ ημοξ πνμηεζιέκμο κα δδιζμονβήζμοκ έκα δζηηοςιέκμ ζοκεηηζηυ θίθι. Γζα πανάδεζβια ιπμνμφιε κα ακαθένμοιε έκα πμθομονεεμζκζηυ επίπνζζια δφμ ζοζηαηζηχκ. Σμ έκα ζοζηαηζηυ είκαζ έκαξ δζζζμηοακζηυξ εζηέναξ, εκχ ημ άθθμ ζοζηαηζηυ έκαξ μθζβμεζηέναξ ή μθζβμαζεέναξ πμο ζηα άηνα ημο θένεζ οδνμ- 32

33 λφθζα. Σα δφμ αοηά ζοζηαηζηά είκαζ πμθζηά οβνά ηαζ πνμζθφμκηαζ ζημ οπυζηνςια πνζκ βίκεζ δ ακηίδναζδ βζα κα δχζεζ ημ ζοκεηηζηυ θίθι. Έκα πνυαθδια ζηδκ πενίπηςζδ αοηή είκαζ δ ζοννίηκςζδ ημο θζθι ηαηά ηδκ ελάηιζζδ ημο δζαθφηδ, ηαζ δ πνυζθοζδ δ μπμία πνέπεζ κα αεθηζςεεί ιε αζηάνζα ηαζ ηαηάθθδθδ πνμεημζιαζία ηδξ επζθάκεζαξ. Έκα άθθμ πανάδεζβια ακεεηηζηχκ ζηδ δζάανςζδ επζπνζζιάηςκ είκαζ ηα επμλοπμθοαιζδζηά. Πνμξ ημφημ παναζηεοάγεηαζ έκα πμθζηυ πμθοαιίδζμ ιε ακηίδναζδ ιζαξ πμθοαιίκδξ υπςξ δ δζαζεοθεκμηνζαιίκδ ιε έκα δζιενέξ μλφ. Οζ εθεφεενεξ αιζκμμιάδεξ ημο πμθοαιζδίμο αοημφ ακηζδνμφκ ιε ηζξ αηναίεξ επμλεζδζηέξ μιάδεξ ιζαξ επμλο-νδηίκδξ βζα κα δχζμοκ ηδκ ζοκεηηζηή δζηηοςιέκδ δμιή. Σαοηυπνμκα δ ζφκεεζδ αοηή επζδεζηκφεζ έκακ αζοκήεζζηα ορδθυ ααειυ πνυζθοζδξ ζακ απμηέθεζια ηδξ δδιζμονβίαξ άθαημξ ιεηαλφ ηςκ πνςημκζςιέκςκ αιζκμμιάδςκ ηδξ πμθοαιζδζηήξ νδηίκδξ ηαζ ημο εκοδαηςιέκμο μλεζδίμο ημο ζζδήνμο ημο οπμζηνχιαημξ. Μέηαθθα υπςξ μ ζίδδνμξ ηαζ ημ αθμοιίκζμ, υηακ εηεέημκηαζ ζημκ αένα, ηυηε δδιζμονβείηαζ ηαπέςξ ζηδκ επζθάκεζα ημοξ έκα θεπηυ θίθι ημο ακηίζημζπμο μλεζδίμο, ημ μπμίμ ζηδ πναβιαηζηυηδηα είκαζ αοηυ πμο επζπνίεηαζ ζηδ ζοκέπεζα, πανά ημ ίδζμ ημ ιέηαθθμ. Ζ ακηίδναζδ ηδξ πμθοαιζδζηήξ νδηίκδξ ιε ημ οπυζηνςια δεκ είκαζ ιυκμ οπεφεοκδ βζα ηδκ ορδθή πνυζθοζδ αοηχκ ηςκ επζπνζζιάηςκ, αθθά ηαζ βζα ηδκ αζοκήεζζηα ακηζδζαανςηζηή ημοξ ζηακυηδηα. Μεηά ηδκ ακηίδναζδ ηδξ πμθοαιζδζηήξ νδηίκδξ ιε ημ οπυζηνςια, ημ οπυθμζπμ πενζεπυιεκμ ηςκ εθεφεενςκ αιζκμμιάδςκ ακηζδνά ιε ηδκ επμλεζδζηή νδηίκδ πνμηεζιέκμο κα ζπδιαηίζεζ έκα πμθφ ζοκεηηζηυ θζθι. Σμ ζοκεηηζηυ αοηυ θζθι δδιζμονβείηαζ αθμφ ηα ζοζηαηζηά πνμζθοεμφκ ζημ οπυζηνςια ιε ζμκηζημφξ δεζιμφξ. Έηζζ, πνυζθοζδ ηαζ ζοκμπή μδδβμφκηαζ ηαοηυπνμκα πνμξ ηδκ εεηζηή ηαηεφεοκζδ. 33

34 2.6.Καηάηαλδ ηςκ επζπνζζιάηςκ ιε αάζδ ημ οπυζηνςια ζημ μπμίμ εθανιυγμκηαζ 2.6.α.1 Δπζπνίζιαηα ιεηάθθςκ Ζ γδιζά πμο πνμένπεηαζ παβημζιίςξ απυ ηδ δζάανςζδ ημο ιεηαθθζημφ ελμπθζζιμφ ηάεε πνυκμ είκαζ ηενάζηζα. Σα εθαζμπνχιαηα δεκ ελαζθαθίγμοκ πνμζηαζία ζηα ιέηαθθα, ζδζαίηενα υηακ ανίζημκηαζ ζε δζαανςηζηυ πενζαάθθμκ. Γζα ηδκ πνμζηαζία ηςκ ιεηαθθζηχκ επζθακεζχκ απαζηείηαζ έκα αδζαπέναζημ ζηα δζαανςηζηά ιυνζα επίπνζζια. Αοηυ πνέπεζ κα ακεΐζηαηαζ ζηδκ ηνζαή, ζηδκ ηνμφζδ, ζηζξ αηηζκμαμθίεξ ηαεχξ επίζδξ ζηδ ιζηνμαζαηή δνάζδ. Πνέπεζ επίζδξ κα ακείζηαηαζ ζε αηιυζθαζνα πμο πενζέπεζ μλέα, αθηάθζα, άθαηα, υγμκ, κζηνχδεζξ αηιμφξ, δζμλείδζμ ημο εείμο ηαζ αολδιέκδ οβναζία. Οζ κζηνχδεζξ αηιμί ηαζ ημ δζμλείδζμ ημο εείμο ζοιαάθμοκ ζηδ δδιζμονβία ηδξ υλζκδξ ανμπήξ, δ μπμία πνμζαάθθεζ ηζξ ιεηαθθζηέξ επζθάκεζεξ. Σαοηυπνμκα ημ επίπνζζια πνέπεζ κα ειθακίγεζ ζζπονή πνυζθοζδ επάκς ζημ ιέηαθθμ, αθθά υιςξ ηαζ εδχ ειθακίγεηαζ ημ βκςζηυ πνυαθδια, δδθαδή πχξ ιπμνεί έκα επίπνζζια κα πανμοζζάγεζ ηαζ ζοκεηηζηυηδηα ηαζ πνυζθοζδ. Πνμηεζιέκμο κα αεθηζχζμοιε ηδκ πνυζθοζδ ανπζηά εα πνέπεζ κα πνμεημζιάζμοιε ημ ιεηαθθζηυ οπυζηνςια. Ζ επζθάκεζα ημο ιεηάθθμο εα πνέπεζ κα ηαεανζζηεί πνμζεηηζηά απυ ζηυκεξ ηαζ ζημονζέξ ηαζ ζηδ ζοκέπεζα κα αιιμαμθδεεί βζα κα απμηηήζεζ ηδκ απαζημφιεκδ ηναπφηδηα. ιςξ αηυιδ ηαζ αοηή δ πνμηαηενβα-ζία δεκ είκαζ ανηεηή. Έηζζ έκα εκδζάιεζμ επίπνζζια ηαθείηαζ κα ηαθφρεζ ηδκ ακάβηδ αοηή, έκα αζηάνζ ημ μπμίμ πανμοζζάγεζ ιεβάθδ πνυζθοζδ ιε ηδ ιεηαθθζηή επζθάκεζα, εκχ δδιζμονβεί ιία κέα επζθάκεζα ζηδκ μπμία πνμζθφεηαζ ημ ηεθζηυ ζοκεηηζηυ επίπνζζια. Ζ δνάζδ ημο αζηανζμφ απμδίδεηαζ ζηδ δδιζμονβία ιμκίιςκ δ επαβςιέκςκ δίπμθςκ ή αηυιδ ηαζ άθθςκ θοζζηχκ δοκάιεςκ. ζμ θεπηυηενμ είκαζ ημ θζθι ημο αζηανζμφ ηυζμ ζζπονυηενδ είκαζ δ πνυζθοζδ. Σα αζηάνζα πμο πνδζζιμπμζμφκηαζ ζήιενα ιε αζκοθζηά επζπνίζιαηα πνέπεζ κα έπμοκ ηδκ ζηακυηδηα κα ακηζδνμφκ ηαηά ηάπμζμ ηνυπμ ιε ηδ ιεηαθθζηή επζθάκεζα. Σα αζκοθζηά επζπνίζιαηα πανέπμοκ ελαίνεηδ πνμζηαζία, ζδζαίηενα ζε υλζκμ πενζαάθθμκ, υιςξ επεζδή είκαζ ελυπςξ ζοκεηηζηά πνμζθφμκηαζ αζεεκχξ. Έηζζ πνδζζιμπμζμφκηαζ 34

35 ιε εζδζηά αζηάνζα "wash primers", ηα μπμία είκαζ ιίβιαηα θςζθμνζημφ μλέμξ, πμθοαζκοθμαμοηονάθδξ ηαζ εκυξ αδνακμπμζδηή δζάανςζδξ (πνςιζηυ πζβιέκημ), υθα ζε δζαζπμνά ζε ιία αθημυθδ. Σμ θςζθμνζηυ μλφ πνμζαάθθεζ ηδκ ιεηαθθζηή επζθάκεζα, ελαζθαθίγμκηαξ ηαθή πνυζθοζδ ημο θεπημφ θζθι (50-70mm). Ζ πμθοαζ-κοθμαμοηονάθδ πνμζθφεηαζ ελίζμο ηαθχξ ιε ημ αζκοθζηυ αζηάνζ πμο εθανιυγεηαζ πάκς ζε αοηή. Σμ αζκοθζηυ αζηάνζ παναζηεοάγεηαζ απυ έκα ζοιπμθοιενέξ αζκοθμπθςνζδίμο/μλζημφ αζκοθεζηένα, ακηζδζαανςηζηά πζβιέκηα, υπςξ μλείδζμ ζζδήνμο, ενοενυ ιμθφαδμο, ηαζ πνςιζηυ ρεοδάνβονμ. Σα πζβιέκηα έπμοκ ηδκ ζηακυηδηα κα πμθχκμοκ ηα ιζηνμζημπζηά ηφηηανα πήια 3. Δβηάνζζα ημιή επζπνίζιαημξ ιεηαθθζηήξ ηαζ πθαζηζηήξ επζθάκεζαξ εκυξ ζφβπνμκμο αοημηζκήημο. Σα ακαθενυιεκα πάπδ είκαζ εκδεζηηζηά, εκχ ημ ααζζηυ έβπνςιμ επίπνζζια ιπμνεί κα απμηεθείηαζ απυ δφμ έςξ ηνεζξ ζηνχζεζξ. δζάανςζδξ πμο δδιζμονβμφκηαζ ζηδκ επζθάκεζα ημο ιεηάθθμο. Δπάκς απυ ημ αζηάνζ επζζηνχκμκηαζ ιενζηά θεπηά ζηνχιαηα πζβιεκηανζζιέκδξ αζκοθζηήξ νδηίκδξ, χζηε ημ ζοκμθζηυ πάπμξ ημο υθμο επζπνίζιαημξ κα θεάζεζ ημοθάπζζημκ ηα 130 ιm. 2.6.α.2Βαθή ιεηαθθζηχκ επζθακεζχκ Σα ιέηαθθα υπςξ μ παθηυξ, μ πνοζυξ, μ ζίδδνμξ, ήηακ βκςζηά απυ ηδκ ανπαζυηδηα ηαζ ηα πνδζζιμπμζμφζακ βζα ηδ ηαηαζηεοή ενβαθείςκ, υπθςκ, μζηζαηχκ ζηεοχκ ηαζ ημζιδιάηςκ. Απυ ηα 109 βκςζηά ιέπνζ ζήιενα ζημζπεία ηα 82 παναηηδνίγμκηαζ ςξ ιέηαθθα. 35

36 2.6.α.3. Δπίδναζδ ημο αηιμζθαζνζημφ αένα Ζ επίδναζδ ημο αηιμζθαζνζημφ αένα ζ' έκα ιέηαθθμ ελανηάηαζ απυ ημ ακ μ αέναξ είκαζ λδνυξ ή οβνυξ ηαζ απυ ημ είδμξ ημο ιεηάθθμο. Η) Σα ιέηαθθα ιυθοαδμξ ηαζ παθηυξ υηακ ιέκμοκ ζημκ αένα, πνμζαάθθμκηαζ επζθακεζαηά ηαζ ηαθφπημκηαζ απυ έκα πνμζηαηεοηζηυ ζηνχια ηεθνμφ πνχιαημξ μ ιυθοαδμξ ηαζ πνάζζκμο μ παθηυξ. II) Ο ζίδδνμξ υηακ αθήκεηαζ απνμζηάηεοημξ ζημκ αένα ζημονζάγεζ (δ ζημονζά έπεζ ηαζηακμηυηηζκμ πνχια). Ζ ζημονζά πνμζαάθθεζ ημκ ζίδδνμ ζε αάεμξ ιέπνζ ηδκ πθήνδ ηαηαζηνμθή ημο. ΗΗΗ) Ο άνβονμξ (αζήιζ) ηαθφπηεηαζ απυ ζηνχια ιαφνμο πνχιαημξ. Σα αζδιέκζα ακηζηείιεκα ζοκήεςξ ιαονίγμοκ ιεηά απυ ιαηνμπνυκζα παναιμκή ζηδκ αηιυζθαζνα. Ο πνοζυξ ηαζ δ πθαηίκα δεκ πνμζαάθθμκηαζ ηαευθμο. ΗV) Μέηαθθα υπςξ ημ κζηέθζμ ηαζ ημ πνχιζμ δεκ πνμζαάθθμκηαζ απυ ημκ αένα βζ' αοηυ πνδζζιμπμζμφκηαζ βζα ηδ πνμζηαζία άθθςκ ιεηάθθςκ πμο πνμζαάθθμκηαζ (επζκζηέθςζδ, επζπνςιίςζδ). 2.6.α.4. Πνμζηαζία ηςκ ιεηάθθςκ απυ ηδ δζάανςζδ ηδ πνμζπάεεζα ενιδκείαξ ημο θαζκυιεκμο ηδξ δζάανςζδξ ηαζ υθςκ ηςκ πνμζπαεεζχκ πμο βίκμκηαζ βζα ηδ ηαηαπμθέιδζδ ηδξ, λεπςνίγμοκ μνζζιέκμζ ζζημνζημί ζηαειμί (21). Ο πνχημξ ζηαειυξ ακαθένεηαζ πνζκ πενίπμο 4000 πνυκζα, ηαηά ηδ Μζκςζηή επμπή. πςξ ίζςξ ζαξ είκαζ βκςζηυ, πμθθά ακηζηείιεκα (κμιίζιαηα, ημζιήιαηα, μζηζαηά ζηεφδ, γοβανζέξ, άβηονεξ η.θπ.) εηείκδξ ηδξ πενζυδμο ήηακ ηαηαζηεοαζιέκα απυ παθηυ ηαζ μνείπαθημ. Δίπε παναηδνδεεί ηυηε, υπςξ ακαθένεηαζ απυ ιεηαβεκέζηενμοξ, υηζ δ επζθάκεζα ημοξ έπακε ηδ βοαθάδα ηδξ ιεηά πνμκζηυ δζάζηδια απυ ηδ ηαηαζηεοή ηαζ πνήζδ ημοξ. Αοηή ήηακ δ πνχηδ 36

37 μοζζαζηζηά παναηήνδζδ βζα ηδ δζάανςζδ ηςκ ιεηάθθςκ. Βέααζα ζήιενα λένμοιε υηζ δ απχθεζα ηδξ βοαθάδαξ μθείθεηαζ ζηδ δδιζμονβία μλεζδίςκ ή ηαζ άθθςκ εκχζεςκ ζηδκ επζθάκεζα ηςκ ιεηάθθςκ δδθ. ζημ θαζκυιεκμ ηδξ δζάανςζδξ. Πμθφ ανβυηενα άνπζζε κα πνδζζιμπμζείηαζ μ ζίδδνμξ, πμο ζακ οθζηυ ακηέπεζ πμθφ θζβυηενμ ζηδ δζάανςζδ απυ ημ παθηυ. Ζ ακημπή ημο αέααζα ελανηάηαζ πμθφ απυ ημ ηνυπμ παναζηεοήξ ηαζ ζπδιαημονβίαξ ημο. Έηζζ δζαηδνμφκηαζ ιέπνζ ζήιενα ζε ζηακμπμζδηζηή ηαηάζηαζδ δ ζζδενέκζα ημθχκα ημο Νέμο Γεθπί πμο ηαηαζηεοάζηδηε ημ 200π.Υ.. Δπίζδξ ζηακμπμζδηζηή ιδπακζηή ακημπή ηαζ ακημπή ζηδ δζάανςζδ έπμοκ μζ ζζδενέκζμζ ζφκδεζιμζ ιεηαλφ ηςκ ιανιάνςκ ζηα ικδιεία ηδξ Αηνυπμθδξ, πενζαάθθμκηαζ αέααζα ηαζ απυ ιυθοαδμ. Ζ δζάανςζδ ηςκ ιεηάθθςκ ηαζ ηςκ ηναιάηςκ είκαζ εκημκυηενδ, ηαπφηενδ ηαζ ιε ιεβαθφηενεξ μζημκμιζηέξ επζπηχζεζξ απ' υηζ δ δζάανςζδ άθθςκ οθζηχκ πμο πνδζζιμπμζμφκηαζ ζηδ πνάλδ π.π. λφθμ, πέηνα, ιάνιανμ, πθαζηζηά η.θπ. Απυ ζηαηζζηζηέξ θαίκεηαζ υηζ μζ εηήζζεξ γδιζέξ απυ δζάανςζδ είκαζ ηενάζηζεξ ηαζ αοηυ πανά ηζξ ιεευδμοξ πνμζηαζίαξ πμο εθανιυγμκηαζ. Πνζκ ακαθενεμφιε ζημοξ δζάθμνμοξ ηνυπμοξ πνμζηαζίαξ, είκαζ απαναίηδημ κα ημκζζηεί υηζ, πνζκ ηδκ εθανιμβή ιεευδςκ πνμζηαζίαξ, πνεζάγεηαζ δ ελαηνίαςζδ ημο είδμοξ ηδξ δζάανςζδξ. Σέθμξ ημκίγεηαζ υηζ ακ δ ιέεμδμξ πνμζηαζίαξ, θαεειέκδ ή ζςζηή, πμο εθανιυγεηαζ ιε θαεειέκεξ ζοκεήηεξ, ιπμνεί κα μδδβήζεζ ζε επζηάποκζδ ηδξ δζάανςζδξ. 2.6.α.5. Γεκζηέξ ιέεμδμζ πνμζηαζίαξ ηζξ ιεευδμοξ πνμζηαζίαξ απυ ηδ δζάανςζδ πενζθαιαάκεηαζ ιζα ζεζνά επζθακεζαηχκ επελενβαζζχκ ηςκ ιεηάθθςκ ηαζ ηςκ ηναιάηςκ πμο μδδβμφκ ζηδ δδιζμονβία (πάκς ημοξ) επζζηνςιάηςκ άθθςκ θοζζηχκ ηαζ πδιζηχκ ζδζμηήηςκ. Γίκεηαζ δδθαδή ηάθορδ ιε μοζίεξ πμο έπμοκ ιζηνυηενδ πνμδζάεεζδ βζα δζάανςζδ απυ ημ ανπζηυ ιέηαθθμ ή ηνάια (5). 37

38 2.6.α.6. Δπζιεηαθθχζεζξ ηζξ επζιεηαθθχζεζξ επζδζχηεηαζ δ απυεεζδ πάκς ζημ ιέηαθθμ πμο εέθμοιε κα πνμζηαηεοηεί, εκυξ άθθμο ιεηάθθμο. Έηζζ ιε ημ δζαανςηζηυ πενζαάθθμκ δεκ ανίζηεηαζ ημ ιέηαθθμ πμο εέθμοιε κα πνμζηαηέρμοιε αθθά έκα ιέηαθθμ ιζηνυηενμο δοκαιζημφ δζάανςζδξ. Υνδζζιμπμζμφκηαζ δζάθμνμζ ηνυπμζ επζιεηάθθςζδξ υπςξ: Ο δθεηηνμθοηζηυξ, Με ειαάπηζζδ ζε ηήβια Με ρεηαζιυ. Καηά ημκ δθεηηνμθοηζηυ ηνυπμ, αημθμοεείηαζ δ παναηάης πμνεία: 1. Καηενβαζία ηδξ επζθάκεζαξ: Γίκεηαζ ηέθεζα απμιάηνοκζδ απυ ηδκ επζθάκεζα ηαζ ημο παναιζηνμφ ίπκμοξ μλεζδίμο ημο ιεηάθθμο ηαζ μπμζαζδήπμηε αηαεανζίαξ, βζαηί ηαζ απυ αοηή ελανηάηαζ μ πνυκμξ γςήξ ημο ζηνχιαημξ. Ζ απμιάηνοκζδ ηςκ μλεζδίςκ βίκεηαζ ζηδκ ανπή ιδπακζηά ιε ρδβιαημαμθή δδθ. εηημλεφεηαζ ιε πίεζδ πάκς ζηδκ επζθάκεζα πμο εέθμοιε κα ηαεανίζμοιε άιιμξ (αιιμαμθή) ή ρήβιαηα πάθοαα ή ηυηηςκ μλεζδίςκ, ηαμθίκδ η.θπ. Δπμιέκςξ, δ ιδπακζηή ηαηενβαζία απμαθέπεζ ηαζ ζημ ηαεανζζιυ απυ ηα μλείδζα αθθά ηαζ ζηδ θεία επζθάκεζα, ιάθζζηα αημθμοεμφκηαζ ηαζ άθθα δφμ ζηάδζα: δ απμθίπακζδ ηαζ δ δθεηηνμθοηζηή θείακζδ βζα κα πναβιαημπμζδεεί υζμ βίκεηαζ πζμ θεία επζθάκεζα βζαηί ημ ιέηαθθμ ή ημ μλείδζμ πμο εα απμηεεεί δθεηηνμθοηζηά, εα ιζιδεεί ηέθεζα ηδκ επζθάκεζα ημο ιεηάθθμο πμο πνμζηαηεφεζ. Δηηυξ αοημφ ιε ηδ θείακζδ ιζηναίκεζ ηαζ δ πνμδζάεεζδ βζα δζάανςζδ ιε αεθμκζζιμφξ, (πνυηεζηαζ βζα εηθεηηζηυ ημπζηυ ζπδιαηζζιυ πνμσυκημξ δζάανςζδξ, αηυιδ ηαζ υηακ ημ ιέηαθθμ ή ημ ηνάια είκαζ επζηαθοιιέκμ ή έπεζ επζιεηαθθςεεί), ημο ιεηάθθμο ηαζ ημο επζζηνχιαημξ ηαζ δ πνμδζάεεζδ βζα νήλδ ηαζ απμθθμίςζδ ημο. 38

39 2. Δπζιεηάθθςζδ: Αημθμοεεί δ επίεεζδ ημο ιεηάθθμο. Δηείκμ πμο εκδζαθένεζ είκαζ κα δδιζμονβδεεί ιεβάθδ ζοκάθεζα ακάιεζα ζηα δφμ ιέηαθθα ηαζ ιεβάθδ πνυζθοζδ. Γζα ηδκ επζηάθορδ ηςκ ιεηάθθςκ ιε δθεηηνυθοζδ, πνδζζιμπμζείηαζ ηονίςξ κζηέθζμ, πνχιζμ, παθηυξ, ρεοδάνβονμξ ηαζ ζε πενζμνζζιέκμ ααειυ ηάδιζμ. Σμ πνμζηαηεοηζηυ ζηνχια δδιζμονβείηαζ ιε ηδ πνδζζιμπμίδζδ δζαθοιάηςκ ιεηαθθζηχκ αθάηςκ ιέζα ζε κενυ ηαζ ιε ηδ αμήεεζα ζοκεπμφξ δθεηηνζημφ νεφιαημξ παιδθήξ ηάζδξ (1 έςξ 4 volt) ηαζ έκηαζδξ (0,3 έςξ 10 A/dm2 ). Σα πνμξ επζηάθορδ ημιιάηζα ηνειζμφκηαζ ιε ζφνια ζηδ ηάεμδμ (-) ηαζ αοείγμκηαζ ιέζα ζηδ δζάθοζδ ηςκ ιεηαθθζηχκ αθάηςκ. Ζ άκμδμξ (+) απμηεθείηαζ απυ ιπάνεξ ημο, πνμξ εκαπυεεζδ, ιεηάθθμο ηαζ δ εένιακζδ ημο θμοηνμφ βίκεηαζ δθεηηνμθοηζηά. Μεηά ημ ηέθμξ ηδξ επελενβαζίαξ ηα ημιιάηζα πθέκμκηαζ πμθφ ηαθά ιε γεζηυ κενυ ηαζ ζηεβκχκμκηαζ. 2.6.α7. Δπζπάθηςζδ Σμ ιέηαθθμ πμο εέθμοιε κα επζιεηαθθςεεί, πνχηα επζπαθηχκεηαζ. Ζ επζπάθηςζδ πνδζζιμπμζείηαζ ζπεδυκ απμηθεζζηζηά βζα ηδ δδιζμονβία οπμζηνχιαημξ ημ μπμίμ εα δεπεεί ζηδ ζοκέπεζα επζκζηέθςζδ ή επζπνςιίςζδ. Ζ επζπάθηςζδ εθανιυγεηαζ βζα πάθοαα, μνείπαθημ, άνβονμ ηθπ. ηαζ πνμτπμεέηεζ έκα θμοηνυ, πμο πενζέπεζ ζυκηα παθημφ, έκα ακμδζηυ δθεηηνυδζμ απυ παθηυ ηαζ ημ ηαεμδζηυ δθεηηνυδζμ είκαζ ημ ακηζηείιεκμ βζα επζπάθηςζδ. πςξ ακαθένεδηε ηαζ πζμ πάκς δ ποηκυηδηα ημο νεφιαημξ είκαζ ηαεμνζζιέκδ, άνα οπάνπεζ έκα παιδθυ υνζμ ποηκυηδηαξ νεφιαημξ, πμο ηάης απ' αοηυ δεκ οπάνπεζ ζοκάθεζα ακάιεζα ζηα δφμ ιέηαθθα, ηαζ έκα ρδθυ υνζμ, πμο ιεηά απ' αοηυ δεκ πναβιαημπμζείηαζ ηαθή ηνοζηάθθςζδ. Μεηά ηδκ επζπάθηςζδ, αημθμοεεί θείακζδ ιε ηνμπμφξ απυ φθαζια ηαζ ηαηάθθδθεξ αθμζθέξ βζαηί μ παθηυξ, ςξ "κεανυξ" ιυθζξ έθεεζ ζε επαθή ιε ηδκ αηιυζθαζνα μλεζδχκεηαζ -ηαζ ζηδ ζοκέπεζα βίκεηαζ ηαηενβαζία ιε δζαθοηζηά ιέζα, βζα ηδκ απμιάηνοκζδ ηςκ θζπανχκ μοζζχκ ηςκ αθμζθχκ. θδ αοηή δ δζαδζηαζία, απμθεφβεηαζ ιυκμ ακ 39