Παζήζεης οζθσϊθής κοίρας ζπολδσιηθής ζηήιες (ΟΜΣΣ)

Transcript

1 Παζήζεης οζθσϊθής κοίρας ζπολδσιηθής ζηήιες (ΟΜΣΣ) Δπδ. Μπίιιε Υπεύθυνη Μαθήματος Φπζηθνζεξαπεία Μπνζθειεηηθνύ Σπζηήκαηνο ΙΙ

2 Παζήζεης οζθσϊθής κοίρας ζπολδσιηθής ζηήιες (ΟΜΣΣ) Πξνβιήκαηα δίζθνπ Ιζρηαιγία & ξηδνπάζεηα ΟΜΣΣ Πξνβιήκαηα δπγναπνθπζηαθώλ αξζξώζεσλ Σπνλδπιηθή ζηέλσζε Σπνλδπιόιπζε & ζπνλδπινιίζζεζε Άιιεο κπνζθειεηηθέο παζήζεηο

3 Προβιήκαηα δίζθοσ

4 Δηζθνγελήο πόλνο ρεηίδεηαη κε ρξόληα ηάζε ζην κεζνζπνλδύιην δίζθν (ΜΓ) κέζσ ιαλζαζκέλεο εκβηνκεραληθήο, ηξαύκαηνο ή επαλαιακβαλόκελεο θακπηηθήο ηάζεο Παξνπζηάδεηαη εθθύιηζε /ζρηζκέο ηνπ ηλώδνπο δαθηπιίνπ (ππάξρεη λεύξσζε ζην εμσηεξηθό 1/3 ηνπ ηλώδνπο δαθηπιίνπ) Οη ΜΓ Ο4, Ο5 & Η1 έρνπλ ηε κεγαιύηεξε ζπρλόηεηα ζπκπησκάησλ Ο πόλνο ζπλήζσο ζρεηίδεηαη ην κέγεζνο ηεο εθθύιηζεο ηνπ ΜΓ Τπάξρεη θίλδπλνο ν ΜΓ λα πηέζεη ην λσηηαίν κπειό ή λεπξηθή ξίδα

5 ελάξηα θαθώζεσλ ΜΓ Σξαπκαηηθή θάθσζε ζηξνθηθή Σξαπκαηηθή θάθσζε ελδνγελήο δηάιπζε δίζθνπ Σξαπκαηηθή θάθσζε θαηάγκαηα ηειηθήο ζπνλδπιηθήο πιάθαο (αμνληθή ππεξθόξησζε) Γηζθηθέο πξνβνιέο Δθθπιηζηηθέο αιιαγέο

6 Σναομαηηθέξ ζηνμθηθέξ θαθώζεηξ ΜΔ Παζοιογία: θάθσζε ηλώδνπο δαθηπιίνπ +/- πξνβνιή ΜΣΓ κε άζηθην ηνλ ππθηνεηδή ππξήλα Μεταληζκός θάθωζες: ζηξνθή ΟΜΣΣ + θάκςε + πιάγηα θάκςε

7 Τραυμαηική ενδογενή διάλυζη ΜΣΔ (internal disc disruption) Παζοιογία: απνζύλζεζε ππθηνεηδή ππξήλα, ξσγκέο ηλώδνπο δαθηπιίνπ, ρσξίο πξνβνιή ΜΣΓ Μεταληζκός θάθωζες: ζπλδπαζκέλε ζηξνθή+ θάκςε+ πιάγηα θάκςε ΟΜΣΣ

8 Καηάγμαηα ηειηθήξ ζπμκδοιηθήξ πιάθαξ Παζοιογία: θάηαγκα ηειηθήο ζπνλδπιηθήο πιάθαο, δηάιπζε ππθηνεηδή ππξήλα Μεταληζκός θάθωζες: ζπκπίεζε

9 Δηζθηθέο πξνβνιέο Αλαθέξεηαη ζε νπνηαδήπνηε αιιαγή ζην ζρήκα ηνπ ηλώδνπο δαθηπιίνπ ε νπνία ηνλ αλαγθάδεη λα πξνβάιεη πέξα από ηελ θπζηνινγηθή πεξίκεηξό ηνπ πκβαίλνπλ ζε λεαξέο ειηθίεο (25-45 εηώλ) ζε ζπνλδπιηθέο ζηήιεο κε θαιή ελπδάησζε Οη δηζθηθέο πξνβνιέο ζπλήζσο ζρεηίδνληαη κε επαλαιακβαλόκελα θνξηία (cyclic loading) πλήζσο ζπκβαίλνπλ ακθνηεξόπιεπξα νπηζζνπιάγηα > νπίζζηα θεληξηθά > πξόζηα Σν ηζηνξηθό ησλ αζζελώλ απηώλ ζρεηίδεηαη κε θαζηζηηθή δσή & επαγγέικαηα ή εξγαζία ζε παξαηεηακέλεο ζηάζεηο

10 Δηζθηθέο πξνβνιέο -ηαμηλόκεζε Πξόπησζε (prolapsed): πξνβνιή ηνπ ππθη. ππξήλα ε νπνία ζπγθξαηείηαη από ηηο εμσηεξηθέο ζηνηβάδεο ηνπ ηλώδνπο δαθηπιίνπ (θαη ηηο ζηεξηθηηθέο ζπλδεζκηθέο δνκέο) Ρήμε (extruded): πξνβνιή όπνπ όιν ην πιηθό ηνπ ππθη. ππξήλα ξπγλύεη ηνλ εμσηεξηθό δαθηύιην & απιώλεηαη θάησ από ηνλ νπίζζην επηκήθε ζύλδεζκν Πιήξεο απνρώξεζε (sequestrated): ν ξηγκέλνο ππξήλαο έρεη απνκαθξπλζεί από ηελ πεξηνρή ηεο πξόπησζεο

11 Εθθπιηζηηθέο αιιαγέο ΜΣΔ Οπνηαδήπνηε απώιεηα ηεο αθεξαηόηεηαο ηνπ ΜΓ (π.ρ. από ηξαύκα, κόιπλζε, θήιε ΜΓ θηι.) πξνθαιεί πξνδηαζεζηθό παξάγνληα εθθπιηζηηθώλ αιιαγώλ ζην ΜΓ Χαξαθηεξηζηηθά εθθύιηζεο: πξννδεπηηθέο ηλώδεηο αιιαγέο ζηνλ ππθηνεηδή ππξήλα, απώιεηα νξγάλσζεο δαθηπιίσλ ηλώδνπο δαθηπιίνπ, απώιεηα ρόλδξηλσλ ηειηθώλ πιαθώλ Πξόνδνο εθθύιηζεο: ίλσζεο ππθηνεηδνύο ππξήλα, ηθαλόηεηαο απνξξόθεζεο πγξώλ, πεξηερνκέλνπ Ζ 2 0 & κεγέζνπο ππξήλα (ζπάληα εκθαλίδεηαη νμεία πξνβνιή ΜΓ) Πηζαλόηεηα πξνβνιήο ηλώδνπο δαθηπιίνπ ρσξίο ζεκεία πίεζεο πεθηνεηδή ππξήλα (εκθαλίδεηαη ζε κεγαιύηεξεο ειηθίαο άηνκα)

12 Ελδο-δηζθηθή πίεζε & θίλεζε

13 Ιζρηαιγία Γεληθόο όξνο αλαθεξόκελνο ζε νπνηαδήπνηε θιεγκνλή +/- εξεζηζκό κεραληθήο θύζεσο ηνπ ηζρηαθνύ λεύξνπ Πνιινί ελνρνπνηεηηθνί παξάγνληεο (ρξήζε όξνπ ηζρηαιγίαο όηαλ δελ αλαγλσξίδεηαη ε παζνινγία /ελνρνπνηεηηθό αίηην) Ο εξεζηζκόο λεύξνπ δεκηνπξγεί λεπξνινγηθή ζεκεηνινγία είηε κέζσ ζπκπηίεζεο λεύξνπ (π.ρ. ιόγσ ΜΣΓ, δνκηθώλ αλσκαιηώλ, κπτθνύ ζπαζκνύ απηνεηδή), είηε ιόγσ ηάζε λεύξνπ κέζσ ππεξδηάηαζεο Σπλήζε ζεκεία /ζπκπηώκαηα: ππαηζζεζία /κνύδηαζκα νπίζζην /έζσ κεξό (θαηά κήθνο ηζρηαθνύ λεύξνπ) πνπ κε ζεκείν Laseque (SLR) ή ςειάθεζε ηζρηαθνύ λεύξνπ

14 Ιζρηαιγία ιόγω κ. ζπαζκνύ απηνεηδή απιοειδής Ιζχιακό νεύρο

15 Ρηδνπάζεηα ΟΜ Αλαθέξεηαη ζε κεραληθό εξεζηζκό λεπξηθήο ξίδαο ηεο ΟΜ όηαλ απηή εμέξρεηαη από ην κεζνζπνλδύιην ηξήκα Πην ζπλεζηζκέλε ξηδνπάζεηα νθείιεηαη ζε θήιε ΜΓ θαη ζπκβαίλεη ζηνπο ΜΓ Ο3, Ο4, Ο5 & Η1 Ζ ζπκπησκαηνινγία πνπ εκθαλίδεηαη ζε ηέηνηεο πεξηπηώζεηο αθνξά ηελ ξηδηηηθή θαηαλνκή ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ λεύξνπ (πόλν, ππαηζζεζία /αηκσδίεο, κπτθή αδπλακία κείσζε /απνζία αληαλαθιαζηηθώλ ζηελ θαηαλνκή ηεο πξνζβεβιεκέλεο ξίδαο) ε πεξηπηώζεηο πξόπησζεο δίζθνπ κπνξεί λα ππάξρεη κνλάρα ζπκπησκαηνινγία ζην θάησ άθξν (ρσξίο ζπκπηώκαηα ζηελ ΟΜ) Μεγάιεο θεληξηθέο ΜΓ δεκηνπξγνύλ ακθνηεξόπιεπξεο ξηδνπάζεηεο ή ηππνπξηηθή ζπλδξνκή (πνπ παξαπέκπεη ζε πνιύ ζνβαξή ζεκεηνινγία & έθηαθηε ρεηξνπξγηθή επέκβαζε)

16 Φαηλόκελν επηθέληξωζε (centralization) ωο έλδεημε βειηίωζεο ηζρηαιγίαο /ξηδνπάζεηαο ΟΜΣΣ

17 Χεηξνπξγηθή απνθαηάζηαζε δίζθνπ Κιαζζηθή δηζθεθηνκή (αλνηθηή επέκβαζε) Μηθξν-δηζθεθηνκή (κε κηθξνζθόπην) Γηαδεξκηθή δηζθεθηνκή (ελδνζθνπηθή) Καιά απνηειέζκαηα κε όιεο ηηο κεζόδνπο όηαλ ππάξρεη ζσζηή έλδεημε

18 Πξνβιήκαηα δπγναπνθπζηαθώλ αξζξώζεσλ (facet) Μεπακηθή βιάβε θαηά ηεκ έθηαζε ή/θαη ζηνμθή Γθηαηηθόξ μεπακηζμόξ θάθςζεξ (+/- ζηνμθή) Πνόζθνμοζε μεκίζθμο Βιάβεξ ανζ.ζύιαθα /πόκδνμο Γλανζνήμαηα/οπελανζνήμαηα Μμκόπεονε ζομπηςμαημιμγία

19 Καηαλνκέο αληαλαθιώκελνπ πόλνπ Ο4/5 facet Ελδναξζξηθή έγρπζε Πεξηαξζξηθή έγρπζε

20 Σπολδσιηθή ζηέλωζε Αλαθέξεηαη ζε ζηέλσζε ηνπ θεληξηθνύ (λσηηαίνπ) ζσιήλα ή/θαη ηνπ κεζνζπνλδπιίνπ ηξήκαηνο ιόγσ θήιεο ΜΓ, νζηηθήο πξνεμνρήο (π.ρ. νζηεόθπηνπ), δηόγθσζεο άξζξσζεο facet, ππεξηξνθίαο σρξνύ ζπλδέζκνπ Κεληρηθή ζηέλωζε Πιάγηα ζηέλωζε

21 Σπολδσιηθή ζηέλωζε (1) πρλή παζνινγία ζε αζζελείο >60 εηώλ (όρη πάληα ζπκπησκαηηθή) Ακθνηεξόπιεπξα ζπκπηώκαηα ζηα 2/3 ησλ αζζελώλ (αιιά ζπρλά ζπλππάξρεη αζπκκεηξία) Δπηδείλσζε & έλαξμε ζπκπησκάησλ: θαηά ηελ όξζηα ζηάζε /βάδηζε Αλαθνύθηζε ζπκπησκάησλ: θαζηζηή ζέζε,θαηάθιηζε, θακπηηθέο ζηάζεηο Βάδηζε ζε θάκςε (αληί όξζηα ζηάζε) Σπκπηώκαηα πόλνπ, ππαηζζεζίαο, αηκσδίαο, αδπλακίαο κπνξεί λα ππάξρνπλ Φπζηνινγηθή πνξεία θαηάζηαζεο: 60-70% ησλ αζζελώλ είλαη ζηαζεξνί, 15-20% ρεηξνηεξεύνπλ (έλδεημε γηα ρεηξνπξγείν) & 15-20% βειηηώλεηαη Γηαθξίλεηαη ζε θεληξηθή ζπνλδπιηθή ζηέλσζε (ζηέλσζε ηνπ λσηηαίνπ ζσιήλα-θεληξηθά) & πιάγηα ζπνλδπιηθή ζηέλσζε (ζηέλσζε ηνπ κεζνζπνλδύιην ηξήκαηνο- κνλόπιεπξα)

22 Σπολδσιηθή ζηέλωζε (2) 1. Κεληξηθή ζπνλδπιηθή ζηέλσζε : δηαιείπνπζα ρσιόηεηα (πόλνο θαηά ηελ άζθεζε), βάδηζε κε ζρεηηθή θάκςε ΟΜ (Κ.Β. κπξνζηά), αζηάζεηα ή απώιεηα κείσζε ηζνξξνπίαο, ζπκπησκαηνινγία νπξνπνηεηηθνύ ζπζηήκαηνο /ηπνπξηδηθή ζπλδξνκή (ζπάληα) 2. Πιάγηα ζπνλδπιηθή ζηέλσζε: ζπκπησκαηνινγία ήπηαο ζπλήζσο ξηδνπάζεηαο ιόγσ κείσζε κεζνζπνλδπιίνπ ηξήκαηνο (π.ρ. πόλν,ππαηζζεζία /αηκσδία, αηζζεηηθόηεηα & κπνηόκηα ζε ξηδηηηθή θαηαλνκή), νζθπαιγία κε ηζρηαιγία θαηά θύξην ιόγν (ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο), επηδείλσζε ζπκπησκάησλ ζε βάδηζε /όξζηα ζηάζε Δηαθνξνδηάγλσζε δηαιείπνπζαο ρσιόηεηαο αγγεηαθήο από λεπξνγελνύο θύζεσο: αλαθνύθηζε από -άζθεζε (αγγεηαθή), -θακπηηθή ζηάζε (λεπξνγελνύο) Πξνηεηλόκελε ζπληεξεηηθή ζεξαπεία: κείσζε νζθπτθήο ιόξδσζεο & πξόζζηαο θιίζεο ιεθάλεο (όπνπ ρξεηάδεηαη), θακπηηθέο αζθήζεηο, εξγνλνκηθέο παξεκβάζεηο, αζθήζεηο ελδπλάκσζεο θνηιηαθώλ & θακπηήξσλ, έιμε & θηλεηνπνίεζε κε ζηόρν ηελ απνζπκπίεζε ησλ ηξεκάησλ /λ. ζσιήλα Χεηξνπξγηθή ζεξαπεία: απνζπκπίεζε (πεηαιεθηνκή, εκηπεηαιεθηνκή +/- ζπνλδπινδεζία)

23 πλήζε νζηηθή δηαηνκή θαηά ηελ απνζπκπίεζε Αθαίξεζε <50% ησλ facets +/- ζπνλδπινδεζία Δεκηοσργία λέοσ οζηούπεηάιοσ ζε παζοιογηθή θίλεζε Ιθαλνπνηεηηθά απνηειέζκαηα (θαιύηερα κε επαλεκθάληζε λέοσ οζηού)

24 Σπολδσιόισζε - ζπολδσιοιίζζεζε Γε ζπλδένληαη κεηαμύ ηνπο Γε ζπζρεηίδνληαη απαξαίηεηα κε θιηληθά ζπκπηώκαηα Ο βαζκόο ζπνλδπινιίζζεζεο δελ είλαη αλάινγνο ηεο θιηληθήο εηθόλαο ηνπ αζζελή πνλδπιόιπζε αλαθέξεηαη ζε έιιεηκκα νζηηθήο ζπλέρεηαο ζηνλ ηζζκό ηνπ ζπνλδπιηθνύ ηόμνπ (κεηαμύ αλάληνπο & θαηάληνπο αξζξηθήο απόθπζεο) πνλδπινιίζζεζε αλαθέξεηαη ζηνλ παξεθηόπεζε (ζπλήζσο πξόζζηα) ηνπ ζπνλδύινπ ζε ζρέζε κε ηνλ θαηώηεξν ζπόλδπιν

25 Σπνλδπιόιπζε

26 Σπνλδπινιίζζεζε -ηαμηλόκεζε I. Δπζπιαζηηθή (ζπγγελήο) II. Ιζζκηθή (νθείιεηαη ζε βιάβε ησλ ηζζκώλ) - ιπηηθή - επηκήθπλζε ηζζκνύ - θάηαγκα ηζζκνύ III. Εθθπιηζηηθή IV. Μεηαηξαπκαηηθή (θάηαγκα ζε νπνηνδήπνηε ζεκείν πιελ ηζζκνύ) V. Παζνινγηθή (λενπιαζία, αηειήο νζηενγέλεζε) VI. Ιαηξνγελήο (αθαίξεζε νπηζζίσλ ζηνηρείσλ, θάηαγκα απρέλα)

27 Απεηθνληζηηθόο έιεγρνο Meyerding

28 Γίδε ζπμκδοιμιίζζεζεξ Τύπνο Ι Δπζπιαζηηθή (ζπγγελήο) ολίζθηζη >35% - ζύνδρομο ιπποσρίδας κληρονομικόηηηα Σύπνο ΙΙΑ, Ιζζκηθή (ιπηηθή) κηθξνθαηάγκαηα ηζζκνύ, ζε έθηαζε θιεξνλνκηθόηεηα (δηπιάζηα ζηνπο άλδξεο) ηεξνπνίεζε, νζθπνπνίεζε, δηζρηδήο ξάρε

29 Είδε ζπνλδπινιίζζεζεο (X-ray) Τύπος ΙΙΑ, Ιζθμική -Λσηική Τύπος ΙΙΙ, Εκθσλιζηική

30 Κιηληθή εηθόλα ζπνλδπιόιπζεοζπνλδπινιίζζεζεο θαζνξίδεηαη θπξίσο από ηνλ ηύπν πλήζσο ζπλππάξρεη ρακειή νζθπαιγία +/- ξηδηηηθέο εθδειώζεηο (αλάινγα κε ηύπν) Κιηληθή ζεκεηνινγία αζηάζεηαο* ζύζπαζε νπηζζίσλ κεξηαίσλ /ραξαθηεξηζηηθή ζηάζε

31 Χαξαθηεξηζηηθά θιηληθήο εμέηαζεο ζπνλδπινιίζζεζεο Χαξαθηεξηζηηθή ζηάζε Χαξαθηεξηζηηθό ζθαιί (step) θαηά ηελ ςειάθεζε

32 Αληηκεηώπηζε Οδεγά ζεκεία: πόλνο, επηδείλσζε νιίζζεζεο, δηαιείπνπζα ρσιόηεηα & λεπξνινγηθή ζεκεηνινγία) πληεξεηηθή ζεξαπεία Φπζηθνζεξαπεία λάξζεθεο? Χεηξνπξγηθή ζεξαπεία ηαζεξνπνίεζε

33 Άιιες κσοζθειεηηθές παζήζεης ΟΜΣΣ Καθώζεηο καιαθώλ κνξίσλ Κιηληθή αζηάζεηα

34 Καθώζεηξ μαιαθώκ μμνίςκ Μπτθόο ηξαπκαηηζκόο (ηεηξάγσλνο νζθπτθόο, ιαγνλνςντηεο, ηξαπεδνεηδήο) Σrigger points (ζεκεία ππξνδόηεζεο ) πλδεζκηθέο βιάβεο (κεζαθάλζηνο, ιαγνλνζθπτθόο) Θσξαθνζθπτθή πεξηηνλία

35 ύλδξνκν κπνπεξηηνληαθνύ πόλνπ Πόλνο ηνπηθόο ή πην εθηεηακέλνο πνπ αληαλαθιάηαη ζε ζπγθεθξηκέλε πεξηνρή κέζσ ςειάθεζεο επαίζζεησλ ζεκείσλ (ζεκεία ππξνδόηεζεο-trigger) ππό ζπλζήθεο κεραληθήο ηάζεο (ζηάζε θηι.) Πόλνο θαηά ηελ δηάηαζε θαη θαηά ηελ ςειάθεζε (π.ρ. ηεηξάγσλνο νζθπτθόο, κεγάινο γινπηηαίνο, απηνεηδήο)

36 Αζηάζεηα ΟΜ Οξηζκνί αζηάζεηαο: Αζηάζεηα νξίδεηαη ε θαηάζηαζε ελόο ζπζηήκαηνο ηνπ νπνίνπ ε εθαξκνγή ελόο κηθξνύ θνξηίνπ πξνθαιεί κία δπζαλάινγε, ίζσο θαη θαηαζηξνθηθή κεηαηόπηζε (Ashton-Miller & Schultz, 1991) Αζηάζεηα νξίδεηαη ε έιιεηςε δπζθακςίαο ελόο ζπνλδπιηθνύ ηκήκαηνο θαηά ηέηνηνλ ηξόπν ώζηε, ε εθαξκνγή δύλακεο ζε κία από ηηο αλαηνκηθέο δνκέο ηνπ ζπζηήκαηνο απηνύ λα πξνθαιεί κεγαιύηεξε ηνπ θπζηνινγηθνύ κεηαηόπηζε θαη λα θαηαιήγεη ζε πόλν, πηζαλέο πξννδεπηηθέο παξακνξθώζεηο & απμεκέλν θίλδπλν εξεζηζκνύ ησλ λεπξνινγηθώλ δνκώλ (Frymoyer & Pope, 1991)

37 Κιηκηθή αζηάζεηα Ζ ζπνλδπιηθή αζηάζεηα αλαθέξεηαη ζε κία πεξηνρή ραιαξόηεηαο γύξσ από ηελ νπδέηεξε ζέζε ηνπ ζπνλδπιηθνύ επηπέδνπ, ε νπνία νξίδεηαη σο «νπδέηεξε δώλε» (Panjabi, 1992) ΟΤΓΔΣΔΡΖ ΕΩΝΖ: Ζ ηξνρηά απηή ηεο κεζνζπνλδπιηθήο θίλεζεο όπνπ ην ζπνλδπιηθό επίπεδν έρεη ηελ κηθξόηεξε δπλαηή εζσηεξηθή αληίζηαζε. ε πεξηπηώζεηο όπνπ ππάξρεη ραιαξόηεηα ζηελ άξζξσζε, ην εύξνο ηξνρηάο ηεο νπδέηεξεο δώλεο κεγαιώλεη θαη έηζη ην ζπνλδπιηθό επίπεδν γίλεηαη όιν θαη πην αζηαζέο, κε απνηέιεζκα ε θίλεζε ηνπ επηπέδνπ απηνύ λα κελ ειέγρεηαη, ε άξζξσζε λα γίλεη ζπκπησκαηηθή θαη λα έρεη ραζεί ε δπλακηθή ζηαζεξόηεηα ηεο Ζ θιηληθή αζηάζεηα αλαθέξεηαη ζε θαηάζηαζε έιιεηςεο ειέγρνπ & ελδναξζξηθήο αληίζηαζεο ζηελ νπδέηεξε δώλε ζπνλδπιηθήο κνλάδαο

38 Έλλοηα ηες οσδέηερες δώλες ΦΟΡΤΙΟ Σξνρηά θίλεζεο Κάμψη Ουδέτερη ζώνη ΜΕΤΑΤΟΠΙΣΗ Έκηαζη Panjabi, 1994

39 εμεημιμγία θιηκηθήξ αζηάζεηαξ θαηά ηεκ έθηαζε Πόλνπ κε δξαζηεξηόηεηεο έθηαζεο /ζηξνθήο /overhead ιόξδσζεο (όξζηα ζηάζε) Πξόζζηα θιίζε ιεθάλεο Πηπρή ηνπ δέξκαηνο ζε 1 ζπνλδ. επίπεδν θαηά ηελ έθηαζε Γηαηήξεζε ηεο ιόξδσζεο θαηά ηελ θάκςε Γπζθνιία ζηελ νπίζζηα θιίζε ηεο ιεθάλεο

40 εμεημιμγία θιηκηθήξ αζηάζεηαξ θαηά ηεκ θάμρε πόκμο με δναζηενηόηεηεξ θάμρεξ /ζηνμθήξ ιόνδςζεξ ζημ αζηαζέξ ζπμκδ. επίπεδμ Οπίζζηα θιίζε ιεθάκεξ Δοζθμιία επακαθμνάξ ζηεκ όνζηα ζηάζε (από θάμρε) Δοζθμιία ζηεκ πνόζζηα θιίζε ιεθάκεξ

41 Φσζηθοζεραπεία παζήζεωλ ΟΜΣΣ Θέζεηο αλαθνύθηζεο Πξνζέγγηζε McKenzie Αζθήζεηο ζηαζεξνπνίεζεο /δπλακηθή ζηαζεξνπνίεζε Θεξαπεπηηθέο αζθήζεηο ΟΜ Έιμε & ηερληθέο manual therapy Μεηεγρεηξεηηθή θπζηθνζεξαπεία

42 Θέζεηο ραιάξωζεο /ύπλνπ Κεληξηθά /ακθνηεξόπιεπξα ζπκπηώκαηα Ύπηηα (ιπγηζκέλα γόλαηα) Ύπηηα (90º θάκςεο γόλαηνο & ηζρίνο) Πξελή θαηάθιηζε Δκβξπτθή ζέζε Μνλόπιεπξα ζπκπηώκαηα Δκβξπτθή ζέζε Πιάγηα θαηάθιηζε (πάζρσλ πιεπξά /κέινο από πάλσ +/- θάκςε γόλαηνο /ηζρίνο)

43 Πξνζέγγηζε McKenzie Αμηνιόγεζε & ζεξαπεία βαζηζκέλε ζηελ αληαπόθξηζε ηνπ αζζελή ζε ηειηθέο κνίξεο θόξηηζεο ππό παξαηεηακέλεο ή επαλαιακβαλόκελεο θηλήζεηο ηξνρηάο θίλεζεο (ROM) Βαζηζκέλε εμ νινθιήξνπ ζηελ ζπκπεξηθνξά ηνπ αζζελή & όρη ζηελ ςειάθεζε Πόλνο θαη/ή ππαηζζεζία /αηκσδία - Απμάλεηαη ή κεηώλεηαη - Δπηθεληξώλεηαη ή πεξηθεξηνπνηείηαη Ζ απώιεηα θίλεζεο (ROM) πνπ παξαηεξείηαη νθείιεηαη ζε πόλν +/- θόβν θίλεζεο Μεραληθό πεξηνξηζκό (π.ρ. βξαρπζκέλνπο ηζηνύο, πιήξε πεξηνξηζκό θηι.)

44 Επηθέληξσζε & πεξηθεξηνπνίεζε ζπκπησκάησλ

45 ύλδξνκα θαηά McKenzie 1. ύλδξνκν ζηάζεο (postural syndrome) Υσξίο απώιεηα ROM Υσξίο πόλν κε επαλαιακβαλόκελεο θηλήζεηο 2. ύλδξνκν δπζιεηηνπξγίαο (dysfunction syndrome) Απώιεηα ROM ζε ηειηθέο ηξνρηέο (παξαπέκπεη ζε facet) Σνπηθόο πόλνο κε επαλαιακβαλόκελεο θηλήζεηο Δλδείθλπηαη δηαηάζεηο 3. ύλδξνκν απνδηνξγάλσζεο (derangement syndrome) Παξαπέκπεη ζε παζνινγία δίζθνπ Πόλνο θαηά ηελ θίλεζε & απώιεηα ROM Με επηθέληξσζε: ηζρπξόο ηλώδεο δαθηύιηνο, θαιή πξόγλσζε Με πεξηθεξηνπνίεζε: αδύλαηνο ηλώδεο δαθηύιηνο, θαθή πξόγλσζε

46 Αζθήζεηο McKenzie (πξώηκα ζηάδηα) Πξελή θαηάθιηζε (+/- καμηιάξηα) Γηόξζσζε πιάγηαο θιίζεο Πξελή θαηάθιηζε +/_ παζεηηθή έθηαζε ΟΜ

47 Αζθήζεηο McKenzie (ππνμεία-ρξόληα θάζε) Γηόξζσζε πιάγηαο θιίζεο (όπνπ ππάξρεη) Δπαλαθνξά έθηαζεο Δπαλαθνξά θάκςεο Κάκςε +/- ζηξνθηθέο θηλήζεηο (ζηξνθηθή δηεύζπλζε πξνο ζπκπησκαηηθή πιεπξά) Προοδευτικότητα Από ζέζεηο κε θόξηηζεο ζε ζέζεηο θόξηηζεο Από παζεηηθή θίλεζε ζε ελεξγεηηθή +/- δηα ρεηξόο δηεπθόιπλζε από Φ/Θ

48 Προγράκκαηα δσλακηθής ζηαζεροποίεζες ΟΜΣΣ Επαλεθπαίδεπζε ηεο κπτθήο αληνρήο & ζπλ-ζύζπαζεο ησλ ελ ησ βάζεη κπώλ ηνπ θνξκνύ ζε ιεηηνπξγηθά παηέληα θίλεζεο κε ζηόρν ηελ βειηίσζε ηεο ζπνλδπιηθήο ζηαζεξόηεηαο (motor control) Π.π. εγθάνζημξ θμηιηαθόξ, έζς ιμλόξ θμηιηαθόξ, πμιοζπηδείξ, μείδςκ ρμσηεξ, ηεηνάγςκμξ μζθοσθόξ Σεθκεξησκέλεο ελδείμεηο ζε αζζελείο κε πξνβιήκαηα ΟΜ

49 Δοκαμηθή ζηαζενμπμίεζε ΦΑΙΡΙΚΟ ΜΤΪΚΟ ΤΣΗΜΑ Μύεξ μεγάιεξ νμπήξ Εκενγμύκ ζημ θμνμό/ πςνίξ κα έπμοκ άμεζε έθθοζε /θαηάθοζε ζε αοημύξ Πανέπμοκ γεκηθεομέκε ζηαζενόηεηα ζηε θαη όπη ζε μεμμκςμέκα ζπμκδ. επίπεδα Πανέπμοκ μεγάιε δύκαμε & έπμοκ γνήγμνε θόπςζε Π.π. μνζόξ/έλς ιμλόξ θμηιηαθόξ, ιαγμκμπιεονηθόξ ΣΟΠΙΚΟ ΜΤΪΚΟ ΤΣΗΜΑ Έθθοζε/θαηάθοζε ζε ζπμκδύιμοξ (εκ ης βάζεη) Πανέπμοκ ζηαζενόηεηα ζε μεμμκςμέκα ζπμκδ. Επίπεδα Ακημπή ζηε θόπςζε & οπμμέγηζηε / δύλακε Π.π. εγθάνζημξ/έζς ιμλόξ θμηιηαθόξ, πμιοζπηδείξ, μείδςκ ρμσηεξ, ηεηνάγςκμξ μζθοσθόξ

50 Ση ζπέζε έπμοκ όια αοηά? Με επεηζόδεηα νζθπαιγίαο έρνπλ παξαηεξεζεί ηα εμήο: 1. αλαραίηηζε ησλ ηνπηθώλ ζηαζεξνπνηώλ κπώλ 2. νη ζθαηξηθνί ζηαζεξνπνηνί ιεηηνπξγνύλ αληηξξνπηζηηθά 3. δπζθνιία ειέγρνπ ηεο νπδέηεξεο ζέζεο Μείσζε θηλεηηθνύ ειέγρνπ (ηδηνδεθηηθόηεηα, ζπλζύζπαζε, timing, ηζνξξνπία, αληαλαθιαζηηθέο αληηδξάζεηο) (Hodges & Richardson 1996, O Sullivan 1997)

51 Πνιπζρηδείο & εγθάξζηνο θνηιηαθόο

52 Δθπαίδεπζε ζηελ νπδέηεξε ζέζε ΟΜ Επίηεπμε ελεξγνπνίεζεο κεκνλσκέλσλ ζπζπάζεσλ κπώλ θνξκνύ Ιδηόηεηεο ζύζπαζεο: - ηαηηθή /Δπλακηθή - Σαρύηεηα - Χξόλνο (αληνρή) - Έληαζε

53 Δπίηεπμε ζπλ-ζύζπαζεο ζηαζεξόηεηαο ζπκπίεζεο ζπνλδπιηθώλ κνλάδσλ

54 Δπίηεπμε ζηαζεξνπνίεζεο (ζπλ-ζύζπαζεο) ζε δπλακηθέο θαηαζηάζεηο Βειηίσζε: ηζνξξνπίαο ηδηνδεθηηθόηεηαο θηλαηζζεζίαο ζπληνληζκνύ Σξόπνη (κε αιιαγέο): ηξνρηά θίλεζεο βάζε ζηήξημεο & ΚΚΑ ρξήζε βαξύηεηαο δηεύζπλζε θίλεζεο ηαρύηεηαο θ.α.

55 Λεηηνπξγηθή απνθαηάζηαζε επαλεθπαίδεπζε /επαλαθνξά ζηελ θπζηνινγηθή δξαζηεξηόηεηα ηαδηαθή επαλέληαμε ζηελ πξν ηνπ ρεηξνπξγείνπ δξαζηεξηόηεηα ρξεζηκνπνηώληαο ηηο αξρέο δπλακηθήο ζηαζεξνπνίεζεο

56 Καηεγνξίεο ζεξαπεπηηθώλ αζθήζεωλ Αζκήζεις ζηαθεροποίηζης /νεσρομσϊκού ζσνηονιζμού Αζκήζεις κινηηικόηηηας (ROM) ΟΜΣΣ /λεκάνης Αζκήζει λειηοσργικόηηηας Αζκήζεις ζηάζης Αζκήζεις ενδσνάμωζης Αζκήζεις ελαζηικόηηηας Αζκήζεις ταλάρωζης

57 Αζθήζεη θηλεηηθόηεηαο ROM ΟΜ /ιεθάλεο Ύπηηα ζέζε (ιπγηζκέλα γόλαηα) Σεηξαπνδηθή Πξελή Καζηζηή Όξζηα ζηνλ ηνίρν

58 Αζθήζεηο κπτθήο ελδπλάκσζεο

59 Αζθήζεηο ειαζηηθόηεηαο & ραιάξωζεο Αλαπλεπζηηθέο αζθήζεηο Yoga Δηαηάζεηο Σερληθέο ραιάξσζεο Θέζεηο ραιάξσζεο / ύπλνπ Μέζα ραιάξσζεο (κνπζηθή, κάιαμε θηι.)

60 Έιμε & ζεξαπείεο manual therapy Δλδείθλπηαη γηα ηηο πεξηζζόηεξεο παζήζεηο ΟΜ, όπνπ ππάξρεη θηλεηηθή δπζιεηηνπξγία ζε ζπνλδπιηθή κνλάδα +/- ξηδηηηθή ζπκπησκαηνινγία

61 Μεηεγτεηρεηηθή θσζηθοζεραπεία ΟΜΣΣ Επεκβάζεης δίζθοσ Πξώηκε θάζε (νμεία > 2-3 εκέξεο & ππνμεία) εξγνλνκία /ζπκβνπιέο ζε θαζεκεξηλέο δξαζηεξηόηεηεο ζπκβνπιέο γηα κεηαθίλεζε (θξεββάηη /θαξέθια θηι) ηζνκεηξηθέο (θνηιηαθώλ, ξαρηαίσλ, εθηεηλόλησλ ηζρίνπ) ήπηεο δηαηάζεηο ΟΜ Μεηέπεηηα θάζε (> ππνμεία) κε εληαηηθό πξόγξακκα από: εξγνλνκηθέο παξεκβάζεηο ζηε δνπιεία Αζθήζεη θηλεηηθόηεηαο ΟΜ /ιεθάλεο Πξόγξακκα λεπξνκπτθήο /δπλακηθήο ζηαζεξνπνίεζεο (ελδπλάκσζε ζε νπδέηεξε ζέζε, ζπλ-ζύζπαζε, ηζνξξνπία +/- ιεηηνπξγηθά παηέληα θίλεζεο ζε δηάθνξεο ζέζεηο θιεηζηήο θηλεηηθήο αιπζίδαο) Ήπηεο δηαηάζεηο Αζθήζεηο ελδπλάκσζεο & αληνρήο ζπνλδπιηθώλ & θνηιηαθώλ κπώλ Πξόγξακκα κεκνλσκέλσλ αζθήζεσλ έθηαζεο ΟΜ & ηζρίσλ Κηλεηνπνίεζε λεπξηθνύ ζπζηήκαηνο (ηζρηαθό λεύξν) πκβνπιέο: ελεξγή δξαζηεξηόηεηα & γξήγνξε επηζηξνθή ζηελ εξγαζία

62 Μεηεγτεηρεηηθή θσζηθοζεραπεία ΟΜΣΣ Επεκβάζεηο απνζπκπίεζεο Αζθήζεηο δπλακηθήο ζηαζεξνπνίεζεο Αζθήζεηο επαλεθπαίδεπζεο ζηάζεο Πξνγξάκκαηα αζθήζεσλ βαζηζκέλα ζε θακπηηθά παηέληα θηλήζεσλ Έιμε & ηερληθέο manual therapy κε ζηόρν ηελ απνζπκπίεζε κεζνζπνλδπιίνπ ηξήκαηνο Πξνγξάκκαηα πδξνζεξαπείαο

63 Μεηεγτεηρεηηθή θσζηθοζεραπεία ΟΜΣΣ Επεκβάζεης γηα ζπολδσιοιίζζεζε Πξνηείλεηαη ε εθαξκνγή: Πξνγξακκάησλ (δπλακηθήο) ζηαζεξνπνίεζεο ΟΜ Δθηαθηηθώλ αζθήζεσλ πκβνπιέο & εξγνλνκηθέο παξεκβάζεηο Pain management /cognitive therapeutic schemes Πξνηείλεηαη ε απνθπγή: Δληαηηθώλ πξνγξακκάησλ απνθαηάζηαζεο

64 Ανπέξ απμθαηάζηαζεξ ΟΜ Βημμεπακηθή πανέμβαζε Ψοπμθμηκςκηθή πανέμβαζε ΔΤΛΓΙΣΟΤΡΓΙΑ ΚΙΝΗΗ Πόκμξ (οπμθεημεκηθά) Κηκεηηθά πνμβιήμαηα (ακηηθεημεκηθά) Θεναπεία ανζνηθμύ ζοζηήμαημξ Σεπκηθέξ κεονηθμύ ηζημύ Θεναπεία μαιαθώκ μμνίςκ Παζμθοζημιμγηθέξ πανεμβάζεηξ Πενηβαιιμκηηθμί πανάγμκηεξ