ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ Β I ΟΧ Α Α ΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΧΑΛΚΟΥ ΚΑΙ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ Α.Ε.

Transcript

1 ΤΕΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ Β I ΟΧ Α Α ΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΧΑΛΚΟΥ ΚΑΙ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ Α.Ε. ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ : ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΑΜ: ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΓΕΩΡΓΟΥΝΤΖΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ 2011 ΣΔΟ(ΧΡΗΜΕΛ) Π.676

2 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Κατά την εκπόνηση της παρούσας εργασίας η πρακτική και ψυχολογική βοήθεια που έλαβα ήταν καταλυτική για την ολοκλήρωση της. Θα ήθελα λοιπόν να ευχαριστήσω τον επιβλέποντα Καθηγητή κ. Αντώνιο Γεωργούντζο για την πολύτιμη βοήθεια και καθοδήγηση του καθώς και για την υπομονή που επέδειξε όλους αυτούς τους μήνες. Τέλος, θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στο προσωπικό του Τμήματος Επενδυτικών Σχέσεων της ΒΙΟΧΑΛΚΟ Α.Ε. για την προθυμία τους να μου παραχωρήσουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την διεξαγωγή της έρευνας μου. Βασιλείου Ιωάννης 2

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή... 4 Κεφάλαιο 1 Εταιρικό Προφίλ Χαλκός Χάλυβας Αλουμίνιο Καλώδια Κεφάλαιο 2 Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Βιοχάλκο Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Ισολογισμού Κάθετη Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Ισολογισμού Οριζόντια Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Ισολογισμού Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Αποτελεσμάτων Χρήσης Κάθετη Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Αποτελεσμάτων Χρήσης Οριζόντια Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Αποτελεσμάτων Χρήσης...27 Κεφάλαιο Κάθετη Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Οριζόντια Ανάλυση Κοινού Μεγέθους...30 Κεφάλαιο 4 Αριθμοδείκτες I Έννοια και σημασία των Αριθμοδεικτών II Στόχοι και Σπουδαιότητα των Αριθμοδεικτών...33 III Κατηγορίες Αριθμοδεικτών Αριθμοδείκτες Ρευστότητας Αριθμοδείκτης Γενικής Ρευστότητας Αριθμοδείκτης Ειδικής Ρευστότητας Αριθμοδείκτες Δραστηριότητας Αριθμοδείκτης Είσπραξης Απαιτήσεων Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Κεφαλαίου Κίνησης Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Ενεργητικού Αριθμοδείκτες Αποδοτικότητας Αριθμοδείκτης Μικτού Περιθωρίου ή Μικτού Κέρδους Αριθμοδείκτης Καθαρού Περιθωρίου ή Καθαρού Κέρδους Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Απασχολούμενου Κεφαλαίου Αριθμοδείκτες Διάθρωσης Κεφαλαίων και Βιωσιμότητας Αριθμοδείκτης Ιδίων Προς Δανειακά Κεφάλαια Αριθμοδείκτης Του Κυκλοφορούντος Ενεργητικού Αριθμοδείκτης Του Παγίων Προς Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις Συμπεράσματα - Προβλέψεις...61 Βιβλιογραφία

4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο χώρος της χρηματοοικονομικής παρουσιάζει σημαντικές αλλαγές τα τελευταία χρόνια ως απόρροια των μεταβολών στο παγκόσμιο οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον. Μέσα στο νέο πλαίσιο που σταδιακά διαμορφώνεται, η επίτευξη εύρυθμης χρηματοοικονομικής λειτουργίας είναι απαραίτητη για κάθε επιχείρηση και οργανισμό, προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητά του και να βελτιωθούν οι επιδόσεις του. Η αυξανόμενη όμως πολυπλοκότητα των σύγχρονων προβλημάτων της χρηματοοικονομικής επιστήμης καθιστά αναγκαία, όχι μόνο τη θεωρητική εμβάθυνση στη φύση και την έννοια των προβλημάτων αυτών, αλλά πολύ περισσότερο στην ανάπτυξη συγκεκριμένων μεθοδολογιών για την αντιμετώπισή τους μέσα σε ορθολογικά, ρεαλιστικά και επιστημονικά πλαίσια. Μέσα στο δυναμικό αυτό περιβάλλον όλοι μας, ανάλογα με το ρόλο τον οποίο διαδραματίζουμε και ανάλογα με τις γνώσεις ή την αναλυτική μας σκέψη, καλούμαστε καθημερινά να διαμορφώσουμε άποψη για τα γενόμενα στο επιχειρηματικό περιβάλλον και ορισμένοι από εμάς να λάβουμε αποφάσεις που θα επηρεάσουν λιγότερο ή περισσότερο την οικονομική μας δύναμη. Η χρηματοοικονομική ανάλυση ως εργαλείο διεξαγωγής βασικής μικροοικονομικής έρευνας μας δίνει τη δυνατότητα σε πολλές περιπτώσεις να εξάγουμε χρήσιμα συμπεράσματα για τις ιδιότητες των επιχειρήσεων και μέσα από αυτά να οδηγηθούμε στη λήψη επιχειρηματικών επενδυτικών αποφάσεων. Βέβαια, η χρηματοοικονομική ανάλυση απαιτεί συγκροτημένη και αναλυτική δουλειά, προκειμένου τα συμπεράσματα που θα εξαχθούν να απορρέουν από τον ορθό συνδυασμό χρηματοοικονομικών δεδομένων και συνεπώς να αντανακλούν όσο το δυνατόν περισσότερο την πραγματική κατάσταση. 4

5 Στην παρούσα μελέτη, αναλύονταν διεθνώς αποδεκτές απόψεις για την έννοια, το σκοπό και τη διαδικασία εφαρμογής του εργαλείου που καλείται χρηματοοικονομική ανάλυση, καθώς επίσης και προσωπικές μας απόψεις. Επίσης, για την ανάλυση των επιχειρήσεων, η παρούσα μελέτη παρουσιάζει στο μέτρο του δυνατού τα πλέον σύγχρονα θεωρητικά στοιχεία με παράλληλες εφαρμογές αυτών. Εν κατακλείδι, όπως απορρέει από το θέμα της παρούσας, γίνεται εφαρμογή των σύγχρονων θεωρητικών στοιχείων της χρηματοοικονομικής ανάλυσης σε έναν όμιλο επιχειρήσεων διεθνούς εμβέλειας, που δραστηριοποιείται στον κλάδο της μεταλλουργίας, και είναι εισηγμένος στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Η εταιρία αυτή είναι η ΒΙΟΧΑΛΚΟ Α.Ε. 5

6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 1. ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΧΑΛΚΟΥ ΚΑ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ A Ε Η ΒΙΟΧΑΛΚΟ Α.Ε. είναι η μητρική εταιρία του μεγαλύτερου ελληνικού μεταλλουργικού ομίλου εταιριών. Ο Όμιλος περιλαμβάνει 80 περίπου εταιρίες, έξι από τις οποίες (ΕΛΒΑΛ, ΧΑΛΚΟΡ, ΣΙΔΕΝΟΡ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ, ΕΤΕΜ και ΣΩΛΗΝΟΥΡΓΕΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ) είναι πρωτοπόρες η κάθε μια στον τομέα τους και είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, ενώ παράλληλα έχει στην ιδιοκτησία του ορισμένα αστικά ακίνητα στην Αθήνα και σημαντικές εκτάσεις γης σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Ιδρύθηκε το 1937, εισήχθη στο Χρηματιστήριο Αθηνών το 1947 και συμπεριλαμβάνεται στο χρηματιστηριακό δείκτη της Morgan Stanley (MSCI) για την Ελλάδα. Οι εταιρίες του Ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ έχουν έντονο εξαγωγικό προσανατολισμό, με αποτέλεσμα σήμερα ο κύκλος εργασιών που πραγματοποιείται στο εξωτερικό να υπερβαίνει τον πραγματοποιούμενο εντός Ελλάδος. Οι εξαγωγές κατευθύνονται σε 60 χώρες περίπου και γίνονται είτε απευθείας είτε μέσω θυγατρικών εταιριών. Οι εταιρίες κατέχουν σημαντικά μερίδια της Ελληνικής αγοράς, όπου οι πωλήσεις πραγματοποιούνται μέσω αντιπροσώπων και εμπόρων. Η βιομηχανική δραστηριοποίηση του Ομίλου στο εξωτερικό γίνεται μέσω της εγκατεστημένης στο Bridgnorth της Αγγλίας BRIDGNORTH ALUMINIUM LTD, που παράγει φύλλα λιθογραφίας και foilstock την πρώτη ύλη για την παραγωγή foil, μέσω της STOMANA INDUSTRY SA, εταιρίας παραγωγής χαλυβουργικών προϊόντων στη Βουλγαρία, μέσω της βουλγαρικής εταιρίας επεξεργασίας χαλκού και ορειχάλκου SOFIAMED AD και μέσω της Ρουμανικής εταιρίας παραγωγής καλωδίων ICME-ECAB SA. 6

7 Κύριο μέλημα του Ομίλου είναι η αύξηση της παραγωγικής του δυναμικότητας, που επιτυγχάνεται μέσω των μεγάλων επενδύσεων, και η εξασφάλιση της ποιότητας των προϊόντων του. Οι βιομηχανίες του Ομίλου είναι διαπιστευμένες με πιστοποιητικά , 9002 και για το περιβάλλον, ενώ τα προϊόντα τους κατέχουν σήματα ποιότητας διεθνών οργανισμών. Ο Όμιλος ΒΙΟΧΑΛΚΟ απασχολεί σήμερα περισσότερους από εργαζόμενους. Η Ραχοκοκαλιά του ομίλου Βιοχάλκο βασίζεται σε τέσσερις τομείς: Χαλκό, Χάλυβας, Αλουμίνιο και Καλώδια. Α Λ Ο Υ Μ ΙΝ ΙΟ ΚΛΛΟΛΙΛ m CABLEL V Β Η ΙΠ Ε Ν Π Η Τ Η A CABLEL I ΗΛΙΚΑΛ04ΙΑ» I ICME ECAB U L Μ Ι Φ ν Μ Μ. 0«Ν Α Κ ν Κ Α Π ΙΗ Ι Κ Ο Υ Κ Ο * A A O T H im IO r Χ Α Λ Κ Ο Σ ΧΑ ΛΥΒΑΣ SOFIA MED S A Q a b J E N D P a S T O M A N A I N D U «T B V» A. ^ 2 Ε Ο Λ Η Ν Ο Υ Ρ Γ ΙΑ Κ Ο Ρ ΙΝ Θ Ο Υ A. m ΣΙΔΜΑ A E ~WKI tian rtm norirh m a k e i o n i m B l ΑΕΙΦ ΟΡΟΣ EPA I KO N π Π Ρ Ρ Α.Κ.Σ Ι'Κ Σ 7

8 1.1 ΧΑΛΚΟΣ Η ΒΙΟΧΑΛΚΟ Α.Ε. συμμετέχει στην εταιρία ΧΑΛΚΟΡ Α.Ε., η οποία δραστηριοποιείται στον κλάδο των προϊόντων χαλκού κατέχοντας σημαντική θέση τόσο στην Ευρωπαϊκή όσο και στην παγκόσμια αγορά. ΧΑΛΚΟΡ Α,Ν Ο Ν ΥΜ Η e ia IP e ia t n i : t Ρ( A l i A i M tα Λ Λ Ο Ν Η ΧΑΛΚΟΡ Α.Ε. παράγει και εμπορεύεται προϊόντα έλασης και διέλασης χαλκού, κραμάτων χαλκού και ορειχάλκου. Η θυγατρική εταιρία SOFIA MED S.A. στη Βουλγαρία συμπληρώνει το παραγωγικό δυναμικό της ΧΑΛΚΟΡ Α.Ε. και έχει έντονο εξαγωγικό χαρακτήρα. Τα κυριότερα προϊόντα έλασης χαλκού και ορειχάλκου είναι: Ταινίες Φύλλα Δίσκοι και Κυάθια Τα κυριότερα προϊόντα διέλασης χαλκού και ορειχάλκου είναι: Χαλκοσωλήνες Talos Σύρμα χαλκού για τις βιομηχανίες καλωδίων και Μπιγιέτες χαλκού και ορειχάλκου για την παραγωγή σωλήνων και ράβδων. Σωλήνες ορειχάλκου Λάμες χαλκού & ορειχάλκου Ράβδοι χαλκού & Ράβδοι ορειχάλκου Προφίλ χαλκού & ορειχάλκου Σύρματα χαλκού & ορειχάλκου ( κόλληση ) Σύρματα αλουμινίου Μέσα από μια ισχυρή παραγωγική βάση, η οποία περιλαμβάνει εργοστάσια στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, ο Όμιλος ΧΑΛΚΟΡ παράγει και διαθέτει 8

9 προϊόντα έλασης και διέλασης χαλκού, κραμάτων χαλκού και καλωδίων ενώ, αξίζει να τονιστεί, ότι είναι ο μοναδικός παραγωγός σωλήνων χαλκού στην Ελλάδα. Διανύοντας την 8η δεκαετία επιτυχημένης επιχειρηματικής παρουσίας στον κλάδο επεξεργασίας και εμπορίας χαλκού, ο Όμιλος ΧΑΛΚΟΡ αποτελεί μια ισχυρή δύναμη με 18 εταιρίες, 8 παραγωγικές μονάδες και σημαντική εμπορική παρουσία στις αγορές της Ευρώπης, της Ασίας, της Αμερικής και της Αφρικής. Με συνεχείς, μεγάλες επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη τεχνογνωσίας, δημιουργεί νέα, καινοτόμα προϊόντα υλοποιώντας το στόχο για διαρκή πρωτοπορία. Η παραγωγική βάση των εταιριών της ΧΑΛΚΟΡ είναι πλήρως καθετοποιημένη και με πρώτη ύλη καθόδια χαλκού, χελώνες ψευδαργύρου και σκραπ χαλκού παράγει μια διευρυμένη οικογένεια προϊόντων, που περιλαμβάνει από σωλήνες, φύλλα και ταινίες χαλκού μέχρι δίσκους και ράβδους ορείχαλκου και από φύλλα και ταινίες ψευδαργύρου μέχρι προϊόντα ειδικών κραμάτων και καλώδια. Οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία προέρχονται κυρίως από τη Βουλγαρία, την Χιλή και το Καζακστάν και η προμήθειά τους πραγματοποιείται με ετήσια ή spot συμβόλαια. Επιπροσθέτως, ο Όμιλος έχει δημιουργήσει και επεκτείνει σταδιακά ένα μεγάλο δίκτυο συγκέντρωσης και αποθήκευσης σκραπ χαλκού, που περιλαμβάνει αποθηκευτικούς χώρους σε επιλεγμένες τοποθεσίες στην Ελλάδα και σε χώρες της ευρύτερης περιοχής των Βαλκανίων. Ο Όμιλος επιδιώκοντας τη μέγιστη ικανοποίηση των πελατών του σε όλες τις συνεργασίες του δίνει ιδιαίτερο βάρος στη συνέπεια, την ταχύτητα ανταπόκρισης στη ζήτηση αλλά και στην πληρότητα των υπηρεσιών υποστήριξης των προϊόντων του, που διατίθενται σε περισσότερες από πενήντα χώρες σε όλο τον κόσμο. Συνδυάζοντας το μέγεθος, τη δύναμη, την υποδομή αλλά και το όραμα αξιοποιεί το χαλκό με γνώμονα τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. 9

10 1.2 ΧΑΛΥΒΑΣ Η ΒΙΟΧΑΛΚΟ Α.Ε. συμμετέχει στην εταιρία ΣΙΔΕΝΟΡ Α.Ε., που αποτελεί τον κλάδο παραγωγής και εμπορίας προϊόντων χάλυβα του Ομίλου. 0 S IL E N O P ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ! ΣΙΔΗΡΟΥ Α. ί. Η ΣΙΔΕΝΟΡ ΑΕ αποτελεί Όμιλο εταιριών με θυγατρικές εταιρίες, οι οποίες ασχολούνται με την παραγωγή, μεταποίηση και πώληση προϊόντων χάλυβα. Απασχολεί συνολικά περίπου άτομα και είναι η μεγαλύτερη ελληνική βιομηχανία παραγωγής προϊόντων χάλυβα με ηγετική θέση όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στα Βαλκάνια. Οι κύριοι τομείς δραστηριότητας της ΣΙΔΕΝΟΡ είναι ο τομέας χαλυβουργίας, ο τομέας σωληνουργίας, ο τομέας καθετοποιημένης παραγωγής και ο τομέας πωλήσεων & διανομής των προϊόντων. Ιδρύθηκε το 1962 στη Θεσσαλονίκη και εισήχθη στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών το 1997 (κωδικός Reuters SID.AT) μετά από συγχώνευση με την εταιρία ΕΡΛΙΚΟΝ Α.Ε., που ήταν ήδη εισηγμένη. 10

11 Η ΣΙΔΕΝΟΡ είναι πλήρως καθετοποιημένη και οι δραστηριότητες των εταιριών του Ομίλου του χωρίζονται σε 6 κύριες ομάδες: 1) Παραγωγή Ρευστού Χάλυβα - Μονάδες: ΣΙΔΕΝΟΡ AE, SOVEL AE, STOMANA INDUSTRY SA - Προϊόντα: μπιγιέτες, slabs, blooms - Συνολική παραγωγική δυναμικότητα περίπου τόνοι* 11

12 2) Παραγωγή Επιμήκων Προϊόντων Χάλυβα - Μονάδες: ΣΙΔΕΝΟΡ AE, SOVEL AE, STOMANA INDUSTRY SA, DOJRAN STEEL LTD - Προϊόντα: χάλυβας οπλισμού σκυροδέματος σε ράβδους, κουλούρες, πλέγματα και κλωβούς, ηλεκτροσυγκολλημένα δικτυώματα, μορφοσίδηροι, χονδρόσυρμα - Συνολική παραγωγική δυναμικότητα περίπου τόνοι* 3) Παραγωγή Σωλήνων & Κοίλων Δοκών - Μονάδες: ΣΩΛΗΝΟΥΡΓΕΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ AE, SOVEL AE, BET ΑΕ, ΠΡΟΣΑΛ ΑΕ - Προϊόντα: σωλήνες για αγωγούς πετρελαίου, αερίου, νερού και κατασκευές, κοίλες δοκοί για κατασκευές - Συνολική παραγωγική δυναμικότητα περίπου τόνοι* 4) Παραγωγή Πλατέων Προϊόντων - Μονάδες: STOMANA INDUSTRY SA, - Προϊόντα: φύλλα χάλυβα - Συνολική παραγωγική δυναμικότητα περίπου τόνοι* 5) Τελική Επεξεργασία Προϊόντων Χάλυβα - Μονάδες: ΕΡΛΙΚΟΝ ABE (προϊόντα συρματουργίας και χαλύβδινες ίνες οπλισμού σκυροδέματος ), ΔΕΠΑΛ ΑΕ (δομικά πλέγματα), ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΕ (αντιολισθηρά αδρανή και δομικά υλικά), STOMANA INDUSTRY SA (ειδικοί χάλυβες). - Συνολική παραγωγική δυναμικότητα περίπου τόνοι* 6) Προώθηση, Πωλήσεις και Διανομή των Προϊόντων του Ομίλου: - Εταιρίες: ΣΙΔΕΝΟΡ ΑΕ, ΣΙΔΜΑ ΑΕ, Ε.Δ.ΥΛ. ΑΕ, ΑΝΤΙΜΕΤ ΑΕ, ΠΡ.Α.Κ.ΣΥ.Σ. ΑΕ, SIDEROM STEEL, SIDERAL STEEL, SIDEBALK STEEL *Βάση ανακοινωμένων επενδύσεων

13 Ο Όμιλος ΣΙΔΕΝΟΡ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη διασφάλιση σταθερά υψηλής ποιότητας. Το Σύστημα Διασφάλισης Ποιότητας των μονάδων του ομίλου είναι πιστοποιημένο κατά πρότυπα ΕΝ ISO 9001:2008. Επιπλέον, τα προϊόντα οπλισμού σκυροδέματος είναι πιστοποιημένα από το Γερμανικό, το Γαλλικό, τον Ιταλικό, το Ρουμανικό και το Βουλγαρικό Φορέα Πιστοποίησης. Επιπλέον, η ΣΙΔΕΝΟΡ, πιστή στις αρχές της προστασίας του περιβάλλοντος,της υγείας και ασφάλειας εργασίας είναι η πρώτη ελληνική βιομηχανία χάλυβα που εφαρμόζει και στις 3 κύριες παραγωγικές μονάδες (ΣΙΔΕΝΟΡ, SOVEL και STOMANA INDUSTRY): Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης πιστοποιημένο κατά το πρότυπο ISO 14001:2004 Σύστημα Διαχείρισης Υγείας & Ασφάλειας Εργασίας πιστοποιημένο κατά το πρότυπο ΕΛΟΤ 1801:2008 και OHSAS 18001:2007 Η ΣΙΔΕΝΟΡ εφαρμόζει προηγμένη τεχνολογία και επενδύει συνεχώς σε εκσυγχρονισμό, έρευνα και ανάπτυξη τεχνογνωσίας. Από το 1998 ο Όμιλος έχει πραγματοποιήσει επενδύσεις συνολικού ύψους άνω των, 607 εκ. για την αναβάθμιση και επέκταση του εξοπλισμού του. Οι μονάδες του Ομίλου ΣΙΔΕΝΟΡ (ΣΙΔΕΝΟΡ, SOVEL, STOMANA INDUSTRY, ΕΡΛΙΚΟΝ, DOJRAN STEEL, ΔΕΠΑΛ, BET, ΠΡΟΣΑΛ, ΑΕΙΦΟΡΟΣ, και ΣΩΛΗΝΟΥΡΓΕΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ) παράγουν μία ευρεία γκάμα χαλυβουργικών προϊόντων: Ολοκληρωμένο Σύστημα Οπλισμού SD (Χάλυβας Οπλισμού SD, Πλέγματα SD, Έτοιμοι Κλωβοί SIDEFOR, Έτοιμοι Κλωβοί SIDEFOR PLUS, Ηλεκτροσυγκολλημένα Δικτυώματα, Χαλύβδινες Ίνες) Μορφοσίδηρο,Χονδρόσυρμα, Χαλυβδοσωλήνες Δικτύων Χαλυβδοσωλήνες Κατασκευών για Αγωγούς Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου Πλατέα Θερμής Έλασης, Προϊόντα Συρματουργίας, Προϊόντα Συγκόλλησης Ειδικούς Χάλυβες, Αντιολισθηρά Αδρανή και Δομικά Υλικά Χαλύβδινες Ίνες, Επεξεργασία Υποπροϊόντων Μεταλλουργία 13

14 1.3 ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ Η ΒΙΟΧΑΛΚΟ Α.Ε. συμμετέχει στις εταιρίες, ΕΛΒΑΛ Α.Ε. και ΕΤΕΜ Α.Ε. οι οποίες δραστηριοποιούνται στην έλαση και διέλαση αλουμινίου. I. ΕΛΑΣΗ γ α ι α α Λ I Η ΕΛΒΑΛ Α.Ε ξεκίνησε τη δραστηριότητα της το 1973 και σήμερα συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πιο σημαντικά βιομηχανικά συγκροτήματα έλασης αλουμινίου διεθνώς ενώ παράλληλα αποτελεί το μοναδικό, Όμιλο, που δραστηριοποιείται στον ελληνικό χώρο σε αυτό το αντικείμενο. Στα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα του Ομίλου συγκαταλέγονται η ευελιξία στην παραγωγή, η ισχυρή παρουσία εκτός Ελλάδας, η σημαντική παρουσία στην αγορά της λιθογραφίας, η ηγετική θέση στην ελληνική αγορά, το εκτεταμένο δίκτυο διανομής και οι στρατηγικές συνεργασίες ανταλλαγής τεχνογνωσίας με διεθνώς αναγνωρισμένους οίκους. Στη διευρυμένη παραγωγική βάση του Ομίλου ΕΛΒΑΛ, που περιλαμβάνει 10 εργοστασιακές μονάδες στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Μεγάλη Βρετανία, παράγεται μια σειρά προϊόντων αλουμινίου, που καλύπτει τις ανάγκες της βιομηχανίας τροφίμων, των ναυπηγείων, της αυτοκινητοβιομηχανίας, του κλάδου κατασκευών και του κλάδου εκτυπώσεων. 14

15 Παραγωγή Ταινιών Λιθογραφίας BRIDGNORTH ALUMINIUM (75%) Αγγλία ΕΤΕΜ (64.78%) Ελλάδα Αρχιτεκτονικό & Βιομηχανικό Προφίλ Αλουμινίου Παραγωγή Foil Αλουμινίου & Αλουμινόχαρτου ΣΥΜ ΕΤΑΛ (99.99%) Ελλάδα Γ L ELVAL COLOUR (89.54%) Ελλάδα Ί A Βαφή Ταινιοελασμάτων Αλουμινίου & Χάλυβα&Σύνθετα Πάνελ Αλουμινίου (Etalbond) Εμπορία Προϊόντων Brazing (JV με Furukawa) ΑΦ ΣΕΛ 50% Ελλάδα ΒΙΟΜΑΛ (50%) Ελλάδα Ρολά παραθύρων - Αποστάτες παραθύρων Η ΕΛΒΑΛ Α.Ε. παράγει και εμπορεύεται προϊόντα έλασης αλουμινίου σε μορφή ταινιών και φύλλων. Αυλακωτά φύλλα αλουμινίου για επικαλύψεις και οροφές κτιρίων Φύλλα ανάγλυφα για δάπεδα και επενδύσεις σε κτίρια και μεταφορικά μέσα ( φορτηγά, ψυγεία κλπ) Βαμμένα φύλλα και ταινίες για αρχιτεκτονικές εφαρμογές σε κτίρια και εξωτερικές επικαλύψεις Ταινίες ειδικών κραμάτων αλουμινίου για παραγωγή κουτιών ( σωμάτων, πωμάτων και κρίκων ) και για συσκευασίες αναψυκτικών και μπίρας Φύλλα και ταινίες ειδικών κραμάτων για πώματα μπουκαλιών δοχείων και κονσέρβες τροφίμων Foil βιομηχανικής και οικιακής χρήσης για παραγωγή αλουμινόχαρτου και συσκευασιών τροφίμων και ποτών Δίσκοι αλουμινίου για παραγωγή οικιακών συσκευών, Μαγνησιούχα κράματα για ειδικές εφαρμογές στη ναυπηγική και αυτοκίνητο βιο μηχανία. 15

16 Με την εξαγορά της BRIDGNORTH ALUMINIUM Ltd. στη Μεγάλη Βρετανία η ΕΛΒΑΑ Α.Ε. πρόσθεσε νέα προϊόντα υψηλών ποιοτικών απαιτήσεων στη γκάμα της: Ταινίες λιθογραφίας για εκτυπώσεις offset Foilstock Η συνολική παραγωγική δυναμικότητα των εργοστασίων της ΕΛΒΑΛ Α.Ε. ανέρχεται σήμερα στους τόνους με προοπτική αύξησης στο εγγύς μέλλον. Οι κυριότερες θυγατρικές εταιρίες του Ομίλου ΕΛΒΑΛ είναι οι ακόλουθες: ΣΥΜΕΤΑΛ: Δραστηριοποιείται στην παραγωγή Foil αλουμινίου καθώς και στην παραγωγή επιχαρτωμένου foil για συσκευασίες τροφίμων. Πρόσφατα απέκτησε τον κλάδο Foil, που αποσχίσθηκε από την ΕΛΒΑΑ. BRIDGNORTH ALUMUNIUM: Με έδρα στη Μεγάλη Βρετανία δραστηριοποιείται στην παραγωγή ταινιών λιθογραφίας. II. ΔΙΕΑΑΣΗ Συστήματα Αλουμινίου Η ΕΤΕΜ Α.Ε. από το 1971 μέχρι σήμερα πρωτοπορεί και δημιουργεί προϊόντα υψηλής αισθητικής και ποιότητας, που καλύπτουν από τις πιο απλές μέχρι και τις πιο σύνθετες ανάγκες των σύγχρονων καταναλωτών. Έτσι, από την ίδρυση και την καθιέρωσή της ως η πρώτη ουσιαστικά εταιρεία που ξεκίνησε την παραγωγή προφίλ αλουμινίου για αρχιτεκτονικές και βιομηχανικές εφαρμογές στην Ελλάδα, βρίσκεται 16

17 σήμερα ανάμεσα στις μεγαλύτερες βιομηχανίες διέλασης αλουμινίου στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Με βάση την πολύτιμη εμπειρία 40 και πλέον ετών που διαθέτει, η ΕΤΕΜ αποτελεί πλέον την ειδικό στο σχεδίασμά, την ανάπτυξη και την παραγωγή ολοκληρωμένων συστημάτων αλουμινίου. Η ΕΤΕΜ Α.Ε. παράγει και εμπορεύεται προϊόντα διέλασης αλουμινίου, όπως: Συστήματα αλουμινίου για αρχιτεκτονικές εφαρμογές Προφίλ αλουμινίου για βιομηχανικές εφαρμογές, αυτοκινητοβιομηχανία, ναυπηγική Σύνθετα φύλλα αλουμινίου για εξωτερικές επικαλύψεις κτιρίων, καθώς και εξωτερικές επενδύσεις, σήμανση κ.α. 17

18 1.4 ΚΑΛΩΔΙΑ Η ΒΙΟΧΑΛΚΟ Α.Ε. συμμετέχει στην εταιρία ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε. και στις θυγατρικές τις (ΤΗΛΕΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε. και ICME ECAB S.A. στη Ρουμανία, η οποία δραστηριοποιείται στον κλάδο των καλωδίων). Όλα τα προϊόντα των εταιριών διατίθενται διεθνώς με το εμπορικό σήμα CABLEL. CABLEL ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε. Ο Όμιλος Εταιριών ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ είναι μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες καλωδίων στη χώρα και διαθέτει πέντε εργοστάσια παραγωγής, τρία στην Ελλάδα και δύο στο εξωτερικό. Στον Όμιλο ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ περιλαμβάνονται και οι εταιρίες ΙΟΜΕ ΕΌΑΒ 8.Α. στο Βουκουρέστι Ρουμανίας και ΕΕΞΟΟ Ο.Ο.Ο. στο Μπλαγκόεβγκραντ Βουλγαρίας καθώς και πλήθος εταιριών διάθεσης των προϊόντων της εταιρίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η δραστηριότητα της εταιρίας ξεκίνησε το 1950 ως μονάδα παραγωγής καλωδίων της ΒΙΟΧΑΛΚΟ. Το 1973 ιδρύεται η εταιρία με την επωνυμία ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ ως ανεξάρτητη θυγατρική της ΒΙΟΧΑΛΚΟ και αρχίζει να διευρύνει τις παραγωγικές και εμπορικές δραστηριότητες της. Από την ίδρυσή της η εταιρία προσανατολίζεται στην ενσωμάτωση των τελευταίων τεχνολογιών και στοχεύει στη παραγωγή προϊόντων για τη διεθνή αγορά. Ο συνδυασμός υψηλής τεχνολογίας και εξειδικευμένου προσωπικού επιτρέπει στην εταιρία να παράγει μία ευρεία γκάμα ποιοτικών προϊόντων με το εμπορικό σήμα. 18

19 Η εταιρία ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε. παράγει και εμπορεύεται στην Ελλάδα και το εξωτερικό : Καλώδια ενεργείας για τάσεις μέχρι 400 1<:ν, για εναέριες και υπόγειες χρήσεις Εναέριους αγωγούς χαλκού και αλουμινίου Καλώδια εσωτερικών εγκαταστάσεων Καλώδια ισχύος Καλώδια ελέγχου και σηματοδότησης Καλώδια πλοίων Καλώδια άκαυστα ελεύθερα αλογόνων Τηλεπικοινωνιακά καλώδια Καλώδια μεταφοράς δεδομένων Καλώδια οπτικών ινών Αγωγοί χαλκού και αλουμινίου Σύρματα περιελίξεων Πλαστικά και ελαστικά μείγματα Η εταιρία ΤΗΛΕΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε. δραστηριοποιείται στην παραγωγή και εμπορία στην Ελλάδα και το εξωτερικό: Καλώδια οπτικών ινών Πλαστικά τηλεπικοινωνιακά καλώδια Καλώδια σημάνσεων Καλώδια τηλεχειρισμού Καλώδια μετάδοσης δεδομένων Η εταιρία ΙΩΜΕ ΕΟΑΒ 8.Α. παράγει, διαθέτει στη Ρουμανική αγορά και εξάγει: Καλώδια ενεργείας Ελαστικά καλώδια και Τηλεπικοινωνιακά καλώδια 19

20 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ανάλυστι Κοινού Μεγέθους Στο παρόν κεφάλαιο γίνεται σύγκριση των βασικών ενοποιημένων χρηματοοικονομικών μεγεθών του Ομίλου, τα οποία προέρχονται από τον Ισολογισμό και τα Αποτελέσματα Χρήσης. Η ανάλυση αυτή γίνεται για την τετραετία και η μέθοδος που ακολουθείται είναι η ανάλυση κοινού μεγέθους, όπου ως έτος βάσης έχει τεθεί το ΕΤΗΣΙΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΒΙΟΧΑΑΚΟ Στην συνεχεία παρουσιάζονται οι ετήσιες οικονομικές καταστάσεις του ομίλου Βιοχάλκο για τα έτη

21 I. ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται ο Ισολογισμός του ομίλου Βιοχάλκο για τα έτη 2007 έως Ε Ν Ε Ρ ΓΗ Τ ΙΚ Ο I Ιδιοχρησιμοποιουμε να 2 ενσώματα πάγια στοιχεία Επενδύσεις σε ακίνητα Αυλα περιουσιακά στοιχεία Λοιπά μηκυκλοφοροόντα 5 περιουσιακά στοιχεία Αποθέματα Απαιτήσεις απόπελάτες Λοιπά κυκλοφορούντα 8 περιουσιακά στοιχεία Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα νια πώληση ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ,4 ΜετοχικόΚεφάλαιο Λοιπά στοιχεία Καθαρής Θέσης Σύνολο Καθαρής Θέσης 16 Μετόχων Εταιρείας (α) δικαιώματα Μειοψηφίας (β) ΣυνολοΚαθαρής Θέσης Μ - ία Μ Β Ι Μακροπρόθεσμες δανειακές υποχρεώ σεις Προβλέψεις / Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώ σεις Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώ σεις Σύνολο υποχεώ σεω ν (δ) ΣΥΝΟΛΟ ΚΑΘΑΡΗΣ ΘΕΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ (γ) * (δ)

22 II. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ Παρακάτω παρουσιάζονταν τα αποτελέσματα χρήσης του ομίλου Βιοχάλκο για τα έτη 2007 έως ΚΑΤΑΣΤΙΗ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΧΡΗΣΗΣ Π ω λ ή σ ε ις Κ ό σ τ ο ς Π ω λ η θ έ ν τ ω ν Μ ε ικ τ ό Κ έ ρ δ ο ς Ε ξ ο δ α δ ιά θ ε σ η ς Ε ξ ο δ α δ ιο ίκ η σ η ς Λ ο ιπ ά έ σ ο δ α 1 (έ ξ ο δ α ) Α π ο τ ε λ έ σ μ α τ α ε κ μ ε τ ά λ λ ε υ σ η ς Χρηματοοικονομικά έξοδα καθαρα Ε σ ο δ α α π ό μ ε ρ ίσ μ α τ α Κ έ ρ δ η α π ό σ υ ν δ ε δ ε μ έ ν ε ς ε π ι χ ε ι ρ ή σ ε ις Κ έ ρ δ η / (Ζ η μ ιά ) π ρ ο φ ο ρ ο υ ε ισ ο δ ή μ α τ ο ς Φ ό ρ ο ς ε ισ ο δ ή ιια τ ο ς Κ έ ρ δ η / (Ζ η μ ιά ) χ ρ ή σ η ς

23 2.2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΙΝΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Γνα να διευκολυνθούν οι συγκρίσεις μεταξύ των στοιχείων μιας επιχειρήσεως για μια σειρά ετών, συντάσσονται οι ισολογισμοί σε ποσοστά επί τοις εκατό του συνόλου των μεγεθών τους. Στην ανάλυση κοινού μεγέθους κάθε στοιχείο του ισολογισμού διαιρείται με το σύνολο του ενεργητικού ή του παθητικού. Ως εκ τούτου, η κατάσταση κοινού μεγέθους του ισολογισμού παρουσιάζει κάθε στοιχείο αυτού ως ποσοστό επί τοις εκατό του συνόλου του ενεργητικού ή του παθητικού Κάθετη Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Ισολογισμού Στην συνέχεια γίνεται κάθετη ανάλυση κοινού μεγέθους στα βασικά χρηματοοικονομικά μεγέθη του Ισολογισμού, όπου το κάθε στοιχείο του ισολογισμού διαιρείται με το σύνολο του ενεργητικού ή του παθητικού. Αρχικά υπολογίζεται η κάθετη ανάλυση για τον Ισολογισμό του ομίλου Βιοχάλκο, όπως εμφανίζεται ακολούθως. 23

24 ΚΑΘΕΤΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΙΝΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΒΙΟΧΑΛΚΟ 1 2 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Ιδιοχρησιμοποιουμενα ενσώματα πάγια στοιχεία % % % % 3 Επενδύσεις σε ακίνηια % % % % 4 Αυλα περιουσιακά στοιχεία % % % % Λοιπά μη κυκλοφορούν τα 5 περιουσιακά στοιχεία % % % % 6 Αποθέματα % % % % Απαιτήσεις αποπελάτες % % % % 8 Λοιπά κυκλοφορούντο περιουσιακά στοιχεία % % % % 9 Μη κυκλοφορούντο περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα για πώληση % 0% 0% 0% 10 ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ % % % % ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ 14 ΜετοχικόΚεφάλαιο % % % % Η Λοιπά στοιχεία Καθαρής θέσης % % % % Σύνολο Καθαρής θέσης 16 Μέτοχων Εταιρείας (α) % % % % Δικαιώματα Μειοψηφίας (β) % % % % ΣυνολοΚαθαρης Θέσης «(νη α Η β ) % % % % 19 Μακροπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις % % % % 20 Προβλέψεις / Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις % % % % 21 Βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις % % % % 22 Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις % % % % 23 Σύνολο υποχεωσεων (δ) % % % % ΣΥΝΟΛΟ ΚΑΘΑΡΗΣ ΘΕΣΗΣ ΚΑΙ 24 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ (γ) (δ( % % % % Η 24

25 2.2.2 Οριζόντια Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Ισολογισμού Στην συνέχεια γίνεται οριζόντια ανάλυση κοινού μεγέθους στα βασικά χρηματοοικονομικά μεγέθη του Ισολογισμού. Ως έτος βάσης έχει τεθεί το Αρχικά, υπολογίζεται η οριζόντια ανάλυση για τον Ισολογισμό της Βιοχάλκο, όπως εμφανίζεται ακολούθως. ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΑΝΑΑΥΣΗ ΚΟΙΝΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΤΗΣ ΒΙΟΧΑΛΚΟ 1 2 ΕΝ ΕΡΓΗΤΙΚΟ Ιδιοχρησιμοποιουμενα ενσώματα πάγια στοιχεία % % % % 3 Επενδύσεις σε ακίνητα % % % % 4 Αυλα περιουσιακά στοιχεία % % % Κ % Λοιπά μηκυκλοψορουντα 5 περιουσιακά στοιχεία % % % % 6 Αποθέματα % % % % 7 Απαιτήσεις αποπελάτες % % % % Λοιπά κυκλοφορούντο 8 περιουσιακά στοιχεία % % % % 9 Μη κυκλοφορούντο περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα νια πωληση % 0% 0% -100% 10 ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ % % % % ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ,4 ΜετοχικόΚεφάλσιο % % % % 15 Λοιπά στοιχεία Καθαρής θέσης % % % % Σύνολο Καθαρής Θέσης 16 Μέτοχων Εταιρείας (α) % % % % η Δικαιώματα Μειοψηφίας (β) % % % % ΣυνολοΚαθαρής Θέσης (ν Η α Η Ρ ) % % % % 19 Μακροπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις % % % % 20 Προβλέψεις <Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις % % % % 21 Βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις % % % % 22 Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις % % % % 23 Σύνολο υποχεωσεων (δ) % % % % ΣΥΝΟΛΟ ΚΑΘΑΡΗΣ ΘΕΣΗΣ ΚΑΙ * ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ (ν) (δ) % % % % 25

26 2.3 ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΙΝΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΗΣ Στην ανάλυση κοινού μεγέθους κάθε στοιχείο της κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσεως διαιρείται με το σύνολο των καθαρών πωλήσεων. Ως εκ τούτου η κατάσταση κοινού μεγέθους των αποτελεσμάτων χρήσεως, παρουσιάζει κάθε στοιχείο αυτού ως ποσοστό επί τοις εκατό των καθαρών πωλήσεων Κάθετη Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Κατάστασης Αποτελεσμάτων Χρήσεως Στην συνέχεια γίνεται κάθετη ανάλυση κοινού μεγέθους στα βασικά χρηματοοικονομικά μεγέθη των Αποτελεσμάτων Χρήσεως, όπου το κάθε στοιχείο των Αποτελεσμάτων Χρήσεως διαιρείται με τις Πωλήσεις ? ΚΑΘΕΤΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΙΝΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΧΡΗΣΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΒΙΟΧΑΑΚΟ Πωλήσεις % % % % Κόσιος Πωληθέντων % % % % Μεικτό Κέρδος % % % % Εξοδο διάθεσης % % % % Εξοδα διοίκησης % % % % Λοιπά έσοδα ι (έξοδα) % % % % Αποτελέσματα εκμετάλλευσης % % % % Χρηματοοικονομικά έξοδα καθαρα % % % % Εσοδα απο μερίσματα % % % % Κέρδη από συνδεόμενες επιχειρήσεις Κέρδη 1 (Ζημιά) προ φορου εισοδήματος % % % % % % % % Φόρος εισοδήματος % % % % Κέρδη / (Ζημιά) χρήσής % % % % 26

27 2.3.2 Οριζόντια Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Κατάστασης Αποτελεσμάτων Χρήσεως Στην συνέχεια γίνεται οριζόντια ανάλυση κοινού μεγέθους στα βασικά χρηματοοικονομικά μεγέθη των Αποτελεσμάτων Χρήσεως. Ως έτος βάσης έχει τεθεί το Αρχικά, υπολογίζεται η οριζόντια ανάλυση για τα Αποτελέσματα Χρήσης της Βιοχάλκο, όπως εμφανίζεται ακολούθως. ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΙΝΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΒΙΟΧΑΛΚΟ ΚΑΤΑΣΤΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΧΡΗΣΗΣ ΠωΛησεις % % % % Κοστος Πωληθεντων % % % % Μεικτό Κέρδος % % % % Εξοδα διάθεσης % % % % Έξοδα διοίκησης % % % % Λοιπά έσοδα ι (έξοδα) % % % % Αποτελέσματα εκμετάλλευσης % % % % Χ ρη μ α το ο ικο νο μ ικά έξοδα καθαρό % % % % Εσοδα απο μερίσματα % % % % Κέρδη απο συνδεδεμενες επιχειρήσεις Κέρδη ι (Ζημιά) προ φορου εισοδήματος % % % % % % % % Φοοοε εισοδηειατοε % % % % Κέρδη ι (Ζημία) χρήσής % % % % 27

28 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την κάθετη και οριζόντια ανάλυση των καταστάσεων του ομίλου, Βιοχάλκο. 3.1 Κάθετη Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Τα Πάγια περιουσιακά στοιχεία της Βιοχάλκο αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του Ομίλου αφού φτάνουν το 54% αυτής και αυξάνουν όλο και περισσότερο την συμμετοχή τους στην περιουσιακή δομή του Ομίλου, ανεβαίνοντας από το 45% το 2007 στο 54% το 2009 και υποχωρώντας στα ιδία επίπεδα με το 2007 το Πιθανόν,αυτό συμβαίνει γιατί αποδίδουν οι επενδύσεις που έχει κάνει ο Όμιλος στα ακίνητα έως το 2009 ενώ για το 2010 η εταιρία βρίσκεται σε μια διαδικασία εκποίησης, προκειμένου να εξασφαλίσει ρευστότητα λόγω των ζημιών των δυο προηγούμενων χρήσεων. Οι Απαιτήσεις της Βιοχάλκο αποτελούν το μικρότερο μέρος της περιουσίας της. Το ποσοστό των απαιτήσεων της συρρικνώνεται ελάχιστα υποχωρώντας από το 12% το 2007 στο 10% το 2009 για να έρθει στα ιδία επίπεδα με τα αρχικά το Από αυτό προκύπτει πως η εταιρία έχει καλή σχέση με τους πελάτες της, με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων να εισπράττεται εμπρόθεσμα. Τα Αποθέματα της Βιοχάλκο αποτελούν το δεύτερο μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του Ομίλου, αφού αγγίζουν περίπου το ένα τέταρτο δηλαδή 24%, που συρρικνώνεται υποχωρώντας από το 24% το 2006 στο 21% το 2009, για να έρθει στα ιδία με τα αρχικά επίπεδα το Αυτό όμως είναι μεγάλο ρίσκο για την εταιρία, διότι ένα υψηλό απόθεμα σημαίνει κόστος και κρύβει κινδύνους ζημιών λόγω ενδεχόμενης υποτίμησης της αξίας τους. 28

29 Τα Ιδία Κεφάλαια της Βιοχάλκο αυξο μειώνονται μεταξύ του 46-50%. Οι υποχωρήσεις που έχουμε το 2008 και 2010 προκύπτουν πιθανότατα από την χρηματοδότηση της μείωσης των μακροπροθέσμων υποχρεώσεων. Οι Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις της Βιοχάλκο υποχωρούν και συρρικνώνονται από το 21% το 2007 στο 14% το 2010 και αυτή η μείωση των μακροπροθέσμων υποχρεώσεων ενδεχομένως να χρηματοδοτήθηκε από την μείωση των πάγιων περιουσιακών στοιχείων. Αντιθέτως, οι Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της Βιοχάλκο έχουν κάθετη αυξητική πορεία, ξεκινώντας από το 14% το 2007 και περιορίζεται το 2010 στο 23%. Η απότομη αυτή άνοδος μαρτυρά την δυσκολία της επιχείρησης στην ανεύρεση ρευστού, κάτι που την αναγκάζει να καταφεύγει σε βραχυπρόθεσμο δανεισμό. Ο περιορισμός των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων τα υπόλοιπα χρόνια ίσως έχει χρηματοδοτηθεί από την μείωση των πάγιων περιουσιακών στοιχείων και την μείωση των ίδιων κεφαλαίων. Τα Μικτά κέρδη της Βιοχάλκο βλέπουμε πως είναι πολύ χαμηλά (μόλις στο 14% το 2006) και έχουν μια μείωση στο (8% για τα επόμενα τρία έτη). Κατά αντιστοιχία, το κόστος των Πωληθέντων ανέρχεται στο 92% τα τρία τελευταία έτη των Πωλήσεων. Τα Χρηματοοικονομικά έξοδα της Βιοχάλκο ανέρχονται στο 2% των Πωλήσεων και παραμένουν σταθερά για όλη την τετραετία που παρακολουθούμε και αυτό συμβαίνει, γιατί υπάρχουν μεγάλες βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της εταιρίας. Τα Κέρδη προ φόρων της Βιοχάλκο είναι πολύ χαμηλά και υποχωρούν από το 6% το 2007 στο -4%, όπου έχουμε το μέγιστο των ζημιών το Τα Καθαρά κέρδη της Βιοχάλκο ήταν παρά πολύ χαμηλά και υποχωρούν από το 4% το 2007 στο σοβαρό -5%, όπου έχουμε το μέγιστο των ζημιών για την χρήση του,το

30 3.2 Οριζόντια Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Τα Πάγια περιουσιακά στοιχεία της Βιοχάλκο παρουσιάζουν πτωτική πορεία όλο το διάστημα με ρυθμό 1% κάθε χρόνο. Οι Απαιτήσεις της Βιοχάλκο σημείωσαν σημαντική μείωση καθ όλη την διάρκεια της τετραετίας. Συγκεκριμένα, το 2008 μειώθηκαν κατά 6% ενώ το 2009 και 2010 είχαμε και το φαινόμενο του πενταπλασιασμού αυτής της μείωσης. Αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό, γιατί βλέπουμε ότι ο εισπρακτικός μηχανισμός των απαιτήσεων της εταιρίας δουλεύει περίφημα, άρα δεν χρειάζεται να φοβάται ότι μπορεί να γίνουν επισφαλείς οι απαιτήσεις που της χρεωστάνε. Οι Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις της Βιοχάλκο εμφανίζοντας μεγάλες μειώσεις. Συγκεκριμένα, το 2008 μειώθηκαν κατά 19% ενώ το 2010 η μείωση έφτασε το 41%. Η κίνηση αυτή υποδηλώνει ότι ο Όμιλος μάλλον χρηματοδότησε την αποπληρωμή των μακροπροθέσμων υποχρεώσεων με την μείωση των παγίων περιουσιακών στοιχείων της. Οι Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της Βιοχάλκο εμφανίζουν αυξομειώσεις, οι οποίες εκτινάσσονται από το 15% στο 50% την διετία Η αύξηση αυτή ενδεχομένως να σημαίνει ότι ο Όμιλος δεν έχει καλή ρευστότητα, άρα καθυστερεί να εξοφλεί τις υποχρεώσεις του, με συνέπεια να δανείζεται συνεχώς. Όμως, παρατηρώντας τις λοιπές Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις βλέπουμε πως μειώθηκαν κατά πολύ. Άρα η μείωση αυτή τελικά χρηματοδοτήθηκε από την αύξηση του βραχυχρόνιου δανεισμού και την μείωση των παγίων. Οι Πωλήσεις του ομίλου Βιοχάλκο δεν έχουν σταθερή πορεία αλλά σημειώνουν αυξομειώσεις. Συγκεκριμένα, το 2008 αυξηθήκαν ελάχιστα ενώ τα επόμενα δυο έτη μειώθηκαν δραστικά κατά μέσο όρο στο 28%. Αυτό μας δείχνει πως δεν έγιναν πολλές πωλήσεις, καθώς οι απαιτήσεις από τους πελάτες εισπράττονται κανονικά. Συνεπώς, φανερώνεται πως δεν έχουμε επισφαλείς πελάτες. 30

31 Τα Μικτά κέρδη της Βιοχάλκο είναι αρκετά χαμηλά γεγονός που μας προϊδεάζει για ζημιογόνες χρήσεις. Αρνητικό είναι το γεγονός, ότι το ποσοστό μείωσης του μικτού κέρδους είναι μεγαλύτερο από το ποσοστό των Πωλήσεων. Τα Χρηματοοικονομικά έξοδα της Βιοχάλκο οριακά αυξήθηκαν το Όμως, η εταιρία προέβλεψε και έκανε περικοπές των εξόδων για να αποφύγει τις ζημιογόνες χρήσης. Τα Κέρδη προ φόρων της Βιοχάλκο βλέπουμε πως υποχώρησαν έως και 143%, μιας και το 2009 είναι η μεγαλύτερη ζημιογόνα χρήση. Ωστόσο παρατηρούμε, πως ακλουθούν την ιδία πορεία και με τις Πωλήσεις. Επίσης, άλλος ένας παράγοντας, που επηρέασε τα κέρδη, είναι πως αυξήθηκαν τα πάγια περιουσιακά στοιχεία παράλληλα με την μείωση των πωλήσεων, για αυτό έχουμε και τέτοιες απώλειες. Τα Καθαρά κέρδη της Βιοχάλκο δεν ήταν παρά ζημιές, μιας και οι τεράστιες απώλειες στις πωλήσεις ήταν αδύνατον να μην επηρέαζαν τα κέρδη. 31

32 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 I Έννοια και σημασία των Αριθμοδεικτών Οι μέχρι τώρα αναπτυχθείσες μέθοδοι ανάλυσης συμπληρώνονται με τη χρησιμοποίηση των αριθμοδεικτών, οι όποιοι παρέχουν στις επιχειρήσεις χρήσιμες πληροφορίες, προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να οδηγηθούν σε σωστές αποφάσεις. Η ανάλυση με αριθμοδείκτες θεωρείται ένα από τα πιο γνωστά μέσα ανάλυσης,αξιολόγησης και ερμηνείας των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Οι αριθμοδείκτες εκφράζουν λογικές σχέσεις των οικονομικών μεγεθών, ενδεικτικές της αξίας των δύο βασικών επιχειρηματικών λειτουργιών: της διαχείρισης και της εκμετάλλευσης. Η σύγκριση των μεγεθών εκφράζεται με τη λατινική λέξη Ratio που σημαίνει σχέση - λόγο. Στη χρηματοοικονομική ανάλυση αριθμοδείκτης θεωρείται η απλή μαθηματική έκφραση της σχέσης ανάμεσα σε δύο λογιστικά μεγέθη (στοιχεία ή σύνολα στοιχείων), που λαμβάνονται από την ίδια (π.χ. τον ισολογισμό και τα αποτελέσματα χρήσης ). Ο αριθμοδείκτης, λοιπόν, δεν είναι παρά ένα κλάσμα και μπορεί να εκφραστεί είτε ως πηλίκο είτε ως λόγος ή τέλος, ως ποσοστό επί τοις εκατό. Με τους αριθμοδείκτες προσδιορίζεται η σχέση μεταξύ βασικών επιχειρηματικών μεγεθών, διευκολύνεται η επιχειρηματική δράση και επεξηγούνται τα αποτελέσματα που προκύπτουν από αυτή. Αποτελούν ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο, όχι μόνο για τον εξωτερικό αναλυτή του ισολογισμού μιας επιχείρησης αλλά πρώτιστα για τη διοίκηση της. Οι αποφάσεις της διοίκησης της επιχείρησης λαμβάνονται ύστερα από λεπτομερειακές αναλύσεις, μετρήσεις και συγκρίσεις όλων των στοιχείων που συνθέτουν τη δραστηριότητα της με τη βοήθεια ενός οργανωμένου συστήματος αριθμοδεικτών. Οι αριθμοδείκτες πρέπει να μελετούνται με προσοχή, γιατί παρά το σχετικά εύκολο υπολογισμό τους, η ερμηνεία τους παρουσιάζει προβλήματα και είναι δυνατό να οδηγήσει σε εσφαλμένα συμπεράσματα. Πολλές φορές η βελτίωση ενός αριθμοδείκτη μπορεί να σημαίνει την επιδείνωση άλλων, οι οποίοι είναι απαραίτητο να συνεξετάζονται πριν από οποιαδήποτε ερμηνεία. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι ανάγκη να εξετάζονται ομοιόμορφα από τους ίδιους παράγοντες και επομένως η μελέτη ορισμένων μόνο από αυτούς είναι αρκετή. Τέλος, η κρίση, η πρωτοβουλία και οι γνώσεις του αναλυτή σε 32

33 θέματα που αφορούν στην επιχείρηση, όπως το ιστορικό της, η θέση της στον κλάδο, η πολιτική της διοίκησης της, οι τρέχουσες εμπορικές συνθήκες κλπ., συμβάλλουν αποφασιστικά στη σωστή ερμηνεία των αριθμοδεικτών. II Στόχοι και Σπουδαιότητα των Αριθμοδεικτών Για να παρέχει ένας δείκτης μια νέα και σημαντική πληροφορία ή αλλιώς για να έχει έννοια και χρησιμότητα, ώστε να είναι σημαντικός, θα πρέπει να εκφράζει μια σημαντική σχέση που να παρουσιάζει οικονομικό ενδιαφέρον (π.χ. ίδια προς ξένα κεφάλαια). Αντίθετος, δεν υπάρχει καμιά σχέση, για παράδειγμα,ανάμεσα στα χρεόγραφα και στις πωλήσεις εμπορευμάτων και επομένως ο δείκτης ανάμεσα στα δύο αυτά μεγέθη δεν έχει καμιά σημασία και δεν πρέπει να υπολογίζεται. Με τον αποκλεισμό τέτοιων ασήμαντων δεικτών είναι δυνατόν ο μεγάλος αριθμός δεικτών, που θα μπορούσε να υπολογιστεί από τις οικονομικές καταστάσεις, να περιοριστεί σε ένα μικρό και εύχρηστο αριθμό σημαντικών δεικτών. Από τα πιο πάνω γίνεται φανερό ότι η σπουδαιότητα της χρησιμοποίησης των αριθμοδεικτών ως μεθόδου ανάλυσης των οικονομικών καταστάσεων οφείλεται: στο ότι τη μια μεριά παρακάμπτεται η δυσκολία ανάλυσης και ερμηνείας των απόλυτων δεδομένων τους με την καθιέρωση των μεταξύ τους σχέσεων (δεικτών) και δεύτερο στο ότι με τον υπολογισμό μόνο των σημαντικών σχέσεων επιτυγχάνεται ο περιορισμός του μεγάλου πλήθους στοιχείων που περιλαμβάνονται στις οικονομικές καταστάσεις, σε ένα μικρό σύνολο δεικτών, γεγονός που διευκολύνει σημαντικά το έργο της ανάλυσης των οικονομικών καταστάσεων. 33

34 Ill Κατηγορίες Αριθμοδεικτών > Αριθαοδείκτες Ρευστότητας (Liquidity Ratios) Χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό τόσο της βραχυχρόνιας οικονομικής θέσης μιας επιχείρησης όσο και της ικανότητας της να ανταποκριθεί στις βραχυπρόθεσμες ή τρέχουσες υποχρεώσεις της, όταν αυτές λήγουν. > Αριθιιοδείκτες Δραστηριότητας (Activity Ratios) Χρησιμοποιούνται προκειμένου να μετρηθεί ο βαθμός αποτελεσματικότητας μιας επιχείρησης στην χρησιμοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων, κατά πόσο δηλαδή γίνεται ικανοποιητική ή όχι χρησιμοποίηση αυτών. > Αριθαοδείκτες Αποδοτικόττιτα (Profitability Ratios) Με αυτούς μετράται η αποδοτικότητα μιας επιχείρησης, η δυναμικότητα των κερδών της και η ικανότητα της διοίκησης στη διαχείριση όλων των πόρων που έχει στη διάθεση της. Με άλλα λόγια, οι αριθμοδείκτες αυτοί μετρούν το βαθμό επιτυχίας ή αποτυχίας μιας επιχείρησης σε μια δεδομένη στιγμή ή και για μια χρονική περίοδο. > Αριθιιοδείκτες Αιάθρωστκ Κεφαλαίων και Βιωσιιιόττιτα^ (Financial Structure and Viability Ratios) Με αυτούς εκτιμάται η μακροχρόνια ικανότητα μιας επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της και ο βαθμός προστασίας που απολαμβάνουν οι πιστωτές της. > Αριθροδείκτεο Δαπανών λειτουργίας (Operating Expense Ratios) Παρέχουν ένδειξη της πολιτικής που ακολουθεί η διοίκηση μιας επιχείρησης έναντι των διαφόρων δαπανών λειτουργίας της και της αποτελεσματικότητας της έναντι των επί μέρους δαπανών. > Αριθροδείκτες Επενδύσεων ή Επενδυτικοί Αριθιιοδείκτε ilnvestment Ratios) Αυτοί μετρούν τις επιδόσεις των επιχειρήσεων στο χρηματιστήριο. Συσχετίζουν τον αριθμό των μετοχών μιας επιχείρησης με τα κέρδη, τη χρηματιστηριακή τιμή μετοχής με τα κέρδη ανά μετοχή, το μέρισμα ανά μετοχή με τα κέρδη ανά μετοχή, κλπ. 34

35 Όπως είναι φανερό, τα διάφορα είδη αριθμοδεικτών αλληλοσυνδέονται, οπότε είναι απαραίτητη μια συνολική θεώρηση αυτών, προκειμένου να επιτευχθεί πλήρης κατανόηση της χρηματοοικονομικής και λειτουργικής καταστάσεως της επιχειρήσεως. Η ταξινόμηση των αριθμοδεικτών κατά κατηγορίες είναι επίσης χρήσιμη, διότι βοηθά στο να επικεντρώνεται η ανάλυση σε ορισμένα σημεία που ενδιαφέρουν τον αναλυτή. 35

36 Ανάλυση Αριθιιοδεικτών για την ΒΙΟΧΑΛΚΟ 4.1Αριθιιοδείκτε Ρευστότητας (Liquidity Ratios) Χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό τόσο της βραχυχρόνιας οικονομικής θέσης μιας επιχείρησης όσο και της ικανότητάς της να ανταποκριθεί στις βραχυπρόθεσμες ή τρέχουσες υποχρεώσεις της, όταν αυτές λήγουν. Ειδικότερα, οι αριθμοδείκτες που χρησιμοποιούνται περισσότερο για τον προσδιορισμό της βραχυχρόνιας οικονομικής θέσεως μιας επιχείρησης και της ικανότητας της να ανταποκρίνεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της είναι οι εξής: ΑΡΙ0ΜΟΑΕΙΚΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ (Current Ratio) ΑΡ. ΓΕΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ = ^ έ σ ν μ α + Α π α ^ + Αποθέματα Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας είναι ο πλέον χρησιμοποιούμενος και βρίσκεται αν διαιρέσουμε το σύνολο του κυκλοφορούντος ενεργητικού μιας επιχείρησης με το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεών της. Ο εν λόγω αριθμοδείκτης παρουσιάζει όχι μόνο ένα μέτρο για τη ρευστότητα μιας επιχείρησης αλλά και το περιθώριο ασφαλείας που διατηρεί η διοίκηση της, για να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει μια οποιαδήποτε ανεπιθύμητη εξέλιξη στη ροή των κεφαλαίων κινήσεως. Αν η ροή των κεφαλαίων στην επιχείρηση είναι ομαλή, με διάρκεια και υπάρχει και ακριβής αντιστοιχία μεταξύ των εισερχόμενων κεφαλαίων και των ξοφλούμενων υποχρεώσεων, τότε η επιχείρηση δεν απαιτείται να διατηρεί υψηλό περιθώριο ασφαλείας σε κεφάλαια κίνησης. Στην πράξη, όμως, κάτι τέτοιο παρατηρείται σπανίως με αποτέλεσμα μια επιχείρηση να χρειάζεται να παρακρατά 36

37 επαρκή κυκλοφοριακά στοιχεία, ούτως ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις υπάρχουσες υποχρεώσεις της, όταν μάλιστα αυτές καθίστανται ληξιπρόθεσμες ΑΡ. ΓΕΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 2007 = =2,41 ΦΟΡΕΣ ΑΡ. ΓΕΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 2008 = 1 861'538 =1,54 ΦΟΡΕΣ ΑΡ. ΓΕΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 2009 = =1,43 ΦΟΡΕΣ ΑΡ. ΓΕΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 2010 = ---- =1,53 ΦΟΡΕΣ Σύμφωνά με τον Αριθμοδείκτη Γενικής Ρευστότητας, παρατηρούμε, με μια μάτια στο παραπάνω διάγραμμα, πως η επιχείρηση όλες τις χρονιές δεν μπορεί να καλύψει τις βραχυχρόνιες υποχρεώσεις της από μόνη της εκτός από το 2007 που ο Δείκτης κινείται σε ικανοποιητικά επίπεδα. Ωστόσο, η επιχείρηση παρουσιάζει υγιή ρευστότητα το

38 με την τιμή του δείκτη να πηγαίνει στο 2,24.Στα επόμενα τρία έτη όμως βλέπουμε το χαμηλό περιθώριο ασφάλειας λόγω της αύξησης των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. Επίσης φαίνεται πως οι ζημιές των χρήσεων δημιούργησαν πρόβλημα ρευστότητας στην εταιρία ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ (Acid test Ratio) ΑΡ. ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ = Α-αθέσψα + Απαντήσει Βρχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Ο αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας επινοήθηκε, για να περιλάβει όλα εκείνα τα στοιχεία, τα οποία μετατρέπονται εύκολα και γρήγορα σε ρευστά, και αγνοεί όλα εκείνα τα στοιχεία του κυκλοφορούντος ενεργητικού, τα οποία δεν μετατρέπονται εύκολα σε μετρητά. Ο αριθμοδείκτης αυτός είναι το πηλίκο του συνόλου των ταχέως ρευστοποιήσιμων περιουσιακών στοιχείων μιας επιχείρησης με το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεών της. ΑΡ. ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ =1, 19 ΦΟΡΕΣ ΑΡ. ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 2008 = ^.3-^ = 0 83 ΦΟΡΕΣ ΑΡ. ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 2009 = ΦΟΡΕΣ ΑΡ. ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 2010 =, ' 0 : =0,65 ΦΟΡΕΣ

39 Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η πορεία του δείκτη από το Στον Αριθμοδείκτη Ειδικής Ρευστότητας, με μια μάτια στο παραπάνω διάγραμμα, παρατηρείται ότι από το έτος 2007 έως και το 2010 ο δείκτης έχει μια καθοδική πορεία, που αγγίζει το 0,65 το Αυτό σημαίνει ότι τα ταχέως ρευστοποιήσιμα στοιχειά της επιχείρησης καλύπτουν τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η επιχείρηση να εξαρτάται από τις μελλοντικές της πώλησης, προκειμένου να εξασφαλίσει επαρκή ρευστότητα. Συνοψίζοντας, ο δείκτης δεν κυμαίνεται σε ικανοποιητικά επίπεδα, κατά συνέπεια προβλέπεται κάποια μείωση μελλοντικών πωλήσεων και η επιχείρηση θα πρέπει να αναζητήσει νέα κεφάλαια. 39

40 4.2 Αριθιιοδείκτες Δραστηριότητα (Activity Ratios) Χρησιμοποιούνταν προκειμένου να μετρηθεί ο βαθμός αποτελεσματικότητας μιας επιχείρησης στη χρησιμοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων, κατά πόσο δηλαδή γίνεται ικανοποιητική ή όχι χρησιμοποίηση αυτών. Πιο συγκεκριμένα, οι αριθμοδείκτες δραστηριότητας είναι οι ακόλουθοι: ΑΡΙΜΟΛΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ (Receivables turnover ratio) ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ = ΚαθαΡεζ πωλήσεις Μέσος όρος απαιτήσεων Ο αριθμοδείκτης είσπραξης απαιτήσεων υπολογίζεται από το λόγο των καθαρών πωλήσεων της διαχειριστικής χρήσης προς το μέσο όρο των απαιτήσεων. Ο αριθμοδείκτης αυτός αποτελεί ένα κριτήριο για την αποτελεσματική διαχείριση των απαιτήσεων της επιχείρησης καθώς και για το βαθμό ρευστότητάς της. Αν η επιχείρηση διατηρεί υπερεπαρκείς απαιτήσεις σε σχέση με το ύψος των πωλήσεων, αυτό σημαίνει ότι κεφάλαια που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν κάπου αλλού δεσμεύονται σε απαιτήσεις. Σημαίνει, επίσης, υψηλότερο κόστος διαχείρισης, ενδεχομένως καθυστερήσεις στην είσπραξή τους καθώς και μεγαλύτερο κίνδυνο απώλειας κάποιων απαιτήσεων λόγω αφερεγγυότητας. Αντίθετος, αν οι απαιτήσεις είναι πολύ χαμηλές ή ανεπαρκείς, η επιχείρηση ενδέχεται να χάνει σε πωλήσεις λόγω μη χορήγησης ικανοποιητικών πιστώσεων στους πελάτες της. Είναι, λοιπόν, φανερό ότι μια ενδιάμεση κατάσταση, όπου οι απαιτήσεις διατηρούνται σε ένα ορθολογικό επίπεδο, είναι επιθυμητή, αφού διασφαλίζει ταυτόχρονα και τη ρευστότητα και την αποδοτικότητα της επιχείρησης. ο f i Q ' }. ^ 9 0 ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ 2007 = =7,

41 ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ 2008 = '63 456== ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ 2009 = 911X9 =6, Ί ας«403 ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ 2010 = - - =Ί, Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η πορεία του δείκτη από το Ο αριθμοδείκτης είσπραξης απαιτήσεων στο παραπάνω διάγραμμα παρατηρούμε ότι έχει αυξομειώσεις τα δυο πρώτα έτη ενώ σε αρκετά καλά επίπεδα κινείται για τα επόμενα δυο χρόνια. Κοιτάζοντας πιο προσεκτικά, βλέπουμε ότι γρηγορότερο ρυθμό είσπραξης διαθέτει το 2008 (με 8,03 φόρες) ενώ τον αργό το 2009 (με 6,72 φόρες). Συνοψίζοντας, ο δείκτης κυμαίνεται σε ικανοποιητικά επίπεδα, μιας και η εταιρία εισπράττει τις απαιτήσεις της από τους πελάτες αρκετά γρήγορα, αν αναλογιστούμε και το είδος των προϊόντων που εμπορεύεται. 41

42 4.2.2 ΑΡΙΘΜΟ ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ (Inventories turnover ratio) ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ = Κοστος πωληθεντων Μέσο απόθεμα προϊόντων Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων υπολογίζεται ως το πηλίκο του κόστους πωληθέντων προς το μέσο απόθεμα. Η ταχύτητα κυκλοφορίας των αποθεμάτων είναι ένα κριτήριο για την αποτελεσματική διαχείριση των αποθεμάτων της επιχείρησης καθώς και για το βαθμό ρευστότητάς τους. Αν η επιχείρηση διατηρεί υπερεπαρκή αποθέματα, αυτό σημαίνει ότι κεφάλαια που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε εναλλακτικές χρήσεις δεσμεύονται σε αποθέματα. Επιπροσθέτως, θα υπάρχει υψηλό κόστος διαχείρισης καθώς και κίνδυνος οικονομικής απαξίωσής τους. Αντιθέτως, αν τα αποθέματα είναι πολύ χαμηλά (ανεπαρκή), η επιχείρηση μπορεί να χάνει πελάτες (πωλήσεις) λόγω εξάντλησης των αποθεμάτων και συνεπώς αδυναμίας εκτέλεσης παραγγελιών. ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ 2007 = '329 =3,78 ΦΟΡΕΣ ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ 2008 = =4 39 ΦΟΡΕΣ ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ 2009 = ---- =3,26 ΦΟΡΕΣ ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ 2οιο = -----:---- =3,71 ΦΟΡΕΣ

43 Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η πορεία του δείκτη από το Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων, όπως παρατηρούμε, με μια προσεκτική μάτια στο παραπάνω διάγραμμα, και στα στοιχειά των ισολογισμών και αποτελεσμάτων χρήσης, ότι το παρά τις όλο και λιγότερες πωλήσεις των τελευταίων ετών έχουμε λιγότερα αποθέματα. Το 2008 ο δείκτης έχει τα υψηλοτέρα επίπεδα ενώ έχουμε ταυτόχρονη μείωση πωλήσεων και αποθεμάτων. Έτσι έχουμε πτώση του δείκτη τα επόμενα δυο έτη. Τέλος, αξίζει να παρατηρήσουμε ότι καθ όλη την τετραετία έχουμε μια μείωση των αποθεμάτων, άρα μια μείωση της παράγωγης της επιχείρησης, εφόσον οι πωλήσεις υποχωρούν και αυτές - κυρίως λόγω κρίσης και όχι τόσο λόγω ανταγωνισμού. 43

44 4.2.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ (Net working capital turnover ratio) AP. TAX. ΚΥΚΛ. ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ = Καθαρές πωλήσεις Καθαρό κεφάλαιο κίνησης Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας κεφαλαίου κίνησης αποτελεί ένα καλό κριτήριο για την αποτελεσματική χρησιμοποίηση του καθαρού κεφαλαίου κίνησης. Η αποτελεσματική χρησιμοποίηση του καθαρού κεφαλαίου κίνησης έχει ιδιαίτερη σημασία για την επιχείρηση, γιατί έχει συνέπειες στην αποδοτικότητα του κεφαλαίου αυτής. Ο ίδιος δείκτης χρησιμοποιείται και για τον προσδιορισμό του βαθμού ρευστότητας, κατά συνέπεια και της ποιότητας του καθαρού κεφαλαίου κίνησης και υπολογίζεται ως το πηλίκο των πωλήσεων προς το μέσο καθαρό κεφάλαιο κίνησης. Ο εν λόγω αριθμοδείκτης δείχνει πόσες φορές, κατά μέσο όρο, ανακυκλώθηκε (δημιουργήθηκε και ρευστοποιήθηκε) το καθαρό κεφάλαιο κίνησης της επιχείρησης (μέσω των πωλήσεων) μέσα σε μια λογιστική χρήση. Δηλαδή, πόσα Ευρώ καθαρές πωλήσεις πραγματοποιεί η επιχείρηση από κάθε Ευρώ καθαρού κεφαλαίου κίνησης. ο / τ ο ο ^ 9 0 ΑΡ. ΤΑΧ.ΚΥΚΛ. ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ 2007 = =3,18 ΦΟΡΕΣ ΑΡ. ΤΑΧ.ΚΥΚΛ. ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ 2008 = =5,79 ΦΟΡΕΣ ΑΡ. ΤΑΧ.ΚΥΚΛ. ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ 2009 = -----:---- =5,65 ΦΟΡΕΣ

45 ΑΡ. ΤΑΧ.ΚΥΚΛ. ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ 2010 = Ο ο^δ =7,97 ΦΟΡΕΣ Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η πορεία του δείκτη από το Έχοντας σαν γνώμονα το παραπάνω διάγραμμα, παρατηρείται ότι ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας κεφαλαίου κίνησης τα έτη 2008 και 2009 έχει πολύ μικρή διακύμανση καθώς, η τιμή του είναι 5,79 και 5,65 αντίστοιχα. Αυτό συμβαίνει, διότι οι τιμές των πωλήσεων και του καθαρού κεφαλαίου κινήσεις παραμένουν αναλογικά σταθερές. Αντιθέτως, το 2010 παρατηρείται μια μεγάλη αύξηση του δείκτη 7,97%. Αυτή η μεγάλη και ανεπιθύμητη αύξηση του δείκτη συνέβη λόγω της δραστικής μείωσης του καθαρού κεφαλαίου κίνησης. 45

46 4.2.4 ΑΡΙΘΜΟΑΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ (Asset turnover ratio) ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ = ΚαθαΡεζ πωλήσεις_ Σύνολο ενεργητικού Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού δείχνει πόσες φορές το σύνολο των στοιχείων του ενεργητικού ανανεώνεται ή επανακτάται, μέσω των πωλήσεων, μέσα σε μια χρήση. Ουσιαστικά δείχνει το βαθμό χρησιμοποίησης της συνολικής περιουσίας της επιχείρησης σε σχέση με τις πωλήσεις της και υπολογίζεται από το λόγο των καθαρών πωλήσεων της χρήσεως προς το σύνολο του ενεργητικού της χρήσεως. ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 2007 = 3 683'329 =0, Λ ''7 / Γ Ο Λ Γ / ζ ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 2008 = =0, ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 2009 = =0, ΑΡ. ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 2010 = =0,

47 Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η πορεία του δείκτη από το Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού, παρατηρώντας το παραπάνω διάγραμμα και τα οικονομικά στοιχειά των ισολογισμών και των αποτελεσμάτων χρήσης, παρουσιάζει μία ανοδική πορεία του εν λόγω αριθμοδείκτη από το 2007 με τιμή 0,92 στο 2008 με τιμή 0,97. Αυτή η άνοδος παρέχει ένδειξη μιας αναλογικά μεγαλύτερης αύξησης των πωλήσεων σε σχέση με το ενεργητικό. Αντιθέτως, το 2009 έχουμε μια μείωση με τιμή 0,68. Αυτή η μείωση μας παρέχει την ένδειξη μιας ολοένα μικρότερης χρησιμοποιήσεως του ενεργητικού σε σχέση με τις πωλήσεις, πράγμα που στην ουσία σημαίνει υπερεπένδυση κεφαλαίων στα στοιχεία του ενεργητικού. 47

48 4.3 Αριθιιοδείκτες Αποδοτικότητας (Profitability Ratios) Επιχειρώντας να περιγράψουμε τη σκοπιμότητα ύπαρξης των δεικτών αυτών οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για εκείνους τους δείκτες, οι οποίοι έχουν επινοηθεί προκειμένου να μετράται η αποδοτικότητα μιας επιχείρησης. Το ερώτημα το οποίο γεννάται αμέσως είναι «τι εστί αποδοτικότητα». Ως αποδοτικότητα θα μπορούσαμε να ορίσουμε τη σχέση εκείνη που υπάρχει μεταξύ του κέρδους που πραγματοποιείται από μια επιχειρηματική μονάδα και του κεφαλαίου, που αυτή χρησιμοποιεί. Αλλιώς, θα μπορούσαμε να την ορίσουμε ως τη δυναμικότητα των κερδών της και την ικανότητα του management της επιχείρησης να παράγει κέρδη. Επιπροσθέτως, η ικανότητα της επιχείρησης να παράγει κέρδη, άπτεται και του θέματος της θεωρίας των συμβολαίων (contracts theory) και των προβλημάτων που ανακύπτουν από τις σχέσεις εντολέα - εντολοδόχου (agency problems), σχετικά με την ικανοποίηση των συμφερόντων των διαχειριστών (managers) μιας εταιρείας, των μετόχων αυτής (shareholders) αλλά και γενικότερα όλων των συμμετεχόντων στην επιχείρηση (steakholders). Όσον αφορά τη μέτρηση της αποδοτικότητας, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι χρησιμοποιούνται διάφορα κριτήρια, τα οποία όμως πρέπει να συνδυάζονται μεταξύ τους, διότι διαφορετικά η ερμηνεία τους δεν θα είχε ουσιαστικό ενδιαφέρον. Επί παραδείγματι, θα αναφέρουμε το κριτήριο του κέρδους. Αυτό συσχετιζόμενο με άλλα σημαντικά μεγέθη για την επιχείρηση, όπως είναι οι πωλήσεις, αποκτά σπουδαία οικονομική σημασία και μας πληροφορεί για την πορεία των κερδών σε σχέση με αυτό τον σπουδαίο σκοπό της επιχείρησης. Επομένως, τα κριτήρια για τη μέτρηση της αποδοτικότητας δεν θα πρέπει να εξετάζονται ως μεμονωμένα αλλά σε συνδυασμό με άλλα κριτήρια, ο συνδυασμός των οποίων αποφέρει σημαντική οικονομική ερμηνεία. Συνεπώς, αντιλαμβανόμαστε ότι τα βασικά στοιχεία συγκρίσεως για την εξεύρεση της αποδοτικότητας του κεφαλαίου μιας επιχείρησης είναι αφ ενός το κέρδος και αφετέρου το κεφάλαιο. Έτσι, ανέκυψε η ανάγκη των αριθμοδεικτών αποδοτικότητας, οι οποίοι, όπως μπορούμε τελικώς να σημειώσουμε, αναφέρονται 48

49 τόσο στη σχέση κερδών και απασχολούμενων κεφαλαίων, όσο και στη σχέση κερδών και πωλήσεων. Οι σπουδαιότεροι αριθμοδείκτες αποδοτικότητας είναι οι ακόλουθοι: ΑΡΙΘΜΟ ΔΕΙΚΤΗΣ ΜΙΚΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ Ή ΜΙΚΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ (Gross profit margin! ΑΡ. ΜΙΚΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ =100 X Μικτά κέρδη εκμετάλλε»σης_ Καθαρές πωλήσεις χρήσεως Ο αριθμοδείκτης μικτού περιθωρίου ή μικτού κέρδους, γνωστός και ως «ποσοστό μικτού κέρδους», είναι ένας σημαντικός δείκτης, διότι απεικονίζει τη σχέση μεταξύ του μικτού κέρδους χρήσης και των πωλήσεων. Ταυτόχρονα, προσδιορίζει το βαθμό κάλυψης των λειτουργικών και άλλων εξόδων καθώς και το περιθώριο πραγματοποίησης καθαρών κερδών. Ο υπολογισμός του αριθμοδείκτη αυτού είναι ιδιαίτερα σημαντικός για τις εμπορικές και βιομηχανικές επιχειρήσεις, γιατί αποτελεί ένα μέτρο αξιολόγησης της λειτουργικής αποδοτικότητας. Μια επιχείρηση θεωρείται επιτυχημένη, εφόσον έχει ένα αρκετά υψηλό ποσοστό μικτού κέρδους, το οποίο, σε συνδυασμό με το ύψος των πωλήσεών της, επιτρέπει να καλύψει τα έξοδά της και να αποκομίσει ένα ικανοποιητικό καθαρό κέρδος, σε σχέση με τα απασχολούμενα ίδια κεφάλαια. Γενικά, μια υψηλή τιμή του δείκτη περιθωρίου μικτού κέρδους δείχνει πολύ καλή λειτουργική αποδοτικότητα ή αλλιώς, αποτελεσματικότητα της διοίκησης της επιχείρησης στο να επιτυγχάνει φθηνές αγορές εμπορευμάτων ή χαμηλό κόστος παραγωγής προϊόντων και να πωλεί σε υψηλές τιμές. Αντιθέτως, μια χαμηλή τιμή του δείκτη αυτού αντανακλά χαμηλή λειτουργική αποδοτικότητα ή αδυναμία της διοίκησης της επιχείρησης στο να επιτυγχάνει τα 49

50 παραπάνω. Επίσης, ένα υψηλό ποσοστό μικτού κέρδους αποτελεί ένδειξη καλής διοίκησης και όταν συνδυάζεται με κανονικό ή καλύτερα υψηλό επίπεδο πωλήσεων, οδηγεί σε επαρκή μικτά κέρδη, που αποτελούν τη βάση για τη διαμόρφωση των καθαρών κερδών. ΑΡ. ΜΙΚΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ 2007 = 100 χ = 13,62 % ΑΡ. ΜΙΚΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ 2008 = 100 χ = 8,43 % ΑΡ. ΜΙΚΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ 2009 = 100 χ _ = 8 44% ΑΡ. ΜΙΚΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ 2010 = 100 χ = 8,27 % Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η πορεία του δείκτη από το % 12.00% 10.00% 8.00% 6.00% 4,00% 2,00% 0.00% Ο αριθμοδείκτης μικτού περιθωρίου ή μικτού κέρδους όπως, μπορούμε να διακρίνουμε και από το διάγραμμα της επιχείρησης είναι σε πτωτική πορεία. Σαν ποσοστά είναι παρά πολύ χαμηλά, άρα θα αντιμετωπίσει με πολύ δυσκολία μια αύξηση στο κόστος των πωλούμενων προϊόντων της. 50

51 4.3.2 ΑΡΙ0Μ ΟΑΕΙΚΤΗΣ ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ Ή ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΑΡ. ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ =, 00χ Καθαρά κέρδη εκμετάλλευσης Καθαρές πωλήσεις χρήσεως Ο αριθμοδείκτης καθαρού περιθωρίου ή καθαρού κέρδους, γνωστός και ως «ποσοστό καθαρού κέρδους», είναι ένας σημαντικός δείκτης, γιατί απεικονίζει τη σχέση μεταξύ του καθαρού κέρδους και των πωλήσεων ή αλλιώς την αποδοτικότητα των πωλήσεων σε καθαρά κέρδη. Ταυτόχρονα, σε συνδυασμό με τις πωλήσεις, προσδιορίζει το ύψος των καθαρών κερδών, το οποίο με την σειρά του επιδρά στην αποδοτικότητα των κεφαλαίων της επιχείρησης (ιδίων και συνολικών). Γενικά, όσο υψηλότερη είναι η τιμή του δείκτη περιθωρίου καθαρού κέρδους τόσο πιο επικερδής είναι η επιχείρηση ΑΡ. ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ 2007 = ΙΟΟχ = 4,39 % ΟΠ ΑΟο ΑΡ. ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ 2008 = ΙΟΟχ ~ = -0,73 % ΑΡ. ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ 2009 = ΙΟΟχ =-2,96 % ΑΡ. ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ 2010 = ΙΟΟχ 31'84? =-1,07 %

52 Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η πορεία του δείκτη από το % 4.00% 3.00% 2.00% 1.00% 0.00% -1 00% 2.00% -3 00% Ο αριθμοδείκτης καθαρού περιθωρίου ή καθαρού κέρδους σύμφωνά με το παραπάνω διάγραμμα αλλά και το προηγούμενο του μικτού περιθωρίου κέρδους, παρουσιάζει μια αναλογία, πράγμα το όποιο είναι ένδειξη δυσανάλογων αυξήσεων των εξόδων λειτουργίας της επιχειρήσεως σε σχέση με τις πωλήσεις της, ή ένδειξη αύξησης του κόστους πωληθέντων σε σχέση με τα έσοδα πωλήσεων. Η εμφάνιση ζημιών γίνεται λόγω του ότι έχουμε πολύ μικρό περιθώριο μικτού κέρδους. Η πορεία του στα τρία αυτά έτη όπως στο διάγραμμα μικτού κέρδους. 52

53 4.3.3 ΑΡΙΘΜΟΑΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (Return to total capital employed) AP. ΑΠΟΔ. ΑΠΑΣΧΟ. ΚΕΦΑΛ.=100χ Καθαρά Κέρδη εκμ/σης + Χρημ/κα Έξοδα Συνολικά απασχολούμενα κεφάλαια Ο Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Απασχολούμενου Κεφαλαίου δείχνει την αποδοτικότητα της επιχείρησης ανεξάρτητα από τις πηγές προέλευσης των κεφαλαίων της. Επιπλέον παρουσιάζει την ικανότητα της επιχείρησης για πραγματοποίηση κερδών και το βαθμό επιτυχίας της διοίκησης στη χρησιμοποίηση των Ιδίων και Ξένων κεφαλαίων. Ο δείκτης αυτός είναι χρήσιμος στη περίπτωση σύγκρισης της αποδοτικότητας μιας επιχείρησης από έτος σε έτος λόγω μεταβολής της διάρθρωσης των κεφαλαίων της και στη σύγκριση αποδοτικότητας διαφόρων επιχειρήσεων του ιδίου κλάδου. Είναι σκόπιμο να αναφέρουμε πως η αναπροσαρμογή της αξίας των περιουσιακών στοιχείων μιας επιχείρησης είναι επόμενο να εμφανίσει μειωμένη την απόδοση των συνολικών απασχολούμενων κεφαλαίων ΑΡ. ΑΠΟΔ. ΑΠΑΣΧΟ. ΚΕΦΑΛ. 2οο7 =100χ = 4,03 % ΑΡ. ΑΠΟΔ. ΑΠΑΣΧΟ. ΚΕΦΑΛ =100χ =-0,71 % ΑΡ. ΑΠΟΔ. ΑΠΑΣΧΟ. ΚΕΦΑΑ =100χ = -3,11 % ΑΡ. ΑΠΟΔ. ΑΠΑΣΧΟ. ΚΕΦΑΛ. 2οιο =100χ =-0,93%

54 Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η πορεία του δείκτη από το % 4.00% 3.00% 2.00% 1.00% 0.00% % -2.00% -3.00% 4.00% Ο Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Απασχολούμενου Κεφαλαίου, όπως προκύπτει και από το διάγραμμα, της επιχείρησης παρουσιάζει μια πολύ χαμηλή και αρνητική τιμή. Η τιμή αυτή μας παρέχει την ένδειξη ότι η Διοίκηση του Ομίλου αποτυγχάνει να χρησιμοποιήσει με επιτυχία τα ίδια και τα ξένα κεφάλαια της και να αναδείξει την ικανότητα της στην επίτευξη κερδών. Επιπλέον, η χαμηλή αυτή τιμή του δείκτη υπονοεί ότι η εταιρία θα ανταπεξέλθει με δυσκολία σε μια περίοδο κρίσεως. 54

55 4.4 Αριθηοδείκτες Αιάθοωσικ Κεφαλαίων και Βιωσιιιότητας (Financial Structure and Viability Ratios) Ως δομή ή διάρθρωση των κεφαλαίων εννοούμε τα διάφορα είδη και τις μορφές κεφαλαίων που χρησιμοποιεί για τη χρηματοδότησή της η επιχείρηση. Ως κεφάλαια της επιχείρησης θεωρούνται τα ίδια κεφάλαια, οι βραχυπρόθεσμες και οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Επίσης, ως δομή των κεφαλαίων, θα ορίζαμε την ποσοστιαία συμμετοχή των διαφόρων μορφών κεφαλαίων στο συνολικό κεφάλαιο της επιχείρησης. Οι διάφορες μορφές δανειακών κεφαλαίων περικλείουν διαφορετικού βαθμού κίνδυνο για τους δανειστές της επιχείρησης, γιατί άλλα από αυτά εξασφαλίζονται μέσω υποθήκης ή προσημείωσης ή ενεχύρου ενώ για άλλα δεν παρέχεται καμία εμπράγματη ασφάλεια στους δανειστές της. Η σπουδαιότητα της δομής των κεφαλαίων έγκειται στην ουσιαστική διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στα ίδια και στα δανειακά κεφάλαια της επιχείρησης. Επιπροσθέτως, για να μπορέσει να εξασφαλίσει η επιχείρηση τη μακροχρόνια οικονομική της κατάσταση σε ικανοποιητικά επίπεδα, θα πρέπει να συμβαίνουν τα ακόλουθα: να καταβάλλει κανονικά τους τόκους και τις δόσεις μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων, τις δόσεις και τα τοκομερίδια ομολογιακών δανείων, καθώς και τα μερίσματα στους κοινούς και προνομιούχους μετόχους να εξασφαλίζει τους δανειστές της μακροπρόθεσμους και βραχυπρόθεσμους να συνάπτει μακροπρόθεσμα δάνεια (μακροπρόθεσμη δανειοληπτική ή πιστοληπτική ικανότητα) Για να διασφαλιστεί η υλοποίηση των παραπάνω, θα πρέπει η διοίκηση της επιχείρηση να προβαίνει σε συνεχή παρακολούθηση, έλεγχο και διορθωτικές ενέργειες με χρήση μιας σειράς αριθμοδεικτών, οι οποίοι καλούνται κεφαλαιακής διαρθρώσεως και βιωσιμότητας. 55

56 Με τους αριθμοδείκτες αυτούς εκτιμάται η μακροχρόνια ικανότητα μιας επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της και ο βαθμός προστασίας που απολαμβάνουν οι πιστωτές της. Για την ανάλυση και μελέτη της μακροχρόνιας οικονομικής καταστάσεως μιας επιχείρησης χρησιμοποιούνται συνήθως οι εξής αριθμοδείκτες: ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΠΡΟΣ ΔΑΝΕΙΑΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (Ratio of owner's equity to total liabilities) Ίδια κεφάλαια AP. ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΔΑΝΕΙΑΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ = loox Δανειακά κεφάλαια Ο αριθμοδείκτης ιδίων προς δανειακά κεφάλαια χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί αν υπάρχει υπερδανεισμός ή όχι σε μια επιχείρηση και εκφράζει τη σχέση - αναλογία των ιδίων κεφαλαίων της με τα δανειακά της. Ο αριθμοδείκτης αυτός είναι ένα μέτρο της ασφάλειας, που παρέχει προς τους δανειστές της η εκάστοτε επιχείρηση, της οποίας το συνολικό κεφάλαιο διαρθρώνεται και από δανειακά κεφάλαια. ΑΡ. ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΔΑΝΕΙΑΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 2οο? = ΙΟΟχ 1' = 96,89 % ΑΡ. ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΔΑΝΕΙΑΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 2008 = ΙΟΟχ L = 84,04 % ΑΡ. ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΔΑΝΕΙΑΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 2οο9 = ΙΟΟχ L68Q 503 = 98,67 % ΑΡ. ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΔΑΝΕΙΑΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 2010 = ΙΟΟχ L633'27- -= 84,75 %

57 Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η πορεία του δείκτη από το Ο αριθμοδείκτης ιδίων προς δανειακά κεφάλαια έχει την τάση εναλλασσόμενες ανόδου - καθόδου. Ειδικότερα το2007 η αναλογία είναι σχετικά καλή,όμως το 2008 και 2010 η εικόνα αυτή αντιστρέφεται. Η πτώση αυτή του δείκτη ήταν αποτέλεσμα της αύξησης των υποχρεώσεων. Η τιμή του δείκτη δείχνει ότι οι υποχρεώσεις της εταιρίας καλύπτονται κατά ~91% από τα Ίδια Κεφάλαια της ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ (Ratio of current assets to total liabilities) AP. ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ =100x Κυκλθ(Ρ Ρουν ενεργητικό Σύνολο υποχρεώσεων Ο αριθμοδείκτης του κυκλοφορούντος ενεργητικού προς το σύνολο των υποχρεώσεων της επιχείρησης εκφράζει τη ρευστότητα των μακροχρόνιων υποχρεώσεων της και υπολογίζεται από το λόγο των κυκλοφοριακών στοιχείων της επιχείρησης προς τις συνολικές της υποχρεώσεις. Σε γενικές γραμμές, μια υψηλή τιμή του δείκτη αυτού σηματοδοτεί την αδυναμία εξοφλήσεις μακροπροθέσμων 57

58 υποχρεώσεων από το κεφάλαιο κίνησης της επιχείρησης, σε περίπτωση που δεν υπάρξουν υπερβολικές ζημιές από τη ρευστοποίηση των κυκλοφοριακών στοιχείων ΑΡ. ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝΤΟ! ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 2007 =100χ - - = 102,58 % ΑΡ. ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝΤΟ! ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 2008 =100χ = 88,45 % ΑΡ. ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝΤΟ! ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 2009 =100χ = 79,03 % ΑΡ. ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝΤΟ! ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 2010 =100χ------:---- = 81,96 % !το παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η πορεία του δείκτη από το % η 100,00% 80.00% 60.00% 40 00% 20.00% 0.00% Ο αριθμοδείκτης του κυκλοφορούντος ενεργητικού προς το σύνολο των υποχρεώσεων, από το παραπάνω διάγραμμα, βλέπουμε πως έχει μια διαρκής μείωση λόγω της αύξησης των συνολικών υποχρεώσεων 50% σε 54% καθώς και μείωση του συνολικού κυκλοφορούντος ενεργητικού -37% σε σχέση με το Είναι, λοιπόν, φανερό ότι, αφού τα κεφάλαια κίνησης αυξηθήκαν, οι απαιτήσεις των πιστωτών της επιχειρήσεις δεν προστατεύονται με τόση σιγουριά. 58

59 4.4.3 ΑΡΙ0ΜΟΑΕΙΚΤΗΣ ΠΑΓΙΩΝ ΠΡΟΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ (Ratio of fixed assets to long term liabilities) AP. ΠΑΓΙΩΝ ΠΡΟΣ ΜΑΚΡΟΠΡ. ΥΠΟΧΡ. = Καθαρό πάγιο Μ ακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Ο αριθμοδείκτης των παγίων προς μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις μιας επιχείρησης εκφράζει ως ένα βαθμό την ασφάλεια που απολαμβάνουν οι μακροχρόνιοι πιστωτές μιας επιχείρησης. Επίσης, η επί σειρά ετών παρακολούθηση του εν λόγω αριθμοδείκτη μπορεί να αποτελέσει χρήσιμη ένδειξη σχετικά με την πολιτική που ακολουθεί μια επιχείρηση, όσον αφορά τη χρηματοδότηση των παγίων στοιχείων της. Γενικά, όσο αυξάνεται η τιμή του εν λόγω δείκτη η επένδυση της επιχείρησης σε πάγια περιουσιακά στοιχεία γίνεται με χρηματοδότηση των μετόχων της ενώ αντιθέτως όσο μικρότερος γίνεται σηματοδοτεί την επένδυση της επιχείρησης με χρήση δανειακών κεφαλαίων. Κατ επέκταση, το περιθώριο ασφάλειας των μακροχρόνιων πιστωτών της μεγαλώνει και μικραίνει αντιστοίχως. ΑΡ. ΠΑΓΙΩΝ ΠΡΟΣ ΜΑΚΡΟΠΡ. ΥΠΟΧΡ = = 1,73 ΑΡ. ΠΑΓΙΩΝ ΠΡΟΣ ΜΑΚΡΟΠΡ. ΥΠΟΧΡ = ΑΡ. ΠΑΓΙΩΝ ΠΡΟΣ ΜΑΚΡΟΠΡ. ΥΠΟΧΡ = = 2,67 59

60 ΑΡ. ΠΑΓΙΩΝ ΠΡΟΣ ΜΑΚΡΟΠΡ. ΥΠΟΧΡ = - = 2, Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η πορεία του δείκτη από το Όπως προκύπτει από το διάγραμμα, υπάρχει άνοδος του δείκτη των παγίων προς μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις. Η ασφάλεια που παρέχεται στους μακροχρονίους πιστωτές της εταιρίας αυξάνεται σταδιακά από το 2007, που ήταν στο μόλις 1,73, σταδιακά, για φτάσει το 2010 στο 2,76. Αυτό σημαίνει ότι μια μονάδα μακροπροθέσμων υποχρεώσεων το 2007 καλυπτόταν με 1,73 μονάδες πάγιων ενώ το 2008 με 2,25 μονάδες. 60

61 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ Τελειώνοντας αυτή την εργασία έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα για τον όμιλο ΒΙΟΧΑΛΚΟ. Μέσα από τα έτη είδαμε και αναλύσαμε τα οικονομικά στοιχεία, τη στρατηγική και τις δραστηριότητες της εταιρίας. Ο όμιλος ΒΙΟΧΑΛΚΟ παρά τις ζημιές που είχε στις τελευταίες χρήσεις,είναι μια υγιής εταιρία, η οποία κυριαρχεί τόσο στον Ελλαδικό αλλά και Βαλκανικό χώρο στον τομέα των δομικών υλικών καθώς επίσης και σε πολλά μέρη του εξωτερικού όπου δραστηριοποιείται. Η κρίση, όμως, που ταλανίζει την Ελληνική αλλά και την Παγκόσμια οικονομία τα τελευταία 3 έτη επηρέασε και την εταιρία ΒΙΟΧΑΛΚΟ. Επιστροφή στα κέρδη αναμένεται να έχει το 2011 ο όμιλος ΒΙΟΧΑΛΚΟ, καθώς η νέα χρονιά ξεκίνησε με άνοδο του όγκου των πωλήσεων κατά 10%-12% στο πρώτο τρίμηνο και με διευρυμένα περιθώρια κέρδους, ενώ συνεχίζει να αποδίδει η στρατηγική μείωσης λειτουργικού κόστους, που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια. Η βελτιωμένη πορεία του ομίλου, παρά τη συνεχιζόμενη κακή πορεία της Ελληνικής αγοράς, οφείλεται στη μεγάλη δράστηριοποίησή της στο εξωτερικό, όπου η ζήτηση αυξάνεται λόγω της γενικότερης οικονομικής ανάκαμψης, δίνοντας έμφαση σε προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, στη μείωση των κεφαλαιουχικών δαπανών και του λειτουργικού κόστους. Με βάση τα στοιχεία της ΕΑΟΤ8ΕΤ, τα κέρδη ανά μετοχή αναμένονται φέτος στο 0,10 ευρώ, έναντι ζημιών της προηγουμένης χρονιάς και του ακόμη χειρότερου απολογισμού του Παράλληλα, οι αναλυτές, που δεν προβλέπουν για φέτος επιστροφή στα κέρδη, αναμένουν βελτίωση επίδοσης και περιορισμό ζημιών. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι το 2011 φαίνεται να είναι καλύτερη χρονιά και για τις τρεις θυγατρικές του ομίλου που δραστηριοποιούνται στο χαλκό (ΧΑΛΚΟΡ), στο αλουμίνιο (ΕΛΒΑΛ, ΕΤΕΜ) και στο χάλυβα (ΣΙΔΕΝΟΡ). 61

62 Για την ΕΛΒΑΛ, ήδη το 2010 ήταν μια καλή χρονιά καθώς εμφάνισε καθαρά κέρδη ύψους 8,5 εκατ. ευρώ. Για φέτος τα πράγματα προδιαγράφονται ευοίωνα, καθώς αναμένεται αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας της εταιρείας στους τόνους από το Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η ζήτηση στο εξωτερικό είναι αυξημένη, με αποτέλεσμα η εισηγμένη να έχει τη δυνατότητα στην παρούσα φάση να στραφεί σε προϊόντα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας. Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι η επένδυση της θυγατρικής της ΕΤΕΜ στη Λιβύη ύψους 6,5 εκατ. ευρώ κινδυνεύει να «μείνει στον αέρα» λόγω των εξελίξεων στη χώρα. Όσον αφορά τη ΣΙΔΕΝΟΡ, που δραστηριοποιείται στο χάλυβα αναμένεται να έχει θετική πορεία φέτος λόγω της ανοδικής πορείας της τιμής του χάλυβα. Σημειώνεται ότι η εταιρεία ήδη από το 2010 ενίσχυσε τις πωλήσεις της στο εξωτερικό, για να αντιμετωπίσει την εγχώρια κρίση, με αποτέλεσμα να εμφανίζει αυξημένα κέρδη από τις πωλήσεις της στην Ευρώπη, τα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή κ.α. Θετική επίδραση στα μεγέθη του ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ το 2011 αναμένεται να έχει τόσο η πορεία της θυγατρικής της ΣΙΔΕΝΟΡ, Σωληνουργεία Κορίνθου, όσο και το ξεκίνημα της λειτουργίας του νέου εμπορικού κέντρου που ετοιμάζεται επί της Λεωφόρου Κηφισού. *** Ευχόμαστε οι ευοίωνες αυτές προβλέψεις να γίνουν πραγματικότητα, η εταιρία να ανακάμψει πλήρως και τα κέρδη της διαρκώς να αυξάνονται. Η τύχη της Βιοχάλκο συνδέεται άμεσα με την τύχη των εργαζομένων της, που ανέρχονται σε χιλιάδες. Κατανοούμε, λοιπόν, πως η διάψευση των θετικών προβλέψεων για το μέλλον της θα σήμαινε και την αύξηση του αισθήματος ανασφάλειας των εργαζομένων αλλά και των μετόχων της. Στους χαλεπούς καιρούς που διανύουμε, κάτι τέτοιο θα ήταν ένα ακόμα λιθαράκι στο τείχος της απόγνωσης, που ορθώνεται και εγκλωβίζει την ελληνική και ευρωπαϊκή οικογένεια. Το πόνημα τούτο στόχο του είχε να γίνουμε - έστω και για λίγο- κοινωνοί της επιχειρηματικής πραγματικότητας του τιτάνιου αυτού ομίλου. Φτάνοντας στο τέλος του, ευελπιστώ να εκπλήρωσε το στόχο του. 62

63 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΗΓΕΣ 1. Γκίκας, Δ.Χ., (2002), «Η Ανάλυση καν οι Χρήσεις των Λογιστικών καταστάσεων», Εκδόσεις Γ. Μπένου, Αθηνά. 2. Κάντζος, Κ., (2002), «Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων», Γ' Έκδοση, Εκδοτικός οίκος,ίηΐβτόοολε, Αθήνα. 3. Μπάλης, Α.Θ., (2004), «Σύγχρονη Χρηματοοικονομική Λογιστική», Τόμος Β', 4η Έκδοση, Εκδόσεις Σταμούλη Α.Ε., Αθήνα. 4. Νιάρχου, Ν.Α., (2004), «Χρηματοοικονομική Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων», Εκδόσεις Σταμούλης ΑΈ, Αθήνα 5. Κιόχος, Π., Παπανικολάου, Γ., Θάνος, Γ., Καικιόχος, Α., (2002), «Χρηματοοικονομική Διοίκηση και Πολιτική», Σύγχρονη Εκδοτική ΕΠΕ, Αθήνα. 6. ΒΙΟΧΑΛΚΟ, (2007), «Ετήσιο Δελτίο», Τμήμα Εξυπηρέτησης Μετόχων, ΒΙΟΧΑΛΚΟ ΑΈ., Αθήνα. 7. ΒΙΟΧΑΛΚΟ, (2008), «Ετήσιο Δελτίο», Τμήμα Εξυπηρέτησης Μετόχων, ΒΙΟΧΑΛΚΟ ΑΈ., Αθήνα. 8. ΒΙΟΧΑΛΚΟ, (2009), «Ετήσιο Δελτίο», Τμήμα Εξυπηρέτησης Μετόχων, ΒΙΟΧΑΛΚΟ ΑΈ., Αθήνα. 9. ΒΙΟΧΑΛΚΟ, (2010), «Ετήσιο Δελτίο», Τμήμα Εξυπηρέτησης Μετόχων, ΒΙΟΧΑΛΚΟ ΑΈ., Αθήνα