Καρδιοτοξικότητα µετά από ακτινοθεραπεία και χηµειοθεραπεία: Ο ρόλος της υπερηχοκαρδιογραφίας στη µελέτη και παρακολούθηση των ασθενών -

Transcript

1 Καρδιοτοξικότητα µετά από ακτινοθεραπεία και χηµειοθεραπεία: Ο ρόλος της υπερηχοκαρδιογραφίας στη µελέτη και παρακολούθηση των ασθενών - Κ. Αγγελη Ιπποκρατειον Νοσοκοµειο Αθηνων Wednesday, March 4, 15

2 ΗΠΑ: Ένας στους δύο χάνουν τη ζωή τους από καρδιoαγγειακό νόσηµα ή καρκίνο Deaths: Preliminary Data for 2010, Center of Disease Control and Prevention Wednesday, March 4, 15

3 Παιδιατρικός καρκίνος Περισσότεροι από το 70% των επιζώντων από παιδιατρικό καρκίνο θα εµφανίσουν κάποια χρόνια νόσο ως αποτέλεσµα των θεραπειών µέσα στα πρώτα 30 χρόνια από τη διάγνωση Οι καρδιαγγειακές επιπλοκές ως συνέπεια της τοξικότητας αποτελούν την δεύτερη βασικότερη αιτία θανάτου σε αυτούς τους ασθενείς µε πρώτη την υποτροπή της νόσου ή την εµφάνιση δευτερογενών καρκίνων σχετιζόµενων µε τη θεραπεία Oeffinger et al. N Eng J Med, 2006 Wednesday, March 4, 15

4 Κοινοί προδιαθεσικοί παράγοντες Taubert KA et al. Nat Clin Pract Cardiovasc 2007 Wednesday, March 4, 15

5 Κοινοί προδιαθεσικοί παράγοντες Taubert KA et al. Nat Clin Pract Cardiovasc 2007 Wednesday, March 4, 15

6 The International CardiOncology Society The International CardiOncology Society (ICOS) is a non-profit professional society started in 2009 by Dr. Carlo Cipolla, European Institute of Oncology, Milano, Italy, and Dr. Daniel Lenihan, MD, while at MD Anderson Cancer Center, Houston, Texas. Its purpose is to promote training, research and study in the fields of cardiology and oncology as associated co-morbidities, understand cardiology implications of oncology treatments and eliminate cardiac disease as a barrier to optimal cancer therapy. Wednesday, March 4, 15

7 Building Bridges: Cardio-Oncology Systemic administration of bevacizumab increases the risk of cardiovascular events in patients with metastatic cancer Ch.Stefanadis, A.Synetos, D. Tousoulis, A. Dimopoulos, K.Toutouzas Int J Cardiol 2012 Feb 9;154(3):341-4 Wednesday, March 4, 15

8 Major mechanisms causing cardiotoxicity of anticancer treatment

9 Παθοφυσιολογία της καρδιοτοξικότητας Suter et al, Eur Heart J Apr;34(15) Wednesday, March 4, 15

10 Παθοφυσιολογία της καρδιοτοξικότητας Suter et al, Eur Heart J Apr;34(15) Wednesday, March 4, 15

11 Παθοφυσιολογία της καρδιοτοξικότητας Suter et al, Eur Heart J Apr;34(15) Wednesday, March 4, 15

12 Παθοφυσιολογία της καρδιοτοξικότητας Suter et al, Eur Heart J Apr;34(15) Wednesday, March 4, 15

13 Παθοφυσιολογία της καρδιοτοξικότητας Suter et al, Eur Heart J Apr;34(15) Wednesday, March 4, 15

14 TEAM WORK The sliding doors concept

15 A possible cardio-oncology team flow-chart

16

17

18 LV FUNCTIONAL STUDIES

19 RV STUDIES

20

21 Cardiac fibrosis

22

23

24

25 Marandic endocarditis Pericarditis Wednesday, March 4, 15

26 3D LV EJECTION FRACTION

27

28 LEFT VENTRICULAR FUNCTION DURING DOXORUBICIN INFUSION

29 You know what? Echo is tough

30 Heterogeneity in assessing cardiotoxity Left ventricular ejection fraction limitations LVEF relies on simplified assumptions about cardiac geometry, hence if the geometry is atypical or abnormal, the measurement is open to error. Additionally, LVEF is dependent upon the 2D image quality and on identification of the true LV apex. LVEF is a measure of global function and is therefore unable to detect subtle regional alterations in myocardial mechanics, and it is influenced by variable preload and afterload conditions. LVEF measurement lacks reproducibility; the coefficient of variation being 15% for interobserver variability with test retest variation of 12%. Wednesday, March 4, 15

31

32

33 Left ventricular ejection fraction in a young and in an older woman

34

35

36

37

38

39

40 Time course of the left ventricular ejection fraction, longitudinal strain, US troponin

41

42

43 ΧΡΟΝΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ (35γυναίκες): A) HER 2 negative Baseline ΗΚΓ ηρεµίας 2D TTE- Stop ανθρακυκλίνες ΗΚΓ 3 µήνες ΗΚΓ ηρεµίας 2D TTE- 6 µήνες ΗΚΓ ηρεµίας 2D TTE- 9 µήνες ΗΚΓ ηρεµίας 2D TTE- 12 µήνες ΗΚΓ ηρεµίας 2D TTE- B) HER 2 positive Baseline ΗΚΓ ηρεµίας 2D TTE-Μελέτη Doppler TDI Stop ανθρακυκλίνες/ έναρξη trastuzu ΗΚΓ ηρεµίας 2D TTE-Μελέτη 4 κύκλοι trastuzumab (~3 µήνες) ΗΚΓ ηρεµίας 2D TTE-Μελέτη 8 κύκλοι trastuzumab (~6 µήνες) ΗΚΓ ηρεµίας 2D TTE-Μελέτη 12 κύκλοι trastuzumab (~ 9 µήνες) ΗΚΓ ηρεµίας 2D TTE-Μελέτη 18 κύκλοι trastuzumab (~14 µήνες) ΗΚΓ ηρεµίας 2D TTE-Μελέτη Wednesday, March 4, 15

44 Χειρισµός ασθενών κατά τη διάρκεια της θεραπείας Χηµειοθεραπεία Ακτινοβολία Wednesday, March 4, 15

45 Καρδιοτοξικότητα Από Ακτινοθεραπεία

46 Καρδιοτοξικότητα Από Ακτινοθεραπεία Ιστολογική εικόνα

47 Καρδιοτοξικότητα Από Ακτινοθεραπεία Ιστολογική εικόνα Ινώδεις συµφύσεις, πάχυνση του κολλαγόνου (κυρίως του τοιχωµατικό περικαρδίου) αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγµατα. Παρόµοιες ινωτικές αλλαγές µπορεί να σηµειωθούν στο ενδοκάρδιο και τις βαλβίδες (> 20 ετών).

48 Καρδιοτοξικότητα Από Ακτινοθεραπεία Ιστολογική εικόνα Ινώδεις συµφύσεις, πάχυνση του κολλαγόνου (κυρίως του τοιχωµατικό περικαρδίου) αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγµατα. Παρόµοιες ινωτικές αλλαγές µπορεί να σηµειωθούν στο ενδοκάρδιο και τις βαλβίδες (> 20 ετών). Διάχυτη διάµεση ίνωση, καθώς και πάχυνση και στένωση των αρτηριδίων και των τριχοειδών αγγείων είναι χαρακτηριστικές αλλαγές στο µυοκάρδιο. Wednesday, March 4, 15

49 Καρδιοτοξικότητα Από Ακτινοθεραπεία Ιστολογική εικόνα Ινώδεις συµφύσεις, πάχυνση του κολλαγόνου (κυρίως του τοιχωµατικό περικαρδίου) αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγµατα. Παρόµοιες ινωτικές αλλαγές µπορεί να σηµειωθούν στο ενδοκάρδιο και τις βαλβίδες (> 20 ετών). Διάχυτη διάµεση ίνωση, καθώς και πάχυνση και στένωση των αρτηριδίων και των τριχοειδών αγγείων είναι χαρακτηριστικές αλλαγές στο µυοκάρδιο. Wednesday, March 4, 15

50 Καρδιοαγγειακή νόσος επαγόµενη από Ακτινοθεραπεία Wednesday, March 4, 15 Adams et al, Seminars in Radiation Oncology, Vol 13, No 3 (July), 2003: pp

51 Ischemic Heart Disease after In their study on the risk of ischemic heart disease among women after radiotherapy for breast cancer, Darby et al. found that the rates of major coronary events increased linearly with the mean dose to the heart by 7.4% per gray. In the definition of major coronary events, death from ischemic heart disease was included according to specific codes. However, the deaths of patients with valvular disease, specifically those with aortic valvular disease, cannot be excluded. It has been shown that valvular disease, especially aortic stenosis, is a well-recognized complication of radiation therapy. The following findings could support the role of valvular disease in deaths from ischemic causes. The percentage increase per gray in the rate of major coronary events and the percentage increase according to time since radiation exposure in the same events were similar among women with and those without risk factors for coronary artery disease. Thus, the effect of valvular disease on the rate of death from ischemic causes needs to be further analyzed in the study by Darby et al. K. Toutouzas, G. Benetos, C. Stefanadis. N Engl J Med 2013 Wednesday, March 4, 15

52 Αλγόριθµος παρακολούθησης µετά από Ακτινοθεραπεία Grines C, Iliescu C,Yang EH, Leesar M, Mehmetoglou H, Toutouzas K, et al. SCAI Consensus 2015 in press Wednesday, March 4, 15

53 Today s cancer survivors do not become tomorrow s cardiac patients It is important to consider that the approach of cardiologists to the definition of disease is quite different from that of the oncologists. Therefore, to perform interdisciplinary medicine, there is a risk that many concepts and observations may well be lost in translation. We feel that there is a need to train a generation of cardio-oncologist or oncocardiologist investigators and clinicians to overcome these communication gaps. Finally, we need to take into consideration risk benefit (or in this case, risk risk) profiles. It is clear that for cancers with very poor prognosis, even with very aggressive therapy, cardiovascular risks fall to a lower priority. In cancers with high probability of long-term survival, such as breast and prostate cancers, it is very important to consider cardiovascular risks. For the vast majority of cancers that lie in-between, cardio-oncology needs to be brought increasingly into practice. Wednesday, March 4, 15